StJH Evaluatie Scholenprojecten 2011

Transcription

Voorwoord
In 2011 hebben we 26 Jonge Helden Scholenprojecten kunnen realiseren op basisscholen
en middelbare scholen in het land. Op basis van de evaluaties van 2010 hebben we de
projecten in 2011 hier en daar inhoudelijk en organisatorisch verbeterd. Zo blijven onze
projecten meebewegen, terwijl ze hun stevige basis behouden.
Wij danken alle scholen die hebben deelgenomen heel hartelijk omdat zij de noodzaak van
ondersteuning en begeleiding van ‘hun Jonge Helden’ onderkennen. Zij hebben allemaal
ruimte gemaakt in hun drukke planning. In overleg met mentoren en leerkrachten zijn ze
nagegaan welke leerlingen voldoen aan de criteria om deel te nemen aan een Jonge
Heldenprogramma. Ze hebben tijd vrijgemaakt voor het informeren en uitnodigen van
deze ouders en leerlingen. Vaak zijn zij ook bij ouderavonden aanwezig en tijdens het
project vraagbaak voor coaches en ouders. Zonder de expertise en het
doorzettingsvermogen van de medewerkers die met deze taken waren belast, was dit niet
gelukt. Een prestatie om trots op te zijn!
Graag bedanken we ook de vrijwillige medewerkers van Stichting Jonge Helden die in 2011
zo hard gewerkt hebben om de Scholenprojecten te realiseren. Tineke Berendsen, Boukje
van den Bosch, Annemieke Hillen, Marjolein Sitters, Karin van der Star, Alexandra Tsilavis,
Roos Westerbos, Fred Wijdemans en Tom de Winter: zonder jullie was het niet gelukt!
En dan ‘onze’ Jonge Heldencoaches, zonder uitzondering mensen met een groot hart voor
Jonge Helden. Tineke van Asseldonk, Caroline van Eijck, Kathy Beckers, Sanne Bierens,
Herma Bode, Nora Brouwer, Agmar Butcher, Rinske van Dijk, Hélène van Engelen, Ineke
Eykelhoff, Greetje Hartman, Marit Hendriks, Annemieke Hillen, Carine Kappeyne van de
Coppello, Mariëlle van der Laan, Leoniek van der Maarel, Arthur Nijsten, Inge Obdeijn, Gerda
Schmidt, Janet Schmidt, Margo Sjoerdsma, Josta Terpstra, Clary Tromp, Alexandra Tsilavis
en Carla Wink: bedankt voor jullie expertise, toewijding, meedenken, creativiteit en
flexibiliteit.
Ook zijn we Riet Fiddelaers-Jaspers natuurlijk veel dank verschuldigd voor haar prachtige
Gedeeld Verdrietprogramma’s die de blijvende basis vormen van de Jonge Helden
Kameleon- en Sterprogramma’s.
Els Zoete, Michiel van der Zalm, Catelijne Wierenga, Tanja Dik en Ad Veken als
bestuursleden en Erik van Trommel als adviseur van Stichting Jonge Helden, bedankt voor
jullie deskundige adviezen!
Alle donateurs, fondsen en gemeenten die een financiële bijdrage hebben geleverd om de
Jonge Helden Scholenprojecten in 2011 mogelijk te maken: namens alle Jonge Helden en
hun ouders: enorm bedankt!
Bussum, 20 maart 2011
Saskia Koning (Directeur/Oprichter)
Jantiene Möhle (Projectleider Jonge Helden Scholenprojecten)
2
De Jonge Helden Scholenprojecten 2011 zijn financieel mede mogelijk
gemaakt door:
Fiep Westendorp
Foundation
Ladies Circle ‘t Gooi
www.ikenemma.nl
Martine Feenstra
3
Coöperatie Fonds Rabobank Noord Gooiland
Madurodam Steunfonds
Stichting Mundo Crastini Meliori
Stichting Talpa
De heren van de Ronde Tafel Gooi/Eem 141
Alle vaste en incidentele donateurs van Stichting Jonge Helden
4
Inhoudsopgave
1.-Samenvatting en conclusies
1.1-Algemeen
1.2-Waardering
1.3-Veranderingen deelnemers programma’s
1.3.1 Veranderingen deelnemers Kameleonprogramma BO
1.3.2 Veranderingen deelnemers Kameleonprogramma VO
1.3.3 Veranderingen deelnemers Sterprogramma BO
1.3.4 Veranderingen deelnemers Sterprogramma VO
1.4-Conclusies
1.4.1 Wat gaat goed en zullen we zo blijven doen in 2012?
1.4.2 Wat kunnen we verbeteren in 2012?
8
8
9
9
10
10
10
11
2.-Deelnemers basisonderwijs over het Kameleonprogramma
2.1-Over de deelnemers
2.2-Tevredenheid
2.3-Veranderingen
2.4-Tips en opmerkingen
13
14
17
20
3.-Ouders basisonderwijs over het Kameleonprogramma
3.1-Over het programma
3.2-Veranderingen
21
26
27
4.-Deelnemers basisonderwijs over het Sterprogramma
4.2-Tevredenheid
4.3-Veranderingen
28
29
32
35
5.-Ouders basisonderwijs over het Sterprogramma
5.2-Veranderingen
36
39
6.-Deelnemers over de Jonge Helden Verliesworkshop basisonderwijs
6.1-Over de workshop
40
44
5
7.-Deelnemers over de Ouderthema-avond ‘Klein Verdriet, Groot Verdriet’
7.1-Waardering van de avond
46
49
8.-Deelnemers voortgezet onderwijs over het Kameleonprogramma
8.2-Tevredenheid
8.3-Veranderingen
50
51
53
56
9.-Ouders voortgezet onderwijs over het Kameleonprogramma
9.2-Veranderingen
57
61
62
10.-Deelnemers voortgezet onderwijs over het Sterprogramma
10.2-Tevredenheid
10.3-Veranderingen
63
64
66
69
11.-Ouders voortgezet onderwijs over het Sterprogramma
11.2-Veranderingen
70
74
75
12.-Deelnemers over de Jonge Helden Verliesworkshop voortgezet onderwijs
12.1-Over de workshop
76
80
13.-Contactpersonen in het basisonderwijs over het Jonge Helden Scholenproject
13.1-Waardering van het project
13.2-Samenwerking in de toekomst
81
84
84
14.-Contactpersonen in het voortgezet onderwijs over het Jonge Helden Scholenproject
14.1-Waardering van het project
85
14.2-Samenwerking in de toekomst
88
6
15.-Meest opvallende groepsverschillen programma’s 2010/2011
15.1-Beoordelingscijfers
15.2-Tevredenheidsvragen Sterprogramma
15.3-Veranderingsvragen Kameleonprogramma
15.4-Veranderingsvragen Sterprogramma
89
90
93
97
Bijlagen:
-Bijlage 1: algemene informatie Stichting Jonge Helden
-Bijlage 2: informatie over de Jonge Helden Scholenprogramma’s
7
98
99
1.
Samenvatting en conclusies
1.1 Algemeen
De scholen
Van de 26 Scholenprojecten vonden er 18 plaats op basisscholen, acht vonden er plaats op
middelbare scholen. De spreiding over het land was groot: van Enkhuizen tot Maastricht en
van Den Haag tot Utrecht. Een aantal Scholenprojecten loopt nog door in het begin van
2012.
De projecten
Op alle scholen hebben één of twee Jonge Helden Verliesworkshops plaatsgevonden. Op
21 scholen hebben één en in sommige gevallen twee Kameleonprogramma’s
plaatsgevonden. Op vijf scholen heeft (ook) een Sterprogramma plaatsgevonden. Een
aantal van deze programma’s loopt nog door in het voorjaar van 2012.
Tien basisscholen hebben de Jonge Helden ouderthema-avond over kinderen en verlies
(‘Klein verdriet, groot verdriet’) aan alle ouders van de school aangeboden of doen dit nog
begin 2012 in het verlengde van het Jonge Helden Scholenproject dat in 2011 is ingezet.
De deelnemers
- In totaal hebben 231 kinderen en jongeren van 6 tot 18 jaar deelgenomen aan een Jonge
Helden programma.
- 331 ouders hebben met hun kind(eren) meegedaan aan een Jonge Helden programma.
- 301 ouders hebben de Ouderthema-avond ‘Klein verdriet, groot verdriet’ bijgewoond.
- 311 leerkrachten, zorgmedewerkers en directieleden van basisscholen hebben
deelgenomen aan een Jonge Helden Verliesworkshop of Jonge Helden Studieochtend/middag.
- 136 docenten, mentoren, vertrouwenspersonen, zorgmedewerkers en directieleden van
middelbare scholen hebben deelgenomen aan een Jonge Helden Verliesworkshop of
Jonge Helden Studieochtend/-middag.
1.2 Waardering
Het gemiddelde cijfer waarmee de deelnemers de programma’s beoordelen, is als volgt:
Kameleonprogramma basisonderwijs:
8,7
Kameleonprogramma voortgezet onderwijs:
8,3
Sterprogramma basisonderwijs:
8,8
Sterprogramma voortgezet onderwijs:
8,9
Jonge Helden Verliesworkshop basisonderwijs:
8,1
Jonge Helden Verliesworkshop voortgezet onderwijs:
7,8
Ouderthema-avond ‘Klein verdriet, groot verdriet’:
8,4
8
1.3 Veranderingen deelnemers programma’s
1.3.1 Veranderingen deelnemers Kameleonprogramma basisonderwijs
Kinderen merken zelf dat ze zich na het volgen van een Kameleonprogramma anders zijn
gaan voelen, anders zijn gaan denken en zich anders zijn gaan gedragen. Bijvoorbeeld:
- 52% van de deelnemers voelt zich minder alleen.
- 51% van de deelnemers is ‘opener’, vertelt meer over zichzelf.
- 59% van de deelnemers voelt zich vrolijker.
- 60% van de deelnemers begrijpt naderhand de scheiding beter.
- 43% van de deelnemers denkt positiever over zichzelf.
- 62% van de deelnemers denkt positiever over de scheiding.
- 58% van de deelnemers weet beter wat te doen als hij of zij problemen ervaart.
- 28% van de deelnemers geeft aan dat het beter gaat met schoolwerk (concentratie,
resultaten en welbevinden bij het schoolse leren).
- 29% van de deelnemers heeft beter contact met moeder.
- 34% van de deelnemers heeft beter contact met vader.
1.3.2 Veranderingen deelnemers Kameleonprogramma voortgezet onderwijs
Ook jongeren merken dat ze zich anders voelen, anders denken en zich anders gedragen na
het volgen van een Kameleonprogramma. Bijvoorbeeld:
- 47% van de deelnemers voelt zich minder boos.
- 47% van de deelnemers begrijpt de scheiding beter.
- 53% van de deelnemers denkt positiever over de scheiding.
- 47% van de deelnemers denkt positiever over zijn of haar leven.
- 29% van de deelnemers heeft beter contact met moeder.
- 29% van de deelnemers heeft beter contact met vader.
1.3.3 Veranderingen deelnemers Sterprogramma basisonderwijs
Ook na het volgen van een Sterprogramma merken kinderen dat ze zich anders voelen,
anders denken en zich anders gedragen. Bijvoorbeeld:
- 81% van de deelnemers voelt zich minder somber.
- 81% van de deelnemers begrijpt dingen die met het overlijden te maken hebben beter.
9
- 50% van de deelnemers denkt positiever over zijn of haar leven.
- 56% van de deelnemers praat meer over de overledene.
1.3.4 Veranderingen deelnemers Sterprogramma voortgezet onderwijs
Jongeren merken dat ze zich anders voelen, anders denken en zich anders gedragen na het
volgen van een Sterprogramma op school. Bijvoorbeeld:
- 47% van de deelnemers voelt zich 'lichter'/opgelucht.
- 41% van de deelnemers denkt positiever over zijn/haar leven.
- 32% van de deelnemers denkt meer aan de overledene.
- 35% van de deelnemers praat meer over de overledene.
- 38% van de deelnemers heeft minder ruzie met gezinsleden.
1.4 Conclusies
1.4.1 Wat gaat goed en zullen we zo blijven doen in 2012?
Ten aanzien van de Jonge Helden Verliesworkshop
- Vooraf via school duidelijker informatie verstrekken aan deelnemers over de inhoud van
de Verliesworkshop en blijven benadrukken dat deze intensieve workshop beter niet aan
het eind van een lange schooldag ingepland kan worden.
- Voldoende tijd blijven inruimen voor eigen cases van deelnemers.
- Balans behouden in aandacht tussen echtscheiding en overlijden.
- Praktische tips
Ten aanzien van het Kameleon- en Sterprogramma
- Aantal bijeenkomsten en duur van de bijeenkomsten voor 8 – 18 jarigen.
- Opzet van de intakegesprekken met deelnemers.
- De vaste opzet voor de gezamenlijke afsluiting van ouders en deelnemers
(basisonderwijs).
- Per groep bekijken of een terugkommoment van belang is.
10
- Voorafgaand aan de bijeenkomsten, één keer 15 minuten met de desbetreffende
leerkrachten bij elkaar komen om uit te leggen wat handig/verstandig is in verband de
deelname van de kinderen aan een Jonge Helden lotgenotengroep.
Ten aanzien van de Jonge Helden Ouderthema-avond ‘Klein verdriet, groot verdriet’
- Opbouw van de presentatie. Na de presentatie de gelegenheid bieden om de
materialentafels te bekijken en advies te vragen aan één van de coaches.
- Hoeveelheid praktische tips.
- Bij lange persoonlijke vragen verwijzen naar de mogelijkheid deze vragen na de plenaire
bijeenkomst te stellen aan één van de coaches.
- In plaats van hand-out verwijzen naar de informatie op www.oudersvanjongehelden.nl.
Ten aanzien van de organisatie
- Contactpersoon van de school bij het protocolgesprek heel duidelijk uitleggen wat er
wordt verwacht van hem/haar en hoeveel tijd één en ander kan kosten.
- Briefing van contactpersoon van de school ten aanzien van het uitnodigen van ouders en
leerlingen. Do’s en don’ts voor hen op papier zetten.
1.4.2 Wat kunnen we verbeteren in 2012?
Ten aanzien van de Jonge Helden Verliesworkshop
- Ontwikkelen van een meer laagdrempelig, kort alternatief voor de Jonge Helden
Verliesworkshop, in plaats van de huidige Studieochtend/-middag. Scholen kunnen kiezen
tussen deze meer algemene themabijeenkomst of de meer intensieve Jonge Helden
Verliesworkshop.
- Praktische tips mogelijk nog verder uitbreiden, deelnemers geven aan hier niet genoeg
van te kunnen krijgen.
- Meer informatie over kinderen in de leeftijd van 4 tot 6 jaar (workshop basisonderwijs)
- Het doel van de Verliesworkshop van tevoren bij de deelnemers concretiseren,
verwachtingen checken.
- Meer onderlinge uitwisseling met collega’s tijdens de Verliesworkshop.
- Inkorten door iets minder voorbeelden te geven.
- Enkele werkvormen vervangen door werkvormen met meer actie: dynamischer.
Ten aanzien van het Kameleon- en Sterprogramma
- Aantal bijeenkomsten en duur van de bijeenkomsten voor 6- en 7-jarigen heroverwegen.
Mogelijk kiezen voor meer en kortere bijeenkomsten.
Ten aanzien van de Jonge Helden Ouderthema-avond ‘Klein verdriet, groot verdriet’
- Nog meer/beter beeldmateriaal.
- Materialentafels verder uitbreiden.
- Praktische tips meer verspreiden over de hele presentatie.
11
Ten aanzien van de organisatie
- Bij school-overstijgende projecten werken met één contactpersoon van alle betrokken
scholen.
- Vooraf checken en vastleggen dat er een geschikte (afsluitbare) ruimte beschikbaar is
voor de bijeenkomsten. Ook voor de afsluitende bijeenkomst met ouders erbij.
12
2.
Deelnemers basisonderwijs over het Kameleonprogramma
Datum uitdraai:
2 maart 2012
Aantal respondenten: 65 = 45 % van het totale aantal (146)
Gegevensverwerking en analyse:
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
www.cimon.nl | info@cimon.nl
2.1 Over de deelnemers
Jongen of meisje?
Jongen
Meisje
Totaal
Percentage
40%
60%
100%
Wat is je leeftijd?
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Aantal jaar
5
12
9,77
In welke groep zit j e?
3
4
5
6
7
8
Totaal
Percentage
6%
8%
12%
26%
23%
25%
100%
Gemiddelde is 6,26.
13
Hoelang geleden hoorde je dat je ouders gingen
scheiden? Graag antwoorden in aantal jaren.
Percentage
6%
16%
10%
14%
13%
16%
10%
10%
3%
2%
2%
100%
0
1
2
3
4
5
6
7
9
10
12
Totaal
Gemiddelde is 3,95.
2.2 Tevredenheid
Wel k cijfer geef je het Kameleonprogramma
in het geheel? (0 -10)
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Cijf er
5
10
8,69
Werkvorm ‘Wie woont er in jouw hart?’
14
15
Voorbereidingen worden getroffen voor mozaieken in een bijeenkomst over gevoelens. Eerst
kunnen de kinderen op een rijtje zetten waar ze zich boos over voelen. Daarna kunnen ze voor alles
waar ze boos over zijn, een tegel stukgooien. Van de scherven mozaieken ze een pot.
16
2.3 Veranderingen
Zijn er veranderingen in hoe je je voelt sinds je hebt meegedaan aan het Jonge Helden
Kameleonprogramma?
24%
73%
(Ik voel me vermoeid)
3%
34%
61%
(Ik heb last van loyaliteitsconflicten*)
5%
37%
62%
(Ik voel me schuldig)
2%
2%
52%
(Ik voel me rustiger)
46%
39%
58%
(Ik voel me ‘zwaar’)
3%
52%
48%
(Ik voel me alleen)
0%
8%
(Ik ben open (vertel over mezelf))
41%
51%
46%
(Ik voel me somber)
51%
3%
25%
(Ik voel me bang)
75%
0%
48%
(Ik voel me verdrietig)
44%
8%
33%
(Ik voel me boos)
59%
8%
5%
(Ik voel me vrolijk)
37%
59%
0%
10%
Meer
20%
30%
Net zoals eerst
17
Minder
40%
50%
60%
70%
80%
Zijn er veranderingen in hoe je denkt sinds je hebt meegedaan?
3%
37%
(Ik begrijp de scheiding)
60%
3%
56%
(Ik denk positief over mijn leven)
40%
17%
(Ik denk over dingen na)
41%
41%
0%
(Ik denk positief mezelf)
57%
43%
4%
79%
(Ik denk positief over mijn stiefouder)
18%
2%
67%
(Ik denk positief over mijn moeder)
32%
3%
(Ik denk positief over mijn vader)
59%
38%
3%
(Ik denk positief over de scheiding)
35%
62%
0%
10%
20%
Meer
30%
40%
Net zoals eerst
18
50%
Minder
60%
70%
80%
90%
Zijn er veranderingen in hoe je doet sinds je hebt meegedaan?
2%
(Weten wat ik moet doen als ik
problemen heb)
40%
58%
5%
(Resultaten op school)
72%
23%
6%
(Prettig werken op school)
67%
27%
13%
54%
(Concentreren)
33%
27%
('Druk' zijn)
(Contact met mijn leerkracht)
63%
10%
0%
85%
15%
5%
(Contact met mijn
broer(s)/zus(sen))
74%
21%
3%
68%
(Contact met mijn moeder)
29%
10%
(Contact met mijn vader)
56%
34%
5%
(Praten over de scheiding met
mijn broer(s)/zus(sen))
85%
10%
13%
mijn vader)
61%
26%
11%
mijn moeder)
38%
51%
25%
(Ruzie met mijn vader)
73%
2%
24%
(Ruzie met mijn moeder)
67%
10%
21%
(Ruzie met leeftijdsgenoten)
73%
6%
6%
(Omgang met leeftijdsgenoten)
70%
24%
0%
10%
20%
Meer
30%
40%
Net zoals eerst
19
50%
Minder
60%
70%
80%
90%
2.4 Tips en opmerkingen
 Ik vind het raar dat ik de enige was waarvan de ouders nog vrienden zijn.
 ik vond het heel leuk en een leuke groep kinderen, ik vond het ook leuk wat we daar
deden.
 ik weet nu hoe het met de andere kinderen zit en ik zit er nu niet meer in mijn eentje in.
 Aanraden om mee te doen met een Kameleonprogramma zou ik sommige kinderen wel
en anderen niet. Als je er slecht mee om kunt gaan, dan wel!
 Ik voelde me tijdens het programma meer op mijn gemak om over de scheiding te praten
en kon leuke dingen doen.
 Ik weet beter hoe ik er mee om moet gaan als ik bijv. somber ben of me rot voel.
 Ik durf meer te zeggen tegen mamma en pappa.
 Lieve J. (coach), ik ben blij dat ik jou ken en je bent een geweldige vrouw en ik zal je vaker
zien.
Een afsprakenslang gemaakt voor een Kameleongroep met kinderen uit groep 3 en 4. De
afsprakenslang wordt tijdens de eerste bijeenkomst ‘voorgesteld’. De slang hangt daarna elke keer
op een goed zichtbare plek.
20
3.
Datum uitdraai:
Ouders basisonderwijs over het Kameleonprogramma
2 maart 2012
Aantal respondenten: 169 = 76% van het totale aantal (221)
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
3.1 Over het programma
Bent u bij de ouderavond geweest?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
76%
24%
100%
21
22
23
Zou u andere ouders aanraden om hun kind mee te
laten doen met een Kameleonprogramma op school?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
96%
4%
100%
Heeft u zich aangemeld voor een i ndivi dueel
eindgesprek met één van de coaches?
Ja
Nee
Totaal
Percent age
96%
4%
100%
24
Heeft u het eindgesprek gevoerd samen met uw ex-partner?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
60%
40%
100%
25
3.2 Veranderingen
Welke veranderingen heeft u gedurende of na afloop van het programma bemerkt bij uw
kind?
2%
(weet wat te doen bij problemen)
5%
(resultaten op school)
4%
12%
82%
6%
11%
(vermoeid)
77%
11%
1%
72%
27%
4%
(praat over de scheiding)
70%
25%
16%
(conflicten met mij)
77%
7%
2%
(rustig)
73%
25%
9%
(ruzie met andere kinderen)
(open)
85%
11%
('druk')
(speelt met andere kinderen)
85%
10%
(werkt prettig op school)
(contact met mij)
64%
35%
90%
2%
0%
88%
12%
1%
56%
43%
3%
(evenwichtigheid in gevoelens)
57%
40%
22%
(somber)
74%
4%
22%
(bang)
75%
3%
22%
(verdrietig)
73%
5%
27%
(boos)
62%
11%
3%
(vrolijk / blij)
56%
42%
0%
10%
20%
Meer
30%
40%
Geen verandering
26
50%
Minder
60%
70%
80%
90%
100%

S. geeft aan minder gemis gevoelens te hebben naar vader (was bang dat deze gevoelens
juist erger zouden worden door ermee bezig te zijn.)

Mijn kind kan nu kan beter met zijn boosheid omgaan.

Ik vind het een zeer goed programma. Het groepsproces is heel krachtig en ik zou graag
willen dat hier de komende jaren ook ruimte voor is.

M. heeft het als heel leuk ervaren en ik merk dat het oplucht.

Mijn kind komt meer voor zichzelf op, weet wat het wil.

Ik denk wel dat het zaadje is geplant.

Mijn kind kan nu zaken meer buiten zichzelf plaatsen.

Heb tips gekregen voor de juiste omgang met de problemen van het kind, evaluatie van de
huidige problematiek en fijn om te horen dat jullie mijn kind hebben zien groeien tijdens de
bijeenkomsten.

Mijn kind voelt zich serieus genomen en kan dit weer gebruiken als opstapje om over
gevoelens te praten.

Meest waardevol: zichtbaar maken van problemen.
Zorgen die je kunt hebben, komen tijdens de bijeenkomsten op verschillende manieren aan bod.
Zorgenpoppeltjes kunnen helpen om de last van zorgen over te nemen als je gaat slapen. Over je
zorgen praten en je zorgen onderzoeken kan, als je daaraan toe bent, uiteindelijk je zorgen
werkelijk verlichten.
27
4.
Deelnemers basisonderwijs over het Sterprogramma
Datum uitdraai:
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
Jongen of meisje?
Jongen
Meisje
Totaal
Percentage
53%
47%
100%
Wat is je l eeftijd?
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Aantal jaar
9
12
10,88
Wi e is er bij j ou dood gegaan?
Mijn papa
Mijn mama
Mijn broer(tje)
Totaal
Percentage
59%
24%
18%
100%
28
Hoelang geleden is dat gebeurd? Graag
antwoorden in aantal jaren.
0
1
2
4
5
6
9
12
Totaal
Percentage
6%
29%
6%
6%
18%
24%
6%
6%
100%
Gemiddelde is 4,18
4.2 Tevredenheid
Wel k cijfer geef je het Sterprogramma in het geheel? (0 -10)
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Cijf er
8
10
8,76
29
30
Interactieve voorkant van de basisschool Stermap die alle deelnemers krijgen
om alles wat ze maken in op te bergen.
31
4.3 Veranderingen
Sterprogramma?
25%
(Ik voel me moe)
63%
13%
19%
81%
0%
6%
(Ik voel me rustig)
44%
50%
50%
50%
0%
50%
50%
(Ik voel me alleen)
0%
0%
19%
81%
81%
(Ik voel me somber)
19%
0%
44%
(Ik voel me bang)
56%
0%
44%
56%
0%
25%
(Ik voel me boos)
75%
0%
0%
44%
56%
0%
10%
20%
Meer
30%
Net zoals eerst
32
40%
50%
Minder
60%
70%
80%
90%
(Ik begrijp dingen die met
het overlijden te maken
hebben)
0%
19%
81%
6%
(Ik denk positief over mijn
leven)
44%
50%
7%
(Ik denk aan degene die is
doodgegaan)
(Ik denk positief over
mezelf)
60%
33%
0%
19%
81%
0%
10%
Meer
20%
30%
40%
Net zoals eerst
33
50%
Minder
60%
70%
80%
90%
problemen heb)
0%
44%
56%
0%
56%
44%
0%
44%
56%
13%
(Concentreren)
47%
40%
31%
('Druk' zijn)
56%
13%
6%
(Contact met mijn leerkracht)
69%
25%
0%
(Contact met gezinsleden)
81%
19%
6%
(Praten over degene die is
doodgegaan)
38%
56%
25%
(Ruzie met gezinsleden)
69%
6%
25%
75%
0%
0%
56%
44%
0%
10%
20%
Meer
30%
40%
Net zoals eerst
34
50%
Minder
60%
70%
80%
90%

Sommige opdrachten vond ik moeilijk, ik moest huilen. En daarom was het niet altijd even
leuk.

Fijn dat jullie zoveel voor mij hebben gedaan. Het heeft me heel erg geholpen. Ik vond het
spannend, maar ook heel fijn dat ik mijn verhaal kon vertellen en er voor de anderen kon
zijn. Het praten was fijn, foto's laten zien en elke keer een ander thema en het knutselen
was heel erg fijn om te doen.

Ik voel me sterker.

Ik blijf altijd verdrietig maar ik kan er veel beter mee kan omgaan. Ik hoef niet alles te
vertellen, geen details. Dat is fijn.

Ik voel me opgeluchter. Nu weten kinderen het. Dat vind ik fijner.

Ik kan nu beter over mijn vader praten.
Sommige kinderen nemen hun knuffel mee
huis en houden die tijdens de bijeenkomst
dicht bij zich. Hier maakt een meisje van 8 haar
mandala met gevoelens samen met haar beer.
Mandala van gevoel van een jongen
van 9.
35
5.
Datum uitdraai:
Ouders basisonderwijs over het Sterprogramma
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
Ja
Nee
Totaal
Percentage
86%
14%
100%
36
37
38
5.2 Veranderingen
Welke veranderingen heeft u gedurende of na afloop van het programma bemerkt bij uw kind?
(weet wat te doen bij
problemen)
0%
43%
0%
(contact met mij)
(praat over de overledene)
0%
14%
(open)
0%
(bang)
0%
71%
29%
0%
29%
71%
43%
43%
14%
14%
57%
29%
29%
71%
0%
0%
71%
29%
0%
43%
14%
57%
43%
43%
29%
71%
0%
29%
71%
0%
14%
(verdrietig)
71%
14%
29%
(boos)
(vrolijk / blij)
86%
14%
(somber)
71%
14%
(rustig)
(speelt met andere kinderen)
71%
29%
(ruzie met andere kinderen)
86%
14%
('druk')
(vermoeid)
57%
57%
14%
0%
0%
50%
50%
10%
20%
Meer
30%
40%
Geen verandering
39
50%
Minder
60%
70%
80%
90%
6.
Datum uitdraai:
Deelnemers over de Verliesworkshop basisonderwijs
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
6.1 Over de workshop
Wel k cijfer geeft u de Verliesworkshop als geheel (0-10)?
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Cijf er
5
10
8,06
40
41
Was er naar uw meni ng voldoende gel egenheid voor
het inbrengen van eigen cases door de deelnemers?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
97%
3%
100%
Heeft u voldoende concrete tips en handreiki ngen gekregen?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
94%
6%
100%
42
43
 Een mooie eye-opener! Geeft weer goede ideeën voor de toekomst.
 Koffer: leuk om iets klaar te hebben staan. beeldmateriaal: heftig maar heel mooi.
 De filmpjes zijn erg goed. Er mogen van mij nog meer voorbeelden uit de praktijk in.
 Het is een eerste goede aanzet geweest.
 Prima organisatie. Theorie bekend, goed om te updaten. Goede werkvormen, afwisseling.
 Er was een open sfeer waar iedereen mocht zeggen wat die wilde.
 Erg fijn te zien dat je veel dingen al doet.
 Fijn dat er ruimte was, bedankt voor de bewustwording.
 Heel veel geleerd, zeer ingrijpend, veel tips/handreikingen, een must voor iedere
leerkracht.
44
Uitgangspunt voor het praktische deel van de Jonge Helden Verliesworkshops is de Jonge Helden
Verdrietkoffer. Er zijn twee varianten: de
verdrietkoffer voor het basisonderwijs en de
verdrietkoffer voor het voortgezet onderwijs.
Hierin vindt u onder meer:
- boeken over rouw en echtscheiding;
- kinder- of jeugdboeken over rouw en
echtscheiding;
- troostcadeautjes;
- mapje met protocollenen literatuurlijsten;
- mapje met werkvormen voor in de klas;
- materialen om te gebruiken bij de werkvormen.
De Jonge Helden Verdrietkoffers zijn
samengesteld met ondersteuning van diverse fondsen en maatschappelijk betrokken uitgeverijen
en organisaties die de boeken en troostcadeautjes gratis ter beschikking stelden.
Jonge Helden Verdrietkoffer voor het
basisonderwijs
Jonge Helden Verdrietkoffer voor het voortgezet
onderwijs
45
7.
Datum uitdraai:
Deelnemers over de Ouderthema-avond ‘Klein verdriet, groot
verdriet’
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
7.1 Waardering van de avond
46
47
Zij n uw eventuele vragen beantwoord?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
99%
1%
100%
48
 Het was een duidelijk verhaal. Het bevestigt en verduidelijkt je ervaringen en soms laat
het je een situatie weer van een andere kant bekijken.
 Echt een duidelijk verhaal met goede voorbeelden. Bedankt!
 De avond was duidelijk, goede informatie.
 Erg afwisselend. Door de filmpjes erg concreet.
 Heel duidelijk, goede voorbeelden en beeldmateriaal.
 Dacht dat ik er al veel over wist, maar toch nog heel wat opgestoken.
 Er was een prettige afwisseling tussen theorie en praktische info. En eigen ervaringen
maken het prettig om naar te luisteren. Goed!
Materialentafel
Na het plenaire gedeelte van ‘Klein Verdriet, Groot Verdriet’, kunnen ouders de materialentafels
bekijken en desgewenst persoonlijke vragen stellen of advies vragen aan één van de coaches.
49
8. Deelnemers voortgezet onderwijs over het Kameleonprogramma
Datum uitdraai:
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
Jongen of meisje?
Jongen
Meisje
Totaal
Percentage
35%
65%
100%
Wat is je l eeftijd?
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Aantal jaar
12
16
13,72
Hoelang geleden hoorde je dat je ouders gingen
scheiden? Graag antwoorden in aantal jaren:
0
1
2
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
14
Totaal
Percentage
21%
9%
4%
4%
11%
2%
2%
11%
2%
7%
5%
9%
7%
7%
2%
100%
50
8.2 Tevredenheid
Wel k cijfer geef je het Kameleonprogramma
in het geheel? (0 -10)
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Cijf er
6
10
8,37
51
52
8.3 Veranderingen
Kameleonprogramma?
24%
72%
9%
35%
(Ik heb last van
loyaliteitsconflicten*)
59%
6%
26%
66%
9%
4%
(Ik voel me rustig)
50%
46%
43%
57%
0%
40%
57%
(Ik voel me alleen)
2%
4%
45%
51%
42%
(Ik voel me somber)
56%
2%
35%
65%
(Ik voel me bang)
0%
37%
57%
6%
47%
49%
(Ik voel me boos)
4%
0%
49%
51%
0%
10%
20%
Meer
30%
Net zoals eerst
53
40%
Minder
50%
60%
70%
80%
4%
(Ik begrijp de scheiding)
49%
47%
4%
leven)
49%
47%
6%
(Ik denk over dingen na)
45%
49%
4%
mezelf)
53%
43%
14%
stiefouder)
74%
12%
2%
moeder)
57%
41%
8%
vader)
60%
32%
4%
(Ik denk positief over de
scheiding)
43%
53%
0%
10%
Meer
20%
30%
Net zoals eerst
54
40%
Minder
50%
60%
70%
80%
4%
problemen heb)
54%
42%
11%
70%
19%
8%
75%
17%
14%
(Concentreren)
64%
22%
29%
('Druk' zijn)
59%
12%
12%
(Contact met mijn mentor)
73%
14%
0%
(Contact met mijn broer(s)/zus(sen))
80%
20%
4%
(Contact met mijn moeder)
67%
29%
15%
56%
(Contact met mijn vader)
29%
16%
(Praten over de scheiding met mijn
broer(s)/zus(sen))
71%
13%
22%
vader)
67%
10%
16%
moeder)
65%
20%
19%
(Ruzie met mijn vader)
79%
2%
26%
(Ruzie met mijn moeder)
64%
10%
17%
83%
0%
2%
79%
19%
0%
10%
20%
Meer
30%
Net zoals eerst
55
40%
50%
Minder
60%
70%
80%
90%
 Heel erg bedankt voor jullie hulp! ik vond de 6 bijeenkomsten heel erg leuk. Ik heb er
zeker veel van geleerd.
56
9.
Datum uitdraai:
Ouders voortgezet vnderwijs over het Kameleonprogramma
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
Ja
Nee
Totaal
Percentage
77%
23%
100%
57
58
59
Zou u andere ouders aanraden om hun kind mee te
laten doen met een Kameleonprogramma op school?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
96%
4%
100%
Ja
Nee
Totaal
Percent age
90%
10%
100%
Heeft u het eindgesprek gevoerd met uw ex-partner?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
28%
72%
100%
60
9.2 Veranderingen
(weet wat te doen bij
problemen)
('druk')
(vermoeid)
(contact met mij)
(praat over de scheiding)
0%
0%
0%
(open)
0%
(bang)
9%
(vrolijk / blij)
91%
0%
0%
87%
13%
0%
76%
24%
3%
6%
91%
3%
72%
25%
12%
88%
0%
0%
78%
22%
0%
57%
43%
3%
50%
47%
15%
85%
0%
6%
94%
0%
25%
(verdrietig)
(boos)
97%
3%
(evenwichtigheid in
gevoelens)
(somber)
73%
27%
(rustig)
(spreekt af met andere
jongeren)
72%
28%
(ruzie met andere jongeren)
58%
42%
72%
3%
23%
77%
0%
0%
0%
49%
51%
10%
20%
Meer
30%
40%
50%
Geen verandering
61
60%
Minder
70%
80%
90%
100%
 Praat er wel vaak over wat ze heeft gedaan en gehoord.
 Ik zie meer acceptatie. Mijn kind komt beter voor zichzelf op.
 Ik denk dat het voor mijn kind heel heilzaam is geweest om met leeftijdgenoten over dit
soort onderwerpen te kunnen praten Heeft meer inzicht in eigen gevoelens gegeven.
 Ik heb het geheel als heel positief ervaren en heb het ook al veel verteld aan lotgenoten.
Heel veel dank.
 Ik vond het fantastisch dat de school dit aanbiedt en dat Jonge Helden dit werk doet.
Super belangrijk. De openheid tussen mijn kind en mij was tijdens de Kameleongroep
periode, groot. DANK!
 Zeer constructief voor iedereen !!! Complimenten.
62
10. Deelnemers voortgezet onderwijs over het Sterprogramma
Datum uitdraai:
2 maart 2012
Aantal respondenten: 2 7 = 96% van het totale aantal (28)
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
Jongen of meisje?
Jongen
Meisje
Totaal
Percentage
27%
73%
100%
Wat is je leeftijd?
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Aantal jaar
12
16
13,53
63
10.2 Tevredenheid
Wel k cijfer geef je het Sterprogramma in het geheel? (0 -10)
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Cijf er
7
10
8,86
64
65
10.3 Veranderingen
Sterprogramma?
29%
65%
6%
38%
62%
0%
8%
(Ik voel me rustig)
50%
42%
47%
50%
3%
31%
(Ik voel me alleen)
69%
0%
0%
53%
47%
42%
(Ik voel me somber)
58%
0%
35%
(Ik voel me bang)
65%
0%
46%
51%
3%
38%
(Ik voel me boos)
62%
0%
0%
37%
63%
0%
10%
20%
Meer
30%
Net zoals eerst
66
40%
Minder
50%
60%
70%
80%
14%
(Ik begrijp dingen die
met het overlijden te
maken hebben)
74%
12%
2%
mijn leven)
57%
41%
8%
(Ik denk aan degene die
is doodgegaan)
60%
32%
4%
mezelf)
43%
53%
0%
10%
Meer
20%
30%
Net zoals eerst
67
40%
Minder
50%
60%
70%
80%
14%
problemen heb)
57%
29%
10%
73%
17%
6%
78%
16%
9%
(Concentreren)
70%
21%
29%
65%
('Druk' zijn)
6%
3%
(Contact met mijn mentor)
88%
9%
0%
(Contact met gezinsleden)
79%
21%
3%
(Praten over degene die is
doodgegaan)
62%
35%
38%
53%
(Ruzie met gezinsleden)
9%
21%
79%
0%
3%
78%
19%
0%
10%
20%
Meer
30%
40%
Net zoals eerst
68
50%
Minder
60%
70%
80%
90%
100%
 Vroeger kwam er gewoon iets uit mijn mond als iemand iets deed, nu zeg ik het tegen
leraren of ik negeer het. Als ik thuis over mijn overleden zus praat worden mijn ouders
stil.
 Het eind met de kaarsen gaf me een goed gevoel. Ik vond alles leuk.
 Dat je met de coaches kon praten was fijn. Ook het complimenten geven en terug krijgen.
Minder goed vond ik de kaarsen, ik ging weer terugdenken en dat wil ik niet.
 Dat de coaches echt geïnteresseerd zijn vond ik het beste.
Deelnemers maken een doos met herinneringen.
69
11.
Datum uitdraai:
Ouders voortgezet onderwijs over het Sterprogramma
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
Ja
Nee
Totaal
Percentage
69%
31%
100%
70
71
72
Zou u andere ouders aanraden om hun kind mee
te laten doen met een Sterprogramma op school ?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
88%
12%
100%
Ja
Nee
Totaal
Percent age
85%
15%
100%
73
11.2 Veranderingen
(weet wat te doen bij problemen)
0%
5%
(praat over de overledene)
(rustig)
(ruzie met andere jongeren)
(spreekt af met andere jongeren)
(open)
(somber)
(bang)
(vrolijk / blij)
55%
24%
76%
29%
67%
5%
0%
68%
32%
0%
64%
36%
25%
75%
0%
0%
63%
38%
16%
84%
0%
0%
81%
19%
0%
33%
0%
67%
33%
67%
42%
0%
58%
20%
80%
0%
(verdrietig)
(boos)
41%
52%
0%
(vermoeid)
(contact met mij)
43%
5%
('druk')
71%
29%
45%
50%
5%
38%
62%
0%
0%
0%
30%
10%
20%
Meer
30%
40%
70%
50%
Geen verandering
74
60%
70%
Minder
80%
90% 100%
 M. is minder onzeker geworden en is beter in staat (mondiger) om gevoelens te
verwoorden.
 K. vond het zelf heel fijn om er op een andere manier dan alleen praten mee bezig te zijn.
 Bedankt voor deze begeleiding, L. heeft het als zeer positief ervaren! Super!
 In eerste instantie werd Y. verdrietiger en bozer, maar na een flinke uitbarsting en na de
aanschaf van een puppie is Y. een stuk evenwichtiger, opener en blijer geworden.
Hartelijk dank voor jullie inzet.
75
12.
Datum uitdraai:
Deelnemers over de Jonge Helden Verliesworkshop voortgezet
onderwijs
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
12.1 Over de workshop
Wel k cijfer geeft u de Verliesworkshop als geheel (0-10)?
Minimum
Maximum
Gemiddelde
Cijf er
6
10
7,72
76
77
Was er naar uw meni ng voldoende gel egenheid voor
het inbrengen van eigen cases door de deelnemers?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
81%
19%
100%
Heeft u voldoende concrete tips en handreiki ngen gekregen?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
92%
8%
100%
78
79
 Erg leuk! Interactief.
 Inspirerende middag.
 Fijn om mee te maken.
 Sterke presentatie.
 Moeilijk om na een drukke lesochtend over te stappen naar dit onderwerp.
 Fantastisch!
 Bedankt ik heb fijne en leerzame middag gehad.
 Gebruik meer stemvolume. Verder was het duidelijk en interessant.
 Doos tissues.
80
13.
Contactpersonen in het basisonderwijs over het Jonge Helden
Scholenproject
Datum uitdraai:
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
13.1 Waardering van het project
Bent u bij de ouderavond(en) geweest?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
93%
7%
100%
81
82
83
Zou u andere schol en aanraden om een scholenproject
van Stichting Jonge Helden op school te gaan doen?
Percentage
93%
7%
100%
Ja
Nee
Totaal
13.2 Samenwerking in de toekomst
Zou u in de toekomst nogmaals een Jonge
Helden scholenproject op uw school willen?
Nee
Ja
Totaal
Percent age
7%
93%
100%
Waaraan heeft u dan behoefte?
Percentage
Algemene ouderinf ormat ieav ond ov er kinderen en
rouw en v erlies t.b.v . alle ouders v an de school (Klein
v erdriet, groot v erdriet)
Kameleonprogramma
Totaal
17%
83%
100%
Op welke termijn?
Percentage
45%
9%
36%
9%
100%
6 maanden
12 maanden
18 maanden
24 maanden of langer
Totaal


Het Kameleonprogramma voorziet duidelijk in een behoefte. Het blijkt dat scheiden meer
regel dan uitzondering is.
Ik ben erg blij dat we jullieop het spoor zijn gekomen, een geweldig initiatief en fantastisch
georganiseerd.
84
14.
Datum uitdraai:
Contactpersonen in het voortgezet onderwijs over het Jonge
Helden Scholenproject
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
14.1 Waardering van het project
Bent u bij de ouderavond(en) geweest?
Ja
Nee
Totaal
Percentage
50%
50%
100%
85
86
87
Zou u andere schol en aanraden om een scholenproject
van Stichting Jonge Helden op school te gaan doen?
Percentage
100%
0%
100%
Ja
Nee
Totaal
14.2 Samenwerking in de toekomst
Zou u in de toekomst nogmaals een Jonge
Helden scholenproject op uw school willen?
Ja
Nee
Totaal
Percent age
88%
13%
100%
Waaraan heeft u dan behoefte?
Percentage
83%
Kameleonprogramma
Jonge Helden Verliesworkshop
17%
Totaal
100%
Op welke termijn?
6 maanden
Totaal
Percentage
100%
100%
88
15.
Datum uitdraai:
Meest opvallende groepsverschillen alle programma’s 2010 en
2011
2 maart 2012
cimon communicatie,
Eikstraat 2,
2565 MX Den Haag
15.1 Beoordelingscijfers
89
90
15.2. Tevredenheidsvragen Sterprogramma
91
92
15.3. Veranderingsvragen Kameleonprogramma
93
94
95
96
15.4 Veranderingsvragen Sterprogramma
97
Bijlage 1: algemene informatie Stichting Jonge Helden
Het doel van Stichting Jonge Helden is: voorkomen dat kinderen/tieners ernstig vastlopen, nadat ze met een
ingrijpend verlies te maken hebben gehad dat ze niet (voldoende) hebben kunnen verwerken. Dit kunnen
kinderen en tieners zijn waarvan de vader, moeder, broer of zus is doodgegaan. Of kinderen van scheidende
of gescheiden ouders. De cijfers liegen er niet om: heel veel kinderen/tieners ontwikkelen (ernstige)
problemen na een scheiding of het overlijden van een gezinslid. Om kinderen en tieners met rouw en verlies
preventief te begeleiden en ondersteunen, is Stichting Jonge Helden op drie manieren actief:
I
SCHOLENPROJECTEN
In het kader van een Jonge Helden Scholenproject organiseren wij op scholen, onder schooltijd, preventieve
rouw- en verliesprogramma’s:
-het Jonge Helden Kameleonprogramma voor scheidingskinderen (en hun ouders/verzorgers)
-het Jonge Helden Sterprogramma voor kinderen en tieners die een gezinslid hebben verloren (en hun
ouders/verzorgers). Kinderen en tieners zelf komen (bij beide programma’s) zes keer bij elkaar met
leeftijdgenoten die hetzelfde hebben meegemaakt. Ouders krijgen informatie, steun en tips.
Leerkrachten, mentoren en zorgmedewerkers op de betreffende scholen krijgen een speciaal voor dit doel
ontwikkelde workshop: de Jonge Helden Verliesworkshop. Zij krijgen veel informatie over kinderen/tieners
en verlies en praktische tips en handreikingen voor het begeleiden van kinderen/tieners met verlies in de
klas. Uitgangspunt van de workshops is een zeer complete Jonge Helden Verdrietkoffer, die na de workshop
aan de school wordt overhandigd. Daarnaast kunnen basisscholen optioneel kiezen voor een algemene
ouderinformatie-avond (‘Klein verdriet, groot verdriet’) over kinderen en verlies. Deze wordt op basisscholen
aangeboden ten behoeve van alle ouders/verzorgers.
De programma’s, de workshop en de Ouderinformatieavond zijn met veel zorg ontwikkeld door professionals
en worden altijd begeleid door twee professionele en ervaren coaches, gespecialiseerd in het begeleiden van
kinderen/jongeren met rouw en verlies
II
JONGE HELDEN ADVIESSITES
We ontwikkelen internetsites voor iedereen die in zijn of haar directe omgeving met kinderen en tieners met
rouw en verlies te maken heeft. En voor kinderen en tieners zelf die met rouw en verlies te maken hebben.
Met veel praktische informatie, concrete tips en de unieke mogelijkheid om online persoonlijk advies te
vragen.
III
HERINNERDINGEN.NL
Stichting Jonge Helden exploiteert deze prachtige website waarop kinderen en tieners een monumentje
kunnen maken voor een overleden dierbare.
De exploitatie van Stichting Jonge Helden wordt grotendeels door vrijwilligers gedaan. De rouwcoaches die
de diverse programma’s en workshops begeleiden, ontvangen hiervoor een (bescheiden) vergoeding. Een
aantal coaches begeleidt de programma’s op vrijwillige basis.
Om haar activiteiten te bekostigen is Stichting Jonge Helden afhankelijk van donateurgelden, sponsoren,
fondsen en gemeentelijke subsidies. Voor meer informatie kunt u terecht op www.stichtingjongehelden.nl of
u kunt mailen met info@stichtingjongehelden.nl. Wij zijn telefonisch bereikbaar op 035 – 6984824.
98
Bijlage 2: informatie over de Jonge Helden Scholenprogramma’s
Preventieve zorg op school
Stichting Jonge Helden integreert preventieve zorgprojecten ten behoeve van kinderen en tieners met rouw
en verlies (‘Jonge Helden’) op scholen. Er is gekozen voor scholen om deelname voor kinderen en tieners aan
de programma's zo laagdrempelig mogelijk te maken. Daarnaast is school een veilige en vertrouwde plek
waar alles hetzelfde blijft als het leven van deze kinderen/tieners thuis volledig op zijn kop staat.
Leerkrachten/mentoren zijn belangrijke en vertrouwde personen voor kinderen/tieners, zij kunnen een
belangrijke rol spelen in de ondersteuning van hun leerlingen met rouw en verlies.
Wat houdt een Jonge Helden Scholenproject in?
Een scholenproject bestaat uit:
- optioneel: een informatiebijeenkomst over kinderen en verdriet om verlies (‘Klein verdriet, groot verdriet),
bedoeld voor alle ouders van de basisschool. Tijdens deze bijeenkomst wordt veel praktische informatie
gegeven over hoe kinderen en tieners verlies verwerken, waar je op moet letten als ouder of volwassene in
de omgeving van een Jonge Held.
- een informatieve en interactieve workshop voor 12-16 leerkrachten, mentoren, zorgmedewerkers en
directieleden over kinderen/tieners en rouw en verlies. Opdat zij hun leerlingen met rouw en verlies nog
beter kunnen begrijpen en ondersteunen. De workshop duurt vier uur.
- of een informatieve en interactieve studieochtend/-middag voor 30-50 leerkrachten, docenten, mentoren,
zorgmedewerkers en directieleden. Na een plenair informatief gedeelte, splitst de groep voor een
praktische en interactieve workshop. De studiemiddag duurt 3 uur.
Voor een workshop of studieochtend/-middag wordt scholen een bijdrage van 500 euro gevraagd.
- een Kameleonprogramma voor 10 echtscheidingskinderen en hun ouders/verzorgers.
- en/of een Sterprogramma voor 10 of 5 kinderen/tieners die een gezinslid hebben verloren en hun
ouders/verzorgers.
Beide programma's bestaan uit de volgende onderdelen:
- een ouderavond voor alle ouders.
- individuele intakegesprekken voor alle deelnemers met één van de coaches.
- zes groepsbijeenkomsten van 1,5 uur
- in het basisonderwijs: aan het einde van de zesde groepsbijeenkomst sluiten de ouders aan en volgt een
gezamenlijke afsluiting.
- tenslotte krijgen ouders in een persoonlijk gesprek met één van de coaches informatie over het proces van
hun kind en desgewenst tips en handreikingen bij het begeleiden van hun kind.
Aan de programma’s zijn geen kosten verbonden voor scholen en ouders.
Zowel de workshop als de programma's worden begeleid door twee professionele rouw- en verliescoaches,
gespecialiseerd in de doelgroep kinderen en jongeren. Een kleine rouwgroep (5-7 deelnemers) wordt
begeleid door een professionele rouw- en verliescoach en eventueel een opgeleide vrijwilliger.
99

StJH Evaluatie Scholenprojecten 2011

Transcription

Similar documents

SHPPR The Kik IFFR - Tekstbureau Serga van Roon

Lewensoriëntering - Kids Development Academy

`Lezen stopt nooit`. - Beter Onderwijs Nederland

B Secundair onderwijs - Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming