Lesmateriaal Pizza Verdi

Pizza Verdi
Regie:
Jaar:
Duur:
Docentenhandleiding
Gary Nadeau
2011
8 minuten
Lesuurpakket Pizza Verdi (thema’s: sociale verschillen, stereotyperingen/vooroordelen; verdiepingsopdracht Amerikaanse burgerrechten)
1
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Filmbeschrijving
Een schijnbare pizza bezorger komt een chique woning binnen en er start een spannend kat en
muis spel... Algauw wordt duidelijk dat het niet is wat het lijkt...
2
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Inleiding en leerdoelen
Pizza Verdi geeft u verschillende mogelijkheden om uw leerlingen te laten nadenken over de
maatschappelijke situatie in arme buitenwijken zowel in Nederland als in andere landen, en
thema’s als mensenrechten en gedragsproblematiek te behandelen.
Dit lespakket is te gebruiken binnen de curricula van onder meer aardrijkskunde, maatschappijleer
en burgerschapsvorming, filosofie, media-educatie en culturele en kunstzinnige vorming. Het lesmateriaal van het basispakket focust voornamelijk op stereotyperingen, vooroordelen en beeldvorming. Daarnaast zijn er (aanvullende) verdiepende opdrachten beschikbaar waarin aandacht word
besteed aan (Amerikaanse) burgerrechten, de oorsprong van de hiphopcultuur en de leefomstandigheden van Afro-Amerikaanse jongeren.
Leerdoelen binnen één lesuur (50 min):
• De leerling kan samenvatten waar de film over gaat en iets vertellen over de hoofdpersoon.
• De leerling is zich bewust van de veelvoorkomendheid en consequenties van beeldvorming en
vooroordelen.
• De leerling is zich bewust van racisme en discriminatie in de huidige samenleving en kan hierover reflecteren en discussiëren.
• De leerling kent enkele relevante artikelen uit de Universele Verklaring van de Rechten van de
Mens.
Verdieping
• De leerling weet wat een culturele ‘smeltkroes’ is.
• De leerling kan een paar belangrijke aspecten vertellen over vooroordelen, discriminatie en
racisme.
• De leerling kan een relatie leggen tussen de oorsprong van de hiphop en de leefomstandigheden van veel Afro-Amerikaanse jongeren.
• De leerling kan gebeurtenissen met betrekking tot Amerikaanse burgerrechten in een tijdlijn
plaatsen.
Lesinstructie
Het lesmateriaal bestaat uit vier delen:
(1)Een voorbereidende opdracht en een kijkopdracht;
(2)verwerkingsopdrachten bij de film en;
(3)een afsluitende, klassikale opdracht.;
(4)verdiepingsopdrachten over (Amerikaanse) burgerrechten (optioneel).
3
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Voorbereidende
opdrachten en
kijkopdracht
Voorafgaand aan de film (optioneel)
Opdracht 1
A. Maak in één minuut een tekening van een
professor.
B. Vergelijk je tekening met je klasgenoten.
Welke overeenkomsten zijn er?
C. Waarom lijken veel tekeningen op elkaar?
D. Welk woord is van toepassing? Verklaar je
antwoord.
I. Vooroordeel
II. Stereotype
III. Discriminatie
IV. Racisme
Opdracht 2
Een of meerdere van onderstaande beweringen
kunt u klassikaal behandelen:
1. Ik oordeel pas over iemand als ik die persoon
beter ken.
ja/nee
2. Discrimineren op basis van nationaliteit doe
ik niet.
ja/nee
3. Je kunt aan het uiterlijk van een persoon zien
van welke muziek of kunst hij of zij houdt. ja/nee
4. Als iemand zich in een bepaalde stijl kleedt,
bijvoorbeeld gothic, punk of hiphop, zegt
dit dan ook iets over het karakter van de
persoon?
ja/nee
4
Kijkopdracht
Bij de film volgt eerst een kijkvraag, waarbij
deze op 1’06 min. gestopt moet worden.
Het is belangrijk om de vraag van te voren goed
te lezen met de leerlingen, zodat ze weten waar
ze tijdens het kijken van de film op moeten letten. De docent kan de leerlingen daarnaast de
mogelijkheid geven de film te stoppen als ze
denken dat er iets veranderd is aan de situatie
van de man met de pizza. Na het bekijken van
het fragment volgen nog enkele verwerkingsopdrachten.
- Wat zijn je eerste indrukken van de man
met de pizza en wat doet hij in het appartement? Denk daarbij aan zijn uiterlijk en hoe
hij zich gedraagt. (Indien de leerlingen niet
direct iets kunnen bedenken, kan de docent
bijvoorbeeld sturen door te vragen of de man
bang/onzeker is, of een indringer etc.)
- Hoe denk je dat de film na dit fragment (dus
na 1’06) verder gaat?
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Verwerkingsopdrachten
Na afloop van de film
Slotopdracht – stof voor discussie/debat
Opdracht 3
A. Is jouw mening over de man met de pizza
gedurende de film veranderd? Op welk moment gebeurde dat?
B. Wat dacht je van de vrouw toen je die zag en
hoorde zingen? En waarom dacht je dat?
C. Is je mening over haar veranderd? Wanneer
gebeurde dat?
D. Schrijf in ongeveer 4 regels op wat je van de
film vind. (Bespreek dit klassikaal.)
Er bestaan universele rechten van de mens. Het
zijn rechten die voor iedereen gelden, ongeacht
ras, geslacht, religie of andere overtuiging en
vrijwel alle landen in de wereld moeten zich
hieraan houden. De belangrijkste rechten die
discriminatie willen tegengaan zijn:
Artikel 1:Alle mensen worden gelijk en gelijk in
waardigheid en rechten geboren.
Artikel 2:Een ieder heeft aanspraak op alle
rechten en vrijheden, in deze verklaring opgesomd, zonder enig onderscheid van welke aard ook, zoals ras,
kleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of andere overtuiging, nationale
of maatschappelijke afkomst, eigendom, geboorte of andere status.
Artikel 7:Allen zijn gelijk voor de wet en hebben zonder onderscheid aanspraak op
gelijke bescherming van de wet.
Opdracht 4
A. Vind je dat de film over vooroordelen gaat?
B. Wat zijn de verschillen tussen vooroordelen,
discriminatie en racisme?
C. Heb je het gevoel dat de film jou bewust op
het verkeerde been heeft gezet? Hoe heb je
dat ervaren?
D. Waarom denk je dat de film niet in kleur is?
(Antwoorden kunnen zijn: zwart-wit denken,
blank persoon en zwart persoon, het is een
mooie vorm)
E. De titel van de film is Pizza Verdi. Bedenk
waarom de regisseur van de film deze titel
bedacht heeft? (Antwoorden kunnen zijn: De
combinatie van het lied dat de vrouw zingt
is een deel uit de opera van de Italiaanse
componist Guiseppe Verdi. De man eet een
pizza verdi.)
5
Als de leerlingen bovenstaande tekst gelezen hebben, kunt u ze de tijd geven om na te
denken over onderstaande vragen. Deze kunt
u vervolgens klassikaal behandelen om een
discussie of debat op gang te brengen.
A. Wordt er in alle landen naar deze wetten
gehandeld?
B. In welke landen niet?
C. En in Nederland? Zou een samenleving
mogelijk zijn waar iedereen gelijk behandeld
wordt?
D. Iedereen heeft vooroordelen over andere
mensen. Wanneer wordt dit een probleem?
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Verdiepingsopdrachten
Opdracht 1 (migratie)
Lees onderstaande tekst.
Opdracht 2 (hiphopcultuur en discriminatie)
A. Welke Nederlandse hiphop-artiesten ken je?
B. Noem een aantal hiphop-artiesten die rapDe Verenigde Staten is een land dat opgepen over rassenverschillen, discriminatie en
bouwd is door immigranten. Vooral in de steden
voordelen.
is er de laatste 200 jaar een grote toestroom ge- C. Waarom zouden die onderwerpen aan de
weest van verschillende culturen. Deze culturen
orde komen in raps?
hebben zich vermengd tot een aparte subculD. Als je zelf een rap moest maken over discrituur, wat ze in de Verenigde Staten een ‘melting
minatie of vooroordelen, waar zou dat dan
pot’ noemen. In het Nederlands is dat vertaald
over gaan?
met ‘smeltkroes’. In Nederland kennen we zo’n
‘smeltkroes’ eigenlijk niet.
A. In de Verenigde Staten wordt gesproken
over een ‘melting pot’ (smeltkroes). Wat
wordt daarmee bedoeld?
B. De term ‘melting pot’ geldt vooral voor de
stad New York, waar de film Pizza Verdi zich
afspeelt. In deze stad komen 150 verschillende nationaliteiten voor. In onze hoofdstad,
Amsterdam, zijn er maar liefst 177 nationaliteiten. Toch kunnen we in Amsterdam niet
spreken van een smeltkroes. Hoe kan dat
denk je?
C. De film speelt zich af in New York. Waaraan
kan je dat zien?
D. Kan je zien waar ongeveer het appartement
staat waar de film is opgenomen? (U kunt
de leerlingen eventueel gebruik laten maken van de mobiele telefoon om foto’s op te
zoeken van NY)
6
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Verdiepingsopdrachten
Opdracht 3 (Amerikaanse burgerrechten)
A. Maak een tijdlijn met gebeurtenissen in de
Verenigde Staten die geleid hebben tot de
burgerrechten die nu van kracht zijn. (Lees
onderstaande informatie of zoek online bij
Burgerrechten, Verenigde Staten)
Burgerrechten zijn er voor bescherming tegen
ongelijke behandeling van mensen op basis
van huidskleur, geloof, geslacht, nationaliteit of
status. Burgerrechten gelden dus voor de hele
bevolking van een land.
De eerste stap voor gelijkheid van de blanke
en zwarte bevolking in de VS werd gezet tijdens
de Amerikaanse burgeroorlog. In deze oorlog
vocht het Noorden tegen de Zuidelijke staten
van Amerika. In het Zuiden werkten veel slaven
op katoenplantages. Het Noorden was voor
afschaffing van de slavernij. President Abraham
Lincoln liet in 1862 een document opstellen
waarin stond beschreven dat alle slaven ‘voor
altijd vrij’ waren verklaard. Een paar jaar later
werd ook vastgelegd dat er gelijke behandeling
in het rechtssysteem kwam en dat elke mannelijke burger, ongeacht huidskleur, het recht had
om te stemmen.
In 1877 werden in de Zuidelijke staten van
Amerika, zoals Virginia en Alabama, de zogenaamde Jim Crow wetten ingevoerd. Deze wetten waren gebaseerd op rassenscheiding. Het
stemrecht voor Afro-Amerikaanse mannen werd
ingetrokken. Geweld tegen de zwarte bevolking
was aan de orde van de dag en door de nieuwe
wetgeving kon dit ongestraft worden gedaan.
In 1955 vond er gebeurtenis plaats die een
7
ommekeer voor de burgerrechten zou gaan
betekenen. Het Afro-Amerikaanse meisje Rosa
Parks weigerde om in de bus haar plaats af te
staan aan een blanke man. Het was de aanleiding voor een groot protest vanuit de zwarte,
maar ook deels blanke bevolking van Amerika
tegen rassenscheiding. Martin Luther King was
de grote man die de protesten om wist te buigen
naar de opheffing van rassenscheiding in het
openbaar vervoer.
In 1963 was een ander belangrijk moment van
rassenscheiding dat zorgde voor de nieuwe
Burgerrechten. Twee zwarte studenten werden de toegang geweigerd tot de universiteit
in Alabama. Voor president J.F. Kennedy was
dit aanleiding om het Amerikaanse volk toe te
spreken zich te keren tegen discriminatie van
Afro-Amerikanen.
In 1965, na de moord op president Kennedy,
werd het Civil Right Act in werking gesteld,
waarmee de burgerrechten ook voor de AfroAmerikanen golden. Deze verandering is voor
een belangrijk deel tot stand gekomen door de
inzet van Martin Luther King en Malcolm X.
Deze Civil Rights Act maakte een eind aan de
rassenscheiding. Daarmee waren de Burgerrechten in Amerika een feit.
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Bronnen
en relevante links
- www.amnesty.nl/mensenrechten/encyclopedie/burgerrechten
- www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6096/blank-en-zwart-in-amerika.html
- www.nl.wikipedia.org/wiki/Burgerrechten
8
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Amnesty
International
Movies that Matter
Over Amnesty International
Amnesty International is een internationale
organisatie die zich inzet voor de rechten van
de mens. Over de hele wereld heeft Amnesty
meer dan 2,8 miljoen leden en aanhangers.
Het hoofdkantoor staat in Londen. Daar worden
gegevens van over de hele wereld verzameld
en bereiden de medewerkers de internationale
acties van Amnesty voor. Amnesty International
heeft afdelingen, structuren en groepen in bijna
honderd landen en gebieden, ook in Nederland.
Amnesty International is onpartijdig en onafhankelijk van elke regering, politieke ideologie,
religie of elk economisch belang. Amnesty wordt
voornamelijk gefinancierd door giften van leden
en donateurs. Voor onderzoek en acties tegen
mensenrechtenschendingen worden geen giften
geaccepteerd van overheden. Amnesty accepteert alleen geld van overheden voor mensenrechteneducatie.
Over Movies that Matter
Movies that Matter is een internationaal expertisecentrum op het gebied van film en mensenrechten. Het organiseert het jaarlijkse Movies
that Matter Festival en een maandelijks film- en
debatprogramma in tien Nederlandse filmtheaters en speciale internationale vertoningen.
Movies that Matter Educatie richt zich in eerste
instantie op (alle niveaus van) het voortgezet
onderwijs. Voor het primair onderwijs zijn enkele
filmtitels beschikbaar.
Met behulp van de zoekmachine (www.
moviesthatmatter.nl; educatie; filmaanbod) kunt
u eenvoudig zoeken naar films op onderwerp,
niveau en type film. Voor meer informatie en
advies kunt u ook contact opnemen met Movies
that Matter via educatie@moviesthatmatter.nl of
020-7733624.
Het Movies that Matter Festival heeft een eigen
educatieprogramma voor jongeren, de Young
Amnesty Film Days.
Het programma bestaat uit diverse vertoningen
voor scholieren. Deze vinden plaats tussen
20 en 26 maart 2014, zowel in Den Haag als
Amsterdam. Na afloop van de films is er een
gesprek met de regisseur en/of een deskundige
op het gebied van het thema van de film of het
land waar deze zich afspeelt.
9
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!
Colofon
Redactie
Bret Halsema en Coleta Valkenburg
Eindredactie
Peter Wiersma
Ontwerp
Sazza
Vormgeving
Annette Ligtenberg
Movies that Matter Educatie
Margreet Cornelius
Leonie Hoeboer
Movies that Matter
Postbus 1968
1000 BZ Amsterdam
www.moviesthatmatter.nl
tel. (020) 77 33 624
educatie@moviesthatmatter.nl
Alleen te gebruiken voor educatieve doeleinden.
10
Movies that Matter Educatie
Film opent ogen!