2011 rok - Powiat pszczyński

Transcription

S
S
S
Powiat Pszczyński
www.powiat.pszczyna.pl
S
S
S
Powiat Pszczyński
Wydawca:
Starostwo Powiatowe w Pszczynie
43-200 Pszczyna ul. 3 Maja 10
Tel: 032 449 23 00, fax 032 449 23 45
www.powiat.pszczyna.pl; promocja@powiat.pszczyna.pl
ISBN : 978-83-929973-4-4
Teksty: Kinga Pławecka – Bratek
Redakcja i przygotowanie: Wydział Promocji Powiatu i Integracji Europejskiej Starostwa Powiatowego w
Pszczynie
Korekta: Barbara Sopot- Zembok
Zdjęcia: archiwum Starostwa Powiatowego w Pszczynie, Kinga Pławecka- Bratek, Arkadiusz Gardiasz, Marcela
Dopieralska, Zbigniew Ryś, Tomasz Kuliga, Dariusz Skrobol, Mieczysław Hławiczka, Skansen „Zagroda Wsi
Pszczyńskiej”, Gospodarstwo Szkółkarskie Kapias, Gminny Ośrodek Kultury w Goczałkowicach - Zdroju
Tłumaczenia: Biuro Tłumaczeń ITAMAR www.tlumaczenia.pl
Projekt gra
czny i druk:Printy Poland Poligrafia, www.printypoland.pl
Wydanie: rok 2010
Muzeum Zamkowe
Muzeum Zamkowe w Pszczynie jest jednym
z najcenniejszych muzeów-rezydencji w kraju. Budynek
Gdzie historia spotyka się z teraźniejszością
pochodzący z XIV wieku był wielokrotnie przebudowywany.
Ostatnia
w stylu
neobarokowym
została
W
przeszłościprzebudowa
obszar dzisiejszego
powiatu
pszczyńskiego nieomal
przeprowadzona
w
latach
1870-1876
wg
projektu
wybitnego
w całości porastała puszcza, a jego zaludnienie do XIII w. było
francuskiego
architekta
Aleksandra
Hipolita
Destailleura.
niewielkie.
Dopiero
w drugiej
połowie owego
stulecia,
w dobie
Obecnie mieści
się tu muzeum
zamkowe,
któreosadniczym,
prezentuje
kolonizacji
wzorowanej
na niemieckim
prawie
pojawiły
się tu
nowe osadywnętrza
i wioski.zWtedy
też powstała
Pszczyna,
oryginalne
historyczne
przełomu
XIX i XX
wieku.
po
raz pierwszy
w dokumencie
z 1303
r.
Placówka
ta wymieniona
za przeprowadzone
prace
konserwatorskie
Pierwotnie,
obecnyotrzymała
teren powiatu
pszczyńskiego
był częścią
dzielnicy
i restauracyjne
prestiżową
nagrodę
w konkursie
krakowskiej.
Ze
Śląskiem
związał
się
w
1178
r.,
kiedy
to
stałe
Europa Nostra 1995. Na jej przyznanie niebagatelnynawpływ
wszedł w skład udzielnego księstwa raciborskiego rządzonego przez
miał również fakt, iż w zbiorach muzeum zachowało się aż
Mieszka Plątonogiego, wnuka Bolesława Krzywoustego. Jego
70% historycznego wyposażenia zamku. W chwili obecnej
potomek Leszek Raciborski oraz inni książęta śląscy złożyli w 1327
są oryginalne
z przełomu
r.udostępniane
hołd królowi czeskiemu.
I takwnętrza
na bliskomieszkalne
600 lat zostały
zerwane
XIX
i
XX
wieku,
apartamenty
cesarza
Wilhelma
stare więzi Śląska (w tym ziemi pszczyńskiej) z Polską.II, gabinet
miniatur,
XV XVI
– wieczne
piwnice gotyckie
oraz zbrojownia
Od
początków
w. w wyodrębnionej
uprzednio
z księstwa
pozwalają odwiedzającym
się przez
z klimatem
raciborskiego
ziemi pszczyńskiej,zapoznać
posiadającej
następne
stulecia
status
wolnego państwa stanowego, rządziły rody
rezydencji
magnackiej.
Special sites
S
Turzonów, Promniców, Anhaltów i w końcu Hochbergów – książąt
von Pless. Gdy w połowie XVIII w., w wyniku wojen śląskich,
król pruski Fryderyk Wielki odebrał Austrii większość Śląska,
zmodernizował zarządzanie zdobytą prowincją. Wtedy to w 1742 r.
powstał m. in. powiat pszczyński, do którego należały także tereny
dzisiejszych Katowic i Mysłowic, zaś zachodnie jego granice sięgały
po Bogumin. Pierwszym starostą mianowano Maksymiliana von
Skrbensky’ego.
Po wojnach napoleońskich nastąpiła reforma dotychczasowego
podziału administracyjnego Prus na nowe powiaty. Wtedy zachodnia
część powiatu pszczyńskiego weszła w skład nowoutworzonego
powiatu rybnickiego, zaś tereny obecnych Katowic i Mysłowic do
powiatu bytomskiego.
Po plebiscycie i powstaniach śląskich w 1922 r.
ze wschodniej części Górnego Śląska, która przypadła odrodzonej
Rzeczypospolitej, utworzono autonomiczne Województwo Śląskie.
Wśród wchodzących w jego skład powiatów największym pod
względem terytorialnym był powiat pszczyński (1069 km2, 126
tysięcy mieszkańców). Pierwszym jego polskim starostą został
dr Franciszek Lerch.
Wytyczone w 1922 r. granice powiatu zostały zachowane aż
do 1954 r. Po raz wtóry, po dwustu latach istnienia, znacznie
go pomniejszono, tym razem o połowę. Z jego uprzemysłowionej
części stworzono nowy powiat tyski, zaś jego zachodni skraj
rozdzielono między powiat rybnicki i nowopowstały powiat
wodzisławski.
W 1975 r. nastąpiła likwidacja powiatów. Ponownie powiaty
pojawiły się na mapie Polski po reformie administracyjnej w 1999
r. Odrodzony powiat pszczyński jest mniejszy w porównaniu z tym,
jaki istniał w 1975 r., gdyż nie włączono do niego gminy Bojszowy.
Obecnie liczy 6 gmin, zajmuje 471 km2 i zamieszkuje go ponad
105 tysięcy mieszkańców.
of Pszczyna is a perfect place for living, working, resting and
Where The
thepoviat
history
meets the present
relaxation. The beauty of this region has charmed many visitors to this
picturesque area.
In the past the area of today poviat of Pszczyna was almost
Museum
entirely Castle
covered
with the primeval forest, and the density
The Castle
Museum in
Pszczyna
is oneuntil
of the13th
most valuable
of population
remained
rather
small
century.museums-mansions in Poland. The building, going back to 14th century, has been
Only towards
the middle of that century, in the era of
reconstructed several times. The last reconstruction, in the Baroque
colonisation
based
theplace
Teutonic
law, thebasing
first settlements
Revival style,on
took
in 1870-1876
on the design of the
outstanding
French
architect
Alexandre
At
and villages
appeared.
That
was also
when Hippolyte
PszczynaDestailleur.
was
this is the
house
of the castle
museum,
founded,present,
first named
in the
document
dated
1303.presenting original
interiors from the turn of 20th century. The museum was awarded
Initially,athe
present area of the poviat of Pszczyna belonged
prestigious prize in Europa Nostra 1995 competition for the conservato the province
Krakow.
It was
tiedout.
to Its
theaward
Silesia
1178attributed
tion and of
renovation
works
carried
wasin
largely
the facta that
has of
preserved
as much
as 70% of the
when it to
became
partthe
of museum
the Duchy
Racibórz
governed
originalI furnishings
of the
At present,
it is possible
by Mieszko
Tanglefoot,
a castle.
grandson
of Bolesław
IIIto see the
original residential interiors from the turn of 20th century, the MiniatuWrymouth.
His descendant, Leszek of Racibórz, and other
res' Room, the apartments of the Emperor Wilhelm II, 15th – century
dukes ofGothic
Silesia
paid homage
to thewhich
Bohemian
in with the
basement
and the Armoury
embrace crown
the visitors
spirit
the magnate's
mansion.
1327. And
inofsuch
a way the
old ties of Silesia (including
the Pszczyna region) with Poland were broken for over 600
years. Sehenswürdigkeiten mit Ambiente
Since Im
theKreis
early
16th
the Pszczyna
region,
Pszczyna
kanncentury,
man gut wohnen,
arbeiten, sich
erholen und die
Zeit
angenehm from
vertreiben.
Die Reize
Region
bezauberten
und
separated
previously
the Duchy
of unserer
Racibórz,
being
the
begeistern weiterhin viele Besucher des malerischen Erdfleckens.
independent
state country throughout the next centuries,
was governed by the Thurzos, Promnitzs, Anhalts and
Schlossmuseum
finally Hochbergs
– dukesinvon
Pless.ist When
in kostbarsten
mid-18th MuseenDas Schlossmuseum
Pszczyna
eines der
century, -Residenzen
following Polens.
the Silesian
Wars,
the king of
Prussia Gebäude
Das aus dem
14. Jahrhundert
stammende
wurde
mehrmals
umgebaut.
Der letzte
Umbau
im Stil des
Neobarocks
Frederick
the Great
won
the greater
part of
the Silesia
from
den Jahren 1870-1876 gemäß dem Entwurf des bedeutenden
Austria, fand
he in
changed
the method of administrating the
französischen Architekten Gabriel-Hippolyte Destailleur (auch
newly-acquired
province. As
a result,
in 1742statt.
the Heutzutage
poviat of befindet
Hippolyte-Alexandre
Destailleur
genannt)
Pszczynasich
was
created,
comprisingdas
also
regions
of today
hier
das Schlossmuseum,
diethe
echten
historischen
Innenräume
aus
derMysłowice,
Wende des 19.
zumwestern
20. Jahrhundert
präsentiert.
Katowice
and
with
borders
reachingDas
as Museum
erhielt
für
die
durchgeführten
im
far as Bogumin.
Maximilian
von SkrbenksyRestaurierungsarbeiten
was appointed
Denkmalpflege-Wettbewerb Europa Nostra 1995 einen Prestige-Preis.
the first Seine
starost.
Verleihung wurde auch dadurch wesentlich beeinflusst, dass in
After den
theSammlungen
Napoleonicdes
wars
the 70%
existing
administrative
Museum
der historischen
Ausstattung des
erhalten
Zur Zeit
gewähren
Wohnräume
division Schlosses
of Prussia
waswurde.
changed
and
new echte
poviats
were aus der
19. zum 20.Jahrhundert, die Appartements des Kaisers
created. Wende
It wasdes
then
that the western part of the poviat
Wilhelm des II., das Miniaturenkabinett, gotische Kellerräume aus dem
of Pszczyna
was incorporated
into the
newly-created
15. Jahrhundert
sowie die Rüstkammer
einen
Einblick in das Ambiente
poviat ofeiner
Rybnik,
while the regions of today Katowice and
Magnatenresidenz.
Mysłowice – into the poviat of Bytom.
After theDes
plebiscite
and the Silesian Uprisings of 1922, the
lieux pittoresques
fait bon
vivreUpper
à Pszczyna
est dans
ses environs. Il into
y fait the
bon y habiter,
eastern Il
part
of the
Silesia,
incorporated
travailler
s'y détendre.
charmes
dethe
notre
région en ont envoûtés
new Republic
ofetPoland,
was Les
turned
into
autonomous
plus d'un et ce lieu pittoresque continue de nous enchanter.
Voivodeship of Silesia. The poviat of Pszczyna had the
greatest Le
territory
of all thede
poviats
in Silesia (1069 km2,
château-musée
Pszczyna
126 thousands
inhabitants).
first
starost was
dr. renommé
Le château
de Pszczyna estIts
l'un
des Polish
châteaux-musées
les plus
de Pologne.
Franciszek
Lerch. Son origine remonte au XIVème siècle. Il subit, par la suite,
moultes
transformations.
La dernière
années
The poviat
boundaries
delineated
inremonte
1922 aux
were
not1870-1876
quand, d'après les plans du célèbre architecte français Alexandre Hippochangedlyte
until
1954, when
the poviat
territory
was again,
Destailleur,
il fut remanié
dans un
style néo-baroque.
Aujourd'hui,
after two-hundred-year
existence,
reduced,
this
by début
le château-musée nous
présente des
intérieurs
de time
fin XIXème,
XXème siècles conservés
dansturned
leur aspect
originel.
Il a reçu
le prestigieux
half. Its industrialised
part was
into
the new
poviat
« Europa
» en 1995
pour was
la qualité
de sa between
restauration et de sa
of Tychy,prix
whereas
itsNostra
western
section
divided
conservation, mais aussi parce que son mobilier est d'origine, à 70% .
the poviat
Rybnik
and lesthe
newly-created
poviat
of II et sa
Vousof
pourrez
y visiter
appartements
l'empereur
Wilhelm
Wodzisław.
collection de miniatures, le tout remontant fin XIXème, début XXème,
ainsi poviats
que ses sous-sols
gothiques du
XVème
abritant on
unethe
salle d'arme.
In 1975 the
were abolished.
They
appeared
L'ensemble
d'apprécier les ambiances
les atmosphères
Polish map
again vous
afterpermettra
the administrative
reform ofet1999.
du cadre de vie des magnats.
The new poviat of Pszczyna is smaller than it was in 1975,
as the gmina of Bojszowy was not incorporated. At present
the poviat is composed of 6 gmina districts, covering 471
km2 and inhabited by over 105 thousand people.
S
S
binet
wnia
atem
Gothic basement and the Armoury which embrace the visitors with the
spirit of the magnate's mansion.
15. Jahrhundert sowie die Rüstkammer einen Einblick in das Ambiente
einer Magnatenresidenz.
Sehenswürdigkeiten mit Ambiente
Des lieux pittoresques
travailler et s'y détendre. Les charmes de notre région en ont envoûtés
Kreis Pszczyna kannauf
mandie
gut wohnen,
arbeiten,trifft
sich erholen undUn
die lieu
Il fait
à Pszczyna
est dans sesseenvirons.
Il y fait bon y habiter,
Wo die Im
Vergangenheit
Gegenwart
oùbon
le vivre
passé
et le présent
rencontrent
Zeit angenehm vertreiben. Die Reize unserer Region bezauberten und
Das Gebiet des Kreises Pszczyna war in der Vergangenheit
Le tènement de l’actuel district de Pszczyna était, par le
beinahe Schlossmuseum
ganz mit einem Urwald bewuchert und die
passé etLepresque
en totalité,
recouvert de forêts vierges.
château-musée
de Pszczyna
Das Schlossmuseum
Pszczyna ist eines
der kostbarsten
Le XIIIème
château desiècle
Pszczyna
est l'un des
les n’est
plus renommé
Besiedlung
bis zum 13.in Jahrhundert
dünn.
Erst in MuseenJusqu’au
il n’était
quechâteaux-musées
peu habité. Ce
-Residenzen
Polens.
Das aus
dem 14. Jahrhundert
de Pologne.
Son origine
au XIVème
siècle.
subit, par la suite,
der zweiten
Hälfte
dieses
Jahrhunderts,
in stammende
der Zeit Gebäude
que dans
la seconde
moitiéremonte
du XIIIème
qu’il
futIlcolonisé
wurde mehrmals umgebaut. Der letzte Umbau im Stil des Neobarocks
moultes transformations. La dernière remonte aux années 1870-1876
der Ansiedlung
deutschen
Siedlungsrecht,
et que quand,
villages
et les
peuplades
s’y installèrent
s’inspirant
fand in dennach
Jahren dem
1870-1876
gemäß dem
Entwurf des bedeutenden
d'après
plans du célèbre
architecte français
Alexandre Hippoerschienen
hier neueArchitekten
Siedlungen
und Dörfer. Destailleur
Damals (auch
du droit
peuplement
allemand.
date Aujourd'hui,
de
französischen
Gabriel-Hippolyte
lyte de
Destailleur,
il fut remanié
dans un Pszczyna
style néo-baroque.
Destailleur
genannt)
statt.ersten
Heutzutage
le château-musée
nous présente
intérieurs
de fin XIXème, début
entstandHippolyte-Alexandre
auch der Ort Pszczyna
[Pleß],
der zum
Mal befindet
cette époque.
Les premières
tracesdesécrites
la concernant
hier das Schlossmuseum,
das1303
die echten
historischen
Innenräume
XXème
siècles conservés dans leur aspect originel. Il a reçu le prestigieux
in einemsich
Dokument
aus dem Jahre
erwähnt
wurde.
remontent
à 1303.
aus der Wende des 19. zum 20. Jahrhundert präsentiert. Das Museum
prix « Europa Nostra » en 1995 pour la qualité de sa restauration et de sa
Ursprünglich
Gebiet
des heutigen Kreises
Pszczyna
erhielt war
fürdas die
durchgeführten
Restaurierungsarbeiten
im
ein Teil des
Bezirks Krakau. 1178Europa
band es
sich1995
an Schlesien,
A l’origine,
l’actuel
territoire
de Pszcyna
était
une II et sa
Denkmalpflege-Wettbewerb
Nostra
einen Prestige-Preis.
Vous pourrez
y visiter
les appartements
l'empereur
Wilhelm
Seine Verleihung
wurde auch dadurch
wesentlich beeinflusst,
in
collection
de province
miniatures,de
le tout
remontant
fin rattaché
XIXème, début
als ständiger
Teil des unabhängigen
Herzogtums
Ratibor dassdépendance
de la
Cracovie.
Il fut
à la XXème,
denRegierung
Sammlungenvon
des Mieszek
Museum 70%
der historischen
Ausstattung
des
ainsi
que Il
sesfut
sous-sols
gothiques du
XVèmeau
abritant
salle d'arme.
unter der
Plątonogi
[Mieszek
I.
Silésie
en
1178.
définitivement
intégré
grandune
duché
Schlosses erhalten wurde. Zur Zeit gewähren echte Wohnräume aus der
L'ensemble vous permettra d'apprécier les ambiances et les atmosphères
Kreuzbein],
Enkel
deszum
Bolesław
Krzywousty
[Bolesław III.
de Raciborz
sous
de Mieszko Jambes Mêlées, petitWende
des 19.
20.Jahrhundert,
die Appartements
des Kaisers
du cadre
de le
vierègne
des magnats.
Schiefmund].
Nachfahre
Leszek Raciborski
[Lestko aus dem
fils de Boleslaw le Bouche-Torse. Son descendant, Leszek
WilhelmSein
des II.,
das Miniaturenkabinett,
gotische Kellerräume
15. Jahrhundert
sowie die
RüstkammerHerzöge
einen Einblick
in das Ambiente
von Ratibor]
sowie andere
schlesische
huldigten
Raciborski ainsi que les autres princes de Silésie ont fait
einer
Magnatenresidenz.
1327 dem
tschechischen
König. So wurden für fast 600
allégeance à la couronne de Tchéquie en 1327. C’est ainsi,
Jahre die alten Bindungen Schlesiens (darunter auch des
que durant près de 600 ans, la Silésie (terres de Pszczyna
Des lieux
pittoresques
Plesser Landes)
mit
Polen abgebrochen.
comprises) fut séparée de la Pologne.
Il fait bon vivre à Pszczyna est dans ses environs. Il y fait bon y habiter,
Von Anfang
des
16.
Jahrhunderts
an
regierten
die
Geschlechter
Thurzó,
Promnitz,
Anhalt
und
Dès le début du XVIème siècle, le territoire de Pszczyna
plus d'un
et ce lieu von
pittoresque
continuevon
de nous
enchanter.
Hochberg – die Fürsten von Pless das vorher aus dem
fut, lui même, séparé du grand duché de Raciborz pour
Le château-musée
de PszczynaPlesser Land, das
Herzogtum
Ratibor ausgegliederte
devenir durant le siècle suivant un état souverain et libre
château deJahrhunderte
Pszczyna est l'un des
plus renommé
über dieLenächsten
denchâteaux-musées
Status eines les
freien
sous la houlette des dynasties des Turzon, des Promnitz,
de Pologne. Son origine remonte au XIVème siècle. Il subit, par la suite,
Ständestaates
innehatte.
Als
Mitte
des
18.
Jahrhunderts
der
des Anhalt, et enfin des Hochberg – princes von Pless. Vers
preußische
König
Friedrich
dercélèbre
Große
in denfrançais
schlesischen
le milieu du XVIIIème, à la suites des guerres de Silésie,
quand,
d'après
les plans du
architecte
Alexandre Hippoil fut remanié
un style néo-baroque.
Aujourd'hui,
Kriegen lyte
die Destailleur,
Hälfte Schlesiens
vondans
Österreich
annektierte,
le roi de Prusse Frédéric le Grand, annexa la majeure
le château-musée
nous présenteder
des eroberten
intérieurs de Provinz.
fin XIXème, début
modernisierte
er die Verwaltung
partie de la Silésie, la reprenant à l’Autriche. Il modernisa
XXème siècles conservés dans leur aspect originel. Il a reçu le prestigieux
Damals, prix
im Jahre
1742
entstand
unter
anderem
der
Plesser
l’administration
de sa nouvelle province. C’est ainsi, en
« Europa Nostra » en 1995 pour la qualité de sa restauration et de
sa
Kreis, zuconservation,
welchem auch
Gebiete
desson
heutigen
Katowice
1742,
que le district de Pszczyna fut créé. Il comprenait
mais die
aussi
parce que
mobilier est
d'origine, à 70%
.
Vous und
pourrezMysłowice
y visiter les [Myslowitz]
appartements l'empereur
[Kattowitz]
gehörtenWilhelm
und II etlessa territoires de l’actuelle ville de Katowice et de celle de
collection de
miniatures,
le tout remontant
fin XIXème,
début XXème,
dessen westliche
Grenze
bis Bohumin
[Oderberg]
reichte.
Myslowice. A l’ouest, ses frontières s’étendaient jusqu’aux
ainsi que ses sous-sols gothiques du XVème abritant une salle d'arme.
Als erster
Starost
wurde
Maksymilian
von
Skrbensky
frontières de Bogumin. Le premier staroste à administrer
ernannt.du cadre de vie des magnats.
ce fief était Maximilien von Skrbensky.
Im Zuge der napoleonischen Kriege erfolgte in Preußen
eine Bodenreform, woraufhin neue Kreise entstanden.
Vers la fin des campagnes napoléoniennes, le découpage
Damals wurde der westliche Teil des Plesser Kreises dem
administratif de la Prusse fût réformé et de nouveaux
neu gegründeten Kreis Rybnik, die Gebiete des heutigen
districts virent le jour. La partie ouest du district de
Katowice und Mysłowice wiederum dem Kreis Beuthen
Pszczyna fut absorbée par celui de Rybnik, nouvellement
[heute Bytom] zugeteilt.
créé, et les actuels territoires de Katowice et de Myslowice
Nach dem Plebiszit und den schlesischen
par celui de Bytom.
Aufständen wurde 1922 aus dem östlichen Teil
Oberschlesiens, welches der wieder entstandenen Republik
A la suite du référendum et des soulèvements qui s’en
Polen zufiel, die autonome Woiwodschaft Schlesien
suivirent, la partie Est de la Haute Silésie devenait, en
errichtet. In der Woiwodschaft Schlesien war der Plesser
1922, province de la République Polonaise renaissante
Kreis im Hinblick auf sein Territorium der größte (1069
et prenait le statut de Voïvodie Autonome de Silésie. Le
km2, 126 Tausend Einwohner). Der erste polnische Landrat
district de Pszczyna était le plus grand des districts de
(Starost) wurde dr. Franciszek Lerch.
la Voïvodie (1069 km², 126.000 habitants). Son premier
Die 1922 abgesteckten Kreisgrenzen blieben bis 1954
staroste polonais fut le Docteur François Lerch.
erhalten. Dann wurde er, nach über zweihundertjährigem
Bestehen, zum zweiten Mal erheblich verkleinert, diesmal
Les frontières de 1922 du district de Prszczyna sont restées
um die Hälfte. Aus seinem industrialisierten Teil wurde der
inchangées jusqu’en 1954. Une fois de plus, le district de
Kreis Tychy [Tichau] errichtet, sein westlicher Saum wurde
Pszczyna a été amputé, cette fois de moitié, après deux
zwischen dem Kreis Rybnik und dem neu gegründeten
siècles d’existence. Sa partie industrialisée devint le district
Kreis Wodzisław [Loslau] aufgeteilt.
de Tychy. Sa partie ouest fut divisée entre celui de Rybnik
1975 erfolgte die Auflösung der Kreise. Die Kreise
et celui de Wodzilaw nouvellement créé.
erschienen erneut nach der Verwaltungsreform von 1999
auf der Karte Polens. Der wiedererstandene Kreis Pszczyna
En 1975 les districts furent supprimés, pour réapparaître
von 1999 ist kleiner als der von 1975, da die Gemeinde
en 1999. Au passage le district de Pszczyna a été réduit
Bojszowy [Boischow] nicht eingegliedert wurde. Er zählt
de la commune de Bojszowa. Actuellement, il est composé
heutzutage 6 Gemeinden, umfasst 471 km2 und wird von
de 6 communes et compte quelques 471 km² et plus de
über 105 Tausend Einwohner bewohnt.
105.000 habitants.
Miejsca z klimatem
Muzeum Zamkowe
Muzeum Zamkowe w Pszczynie jest jednym
z najcenniejszych muzeów-rezydencji w kraju. Budynek
pochodzący z XIV wieku był wielokrotnie przebudowywany.
Ostatnia przebudowa w stylu neobarokowym została
przeprowadzona w latach 1870-1876 wg projektu wybitnego
francuskiego architekta Aleksandra Hipolita Destailleura.
Obecnie mieści się tu muzeum zamkowe, które prezentuje
oryginalne historyczne wnętrza z przełomu XIX i XX wieku.
Placówka ta za przeprowadzone prace konserwatorskie
i restauracyjne otrzymała prestiżową nagrodę w konkursie
Europa Nostra 1995. Na jej przyznanie niebagatelny wpływ
miał również fakt, iż w zbiorach muzeum zachowało się aż
70% historycznego wyposażenia zamku. W chwili obecnej
udostępniane są oryginalne wnętrza mieszkalne z przełomu
XIX i XX wieku, apartamenty cesarza Wilhelma II, gabinet
miniatur, XV – wieczne piwnice gotyckie oraz zbrojownia
pozwalają odwiedzającym zapoznać się z klimatem
rezydencji magnackiej.
Special sites
S
The poviat of Pszczyna is a perfect place for living, working, resting and
relaxation. The beauty of this region has charmed many visitors to this
picturesque area.
Castle Museum
The Castle Museum in Pszczyna is one of the most valuable museums-mansions in Poland. The building, going back to 14th century, has been
reconstructed several times. The last reconstruction, in the Baroque
Revival style, took place in 1870-1876 basing on the design of the
outstanding French architect Alexandre Hippolyte Destailleur. At
present, this is the house of the castle museum, presenting original
interiors from the turn of 20th century. The museum was awarded
a prestigious prize in Europa Nostra 1995 competition for the conservation and renovation works carried out. Its award was largely attributed
to the fact that the museum has preserved as much as 70% of the
original furnishings of the castle. At present, it is possible to see the
original residential interiors from the turn of 20th century, the Miniatures' Room, the apartments of the Emperor Wilhelm II, 15th – century
Gothic basement and the Armoury which embrace the visitors with the
spirit of the magnate's mansion.
Sehenswürdigkeiten mit Ambiente
Im Kreis Pszczyna kann man gut wohnen, arbeiten, sich erholen und die
Zeit angenehm vertreiben. Die Reize unserer Region bezauberten und
Schlossmuseum
Das Schlossmuseum in Pszczyna ist eines der kostbarsten Museen-Residenzen Polens. Das aus dem 14. Jahrhundert stammende Gebäude
wurde mehrmals umgebaut. Der letzte Umbau im Stil des Neobarocks
fand in den Jahren 1870-1876 gemäß dem Entwurf des bedeutenden
französischen Architekten Gabriel-Hippolyte Destailleur (auch
Hippolyte-Alexandre Destailleur genannt) statt. Heutzutage befindet
sich hier das Schlossmuseum, das die echten historischen Innenräume
aus der Wende des 19. zum 20. Jahrhundert präsentiert. Das Museum
erhielt
für
die
durchgeführten
Restaurierungsarbeiten
im
Denkmalpflege-Wettbewerb Europa Nostra 1995 einen Prestige-Preis.
Seine Verleihung wurde auch dadurch wesentlich beeinflusst, dass in
den Sammlungen des Museum 70% der historischen Ausstattung des
Schlosses erhalten wurde. Zur Zeit gewähren echte Wohnräume aus der
Wende des 19. zum 20.Jahrhundert, die Appartements des Kaisers
15. Jahrhundert sowie die Rüstkammer einen Einblick in das Ambiente
einer Magnatenresidenz.
Des lieux pittoresques
Il fait bon vivre à Pszczyna est dans ses environs. Il y fait bon y habiter,
Le château-musée de Pszczyna
Le château de Pszczyna est l'un des châteaux-musées les plus renommé
de Pologne. Son origine remonte au XIVème siècle. Il subit, par la suite,
quand, d'après les plans du célèbre architecte français Alexandre Hippolyte Destailleur, il fut remanié dans un style néo-baroque. Aujourd'hui,
le château-musée nous présente des intérieurs de fin XIXème, début
XXème siècles conservés dans leur aspect originel. Il a reçu le prestigieux
prix « Europa Nostra » en 1995 pour la qualité de sa restauration et de sa
Vous pourrez y visiter les appartements l'empereur Wilhelm II et sa
collection de miniatures, le tout remontant fin XIXème, début XXème,
ainsi que ses sous-sols gothiques du XVème abritant une salle d'arme.
du cadre de vie des magnats.
Miejsca z klimatem
Muzeum Zamkowe
T
A
Miejsca z klimatem
Brama Wybrańców
W 1687 roku budowniczy Consilio Milius wzniósł budynek tzw. ”Warty”,
w której straż sprawowali wybierani przez kolejnych Promnitzów żołnierze
(stąd ich nazwa „wybrańcy”). Jest to jeden z najstarszych zabytków
w Pszczynie zachowany w niezmienionym kształcie. Obecnie w Bramie
Wybrańców mieści się kawiarnia Cafe u Telemanna oraz Biuro Informacji
Turystycznej.
Wybrantzen Gate (Gate of the
Privileged)
In 1687 the builder called Consilio Milius
erected the so-called Guardhouse, from
where the soldiers selected by consecutive
members of the Promnitz family (and
hence their “wybrantzen” - “privileged”
name) guarded the area. This is one of the
oldest historical monuments of Pszczyna
which has not been altered. At present the
Wybrantzen Gate houses Telemann's Café
and the Tourist Information Centre.
Wybrantzen-Tor
La Porte des Elus
1687 errichtete der Baumeister Consilio
Milius das Gebäude der so genannten
„Wache“, in der die durch die aufeinander
folgenden Fürsten von Promnitz gewählten Soldaten den Wachdienst hielten
(daher der Name „Wybrantzen“ also „die
Auserwählten“). Es ist einer der ältesten
in unveränderter Form erhaltenen Bauten
in Pszczyna. Heutzutage befindet sich im
Wybrantzen-Tor das Café bei Telemann
„Cafe u Telemanna” sowie das Büro der
Touristeninformation.
En 1687 le bâtisseur Consilio Milius a érigé
un bâtiment dit « de garde ». La garde était
assurée par des soldats choisis par les
générations se succédant des Promnitz
(d'où le nom « d'Elus »). C'est l'un des plus
anciens monuments de Pszczyna à avoir
été conservé dans son état d'origine.
Aujourd'hui « La porte des Elus » abrite le «
Café chez Telemann » et l'Office de Tourisme.
Miejsca z klimatem
Pszczyński rynek
Podczas wizyty w Pszczynie koniecznie trzeba zwiedzić osiemnastowieczną starówkę, która zachowała tradycyjny,
średniowieczny układ przestrzenny. Liczne kawiarnie i restauracje mieszczące się na rynku przyciągają swoją
niezwykłą atmosferą. W cieniu ozdobnych platanów można spędzić niezapomniane chwile i przysiąść na ławeczce
wraz z księżną Daisy.
10
R
Market Square in Pszczyna
Marktplatz in Pszczyna
La place du marché de Pszczyna
Visiting Pszczyna it is simply
necessary to see the 18th – century
old town with the traditional
Medieval layout preserved. Numerous cafés and restaurants located
within the market square attract
with their special atmosphere. The
shadow of the ornamental plane
trees can offer wonderful time
spent in the company of duchess
Daisy.
Bei einem Besuch in Pszczyna sollten
Sie unbedingt die Altstadt aus dem
18.Jahrhundert besichtigen, in der die
traditionelle,
mittelalterliche
Raumordnung erhalten blieb. Zahlreiche Cafés und Restaurants auf dem
Marktplatz laden Sie mit ihrer
einzigartigen Atmosphäre zum Besuch
ein. Im Schatten dekorativer Platanen
können Sie unvergessliche Momente
erleben und sich auf einer Bank
zusammen mit der Fürstin Daisy
niederlassen.
La visite de la vieille ville de Pszczyna est
incontournable. Si les bâtiments sont du
XVIIIème, le plan du quartier a gardé son
caractère médiéval. Autour de la place du
marché vous trouverez de nombreux
restaurants ou cafés qui vous séduiront
par les atmosphères exceptionnelles qui y
règnent. Vous pourrez vivre des instants
inoubliables à l'ombre des platanes,
quand assis sur un banc vous vous
imaginerez en compagnie de la princesse
Daisy.
Miejsca z klimatem
Park Pszczyński
Przechodząc z rynku w Pszczynie przez Bramę Wybrańców i dalej przez dziedziniec zamkowy, wchodzimy na teren 156 ha zabytkowego parku pszczyńskiego.
Licznie odwiedzany przez turystów przez cały rok przyciąga swoją różnorodnością i bogactwem obiektów. Założony w XVI wieku,
został przekształcony w XVIII wieku z ogrodu renesansowego w ogród barokowy. Obecny kształt parku pochodzi z II połowy XIX
wieku.
Kompozycji nadano cechy ogrodu romantycznego, wykorzystując charakterystyczne i modne wówczas elementy: skupiska drzew
i krzewów, rozlewiska rzeczne, łukowe mostki nad kanałami, altany i inne budowle.
Odnajdziemy tu między innymi stajnie książęce, lodownię oraz herbaciarnię i bramę chińską. Z XVIII-wieczną kapliczką „Bądź Wola
Twoja” związana jest legenda, według której to tutaj właśnie wojewoda krakowski Andrzej Tęczyński dopędził uciekającego do Francji
króla Henryka Walezjusza, starając się bezskutecznie nakłonić go do powrotu na polski tron.
W zachodniej części parku, w tzw. Zwierzyńcu, w malowniczym otoczeniu, znajduje się pole golfowe. Przylega ono do terenów,
na których powstała Pokazowa Zagroda Żubrów.
O
Park of Pszczyna
Park in Pszczyna
Le parc de Pszczyna
Leaving the market square of Pszczyna through
the Wybrantzen Gate and across the courtyard,
we enter the historical park of Pszczyna, with the
area of 156 hectares.
With ample visitors all year round, it attracts with
its diversity and multitude of structures.
Founded in 16th century, it was turned from the
Renaissance into the Baroque garden in the 18th
century. The present shape of the park goes back
to the second half of the 19th century.
The garden was given the features of a Romantic
landscape park, using the characteristic components considered fashionable at that time:
clumps of trees and shrubs, river pools, arched
bridges over the channels, gazeboes and other
structures.
We can find here among others royal stables,
glacière, tea-room and the Chinese gate. The 18th
- century shrine “Bądź Wola Twoja” (Fiat Voluntas Tua) is the subject of a legend claiming that it
was here that the voivode of Krakow Andrzej
Tęczyński reached the king Henry III of France on
his way to France, trying to convince him to
return to the throne of Poland.
In the western part of the park, in the so-called
Menagerie, a golf course is located. It adjoins the
grounds where the Bison Centre (Pokazowa
Zagroda Żubrów) was created.
Wenn wir von dem Markt in Pszczyna durch das
Wybrantzen-Tor und weiter durch den Schlosshof gehen, treffen wir direkt auf das Gelände der
156 ha großen Parkanlage in Pszczyna.
Der rund ums Jahr zahlreich von Touristen
besuchte Park zieht seine Besucher mit der
Vielfalt und dem Reichtum seiner Architektur an.
Der im 16. Jahrhundert gegründete Park wurde
im 18.Jahrhundert von einem Renaissance-Garten in einen Barock-Garten umgestaltet. Die
heutige Parkanlage stammt aus der zweiten
Hälfte des 19. Jahrhunderts.
Der Garten wurde romantisch ausgestaltet, mit
den damals modernen Elementen: Ansammlungen von Bäumen und Sträuchern, Flussauen,
Bogenbrücken über Kanäle, Lauben und anderen
Bauten.
Wir finden hier unter anderem die fürstlichen
Pferdeställe, das Eishaus und das chinesische Tor.
Mit der Kapelle aus dem 18. Jahrhundert „Dein
Wille geschehe” ist eine Legende verbunden,
nach welcher der Krakauer Woiwode Andrzej
Tęczyński den nach Frankreich flüchtenden
König Henryk Walezy eben hier einholte und ihn
vergebens zur Rückkehr auf den polnischen
Thron bewegen wollte.
Im westlichen Teil des Parks, dem sog. Tiergarten
[Zwierzyniec], befindet sich ein Golfplatz in
malerischer Umgebung. Der Golfplatz grenzt an
das Gelände, auf dem das Schaugehege der
Wisente [Pokazowa Zagroda Żubrów] entstanden
ist.
En partant de la place du marché de Pszczyna
vous passerez sous la « Porte des Elus » puis
traverserez le domaine du château, pour atteindre le parc historique de Pszczyna qui s'étend sur
156 ha.
La grande variété de ses essences et de ses mises
en scène végétales attirent les visiteurs tout au
long de l'année. Le parc fut créé au XVIème siècle,
à l'époque de style renaissance il fut transformé
en parc de style baroque au XVIIIème. Son style
actuel lui a été donné dans la seconde moitié du
XIXème. Il fut, alors, redessiné dans le style
romantique en vogue à l'époque : bosquets,
ruisseaux et plans d'eau, ponts en arc par dessus
des canaux, kiosques etc ...
Vous y trouverez, entre autres, les écuries
princières, une glacière, un salon de thé et une
porte de garde chinoise. Selon un légende, la
chapelle du XVIIIème, « Badz Wola Twoja » [Que
Ta Volonté soit Faite] et l'endroit où le voïvode
Andrzej Teczynski rattrapa, dans sa fuite vers la
France, le roi Henri de Valois et essaya, en vain,
de le persuader de revenir sur le trône de Pologne.
Un parcours de golf a été créé dans la partie Ouest
du parc, dite le « Bestiaire ». Cette partie du parc,
très pittoresque, jouxte « l'enclos des bisons ».
11
Miejsca z klimatem
Muzeum Prasy Śląskiej
Muzeum Prasy Śląskiej mieści się u wylotu ulicy
Piastowskiej w centrum Pszczyny, to jedyne tego typu
muzeum w Polsce. Od XIX w. Pszczyna stała się jednym
z ważniejszych ośrodków drukarstwa na Górnym Śląsku.
Ekspozycja muzealna ukazuje dzieje prasy śląskiej od jej
początków aż do roku 1939. Jako jedyne w kraju muzeum
czasopiśmiennictwa gromadzi zabytkowe maszyny
i urządzenia drukarskie. Wewnątrz mieści się również Izba
Telemanna – sala muzyki i poezji, gdzie oprócz XVIIIwiecznego pozytywu prezentowane są zbiory dawnych
instrumentów.
T
Silesian Press Museum
The Silesian Press Museum, located at the beginning of Piastowska
Street, in the centre of Pszczyna, is the only such museum in Poland.
In 19th century Pszczyna became one of the most important printing
centres in the Upper Silesia. The museum exhibition presents the
history of Silesian press from its beginnings until 1939. This is the
only museum in Poland to collect the historical printing machines
and devices. It houses also Telemann's Chamber devoted to music and
poetry, where besides the 18th – century positive organ, the collection
of old musical instruments is displayed.
Museum der Schlesischen Presse
Das Museum der Schlesischen Presse befindet sich am Ende der
Piastowska-Strasse, im Zentrum von Pszczyna. Das Museum ist in
Polen einzigartig. Seit dem 19.Jahrhundert wurde Pszczyna zu einem
der wichtigsten Druckerzentren in Oberschlesien. Die Museumsexposition zeigt die Geschichte der schlesischen Presse von deren Anfängen bis 1939 auf. Als einziges Museum für Zeitschriftenwesen in
Polen sammelt es historische Maschinen und Druckgeräte. Im
Museum befindet sich auch die Telemann-Stube – ein Saal für Musik
und Poesie, wo außer dem Positiv (einer kleinen einmanualigen
Orgel) aus dem 18. Jahrhundert eine Sammlung historischer Instrumente präsentiert wird.
Le musée de la presse silésienne
Vous trouverez le musée de la presse silésienne au bout de la rue
Piastowska, au centre ville. C'est un musée unique en Pologne. Au
XIXème siècle, Pszczyna était l'un des plus grands centres d'activité
pour ce qui est de l'imprimerie en Haute-Silésie. Ce musée présente
les plus importants travaux d'imprimerie qui y furent réalisés
jusqu'en 1939. Vous pourrez y admirer des presses et des machines
anciennes. Il abrite aussi la « Maison de Telemann » - salle de musique
et de poésie, où vous trouverez une collection d'instruments de
musique anciens et un remarquable orgue positif du XVIIIème siècle.
12
W
Miejsca z klimatem
Skansen „Zagroda Wsi Pszczyńskiej”
Warto odwiedzić Skansen – Zagrodę Wsi Pszczyńskiej zlokalizowaną we wschodniej części parku, gdzie zapoznamy się
z najcenniejszymi zabytkami drewnianej architektury
ludowej pochodzącymi z okolicznych wsi. Tutaj także
od 1976 roku organizowane są Spotkania pod Brzymem,
święto kultury ludowej. W spotkaniach uczestniczy kilkadziesiąt zespołów śpiewaczych i kapel z całego regionu.
Kiermasz twórców ludowych prezentuje zachowaną jeszcze
sztukę malowania, haftowania czy rzeźbienia w drewnie.
Pszczyna Village Heritage Park (Skansen)
It is worth visiting Pszczyna Village Heritage Park
(Skansen), located in the eastern part of the park,
where we will have a chance to see the most precious
monuments of wooden rural architecture from the
neighbouring villages. Since 1976 “Spotkania pod
Brzymem” (the Meetings at Brzym), a folk culture
festival, has been organised here. The meetings are
attended by over twenty singing and music bands
from the entire region. The folk artists present the
preserved art of painting, embroidery and wood
sculpture.
Freilichtmuseum
Pszczyna-Dorfes
–
Bauernhof
eines
Es lohnt sich, das Freilichtmuseum – Bauernhof eines
Pszczyna-Dorfes im östlichen Teil der Parkanlage zu
besuchen, wo die kostbarsten Denkmäler der
volkstümlichen Holzarchitektur aus den umliegenden
Dörfern zu sehen sind. Seit 1976 werden hier auch die
Treffen zu Brzym [Spotkania pod Brzymem], ein Fest
der Volkskultur veranstaltet. An den Treffen nehmen
mehrere Dutzend Gesangsgruppen und Kapellen aus
der ganzen Region teil. Ein Basar der Volkskünstler
präsentiert die noch erhaltene Mal-, Stick-, oder
Schnitzkunst.
Le musée ethnographique
Le musée ethnographique « Zagroda Wsi Pszczynskiej
» vaut le détour. Il se trouve dans la partie Est du parc.
Vous y trouverez regroupés les trésors de l'architecture
vernaculaire des villages environnants. C'est ici que,
depuis 1976, se déroule le festival folklorique « Spotkanie Pod Brzymem » [Rendez-vous sous le Mélèze], qui
réunit quelques dizaines de groupes folkloriques, de
chœurs et d'orchestres folkloriques de la région. Un
foire à l'artisanat populaire vous permettra de découvrir nos traditions vivantes de l'art de la peinture, de la
broderie et de la sculpture sur bois.
13
Miejsca z klimatem
O
Pałacyk Myśliwski w Promnicach
Neogotycki pałacyk myśliwski nad sztucznym Jeziorem
Paprocańskim w Promnicach wybudował Jan Henryk XV
w 1861 roku, jako miejsce polowań i wypoczynku.
Z pszczyńskim zamkiem łączy go zabytkowa aleja dębowa.
Dziś w pałacyku mieści się luksusowy hotel „Noma
Residence”.
Shooting Lodge in Promnice
Jagdschloss in Promnice
Le relais des chasseurs de Promnice
The Gothic Revival shooting lodge at the
artificial Paprocańskie Lake in Promnice was
built for Hans Heinrich XV von Hochberg in
1861 as the place for hunting and rest. It is
connected with the Castle in Pszczyna by
means of a historical oak alley. Today the lodge
houses a luxurious hotel called “Noma
Residence”.
Heinz Heinrich XV von Pless errichtete 1861 im
Erholungsgebiet
am
künstlichen
See
Paprocańskie in Promnice ein neogotisches
Jagdschloss, das mit dem Plesser Schloss
durch eine historische Eichenallee verbunden
ist. Heute befindet sich im Jagdschloss das
Luxushotel „Noma Residence”.
C'est une villa néogothique érigée par
Jean-Henri XV en 1861. Elle était, tour à tour,
relais de chasse et résidence secondaire. Elle se
trouve au bord du lac de Paprocany à Promnice.
Elle est reliée au château de Pszczyna par une
ancienne allée bordée de Chênes. Cette villa est
devenue un hôtel de luxe : « Noma Résidence ».
Miejsca z klimatem
Bogactwo Uzdrowiska Goczałkowice Zdrój
Uzdrowisko zostało założone w 1860 roku. Obecnie istnieje
tu Wojewódzki Ośrodek Reumatologiczno-Rehabilitacyjny,
bazujący na złożach borowiny i solanki. Prócz sanatoriów dla
dorosłych działa tu również szpital reumatologiczny
i sanatorium rehabilitacyjne dla dzieci. W uzdrowisku zajmują
się rehabilitacją i leczeniem schorzeń narządu ruchu.
Kuracjusze mogą skorzystać również z wizyty w komorze solnej
i krioterapii.
W uzdrowisku wyróżnia się budynek Starej Pijalni z początków
XX wieku.
Der Kurort Goczałkowice Zdrój
In dem 1860 gegründeten Bad, das auf den Vorkommen von
Heilmoor und Salzsole basiert, befindet sich heutzutage das
Woiwodschaftszentrum für Rheuma-Erkrankungen und Rehabilitation
[Wojewódzki
Ośrodek
Reumatologiczno-Rehabilitacyjny]. Neben den Kurhäusern für Erwachsene gibt es
hier auch ein Rheumakrankenhaus und Reha-Kurhaus für
Kinder. Im Kurort wird der Bewegungsapparat behandelt und
rehabilitiert. Die Kurgäste können auch eine Salzkammer
besuchen und die Kryotherapie in Anspruch nehmen.
Im Bad hebt sich das vom Anfang des 20. Jahrhunderts
stammende Gebäude der Alten Trinkhalle heraus.
14
The natural resources of Goczałkowice Zdrój health
resort
The resort was founded in 1860. At present it can pride itself on
the Voivodeship Centre for Rheumatology and Rehabilitation,
offering treatment based on the deposits of moorpeat and salt
springs. Besides the sanatoria for the adults, there is also
a rheumatologic hospital and rehabilitation centre for children.
The facilities offer treatment and rehabilitation of the motor
organs. The patients can also visit a salt chamber and cryotherapy
chamber.
The most distinct feature of the resort is the building of the Old
Spa House built in the early 20th century.
Les trésors de la station thermale Goczalkowice
Zdroj
La station thermale fut créée en 1860. Mettant à profit ses ressources en tourbes et en eaux minérales sodées, elle est devenue le
«Centre Régional de Traitement des Maladies Rhumatismales et
de Kinésithérapie». On y trouves des établissements de soins pour
adultes mais aussi pour enfants. Les thermes se sont spécialisées
dans le traitement des pathologies du système moteur. Les
curistes disposent aussi d'une grotte de sel et d'une chambre de
cryothérapie.
Le bâtiment des Anciens Thermes datant du début du XXème
siècle se distingue de par son architecture.
Miejsca z klimatem
Prywatne kolekcje
Dzięki zamiłowaniu mieszkańców powiatu do
kolekcjonerstwa powstało kilka prywatnych kolekcji.
Zarówno prywatna kolekcja państwa Szenderów,
prywatna kolekcja pana Tadeusza Żyły, jak i Muzeum
Regionalne „Smolarnia” udostępniają zwiedzającym
eksponaty przypominające o dawnym życiu na ziemi
pszczyńskiej.
Muzeum Regionalne „Smolarnia” posiada m.in. atelier
fotograficzne oraz kolekcję przedwojennych strojów
śląskich kobiet. Adres: 43-210 Kobiór, ul. Zmienna 36,
tel. 032 2188378
Privately-owned collections
As the inhabitants of the poviat love collecting, several privately-owned
collections have been created here. Both the privately-owned collection of the
Szenders and of Mr Tadeusz Żyła, and the Regional Museum called “Smolarnia” exhibit objects reminding the former life in the Pszczyna region.
The Regional Museum called “Smolarnia” has among others a photographic
studio and a collection of the pre-war clothes worn by the women in Silesia.
Address: 43-210 Kobiór, ul. Zmienna 36, phone: 032 218 83 78.
P
Prywatna kolekcja zabytkowych narzędzi rolniczych
Państwa Szenderów pokazuje m.in. dawne narzędzia
rolnicze. Adres: Suszec, Kolonia Podlesie 5,
tel. 032 212 42 48
Prywatna kolekcja pana Tadeusza Żyły udostępnia
m.in. zabytkowy sprzęt domowy, narzędzia rolnicze
oraz broń historyczną. Adres: Jankowice k/ Pszczyny, ul.
Szewczyka 3a, tel. 032 211 5014, 60149 33 99
The privately-owned collection of historical agricultural tools belonging to the
Szenders exhibits among others old agricultural tools. Address: Suszec,
Kolonia Podlesie 5, phone: 032 212 42 48.
The privately-owned collection belonging to Mr Tadeusz Żyła exhibits among
others historical household facilities, agricultural tools and old weapons.
Address: Jankowice near Pszczyna , ul. Szewczyka 3a, phone: 032 211 50 14,
60149 33 99
Privatsammlungen
Dank der Sammelleidenschaft der Kreisbewohner entstanden einige Privatsammlungen. Sowohl die Privatsammlung der Familie Szender, die Privatsammlung Herrn Tadeusz Żyła, als auch das Regionalmuseum „Smolarnia”
[Teerbrenerei] stellen Exponate aus, die an das historische Leben im Plesser
Land erinnern.
Im Regionalmuseum „Smolarnia” kann u. a. ein Fotoatelier sowie eine
Sammlung der Vorkriegsbekleidung der schlesischen Frauen besichtigt
werden. Adresse: 43-210 Kobiór, ul. Zmienna 36, Tel.: +48 32 2188378
Die Privatsammlung der historischen Landwirtschaftsmaschinen der Familie
Szender zeigt u. a. alte Agrarwerkzeuge. Adresse: Suszec, Kolonia Podlesie 5,
Tel.: +48 32 212 42 48
In der Privatsammlung des Herrn Tadeusz Żyła können u. a. historische
Haushaltsgegenstände, landwirtschaftliche Werkzeuge sowie Waffen besichtigt werden. Adresse: Jankowice bei Pszczyna, ul. Szewczyka 3a, Tel.: +48 32
211 5014, +48 60149 33 99
Des collections privées ouvertes au public
Ces expositions sont le fruit de la passion de quelques collectionneurs privés.
Monsieur et Madame Szender, Monsieur Tadeusz Zyla et le Musée Régional «
Smolarnia » vous ouvrent leurs portes pour vous permettre d'admirer des
objets anciens de la vie quotidienne sur les terres de Pszczyna.
Le Musée Régional « Smolarnia » présente un ancien atelier photographique
et des costumes populaires féminins d'avant guerre. Coordonnées : ul. Zmienna 36 – 43-210 Kobior – Tel. 032 218 83 78.
Monsieur et Madame Szender vous proposerons une collection d'anciens
outils agricoles. Coordonnées : Kolonia Podlesie – Suczec. Tel. 032 212 42 48.
Monsieur Tadeusz Zyla vous proposera des collections d'anciens outils agricoles, d'anciens appareils ménagers et d'armes anciennes. Coordonnées : ul.
Szewczyka 3a – Jankowice k/ Pszczyna. Tel. 032 211 50 14 / 0601 493 399.
15
Miejsca z klimatem
Gospodarstwo Szkółkarskie Kapias
Jeśli ktoś postanowił odwiedzić Pszczynę i jej
najbliższe okolice, to warto dla odprężenia zawitać do
Gospodarstwa Szkółkarskiego państwa Kapias.
Działa ono od 1979 roku. Zobaczyć tam można ogród
kolekcjonerski, gdzie wszystkie rośliny zostały
pieczołowicie opisane. Został on podzielony na zaułki:
romantyczny, leśny, górski, wiejski. Pozostałe jego
części skupiają się wokół wrzosowiska i ogrodu
japońskiego. Dla zwiedzających udostępniono nowe
ogrody: ogród angielski, wiejski, zachodzącego słońca
oraz zakątek szumiącej trawy.
W ogrodach znajdują się ławeczki i altanki, gdzie
można odpocząć i poddać się urokowi ogrodu. Całość
dostępna jest do zwiedzania bezpłatnie – od połowy
kwietnia do końca października i jest dostosowana
dla osób niepełnosprawnych.
Ponadto – dla dzieci wytyczona została ścieżka
edukacyjna o tematyce „Ogród i jego znaczenie
w naszym życiu”. Istnieje możliwość spaceru
z
przewodnikiem.
Zwiedzanie
ogrodu
z przewodnikiem zajmie około 1,5 - 2 godzin.
W ciągu roku na terenie ogrodu organizowane są
imprezy cykliczne: „ Dni otwarte ogrodu” (maj),
„Zielone wakacje” (lipiec) oraz „ Kolory
września”(wrzesień).
Kapias Nursery Garden
Visiting Pszczyna and its vicinity it is also worth spending some time in the
nursery garden run by the Kapias family and relax there. It was founded in
1979. It has a collector's garden, with all the plants described in detail. It is
divided into such nooks as: the lovers', the forest, the mountain, the rural
ones. The other parts centre on the heath and the Japanese garden. Now the
visitors have a chance to see also the English garden, the country garden, the
sunset garden and the humming grass nook.
In the gardens, you will find a number of benches and summerhouses, where
you can relax and feast your eyes on the views around you. The garden is open
to visitors free of charge from mid-April to the end of October and has been
adapted for use by disabled persons.
Moreover, an educational trail entitled “The Garden and its meaning in our
life” has been prepared for children. It is possible to stroll down it with
a guide. Such visit will take about 1.5 – 2 hours.
Periodic events are organised in the garden: ''Open Days” (May), "Green
Holidays" (July) and "The Colours of September” (September)
S
Baumschule Kapias
Wenn Sie Pszczyna und ihre nächste Umgebung besuchen wollen, wäre es
entspannend, in die Baumschule der Familie Kapias einzukehren. Die Baumschule wurde 1979 gegründet. Man kann dort einen Sammlergarten bewundern, wo alle Pflanzen sorgfältig beschrieben werden. Der Garten wurde in
Winkel geteilt: romantischer Winkel, Wald-, Berg-, Dorfwinkel. Die übrigen
Teile konzentrieren sich um die Heide und den Japanischen Garten. Für
Besucher wurden auch die neuen Gärten gestaltet: der englische Garten, der
Dorfgarten, der Sonnenuntergangsgarten und der Winkel des rauschenden
Grases.
In den Gärten befinden sich Bänke und Lauben, wo man sich erholen und
den Zauber des Gartens ergründen kann. Das Ganze kann kostenlos besichtigt werden – ab Mitte April bis Ende Oktober und ist behindertengerecht
ausgebaut.
Darüber hinaus wurde ein Lehrpfad für Kinder unter dem Motto „Der Garten
und seine Bedeutung für unser Leben” ausgesteckt. Der Besichtigung mit
Führung dauert etwa 1,5 - 2 Stunden.
Im Laufe des Jahres gibt es regelmäßige Veranstaltungen: „Tage des offenen
Gartentores“ (Mai), „Grüne Ferien“ (Juli) und „Septemberfarben“
(September).
La pépinière Kapias
Si vous avez décidé de visiter Pszczyna et ses environs, vous ne manquerez
pas, pour vous détendre, de rendre visite à Monsieur et Madame Kapias et à
leur pépinière. Elle date de 1979. Vous pourrez y admirer un jardin où chaque
plante est soigneusement décrite. Le jardin est divisé en parcelles à thème :
jardin romantique, jardin forestier, jardin alpin, jardin rustique. Les parties
restantes représentent une lande de bruyères et un jardin japonais. Récemment de nouveaux jardins ont été ouverts à la visite : le jardin anglais, le
jardin rustique, le jardin du soleil couchant, et le coin « des herbes
bruissantes».
Le jardin est ponctué par des kiosques et des bancs où il fera bon se reposer
un instant en s'abandonnant au charme du lieu. La visite est gratuite. Le
jardin est ouvert de mi-avril à fin octobre. Il est accessible aux handicapés.
Un sentier didactique y a été aménagé pour les enfants. Il a pour thème : « Le
jardin et son sens dans notre vie quotidienne ». Il est possible de visiter le
jardin en compagnie d'un guide – durée de la visite : une heure et demi à deux
heures.
Chaque année, les manifestations suivantes y sont organisées : « Portes
ouvertes » en mai, « Vacances vertes » en juillet et « Couleurs de septembre »
en septembre.
16
Sakralna architektura drewniana
Kościół pw. św. Mikołaja w Łące
W
Niegdyś niezwykle powszechne drewniane kościółki przez kilka wieków przewyższały nawet swoją liczbą świątynie
murowane. Do naszych czasów przetrwało ich na terenie Górnego Śląska zaledwie kilkadziesiąt. O ile świeckie
budowle drewniane można znaleźć przeważnie w skansenach, o tyle kościoły nadal pełnią swoją pierwotną
funkcję. Są niezwykle cennymi dowodami historii: zarówno roboty ciesielskiej jak i artystycznego kunsztu twórców
zdobiących ich wnętrza.
Sacred wooden buildings
Świątynia pochodzi z XVII wieku. Wyróżnia ją wolnostojąca wieża,
usytuowana po wschodniej stronie budynku kościelnego. Dzwonnica
ta jest jednym z najcenniejszych zabytków budownictwa sakralnego
na Śląsku. W wieży pełniącej funkcję dzwonnicy, znajduje się
zabytkowy XV wieczny dzwon. We wnętrzu kościoła warto zatrzymać
się przed barokowym ołtarzem głównym z olejnym obrazem
św. Mikołaja, biskupa z Mirry.
L'architecture sacrée en bois
Jadis et durant bien des siècles les églises
étaient
traditionnellement
construites
en bois. Le nombre des églises construites
en bois dépassait largement celui des églises
en maçonnerie. Aujourd'hui il n'en reste que
quelques dizaines en Haute-Silésie. Si les
bâtiments civils se trouvent, pour la plupart,
dans les musées ethnographiques, les églises,
quant à elles, continuent à remplir leur
fonctions originelles. Elles témoignent de
notre histoire: de l'art des charpentiers
comme de la virtuosité des artistes décorateurs.
L'église Saint-Nicolas des Près
Cette église date du XVIIème. Elle est remarquable de par sa tour isolée, côté Est du
bâtiment. Son clocher est l'un des bâtiments
les plus précieux de l'architecture sacrée de
Silésie. Il abrite une cloche du XV siècle. Le
maître-autel abrite une huile admirable,
représentant Saint-Nicolas, évêque de Myre.
In the past the omnipresent wooden churches
were more numerous than the masonry ones.
However, only several tens of them remained
till our times in the Upper Silesia. While the
lay wooden buildings are found primarily in
the heritage parks, the churches are still used
for their original purpose. They are precious
evidence of the old art of carpentry and the
craft of artists decorating their interiors.
Church of St. Nicolas in Łąka
The temple was built in the 17th century. Its
outstanding feature is an independent tower
situated to the east of the church. This bell
tower is one of the most valuable monuments
of sacred architecture in Silesia. The tower
houses a historical 15th-century bell. It is
worth spending a while in front of the
Baroque main altar with the oil painting
depicting St. Nicolas, the bishop of Mira.
Sakrale Holzarchitektur
Die einst üblichen Holzkirchen überstiegen
über Jahrhunderte in ihrer Zahl die gemauerten Gotteshäuser. Bis in unsere Zeiten sind in
Oberschlesien kaum mehrere Dutzend
erhalten geblieben. Und wenn die weltlichen
Holzbauten vor allem in den Freilichtmuseen
zu finden sind, erfüllen die Holzkirchen
immer noch ihre ursprüngliche Funktion. Sie
sind kostbare Beweise der Geschichte: sowohl
des Zimmerhandwerks als auch des künstlerischen Könnens der ihre Innenräume gestaltenden Künstler.
Kirche St. Nikolaus in Łąka
Das Gotteshaus stammt aus dem 17.
Jahrhundert. Es zeichnet sich durch einen
frei stehenden Turm an der Ostseite des
Kirchengebäudes aus. In ihrem Turm befindet
sich eine historische Glocke aus dem 15.
Jahrhundert. Der Glockenturm selbst ist einer
der kostbarsten Denkmälern des sakralen
Bauwesens in Schlesien. In der Kirche ist ein
barocker Hochalter, mit einem Ölgemälde des
heiligen Nikolaus, dem Bischoff von Mirra, zu
besichtigen.
17
P
Kościół pw. św. Marcina w Ćwiklicach
Świątynia pochodzi z przełomu XVI i XVII wieku. Zdaniem znawców
wnętrze kościoła skrywa najcenniejsze zabytki sztuki sakralnej spośród
kościołów drewnianych w najbliższej okolicy. Ściany świątyni zdobią
między innymi osiemnastowieczne polichromie. Z wyposażenia
na uwagę zasługują osiemnastowieczne barokowe ołtarze oraz ambona
i chrzcielnica w stylu rokoko. Ołtarz główny zdobiony jest bogatą
polichromowaną snycerką. W ołtarzu siedemnastowieczny obraz
z wizerunkiem patrona kościoła świętego Marcina. W kaplicy
dobudowanej do nawy znajduje się bezcenny piętnastowieczny tryptyk
malowany, przedstawiający Matkę Boską z dzieciątkiem oraz świętych
Stanisława i Marcina. Do kaplicy prowadzą od zewnątrz
szesnastowieczne ozdobione okuciami dębowe drzwi zachowane
ze starego kościoła.
Church of St. Martin in Ćwiklice
The temple goes back to the turn of 17th century. The
experts say that the church interior
hides some of the most precious masterpieces
of sacred art of all the wooden churches in the area.
The walls are covered with, among others,
18th-century paintings. It is worth studying the
18th-century Baroque altars, the Rococo pulpit and
baptismal font. The main altar is decorated with
painted carvings and 17th–century painting showing
the patron saint of the church, st. Martin. The chapel
added to the nave houses an invaluable painted
triptych depicting the Virgin Mary with Child and the
saints Stanislaus and Martin. The chapel is accessed
through the 16th – century oakwood door decorated
with ferrules, preserved from the old church.
Kirche St. Martin in Ćwiklice
Das Gotteshaus stammt aus der Wende des 16. zum 17. Jahrhundert. Nach Meinung der
Sachkundigen verbirgt die Kirche die kostbarsten Denkmäler sakraler Kunst von allen
Holzkirchen in der Umgebung. Die Wände der Kirche sind unter anderem mit Polychromien
aus dem 18. Jahrhundert geschmückt. In der Ausstattung begeistern die barocken Altäre aus
dem 18. Jahrhundert sowie die Kanzel und das Taufbecken im Stil des Rokoko. Der Hochalter
ist mit reicher polychromierter Schnitzerei geschmückt. Im Altar befindet sich ein Gemälde
aus dem 17. Jahrhundert mit dem Bildnis des Schutzheiligen der Kirche, dem Hl. Martin. In
der an das Kirchenschiff angebauten Kapelle befindet sich ein gemaltes Triptychon aus dem
15. Jahrhundert von unschätzbarem Wert, das die Mutter Gottes mit dem Jesuskind sowie
die Heiligen Stanislaus und Martin darstellt. In die Kapelle führt von Außen eine aus der
alten Kirche stammende, mit Beschlägen geschmückte Eichentür aus dem 16. Jahrhundert.
L'église Saint-Martin à Cwiklice
L'église date de fin XVIème, début XVIIème siècles. De l'avis des spécialistes cette
église abrite les chefs d'œuvre les plus précieux de l'art sacré des environs. On y trouve
notamment des ornements muraux polychromes du XVIIIème. Parmi ses aménagements datant du XIIIème, les autels de style baroque, la chaire et les fonds baptismaux de style rococo attirerons votre attention. Le maître-autel est richement orné de
sculptures en bois polychromes. Il abrite aussi une représentation du Saint Patron de
l'église, Saint-Martin. La chapelle jouxtant la nef - elle fut rajoutée par la suite – abrite
un inestimable triptyque représentant la Vierge à l'Enfant ainsi que Saint-Stanislas et
Saint-Martin. On entre dans la chapelle par une porte en chêne du XVIème, ornée de
ferronneries, et provenant de l'ancienne église.
18
Kościół pw. św. Barbary w Górze
Świątynia powstała prawdopodobnie w XVI wieku. Można w niej zobaczyć trójboczne prezbiterium. Kościół pierwotnie
był kaplicą, którą w 1950 powiększono do obecnego rozmiaru. Świątynię zbudowano na zrąb, a ściany wzmocniono
lisicami. Dachy kościoła pokryte są gontem, a jego korpus obiega wieniec sobót. Od zachodu góruje nad budowlą wieża
wtopiona w bryłę kościoła, nakryta namiotowym dachem.
Y
Church of St. Barbara in Góra
Kirche St. Barbara in Góra
L'église Sainte-Barbe à Gora
The temple was probably erected in 16th
century. One of its distinct features
is a three-sided chancel. Originally, the
church was a chapel and only in 1950 it
was extended to the present size. The
temple was made of logs and the walls
were reinforced using the traditional
solution called “lisice”. The church roof is
covered with shingles and the church
body is surrounded with the so-called
“soboty”. A turret, embedded in the
church
body
and
covered
with
a multi-hipped roof, overlooks the church
from the west.
Das Gotteshaus entstand wahrscheinlich
im 16. Jahrhundert. Im Innenraum kann
ein dreiseitiger Chorraum, das Prezbyterium besichtigt werden. Die Kirche war
ursprünglich eine Kapelle, die 1950 bis zu
den heutigen Ausmaßen vergrößert
wurde. Das Gotteshaus wurde in
Blockhaustechnik gebaut und die Wände
mit den sog. lisice, senkrechten beidseitigen Zangen verstärkt. Die Dächer der
Kirche sind mit Dachschindeln gedeckt
und ihr Schiff ist von einem Kranz aus
den sog. soboty, niedrigen Bogengängen
auf Säulen mit Pultdach umgeben. Im
Westen wird das Bauwerk von einem
Turm überragt, der in dem Baukörper
eingeschmolzen und mit einem Zeltdach
bedeckt ist.
L'église date probablement du XVIème
siècle. On peut y voir un presbytère
triangulaire. L'église, à l'origine, était une
chapelle qui en 1950 fut agrandit. Elle est
construite en fustes contre-venté. Le toit
est couvert de bardeaux de bois. Elle est
ceinte extérieurement d'une galerie
couverte basse. A l'Ouest domine un
clocher pavillon encastré dans la masse de
l'église.
19
S
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Grzawie
Świątynia zbudowana na początku XVI wieku. Jest
to najcenniejszy obiekt drewnianej architektury
sakralnej
w
regionie
pszczyńskim,
jeden
z najcenniejszych na Śląsku. Ołtarz główny
z obrazem głowy świętego Jana Chrzciciela zdobiony
jest dekoracją snycerską. Po bokach ołtarza znajdują
się tradycyjne „bramki” do ofiarowania. Zarówno
ołtarz główny jak i ołtarze boczne, ambona i piękny
pozytyw – organy zostały wykonane w stylu ludowego
baroku.
Church of St. John the Baptist in
Grzawa
Kirche St. Johannes der Täufer in
Grzawa
The temple was built in early 16th-century.
This is one of the most valuable sacred
wooden buildings in Pszczyna region, and one
of the most valuable ones in Silesia. The main
altar, with the painting showing the head of
St. John the Baptist, is decorated with
carvings. On the altar sides there are traditional “gates” for offerings. Both the main altar
and the side ones, pulpit and beautiful
positive organ, were made in the style of folk
Baroque.
Das am Anfang des 14. Jahrhunderts erbaute
Gotteshaus ist das kostbarste Objekt der
sakralen Architektur in der Region Pszczyna,
eines der kostbarsten in Schlesien. Der
Hochalter mit dem Gemälde, auf dem der
Kopf des Heiligen Johannes des Täufers
dargestellt wird, ist mit einer Schnitzerei
geschmückt. An den Seiten des Altars
befinden sich traditionell die „Tore” für den
Opfergang. Sowohl der Hochaltar als auch die
Seitenaltäre, die Kanzel und das schöne
Positiv – eine einmanualige Orgel wurden im
Still des Volksbarocks errichtet.
20
L'église Saint-Jean Baptiste à Grzawa
L'église date du début du XVIème siècle. C'est,
de l'architecture sacrée des environs de
Pszczyna, l'œuvre la plus précieuse, l'une des
plus précieuses de toute la Silésie. Le maître-autel abrite le portrait de Saint-Jean Baptiste,
il est orné de sculptures bois. Sur les côtés
vous trouverez les traditionnels portillons à
offrandes. Le maître-autel, les autels latéraux,
la chaire et un magnifique orgue positif, sont
de style baroque populaire.
Z
Kościół pw. św. Klemensa w Miedźnej
Zbudowany w XVII wieku, jest największą drewnianą świątynią w powiecie pszczyńskim. Posiada konstrukcję zrębową
z sobotami i lisicami. Został oszalowany i pokryty gontem. Nad nawą umieszczona jest wieżyczka sygnaturki z barokową
latarnią. Od zachodu nawa główna łączy się z wieżą nakrytą izbicą i baniastym hełmem z latarnią. Wnętrze posiada
barokowy wystrój z bogatą dekoracją (m. in. ołtarz główny tablicowy z bramkami i ława kolatorska z XVIII w).
Za ołtarzem replika małego witraża z XV wieku.
Church of St. Clemente in Miedźna
Kirche St. Klemens in Miedźna
Built in the 17th century, it is the greatest wooden
temple in the poviat of Pszczyna. It is made of logs with
the traditional wall reinforcement carried out by the
so-called “soboty” and “lisice”. It was cladded with
timber and covered with shingles. Above the nave there
is an ave-bell turret placed with Baroque lantern. In the
west the nave connects with a tower topped with the
so-called “izbica” (the highest floor of a wooden tower)
and bulbous cupola with a lantern. The interior has rich
Baroque decorations (among others the main panel
altar with gates and the patrons' pew from the 18th
century). Behind the altar, a reproduction of a small
stained-glass window from the 15th century.
Die im 17. Jahrhundert als Blockhaus
erbaute Holzkirche ist die größte in Kreis
Pszczyna. Die Konstruktion wurde mit den
sog. lisice, senkrechten beidseitigen
Zangen versehen, mit den sog. soboty,
niedrigen Bogengängen auf Säulen mit
Pultdach umgeben, verschalt und mit
Dachschindeln gedeckt. Über dem
Kirchenschiff befindet sich ein Dachreitertürmchen mit einer barocken Laterne. Das
Hauptschiff im Westen ist mit einem Turm
verbunden, das mit der sog. izbica, der
Glockenstube und einem kuppelförmigen
Helm mit Laterne abgedeckt ist. Der
Innenraum der Kirche ist reich im
Barockstil ausgeschmückt (u. a. Hochalter
mit Tafeln und Torchen und Patronatsbank
aus dem 18. Jahrhundert). Hinter dem
Alter befindet sich eine Replik eines
kleinen Mosaikfensters aus dem 15.
Jahrhundert.
L'église Saint-Clément à Miedzna
L'église date du XVIIème siècle et, est la plus grande église en bois du district de Pszczyna.
L'église est construire en fustes contre-venté et, est entourée d'une galerie couverte basse. Les
murs et le toit sont recouverts de bardeaux de bois. Par dessus la nef il y a un campanile coiffé
d'une lanterne baroque. A l'Ouest, la nef rejoint un clocher terminé par un beffroi coiffé d'un
dôme à bulbe. L'intérieur est baroque et richement décoré (entre autres, le maître-autel
à panneaux et portillons et le banc permanent du collateur du XVIIIème.) Derrière l'autel se
trouve la réplique d'un vitrage du XVème siècle.
21
Kościół pw. św. Katarzyny w Pielgrzymowicach
Drewniany, wzniesiony w latach 1675-1680 na miejscu
wcześniejszej świątyni. Powiększony w latach 1908-1911.
W pobliżu znajduje się dawna organistówka, miejsce
urodzenia Karola Miarki, czołowego działacza narodowego
na Górnym Śląsku w II połowie XIX wieku. Wnętrze
kościoła, oświetlone dużą ilością okien jest przestrzenne
i jasne, zostało wzbogacone nawą boczną, nietypową dla
tego regionu. Wnętrze zdobi polichromia o cechach
ludowych. Z wyposażenia na szczególną uwagę zasługuje
ołtarzyk boczny w stylu barokowym z obrazem olejnym
przedstawiającym trójcę świętą (XVIII wiek) oraz
barokowa kazalnica z interesującą płaskorzeźbą
wyobrażającą Boga Ojca.
Church of St. Catherine in Pielgrzymowice
A wooden church, elected in 1675-1680 on
the site of the former temple. Extended in
1908-1911. In the vicinity there is a former
organist house, the birth place of Karol
Miarka, a leading national activist in the
Upper Silesia in mid-19th century. The
church interior, lit by a significant number of
windows, is spacious and light. It was added
an aisle which is not typical of the region.
The interior is decorated with paintings
displaying folk features. The most outstanding part is the Baroque side altar with an oil
painting showing the Holy Trinity (18th
century) and the Baroque pulpit with an
interesting relief depicting the Heavenly
Father.
Z
Kirche St. Katharina in Pielgrzymowice
Die in den Jahren 1675-1680 auf der Stelle
eines früheren Gotteshauses erbaute Holzkirche wurde in den Jahren 1908-1911
vergrößert. In der Nähe befindet sich das alte
Organistenhaus, der Geburtsort Karol
Miarka’s, eines bedeutenden Patrioten
Oberschlesiens in der zweiten Hälfte des 19.
Jahrhunderts. An den geräumigen Kircheninnenraum, durch eine große Anzahl
Fenster hell beleuchtet, wurde ein Seitenschiff angefügt, das untypisch für diese
Region ist. Die Kirche ist mit einer Polychromie im Volkscharakter geschmückt. Besonders sehenswert sind ein kleiner barocker
Seitenaltar mit einem Ölgemälde, das die
Heilige Dreifaltigkeit darstellt (18. Jahrhundert) sowie eine Barockkanzel mit interessantem Relief des Vatergottes.
L'église Sainte-Catherine à Pielgrzymowice
Cette église en bois date des années
1675-1680, elle a été érigée à la place d'une
église plus ancienne et a été agrandie dans les
années 1908-1911. Tout près se trouve
l'ancienne « maison des organistes », où est
né Karol Miarka qui fut un homme public de
tout premier plan dans la seconde moitié du
XIXème. L'église est vaste et claire, la lumière
du jour y donne par de nombreuses ouvertures. La nef principale est flanquée d'une nef
latérale – rajoutée par la suite -, chose rare
pour notre région. Elle est ornée de décorations polychromes influencées par l'art
populaire. Vous remarquerez, en particulier,
son petit autel latéral de style baroque et son
huile représentant la Sainte Trinité
(XVIIIème) ainsi que sa chaire baroque ornée
d'un bas-relief représentant Dieu le Père.
22
Kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła
w Wiśle Małej
C
Pochodzi z roku 1775 (kościół) i 1782 (wieża). Cały kościół otaczają podcienia, zamknięte do połowy wysokości poziomymi
deskami. Wnętrze utrzymane jest w stylu barokowym. Cechą charakterystyczną jest empora, umieszczona na zachodniej
ścianie nawy, przechodząca w głąb wnętrza wieży, której dużą część włączono do nawy. Zachowane jest jednorodne stylowo
wyposażenie kościoła. Z XVIII wieku pochodzą: ołtarz główny, trzy ołtarze boczne, kazalnica, konfesjonał i chrzcielnica
z wyobrażeniem anioła. Szczególnie interesujący jest ołtarz główny zdobiony bogatą polichromowaną snycerką, między innymi
figury świętych Andrzeja i Piotra. W głównym ołtarzu znajduje się obraz patrona kościoła. Cennym zabytkiem jest ambona.
Na jej balustradzie widnieje malowidło przedstawiające „Sen Jakuba”.
Church of St. Jacob the Greater, the
Apostle in Wisła Mała
Kirche St. Jakobus der Ältere Apostel
in Wisła Mała
L'église Saint-Jacques le Majeur
à Wisla Mala
It dates back to 1775 (church) and 1782
(tower). The church is surrounded with
arcades which are half-closed with horizontal
planks. The interior is kept Baroque. The
characteristic feature is an empora located on
the western wall of the nave which reaches
the inside of the tower, a large part of which
has been incorporated into the nave. The
church interior is preserved in a single style.
The main altar, three side altars, pulpit,
confessional and baptismal font with an
image of angel go back to the 18th century.
Special attention should be paid to the main
altar decorated with painted carvings
depicting among others the Saint Andrew and
Peter. The main altar has a painting showing
the church's patron saint. The pulpit is a
precious monument. Its balustrade presents a
painting depicting the “Jacob's Dream”.
Die aus dem Jahr 1775 stammende Kirche mit
dem 1782 errichteten Turm ist von Bogengängen umgeben, die bis zur Hälfte ihrer Höhe
mit waagerechten Brettern verschlossen sind.
Das Kircheninnere ist im Barockstil gehalten.
Kennzeichnend ist eine Empore auf der
Westseite des Kirchenschiffs, die in die Tiefe
des Turms übergeht, der größtenteils in das
Kirchenschiff eingeschlossen wurde. Die
stilistisch einheitliche Gestaltung der Kirche
ist
erhalten
geblieben.
Aus
dem
18.Jahrhundert stammen: Hochaltar, drei
Seitenaltäre, Kanzel, Beichtstuhl und Taufbecken mit der Darstellung eines Engels. Besonders interessant ist der mit polychromierter
Schnitzerei reich geschmückte Hochalter,
unter anderem mit den Figuren der Heiligen
Andreas und Peter. Im Hauptalter befindet
sich ein Gemälde mit der Darstellung des
Schutzheiligen der Kirche, dem Apostel
Heiligen Jakobus dem Älteren. Die Kanzel
stellt ein kostbares Denkmal dar. Auf ihrem
Gelände ist ein Gemälde, das den „Jakobs
Traum” darstellt, zu sehen.
L'église date de 1775 et son clocher de 1782.
l'église est ceinte d'une galerie couverte, une
lisse court à mi-hauteur. L'intérieur est de
style baroque. Un jubé situé le long du mur
Ouest traverse le clocher qui est en grande
partie encastré dans la nef. Ce jubé sera le
temps fort de votre visite. Le style baroque de
l'église est homogène. Le maître-autel, les
trois autels latéraux, la chaire, le confessionnal et les fonds baptismaux, ornés d'un ange,
sont du XVIIIème siècle. Le maître-autel est
particulièrement intéressant. Il est orné de
sculptures en bois polychrome et, entre autres,
des représentations de Saint-André et de
Saint-Pierre. Le maître-autel abrite un tableau
représentant le Saint-Patron de l'église. La
chaire est également remarquable, sur sa
balustrade on peut admirer une peinture
représentant le « Rêve de Saint-Jacques ».
23
S
Przystanek rekreacja
Ziemia pszczyńska poprzecinana jest licznymi szlakami
i ścieżkami zarówno dla turystów pieszych jak
i rowerowych. Wędrówka po szlakach i ścieżkach pozwala
docenić walory krajobrazowe oraz zapewnia chwile relaksu
i wytchnienia.
Miłośnicy sportów wodnych na terenie powiatu znajdą
kilka miejsc, gdzie można w sposób aktywny spędzić swój
wolny czas. Fanom sportów wodnych polecamy
odwiedzenie Ośrodka Rekreacyjno- Wypoczynkowego
„Gwaruś” w Suszcu oraz Ośrodka Sportów Wodnych w
Łące. Tam swoich sił spróbować można w dziedzinach
takich, jak żeglarstwo, windsurfing czy kitesurfing.
Liczne ośrodki rekreacji konnej zapewniają aktywny
wypoczynek w siodle.
Z myślą o zwolennikach jazdy na rolkach czy deskorolkach
tuż obok skansenu powstał skatepark.
Do dyspozycji mieszkańców i turystów pozostają ośrodki
sportowe, hale sportowe i baseny w gminach, lodowiska
i ścianki wspinaczkowe oraz kompleksy boisk również
o sztucznej nawierzchni. Słowem – tereny powiatu
pszczyńskiego stanowią doskonałą bazę dla rozwoju
turystki i rekreacji, a także do uprawiania sportu i to nie
tylko na poziomie amatorskim.
Recreation
The Pszczyna region is cut with numerous trucks and paths both
for pedestrian and cycling tourists. Strolling down the trucks and
paths helps admire the landscape beauty and to relax. Those keen
on water sports will find several sites to spend active time within
the poviat. They can start with the Centre for Recreation “Gwaruś”
in Suszec and the Centre for Water Sports in Łąka. There you can
prove yourselves in such disciplines as sailing, windsurfing or
kite-surfing.
The multitude of centres for equestrian recreation provide active
rest on horseback.
To care for the lovers of roller-skating or skateboarding, a skate
park was erected right beside the heritage village.
The inhabitants of and visitors to the region can use the sports
facilities, sport halls and swimming pools in the gmina districts,
ice rinks and climbing walls, as well as sport fields, also those with
artificial surfaces. In other words – the poviat of Pszczyna is a
perfect place for the development of tourism and recreation, and
also for sports, not only amateur ones.
Erholung und Entspannung
Das Plesser Land ist durch zahlreiche Wege und Pfade zur
Erholung und Entspannung durchzogen, sowohl für Wanderer als
auch für Fahrradfahrer.
Liebhaber des Wassersports finden im Kreis einige Plätze, wo sie
aktiv ihre Freizeit verbringen können. Wir empfehlen den Besuch
im Erholungs- und Entspannungszentrum „Gwaruś” in Suszec
und im Wassersportzentrum in Łąka, wo man seine Kräfte in
solchen Disziplinen wie Segelsport, Windsurfing oder Kitesurfing
messen kann.
Zahlreiche Reitsportzentren bieten Aktiverholung im Sattel.
Für Liebhaber des Skateboardens und Inlineskatens entstand
direkt neben dem Freilichtmuseum ein Skatepark.
In den Gemeinden stehen den Bewohnern und Touristen
Sportzentren, Sporthallen und Hallenbäder, Eisbahnen und
Kletterwände sowie Sportplätze auch mit künstlichem Rasen zur
Verfügung. Mit einem Wort – der Kreis Pszczyna stellt eine hervorragende Basis für Tourismusentwicklung und Bewegungskultur
dar, darunter auch für Leistungssportaktivitäten.
A propos de loisirs
Le territoire de Pszczyna est sillonné de sentiers de randonnée et de
pistes cyclables. Ces promenades vous permettrons de vous
détendre tout en vous imprégnant de la beauté des paysages.
Les amateurs de sports nautiques pourront s'adonner, ici aussi, à
leur passe temps favoris. Nous leurs recommandons le centre
nautique « Gwarus » à Suszec ainsi que la base nautique de Laka.
Vous pourrez vous y essayer à la voile, au windsurf ou au kitesurf.
Les cavaliers trouverons, chez nous, de nombreux centres
équestres.
Pour les inconditionnels de rollers ou de skateboards nous avons
construit un skate-parc, tout près du musée ethnographique.
Les habitants du district de Pszczyna et nos hôtes disposent
également d'équipements sportifs comme : des salles de sports, des
piscines, des patinoires, des murs d'escalade, des terrains de sports
aux revêtements de sol naturels ou synthétiques. En un mot nous
pourrions dire que le district de Pszczyna est, par excellence, un
endroit propice au tourisme, aux loisirs et aux activités sportives et
pas seulement pour les amateurs.
24
Bogactwo folkloru
Region ziemi pszczyńskiej pełen jest miejsc
szczególnych, tworzących wyjątkowy urok naszego
powiatu, w którym bardzo silnie rozwinęła się kultura
ludowa mająca wiele cech wspólnych z kulturą ludową
innych ziem śląskich.
Piękno dawnej zabudowy drewnianej regionu
pszczyńskiego możemy podziwiać w skansenie Zagroda
Wsi Pszczyńskiej. Tutaj także od 1976 roku
organizowane są „Spotkania pod Brzymem” - święto
kultury ludowej. W spotkaniach tych uczestniczy
kilkadziesiąt zespołów śpiewaczych i kapel z całego
regionu.
Tradycje i bogactwo folkloru troskliwie kultywują
prężnie i licznie działające na ziemi pszczyńskiej zespoły
folklorystyczne, które prezentują na scenie pieśni, tańce,
obrzędy i zwyczaje tego regionu.
Prócz licznie działających w naszym powiecie zespołów
folklorystycznych tradycje pielęgnowane są również
przez twórców ludowych, którzy zajmują się
rękodziełem artystycznym.
N
Rich folklore
The Pszczyna region is rich in special sites, adding to the exceptional charm of the poviat, where the folk culture has strongly developed in line with the folk culture from other Silesian regions.
The beauty of the old wooden architecture of the Pszczyna region
can be admired in the Pszczyna Village Heritage Park (Skansen).
Since 1976 this is where “Spotkania pod Brzymem” (folk culture
festival) has been organised. The meetings are attended by over
twenty singing and music bands from the entire region.
The traditions and richness of folklore are nurtured with great care
by numerous folk groups, presenting songs, dances, customs and
rituals of the region on stage.
Besides those folk groups, the traditions are also nurtured by the
folk artists dealing with handicraft.
Folklorereichtum
Im Plesser Land gibt ist einzigartige Plätzen, die den außergewöhnlichen Zauber unseres Kreises ausmachen, in dem sich eine
Volkskultur stark entwickelte, die viele Gemeinsamkeiten mit der
Volkskultur anderer schlesischen Regionen aufweist.
Die Schönheit der historischen Holzbebauung des Plesser Landes
kann im Freilichtmuseum Zagroda Wsi Pszczyńskiej [Bauernhof
eines Pszczyna-Dorfes] bewundert werden. Seit 1976 wird hier ein
Fest der Volkskultur organisiert – die „Treffen zu Brzym”
[„Spotkania pod Brzymem”]. An den Treffen nehmen dutzende
Gesangsgruppen und Kapellen aus der Ganzen Region teil.
Die Traditionen und das Folklorereichtum werden sorgfältig durch
lebendige und zahlreiche Folkloreensembles des Plesser Landes
kultiviert, die auf der Bühne die regionalen Lieder, Tänze, Rituale
und Bräuche darstellen.
Außer den zahlreichen Folkloreensembles werden die Traditionen
in unserem Kreis auch durch Volkskünstler gepflegt, die sich mit
dem Kunsthandwerk befassen.
Les richesses de notre folklore
Notre région de Pszczyna s'enorgueillit de ses nombreuses particularités qui, prises dans leur ensemble, dégagent un charme
exceptionnel. L'art et la culture populaire y sont restés vivants. Ils
ont, avec le reste de la Silésie, bien des traits en commun.
Vous pourrez admiré la beauté de l'architecture vernaculaire en
bois au musée ethnographique « Zagroda Wsi Pszczynskiej ». C'est
ici que depuis 1976 ont lieu « Les Rendez-Vous sous le Mélèze » Fête folklorique et art populaire. A ces rendez-vous participent des
dizaines de groupes, d'orchestres et de chœurs folkloriques de
toute la région.
Les traditions et les richesses de notre folklore sont jalousement
cultivées par des ensembles folkloriques régionaux très nombreux
et très dynamiques. Sur scènes ils vous présenterons les chants et
les danses mais aussi les us et les coutumes de notre région.
Par delà ces groupes folkloriques, nos traditions régionales sont
cultivées par nos artistes et artisans populaires.
25
Kulturalne klimaty
Atmosfera i klimat naszego powiatu to nie tylko jego
oblicze architektoniczne i codzienne życie mieszkańców.
Powiat pszczyński tętni życiem, a imprezy tu organizowane przyciągają sympatyków nie tylko z kraju, ale również
z zagranicy. Bujnie rozwijające się życie kulturalne
w Pszczynie, jak również w sąsiednich gminach, wpływa
na atrakcyjność turystyczną naszego regionu.
Do największych cyklicznych imprez organizowanych
w naszym powiecie można zaliczyć:
„Wieczory u Telemanna” – festiwal muzyki barokowej,
„Spotkania pod Brzymem” – święto kultury ludowej,
„Wielki Piknik Pszczyński” oraz „Żubrowisko - Przegląd
Amatorskich Zespołów Młodzieżowych”. W ciągu roku
poszczególne gminy zapraszają na swoje własne imprezy
i święta, w tym dożynki.
Culture
The atmosphere and spirit of the poviat are created not only by its
architecture and everyday life of inhabitants. The poviat of Pszczyna is really vibrant, and the events organised here attract visitors
not only from all over Poland, but also from abroad. The lively
cultural life in Pszczyna and in the neighbouring gmina districts
increases the attractiveness of our region for visitors.
The greatest periodic events kept in the poviat include: “Wieczory
u Telemanna” – Baroque music festival, “Spotkania pod Brzymem”
– folk culture festival, “Wielki Piknik Pszczyński” and “Żubrowisko – Przegląd Amatorskich Zespołów Młodzieżowych (Festival of
Amateur Youth Bands). Throughout the whole year the gmina
districts welcome to their own events and holidays, including the
traditional harvest festival called “dożynki”.
Kulturerlebnis
Die Atmosphäre und das Lebensgefühl unseres Kreises werden
nicht nur durch sein architektonisches Antlitz und den Alltag
unserer Einwohner geprägt. Im Kreis Pszczyna pulsiert das Kulturleben und unsere Veranstaltungen ziehen Begeisterte nicht nur
aus ganz Polen, sondern auch aus dem Ausland an. Die lebhafte
Kulturentwicklung in Pszczyna und den benachbarten Gemeinden
erhöht die Attraktivität unserer Region für Besucher und
Touristen.
Zu den größten regelmäßig stattfindenden Events im Kreis
gehören:
„Wieczory u Telemanna” [Abende bei Telemann] – ein Festival der
Barockmusik, „Spotkania pod Brzymem” [Treffen zu Brzym] – ein
Fest der volkstümlichen Kultur, „Wielki Piknik Pszczyński”
[Großes Pszczyna-Picknick] sowie „Żubrowisko - Przegląd
Amatorskich Zespołów Młodzieżowych” [Wisentland – Übersicht
der Jugendbands]. Im Verlauf des Jahres laden die einzelnen
Gemeinden zu eigenen Veranstaltungen und Festen, darunter zu
Erntedankfesten ein.
A propos de culture
Les ambiances si particulières à notre district ne sont pas
seulement dues la typicité de nos architectures et au mode de vie
de nos habitants. Le district de Pszczyna bourdonne de vie et nos
événements culturels attirent le public par delà nos frontières
nationales. Le dynamisme de la vie culturelle de notre district et
des communes avoisinantes attire les touristes.
Les événements culturels périodiques les plus importantes sont : «
Les soirées chez Telemann » - Festival de musique baroque, « Les
Rendez-Vous sous le Mélèze » - Fête folklorique et art populaire, «
Zubrowisko » [Le clos des bisons]- Revue musicale amateur de la
jeunesse, et « Le Grand Pique-Nique ». Tout au long de l'année les
différents villages organisent leur propres manifestations, et parmi
elles « Dozynki » [Fêtes des moissons].
26
I
W świecie przyrody
Żubry Pszczyńskie
Powiat pszczyński, pełen lasów i wód, uznawany jest za zielone płuca Śląska. Na terenie dawnej puszczy
pszczyńskiej rozwija się życie turystyczne. Wiele kilometrów ścieżek rowerowych przebiegających przez
urokliwe tereny leśne prowadzi do największych atrakcji naszego powiatu.
Oko w oko z królem puszczy można się spotkać w dwóch
miejscach na terenie naszego powiatu. Pierwszym
z nich jest ośrodek Edukacji Ekologicznej „Pszczyńskie
Żubry”, gdzie w prawie 10 hektarowym rezerwacie
w Jankowicach można spacerować śladami żubrów
i poznać bliżej ich naturalne środowisko. Liczne tablice
ustawione na trasie ścieżki przybliżają historię i życie
żubrów oraz przedstawiają zagadnienia związane
z pracą leśnika oraz ochroną przyrody.
Na spotkanie z żubrem można się również wybrać do
Pokazowej Zagrody Żubrów, która mieści się nieopodal
zamku i starówki w dzikiej scenerii parku Zwierzyniec.
Tam, spacerując po pomostach, można podglądać
zwierzęta, które zamieszkują zagrodę, a następnie udać
się na stałą ekspozycję poświęconą historii ich hodowli,
która znajduje się w budynku edukacyjno turystycznym. Niezapomnianych wrażeń dostarczy
również prezentacja filmu o historii pszczyńskich
żubrów, wyświetlana w technice trójwymiarowej.
Zwiedzanie tych miejsc pozwoli na przyswojenie wiedzy
o świecie roślin i zwierząt dawnej Puszczy Pszczyńskiej.
W obu zagrodach znajdują się żubry pochodzące
z hodowli wolno żyjących żubrów na obszarze 742ha
w Leśnictwie Jankowice.
Naturschätze
Encounters with nature
The poviat of Pszczyna, so full of forests and waters, is considered the green
lungs of Silesia. The area of the former primeval forest now throbs with
visitors. The multitude of cycling paths running through the forests lead to
the greatest tourist attractions of our poviat.
The Bisons in Pszczyna
The king of the forest can be met eye-to-eye in two sites in our poviat. The
first of them is the Centre for Ecological Education called “Pszczyńskie
Żubry” where in the wildlife reserve covering almost 10 hectares in Jankowice you can trace the bisons and learn their natural habitat better. The
information boards placed along the route give the history and explain the
life of bisons, together with the secrets of the work of the forester and
environment protection.
The bisons can also be found in the Bison Centre (Pokazowa Zagroda
Żubrów) located in the vicinity of the castle and the old town in the wild
scenery of the Menagerie park. Strolling round the platforms you can spy on
the animals inhabiting the pen, and then visit the permanent exhibition
devoted to their breeding, which can be found in the building for education
and tourism. Another unforgettable experience shall be watching the
three-dimension film presenting the history of the bisons in Pszczyna.
Those sites will give you much knowledge on the plants and animals of the
former primeval forest of Pszczyna (Puszcza Pszczyńska). Both pens house
bisons bred in the wild in the Forest District of Jankowice, covering 742
hectares.
Der Kreis Pszczyna, voll Wälder und Gewässer, gilt als die grüne Lunge
Schlesiens. Auf dem Gebiet des ehemaligen Plesser Urwaldes entwickelt sich
Tourismus. Die vielen Kilometer der Fahrradwege, die sich durch bezaubernde Waldgebiete erstrecken, führen zu den größten Anziehungspunkten
unserer Region.
Plesser Wisente
Aug in Aug mit dem Urwaldkönig kann man sie an zwei Plätzen auf dem
Gebiet unseres Kreises treffen. Der erste ist das Zentrum für Umweltbildung
„Pszczyńskie Żubry”[Plesser Wisente], wo man in einem fast 10 ha großen
Schutzgebiet auf den Fährten der Wisente spazieren gehen und ihre natürliche Umgebung näher kennen lernen kann. Zahlreiche Tafeln auf der
Pfadstrecke erläutern die Geschichte und das Leben der Wisente und stellen
die Arbeit des Försters und Themen des Umweltschutzes vor.
Auf ein Treffen mit Wisenten kann man sich auch in das Schaugehege der
Wisente begeben, das sich in der wilden Landschaft des Parks Zwierzyniec
[Tiergarten], nicht weit vom Schloss und von der Altstadt, befindet. Dort,
während eines Spaziergangs über Brücken, kann man den Tieren in ihrem
Gehege zusehen, um zunächst die Ausstellung über ihre Züchtung im
Informationszentrum für Touristen besuchen. Unvergessliche Eindrücke
verschafft auch die Filmvorführung über die Geschichte der Plesser Wisente,
ausgestrahlt in dreidimensionaler Technik.
Die Besichtigung der Plätze trägt zum Wissen über die Pflanzen- und Tierwelt
des historischen Plesser Urwaldes bei. In beiden Gehegen befinden sich Tiere,
die aus der Rückzüchtung der auf dem Gebiet des 742 ha großen Forstreviers
Jankowice frei lebenden Wisente stammen.
A propos de nature
Le district de Pszczyna, par ses forêts et ses lacs, est le poumon vert de la
Silésie. Le tourisme fleurit sur ces espaces anciennement recouvert de forêts
vierges. De nombreuses pistes cyclables traversent nos magnifiques forêts.
Elles vous conduirons vers les lieux les plus pittoresques de notre district.
Les bisons de Pszczyna
Vous pourrez vous retrouver les yeux dans les yeux avec le seigneur de la forêt
à deux endroits de notre district. Le premier d'entre eux est le centre de
d'éducation écologique, « Les Bisons de Pszczyna » à Jankowice où, sur les
presque10 hectares que compte la réserve, vous pourrez vous promenez sur
les traces des bisons et faire connaissance avec leur milieu naturel. De nombreux panneaux d'informations, répartis tout au long du sentier de découverte,
vous rapprocherons de l'histoire et de la vie des bisons et vous proposerons
des devinettes sur le thème des travaux forestiers et la protection de
l'environnement.
Vous pourrez aussi aller à la rencontre des bisons à « l'Enclos des Bisons », qui
se trouve tout près du château de Pszczyna et de la vieille ville. « L'Enclos des
Bisons », partie du parc appelé le « Bestiaire », présente les animaux dans une
mise en scène sauvage. Ici, tout en vous promenant sur un sentier sur pilotis,
vous pourrez observer les animaux de l'enclos. Ensuite vous pourrez visiter
l'exposition permanente sur l'histoire et l'élevage des bisons qui se trouve
dans le bâtiment didactico-touristique de l'enclos. Un film en 3D présentant
l'histoire des bisons de Pszczyna vous est également proposé. Vous en ressortirez avec des souvenirs inoubliables.
La visite de ces lieux vous permettra de saisir le monde végétal et animal des
anciennes forêts vierges de Pszczyna. Ces deux enclos présentent des bisons
provenant de la réserve-élevage de « Lesnictwo Jankowice », où sur 742 ha les
animaux vivent en liberté.
27
W świecie przyrody
Babczyna Dolina
E
W Nadleśnictwie Kobiór znajduje się rezerwat przyrody
nazwany „Babczyna Dolina”, który obejmuje ochroną
zespół boru trzcinnikowego z wieloma gatunkami
mszaków i roślin naczyniowych.
Dolina płynącej tam rzeki Korzeniec jest jedną
z większych atrakcji ścieżki edukacyjno – przyrodniczej.
Ciągnie się ona kilka kilometrów w głąb lasu.
„Babczyna Dolina” biegnie leśnymi drogami,
niewielkimi ścieżkami, przy których rosną stuletnie
dęby posadzone przez księcia pszczyńskiego. Rezerwat
ten powstał w 2002 roku i zajmuje 80 ha powierzchni.
W pobliżu najważniejszych miejsc ścieżki przyrodniczej
zostały wyznaczone punkty obserwacyjne oraz
postawione tablice informacyjne, szczegółowo opisujące
florę i faunę tego miejsca.
Babczyna Dolina
The Forest District of Kobiór houses the wildlife reserve called “Babczyna
Dolina”, conserving the Calamagrosti villosae-Pinetum with many species of
bryophyte and tracheophytes.
The valley of the Korzeniec River is one of the greatest attractions of the
educational nature trail. It runs several kilometres inside the forest. “Babczyna Dolina” runs down forest routes, narrow paths lined with a hundred-year
old oaks planted by the duke of Pszczyna. The wildlife reserve was created in
2002 and covers 80 hectares.
Near the most important sites of the natural trail the vantage points were
marked and the information boards erected, providing detailed description of
the flora and fauna of the site.
Babczyna Dolina
In der Oberförsterei Kobiór befindet sich ein Naturschutzgebiet genannt
„Babczyna Dolina”, ein Tal, in dem ein Wald mit Moor-Reitgras und vielen
Gattungen Moosen und Gefäßpflanzen wächst. Das Tal des Flusses Korzeniec
ist einer der größten Anziehungspunkte des Naturlehrpfades. Es zieht sich
einige Kilometer in den Wald hinein. „Babczyna Dolina” läuft durch Waldwege, kleine Pfade, bei denen hundertjährige, durch die Plesser Fürsten gepflanzte Eichen wachsen. Das Naturschutzgebiet entstand 2002 und umfasst 80 ha
Fläche. In der Nähe der wichtigsten Stellen des Naturpfades wurden
Beobachtungspunkte markiert und Informationstafeln aufgestellt, welche
die Flora und Fauna genau beschreiben.
La vallée « Babczyna »
Le secteur forestier de Kobior renferme une réserve naturelle appelée « la
Vallée Babczyna ». La vocation de cette réserve est la protection d'une
roselière. On y trouve également de nombreuses variétés de mousses et de
plantes du sous-règne des trachéobiontes.
Cette vallée où coule la rivière Korzeniec est l'un des temps fort du sentier de
découverte. Elle s'enfonce dans la forêt sur plusieurs kilomètres. Le sentier de
découverte court le long de routes forestières et de d'étroits sentiers, bordés de
chênes centenaires plantés par le prince de Pszczyna. Cette réserve date de
2002 et s'étire sur 80 ha. Les temps fort du sentier – points d'observations sont signalés et marqués par des panneaux d'information. Ils vous décriront,
en détail, la faune et la flore locale.
28
A
W wiecie przyrody
Jezioro Goczałkowickie
Jedną z największych atrakcji regionu jest zbiornik
zaporowy na rzece Wiśle, zwany Jeziorem
Goczałkowickim, oraz stawy położone w dolinie
Wisły. W otoczeniu bogatej przyrody i lasów
stanowiących fragment dawnej puszczy pszczyńskiej
zbiornik, budowany w latach 1950-1955, stał się
największym sztucznym zbiornikiem w południowej
Polsce. Prócz zaopatrywania w wodę, pełni też ważną
rolę jako ochrona przeciwpowodziowa. Uwagę
zwraca także bogactwo fauny i flory, ze szczególnym
uwzględnieniem ptactwa wodnego.
Goczałkowice Lake
One of the greatest attractions of the region is the reservoir on the
Vistula River, called Goczałkowice Lake, and the ponds located in the
Vistula valley. Surrounded with rich nature and forests being a part
of the former primeval forest of Pszczyna, the reservoir, constructed
in 1950-1955, became the largest artificial lake in Southern Poland.
It not only provides water supplies, but also plays an important role
of the flood protection. The outstanding feature of the site is also the
richness of flora and fauna, including water birds.
See Goczałkowice
Einer der größten Anziehungspunkte der Region ist das Staubecken
der Weichsel, genannt Jezioro Goczałkowickie [See Goczałkowice]
sowie Teiche im Tal der Weichsel. Das in der Umgebung der reichen
Natur und Wälder, die ein Teil des ehemaligen Plesser Urwaldes
darstellen, gelegene Becken, gebaut in den Jahren 1950-1955, wurde
zu größten Kunstwasserbecken in Südpolen. Außer der Wasserversorgung erfüllt es auch eine wichtige Funktion im Hochwasserschutz. Beachtenswert ist auch die Fülle der Fauna und Flora,
insbesondere der Wasservögel.
Le lac de Goczalkowice
L'un des plus important pôle d'attraction de notre région est un lac
artificiel construit sur la Vistule, le lac de Goczalkowice, et les étangs
de la vallée de la Vistule. Ce réservoir, construit dans les années
1950-1955 dans un milieu naturel luxuriant, est entouré des vestiges
de l'ancienne forêt vierge. Il est le plus grand lac artificiel du sud de
la Pologne. Il sert à l'alimentation en eau potable et de réservoir
tampon en prévention des crues. Il est remarquable par la richesse de
sa faune en général et sa flore, mais surtout par la richesse de sa
faune aviaire.
29
W świecie przyrody
P
Przyrodnicza ścieżka dydaktyczna
w Goczałkowicach Zdroju
Dla amatorów wędrówek pieszych i rowerowych w 2004 roku
w gminie Goczałkowice- Zdrój stworzono ścieżkę przyrodniczo
- dydaktyczną. Jej trasa biegnie na obszarach dawnej puszczy
pszczyńskiej, objętych specjalną ochroną Natura 2000.
Ma około 3 km długości i składa się z 4 odcinków
o odmiennych walorach przyrodniczych. Ścieżka rozpoczyna
się przy stacji kolejowej Goczałkowice – Zdrój, biegnie aleją
wzdłuż stawu „Maciek” (odcinek I), dalej aleją dębową
wzdłuż lasu (odcinek II), drogą pomiędzy stawem
„Zabrzeszczok” i borem mieszanym (odcinek III). Ostatni
odcinek w rejonie starorzecza Wisły stanowi urokliwy zakątek
ziemi pszczyńskiej.
The educational nature trail in Goczałkowice Zdrój
For the lovers of walking and cycling trips, the gmina district
of Goczałkowice-Zdrój created the educational nature trail in 2004. It runs
through the area of the former primeval forest of Pszczyna, covered with the
special protection under Natura 2000 programme. It is about 3 km long and
comprises 4 sections with various natural values. The trail starts at the
railway station in Goczałkowice – Zdrój, runs down the alley along “Maciek”
pond (section I), next down the oak alley along the forest (section II), down
the road between “Zabrzeszczok” pond and the mixed forest (section III). The
last section in the old bed of the Vistula River is a charming spot of the Pszczyna region.
Le sentier de découverte de la nature à Goczalkowice Zdroj
Naturlehrpfad in Goczałkowice Zdrój
Un sentier de découverte de la nature a été aménagé, en 2004, sur commune
de Goczalkowice-Zdroj, pour les amateurs de randonnées pédestres et à vélos.
Il traverse les espaces occupés par l'ancienne forêt vierge de Pszczyna. Cet
espace est protégé et classé « Natura 2000 ». Le sentier se déroule sur 3 km et,
est divisé en 4 parties présentant chacune un intérêt différent. Son point de
départ se trouve près de la gare ferroviaire de Goczalkowice-Zdroj, il court le
long de l'étang « Maciek » (partie I), continue par une allée plantée de chênes
le long du bois (partie II), puis par la route entre l'étang « Zabrzeszczok » et la
vieille forêt de feuillus et résineux (partie III). Dans sa dernière partie, vers le
bras mort de la Vistule, vous traverserez un coin enchanteur des terres de
Pszczyna.
2004 wurde für Liebhaber der Wanderungen zu Fuß und zu Rad ein Naturlehrpfad in der Gemeinde Goczałkowice-Zdrój errichtet. Der Pfad erstreckt
sich im Gebiet des alten Plesser Urwaldes, der dem speziellem Schutz Natura
2000 unterstellt wurde. Der Pfad ist etwa 3 km lang und besteht aus 4
Abschnitten mit verschiedenen Naturmerkmalen. Der Pfad beginnt an der
Eisenbahnstation Goczałkowice-Zdrój, verläuft entlang des Weihers
„Maciek” (Abschnitt I), weiter in einer Eichenallee entlang des Waldes
(Abschnitt II), dann auf dem Weg zwischen dem Weiher „Zabrzeszczok” und
dem Mischwald (Abschnitt III). Der letzte Abschnitt in der Landschaft des
Weichselaltwassers stellt einen bezaubernden Fleck des Plesser Landes dar.
30
INFORMACJA DLA TURYSTÓW / INFORMATION FOR VISITORS/
/ TOURISTENINFORMATION / INFORMATIONS TOURISTIQUES
Agencja Rozwoju i Promocji Ziemi Pszczyńskiej
3 Maja 9, tel. 32 210-35-65, 32 447-17-14;
arip@pszczyna.info.pl
Biuro Informacji Turystycznej w Pszczynie:
* Brama Wybrańców 1, tel. 32 212-99-99, kom 604 508
718; bit@pszczyna.info.pl; www.pszczyna info.pl,
(czynne od poniedziałku do piątku 8.00-16.00, w soboty
i niedziele 10.00-16.00),
* Pokazowa Zagroda Żubrów – ul. Żorska 5, tel. 32 793-6922, 32 447 05 03; (czynne IV-X:9.00-19.00; XI-III:9.0016.00),
* Skansen „Zagroda Wsi Pszczyńskiej” – ul. Parkowa, tel.
604-508-718; (czynne15 IV-15 X od poniedziałku do
piatku 9.00-17.00, w soboty i niedziele 10.00-18.00.
Dla grup zorganizowanych – 16 X – 14 IV – rezerwacja
telefoniczna),
BAZA GASTRONOWMICZNA
* Goczałkowice-Zdrój:
„Dworek Alkazja” – Uzdrowiskowa 7 l,
tel. 32 738-69-71
„Gajówka”. Smażalnia ryb – Wiosenna 1,
tel. 32 210-78-85
„Malwa” – Uzdrowiskowa 84, tel. 32 210-71-00
„Promenada” – Uzdrowiskowa 86, tel. 32 449-03-07
„Relax” – Uzdrowiskowa 4, tel. 32 210-70-09
Smażalnia ryb (sezonowo) – Uzdrowiskowa 39,
tel. 32 210-72-97
„U Norberta” – Powstańców Śląskich 14a,
tel. 32 210-74-38
„Uzdrowiskowa” – Uzdrowiskowa 54, tel. 32 738-74-40
„Złota Podkowa” – Św. Anny 4, tel. 509-339-769
„Kapias Cafe” – Św. Anny 4 tel./fax (32) 210 72 75
* Kobiór:
Cukiernia Tymochowicz Ryszard – Centralna 28
Drink Bar – Centralna 117, tel. 501-614-694
„Olimpia”. Dom weselny – Żołędziowa7
„Tatrzańska” – Beskidzka 5, tel. 509-911-545
„Willa” Pizzeria – Centralna 4, tel. 32 328-82-88
* Mied na:
„Dwa Światy” – Góra, Nad Wisłą, tel. 32 211-71-09
„Jemiołka”. Bar – Wola, Pszczyńska 68, tel.32 211-92-79
„Pokusa” – Pszczyńska 63, tel. 32 211-82-09
„Ranczo” – Góra, Długa 113, tel.32 211-72-93
* Pawłowice:
„Heban” – Szkolna 18, tel. 603-932-925
„Nad Stawem” – Leśna 14, tel. 32 472-16-95
„Pod Tablicą”- Żorska, tel. 32 449-11-56
„Serano” – Żorska 7a, tel. 32 472-51-38
„Wesołe Koniki” – Zjednoczenia 62c, tel. 32 472-99-19
„Wodnik” – Leśna 3a, tel. 32 472-22-41
* Pszczyna:
Restauracje
„Frykówka” – Rynek 3, tel. 32 449-00-20
„Hawana” – Maków 2, tel. 32 212 81 88
„Kasztelańska” – Bednarska 3, tel. 32 447-12-18
„Kmieć” – Piekarska 10, tel. 32 210-36-38
„Kuchnia i Wino” – Zdrojowa 4, tel. 32 447- 40 - 60
kom 601423031
„Nova” – Plac Targowy 5, tel. 32 210-10-08
„Stara Piekarnia” – Rynek 20, tel, 32 449-17-20
„Stary Młyn” - Parkowa 2, tel. 32 210-57-77
„Strzelnica u Mikołajca” Katowicka 78,
tel.32 210-45-10
„Sułtan” – Dworcowa 3, tel.32 210-44-59
„ Karczma Wiejska” Jankowice , ul. Żubrów 112,
tel.: 601 962 609, 697 700 122
* Kawiarnie i cukiernie
„Cafe-Mix”- Sokoła 2b, tel. 32 210-59-24
„Cafe u Telemanna” – Brama Wybrańców 1-2,
tel. 32 449-15-20
„Cukiernia Jasiek” – Piekarska 2, tel. 32 212-85-75
„Cukiernia Niedźbała” – Bednarska 10,
tel. 32 210-36-91
„Cukiernia u Brzęczka” – Piekarska 4, tel.32 212-86-46
„Dolce Vita”. Lodziarnia włoska,:
- Piwowarska 20 tel. 32 212-89-15
- Rynek 16 tel. 32 447 78 80
„Kawiarenka pod 13”. Herbaciarnia – Skłodowskiej 1,
tel. 32 738-63-99
„Pszczynianka” – Rynek 9, tel. 32 210-49-47
„Rene” - Katowicka 25a, tel. 32 210-02-83
* Fast foody, bary przekąskowe i pizzerie
„Big Pizza” – Skłodowskiej-Curie 54, tel. 32 447-18-04
„McDonald’s” – Górnośląska 44, tel. 32 210-11-12
„O.K. Chicken”. Pizza na telefon – Męczenników
Oświęcimskich, tel. 32 738-76-56
„Pizzeria Primavera” – Warowna 3, tel. 32 210-24-25
„Snack Bar Spray” – Rynek 3, tel. 32 449-00-20
“Target Pizza”. Pizza na telefon z dostawą gratis –
Bratnia 1, tel. 32 449-11-43
* Piwiarnie, puby, winiarnie
„Bart” – Szafirowa 6, tel. 32 210-62-67
„Bugsy’s. Jazz Club – Łokietka 2, tel. 32 210-57-99
„Edynburg” – Rymarska 2, tel. 32 212-94-02
„K2 Pub” – Wojska Polskiego 12, tel. 503-034-887
„Muzyczna Galeria” – Rynek 2, tel. 32 449-02-19
„Old Smuggler” – Piwowarska 12, tel. 210 16 97
„Pod Złotym Bażantem” – Barbórki 47,
tel. 32 210-45-37
„Warecka”. Piwiarnia – Bankowa 2, tel. 32 226-67-23
* Suszec:
„Bistro”. Bar – Rudziczka, Pszczyńska 11,
tel. 32 212-43-28
„No 1”. Kawiarnia – Dolna 82, tel. 32 448-84-53
„Przystań” – Wyzwolenia 1, tel. 32 212-42-17
BAZA NOCLEGOWA
* Agroturystyka
„Agro-Penkala”, Pielgrzymowice – Pawłowice,
Cieszyńska 10, tel. 32 472-30-90
„B. Wacławik”, Pielgrzymowice – Pawłowice,
31
Sosnowa 2, tel. 32 472-94-13, 602-857-036
„Cyprianówka”, Warszowice – Pawłowice, Stawowa 48,
tel. 32 472-35-90; www.cyprianowka.pl
„Dworek pod Jemiołą” (karczma), Ćwiklice – Pszczyna,
Męczenników Oświęcimskich 115, tel. 32 210-54-22
„Pszczyna-Poręba”, Poręba – Pszczyna, Wodna 13,
tel. 32 448-03-22
Wisła Wielka – Pszczyna, Zalewowa 8, tel.32 448-10-42
* Hotele
„Globus” – Pszczyna, ul. Nałkowskiej 7,
tel. 32 210-40-17; globus@globus.travel.pl;
www.globus.travel.pl „Elwo”. Dom Pracowniczy – Pszczyna, Bogedaina 23,
tel.32 210-38-93; www.elwo.com.pl/100
„Imperium”**** - Pszczyna, Bielska 54,
tel. 32 212-80-80; www.hotelimperium.com.pl
„Koniczynka” (restauracja) – Pawłowice, Zjednoczenia
16b, tel. 32 472-21-22; www.hotel-koniczynka.pl
„Marco” Dom Turystyczny – Pszczyna, Cieszyńska 2,
tel. 32 212-85-45
„Noma Residence”****. Zameczek Myśliwski – Promnice
(restauracja) – Kobiór, tel. 32 219-46-78;
www.promnice.com.pl
Pensjonat „Piano Nobile” – Pszczyna, Rynek 6,
tel. 32 212-89-15; www.pianonobile.com.pl
„Piaskowy” ***- Pszczyna, Piechurów 3,
tel. 32 447-44-40; www.hotelpiaskowy.pl
„PTTK”- Pszczyna. Bogedaina 16, tel./fax 32 210-38-33;
www.pttk-pszczyna.slask.pl
„Pustelnik”, Wisła Mała(restauracja)- Pszczyna,
Pawia 10, tel. 32 448-38-45; www.pustelnik.com.pl
„Styl 70”, Piasek – Pszczyna, Studzienicka 58,
tel. 32 449-30-00; recepcja@hotelstyl70.pl
„U Michalika”, Centrum Handlowo-Usługowe
(restauracja) – Pszczyna, Dworcowa 11,
tel. 32 210-13-88; hotel@umichalika.com.pl
www.umichalika.com.pl
„Villa Retro” – Pszczyna, Warowna 31,
tel./fax 32 210-22-45 www.retro.of.pl
„Willa „Anna” – Goczałkowice-Zdrój,
Uzdrowiskowa 36, tel. 32 212-77-00,
www.willaanna.goczalkowice.pl
„Willa Wiktoria”, Pensjonat – Goczałkowice- Zdrój,
Szkolna 7, tel. 032 210-72-27
„Hotel Zamkowy***” – Pszczyna, Rynek 20,
tel. 32 449-17-20; www.hotelzamkowy.eu
* Pokoje go cinne
„Krasoń” – Goczałkowice-Zdrój, ul. Szkolna 21,
tel./fax 32 210-75-21
„Osowiec”, Kwatera Myśliwska – Kobiór, Osowiec 2,
tel. 32 218-81-87
„Pod Sikorką” (restauracja) – Kobiór, Centralna 1,
tel. 32 218-81-88; www.sikorka.pl
„Sabi”- Goczałkowice- Zdrój, Szkolna 30,
tel. 32 738-69-44
* Zajazdy
„U Moniki” (restauracja), Kobielice-Suszec,
Pszczyńska 146, tel. 32 447-95-80
Zajazd Bufet „Country”(restauracja) – Kobiór,
Beskidzka 9, tel. 32 328-85-30; www.zajazdcountry.pl
32
BIURA PODRÓŻY
„Ada” – Goczałkowice-Zdrój, Prusa 21,
tel. 32 212-74-49
„Fol-Tour”. Przedsiębiorstwo Handlowo-Transportowe
i Usług Turystycznych – Pszczyna, Bielska 54,
tel 32 212-80-80; recepcja@hotelimperium.com.pl;
www.hotelimperium.com.pl
„Globus” – Pszczyna, Nałkowskiej 17, tel.32 210-40-18;
globus@globus.travel.pl; www.globus.travel.pl
„Mega” – Pszczyna, Bolesława Chrobrego 7,
tel. 32 326-30-60; megaorbit@poczta.wp.pl
„Polan”. Organizator wycieczek po Ziemi Pszczyńskiej
– Pszczyna, Dworcowa 16, tel.32 210-21-09;
polan@polan-pszczyna.pl ; www.polan-pszczyna.pl
PTTK. Organizator wycieczek po Ziemi Pszczyńskiej
– Pszczyna, Rynek15, tel. 32 449-11-23;
biuro@pttk-pszczyna.slask.pl;
www.pttk.pszczyna.slask.pl
„Soleno” – Pszczyna, Piastowska 5, tel. 32 212-83-38;
soleno@hot.pl
„Sun Term” – Pszczyna, 3.Maja 3a, tel. 32 447-08-48;
sunterm@wp.pl ; www.sunterm.pl
„Świat”. Biuro Usług Turystyczno-Przewozowych –
Pszczyna, Bednorza 9/15, tel. 32 210-46-77
„Wena” – Pszczyna, Kopernika 14, tel. 32 210-34-68
OŚRODKI KULTURY
* Gminne Centrum Kultury – Goczałkowice-Zdrój,
Uzdrowiskowa 61, tel. 32 210-70-88;
gok@goczalkowicezdroj.pl; www.gok.net.pl
* Gminny Dom Kultury – Kobiór, Centralna 16,
tel. 32 218-82-11; www.gdkkobior.lua.pl
* Gminny Ośrodek Kultury – Pawłowice, Zjednoczenia 67,
tel./ fax 32 472-25-70; www.gokpawlowice.hg.pl
* Gminny Ośrodek Kultury – Suszec, Ogrodowa 22,
tel./fax 32 212-44-91; www.gok.suszec.pl
* Gminy Ośrodek Kultury Wola-Miedźna, Pszczyńska 110,
tel. 32 211-83-91; www.gok.miedzna.pl
* Pszczyńskie Centrum Kultury – Pszczyna, Piastowska 1,
tel. 32 210-45-51; www.pckul.pl
MUZEA
* Muzeum Prasy Śląskiej, „Izba u Telemanna”- Pszczyna,
Piastowska 26, tel. 32 210-16-27; www.tzmp.pl
* Muzeum Regionalne „Kamojówka” – Suszec, Kolonia
Podlesie 5, tel. 32 212-42-48;
www.muzeum.szendera.pl
* Muzeum Regionalne „Smolarnia” – Kobiór, Zmienna 36,
tel. 32 218-83-78/ godz. otwarcia: sobota 16:00-18:00
* Muzeum Zamkowe w Pszczynie – Brama Wybrańców 1,
tel. 32 210-30-37; www.zamek-pszczyna.pl
* Ośrodek Edukacji Ekologicznej „Pszczyńskie Żubry”
43-215 Jankowice, ul. Żubrów 151, tel. 32 218 81 81
* Pokazowa Zagroda Żubrów w Zabytkowym Parku
Pszczyńskim – Pszczyna, Żorska 5; tel. 32 793-69-22,
32 793-69-33 (rezerwacja wycieczek);
www.zubry.pszczyna.pl
* Prywatna Kolekcja Zabytkowego Sprzętu Domowego
i Narzędzi Rolniczych oraz Broni Historycznej,
Tadeusz Żyła, Jankowice-Pszczyna, Szewczyka 3a,
tel. 32 211-50-14, 601493399
* Skansen „Zagroda Wsi Pszczyńskiej” – Pszczyna
Parkowa, tel. 604-508-718; www.skansen.pszczyna.pl
* Gospodarstwo szkółkarskie „Kapias”- Goczałkowice
Zdrój , ul. Św. Anny 4, Tel. 032 210 72 75 , 693 070 734,
e-mail: kapias@kapias.pl
KINA
* „Wenus” – Pszczyna, Warowna 18, tel. 32 210-35-09;
www.wenus.pless.pl
OBIEKTY SPORTOWE I REKREACYJNE
* Boiska i stadiony
Boisko- Pszczyna, Kazimierza Wielkiego 5
Gminny Ośrodek Sportu, Kompleks boisk – Kobiór,
Centralna 117, tel. 32 218-81-72
Gminny Ośrodek Sportu, Kompleks boisk – Pawłowice,
Szkolna 1b, tel. 32 472-42-15; www.gos.pawlowice.pl
„Moje Boisko Orlik 2012”, Kompleks boisk, Wola
-Miedźna, Pszczyńska 9
„Orlik 2012”, Kompleks boisk – Pszczyna, Zamenhofa
5a, tel. 32 210-55-00
Stadion- Miedźna , Rybacka 4; tel. 32 211-71-44
Stadion „Leśny”/ przy Hotelu „Imperium”****/
-Pszczyna, Bielska 54, tel. 32 210-00-00
Stadion Miejski- Pszczyna, Bogedaina 22,
tel. 32 210-49-69
Hale sportowe
* Gminny Ośrodek Sportu – Pawłowice, Szkolna 1b, tel. 32
472-42-15; www.gos-pawlowice.pl
* Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji –GoczałkowiceZdrój, Powstańców Śląskich 3, 32 212-74-24;
www.gosir.goczalkowice.pl
* Gminny Zespół Oświaty i Sportu /wraz z centrum odnowy
biologicznej/ - Suszec, Szkolna 130a, tel. 32 449-11-14;
www.hala-suszec.pl
* Liceum Ogólnokształcące Gilowice – Miedźna, Korfantego
38, tel. 32 448-75-82
* Miejski Ośrodek Rekreacji i Sportu – Pszczyna,
Basztowa 4, tel. 32 210-38-77
* Powiatowy Ośrodek Sportu i Rekreacji – Pszczyna,
Zamenhofa 5a, tel. 32 210-55-00;
www.posir.pszczyna.pl
Korty tenisowe
* Goczałkowice-Zdrój- Powstańców Śląskich 3,
tel. 32 212-74-24
* Miedźna-Wola, Pszczyńska 9, tel. 32 448-89-31
* Pawłowice, Szkolna 1b, tel. 32 472-42-15
* Pszczyna:
- Bednorza
- Bielska 54/hotel „Imperium”****/ tel. 32 210-00-00
- Bratnia 19
- Konopnickiej 44
* Suszec – Szkolna 130a (przy hali sportowej)
tel. 32 449-11-14; www.hala-suszec.pl
Kręgielnie
* Hotel „Imperium” **** - Pszczyna, Bielska 54,
tel. 32 210-00-00
* Kryta Pływalnia Wola – Miedźna, Pszczyńska 9
Lodowiska
* Pawłowice, Pukowca 7, tel. 32 472-44-33 /kryte,
z torem curlingowym; czynne w sezonie zimowym,
od marca obiekt dostępny jako hala sportowa
ze sztuczną nawierzchnią trawiastą/
* Pszczyna, Rynek /czynne sezonowo od grudnia do marca
– zależnie od warunków pogodowych/
Ośrodki rekreacji konnej
* „Borki” Warszowice – Pawłowice, Kolonia Borki 6
* F.H.U. „Brandy” – Pszczyna, Asnyka 3, tel. 32 212-89-55,
tel. 609-733-335
* „Leśniczówka” – Goczałkowice-Zdrój. Bór I 10,
tel. 32 210-79-62, 0696 430 126
* „Mustang” Ćwiklice – Pszczyna, Orzechowa 6,
tel./fax 32 210-49-23
* „Standura” Łąka – gm. Pszczyna, Jagiellońska 9,
tel. 32 449-90-38, 691-592-915
Pływalnie kryte
* Gimnazjum nr 4 – Pszczyna, Konopnickiej 44,
tel. 32 210-43-84
* Gimnazjum nr 5, Studzionka – Pszczyna, Jordana 3,
tel. 32 211-31-56
* Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji – Goczałkowice
-Zdrój, Powstańców Śląskich 3, tel. 32 212-74-24;
www.gosir.goczalkowicezdroj.pl
* Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji, Wola – Miedźna,
Pszczyńska , tel. 32 448-89-31; www.basen.miedzna.pl
* Hotel „Imperium”**** - Pszczyna, Bielska 54,
tel. 32 212-88-88; www.hotelimperium.com.pl
* SP nr 15 Jankowice – Pszczyna, Baziowa 15,
tel. 32 211-54-62
* „Uzdrowisko w Goczałkowicach” – Goczałkowice-Zdrój;
Uzdrowiskowa 54, tel. 32 210-70-51
* „Wodny Raj” – Pawłowice, Szkolna 1b,
tel. 32 472-42-15; www.gos-pawlowice.pl
* Zespół Szkół Rolniczych – Pszczyna,
Szymanowskiego 12, tel. 32 210-37-39
Inne ośrodki sportowe i rekreacyjne
* Centrum windsurfingu nad Zbiornikiem Łąka, ŁakaPszczyna tel. 608-580-186, 602-375-202 /czynne od
początku maja do końca września całą dobę/
* Hotel „Imperium”**** - Pszczyna, Bielska 54
tel. 32 210-00-00
* Ośrodek Rekreacyjny „Gwaruś” – Suszec, Baranowicka,
tel. 503-017-388 /ośrodek dostępny cały rok/
* Ośrodek Sportów Wodnych nad Zbiornikiem Łąka
(MORiS), Łąka – Pszczyna, tel. 32 210-38-77
* Pole golfowe – Pszczyna, Sznelowiec 30, tel. 32 326-5858, www.golfpszczyna.pl
* Tor kartingowy „Gokart F1” Warszowice – Pawłowice,
Pszczyńska 140, tel.: 32 472-20-64, 603-551-038
33
34
35
36

2011 rok - Powiat pszczyński

Transcription

Similar documents

Album „Śląsk”.

album 2014 r. - Powiat pszczyński

Jahresheft 2015 - Ruder

Roads to Ratibor - International Institute of Social History

gesamte Broschüre downloaden

Przewodnik Bibliograficzny