Schleswig-Holstein Eyaleti

Schleswig-Holstein Eyaleti
Eğitim ve Kadın Bakanlığı
Başarılı Başlamak
Schleswig-Holstein’de bütünleyici dil öğrenme teşvik tasarısı
-------------------------------SPALTE 1 ANFANG------------------------------------------------------Başarılı Başlamak
Schleswig-Holstein’de bütünleyici dil öğrenme teşvik tasarısı
Dilsel yetenekler okuldaki başarı ve eğitim şansı, mesleki olanaklar ve toplumsal yaşama
aktif katılım açısından çok önemlidir. Günümüzde dilin öğrenilmesine ilişkin uygun “zaman
penceresinin” okula başlamadan çok daha öncesinde yer aldığını biliyoruz. Bundan dolayı
ailenin yanı sıra, çocuk gündüz bakım evlerine de çok büyük görevler düşmektedir: Temel
alanda dil ve konuşma gelişimi ne denli iyi gerçekleşebilirse, okulda başarılı olarak
çalışmalara katılabilme koşulları da o denli iyi olacaktır.
Dilin teşvik edilmesi gelişimin teşvik edilmesidir. Ağırlık noktasını oluşturan tüm çocukları
farklı farklı içine almaktadır:
■ Dil gelişimlerini yaşlarına uygun olarak tamamlamış olan çocuklar, gelişimlerinin daha da
devam etmesi açısından teşvik edilmeye ihtiyaç duyarlar.
■ Kendilerini dilsel olarak ifade etmede yetersiz olan ve örneğin; cümle kurmaya alışık
olmayan çocuklar, amaca yönelik alıştırmalar yapmalıdır.
■ Göçmen kökenli çocuklar ikinci dilin doğal olarak öğrenilmesinde desteğe ihtiyaç
duymaktadır.
■ Konuşma bozukluğu olan çocuklar teşvik merkezlerinin özel eğitimli dil iyileştirme
öğretmenleri tarafından desteklenmelidir.
-------------------------------SPALTE 2 ANFANG------------------------------------------------------Schleswig-Holstein’de geliştirilen ve federal ülke çapında örnek olarak geçen “bütünleyici dil
öğrenimi”, sadece farklı ağırlık noktalarını dikkate almamaktadır, ayrıca katılımcı kurumların
ve şahısların çalışmalarını da ilk defa bir ağ şeklinde birleştirmektedir. Tüm teşvik unsurları,
-dil öğreniminin teşvikinden geliştirme eğitimi çalışmalarına kadar
-geliştirilmiş bir genel sisteme entegre edilmiştir, ki bu sistem yetkilere göre ayırma
yapmamaktadır, bilakis temel alanda dil öğrenme teşvikini
-çocuk gündüz bakım evlerinde ve ilkokulda –bir bütün olarak algılamaktadır.
“Schleswig-Holstein bütünleyici dil öğrenimi” aşağıdaki yapıtaşlarından oluşmaktadır:
1. Dil öğreniminin teşviki ve çocuk gündüz bakım evlerinde dilsel yeteneğin
değerlendirilmesi
2. Çocuk gündüz bakım evlerinde daha fazla dil öğrenim teşvikine ihtiyaç duyan
çocuklarda üç yaş itibarıyla özel dil öğrenim teşviki
3. Öne alınmış okul kayıtları kapsamında dilin değerlendirilmesi.
4. Okul kaydı ile çocuğun okula başlaması arasında tercihli yoğun dil öğrenimi teşviki
(SPRINT)
5. Okulda dil öğrenimi teşviki (Daz-Merkezleri)
6. 3 ila 6 yaş grubunda dilin iyileştirilmesine yönelik önlemler
7. Eğitmenlerin ve öğretmenlerin eğitilmesi
8. Bilgi ve materyaller
-------------------------------SPALTE 3 ANFANG------------------------------------------------------Çocuk gündüz bakım evlerinde dil öğreniminin teşvik edilmesi
Okul öncesi dil gelişiminin üç ağırlık noktası bulunmaktadır:
1.Schleswig-Holstein, genel dil öğrenimi teşvikini çocuk gündüz bakım evlerinde mantıklı ve
sistematik bir şekilde kuran ilk federal eyalettir.
Daha henüz 1996/97 öğretim yılından itibaren tüm eyalette eğitmenlere ücretsiz olarak bir
dizi eğitimler sunulmaktadır ve eğitmenlere bu eğitimlerde genel dil öğreniminin teşviki
hususunda daha fazla bilgi aktarılmaktadır. Bir dizi, 25 kişiden oluşan bir grup etkinliği
kapsamaktadır. Şu ana kadar 6.000’in üzerinde eğitmen bu geliştirici eğitimlere katılmıştır.
Bu etkinliklerin içeriği zamanla sürekli olarak geliştirilmiş ve en yeni bilimsel bilgilere
uyarlanmıştır.
-------------------------------SPALTE 4 ANFANG------------------------------------------------------Ekstra olarak bir dil iyileştirme öğretmeninin gözetimi altında tutulan konuşma bozukluğu
bulunan çocuklara yönelik genel dil öğrenimi teşviki ilk başlarda ön planda yer almaktaydı.
Daha sonra eğitim, çocuk gündüz bakım evlerinin genel dil öğrenimi teşviki kapsamında asli
prevensiyonu olarak geliştirilmiştir. 2000 yılından itibaren buna, ileride edinilecek olan yazılı
dil ve okuma-imla zorluklarının önlenmesi amacıyla “fonoljik bilinçlilik” programı dahil
edilmiştir. Bu alan için özel materyaller hazırlanmıştır. Ayrıca çocuk gündüz bakım
evlerindeki dil iyileştirme öğretmenlerinin saat sayıları arttırılmıştır.
2. Dil durumunun değerlendirilmesi için gözlemleme süreci
2003 yılından itibaren “ikinci dilleri Almanca olan çocuklarda dil öğrenim teşviki” (doğal bir
şekilde öğrenilen ikinci
-------------------------------SPALTE 5 ANFANG------------------------------------------------------yabancı dilin desteklenmesi anlamında) üzerinde durulmaktadır.
Çocukların dil yeteneklerini daha iyi bir şekilde değerlendirebilmek ve söz konusu çocuğu
amaç doğrultusunda teşvik edebilmek için, SISMIK (kreşlerde göçmen kökenli çocukların
dilsel tutumu ve dile karşı olan ilgisi) ve SELDAK (Alman dili ile büyüyen çocuklarda dilin
gelişimi ve okur yazarlık) gözlemleme süreçleri geliştirilmiştir.
3. Özel dil öğrenim teşviki
2007 yılının temmuz ayından itibaren tüm bölgelerdeki ve bölgesiz kentlerdeki çocuk gündüz
bakım evlerinde, çocuk gündüz bakım evine kabulleri esnasında dil gelişim gereksinimi tespit
edilmiş olan çocuklar için özel dil öğrenim teşviki önlemleri bulunmaktadır. Dil seviyesinin
değerlendirilmesi esnasında çocuk gündüz bakım evlerindeki uzman elemanlar gereksinim
görülmesi halinde teşvik merkezlerindeki dil iyileştirme öğretmenleri tarafından
desteklenmektedir. Ardından ise çocuklar üç ila sekiz kişilik küçük gruplar halinde amaca
yönelik olarak uygun şekilde geliştirici eğitimden geçirilmiş olan eğitmenler tarafından veya
harici uzman elemanlar tarafından teşvik edilmektedir. Ancak bir konuşma bozukluğu söz
konusu olur ise, dil iyileştirme öğretmeni ilgili çocuğu kendi teşvik önlemlerine dahil
etmektedir. Özel teşvik önlemleri, dil seviyeleri yetersiz olan göçmen kökenli olan veya
göçmen kökenli olmayan çocuklara yönelik olarak düşünülmüştür.
-------------------------------SPALTE 6 ANFANG------------------------------------------------------Geliştirici Eğitimler
Artık eyaletin tüm bölgelerindeki ve bölgesiz kentlerinde eğitmenler için geliştirici eğitimler
sunulmaktadır.
Materyal
SISMIK için SELDAK için olan gözlem formları iki dilli anne-baba mektubu ve SchleswigHolstein’deki çocuk gündüz bakım evleri için özel olarak hazırlanmış “Kitas’da oyunlarla dil
öğrenme teşviki” adlı broşürle birlikte eyaletteki tüm kurumlara ücretsiz verilmiştir. Daha fazla
gözlem formu ve iki dilli anne-baba mektubunu Herder Yayınevinden temin edebilirsiniz.
“Kitas’da oyunlarla dil öğrenme teşviki” adlı broşürü temin edebileceğiniz yer: Joost
Basımevi, Eckernförder Strasse 239, 24119 Kronhagen, Tel. 0431 542231, Faks 0431
549434, e-mail:druckerei-joost@web.de
Bilgiler/Adresler
Eğitim ve Kadın Bakanlığı’nın talimatı doğrultusunda hazırlanan temel alanda dil öğreniminin
teşvikine ilişkin diğer çalışma yardımları çocuk gündüz bakım evlerine gönderilmektedir ve
www.bildung.schleswig-holstein.de eğitim portali üzerinde PDF-Dosyası olarak temin
edilebilir.
-------------------------------SPALTE 7 ANFANG------------------------------------------------------Okula başlamadan önce dil öğrenimin teşviki (SPRINT)
Bütünleyici dil öğrenme teşviki tasarısının geliştirilmesi kapsamında 2006 yılının başlarından
beri tüm eyalet çapında SPRINT-Kursları (Yoğun dil öğrenme teşviki) sunulmaktadır. Bu
kurslar Alman diline ilişkin çok az veya hiç bilgisi bulunmayan göçmen kökenli olan veya
göçmen kökenli olmayan çocuklara yöneliktir. Daha henüz okula kayıt işlemi esnasında
çocukların dil seviyeleri tespit edilmektedir. Dilin yetersizliğine ilişkin belirtiler görülür ise,
uzman elemanlar tarafından ikinci bir kontrol gerçekleştirilmektedir. Eğer yetersizliğin mevcut
olduğu onaylanır ise, çocuklara okula kayıt görüşmesi ile okula başlama süresi arasındaki
aylarda yoğun dil eğitimi kapsamında – 20 haftalık bir zaman dilimi boyunca altı ila on kişilik
veya daha az çocuktan oluşan küçük gruplar halinde günde iki saate kadar dil dersi
verilmektedir. 2007 yılında yaz tatiline kadar SPRINT-Kurslarında dil bilgileri iyileştirilen
takribi 3.000 çocuktan yüzde 65’i göçmen kökenlidir. Yeni Eğitim Kanunu ile SPRINTKurslarına katılım zorunlu hale gelmiştir.
-------------------------------SPALTE 8 ANFANG------------------------------------------------------Okula başlamadan önceki altı ay içerisindeki SPRINT-tekliflerinin yanı sıra ileride göçmen
kökenli annelere de ilk Almanca dil bilgilerinin verilmesi düşünülmektedir. Bu dil kursları,
SPRINT-Kurslarına paralel olarak sunulmaktadır.
Malzemeler
Flensburg Üniversitesi ile iş birliği içerisinde temel alanda dil öğrenme teşvikine ilişkin
yardımlar geliştirilmiştir. Bunun dışında çok kapsamlı materyal dosyası bulunmaktadır.
-------------------------------SPALTE 9 ANFANG------------------------------------------------------Okulda dil öğreniminin teşviki
Şu ana kadar göçmen kökenli çocuklara ve gençlere yönelik dil öğrenme teşviki genellikle
ilgili okullarda sunulmaktaydı. Bunun dışında Schleswig-Holstein Eyaleti “İkinci dil olarak
Almanca-Merkezlerinin” (DaZ-Merkezi) eğitimini desteklemektedir. DaZ-Merkezi’ adı altında,
bunun için belirlenmiş olan bir taşınma bölgesinde dahili ve harici öğrenciler için dil öğrenme
teşviki sunan okullar ile olan bağlantı anlaşılmaktadır. Şu anda dahi 15 bölgenin 13’ünde,
uygun dil öğrenme teşviki sunan toplam 49 tane DaZ-Merkezi bulunmaktadır.
-------------------------------SPALTE 10 ANFANG--------------------------------------------------Geliştirici Eğitimler
Geliştirici eğitim gereksinimleri düzenli DaZ-Konferansları ve DaZ-Çalışma Grupları şeklinde
IQSH’nın uzman görevlileri ile karşılanmaktadır.
Materyaller
Okullardaki DaZ-Teşvikine gereksinim duyulması halinde, okul öncesi dil öğrenme teşviki
(SPRINT) kapsamında başlanılmış olan eğitime devam edilmektedir. Okuldaki teşvike ilişkin
olarak 2008/09 öğretim yılı için standart öğretim planı esasları ve Saksonya Eyaletinin ikinci
dil olarak Almanca eğitim planının pratikte uygulanması esaslarına ilişkin yardımlar
hazırlanmaktadır. Ayrıca IQSH’de denenmiş ve tavsiyeye değer materyaller listesi dahil
olmak üzere kapsamlı dokümantasyonlar bulunmaktadır.
-------------------------------SPALTE 11 ANFANG----------------------------------------------------3 ila 6 yaş grubunda dilin iyileştirilmesi
Kreş çağında dil gelişiminin kısıtlanmış olması durumu ile ilgili önemli artışlar söz konusu
olmuştur. Bilim ve uygulama bundan dolayı bunun erkenden teşvik edilmesini talep
etmektedir. Schleswig-Holstein Eyaleti Eğitim ve Kadın Bakanlığı bu talebe yanıt vermiştir:
92 Dil İyileştirme Merkezinin en önemli görevi, söz konusu teşvikin okuldan evvel- çocuk
gündüz bakım evlerinde- yapılması suretiyle okullardaki dil iyileştirme eğitimlerinin teşvik
edilmesi gereksinimlerinin önüne geçilmesidir. Eğer çocuklar çocuk gündüz bakım evine
gitmiyorlarsa, o durumda kaidelere göre direkt olarak ebeveyni tarafından (örneğin doktorun
talimatı ile) merkeze kaydettirilir.
Schleswig-Holstein tasarısı çocuk gündüz bakım evlerini ve teşvik merkezlerinin dil
iyileştirme merkezlerini birbiri ile sıkı sıkıya birleştirmekte ve ayrıca çocukların çevresi de
buna dahil edilmektedir. Kreş yaşının başlangıcında merkezlerin dil iyileştirme öğretmenleri,
çocukları günlük hayatları içerisinde tanımak için gruplara yönelmektedir. Ayrıntılı dil
iyileştirme eğitimi kontrolü ancak belirgin konuşma bozukluğuna dair belirtilerin bulunması
halinde gerçekleştirilmektedir. Ardından ise, ilk önce diğer dil iyileştirme eğitimi önlemlerinin
ön koşulunu teşkil eden bir ebeveyn görüşmesi gerçekleştirilir.
-------------------------------SPALTE 12 ANFANG----------------------------------------------------Ebeveynden, çocukları evde oyuna dayalı çalışmalarla teşvik etmeleri istenir. Size ilaveten
bilgi materyalleri verilir.
Materyaller
50 sayfadan oluşan “Çocuk gündüz bakımevlerinde oyunlarla dilin teşvik edilmesi” broşürü
Kitas’da oyunlarla dilin teşvik edilmesine ilişkin esaslar, öneriler, oyun fikirleri, dil maceraları,
materyaller içermektedir. Küçük uygulama kılavuzu Kitas’daki genel dil teşvikine bir giriş
olarak düşünülmüştür. Broşür başına 1,50 euro (+ posta masrafları) karşılığında, aşağıdaki
adresten sipariş edilebilir:
Joost Basımevi, Eckernförder Strasse 239, 24119 Kronhagen, Tel. 0431 542231, Faks 0431
549434, e-mail:druckerei-joost@web.de
--------------------------LETZTE SEITE---------------------------------------------------------------Yetkili Kişiler
Eğitim ve Kadın Bakanlığı’nda:
■ Dr. Harald Otto
Telefon 0431 988-2405
IQSH’de
Kültürler arası eğitim ve yetiştirme ve ikinci dil
olarak Almanca için eyalet yetkilileri:
■ Andrea Först
Telefon 0431 988-2408
■ ■ Jan Stargardt
Telefon 0431 988-2574
■ ■ Eyalet Koordinatörü
Christiane Christiansen
Telefon 04321 5991
Telefon görüşme saatleri : Perşembe günleri
Saat 11.00 ila 12.00 arası,
Bunun dışında tele sekreter
■ ■ Reinhild Süβenguth
Telefon 0431 7209717
e-mail: suessenguth.janz@web.de
İnternet üzerinden bilgiler
Eğitim Portali
www.bildung.schleswig-holstein.de
Yayımcı: Schleswig-Holstein Eyaleti Eğitim ve Kadın Bakanlığı / Brunswiker Strasse 16-22,
24105 Kiel / Gerçekleştirme: b+c computergraphik, Kiel, www.b-u.c.com / Baskı: A. C.
Ehlers, Kiel / Aralık 2007 / İnternet üzerinde eyalet hükümeti:
www.landesregierung.schleswig-holstein.de / Bu broşür geri dönüştürülmüş kağıttan
üretilmiştir. / Bu broşür Schleswig-Holstein Eyalet Hükümetinin halkla ilişkileri kapsamında
dağıtılmıştır. Seçim reklamı yapan veya seçim yardımında bulunan partiler veya şahıslar
tarafından, seçim kampanyasında seçim reklamı amacı için kullanılamaz. Bu broşür,
yaklaşan bir seçime zamansal olarak değinmeden de eyalet hükümetin belli grupların
taraftarı olarak algılanmasına yol açabilecek bir şekilde kullanılamaz. Partiler, bu broşürü
kendi üyelerini bilgilendirmek amacıyla kullanabilir.