80LEYMANİYE CAM| VE İMARETİ TESİSLERİNE AİT YİUIK BİR

80LEYMANİYE CAM| VE İMARETİ TESİSLERİNE AİT YİUIK BİR

80LEYMANİYE CAM| VE İMARETİ TESİSLERİNE AİT YİUIK BİR MUHASEBE
BİLANÇOSU 993/W4 C15SS/1586)
ÖHMT BARKAN
1 — İmaretlere ftlt Yıllık Muhase­
be BUlııÇOİMnıuı Tarihi Bir Vesika
Olarak önemi
Tetkikleri türlü bakımlardan ehem­
miyet arz eden tmâret Slteleri'nin ku­
ruluş ve İşleyiş tarzlarına dftir bilgi
edinmek için mevcut kaynaklu* bir hay­
li çok ve çeşitlidir ve bunlardan bazı­
ları daha evvel neşredilmek suretiyle
araştıncmın gözü önüne de konmuş buhınmaktadır.
Bahis mevzuu kaynaklardan
en
mühimleri, şüphesiz, vakıfların tesis senedleri ve organik sitatü'leri vaziyetin­
de olan vakfiye'lerdir.
Gerçekten, vakfyelerde testsin gelir
kaynaklan etraflı bir tarzda sayılıp
tasvir ve tesbit edilmekte ve vakfı yapanm bu gelirlerin sarfı şekline ve te­
sisin idaresine ftlt vazettiği esaslar ve
koyacağı şartlarla vakfın mâhiyeti,
gayesi ve işleyiş tarzı hakkında kıymet­
li bilgiler mevcut bulunmaktadur. Fa­
kat vakfiyelerden birçoğu zâyi olmuş­
tur veya henüz neşredilmemiştir. Ayrı­
ca ve bilhassa, vakıfların tesis sened*
ferinde (vakfiyelerde) tesbit edilmiş
olan gelir kaynaklan ile idart esaslann
zamanla ehemmiyet ve mâhiyetlerini
kaybetmeleri de. bu müesseselere mah­
sus tarih! gelişme kanunlan bakımın­
dan, âdetâ mukadderdir:
Paranın satın alma gücünün ve f i atlann değişmesi gibi iktisadi; yangmlar, salgın hastalıklar, binalann harabisi gibi fiziki veya ıızvi ola^ar ve ni­
hayet idarecilerin yetkilerini
kötüye
kullanma]an ve hizmetlilerin zamanla
vazifelerine şahsi veya zümrevl bir im­
tiyaz ve inhisar olarak sahip çıkmalanyla vakfın gelir kaynaklannın kira­
cılar v ^ a memurlar elinde irst bir
mülk haline sokulmasına ve (devre hâ­
kim umumi fiat hareketlerine rağmen)
kiralann dondurulmasına sebep olan
içtima! ve iktisadî temâyUUer gibi be­
şeri âmillerin tesiri altında da vakfın
bazı şartlannın yerine getirilmez oldu­
ğu çok defa görülmüştür.
Bilhassa, burada tetkik mevzuu
olan imâret siteleri'nde olduğu gibi, bü­
yük sultan vakıflannın gelir kaynaklanııda veya idare şekilleriyle hizmetliler
kadrolannda zamanla esash değişiklikleı yapılmış olması da her zaman müm­
kün olmuşdur.
Her padişah değiştikçe, mevcut
vakıflann durumlarının gözden geçiri­
lerek bozulmuş olan düzenin bir niza­
ma sokulmak üzere yeniden tertibi; si­
yasî mülâhazalar; vakfın gelir fazlalar
nndan yeni memuriyetler ihdâsı veya
maaşlara zamlar yapılması; vakfa daha
faydah olacağı bahanesiyle e^lir kay^
naklannda bazı mübadelelerin yapıl­
ması., gibi tasarruflar, umumiyetle va­
kıflar için mukadder olan bünye deği­
şikliklerini, büyük sultan ve vüzerâ vakıflannda daha fazla kolaylaştırmış
gözükmektedir.
Bu sebeple, "vâkıfın şartlannın Şe­
riat vâz'ımn nas'lan gibi" de^şmezliği
prensibinin dini ve hukuki bir esas ola­
rak umumiyetle kabul edilmiş olması­
na rağmen, vakıf tesislerinin uzun
ömürleri boyunca çok enteresan safha­
lar arzeden zengin bir tarihleri olması
liaiiı«elir. Vakıflmıı bu hayat hÜtJkreleriVd İ M oalann t«'«ls aeaedlerindan
(«akfiyckrden) çıkarmamn mOmkan
oiamıyacıtı İ«ikirdbr. t|te burada Ör
nddcrindcQ birini vcıoıck tftadiğiıniı
Ydkk liohaMba MİBçolan, içtimai w
İktisadı varhklar olarak vakıflarm deyiricrtefn umunrf şartianna. konjonk­
tür Kusttsiyeıleriııe ve kendi yaşlanna
fOK nftna kafanif olabilecekleri delidiklikleri bütttn teferraâtıyla tAkip ve
rakanlaria teabit etmefe mOsüt malAmab U h İ V A etmektedirler.
Difer taraftan. bahi$ mevıuu YıUık
Muhasebe BUtefiOİart'Mtt hakikî bir
vakıflar tarihinte yaakbifaMsi için
hlis oldttUan asiNHA vesika kıyaasti.
«nhnnbu teslslcrte hayatlaruiıa nmhtelif merhaleleriadeki lS|kilAt hususi­
yetlerini, f d i r kayaaklaruun durumu­
nu ve faaliyet fdUUsrini tesbit husu­
sunda vakfiyekritt boşhıfunu doldur
maktan da ibAret deglMir.
Onlar, vakıf tesislerin vakfiyelerde
belirtilen idaıt «akillerinin v« fonksi­
yon Cadliklerinin tatbikatta aMığı
şekilleri l a k s a l ı r » dftyfa ve MMn
tafiflitıyhı İlada ve issMi ctmi» obna
gibi bOyttk bir hususiyeti hAis buhmmak Itibarij^ vAbftn «artUunnm ay
nea utbik ediMikleri ilk devirler için
bile, vakfiyeleıe naaran bilyOk bir ttatttnlOk arz etmektedirler:
Gerpdtten. vakf^ıelerde umumiyet*
le yahuz dagtnlacak yemefe. hastalara
verilecek ilâçlara ve Icab ettikçe yapıla­
cak tAmiriere veya ittve insaâta sarfedileoek paralarm bkSillan. âıami mik­
tarları ve nisbetkri kaydadihnif btthmmaktadır. Fakat, bu hizmetleri yerine
fctirmek için lUzumhı malzemenin
muhtelif zaman ve piyasa imkânlarına
fSıe. hatifi fuıtlaria nasıl temin edilebileceği ve çeşitleri rakamlarla aynnuh
bir şekilde tesbİt edibaemiştir.
Tetkik mevsuumuz YUhk Muhase­
be Bilânçolan'nda ise. vâkıfu tesbit et­
miş olduğu hizmetli k a d r ( ^ isim-
lendirttmiş olduğu gibi. y a p ı l a n
raflar da nevi, mikdar ve fiat itibariyu
ve rakam halinde teferruâtıyla b e l i r t j
mil buhınmaktadır. Aynca, bu v e s i U
b ı d a gelir kaynaklarmın miktar ve t».
Kkkttb tarzlanndaki yıllık dalgalanın»,
lann ve tâmirât masraflanmn seyriıüB
ve kullanılacak malzemenin nevi v«
miktarları ile işçi ücretlerinin o devi^
deki bareminin tesbit edilmiş olman
«fak. bu cedvelleri ydmz vakfılann taıiy
dsifl. fakat vdof teaialerlnln
da bnhmduiu emniyetin aoayal ve iktt.
sadi konjonktttr durumunu tâyin için da
ı m - " - ^ Mr tarihi vealka haline sok<
muş bulunmaktadır.
Gerçekten, aynı vakıf testsIerİM
ttzere nwmtamm aerller tsş.
kil edecek auratle, d d d l ve CafsUâdı
Mr şeklMa taNdm edilmiş olan çok la.
yıda Senelik Muhasebe BUânçolan'ıaa
buhmup İşlenmesi veya a y n serilctta
metodhı Mr «eklide tetkik ve mukay*.
sesi İktisadı ve içtimai tarih araştırms»
tan bakımından çok verimli bir iş olıcaktır:
Bu gibi çalışmalar bizim için yûnız muhtdif vakıf tesislerinin yaptikbtn hizmetlerin hacim ve chemmiyetial
(kı^ıasitesiııi) zaman ve mekân şartlan
içinde rakamlarla tesbit ve mukaye«
ve dolayısıyla vakıflar hakkında ura»
mt bir kıjnnet httkmU vermeğe yanys<
cak objektif ve kantitatif ölçülerin tef
bitini mümkün kılmıyacak, aynı zr
manda bu serilere tekabül eden tariU
devlrierdekt Hat harsketleri'nin ve muh­
telif içtimat zümrelerin geçim seviyelerinin tâyinine de imkân verecek*
tir. Ancak bu suretle yazılabilecek otas
bir flat tarlhl'nin ise. umumiyetle ilc
tisadt tarih tetkikleri için hâiz oiduii
ehemmiyet pek büyüktür.
âit
olmak
2 ^ Tetkik Konusu YıUık Muhas»
ba BIIAnçolan ne İçin ve nasıl hazırii*
aıyoıdtt?
Burada yeni bir örneğini verdi^"
miz Yıllık Muhasebe Bilânçolan'nm W*
aUv^wrtYt
CAMI
ve
İMAKETI
TetisuniNe A İ T
VILLIK
nıını >k hazırlanma tarzları ve onlan
hazırlamakla vazifeli memurlar hak­
kında, âit oldukları vakfiyelerde, kâfi
isahât mevcuttur.
Meselft, F&tih Sultan Mehmed'in
İstanbul'da inşa ettirdiği cftmi ve ima­
lat tesblerine ve Ayosafya evkafına âit
olup. Vakıflar Umum Müdürlüğü tara­
fından neşredilmiş olan Türkçe Vakfiye­
ye' nazaran; bahis mevzuu vakıf tesis­
lerinin "tevliyet ve nezâret ve
cemi
urnûr^ vakf-ı şerife mübaşeret (s. 336)"
evkafın usul ve şartlarım tebdil ve tağ­
yir selftbiyeti, sağ kaldıkça vakfı ya­
pan sultanın kendi re'yine tâbi kala­
cak, ölümlerinden sonra ise, bu vazi­
feler, sultanın yerine geçecek evlâdlanna âit bulunacakdır. B u sıfatla vakfın
gelirinin onda yarımı (nıf-ı öş-i h â s ı l ) ,
dhet-i tevliyet olarak, sultanların hazi­
nelerine teslim olunacaktık
Bu suretle hakiki
mtttevdll'nin
(mtttevellH evvelin) zamanın padişahı
olması lâzımgelmekle beraber, sulta­
nın fiilen bu işlerle meşgul olmasına
İmkân bulunmadığından, kendilerine
vekâleten ayrı birer nâzır ve mütevelli
tâyin edilmesi lâzımgelmiş ve bu nâzır
ve mütevellilerin emrine de birer kâtip
verilmiştir.
Aynı vakfiyeye nazan. "ehl-i ka­
lem" kimseler arasından seçilmesi lâzımgelen kâtipler, "ahvâl-i vakf-ı şerifi
ma'rifetH nâzır ile, erbâb-ı smâ'at mâbeyninde müte'flref olan tanyk-ı me'I. Fallh Mehmet 11. vttUytü,
VakıHar VIIMIM M U dOrHlA Ncfri)'*!!- Ankara 1 9 » . Tttrk Vakıflyelerl No. I .
2 Difer Mr vesikaya t<ire. Suttan Beyant I I . ken­
di hniimine âit «İmau Hucinitcten bu hb«eyi almaklaa. bntretde da|Milan yemek miktannın arttınUbilmeti için, t-ante^Muftlr:
"Sultan Be>atit Han'a .maibah-ı 'imlre-i mexkArcde
f«rt-ı vikıt ilMrine pl«en la'am fukartya kifayet cyle>
m » , deyu 'arx etliklerinde msf-ı '6tr-{ mahsul U »art-t
hıact-i vMnf Uaerine evltd-> kirâm ve cslıM>-ı 'İzamdan
laht-ı 'itıet ve terir-l lıafmcte kim cttlûs
ider
Ue
aniarm haıtne-i 'âmiKİerine fmkk-i levUyet içUn teslim
okMsa gerek kU. Ol hitan dahi la'Ama halt otum* i m me-i fukaraya w hademe-i im«rei-i 'irairc ve
c«ml-i
Krif ve medirU-i mOntfe ımlsıevfâ virile, deyu ferman
Itmifler imi»" SlUıtyt Otıver. FalUı afİMuıesl Tevılntoneıl. IsiaıdHd I9M. S. ) .
en «iMuteae
»IUNÇOSU « M / ^ M
(isi$/ıste)
ıii
lûf üzere zabt ve kltâbet eylcyüb" (s.
333) vakfuı ayrıca "her senenin 'avâid-i
ihracâtını mUstakil bir defterde zabta
himmet" ederek vakfın varidât ve mas­
raflarının tefenu'âtını tesbit ettiği aencSlk defleri mühürleyip bir kese içine
vaz ve ke&eyi nftzır'a teslim edecektir.
Mütevellinin türlü tasarrufları bu
suretle hazırlanacak "defter-i vakf-ı şerîfde mazbut ve 'âmme-i ahvâl-ı vakf-ı
şerif Defter-i mu'teberi nâzır'a dâir ve
manût" (s. 332) olacak ve bu defter
"sandukça-i mütevellide dâima mazbût
ve umûr<-ı vakf ol defter-i mu'tebere
merbut kalacakdır" (s. 313)
B u suretle hazırlanacak ve aynca
mütevellinin de mühürü ile mühürlelîıecek olan defter, MvâR-ı Sultanl'ye
tesUm edilerek, her sene "nâzır-ı vakf-ı
şerifin muhasebesi D i v â n ı humayûn'da
gttrillüb sıdlı-u emâneti zâhir olur İse
ibkaa-i m â kân 'âlâ mâ kân ta'zim ve
tevkıyr, hilâfın mUtebeyyen olur
ise
ref ve nasb-ı âhar ile zecr-ü tahkiyr-ü
ta'zir" (s. 351) olunacaktır.
Büyük sultan ve vüzerâ vakıfları
ffhi
zamanlarının mühim işletme ve
idare müesseselerindeki defter tutma
ve muhasebe usuUerile teftiş ve mu*
rakebe yollan hakkında Bayazid I I . nin
Edirne'deki vakıf tesislerine âit vakfi­
yede* de şu kayıtlar vardır:
Mütevelli, "kâtibe emr ide ki yevmt
vekayi' bir defterde senevi defter-i
âharda icmâlen ve tafsilen sebt etdirüb
tâ k l âhıp-ı senede mUteveltt Mtttevellt-I
Evvele (padişaha) defterlerden hlsab
vlre". Vâkıfın şartlarının yerine getirilüb getirilmediğini teftiş ve tahkik idüb
mütevelliye haber vermekle vazifeli
s r<yy<ft GfkbHtin. X V w X V I . asırlarda, Edir­
ne ve Pa«a Uvası, Vakıflar, mOlkler \-e muiula'alar.
Edebiyâl Fakaited nefriyatı, istanbul I9S2. Tıpkı bası
M.
i.
SUleymaniye cami \t imareü vakfiyesinde de tu kayular mevcuttur: "Ve cfinıle evJte/w tetrf re harcı htr
ytt Mmh-i 'JU'-dt poftOar ve kaduskerler ve deflerdirlaf UlifaktarlyU
ve uufrifelkriyh
glMOe v« S«f/<ui'ıı
arz duttü".
VakıfUr Umum MUdiirtOia nefrijatı. IM2
Kalkan s. 1(3.
ÖMElt
112
aMtKAN
oian nâznr <iahi, "CemT muhasebât ve
vekayi'e yevmi ve şehri ve senevi ve ka*
lil ve kesir, her ne ki ola kemâ yembaspi
vukufu olub mütevellH s&n! ve kâtibin
defterferi biği (gibi) bunun dahi def­
terleri olup, her muhasebe bunun ma'rifetiyle ola."
Ayrıca "şöyle şart itdi: evkaf-ı mezbûrede kavanln-1 deftcr'de mfthlr ve
efanîn-i muhasebâta kaadir bir kâtib
nasb oluna. Cümle müstegallât ve 'âmme-i icâır&t ve mukata'ât yû evvelinden
âhırına vannca cemT vckaayf yevmf
ve şehrî ve senevi her ne ki ola, nıkır
ve kıtmîr rûznftme'de mufassal kayd
ede ve bir defterde dahî müfredâtı ve
cümle mâ höve 'aleyh tafsîlen yazub
şöyle ki yıl âhınnda hisab görülicek
her neden su'âl oluna 'alâ mâ vdw'a
'aleyh cevâba kaadır ola", (s. 63)
Burada yeni bir ö m ^ n i neşretti­
ğimiz yıllık Muhasebe Bilânçosu, bu
vakfiyelerde bahis mevzuu edilen şek­
liyle, yıl sonunda tanzim ve Divân-ı Hunıâyunca tetkik ve tasvip edilerek res­
men katiyyet kazanmış olan hetapkr'a
aittir.
3 — Neşre âit «çıUapnalar.
Bahis mevzuu Yıllık Muhasebe Bilânçolan'nm mâhiyet ve
kıymetleri
hakkında bir fikir verebilmek için, on­
lardan bazı örnekleri neşre hazırlamış
bulunuyoruz. Bu örneklerin hususiyeti,
istanbul. Bursa ve Edime gibi büyük
merkezlerde bu gibi vakıf tesislerinin
en tipik ve büyüklerine âit nümuneler
olmasıdır.
Bu nevi orijinal arşiv vesikalarının
ilmî kıymetlerinden bir şey kaybetme­
den neşredihniş olmalan için, bu neş­
rin aynen ve tam olarak yapılmış olma­
sı şarttır. Onlann bazı
kısımlanmn
atılması suretiyle neşirleri bu cedvellerin Yıllık Muhasebe Bilânçosu olarak
ve âit oldukları idare veya işletmele­
rin muhasebe ve deftcr-tutma usulleri
hakkında bir fikir vermeğe yanyacak
örnekler olmak bakımından h â i z bulun,
duklan sistem ve m â n â
kıymetlerini
kaybettirmektedir.
Bu sebeple biz burada bahis mev­
zuu vesikaların aynen ve b i r e r b ü t ü n
olarak neşri işinin ortaya k o y d u ğ u tür^
lü müşkülleri y e n m e ğ e ve o n l a r ı n aslî
şekillerinden ve m u h t e v â l a n n d a n b ü ­
yük bir fedakâriık yapmadan, metni
aynen ve tam olarak v e r m e ğ e çalıştık.
Ayrıca, yine bir hayli emek sarfı
suretiyle,* bu nevi cedvellerdeki muha­
sebe slsteaal'nl meydana koyacak şe­
kilde, onlann şemalarını t e b â r ü z etti­
recek bir usul de tesîs ve t â k i p ettik:
Gerçekten, neşrettiğimiz Muhase­
be Bilânçolan'nın anlaşılabilir b i r hale
sokulabilmesi için, onlann aslî şekillerindeki tertip tarzlarını biraz değiştire­
rek, zihnimizin b u g ü n k ü i'tiyâd ve an­
layış şemalanna uygun bir tarzda, rakamlan (cedvel tekniğine g ö r e ) alt-alta
istif etmek lâzımgelmiştir. Aksi takdir­
de, bu vesikalan tetkik edecek olanlann, asil şeklin (pek alışık o l m a d ı k l a r ı )
tertip tarzı içinde, rakamlann h a k ı y k i
yerini ve manâsını kavramakta zorluk
çekmesi muhakkaktı. Bizim hususi b i r
dikkat ve itinâ ile tertipliyebildiğimiz
tarzda İse; rakamlar, cedvellerin umu­
mî şeması içinde kolaylıkla yerlerini
bulmakta, kontrol edilip m a n â l a n d ı n labilmektedir.
Bu neşirde, ayrıca mevzuun m ü t e ­
hassısı olmıyan okuyucular d ü ş ü n ü l e ­
rek, lisan hususiyetleri ile b a z ı
lügat
ve ıstılahlann kolay anlaşılabilir bir
hâle sokulması için, bir ç o k yerlerde
aslî şekiller Arap harfleriyle
(taban
notlan hâlinde) gösterilmiş, fakat keli­
melerin ıstılah m a n â l a n notlar i ç i n d e
aynca tahlil ve îzah e d i l m e m i ş t i r .
Bundan başka, m a k s a d ı m ı z î m â r e t
Siteleri hâlinde teşkilâtlanmış olan b i r
kısım büyük sultan veya vezir vakıfla4 Bv kutusla kıymetli t«lı«mâ srta<U4im
Meriftt'nin yardımUrı çok fayxUli o t m u f t u r .
Enver
JÜUYMANİYe CAMİ V t İMAR6Tİ TCSİSUI>İNe AİT Y.LUK BİR MUMASeeC eİLÂNÇOSU 9 » 3 / » 4 ( , î 8 , / , » 4 ,
nna âit Yıllık Muhasebe Cedvelleri gi­
bi, iktisadî ve içtimaî t a r i h tetkikleri
için ehemmiyeti büyük b i r kısım a r ş i v
vesikalarının mevcudiyeti ve mahiyeti
hakkında dikkati çekecek bazı ö r n e k l e r
vermek o l d u ğ u n d a n , bu gibi İ m a r e t Si­
telerine dâhil tesislerden her birine âit
türlü meselelerin tahlillerine bu yazıda
yiT verilmemiştir.
E s k i senelerden d e v r e d i l m i ş olan
hesaplan ş i m d i l i k b i r kenara b ı r a k ı p
vakfın asıl yıllık gelirini teşkil eden ve
b i l a n ç o d a ' " a n i ' l - m a h s u l â t " n â m ı altın­
da g ö s t e r i l m i ş olan 5 277759 akçelik
gelirin k a y n a k l a r ı n ı tetkik edecek olur­
sak, o n l a n da a ş a ğ ı d a k i şekilde sıra­
lanmış bulmaktayız:
C E D V E L No. 1
4 — BUânçonun tahlili
Süleymaniye cami ve imareti va­
kıf tesislerinin burada aynen ve tam
olarak neşrettiğimiz Yıllık Muhasebe
Bilânçosu, İ s t a n b u l ' d a B a ş b a k a n l ı k Aı^
şiv Umum M ü d ü r l ü ğ ü n d e , Maliyeden
devredilmiş belgeler a r a s ı n d a , 1954 nu­
marada kayıtlı b i r defterden (yp. 1-18)
alınmış olup, 1585 yılı Mart ayı başın­
dan (9 Ra. 993) 1586 Ş u b a t ı sonuna
(19 Ra. 994) kadar tam b i r güneş-yıh
devresine âit b u l u n m a k t a d ı r .
Benzeri diğer b i l â n ç o l a r d a o l d u ğ u
gibi, burada neşrettiğimiz bilanço da
biri "kasa", diğeri " k i l e r " h e s a p l a r ı n a
âit olmak üzere, m ü s t a k i l i k i k ı s ı m d a n
teşekkül etmektedir.
113
Akçe
crfarak
gelir
%
nlsbeti
4 286 300
81,2
I I ) Hamam, d ü k k â n
gibi,
binaların
ayhk k i r a l a r ı
('an mahsûl-i müşahare)
126 872
2.4
I I I ) " M ü t e f e r r i k " ge­
lirler
145 498
2,8
I V ) Devir e s n a s ı n d a
k i r a c ı l a r d a n alı­
nan "icare-i mu'accele'ler
222 408
4.2
V ) Vakfa â i t re'ayân m clıye'leri
453 194
8.6
43 487
O fi
5 277 759
100,0
I ) Mukata'a'lar
Bir nevi "kasa h e s a b ı " mahiyetin­
de telekki ettiğimiz b i r i n c i kısım, I )
Gelirler (Asl-ı m a l ) ;
II)
Masraflar
(Vuzı'a mîn zâlike) ve I I I ) Bakiyyeler..
fasılalarından t e ş e k k ü l
e t m i ş bulun­
maktadır.
V I ) Bazı
hasılı
'ât)
Bilânçonun bahis konusu "kasa
hesabı" b ö l ü m ü n ü n "gelirler" faslında
1585/1586 Malî yıh için 9039 602 a k ç e
kaydedilmiştir ve b u p a r a n ı n içinde:
İBilânçomuzun b i r ş e m a s ı n ı y u k a r ı ­
ya çıkardığımız "gelirler" faslının muh­
telif b ö l ü m l e r i h a k k ı n d a aşağıdaki açıklamalan kısaca yapmak yerinde olacak­
tır:
A) "yedek" n â m ı a l t ı n d a geçen so­
neden devredilmiş olan 3 341 733;
B ) Eski yılların
hesaplarından
"bakayâ" olarak tahsil edilen 420110;
C) Ve malî-yıl zarfında vakıf ida­
resinin muhtelif kaynaklardan elde et­
miş b u l u n d u ğ u 5 277 759 a k ç e mevcuddur.
satışların
(el-mebî-
I . Yukardaki cedvelde g ö r ü l d ü ğ ü
veçhile; S ü l e y m a n i y e Cami ve İmareti­
ne d â h i l vakıf tesislerin 1585/1586 yılı­
na âit gelirinin % 81,2 si gibi b ü y ü k b i r
k ı s m ı "mukata'a" lardan gelmektedir.
M u k a t a ' a l a r ı , memleketin muhtelif
bölgelerinde vakfa tahsis edilmiş olan
k ö y ve k a s a b a l a r ı n çeşitli gelirlerinin
114
uhstli İşinin vakıf idaresi
tarafından
satıyı neti*
mOltcztnılere mUzftyedc İle
cesi meydana çıkan vergi - bölgeleri ve­
ya birlmkrl olarak tarif etmek müm­
kündür. B u makata'alar bü&nçomuzda
14 gurup halinde tesbit edilmiş ve bu
iltizam guruplarından her birinin mül­
tezimi ile, ödenen taksitin iltizam mu­
kavelesinin hangi yılına âit bulunduğu
kayd ve aradan geçen zaman zarfında
sahip değiştirilmiş ise. bölge eski mül­
tezimin uhdesinde iken ödenmekte olan
senelik "mukata'a bedeli" ne nazaran,
mukata'a'nm yeni bir mültezime devri
suretiyle, elde edilen artış miktarı da
ayrıca tesbit edilmiş
bulunmaktadır
(Bak. bu bölümde 6 ve 14 numaralı cibayct bölgeleri.)
Mukata'atar bölümü ile dikkati çe­
ken mühbn bir cihet, Süicymaniye va­
kıf tesislerine tahsis edilen gelirlerin
pek büyük bir kısmının şehirlerdeki
hamam, dükkân, oda., gibi gayr-i men­
kullerin kiralarından ziyade, köylerde
ziraatle meşgul kalabalık bir re'ayâ
zümresinin devlete ödemekle mükellef
bulunduğu vergilerden teşekkül etmiş
bulunmasıdır.
Gerçekten, cedvelin V. numarasındaki cizye vergisini de aynı mahiyette
mütalaa edecek olursak, vakfın geliri­
nin % 81,2 sinin benzeri zira! vergiler
olduğu meydana çıkmakudır. Halbu ki,
diğer imaretlere ait bilânçolara göı-e*, 1489 • 1491 tarihleri arasında;
istanbul'daki Fatih imareti gelirinin
% 17'si, Ayasofya Vakıflanmn % lOO'ü;
Edirne'deki Bayezid I . imareti gelirleri­
nin % 22'si, Bayezid I I . imaretinin
% 27,6 sı, Murad I I . imaretinin %12'si
ve Dârülhadfsnin % 61% Eski Cami'in
gelirinin ise % lOO'ü vakıf adına şehir^
lerde inşa edilmiş olan han, hamam,
dükkân., gibi binalann aylık kiralanndan gelmekte idi.
5. O. SarU».
Imtttt Siwlertoia kurulu» vc Meyi»
u r u M âlı anpırmtttr.
IkıbM P*k(II(e*i MecnuiMi, d i l
X X m . » y » . 1-2. Ituobul 1«1. ». İSİ. TMo No
t.
Get^kten, S ü l e y m a n i y e C a m i
ve
tesislerine âit vakfiyede* de g ö d ü l ç .
ceği üzere (s. 6-7); bu vakfa, hemen
hepsi Rumeli'den olmak üzere, 217 ka­
dar köy ve 30 mezre'a vakf e d i l m i ş bu>
lunmakta idi. Bu vakfiyenin mahkeme­
de tescili tarihini (nâşirle birlikte) 964
yılı Recep ayının yedinci g ü n ü (6. V .
1557) olarak kabul edersek (s. 3, not
1), otuz sene kadar sonra t e r t i p l e n m i ş
olduğu anlaşılan b i l â n ç o m u z u n âit bu­
lunduğu 993/994 (1585/1586) y ı l l a r ı n d a
da durumun aynı olması
lâzımgelir.
Mehmed I I I (982-1003) devrinde yapıl­
dığı için bilançomuzla aynı
senelere
rastladığı kabul edilebilecek olan bir
"tahrir"e âit neticeleri tesbit eden di­
ğer bir vakıf defterinde^ de, bu k ö y l e r i n
bölgeler arasında dağılışı vakfiyeye na­
zaran bazı farklar arzetmekle beraber,
219 köy ve 5 kasabanın vakfa âit v e r ç î
ve reayaları kayıtlı b u l u n m a k t a d ı r :
Bu kayıtlara göre, k ö y l e r d e n 75 i
ve 2 kasaba Gelibolu s a n c a ğ ı n a ; 3 ka­
saba ile 124 köy. Paşaeli livası kazala­
rından Filibe, Drama, Kavala, Yenice-i
karasu ve Samakov.. bölgelerine; 6 k ö y
Çirmen ve 13 köy de Vize s a n c a k l a r ı n a
âit olup ve yalnız hir köy Anadolu'da
Kütahya livasında bulunmakta idi.
Bu köy ve kasabalarda ise, defte­
rin yazıldığı tarihte 6 896'sı M ü s l ü m a n
ve 13 192'si Hıristiyan olmak
üzere,
cem'an 20088 (evli veya b e k â r ) vergi
mükellefi yetişkin erkek n ü f u s y a ş ı y o r
ve bunlardan 541 574 akçesi
"cizye"
vergisinden ve 3 406 193 a k ç e s i d i ğ e r zi­
raî gelirlerden olmak üzere, toplanabi­
lecek vergi yekûnu 3 947 767 a k ç e ola­
rak tahmin edilmiş bulunuyordu*.
6. SttleymMİye Vak(l)«u. K. E. KUrkçioğh,
ncfri.
Vtkıdar Umum Ma<iUrlU«a neıriyaıı. Ankara t962.
7. Tapu v« Kadastro Umum MOdUrNlttt E s k i Kavillar Ar»lvi. No. M U .
I . Yine »\nı devirde Kanuni Suttan Sttlcyman ta­
ralından lıianbul'do infa clllrllmlf olan Kâflılhanc su)X)llarının bakım \-e t&mir masraflanna kartıltk olmak
Üzere Bulgaristan'ın Aydoa kazasından vakfedilmiı olan.
4t6 veni mükellefi erkek nüfusunun ya»adı(ı 11 k « y
\v bu küylerin 91 MI akçelik seneUk geliri bu hesaptan
harW idi.
Bilânçomuzdan çıkanlıp yukardaIci cedvele kaydedilmiş olan rakamlara
gÖı«, 1585/1586 malî yılı içinde. 1) muİcata'alardan ve V ) cizyeden elde edilmiş
olan (4 286 300 +453 194 = ) 4 739 494
akçelik gelir ise, biraz evvel tetkik ko­
numuz olan "tahrir" i yapanların tah­
minlerinin o yıl % 20,5 fazlasıyle ta­
hakkuk etmiş bulunduğunu göstermek­
tedir.
Bilânçomuzda "mukata'a"Iar yo­
luyla elde edilmiş olan gelirlere âit kayıtlann tetkikinden çıkan diğer m ü h i m
bir netice de; bu devirde diğer vakıfla­
ra da sirayet etmiş olduğunu daha ev­
vel de tesbit etmiş olduğumuz u m u m î
bir temayüle uygun olarak*, Süleymaniye Cami ve imaretine ait vakıf köyler
gelirlerinin de, emniyetli memurlar
(emînler) eliyle doğrudan doğruya va­
kıf idaresi n â m ve hesabına cibayet et­
tirilecek yerde, açık arttırma
usulü
ile mültezimlere satılmakta olmasıdır.
Bahis mevzuu temâyülü îzah için,
devre hâkim ehemmiyetli fiyat hareket­
lerine rağmen nevi ve miktarları kolay­
ca değiştirilemiyecek bir şekilde kar
nunlarla dondurulmuş olan geleneksel
zirai vergilerin randmanlaruiı arttır­
mak, kolayca ve emniyetle tahsillerini
garanti etmek için bu usulün daha elve­
rişli olduğunun tecrübe ile sâbit o l m u ş
bulunması bir sebep olarak hatıra gele­
bilir. Gerçekten, sırrını yalnız mülte­
zimlerin tanıdığı ve pervasızca kullana­
bildiği usullerle mevcud nizamların dışma çıkıp reayâdan fazla vergi topla­
mak imkânlarının bulunması dolayısıy
le; bazı hallerde "mukata'a" bedelleri­
nin mUzâyedelerle ehemmiyetli bir şe­
kilde arttınimış olduğu görülmektedir.
Bu sebebJe, muhtelif dereceden çeşitli
mültezim guruplarının ve askerî zümre
mensuplarınm elinde her sâhada devlet
gelirini toplama işini iltizama alacak
9. O. Barkm. Edime ve civanndaki bozı imkrel
(etillerinin Yıllık Muhasebe Bilincotarı, Bcigeler Dertill c. I . tayı 2. TQrk Taıih Kunımu yayınUrı. Ankara
na. t. 2S4.
büyük sermâyelerin birikmesi ve geniş
ölçüde teşkilâtlanması olayının bu de­
virlerde hızını arttırmış bulunduğunu
söylemek mümkündür.
I I . Bilânçonun "Gelirler" bölümü­
nün " 'an mahsûl-i müşahare" faslında
(s. 127) vakfa âit hamam, başhane, dük­
kân ve oda., gibi binaların aylık kiraları
olarak 126 872 akçe kaydedilmiştir. B u
kayıtlara göre, vakfın elinde, hepsi de
İstanbul'da olmak üzere, 150 dükkân
ile 70 oda mevcut bulunmaktadır.
I I I . müteferrik gelirler bölümünde
ise, 29 290 akçesi Langa bostanlarının
kiralarından; 82 151 akçesi (s. 128) Zih­
ne ve Drama kasabalarında mevcut 1703
parça bağın rüsûmundan (bk. metinde
no. 7 ) ; 1100 akçesi türbe ve cami
avlularında yetiştirilen çiçek ve meyve­
lerin satışı mahsûlünden (no. 5 ) :
16 987 akçesi îmâretin Dârüşşifasında
ölen kimsesizlerin Beytül'l-mâle kalan
eşyalarının satışından ve nihayet 23 ak­
çesi de cami vc imaretteki vazifelilerin
devamını kontrol eden "noktacı"mn
kestirdiği cezalardan olmak üzere cem'an 145 498 akre mevcuttur.
I V . Bilânçonun gelirler bölümünün
I V . faslı (s. 129-131) "icâre-i mu'accele"
ler başlığını taşımaktadır. B u tâbir, bu
devirde çifte-kirah (icareteynli) olarak
kiralanmakta olan vakıf dükkân, oda ve
bostan., gibi gayr-ı menkullerin (muta­
sarrıflarının ö l ü m ü veyahut gayr-ı menkuli terki neticesi) yeni bir kiracıya
devri esnasında bir nevi "hava parası"
mâhiyetinde tahsil edilmekte olan "pe­
şin kira" mukabili olarak kullanılmak­
tadır. B u suretle oldukça mühim bir
para ödeyerek gayr^i menkulü tasarru­
funa geçirmiş bulunan yeni kiracının
bundan sonra ödeyeceği aylıklar (Bk.
I I . fasıl. (s. 127) ise, aylık taksitler ha­
linde ödenecek olan "te'cilli" kiralar
(icare-i müecceler) ismini almakta
idi'».
10. Mili arâzi rejimlttde topn^tm tasarrufu (gin
pefin olarak ödenen "lapu recmi" d« Islâroi Hukuk an­
layışı ve lisanı ile bir "icarc-i mu'accele" olup, her
116
ÖMEK BAKKAN
"çifte-kirah" vakıf dükkânlannın
m u t a s a m f l a n n ı n bir müddet sonra ki­
racılık haklarını evvelâ erkek, sonra da
kız çocuklarına nakledebileceklerine
göre", peşinen ödedikleri "icare>i mu'ac
cele" ile g a y H menkulü âdeta "yaşa­
dıkları müddet için (ve hatta bilâhare
mtrascılanna da geçirebilecek şekilde)
satın almış bulundukları ve bu suretle
yapılan satışların, gayı^i menkul ile
alâkasını temamiyle kesmemiş olan va­
kıf idarelerine, aylık kiralardan başka,
sık-sık vukubulacak münhallcr dolayı­
sıyla, satış bedellerini defalarla tahsil
edebilmek imkânını sağladıkları anla­
şılmaktadır".
Bilânçomuzun bahis konusu faslı­
nın tetkiki, bize "icare-i mu'acccle"
gelirlerinin bu devirdeki miktar ve nisbetleri hakkında bir fikir edinmemize
müsâit neticeler de vermektedir:
Gerçekten, bu maksatla yapılan
ufak bir araştırmamıza göre, t l . bölüm­
de s. 126) ayhk-kira (müşahere) gelir­
leri kayıtlı 150 vakıf dükkân ile 70 oda­
dan 35 ve Langa bostanlanndan 18 ka­
darı, bilânçomuzım âit olduğu yıl için­
de türiü sebeplerle kiracısız kalarak,
yeniden icra-i mu'acceleleri alınmak su­
retiyle başka bir mutasarrıfa devr edil­
mişlerdir ki (bu derecede yüksek bir
devir nisbcU pek te normal bir tempo
sayılamamakla bcraber( bu gibi geliı^
lerin (sıkı bir idare rejimi ve kontrol
ile) müeccel icareler gelirine nazaran
daima oldukça yüksek bir seviyede tu­
tulabileceği anlaşılmaktadır.
İcare-i mu'accele ile aylık kiralar
(müeccel icareler) arasındaki nisbet de
wne •whtuklfw bir hine KİUiade "««Mr" Bftmı «Hıada
<Me«e« TcnUkr be M p n « m l e ' d l i r icaı««i" ( k i m i )
telkkU MUlaMfciedir.
)). O. Btrkm,, Edime Askeri K M I A I S I ' M İ M Tenke Defterleri. Tflrk Tarih Kurumu yayiahnndan B«l(eIrr 0««i*i, cih İ l i , «. 56-ST. İ M Ankan.
12. BİZİ yatartM- Tütkiytdt
• iotrtltfitli" x^ktlhriu
iMâutm Km devirlerde vâkrf bioatona lurap olması
ile eruyt çıkan» «lan untrr<lerlc iıırii etmekledirler.
Burd» leUk e4li«iaaiz beltc iıe. (erek tarihi ve gtrtkae
«il otdıM* v^tf «cıbin wn(inH|i bakımından, bo uuıHİB kayaaklanaia «taba bafka sahalarda araaması Uzun
tMiiM
tMemektedir.
ayrıca alâka çekicidir. Meselâ, bahis k o ­
nusu yıl içinde tahsil e d i l m i ş olan "peşin-kira" lann mahsulü, 35 vakıf dük­
kândan 72 808 ( I V / A . ) ve 17 bostandan
146600 ( I V / B ) olmak üzere, cem'an
222 408 akçeyi bulduğu halde; a y m se­
ne içinde tahsil edilmiş olan b ü t ü n ayhk-kiralann yekûnu, (62 112
akçesi
dükkân ve odalardan ve 29 290'ı Langa
bostanlarından olmak üzere) 91 406 yı
geçmemişti. B u hesaba göre. yalnız 35
dükkân ve oda ile 18 bostanın b i r sene­
lik icare-i mu'accelesi, vakfın
bütün
dükkân, oda ve bostanlarının aylık-kiralanndan 2,5 defa kadar daha fazladır.
Netekim, bu faslın 2, 3 ve 16 nu­
maralı kayıtlarının tetkikinden de anlaşılacağı üzere. Odabaşı Mehmed'in o n
yıldanberi fuzuli olarak işgal ettiği an­
laşılan bir dükkân için kendisine, aylıkkira bedeli olarak 15'cr akçe hesabiyle,
on yıl için 1 800 akçelik bir tazminat
ödetilmiştir. B u hesaba göre bir d ü k k â nm senelik kirası 180 akçe olmiası lâzımgelir. Halbuki aynı şahsı yeniden kirala­
dığı 6 dükkân için 2 000 akçe (yani her
dükkân için 333 akçe) "icare-i m u ' ­
accele' ödemiştir
B u hesaba g ö r e
de. bahis konusu dükkânların hep aynı
kıymette oldukları farzedilmek şartiylc.
bir dükkânın icare-i mu'accelesi, a y n ı
dükkânm iki senelik aylık kiraları ( m ü ­
eccel icareleri) mecmuuna yaklaşık bir
nisbte ulaşmaktadır.
Bilânçomuzun gelirler faslının "ica­
re-i mu'accele"lere âit bulunan I V . bö­
lümündeki kayıtlarda dikkati ç e k e n di­
ğer bir nokta da, bir ç o k d ü k k â n l a r ı n
kadın kişilerin tasarrufu altında bu­
lunmakta olmasıdır ( B k . metinde no.
4, 20. 22, 26, 27, 34).
V. "Gelirler" faslının V . b ö l ü m ü
(s. 132) evkafa âit köy ve kasabalarda
oturan reayanın ergin erkeklerinden alı­
nan "cizye" vergilerine âittir. B u b ö l ü m ­
deki hesablara göre, 1585/1586 m a l î yılı
içinde 9 290 evli h ı n s t i y a n erkekden
(hane başına ortalama 46,7 den) cem'an
433 341 akçe toplanmıştır. Ayrıca, 69
117
dul kadından (biveden) (ölen kocaların­
dan kalan ziraî düzeninin fi'ili olarak
idarecisi durumunda olduklarından) 16'
şar akçeden 1 318 akçe; 56 toprak mülk
(baştine) sahibinden ortalama (52,3'
er akçeden) 2 825 akçe ve cizye vergi­
sine o sene yeni kaybedilmiş olan (nevyâfte) 118 kişiden (ortalama 53,5 akçe­
den) 6 302 akçe ve ayrıca, "bîve"lerle
"baştaine"ler hariç,, her haneden birer
akçe "resim-i hane" olmak üzere, cem­
'an 453194 akçe tahsil edilmiştir.
Yukarıda bahis konusu ettiğimiz'
bir "tahrir" defterine göre de Murad
III, devrinde (983-1003)
Süleymaniye
vakıflarına âit köy ve kasabalarda evli
ve bekâr karışık olarak kayıtlı bulunan
20088 kişiden 13 192'si hırıstiyan idi ve
bunlardan tahsil edilecek "cizye" vergi­
sinin hâsılı 541 574 akçe olarak hesap
edilmişti. B u miktar, vakıf arazisinin
yekûnu 3947 767 akçe tahmin edilmiş
olan umumî gelirinin % 11,2'sini teşkil
etmekte idi.
VI. Gelirler faslının V I . bölümü
(s, 132) "cl-mebî'at" nâmı altında vakıf
idaresi tarafından bozuk ve işe yaramaz
addedilerek veya diğer bir sebeple sa­
tılmış olan bazı zehire ve eşyanın be­
delleri kaydedilmiştir. Bunlar ara­
sında kilesinin alış fiyatı o sene için
ortalama 23,38 olduğu halde, bir uncunya kilesi 25 akçeden devir edilen,
1200 kile buğdayın satış bedeli olan
30000 akçe ile (no. 9 ) , okkası 119,61
akçeden satm alınmış olduğu halde 14'a
satılmış olan 40 okka karabiberin satı­
şından hâsıl olan 5 600 akçe (no. 8);
kantarı ortalama 401,10 akçeye alındığı
halde 440'e satılan 2.18 kantar balın tu­
tan 1222 akçe (no.l2) ve umûmiyetle
kilesi 33 akçe üzerinden satın alınmak­
ta olan 40 kile pirinç'in kilesi 35'er ak­
çe hesabiyle imaret kilerinden Dârüşşifa'ya devredilmesi ile hâsıl olan 1400
akçe (no. 4) dikkati çekmektedir.
•
Bilânçomuzun 2724 536 akçe he­
saplanmış olan masraflar (vuzı'a min
zâlike) faslı: A) Cami ve imarete âit
tesislerde vazifeli bulunanların maaş­
ları (s. 133-138) ve B ) masraflar (el-ihracât) (s. 139-147) böRimlerini ihtivâ
etmek üzere şu şekli almaktadır:
A) Maaşlar :
1 237 546 54,5
8) Masraflar:
1486 990 45,5
I) Kiler için
II) Diğer
971 378
%
65,3
515612
34.7
Toplam
2 724 536 100
A ) Maaşlılara âit tahsisler bölü­
münde 936 kişilik bir personel kad­
rosunun, sene içinde 1 237 546 akçeyi ve
yıllık masraflar içinde % 45,5 bulan,
ödenekleri ayrı guruplar halinde gös­
terilmiştir. Bütün bir seneyi dolduramadan vazifeden ayrılmış olanların ay
ve gün hesabına göre ödenmiş olan is­
tihkakları da bu yekûnun içinde olarak
"el-müşahere" nâmı altında ayrıca belir­
tilmiştir.
Vazifeliler cedvelinin başında birin­
ci numara olarak "müderrislere tâbi
cemaatler" kaydedilmiştir. Başdan b e ş
medresenin 21 'er kişilik kadro mevcut­
ları, vakfiyede verilen izahlara da uy­
gun olarak ( B k . s. 8), 1 müderris ile
1 müzâkereci (mu'id) ve "hücrelerde
sâkin 15 öğrenci, 1 kapıcı, 1 hademe
(ferraş), 1 helâ temizleyicisi ve 1 kan­
dilci olmak üzere cem'an 21 kişiden iba­
rettir. B u kadrolarda, vakfiyeye göre,
müderrislerin günlük ücreti medrese­
lerden birinde 50, diğeri üçünde 60; mü­
zakerecilerin 5, öğrencilerle diğer hiz­
metlilerin 2'şer akçe olması lâzımgelir.
Gerçekden, bilânçomuzda da gündelik­
leri yekûnu I03*er akçe olarak hesaplan­
mış olan dört medrese için bu hesap
doğrudur. Fakat, vakfiyede müderrisi­
nin yevrriiyesi 50 akçe olarak tesbit edi­
len ve Dârülhadis olması lâzımgelen
"medrese-i evvel" in görevlilerinin yev­
miyelerinin yekûnunun 93 yerine bilân­
çomuzda 253 akçe olarak hesap edilmiş
bulunmasını îzah etmek güçtür, Çünki,
kadro-mevcudunda bir değişiklik yapıl-
118
0Mllt BMKAN
nuıdığına ve şüpheyi dâvet eden "253"
nkAmuun, bahis konusu medrese mensuplannm 12 ayhk {360 günlük) yev­
miyeleri t u u n n m hesaplanmaswda ay­
nen bir daha kuNamlarak 91060 rakammm tesbit edilmiş bulunmasına göre;
d i ^ r medreseler personellinden farklı
olarak bu medrese mensuplannm yev>
miyelerine zamanla bazı zamlar yapıl­
m ı ş olması l&zımgelir. B u zamların da­
ha ziyade şöhretli bir ilim adammın
medreseye kazandması için ihtiyar edil­
miş olabileceği akla uygun bulunduğun,
dan. Dârülhadls Müderrisinin vakfiyede
tesbit edilmiş olan 50 (Sultan Süleyman
Hani) akçelik yevmiyesine 160 akçe da­
ha zam edilerek (belki de yeni para
râyicine uydurmak için) 210 akçeye çık a n l m ı ş olduğunu kabul etmek zarûreli hâsıl olmaktadır, (s. 133))
Dürüşşifa'dan ayn bir kadroya sa­
hip olduğu anlaşılan tıp medresesinin
vakfiyeye de uygun düşen I I kişilik
kadrosu: 20 akçe yevmiyeli bir müder­
ris ile, 2'şer akçe yevmiyeli 8 dftnlfmend, bir kapıcı ve bir hademeden iborettir. Yüksek öğrenime hazırlık devre­
sinde bulunan sAhtelerin müderrisi ise,
15 akçe yevmiye almaktadır.
Görevliler cedvdinin 2'inci bölümü
ise (s. 134). câmiye âit görevli kadrolarım ihtiva etmektedir. Bunlar arasında
benzeri tesislerin imam, hatip, müezzin,
kayyum... gibi asil personeli yanında
günün her saatinde camide Kur'ân oku­
mak, teşbih çekmek., gibi çeşitli ibadet
şekilleriyle meşgul kalabalık bir görev­
li zümresinin mevctıdiyeti dikkati çek­
mektedir :
Sabah, öğle ve ikindi postalan mev­
cudu 125'i bulan (vakfiyede
120),
Kur'ândan cüz'ler okuyanlan (cüzhânları); Kur'ânm En'am sûresini oku­
makla görevli (6'sı "atiyk" ve 43 u "cedid") "En'amhânlan"; "salavatl" "müsebbih". "devirhân" ve "musalll" unvânmı taşıyan diğer duâcılarla güzel ses­
li 24 müezzinin ve benzeri görevlilerin
mâbedi nasıl ruhant bir hava içinde de­
vamlı olarak şenlendirdikleri tasavvur
edilebilmektedir.
"3" numaralı b ö l ü m d e (s. 134) S u l .
tan Süleyman'ın. " A " numaralı b ö l ü m d e
zevcesi Hunrem Sultan'ın t ü r b e l e r i n d e
kayıtlı vazifeliler ise; gerek adedleri ve
gerekse tertipleri b a k ı m ı n d a n , a y r ı c a
dikkati çekicidirle*-:
Bu türbelerin her birinde 31 veya
32 kişilik "eczfthâr" postaları sabah,
öğle ve ikindi vakitlerinde K u r ' â n d a n
"cüz"ler okumakla meşguldürler. Ayrı­
ca her türbe için b u h u r u , n o k t a c ı , saka
ve cüz'leri okuyuculara dağıtıp toplayan
ve muhafaza edenler ş e k l i n d e türlü
nâmlar altında aynca 6-7 vazifeli
bu­
lunduğu gibi; vakf'yede g ö r e m e d i ğ i m i z
halde, Sultanın türbesinin 40 ve Hurrem Sultan'ın türbesinin 36 b e k ç i s i n i n
bilânçomuzda kayıtlı b u l u n m a s ı da dik­
kati çekmektedir. B u suretle, b i l â n ç o muzun Sultanm türbesi b ö l ü m ü n d e 141
ve Hurrem Sultan'ın t ü r b e s i n d e
136
görevli kaydedilmiş b u l u n m a k t a d ı r .
Görevli kadrolarının "5" inci b ö l ü ­
mü (s. 134), imaretin türlü i ş l e r i n d e ça­
lışan 64 kişiye âit b u l u n m a k t a d ı r . Aşçı,
ekmekçi ve bulaşıkçılar ile p i r i n ç ve
buğday ayıklayanlar, yemek k â s e l e r i n i
dağıdanlar, et ve ekmek tevziâtına neza­
ret edenler de bunlar arasındadır.
Cami, türbe ve imaretteki görevli­
lerden sonra 6'ıncı b ö l ü m d e ; Dârüşşifa'daki 40, Cihangir cami'indeki 19, K a ­
ra Bali Cami'inde 4 kişi ile Edirne'de
Büklüce Zâviyesi şeyhine ve 11 vakıf
tamircisine âit olmak üzere m ü t e f e r r i k
vazifeli kadrolarının ve istanbul'da Ha­
kim Efendi Zâviycsinin dervişlerinin yi­
yecek ve elbise masrafları ve zaviye
mescidinin senede 50 160 a k ç e tutan
tahsilâtlan mevcuttur.
Görevliler (A: el vezâif) faslının 7'inci bölümü (s. 136) evkaf m û t e m e d lerine, 8'inci b ö l ü m ü ise (s. 136) CâbI
ve kât.iblerin isimli kadrolanna tahsis
edilmiştir. Mütemedlerin sayısı, piyade
ve süvari olmak üzere 11. C â b î l e r i n i n k i
ÎÜUYAWIİY6 CAMİ V t İMAltCTİ TESİSLERİNE AİT YİLLİK ejft
ise 47 dir. Vakıf idaresinin gelirinin mü­
him bir kısmmm cibâyeti işini, yukarda
kaydettiğimiz gibi, mültezimlere devret(niş olmasma rağmen, bu derecede ka­
labalık bir mûtemed ve câbî kadrosu­
nun mevcud bulunuşu dikkati çekmek­
tedir. Aynı faslın 9'uncu bölümünde ise
(s. 138) kâgıthane su-yollannda hizmet­
li bulunanlara âit 42 kişilik kadrolar
kaydedilmiştir.
Bilânçomuzun mecmuu 2 724 536
akçe tutan giderler ( I I . Vuzi'a min zâiike) faslının (senelik tutan 1 237 546
akçe ile % 45,5 ini teşkil eden) maaşlar
bölümünden sonra en önemli kısmı,
971 378 akçe ile 1 486 990 akçelik umu­
mî masraflar yekûnunun % 65,3 ünü
teşkil eden imaret kileri için yapılan
lürlU erzak mübayaalanna mahsus I. bö­
lümüdür (s. 139) (Aşağıdaki "2" numa­
ralı cedvelin birinci kısmı da bölümdeki
bilgilere dayanılarak tesbip edilmiştir.)
Geriye kalan 515 612 akçe (% 34,7 ise,
II) müfteferrik diğer masraflara aittir.
Bunlar arasında da, bazı dini günlerde
icra edilen merasimler sırasında verilen
ziyafetlerle, Dârüçşlfanm, cami ve tür­
belerin, Hac'ca gidecek olanların ve
mektebin bazı masrafları vardır.
Yukarıdaki açıklamalardan anlaşı­
lıyor ki, imaretin kasa hesaplan'na göre
sene içinde vakıf idaresinin emrine gir­
miş bulunan 9 039 602 akçeden 2 724 536
akçesi harcanmış ve geriye kalan
6315 066 akçenin hesapları "bakiyeler"
bölümüne aktarılmıştır.
Bununla beraber bu paranın hep­
sini tam mânasiyle "bakiyye" saymak
ta doğru olmıyacaktır. Çünkü "Bakiy­
ye" bölümünde kayıtlı bulunan paranın
mühim bir kısmı (2059001 akçesi) bu
bölümde mevcut kayıtlara göre, sene
içinde henüz tahsil edilemeyip mülte­
zimlerin uhtesinde kalmış olan
ala­
caklardır. Dolayısıyle "kasa"ya gerçek­
ten girmiş olan paranın hakiki mevcu­
du 4 254 765 akçeden ibarettir.
W"HASCe6 BİLANÇOSU ^ « 9 / 9 , 4
<ls»8/>SW>
119
Bu paradan da 935164 akçe bi­
raz aşağıda izah edeceğimiz veçhile,
"gelir fazlalarından yeyen" (zevâid-hor)
lara sene içinde maaş olarak ödenmiş­
tir. Ayrıca 239 822 akçe de padişah ha­
zinesine teslim edilmiştir". Bu sebeble, hakiki kasa mevcudu olarak (yuka­
rıda tesbit edilmiş olan 4 275 765 akçe­
den bu son iki kalem harcamalann ye­
kûnu olan 1 174 986 akçeyi de çıkaracak
11. "Teslim bc Hazino ı •Amire" n i m ı alcıtKİa padifah
hazinesine teslim cdllnılş oton bu paranın oe için Men.
aiği <)e malbinumxiz delildir. Bu hususta. Hazinenin
paraya ihtiyacı oMuftu hallerde, bö>'Ü1c Sultan ve vttxart
^vakıflarının felir faidatanndan bir kısmına el-konulmuf
oUbileccti hatıra gelebilir Fakat, afatıdaki kayıtlan
anla$ıldı«ı veçhile, vtktt idereltrinâen
paJifok
hatinedne ya/utan para devMerinin
daha esastı ve hukuki
bau
scbeMeri
de butmıabilir.
Vakliyeda de kayıt edildiü
gibi (s. 71) hududlan belli köyler. vakıfnAmede zikr
edilmi» olsun veya olmasın (metcid. ytA, mezarlık, w
gayrin emUki gibi «eı'an \«kfı caiz olmayanlar dışında)
hertUrltt hukukiyle imaı^eie vakıf edilmişlerdir. Fakat,
buraxla netrcttiftiraiz bil«n«onun bulundutu defterin S»'
inci yaprağında (imartlc iii gelir hesaplan arasında)
mevcut bir kaytttan anladıgunıza göre, vakfı caiz olına.
yan gelir kaynaklan arasında "riisâm-ı Srfiyyc" de zikir
edilmekte \-e bu sebeple bu gibi rUsAmun yine vakıf
idaresi urafından tahsil edilmekle beraber, vakıf için
sarf edlİRKyip ınUte\-ellt »rafından her tene Hazineye
dcvr edilmesi lâzım geleceti belirtilmekledir. "Resra-i
çift" w tcferru'atı "ralyyet rüsOmlan" U« tapu resmi.,
gibi ehemmiyetli vergiler de, Mr tclikkiye gttre. örfi
rUsAm sayıldıftından ve vakıflara t i l diğer rouimclelerde ve vakfiyelerde her zaman btiyle bir kayda rattlaniMdıCmdan. bu gün burada bu mUhim meselenin tefsiri
münakatasına girmeden bu mUhim kaydi aynen ver­
mekle yetineceğiz:
"Pe* imn
edUb buyurdular ki,
AsU WIsdiii-i 'Srftyye mal-ı vakfa halt otunmaytb,
cümle-i evkaftan Şet'-i Şerife ve din-i mUnife muvafık
olan n u h s u l i l ı n ı mütevelli alıp. kabz edib masarif-l
mu'ay)«ncye sarf ede.
Am mâ, evkafın karyelerinin rUsûm-ı örfiyesinc ve
ispençesine w sair hukuk-ı «eı'iyyesine ve Haraana
\v BeytUlmaline ve »lal-i mefkud'ıına
vt bllciimle her
larik ile metkûr, eger gayr-ı metkür mahsnUm aslA haricden kimsenin dalıt eımeyib,
matıslUlbt ve
küUiyyen
rilsOm-ı arfi>7esln ve Haracın mUbatirtn-1 evkaf cem'
cdUp mötovelllyv teslim cdUp. mUtevein dahi furttt-ı
mu'ayyene muktezAıı lizcre vakf için t i y i » olunan nes­
neleri vakf ifiin labt idUb.
Vakf içün «iyin olunmayan ooabsuUtı oaUtevelU-i
cvk*f-ı ma'mûre-i mezkûre yedinden HIzane-i
•katinye vftsıl ola. Ve bilcilmlc rUsOm-ı 'örfiyyeyi vesair vwkfı sahih almayan mahsuUlt dahi bil-kaiiiyye mttteveUt-i
mezbur zabt idüb, ammâ mal-i vakfa halt etmeyüb rO*
süro-j ftrfivyeden vesair vakfı sahih olnMyan mahsul&tdan ne ktfez iderse mezkûr mUevein götUrUp Hıtane-i
'Amireye teslim ede."
Afağıya aynen derccttiğimU bir hUkOm suretinin
de. "zevâyidi", yani lUzumlu masraflar yapıldıktan »onn geriye kalan getir fazlalan devlet tarafından topla­
nan (HniM-i
Amireye *il olan) Sulloo, « r i r veya ttineri vakıflarından bahsetntesi, bu nevi vakıfların j d l ı i
120
olursak) geriye ancak 3 079779 akçe
kalnıaktadır kt bu paranın da 200000
akçesi "mütevellînin hayvanlarının ar­
pa masrafı" olarak sarf edildiğine gö­
re, "yedek" (temin&t) nâmı altında ge­
lecek yıla devredilecek gerçek "bakiy
ye"nin 3 059 779 akçe olması icab eder.
Tetkik konumuz bilânçoda bir ev­
velki seneden devredilmiş olan akçenin
miktarının 3 341 7:3 olduğu (s. 12S)
malûmumuz bu'unduğuna göre, vakıf
idaresinin 1586/1586 mal! yılı muhase­
besini (ayni yılın fiili gelirine nazaran)
281954 akçelik b<t açıkla kapatmış ol­
duğu anlaşılmaktadır. Bununla bera­
ber bu açığın nereden ve nasıl telâfi
edildiği ve hiç olmazsa "ge^^cek yıla
devir e d i l o ı zahire fazlası" olarak anbarda mevcut oluf olmadığı tetkike
muhtaçtır.
vc konlrataMin ehnwmlye••SAbdtâ Mckke^
•« hOkflm U
HUcn iMİw««e.i ItlanbuU* »c «n/MMU v«ki' ofan
CVUTH ı d M ı ı «e vttaerft v« e«ka<-ı mkimkto \x «imı« n O l r tmmym H K M M ^ A w r a a c rAcf «IIM 'MO*ytr vc ocvAmf ve mcMcid «c «air mtiirit vt u*4yâkri ytdek «ktaton mtwttnmA»T. 4eiilmMlr? StUdt i
Sc-McthiMk mUvm O I M K nMInMHtMİMi <ıtmt4m. wain
kcoMM 4iyan« w Mhıv-i i»bk«n«İM i'timtdı hOmayAM M oMu(u cdMea bu tuttun « t ı i H A V C M «âyin tdib
buywrfi— U . <rwttl bMİdıricda nkroluıua cvkalıa n ü MvcitIkTİn «c U l i b k r l a «c cMOcrin «e Mir aiBbaiirkfte ctm- aHb <c aWrcdlt dcfwrkna frtOrdap. b«raMritu«M S"'-' k i trim )«rli yerinde mlıaMbelefin U
m « n İMk ttıere lefü« w «TâhİMn eykyib tHıttkk, xikrohMM cvkrfM lwr MrİMkn nc MİİHtar redek
U n »«nlır »e lâ'arir »e m f i t n ı ı u İ I M I > K ramudır
«e M nik<Ur aicça Mriahmumşılur. nicedir ve ahval I
« e d i f w UtdAs-i ctk»t ve tereUl Hrt ı rikıf-a m m fıkımaır. mulıalir olmalla vakfa tarar tertttttb Idermi vc bilcttale aiafewl-i «rkaTı iMsarir-< teı'iyyvfiae
tolbik edi» her MCvMdı KMdâ OndA » M u t i Oactc
«•a'luaı edioib ve Hu«ne-I AanircMc fici' o h n levtyldi
cfer aıAtcveinteHir v« cfer gtfıtâv ktim'edüb alız vc
eki edenleri yMub a r ı cyie^vtin ki «azMİn e«tirilUb
eereü (İM haklanndat teUnOb laiıc nıMb-i I b m
«*kf ela. VeltMııl evkaf alrv«n lamaa (Sr«mb taibth
oiwuBak eltca«n.4 mUMoaraAulamİH- kemal.< bMİrM ve
İMlbtt Baerc oMb lasldh e«U> vc ne veçhile oUıiınm r f a ı n l yantb «eftcr edOb wku'i Oacre lOddc-l «a'adetime a a tiitjttim. Bu huıuaa DerfAk-ı Mv'alUm çavuflardaa Kttıeyin Çavu> tide kadrvMı a»l>ba«ir ayin
o*Hcımu}iur.
»
Uaşarü-n-ileylı laralmda» felea «anitmed'e verildi
S e m i Kf.
»•rrekAki Ar«iv Vtmm M U a r « « i ) . MOMtnn* Def­
teri No: )». Mtkta İM.
Bilânçomuzun Kiler Muhasebesi'ne
âit son bölümünde ( s . 154) I m â r e t ki­
lerinde sene içinde bulunan ve l ü z u m
hasıl oldukça sarfedilmiş olan her ç e .
şit zehirenin nevi ve miktarları ayrı ay.
n gösterilmiş bulunmaktadır.
Bu bölüme âit hesapların türlü ba­
kımlardan alâka çekici o l d u ğ u muhakkatır. Bu arada onlardan imaret mutfağında hazırlanmakta olan yemeklerin
çeşni, mikdar ve kaliteleri h a k k ı n d a sarih bilgiler elde--tmck m ü m k ü n olmak­
tadır. Mesela, 1585/1586 muhasebe yıU
içinde imaret kilerine, herbiri 20 okka
olarak hesaplanmakta olan Istanbul ki­
lesi ile 12 887 kite 3,5 sinik b u ğ d a y girmiş v«« br. buğdayın 8 405 kilesi ekmek­
lik un h.-ılinc sokularak g ü n l ü k fodula
tevzfâtmda kullanılmıştır. Geriye kalan
buğdayın 1743 kilesi. Cuma, Ramazan
ve bayrom geceleri dışındaki g ü n l e r d e
pişirilmekte olan bulgur
çorbalarına
sarf edilmiş, 10 kilesi ile Aşure haixi ya­
pılmıştır. Geriye kalan b u ğ d a y d a n 1363
kilesi değirmenci hakkı ve ö ğ ü t m e esnâsındaki zâyi'ât ve tartı farkları ola­
rak hesaptan düjülınüş, 1366 kile buğdaym da satılmış o l d u ğ u k a y d e d i l m i ş
tir. (s. 155).
İmaretin pirinç muhasebesi dc a y n ı
yıl için herbiri 10 okkalık 4 378,5 kile
pirinci ihtivâ etmektedir. B u m i k d a r ı n
1332,5 kilesi senenin Cuma. bayram vc
Ramazan geceleri (Cem'an 82 gecede)
verilmekte olan pilâva sarfedilmektedir. Bu maksatla anbardan h e r g ü n 16
kile 1 şinik mikdannda pirinç çıkarıl­
mıştır. B u mikdar pirinç ile hazırlan­
makta olan pilâv için anbardan çıkarı­
lan sâde yağ mikdan da g ü n d e 48 okka
300 dirhem olarak g ö s t e r i l m i ş d i r . T â b hane de misafir edilenler i ç i n o sene
içinde dağıtılmış olan d ö r d e r kişilik
12 167 sofranın pirinç p l â v l a n ise her
bir sofraya 300 dirhtm p i r i n ç ve 120'şer
dirhem sâde yağ olarak h e s a p e d i l m i ş dir.
İLMKCaO
plâvla birlikte verilmekte olan zer^
4c için de, bu 82 şerefli-günler için her
ggünde beşer kile pirinç, 10 okka sâde
yağve SO'şer okka bal verilmektedir. Mi­
safirlere verilen zerde için ise, dörder
kişilik 1893 sofra için, her sofraya 150'
şer dirhem pirinç. 50'şer dirhem sâde
yağ ve 150'şer dirhem bal hesap edil­
mektedir.
Cuma. Bayram ve Ramazan gece­
leri gibi dinî gecelerde (Cem'an 82 ge­
cede) dağıtılmakta olan zirfaaç denilen
zamanın makbul bir tatlısı da. her defa­
sında 62 okka bal, 38 okka nişasta, 7
okka kayısı, 25 okka kırmızı üzüm, 10'
ar okka badem ve 7'şer okka siyah
erikle hazu-lanmakta ve içine ayrıca kâ­
fi mikdarda za'afran konmaktadır.
İmaret kilerine ait masraflar bö­
lümündeki bilgilerden bazıları, özet ola­
rak aşağıdaki "2" numaralı cedvele ak­
tarılmıştır. Bu cedvelin birinci kısmın­
da 993/994 (1585/1586) malî yılı için­
de satın alınmış bulunan zahirenin her
çeşidinin nev'i ve miktarları ile bu mübaya'alar için ödenmiş olan akçe tutarlan (s. 139) kaydedilmiştir. B u rakam­
lardan, bahis konusu malların okka.
kantar, kile veya çeki., olarak kullanıl­
mış bulunan ölçü blrlmlerl'ne göre se­
ndik ortalama flatlan tarafımızdan ay­
rıca hesaplanarak cedvele ilâve edil­
miştir.
Sene içinde satın alınmış bulunan
zahirenin senelik sarfiyâtm tamamını
teşkil etmediği, malzemelerden bir kıs­
mının kiler baklyyesi olarak geçen se­
neden devredilmiş bulunması veya bir
kısmının sene içinde tamamiyle sarf
edilmiyerek fazlasının gelecek yıla bıra­
kılması mümkün olduğundan, her nevi
zahire için senelik tüketim yekûnunu
bilânçomuzun Kiler Hesapları <bölümünden (s. 154-160) ayrıca çıkarmak
icab etmiştir.
Bu suretle cedvelimizin ikinci kısımnda bahis konusu mutfak malzeme­
sinden her birinin sene İçinde sarfedllmlş olan mtiktaırtyle daha evvel bilân-
«93/994 (1S8S/15«6)
^21
ç o n u n "mubaya'lar" (s. 139) kısmın­
daki bilgilerden faydalanarak tesbit
etmiş olduğumuz birim fiatlanna gö­
re hesaplanmış maliyet kıymetleri ve
bu kıymetlerin u m u m î mutfak masraf­
ları y e k û n u İçindeki yüzde nisbetlerl
kaydedilmitşir. B u nisbetlere göre, Süleymaniye imaretinin mutfağında ha­
zırlanmış olan ekmek ve yemeklerin
nevi ve çeşitleri icabı, yemek masraf­
ları içinde % 25.96 ile ekmeklik un
baçta gelmekte, un'u % 20,53 ile et,
% 12.62 ile pirinç, % 10,34 ile bal,
% 9,63 ile sâdeyag. % 9.21 ile çorbalık
buğday ve % 5 ile odun tâkib etmekte
ve yalnız bu zahirelerin değeri cedveldeki 34 maddenin tutarının % 93,20'sini
teşkil etmekledir. Geriye kalan nişasta,
badem, kayısı, üzüm, karabiber, soğan,
yoğurt gibi diğer maddeler ise (hepsi
bir arada) mutfak masraflarının % 6,71
inden ibaret kalmaktadır.
Gerçi bu suretle hesaplama tarzı­
mızda da bir evvelki yılda çok daha
ucuz veya pahalı bir fiatla tedarik edil­
m i ş olan bir k ı s ı m malzemeyi cârî yıl
fiatlarına göre kıymetlendirmiş olma­
mız bir mahzur teşkil etmekte ise de,
birbirini tâkip eden iki yılın fiatları
arasında her zaman büyük bir farkın
mevcut bulunmayışı ve bir evelki yıldan
devredilmiş olması muhtemel zahirenin
ehemmiyetsizliği,
zarurî olarak başf'
urduğumuz bu yohi, mahzurlarına rag­
men kabullenmemize sebeb olmuştur.
*
* •
Bilânçomuzun bu suretle bir ced­
vel haline sokulmuş bulunan rakam­
ları, iktisadi ve içtimai yönleriyle tüt^
kiye tarihinin birçok problerlnln aydın­
latılabilmesi İçin pek lUzümlu olan bir
flatlar tarihi'nin, hiç olmazsa ana çiz­
gilerle, tesisine yardımcı olabilecek ni­
telikte bir k ı s ı m arşiv veslkalannm kıy­
metlendirilme tarzı hakkında bir fikir
vermektedir.
Gerçekten, yeniden tesîs edilmesin­
de zaruret bulunan bir Türkiye Flatlar
Tarihi üzerinde çalışacak olanlar için
ÖMnt tAKKAN
122
CEDVELNo.
2
SOLEYMANtYE tMARETt İ I U T F A C I tÇtN 1S8S/1S66 MALİ Y I U
tÇtNDE SATIN ALINMIŞ OLAN ZAHİRENİN MİKDAR VE FİYATLARI
İLE SENE İÇİNDE KULLANILMIŞ OLAN MİKTARLARININ DEĞERİ
VE MUIFAK MASRAFLARI YEKÛNU İÇİNDE YÜZDE NİSBETLERİ
Satm
cinsi
miktar
Okka
232 845
Bu«day
6^49
Kile
j57 760
2338 4482.5
Un
1 237^
İOİe
31590
^534 J 1 5 2 r
Mısır
Pirinci
1 194^
Kiİe
39418
Bal
Badem
Kayısı
3.00
77 615
77 615
Koyun eti
8
Sendik
Birim
Mod* tüketimin
Tutan Flatı
IM-Içlı»
(Ak«a) (Akça) tOkcUka tutan
de M*
(akça) nlsb«ti
232 845 20,53
104789
9,21
294 246 25.96
33.00
4338
143154
12.62
212.17
Kantar
111476 525,41
208.40
109495
9,63
24436
Kantar
98092 401.10
29232
217 330
10,34
_ 28.15
Kantar
13011 462.20
2234
10 326
19.47
Kanur
5996 3 0 7 ^
14.26
4 391
038
J7.70
1978
0A7
Siyah erik
12^
Kantar
IJ29
Tn.73
10
NisasU
62.73
Kantar
10892
173.70
7Î30
12420
1.09
11
4238
Kantar
3 792
87.99
50,20
4417
039
12
Kırmm
OzUm
Zafran
1530
Dirhraı
27 963
1.66
74,23
J2322
1.08
13
Nohud
400
Kile
12000
30.00
192
5760
031_
14
Karabiber
Okka
3 050 119.61
6630
7 934
0.70
15
Masukt
Okka
890 _127.14
7,25
920
0.08
16
Soğan
5 277
Okka
4 871 _0.92
3762
3461
030
19
Üzüm
Turşusu
Kuru nâne
240
Desti
4020
16.75
240
4020
035
20
Okka
80
4.00
83
34
1.60
1400
1658
2 240
0.14
020
21
253
25 JMaydanoz^
26 Yofturt
1400
Okka
1658
2 240
27
Koruk
1 120
Okka
1 120
1
1 120
1 120
0,10
28
Kabak
1344
Okka
434
032
1344
434
0,04
29
Kimyon
164
Okka
1461
30
Ntrdenk
İL
Yufka
32
Odun
124 3
nıo
0,10
Kantar
399 175,77
2,40
_422
0,03
3080
Adet
494
0.16
3 080
494
0,04
3 899
Ceki
47 256
12.12
4683
56758
5,00
1 134078
100
2.27
YekOn :
riXeVMAHiYE CAMI VE İMAHETİ TESİŞLERİNe AİT
Y.LL,K
^
ve hizmet fiatlanna ait bUyiik
,4eıUerde ve ımmtazaın seriler tenkil
edecek tanda standardize edilmiş rabunlara ihtiyaç vardır. Elde mevcut
münlerid bazı tarihî eşya fiatlan ise.
çok defa mahallin piyasa şartlarına,
^ l ı n kalitesine, mevsimlere,
siyasi
ve askerî duruma göre birbirinden ç o k
farklı ve dağınık bazı rakamlardan ibaı«ttir. Bu sebeble. tesadüflerle ve gelişi
güzel derİNimiş olan birkaç rakama da­
yanarak Hyat hareketlerinin hakiki sey­
rini tâkibe çalışmak ve hattâ benzeri
rakamlarla hazırlanacak yetersiz ista­
tistik tabloları ve grafiklerden hareket­
le bütün bir devrin iktisadî ve malî
konjonktürünü tâyine ve dolayisiyle si­
yasî ve içtimaî olayları tefsire çalışmak,
çok tehlikeli ve ekseriya içinden çıkıl­
maz, tutarsız bir yol teşkil etmektedir.
Halbuki, imaret tesislerinin bura­
da bir örneğini tetkik etmekte olduğu­
muz Yıllık Muhasebe
Bilânçolarınm
masraflar faslında, oldukça seviyeli bir
aile mutfağı için bir senede yapılması
lâzım gelen her çeşit masrafları 400-500
defa büyütülmüş ve aynı şartlar altın­
da aynı bölgede bilfiil geçerli olmuş ha­
kîki fiatlar üzerinden senelerce yapıl­
mağa devam edilmiş mübayaalar olarak
kaydedilmiş bulmaktayız. B u bakım­
dan, tanzim ettiğimiz şekliyle "2" nu­
maralı cedvelin rakamlarını, fiat ha­
reketleri tarihine ait tetkikler için zarurû olan nitelikte, ilmî usullere olduk­
ça uygun şekilde derlenmiş, büyük ra­
kam serileri olarak kabul etmek müm­
kündür.
Bu rakamların zamanımızda oldu­
ğu gibi. hayat pahalılığı hesaplan için
lüzumlu fiyat endekslerini tanzime de
müsâit bulunması ise, onların ayrı bir
üstünlüklerini teşkil etmektedir. Ger­
çekten, cedvelimizdeki şekillerile b u
rakamlar, bilhassa tetkik ettiğimiz ta­
rihî devirler için, aile bütçelerindeki
mevkii çok mühim olan yiyecek madde­
leri fiatlarındaki iniş ve çıkışları her
madde için sadece ayrı ayrı tesbit et­
eİR MUHASctE
«LANÇOSU
9 W / » 4 (I5«S/IS»*)
123
mekle kalmayıp, ayrıca (o maddeler­
den herbirinin ailenin yiyecek masraf­
larının toplam değeri içindeki ehemmi­
yetlerine göre) nlsbl değerini de hesap­
lamamıza elverişli bir durumdadırlar.
Bilindiği gibi, ekmeğe, ete. yağlara,
süt veya sebzelere ait masrafların aile
bütçeleri içindeki nisbet ve ehemmiyeti
devlrfere, beslenme rejimlerine âlt ma­
hallî örf ve âdetlere ve nihayet zümre­
nin içtimai mevkiine göre, birbirinden
çok farkh olabilmektedir. Tetkik etti­
ğimiz Yıllık Muhasebe Bilânçoları'nm
imaret mutfağı masraflarına ait rakam­
ları ise, o devirde oldukça seviyeli bir
aile sofrasında sene içinde yenilmesi
m ü m k ü n olan türlü yemeklerin nevlleriyle birlikte çeşni ve tertiplerini de
aksettirmektedir. B u bakımdan muay­
yen bir devirde belirli seviyedeki bir
aile mutfağının' masrafları arasında
etin, yağın, pirincin, tuzun, biberin mev­
ki ve değer nisbeti bilinmekte ve bu mal­
zemeden herbirinin fiatında vuku bula.
cak bir fiat yükselişinin aile bütçesi
ve hayat pahalılığı üzerindeki tesiri he­
sap edilebilmektedir. Aynı surette, ara­
dan geçmiş olan kısa zaman süreleri
zarfında Türk toplumunun beslenme
şekillerinde ve yemek hevllerinde esas­
lı bir değişiklik yapılmadığı farz edil­
mek şartıyle, herhangi bir devirde olur
ise olsun mutfak zahiresine ait ayrı
ayrı malum fiatlardan elde mevcut tiplerdeki yemek çeşitlerine ve beslenme
itiyâdlarına göre, ailelerin yiyecek mas­
raflarının hakiki değerini hesaplamak
da mümkün olmaktadır.
Aynı imaretin mutfağında bütün
bir sene zarfında hazırlanan türlü ye­
tmeklerin aynı hacimde ve aynı miktar
ve nisbetlerde kullanılacak aynı mal­
zeme ile, fakat bu defa başka bir sene­
ye ait fiat listeleri üzerinedn satın alı­
nan zahire ile hazırlandığını farz ettiği­
miz takdirde elde edilecek mutfak mas­
rafları yekûnunun her iki halde aynı
olmayacağı aşikârdır. Aynı nevi ve mik­
tarlardaki mutfak malzemesinin, aynı
124
ÖMEK BARKAM
pazâiiama şartlan altında tedarik edil­
miş olmalarına rağmen aradan geçen
zaman zarfında zahire fiatlannda vu­
kua geioü farklardan ileri gelen bu de­
ğişikliğin, yiyecek fiatlannın topla­
mına âit olmak üzere ve o devirler Içi^
uygulanması mttmkttn tek yol olan pratik bir usul ile yiyecek maddelerhdn
kompoze bir endeksini hanriamamıta
nrilsait bulunmaktadır.
(Bllânçonun metni)
Muhasebe-l mahsulât ve İhracât-ı m«rhum maitfurü'n leh Sultan Süleyman Han
'alcyhl'r-rahmctl ve'l-gufran, der mahrûsa-l İstanbul Der tahvîl-i Bali cd-da'î elmütevellî ve bi-kalemi'l-fakir Sinan el-kâtib. 'An evvel-i Mart el- vâki' ft 9 Ra. s.
993 İlâ «aye-l Felvar' el- vâki' fl 19 R«. s. 994 (1585/1586)
I
M A H S U U T V E YEDEK» V E BEKAYÂ-YI
ASL-IMAL: JL» J-»^
MUHASEBECİ MAZİYE
9039602
A — 'An baklyye-1 yedek-1 muhasebe-l
liye :
mâ­
3341 733
B — 'An bekayâ-yı sftbıka, Can)
zaıhan-ı
Bali cd-dâ'î, 'an zaman-ı 'Abdi Çelebi
mütevellt-i sâbık:
1) 'An zaman-ı Bali ed-dâ'î, 'an vacib-i
sene 992 (1)
2) 'Abdi Çelebi, mütevellî-i sâbık (2 )
420110
331310
88 800
C — 'Anll mahsulât :
I ) 'An mukata'ât
5 277 759
4 286 300
'An mukata'a-1 mahsulât-ı :
I ) cibayet-i Istanimaka ve Karnofol ve
Dej^irmen-deresi ve Çepne ve Razlos,
der kaza-i Filibe ve Tatar-pazarı ve
Hasköy, der 'uhde-i Osman b. İbra­
him 'An evvel-i Mart ve Nevrûz,
vâcib-i sene 993 'An kıst-ı sene-i
sâniye, f! sene-i kâmile
766666
<l) 'An lahvll-i :
a)
b)
c)
«)
d)
c)
()
g)
h)
BaU B«t v« Mehmed. mUlıezimAn-ı mukata'a-i Zıhııa
DimitrI, mUllezim-l mukata'a-l Evrcfc vc IcnAbl'uM
HOıeyin ve Mıuıafa, tnUlıezimto l mukau'a-i Kan-yaya>
Ceyvan b. Abdullar, maitezim-i mukata'a-i karye-i Yafcı vo tct'AM'uh&
Makridi vc Todorak). mU llcnmAn-ı ımıka<a'a-i Çok-sckbcn \v levibi'uhi
HUMyin b. Abdullah ser-funif*, 'an kare-l clUkkân-ı serhane
Musa CİM vc Hasan kttib-i mOfahere, 'an mukala'a-k zeminhA-i bagçe-i Tophane
Musa cibl vc Hasan ktlib-i mtt^ahcrv, 'an mukaia'a i zemintdı-i botlanhk-ı Lanka
HUse)-in cibl, 'an baha-1 gendttm kl der Trablus furuhl \-« ba'de'l-hisab der zlmmet-i hod
mtnde
24 795
157(26
107 tü
3 400
3İ017
414
2M0
425
««»
(2> 'Aa tahva-i:
a) Timur, mUUezim-l asl-ı sâbık-j nuıkaıa'a-i Ece-abftd ve KarıH'ay». '»n vacib i sene Wl
b) Dtanitri, mUllezim-i stbık ı n»«ka»a'a-i t.vrefe ve tevâbi'uhi, 'an %-acib-i ı«ne 990
c) Mustafa b. Davud. nftUI(ezln>-l kar>'e-i Tatarlar, 'an vlkib-1 teat 990
2} 000
52 400
U400
i2t
2) dbayetH Drama v« tevâbi'uhâ. <lor 'uhde-i
Ali ve Muslihiddin ve Kara Murad bi'Hştirak
'An e w d - i Nevrûz,vâcib-i sene993'An kıst-ı*
sene-i sâlise fl sene-i kâmile (yp. 2/a)
666 668
3) ctbayethâ-i Zıhna ve Boma ve tevâbi'uhâ.
der uhde-i Mehmed b. Ptrİ ve el-Hac Mustafa
bi1-i$tirak 'An ewel-i Mart el-vaki' ft 9 R a . s.
993 'An kıst-ı sene-i evvel fi sene>i kâmile
526666
• ) Ffkısıl 'an mukata'a-i mczburc
b) Ez-ztyade. ft sene-i kâmile
476666
SO 000
4) cibayet-i Yenice-i Karasu, der 'uhde-i Hüse­
yin 'An evvel-i Mart el-vâki' fl 9 Ra. s. 993
'An kıst-ı sene-i sâniye fî sene-i kâmile
153 333
5) karye-i Uysallar, der kaza-i Gümülcine. der
'uhde-i Ahmed b. Hasan 'An ewel-i Mart elvâki' fl 9 Ra. s. 993 'An kıst-ı sene-t sâlise ft
sene-i kâmile
21668
6) dbayet-i Evreşe ve Süntünân-ı Sirem ve mu­
kata'a-i Kan-yaya* ve karye-i Yafeu tevâbi'uhâ,der uhde-i Ali Beft 'Ân ewel-i Mart elvâki' fl 9 Ra. s. 993 'An kıst-ı sene-i evvel fl
sene-i kâmile
761666
a) Fi'Usd '«II mukau'a-i mczburc
b) Ez-ziyMİc, n sene-i kAmik
661666
100000
7) dbayet-i Ece-abâd der kaza-i Gelibolu, der
'uhde-i Ali b. Mahmud. 'An ewel-i Mart elvâki' ft 9 Ra. s. 993 'An kıst-t sene-i sâniye
fl sene-i kâmile
683 333
8) karye-i Çok-sekban ve Çiçe-sekban ve Pasalua«a ve tevâbi'uhâ, der 'uhde-i Mavridi ve
Yodraki bî'Hştirak 'An e w e h Mart el-vâki*
fl 9 Ra. s. 993 'An kıst-ı sene-i sâniye fl sene-i
kâmile
150000
9) cezire-i İmroz ve Semendirek, der 'uhde-i !stefan zimmi 'An evveti Mart el-vaki' ft 9 Ra.
s. 993 'An kıst-ı sene-i sâlise fl sene-i kâmile
366 668
10) karye-i Ohlaz, der 'uhde-i Mavridi 'An ewel-i
Mart el-vâki' fl 9 Ra. s. 993 'An kıst-ı sene-i
sânive fl sene-i kâmile
15000
11) karye-i Tatarlar ve tevâbi'uhâ. der 'uhde-i
tstemad zimmt 'An ewel-i Mart el-vâki' fl
9 Ra. s. 993 'An kıst-ı sene-i evvel fl sene-i
kâmile
26666
12) karyo-i Aıtani. der vilâyet-i Anadolu der kaza-i
Gök-öyük. der 'uhde-i Ahmed b. Hasan 'An
evvel i Mart el-vâki' fl 9 Ra. s. 993 An kıst-ı
sene-i evvel fi sene-i kâmile
13 333
13)
karye-i Tatariar ve tevâbi'uhâ, der 'uhde-i
Şeyh Yusuf b. Sinan 'An ewel-i Mart
fl't-tarihil-mezbur sene 993. fl sene-i kâmile
1300
tOUYMANtYt CAMİ Ve İMAK6Tİ TeslSUKlMC AİT YHJUK tİH MUHAStBe » İ L A K O S U
(ıSM/ıSI»)
14) nefs-i kasaba-t Aydos ve tevâbi'uhâ, der 'uhde-i Durah Çavuş 'An evvel-i Abrîl el-vâki' fî
10 R. s. 993 'An kıst-ı sene-i evvel fî sene-i
kâmile
a) Fi'l-asü 'an mukata'a-i mezbure
b) Ez-ziya4e fî sene-i kâmile
133 333
1 İS 000
18 333
II) 'An mahsûM mttşahere der mahrûse-l IsUmbul
'An Rurre-i Ra. s 993 ilâ «aye-i S. s. 994
B e ^ b H Musa câbi ve Hasan kâtib, ma'a
mahsul-ı kıst-ı hamam ve icare-i serhane
126 872
A) 'An mahsul-ı kıst-ı hamam ve icare-i
serhane*
64 760
a) 'An kıst-> hamam-ı vakf, der 'uhd&ıi
Hacı Mustafa 'An gurre-i Ra. s. 993 ita
gAye.i S. s. 994. ber-vech-i muhtelife
57 500
b) 'An icare-i serhane-i vakf, der 'uhde-i
Hasan b. Abdullah 'An gurre-i^ Ra. s. 993
ilft gaye-i S. s. 994, fî yevm 22. fl 12 eşhUr
7 260
B) 'An mahsul-ı icare-i dekâkfn ve odahâ.
'an Rurre-i R a . s. 993 ilâ «aye-i S. s. 994
1) 'An mahsul-ı icare-i dekâkin (yp. 3/a)
'Anlcaı«4 dcUkIn :
bâbfcn
a) ma'aodahi-j fev­
kani
19
7980
b) der mukabele-i
serhane
18
3 600
c) der canib-î medreseteyn, cüz battaliye-1* dUkkân-ı
börekçi
31
7260
ç) der mukabele-i
medreseteyn
35
6 912
35
7 080
10
2100
d) der mukabele-i
cami*-i şerif
e) der tah(-t r&h-ı
ftb
f) der nezd-i ahûr-ı
tmaret-i 'Amire
2_
(isof
360
26 820
'An İCM«-1 odahM:
24
35 292
İt 12 e ^ ü r
2) 'An mahsul-i odahâ-i vakf-ı serif
a) derûnrı Medrese-i Tıb, cüz oda-i
ser ve ferrâş
62 112
6 420
ÖMCK SAJUCAM
128
b) mütefeiTİk. cüz
oda4 Şeyh Hindt
c ) taht-ı D«ıü'v9ifa4 ma'mure
ç) imameyn ve müezzinân
6
22»
9
5040
31
13 080
(70)
I I I ) 'An mahsul-I mütiferrUuhi medcûrtn.
ma'a mukata'a-i zeminhft-i b a i ^ i Topha­
ne
145 498
'AnmıdısuM :
1) mukata'a-i sebus-ı' fırın-ı fodula ve
çevrindi-i gendüm'* ve erz" ve tulumhâ-i revgan-ı Kefe ve fuçıhft-i 'asel k l
der kilâr teht m â n d e d e r
'uhde-i
Mustafa 'An evvel-i Mart. el-vâki' fl 9
Ra. s. 993, f! sene
7 333
2) icare-i hane-i vakf. der bfrûn*ı Bftb-ı
Cebe-Alt 'An Kurre-i Ra. s. 993 ilft Raye-i
S. s. 994. f! yevm 8. fî 12 eşhUr
2 880
3) mukata'a-i zeminhâ-i besfttimi
Lanka, 'an vâcib-i sene 993
29 290
4) icare-i sundurma ve mahzen-i
ptş-i
han-ı Cekme-i Kebir, der 'uhde-i Musta­
fa cr^racil 'An Kurre-i Ra. s. 993 ilâ
Raye-i S. s. 994, ber-vech-i muhtelife
990
a) An icarc-i sundurma, 'an gurre-i Ra. s.
993 ilâ gayc-i S. s. 994. ft yevm 2, fl 12
cçhür'i
720
b) 'An kare-i mahzen, 'an gurre-i Z. s. 993
ilâ ga>-e-i S. s. 994, fl yevm 3, fl 3 eşhür"
270
5) şükûfe vc meyve-i bağçe-i türbe-i şeri­
fe ve baftçe-i harcm-i cami'-i şerif, der
'uhde-i Hacı Hasan Gılman-ı 'Acemiyân
'An vacib-i s. 993
1 100
6) mukata'a-i zem!nhft-i baitçe-i Tophane,
'an vacib-i s. 993
2 600
7) rüsûm-ı baRaat-ı Drama ve Zıhna, v&cibri sene 993. kıt'a 1703 (yp. 3/b).
82 151
8) bahâ-i âhen k i sâbıkaa mütevell!-i 'atîk
'Abdi Celebi berâ-yi nev-sâhten-i bftb-ı
kilar, be-âhenRerân teslim kerde-bud,
ne^hte'* ve semen-i âhen sitâdcnd"
2 100
9) Ocret-i Raraı^ı vakf k i Rendünvi Mavridi mültezim, 'an sefine ilâ anbar ke­
şide
44
»)^^^
10) ^jS
II)
Uj.JcU^
W
U)*^L.^
15) Jk,.,tL. ^ 1
SOUYMAWlYC CAMİ VE İMARETİ TESİÎUKİNt AİT YİLLİK »İH MUUSEBe tiOnçOSU m/9»4 (IStS/ISM)
10) Beylül'l-mâl-i Darü'ş-şifa-i ma'mure 'An
ewel-i Mart, el-vâki' fî 9 Ra. s. 993. ilâ
){ave-i Felvar, ft sene
11) noktaî-i eczâ-hânân'* ve müezzinân
«ayruhu
^£9
16 987
ve
23
IV) 'An mahsûH İcâre-I mu'accele * ^ » * • ; ^ - ' ,
'an dekâktin-l evkaf ve 'an besftt!n-l Lanka
222 408
A) 'An mahsûl-î icâre-i mu'accele, *ttn dekâldn-i evkaf
72 808
1) 'An yed-i Ayşe Hâtûn ibneti Musta­
fa, berâ-yi dükkân-ı Musa ve Hasan
ki müteveffâ-şudend", der muka­
beleci serhâne, fî Za. s. 992 (yp.
3/b)
1000
2) 'An yed-i tiyas, berâ-yi
dükkân-ı
Mehmed Odabaşı ki fuzuli tasarrufkerde, fî 4 M. s. 993
600
3) 'An yed-i Mehmed odabaşı, 'an icâ­
re-i Küzeşte-i dükkân-ı hod ki bevakf edâ ne-kerde »^j^'^^fî 10 se­
ne, beher şehr fî 15
1 800
4) 'An yed-i 'Abdi, berâ-yi dükkân-ı
Rummâne Hatun ki müteveffâ şud,
der mukabele-i cami'-i şerîf, fî 26
M. s. 993
3000
5) 'An yed-i Manol Save, berâ-yi dük­
kân-ı hod ki der asl-ı icare-i mu'ac­
cele ne-sitâde. fî selh-i'» S. s. 993
600
6) 'An yed-i Hristo v. Nikola, berâ-yi
dükkân-ı hod, der mukabele-i medreseteyn, fî 27 S. s. 993
480
7) 'An yed-i Timo v. Yorgo, berâ-yi
dükkân-ı hod, der cânib-i medreseteyn. fî 27 S. s. 993
8) 'An yed-i î s t e m a d Polo, berâ-yi dük­
kân-ı hod, der mukabele-i medreseteyn, fî 27. S. s. 993
480
9) 'An yed-i îzor hayyat ve Dimo Niko­
la, berâ-yi dükkân-ı hodşân", fî
gurre-i R a . s. 993
1000
10) 'An yed-i Miço ve Dimo î s t e m a d ve
Apostol ve Mihal ve Angelo zimmiyân, berâ-yi dükkân-ı hod, der cânlb-i medreseteyn, 6 neferen, fî 21
Ra. S.993
3 000
11) 'An yed-i İbrahim Çelebi, müteferrika-i Dergâh-ı 'Âlî, berâ-yi dekâkîn-i
190
bod$ân. der câniM medneseteyn.
2 bâbftn. f! 28 Ra. s. 993
12) 'An yedn Ca'fer b. Bayram, berft-yi
dükkâna hod, der mukabde4 medreseteyn. fi Ra. s. 993
13) 'An yed-i İbrahim Celebi. mUtefer
rika-i Dergfthı Alt, berft-yi dOkkân-ı
hod. der mukabele-i medreseteyn,
fi 2 R. s. 993
14) An yedn Hacı HUseyin ve Sakine
HAtun. berâ-yi dükkân-ı hod. der
mukabele ve cftnib-i medreseteyn,
2 nefen». fi 26 C. s. 993
700
500
1000
15) 'An ved-i Kiro ve Nikola zimmiyân.
berihyi dükkân-ı hodşân, der câr
nib-i medreseteyn, f! 26 C. s. 993
1 000
16) 'An yed-i Mehmed Odabaşı, berft^
dükkân-ı hod, 2 bâbân der cAnib-i
medreseteyn ve 4 b&bân der mukabele4 serbâne, fi 26 C. s. 993
2 000
17) 'An yedn Hamza b. Maksud, b e r â ^ i
dUkkân-ı hod. der mukabele-i med­
reseteyn. fi 26 C. s. 993
1 000
18) 'An yed-i Nikola ve Manol zimmîyAn**, berft-yi dükkAn-ı hodşftn. der
cânib-i ve mukabele-i medreseteyn,
fi 7 Ş. s. 993, neferen 2
1000
19) 'An yed4 Murad b. Abdullah, berftyi dükkftn-ı hod, der zir-i kemerftn,
fi şehr4 $. s. 993
300
20) 'An yed-i Zevce-i Hasan Beft mUteveffâ, berft-yi dUkkftnn mttteveffft-i
mezkûr, der zfr-i kemerftn, ft 15.
N. S.993
4 000
21) 'An yed4 Mustafa Çelebi, kfttib-1
Divftn-ı Hilmftyun, berft-yi zemtn-l
hftliye-t mezbelelik der kurb-ı Cami'-i Cihanxir, fi 10 Za s. 993
22) An yed4 Emine Hatun. berft-yİ
oda4 hod, der canib-i serhane, fi
şehr^ Za. s. 993
23) 'An yedH Malkoç b. Abdullah, berft^i dUkkftn-ı hod, (der) mukabe­
le-i medreseteyn, fi 15 Za. s. 993
24) 'An yed-i MusUhiddin C I H A C I P ' . be­
rft-yi mahzen-i muttasıl-ı han-i Çek­
mek kebir, fi şehH Za. s. 993
25) An yed-i Mehmed v. Dede-Balt
bAzaıl. berft-yi dUkkftn-ı Dede Halt
ki müteveffft-şud. fi 15 S. s. 994
m jU»
1 170
21) j » . » J \
1 500
920
500
2 000
10400
jüUYMANİVe CAMİ VE İMARETİ TCSİSteRİNe AİT YILLIK BİR MUHASgBE BİLANÇOSU
26) 'An yed-i Fatma Hatun, berâ-yi dük­
kân der canib-i medreseteyn, fî 13
S. s. 993 (vp. 4 / a )
738
27) 'An yed-i Sâkine Hatun ibneti Mus­
tafa, berâ-yi mahlûl-i hisse-i dükkân-ı lorhane-i Hasan Abdullah ki
müteveffa şud, fî Ca. s. 993
10 000
28) 'An ved-i Usta Sefer dökmeî, berâ-vi
dükkân-ı hod, der mukabclc-i med­
reseteyn
500
29) 'An yed-i ...(?) ve Dimo zinımîvân.
berâ-yi dükkân-ı hodşân, fî 22 Za. s.
993
1 500
30) 'An yed-i Mehmed ve Ali, veledân-ı
Hayrullah, bcrâ-yi dükkân-ı h o d ş â n ,
fî C . s. 994
500
31) 'An yed-i Miço v. Dimo, bcrâ-yi dük­
kân-ı hod, fî C. s. 994
640
32) 'An yed-i Mehmed b. Ali, berâ-yi
dükkân-ı hod. fî jçurre-i B . s. 994
600
33) 'An yed-i el-hac Bekir, berâ-yi dük­
kân-ı hod, 3 bâbân, fî evvel-i şehı>i
B , s. 994
1 900
34) 'An yed-i Sâkine Hatun ibneti Mus­
tafa, berâ-yi hisse-i dükkân-ı serhane ki Raziye n â m hatun fuzulî tasamıf-kerde, mahlûleş zâhir-şud",
f î 3 Ş . S.994
16000
35) 'An ved-i Musa, berâ-yi oda ve dük­
kân-ı Mahmud b. Ahmed ki müteveffâ şud, fi şehr-i Ş. s. 994
2 000
B) 'An mahsul-i icâre-i mu'accele. 'an besftttn-1 Lanka
149 600
1) 'An yed-i Nikola Papa Barminos
ve Kostandin Papa Lubro, berâ-yi
bostan-ı hod, fî 25 M. s. 993 (yp.
4/a)
6000
2) 'An yed-i Meryem Hatun zimmiyye,
berâ-yi bostan-ı Yakos zimmt ki
mürde-şud, mahlûl mânde^. fî 10
Ca.s.993
5 000
3) 'An yed-i Cebeci-başı, berâ-yi bostân-ı hod, fi 24 s. 993
4 550
4) 'An yed-i Şemsâ Hatun, berâ-yi
(bostan-ı) hod, fi 2 B. s. 993
5 000
5) 'An yed-i lliyâ zimmî. berâ-yi bos­
tan-ı çizek-i*" hod. fi 17 Ca. s. 993
2 100
a) JLİjt.\l J
i
^
2î) . A U
M) İİ_>^
(1SB5/1S»»)
132
6) An yed-i Garbil veled-i Hırsaf E r ­
meni, berihn bostann hod. fî 15
C«. s. 993
5 500
7) 'An yed-i Avanos kuyumcu Ermeni,
berây-i bostann hod. ft gurre-i B. s.
993
5 450
8) 'An yed-i tstemad bostani, berft-yi
bostan-ı hod. fî 16 Ca. s. 993
12 000
9) 'An yed-i Yani Nikola, beri yi bos­
t a n ı hod. fl 16 Ca. s. 993
3000
10) 'An yed-i Torna îvrana zimmiyye,
berft-yi bostan-ı hod. ft 16 Ca. s. 993
3 000
11) 'An yed-i Hali Hatun Ermeni, be­
rft-yi bostan-ı hod. fî 16 Ca. s. 993
6 000
12) 'An yed-i Mısırşah Ermeni. ber&-yi
bostan-ı hod. fî 3 C . s. 993
6 000
13) 'An yed-i Yani v. Kosta, berft-yi
bostan-ı hod, fî 23 C a . s. 993
14) 'An yed-i Süleyman Aga xewftk**
berft-yi bostan-ı Mehmed Çavuş, fî
3 C. s. 993
12000
5000
15) An yed4 Manol v. Yftni. berft-yi
bostan-ı hod. fî 22 Ca. s. 993
16) 'An yed-i Mehmed b. Sinan müezzin,
berft-yi bostan-ı hod, fî 3 C. s. 993
10 000
17) 'An yed-i Yftni v. Kosta bocat, berftyi bostan-ı çizek-i'" hod der Sulu*
manastır, fî 3 C . s. 993
3 000
18) 'An yed-i Süleyman Aga zewftk-ı
DerR&bH Alt, berft-yi bostan-ı Ayşe
Hatun ki der vakt-i mahlûl-i muay­
yen mezftda bft-ziyade-i icare-i mu'accele sitade. fî evfthir-l şehri Za.
s. 993
50000
V) Cizye4 gcbrftiM evkaf, 'an vftcib-i sene 993 (yp. 4/b)
453 194
Cizye
Hane
Baştina
Blve
Ncv-yftfte
Resm-i hane. fî 1
9290
54
69
118
433341
2 825
1318
6 302
9408
VI) El-roebrftt» :
1) 'An baha-i gendüm". 'an anbar furuh be-mukabele-i vazîfe-i zevftyid-i Şeyh Yozgadt ve Mehmed
ve Hasan : 70 kile. fî 15
43 487
1050
SOUYMWlVE
O M I
V t İ>*mTİ
TCSijteRlNE A I T
YILLIK
B I R M U H A S C W ULAHÇOSO
(1SSS/1S86)
2) 'An baha-i levse-i zeyt" 'an anbar, furuht be-Muslihiddin 'attar: 431 kıyye fî 4,5
1939
3) 'An bahâ-i bakrac-ı köhne, furuht 'an matbah-ı
'ftmire, be-'Abdi kal'î-ger^: 2 'aded. 7 vakıyye, ft 16
112
4) *An bahâ-i erz ki 'an kilâr-ı 'İmâret-i 'Amire füruht
be-Dârüş-şifâ-i ma'mûre: 40 kile, fl 35
1 400
5) 'An bahâ-i revgan-ı bezir furuht be-tsmail Çavuş,
nâzır-ı râh-ı â b . berây-i ta'mfr^i kâriz: 50 müdre,
fl 35
1 750
6) 'An bahâ-i keten-i râh-ı âb, füruht be-naziN müşar'ün ileyh, berâ-yi ta'mir-i kâriz**: 30 vakiyye. fî 8
240
7 ) 'An bahâ-i resen-i keten, furuht" be-nazır-ı müşar'ün-ileyh. berâ-yi ta'mir-i kâriz: 28 'aded, fî 9
252
8) 'An bahâ-i fülfül» ki 'an kilâr füruht be-Ali Çelebi:
40 vakıyye, fî 140
5 600
9 ) 'An bahâ-i «endüm ki 'an anbar furuht, be-YavaşAli daktyk!»: 1 200 kile, fi 25
30000
10) 'An baha-i nişadır ki 'an kiF^r furuht be-'Abdi kal'îger: 500 dirhem
94
11) 'An Baha-i revj(an-ı bezir, 'an anbar furuht
Mustafa Çelebi el-nıüderris • 25 müdre, fî 42
be-
12) 'An baha-i 'asel ki 'an kilâr furuht be-Darü'ş-şifa^i
ma'mure: 2 kantar 18 lodra, ft 440
^33
1 050
1 222
II
VÜZI'A MİN Z A L t K E vil< j
2724 536
A — El-vezalf (yp. 5/a)
Ncfcraı
Fİ yevm
Ft 12 eşfattr^
El-mü$ahere
936
3 253
1 171080
66466
1 237 546
1) Cema'at-i müderrisîn-i medâris-i şerife :
Be-dheM;
a)
b)
c)
ç)
d)
e)
f)
Medrese-i evvel
Medrese-i sâniye
Medresen sâlise
Medrese-i râbi'a
Mednsse-îhâmise
Medrese-i tib
Müderris-i sûhtegân
Yekûn
neferen
tl yevm
ft 12 eşhtir
21
21
21
21
21
II
1
253
103
103
103
103
40
iŞ
91080
37 080
37080
37 080
37 080
14400
5 400
117
720
259 200
0M0t İMKAN
134
2) (MulMdifvazifdiler):
Cema'atH ;
neferm
a) Mutefenika-i
camT-i 9erif. gayrez
tevliyet
b) ınusaniyâıı**derca*
mr-i şerif
c) En'âm-hanâiH 'aük
ç) 'En'âiD4ıanftiM ce-
ft
d) devir4ıanân-ı mdıfil4 cami'-i »erif
e) eolblaanâm noecU»4evvd.ftvakUV
subh
ft
12 eşhür
36
21S
77400
6
6
42
15 120
10800
30
43
did
yevm
160
10
44
(57600) (3)
62
22 320
31
62
22 320
32
62
22320
31
62
22 320
20
41
14760
10
21
7560
24
140
50400
8
40
14400
11
55
19800
16
5760
303
1052
378720
3) VaılfHiociiM t O r M şerife-i
kgrmaii Han tâbe serlhu**:
Cema'at-ı :
merhum
g)
h)
ı)
i)
O
ınec>
Us4 sant. der vakti'rsubh**
eczİhhaııâiM vakti'zaıhr»'
eczâ^ıanâm
der
vakt-ı 'a$r
ımud>bihtıı-ı** der
vakti'»uhr
salavitivân-ı*' der
vakti's^uhr
mikaninâiM cami'-i
lerif
k) siradyftM'* cami'-i
«erif
1) kayyunân-ı cami'-i
şerif
m) ferraşân*' ve bevvftbân-ı cami'-i şe­
rif
YckAa
a) eczâ-hanâiM vakti's-subh
b) eczMttnftnn vakti'Kuhr
J)
NM:
4)
Hoc
«imk
98
15 840
31
f) cczâ-hanftiH
d-mttşahta^
7S«e «kç*
•Bra n^wa
ft srevm ft 12 eşhUr
31
62
22320
32
62
22^320
ms
0 ^
3119 (4)
ve magfurtt'n^eh Sultan Stt-
kajrHhdır.
m
1837
w^LM^
«)öt»'/-
c ) eczâ-hanftiM
•a$r
ç ) bekgyân-ı
vakt-i
tttrbe4
d) müteferrikari
be4 şerife
4) Vaılfe4ıorftıın
62
22320
40
28800
tttı^
7
29
10440
141
295
106200
tiiıbe^ ferifed merinıme sultan tâbe ser&hu :
Ceroa'at-ı ;
neferen
a) eoA-hanAn-ı vakti'9«ubh
b) eczft-hanân-ı vakti'z4Euhr der tttıbe*i
Şehzade Sultan
MehmedHan
c) eczft^ıan&n-ı vakt-i
*a$ı^ (vp. 6/a)
ç) bekgyân-ı
türbe-i
d) müteferrika^
be-i şerife
S) ( C e m a a t ı
31
tür
I I yevm
f l 12 e<fattr
31
74
26 640
33
66
23760
30
67
24120
36
72
25920
6
23
8280
136
302
106720
müteferrika>i imaret-i
âmire):
Cema'at-ı:
a) mtttdPerrika-i ima*
ret4 'âmire
b) tâbbahln-i^ imaret
c) habbaztn-i^ 'imaret
c) naktbân nân ve
d)
.
e)
f)
g)
nakkadân-ı
erz
ve Kendüm
kâse-keşftn^
kâse-şûyân**
^ r y ı m â n - t tâbha-
h) ferraşân-ı tâbhane
ı) siradyftn-ı tâbhane
i ) ferraşân-ı helâhâ-i
harem-i cami'-i şe­
rif ve nezd-i hamam
ve odahâd mttltezln l n ve ferrâşı ha*
rem*i btnm ve ibrikt"
23
6
6
90
32
25
32400
11520
9000
12
4320
6
4
2
12
4
4
4 320
1440
1440
2
2
2
6
6
6
2160
2160
2160
21
7560
218
78480
62
<»)C>!rM' «>0ı3^i- « > c - i / > o''*J^:*
«T)^Uli;
*9)Jı,y.
ÖMfR «MHUN
136
6) (Muhtelif vazifeUler):
nefcraı
Cema'aM :
a) Duü'^İfft-i
ma',
mure
b) hüddâm-t Cami' İ
Cihangir tâbe serfthu
netçiyâiH
O
evkaf ve kftüİM
evkaf ve k â t i b i meremmât ve kâtib-i
anbar ve anbaıt ve
mani'-i nukuş" ve
meremmâtH âyinehiA tob-ı cami'-i şe­
rif
ft
yevm
fl
12 c«httr
40
177
63 720
19
70
25200
11
42
15 120
el-mU«aher«*
960 (5)
Be<ihet-t :
ç) mevacib-i zaviye-i
Hakim Efendi ma'a
harc-t ta'am-ı sftkinftn-ı zaviye ve melbusât ve bah*4
Kuşt: f l $ehr 3 010
d) vezaif-i
huddâm-ı
cami'-i şerif-i zavi­
ye: ft şehr 1 170
e) huddAm-ı mescid-i
Kara Bali
f) Seyyid Mustafa b.
Seyyid Ali. şeyh i
zaviye-i Büklüce".
der kurb-ı Edime,
müteveffa - $ud. ft
şehr-i N . s. 993 Elmü>ahere. f l 16 e$hür
36120
14040
5 040
14
360
75
109 080
303
51480
7) Cema'at-ı rnu'lcmedâiM evkaf :
ft yevm
a) Abdullah b. Mustafa, süvari (6)
b) Ahmed b. Abdullah
c) Hasan, mu'temed, süvari (7)
(*) • y ^ l ^
lwı
S)
5
5
5
ft
12 e«httr
1500
(1800)
HcriMBitbir ı ı > ı t l ı vaxifelerinc bOtan bir ««ne dcvun edenıcari» « İ M meoMrUrın maM-
ay « • gitat olarak hrti|itoaırak BdcM»i« oluyordu.
fflmaıalnrr4
«) 'Aa gmn4
cl-mUşahere
•ırfiaanıH
tob TC H a a Natuh. bafcevan ı tOıbe-i »ertfe.
Ka. ». M } İM «Q«-> Za. (cne-i miah, cl-mO*alMre n 10 «fhUr.
7) - t a g w T » t L . ». m
U* S. «. 9M, «NaO«ahere fl S «fkUr.
750
SOUtYM*WVg CAMİ V t İMAHCTİ m l S U K İ N C AİT V I U I K BİR MUmSEPE
ç) FazluUah. mu'temed süvari (8)
d) Haydar b. Abdullah mu'temed
süvari
e) Şaban b. Bave2(id), mu'temed
süvari
f) Mehmed. mu'temed süvari (9)
g ) Muzaffer b. Abdullah, mu'temed
süvari
h) Perviz b. Abdullah, mu'temed pi­
yade
ı) Ferruh b. Abdullah, piyade
m/V,A
(»S85/1S86)
5
750
5
(1800)
5
5
(1800)
5
(1 800)
4
4
(1440)
(1440)
5
(1800)
i) Husrev b. Abdullah
8) Cema'at-ı cabiyân
BİONÇOSÜ
150
3150
ve kâtibân-ı evkaf :
ftyevm
ft 12 eghür
el-mu»ahere
1) Musa b. Nasuh, câbH müşahere
5
(1 800)
2) Hasan, kâtib-i müşahere
6
(2160)
3) Ali b. Abdullah, câbî-i (karye-i)
Paşalu-aüa
6
(2160)
4) tlyas. kâtib-i Paşalu-ai^a (11)
4
960
5
750
5
750
5) Sinan b. Abdullah, c â b H Çoksekban (12)
6) tbrahim b. Abdulkerim, kâtib-i
Çok>«ekban (13)
7) Ahmed, câbi-i Kmıklu
S
8) Ali, ser-kâtib-i Kmıklu
9) Mahmud b. tsfendiyar. câbî-i
perakende (14 )
10) Ptr Mehmed b. Ali. kâtib-i pera­
kende (15)
(10)
(1800)
(1440)
6
(?)
5
1500
11) Mevlud b, Abdullah, câbî-i Eceabâd(16)
6
1800
12) Yusuf b. Abdullah, kâtib-i Eceabâd
6
(2160)
13) Câbî-i Ece^bâd
6
(2160)
14) Kâtib-1 difter-i Ece-âbad
5
(1800)
I) B e c l y e t » Mu$Uf« b. MehUMd. Amed fi L . t. 99). 'An forre-i L . ». 993 itt c»ye-i S. s. 994, el-müfahmaS
«fMr.
)> Be-ciyt« MahmiKİ b. Ufcndiywr, tmed n 24 L . t. 99), d-mOtahere fl «ehr-i Şevval.
10) Not: Mttfredâta ( » n İt ırevm ) ) , fl 12 «»hür | ] itû a k ^ olması Uzraxtir.
I I ) 'An ««rre-l R. ». 99» İli ««orM t . « n e - l minh. «I mUşahere ft S ejhOr.
« ) 'AA f u m 4 Ra. ». 99) U gaye-l N. »«n«-i midh, «l-mü|ahere « 5 eıhür.
U) B » « t m Mehmed Haaçerti. Amed 'an gurre-l Ra. ». 99) l U «aye-i B. scoe-l minh, ci-mUjahert-i
Ibnkim-i metbAr n S ef httr.
14) B ^ c t m Behnm b. Abdullah, tmed ft 6 Za. ». 99).
U) tiKkftf Musfh. b. Sttleyman. Amtd fl 13 Ca. t. 993 'An «urre-i Ca. t. 993 » i saye-i S. sene-i
minh, n K) cşhUr.
1« Be^üycf Ha$an b. Abdullah tm«d fl Ca. s. 993 An furre-i Ra. s. 993 i U jaye-i Za. is«n«.i toitA,
cl-nOfabert ft 19 ««har.
13»
15) Ptrviz b. Abdullah. cftbt-İ Karababa
16) Mehmed b. Mustafa, kâtib-l Kar»baba
17) H a m ı a b- Abdullah, câbl-i tzvor
18) Ömer b. Dervif. kâUb4 tıvor
19) Hıztr b. HUsevin. kAtib-i Yenice-i
Karasu
20) Behram b. Abdullah. cAbt-i Yenicei Karasu (17)
21) KAUb4 Zıhna
22) Câb|.i Boma
23) Câbt-i Zıhna
24) Mustafa, k â t i b i Boma
25) Nasrullah. câbM Drama (18)
26) Perviz b. Abdullah, kâtibn
Drama
27) CAbM oebel-i Drama
28) Kâtib-i cebel i Drama
29) CftbH baz'ı karye-i Drama
30) Câbt-i Istanimaka
31) Veli, kâtib4 tstanimaka
32) Mehmed b. Kemal. câbH Ccpnc
(19)
33) Mahmud b. Nesimt. k â t i N Cepne
veRazkw
34) Osman b. Mustafa. câbM Kanuk
fol
35) Veli. kâüb-i Kamafol
36) Ahmed b. Ali. câbM Deftirmen^ieırsi
37) Mahmud. kâtib-i Deftirmen-deresi
38) Kâtibe Evreşe
39) HUsevin b. Mustafa. câbM difteri
Evrese
40) Derviş Mehmed. câbt-i difter-i Ev^
rese
41) Hamza b. Yusuf, câbt-i SUrsUnân-ı Sirem
42) Perviz b. Abdullah, kâtib-i SttrKttnân-t Sirem
43) Musa b. Nasuh. câbt-i Avdos (20)
IT> • » c i y t » *
tl»Mâ» ¥ .
İ t ) 'A* gmn4
Za, «. m
üt
MdMMd. ârned ft f u m ^ $. ».
9^<*9^
(2160)
S
6
5
(1800)
(2160)
(1800)
4
(1440)
6
5
5
6
S
6
—
(1800)
(1800)
(2160)
(1800)
5
6
5
6
6
S
(1800)
(2160)
(1800)
(2160)
(216Q)
(1800)
$. t.
m.
NaMtt k. M c k M d , Imcd fl 21 K . •. « • ) .
6
(?)
5
(1800)
6
5
(2160)
(1800)
6
S
5
(2160)
(1800)
(1800)
6
(2160)
6
(2160)
6
(2160)
5
6
(1800)
m.
'Âa
(?)
540
S. t. fM. fl aMInlıtfi n M c«Mk.
m Bc-dbw* Vma Vmm. Imtâtt« d M
m
6
gıarrH K . «. « S Uâ f k r ^ i <«hr-| n W h .
180
SiUXWNiVE CAMİ ^
'"^^J'J^^^'M^X'Ne
V'ttIK eİK MUHAScCe
44) Yusuf b. Abdullah, kâtib-i
mendirek
BİONÇOSU
^39
(IStS/ISM)
So
5
(1880)
45) Pir Mehmed, k&tib-i Aydos (21)
5
(?)
46) Hızır b. Kulfal, câbî-i Agani (22)
4
840
47) Câbî-i karye-i tryor
2
(720)
160 ( 23)
57600
Yekûn, 47 neferen
7320
9 ) (Difter hizmetliler):
Cema'aM:
ncfepcn
ftyevm
fl 12 e«hür
a) H h - iftbiyftn-i**cami'-i
şerif ve çeşmehâ-ı
Hisarlu ve Cami'-i
Cihangir
15
59
21240
b) râh-ı âbiyân-ı Kâitıdhane (yp, 7/b)
17
74
26640
c) mu'temedân-ı râh-ı
âbiyân-ı Kâi^ıdhanc
ve kâtib-i meremmât
22
7 920
ç ) bennâyân ve neccarân-ı râh-ı âb-ı Kâğıdhane
11
3960
d) meremmetçiyân-ı
cisr-i Çekme-i Ke­
bir ma'a râh-i âbf
ve kârbansarayî
ekmifaheie
1397
3240
42
175
63000
B — El'thracat :
1397
i 4 8 6 990
Berâ-yi mübaya'ât-ı kiiar-ı İmaret-i 'Amire ve ihracât-ı lâzıme-i Cami'-i şerif
ve tiirbeteyn ve gayruhu ve harc-ı mukarrere-i Darü'ş-şifa-i ma'mure ve harc-ı hânden-i"/» mevlûdü'n-Nebi 'an M, ve akçe-i hacc-ı şerife ve harc-ı ta'am-ı 'Aşurâ
ve ta'am-ı hatme-i'* şerıfe-i deviı4ıânân ve ihracât-ı meremmât-ı evkaf ve mübaya'ât-ı anbar ve ihracât-ı lâzıme-i bîrunî" ve ihracât-ı müteferrika ve gayruhu
I ) Be<ihet-i mttbaya'ftt-ı kllâr-ı tmaret-i 'Amire ve baha-i guşt-ı yevmiye ve
navIun-ı sef!ne-i dakıyk ve ihracât-ı hammalân-ı esb ve piyade ve resm-i kapan ve
gayruhu ve harc-ı ziyafet-i eşraf-ı misafirin
971 378 (24)
21) B»ciye(» Mahmud b. AMulbh, İmed (I 21 R. s.
m.
22) Be«tyc( Hasan b. Durmu», imcd ft 2 C t. 9 9 3 . 'An gurrc-i C . s. 9 9 3 itt gaye-i Zilhkce-i minb.
d-wOtahera fl 7 «fMkr.
23) Kot: MUrrcdti rakamlarının toplamları bu hesaba fün
ft yvna
ı8S.
ve fl 1 2 e«hUr M < 0 0 ak«e
«der.
2 « ) K M : MOfredlt rakamlarımn toplamı. 1 0 7 6 5 S 4 akçe eder. Bu hesaba göre de aradaki lOS 176 akçelik
faikm, sıra numaralan afatıda gfeıerilml} olan w kayıtların hesaba kaiılmamif olmasından ileri
gekliü anlanlıyon
20)
m
32)
412S6
36)
S63»
10S176
(•). Be«sm4n-ı muhtelife
S*)jLy,\j
SS)^\A
1520
21)
S$/ajA«^
56) L i -
57) J j j ^
ÖMER aMlKAN
140
1) ftu$M Ranem**: 361 yevmen, 215 vakıyve.
77615kıwe,f!3
2) jtendiinvi dakıvk-ı» sâde*
3) dakıyk: 1237 kile 2 3 sinik*
4) crz-i** Mısri: 11Q4.5 kile. f! 33
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
15)
16)
17)
18)
19)
20)
21)
22)
23)
24)
25)
26)
27)
28)
29)
.30)
31)
32)
kantar
232
157
31
39
lodra
17*
56*
15*
47, n 308
79*
73*
38. f! 88
rev(pm-ı sâde
212
'ascl«
244
badem
28
kayısı
19
âlû-i** siyah
12
nişasta
62
Mevtz-i sürh**
42
za'fran, 15030 dirhem*
nohud. 400 kile. f! 30
fülfiil". 253 vakıyyc
nnastakî**. 7 kıyye
piyai*'. 5 277 vskıyye (—)
kal'r*. 42 (—)
paçe-i nanem berâ-vi bisafirfn,
3 387 Kâse. f! 2
turş-ı engür**. 240 sebu,**, fi 16 ve 6 pul
9em'-i 'asel-i sefld. 40 vakıyye, fl 38
na'na-i huşk", 20 vakıyye. fl 4 (yp- 8/a)
penbe. berâ*yi mühimm-i kal'titer"
alef», 800 kile, fl 7
şem'-i revgan-ı plh'" 250 deste
maydanos. 287 yevmen (—)?
mast", berâ-yi surbâ-i erz, 1 400 kıyye,
beher 250 dirhem, fl 1
Rure**. berâ-yi şurbâ-i crz, 120 vakıyye, fî 1
kedû", berâ-yi şurba-i erz. 1 344 kıyye ( — ) ( — )
kemmûn". 164 vakıyye (—)
nârdens:»*. 2 kantar 27 lodra, fî 176
rikak*». berâ-yi baklava ! misafirin, 3080 'aded
hiyroe»', 3 899 vezne, fî 12
80
206
5600
2 500
1658
845
760
590
418
İ l i 476
98 092
13011
5 996
1429
10 896
3 729
24 963
12 000
3 050
890
4 871
1871
6 794
4 020
1 520
2 240
1 120
434
1461
399
494
47 256
BMİhet-l :
538
33) harc-i turş-ı kedû*' ve batıncan ve g.
34) harc-ı ziyafet-i e$raf-ı misafirin, berft-yi
baha-t mâkiyân ve s^ayruhu
35) bedel>l t a W i talebe-l medârU ve sair
huddâm-ı cami'-i şerif ve 'imaret-i 'âmi­
re ve huddâm-ı darü'ş-sifa-i ma'mure ve
gavruhu: 284 ta'am. 'an gurre-i Ra. s.
993 ila gaye-i S . s 994, fî sene ber-vech-i
muhtelife
737
189 290
36) El-İcârftt :
56 320
a) Be<ihet-i navlun-ı gendttm vc dabyk'k tmâret-i âmire, bi'd-defe'ât
35 825
M)
74>O j « . j ^
75) C—t.
76)
V) yjS"
tt) ^jyS
cJ^T
7») d t ^ ^ . f
»)
y.
«)-k*-»
^jLEYMAHİYC CAMİ
VE
İMAftETİ TESİSU^^İ^g AİT
YILLIK
Bİft
MÜHAS€8C^İIJN<»SU
b) Ücret-i hamtnalân-ı esb ve piyade vc
resm-i kapan ve Rayruhu, berây-ı havâyic-i kilar ma'a h a m m a l â n ve ır«adive ve nafaka-1 yasakçıyftn ve mu'temedâifi h î y m e ve ücret-i kat'îger
ve sayruhu
18 897
c) Ücret-i h a m m a l â n - ı esb ve piyade ve
keyyâl ve kilekesân, berây-ı keşîden-i
Rendüm-i ta'am ve şa'îr ve 'alef, 'an
anbar-ı yalu ilâ 'İmâret-i  m i r e
i 610
I I ) Be<:ihet-1 İhrâcât-ı lâzune-İ cami'-l şerif
ve 'Imâret-i 'Amire ve türbe-i şerife ve
gayruhu ve hânden-i mevladü'n-Nebl,"
'an M . ve akçe-i hacc-ı şerife ve âdet-i
baklava-i imameyn ve m ü e z z i n â n ve
gayruhu ve melbusât-ı sıbyân-ı mekteb
ve haro4 mukarrere-i Darüş-şifâ-i ma'mure ve harc-ı ta'am-ı 'Aşurfl ve ta'am-ı
hatme
A) Be<ihet-i akçe-i hacc-ı şerif ve h â n ­
den-i mevlûdü'n-Nebi 'an M . ve 'âdet-i
baklava ve melbusât-ı sıbyân ve harfc-ı
mukarrere-i Darü'ş-şifa-i ma'mure ve
t a ' a m - ı ' A ş u r â ve « a y r u h u
Be<lhet-İ:
1 — akçe-i hacc-ı şerif şerrefeh'allahu te'âlâ ilâ yevmil'l-ahire**. berâ-yi ruh-ı
revân-ı merhum Sultan S ü l e y m a n
Han, 'an vâcib-i sene 993, neferen 5,
fîSOOO
25 000
2 — harc ı h â n d e n i*^ mevlûdü'n-Nebi 'an
M . 'aleyhi's-salât ve's-selâm Fî şehr-i
Ra. s. 993 ve Ra. s. 994, 2 defa
42 607
a) Fî şehr i Ra. s. 993
19 836
b) Fî şehr.i Ra. s. 994
22 771
3 — ftdet-l baklava-i imameyn ve müezzi­
n â n ve k a y y ı m â n ve siracîyân ve hafızân-ı mesahif ve m u ' a n i f ve hânende-i cami'-i şerif, fî şehr-i N . s. 993
6 800
Be<lhet-1:
IM: teren
a) İmameyn
2
IOOO
b) mUezzinân
24
1 000
c) kayyım&n ve kayyım-ı tabaka
11
lOOO
ç) siraciyân ve hafızîn-i mesahif*'
10
3 000
d) mu'arrif»* ve h&nendc
(?)
800
4 — haro-ı ta'am-ı 'Aşurâ, der mâh-ı M .
s. 994. Rayr-ez mesarif-i kilar ( y p . 9/a)
2 824
5 — harc-ı ta'am-ı hatme-i *' şerif-i devirhânân-ı mahfil-i cami'^i şerif, f! 28 B .
s. 993, Rayr-ez-mesarif-i k i l a r
724
6 — melbusât-ı sıbyân-ı mekteb-i** şerif, fî
16 Ra. ve 22 N . s. 993 ve fî 18 Ra. s.
994,
13 323
993/994 <)5«/,S»4)
151
216089
OMf« SAMCAN
142
a)
b)
c)
ç)
d)
e)
Bahft-i
Bahan
B«ha-i
B«ha-i
Bahai
Baha4
cimehâ-i bogasi
tafu-i kutnf^
miyinbend
pabuç ve iç-«dik
ptrUıen»
nalça ve düğme
92
92
92
92
sevb
'aded
'aded
'aded
32 sevb»'
7 — harc-ı mukarrere-; Darü'ş-şifa-i ma'mure 'An gurre4 Ra. s. 993 ilâ Kaye-i
S. s. 994, beher şehr ft 9 000. ma'a
mahsult BeytU'l-nuıl-i Darü'ş>şifa
a) HarC'i m u k a r r e r e
108 000
b) BeytiU-mal
16987
B)
1)
7 735
1035
385
3090
768
250
124987
Be- cihet-i îhracâH lâzime-i cami-'i şerif
ve tUrbeteyn ve «layruhu ma'a harc-ı
lâzım-ı cami'-i ;erif-i Şehzade Sultan
Cihangir tâbe serâhu ve zaviye-i Haktm Efendi
44 727
B»€ihet-i harc-ı lâzime-i Cami'i şerif:
a — Be<ihcH harc-ı ta'mir ve termtm-i tob-ı âyinehâ-i derûun-ı
cami'-i şerif ve harc-ı tob-ı mukavva der mihrab
417
b — Ücret-i ırgadân. berâ-yi gusteriden-i** hasırhâ-i Mısrt ve efşanden-i kaliçehâ-i cami-i şerif ve harc-ı çûyîdenri** şadır­
van ve kenden-i Rİyah** ve eşcar-ı fevk-ı dıvar-ı harem-i kebtr-i cami'i şerif ve gayruhu
321
c — Be-cihet-i bahâ-i kufi ve meremmet-i k u f k bâbn harem-i
kebir-i cami'-i şerif ve baha-i sabun, mühimm-i şûytden-i
rûy^ı kaiiçehâ.
71
Be<;ihet-i bahâ-i rişte-i penbe", berâ-yı filil-i şem'hâ-i mih­
rab ve şem'hâ-i hürde.
250
Be<;ihet-i bahâ-i badya-i hâk. berâ-yi sebil der pîş-i bâbhâ-i
cami'-i şerif, der loyâlt-i Ramazan ma'a Ucret-i âb-keşân ve
âb-dâdeî
358
Ç
—
e — Be<ihet-i baha-i cüz'-i 'Amme-i şerif ve 'an eczâ-i cami'-i şe­
rif zâyi' şude ve harc-ı meremmet-i cild-i eczâ-i şerife.
50
f — Becihet-i baha-i hasırhâ-i Mihaliç ve hammâliye-i o. 71 kıt'a
2 257
~ Ücret-i siraci, berâ-yi efrûhtcn-i** kanadîl-i şerefe-i minârc
ve kanadiH tabaka-i derûn vc efaıhterv-i kandtl-i mahye
5 168
h — Ücret-i siracî, berâ-yi efruhten-i kanadtl-i resm-i servhâ*' ve
resm-i serv-i mu'allak ve efrûhten-i kanadtl-i minare der
leyle-i donanma-i şehr
650
g
1
—
1
I
—
Be<îhet-i bahâ-i çıbık-ı billur, berâ-yi termfm-i fener ve
bahâ-i çubuk-ı ahen, berâ-yi sâhten-i çatal-ı fener ve bahâ-i
tel-i pirinç ve mertek, berâ-yi sâhten-i resm-i serv-i kebîr
Be<Hİıehi bahâ-i resm-i servhâ-i*' âhen der tabaka4 derûn-ı
cami'-i şerif ve mahfil-i mUezzinân: 12 'aded. ff 65, ma'a
harc-ı reng-i sürh
Ücret-i şem'Rcr^, berâ-yı nhten-i** şem'hâ-i mihrab-ı cami'i
şerif ve zaviye ve Cihangir vc mescidi Kara Balı ve nhten-i
şem'hâ-i hürde
»\S'^X^
»/•> j o
\ i J ^ j ü l i T J T
m
J İ - j J \
«7) U j ^
« ) jC*Jt,
t)
j
209
988
640
«5) K^**ÂJLj
SOl£YMANİYe CAMİ V t İWAR€Tİ Tt$İÎU>İN6 AİT YILLIK ftİR WJHASt&E >İLANÇOW 9W/9W (15W/1S»4)
İj
Be-cihet4 bahâ-i âb-ı l i m o n ve teneke-i ç u b ve sabun, berâ-yi şûyîden-ı sincefhâ-i'* tob-ı âyinehâ-i derûn-ı cami'-i şe­
rif ve gayruhu
1 — BcKîihet-i harc-ı reng-i s ü r h ve sebz ve mukavva ve çiriş ve
tutkal, berâ-yi reng-zeden-i*' k a n a d î l der pîş-i m i h r a b - ı cami
m — Be<;ihet-i bahâ-i sincefhâ-i harîr-i reng-âmiz, berâ-yi tob-i
âyinehâ-i derûn-ı cami k i zâyi'-şüde, fî 12 N . s. 993: 107
'aded, be-esmân-ı" muhtelife
^43
115
127
4 065
82 'aded, fî 45
25 'aded, fî 15
n — Be-cihet-i ücret-i Ü s t â d Sefer d ö k m e î . berâ-vi cilâkerden-i
kurade" ve şem'dan-ı büzürk-i taraf ey n-i m i h r a b - ı cami'-i
şerif ma'a tecdîd-i k a p a k ı kurade-i" m e z b û r . ber-vech-i
maktu' (yp. 8/a)
2)
500
Bc-cihet-i harc-ı lâzime-i türbe-i şerîfe-i k e b î r :
a — Be-cihet-i harc-ı reng-i cengârî-i** şem'hâ-i büzürk-i türbe-i
şerife,ma'a ücret-i n a k k a ş , fî şehr-i Ra. s. 993
b — Be<ihet-i ihracât-ı zer-mühre-kerdcn-i ser-âyinehâ-i tob-ı
b ü z ü r k " âvihten-i'* derûn-ı t ü r b e , ma'a z e r - m ü h r e - i " 'alem-i
ser-i şem'hâ-i b ü z ü r k ve bahâ-i varak-ı zeheb ve çûb-ı kap a k h â ve ücret-i n a k k a ş
c — Baha-i kanadîl-i Firengî ve zincir-i p i r i n ç ve sicim ve ma­
kara ve tob-ı ç u b , berâ-yi âvîhten-i derûn-ı t ü r b e
ç — Be-cihet-i baha-i hüve-i** musanna', berâ-yi â v i h t e n 'an mezar-ı şeriftti merhum, ma'a ihracât-ı lâzime ve ü s t â d i y e ve
bahâ-i s i n c a f ı " r e n g ^ m î z - i harîr-i hüve-i** mezbure
285
2 716
292
990
d — Be<ihet-i bahâ-i varak-ı zeheb ve s î m ve reng-i s ü r h ve mu­
kavva ve çiriş ve t u t k a l , berâ-yi renk-zeden-i kanadîl-i Şamî ve İ s t a n b u l der devr-i t ü r b e
248
e — B e < i h e t - i baha-i verd"* ve zerrin- kadeh'**', bera-yi tezyîn-i
e t r a f ı m e z a H şerife-i m e r h u m , ma'a bahâ-i şişe-i şükûfe,
bı'd<lefe'ât
f — Be-cihet-i bahâhi k u f i , berâ-yi sanduk-i Eczâ-i türbe-i şerife
ve ücret-i ı r g a d â n efşânden-i'** kaliçehâ-i t ü r b e ve bahâ-i
nân-ı Gılman-ı 'Acemiyân k i bağçe-i t ü r b e t i m a ı ^ k e r d e n d
g — Be-cihet-i bahâ-i delv'*** ve resen, berâ-yi sakkay-i türbe-i şe­
rife k i der eyyâm-ı sayf, 'an serdâb-ı'°* mekteb âb-ı serd ke­
şide ilâ türbe-i şerife, ma'a bahâ-i miftah-i bâbri mekteb
400
126
63
h — Be-cihet-i bahâ-i h a s ı n Mısrî, berâ-yı m ü h i m m - i türbe-i şe­
rife. 3 k ı t ' a
Be-cihet-i babâ-i şem'-i 'asel', berâ-yi rıhten-i derûn-ı şem'dan li-ecli'*** istihkâm-ı şem'-i 'asel-i büzürk-i türbe-i şerife:
4 vakıyye, fî 38
i — l)cret-i kal'îger, berâ-yi kal'î-kerden-i evânW t ü r b e , ma'a
bahâ-i kal'-î ve penbe ve engişt
i — Be-cihet-i âdet-i sabun, berâ-yi şûyîden-i'** destarhâ-i mer­
hum, fî sene-i k â m i l e
»)l,jo«L.
m
:y»
»)
n ) ; ) y j ^ j
JUJL.
100)
M)jl£lWD
Jİ^
m » i \ J
jj
m
«> ^ s ^ l S S - d U ^
M»)
jj^
104)
wJ^S^jT
J<a^;J-
«»)
J>V
350
152
77
30
« ) . ^
K*)
jA^..
144
Be-dlıet^ Iıare4lzuiM:
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
TOrbe-i şertfe-i merhume Sultan tâbe serfthu (25)
Medâris-i şertfe (26)
CaroH şerif i Cihangir tâbe ser&hu (27)
KiUtr-ı tmftret-i 'Amire (28)
Fınn-ı fodula-i tmâret-i 'Amire (29)
Matbab-ı tmâret-i 'Amire (30)
Zâvive-i Hâkfm Efendi (31)
Han-ı Çekme-i Kebîr (32)
Ferraşân-ı tâbhane ve ferraşân-ı harem-i btrûn-ı cami'-i
şerif (33)
12) Hamam ı vakf ı şerif (34)
13) Serhane-i vakf ı şerif (35)
14) Mekteb-i şerif (36)
25) Ocm-t « ü d f t a . b«t«-yi Ht^uitmA-'
)») a b
2T> a
b
c
2«) a
—
—
—
-
21
120
1 187
332
1 43*,
4 632
580
1402
89
13 338
154
84
luMçciiM MbW-i «ccirc
2|
Bc-dhet-l bakM UUd, httk-yi b«b-ı medreae-l i ı p ve mefcmmel-i UUd-i bU>-ı medmc-i E m i r
H a ı a M a d c Bfcadi
Vem4 » l a d t a . bcr« yı İİMnac-kcrdca-i seng-i molw, 'an me4re«e-l Su'udt Bfendl
Be-cfltct-i balıâ4 heauM-i MitaHç. 3» kıl'a be-esmân-ı mvhicliCr. aaa'a hammaliye-i o
Ucm-i ttract. bcf«-y< ttr^tutn— kanadH-i miaare der leyalt-i Ramacan
UcvM-l b a ı n ı a l «« pcreaM. bcıi-y« bard«tipi>«» tem'-i B C T « I M eami'-l «erif
Ocrct-i hannalha 1 piyırfe. bcrft-yi Iteıldc» 1 crt-l Drama, 'an anbar İM anbar-ı di|er ve tehl-
40
«o
929
2S0
t
kcrdnM'i* «uvalkM dakıyfc. ma'a bdw-i gııMI ve dftlHe»-!*" fuvalhM e n
B » < A c t - i bahM (cMr-t nokud ve faMa-i gemHim. ma'a meremmct l pervte ı (albh-i ent-i 'atik
<yr. »/a).
- 0 c f « t 4 fepct-ftr, bw*o(< tetmtm-i acpc<hA-i fodula, M 'adcd
B»cjltct-i baM-i fal. bect-yl mOWmm-l fodala: M top, fl « . « a ' a bakft i gubri*»
— » e dhc«4 hab«-i p a r i t y fodula ve b«b*-i Mnk berd^yl mtlliimm-i habbaita
- B » < i h c ( 4 k«<aea4 â b v« çartvı fdekkaM-i b i V » «« baM-l per«lwn-l"«
simld
v«
bahft-i
lak t ««*•'• ve tatov
- B C - C U M - İ babM mirean-ı IMC»*. bcf«-yi mUlıiaMa-i nân-t fodula
- B » < i h c t 4 bah*4 bakracH mriM»ı oedld, betA-yi maMmm-i ubbahtn. 2 kıl a: 7 vakıyyv ISO
2U
b 2*) a
b
c
C
d
W> •
94
96
(|«
2a«
m
«O
d i r İ M B . f! »
Bc<ihet4 bafe*4 pw«-y< M M » «« baM4 tladr-l İken. ber« yi b*b4 malbah ve baM4 tebar4
t*tt>>' v« m ı ı c a ı ı U Icbcr4 'aOk
c - Be<iket4 bahA4 açabil, bert-yi a t a t miuilıİM ve bahi-i «ttagcr vc »«ftsU İ i b
bah«-l kufa
vc «ktaa-l «arup, berfty-i mOMamhl ferr««-ı maıb«h-ı irolıct
« - B » < a M t 4 harM tcnottoM kulb4 kaıaaa ve acr(t4 kariaer. b«ı«-yi kal-l keıdca-i «laihi ve lahanM ve laılıâ vc kaifaiw c n ve fUtMın
ve dAne vc yahni %v gaytuhu ma'a bahA-i kal'I ve
penbe
d — Be<ihet4 bahâ4 ıa$h*4 me'kcM tuhtcfln, ma'a ai«anter-i (ashf ve ttcı«t4 kartger, SO 'adet
) l ) a — 0cfc(4 fiTMİ. bet«-yl e f n ı M e a l kaadB4 « c n f e - l camr4 «crif dcf^leyâH-i RamaİEan
b - B»«İİMt4 behM dctvh*"» bcrtt-yi mOMmm-i hao-ı p l f I laviyc: 4 adet. fl 4S.
c — U e m 4 kattocr. bcri-yi kari-kcrdcn4 cvAat-l lavİyc ve f«n'dAn-ı tarafeyB4 mihrab-ı cami'4
2»
b -
•aczbor, ma'a baM4 kaTI vc pmbc ve engiu.
İM
I 2S0
2 $77
ıjo
I»
2M
12) a — Bc-dhct4 b«kA4 ı c v f U M bcıir vc hare-ı fiül ve acret4 »İrad4 kaadU-i haa-ı ateıbAr, 'an
t a n « 4 M . «. m ilt pıy«-i Ş. ». 9M.
b — Bc<awt4 harc-ı BMmlA-kctden4 aM|*klıa-i"* dcıika4 haa-ı mabOr, d-vftU' fl evâU4 fchr4 Za.
I 010
«. « U . b e r « ^ <lcret4 a r i t e 4 kcfldea4 hâk va Ocret-l ııi|»d*n (yp. 9/b).
U)
I4S
392
Be<iiıct4 balı«4 tidm-i çar«b»* ve kcrdcr \ c •a>ıuhu. 'an surre4 Ra. • . 9M UA laye^i tcne4
kâaMe.
S9
Be- dhet4 bahA4 aict %« n^N» «« mitmar ve kttat «« H K M Ahcn ve herc-ı lahliye-i hcUM-l
hamam v« aeret4 •wruiiiuttlyAm"'. katcaa.
b - Be<ihd4 baitally«4>a hmaam, tı-Aa ıcbeb ki (a'mir ve termim-i dB<cme-i kOlhaa ve ta'mir^i
k « « a ı ve ıııtrımm>l-ı d e ı ^ M hadac-t Ab vtS. bCd-defe'Ac 41 ycvmea ber-vech-i tmıMdife.
c —Bc-dbet4 k a d ı n B a 4 kamam, der vaki4 U'mir4 b«ııaliye4>>> mczbAre,
fldefa
55)
Ucrct4 kar%cr. bcrA-yi kaM-kcrdea-i kaifan ve «air ev«al-l tcrkAae, fl tdır>l Ramaıanll-mttM) a -
56)
İli)
batdc « C M m. ma'a baha-i kaTI ve penbe.
Bc<ihct4 babA4 me'kttlAM bahariyye-l ub>«a ı mckteb,»' d-vAU' n |ehr4 Ca. a. m.
mc*ArU4 UIAr.
U}i
I»)
V5V^
1»)
y>jU-
121)
jLUj»
122) O U a t
12J)
7*7
6 530
6 000
154
pvr-«s
j l w 4» ; V o V
M
f
U
JiXEYMANiYE CAMİ VE İMARETİ TESİSLERİNE AİT YILLIK ftİR MUHASE8C eİLÂNÇOSU
(ISSS/ISM)
Becihet-i harc-ı lâzime-i b i r û n i (37)
Becihet-i ihrâcât-ı m ü t e f e r r i k a :
a — B<H:ihet-i harc-ı cild-kerden-i defter-l mu't e m e d â n ı evkaf ve cild-i defter-1 vezâif ve
bahâ-i takvlm-1 cedid ve ü c r e M k ö s e m i ' ^ ,
berâ-yi âverden-i ağnâm-ı k u r b a n - ı
'îyd-i
edha'"
b — Be-cihet-i bahâ-i kâj^ıd-ı h a ş e b î
keb, berâ-yi defâtîr ve m e k â t î b - i
defe'ât
c — B<M;ihet-i harc-ı ahk^m-ı şerife,
himm-i evkaf ve harc-ı sûret-i
gayruhu. bi'd-defe'ât
135
ve m ü r e k evkaf, b i ' d .
195
berây-ı mühüccet
ve
238
ç — Be-cihet-i bahâ-i astar ve sicim ve şem'-i
m ü h ü r , berâ-yi vezâif-i mevâli-i ' i z â m , bi'ddefe'ât (yp. 10/b)
104
d — Be-cihet-i bahâ-i kufi'*», berâ-yi oda-i tah­
tan! ve fevkanî-i ' i m â r e t ve bâb-ı ahur ve
meremmet-i sepethâ-i m e z b e l e k c ş ve bahâ-i
sepet-i cedîd-i mezbelekeş
172
c — Be<:ihet-i teslim be-Hacı Mehmel
tabib-i
Hassa, berâ-yi ta'mir i divar-ı hod ve ta'mir-i
kâriz-i helâhâ-i Cami'-i CihanRir k i der z î H
divaı^ı m e z b û r vâki'-şude, f i 27 $. s. 993
1 000
f — t)cret-i ı r g a d â n , berâ-yi keş!den-i kerestehâ-i hane-i Ş e y h Kaya k i kal'-kerden ve
pâk-keı-den-i câ-yi hane-i m e z b û r Ve bahâ-i
şinik-i ç û b , berâ-yi m ü h i m m - i 'alîk-ı misa­
f i r i n ve bahâ-t vezne-i d i n a r ve gayruhu
124
g — BcK;ihct-i bahâ-i sandık-ı kösele, berâ-yi
hıfz-kerden-i vakf ( i y e ) , s m u r n â m e ve defter-i vilâyet-i evkaf ve sair t e m e s s ü k â t der
kilâı^ı i m â r e t ma'a bahâ-i k i l i d
160
h — Be-cihet-i ihracât-ı m e ' k û l â t ve harc-ı saire
der vakt-i tahmîn-i binâ-yi Abdi Çelebi, mütevellî-i sâbık, der k e m e r h â - i K â ğ ı d h a n e ve
cisr-i Çekme-i K e b î r ve scdd-i râh-ı âb-ı çeşmehâ-i H a s ı r l u ve gayruhu
1 680
1 — Be<ihet-i mukata'a-i zemîn-i a n b a r - ı gallât
ve zemîn-i hane-i vakf, der
bîrûn-ı bâb-ı
Cebe A l i , 'an vâcib-i sene 993
756
i — Be<ihet-i bahâ-i bo«asi-i m a î , berâ-yi mü­
himm-i yasdık-ı odahâ-i 'imaret
62
i — Bo<ıhet-i harc-ı lâzım der vakt-i teslîm-i
nukre be-Hızâne-i Amire, 'an bekayâ-yi 'Ab­
di Çelebi mütevellî-i s â b ı k
140
k — Be cihet-i mukata'a-i zemîn-i k â r i z li-vakf-ı
merhum Monla G ü r a n î , 'an vâcib-i sene 993
300
M ) » - Bc<lbel l hMC-« r4h \t naf»k«-i mu't«roe<J4n, bcrt yi »«Cwn>« be-muka-la'ftt ve
Bukıv-l'" vakf "an mukata'it. bi'd-dcJc'il
b - Be-cnıci-i Wr»ye-J nukre i vakC ki '«n mukau'it Mcrdend bi'd-dcft^it.
mjİjJ^J
> » ) . > ^ J j /
126) ^ w / '
1 2 7 ) ^ W
128)
Jiî
âverden
ÖMER «AIUCAN
146
1 — Be-cihet-i bedeU a'şaiM müselltmân-ı Hasköy. der liva-i Çirmen. 'an vâcib-i sene 993
D)
2 400
Be^;ihet-i mubaya'ât-ı anbar-ı mühimm&t:
a — Be<ühetn bah&-i zeyt. 2631 mUdre 2 vakıyye, be<snıAn-ı muhtelife
b — Be<ihet-i bahâ-i keten ve resen-î keten. 292
kıyye. be-esmân-ı muhtelife
c — Bc<ihet-i bahâ-i kufa ve kâse-i cûb ma'a
hammaliye ve parû-yi ç û b ve bahâ-i sünger
vc fuçi-i 'asel ve nayruhu
C — Be-cihet-i bahâ-i astar, berâ-yi mühimm-i
râh-ı âb ve resen-i ıhlamur ve resen-i Tire
ve bahâ-i penbe-i lökün ve bahâ-i alçı. mü­
himm-i carohâ ve gay ruhu
d — Be<ihet-i ücret-i mûytâb. berâ-yi tâften-i
resenhâ-i'» râh-ı âb. 'an keten: 110 'adet.
n 1
111 652
3 623
1 157
1 618
110
e — Be-cihet-i bahâ-i carûb-ı minder, berâ-yi mü­
himm-i ferrasân. 50 'adcd
95
f — Be<ihet-i bahâ-i keç-i'* Rumeli, berâ-yi
zahire-i mühimm-i lökün ve |{ayruhu. 249.5
kantar, f! 6 (vp- 10/a)
1 767
g — Be-cihet-i bahâ-i kanadfl-i istanbul ve bahâ-i
telhâ-i kaz-pâv"> ve kandtt-i Efrengt ve kaııdtM minare ve bahâ-i camhâ-i büzürk ve
kûçek. bi'd-defe'ât
h — Be^ihet-i bahâ-i revgan-ı bezir, berâ-yi za­
hire-i anbar: 1108 müdre. ft 40
E)
178 797
15098
40 720
1 — Bc-cihet-i carre-i'** Mısrt. berâ-yi mühimm-i
anbar. 10 'aded. fl 60
i — Be-cihet-i hammaliye-i zeyt ve revganı be­
zir ve harc-ı saire
2 658
i — Be-cihet-i bahâ-i lülefaâ-i tuç. berâ-yi za­
hire-i anbar, 10 'aded, ft 17
464
600
Ehnerenanât:
59 454
I ) Meremmât-ı müteferrika-i evkaf:
22 579
a — Be<ihet-i harc-ı meremmât-ı tob-ı â y î n e i derûn-ı cami'-i
şerif ve tecdtd ve term!m-i sandukhâ-i kanadtM minare
ve şûyîden-i'" mihrab-ı cami'-i şerif ve tahliye-i helâhâ-i
canib-i yemfn-i cami'-i şerif ve termfm-i kaldırımı fevk-i
bacahâ-i kâriz ve nev-sâhten-i kirişhâ-i sakiye'*' ve me­
remmât-ı camhâ-i Cami'-i şerif vc türbe ve tâmfr ve termtm-i bâb-ı medrese-i DaHil'hadts ve tahliye-i kâriz-i
helahâ-i medâris ve gayruhu, bi'd-defe'ât. bâ-tevarfh-i
muhtelife, 'an 25 C. s. 993
5 065
1) Mubaya'ât
2) tcârât
1 116
3 949
SÖLEYAMNtVt CAMİ VE İMARETİ TESİSLERİNE AİT YILLIK BİR MUHASEBE BİLANÇOSU 993/9W (1585/1586)
b — Be-cihet-i harc-ı nev-sâhten-i k a p a k h â - i kazgan-ı matbah
ve ü c r e t i ırgadân-ı keç-i t m r o z ( ? ) , der anbar ve bahâ-i
m i y z â b - ı ' " fevk-ı hane-i iskele-i vakf ve nev-sâhten-i lâk-i
hamîr-i fodula vc sair, tahliye ve termîm-i kâriz-i mekteb ve gayruhu 'an tevarîh-i muhtelife, 'an 21 Ra. s. 993 4 805
1) M u b a y a ' â t
2) İ c â r â t
2 658 ( y p .
2 147
11/a)
c — Be-cihet-i harc-ı m e r e m m â t - ı k a l d ı n m - ı kâriz-i s e r h â n e
ve pîş-i Bâb-ı M i m a r Ağa ve t e c d î d ve termîm-i derûn-ı
külhan-ı h a m a m - ı vakf ve m e r e m m â t - ı derûn-ı hazine-i
â b ve kazgan ve verdaşten-i'** bina-i hane-i fevkaanî, canib-i s e r h â n e ve m e r e m m â t - ı râh-ı âb-ı k e r m ve serd"'
ve tecdîd-i künkhâ-i derûn-ı hamam, bi'd-defa'ât, 'an
27 R. s. 993 (yp. 10/b).
6962
1) M u b a y a ' â t
2) i c â r â t
2 688
4 274
ç — Be-cihet-i harc-ı t e c d î d ve ta'mîr^i d o l a b h â ve pençerehâ-i imam-ı cedîd ve t a ' m î r ve termîm-i hane der iskele
ve m e r e m m â t - ı hane-i i m a m M a h m u d Çelebi bi'd-defe'ât
ve bazı termîm-i k a l d ı r ı m ve m e r e m m â t - ı elvâh-ı hamam
ve nev-sâhten-i sehpâ-yi derûn-ı cami'-i şerif - i zaviye ve
m e r e m m â t - ı â t e ş d â n ' " ve nev-sâhten-i perde-i b â b ve
pûşiş-i hankah ve hane ve âteşdân-ı şeyh-i zaviye ve gay­
r u h u , ' a n 4 C. s. 993
5747
1) M u b a y a ' â t
2) İ c â r â t
2) Be-cihet-i ihrâcât-ı
3 694
2 053
râh-ı âb-ı cami'-i şerif:
10 244
a — Be<ihct-i bahâ-i l ü l e h â ve ücret-i k a l d ı r ı m î ve merem­
mât-ı râh-ı â b , kurb-ı hane-i Hz. Siyavuş P a ş a ve merem­
mât-ı musluk-ı t ü r b e ve ş a d ı r v a n ve m e r e m m â t - ı râh-ı
âb-ı t â b h â n e ve m e r e m m â t - ı râh-ı â b der divar-ı hamam
ve m e r e m m â t - ı râh-ı â b der yaylak-ı b ü z ü r k ve gayruhu,
der hizmet-i Üveys ser-bölük, 'an 15 Ra. s. 993
2 113
b
1) M u b a y a ' â t
938
2) k â r â t
( 1 175)
Be-cihet-i ücret-i l â g ı m c ı y â n ve harc-ı m e r e m m â t - ı râh-ı
â b ve tahliye-i k â r i z ve kalay-kerden-i tas-ı musluk ve
ihrâcât-ı râh-ı âb-ı m ü t e f e r r i k a - i Hisarlu der hizmet-i
Hüseyin vc Yusuf ve M u r a d râh-ı â b i y â n . 'an 11 Ca. s. 993 6 548
1) M u b a y a ' â t 1 550
2) î c â r â t
4 998
c — Be-cihet-i harc-ı m e r e m m â t - ı râh-ı âb-ı zaviye ve ter­
mîm-i kaldırım-ı fevk-ı râh-ı â b ve m e r e m m â t - ı râh-ı âb-ı
çeşme-i K e b î r ve m e r e m m â t - ı râh-ı âb-ı cami'-i merhum
Şehzâde Sultan Cihangir t â b e s e r â h u
1 583
1) M u b a y a ' â t
2) î c â r â t
392
1 191
3) Be<ihet-i ihracât-ı râh-ı âb-ı K â ğ ı t h a n e :
a
Be-cihet-i harc-ı m e r e m m â t - ı râh-ı âb-ı çeşme-i kasaba-i
hz. E b â Eyyûb-ı E n s a r î ve m e r e m m â t - ı lüle-i Çeşme-i
62 631
148
pS9-i Bâb-1 Dttvud Çavuf ve meremınât-ı sedd-i pif-i ke­
m e r i Dırâz ma'a b«îıâ-t keç"* ve meremmAt-ı kovuk-ı ke­
mer ve kemer-i Yamk-zade ve kemerhA-i k u r b ı Ayvad ve
kemerfaâ-î saire ve bahân keç-i zahire der anbar-ı karye-i
Burgaz der hizmet-i Hamza serbölUk, fl 27 Ca. s. 993 16 664
1) Mubaya'ât 109S0 (yp. 11/b)
2) tcftrât
5 714
b — Be-cihet4 h a r c ı meremmâfl-ı râh-ı âbn bi'r-i mâ-i câh-ı'*
Kapûy-ı Aita der kurb-ı saray-ı Rüstem Pasa ve meremnniât-ı râh-ı âb-ı çeşme-i Çarşu-yi Mdhmud Paşa ve
meremmât-ı râh-ı âb^ı çeşme-i mahalle-i Aşık Paşa ve
tahliye-i derûn-ı kâriz-i çeşme-i mezbûre ve raeremmât-ı
râh-ı âb-ı çeşme-i birûn-ı Bâb-ı Hîme ve çeşme-i şerbetciyân ve m e r e m m â t ı rfth-ı âb-ı çeşme-i Kapan-ı Dakıyk.
'an tevarîh-i muhtelife, 'an 15 Ra- s. 993
4 095
1) Mubaya'ât
158
2) Icârât
3 937
c — Becihet-i harc-ı meremmât-ı rfth-ı â b ı mahalle-i Ekşidut ve çeşme-i cânib-i Yedi-kuUe ve meremmât-ı lâğım-ı
kâriz-i cânib-i hamam-ı Ali Paşa ve meremmât-ı râh-ı
âb-ı mahalle^ Çerakçı ve meremmât-ı râh-ı âb-ı bi'r-i
mâ-i kurb-ı Bâb-ı tsa ve ba'zı termtm-i k a l d ı n m ve me­
remmât-ı lAh-ı âb-ı çeşme-i Mermer Musluk ve merem­
mât-ı râh-ı kurb-ı hane-i Hüseyin Paşa. 'an 21 R a . s.
993
S 872
1) Mubaya'ât
506
2) İcârât
5 364
III
ELpBAKt: 6 313766
A — Min zalikc'I bâki'*': be^ihet-i zevftid-horftn-i'** vakf ve teslimât be-Hızane-î 'Amire ve gayruhu ve vczaiR «üzeşte-i
ba'zı huddâm-ı evkaf. .
1 — Be-cihet-i zevâid-horân-ı evkaf-ı şerife, 'an Rurre-i Ra.
s. 993 ila Raye-i S. s. 994, fl 12 eşhür.
Ccma'at-ı
:
a) mevall-i'*»
'izam ( A )
b ) meval^zâde.
Kân ( B )
c ) sâdât»'^
ve
mcşâyih(C)
ç ) sulehâ-i"»
müteferrika
(D)
d) sipahi yân
(E)
e) havatîn'**
(F)
neferen fl yevm f| 12 eşhttr el-mttşahere
1 174 986
(Yekûn)
9
930
334800
37
660
237600
30830
(268430)
65
547
196920
18 794
(215714)
43
162
58320
4 350
(62 670)
27
89
32 040
2 250
(34 290)
7
188
41
14760
4 500
. (19260)
(935 164)
(334 800)
jUUYMWlve CAMİ ve
tWMli
TeSİSURİNE AİT YILLIK »İR
MUHAW6E
ftİLİNÇOSU
Wm* (tS8S/IS«6)
Cema'tıt-ı mevâIt-1 'izam
^ ^
ft yevm
1) Mevlânâ Şeyhî Çelebi Efendi
20
2) Mevlânâ Muhiddin Efendi, kadı'asker-1 sâbık-ı Ana­
dolu
5) Mevlânâ Abdülkerim Efendi, İmâm-ı padişah-
150
150
150
100
6) Mevlânâ Muslihiddin Efendi, kadı'asker-i sâbık-ı Me­
dine i Münevvere
100
7) Mevlânâ Şemsüddin Efendi, kadı'askeı-l ( ? ) s â b ı k ı
Bursa
90
3) Mevlânâ AbdüİKani Efendi, kadi'askct'l sâbık
- ' 4) Mevlânâ Bahaüddin Efendi, kadı'asker-1 sâbık
8) Mevlânâ Muhiddin Efendi, kadı-ı
Münevvere
sâbık-ı
Medlne-i
90
80
9) Mevlânâ Abdülvehhab Efendi, kadı-1 Izmir
Cema'ât-ı mevâll-zftdegân
B -
149
1) Mehmed Ç e l e b i b .
Efendi ( y p . l 2 / a )
Yahya
35
2) Mehmed Ç e l e b i z â d c
ft yevm
ft yevm
55
3) Mehmed Çeleb-i d i ğ e r z â d e
16) D e r v i ş A l i Ç e l e b i ib. Ş e y h i
Çelebi
30
17) C c I â l e d d i n Ç e l e b i b .
hiddin Efendi
15
Mu-
50
18) İ b r a h i m Ç e l e b i b .
Çelebi Efendi
Şeyh
35
19) A b d u l l a h Ç e l e b i b .
Muhiddin
5) Ahmed Ç e l e b i b . AbdUlkerim
20) A b d u l b a k i
Efendi
'îvez
35
6) Mustafa
de ( 2 )
30
(1)
4) Mehmed Ç e l e b i b . M u h i d ­
din
Çelebi
Monla
31
20
Çelebi b .
30
21) M e h m e d Ç e l e b i b . Abdulga-
Bostan-zâ
n i Efendi
20
7) Mehmed Ç e l e b i b . Bostanz â d e Efendi ( 3 )
30
S) Yahya Ç e l e b i
b . Bostanz â d e Efendi ( 4 )
25
9) Mehmed Ç e l e b i b . A b d ü l k e r i m Efendi
20
25) M e h m e d Ç e l e b i b .
lah Efendi
20
26) A h m c d Ç e l e b i b .
Efendi
10) Yusuf Ç e l e b i
Efendi
b.
Ahmed
22) M e h m e d Ç e l e b i b . M u s t a f a
10
23) i b r a h i m Ç e l e b i b .
d i n Efendi
10
24) M e h m e d Ç c l o b i
h i d d i n Efendi
Muhid-
b.
Musli­
20
Abdul15
Abdullah
10
11) Yahya Ç e l e b i b . A l i Ç e l e b i
Efendi
20
27) M a h m u d Ç e l e b i H o c a z â d e
20
12) M e h m e d Ç e l e b i b . Ş c m s ü d d i n Efendi
15
28) M e h m e d Ç e l e b i b . Ş e m s ü d d i n Efendi
25
20
Hasan Ç e l e b i b . A h i z â d e
30
14) H ü s e y i n Ç e l e b i b . A h i z â d e
30
29) M u s t a f a Ç e l e b i b . Abdut^
rahman el-mütevellî
15) İ b r a h i m Ç e l e b i b . A h i z â d e
25
30) İ b r a h i m Ç e l e b i P i r i
' m
1 Ibtktt fud '«n İt Ra. «. 99}. EI-ıntt$ıJwr« n 2 «şhttr 13 yevmen.
2 'An gurre-t Ra. s. 99$ l U gay« i Zilhicce Z. sene-i minh, el-mU««here n 10 e^hUr
J 'An gurre-i Ra; ». 9»
I1& gaye-l Z. senc-i minh, el-mOş«he<"e n 10 cşhiir
4 'An gurre-i'Ra. $. 99Î IIA gaye-l 2. sene-l minh, «l-nıU$«here n 10 «»hür
7
36S0
9000
9000
7S0O
Om* tAMCAM
ISO
35) Yahya Çelebi b. Mustafa
10
31) Mahmud b. Mahmud
36) Scyyid Hasan
Mustafa
2
32) tshak b. Canal Efendi
33) Şeyh Mehmed b. Ltttfullah
10
34) Ibrahim Çelebi b.
20
Yahya
b.
lo
Seyyid
5
37) Mehmed Çelebi b. Burhan
Efendi (S)
%
fl ycvm
40
29) Ahmed v. KuseyrI
2) Şeyh Ahmed Semerkaadi
20
30) Hüsftm
6
3) Seyyid Şa'ban
20
31) Ebubeklr
5
4) Mustafa b. Ibrahim
10
32) Ali Dede
2
5) Abdurrahman b. Ibrahim
10
33) Yunus Dede
IS
34) Seyyid Zeynel-'Abidin
C — 1) Seyyid Emir G u i
6) Şayh Abdurrahim Kefd
7) Ş e ^ Abdurrahman b. Bayaiid
t ) MavlânA 9*yh Mehmed
S
1
s
10
36) Seyyid Ahmed
4
37) Şeyh Hasan Vefat
9
38) Şeyh Süleyman
s
10) Şeyh Yusuf b. Sinan
10
39) Muhiddin Metnevihte
25
11) Şeyh Ahmed b. Mahmud
21
40) Beytullah Dede
ıs
12) Seyyid Ismail Şeyh Yotfadi
13) S^yyM Mehmed b. Seyyid
Ismail
14) Şeyh Ahmed NakfbcadI
10
41) Ali b. Murad
5
42) Şeyh AbdOlvehhab ttrgeri (9)
10
11
15) MusUhiddin
S
16) Şeyh Httsam
5
17) Şeyh Mehmed b. Sinan (6)
-o
İt) Şeyh ibrahim
30
5
44) Seyyid Ahmed b.
Mehmed
S
Seyyid
45) Şeyh Abdullah
46) Monla Hasan
10
10
8
10
19) HalU b. Oveys
«
20) HOsam b. CelAleddin
4
21) Şeyh AbdiUkerim vA'h (7)
S
49) MevlAnâ Abdi
22) Abchır'rahim
6
23) Osman I M c
24) Mehmed b. Haa Behram
Şeyh Ahmed
10
S
51) HaUlb. ibrahim
5
7
52) Mevlân* Mehmed
2
53) MevlAnA Karabaf-zâde (11)
5
54) Sinan
2
b.
7
2S) Yusuf 6. Hacı Mehmed
20
56) Mahmud.
•A» fmr^
l U . t. f N M
« M fdMTc ilâ laye-l N. fl 7 cfkOr
«l-attfıhera ft f ««Mr
fl«r»i N. «aw-i Minb. d-mtt|ahcre n 7 ««hOr
fl U S. «. m.
«Inıtt|«h«rı n I I CfhOr w
14 ycvmea
m. a mattkm a
fl «vtu-i « c a m B. s.
< ««hor
-Aa t y n » 4 l U . « S M p v c - i M. ». fM. H^Ofdiere fl i l d l K l r
I I 'A« ( M T H Ra. «. « S
2
tanam
57) Şeyh Ramazan, a'mft
• • d . fl « d v - i z . t. m.
«ckM Z. m.
D M I *
55) Şeyh Nizamiiddin
İS
27) Şeyh Mehmed Hafimi
n
2
50) Şeyh Ebul-hayr
25
26) Şeyh Mehmed Şeydi
10
43) Mustafa b. Şeyh Abdullah
47) Seyyid MusUfa b. Seyyid
Mehmed (10)
48) Mehmed, mUtevelIt-i sâbık
25) Mustafa, a'mft
M
20
35) Receb Halife
20
9) Seyyid Kasrai
10
L . ıcne-i mtelı, «l nıOt»fcMt fl I ««Mir
7
2
\m
1100
İON
20M
1200
2 640
12»
SİUV>WİVt CAMİ ve İM»»tTİ TtSİSLgUİNE AİT YILHK fclft MumSCBC
58)
59)
(fi)
61)
Abdurrahman (12)
Ş ^ h Mmlihiddin BayatI
Mahmud b. Mustafa
Abdurrahim, v»'lz
3
10
5
»İIANÇÛSU
62) Seyyid Mustafa
gani
( ı S S V ı M )
b. Abdul5
10
63) Şeyh Ahmed
64) Hacı Mehmed Şucâ (13)
H
n yevm
lV«)j
P ^ I) SUleyman Halife
n yevm
5
21) Pcrvîz b. Abdullah
2) Mustafa b. Receb
4
22) Behram to. Abdullah
. 3) Ş«rife-zâ<te Receb
4
23) Mustafa b. Mehmed, kftUb
24) Seyyid Mansur
25) Mahmud, kemha(r)
4) Mehmed b. Ahmed
5) Mustafa, cmlıvl flurre-i»^
kaftancıyan
3
26) Hızır b. Üvcys
6) Mahmud, kctlıuda.| kaftanay*n
7) Mehmed b. Ahmed
5
8) Rıdvan b. Abdullah
Yozgadt
5
9) Haa Şa'ban Yozgadi
10) Hacı İbrahim Yozgadî (14)
5
11) Sinan, cmln-l surre-İ sabhafftn
12) Memi b. Mustafa, kethu*
dad bcrfoerân
13) Behram b. Abdullah, şeyh-i
berber&n ( İ S )
194) Mehmed b. Ahmed (16)
15) Faik b. Abdullah
16) Mahmud b. İbrahim
17) Haa Ali. kethüda
18) Mehmed b. Şa'ban (17)
19) Ferhad, nıenl0ııı4 sultan
20) İbrahim, koncı-1
HUM
ftb-ı Çorlu
B -1)
Ferhad b. Abdullah (18)
2)
3)
4)
5)
5
4
4
4
5
5
5
5
5
8
5
27)
2S)
29)
30)
31)
32)
33)
?4)
Receb Dede, a'mâ
Fertuıd Dede
Hacı Bilâl
Ahmed Tatar
Mahmud b. 'Ali
Mustafa, milsllm.1 nev
Pir Ali, hadun
Aydın, mu'tcmed-l rAb-ı
Ab-ı Çoriu
35) Ali, kötUrttm
.•6) Emin, a'mA
37) Mustafa, KötUrUm
38) Mehmed b. MIrftbt
39) Elmas, hadun
40) Mehmed, yetim
41) Hüsâm, kethUdft4 kefl^ge.
Ali Canik
Şah-Murad
Hüseyin b. Mustafa
Musa. rilahdâr
5
5
10
4
4
n
6)
7)
8)
9)
10^
5
3
2
2
7
i
I
4
Yunus Delvinc (yp. 13/a)
Süleyman, aipahi
Hasan Bosna
Ali Konya
Mahmud Yenişehir (19)
5
4
6
5
543
2C09
»ene
« * gaye-1 C». scoe-l minh, el mUtalteır« i l J efhOr
«M
IS MUMYiffâ-fud n I J Ş. ». 99i, el-mütahere tl 5 «»hOr
16 'An gurre-i R«. t. W i l i gaye-i Za. sene-i minh. el-mU$aher« fS 10 efhQr
«00
1500
17 Mfllcvcni-tud n ev«hlr-l M. t. 9N, «t-mii«ahere n 11 e$hUr
IS 'An gune-i R*. *. 9»î »» 8»ye-i Za. »ene-1 minh, el-ooUîahere n 7 ejhUr
1050
"An gurre-i R*. ». » 3
3
5
4
2
5
4
ft y e v m
12 'Aa furre-l R». s. 9»} i l i 8»ye-l Ş. netted minh, «l-mOfahere fı 6 e«har
M •An gurre-l Ra. t. m
5
5
S
4
S
5
2
42) Hasan, emln-l surre-1 ken^geriin
43) Muharrem, hamamt
fl y e v m
Canaat4 Sipabiyan :
M
151
tulelUM mütcnUuı (yp.
ÇıiuM'»U
»
993/W4
« » g8>*-i L . s«ne-l minh, el müsah«rc H i c^hür
ı«se
1200
ÖMOt «AKKAN
152
11) ««duned b. Kasını. U l i r i
12) Mustafa b. AbduUah. mehMr
13)
14)
15)
16)
17)
IS)
Beİdr Aia
Mustafa Dimetoka
Ahmed
Yusuf Vardar
Süleyman Vodina
Ferhad Abdullah
4
1
10
8
8
3
5
2
19)
20)
21)
22)
23)
24)
2S)
26)
27)
Hasan, mehter
Hüseyin, gulinM Der
Süleyman birader-i Yusuf
Maksud Kethüda
Mustafa
Nasrullah. «tpahl
İskender, sipahi
Ken'an, Çavuf
Hoca Mchmcd
i
^
4
6
3
2
6
10
l
fi yevm
F—1)
2)
3)
4)
Nefise Hatun
A y ^ Hatun
Espe Hatun (20)
Sakine Hatun
5
15
10
8
n yevm
5) Safiye Hatun
6) Cemile Hatun
7) Ümmiyc Hatun (21)
2 — E t teslimAt :
a) Teslim be-Hizane-i 'Amire
'ammereha'Ilahu
te'alft ilA yevmi'l•ahire'*^ an bekavâ-vı 'Abdi C«>
lebi müteveilî-i sâbık, f! 3 M . s. 994
b) Teslim be-tsmail Çavuş ztde kadrühu'^. nazır-ı s&bık-ı râh-ı âb, bcı^i-yi ta'mir-i kâriz-i râh-ı âb, R
$ebri B. s. 993
c ) Teslim be-Hasan Efendi, cl-müdcrris be-medrese-i
Çorlu, berâ-vi ihracât-i tcrmîm-i râh-ı âb, fî 13 B.
s. 993
ç ) Mevacib-i Ruzeşte-i Fazlı, mu'temcd-i evkaf ki 'an
vacib-i sene 993 baki mânde, 'an gurre-i L . s. 992
ilâ «aye-i S. s. 993 ma'a ta'amiyye-i o
d) Mevacib-i ftuze$te-i Osman, câbî'-i Karnafol ki 'an
vacib-i sene 992 bâki mânde, 'an gurrc-i L . s. 992
ilâ gaye-i S. s. 993, fî yevm 6, fî 5 eşhür.
3
10
5
239822
204060
32 862
1 000
1 000
900
B — Nassal-bâkî'-
5 138 730
1 •— Min zalike'n-nass'^ der zimem i 'ummâH'"
mukata'ât-t evkaf (yp. 14/a)
a) 'An vacib-i sene 992. Der zimmet-i:
1) Bali Beit ve Mehmed, mültezimân-ı mukato'a-i Zıhna
2) Dimitri, mültezim-i mukata'a-i Evreşe
ve tcvabi'uhu
3) Hüseyin ve Mustafa, mültezim-i muka­
ta'a-i Kan-baba
4) Keyvan b. Abdullah, mültezim-i muka­
ta'a-i kaı^e-i Yaftcı
5) Mavridi ve Todoraki, müItezimân-ı mu­
kata'a-i Çok-sekban ve tevâbi'uhu
6) Hasan b. Abdullah, ser-furuş'". 'an içare-i dükkân-ı serhane
20 MMcvcflâ ptdt n ev«hir S. *. 9M,el-ma«ahre fi I I e « M r
21 -Am « M T C ^ Ra. t. 9»} İM p y « - i U scnc-i rainh «l-ına»«hcre
2059001
331 310
247 795
157 826
107 833
3 400 33017
414
S<00
n » cfhür
1 20»
SÜLCYMAMİVE CAMİ VE İMARETİ TESİSLERİN AİT YILLIK BİR MUHASEBE BİLANÇOSU
7) Musa ve Hasan, kâtib-i m ü ş a h e r e , 'an
mukata'a-i zeminhâ-i baftçe-i Tophane
8) Musa Câbî ve Hasan, kâtib-i müşahere-i
mukata'a-i z e m i n h â ilâ bağçe-i Top­
hane
9) Hüseyin câbi, 'an behâ-i g e n d ü m k i der
Trablus furuhte, ba'del-hisab b â k î m â n de'"
b) 'An vacib-i sene 993
(15«5/1586)
1
425
2 600
1000
1 727 691
Der^immet-i :
1) Osman b. t b r a h i m , mültezim-i muka­
ta'a-i Filibe
2) Mushhiddin ve A l i ve M u r a d , mültezimûn-ı mukata'a-i Drama
3) Mehmed b. Pîrî ve H a c ı Mustafa, mültezimân-ı mukata'a-i Z ı h n a
4) Hüseyin, mültezim-i mukata'a-i Yenice-i
Karasu
5) A l i Beji, mültezim-i mukata^a-i Evşere
ve Karı-baba ve karye-i Yajfcı
6) A l i Veli, mültezim-i mukata'a-i Ece-âbâd
der kaza-i Gelibolu
7) Istefan, mültezim-i mukata'a-i î m r o z ve
Semendirek
8) Mavridi, mültezim-i mukata'a-i karye-i
Ohlaz
9) Mavridi ve Todoraki, m ü l t e z i m â n - ı mu­
kata'a-i Çok-sekban ve t e v a b i ' u h â
10) Istemad, mültezim-i mukata'a-i karye
Tatarlar
11) Ahmed, mültezim-i mukata'a-i karye-i
ARani
12) Musa câbî ve Hasan kâtib-i m ü ş a h e r e ,
'an mukata'a-i zeminhâ-i
bostanlık
Lanka
13) Hasan b . Abdullah ser-füruş, 'an icare-i
dükkân-ı serhane
14) Musa câbi ve Hasan, kâtib-i m ü ş a h e r e .
'an mukata'a-i zeminhâ-i baftçc-i Top­
hane (yp. 14/b)
2 -
Sahha'I-bâkî
154)
155) 1}
136 075
58 682
84303
389 816
297 874
291 505
15 000
19 590
3 536
7 028
13162
466
2 600
.
Be«lhet-İ :
a) Sa'îr-baha, be-mukabele-i hizmet-i tevliyet-i
evkaf
b ) ihracât-ı sene-i âtiye, ber-vech-i yedek
Ez'af'tt-l-'lbftd Bait el-mütevellî (Okuna­
mayan b i r m ü h ü r )
Tahriren fî evâll-i «ehr^l Ramazanl'lmübarek tİ şuhûr-1 sene erba'a ve
tis'în ve tis'a ml'e
15» . j J U j l
408 054
^tj^
^^^^
20000
3 059 779
ÖMER »MtKAN
1S4
(AnİMur hcMpIan)
MHİiMebe4 gaUâtı hcrtde'** k l dm* bâlâ mukayyed cet, ma'a bakıyyc-İ
mnhaaebei maılye 'An evvd-l Mart el-vâld'fl'Harihl' l-mezbur Uâ gaye-l
Fdvar sene 994^
A*l-t gallât ma'a bakıyye-i muha$ebe-i, maziye (—)
1) Ed-dakıvk ma'a
dakıvk'»
2) El-erz'*»
3) Nohud
4) Sa'îr ve aleP*»
5) Nemek'*'
'an
bakıyyc
(küe)
'an Ibttyâ'»'
(kile)
9 176
4 374
201
3101
840
7984
1 194
400
800
fcendüm-i
1
1
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
15)
Er-revRan-ı sâde
E l ascI**»
Nişasta
Kayısı
Badem
Alû-î'« siyah
Mevfzi sürh***
Meviz-i siyah
Nardens
Sem i 'ascl-i zerd
144
234
IS
8
7
6
51
35
3
(62)15
55
72
31
41
14
48
89
16
73
73
Vakıyye
16)
17)
18)
19)
20)
21)
22)
23)
24)
25)
26)
27)
(•)
Za'fran
Maştaki'"
Fülfül'**
Kemmûn'*'
Pivaz'«
Na'na-t hu$k'«*
Nisadır ı safi
$em'.i scfîd
Zeyt"»
Kal'H safî
Sem'-i revRan-ı pîh"'
Hivme'"
28
162
144
96
96
96
112
64
112
1
17
56
73
47
15
79
38
60
27
tm
28
162
144
—
96
96
96
112
64
112
19 369
9
320
68
196
192
294
6 305
21
224
57
229
40
15 839
. 42
2 817.5 a k ç e
4 665 vezne
1779
320
396
294
uyulmt^vrak, mUfredât. tttfU birimlerine (Bre sıcaUnmiMir.
'An b^iyyc l kllar
'An b«kıyy«-i pMC-i t»rafe)i>-i mihrAb-ı eami'-l terit ve c«nıi'-1 Cttıtngir
172)
72
28
4
88
29
27
27
76
—
73
17 5990
7
200
25
164
5 277
224
20
228
57
40
2 682
13 157
42
317.5 akçe
2500 akçe
4 379 vezne
286 vezne
Not: Bu <«d%'ckk defterdeki ka>ıt s ı m ı n a
n
2)
356
479
80
27
35
19
94
52
6
15
Vakıyye dirhem
Kıllar
iti)
17 160
5 571
601
3 901
840
Vakıyvc dirhem
2
42
28
1028
1
dirhem
212
244
( ? ) 64
19
28
12
42
27
2
fCem'an)
(kUe)
M
I
Lodr»
Dirhem
44
29
16
96
SÖLEYMANİYE CAMİ V6 İMARETİ TESİSLERİNE AİT YILLIK BİR MUHASctE BlukNÇOSU « 3 / W 4 <ISeS/15*6>
II
Vuz-l'a min zâlike'"/A — E d dakıyk"' ma'a Kendüm-1 dakıyk ve ta'am
12 887 kile 3 ^ şlıuük
1) Edsiakıyk be-clhet-i nân-ı fodula"* ve fodula-l zaviye ve Mevlûd ve hatme ve zi­
yafet, 8 405 kile I «bük
Be<ihet4:
Kile
a) N&n-ı fodula-i ' i m a r e t - i â m i r e , c ü z b a t l a l i y e - i yevmeyn-i !yd-i ş e r i f
'An e w e l 4 M a r t e>-vâki' « 2 1 M . : 362 y e v m e n (63)
c) Çörek-i t â ' â m - ı m e v l û d ü ' n - N c t o i 'an M . f i ' d - d c f a t e y n
fi 3 şinik
c) Çörek-i t â ' â m - ı m e v l û d ü ' n - N e b i ' a n M . {î'd<lef ' a i e y a
ç) Nân-ı ziyafet-i hatme-i ş e r i f e
d) Nftn-ı ziyafetti M i ' m a r A ğ a
2)
Şfaılk
8 094
_
274
2
34
2
_
_
—
3
El-hınta: 4 482 kile 2.5 «inik:
a)
Be<ihet-i ş u r b a - i m u k a r r e r e , c ü z " * m â h - ı R a m a z a n i ' L m ü b a r e k
ve ' l y d e y n : 36 y e v m e n , fî 5 k i l e 1 ş i n i k
b ) Be<ihet-i ta'ftm-ı ' A ş u r a
c) Bfrcihet-i h a k k . ı â s i y â b ' ^ » ve ç e v r i n d i ve h â k ' " ve kesr-i m i y z a n
ç ) F u r u h t k i der bâl& m u k a y y e d est
l 743
—
10
1 363
1366
—
2,5
—
B — Eherz, be<lhet'i danc ve zerde ve şurba-l mukarrere ve ziyafet-i
misafirtn-i tâbhane ve Mevlûd ve hatme ve ta'am-ı 'A;ştırâ ve gayruhu:
4 378 kile 2 «İnik
Kile
1)
BeH;ihet-i d â n c " * ve zerde-i m u k a r r e r e d e r leyalS-i C u m ' â t ' " ve Re.
galb ve B e r a t ve leyalî-i R a m a z a n i ' l m ü b a r e k ve yevmeyn-i ' i y d - i şe­
rif ve şurb*-i m u k a r r e r e der e y y â m - ı s a i r e ( y p . 15/a)
Şinik
3 229
Be<ihet-i:
Kile
danc-i m u k a r r e ı ^ d e r Ieyal!-i c u m ' â t ve Regaib ve B e r a t ve
leyalt-i Ramazan ve *iydeyn'«>: 82 y e v m e n , fî 16 k i l e 1 ş i n i k
b ) zcrde-i m u k a r r e r e der leyali-i eşraf-ı>»' m e z k û r e : 82 y e v m e n , ft 5
şinik
a)
c)
2)
kile
şurba-i m u k a r r e r e d e r eyyânr-ı s a i r e : 280 y e v m e n (64)
Ziyafet-i m t s a f ı r l n - i t â b h a n e < « 2 :
a)
b)
c)
ç)
d)
e)
f)
g)
l 332
Becihet-1
Be«ihet-i
Bc<ihet-i
Beohet-g
Be<ihet-i
Becihet-i
Becihet-i
Füruht'*»
KUe
d â n e - i m i s a f i r i n : 12167 sofra, f i 300 d i r t ı e m
zerde-i m i s a f i r i n : 1.893 s o t r a , fİ İSO d i r h e m
t a ' a m - ı turş-ı'** m i s a f i r i n : 1 998 sofra, fî 50 d i r h e m
ziyafeui m e v l û d U ' n - N e b i ' a n M . , f l 2 d e f a
t a ' a m - ı hatme-i ş e r i f e
ta'am-ı Aşurâ
t a ' a m - ı ziyafet-i M i ' m a r A ğ a
k i d e r b â l â m u k a y y e d est
(«3)
I) 2İİ Yevmen H 22 kile 1 »inik: 6296 kile 3 »İnik
2) 79 Y«vmcn n 22 kile } »inik: 1 797 kUe I »inik
(64)
I) 212 yevnmı fl 5 kilo I »inik: i 113 kile
2) 6» yevmen n S kile 2 »inik:
374
»n/»>dii^^^
410
I 487
173)jJjJ^
174)
4!jJlijf
176)
^Ix-.^J».
Ştnlk
912
71
25
93
3
3
1
40
177) i j l i -
-
I7«) «"»J
C
E r r e v p m - ı sAde, be-clhet-i dAne ve zerdem mukarrere ve dAne ve
anrde-l misafirin ve gayruhu: 208 kantar, 40 lodra, 73 dirhem
Kmter
I)
iodra
dlriieiQ
Be-cîhct-i dânc ve zerdc-i mukarrare
der ieylâll-i cum'&t ve Regaib ve
Berat ve mâhı Ramazani'l-mübarek
ve 'iydeyn
Be<ihetl:
a) Dane i mukarrere der cyyâm-ı eşraf-ı mezbure: 82 yevınen, ft 48
vakıyyc K» dirhem
b) Zerde-i mukarrere, der leyâll-i
cşraf-ı mczburc: 82 ycvmen, ft 10
vakıyye
k-
I.
d.
90
85
40
18
62
112
2) Ziyafet-i misafirin-i tâbhane \x gay­
ruhu;
Be^ihetl:
a) Dane-i misafirin, 12167 sofra, fi
120 (dirhem)
b) 2^rdc-i misafirin I 893 sofra, ft 50
dirhem
c) Ta'am ı mevJûdU n-Ncbi 'an M., fî
dcf'ataeyn
ç) Hatme.i »erife
d) Baklava-i misafirin
e) Ziyafet i Mi mar Ağa
k.
I.
d.
82
95
120
S
37
138
7
—
2
—
45
56
29
27
80
144
86
47
I<»
47
152
98
92
97
Ç — El- 'asel, be-clhet-l zerde ve ztrbaç-ı mukarrere der leyAll-l efraf-ı
mezbure ve horden-l*** misafirin ve ta'am-ı mevlûdtt'n-Nehl, 'an M . ve
hatme-l «erife ve 'Adet-i çerbet-l müezzInAn der levlAll-l N . ve baklava-i
misafirin
29S kantar, 30 lodra. 108 dirhem
KanUr
I)
lodra
dlrtwm
Bocihet-i rcrdc ve zlrbaç-ı'«* mukarrcıc der leyftU-i cum'aât v : Regaib ve
Berat ve mâhı Ramaz;)nil'-mUbarck
vc'iy<leyn
Be-cihet-1 :
a) zerde-i mukarrere der leyall-i eş­
rafı mezkûre: 82 yeNTnen, ft SO
vakıyyc
b) zirbac-ı mukarrere der leyall-i ey
raf-ı mezkûre: 82 ycvmen, fî 62
vakıyye
2) Ziyafet i nıisafirtn.i
ruhu
t&bhane ve gay­
K
1.
d.
93
18
32
115
'54
96
208
72
128
86
57
156
jULtVMAWiYE CAMİ VE İMARCTİ TESİ«.eRİ>« AİT V.LLİK ŞİR MUHASEBE BİLANÇOSU W3/*94 (,Î85/,Î86,
157
a) zerde-i ınisarııin.
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
I)
1893 sofra, fi
İSO d i r h e m
hurden-i
m&-hazaM
misafirin,
15 230 neferen, f! 50 d i r h e m
ziyafet-i
mevlûdü'n-Nebi 'an M . ,
fi d e f atcyn
'&det-i ş e r b c t - i
müezzinân
der
leyâlU N .
ta'am-ı hatme-i ş e r i f e
baklavaJ m i s a f i r i n
ziyafet.] M i ' m a r A | a
şûyîden-i'*' s a ç a k h â - i h a r i r - i tob-ı
&ytnd-i d e r û n - ı cami'-i ş e r i f
Furuht k i der b â l â m u k a y y e d csi
16
13
62
43
36
124
15
38
152
86
36
36
64
64
64
31
78
1S4
D — Nişasta.. ( * ) : 71 kantar, 50 lodra, 96 dirhem
Beclhet-1:
Kantar
1) Zirbac-ı m u k a r r e r e der leyâlî-i c u m ' â t ve Regaib vc
mâh-ı Ramazan ve ' î d c y n , 82 y c v m e n , fi 38 v a k ı y y c
2) Ta'am-ı n K V İ û d ü ' n - N e b i , 'an M . , fi'd-def ' a t c y n
î ) Ziyafet i M i ' m a r Ağa
E
Lodra
70
Dirhem
80
144
68
4
32
96
Kayısı..: 14 Kantar, 26 lodra, 24 dirhem
Be<lhet<4:
Kantar
1) Zirbac-ı m u k a r r e r e , der leyâlî-i c u m ' â t ve Regaib vc
Berat ve m â h - ı R r » m a z a n ü ' l - m ü b a r e k ve ' î y d e y n : 82 yevmen, ft 7 v a k ı y y e
2) M e v l û d ü n ' n - N e b i , 'an M . , fi'd-dcf'ateyn
3) Hatnie-i ş e r i f e
• ) ta'am-ı A ş u r e
5) Ziyafet i M i ' m a r Ağa
Lodra
13
Dirhem
4
70
II
34
5
96
80
64
16
120
Lodra
Dirhem
63
122
34
6
25
4
16
144
Lodra
Dlriıem
F — Badem..: 22 kantar, 34 lodra, 16 dirhem
Be<lhet-1:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Kanlar
Zirbaç, der leyâlî-i eşraf-ı m r z b û r e : 82 y e v m e n , ft 10
Ta'am.ı m e v l û d ü ' n - N e b i , 'an M . , f i d e f a t e s o ı
Ta'am-ı ' A ş u r a
Ziyafetti hatme-i ş e r i f e
Baklava.! m i s a f i r i n
Ziyafet-i M i ' m a r Ağa
18
I
%
G — Mevİzpİ sürh..: 50 kantar. 20 lodra, 30 dirhem
Be^ihet-1:
1)
Zirbac-ı m u k a r r e r e ,
d e r leyâlî-i e ş r a f - ı m c z b u r c :
yevmen, fî 25 k ı y y e
2) Ta'am-ı turş-ı m i s a f i r i n : 1998, fî 25 d i r h e m
3) Ziyafet-i m e v l û d ü ' n . N e b i , 'an M . , fî 2 d e f a
4) Et'ime-i h a t m e i ş e r i f
5) T a ' a m . ı ' A ş u r â
6) Ziyafct-i M i ' m a r Ağa
(•)
Kantar
82
46
2
59
84
63
6
50
16
85
112
144
2
48
Ba^hkUrd* bulunupta «jatKİ» »>-ncn tekrar edilen söılcr yan yana i k i nokta ile Ijarct edilip atlanmıjtır.
ÖMER BARKAN
158
H — Mevb>l siyah..: 36 kantar. 75 lodra, 352 dlriıem
Be-dhet4:
1)
2)
3)
T a ' a m - ı tur$-ı m i s a f i r î n : 1998 sofra, fî 200 d i r h e m
Et'ime-i m e v i û d ü ' n - N e b i , 'an M . , fî 2 d e f
T a ' a m - ı hatme-i şerife
4)
Ta'am ı Aşurâ
Kantar
Lodra
Dirhem
22
8
72
128
160
64
11
I — Alû-yl siyah..: 17 kantar, 70 lodra, 70 dirhem
Kantar
Be<iheH:
1)
2)
3)
4)
5)
Zirbaoı
men, fl
Ta'am-ı
Ta'am i
Ta'am-ı
Ta'am ı
m u k a r r e r e , der leyali4 eşraf-j m e z k û r c , 82 ycv.
7 kıyye
turş-ı m i s a f i r i n : 1998 sofra, fî 25 d i r h e m
m e v I û d ü ' n . N e b i . 'an M . , fi 2 d e f a
Aşurâ
hatme-i şerife
13
2
—
—
—
Lodra
Dtrbem
4
84
65
34
11
96
86
160
16
64
1 — Nohud..: 191 kUe 3,5 «İnik
Kll«
Be<ihet-i:
1)
2)
3)
4)
5)
Ta'am-ı mukarrere-i imaret-i ' â m i r e , 362 yevmen, ft 2 şinik
T a ' a m . ı m e v l û d ü ' n - N e b i , 'an M . , f! 2 d e f a
Ta'am-ı hatme
Ta'am-ı â ş u r â
Baklava-i m i s a f i r î n
181
5
3
2
Şinik
2
I
0,5
3 — Nemek..: 390 kUe, 2 finik
Be<ihet-1:
1)
2)
3)
4)
5)
Kile
Ta'am-ı imaret ve ta'am-ı misafirin ve g a y r u h u : 362 yevmen, f i 2,5
şinik
N â n . | f o d u l a : 362 yevmen, ft 2 şinik
Ta'amri m e v l û d ü ' n - N e b i , 'an M . , f i 2 d e f a
H a t m w şerif
. Ta'am-ı'Aşurâ
K —Piyaz..:
201
181
6
3.762 kıyye
Ben^lhet^l:
1)
2)
3)
4)
Şinik
Kıyy«
T a ' a m - ı mukarrere-i imaret-i 'Amire, 362 yevmen, fî 10 kıyye
T a ' a m - ı m e v l û d ü ' j v N e b i , 'an M .
H a t m & j şerife
ZiyafeM M i ' m a r A t a
3 620
128
8
6
L — Za'fran..: 7423 dirhem
Be^iheM:
1)
2)
3)
4)
5)
1«)
T a ' a m - ı z i r b a ç , der Icyâlî-i c u m ' â t ve Regaib ve Berat ve î d e y n : 82 y e v m c n ı ' a l â
kadri'l-kifâye'»»
Zerde-i m u k a r r e r e der e y y â m ı eşraf ı mezbure: 82 yevmen ' a l â k a d r i ' l - k i f â y c
Zerde-i m i s a f i r î n , a l â k a d r i ' l kifâye
T a ' a n u ı m e v l û d ü ' n - N e b i , 'an M . , 2 d e f a
T a ' a m - ı h a t m e ve t a ' a n M M i m a r Ağa
A,}i$3\jMjt
DMwm
4875
2445
673
100
15
SiitEVAWNirc CAMİ VE İMARETİ TESİStEftİNC AİT YİLLİK BİR MUMASCBE BİLANÇOSU W/994 (15«$/15*4)
I59
M — Fülfül..: 66 vakıyye 130 dirhem
Be<lheM:
1) . T a ' a m - ı m u k a r r e r e - i i m a r e t , c ü z e y y â m - ı m a s f "
k e d u : 29C yevmen, fî 30
2) Dâne-i m i s a f i r i n : 12167 sofra, beher 8 sofra f i 1 ( ? )
3) T a ' a m - ı m e v i û d , 2 d e f a
4} Ziyafet.) M i m a r A ğ a
5) F u r ü h l k i der b â l â m u k a y y e t est
Vakıyye
İMrhem
21
3
_
—
49
300
345
250
20
^
100
'24
200
ve
N — Maştaki, be-clhet-1 ta'am-ı mukarrere-1 imaret,
cüz eyftm-ı mast ve kedu***: 290 vevmen, H 10
O — Kemmûn, be-cihet-i 9urbâ-l Kendtim-1
ımıkarrere-i imaret: 362 vevmen, ^ 1 5 0 dirhem
ö — Nârdeng..: 2 kantar, 40 lodra, 134 dirhem
Be<lhet-i:
1)
2)
3)
T a ' a m - ı t u r ş - ı m i s a f i r i n : 1998 sofra, fî 13 d i r h e m
E t ' i m c - i m e v I û d U ' h - N e b i , 'an M . , fî 2 d e f a
Et'ime-i h a t m e
Kantar
Lodra
IMrtMtn
l
—
47
75
81
102
32
•2
P _ Na'ne^ huşk'": 8 vakıyye, 197 dirhem
Vakıyye
Be<ihet-1:
1)
2)
Dirhem
197
T a ' a m - ı şerif-i m i s a f i r i n : 1998 sofra, f i 1,5 d i r h e m
E t ' i m e - i m c v l û d U ' n - N e b i , 'an M . , vc hatme-i şerif
R — Nidadır..: 13 vakıyye, 350 dirhem
Be«ihet-1:
1)
2)
3)
4)
5)
Evânf-i i m a r e t ve m i s a f i r i n i t â b h a n e
E v â n î - i serhanc
Evânî-i t ü r b e
Ş e m ' d a n - ı tarafeyn-) m i h r a b - ı Cihangir
F u r u h t k i der b â l â m u k a y y e d est
S — Kal't, be<ihet-i evanl-İ imaret bl'd-defa'ât
Vakıyye
Dirhem
10
200
200
100
200
200
Vakıyye
Dirhem
42
Ş
Şem'-i 'asel-i sefld, be-clhet-1 şem'-l büzürk-1
mihrab-ı caml'-l «erlf ve cami'-i Cihangir ve zaviye ve
mescld-1 Kara Ball
33
T — Şem-1 'asel-İ zerd..: 10 kantar, 83 lodra, 24 dirhem
Kantar
Beclhet-1:
1)
2)
3)
4)
5)
Şem'-i b ü z ü r k - i tarafeyn-i m i h r a b - ı cami'-i ş e r i f
Cami'-i C i h a n g i r
Cami'-$ zaviye
Mescid-i K a r a B a l i
Ş e m ' - i - h ü r d e , beı-ây-i tarafcyn-i m i h r a b - ı c a m i ' . i
şerif
lodra
Dirhem
77
27
90
75
9
28
48
60
16
ÖUm
160
6)
7)
8)
9)
BARKAN
T ü r b e - i şerife-i m e r h u m ve m a ğ f u r i e h
R â h ı â b ı c a m i ve K â ğ ı t h a n e
M ü h i m m ^ i tabbahin d e r teyali-i'îyd v e ' A ş u r e
Tabbahtn ve habbazin d e r leyle-i mevlûdU'n-Nebi, 'an M . ,
fî2dera
1
—
—
9
75
—
16
loo
124
-
15
60
V — Şcm'-I revgan-t pIh'*»: 2 313 akçe
Be<lhet-1:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
"
T ü r b e - i şerife-i m e r h u m p a d i ş a h
T ü r b c - i şerife-i m e r h u m Sultan
Cami'-i şerif4 Cihangir
Siraciyân^ı t â b h a n e - i nnsafirtn
B â s b a n â n ve guşt-ı i m a r e t
Habbaztn-i ' i m a r e t : 362 yevmen, f! 2
Tabbahtn-i ' i m a r e t : 362 yevmen, fî 1
Kâriz-i râh-ı âb-ı cami'-l şerif ve k â j ı d h a n c ve g.
Tabbahtn vc h a b b â z t n d e r leyalH 'îyd-i şerif ve 'Aşurft
Tabbahtn vc h a b b a z î n der lcyâlî.i m e v l û d , fî 2 d e f a
8
7^
S
4
2
» 12 eyhür
akçe
akçe
akçe
akçe
akçe
96
90
60
48
24
724
362
817
30
62
Ü — Hiyme..: 4 683 vezne
Be^M
Veme
1) Ta'am-1 ' t m a r e t - i ' A m i r e : 362 yevmen. fî 6 vezne
2) D â n c vc zerde-i m u k a r r e r e ve z i r b a ç der leyâlî i c u m ' â t vc Regaib ve B e r a t ve
mâh-ı Ramazan ve ' î d c y n : 82 yevmen, fî 4 vezne
3) Nân-ı fodula-i ' İ m a r e t - i ' A m i r e : 362 yevmen, fî 3,5
4 ) T a ' a m - ı m i s a f i r i n : 362 yevmen, fî 1,5 vezne
5) Kâse-şûyân-ı ' i m a r e t : 362 yevmen, fî 1 vime
6) Kızdırma-i f ı n n - ı fodula der 'ideyn, fî 3 vezne
7) Sıbyân-ı m e k t c b d e r e y y â m - ı ş i t â ~
8) Kal'î-kerdenri e v â n î - l ' i m a r e t i ' A m i r e , b i ' d ^ e f a ' â t
9) Et'imc-i mevlûdU'n-Nebi, 'an M . , K 2 d e f a
10) T a ' a m - ı A ş u r â
11) T a ' a m - ı hatme-i şerife
12) Rıhten-i ş e m ' 4 m i h r a b ve şem'-i h ü r d e
2 172
İ28
I 167
543
362
6
I5
20
49
I5
3
3
V — Şa'fr ve 'alef: 3190 kile 1 «İnik
Be^dbet-l:
Mle
şbük
2556
3
1) 'Alik-ı esbân-ı misafirîn-i t â b h a n e : 2888 re's, fİ 3
yevmen
Yevmen
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
'Alik-i
'AIIkM
'AUk4
'Alîk-i
'Alîkfi
'Altk-i
'Alîk-i
Amire
9) 'Alîk-i
10) ' A l t k - i
11) 'Alîk-j
csb-i kâtib-i evkaf
€sb4 ş e y h i ' i m a r e t
esb-i k â t i b i m e r e m m â t
esb-i kâtab-i kilar-ı imaret
esb^i vekil-i h a r ç
esb-i ser-bölük-i r â h ı âb-ı K â ğ j d h a n e
esbd ser-böliik-i yasakcıyân-ı ' I m a r e t - i
esb-i h a m m a l ı guşt-ı imaret-i ' A m i r e
e s b â n ı mezbelekeşjl 'Imaret-i 'Amler
esbân-ı m u ' t e m e d â n - ı evkaf, 7neferen
ttşlplk
362
362
362
362
362
362
I
1
1
I
1
I
90
90
90
90
90
90
2
2
2
2
2
2
362
362
362
362
1
1
2
7
90
90
181
633
2
2
—
2
SÜLEYMANİYE CAMİ
Y
VE
İMARETİ
—
TESİSLERİNE AİT Y I L L I K
BİR
MUHASEBE
BİLANÇOSU 993/994 (1585/1586)
Zeyt, berâ-yi kanadîl-i cami'-i şerif ve
g.
•\Q^
Kıvve
9 444
El-bâki mevcud, der kUar ınânde*'*
Kile
1)
El4ıınta m a a dakıyk-ı
2)
El-erz
3)
4)
Nohud
Şa'îrve'alef
5)
Nemek,
ber-vech-i
6)
Er-revgan-ı
7)
El-asel
8)
Nişasta
9)
Kayısı
10)
safî
tahmin
sâde
Bâdem
siyah
Sinik
4 272
0,5
1 162
2
409
0,5
710
3
449
2
Kantar
Lodra
Dirhem
148
31
131
80
98
60
8
5
80
13
61
152
12
95
80
2
27
26
61
146
11)
Alû-Yİ
12)
Mevîz-i
sürh
43
13)
Mevîz-i
siyah
16
1
112
3
59
106
4
90
88
14)
Nârdeng
15)
Şem'-i 'asel-i
zerd
Vakıyye
16)
17)
Piyaz, ber-vech-i
Dirhem
2 543
tahmin
Za'fran
11946
18)
Mastakî
19)
Fülfül
2
20)
Kemmûn
2
66
68
94
21)
Şem'-i
22)
Na'na-i
23)
Nişadır
25)
Şem'-i revgan-ı
25)
Ş e m ' - i revgan-ı p î h 504,5
193)
. j / U
sefîd
220
7
huşk
p î h , 504,5
akçe
akçe
13
27
43
178
6 395