DE PERFECTE PLOEG BESTAAT NIET

BOERDERIJ VOELDE ELF VIERSCHAAR PLOEGEN UITGEBREID
AAN DE TAND IN DE FLEVOLANDSE POLDERKLEI. ELKE PLOEG
HEEFT ZIJN VOORS EN TEGENS, BLIJKT UIT DE TEST.
DE PERFECTE PLOEG
BESTAAT NIET
akkerbouw
Elf ploegen getest in klei
34
Boerderij testte
samen met een
ploegenjury de ploegen uitgebreid in de
klei op afstelgemak
en ploegbeeld. Na
uren ploegen met
elke ploeg komen
de voor- en nadelen
goed aan het licht.
boe005_AKopen lo 34
10/30/2009 12:11:23 PM
J
RI ST
DE TE
ER EN
BO OEG
PL
R
FO TO’S: HE NK RISWICK
UMPTSTAD keert de kleigrond
het best. Lemken laat zich het
eenvoudigst afstellen. De Poolse Unia en de Belgische Steeno
zijn het goedkoopst. Boerderij heeft samen met het Duitse vakblad Top Agrar,
het Engelse Farmers Weekly en het Franse blad France Agricole 11 ploegen aan de
tand gevoeld in de polderklei van het
proefbedrijf van PPO-Lelystad. Deze kleigrond is mooi homogeen en heeft een afslibbaarheid van 30 tot 35 procent.
Getest zijn vierschaar wentelploegen
met hydraulische vario-breedteverstelling op alle scharen geschikt voor trekkers van 74 kW (100 pk) tot circa 125 kW
(170 pk). Dit type ploegen wordt tegenwoordig het meest in Nederland verkocht. De testploegen zijn voorzien van
een steunwiel, voorscharen, rondom tipkouters en schijfkouters op de laatste
schaar. Schijfkouters snijden de ploegbalk door, zodat de ploegvoor niet inzakt.
Ook snijden ze beter weelderige groenbemesters door dan tipkouters, waardoor
deze beter ondergewerkt worden. Toch
kopen boeren steeds vaker ploegen met
tipkouters in plaats van schijfkouters,
vanwege de prijs. Het voordeel kan bij
aanschaf oplopen tot wel €3.700.
Elf fabrikanten
Uitgenodigd voor de test zijn alle ploegfabrikanten die actief zijn in Nederland.
Op verzoek van Boerderij hebben de leveranciers de ploegen geleverd met hun geschiktste ristermodel voor de klei waarin
de test is uitgevoerd. Ook het Franse
merk Grégoire Besson kreeg een uitnodiging, omdat dit merk sterk is in Frankrijk
en Groot-Brittannië.
Kuhn, Lemken, Niemeyer, Överum,
Pöttinger, Rabe, Rumptstad, Steeno,
Unia en Vogel & Noot leverden keurig op
tijd de vierschaar varioploeg af in Lelystad. Grégoire Besson, Cappon en Regent
konden niet tijdig een ploeg leveren. Importeur Kverneland Benelux weigerde
35
→
Elf ploegen getest op...
Afstelgemak
boe005_AKopen lo 35
Vario
Constructie
Obstakels
Ploegbeeld
10/30/2009 12:11:33 PM
Rumptstad ploegt best, Lemken mooiste constructie, Kuhn beste breekboutbeveiliging en Unia het goedkoopst
prijzen, meetgegevens en testresultaten van 11 ploegen
type
ristertype
basisprijs (€)
prijs testuitvoering (€)
meerprijs rondom schijfkouters (€)
meerprijs woelers (€, per set)
minderprijs vario (€)
meetgegevens
afstand ploegpunten (cm)
afstand ploegpunt tot frame (cm)
min. werkbreedte schaar (cm)
max. werkbreedte schaar (cm)
gewicht (kg)1)
gem. ontlasting vooras (kg)1)
gem. belasting achteras (kg)1)
breedte ploegvoor (cm)
Kuhn
Vari-Master 122
Kverneland
EG 100
Lemken
Vario Opal 7
Överum
Vari Flex CX
Pöttinger
Servo 35 Plus
W 52
15.742
22.486
2.991
527
2.784
Niemeyer
Alphatop 70
Variant
NH6G
17.927
23.012
3.196
490
2.574
P6
21.285
21.140
2.730
520
-
28 (twisterrister)
20.110
25.000 1)
2.280
200
4.860
XL
16.856
21.933
2.331
Niet leverbaar
4.786
46 W
16.161
20.276
2.928
322
-
102
80
25
50
1.800
1.800
3.525
40
100
76
32
53
1.785
1.900
3.550
40
100
84
17
52
1.770
1.650
3.250
40
100
75
26
51
1.710
1.700
3.225
35
100
79
29
51
1.530
1.800
3.100
35
95
84
27
52
1.720
1.700
3.175
47
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
●●●○
●●●●●
●●●○
●●●●
●●●
●●●○
●●●●● = uitmuntend, ●●●● = goed, ●●● = gemiddeld, ●● = matig, ● = slecht, ○ = tussenwaardering
akkerbouw
testresultaat
afstellen
vario
constructie
obstakeltest
ploegwerk
gewogen eindscore3)
●●●●○
●●●●○
●●●
●●●●●
●●●●
●●●●
●●●○
●●●●
●●●●
n.u.2)
●●●○
●●●○
●●●●○
●●●●
●●●●○
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
1)
met schijfkouters i.p.v. tipkouters en veerbeveiliging i.p.v. breekbouten;
2)
n.u. = niet uitgevoerd; 3) de waarde van Vario weegt tweemaal zwaarder en die van Ploegwerk driemaal zwaarder in de gewogen eindscore
36
deelname aan de ploegentest en stelde
geen ploeg beschikbaar. Omdat Kverneland met ploegen in diverse Europese
landen een grote speler is, is bij een Flevolandse akkerbouwer een Kvernelandploeg gehuurd. Hierbij moet wel de opmerking gemaakt worden dat deze ploeg
schijfkouters rondom heeft in plaats van
tipkouters en veer- in plaats van breekboutbeveiliging.
Omdat een nieuwe ploeg rechtstreeks
vanuit de fabriek nog niet afgesteld is op
de praktijk, kregen alle deelnemers vóór
de test de mogelijkheid zelf de ploeg af te
stellen. Steeno, Pöttinger, Kuhn en Överum hebben hiervan gebruikgemaakt.
De verschillende testonderdelen
Boerderij testte de ploegen op gebruiksvriendelijkheid van afstellen, het varië-
Een ploeg met hydraulisch variabele breedte-instelling is handig
bij het rechttrekken van een bocht of een lichte geer. Wel zijn ze
enkele duizenden euro’s duurder dan een gewone ploeg.
ren van de werkbreedte, constructie, obstakelbeveiliging en natuurlijk het belangrijkste, de kwaliteit van het ploegwerk. Deze aspecten zijn beoordeeld
door een meerkoppige jury, bestaande
uit constructeurs en oud-ploegkampioenen. Om beïnvloeding van verschillende
trekkers met verschillende spoorbreedtes
en verschillende banden uit te sluiten, is
in de test al het werk uitgevoerd met
Boerderij testte ploegen met tipkouters en schijfkouters op de
laatste schaar. De Kverneland heeft rondom schijfkouters, omdat
het niet lukte vlak voor de test een ploeg met tipkouters te huren.
B O E R DE R I J 9 5 — no. 5 ( 3 nov ember 2 0 0 9 )
boe005_AKopen lo 36
10/30/2009 12:11:40 PM
Medewerking
Rabe
Albatros
V120 M
BP 365P
12.745
22.750
2.955
555
2.900
Rumptstad
RPV 120-480
V3+1
480
20.750
20.475
1.425
495
standaard
Steeno
Zev Varial
Unia
Corn Ibis XXL
H 125
12.503
14.200
2.672
192
-
XXL
10.450
10.650
2.100
880
standaard
Vogel & Noot
Plux XM 950
Vario
WXL 430
15.943
20.945
3.710
460
2.545
98
80
34
52
1.695
1.650
3.625
40
97
78
32
50
1.850
1.950
3.825
40
100
75
40
55
1.705
1.650
3.175
35
100
86
30
60
1.755
1.550
3.200
40
95
82
31
53
1.685
1.750
3.325
40
●●●
●●●●●
●●●○
●●●●
●●●●
●●●●
●●●○
●●●●●
●●●○
●●●●
●●●●●
●●●●○
●●○
●●●
●●
●●●
●●●●
●●●
●●
●
●●
●●●●○
●●●●○
●●●●
●●●●
●●●●
●●●●
n.u.2)
●●
●●
De Boerderij-ploegentest is uitgevoerd op
het proefbedrijf van PPO-Lelystad. PPO
stelde een tarwestoppel van 20 hectare
aan de Wisentweg beschikbaar. Ook kon
Boerderij gebruik maken van faciliteiten,
zoals weegbrug en werkplaats.
SDF Holland leverde voor de test twee
identieke Deutz-Fahr M640-trekkers van
121 kW (165 pk).
Michelin Nederland zette beide trekkers
op identieke Michelin Omnibib 580/70
R38 banden achter en 480/70 R28 voor.
Ook stelde Michelin een weegplaat ter
beschikking.
Ploegdeskundigen
echter hebben de instelling van de treklijn en snijbreedte-instelling van de eerste ploegschaar verwerkt in een ingenieuze parallellogramconstructie met
meerdere scharnierpunten, waarbij de
snijbreedte van de eerste ploegvoor niet
verandert bij veranderen van de treklijn.
Bij het afstellen bleken de handleidingen geen overbodige luxe. De stickers op
de ploegen boden onvoldoende soelaas.
Unia heeft geen Nederlandse handleiding, maar een Duitstalige. Het boekwerk
van Kuhn is met 74 pagina’s wel erg dik.
Geen van de fabrikanten biedt de ideale
oplossing qua afstelgemak. Maar Lemken, Kuhn en Vogel & Noot komen wel
dichtbij. Zo heeft Lemken als enige een
handig pen/gatsysteem voor de voorscharen en zijn bij Kuhn en Vogel & Noot
de voorscharen en schijfkouters makkelijk en op veel manieren verstelbaar.
● Vario ploegbreedte: soms half werk
Hydraulisch variabele ploegbreedteverstelling heeft een relatief hoge meerprijs
van €2.500 tot €4.700 ten opzichte van
een standaardploeg, maar is erg handig
bij het rechttrekken van een bocht, het
afploegen van een lichte geer of het
FOT O: TON KAST ERMANS F OTOGRAF IE
twee identieke Deutz-Fahr-trekkers op
dezelfde maat Michelin-banden.
● Afstelgemak: treklijn niet altijd fijn
Het verstellen van de treklijn is bij akkerbouwers een eenmalige klus, zeker als de
ploeg altijd achter dezelfde trekker
hangt. Eén keer bij ingebruikname goed
instellen, en ploegen maar. Daarna rest
de gebruiker alleen nog maar sporadisch
de voorscharen en schijfkouter bijstellen
op bonte percelen. Boerderij waardeert
de kwaliteit van het ploegwerk daarom
drie keer zo zwaar als afstelgemak. Een
jurylid verwoordde treffend dat hij liever
een ploeg heeft die zich moeilijk laat afstellen maar wel goed ploegt, dan andersom. „De frustraties van het moeilijke
afstellen ben je een week later vergeten,
de aanblik van een slecht geploegd perceel blijft je de hele winter ergeren.”
Bij de meeste fabrikanten is de snijbreedte van de eerste ploegschaar te verstellen door het ploegframe zijwaarts te
schuiven over een glijgoot aan de ploegkop. De treklijn verstellen gebeurt vervolgens door met een spindel het ploegframe te verdraaien ten opzichte van de
ploegkop. Kuhn, Pöttinger en Lemken
37
Afstelgemak en ploegkwaliteit zijn beoordeeld door van links naar rechts Flip
Blom uit Hoofddorp (N.-H.), Sybren de
Lange uit Swifterbant (Fl.) en Jan Bom uit
Biddinghuizen (Fl.). Blom en Bom zijn akkerbouwer en tevens ex-ploegkampioenen. De Lange is medewerker van PPOLelystad en daar verantwoordelijk voor
het ploegwerk.
Geen enkele fabrikant biedt een op alle punten perfecte ploeg aan. De perfecte ploeg
laat zich gemakkelijk afstellen als een Vogel & Noot, heeft een duidelijk afleesbare
schaalverdeling op de vario à la Rabe, is gebouwd als een Lemken, heeft de fijne obstakelbeveiliging van Kuhn, ploegt als Rumptstad en kost tot slot zo weinig als Unia.
Constructeurs
→
De ploegconstructies zijn beoordeeld
door drie constructeurs/werktuigbouwkundigen. Van links naar rechts: Henk Lemans (oud-productontwikkelaar bij grondbewerkingswerktuigenfabrikant Evers in
Almelo (Ov.), Johannes Ballast, constructeur en importeur van OCE-kuilvorken, en
Marinus Langebeeke (voormalig bedrijfsleider bij Lely in Maasland (Z.-H.).
B OERD ERI J 95 — no. 5 (3 n ov e m b e r 2009)
boe005_AKopen lo 37
10/30/2009 12:11:42 PM
Grote verschillen in prijzen slijtonderdelen
prijzen slijtonderdelen in € exclusief btw
onderdeel
gedeelde schaarpunt + bouten
schaar(mes) + bouten
zoolijzer + bouten
schijfkouter (blad)
tipkouter
rister (blad + bouten)
totaal*
Kuhn
12,68
58,68
35,45
123,41
6,49
303,60
3.569,04
Kverneland
17,00
49,50
30,00
72,00
32,50
193,00
2.655,00
Lemken
19,85
42,35
41,00
101,00
43,50
193,00
2.832,60
Niemeyer
32,90
46,63
33,27
118,55
74,25
342,69
4.326,52
Överum
17,40
32,38
35,51
101,09
40,51
159,46
2.403,24
Pöttinger
17,87
93,66
71,01
134,26
59,40
379,95
5.124,84
Rabe
61,30
56,00
35,00
192,00
70,00
359,00
4.894,40
Rumptstad
28,35
54,15
53,25
93,00
64,26
334,03
4.329,80
* acht scharen, zes tipkouters, twee schijfkouters
akkerbouw
Door de schurende werking van de grond is elke ploeg een keer aan revisie toe. De kosten lopen flink uiteen. Eigenaren van een Steeno, Överum, Kverneland en Unia zijn aan nieuwe scharen, tipkouters en schijfkouters veel minder kwijt dan de eigenaren van een Niemeyer, Pöttinger en Rabe.
38
rechthouden van de ploegvoor in licht
glooiende of bonte percelen.
Bij meer weerstand, zoals heuvelop
ploegen en in zwaardere grond, ploegt
de ploeg altijd smaller dan bult af ploegen en op lichtere grond. Nadelen van
variabele ploegbreedteverstelling zijn de
hogere prijs, meer slijtdelen en het hogere gewicht.
Belangrijk is dat de ploeg stabiel de
trekker blijft volgen tijdens het variëren
van de werkbreedte. Bij alle merken gaat
dat prima. Bij Steeno is de uitwijking van
de vario vrij beperkt: slechts 15 centimeter per schaar. De ploegbreedteverstelling van Unia schiet schromelijk tekort.
Op standaard ploegbreedte, 40 centimeter per schaar, keert de ploeg even goed
als bijvoorbeeld een Kverneland en een
Pöttinger. Maar bij Unia zijn alleen
schaar twee, drie en vier hydraulisch verstelbaar. Schaar één zit vast aan de wen-
telkop gemonteerd en beweegt dus niet
mee bij verstellen van de ploegbreedte.
Bij smal ploegen gooit de tweede ploegschaar daardoor grond op de voor van de
eerste schaar, waardoor er een bult ontstaat. Bij breed ploegen wordt de afstand
tussen de gefixeerde eerste schaar en de
tweede schaar erg groot, waardoor de
ploegvoren niet mooi op elkaar aansluiten en er een gat tussen de voren ontstaat. Dit kost Unia veel aftrekpunten.
Een verbeterpunt bij Lemken is dat de
ploeg bij eenzelfde aanraking van de hydrauliekhendel sneller versmalt dan verbreedt. Bij de andere merken gaat versmallen en verbreden even snel. Verstellen kan dan op gevoel.
● Constructie: van mooi tot robuust
Robuust ogen de Lemken, Kverneland en
Kuhn. Bij bestudering van alle ploegen
blijkt dat sommige dezelfde onderdelen
hebben. Zo koopt Rumptstad het ploeg-
Het voorste gedeelte van het perceel is gebruikt om de ploegen
goed af te stellen. Op het achterste gedeelte zijn vervolgens zes
werkgangen met de goed afgestelde ploeg geploegd.
frame van Rabe, waar het eigen voorscharen, risters en schijfkouters aan
monteert. Steeno heeft Rumptstad-schijfkouters. Unia heeft getracht het twisterrister van Kverneland te kopiëren en is
daar heel goed in geslaagd.
Sommige ploegen bevatten veel gietstalen delen, zoals Kverneland, andere bestaan uit gesneden en gelast plaatstaal,
zoals Steeno. De ene bouwwijze is qua
sterkte niet beter of slechter dan de andere, het zegt hoogstens iets over de productieaantallen. Onderdelen van gietstaal zijn sterk en compact, maar de productie is vrij kostbaar. Het kan alleen uit
bij grote aantallen. Ook lasrobots worden volop ingezet, blijkt bij bestudering
van de lasnaden. Robotgelaste naden
zijn perfect recht. Een door een lasser gemaakte las is vaak iets onregelmatiger.
Constructief zitten alle ploegen goed in
elkaar. Enkele mooie constructieve op-
Doordat de werkgangen naast elkaar lagen, waren verschillen in
ploegbeeld, zoals vlakligging, aansluiting ploegsnedes en kering,
tussen de verschillende merken goed zichtbaar en te beoordelen.
B O E R DE R I J 9 5 — no. 5 ( 3 nov ember 2 0 0 9 )
boe005_AKopen lo 38
10/30/2009 12:11:43 PM
Zware ploeg vergt meer frontgewichten en soms hogere bandenspanning
belasting achteras, in kg
ontlasting vooras, in kg
Steeno
28,70
25,70
21,80
29,70
4,30
158,50
1.962,80
Unia
17,00
70,00
70,00
75,00
35,00
150,00
2.816,00
Vogel & Noot
11,29
89,51
58,93
129,24
44,64
270,96
3.971,84
Kuhn
Kverneland
Lemken
Niemeyer
Överum
Pöttinger
Rabe
Rumptstad
Steeno
Unia
Vogel & Noot
lossingen zijn de parallelgeleidingen van
Kuhn, Pöttinger en Lemken, het steunwiel van Överum, de handige contraaansluitingen aan de ploegkop voor het
opbergen van de hydrauliekslangen aan
de Niemeyer en de gaten aan het frame
voor reservebreekbouten bij Steeno.
Verbeterpunten zijn er ook. Zo zitten aan
de Steeno nog enkele afgebroken lasdraden van het lasapparaat, zijn bij Rumptstad niet alle plekken op het frame goed
geraakt met verf, is het steunwiel van
Lemken ingewikkeld qua constructie en
loopt het steunwiel van Pöttinger vol klei.
● Obstakeltest: gewoon doorploegen
In tegenstelling tot bijvoorbeeld in Engeland herbergen de Nederlandse gronden
maar weinig keien. Toch is een obstakelbeveiliging geen overbodige luxe, omdat
bijvoorbeeld boomwortels langs een perceelsrand een ploeg behoorlijk kunnen
ontzetten. Een automatische beveiliging,
waarbij de ploegschaar wegklapt en automatisch weer terugkomt in zijn oorspronkelijke positie, zoals Kverneland
heeft in de test, werkt prachtig maar is
erg duur. Ook andere merken kunnen
dergelijke steenbeveiligingen leveren.
Een eenvoudige obstakelbeveiliging in
de vorm van een breekbout in het ploegbeen is vaak goed genoeg in Nederland.
Om te testen of de breekboutbeveiliging voldoet, heeft Boerderij in het perceel op 20 centimeter diepte een betonnen Stelcon-plaat laten ingraven. Vervolgens is daar de ploeg tegenaan gezet.
Vooraf mochten de fabrikanten aangeven of ze hiertegen bezwaar hadden.
Kverneland en Unia hebben de test niet
ondergaan. De eigenaar van de gehuurde
Kverneland-ploeg had dat liever niet.
Ook de Unia-ploeg was geen nieuw fabrieksexemplaar, maar een door Unia geregelde leenploeg van een akkerbouwer.
Kverneland en Unia hebben daarom
geen waardering voor de obstakeltest.
Opzienbarende verschillen leverde de
test overigens niet op. Bij alle ploegen
knalde de bout eruit bij het raken van het
betonblok en was de bout vrij eenvoudig
2.000 1.500 1.000
500
0
De ploegen zijn gewogen op
een geijkte weegbrug van
PPO. Het zwaarst is Rumptstad met 1.850 kilo, het
lichtst Överum met 1.550
kilo, 300 kilo verschil.
Door de hefboomwerking
verplaatst een geheven ploeg
gewicht van de vooras naar
de achteras. Een lange ploeg
die ver achter de hef van de
trekker hangt, ontlast de vooras meer dan een korte, compacte ploeg. De ontlasting
van de vooras en de belasting
van de achteras zijn gemeten
door de trekker met ploeg op
weegplaten te rijden.
De testtrekker had een
0
500
1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000
frontgewicht van 1.400 kilo in
de hef hangen. Zonder ploeg
in de hef rust bij de trekker
dan 4,9 ton op de vooras. De
geheven ploegen ontlasten de
vooras tussen de 1.550 en
1.950 kilo. Bij een ploeg in de
hef blijft dan op de vooras
3.350 tot 2.950 kilo van de
oorspronkelijke 4,9 ton over.
Hieruit blijkt de noodzaak van
voldoende frontgewichten,
want door het frontgewicht
hebben de voorwielen nog genoeg grip tijdens ploegen en
ligt de trekker strak op de weg
bij transport. Zonder frontgewichten is zelfs de voor vierschaar ploegen overbemeten
te vervangen. Schade aan het rister en ht
frame kwam niet voor. Zoals het ook
hoort. Een extra plusje krijgt Kuhn. Deze
heeft in tegenstelling tot de andere een
bout op trekbelasting in plaats van op afschuifbelasting. Vervangen van de bout
gaat bij dit merk gemakkelijk, omdat bij
terugdrukken van het ploegbeen tegen
de aanslag van het frame de gaten pre-
Door de trekker met ploeg op weegplaten
te rijden, zijn de belasting van de achteras
en de ontlasting van de vooras bepaald.
Deutz-Fahr van 121 kW te
licht in de neus. Een lichtere
trekker met te weinig frontgewichten wordt snel van voren
te licht voor veilig rijgedrag
en helpt de voorwielaandrijving bij het ploegen weinig.
De belasting op de achteras varieert van 6,6 tot 7,3
ton (is 350 kilo verschil per
band). Het zwaarst belast
Rumptstad de achteras, Överum het minst. Met de lichte
Överum achter de trekker
kunnen de achterbanden volgens de Michelin-bandenspannningtabel op 1,1 bar,
met de Rumptstad moeten
de banden op 1,3 bar.
cies tegenover elkaar komen. De meeste
andere merken hebben geen aanslag.
Daar moet je zelf het gat in het ploegbeen precies tegenover het gat in het
frame positioneren. Het terugduwen van
het ploegbeen vergt veel kracht, waardoor je het ploegbeen snel wat te veel
verplaatst. Steeno kreeg op dit onderdeel
strafpunten, omdat het gat voor de
breekbout veel lastiger bereikbaar is.
● Ploegbeeld: soms gaten in de klei
Ten tijde van de test was de klei van de
testpercelen mooi droog en goed bewerkbaar. Er is 25 centimeter diep geploegd, de ploegdiepte die PPO-Lelystad
ook op zijn percelen hanteert. De rijsnelheid bedroeg 5 à 6 kilometer per uur.
Het ploegwerk is beoordeeld op vlakligging (liggen de voren even hoog), aansluiting tussen de voren (geen gaten
zichtbaar) en kering (de ploegbalk moet
goed zijn doorgedraaid en gewasresten
moeten zijn ondergewerkt). Ook is de
voorbreedte onder in de voor gemeten.
In de test is het perceel opgedeeld in
twee percelen. Op perceel één heeft de
ploegenjury elke ploeg goed afgesteld.
39
→
B OERD ERI J 95 — no. 5 (3 n ov e m b e r 2009)
boe005_AKopen lo 39
10/30/2009 12:11:46 PM
akkerbouw
Ophoping van klei achter de tipskouters
van de Pöttinger. Ook andere merken hadden soms moeite met de polderklei.
40
Vervolgens zijn op perceel twee telkens
zes werkgangen met de afgestelde ploeg
geploegd. Hierdoor waren verschillen in
ploegbeeld goed te zien en te vergelijken.
Volgens de ploegenjury levert Rumptstad perfect ploegwerk af. Niemeyer, Vogel & Noot, Kuhn, Rabe en, verrassend,
Steeno eindigen in de subtop. De Steeno
oogt qua model wat minder flatteus door
zijn grote vierkante kokerbalk, maar legt
de grond netjes om. Lemken en Överum
eindigen in de subtop qua ploegbeeld.
Pöttinger, Kverneland en Unia keerden
in de test de grond onvoldoende. Bij deze
bleven stroresten zichtbaar.
Let wel: de ploegkwaliteit in deze test
geldt alleen voor middelzware klei met
een afslibbaarheid rond de 35 procent;
een ploegrister met een slechte testwaardering kan het op lichtere klei en zand
prima doen. Unia meldde voor de test al
dat de grond te zwaar was voor zijn rister. Achter op het perceel, waar de grond
wat lichter werd, keerden Unia en Kverneland de grond daadwerkelijk beter.
Prijzen slijtdelen verschillen fors
De duurste ploegen in de test zijn Lemken, Kverneland, Niemeyer en Rabe.
Goedkoop zijn Steeno en Unia. Vooral de
Unia kost weinig, ongeveer de helft van
wat de concurrentie vraagt.
De prijzen van slijtonderdelen variëren
nogal. Slijtdelen die vaak vervangen
moeten worden zijn de schaarpunt en het
mes. Voor punt en mes zijn Överum en
Steeno het goedkoopst. Rabe verkoopt
uitsluitend (duurdere) hardere, met Plasmabid gepantserde schaarpunten.
Een revisie van een vierscharige Pöttinger, dus achtmaal slijtonderdelen van
acht risters, zes tipkouters en twee schijfkouters, kost €5.124,84. Eenzelfde revisie kost bij Steeno de helft (€1.962,80).
Martijn Knuivers
Geteste merken
Kuhn
Type: Vari-Master 122. Ristertype: P6.
Prijs testuitvoering: €21.140. Verkoop: Reesink Technische Handel,
Zutphen, tel. (0575) 59 94 69.
Afstelgemak: ●●●●○ Het afstel-
len lijkt moeilijk vanwege de
vele hydraulische cilinders en
de ingenieuze parallelgeleiding.
Met de uitgebreide handleiding
van 74 pagina’s lukt dat wel.
De ploeg heeft als optie hydraulische snijbreedteverstelling voor de eerste schaar in
plaats van via een spindel. Dat
werkt mooi, maar is duur. Want
instellen is vaak een eenmalige
klus. Verstellen van over buik en
over rug gaat simpel. Aanpassen
aan spoorbreedtes vergt veel gesleutel. De moer op de binnenste spindel moet verzet worden.
Daarvoor moet de hele spindel
worden losgeschroefd. Pluspunt
is de eenvoudige diepteverstelling van de voorscharen. De stelen hebben kleine inkepingen en
zijn zo makkelijk op gelijke
diepte in te stellen. Breedte- en
hoekverstelling gaat prima, net
als instellen van schijfkouters.
Vario: ●●●●○ De schaal op de
variocilinder is vanuit de cabine
goed te zien. Jammer is dat de
schaal in inches wordt weergegeven en niet in centimeters.
Kuhn heeft als enige ploeg in de
test trekbouten in plaats van
breekbouten. Vervangen is simpel.
Constructie: ●●● De Kuhn oogt
gecompliceerd, maar is doordacht in elkaar gezet met veel
geschroefde en koudgevormde
plaatdelen. De ploeg zit mooi in
de lak en overal zitten duidelijke stickers. De ploegbenen zitten tussen twee framedelen:
sterk. Het laswerk is degelijk robotwerk. De wentelkop heeft
een handig afsluitbaar opbergvakje voor breekbouten.
Direct valt de grote beschermbeplating op, die het parallelgeleidingsysteem aan het oog onttrekt. In tegenstelling tot de andere merken loopt bij Kuhn de
parallelgeleidingstang niet links
langs het kokerframe, maar er
dwars doorheen. De slangen lopen weliswaar door de holle
wentelas, maar kunnen bij wentelen blijven hangen. Het wentelmechanisme van het steunwiel ziet er mooi uit, maar de
demper is te straf. Daardoor
duurt het lang voordat na wentelen het wiel terugklapt. De
wieluitslag van het steunwiel is
te beperkt bij maximaal breed
ploegen. Dan sleept het wiel.
Obstakeltest: ●●●●● Kuhn
heeft als enige trekbouten in
plaats van breekbouten. De bout
vervangen gaat makkelijker dan
bij de rest, omdat bij terugdrukken van het ploegbeen tegen de
aanslag op het frame de gaten
precies tegenover elkaar komen.
Ploegbeeld: ●●●● Qua aansluiting van de ploegsnedes scoort
Kuhn niet geweldig. Soms zijn
gaten tussen de ploegsnedes
zichtbaar. Vlakligging en kering
zijn echter subliem. Qua ploegbeeld daarom een subtopper.
B O E R DE R I J 9 5 — no. 5 ( 3 nov ember 2 0 0 9 )
boe005_AKopen lo 40
10/30/2009 12:11:48 PM
Kverneland
Lemken
Type: EG 100. Ristertype: 28 (twister rister).
Prijs testuitvoering: €25.000. Verkoop: Kverneland Benelux,
Type: Vario Opal 7. Ristertype: W 52.
Prijs testuitvoering: €22.486. Verkoop: Lemken, Hans Hoogland,
Afstelgemak: ●●●○ Sommige
Afstelgemak: ●●●●○ De ploeg
Dronten, tel. (0321) 38 71 00.
zaken zijn makkelijk instelbaar,
andere moeilijk. Vooral het verstellen van de treklijn vergt veel
sleutelwerk. Verstellen geschiedt door een eenzijdig te
draaien draaispindel. Deze zit
aan één kant geborgd aan het
frame via een moer. Verdraaien
kan alleen door deze moer los te
draaien, vervolgens de spindel
te verdraaien en weer vast te
zetten. Dan checken of de treklijn goed staat. Zo niet, dan
weer alles losdraaien.
De voorscharen zijn onafhankelijk van elkaar in hoogte verstelbaar: goed. De breedteverstelling moet via sleufgaten. De
voorscharen hebben geen kantelmechanisme. Het instellen
van de snijbreedte van de eerste
ploegschaar is een peulenschil
door een forse spindel aan een
glijplaat. Borging van de moeren voor vlakstelling via een pal
werkt goed. De schijfkouters
kunnen in hoogte versteld worden via een kartelsysteem. Pluspunt is dat de schijfkouters onafhankelijk van elkaar in breedte
De Kverneland-ploeg is robuust.
Minpunt: wijzers van de schaalverdeling kunnen verdraaien.
versteld kunnen worden. Voor
instellen van de diepte van het
steunwiel is een sleutel nodig.
Vario: ●●●● De variobreedte-instelling pakt goed en snel. Aan
beide zijden van het frame zit
een schaalverdeling en een wijzer, zodat bij wentelen een
schaalverdeling altijd vrij goed
in het zicht zit. Het is jammer
dat de wijzers kunnen verdraaien. Daardoor geven ze na wentelen niet dezelfde ploegbreedte
aan, ondanks dat de ploegbreedte ongewijzigd is.
Constructie: ●●●● Een mooie,
robuuste ploeg. De ploeg is een
combi van platen snijdelen en
smeedstukken. Duur, maar wel
sterk. Het steunwiel staat in vergelijking met de andere ploegen
in deze test nogal ver buiten de
ploeg. Bij het afploegen van een
perceel kan het wiel makkelijk
een paaltje meenemen.
Het instructieboek is duidelijk.
Het aantal instructiestickers op
de ploeg is aan de magere kant.
Perfecte lassen. Verstellen van
over rug wentelen naar over
buik gaat relatief eenvoudig.
Obstakeltest: niet uitgevoerd.
Ploegbeeld: ●●●○ Aansluiting
van de ploegsnedes en vlakligging scoren gemiddeld, de kering op de kleigrond is matig in
vergelijking met de andere merken. Het rister duwt de ploegsnede net niet genoeg door voor
een goede kering. Samen met
Unia, die eenzelfde soort rister
gebruikt, blijven de meeste stroresten zichtbaar. Op de grens
waar de afslibbaarheid over
gaat van 35 naar 30 procent
ploegt het rister mooier.
Alpen (D.), tel. 06-53 52 71 35.
laat zich zeer makkelijk instellen. De verstelling van de treklijn via een simpele spindel in
het parallellogramsysteem
werkt prima. Ook de verstelling
over buik en over rug gaat uitstekend. De ribbelige, lange
handgrepen geven veel grip.
De snijbreedteverstelling van
de eerste ploegschaar gaat via
een spindel in een parallellogramconstructie. Dit werkt
mooier dan het frame verschuiven over een glijgoot over de
ploegkop. De hoogte- en werkhoekinstelling van de voorscharen gaat via een handig pen/
gat-systeem. Ideaal.
De (grote) schijfkouters zitten
aan één steel, waardoor de gebruiker ze niet onafhankelijk
van elkaar in breedte kan verstellen. Ook moet hij twee bouten losdraaien. Niet handig.
Het instructieboek is duidelijk.
Vario: ●●●● Qua reactiesnelheid en stabiliteit geen opmerkingen. De Lemken-ploeg gaat
bij eenzelfde aanraking van de
hydrauliekhendel sneller smal-
Lemken heeft een slim parallellogramsysteem voor het verstellen
van de treklijn en de snijbreedte.
ler ploegen dan breder. Lastig.
Bij de andere geteste ploegen
gaan versmallen en verbreden
even snel bij eenzelfde tikje tegen de hendel. De Lemken kan
zeer smal ploegen met 17 centimeter per schaar.
Constructie: ●●●●○ Aan alles is
te zien dat de Lemken goed in
elkaar zit. De afwerking is magnifiek. De wentelkop bevat een
handig afsluitbaar opbergvakje
voor sleutels en reservebreekbouten. Mooi, maar duur detail:
op alle bouten aan het frame is
het Lemken-logo ingeslagen.
De ploeg heeft alleen aan de
kop lassen. Het weinige laswerk
is goed uitgevoerd. Veel onderdelen zijn via bouten bevestigd,
minstens zo sterk als lassen.
De cilinder is een gecombineerde geheugen/variocilinder.
Mooi compact. De slangen hebben een omhulsel. Netjes. De
lak had beter gekund.
Het omklapmechanisme van
het steunwiel is ingewikkeld.
Veel scharnierpunten en een
ketting die zowel de borging
ontgrendelt als bij wentelen het
omklappen van het steunwiel
opvangt. De constructiejury ziet
liever een eenvoudigere steunwielconstructie à la Överum.
Obstakeltest: ●●●● Goed. Geen
schade na de botsproef.
Ploegbeeld: ●●●● Qua ploegwerk eindigt Lemken in de middenmoot. De kering is erg goed,
maar de aansluiting van de voren is gemiddeld. Ook ligt het
geploegde land niet helemaal
vlak en vrij grof. Daarom is de
beoordeling afgerond naar 4 in
plaats van 4,5.
41
→
B OERD ERI J 95 — no. 5 (3 n ov e m b e r 2009)
boe005_AKopen lo 41
10/30/2009 12:11:51 PM
Niemeyer
Överum
Type: Alphatop 70 Variant. Ristertype: NH6G.
Prijs testuitvoering: €23.012. Verkoop: MechaTrac, Zutphen,
Type: Vari Flex CX, Ristertype: XL.
Prijs testuitvoering: €21.933. Verkoop: Kongskilde Benelux, Cor
Afstelgemak: ●●●● Instellen
Afstelgemak: ●●●● Sommige
zaken zijn handig instelbaar, andere lastig. Moeilijk instelbaar is
de treklijninstelling. De ploeg
heeft geen instructiestickers.
Het instructieboek roept vragen
op, omdat de woorden treklijn
en snijbreedte eerste schaar niet
worden genoemd. De snijbreedtespindel wordt aangeduid met
spindel A, de treklijnspindel met
spindel B. De draaihendels voor
de buik/rugverstelling zijn
moeilijk bereikbaar.
Pluspunten scoort Överum
met de instelling van zijn voorscharen en schijfkouters. De
voorscharen zijn in diepte en
breedte goed en eenvoudig te
verstellen. Diepte instellen van
de schijfkouters gaat via kartels,
breedte instellen gaat via een
sleufgat en een los te schroeven
bout. Dat lijkt op het systeem
van Rabe, alhoewel dat twee
bouten heeft.
De diepteverstelling van het
steunwiel gaat via fraaie handgrepen, die automatisch borgen
via een inwendig kogelveersysteem: licht, makkelijk en doel-
akkerbouw
tel. (0575) 51 67 58.
42
van de treklijn is niet moeilijk,
al mist de ploeg daarvoor duidelijke instructiestickers. De treklijn is via een spindel. De ploeg
heeft bouten met een zeskantige
kop voor de over buik- en over
rugverstelling. Voordeel van
bouten ten opzichte van hendels
die een halve slag draaien is dat
met bouten fijnafstelling mogelijk is. Nadeel is dat de gebruiker de tel sneller kwijtraakt.
Goede breedteverstelling van
de schijfkouters. Systeem lijkt
erg op dat van Vogel & Noot. De
schijfkouters zitten afzonderlijk
aan een arm. Voor verstellen
zijn twee sleutels nodig.
De instelling van de voorscharen scoort minder. Deze zijn gemonteerd aan een gladde gebogen steel, geklemd met een
strop en twee bouten. Dat kan
verdraaien. Wel veel afstelmogelijkheden. Omdat beide voorscharen aan dezelfde as zitten,
zijn ze niet onafhankelijk van elkaar in de breedte te verstellen.
Een pluim voor de diepteverstelling van het steunwiel, met
Een doordachte ploeg met oog
voor details, zoals de contrasluitingen voor de hydrauliekslangen.
makkelijk op handkracht te verdraaien spindels.
Vario: ●●●● De breedteverstelling werkt prima, al laat de afleesbaarheid van de zwarte wijzer op de deels zwarte schaalverdeling te wensen over. Wat
popnagels bij bepaalde breedtes
kan de afleesbaarheid aanzienlijk verbeteren.
Constructie: ●●●● Een lichtgebouwde, slanke ploeg waarover
goed is nagedacht. De dwarsbalken tussen parallelgeleiding en
ploegbenen gaan via sleufgaten
dwars door de kokerbalk. De
draaipunten van de vario zitten
niet in, maar rechts naast het
kokerframe. De lak is pleksgewijs wat ruw. De lassen zien er
goed uit. Opvallend zijn de weinige smeernippels: 15, tegen 20
à 25 bij de overige merken. De
ploeg heeft een aparte geheugencilinder, in lijn met de variocilinder. De goed doordachte
omklap- en instelconstructie
van het steunwiel verdient een
vermelding. De ploegkop is
voorzien van contrabussen,
voor het opbergen van de hydrauliekslangen na afkoppelen;
de enige juiste wijze om de slangen te beschermen tegen stof.
Obstakeltest: ●●●● Goed, geen
bijzonderheden.
Ploegbeeld: ●●●● De Niemeyer
laat erg mooi ploegwerk achter.
Mooi gesloten ploegsnedes en
vrij vlak. De kering is prima. De
breedte onder in de voor is 35
centimeter. Daarom als beoordeling een ruime 4 en net geen
4,5. Het ploegbeeld van de Niemeyer benadert dat van Rumptstad, maar is net iets grover.
Beek, tel. 06-51 60 22 66.
De diepte-instelling via draaihandgrepen en omklapmechanisme is
van een sublieme eenvoud.
treffend. Överum was de eerste
fabrikant met een dergelijk
steunwiel. Later is dit nagemaakt door onder meer Niemeyer en Vogel & Noot.
Vario: ●●●● De uitgesneden
schaalverdeling oogt weliswaar
prachtig en is duurzaam, maar
is te summier. Alleen het cijfer
40 plus twee pijlen zijn uitgesneden, terwijl er best ruimte
was voor de cijfers 30 en 50 als
referentiepunten. Verder goed.
Constructie: ●●●● Een prachtige, zeer ranke, ruime en open
ploeg die eenvoud uitstraalt. Hij
zit goed in de lak. De lassen zien
er goed uit. Er is zo min mogelijk gelast, meer geschroefd. Het
steunwiel oogt eenvoudig, maar
is effectief. De bovenkanten van
de risters van de voorscharen
zijn naar buiten afgerond, zodat
de kans kleiner is dat er loof
achter blijft hangen. De ploeg
heeft een compacte, vario- en
geheugencilinder ineen. Hij kan
na wat sleutelen zowel over
buik als over rug wentelen.
Obstakelbeveiliging: ●●●● De
ploegbenen zijn eenzijdig tegen
een bevestigingsplaat geschroefd in plaats van tweezijdig, zoals bij Kuhn en Lemken.
De breekbout wordt hierdoor
maar op een plek doorgeknipt.
Geen schade na de botsproef.
Ploegbeeld: ●●●● Ondanks dat
de risters nogal smal zijn, is het
ploegwerk vrij aardig. Qua vlaklegging scoort Överum goed,
maar de aansluiting van ploegsnedes is gemiddeld. De ploeg
legt ze net iets te hol. De kering
van de grond is goed, waardoor
de beoordeling op 4 uitkomt.
B O E R DE R I J 9 5 — no. 5 ( 3 nov ember 2 0 0 9 )
boe005_AKopen lo 42
10/30/2009 12:11:54 PM
Pöttinger
Rabe
Type: Servo 35 Plus. Ristertype: 46 W.
Prijs testuitvoering: €20.276. Verkoop: Duport, Dedemsvaart,
Type: Albatros V120 M. Ristertype: BP 365P “Holland Turn”.
Prijs testuitvoering: €22.750. Verkoop: Rabe-Agri, Bad Essen (D.),
Afstelgemak: ●●●○ Goed te
Afstelgemak: ●●● Qua afstelling
is de Rabe vrij moeilijk te doorgronden. De Duitstalige stickers
zijn lastig te begrijpen. Hoe de
treklijn afgesteld moet worden,
blijft gissen. Dit blijkt bij navraag geïntegreerd in de framezwenkcilinder. De bouten voor
het over rug en over buik stellen
zijn niet voorzien van een zeskantige kop of hendels, maar
van een oog. Lastig, want op
handkracht zijn ze niet te verdraaien en een sleutel past er
niet op. Een grote bahco past
wel. Het kan ook op de ‘Rabemanier’: even de kogelkraan
van de zwenkcilinder dichtzetten, iets wentelen en dan de
spindels verdraaien.
Om de hoogte van de voorscharen in te stellen, zijn deze te verschuiven over een ronde as. Dit
werkt aardig, maar het is moeilijk alle vier de voorscharen gelijk af te stellen. De breedte kan
door de as met kromming te
draaien. Doordat de voorscharen aan één as zitten, zijn ze
niet los van elkaar in breedte te
verstellen. Een pen/gat-systeem
tel. (0523) 61 34 93.
spreken is de ploegjury over het
instellen van de treklijn, de snijbreedte van de eerste schaar en
de over buik/rug-verstelling.
Net als bij Lemken een parallellogramconstructie. Duidelijke
stickers, wel in het Duits, geven
aan wat er moet gebeuren.
Mochten er toch nog vragen
zijn, dan biedt het instructieboek uitkomst. De overbuik/
rug-verstelling gaat via een hendel die je telkens een halve slag
kan draaien. Prima. De diepteinstelling van de voorscharen
krijgt ook een positieve vermelding. De balk bevat putjes, waar
de bouten in vallen. In breedte
zijn de voorscharen niet verstelbaar, jammer. De voorscharen
zijn ook in de lengterichting te
verzetten. Het instellen van de
schijfkouters kan met één sleutel. Aan de achterkant is de bout
via een opgelast plaatje geborgd, zodat deze niet mee kan
draaien. Handig. De verstelling
van de dubbele steunwielen
krijgt een dikke min. De hoogtes
kunnen niet geborgd worden.
De hoogte van het dubbele steunwiel kan niet geborgd worden.
Ook lopen ze vol klei.
Vario: ●●●●● Werkt goed en de
ploeg blijft netjes achter de trekker lopen. Duidelijke schaalverdeling en goed afleesbaar.
Constructie: ●●●○ Een mooi opgeruimde ploeg. De Pöttinger
zit perfect in de lak. Mooie lasnaden - bijna volledig robotgelast. De ploegkop is een gietstuk. De hydrauliekslangen lopen netjes door de holle wentelas. Het dubbele steunwiel
verdient niet de schoonheidsprijs en zorgt voor een halve
punt aftrek. Jammer, want verder zit de ploeg degelijk in elkaar. Op de klei lopen de wielen
vol. Pöttinger biedt ook andere
steunwielen aan.
Obstakelbeveiliging: ●●●● Niks
ontzet en geen schade aan het
frame en het ploegrister.
Ploegbeeld: ●●● De Pöttinger
deed het qua ploegwerk matig
in de polderklei. Daarbij moet
worden opgemerkt dat de ploeg
was voorzien van een universeel
rister in plaats van een kleirister. Er zijn in het verlengde amper ploegsnedes zichtbaar, toch
waren tussen de ploegsnedes
gaten te zien. Dit gaf een rommelige aanblik. Met één keer rotorkopeggen krijg je dit niet
zaaiklaar. De ploegsnedes sloten niet altijd mooi op elkaar
aan. De vlaklegging en kering
was ook maar zozo, al was de
kerende werking beter dan van
Unia en Kverneland. Er bleven
wat minder stroresten zichtbaar. Wellicht was bij sneller
ploegen het ploegbeeld beter,
want de documentatie adviseert
bij dit rister een snelheid van
minimaal 7 kilometer per uur.
Ron Smit, tel. 06-55 84 17 00.
De voorscharen zitten aan één as,
waardoor ze niet apart van elkaar
in breedte te verstellen zijn.
is tegenwoordig ook leverbaar.
De hoogte en breedte van de
schijfkouters zijn onafhankelijk
van elkaar in te stellen. De
ploeg is aan de korte kant. Wil
je de voorscharen iets meer stekend zetten, dan gooien ze de
risterverstelling vol met grond.
Vario: ●●●●● De ploeg blijft stabiel ploegen bij verstellen. De
schaalverdeling is vanuit de
trekker goed afleesbaar.
Constructie: ●●●○ Een nette,
ongecompliceerde ploeg. Het
steunwiel is via een draaispindel in hoogte te verstellen. De
spindel heeft een gesloten borgingsring met kogelveervergrendeling. De hendel wijst dus
altijd dezelfde kant uit. Het wiel
is groot. De ploeg is niet gespoten, maar gedompeld. Overal
zijn nog dikke druppels te zien.
Rabe heeft nu een nieuwe lakstraat. De wentelkop is gemaakt
van smeedijzer. Op de hydrauliekleidingen naar de variocilinder zitten een terugslagklep, zodat bij het ploegen de cilinder
niet verloopt. De ploeg heeft
een aparte geheugencilinder.
Obstakeltest: ●●●● Er is geen
schade en de risters zijn niet
ontzet, blijkt na metingen.
Ploegbeeld: ●●●● Het ploegbeeld is goed, maar minder dan
dat van Rumptstad. Rumptstad
heeft hetzelfde frame, maar andere risters. De aansluiting van
de ploegsnedes is bovengemiddeld. Er zijn weinig gaten te
zien tussen de ploegsnedes. De
vlaklegging is goed en de kering
uitstekend. Het rister legt de
grond goed rond en er blijft weinig gewasmateriaal zichtbaar.
43
→
B OERD ERI J 95 — no. 5 (3 n ov e m b e r 2009)
boe005_AKopen lo 43
10/30/2009 12:11:57 PM
akkerbouw
44
Rumptstad
Steeno
Type: RPV 120-480 V3+1. Ristertype: 480.
Prijs testuitvoering: €20.475.
Verkoop: Rumptstad, Stad aan ’t Haringvliet, tel. (0187) 61 61 00.
Type: Zev Varial. Ristertype: H 125.
Prijs testuitvoering: €14.200.
Verkoop: Steeno, Vichte (B.), tel. (0032) 56 77 70 01.
Afstelgemak: ●●●○ Qua afstel-
Afstelgemak: ●●○ De treklijn is
te verstellen, maar hoe dat moet
is de vraag. Het staat niet beschreven op stickers of in het instructieboek. De over buik/rugverstelling is prima. Ook de snijbreedte instellen van de eerste
schaar via een spindel levert
geen problemen op. De hoogte
instellen van de voorscharen
gaat simpel. Goed detail, de
voorscharen kunnen er niet afvallen door een lasrups. De
breedte ervan verstellen gaat
door het toevoegen en verwijderen van opvulplaatjes met verschillende dikte. Niet handig,
maar het werkt wel. De schijfkouters kennen veel instelmogelijkheden, maar simpel te verstellen zijn de kouters niet. De
breedteverstelling gaat omslachtig, daarvoor moeten drie
bouten worden losgedraaid. Het
steunwiel lijkt erg op dat van
Pöttinger, alleen is de borging
bij Steeno beter.
Vario: ●●● De vario heeft de
kleinste uitslag in de test, van
40 tot 55 centimeter per schaar.
Erg smal kan de ploeg dus niet
gemak gedraagt de Rumptstad
zich op veel punten gelijk aan
de Rabe, omdat Rumptstad het
ploegframe inkoopt bij Rabe.
Daar schroeft Rumptstad dan eigen schijfkouters, voorscharen
en ploegristers aan. Het afstellen van de treklijn is evenals bij
Rabe lastig. De ploeg heeft geen
stickers. In het instructieboek is
het ingewikkeld uitgelegd. Het
instellen van de snijbreedte van
de eerste ploegschaar is goed te
doen. De voorscharen zijn gemonteerd aan een doorlopende
ronde as, waardoor ze onder
zware omstandigheden zouden
kunnen verdraaien. Er zijn veel
verstelmogelijkheden. Doordat
de voorscharen aan één as zijn
gemonteerd, zijn ze niet onafhankelijk van elkaar in breedte
verstelbaar. De schijfkouters
zijn te verstellen door slechts
één bout los te draaien. Netjes.
Vario: ●●●●● De variabele
breedteverstelling reageert vlot.
De ploeg blijft stabiel ploegen
bij verstelling van de breedte.
De schaalverdeling is vanuit de
Op de polderklei in Lelystad leveren de Rumptstad-risters het
mooiste ploegbeeld.
trekkercabine goed afleesbaar.
Constructie: ●●●○ Solide en
eenvoudig. In tegenstelling tot
de Rabe kantelt de Rumptstad,
traditiegetrouw, niet over rug
maar over buik. Omzetten is
met veel sleutelwerk mogelijk.
De Rumptstad lijkt op het oog
goed in lak te zitten, maar enkele moeilijk bereikbare plaatsen,
zoals de binnenkant van het
ploegframe, zijn niet goed geraakt tijdens het overspuiten.
Daar is grondverf zichtbaar, dus
kans op snellere roestvorming.
De schijfkouters hebben een
grote diameter, 56 centimeter
in plaats van 48 centimeter
standaard. Ook het steunwiel is
van Rabe-makelij, met een klein
verschil. Het Rumptstad-steunwiel steunt tijdens ploegen tegen een asje met veer. Bij wentelen geeft het asje het steunwiel een zetje om om te klappen. De hendel van de hoogteinstelling van het steunwiel
staat een halve slag verkeerd,
waardoor hij bij omklappen tegen het frame kan slaan.
Obstakeltest: ●●●● Werkt naar
behoren. Een breekbout vervangen gaat vrij eenvoudig.
Ploegbeeld: ●●●●● De Rumptstad is qua ploegwerk de absolute winnaar in de test. De
ploegsnedes sluiten goed, tot
bijna perfect aan. Het rister
douwt de grond echt door en
keert de grond net iets verder
dan de andere merken. De vlakligging en de kering zijn subliem, waardoor Rumptstad de
volle vijf punten verdient. De
ruimte onder in de voor bedraagt 40 centimeter.
De breekbout zit op een lastig te
bereiken plek in een hol frame. De
dopsleutel is standaard.
ploegen. De schaalverdeling op
de variocilinder is slecht afleesbaar. De markeringsstreep is te
dik en de schaalverdeling mist
duidelijke markeringspunten.
Constructie: ●● De Steeno is een
eenvoudig gehouden ploeg,
maar is vrij ruw afgewerkt. Hij
oogt erg robuust, maar niet erg
elegant door het grote kokerframe, dat is versterkt door opgelast plaatstaal. De ploeg zit
matig in de lak. Niet alle lassen
sluiten. De ploeg is helemaal
opgetrokken uit gesneden en
gelast plaatwerk. De vario-cilinder heeft een geïntegreerde geheugencilinder. Die is uit te
schakelen door een kraantje te
sluiten. In transport borgt een
stevige pal de wentelploeg.
Obstakeltest: ●●● Het vervangen van de breekbout is een
crime. Het frame is een holle koker met daarin een kleine opening, waar je je hand in moet
wurmen om de breekbout door
het gat te kunnen drukken. Te
krap voor grote handen. Ook
kracht zetten tegen de bout kan
zo niet. Wel levert Steeno er een
passende dopsleutel bij.
Ploegbeeld: ●●●● Steeno is de
positieve verrassing qua ploegbeeld. De aansluiting van de
ploegsnedes is gemiddeld, maar
de vlakligging is goed. Wel ligt
de grond wat grof. De kering
van de grond is echter zeer
goed. Qua ploegbeeld eindigt
Steeno daarom in de top. Hij
mag dan qua constructie en afstelgemak punten laten liggen,
hij ploegt goed. Tel daarbij de
lage prijs en je hebt met Steeno
een goede koop.
B O E R DE R I J 9 5 — no. 5 ( 3 nov ember 2 0 0 9 )
boe005_AKopen lo 44
10/30/2009 12:12:00 PM
Vogel & Noot
FOTO: TON K AS TER M ANS FOTOGR AFI E
Unia
Type: Corn Ibis XXL. Ristertype: XXL.
Prijs testuitvoering: €10.650.
Verkoop: Hulst de Krim, De Krim (Ov.), tel. (0524) 57 16 33.
Type: Plus XM 950 Vario. Ristertype: WXL 30.
Prijs testuitvoering: €20.945.
Verkoop: MechaTrac, Zutphen, tel. (0575) 59 19 11.
Afstelgemak: ●● Er zit geen
Afstelgemak: ●●●●○ Instructie-
voudige ploeg. Goed in de lak.
Nette lassen en keurig snijwerk.
De Unia heeft als enige een
steunzool op de laatste schaar.
De steel van één schijfkouter zit
scheef, vanwege een verkeerd
geplaatste lasrups. De Unia lijkt
met de rood-groene kleur en de
gelijkende risters in de verte
wat op een Kverneland, maar
dichtbij bekeken verschillen ze
toch veel. Bij de Kverneland variëren alle vier de risters en lijkt
de ploeg robuuster. De draaibussen bij Unia lijken slijtagegevoelig, het draaipunt op het
frame is namelijk al wat ingevreten. De overige componenten zien er vrij degelijk uit. De
schijfkouters hebben een open
kering, waarin vuil zich kan nestelen.
Obstakeltest: Niet uitgevoerd.
Ploegwerk: ●● Omdat het rister
vrijwel een kopie is van het
Kverneland-rister, scoort het bij
ploegen op standaardploegbreedte (40 centimeter per
schaar) qua aansluiting van
ploegsnedes, vlakliggen en kering even goed als Kverneland
en Pöttinger, dus gemiddeld een
●●●○. Ook hier blijven stroresten zichtbaar.
Maar bij smaller of breder ploegen dan 40 centimeter per
schaar ontstaan gaten en bulten
tussen de ploegvoren, daarom
●○ aftrek.
In een test met ploegen zonder
hydraulische breedteverstelling
zou Unia beter scoren. De varioconstructie op slechts drie scharen zorgt voor aftrekpunten in
de categorieën Vario, Constructie en Ploegwerk.
stickers zijn er niet, maar de
ploeg laat zich makkelijk instellen. Instellen over buik/rug en
snijbreedte van de eerste ploegschaar gaat prima. De spindel
voor verstellen van de treklijn is
goed bereikbaar. Op handkracht
is de spindel niet te verdraaien.
Jammer is dat de pen op de
spindel voor het verstellen van
de treklijn te kort is, zodat je er
geen sleutel op kan plaatsen om
extra kracht te zetten. De voorscharen zijn prima op diepte te
zetten door een bout en gaatjes.
Ook de breedte is prima te verstellen. Wel zijn de voorscharen
op één steel gemonteerd, zodat
ze niet onafhankelijk van elkaar
in de breedte zijn te verstellen.
De schijfkouters zijn goed in
hoogte en breedte te verstellen.
Het systeem is bijna perfect te
noemen, ware het niet dat daarvoor twee sleutels nodig zijn in
plaats van één. Het steunwiel is
handmatig op diepte te stellen.
Zelfs de valsnelheid is instelbaar.
Vario: ●●●●○ De ploeg blijft stabiel ploegen bij variëren van de
FO TO: T ON KAST ERMANS FOT OGRAFIE
treklijnverstelling op de ploeg.
De snijbreedte van de eerste
ploegschaar is via een draaispindel en een glijslede in de ploegkop te verdraaien. De diepte van
de voorscharen is eenvoudig te
verstellen, de breedte omslachtig. De hoogte van de schijfkouters is instelbaar via een pen/
gat-verbinding. Ook zijn ze onafhankelijk van elkaar te verstellen. Netjes. Het steunwiel is in
hoogte verstelbaar met (niet bijgeleverde) sleutels 24 en 36.
Vario: ● Een grote misser is dat
de eerste schaar vast zit aan de
wentelkop en daardoor geen
deel uitmaakt van de varioconstructie. Bij breedte verstellen
gaan de risters twee, drie en
vier breder of smaller ploegen,
terwijl rister één altijd dezelfde
breedte blijft ploegen. Dit levert
bij breed ploegen een groot gat
tussen voor één en twee op en
bij smal ploegen een bult. De
schaalverdeling is onleesbaar,
de wijzer te breed en de schaalverdeling ontbeert cijfers.
Constructie> ●● Een heel een-
De vario is niet goed. De schaalverdeling is onduidelijk en de
voorste schaar is niet verstelbaar.
Door de ingenieuze geheugencilinder met twee kamers klapt de
ploeg verder in bij wentelen.
breedte. De schaalverdeling is
goed zichtbaar vanuit de trekker. De wijzer is nastelbaar.
Constructie: ●●●● Een ruime
ploeg, eenvoudig van opzet.
Goede lassen. Veel geperste en
geschroefde delen, ook verstevigingen langs het frame met bouten, vast en degelijk. De draaidelen voor de parallelconstructie zitten naast het frame, in
plaats van er doorheen. Opvallend is dat Vogel & Noot alvast
kogels heeft gelast aan de trekpennen. Dit is sterk. De afwerking is goed. De ploeg heeft een
geïntegreerde geheugen- en variocilinder. Deze heeft twee kamers in één cilinder met meer
slag voor het geheugengedeelte,
waardoor de ploeg verder inklapt tijdens het wentelen en er
dus minder kans is dat het
steunwiel tijdens het wentelen
de grond raakt.
Obstakeltest: ●●●● De breekbout doet zijn werk naar behoren. Frame en rister zijn niet
ontwricht en de breekbout vervangen gaat net zo gemakkelijk
(of moeilijk) als bij de meeste
andere merken.
Ploegbeeld: ●●●● De Vogel &
Noot legt het land strak om en
belandt daarmee samen met
Kuhn en Steeno op een gedeelde plek twee. Het beste qua
ploegbeeld scoort Rumptstad.
Vogel & Noot heeft een betere
aansluiting van de ploegsnedes
dan Kuhn en Steeno (minder
gaten tussen de ploegsnedes),
maar legt het land een fractie
minder vlak dan de beide andere. De kering is klasse. Het stro
zit er goed onder.
45
B OERD ERI J 95 — no. 5 (3 n ov e m b e r 2009)
boe005_AKopen lo 45
10/30/2009 12:12:04 PM