Dla większości dro ej, ale nie dla wszystkich

Transcription

Dla większości dro ej, ale nie dla wszystkich
W numerze:____________________________________________________________
-- Dla większości drożej, ale nie dla wszystkich -- 108 lat tramwaju elektrycznego w Toruniu --- Luty miesiącem zdarzeń -- Z pętli do pętli -- Na pętli: Rubinkowo II -- Na linii: „dwójka” --- Historia wagonów Konstal 805Na -- Remonty i reklamy -- Lutowy fotoreportaż -¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
Dla większości drożej, ale nie dla wszystkich
Mirosław Czerliński
6 lutego wprowadzono nowy cennik za przejazdy
pojazdami MZK. Zmieniły się również zasady sprzedaży
biletów przez motorniczych i kierowców, a także
przewozu bagażu.
Jak w poprzednich latach, tak i w tym roku
podniesiono ceny biletów za przejazdy środkami
komunikacji miejskiej w Toruniu. Podwyżka podyktowana
jest, jak twierdzi MZK, dużą ilością ulg, z jakich mogą
korzystać mieszkańcy Torunia oraz rosnącymi cenami
paliwa. Na szczęście podwyżka ominęła bilety okresowe, w
tym bilety sieciowe, które są już bardzo drogie w
porównaniu z podobnymi w innych polskich miastach.
Nowy cennik oznacza dla większości większe wydatki na
bilety, ale dla niektórych trochę mniejsze.
Cena biletu jednorazowego normalnego podniosła
się o 10 groszy (wynosi 2,10 zł), natomiast ulgowego o 5
groszy (wynosi 1,05 zł). Zamiast karnetów normalnych: 6- i
12-przejazdowego, wprowadzono nowe, 8-przejazdowe:
normalny za 14,80 zł, jak i też ulgowy za 7,80 zł. Ten drugi
jest świetną wiadomością dla osób korzystających z ulg –
- nie dość, że w porównaniu z poprzednim cennikiem
oszczędzamy na 8 przejazdach 20 groszy, to według
obecnego – zaoszczędzamy ponad połowę przejazdu. Oprócz
tego w sprzedaży dostępny jest także bilet miesięczny na 2
linie tramwajowe. Kosztuje on 70 zł i jest o 5 zł tańszy od
miesięcznego na 2 linie autobusowe.
Wraz z nowym cennikiem zmieniły się także zasady
sprzedaży biletów przez motorniczych i kierowców w
pojazdach. Zniesiona została tzw. opłata manipulacyjna
krytykowana przez wiele osób. Ponadto bilety i karnety
będzie można kupić w dni robocze tylko w godzinach od 18
do 6, natomiast w soboty, niedziele i święta oraz na
przystankach początkowych przez całą dobę.
Ostatnimi zmianami są te dotyczące przewozu
bagażu. Do przedmiotów nie podlegających dodatkowej
opłacie doszły przedmioty podłużne np. narty, o wymiarach
nie przekraczających 15x15x200 cm. Dotychczas nie
podlegały opłacie za przewóz bagażu: przedmioty, których
suma trzech wymiarów nie przekraczała 120 cm,
instrumenty muzyczne przewożone przez uczniów Zespołu
Szkół Muzycznych, prace plastyczne przewożone przez
studentów Wydziału Sztuk Pięknych, wózki dziecięce i
inwalidzkie, gdy przewozi się w nich osoby, dla których są
przeznaczone oraz małe zwierzęta trzymane na rękach.
Konduktorzy na liniach miejsko-podmiejskich 23 i 35
sprzedają bilety normalne o innym wyglądzie.
Druk na nowym bilecie normalnym został zwężony aby nie
było nieporozumień po skasowaniu na przedniej części.
Niestety kolejny rok z rzędu podniesiono ceny biletów,
ale na szczęście tą podwyżkę odczuwamy mniej niż w
poprzednich latach. Aby nie doszło do kolejnej, konieczne są
zmiany w strukturze MZK, o których mówi się od lat. Mieliby
na tym zaoszczędzić zarówno mieszkańcy miasta, jak i samo
miasto. Do 30 czerwca prezydent miasta ma przedstawić projekt zmian w MZK. Miejmy nadzieję, że w końcu komunikacja miejska w Toruniu zostanie sensownie zorganizowana.
___________________________________________________________________________________________
1
„1.02.1899 – Uruchomienie pierwszego tramwaju elektrycznego”
_____________________________________________________________________________________________
108 lat tramwaju elektrycznego w Toruniu
Adrian Giza
Toruńskie tramwaje elektryczne świętowały 108-lecie
swojego istnienia.
1 lutego 1899 roku doszło do jednego z
najważniejszych wydarzeń w dziejach komunikacji
miejskiej w Toruniu. Pierwszy tramwaj elektryczny
wyjechał na ulice naszego miasta. Pod tym względem
wyprzedziliśmy między innymi Warszawę i Kraków.
które byłyby dopasowane do nowego zapotrzebowania na
przewozy pasażerskie. W tych latach nie wybudowano
żadnego „wielkiego” torowiska, lecz zlikwidowano ponad 2,5
kilometrową linię do dworca północnego. Planuje się
wprawdzie trasę łączącą osiedle Na Skarpie z Elaną wraz z
zajezdnią przy ul. Olsztyńskiej.
W styczniu wprowadzono nowy układ linii tramwajowych.
Nowością była linia nr 3, zmianie trasy uległa linia nr 4.
Fot. Paweł Chmielecki
W poprzednich latach z okazji kolejnych rocznic uruchomienia pierwszego tramwaju elektrycznego wyjeżdżał na tory
wagon turystyczny, który woził ludzi za darmo po trasie 1.
W tym roku z kursów wagonu turystycznego zrezygnowano.
Już od początku tramwaje jeździły po torowisku o
prześwicie 1000 mm i „garażowały” na Sienkiewicza. Od
momentu
wprowadzenia
tramwajów
elektrycznych
nastąpiła szybka rozbudowa sieci. W latach 1902 – 1936
oddano do użytku ponad 11 km torowiska i zlikwidowano
niecały kilometr. Do 1939 roku tramwaje kursowały po
pięciu liniach. Dalszy rozwój przerwała wojna. Na skutek
częściowego zniszczenia torowisk i trakcji od roku 1945
komunikacja tramwajowa została zawieszona, ale już w
maju 1945 r. częściowo wznowiona. Po wojnie Toruń
dysponował
szesnastoma
wagonami
silnikowymi
i
czternastoma doczepnymi, jednak liczba ta stale się
powiększała.
Od lat sześćdziesiątych rozpoczęły się budowy
wielkich zakładów przemysłowych, między innymi Elany i
Merinotexu oraz osiedli mieszkaniowych Rubinkowo i Na
Skarpie. Głównie to przyczyniło się do rozbudowy sieci. W
latach 1955-1987 oddano do użytku ponad 17 km
torowiska i zlikwidowano niecałe 9 km. Wielu pasażerom
zostały w pamięci mijanki na Szosie Chełmińskiej, hałas na
moście „parówki na piątce” czy N-ki na rynku
staromiejskim.
Lata dziewięćdziesiąte były dla tramwajów trudnym
okresem. W zakładach, które zatrudniały wówczas
ogromną liczbę ludzi, rozpoczęły się zwolnienia. Pociągnęło
to za sobą konieczność ułożenia zupełnie owych rozkładów,
Obecnie do najbardziej oczekiwanych rzeczy przez
pasażerów należą nowe tramwaje oraz dalsza rozbudowa
sieci. Na razie musimy się zadowolić jednak tylko naprawami
głównymi tramwajów i remontami obecnie istniejących
torowisk. Być może w przyszłym roku rozpocznie się budowa
trasy do UMK, ale zapewne i ten plan skończy się jak
poprzednie. Jak komunikacja tramwajowa będzie wyglądać w
przyszłości, trudno powiedzieć.
W maju zeszłego roku hucznie obchodziliśmy 115-lecie komunikacji miejskiej w Toruniu. Mieszkańcy Torunia zwiedzili
m.in. zajezdnię tramwajową, autobusową. Kolejna rocznica
już za ponad dwa miesiące. Czy także w tym roku impreza ta
zostanie zorganizowana z takim rozmachem?
___________________________________________________________________________________________
2 „9.02.1946 – Uruchomienie pierwszego autobusu po II Wojnie Światowej na linii ze Śródmieścia do Dworca Głównego”
_____________________________________________________________________________________________
Luty miesiącem zdarzeń
Mirosław Czerliński
Luty przyniósł nam sporo nietypowych zdarzeń.
Pierwsze były trzy zatrzymania tramwajów, a na koniec
miesiąca Jelcz 120M zderzył się z MAN-em NL283
Lion’s City. Oprócz tego doszło jeszcze do kilku
drobnych kolizji i opóźnień.
Seria zatrzymań tramwajów rozpoczęła się 9 lutego
około godziny 12. Na pasażerów linii tramwajowych nr 2, 3 i
4 czekała niemiła niespodzianka. Starszy pan kierujący
ciężarową Tatrą zapomniał o tym, że miał podniesioną
skrzynię
ładunkową
wywrotki
przez
co
„skosił”
sygnalizatory świetlne na ulicy Odrodzenia oraz zerwał
trakcję tramwajową przy Kaszowniku. Kierowca nie zdawał
sobie sprawy z zagrożenia i kontynuował jazdę aż do
zatrzymania przez policję. Na torach stanęły tramwaje na
kilka godzin. MZK zorganizował komunikację zastępczą w
postaci linii nr 52, na której kursowały 4 brygady z
częstotliwością 15 minut. „Dwójki” i „czwórki”, które nie
utknęły w zatrzymaniu kierowano objazdem trasą „jedynki”.
Na trasie Reja – Olimpijska przez Kraszewskiego,
Odrodzenia, Kościuszki, Wschodnią nie zorganizowano
zastępczego autobusu dla linii nr 4, co zdenerwowało
bezradnie oczekujących pasażerów na przystankach.
W lutym były także duże opóźnienia…
3 lutego około godziny 14 na moście im. J. Piłsudskiego zablokował się kombajn. Kursy autobusów na liniach
przejeżdżających przez most powydłużały się nawet do 1,5
godziny. Linie autobusowe nr 10, 11, 22, 27 kursowały ze
średnią częstotliwością co 20-30 minut.
…objazdy…
Tego samego dnia, również około godziny 14, z
niewiadomych przyczyn zablokowany był przejazd ul. Św.
Józefa koło Wodociągów. Policja kierowała objazdem ulicą
Grunwaldzką. Autobusy w obu kierunkach zajeżdżały na
przystanek „Szpital Bielany”.
…i kolizje.
12 lutego na skrzyżowaniu Chrobrego z Mleczną
kolizję miał autobus #484 z samochodem dostawczym.
Pojazd zjechał do zajezdni na holu.
21 lutego około godziny 18:30 na ulicy Św. Józefa
MAN NL283 Lion’s City #538 stracił lusterko po spotkaniu z
innym użytkownikiem drogi.
Autobusem w… autobus
Pod koniec miesiąca - 22 lutego około godziny
10:30 na przystanku „Akademiki” w kierunku pętli Okrężna
doszło do zderzenia autobusów MZK. Jelcz 120M #402 na
linii 17 najechał na tył MANa NL283 Lion’s City #530, który
kursował na linii nr 26.
Fot. Paweł Chmielecki
Tramwaje, które utknęły na ulicy Przy Kaszowniku oraz
zerwana sieć.
Drugie zatrzymanie miało miejsce już następnego
dnia około godziny 8. Na torowisku na ulicy Szumana
popsuł się tir. Zawalidroga został zepchnięty z torowiska na
pobocze przez strażaków po godzinie. Tramwaje 1 i 1R
kursowały objazdem ulicami Uniwersytecką, Kościuszki i
Wschodnią.
Tego samego dnia (10 lutego) po godzinie 16 doszło
do trzeciego zatrzymania. Tym razem spowodowany przez
zderzenie wagonu pojedynczego #212 z samochodem
osobowym na ulicy Kościuszki (fotografia w fotoreportażu).
Na miejsce przybył radiowóz i 2 zastępy strażackie. Po
krótkiej interwencji ruch wznowiono o godzinie 16:40, a z
zatrzymania został uwolniony jeden wagon - #227.
Fot. Paweł Chmielecki
Przyczyną zderzenia było najprawdopodobniej niedostosowanie prędkości przez kierowcę #402 do warunków na drodze.
Miniony miesiąc obfitował w przeróżne zdarzenia z
udziałem pojazdów komunikacji miejskiej. Jeśli byłeś
świadkiem jakiegoś – poinformuj nas na adres napetli@o2.pl
___________________________________________________________________________________________
3
„02.1972 – Stanowisko dyrektora MPK Toruń obejmuje Bolesław Achramowicz”
Z pętli do pętli – szybkie kółeczko
¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
Konduktorzy na kolejnych liniach już wkrótce
Zmiany w rozkładach jazdy
19 lutego zamieszczono w Biuletynie Informacji
Publicznej wiadomość o ogłoszeniu przetargu przez MZK na
obsługę konduktorską na liniach 15, 19, 27 i 1N. Co do
ostatniej z linii nie można mieć zastrzeżeń, ale pierwsze trzy
mogą je budzić. Z obserwacji sytuacji na liniach miejsko-podmiejskich wynika, że obsługa konduktorska powoduje
duże opóźnienia w odjazdach pojazdów z przystanków.
Dlatego istnieją obawy czy na tak zatłoczonych liniach jak
15, 19 i 27 nie będą one jeszcze większe.
Konduktorzy
z
pewnością
podnoszą
poziom
bezpieczeństwa oraz wyeliminowują zjawisko jazdy „na
gapę”, ale równie dobrze mogliby działać kontrolerzy
przydzieleni do pojazdów i sprawdzający bilety po
odjechaniu pojazdu z przystanku. Obsługa konduktorska na
liniach 15, 19, 27 i 1N ma zacząć funkcjonować od 1
kwietnia. Pasażerowie mogą to przyjąć jako żart primaaprilisowy, ale taki z pewnością on nie będzie…
Wraz z początkiem lutego weszły w życie nowe,
skorygowane rozkłady linii nr 1 i 2. Utrzymane zostały także
kursy linii nr 21 z pętli Wapienna przez Elektrociepłownię w
dni robocze o godz. 5:16 i 7:03
Od 3 lutego przez linię nocną NS2 wykonywany jest
dodatkowy kurs o godzinie 3:05 w soboty i niedziele z Placu
Teatralnego do Drwęcy. Autobus ma wyznaczoną
następującą trasę przejazdu: Plac Teatralny > Wały Gen.
Sikorskiego, Warszawska, Traugutta, Lubicka, Szosa
Lubicka, Turystyczna > Drwęca. Powrót pojazdu odbywa się
o godzinie 3:26 ulicami Turystyczną i Ligi Polskiej do ul.
Konstytucji 3 Maja. Kurs ten został uruchomiony na okres
próbny do 29 kwietnia.
Od 19 lutego uległ zmianie rozkład linii nr 27. Kurs o
godzinie 22:52, który wcześniej był kursem zjazdowym do
zajezdni z Dworca Głównego, został wydłużony do Wrzosów.
Po zmianie, zjazd tego autobusu do zajezdni odbywa się z
pętli Wrzosy I około godziny 23:15.
•
LUPA MIŁOŚNIKA
Wieczne 115-lecie
W pojazdach MZK nadal wyświetlane są informacje o
115-leciu komunikacji miejskiej pomimo tego, że już za trzy
miesiące będziemy obchodzić jej 116-lecie. Oprócz tego, od
ponad pół roku wyświetlane są te same hasła dotyczące
bezpieczeństwa na ulicy oraz oferty biletowej MZK. Hasła te
skutecznie „przytłumiają” ważne informacje o następnym
przystanku, trasie przejazdu autobusu i aktualnej dacie i
godzinie. Miejmy nadzieję, że ten niezbyt udany pomysł MZK
wkrótce zniknie z wyświetlaczy wewnętrznych.
Obsługa konduktorska pojawi się m.in. w autobusach linii nr
27 kursującej z Wrzosów I do Dworca Głównego
Będzie bezpieczniej
MZK zaczęło przeprowadzać dodatkowe szkolenie
kierowców i motorniczych dotyczące bezdechu sennego.
Podczas zajęć pracownicy MZK dowiadują się czym jest
bezdech senny, jak rozpoznać chorobę i jakie może mieć ona
konsekwencje. Szkolenie to łączone jest wraz z okresowym
szkoleniem BHP. Osoby cierpiące na bezdech senny mają
tendencje do niekontrolowanego zasypiania w ciągu dnia,
zwłaszcza podczas czynności wymagających skupienia.
Szacuje się, że odpowiada on kilku procentom wypadków
samochowych. Z danych wynika, że w Polsce problem ten
dotyczy wśród mężczyzn powyżej 40. roku życia prawie 9%.
Dlatego wśród 210 pracowników MZK może być około 18
osób chorych. Jednak jeszcze nigdy nie doszło do zdarzenia,
w którym zasnąłby kierowca lub motorniczy. Dzięki
szkoleniu, szansa na to ma jeszcze bardziej zmaleć.
Ulica tu, a przystanek tam
Ponownie apelujemy o zmianę nazwy przystanku
„Dębowa” przy ul. Skłodowskiej-Curie, który niestety ma
nieaktualną nazwę. Obecnie w jego pobliżu nie ma ulicy o
takiej nazwie. W latach siedemdziesiątych Dębowa
rzeczywiście znajdowała się w pobliżu przystanku o tej
nazwie, lecz na jej miejscu stanął zakład Elana, który
wówczas szybko się rozbudowywał. Wtedy Dębowa zniknęła
na kilkanaście lat z Torunia. Po tym okresie czasu pojawiła
się ponownie, ale obecnie odchodzi od ulicy Polnej niedaleko
ul. Mazowieckiej. A przystanek o tej nazwie stojący przy ul.
Skłodowskiej-Curie ciągle jest …
Schemat poprawiono
W poprzednim numerze napisaliśmy, że na schemacie MZK nie uwzględniono ponad połowy kursów linii nr
14 i 17, które kończyły na pętli Mazowiecka. W ostatniej
aktualizacji schematu zaznaczono już, że te linie kończą na
Mazowieckiej. Cieszymy się, że zwrócono na to uwagę.
___________________________________________________________________________________________
4
„11.02.1968 – Wycofanie z autobusów i tramwajów służby konduktorskiej”
Reklamy
¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
#
#
#
#
#
#
#
#
260
438
443
448
512
521
524
526
–
–
–
–
–
–
–
–
Nowe reklamy:
Akademia poznańska
M@k, Fujitsu i Siemens
M@k i Lexmark
M@k i HP
odnowiona reklama M@k
uzupełnienie reklamy Torunia
Arpol
klub koszykarski Nova Trading
Zdjęte reklamy:
# – Usunięto z tylnych klap pojazdów reklamy, które
dotyczyły bezpieczeństwa w ruchu drogowym
Remonty
¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
Odstawione lub w jego trakcie:
#230-231 – W trakcie NG
#459 – Odstawiony do NG
#463 – Odstawiony do NG
#464 – Odstawiony do NG
#465 – Odstawiony do NG
#468 – Odstawiony do NG
#475 – W trakcie NG
#476 – Odstawiony do NG
Zakończone:
#458 – Naprawa Główna
#462 – Naprawa Główna
#474 – Dostał manualną skrzynię biegów
Plebiscyt „Na pętli”
¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
Minął pierwszy miesiąc naszego plebiscytu na najlepszą pętlę. W tym numerze przedstawiamy kolejną pętlę. Wybór
najlepszej pętli pozostawiliśmy wam - czytelnikom. Jeszcze w marcu i kwietniu będziemy gromadzić państwa głosy. Spośród
wszystkich możliwych pętli do zagłosowania, w maju nastąpi dogrywka. Trzy pętle z największą liczbą głosów ponownie
zostaną poddane waszej ocenie. Ostateczne głosowanie trwać będzie jeden miesiąc. Wtedy wybierzecie najlepszą toruńską
pętle w sieci komunikacji miejskiej! Wynik plebiscytu podamy w czerwcowym numerze „Na pętli”.
Dotychczas w plebiscycie wzięło udział 8 osób. Nie jest to powalająca liczba, ale mamy nadzieję, że jeszcze się zwiększy. Zwłaszcza, że dla uczestników planujemy drobne upominki. Jeśli już teraz rozpoczynalibyśmy dogrywkę, głosowalibyście na pętlę Olimpijską (uzyskała 9 punktów), Okrężną (także 9 punktów) oraz Rubinkowo II (7 punktów). Najgorszą
pętlą jak na razie okazał się Plac Świętej Katarzyny (-2 punkty). Nie wszystko jest jeszcze przesądzone, głosowanie trwa!
Przypominamy zasady głosowania:
- głosować może każda osoba,
- w każdym miesiącu można przesłać e-mail ze swoim głosowaniem tylko jeden raz (raz w lutym, marcu, kwietniu),
- w e-mailu powinny być wymienione 3 najlepsze pętle, które otrzymają punkty w skali od 1do 3,
- można także oddać głos o wartości -1 punkt na tylko jedną pętlę, która jest według was najgorsza,
Nowy szablon głosowania: temat e-maila – Marzec, głosy: imię i nazwisko
Pętla x: 3 punkty
Pętla y: 2 punkty
Pętla z: 1 punkt
Pętla a: -1 punkt
Głosy przyjmujemy na adres e-mail: napetli@o2.pl . Serdecznie zapraszamy do aktywnego i uczciwego udziału w naszym
plebiscycie (prosimy nie wysyłać poczty z kilku kont pocztowych przez jedną osobę)! Oddajcie głos na swoją ulubioną pętlę!
Stopka redakcyjna:
redaktor naczelny: Mirosław Czerliński
redaktor pomocniczy: Adrian Giza
korekta: Tomasz Karolak
Sebastian Maćkiewicz
zdjęcia: Mirosław Czerliński, Paweł Chmielecki,
Sebastian Maćkiewicz
uwagi: napetli@o2.pl
___________________________________________________________________________________________
5
_____________________________________________________________________________________________
Konstal 805Na
Adrian Giza
Stanowią cały liniowy tabor tramwajowy toruńskiego
MZK. W całej Polsce codziennie kursują na liniach setki
wagonów tego typu. Mowa o wagonach Konstal 805Na.
Na przełomie lat 60. i 70. rozpoczęły się prace nad
nowym tramwajem, który miałby zastąpić produkowanego
wówczas 13N. Owocem tych prac były projekty tramwajów
103N i 104N. Ze względu na brak zainteresowania tymi
wagonami przez przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej
mogące je eksploatować, tak samo pierwszy jak i drugi nie
został zrealizowany. W 1973 roku gotowy był już projekt
nowego wagonu 105Na, a rok później rozpoczęła się jego
produkcja seryjna.
Nowymi rozwiązaniami jakie zastosowano właśnie w
wagonach 105N były: cztery pary dwuskrzydłowych drzwi,
które są mniej awaryjne od dotychczasowo stosowanych
harmonijkowych, fabryczne wcięcia w fartuchach dolnych,
poprawienie wentylacji, zmniejszenie masy własnej o ok.
1200
kg
oraz
mocniejsze
przeszklenie.
Baterie
akumulatorów, rozrusznik komutatorowy, przetwornicę i
układ elektryczny z rozrządem samoczynnym przeniesiono
z tramwaju 13N.
Trzy lata po rozpoczęciu produkcji seryjnej 105N,
wyprodukowano cztery wagony w odmianie wąskotorowej
oznaczone jako 105NW, które trafiły do Łodzi i Bydgoszczy.
W 1978 roku Łódź zakupiła jeszcze 25 takich samych
tramwajów, lecz już z właściwym oznaczeniem - 805N. Do
najbardziej charakterystycznych elementów zewnętrznych
wagonów 105N, 105NW i 805 należą poziome wąskie
okienka znajdujące się nad drzwiami oraz z przodu i z boku
kabiny motorniczego.
W 1979 roku do produkcji wprowadzono wersję „a”
na tor szeroki (105Na) i wąski (805Na). Są one
najpowszechniej używane z pośród wszystkich odmian
(105Na – 1443 sztuki, 805Na – 693 sztuki). W tramwaju
tym zastosowano przełączalny układ rozruchowy, który
pozwalał na znaczną oszczędność energii, szafkę
bezpieczników przeniesioną do przodu za kabinę
motorniczego oraz zaprzestano montażu podłużnych
okienek.
Podczas
eksploatacji
wagony
podlegają
wielu
modyfikacjom przeprowadzonym w ramach napraw głównych
i bieżących. Najczęściej są to: wymiana przetwornicy wirowej
na statyczną, montaż przycisków do otwierania drzwi przez
pasażerów, wymiana drzwi na jednookienne, plastikowe,
wymiana pantografu OTk-1 na połówkowy OTk-2, zmiana
układu elektrycznego z przeniesieniem wiązki przewodów na
dach, wymiana wyświetlaczy na elektroniczne, wymiana
karoserii, ogólny remont wnętrza, likwidacja kabiny
motorniczego w drugim wagonie czyniąc go doczepą czynną.
Poznański przykład modernizacji wagonu Konstal 105Na.
W Toruniu tramwaje typu 805Na zaczęły pojawiać się
od 1979 roku i zdominowały toruński tabor tramwajowy.
Zadebiutowały na linii 2 i pod względem pojemności świetnie
się sprawdzały. Cechą charakterystyczną tramwajów
toruńskich jest brak obudowy świateł przednich. W taborze
tramwajowym Torunia znajduje się 55 wagonów Konstal
805Na.
Podstawowe dane techniczne wagonu 805Na:
Szerokość toru: 1000 mm
Długość całkowita: 13500 mm
Liczba i układ drzwi: 4 (2-2-2-2)
Liczba miejsc: 125
Liczba miejsc siedzących: 22
Liczba silników x moc godz.: 4 x 41,5kW
Masa własna: 17000 kg
Prędkość max.: 70 km/h
Liczba osi: 4
Wentylacja: poprzez 5 wywietrzników dachowych oraz
przesuwane partie okien bocznych
Toruńskie wagony Konstal 805Na na pętli Olimpijska.
_____________________________________________________________________________________________________________
6
_____________________________________________________________________________________________
Na pętli: Rubinkowo II
Mirosław Czerliński
Jej początki szacuje się na lata osiemdziesiąte. Na
początku kursowały do niej linie 16, 19, 20, 21 i 31.
Mowa tu o pętli „Rubinkowo II” znajdującej się przy
ulicy Dziewulskiego. Obecnie jest to jedna z wielkościowo
największych toruńskich pętli, ale swoją trasę kończą na
niej tylko 3 linie autobusowe dzienne – 19, 26 i 34 oraz 2
kursy linii nr 35 i L. W dni powszednie wykonuje się z niej
197 kursów, co w porównaniu z innymi pętlami nie jest
liczbą powalającą. Swoją wielkość zawdzięcza przeszłości.
Przyszłość może być dla niej znacznie bardziej bolesna,
ponieważ planuje się powolne wygasanie linii nr 19 i 26…
Wraz z utworzeniem pętli przeniesiono na nią linie
dotychczas kursujące do pętli przy ulicy Niesiołowskiego. W
1986 roku swoje kursy kończyły i rozpoczynały stąd linie
dzienne: 16, 19, 20, 20bis, 21 i nocna: 31. Kilka lat później
linie 16, 21 zniknęły z Rubinkowa II w związku z wydłużeniem ich tras. Zlikwidowany został wariant bis linii nr 20, a
linię nocną nr 31 przenumerowano na 101. Na początku lat
dziewięćdziesiątych do kończących tu linii doszła linia
„Szkolna”, a także linie nr 30 i 33. Już w 1994 roku linia nr
33 została wydłużona do pętli Olimpijska przez co nie
kończyła na Rubinkowie II. Dwa lata później ten sam los
spotkał linię nr 30 i 101, natomiast kursy „Szkolnego” zo-
stały oznaczone literą „L”. 30 grudnia 2005 roku odbył się
ostatni zjazdowy kurs linii numer 20 z pętli Rubinkowo II.
Niecały miesiąc później uruchomiono linię nr 34, która ma te
same przystanki krańcowe co linia 26. Ze względu na to
ograniczono jej kursowanie. To samo zrobiono z linią nr 19.
Jak widać, pętla do której kiedyś kursowało nawet 7 linii straciła swój blask. Spowodowane jest to przede wszystkim dalszym rozwojem Torunia, m.in. osiedla Na Skarpie.
Trochę jej szkoda, ponieważ jest duża i pojemna oraz posiada
dwa stanowiska odjazdowe. Ponadto przy pętli znajduje się
jeden z czterech punktów sprzedaży biletów okresowych.
_____________________________________________________________________________________________
Na linii: „dwójka”
Adrian Giza
Po raz pierwszy tramwaje na tą linię wyjechały w
1902 roku. Trasa wiodła z Ratusza Staromiejskiego nowo-wybudowanym torowiskiem wzdłuż ulicy Chełmińskiej, Sikorskiego, Uniwersyteckiej, Grudziądzkiej, Kościuszki do
rozwidlenia z ulicą Podgórną. 23 czerwca 1917 roku linię
wydłużono do dworca Toruń Wschodni (wówczas Toruń
Mokre). Taki stan rzeczy istniał do 1945 roku, kiedy to po
kilkumiesięcznej przerwie w ruchu tramwajowym „dwójka”
dojeżdżała do Bydgoskiego Przedmieścia. 10 lat później
tramwaje tej linii z pl. Rapackiego skierowano w Al. 700-lecia Torunia, Wały Gen. Sikorskiego, tym samym wycofując
je ze Starówki. W latach sześćdziesiątych, podobnie jak li-
„Dwójka” na torowisku na ul. Broniewskiego.
nię nr 1, „dwójkę” skierowano na dużą pętlę obwodową
wzdłuż ulicy Sienkiewicza – Broniewskiego – Reja – Bydgoskiej. W tym też okresie podjęto decyzję, która znacząco
wpłynęła na rozwój sieci tramwajowej. W niedalekiej przyszłości mały powstać zakłady przemysłowe takie jak Elana i
Merinotex. Mimo, iż trasę do Merinotexu uruchomiono w
1972 roku, to dopiero po upłynięciu ponad dziesięciu lat
skierowano tam dwójkę. Pod koniec lat siedemdziesiątych
podjęto decyzję o budowie nowego torowiska dla linii „2”.
Odcinki tej trasy otwierano stopniowo. 23 września 1979
roku otworzono odcinek od skrzyżowania Uniwersyteckiej z
Odrodzenia do Bażyńskich z Warneńczyka. Ruch na tym
odcinku odbywał się po jednym torze. 19 maja 1980 roku
został otwarty odcinek do ul. Wojska Polskiego, również
jednotorowy. Dopiero w lipcu 1980 ukończono całą trasę,
czyli do ul. Wschodniej, tym samym linię wydłużono do Elany. Jednak nie była to ostatnia „wielka” zmiana trasy „dwójki”. 1 listopada 1987 roku linię wycofano z ul. Bydgoskiej i
skierowano na nowe torowisko: Odrodzenia, Czerwona Droga, Kraszewskiego, Bema. Ze względu na to, że linia
przebiegała nieopodal zakładów przemysłowych Elana, Metalchem, Apator, Merinotex i Polchem nie dziwi to, że była to
najbardziej obciążona linia tramwajowa w Toruniu. W latach
dziewięćdziesiątych stan ten zupełnie się zmienił. Rola „dwójki” w komunikacji tramwajowej zmalała. Ze względu na niewielką ilość pasażerów na trasie do Elany wprowadzono
skrócone do Wschodniej kursy oznaczone jako „2W”. Po
zmianie układu linii tramwajowych w 2007 roku kursy „W”
zostały zlikwidowane. Obecnie cała linia przebiega po „dwutorze” i pojawiają się na niej zarówno składy jak i solówki.
_____________________________________________________________________________________________________________
7
_____________________________________________________________________________________________
Lutowy fotoreportaż
Fot. Sebastian Maćkiewicz
Wagon #212 po kolizji z Kadetem na ul. Kościuszki. W
zatrzymaniu utknął wagon #227. Trwało ono około 30 min.
Tylko jednego dnia doświadczyliśmy widoku białych drzew.
Była to świetna okazja do zrobienia ciekawych zdjęć. Szkoda,
że taka krótka.
.
Luty przyniósł nam długo wyczekiwany śnieg. Jednak mimo
wszystko zima tego roku bardzo nas zawiodła.
Fot. Paweł Chmielecki
Jelcz 120M #402 po kolizji z MANem NL283 Lion’s City #530.
Zasypana śniegiem poczciwa „stodwudziestka”.
Na koniec wiata bez rozkładu, czyli przystanek Zagonowa.
_____________________________________________________________________________________________________________
8