Słownik języka prawniczego i ekonomicznego

Słownik języka prawniczego i ekonomicznego

Spis treści
Słownik
języka prawniczego
i ekonomicznego
Tom II. Polsko-niemiecki
Wörterbuch
der Rechts- und
Wirtschaftssprache
2. Band. Polnisch-deutsch
Alina Kilian, Agnieszka Kilian
Kliknij, aby kupić książkę w: profinfo.pl
Warszawa 2011
Spis treści
Spis treści
Inhaltsverzeichniss
Przedmowa................................................................................................................................... 7
Vorwort........................................................................................................................................ 9
Wykaz skrótów/Abkürzungen, allgemeine.................................................................................. 11
Wykaz skrótów fachowych/Abkürzungen der Fachausdrücke.................................................... 15
Wykaz skrótów ustaw polskich/Abkürzungen der polnischen Gesetze....................................... 19
Wykaz skrótów ustaw niemieckich/Abkürzungen der deutschen Gesetze.................................. 21
Wskazówki dla korzystających ze słownika................................................................................ 28
Hinweise für die Benutzer........................................................................................................... 29
Słownik/Wörterbuch.................................................................................................................... 31
Spis treści
Przedmowa
Przedmowa
Przedłożony polsko-niemiecki tom II Słownika języka prawniczego i ekonomicznego jest wydaniem drugim – poprawionym i poszerzonym – słownika, który ukazał się w roku 2000. Tom ten
zawiera około 40 000 haseł.
W nowym opracowaniu dokonano gruntownej aktualizacji uwzględniającej zarówno zmiany
w systemie prawnym i gospodarczym w Polsce, jak i rozwój prawa europejskiego. Wprowadziły one wiele istotnych poprawek łącznie z językowo-terminologicznymi. W obecnym opracowaniu Słownika uwzględnione zostały daleko idące zmiany w zakresie polskiego prawa rodzinnego,
prawa spółek, prawa upadłościowego, a także sądownictwa administracyjnego. Uchylone instytucje prawne z odpowiednią informacją dla użytkownika zostały ujęte, o ile było to konieczne ze
względu na istniejące skutki prawne dawnych regulacji. Ekwiwalenty niemieckie zostały opracowane z uwzględnieniem aktualnego rozwoju i zmian prawa niemieckiego.
Dobór haseł został dokonany w oparciu o ustawodawstwo polskie i europejskie, jak również
język praktyki. Wychodząc naprzeciw potrzebom praktyki, zakres pojęciowy słownika został poszerzony o istotne hasła dotyczące rachunkowości i ekonomiki przedsiębiorstw. W większym stopniu niż w poprzednim zostały uwzględnione pojęcia z zakresu prawa europejskiego, prawa pracy
oraz prawa ochrony środowiska naturalnego.
W swej koncepcji wydanie drugie odpowiada pierwotnemu wydaniu Słownika. Wprowadzona
jako nowość w dwujęzycznych słownikach języka prawniczego i ekonomicznego zasada cytowania przepisów dotyczących danych pojęć lub przepisów z nimi związanych została w przedłożonym tomie polsko-niemieckim utrzymana. Zamieszczone objaśnienia wielu instytucji są pomocne nie tylko w ich zrozumieniu, lecz również powiększają bazę leksykalną.
W Słowniku uwzględnione zostały w szerokim zakresie związki frazeologiczne oddające specyfikę języka prawniczego i służące zarówno zrozumieniu tekstu, jak i ich fachowemu zastosowaniu.
Zawarte w Słowniku skróty polskich ustaw są skrótami powszechnie przyjętymi i stosowanymi
w polskim obrocie prawnym, praktyce sądowej i administracyjnej. Stanowi to niewątpliwą korzyść
w szczególności dla użytkowników niemieckojęzycznych. Skróty niemieckich aktów prawnych
odpowiadają skrótom stosowanym przez niemieckie Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości.
Pan mecenas Götz Hanckel, Osnabrück–Essen, towarzyszył powstawaniu całego Słownika od
samego początku do swojej śmierci w roku 2003 i wspierał pracę nad nim swą wiedzą i doświadczeniem zawodowym. Wydanie to autorki poświęcają właśnie jemu.
Serdeczne podziękowania należą się pani redaktor Katarzynie Rybczyńskiej oraz germanistce,
pani Jadwidze Kołcz za ich pracę przy opracowaniu redakcyjnym Słownika oraz bardzo kooperatywną i miłą współpracę.
Jeżeli ten tom, mimo wszystkich niedociągnięć, zostanie przez użytkowników życzliwie przyjęty, tak jak tom niemiecko-polski, będzie to stanowić dla autorek największą satysfakcję z ich
pracy.
Essen, czerwiec 2010
Sopot, czerwiec 2010
Alina Kilian
Agnieszka Kilian
Przedmowa
Vorwort
Vorwort
Der vorgelegte polnisch-deutsche Band des Wörterbuches der Rechts- und ­Wirtschaftssprache
ist die überarbeitete und erweiterte 2. Auflage des Bandes, der im Jahre 2000 erschienen ist. Er
umfasst ca. 40 000 Stichwörter.
In der Neubearbeitung wurden umfassende Aktualisierungen vorgenommen, die sowohl die
Änderungen im polnischen Rechts- und Wirtschaftssystem als auch die Entwicklung des europäi­
schen Rechts berücksichtigen, um den weitgehenden terminologischen Änderungen Rechnung zu
tragen. In der jetzigen Fassung des Wörterbuches wurden insbesondere Änderungen im Bereich
des polnischen Familienrechts, Handelsrechts, Gesellschaftsrechts und der Verwaltungsgerichtsbarkeit miteinbezogen. Die aufgehobenen Rechtsinstitute sind mit entsprechender Erklärung dann
aufgenommen, wenn dies wegen der existierenden Rechtsfolgen als notwendig erschien. Die deutschen Äquivalente sind unter Berücksichtigung der gegenwärtigen Entwicklung und Änderung des
deutschen Rechtes bearbeitet worden.
Der Auswahl der Stichwörter haben wir aufgrund der polnischen, europäischen und deutschen
Gesetzgebung sowie der Praxissprache vorgenommen. Um den Bedürfnissen der Praxis Rechnung
zu tragen, haben wir den Band um weitere Begriffe des Rechnungswesens und der Betriebswirtschaft erweitert. Im größeren Maße als in der 1. Auflage wurden auch die Begriffe aus dem Bereich des europäischen Rechts, Arbeitsrechts und Umweltrechts berücksichtigt.
In seiner Konzeption und dem Aufbau entspricht die 2. Auflage der 1. Auflage. Die als Neuheit in den zweisprachigen Wörterbüchern der Rechts- und Wirtschaftssprache zum ersten Mal in
diesem Wörterbuch eingeführten Angaben der polnischen und deutschen Gesetzesfundstellen wurden auch in dem vorliegenden Band weiterhin zitiert.
Die weiter führenden Erläuterungen sollen nicht nur dem besseren Verständnis der Begriffe, sondern
auch der Erweiterung des Wortschatzes dienen. Auch die in das Wörterbuch aufgenommenen juristischen Redewendungen erleichtern das Verstehen und die korrekte Anwendung der Rechtssprache.
Die im Wörterbuch verwendeten Abkürzungen der polnischen Gesetze sind im polnischen
Rechtsverkehr allgemein verwendete Abkürzungen. Dies wird vor allem für die deutschen Benutzer von großem Wert sein. Die Abkürzungen der deutschen Gesetze entsprechen den Abkürzungen
des Bundesjustizministeriums.
Herr RA Götz Hanckel, Osnabrück–Essen, der im Jahre 2003 gestorben ist, hat von Anfang an
die Entstehung des gesamten Wörterbuches mit Engagement bis zu seinem Tod begleitet und mit
seinem juristischen Wissen und seiner beruflichen Erfahrung unterstützt. Die zweite Auflage wird
deshalb ihm gewidmet.
Zu großem Dank sind wir Frau Redaktorin Katarzyna Rybczyńska und Germanistin Frau Jadwiga Kołcz für die redaktionelle Bearbeitung des Bandes und eine sehr kooperative und nette Zusammenarbeit verpflichtet.
Wenn der vorliegende Band, trotz mancher Unzulänglichkeiten, die bei seiner Erarbeitung unvermeidlich entstanden sind, die gleiche freundliche Aufnahme finden sollte wie der Band Deutsch-Polnisch, würden die Verfasserinnen ihre Arbeit bereits als gerechtfertig ansehen.
Essen, Juni 2010
Sopot, Juni 2010
Alina Kilian
Agnieszka Kilian
doręczony
doręczo|ny adj zugestellt; ~ne pismo zugestellter Schriftsatz; dokument mający być ~nym
zuzustellendes Schriftstück; przesyłka została
bezzwłocznie ~na die Sendung wurde unverzüglich zugestellt; wezwanie sądowe zostało
~ne prawidłowo die gerichtliche Ladung wurde ordnungsgemäß zugestellt; uważać za ~ne
als zugestellt ansehen
doręczyć v zustellen; ~ osobiście jdm persönlich zustellen; ~ stronie/obrońcy/pełnomoc­
nikowi der Partei/dem Verteidiger/dem Bevollmächtigten zustellen; ~ z urzędu von Amts
wegen zustellen
doro|bek m 1. Anwachsung; ~ małżonków (���
dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego
majątku po zawarciu umowy majątkowej, zob. art. 513
k.r.o.�) Zugewinn (der Betrag, um den das Endvermögen eines Ehegatten das Anfangsvermögen übersteigt, vgl.
§ 1373 BGB) → wspólność majątkowa; obli­
czanie ~bków Zugewinnberechnung; roszcze­
nie o wyrównanie ~bku Zugewinnausgleichanspruch; wyrówanie ~bków Zugewinnausgleich (po ustaniu wspólnoty majątkowej małżonków);
obowiązek wyrównania ~bków Pflicht zum
Zugewinnausgleich; żądać zmniejszenia obo­
wiązku wyrównania ~bków eine Minderung
des Zugewinnausgleiches fordern; żądać wy­
równania ~bków (np. przez zapłatę lub przeniesienie
prawa) einen Zugewinnausgleich fordern
doro|bek m 2. ~ wspólnotowy pr. europ. franc.
acquis communautaire gemeinschaftliche Besitzstand, Gemeinschaftsbesitzstand; respek­
tować ~ wspólnotowy den gemeinschaftlichen
Besitzstand achten
doryw|czy adj gelegentlich, Gelegenheits…;
praca ~cza Gelegenheitsarbeit; zarobek ~ Gelegenheitsverdienst
doskonale|nie n Fortbildung; ~ ustawiczne
Fortbildung; ~ zawodowe berufliche Fortbildung
dostarcza|nie n 1. Lieferung; ~ surowców Lieferung von Rohstoffen; ~ towarów Warenlieferung; do ~nia lieferbar 2. Zustellung;
transgraniczne ~ aktów sądowych i poza­
sądowych (zob. art. 81 TFUE) grenzüberschreitende Zustellung gerichtlicher und außergerichtlicher Schriftstücke 3. Beschaffung;
~ dokumentacji Beschaffung von Unterlagen;
dostawa
~ informacji Beschaffung von Informationen;
~ materiału Materialbeschaffung
dostarczać v 1. liefern; ~ z magazynu ab Lager
liefern; ~ periodycznie in regelmäßigen Abständen liefern; ~ surowce Rohstoffe liefern;
móc ~ towar w terminie die Ware fristgerecht
liefern können; towar ~ na miejsce Waren frei
Haus liefern 2. beschaffen, besorgen; ~ wiado­
mość jdm eine Nachricht zukommen lassen;
~ żądany materiał dowodowy das verlangte
Beweismaterial beschaffen
dostarcza|ny adj 1. geliefert; towar będzie ~ żą­
danie die Ware wird auf Abruf geliefert; zakwe­
stionować ~ towar die gelieferte Ware beanstanden 2. beschafft, besorgt; ~ materiał dowo­
dowy das beschaffte Beweismaterial 3. międz.
pr. kar. osoba ~na zu überstellende Person
dostarcze|nie n 1. Lieferung, Einlieferung;
~ frachtu Frachtzustellung; ~ rzeczy wolnej
od wad Lieferung einer mangelfreien Sache;
poświadczenie ~nia Einlieferungsbescheinigung 2. Beibringung; po ~niu wymaganej
dokumentacji nach Beibringung der erforderlichen Unterlagen 3. pr. aut. ~ utworu Ablieferung eines Werkes 4. międz. pr. kar. Überstellung → przekazanie; wyrazić zgodę na
~ MTK osoby wydanej lub przekazanej innemu państwu eine an den IStGH zu bewirkende Überstellung bewilligen; postanowienie
o ~niu osoby Beschluss über Überstellung einer Person; wniosek o ~ osoby Ersuchen um
Überstellung einer Person
dostarczo|ny adj ausgeliefert, geliefert; ~na
ilość gelieferte Menge; następujące towary
mogą być jeszcze ~ne folgende Waren können noch geliefert werden, folgende Waren
sind noch lieferbar
dostarczyć v → dostarczać
dostatecz|ny adj genügend, hinreichend; nie
dysponować ~nymi środkami nicht über hinreichende Mittel verfügen
dosta|wa f 1. (dostarczanie) Lieferung; ~ jest
bezpłatna Lieferung erfolgt frei Haus; ~ na­
stępuje na żądanie Lieferung erfolgt auf Abruf; ~ tylko za zaliczeniem Lieferung nur
gegen Nachnahme; ~ opóźniona verspätete
Lieferung; ~ w terminie fristgerechte Lieferung/termingerechte Lieferung; płatne przy
103
D
nawoływanie
nawoływa|nie n Aufruf, Aufforderung; ~ do
nienawiści (art. 256 k.k.) Volksverhetzung
(vgl. § 130 StGB); publiczne ~ do przestęp­
stwa lub nieposłuszeństwa ustawie öffentliche Aufforderung zur Begehung einer Straftat oder zur Missachtung des Gesetzes
naz|wa f 1. Name, Bezeichnung; ~ handlowa
Handelsname → firma; ~ konta Kontoname,
Kontobezeichnung; ~ miejscowa Ortsname;
~ prawnie chroniona gesetzlich rechtlich geschützter Name; ~ przedsiębiorstwa Name
eines Unternehmens, Unternehmensname;
~ ustawowo chroniona gesetzlich geschützter
Name; ~ właściwa richtiger Name; ~ pełna
vollständiger Name; błąd co do ~wy Namensirrtum; jednakowość nazw Namensgleichheit; nadużycie ~wy Namensmissbrauch;
ochrona ~wy Namensschutz; pod ~wą… unter dem Namen von…; podanie ~wy Namensangabe; pomylenie ~wy Namensverwechslung; prawo do ~wy Namensrecht; spis nazw
Namensverzeichnis; tylko z ~wy nur dem Namen nach; zmiana ~wy Namensänderung, Namenswechsel 2. produkt Name, Bezeichnung;
~ geograficzna geografischer Name; ~ geo­
graficzna tradycyjna traditioneller geografischer Name; ~ pochodzenia (w rozumieniu rozp.
WE 510/2006: służy do oznaczenia produktu rolnego/
środka spożywczego, którego jakość lub jego charakterystyczne cechy są w istotnej lub wyłącznej mierze zasługą środowiska geograficznego, na które składają się
czynniki naturalne i ludzkie, a ich produkcja/przetwarzanie/przygotowanie mają miejsce na określonym obszarze)
N
Ursprungsbezeichnung (vgl. 130 § MarkenG);
chroniona ~ pochodzenia eingetragene Ursprungsbezeichnung (g.U.); ~ regionalna (�����
w ro-
zumieniu pr. wł. przem.: oznaczenie geograficzne służące do wyróżniania towarów pochodzących z określonego terenu oraz posiadające szczególne właściwości, które
wyłącznie lub w przeważajcej mierze zawdzięczają oddziaływaniu danego środowiska geograficznego – miejsca wytworzenia/przetworzenia – obejmującego zarówno
ludzkie, jak i naturalne czynniki�) Herkunftsbezeich-
nung → oznaczenie geograficzne, → ozna­
czenie pochodzenia, → nazwa pochodzenia;
~ rodzajowa Gattungsbezeichnung; ~ wyrobu
Name des Erzeugnisses, Produktname; ~ zare­
jestrowana eingetragene Bezeichnung
242
negocjacje
nazwa|ny adj genannnt; umowy ~ne im ZGB
geregelte Verträge (z.B. Kauf, Miete etc.)
nazwi|sko n Name (einer natürlichen Person),
Familienname, Nachname; podać swoje ~ seinen Namen angeben; pomylić ~ den Namen
verwechseln; pozostać przy swoim ~sku seinen Namen behalten; przybrać ~ einen Namen annehmen; wpisać na czyjeś ~ auf jds
Namen eintragen; występować pod przybra­
nym ~skiem unter einem angenommenen Namen auftreten; zmienić ~ seinen Namen ändern, seinen Namen wechseln; ~ panieńskie
Mädchenname; przybrać po rozwodzie po­
nownie ~ panieńskie nach der Scheidung den
Mädchennamen wieder annehmen; ~ pełne
vollständiger Name; ~ po mężu durch Heirat erworbener Namen; ~ właściwe richtiger
Name; błąd co do ~ska Namensirrtumg; imię
i ~ Vor- und Zuname; o ~sku… namens, mit
Namen; mężczyzna o ~sku Kowalski ein
Mann namens Kowalski; ~ prawnie chronio­
ne rechtlich geschützter Name; pod ~skiem…
unter dem Namen…; ~ ustawowo chronione
gesetzlich geschützter Name; znane ~ ein bekannter Name; nadanie ~ska Namenserteilung; nadużycie ~ska Namensmissbrauch;
ochrona ~ska Namensschutz; używanie ~ska
Namensführung; wywoływanie po ~sku Namensaufruf; zmiana ~ska Namensänderung,
Namenswechsel
nazywa|ny adj genannt; ~nych dalej… im folgenden genannt…
negatoryj|ny adj negatorisch; ochrona ~na
(art. 222 § 2 k.c.) Abwehranspruch (vgl.
§ 1004 BGB); powództwo ~ne lat. actio negatoria Abwehranspruch; roszczenie ~ne Abwehranspruch
negatyw|ny adj negativ; warunek ~ Negativbedingung
negligentia lat. Fahrlässigkeit
negocja|cje pl Verhandlung, Verhandlungen;
kierować ~cjami die Verhandlungen leiten;
podjąć ~ die Verhandlung aufnehmen; pro­
wadzić ~ die Verhandlungen führen, verhandeln; prowadzić dalej przerwane ~ die unterbrochene Verhandlung fortsetzen; przerwać ~
die Verhandlungen unterbrechen; przystąpić
do ~cji die Verhandlungen aufnehmen; rozpo­
obliczenie
O
obliczenie n → obliczanie
obliczyć v → obliczać
obliga|cja f Schuldverschreibung, Obliga­tion;
~cje zamienne Wandelschuldverschreibung, Wandelanleihe; ~ z bonem subskryp­
cyjnym na akcję Obligation mit Aktienop­
tion; ~ imienna Namensschuldverschreibung;
~ indeksowana indexierte Schuldverschreibung, Indexanleihe; ~ komunalna kommunale
Schuldverschreibung; ~ na okaziciela Inhaberschuldverschreibung; ~ o stałym oprocento­
waniu festverzinsliche Schuldverschreibung;
~ o zmiennym oprocentowaniu Schuldverschreibung mit variabler Verzinsung ~ pań­
stwowa Staatsschuldverschreibung, Staatsobligation; ~ skarbowa Schatzanweisung,
Schatzwechsel; ~ uczestnicząca Gewinnschuldverschreibung; ~ warantowa Optionsanleihe; ~ zamienna Wandelanleihe, Wandelobligation; ~ zerokuponowa Nullkuponanleihe, Zero-Bond; emitent ~cji Emittent von
Schuldverschreibungen; umarzanie ~cji Ablösung von Schuldverschreibungen, Rückzahlung von Schuldverschreibungen
obligacyj|ny adj Schuld…; prawa ~ne schuldrechtliche Ansprüche
obligatoryj|ny adj obligatorisch, verpflichtend,
bindend (przeciw. fakultatywny); obrona
~na (art. 80 k.p.k.) notwendige Verteidigung
(vgl. § 140 StPO)
obła|wa f : ~ policyjna Polizeirazzia
obniżać v → obniżyć
obniże|nie n Herabsetzung, Minderung; ~ ceny
Preisherabsetzung, Preisminderung, Preissenkung; ~ czynszu Mietzins-/Pachtzinsherabsetzung; ~ kapitału Kapitalherabsetzung → ka­
pitał zakładowy; ~ orzeczonej kary (art. 4
§ 2 k.k.) Minderung der verhängten Strafe (bei
Milderung der gesetzlichen Strafandrohung nach erfolgter
Verurteilung); ~ podatków Steuerherabsetzung
obniż|ka f Herabsetzung, Senkung, Nachlass;
~ ceny Preisnachlass
obniżo|ny adj herabgesetzt, gesenkt; po ~nej
cenie zum herabgesetzten Preis; ~na stawka
celna herabgesetzter Zollsatz
obniżyć v herabsetzen, senken; ~ cenę einen
Preis herabsetzen; ~ ceny skupu die Ankaufspreise drücken; ~ ceny sprzedaży die Ver264
obowiązek
kaufspreise herabsetzen; ~ kapitał zakłado­
wy das Grundkapital einer AG/Stammkapital
einer GmbH herabsetzen → kapitał zakłado­
wy; ~ czyjś prestiż jds Ansehen herabsetzen;
~ udział wartości surowców lub produk­
tów krajowych den prozentualen Anteil inländischer Rohstoffe und Produkte herabsetzen (z.B. bei öffentlichen Aufträgen)
obostrzają|cy adj 1. verschärfend; ~ karę za…
die Strafe für… verschärfend; przepis ~ …
…verschärfende Vorschrift; ~ce wymagania
verschärfende Erfordernisse 2. ~ się sich verschärfend; ~ się konflikt sich verschärfender
Konflikt
obostrze|nie n Verschärfung; ~ kary Strafverschärfung; okoliczności wpływające na ~
kary Strafschärfungsumstände, strafverschärfende Umstände
obostrzyć adj verschärfen; ~ karę die Strafe
verschärfen
obowiąza|ny adj verpflichtet; być ~nym verpflichtet sein; być ~nym poddać się ba­
daniom lekarskim zu einer medizinischen
Untersuchung verpflichtet sein; być ~nym
wstrzymać się od… zur Unterlassung von…
verpflichtet sein
obowiąza|ny pp (zobowiązany do udzielenia zabezpieczenia) 1. Antragsgegner, Schuldner, Arrestbeklagter (im Falle einer Geldforderung oder eines
Anspruchs, der in eine Geldforderung übergehen kann)
2. Verfügungsbegklagter (im Falle Sicherung anderer Ansprüchen, regelungsbedürftigen Situa­tionen);
~ składa sumę zabezpieczenia Antragsgegener hinterlegt die Lösungssumme; rzeczy
we władaniu ~ego Sachen im Besitz des Antragssgegners → uprawniony
obowią|zek m 1. pr. kar. (przy warunkowym zawieszeniu kary albo warunkowym umorzeniu postępowania)
(np. art. 35, 39, 72 k.k.) Auflage (die dem Verurteilten vom Gericht erteilt wird und der Genug­tuung
für das begangene Unrecht dienen soll, vgl. § 56b StGB)/
Weisung (vgl. § 56c StGB); nałożyć ~zki sąd
Auflagen/Weisungen erteilen; ~ powstrzy­
mywania sią od przebywania w określo­
nych środowiskach Weisung mit bestimmten
Personenkreisen nicht zu verkheren 2. Pflicht,
Verpflichtung; nie dopełnić ~zku eine Pflicht
nicht erfüllen, einer Verpflichtung nicht nach-
oświadczyć
O
lenserklärung; dwustronne ~ woli zweiseitige
Willenserklärung; jednostronne ~ woli einseitige Willenserklärung; milcząco wyrażo­
ne ~ woli stillschweigende Willenserklärung;
wadliwe ~ woli fehlerhafte Willenserklärung;
~ woli wzruszalne anfechtbare Willenserklärung; zgodne ~ woli übereinstimmende Willenserklärungen; wady ~nia woli Mängel einer
Willenserklärung; złożenie ~nia woli Abgabe
einer Willenserklärung; zniekształcenie ~nia
woli Verunstaltung eines Willenserklärung
oświadczyć v erklären (etwas offiziell mitteilen);
~ drugiej stronie wolę zawarcia umowy dem
anderen Teil gegenüber den Willen des Vertragsabschlusses erklären
otrzymać v bekommen, erhalten; ~ ofertę ein
Angebot erhalten; ~ skwitowanie zgromadzenie akcjonariuszy Bestätigungsvermerk erhalten; ~ wynagrodzenie eine Vergütung erhalten;
~ wypowiedzenie eine Kündigung erhalten;
~ zapłatę eine Zahlung erhalten
otrzyma|nie n Erhalt; w ciągu 5 dni od ~nia…
innerhalb von 5 Tagen nach Erhalt…
otuli|na f (strefa ochronna granicząca z formą ochrony
przyrody) Umhüllung; ~ parku krajobrazo­
wego Umhüllung eines Landschaftsschutzgebietes
otwar|cie n Eröffnung; ~ akredytywy Akkreditivgestellung; ~ konta Kontoeröffnung; ~ kre­
dytu Krediteröffnung; ~ ksiąg rachunkowych
Eröffnung der Handelsbücher; ~ likwidacji
Eröffnung der Liquidation; dzień ~cia likwi­
dacji Tag der Liquidationseröffnung; ~ pol­
skiego rynku dla… Öffnung des polnischen
Marktes für…; ~ rachunku bankowego Eröffnung eines Bankkontos; ~ rozprawy na nowo
Wiedereröffnung einer Verhandlung; ~ testa­
mentu Testamentseröffnung; ~ upadłości Insolvenzeröffnung; godziny ~cia Öffnungszeiten 2. ~ zwłok Leichenöffnung
otwar|ty adj offen, geöffnet; przen. być ~tym
na… für… offen sein; pozostawać ~tym offenstehen; ta kwestia jest jeszcze ~ta diese Frage
bleibt noch offen; ~ rynek offener Markt
otwierają|cy adj Eröffnungs…; ~ zapis księgo­
wy Eröffnungsbuchung
otworzyć v eröffnen, öffnen; ~ akredytywę ein
Akkreditiv stellen; ~ nowe perspektywy neue
294
oznaczenie
Perspektiven eröffnen; ~ posiedzenie eine Sitzung eröffnen; ~ postępowanie upadłościowe
Insolvenzverfahren eröffnen; ~ rachunek ban­
kowy ein Bankkonto eröffnen; ~ sobie nowy
rynek einen neuen Markt erschließen
oznaczać v 1. (ustalać, określać) bestimmen,
festsetzen, festlegen; ~ termin einen Termin
festsetzen 2. (opatrywać znakiem, wskazywać)
bezeichnen, kennzeichnen; ~ miejsce budo­
wy eine Baustelle kennzeichnen; ~ w sposób
zwyczajowo przyjęty w handlu in handelsüblicher Weise bezeichnen; ~ właściwy sąd das
zuständige Gericht bezeichnen 3. (wyrażać)
bedeuten; to oznacza, co następuje… das be­deutet folgendes…; to oznacza, że… das
­bedeutet, dass…; to ma widocznie ~, że…
das soll vermutlich bedeuten, dass…
oznacze|nie n 1. (ustalenie) Bestimmung, Festsetzung; ~ sposobu wykonania Bestimmung
der Ausführungsart; ~ terminu Festsetzung
eines Termins 2. (wskazanie na coś) Bezeichnung; ~ cen na towarach Preisauszeichnung
auf den Waren; ~ strony proc. cyw. Parteibezeichnung; ~ utworu swoim nazwiskiem
Kennzeichnung des Werkes mit seinem Namen
(Urheber); ~ właściwego sądu Bezeichnung
des zuständigen Gerichts (z.B. Klage-, -Rechtsmittelschrift) 3. (opis, identyfikacja) Bezeichnung; ~ nieruchomości w księdze wieczy­
stej Liegenschaftsbezeichnung im Grundbuch;
podstawą ~nia nieruchomości są dane z ka­
tastru für die Liegenschaftsbezeichnung sind
Geobasisdaten grundlegend; sprostowanie
~nia nieruchomości Berichtigung der Liegenschaftsbezeichnung 4. wł. przem. Bezeichnung
(Zeichen); przedstawić ~ w sposób graficz­
ny Bezeichnung (Zeichen) grafisch darstellen (vgl. § 8 Abs. 2 MarkenG); udzielić pra­
wa ochronnego na ~ das Schutzrecht an einer Bezeichnung erteilen; ~ geograficzne →
oznaczenie geograficzne↓; fałszywe/oszu­
kańcze ~ towarów falsche/betrügerische Warenbezeichnung; ~ indywidualizujące przed­
siębiorstwo Bezeichnung/Name eines Unternehmens; wprowadzające w błąd ~ towarów
lub usług irreführende Bezeichnung von Waren oder Dienstleistungen; ~ nadające się do
odróżnienia towarów jednego przedsiebior-
oznaczenie geograficzne
stwa od towarów innego przedsiębiorstwa� unterscheidungfähige Bezeichnung (unterscheidungfähiges Zeichen); ~ pochodzenia (w rozumieniu pr. wł. przem.: oznaczenie geograficzne służące
do wyróżniania towarów pochodzących z określonego
terenu oraz posiadających pewne szczególne właściwości
albo inne cechy szczególne przypisywane miejscu wytworzenia/przetworzenia towarów) Herkunftsangabe →
nazwa pochodzenia, → nazwa regionalna
oznacze|nie n geograficzne 1. (nazwa regionalna/
oznaczenie pochodzenia, por. art. 175 pr. wł. przem.) geo­grafische Herkunftsangabe (vgl. § 126 MarkenG) 2. (w rozumieniu rozp. WE 510/2006: oznaczenie
służące do wyróżnienia produktu rolnego/środka spożywczego, którego określona jakość, renoma lub inna cecha
charakterystyczna może być przypisana pochodzeniu geograficznemu oraz którego produkcja/przetwarzanie/przygotowanie mają miejsce na określonym obszarze) geo-
grafische Angabe → oznaczenie pochodze­
nia↑, → nazwa regionalna; udzielić prawa
z rejestracji na ~ geograficzne urząd patentowy Eintragungsrecht an geografischen Herkunftsanagben erteilen; używać ~nia geogra­
ficznego z dodatkami eine geografische Herkunftsangabe mit Zusätzen benutzen; zgłosić
~ geograficzne do rejestracji zur Eintragung
geografischen Herkunftsangabe anmelden;
chronione ~ geograficzne (rozp. WE 510/2006)
geschützte geografische Angabe (g.g.A.); lista
chronionych oznaczeń geograficznych das
Register der geschützten geografischen Angaben; homonimiczne ~ geograficzne identische geografische Angabe; kwalifikowane
~ geograficzne (rozp. WE 510/2006) qualifizierte
Herkunftsangabe; zarejestrowane ~ geogra­
ożywienie
ficzne eingetragene geografische Herkunftsangabe; prawo z rejestracji ~nia geograficzne­
go Recht aus Eintragung einer geografischen
Herkunftsangabe → świadectwo rejestracji;
~ , które stało sie nazwą rodzajową Bezeichnung, die zur Gattungsbezeichnung geworden
ist; wprowadzenie w błąd co do ~nia geo­
graficznego Herkunftstäuschnug; możliwe
do uniknięcia wprowadzenie w błąd co do
~nia geograficznego vermeidbare Herkunftstäuschung
oznaczo|ny adj 1. bestimmt, festgesetzt;
w ~nych celach zu bestimmten Zwecken;
w ~nym czasie zur festgesetzten Zeit; w ~nym
terminie im festgesetzten Termin 2. bezeichnet, gekennzeichnet
oznaczyć v → oznaczać
oznajmiać v 1. mitteilen, benachrichtigen 2. verkünden
oznajmia|nie n 1. Mitteilung, Benachrichtigung
2. Verkündung; ~ orzeczenia Entscheidungsverkündung
oznakować v kennzeichnen, kenntlich machen,
mit Zeichen versehen; ~ pojemnik z substan­
cjami chemicznymi einen Behählter mit Chemiesubstanzen kennzeichnen
oznakowa|nie n Kennzeichnung; ~ CE CE-Kennzeichnung (für Übereinstimmung mit
EU-Richtlinien); ~ pochodzenia (towarów/
usług) Herkunftskennzeichnung
ożywić v beleben; ~ gospodarkę die Wirtschaft
beleben
ożywie|nie n Belebung; ~ gospodarcze = ~ go­
spodarki a. wirtschaftliche Belebung b. Wirtschaftsankurbelung
295
O
strajkować
S
abbrechen; przystąpić do ~ku in den Streik
treten; wezwać do ~ku zum Streik aufrufen;
złamać ~ den Streik brechen; ~ beztermino­
wy unbefristeter Streik; ~ dziki wilder Streik;
~ generalny Generalstreik; ~ ostrzegawczy
Warnstreik; ~ polityczny politischer Streik;
~ wielozakładowy Mehrbetriebsstreik; ~ za­
kładowy Betriebsstreik; ~ solidarnościowy
Sympathiestreik; ~ zgodny z prawem rechtmäßiger Streik; fala ~ków Streikwelle; gro­
żenie ~kiem Streikandrohung; niebezpieczeń­
stwo ~ku Streikgefahr; ogłoszenie ~ku Streikverkündung; organizator ~ku Streikführung;
porozumienie co do ~ku Streikabstimmung;
prawo do ~ku Streikrecht; skutki ~ku Streikfolgen; zakaz ~ku Streikverbot; zapobieże­
nie ~kowi Streikabwendung; zapowiedź ~ku
Streikankündigung
strajkować v streiken
strajko|wy adj Streik…; akcja ~wa Streik; fun­
dusz ~ Streikkasse, Streikfonds; komitet ~
Streikkomitee; pikieta ~wa Streikposten; wy­
stawić pikiety ~we Streikposten aufstellen;
pogotowie ~we Streikbereitschaft
strajkują|cy m Streikender
stra|ta f Verlust; godzić się z możliwością ~ty
einen Verlust in Kauf nehmen; przenieść ~tę
na następny rok den Verlust vortragen; po­
kryć ~tę einen Verlust abdecken, einen Verlust ausgleichen; ponieść ~tę einen Verlust erleiden; sprzedać ze ~tą mit Verlust verkaufen;
uczestniczyć w ~cie am Verlust beteiligt sein;
ustalić ~tę den Verlust ermitteln/feststellen;
uwzględnić ~tę den Verlust berücksichtigen;
wykazać ~tę einen Verlust ausweisen; wyrów­
nać ~tę einen Verlust ausgleichen; zamknąć
rok gospodarczy ze ~tą das Geschäftsjahr
mit einem Verlust abschließen; ~ bilansowa
Bilanzverlust; ~ księgowa Buchverlust; ~ty
lat ubiegłych vorjährige Verluste; ~ mogą­
ca być odliczona od podatków steuerlich abzugsfähiger Verlust; ~ przeniesiona ze wzglę­
dów podatkowych na rok przyszły steuerlich
vortragbarer Verlust; ~ przeniesiona ze wzglę­
dów podatkowych na rok przeszły steuerlich rücktragbarer Verlust; ~ przenoszona na
na okresy przyszłe Verlustvortrag; ~ prze­
noszona na okresy ubiegłe Verlustrücktrag;
410
strona
~ relewantna podatkowo steuerlicher Verlust;
~ roczna netto Jahresfehlbetrag, Reinverlust;
~ wartości pieniądza Geldentwertung; odli­
czenie ~ty od podatków Verlustabzug; po­
niesienie ~ty einen Verlust erleiden; przejęcie
~ty Verlustübernahme; rezerwa na ewentual­
ne ~ty Verlustrückstellung; ryzyko ~ty Verlustrisiko; ustalanie/ustalenie ~ty Verlustermittlung/Verlustfeststellung; wykazanie ~ty
Verlustausweis; wyrównanie ~ty Verlustausgleich; zamknięcie ze ~tą Verlustabschluss
strate|gia f Strategie; ~ dystrybucji → ~ zbytu;
Narodowa Strategia Integracji (NSI) Nationale Strategie der Integration (mit der Europäi­
schen Union); ~ rozwoju Entwicklungsstrategie; ~ zbytu Vertriebsstrategie
strategicz|ny adj strategisch; cel ~ strategisches
Ziel; ~ planowanie rozwoju przedsiębior­
stwa strategische Unternehmungsplanung
stratyfikac|ja f (uwarstwienie) Abschichtung
stra|ż f Wache, Schutz; ~ graniczna Grenzschutz; ~ kolejowa Bahnschutz; ~ pożarna
Feuerwehr
stre|fa f 1. Gebiet, Zone; ~ ekonomiczna Wirtschaftsgebiet, Wirtschaftszone; Specjalna
Strefa Ekonomiczna spezielle Wirtschaftszone; ~ graniczna Grenzgebiet, Grenzzone;
~ ochronna Schutzgebiet; ~ dla pieszych Fußgängerzone; ~ taryfowa Tarifzone; ~ wolnego
handlu Freihandelszone; ~ wolnocłowa Zollfreigebiet 2. Sphäre; ~ wpływów Einflusssphäre, Einflussbereich
streszczać v → streścić
streszcze|nie n Zusammenfassung
streścić v zusammenfassen
stręczycie|l m Kuppler
stręczyciel|stwo n (art. 204 k.k.) Kuppelei (vgl.
§§ 180, 180a StGB)
stręczyć v kuppeln
stro|na f 1. a. (w ustawach materialnych) Teil; pra­
wo odstąpienia od umowy drugiej ~ny Widerrufsrecht des anderen Teils b. (w sprawach
przed sądem albo w postępowaniu administracyjnym, zob.
art. 28 k.p.a.) Partei (streitige Gerichtsbarkeit; freiwillige
Gerichtsbarkeit → Beteiligter); nałożyć koszty ~nie
przegrywającej die Kosten der unterliegenden
Partei auferlegen; pouczyć ~nę die Partei belehren; przesłuchać ~nę die Partei vernehmen;
strona
wezwać ~nę die Partei laden; wysłuchać ~ny
die Parteien anhören; zawiadomić ~nę die
Partei benachrichtigen; ~, która nie stawiła
się w terminie säumige Partei; ~ny postępo­
wania Parteien eines Verfahrens; ~ niewda­
jąca się w spór säumige Partei; ~ powodowa
die klagende Partei = klägerische Partei; ~ po­
zwana die beklagte Partei; ~ procesowa Prozesspartei (im polnischen Strafprozess: öffentlicher
Ankläger, Nebenkläger, Privatkläger, Zivilkläger und der
Angeklagte, vgl. art. 54 k.p.k.); ~ przeciwna Ge-
genpartei; ~ przegrywająca die unterliegende
Partei; ~ny pozostające w sporze prowadzące
proces streitende Parteien; ~ skarżąca Beschwerdeführer/klagende Partei; ~ wygrywa­
jąca die obsiegende Partei; pouczenie ~ny
Belehrung einer Partei; przesłuchanie ~ny
Parteivernehmung; wysłuchanie stron Anhörung der Parteien; wstąpienie w miejsce ~ny
Parteiwechsel; w charakterze ~ny als Partei;
przystapienie do procesu w charaterze ~ny
Parteibeitritt; wywód ~ny Parteivortrag; dorę­
czenie przez ~nę (stronie przeciwnej) Parteizustellung; przytoczenie przez ~nę Parteivorbringen; ~ z urzędu Partei kraft Amtes
stro|na f 2. (np. umowy) Partei, Seite, Partner; ~ny
zgodnie postanawiają… die Parteien stimmen darin überein, dass…, o ile nic innego
nie zostanie przez ~ny umowy postanowio­
ne soweit durch die Parteien nicht etwas anderes vereinbart wird; ~ny są zgodne… die
Parteien sind sich einig…; nie można wyma­
gać (��������������������
rozsądnie oczekiwać�) od ~ny dalszego
związania umową/pozostawania w stosun­
ku umownym der Partei kann das Festhalten
an dem Vertrag nich zugemutet werden; druga
~ czynności prawnej die andere Partei eines
zweiseitigen Rechtsgeschäfts; złożyć oświad­
czenie drugiej ~nie gegenüber der anderen
Partei erklären; pokrzywdzona ~ umowy benachteiligte Partei; porozumienie między
~nami umowy Parteivereinbarung, Parteiabmachung; ~ układu zbiorowego Tarifvertragspartei; ~ umowy Vertragspartei, Vertragspartner; ~ny zawierające umowę die vertragsschließende Parteien; Wysokie Umawiające
się Strony umowy międzynarodowe Hohe Vertragsschließende Teile; wola ~ny umowy Par-
studia
teiwille; przypuszczalna wola ~ny umowy
mutmaßlicher Parteiwille
stro|na f 3. (aspekt czegoś) Aspekt, Seite; od
~ny gospodarczej unter wirtschaftlichem As­p ekt; polityczna ~ problemu politischer
­Aspekt eines Problems; prawna ~ rechtlicher
Aspekt
stro|na f 4. ~ny rodzinne Heimat, Heimatland
stro|na f 5. Seite (z.B. eines Buches)
struktu|ra f Struktur, Aufbau, Gefüge; ~ admi­
nistracji Verwaltungsaufbau; trzyszczeblowa
~ administracji dreistufiger Verwaltungsaufbau; ~ bilansu Bilanzstruktur; ~ cen Preisgefüge, Preisstruktur; ~ importu Importstruktur;
~ kodeksu Gliederung eines Gesetzbuches;
~ organizacyjna Organisationsstruktur; ~ płac
Lohn- und Gehaltsstruktur; ~ przestępczości
Struktur der Kriminalität; ~ sprzedaży Umsatzmix, Aufgliederung des Umsatzes; dopasowa­
nie ~ry Strukturanpassung; uwarunkowany
~rą = zależny od ~ry strukturbedingt; zmiana
~ry Strukturänderung, Strukturwandel
struktural|ny adj strukturell, Struktur…; do­
pasowanie ~ne strukturelle Anpassung; dzia­
łania ~ne Strukturmaßnahmen; fundusz na
zmiany ~ne Strukturfonds; kryzys ~ Strukturkrise; polityka ~na Strukturpolitik; pomoc
na zmiany ~ne Strukturhilfe; przemiana ~na
Strukturveränderung; reforma ~na Strukturreform; słaby ~nie strukturschwach; teren sła­
by ~nie strukturschwaches Gebiet; trudności
~ne Strukturschwierigkeiten
strza|ł m Schuss; oddać ~ ostrzegawczy einen
Warnschuss abgeben
strzec v 1. (pilnować czegoś) bewachen 2. (prze-
strzegać) wahren, bewahren; ~ tajemnicy ein
Geheimnis wahren
strzeżo|ny adj bewacht; parking ~ bewachter Parkplatz; przejazd ~ beschrankter Bahn­
übergang; przejazd nie~ unbeschrankter
Bahnübergang
strzykaw|ka f Spritze; ~ jednorazowa Einwegspritze
studen|t m Student; ~ prawa Jurastudent
studiować v studieren; ~ prawo Jura studieren
stu|dia pl 1. (badanie naukowe) Studie, wissenschaftliche Untersuchung 2. (nauka) Studium;
~ uniwersyteckie Universitätsstudium
411
S
upłynąć
U
InsO); wierzyciele ~łego dalszej kolejności
nachrangige Insolvenzgläubiger; wierzytel­
ność wobec ~łego Insolvenzforderung
upłynąć v ablaufen, verstreichen; upłynął ter­
min die Frist ist abgelaufen, die Frist ist verstrichen
upłynniać v veräußern, liquidieren, flüssig machen, pot. „versilbern”
upłynnie|nie n Veräußerung gegen Barzahlung,
Veräußerung gegen bar
upły|w m Ablauf; ~ terminu Fristablauf; po
~wie roku nach Ablauf eines Jahres
upominaw|czy adj : postępowanie ~cze
(art. 4971 i nast. k.p.c.) Mahnverfahren (vgl.
§ 688 ZPO); nakaz w postępowaniu ~czym
Mahnbescheid → nakaz zapłaty
upomnieć v verwarnen; ~ osobę, która zacho­
wuje się niewłaściwie jdn wegen ungebührlichen Verhaltens verwarnen
upomnie|nie n 1. (monit) Mahnung; otrzymać
~ eine Mahnung erhalten; po bezskutecznym
~niu nach erfolgloser Mahnung 2. (napomnienie, ostrzeżenie) Verwarnung; otrzymać ~ eine
Verwarnung erhalten; udzielić ~nia eine Verwarnung erteilen
uporczywo|ść f Hartnäckigkeit, Beharrlichkeit
uporczy|wy adj hartnäckig, beharrlich
upoważniać v → upoważnić
upoważnić v jdn ermächtigen, eine Befugnis
erteilen, jdn bevollmächtigen, jdm Vollmacht
erteilen; ~ kogoś do reprezentowania go we
własnym/cudzym imieniu jdn ermächtigen,
ihn im eigenen/fremden Namen zu vertreten
upoważnie|nie n Berechtigung, Ermächtigung,
Befugnis, Bevollmächtigung; ~ do zawarcia
ugody Vollmacht zum Abschluss eines Vergleiches; ~ do obrony przed sądem Verteidigungsvollmacht; ~ do podejmowania decyzji
Abschlussvollmacht; ~ sądowe gerichtliche
Ermächtigung; ~ traktatowe vertragliche Bevollmächtigung VölkerR; ~ ustawowe do wy­
dania rozporządzenia gesetzliche Ermächtigung zum Erlass von Rechtsverordnungen;
z ~nia (z up.) im Auftrag (i.A.)
upoważnio|ny adj befugt, berechtigt, ermäch­
tigt, bevollmächtigt; być ~nym bevollmächtigt
sein; organ ~ do wydania rozporządzenia
zum Erlass von Rechtsverordnungen ermäch454
uprawniony
tigtes Staatsorgan; osoba ~na befugte/bevollmächtigte Person; ~ przedsiębiorca pr. cel.,
ang. Authorised Economic Operator zugelassener Wirtschaftsbeteiligter
upozorować v vortäuschen
upozorowa|nie n Vortäuschung; ~ przestęp­
stwa Vortäuschung einer Straftat (vgl. § 145d
StGB)
uprawdopodobniać v glaubhaft machen; ~ in­
teres prawny ein rechtliches Interesse glaubhaft machen
uprawdopodobnie|nie n Glaubhaftmachung;
~ roszczenia Glaubhaftmachung eines Anspruchs
uprawdopodobnić v → uprawdopodobniać
uprawnie|nie n Berechtigung, Befugnis, Recht;
nabyć ~nia die Befugnisse erlangen, die Berechtigungen erwerben; posiadać ~ die Berechtigung haben, die Befugnis haben; ~ wy­
gasa z upływem… die Berechtigung erlischt
am…; ~nia branżowe pr. pracy Arbeitnehmerrechte einer Branche; ~nia budowlane
Bauqualifikationen; ~ konieczne do wykony­
wania pracy erforderliche Berechtigung zur
Berufsausübung; ~ kształtujące Gestaltungsrecht; ~ majątkowe Vermögensrecht; ~ do od­
stąpienia Rücktrittsrecht; ~nia pracownicze
Arbeitnehmerrechte; ~nia do świadczeń za­
bezpieczenia społecznego Recht auf Sozialversicherungsleistungen; ~ z ubezpieczenia
społecznego Rechte aus der Sozialversicherung; ~nia właściciela Befugnisse des Eigentümers; przejście uprawnień w przypadku…
Übergang aller Rechte/aller Befugnisse im Falle…; ~ zawodowe Berechtigung zur Berufsausübung; odebrać ~ zawodowe die Berechtigung zur Berufsausübung entziehen; posiadać
wymagane ~nia zawodowe die erforderliche
Berechtigung zur Berufsausübung besitzen;
potwierdzić ~nia zawodowe wnioskodawcy
die Berechtigung des Antragstellers zur Berufsausübung bestätigen; ~ zawodowe kraju
pochodzenia Berechtigung zur Berufsaus­
übung aus dem Herkunftsstaat
uprawnio|ny adj berechtigt, befugt; być ~nym
berechtigt sein, befugt sein; ~ uprawniony
do bezpośredniego kontaktowania się zur
direkten Kontaktaufnahme berechtigt; ~ do
uprawniony
działania w imieniu… bevollmächtigt, in jds
Namen zu handeln; ~ do wychowania erziehungsberechtigt; ~ do występowania w obro­
cie prawnym berechtigt, im Rechtsverkehr
aufzutreten (regelmäßig für ein bestimmtes Unternehmen); ~ do zachowku pflichtteilsberechtigt;
osoba ~na berechtigte Person, befugte Person;
podmiot ~ der Berechtigte; ~ do podpisu unterzeichnungsberechtigt, unterschriftsberechtigt; ~ do żądania wszczęcia postępowania
berechtigt, die Einleitung eines Verfahrens zu
verlangen; pracownik ~ befugter Mitarbeiter
uprawnio|ny pp 1. Berechtigter, Befugter; ~ wa­
runkowo bedingt Berechtigter; ~ z patentu
Patentberechtigter; ~ do sumy ubezpiecze­
nia der aus einem Versicherungsvertrag Begünstigte 2. post. zabezp. Antragsteller, Gläubiger, Arrestkläger (im Falle einer Geldforderung
oder eines Anspruchs, der in eine Geldforderung übergehen kann)/Verfügungskläger (im Falle Sicherung
anderer Ansprüchen oder Sicherung regelungsbedürftigen Situationen) → obowiązany; uprawnieni,
którzy łącznie uzyskali zabezpieczenie Antragsteller, die gesamt eine Sicherung/den Arrest/einstweilige Verfügung erlangt haben; od­
dać pod dozór ~nego (np. zajęte ruchomości) unter
Aufsicht des Antragstellers stellen → udziele­
nie zabezpieczenia
uprawomocnić się v Rechtskraft erlangen, rechtskräftig werden, in Rechtskraft erwachsen
uprawomocnie|nie n Rechtskrafterlangung, Erlangung der Rechtskraft; po ~niu się orze­
czenia nach Rechtskrafterlangung der Entscheidung
uproszczo|ny adj vereinfacht; faktura ~na vereinfachte Rechnung; kalkulacja ~na vereinfachte Kalkulation
uprowadze|nie n Entführung; ~ małoletniego
Entführung eines Minderjährigen
uprowadzić v entführen
uprzed|ni adj 1. vorangehend, vorrangig, im
Range vorgehend; pierwszeństwo ~nie wł.
przem. vorangehender Vorrang, vorangehende
Priorität 2. früher; ~nie zamówienie frühere
Bestellung
uprzedze|nie n 1. pr. proc. Zeugenbelehrung,
Belehrung; ~ o odpowiedzialności karnej
za złożenie fałszywego zeznania Belehrung
urlop
über die strafrechtlichen Folgen falscher Zeugenaussagen; ~ o prawie odmowy zeznań
Belehrung über ein Zeugnisverweigerungsrecht 2. Voraneingenommenheit; bez uprze­
dzeń vorurteilsfrei, ohne Vorurteil, unbefangen 3. Anmeldung; bez ~nia ohne Anmeldung;
z wcześniejszym ~niem mit Voranmeldung
uprzedzić v 1. pr. proc. belehren; ~ świadka
einen Zeugen belehren 2. jdm zuvorkommen,
vorgreifen
uprzywilejować v bevorzugen, bevorrechtigen,
privilegieren
uprzywilejowa|nie n 1. upadł. (z tytułu rzeczowego
zabezpieczenia wierzytelności) Absonderung (vgl.
§ 49 InsO); prawo ~nia spłaty wierzytelno­
ści Absonderungsrecht 2. ogól. Bevorzugung,
Bevorrechtigung, Privilegierung; dopuścić do
~nia die Bevorzugung zulassen
uprzywilejowa|ny adj bevorzugt, privilegiert
uregulowa|ny adj geregelt; ~ odrębnymi
przepisami in anderen Vorschriften geregelt;
~ w odrębnej ustawie in einem Sondergesetz geregelt
urlo|p m Urlaub; być na ~pie sich im Urlaub
befinden; odwołać kogoś z ~pu jdn aus dem
Urlaub zurückrufen; skreślić komuś ~ jdm
den Urlaub streichen; udzielić komuś ~pu
jdm einen Urlaub bewilligen; uzyskać ~ einen Urlaub erhalten; wstrzymać ~py Urlaub
sperren; wykorzystać ~ Urlaub nehmen, einen
Urlaub in Anspruch nehmen; złożyć podanie
o ~ Urlaub beantragen; ~ bezpłatny unbezahlter Urlaub; ~ macierzyński Mutterschafts­
urlaub; ~ płatny bezahlter Urlaub; ~ pracow­
niczy (art. 152 i nast. k.p.) einem Arbeitnehmer zustehende Urlaubsformen/Urlaubsarten;
~ szkoleniowy Schulungsurlaub; ~ „tacierzyń­
ski” Vaterschaftsurlaub; ~ uzupełniający zusätzlicher Urlaub; ~ wychowawczy (art. 186
k.p.) Erziehungsurlaub; ~ wychowawczy dla
ojca Vaterschaftsurlaub; ~ wypoczynkowy
Erholungsurlaub; ~ zdrowotny Genesungsurlaub; adres w okresie ~pu Urlaubsanschrift;
odwołanie z ~pu Rückruf aus dem Urlaub;
plan ~pów Urlaubsplan; podanie o ~ Urlaubs­
antrag, Urlaubsgesuch; prawo do ~pu Urlaubsberechtigung; roszczenie o ~ Urlaubsanspruch; wstrzymanie ~pów Urlaubssperre;
455
U