Dom Karpacki - Fundacja Karpacka Polska

Transcription

Dom Karpacki –
pobudzanie współpracy
transgranicznej regionów
karpackich
Carpathian House - Stimulation
of Transfrontier Co-operation
of the Carpathian Region
Dom Karpacki – pobudzanie współpracy
transgranicznej regionów karpackich
Carpathian House - Stimulation of Transfrontier Co-operation
Publikacja powstała w ramach projektu „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich”
- realizowanego przez Fundację Karpacką - Polska.
Publication is issued in the frame of the project „Carpathian House - Stimulation of Transfrontier Co-operation of the
Carpathian Region” – implemented by the Carpathian Foundation-Poland.
Wsparcie projektu udzielone przez Islandię, Lichtenstein oraz Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu
Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego.
Project supported by a grant from Iceland, Lichtenstein and Norway throught the EEA Financial Mechanism and
Norwegian Financial Mechanism.
Zespół wdrażający projekt / Team implementing project
Zofia Kordela-Borczyk - nadzór nad projektem / project overall supervision
Jolanta Szwarc-Burnatowska - Koordynator Projektu / Project Coordinator
Ewa Januszczak - Asystent Projektu / Project Coordinator’s Assistant
Anita Rembiesa
Ewelina Zarzyczna
Joanna Szamra
Agnieszka Sroka
Joanna Mołocznik
Redaktor / Editor
Anita Rembiesa
Tekst / Text
Zofia Kordela-Borczyk
Jolanta Szwarc-Burnatowska
Anita Rembiesa
Sidsel Bleken
Tłumaczenie / Translation
Ireneusz Paternoga
Zdjęcia / Photos
archiwum Fundacji Karpackiej - Polska
Maciej Kuczma
Joanna Kozimor
Andrzej Plęs
Andrzej Józefczyk
Koncepcja okładki / Cover idea
Fundacja Karpacka - Polska
FUNDACJA KARPACKA - POLSKA
ul. Franciszkańska 5/1
38-500 Sanok, Polska
tel.: +48 13 46 388 50, +48 13 46 388 53
tel./fax: +48 13 46 388 51
e-mail: cfpl@cfoundation.org
www.fundacjakarpacka.org
www.carpathianhouse.org
ISBN 978-83-89688-39-2
Wydawca / Publisher
Wydawnictwo Arete II
ul. Armii Krajowej 35, Targowiska
38-430 Miejsce Piastowe
Copyright by Fundacja Karpacka - Polska, 2011
Misja
Fundacji Karpackiej – Polska
The mission of the
Carpathian Foundation - Poland
I
8
Fundacja Karpacka – Polska została utworzona
w 1999 i zastąpiła działający na obszarze Polski od 1995 roku Fundusz na Rzecz Rozwoju Euroregionu Karpackiego. Powstanie fundacji było możliwe dzięki wieloletniemu wsparciu finansowemu
udzielonemu przez Fundację Charlesa Stewarta
Motta z USA.
9
The Carpathian Foundation - Poland was established in 1999 and replaced the Carpathian Euroregion Development Fund which had been operated within Podkarpackie Province from 1995.
The Foundation’s establishment was made possible thanks to the financial support provided for
many years by the Charles Stewart Mott Foundation, USA.
Misją Fundacji Karpackiej – Polska jest wspieranie
otwarcia społeczno gospodarczego górskich południowych obszarów województwa podkarpackiego. Fundacja realizuje swoją misję poprzez wdrażanie programów i projektów zmierzających do
pobudzenia aktywności samorządów i organizacji
pozarządowych. Fundacja prowadzi także działalność konsultingową zmierzającą do dostarczenia
wysokiej jakości usług, związanych z pozyskiwaniem dofinansowania projektów z funduszy strukturalnych UE.
The Carpathian Foundation’s mission is to support the socio-economic openness of the mountain areas of the Podkarpackie Voivodeship. The
Foundation fulfils its mission by implementing
programmes and projects intended to stimulate
self-governments and NGOs. In addition, the
Foundation runs consulting activities with the
aim of providing high-quality services associated
with seeking project grants from the EU structural
funds.
Od czasu rejestracji Fundacja wsparła finansowo
liczne lokalne i międzynarodowe projekty zmierzające do umacniania samorządów i organizacji pozarządowych przyczyniając się tym samym
do budowania społeczeństwa obywatelskiego na
szczeblu lokalnym. Fundacja zainicjowała, także promocję tematyki związanej ze społeczną
odpowiedzialnością biznesu, przedsiębiorczością
społeczną, partnerstwem publiczno-prywatnym,
europejskimi ugrupowaniami współpracy terytorialnej i marketingiem regionalnym. Wdrażanie
programów i projektów Fundacji było możliwe
dzięki kapitałowemu wsparciu ze strony: Fundacji Charlesa Stewarda Motta, Norweskiemu
Mechanizmowi Finansowemu i Mechanizmowi
Finansowemu Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Komisji Europejskiej, Fundacji Batorego, Programowi Partnerstwa Transgranicznego
i Fundacji Rodzinnej Freda Robeya.
Since its registration the Foundation has financially supported a number of local and international
projects intended to strengthen self-governments
and NGOs and therefore contributing to the creation of the civic society at the local level. The
Foundation also initiated the promotion of the
issues of the social responsibility of business,
social entrepreneurship, public-private partnership, European territorial cooperation groups and
regional marketing. The implementation of the
Foundation’s programmes and projects was possible thanks to the capital support of: the Charles
Steward Mott Foundation, the Norwegian Financial Mechanism and the EEA Financial Mechanism, the European Commission, the Batory
Foundation, the Trans-frontier Partnership Programme and the Fred Robey Family Foundation.
In the oncoming years the Foundation plans to
continue to participate in the priority regional
W najbliższych latach Fundacja planuje kontynuować uczestnictwo w priorytetowych regionalnych projektach i programach, między innymi poprzez rozpoczęcie wdrażania dwóch wieloletnich
projektów tytułem „Alpy Karpatom” oraz „Karpaty Przyjazne Ludziom”, wspierających rozwój
regionu poprzez transfer funduszy i doświadczeń
szwajcarskich. Tym razem praca zespołu Fundacji
została doceniona przez Szwajcarsko-Polski Program Współpracy.
projects and programmes, e.g. by launching two
long-term projects titled „The Alps for the Carpathians” and „The People-Friendly Carpathians”, supporting the region’s development by the
transfer of funds and Swiss experience. This time
the Foundation’s team work was appreciated by
the Swiss-Polish Cooperation Programme.
Ambasada Królestwa
Norwegii o projekcie
„Dom Karpacki”
The Royal Norwegian
Embassy on the project
titled „The Carpathian
House”
II
12
13
Prezes Zarządu
38-500 Sanok
President of the Board
38-500 Sanok
Szanowna Pani Prezes,
Dear Zofia Kordela-Borczyk,
Pragnę złożyć Pani gratulację za wyniki projektu pt. „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy
transgranicznej regionów karpackich”. Norwegia
jest dumna, że mogła przyczynić się do finansowania projektu w ramach grantów EOG i norweskich.
I would like to congratulate you with the results
achieved in the project „Carpathian House - Stimulation of Transfrontier Co-operation of the Carpathian Region”. Norway is proud to have contributed to the finanicing of the project through the
EEA and Norway Grants.
Mieszkańcy regionu Karpat stoją wobec wielu
wspólnych wyzwań. Region położny jest z dala od
ośrodków politycznych i ekonomicznych poszczególnych krajów. Regiony takie mogą łatwo zostać
zmarginalizowane. Z drugiej strony, wspólnymi
elementami regionu karpackiego są piękna przyroda, cenne dziedzictwo historyczne oraz zasoby ludzkie, odznaczające się profesjonalizmem,
innowacyjnością oraz energią. Wartości te są
przesłanką ważnych działań, których podjęła się
Fundacja Karpacka celem wzmocnienia współpracy w regionie.
The people living in the Carpathian region share a number of common challenges. The region
is located far from the political and economical
centres of the individual countries. Such regions
might easily be marginalised. However, the Carpathian region shares a beautiful nature, valuable
historical traditions, and human resources that
are professional, innovative and energetic. These
values are part of the assets for the important
work the Carpathian Foundation has undertaken
to strengthen cooperation in the region.
Dom Karpacki w Sanoku stał się regionalnym centrum współpracy i wymiany doświadczeń, które
przyczyniają się do społeczno-gospodarczego rozwoju regionu. W celu zapewnienia rozwoju istotne jest zaangażowanie szeregu aktorów, którzy na
różne sposoby będą przyczyniać się do osiągania
celów. W projekcie wzięło udział wiele organiza-
The Carpathian House in Sanok has become
a regional centre for cooperation and exchange of
experiences that contributes to economic and social development in the region. To secure regional
development it is important to involve a number
of actors that in various ways will contribute to
reaching the goals. In this project a large number
of civil society organisations, local governments
Sidsel Bleken - Radca Ambasady Królestwa Norwegii
w Warszawie odpowiedzialna za Mechanizmy Finansowe
EOG
Ms Sidsel Bleken - the Counsellor of the Embassy of the
Kingdom of Norway in Warsaw, responsible for the EEA
Financial Mechanisms
cji społeczeństwa obywatelskiego, samorządów
i przedsiębiorców. Takie szerokie spektrum
uczestników gwarantuje rozwój lokalnych inicjatyw gospodarczych i społecznych. Współpraca
między sektorami oraz ponad granicami przyczynia się do podniesienia wiedzy i budowania kompetencji. Jestem pod wrażeniem wielkiej liczby
uczestników projektu, którzy poprzez swój udział
podzielili się swoją wiedzą z korzyścią dla wszystkich uczestników – oraz dla regionu jako całości.
Ponadto, współpraca umożliwiła lepsze zrozumie-
and businesses have participated. This broad participation secures development of local economic
and social initiatives. Cooperation across sectors
and borders contribute strengthening knowledge and building competence. I am impressed by
the large number of participants in the project.
Through their participation they have shared their
knowledge to the benefit for all the participants
– and for the region as a whole. The cooperation
has also enabled better cross-cultural understanding, intensified contacts between countries and
14
nie międzykulturowe, ożywione kontakty między
krajami oraz zawiązanie osobistych relacji oraz
sieci przedstawicieli różnych profesji.
Granty EOG oraz norweskie przyczynią się do zbudowania stabilnej, pokojowej i zamożnej Europy
w oparciu o zasady efektywnego rządzenia, demokratyczne instytucje, praworządność, poszanowanie praw człowieka oraz zrównoważony rozwój.
Dodatkowo, dotacje przyczynią się do zapewnienia spójności społeczno-ekonomicznej w Europie.
Współpraca oraz osobiste kontakty, jakie zostały
zawiązane w ramach projektu przyczyniają się do
osiągnięcia tych celów poprzez pobudzanie wzajemnych kontaktów, dialogu oraz rozwoju w regionie karpackim.
Z przyjemnością śledziłam przebieg projektu. Odgrywa on ważną rolę w zapewnieniu zrównoważonego, zintegrowanego i harmonijnego rozwoju
ponad granicami. Uważam, że w wyniku projektu została zawiązana trwała współpraca między
instytucjami, organizacjami i przedsiębiorcami
w regionie oraz że doprowadzi ona do społeczno-gospodarczego rozwoju w tych krajach.
established personal relationships and professional networks.
The EEA and Norway grants shall contribute to securing a stable, peaceful and prosperous Europe
based on good governance, democratic institutions, the rule of law, respect for human rights
and sustainable development. The grants shall
also contribute to economic and social cohesion
in Europe. The cooperation and the personal relationships that have been created through this
project contribute to reaching those goals by stimulating contact, dialogue and development in
the Carpathian region.
It has been a pleasure to follow the development
of the project. It plays an important role in securing a sustainable, integrated and harmonious
development across the borders. I believe that
the project has established lasting cooperation
between institutions, organisations and businesses in the region and that this will contribute
to economic and social development in countries.
Życzę samych sukcesów w przyszłości.
My best wishes for the future.
Z pozdrowieniami,
Best regards
Sidsel Bleken
Sidsel Bleken
Radca
Counsellor
Podsumowanie projektu
Project summary
III
18
19
Szanowni Państwo,
Ladies and Gentlemen,
W kwietniu 2011 roku Fundacja Karpacka – Polska
zakończyła czteroletni okres realizacji projektu
pod tytułem „Dom Karpacki – pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich”. Przy
finansowym wsparciu Norweskiego Mechanizmu
Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Fundacja oraz
jej zagraniczni partnerzy zarządzali współpracą
samorządów lokalnych, przedsiębiorców i organizacji pozarządowych położonych na przygranicznych obszarach Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier
i Ukrainy.
In April 2011 the Carpathian Foundation – Poland
completed the four-year implemention of the
project titled „The Carpathian House – Stimulation of Trans-frontier Cooperation of the Carpathian Regions”. With the financial support of
the Norwegian Financial Mechanism and the EEA
Financial Mechanism, the Foundation along with
its foreign partners managed the cooperation of
local self-governments, entrepreneurs and NGOs
based in the borderland areas of Poland, Slovakia,
Romania, Hungary and Ukraine.
Pod skrzydłami Fundacji Karpackiej – Polska
z Domu Karpackiego płynął w świat strumień informacji o regionie, jego sytuacji, problemach
i sukcesach. Międzynarodowe spotkania, wyjazdy
studyjne, wystawy międzynarodowe gromadziły
setki samorządowców, przedsiębiorców i zwyczajnych ludzi, którym na słowo Karpaty zaczynały
mocniej bić serca. Po adaptacji parteru budynku
w historycznej części miasta Sanoka, powstało
miejsce, z którego nie tylko administrowano projektem, ale prezentowano także dorobek kulturowy i gospodarczy regionu. Integrację społeczności wzmocniło funkcjonowanie strony internetowej oraz opracowanie i wydanie mapy Regionu
Karpackiego.
Supervised by the Carpathian Foundation – Poland
the Carpathian House sent to the world a stream
of information about the region, its situation,
problems and successes. International meetings,
study visits and international exhibitions gathered
hundreds of local government representatives,
entrepreneurs and ordinary people, whose hearts
beat harder at the mere word of the Carpathians.
As a result of the adaptation of the ground floor
of a building in the historic part of Sanok a venue was created, whose function was not only to
administer the project, but also to demonstrate
the region’s cultural and economic heritage. The
community’s integration was strengthened by
launching a website as well as by developing and
releasing the Carpathian Region map.
Promując region Fundacja wyszła poza jego granice, i w marcu 2011, zorganizowała pod dachem
Parlamentu Europejskiego w Brukseli wystawę
Expo Karpackie, która podbiła serca europejczyków i przypomniała o tym zapomnianym zakątku
Europy.
Whilst promoting the region, the Carpathian Foundation went beyond its borders and in March 2011
organised the Carpathian Expo at the European
Parliament in Brussels, which won the hearts of
Europeans and served as a reminder of this forgotten part of Europe.
Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Zarządu Fundacji
Karpackiej - Polska, z nagrodą za wkład w promocję
i rozwój gospodarczy Ziemi Sanockiej
Zofia Kordela-Borczyk - President of the Executive Board
of the Carpathian Foundation – Poland, awarded for
the promotion and economic development of the Sanok
District
Poprzez opracowanie i ogłoszenie Deklaracji Sanockiej Fundacja zwróciła uwagę na uciążliwe
dla lokalnych społeczności skutki bliskości granicy
Schengen, a ogłoszony raport po Expo Karpackim,
zaapelował o konieczność opracowania specjalnego programu Unii Europejskiej dla Karpat – takiego, jaki wiele lat temu ta przygotowała dla
krajów alpejskich.
Zakończenie projektu nie oznacza końca Domu
Karpackiego, który przez najbliższe lata będzie
wysyłał młodych przedsiębiorców i liderów spo-
With the development and announcement of the
Sanok Declaration the Foundation drew attention
to the burdensome consequences of the proximity
of the Schengen border to the local communities,
and a report released after the Carpathian Expo
called for the necessity of drawing up a special
EU programme for the Carpathians – such as the
EU designed for the Alpine countries many years
ago. The project completion does not mean the
end of the Carpathian House, which will send
young entrepreneurs and community leaders to
20
łecznych na staże do Szwajcarii i przyznawał dotacje, a powstająca Agencja Promocji Górskich Obszarów Podkarpacia wesprze i umocni rodzącą się
markę regionu w świecie. A wszystko to za sprawą
Szwajcarii, która poprzez referendum utworzyła
Fundacji drogę do wdrażania wysoko budżetowego projektu po tytułem „Alpy Karpatom”.
Korzystając z okazji pragnę podziękować wszystkim, w kraju i za granicą, którzy uwierzyli w
projekt i przyczynili się do jego sukcesu, a w
szczególności Pani Sidsel Bleken, Radcy Ambasady Królestwa Norwegii, Grażynie Więclewskiej,
Dyrektorowi Władzy Wdrażającej Programy Europejskie, Małgorzacie Wierzbickiej, Dyrektorowi
Departamentu Programów Pomocowych i Pomocy
Technicznej w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, Małgorzacie Zalewskiej, Zastępcy Dyrektora
DPPiPT w MRR, Lorenie Stoica, Prezesowi Funduszu Rozwoju Euroregionu Karpackiego, Ruslanowi Zhylenko, Dyrektorowi Fundacji Karpackiej
– Ukraina, Boglarce Bata, Dyrektorowi Fundacji
Karpackiej – Węgry, Laurze Dittel, Dyrektorowi
Fundacji Karpackiej – Słowacja, Andrzejowi Michalakowi, właścicielowi firmy Info Consulting,
Anicie Rembiesa, właścicielowi firmy teleRAM,
całemu zespołowi Międzynarodowej Sieci Fundacji Karpackich oraz zespołowi Władzy Wdrażającej Programy Europejskie współpracującemu przy
realizacji projektu.
traineeships in Switzerland and award grants over
the next years, and the Agency for Promoting
the Mountain Areas of Podkarpacie, which is being founded, will support and consolidate the region’s newly-established label. And all that thanks
to Switzerland, which through a referendum enabled the Foundation to implement the high-budget project titled „The Alps for the Carpathians”.
May I take this opportunity to thank everyone at
home and abroad who had trust in the project and
contributed to its success, in particular to Ms Sidsel Bleken, the Counsellor of the Royal Norwegian Embassy, Grażyna Więclewska, the Director
of the Implementing Authority for European Programmes, Małgorzata Wierzbicka, the Director of
the Department for Aid Programmes and Technical Assistance at the Ministry of Regional Development, Małgorzata Zalewska, Deputy Director of
the DAPTA at the MRD, Lorena Stoica, the President of the Carpathian Euroregion Development
Fund, Ruslan Zhylenko, the Director of the Carpathian Foundation – Ukraine, Boglarka Bata, the
Director of the Carpathian Foundation – Hungary,
Laura Dittel, the Director of the Carpathian Foundation – Slovakia, Andrzej Michalak, the owner
of the Info Consulting firm, Anita Rembiesa, the
owner of the teleRAM firm, the whole team of the
International Network of Carpathian Foundations
and the team of the Implementing Authority for
European Programmes cooperating on project implementation.
Z wyrazami szacunku,
Yours faithfully,
Prezes Zarządu Fundacji Karpackiej - Polska
President of the Executive Board of the
Opis projektu
„Dom Karpacki
- pobudzanie współpracy
transgranicznej regionów
karpackich”
Description of the project
„The Carpathian House
– Stimulation of Transfrontier Cooperation of
the Carpathian Regions”
IV
24
25
Projekt został opracowany przez zespół Fundacji
Karpackiej – Polska i nagrodzony w ramach priorytetu „Polityka regionalna i działania transgraniczne”. Wartość przyznanej dotacji wyniosła 398 863
euro, a okres wdrażania był od grudnia 2006 do
kwietnia 2011. Projekt został sfinansowany ze
środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego
Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Projekt realizowany został we
współpracy z partnerami: Fundacją Karpacką –
Słowacja, Fundacją Karpacką – Węgry, Fundacją
Karpacką – Ukraina oraz Fundacją Karpacką – Rumunia.
The project was developed by the team of the
Carpathian Foundation – Poland and awarded
a grant under the priority „Regional Policy and
Cross-border Activities”. A grant of EUR 398,863
was awarded and the implementation period was
from December 2006 to April 2011. The project
was financed from the funds of the EEA Financial
Mechanism and the Norwegian Financial Mechanism. The project was implemented in cooperation with the following partners: the Carpathian
Foundation – Slovakia, the Carpathian Foundation – Hungary, the Carpathian foundation – Ukraine and the Carpathian Foundation – Romania.
Celem projektu było ożywienie kontaktów pomiędzy pięcioma krajami współtworzącymi Euroregion
Karpacki, tj. Węgrami, Polską, Rumunią, Słowacją
i Ukrainą poprzez pobudzenie współpracy samorządów lokalnych, organizacji pozarządowych
i instytucji około biznesowych z regionu Karpat.
The project’s objective was to stimulate contacts
between the five countries making up the Carpathian Euroregion, i.e. Hungary, Poland, Romania,
Slovakia and Ukraine by encouraging cooperation
of local self-governments, NGOs and business-related institutions from the Carpathian region.
Projekt miał również na celu ułatwienie przepływu informacji i dobrych praktyk w regionie oraz
wzmocnienie tzw. networkingu poprzez tworzenie
sieci wzajemnych kontaktów nawiązanych podczas cyklicznie odbywających się forów i wyjazdów studyjnych.
The project was also intended to facilitate the flow of information and good practices
in the region and to strengthen networking, i.e.
creation of networks of contacts established
at the regular forums and study visits.
Z punktu widzenia zasięgu geograficznego projekt
obejmował w Polsce: województwo podkarpackie, w Słowacji: region koszycki i proszowski, na
Ukrainie regiony: lwowski, zakarpacki, czerniowiecki i zakarpacki, na Węgrzech okręgi: Heves,
Borsod-Abauj-Zemplen, Szabolcs-Szatmar-Bereg,
Hajdu-Bihar, Szolnok-Jasz-Nagykun i Rumunii okręgi: Botosani, Bihar, Maramures, Satu Mare, Salaj, Suceava i Harguita.
In terms of the geographic scope the project
included: in Poland: Podkarpackie Voivodeship,
in Slovakia: Presov and Kosice regions, in Ukraine:
Lviv, Chernivtsi and Transcarpathian oblasts, in
Hungary: Heves, Borsod-Abauj-Zemplen, Szabolcs-Szatmar-Bereg, Hajdu-Bihar, Szolnok-Jasz-Nagykun districts, and the following districts of
Romania: Botosani, Bihar, Maramures, Satu Mare,
Salaj, Suceava and Harguita.
W ramach projektu zostały zrealizowane następujące działania:
The following activities were accomplished under
the project:
1. Adaptacja budynku Domu Karpackiego w Sanoku na cele konferencyjno-wystawiennicze.
Wyposażenie lokalu oraz zakup sprzętu do
tłumaczeń symultanicznych.
2. Przygotowanie stałej ekspozycji karpackiej,
prezentującej dorobek pięciu krajów: Polski,
Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier.
3. Zorganizowanie dwóch Forum dla organizacji
pozarządowych, umożliwiających nawiązanie
nowych kontaktów w ramach krajów karpackich i dzielenie się doświadczeniami celem
tworzenia nowych wspólnych projektów.
4. Zorganizowanie dwóch Forum dla Samorządów Lokalnych karpackich regionów państw
uczestniczących w projekcie.
5. Zorganizowanie dwóch Forum dla Biznesu,
organizowanych w celu pobudzenia współpracy trans granicznej przedsiębiorców oraz
instytucji okołobiznesowych.
6. Przygotowanie i administracja strony internetowej, prezentującej aktualne wydarzenia w
ramach projektu.
7. Wydanie mapy Euroregionu Karpackiego,
ukazującej i opisującej region celem jego
promocji.
8. Zorganizowanie trzech wizyt studyjnych
przeznaczonych kolejno dla: organizacji pozarządowych, samorządów lokalnych oraz dla
biznesu.
9. Zorganizowanie Expo Karpackiego – największego wydarzenia projektu, które zaprezentowało to, co w regionie najbardziej wartościowe i twórcze.
10. Opracowanie i wydanie publikacji podsumowującej dorobek projektu.
1. Conversion of the Carpathian House
building in Sanok for conference-exhibition
purposes.
2. Furnishing the premises and the purchase
of simultaneous translation equipment.
3. Organising a permanent Carpathian exhibition, demonstrating the legacy of five countries: Poland, Romania, Slovakia, Ukraine and
Hungary.
4. Organising two NGO forums, which enable
new contacts within the Carpathian countries
and the sharing of experience to launch new
joint projects.
5. Organising two forums for local self-governments of the Carpathian regions participating
in the project.
6. Organising two Business Forums aimed at stimulating trans-frontier cooperation of entrepreneurs and business-related institutions.
7. Developing and administrating a website providing updates on project events.
8. The Carpathian Euroregion Map, showing and
describing the region as part of its promotion.
9. Organising three study visits intended for
NGOs, local self-governments and business
respectively.
10. Organising the Carpathian Expo – the project’s biggest event, which presented
the region’s most valuable and creative
aspects.
11. Development and release of a publication
which summed up the project’s achievements.
26
Knut Hauge - Ambasador Królestwa Norwegii
w Polsce - dokonuje wpisu do księgi pamiątkowej
Domu Karpackiego
Knut Hauge - Ambassador of the Royal Norwegian
Embassy in Poland makes an entry in the memorial book
of the Carpathian House
Wizyta Davida Peleg - Ambasadora Izraela w Polsce
w siedzibie Fundacji Karpackiej - Polska, od lewej: Zofia
Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji, David Peleg, kierowca
ambasady, Waldemar Och – Sekretarz Miasta Sanoka,
Wojciech Blecharczyk - Burmistrz Miasta Sanoka
Karina Karpińska - specjalista, Sidsel Bleken - Radca
oraz Knut Hauge - Ambasador Królestwa Norwegii
w Warszawie, Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji
Karpackiej - Polska oraz Jolanta Szwarc-Burnatowska Koordynator Projektu
David Peleg - Ambasador Izraela z wizytą w Sanoku
A visit of the Ambassador of Israel Mr David Peleg to the
headquarters of the Carpathian Foundation – Poland,
from left: Zofia Kordela-Borczyk, David Peleg, embassy
driver, Waldemar Och - Clerk of the Town of Sanok,
Wojciech Blecharczyk - Mayor of the Town of Sanok
David Peleg - Ambassador of Israel in Poland, visiting
Sanok
Karina Karpińska - expert, Sidsel Bleken - Counsellor
and Knut Hauge - Ambassador of the Royal Norwegian
Embassy, Zofia Kordela-Borczyk - President
of the Carpathian Foundation – Poland, Jolanta
Szwarc-Burnatowska - Project Coordinator
Tablica informująca o projekcie zamieszczona na
budynku Domu Karpackiego przy ul. Franciszkańskiej 5
w Sanoku
Project information board on the Carpathian House at 5
Franciszkańska Street in Sanok
28
29
Tło i uzasadnienie
Project background and justification
Projekt został zrealizowany na terenie Euroregionu Karpackiego /EK/. Teren ten charakteryzuje
się wysoką liczebnością mniejszości narodowych,
wysokim poziomem ubóstwa oraz słabym rozwojem infrastruktury drogowej na obszarach górskich.
The project was implemented in the territory of
the Carpathian Euroregon. This area is characterised by high percentages of national minorities,
high levels of poverty and poorly developed road
infrastructure in mountain areas.
Na terenie Euroregionu Karpackiego mieszkają
ludzie, których dzielą granice tych europejskich
krajów, które uzyskały w pierwszej turze akcesję
do Unii Europejskiej /Polska, Słowacja, Węgry/,
kraju drugiej tury /Rumunia/ jak również kraju, którego wstąpienia do Unii trudno oczekiwać
w najbliższych latach /Ukraina/. Paradoksalnie,
wstąpienie do UE nowych krajów spowodowało
jeszcze większą marginalizację regionów przygranicznych w swoich własnych krajach. W ciągu
ostatnich lat dało się zauważyć, że górskie obszary przygraniczne rozwijają się znacznie wolniej,
niż obszary położone bardziej centralnie.
Jak podaje Eurostat, urząd statystyczny Unii Europejskiej, PKB na 1 mieszkańca w podkarpackim
w 2010 roku wyniósł zaledwie 75,6%. tego wskaźnika dla całego kraju. W stosunku do średniej dla
27 krajów Unii Europejskiej wartość podkarpackiego PKD stanowi tylko 38,2% tego wskaźnika
partnerów handlowych Polski (przede wszystkim
Niemiec) i odzwierciedliła się w spadku dochodów
przedsiębiorstw przemysłowych. W krajach sąsiadujących PKB jest na podobnym poziomie, a jeszcze niższy na Ukrainie i w Rumunii.
Temat związany z problemami i możliwościami
rozwoju regionu karpackiego został poruszony
w ramach realizacji projektu, podczas międzynarodowego seminarium, które miało miejsce pod-
The Carpathian Euroregion is inhabited by people
who are divided by the border of the European
countries which acceded to the European Union in
the first round /Poland, Slovakia, Hungary/, in the
second round /Romania/, as well as of the country, which is hardly expected to joint the EU in oncoming years /Ukraine/. Ironically, as a result of
the accession of the new countries to the EU the
borderland regions have become even more marginalised in their own countries. In recent years it
has become evident that the mountain borderland
regions are developing much more slowly than the
more-centrally located areas.
According to the Eurostat, the EU’s statistical office, the GNP per one inhabitant of the Podkarpackie Voivodeship in the year 2010 was as low as
75.6% of the indicator for the entre country. In
comparison to the average for the 27 countries of
the EU the value of the Podkarpackie Voivodeship’s GNP is only 38.2% of the indicator of Poland’s
trade partners (most importantly Germany) and
is reflected by a drop in the income of industrial
enterprises. The GNP of the neighbouring counties
is at a similar level, whilst in Ukraine and Romania
is even lower.
The issue of problems and development opportunities of the Carpathian region was raised as part
of the project implementation at an international seminar which was held during the Carpathian
czas Expo Karpackiego w Brukseli. Wnioski z seminarium zostały przekazane członkom Parlamentu
Europejskiego i Komisji Europejskiej. Zgłoszona
została inicjatywa utworzenia specjalnego Funduszu UE, który wspomógłby i przyspieszył pozytywne zmiany w kierunku rozwoju tego regionu
Karpat. Stworzenie takiego funduszu wynika z autentycznych potrzeb regionu docelowego, który
objęty w większości przepisami dyrektywy Natura
2000 od lat boryka się z problemem braku nowych
inwestycji, które łączyłyby konieczność ochrony bioróżnorodności z potrzebami człowieka. Na
przykład Bieszczady stają się skansenem nie tylko
przyrody, ale i ludzi. Fundusz ma stanowić odpowiedź na potrzeby lokalne. Poprzez odpowiednio
zaplanowane działania miałby doprowadzić do
lepszego wykorzystania i zagospodarowania przestrzeni Karpat oraz wykreowania nowych miejsc
pracy w tzw. „zielonych zawodach”. Nowe, „zielone inwestycje” mogłyby przynieść wiele korzyści
społecznych, jednocześnie zachowując unikalność
przyrodniczą tych terenów. Ich realizacja może
stanowić o rozwoju regionalnym, spowodować aktywizację społeczności lokalnych, przeciwdziałać
wykluczeniu społecznemu, niwelując bezrobocie
panujące w tym regionie.
Nowe granice, jak i regulacje handlowe, powodują zarówno zastój we wzajemnych kontaktach,
jak i rozwój nacjonalizmów. Historyczna słabość
społeczeństw i samorządów w kontaktach z władzą pozostawiła ślad w postaci całkowitej bierności, która musi być ciągle przezwyciężana.
Realizacja projektu „Dom Karpacki” objęła cały
wachlarz działań na rzecz rozwoju społeczno-ekonomicznego oraz wzmocnienia regionu jako całości w celu przyciągnięcia nowych inwestycji, jak
również wykorzystania miejscowych zasobów.
Expo in Brussels. The seminar conclusions were
handed to members of the European Parliament
and the European Commission. An initiative was
put forward to create a special EU Fund to support and accelerate the positive changes aimed
at developing this region of the Carpathians. The
necessity of establishing such a fund is urged
by genuine needs of the target region, which
due to the Natura 2000 directives has been coping with the scarcity of new investments, which
would combine the biodiversity protection with
human needs. The Bieszczady Mountains for instance are becoming an open-air museum of not
only nature, but also people. The Fund is supposed to be a response to the local needs. By means of properly planned actions, it would lead to
a better use and management of the Carpathian
area and to the creation of new green jobs.
New „green investments” could bring about
a number of social benefits, by simultaneously
preserving the natural uniqueness of the areas.
The implementation of such investments may
contribute to regional development, stimulation
of local communities and prevent social exclusion
by reducing the unemployment of the region.
The new borders and commercial regulations
bring about a standstill in mutual relations, in
addition to encouraging nationalisms. The historical weakness of the communities and local-self-governments in contacts with authorities has left
behind a vestige of utter passivity, which must be
always overcome. The implementation of the Carpathian House project involved a whole array of
activities for the benefit of socio-economic development and the strengthening of the region as
a whole to attract new investments and to exploit
local resources.
30
Poprzez realizację zaplanowanych działań Fundacja Karpacka - Polska zbudowała networking pewnej grupy podmiotów, ożywiła kontakty pomiędzy
krajami EK - na poziomie samorządów lokalnych,
organizacji pozarządowych i instytucji okołobiznesowych oraz MŚP i wypromowała stałe formy
współpracy prowadzące do poprawy jakości życia
mieszkańców obszarów przygranicznych.
31
Through the implantation of the planned activities the Carpathian Foundation has built a networking of a certain number of entities, revived
the contacts between the Carpathian Euroregion’s
countries – at the levels of local self-governments,
NGOs, business-related institutions and small and
medium-sized enterprises and promoted permanent forms of cooperation leading to an improved
living quality of the people inhabiting the borderland areas.
Podkładka pod mysz – promocja regionu z wykorzystaniem
gadgetu, który jednocześnie reprezentuje faunę Karpat,
rozdawana uczestnikom forum oraz podczas wystawy
Expo Karpackie. Napis „Pamiętaj, jest tylko 2200 rysi
w obszarze Karpat!” ma na celu pomoc w walce
o ochronę ginących gatunków zwierząt
A mouse pad – the region’s promotion with a gadget,
which presents the Carpathian fauna, handed to
forum participants and at the Carpathian EXPO. The
slogan „Remember, there are only 2,200 lynxes in the
Carpathians!” is intended to help protect animal species
facing extinction
Opis działań
zrealizowanych w ramach
projektu
Description of activities
implemented under the
project
V
35
Mapa Euroregionu Karpackiego
The Carpathian Euroregion map
Celem wydania mapy Euroregionu Karpackiego
była prezentacja i promocja regionu. Mapa została wydana w skali 1 : 765 000 (1 cm : 7,65 km),
w nakładzie 10 000 sztuk, w sześciu językach – angielskim, polskim, rumuńskim, słowackim, ukraińskim i węgierskim. Zawartość mapy obejmuje
opis 19 administracyjnych jednostek z pięciu
krajów. Wydana została przez Wydawnictwo Arete II, a opracowana przez dr. Wojciecha Krukara,
Fundację Karpacką - Polska oraz Wydawnictwo
Arete II.
Po stronie węgierskiej w skład Euroregionu wchodzi 5 okręgów : Borsod-Abaúj-Zemplén, Hajdú-Bihar, Heves, Jász-Nagykun-Szolnok, Szabolcs-Szatmár-Bereg. Po stronie polskiej: województwo
podkarpackie. Po stronie rumuńskiej w skład Euroregionu wchodzi 5 okręgów: Bihor, Sălaj, Satu
Mare, Marmarosz, Botoşani. Po stronie słowackiej
do Euroregionu należą dwa kraje: Kosice i Prešov.
Po stronie ukraińskiej w skład Euroregionu wchodzą 4 obwody: Lviv, Ivano-Frankivsk, Chernivtsi,
Transcarpathian regions.
Całkowita powierzchnia obszaru Euroregionu
Karpackiego: 140.647 km2 (2010). Całkowita
liczba ludności: 14.521.000 (2010).
Mapa pokazuje najciekawsze miejsca o szczególnym znaczeniu przyrodniczym, kulturowym lub
historycznym. Zawiera zestaw zdjęć ilustrujących
wybrane miasta oraz ciekawostki przyrodnicze
i kulturowe. Na mapie opublikowano adresy poszczególnych Fundacji oraz adresy do stron internetowych o dużej oglądalności z zakresu turystyki
i promocji. Wersja elektroniczna mapy została
zamieszczona na stronie Fundacji Karpackiej Polska jako plik *.pdf, natomiast wersje papierowe były przekazywane nieodpłatnie uczestnikom
The Carpathian Euroregion map was released to
present and promote the region. The map was issued at a scale of 1 : 7650,000 (1cm : 7.65 km) at
the print run of 10,000 copies, in six languages:
English, Polish, Romanian, Slovak, Ukrainian and
Hungarian. The map includes the description of
19 administration units from five countries. Published by Wydawnistwo Arete II, edited by PhD.
Wojciech Krukar, the Carpathian Foundation – Poland and Wydawnistwo Arete II.
The Hungarian part of the Euroregion includes
5 districts: Borsod-Abaúj-Zemplén, Hajdú-Bihar,
Heves, Jász-Nagykun-Szolnok, Szabolcs-Szatmár-Bereg.
The Polish part includes: the Podkarpackie
Voivodeship. The Romanian part of the Euroregion consists of 5 districts: Bihor, Sălaj,
Satu Mare, Marmarosz, Botoşani.
The Slovakian part of the Euroregion comprises
two regions: Košice and Prešov.
The Euroregion’s Ukrainian part includes 4 oblasts: Lviv, Ivano-Frankivsk, Chernivtsi and Transcarpathian regions.
The overall area of the Carpathian Euroregion is
140,647 square km (2010).
The overall population is 14,521,000 (2010).
The map shows the most interesting places of
special natural, cultural and historic interest. It
contains a set of photographs illustrating selected
towns and titbits about nature and culture. The
map includes addresses of individual Foundations
and details of frequently-visited websites on tourism and promotion. The electronic version of
the map was included on the website of the Carpathian Foundation – Poland as *.pdf file, whilst
paper versions were handed to participants of
international meetings free of charge. The maps
36
międzynarodowych spotkań. Mapy zostały przekazane również partnerom oraz zaprzyjaźnionym
instytucjom Fundacji.
„Euroregion Karpacki powstał jako płaszczyzna
współpracy transgranicznej pomiędzy położonymi w Karpatach, przygranicznymi regionami
Polski, Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier. Był
pierwszym euroregionem, który objął jeden z regionów Polski. Formalne porozumienie tworzące
Euroregion Karpacki zostało podpisane w Debreczynie w 1993 r. przez przedstawicieli Polski, Słowacji, Ukrainy i Węgier, w obecności ówczesnej
Sekretarz Generalnej Rady Europy - Catherine
Lalumiére. Regiony z Rumunii dołączyły później –
w 1997 r. Głównym zadaniem Euroregionu Karpackiego i utworzonych struktur (Rada, Sekretarz Generalny, Sekretariat) było inicjowanie
i koordynowanie działań w zakresie promocji
współpracy transgranicznej na polu gospodarki,
nauki, kultury, oświaty, turystyki i ekologii.
Najaktywniejsza współpraca wszystkich krajów
i regionów Euroregionu miała miejsce w kilku latach poprzedzających rozszerzenie Unii Europejskiej o Polskę, Słowację i Węgry (2004) oraz Rumunię (2007). Od wejścia czterech krajów do UE,
priorytetem stały się dwu- i wielostronne relacje
samorządów poszczególnych regionów.
Nadgraniczne tereny Polski, Ukrainy, Słowacji,
Węgier oraz Rumunii stanowią unikatowy – w skali
całego kontynentu - fenomen wielokulturowości.
Dziedzictwo kulturowe obejmuje szereg grup narodowych i etnicznych oraz wiele wyznań – stanowi miejsce spotkania dwóch cywilizacji – łacińskiego zachodu i bizantyńskiego wschodu. Walory
te, czynią z Euroregionu jeden z potencjalnie
najatrakcyjniejszych turystycznie obszarów Europy”.
37
were also handed to the Foundation’s partners
and befriended institutions
„The Carpathian Euroregion was established as
a platform for trans-frontier cooperation between the borderland regions of Poland, Romania,
Slovakia, Ukraine and Hungary set in the Carpathians. It was the first Euroregion, which included
one of Poland’s regions. The formal agreement
creating the Carpathian Euroregion was signed at
Debrecen in 1993 by representatives of Poland,
Slovakia, Ukraine and Hungary, in the presence
of the then Secretary General of the Council of
Europe – Catherine Lalumiére. The regions of Romania joined later in 1997.The main task of the
Carpathian Euroregion and the set-up structures
(the Council, Secretary General, Secretariat) was
to initiate and coordinate activities of trans-frontier promotion and cooperation in the field
of economy, science, culture, education, tourism
and ecology.
The most active cooperation of all the countries
and regions of Europe took place in the few years
preceding the enlargement of the European Union
to include Poland, Slovakia and Hungary (2004)
and Romania (2007). Since the accession of the
EU by the four countries, bi- and multilateral relations of self-governments of individual regions
have been the priority.
The borderland areas of Poland, Slovakia, Hungary and Romania are unique for their multicultural
character within the whole continent. Their cultural heritage involves a number of national and
ethnic groups and denominations and constitutes
a meeting point of two civilisations – the Latin
West and the Byzantine East. This makes the Euroregion one of the potentially most attractive
areas of Europe in terms of tourism”.
Mapa Euroregionu Karpackiego wydana w skali
1 : 765 000 (1 cm : 7,65 km). Zawartość mapy obejmuje
opis 19 administracyjnych jednostek z pięciu krajów.
Wydana została przez Wydawnictwo Arete II,
a opracowana przez dr. Wojciecha Krukara,
Fundację Karpacką - Polska oraz Wydawnictwo Arete II
The Carpathian Euroregion map released in the scale of
1:765,000 (1cm : 7.65 km). The map includes description
of 19 administrative units of the five countries. Published
by Wydawnistwo Arete II, edited by PhD. Wojciech
Krukar, the Carpathian Foundation – Poland
and Wydawnistwo Arete II
39
Adaptacja budynku Domu Karpackiego oraz
przygotowanie stałej ekspozycji karpackiej,
prezentującej dorobek pięciu krajów: Polski,
Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier.
Adaptacja budynku
Domu Karpackiego w Sanoku
oraz stałej ekspozycji
Conversion of the Carpathian
House building in Sanok
and a permanent exhibition
Głównym celem projektu pt. „Dom Karpacki –
pobudzanie współpracy regionów karpackich”
było doprowadzenie do powstania stałego miejsca w Karpatach odpowiedzialnego za wdrażanie inicjatyw i pobudzenie współpracy pomiędzy
krajami przygranicznymi w ramach utworzonego
w 1993 roku Euroregionu Karpackiego.
Zakup nieruchomości był koniecznym, wstępnym
etapem realizacji projektu. I tak w czerwcu 2005
roku, dzięki dobrej współpracy z władzami miasta i Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
w Polsce, Fundacja Karpacka nabyła w centrum
Sanoka parter historycznego budynku, dawnego
Towarzystwa Kupieckiego. Zakup lokalu sfinansowany był z grantu kapitałowego, przyznanego
Fundacji Karpackiej – Polska, przez Fundację Batorego (60.000 PLN) oraz ze środków własnych
Fundacji Karpackiej.
Następnie dokonano adaptacji znajdującego się
w niej lokalu dla potrzeb „Domu Karpackiego”.
Obiekt przystosowano na cele konferencyjno-wystawiennicze, zakupiono wyposażenie niezbędne
do zarządzania projektem i wprowadzania w życie jego kolejnych etapów. Na zewnątrz budynku
została zamontowana tablica informująca o projekcie współfinansowanym z Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Na jednym z poziomów zaaranżowano stałą ekspozycję karpacką krajów Euroregionu Karpackiego w zakresie przedsięwzięć gospodarczych,
samorządowych, organizacji pozarządowych,
Conversion of the Carpathian House building
and preparation of the permanent Carpathian
exhibition demonstrating the legacy of the five
countries: Poland, Romania, Slovakia, Ukraine
and Hungary.
The main objective of the project titled „The
Carpathian House – Stimulation of the Carpathian
Regions” Cooperation” was to set up a permanent
venue in the Carpathians responsible for implementing projects and stimulating the cooperation
between borderland countries as part of the Carpathian Euroregion established in 1993.
The property purchase was a necessary, preliminary stage of the project implementation. Accordingly, in June 2005 thanks to a good cooperation
with town authorities and the Foundation for the
Preservation of Jewish Heritage in Poland, the
Carpathian Foundation purchased the ground floor of the historic building of the former Merchant
Society located in the centre of Sanok. The purchase of the premises was financed from the capital grant, awarded to the Carpathian Foundation –
Poland by the Batory Foundation (PLN 60,000) and
from the Carpathian Foundation’s own funds.
Afterwards, the premises were converted for the
purposes of the Carpathian House venue. The
premises were adapted to serve as a conference
and exhibition venue and equipment was bought
necessary to manage the project and implement
its successive stages. A plaque was placed on the
building’s front informing on the project co-financed by the Norwegian Financial Mechanism and
the European Economic Area.
One of the levels features a permanent exhibition
of the Carpathian Euroregion countries, displaying
achievements of local self-governments and NGOs
40
turystyki oraz kultury i edukacji. Oferta została
przedstawiona na specjalnie zaprojektowanych
gablotach wystawienniczych w formie elektronicznej, dokumentacji fotograficznej, publikacji
w sześciu językach, próbek wyrobów, materiałów
promocyjnych pisanych i filmowych, wykładów
oraz prezentacji. We współpracy z Fundacjami
partnerskimi – ekspozycja jest wciąż uzupełniana
i wzbogacana o nowe elementy.
Z „Domu Karpackiego” w trakcie realizacji projektu korzystały organizacje NGO, samorządy, instytucje biznesu, jak również ogólnie ujmując społeczności przygraniczne karpackich obszarów
Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy.
Uczestnicy projektu korzystali z udziału w forum,
gdzie zapoznali się z działalnością podobnych
podmiotów z innych krajów, nawiązali z nimi kontakty, a z niektórymi podjęli ściślejszą współpracę, realizując wspólne projekty.
„Dom Karpacki” pełnił funkcję integrującą w stosunku do lokalnych społeczności, które przez wiele lat nie miały możliwości decydowania o współpracy ze swoimi sąsiadami z zagranicy.
41
in tourism, culture and education. The exhibits
were demonstrated in specially designed showcases, in electronic format, photographic documentation, publications in 6 languages, design specimens, promotional materials both written and
filmed, lectures and presentations. In cooperation
with twin Foundations the exhibition is regularly
updated and expanded with new features.
Over the course of project implementation the
Carpathian House was used by NGOs, local self-governments, business institutions as well as borderland communities of the Carpathian areas of
Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine.
The project participants benefited from the forum as they were able to learn about activities of
similar entities in other countries and established
relationship with them or entered into closer cooperation and implemented joint projects.
The Carpathian House fulfilled an integrating role
for local communities, which for many years had
no opportunity to make decisions on cooperation
with their foreign neighbours.
Wejście główne do siedziby Domu Karpackiego
Main entrance of the Carpathian House headquarters
Joanna Mołocznik - pracownik Fundacji, przy portretach
wybitnych postaci pochodzących z Karpat, m.in.
Maksymiliana Hell, Grzegorza z Sanoka, Zdzisława
Beksińskiego, Władysława Sikorskiego, Stefana Batorego,
Szewach Weiss
Ms Joanna Mołocznik - Foundation employee at portraits
of outstanding figures from the Carpathians, including
Maksymilian Hell, Grzegorz of Sanok, Zdzisław Beksiński,
Władysław Sikorski, Stefan Batory, Szewach Weiss
42
Siedziba Domu Karpackiego w trakcie remontu
43
Carpathian House headquarters under renovation
Siedziba Domu Karpackiego po remoncie
Carpathian House headquarters after renovation
44
Wyposażenie lokalu oraz
zakup sprzętu do tłumaczeń
symultanicznych
Furnishing the premises and
purchase of simultaneous
translation equipment
Fragment ekspozycji karpackiej
Section of the Carpathian exhibition
46
47
W roku 2007 w ramach projektu udało się Fundacji Karpackiej – Polska zakupić wysokiej klasy cyfrowy sprzęt do tłumaczeń symultanicznych wraz
z nagłośnieniem oraz zestawem 100 odbiorników
ze słuchawkami.
In 2007 as part of the project the Carpathian Foundation – Poland succeeded in purchasing top-of-the-range digital interpreting equipment complete with amplification and a set of 100 handsets
with headphones.
Dzięki pięciu demontowalnym kabinom spełniającym europejskie normy – dla dwóch tłumaczy
każda – wszelkie międzynarodowe konferencje
i spotkania organizowane przez Fundację mogą
być tłumaczone jednocześnie na pięć języków.
Sprzęt podczas wdrażania projektu był dla Fundacji olbrzymią pomocą i oszczędnością podczas
realizacji każdego z sześciu forum. Uczestnicy
z pięciu krajów, dzięki możliwości komunikacji
w swoim języku ojczystym, mogli być dobierani
pod względem merytorycznym, nie pod kątem
znajomości np. języka angielskiego. Koszt wypożyczenia tego typu systemu tłumaczeń językowych każdorazowo znacznie podnosiłby koszty
organizacji forum. Korzyści ekonomiczne z posiadania sprzętu do tłumaczeń symultanicznych były
wręcz niocenione, a jakość międzynarodowych
konferencji nieporównywalnie wyższa.
Thanks to five easy-to-dismantle interpreter booths conforming to European standards – each for
two interpreters – all international conferences
and meetings organised by the Foundation can be
simultaneously interpreted into five languages.
The said equipment proved to be of great assistance to the Foundation and saved a lot of time
and funds at each of the six forums. Participants
from the five countries, thanks to the possibility
of communicating in their native language, could
be selected based on the content of their presentations rather than on their ability to speak English. The cost of hiring such interpreting system
would otherwise each time significantly increase
the costs of the forums. The economic benefits of
owning interpreting equipment were invaluable,
thus greatly improving the quality of international
conferences.
W skład zestawu wchodzi również projektor multimedialny wraz z ekranem, system nagłośnienia,
zestaw mikrofonów oraz sprzęt zapisujący każdy
język konferencji na płytę CD.
The set also includes a multimedia projector complete with a screen, amplification, a microphone
set and a recording system.
Dodatkowo, dzięki funduszom wyposażono siedzibę Domu Karpackiego w sprzęt (zestawy komputerowe, laptopy, drukarki) dzięki czemu stworzono
doskonale warunki efektywnego wdrażania projektu i zapewnienie działaniom projektu wysokiej
jakości.
In addition, thanks to the funds the Carpathian
House was furnished with other equipment (computers, laptops, printers) and, accordingly, perfect conditions were created for project implementation and for ensuring the high quality of
project activities.
Uczestnicy Forum na tle kabin do tłumaczeń
symultanicznych
Forum participants in front of interpreter booths
48
Strona internetowa
prezentująca aktualne
wydarzenia projektu
The website presenting
updated project events
System rejestracji i nagrywania dźwięku różnych wersji
językowych
Główny system sterujący procesem tłumaczenia
Main interpreting control system
Multilanguage sound recording system
50
Jednym z elementów promocji projektu „Dom
Karpacki” jest serwis internetowy. Jest najtańszą
i najszybszą drogą komunikacji oraz narzędziem
reklamy. Został zamieszczony w sieci pod adresem: http://www.carpathianhouse.org/. i opracowany na podstawie zgromadzonego w trakcie
realizacji projektu materiału.
Portal zawiera informacje na temat Fundacji, bieżące aktualności o poszczególnych etapach wdrażania projektu, informacje na temat regionu, bazę
teleadresową najważniejszych instytucji, galerię
zdjęć z poszczególnych wydarzeń projektowych.
Prezentuje także zespół fundacji odpowiedzialny
za realizację tego projektu.
Serwis prezentuje Euroregion Karpacki od strony
gospodarczej, turystycznej, kulturowej i edukacyjnej. Serwis ten jest również drogą komunikacji
wśród organizacji europejskich zajmujących się
problemami Euroregionu Karpackiego oraz pomiędzy Fundacjami Karpackimi z Polski, Ukrainy, Słowacji, Węgier i Rumunii.
Opracowany został w 6 językach: angielskim, polskim, ukraińskim, węgierskim, słowackim i rumuńskim. Posiada przejrzystą nawigację, umożliwia
przeszukiwanie zasobów poprzez zainstalowaną
wewnątrz przeszukiwarkę oraz zamieszczoną
w postaci drzewa logicznego – mapę strony WWW.
Serwis został opracowany przez firmę zewnętrzną, natomiast prowadzony i na bieżąco aktualizowany przez pracowników Fundacji przez cały czas
trwania projektu.
51
The website is among the promotional elements
of the Carpathian House project. It is the cheapest and fastest means of communication and
an advertising tool. It has been placed in the network at the following address: http://www.carpathianhouse.org/. It has been developed based
on the material collected as part of the project
implementation.
The web portal features information on the Foundation, current news of consecutive stages of the
project implementation, information on the region, the telephone and address directory of major institutions, a photo gallery of the consecutive
project events. It also presents the Foundation’s
team responsible for implementing this project.
The website demonstrates the Carpathian Euroregion in terms of economy, tourism, culture and
education. In addition, it enables communication
among European organizations dealing with the
problems of the Carpathian Euroregion and among
the Carpathian Foundations from Poland, Ukraine,
Slovakia, Hungary and Romania.
The website has been developed in 6 languages:
English, Polish, Ukrainian, Hungarian Slovakian
and Romanian. It also features an easy-to-use navigation and enables resource search through its
browser and a logic tree website map.
The site has been designed by an external company and is kept and updated by the Foundation’s
staff throughout the duration of the project.
Zrzut z ekranu strony internetowej projektu „Dom
Karpacki”. Serwis zamieszczony w sieci pod adresem:
http://www.carpathianhouse.org/
A screenshot of the Carpathian House website.
The service can be accessed at
http://www.carpathianhouse.org
I FORUM
22-24 stycznia 2008
Międzynarodowe Forum Organizacji
Pozarządowych pt. „Projekt na miarę
czasów”
1st Forum
22-24 January 2008
The International NGO Forum titled
„A Project by European Standards”
Celem Forum było doprowadzenie do zwiększenia – niskiego w regionie - poziomu absorpcji funduszy UE oraz wzmocnienie współpracy sektora
pozarządowego z przygranicznych obszarów Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy poprzez
dostęp do informacji na temat funduszy pomocowych UE oraz zachęcenie tych organizacji do
składania wspólnych projektów.
The forum’s objective was to lead to an increased
level of UE funds absorption, remaining low in the
region, and to strengthen the cooperation of the
NGO sector from the borderland areas of Poland,
Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine by enabling access to information on the EU aid funds
and encouraging these organisations to submit joint projects.
Honorowy patronat nad Forum objęli: J.E. Knut
Hauge, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce,
Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego oraz Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego. W Forum udział wzięło
120 przedstawicieli organizacji pozarządowych
z siedmiu krajów: Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy. Podczas Forum nastąpiło uroczyste
otwarcie Domu Karpackiego przez Panią Sidsel
Bleken - Radcę Ministra Ambasady Królestwa Norwegii, Dyrektora Fundacji Batorego - Panią Ewę
Kulik-Belińską, Burmistrza Sanoka - Wojciecha
Blecharczyka oraz Prezesa Zarządu Fundacji Karpackiej – Polska – Zofię Kordelę-Borczyk.
Podczas Forum nastąpiło uroczyste wręczenie
nagrody Fundacji Karpackiej – Polska dla Gminy
Pawłosiów za projekt pn. „Aktywizacja społeczności lokalnych poszczególnych sołectw gminy
Pawłosiów w tworzeniu Lokalnej Grupy dzia-
The forum was held under the honorary patronage of J.E. Knut Hauge, the Ambassador of the
Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska, the Minister of Regional Development and
Zygmunt Cholewiński, the Marshal of Podkarpackie Voivodeship.
The forum was attended by 120 representatives
of NGOs from seven countries: Poland, Slovakia,
Hungary, Romania and Ukraine.
As part of the forum the Carpathian House was officially opened by Ms Sidsel Bleken – the Counsellor of the Minister of the Embassy of the Kingdom
of Norway, the Batory Foundation’s Director – Ms
Ewa Kulik-Bielińska, the Mayor of Sanok – Wojciech Blecharczyk and the President of the Carpathian Foundation’s Executive Board – Zofia Kordela-Borczyk.
During the Forum the Carpathian Foundation – Poland’s award was granted to Gmina Pawłosiów in
Forum wraz z wizytami
studyjnymi
The forums including study
visits
54
łania do wspólnych inicjatyw, na rzecz przygotowywania Strategii Rozwoju Gminy” w ramach konkursu „O ludziach z ludźmi” za uwzględnianie głosu społeczności lokalnej przy podejmowaniu decyzji publicznych oraz wzorową współpracę z organizacjami pozarządowymi.
Konferencja była podzielona na 5 sesji panelowych, skoncentrowanych wokół tematów związanych z wykorzystaniem funduszy pomocowych:
SESJA PANELOWA I
Poziom wykorzystania funduszy pochodzących
z UE i organizacji pozarządowych, przez regiony karpackie Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii
i Ukrainy.
SESJA PANELOWA II
Problemy organizacji pozarządowych w sięganiu
po fundusze unijne i pozarządowe.
SESJA PANELOWA III
Jak i gdzie sięgać po fundusze UE i pozarządowe,
aby sektor pozarządowy przyczynił się do ich lepszej absorpcji.
SESJA PANELOWA IV
Prezentacje najlepszych projektów wdrażanych
na obszarze regionu karpackiego /budżet ponad
EUR 100 000/.
SESJA PANELOWA V
Możliwości wspólnych projektów - praca w grupach nad propozycją wspólnych projektów.
Ostatnim etapem Forum były warsztaty w pięciu
grupach, podczas których reprezentacje poszczególnych krajów pracowały nad pomysłami wspólnych projektów transgranicznych. W ich trakcie
rozpoczęto dyskusje na temat kształtu przyszłej
współpracy oraz wspólnego uczestnictwa w kolejnym Forum dla organizacji pozarządowych.
55
acknowledgment of the project titled „Activation
of Local Communities of Individual Villages of
Gmina Pawłosiów in Establishing a Local Action
Group for the Sake of Joint Initiatives aimed at
Developing the Gmina’s Development Strategy”
as part of the contest „About People with People”
for considering the voice of the local community
in making public decisions and for an exemplary
cooperation of the self-government with NGOs.
The conference was divided into 5 panel sessions,
focusing on topics related to the use of assistance
funds:
1st Panel Session
The absorption level of EU funds and NGOs by the
Carpathian regions of Poland, Slovakia, Hungary,
Romania and Ukraine.
2nd Panel Session
Problems of NGOs in accessing EU and NGO funds
3rd Panel Session
How and where to access EU and NGO funds so
that the NGO sector could contribute to their better absorption
4th Panel Session
Presentation of the best projects implemented
within the Carpathian region /the budget of over
EUR 100,000/
5th Panel Session
Joint projects opportunities – group work on proposals for joint projects.
The forum’s final stage consisted of workshops in
five groups, where representations of individual
countries worked on the ideas for joint trans-frontier projects. During the workshops discussions
were held on the shape of he future cooperation
and joint participation in the next NGO Forum.
Uczestnicy I Forum dla organizacji pozarządowych na tle
flag narodowych
1st NGO Forum participants in front of national flags
Ceremonia otwarcia Domu Karpackiego,
od lewej: Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji
Karpackiej - Polska, Ireneusz Paternoga - tłumacz,
Sidsel Bleken - Radca Ambasady Królestwa Norwegii,
Ewa Kulig-Bielińska - Dyrektor ds. Informacji i Rozwoju
z Fundacji im. S. Batorego, Wojciech Blecharczyk Burmistrz Sanoka
Carpathian House opening ceremony, from left: Zofia
Kordela-Borczyk - President of the Carpathian
Foundation - Poland, Ireneusz Paternoga - interpreter,
Sidsel Bleken - Counsellor of the Royal Norwegian
Embassy, Ewa Kulig-Bielińska - Director for Information
and Development in S. Batory Foundation, Wojciech
Blecharczyk - Mayor of Sanok
Wojciech Blecharczyk - Burmistrz Sanoka - wita gości
I Forum
Wojciech Blecharczyk - Mayor of Sanok -welcomes the 1st
Forum participants
Paneliści I Forum: drugi od prawej Janos Lukacs Dyrektor Wykonawczy Międzynarodowej
Fundacji Karpackiej w Budapeszcie, obok Anna
Pakuła-Sacharczuk - pełnomocnik marszałka woj.
podkarpackiego ds. organizacji pozarządowych
Uczestnicy I Forum, hotel Bona w Sanoku,
24 stycznia 2008
1st Forum participants, the Bona Hotel, Sanok,
24 January 2008
1st Forum panellists: second from right Janos Lukacs Executive Director of the Carpathian Foundation
International in Budapest, next to him Anna
Pakuła- Sacharczuk - Podkarpackie Voivideship Marshal’s
plenipotentiary for NGOs
Od lewej: Irena Książek - Ministerstwo Rozwoju
Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej,
Katowice oraz Sidsel Bleken - Radca Ambasady Królestwa
Norwegii w Warszawie
Lorena Stoica - Prezes Fundacji na Rzecz Rozwoju
Euroregionu Karpackiego w Rumunii
Lorena Stoica - President of the Carpathian Euroregion
Development Foundation based in Romania
From left: Irena Książek - Ministry of Regional
Development, Territorial Cooperation Department in
Katowice, and Sidsel Bleken – Counsellor of the Royal
Norwegian Embassy
59
Uczestnicy I Forum podczas uroczystego otwarcia Domu
Karpackiego, 23 stycznia 2008
1st Forum participants at the Carpathian House opening
ceremony, 23 January 2008
Uczestnicy ukraińskiej grupy roboczej podczas I Forum
pracują nad propozycjami wspólnych projektów
Participants of the Ukrainian working group consider joint
projects proposals during the 1st Forum
Mariya Kovaliv - Wiceprezes Stowarzyszenia Rozwoju
Gospodarczego Iwano-Frankowska prezentuje projekt:
„Harmonizacja gospodarki i rozwój infrastruktury
w Pan-Europejskim transporcie Corridor III”, obok
Tetyana Pashchenko - Koordynator Programowy
z Fundacji Karpackiej - Ukraina, Uzghorod
Recital gitarowo-skrzypcowy dla uczestników Forum:
Ewa Kiczorowska – skrzypce, Leszek Cesarczyk – gitara
Guitar and violin recital for the participants of the
Forum: Ewa Kiczorowska – the violin, Leszek Cesarczyk –
the guitar
Mariya Kovaliv - Vice-President of the Ivano-Frankivsk
Economic Development Association, presents the
project „Harmonisation of Economy and Infrastructural
Development in the Pan-European transport Corridor III”,
next to her Tatyana Pashchenko - Programme Coordinator
of the Carpathian Foundation Ukraine in Uzghorod
61
II FORUM
8-10 kwietnia 2008
Międzynarodowe Forum
pt. „Forum dla Samorządów Lokalnych”
2nd FORUM
8-10 April 2008
The International Forum titled
„Forum for Local Self-governments”
Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego oraz Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego.
Forum przeznaczone zostało dla wiodących samorządów lokalnych, karpackich regionów przygranicznych Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii
i Ukrainy, które prezentowały najlepsze doświadczenia własnej działalności w zakresie rozwoju
regionalnego. Celem przewodnim był międzynarodowy networking podmiotów oraz promowanie
współpracy w ramach Europejskiego Ugrupowania
Współpracy Terytorialnej (EUWT).
An honorary patronage of the Forum was assumed
by J.E. Knut Hauge, Ambassador of the Kingdom
of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development and Zygmunt Cholewiński, Marshal of Podkarpackie Voivodeship.
The forum was intended for leading local self-governments, the Carpathian borderland regions of
Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine,
which presented best experience in their own activities in the field of regional development. The
main objective was an international networking
of entities and promoting cooperation under the
European Group for Territorial Cooperation.
W konferencji udział wzięło 80 przedstawicieli
z pięciu krajów: Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii, Ukrainy.
Forum było podzielone na 5 sesji panelowych,
skoncentrowanych wokół tematów związanych
z działalnością samorządów.
SESJA PANELOWA I:
Fundusze wspierające współpracę międzynarodową w regionach karpackich.
The conference was attended by 80 representatives from five countries: Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine.
The forum was split into 5 panel sessions, focusing
on the operations of local self-governments.
1st PANEL SESSION:
Funds supporting international cooperation in the
Carpathian regions.
2nd PANEL SESSION:
Practical use of the possibilities of creating the
European Group for Territorial Cooperation.
SESJA PANELOWA II
Praktyczne wykorzystanie możliwości utworzenia
Europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT).
SESJA PANELOWA III
Prezentacja najlepszych praktyk samorządów
w krajach regionu Karpackiego (współpraca
z inwestorami oraz współpraca międzynarodowa
transgraniczna, ponadregionalna).
SESJA PANELOWA IV
Ochrona dziedzictwa kulturowego.
SESJA PANELOWA V
Współpraca samorządów lokalnych z organizacjami pozarządowymi i angażowanie organizacji pozarządowych w proces podejmowania decyzji.
Podczas trwania forum uczestnicy zapoznali się
z działalnością samorządów z innych krajów, nawiązali z nimi kontakty, a z niektórymi podjęli
ściślejszą współpracę, planując w przyszłości
realizację wspólnych projektów.
3rd PANEL SESSION:
Presentation of best practices of local self-governments in the Carpathian region countries (cooperation with investors and international trans-frontier and trans-regional cooperation).
4th PANEL SESSION:
Protecting cultural heritage.
5th PANEL SESSION
Cooperation of local self-governments with NGOs
and involving NGOs in the decision-making process.
As part of the forum the participants learnt about activities of self-governments from other countries and established contacts with them, and
they began closer cooperation with some, planning the implementation of joint projects in the
future.
63
Uczestnicy II Forum przed siedzibą Domu Karpackiego,
9 kwietnia 2008
2nd Forum participants in front of the Carpathian House,
9 April 2008
Uczestnicy II Forum podczas sesji plenarnej
2nd Forum participants at a plenary session
Uczestnicy II Forum na sanockim rynku
2nd Forum participants in the Sanok market square
Od lewej: Per Eidsvik - Dyrektor ds. współpracy
międzynarodowej Regionu Nordland, Norwegia, Zofia
Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska,
Wojciech Blecharczyk - Burmistrz Sanoka, Andrzej
Michalak - Info-Consulting, Norbert Tomkiewicz Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego, Marek
Rajner - Kierownik Oddziału Europejskiej Współpracy
Terytorialnej Inicjatywa Interreg w Województwie
Podkarpackim
From left: Per Eidsvik - Director for International
Cooperation of the Nordland County, Norway, Zofia
Foundation - Poland, Wojciech Blecharczyk - the
Mayor of Sanok, Andrzej Michalak - Info-Consulting,
Norbert Tomkiewicz - Director of Regional Development
Department, Podkarpackie Voivodeship Marshal Office,
Rzeszów, Marek Rajner - Podkarpackie Voivodeship
Marshal Office, Department of Regional Development,
Head of the European Territorial Cooperation Section,
the Interreg Initiative in Podkarpackie Voivodeship
65
III FORUM
19-21 listopad 2008
Międzynarodowe Forum Biznesu
pt. „Przede wszystkim przedsiębiorczość”
3rd FORUM
19-21 November 2008
The International Business Forum titled
„Entrepreneurship First”
Celem przewodnim Forum była analiza aktualnego
stanu współpracy sektora biznesowego przygranicznych obszarów Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy oraz podstawowych barier, na jakie
ta współpraca napotyka. Honorowy patronat nad
Forum objęli: J.E. Knut Hauge, Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, Elżbieta Bieńkowska,
Minister Rozwoju Regionalnego, Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego,
Danuta Jabłońska, Prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Dzięki zgromadzeniu
80 uczestników z 5 krajów: Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii, Ukrainy, reprezentujących biznes,
organizacje okołobiznesowe, instytucje wspierające przedsiębiorczość oraz placówki dyplomatyczne. Forum było doskonałą okazją do dwui wielostronnych spotkań oraz nawiązania kontaktów biznesowych.
The forum’s main objective was to analyse the
current status of cooperation of the business sector of the borderland areas of Poland, Romania,
Slovakia, Hungary and Ukraine and the basic obstacles to the cooperation.
The forum was held under the honorary patronage of J.E. Knut Hauge, Ambassador of the Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska,
Minister of Regional Development, Zygmunt Cholewiński, Marshal of Podkarpackie Voivodeship,
Danuta Jabłońska, Chairman of the Polish Agency
for Entrepreneurship Development. As the forum
was attended by 80 participants from 5 countries:
Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine,
representing business, business-related organizations, entrepreneurship-supporting organizations
and diplomatic posts, it created a perfect opportunity for bi- and multilateral meetings and for
establishing business contacts.
Forum było podzielone na 5 sesji panelowych,
skoncentrowanych wokół tematów związanych
z wykorzystaniem funduszy pomocowych:
SESJA PANELOWA I
„Wpływ rozszerzenia UE i granicy Schengen na
współpracę gospodarczą przygranicznych obszarów Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy –
możliwości i problemy”.
The forum was divided into 5 panel sessions, focusing on the use of assistance funds:
1st PANEL SESSION
„The impact of the extension of the EU and the
Schengen border on the economic cooperation of
the borderland areas of Poland, Slovakia, Hungary
and Ukraine – opportunities and problems”.
SESJA PANELOWA II
„Rola unijnych i krajowych organizacji wspierających przedsiębiorczość w umacnianiu zdolności
przedsiębiorstw na słabiej rozwiniętych obszarach
przygranicznych”.
SESJA PANELOWA III
„Prezentacja pozytywnych doświadczeń we współpracy gospodarczej na przygranicznych obszarach
Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy”.
SESJA PANELOWA IV
Opracowane zostało tzw. „Memorandum Sanockie” dotyczące stanu międzyregionalnej i transgranicznej współpracy przygranicznych obszarów Polski, Rumunii, Słowacji, Węgier i Ukrainy.
Uczestnicy Forum podpisali tekst Memorandum
mający na celu walkę z barierami, na które napotyka współpraca transgraniczna w Regionie Karpackim.
SEMINARIUM CSR
„Najlepsze Praktyki w zakresie Społecznej
Odpowiedzialności Biznesu (CSR) na przygranicznych obszarach Polski, Rumunii, Słowacji,
Węgier i Ukrainy”. Seminarium współfinansowane przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki, połączone zostało z wystawą fotograficzną. Wystawa zobrazowała akcje podejmowane
na rzecz społeczności przez przedsiębiorstwa we
wszystkich pięciu krajach karpackich.
W ramach seminarium zaprezentowane zostały
badania przeprowadzone w krajach karpackich
dotyczące CSR, koordynowane przez Fundację Karpacką – Słowacja. Zaprezentowano najlepsze praktyki CSR w wybranych krajach, ich
uwarunkowania prawne, rezultaty oraz korzyści
z ich zastopsowania.
2nd PANEL SESSION
„The role of the EU and national organizations
which support entrepreneurship in strengthening
the capacities of enterprises in poorly-developed
border areas”.
3rd PANEL SESSION
„Presentation of positive experience in economic
cooperation in border areas of Poland, Romania,
Slovakia, Hungary and Ukraine”.
4th PANEL SESSION
The so-called „Sanok Memorandum” was prepared concerning the status of interregional and
trans-frontier cooperarion of the border areas of
Poland, Romania, Slovakia, Hungary and Ukraine.
The forum participants signed the Memorandum
aimed at overcoming barriers of trans-frontier cooperation in the Carpathian Region.
CSR SEMINAR
„Best practices in Corporate Social Responsibility in the border areas of Poland, Romania, Slovakia, Hungary and Ukraine”.
The seminar, co-financed by the International Visegrad Fund, was combined with a photographic
exhibition. The exhibition illustrated the actions
undertaken for the sake of the communities by
enterprises in all the five Carpathian countries.
As part of the seminar surveys on CSR were presented, conducted in the Carpathian countries
and coordinated by the Carpathian Foundation Slovakia. The best CSR practices in selected countries were demonstrated, as well as their legal
conditions, results and benefits of using them.
67
Laura Dittel - Dyrektor Wykonawczy Fundacji
Karpackiej - Słowacja podczas prezentacji na temat
społecznej odpowiedzialności biznesu na Słowacji
Laura Dittel - Executive Director of the Carpathian
Foundation – Slovakia during her presentation on CSR
in Slovakia
Ioana Brasovean - Koordynator Programu ze
Stowarzyszenia Stosunków Społecznych z Cluj,
Rumunia, prezentuje wyniki badań dot. społecznej
odpowiedzialności biznesu przeprowadzonych
w krajach karpackich, koordynowanych przez
Fundację Karpacką - Słowacja
Ioana Brasovean - Programme Coordinator of the Social
Relations Association in Cluj, Romania demonstrates
results of CSR research carried out in Carpathian
countries and coordinated by the Carpathian Foundation
– Slovakia
Uczestnicy III Forum podczas wizyty w sanockim szpitalu zapoznają się
z funkcjonowaniem oddziału hemodynamiki
Wystawa fotograficzna pt. „Najlepsze Praktyki
w zakresie Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR)
na przygranicznych obszarach Polski, Rumunii, Słowacji,
Węgier i Ukrainy” towarzysząca III Forum
Photographic exhibition titled „Best Practices
in Corporate Social Responsibility (CSR) in borderland
areas of Poland, Romania, Slovakia and Hungary”,
which accompanied the 3rd Forum
3rd forum participants on their visit to the Sanok hospital learn about the
operation of the haemodynamics department
69
MEMORANDUM SANOCKIE
The Sanok MEMORANDUM
w sprawie stanu współpracy
międzyregionalnej i transgranicznej
na przygranicznych obszarach Polski,
Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy
on the State of Interregional and Crossborder Co-operation of the Bordering
Areas of Poland, Slovakia, Hungary,
Romania and Ukraine
Sanok, 20 listopad 2008
Sanok, November 20, 2008
My niżej podpisami uczestnicy Pierwszego Forum
Biznesu Regionu Karpackiego pochodzący z przygranicznych obszarów Polski, Słowacji, Rumunii,
Węgier i Ukrainy, zgromadzeni na I Forum Biznesowym Euroregionu Karpackiego w dniach 19 – 21
listopada 2008 wspólnie debatowaliśmy nad tym
jak uczynić region karpacki widocznym, ważnym
i konkurencyjnym w Europie. Martwi nas, iż pomimo wielkiej wartości naszego regionu dla przyszłości, jest on obszarem marginalizowanym i najsłabiej rozwiniętym w Unii Europejskiej. Brak
odpowiedniego tempa rozwoju naszego regionu
stanowi nie tylko problemem dla jego mieszkańców, ale stanowi także istotną barierę spójności
wschodniej części Unii Europejskiej.
We, the undersigned participants of the First
Carpathian Business Forum from the border areas
of Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine assembled at the First Carpathian Euroregion
Business Forum held between 19 and 21 November 2008, have been debating on how to make
the Carpathian region conspicuous, important and
competitive in Europe. We are concerned that despite the great value of our region for the future,
it is the ignored and least developed area of the
European Union. The insufficient growth rate of
the region is not only a problem for its inhabitants, but also presents a substantial obstacle to
the cohesion of the eastern part of the European
Union.
Deklarujemy, iż mamy pełną świadomość wyjątkowego znaczenia sektora biznesowego dla osiągnięcia gospodarczego i społecznego rozwoju regionu oraz deklarujemy swój udział w działaniach
które przyczynią się do intensyfikacji współpracy
gospodarczej, a w szczególności:
• deklarujemy uczestniczenie w programach UE
zmierzających do intensyfikacji współpracy
gospodarczej w regionie Karpat,
• deklarujemy wspieranie i inicjowanie projektów gospodarczych na obszarach przygranicznych,
We declare that we are fully aware of the special importance of the business sector for the accomplishment of the region’s economic and social
growth, and confirm our participation in any activities which will contribute to intensified economic co-operation, in particular:
• we declare to participate in the EU programmes aiming to intensify economic co-operation in the Carpathian region,
• we declare to support and initiate economic
projects in the border areas,
•
deklarujemy dzielenie się doświadczeniami
i informacjami, z parterami z Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier oraz Ukrainy.
Równocześnie apelujemy do władz regionalnych,
krajowych i unii europejskiej o przyspieszenie
prac nad:
• infrastrukturą komunikacyjną umożliwiającą
szybkie poruszanie się w regionie,
• opracowaniem studiów strategicznych i analiz dotyczących regionu karpackiego,
• wprowadzeniem wytycznych i instrumentów
na rzecz polityki integracyjnej w regionie,
• intensyfikacją transferu doświadczeń i rozwiązań europejskich,
• powstaniem wspólnej platformy politycznej
regionu karpackiego,
• opracowaniem podstawowej platformy danych,
• opracowaniem przestrzennych dopasowań
strategii narodowych w obszarach przygranicznych,
• powstaniem większej ilości przejść granicznych z Ukrainą, zapobiegającym korupcji
i przestępczości.
Równocześnie deklarujemy nasze poparcie na
rzecz projektu „Dom Karpacki”, wdrażanego
przez Fundację Karpacką - Polska na rzecz promowania współpracy w regionie, transferu dobrych
praktyk i informacji w regionie w dziedzinach nim
objętych.
Podpisano w Sanoku dnia 20 listopada 2008
/podpisy znajdują się na oryginalnym dokumencie, sporządzonym w języku angielskim/
Dokument został podpisany przez przedstawicieli 29 organizacji z Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy, podczas II
Forum Biznesu
•
we declare to share our experience and information with partners from Poland, Slovakia,
At the same time, we appeal to the regional, national and EU authorities to increase the pace of
work on:
• the transport infrastructure enabling fast
communication within the region,
• preparing strategic studies and analyses concerning the Carpathian region,
• introducing guidelines and instruments for
the sake of integration policy in the region,
• intensifying the transfer of European experience and solutions,
• creating a joint political platform of the Carpathian region,
• preparing a basic data platform,
• preparing spatial adjustments of national
strategies in border areas,
• opening a larger number of border crossings
to Ukraine to prevent corruption and crime.
In addition, we declare our support for the Carpathian House project, which is being implemented by the International Network the Carpathian
Foundations, to promote co-operation in the region and facilitate transfer of information and
best practices in the areas covered by it.
Signed at Sanok, this 20th day of November
2008
/signatures appear on the original document
made in English/
The document was signed by representatives of 29 organisations
from Poland, Slovakia, Romania, Hungary and Ukraine, during
the Second Business Forum in Sanok
71
IV FORUM
25-26 czerwca 2009
Drugie Międzynarodowe Forum
Organizacji Pozarządowych
pt. „Przedsiębiorstwo społeczne –
ekonomiczne narzędzie społeczeństwa
obywatelskiego”
4th Forum
25-26 June 2009
The Second International NGO Forum
titled „The Social Enterprise – the
Economic Tool of the Civic Society”
Celem Forum było wymania doświadczeń i polepszenie stanu wiedzy na temat funkcjonowanie
przedsiębiorstw społecznych w Polsce, Słowacji,
Węgrzech, Rumunii i Ukrainie.
The Forum’s objective was to exchange experience and improve knowledge on the working of social enterprises in Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine.
Według definicji przedsiębiorstwo społeczne to
instytucja prowadząca działalność gospodarczą, która wyznacza sobie cele ściśle społeczne,
i która inwestuje wypracowane nadwyżki w działalność lub we wspólnotę, zamiast kierować się
potrzebą osiągania maksymalnego zysku na rzecz
akcjonariuszy lub właścicieli.
The social enterprise is by definition an institution
which runs a business activity, sets itself strictly
social purposes and invests the earned surpluses
in its activities or community, instead of being directed by the need of earning the maximum profit
for its shareholders or proprietors.
Podczas Forum zaprezentowana została praktyczna wiedza na temat przedsiębiorstw społecznych, jako tzw. „twardego rdzenia ekonomii
społecznej”, sposobów finansowania podmiotów
ekonomii społecznej oraz podjęta została próba
odpowiedzi na pytanie: co robić aby organizacja
pozarządowa mogła sama się utrzymywać.
Forum zaadresowane zostało do tych organizacji
pozarządowych, które planują utworzyć lub przekształcić swoją organizację w przedsiębiorstwo
społeczne.
During the Forum practical knowledge was presented about social enterprises as the so-called
„hard core of social economics”, on the way of
financing the entities of social economics and,
additionally, an attempt was made at answering
the question of what to do so that an NGO could
support itself.
The Forum was addressed to those NGOs which
plan to open a social enterprise or transform itself
into one.
The forum was held under the honorary patronage
of J.E. Knut Hauge, the Ambassador of the Kingdom of Norway in Poland, Elżbieta Bieńkowska,
Elżbieta Bieńkowska, Minister Rozwoju Regionalnego, Zygmunt Cholewiński, Marszałek Województwa Podkarpackiego oraz Jolanta Fedak,
Minister Pracy i Polityki Społecznej.
the Minister of Regional Development, Zygmunt
Cholewiński, the Marshal of Podkarpackie Voivodeship and Jolanta Fedak, the Minister of Labour
and Social Policy.
Do tematu związanego z rolą przedsiębiorczości
społecznej w rozwoju regionalnym i lokalnym
wprowadziła Ewa Sobolewska, ekspert z Departamentu Analiz Ekonomicznych i Prognoz Ministerstwa Pracy i Polityki społecznej. Zaprezentowała
również zagadnienie pt.: „Przedsiębiorczość społeczna w Polsce na tle Europy”.
The topic of the role of social entrepreneurship in
regional and local development was introduced by
Ewa Sobolewska, the expert
of the Department of Economic Analyses and Forecasts of the Ministry of Labour and Social Policy.
In addition, she presented the issue of „Social Entrepreneurship in Poland as Compared to Europe”.
W ciągu dwóch dni 70 uczestników Forum wysłuchało 18 prezentacji z sześciu krajów: Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier, Rumunii i Szwajcarii, co
pozwoliło im zapoznać się z wieloma unikalnymi
inicjatywami przedsiębiorstw społecznych, realizowanych w wielu krajach świata.
During the two days 70 Forum participants heard
18 presentations from six countries: Poland, Slovakia, Ukraine, Hungary, Romania and Switzerland,
which enabled them to learn about unique social
enterprise initiatives implemented in a number of
countries worldwide.
Konferencja była podzielona na 3 sesje panelowe
oraz 2 wizyty studyjne, skoncentrowane wokół tematów związanych z przedsiębiorczością społeczną.
SESJA PANELOWA I
Stan obecny, bariery rozwoju, finansowanie i perspektywy dla rozwoju przedsiębiorstw społecznych w poszczególnych krajach.
SESJA PANELOWA II
Prezentacja najlepszych praktyk z zakresu przedsiębiorczości społecznej w krajach karpackich.
Wizyta Studyjna I
Przedsiębiorstwo Społeczne Zielony Rower, Ustrzyki Dolne.
SESJA PANELOWA III
Prezentacja doświadczeń w zakresie rozwoju
przedsiębiorczości.
Wizyta Studyjna II
Spływ galarami wzdłuż Sanu, prezentacja przedsiębiorstwa społecznego, Roman Pokora, Brac-
The conference was divided into 3 panel sessions
and 2 study visits, focusing on the topics related
to social entrepreneurship.
1st Panel Session
The present status, development barriers, financing and development prospects for social enterprises in individual countries.
2nd Panel Session
Presentation of the best social entrepreneurship
practices in the Carpathian countries.
1st Study Visit
The Zielony Rower [Green Bicycle] Social Enterprise, Ustrzyki Dolne.
3rd Panel Session
Presentation of experience in entrepreneurship
development.
2nd Study Visit
A barge trip down the River San, presentation of
the social enterprise Roman Pokora Bractwo Miło-
72
73
two Miłośników Ziemi Ulanowskiej, Bractwo Flisackie, Ulanów.
śników Ziemi Ulanowskiej, Bractwo Flisackie [Rafters’ Association] Ulanów.
Integralną częścią tego Forum były wizyty studyjne. Swe inicjatywy zaprezentowały dwa przedsiębiorstwa społeczne: „Zielony Rower” z Ustrzyk
Dolnych, promujące ekoturystykę w regionie
Bieszczad oraz Bractwo Flisackie z Ulanowa, które
przedstawiło inicjatywy przez siebie realizowane,
m.in. Międzynarodowy Zlot Flisacki. Podczas drugiej wizyty studyjnej, goście mieli przyjemność
uczestniczenia w spływie galarami po rzekach Tanew oraz San.
The study visits were the integral part of the
Forum. Initiatives were presented by two social
enterprises „Zelony Rower” from Ustrzyki Dolne,
which promotes eco-tourism in the Bieszczady
region and the Rafters’ Association from Ulanow,
which presented its projects, such as an International Rafters’ Rally. During the second study visit
guests had a pleasure of taking part in barge trips
down the rivers Tanew and San.
Wnioski z Forum:
Rozwój przedsiębiorstw społecznych, a przez to
wzmocnienie sektora pozarządowego, jest jednym z ważnych czynników rozwoju regionalnego
w wielu krajach Europejskich. Należy wspomagać
działania NGO w zakresie tworzenia, promocji
i rozwoju działalności społeczno-gospodarczej.
Conclusions from the Forum:
Development of social enterprises and therefore
the strengthening of the NGO sector is one of the
important factors contributing to regional development in many European countries. NGO activities in creating, promoting and developing socio-economic activities ought to be supported.
Jarosław Kuba - Prezes przedsiębiorstwa społecznego
„Allozaur” Sp. z o.o. prezentuje osiągnięcia w tworzeniu
miejsc pracy dla bezrobotnych przy rozwoju usług na
rzecz Bałtowskiego Parku Jurajskiego
Jarosław Kuba - President of the „Allozaur” Ltd social
enterprise presents achievements in creating new jobs
for the unemployed in developing services for Bałtowski
Jurassic Park
Ewa Sobolewska - pracownik Departamentu Analiz
Ekonomicznych i Prognoz w Ministerstwie Pracy
i Polityki Społecznej, prezentująca rolę
przedsiębiorczości społecznej w rozwoju regionalnym
i lokalnym
Ewa Sobolewska - Department of Economic Analysis
and Forecasts of the Ministry of Labour and Social Policy
presenting the role of social entrepreneurship in regional
and local development
74
Uczestnicy wizyty studyjnej IV Forum na zaporze
wodnej w Myczkowcach. Na pierwszym planie Lionel
Giron ze Szwajcarskiej Fundacji Rozwoju i Współpracy
Międzynarodowej – Intercooperation, Berno
4th Forum study visit participants at the Myczkowce dam.
In the foreground Lionel Giron of the Swiss International
Development and Cooperation
Foundation – Intercooperation, Bern
Uczestnicy wizyty studyjnej w drodze do gospodarstwa
agroturystycznego, na pierwszym planie: Zofia
Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji Karpackiej - Polska,
Ewa Sobolewska - pracownik Departamentu Analiz
Ekonomicznych i Prognoz w Ministerstwie Pracy i Polityki
Społecznej oraz Celina Parol z Władzy Wdrażającej
Programy Europejskie
Wyroby bieszczadzkich bibułkarzy prezentowane podczas
wizyty studyjnej. Przedsiębiorstwo Społeczne Zielony
Rower z Ustrzyk Dolnych
Crepe paper products from the Bieszczady displayed at
a study visit. The Green Bicycle social enterprise from
Ustrzyki Dolne
Joanna Mołocznik - pracownik Fundacji Karpackiej - Polska
prezentująca krywulkę z pracowni w Orelcu
Study visit participants on their way to a tourist farm,
in the foreground Zofia Kordela-Borczyk - President
of the Carpathian Foundation, Ewa Sobolewska of the
Ministry of Labour and Social Policy, Department of
Economic Analysis and Forecasts and Celina Parol of the
EU Programmes Implementing Authority
Joanna Mołocznik – Carpathian Foundation employee
presents a traditional necklace krywulka in the Orelec
studio
Uczestnicy wizyty studyjnej IV Forum podczas
prezentacji przedsiębiorstwa społecznego Bractwa
Flisackiego w Ulanowie
4th Forum study visit participants during presentation
of the social enterprise of the Rafters Brotherhood in
Ulanów
Uczestnicy II wizyty studyjnej w przedsiębiorstwie
społecznym Bractwo Miłośników Ziemi Ulanowskiej,
Bractwa Flisackiego z Ulanowa (spływ galarami wzdłuż
Sanu)
2nd study visit participants in the social enterprise
Bractwo Miłosników Ziemi Ulanowskiej of the Rafters
Brotherhood in Ulanów (a raft trip down the River San)
V FORUM
2-4 grudnia 2009
Drugie Międzynarodowe Forum
Samorządowe pt. „Partnerstwo
w strategiach rozwoju regionalnego”
5th FORUM
2-4 December 2009
The Second International SelfGovernment Forum titled „Partnership
in Regional Development Strategies”
Celem Forum było pobudzenie współpracy transgranicznej samorządów lokalnych z karpackich regionów pięciu krajów, przeszkolenie uczestników
forum na temat marketingu regionalnego oraz roli długoterminowych form współpracy sektora prywatnego z sektorem publicznym w rozwoju miast
i regionów. Uczestnicy zapoznali się z wybranymi
przykładami prób pobudzania rozwoju regionalnego poprzez wspólne inwestycje transgraniczne.
The forum’s objective was to stimulate trans-frontier cooperation of the local self-governments
from the Carpathian regions of the five countries,
the training of the forum participants on regional
marketing and the role of long-term cooperation
forms of the private and public sectors in developing towns and regions. The participants were
acquainted with attempts at stimulating regional
development by joint trans-frontier investments.
Minister of Regional Development, and Zygmunt
Cholewiński, Marshal of Podkarpackie Voivodeship.
W Forum udział wzięło 80 przedstawicieli z samorządu z pięciu krajów.
Uczestnikami byli: pracownicy samorządowi i radni, pracownicy sektora publicznego, menedżerowie zainteresowani strategiami rozwoju miast
i regionów z przygranicznych obszarów Polski, Słowacji, Rumunii, Węgier i Ukrainy.
Konferencja była podzielona na 3 sesje panelowe
oraz 2 wizyty studyjne, skoncentrowane wokół tematów związanych z rozwojem regionalnym:
The forum was attended by 80 representatives
of local self-governments from the five countries.
The participants included: LSG employees and councilors, public sector employees, managers interested in development strategies of towns and
regions of the border areas of Poland, Slovakia,
The conference was split into 3 panel sessions and
2 study visits, focusing on regional development:
78
SESJA PANELOWA I
Marketing regionalny w strategii rozwoju miast
i regionów.
Poprzez udział w Panelu uczestnicy uzyskali wiedzę na temat roli podejścia marketingowego w praktyce funkcjonowania samorządów terytorialnych
podczas posykiwania inwestorów.
SESJA PANELOWA II
Partnerstwo publiczno-prywatne a rozwój regionalny.
Na podstawie prezentowanych przykładów dowiedzieli się, jaki wpływ może mieć Partnerstwo
publiczno-prywatne na rozwój regionalny oraz
o stopniu rozwoju PPP w poszczególnych krajach
przygranicznych.
Wizyta studyjna 1
Rzeszów, Dolina Lotnicza,
Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny w Rzeszowie - Jasionka, WSK Rzeszów.
Wizyta studyjna dostarczyła wiedzy na temat lotniska w Rzeszowie będącym najdalej wysuniętym
na wschód unijnym lotniskiem komunikacyjnym
i jedynym cywilnym w regionie Polski południowo-wschodniej. Przy lotnisku zlokalizowane będzie
Centrum Logistyczne jako jedno z ośmiu centrów
logistycznych w Polsce oraz Podkarpacki Park
Naukowo-Technologiczny. W ramach tego przedsięwzięcia Poczta Polska wybuduje swoje wielkie Centrum Ekspozycyjno-Rozdzielcze dającego
docelowo możliwości zatrudnienia ok. 500 osób
z jednoczesną możliwością wykorzystania transportu lotniczego do przewozu przesyłek pocztowych.
SESJA PANELOWA III
Przykłady transgranicznych projektów na obszarze Euroregionu Karpackiego oddziałujących na
rozwój regionalny.
79
1st PANEL SESSION
Regional marketing in the development strategy
of towns and regions.
By participating the panel the participants learnt
about the role of marketing-based approach in
the operations of local self-governments in the
process of acquiring investors.
2nd PANEL SESSION
Public-Private Partnership and regional development.
Based on the examples presented the participants learnt about the degree of impact of the
public-private partnership on regional development and about the degree of PPP development
in individual borderland countries.
1st Study Visit
Rzeszów, Aviation Valley
Podkarpacki Science and Technology Park in Rzeszów-Jasionka, WSK Rzeszów.
The study visit offered knowledge on Rzeszów
Airport, the EU’s easternmost airport and the
only civil one in South-eastern Poland. Attached
to the airport will be the Logistics Centre, one of
Poland’s eight logistics centres, and the Podkarpacie Science and Technology Park. As part of this
project, the Polish Post Office will build its great Exhibition-Distribution Centre, providing an
opportunity of employing 500 people and at the
same time for using air transportation for mail
deliveries.
3rd PANEL SESSION
Examples of trans-frontier projects within the
Carpathian Euroregion affecting regional development.
This session presented examples of trans-frontier
projects implemented within the Carpathian Euroregion and affecting regional development. The
Podczas tej sesji były prezentowane przykłady
transgranicznych projektów zrealizowanych na
obszarze Euroregionu Karpackiego oddziałujących
na rozwój regionalny. Uczestnicy zapoznali się
z przykładami wybranych inwestycji transgranicznych w Euroregionie Karpackim – wspólna droga, wspólna szkoła, wspólny uniwersytet, firma
w której pracują pracownicy z dwóch krajów, etc.
participants were acquainted with examples of
selected trans-frontier projects in the Carpathian
Euroregion – a joint road, a joint school, a joint
university, a company employing staff from two
countries, etc.
81
Marta Martausová – Dyrektor Wydziału Biznesu
i Turystyki z Prešova na Słowacji prowadzi wykład
pt. „Prešov... nieskazitelny diament”
Marta Martausová – Director of the Department of
Business and Tourism in Prešov, Slovakia delivers a lecture
titled „Prešov … a flawless gem”
Bartosz Korbus – Prezes Instytutu Partnerstwa
Publiczno-Prywatnego z Warszawy prowadzi wykład
pt. „Partnerstwo publiczno-prywatne a rozwój
regionalny”
Bartosz Korbus – President of the Public-Private
Partnership Institute in Warsaw delivers a lecture titled
„Public-Private Partnership vs Regional Development”
Wizyta studyjna w Dolinie Lotniczej. Podkarpacki Park
Naukowo-Technologiczny w Rzeszowie - Jasionce, WSK
Rzeszów
Prof. dr hab. Andrzej Szromnik – Kierownik Katedry
Handlu i Instytucji Rynkowych Uniwersytetu
Ekonomicznego w Krakowie prowadzi wykład
pt. „Marketing terytorialny w strategii rozwoju miast
i regionów”
Prof. dr hab. Andrzej Szromnik – Head of the Chair
of Trade and Market Institutions of Krakow Economic
University delivers a lecture titled: „Territorial Marketing
in Development Strategy of Cities and Regions”
A study visit to the Aviation Valley. Podkarpacki Park
of Science and Technology in Rzeszów – Jasionka, WSK
Rzeszów
Jozef Jarina – Członek Lokalnego Parlamentu, Dyrektor
Fundacji Społecznej z Bardejova na Słowacji prowadzi
wykład pt. „Współpraca europejska miast okręgu
Raslavice”
VI FORUM
3-5 listopada 2010
Drugie Międzynarodowe Forum Biznesu
w regionie karpackim pt. „Innowacyjne
mechanizmy finansowe UE szansą dla
przedsiębiorczości”
6th FORUM
3-5 November 2010
The Second International Business
Forum in the Carpathian Region titled
„Innovative financial mechanisms
of the EU as an opportunity for
entrepreneurship”
Celem Forum było zapoznanie uczestników karpackich regionów Polski, Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier z innowacyjnymi mechanizmami finansowymi dostępnymi dla przedsiębiorców w nowej perspektywie budżetowej Unii Europejskiej
2014 -2020 oraz ze sposobami podniesienia atrakcyjności inwestycyjnej regionów.
The forum’s objective was to acquaint the participants from the Carpathian regions of Poland,
Romania, Slovakia, Ukraine and Hungary with innovative financial mechanisms available for entrepreneurs in the EU’s new budget perspective
2014-2020 and with ways of improving the regions’ investment attractiveness.
Forum zostało zaadresowane do przedstawicieli
świata biznesu zainteresowanych realizacją przyszłych inwestycji przy wsparciu środków UE, reprezentantów organizacji wspierania biznesu oraz
władz lokalnych i regionalnych. W Forum udział
wzięło 80 przedstawicieli z sektora biznesu z pięciu krajów, dla których stało się doskonałą okazją
zbudowania dwu - lub wielostronnych międzynarodowych kontaktów biznesowych, będących podstawą przyszłej współpracy w ramach projektów
transgranicznych.
The forum was addressed to representatives of
business interested in implementing future investments with the support of the EU funds, members of business support organizations and local
and regional authorities. The forum was attended
by 80 representatives from the business sector of
the five countries and provided a great opportunity for establishing bi- or multilateral international
business relationships, i.e. a basis of future cooperation within trans-frontier projects.
Jozef Jarina – Member of the Local Parliament, Director
of the Social Foundation in Bardejov, Slovakia delivers
a lecture titled: „European Cooperation of the Towns of
the Raslavice District”
Zenon Stryjak – Wiceprezes Stowarzyszenia
Euroregion Karpacki z Rzeszowa prowadzi wykład
pt. „Transgraniczne inicjatywy województwa
podkarpackiego”
Zenon Stryjak – V-ce-President of the Carpathian
Euroregion Association in Rzeszów delivers a lecture
titled: „Cross-border Initiatives of the Podkarpackie
Voivodeship”
Viktor Aloshyn - Dyrektor Departamentu Rady Miasta
Vynohradiv na Ukrainie, prowadzi wykład
pt. „Stworzenie alternatywnego korytarza
transportowego, wykorzystującego istniejącą
infrastrukturę Zakarpacia”
Viktor Aloshyn, Director of the Town Council Department
in Vynohradiv, Ukraine, delivers a lecture titled:
„Creation of an Alternative Transportation Corridor with
the Use of the Present Transcarpathian Infrastructure”
Forum było podzielone na 3 sesje panelowe oraz 2
wizyty studyjne, skupione wokół tematów związa-
Minister of Regional Development, and Zygmunt
Cholewiński, Marshal of Podkarpackie Voivodeship.
The forum was broken down into 3 panel sessions
and 2 study visits, revolving around topics related
84
nych z innowacyjnymi mechanizmami finansowymi dostępnymi dla przedsiębiorców:
SESJA PANELOWA I
Fundusz Europejskie i co dalej?
W ramach panelu uczestnicy uzyskali wiedzę na
temat możliwości finansowania przedsiębiorczości w nowej perspektywie budżetowej Unii
Europejskiej w latach 2014–2020 oraz na temat
Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, jako formy
współpracy biznesu z samorządami.
SESJA PANELOWA II
Innowacyjne mechanizmy finansowe w polityce
spójności Unii Europejskiej: JEREMIE, JASPERS.
• JEREMIE (ang. Joint European Resources for
Micro-to-Medium Enterprises – wspólne europejskie zasoby dla małych i średnich przedsiębiorstw).
• JASPERS (ang. Joint Assistance to Support Projects in European Regions) – wspólne wsparcie dla projektów w europejskich regionach.
Wizyta studyjna 1
• Rynek Galicyjski, Sanok.
– projekt inwestycyjny finansowany ze środków
UE, budowa sektora miejskiego w Parku Etnograficznym w Sanoku, projekt mający na celu pobudzenie przedsiębiorczości i popytu zewnętrznego;
wartość projektu 20 mln PLN.
Wizyta studyjna 2
• Chutor Kozacki, Łukowe.
- indywidualna inicjatywa biznesowa realizowana
z funduszy unijnych. Projekt inwestycyjny promujący tradycję i dziedzictwo narodowe pogranicza polsko-ukraińskiego; wartość projektu 9 mln
( więcej na temat chutoru - informacje na stronie
internetowej http://www.dolinakoni.pl/).
SESJA PANELOWA III
Innowacyjne mechanizmy finansowe w polityce
spójności Unii Europejskiej: JESSICA, JASMINE.
85
to innovative financial mechanisms available for
entrepreneurs:
1st PANEL SESSION
European Funds and then?
As part of the panel participants acquired knowledge on possibilities of financing entrepreneurship in the EU’s new budget perspective 20142020 and on the Public-Private Partnership as
a form of cooperation of business and self-governments.
2nd PANEL SESSION
Innovative financial mechanisms in the EU’s cohesion policy: JEREMIE, JASPERS.
• JEREMIE – Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises.
• JASPERTS – Joint Assistance to Support Projects in European Regions.
1st Study Visit
• Galician Market Square, Sanok
An investment project financed from the EU
funds, the construction of the town sector in
Sanok Ethnographic Park, a project aimed to stimulate entrepreneurship and external demand;
project value: PLN 20 million.
2nd Study Visit
• Chutor Kozacki, Łukowe.
An individual business initiative implemented
from the EU funds. An investment project promoting the tradition and national hertitage of the
Polish-Ukrainian borderland; project value: PLN
9 million (more about Chutor on website http://
www.dolinakoni.pl/)
3rd PANEL SESSION
Innovative financial mechanisms in the EU’s cohesion policy: JESSICA, JASMINE.
•
JESSICA – Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas.
•
•
JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas – wspólne
europejskie wsparcie dla zrównoważonego
inwestowania na terenach miejskich).
JASMINE (ang. Joint Action to Support Micro-finance Institutions in Europe, wspólna
akcja wsparcia Instytucji mikro-finansowych
w Europie).
Podczas tego Forum uczestnicy wzięli udział
w uroczystym koncercie, który odbył się w Sanockim Domu Kultury. Wystąpiły znane i lubiane zespoły z lokalnej szkoły Muzycznej: Zespół Tańca
Ludowego Sanok, Formacja Tańca Towarzyskiego
Flamenco oraz orkiestra smyczkowa Państwowej
Wyższej Szkoły Zawodowej w Sanoku pod batutą
dr Elżbiety Przystasz.
•
JASMINE – Joint Action to Support Micro-finance Institutions in Europe.
During the forum the participants took part in
a grand concert held at the Sanok Community
Centre. The performers included well-known and
much-liked groups and ensembles of the local Music School: the Sanok Folk Dance Group, the Flamenco Ballroom Dancers and the String Orchestra
of the State Vocational College in Sanok under the
baton of Elżbieta Przystasz, PhD.
Zespół Fundacji Karpackiej - Polska w hotelu Bona
w oczekiwaniu na rozpoczęcie Forum. Na stole materiały
promocyjne oraz identyfikatory przygotowane dla
uczestników Forum
Chutor Kozacki, Łukowe – indywidualna inicjatywa
biznesowa realizowana z funduszy unijnych. Projekt
inwestycyjny promujący tradycję i dziedzictwo narodowe
The team of the Carpathian Foundation – Poland at the
Bona Hotel just before the start of the Forum. On the
table are promotional materials and ID tags for the
Forum participants
Chutor Kozacki, Łukowe – a private business initiative
implemented with the support of EU funds. An
investment project promoting tradition and national
heritage
Iwona Słota - przedstawiciel Parlamentu Europejskiego,
prowadzi wykład pt. „Finansowanie przedsiębiorczości
w nowej perspektywie budżetowej Unii Europejskiej
2014-2020”
Iwona Słota, member of the European Parliament,
delivers a lecture titled „Financing Entrepreneurship in
the EU’s new budget perspective 2014-2020”
Chutor Kozacki, Łukowe – prezentacja projektu
uczestnikom Forum
Chutor Kozacki, Łukowe- the project is presented to
forum participants
Uczestnicy Forum. Na zdjęciu: Marta Matczyńska Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzędu
Marszałkowskiego w Rzeszowie, Zofia Kordela-Borczyk Prezes Fundacji Karpackiej - Polska, Sławomir Miklicz Członek Zarządu Województwa Podkarpackiego, Adam
Siembab - Dyrektor szpitala w Sanoku
Forum participants. Seen in the photo: Marta
Matczyńska – Director of the Regional Development
Department of the Marshal Office in Rzeszów, Zofia
Foundation – Poland, Sławomir Miklicz - Member of
the Podkarpackie Voivodeship Executive Board, Adam
Siembab - Director of the Sanok hospital
Chutor Kozacki, Łukowe – wykład Przemysława
Ołdakowskiego
Chutor Kozacki, Łukowe – a lecture by Przemysław
Ołdakowski
88
89
Prof. Hanna Godlewska-Majkowska, Szkoła Główna
Handlowa w Warszawie prowadzi wykład pt. „Sposoby
podniesienia atrakcyjności inwestycyjnej regionów”
Anita Rembiesa - Prezes firmy teleRAM prowadzi wykład
na temat partnerstwa publiczno-prywatnego, jako formy
współpracy biznesu z samorządami
Prof. Hanna Godlewska-Majkowska of Warsaw School
of Economics delivers a lecture titled „Methods of
Improving the Regions’ Investment Attractiveness”
Anita Rembiesa - President of the teleRAM company,
delivers a lecture on the public-private partnership as
a method of cooperation between business and selfgovernments
Na zakończenie Forum uroczysty koncert w Sanockim
Domu Kultury. Wystąpiły: Zespół Tańca Ludowego
Sanok, pod kierunkiem Jana Podkula, Formacja Tańca
Towarzyskiego Flamenco, pod kierunkiem Wiesławy
Skorek oraz orkiestra smyczkowa Państwowej Szkoły
Muzycznej w Sanoku pod batutą Dr Elżbiety Przystasz
The Forum ends with a ceremonious concert at the
Sanok Community Centre. Performers: the Sanok Folk
Dance Group led by Janusz Podkul, the Flamenco Dance
Formation led by Wiesława Skorek, and the string
orchestra of the Music School in Sanok, conducted by
Elżbieta Przystasz, PhD
91
Film na DVD prezentujący
projekt oraz dorobek Fundacji
Karpackiej – Polska
A DVD film presenting
the project and achievements
of the Carpathian
Foundation - Poland
Film „Dom Karpacki” stanowi ważny materiał dokumentujący działania prowadzone w trakcie realizacji projektu oraz pokazuje osiągnięcia Fundacji Karpackiej - Polska.
Został opracowany w formacie DVD, w dwóch
wersjach językowych: polskiej oraz angielskiej,
wydany w ilości 50 sztuk. Czas trwania filmu - to
około 14 minut. Film opracowała i wydała firma
Bluemax z Krakowa.
The Carpathian House film is important as it records the activities undertaken in implementing
the project and shows the achievements of the
Carpathian Foundation – Poland. The film was released in the DVD format, in two language versions: Polish and English, in the quantity of 50
copies. The film’s duration is 14 minutes. The film
was developed and released by the Bluemax company based in Krakow.
We wstępie film prezentuje miasto Sanok na tle
Euroregionu Karpackiego. Następnie pokazuje
Fundację Karpacką - Polska – przedstawia okoliczności jej powstania, misję, prowadzone działania,
partnerów zaangażowanych we współpracę – tych
na terenie kraju, oraz tych poza jej granicami,
oraz sponsorów Fundacji.
The film begins with the presentation of the town
of Sanok against the Carpathian Euroregion. Then
it shows the Carpathian Foundation – Poland, its
background, mission, activities, partners involved
in cooperation – the ones at home and abroad, as
well as the Foundation’s sponsors.
Na planie filmu pokazanych jest kilka wybranych
obiektów, którym wsparcia finansowego udzieliła
Fundacja. Na tle Bieszczad pojawia się wąskotorowa, ponad 100-letnia kolej, która została wyremontowana w ramach projektu „Kolejką leśną
przez Bieszczady”. Kadr filmu koncentruje się na
cerkwi z Dubiecka, która została zamieniona na
Dom Sztuki Kresowej. Na ławeczce w centrum Sanoka usiadł uśmiechnięty wojak Szwejk – obecnie
najczęściej oglądana atrakcja turystyczna tego
miasta. Zabezpieczony został cenny zabytek – pokarmelicki klasztor w Zagórzu. To tylko wybrane
działania sfinansowane przez Fundację.
Film prezentuje rezultat projektu nawiązujący
do jego tytułu – wyremontowany Dom Karpacki –
w którym obecnie znajduje się czynne biuro Fundacji oraz ekspozycja karpacka – ukazująca bogactwo kulturalne, gospodarcze i historyczne krajów przygranicznych: Polski, Ukrainy, Słowacji,
Węgier i Rumunii.
The film features several selected buildings,
which have been financially supported by the Foundation. A century-plus old narrow-gauge railway appears against the background of the Bieszczady Mountains, which has been restored as part
of the project „On a Forest Train Across the Bieszczady”. A part of the film focuses on an Orthodox
church from Dubiecko, which has been transformed into the Borderland Art Home. The smiling
soldier Svejk sits down on a bench in the centre
of Sanok – now the most frequently visited tourist
attraction of the town. A precious historic site has
been secured – the post-Carmelite monastery at
Zagórz. These are some of the activities financed
by the Foundation.
The film highlights the project’s result referring
to its title – the refurbished Carpathian House –
which now houses the Foundation’s office and the
Carpathian exhibition demonstrating the cultural,
economic and historic wealth of the borderland
countries: Poland, Ukrainian, Slovakian, Hungary
and Romania.
92
Pokazuje również pracowników Fundacji podczas
organizacji Drugiego Międzynarodowego Forum
Biznesu. Ten fragment zawiera wypowiedzi koordynatorów z poszczególnych krajów karpackich na
temat wagi i potencjalnych korzyści wdrażanego
projektu. Koordynatorzy doceniają prowadzone
szerokie spektrum nowoczesnych działań zrealizowanych w trakcie 4,5 roku pracy nad projektem
przyczyniających się do pogłębienia wiedzy na tematy z zakresu rozwoju regionalnego oraz do zacieśnienia wzajemnych relacji pomiędzy krajami
przygranicznymi.
93
It also features the Foundation’s staff whilst organising the Second International Business Forum.
This part includes statements of coordinators of
individual Carpathian countries on the importance and potential advantages of the project being implemented. The coordinators appreciate
the wide range of modern activities implemented
over the 4.5 year period of project work, contributing to the increased knowledge on regional development issues and to closer relations between
borderland countries.
Zespół realizujący film Dom Karpacki - Grzegorz
Gajewski, Maksymilian Pawlikowski z firmy Blumax
oraz Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji
Karapckiej - Polska
Zdjęcie filmu „Dom Karpacki” wydanego na płycie DVD
wraz z okładką. Film opracowała i wydała firma Bluemax
z Krakowa
A still from the Carpathian House film released on
DVD with a cover. The film was made and published by
Bluemax, a Krakow-based company
The Carpathian House film team – Grzegorz Gajewski,
Maksymilian Pawlikowski of Bluemax and Zofia
Kordela-Borczyk, President of the Carpathian
Foundation – Poland
95
Expo Karpackie, marzec 2011,
Bruksela, Budynek Parlamentu
Europejskiego – wystawa
prezentująca historyczne,
ekonomiczne i naturalne bogactwo
regionu
The Carpathian Expo, March 2011,
Brussels, The European Parliament
Building – an exhibition showing
the historic, economic and natural
wealth of the region
Wystawa Expo Karpackie odbyła się w dniach 2831 marca 2011 w Brukseli, na terenie Parlamentu Europejskiego. Uroczystego otwarcia wystawy
dokonali: Pani Elżbieta Łukacijewska - Poseł do
PE, Pani Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Zarządu
Fundacji Karpackiej – Polska, Pan Jan Tombiński Ambasador Polski przy Parlamencie Europejskim
oraz Minister Stanu i członek Parlamentu Brukseli
Pan Jos Chabert. Sądząc choćby tylko po liczbie
prawie 500 gości, którzy przybyli na otwarcie, wystawę należy uznać za bardzo udaną.
The Carpathian Expo was held from 28 to 31
March 2011 in Brussels on the premises of the European Parliament. The exhibition was officially
opened by Ms Elżbieta Łukacijewska, an MEP, Ms
Zofia Kordela-Borczyk, President of the Carpathian Foundation – Poland Executive Board, Mr Jan
Tombiński, the Polish Ambassador to the European
Parliament and the Minister of State and member
of the Brussels Parliament Mr Jos Chabert. Judging by the mere number of around 500 guests
who were present at the opening, the exhibition
must be regarded as highly successful.
Expo było kluczowym działaniem projektu „Dom
Karpacki”. Głównym celem wystawy było zwrócenie uwagi na historyczne, ekonomiczne i naturalne bogactwo regionu, poprzez zaprezentowanie
wielkoformatowej wystawy fotograficznej i przykładów produktów pochodzących z regionu. Wystawie towarzyszyło międzynarodowe seminarium
na temat problemów i możliwości rozwoju regionu karpackiego.
The Expo was a key activity of the Carpathian House Project. The exhibition’s main objective was
to draw attention to the region’s historic, economic and natural wealth by presenting a large-format photographic exhibition as well as the region’s
specimen products. The exhibition was accompanied by a seminar on the problems and development opportunities of the Carpathian region.
Powodem organizacji tak dużego przedsięwzięcia
był fakt, iż przygraniczne, górskie regiony Polski,
Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy są jednymi
z najbiedniejszych obszarów UE i traktowane są
jako bariera rozwoju regionalnego. Jest to także jedyny obszar górski w obecnych granicach
UE pozbawiony całkowicie infrastruktury drogowej (jak podaje EEA Report No 6/2010, „Europe’s
ecological beckbone: recognising the true value
of our mountains”. W ostatnich latach region
ten cierpi także z powodu wysokiego bezrobocia
i emigracji wynikającej z braku inwestycji. Region cierpi z powodu braku profesjonalnej promocji i ograniczonej wiedzy o swoim potencjale,
stąd też pomysł Fundacji Karpackiej – Polska na
wspólną promocję karpackich obszarów pięciu
krajów.
The reason for holding an event of this size was
the fact that the borderland mountain regions of
Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine
are among the EU’s poorest areas and are being
treated as an obstacle for regional development.
In addition, it is the only mountain area within
the current EU borders which is totally devoid of
road infrastructure (according to EEA Report No
6/2010, „Europe’s ecological backbone: recognising the true value of our mountains”). In recent years the region has also suffered from high
unemployment and emigration rates arising from
a lack of investment. The region is struggling with
the absence of professional promotion and limited
knowledge of its potential, hence the idea of the
Carpathian Foundation – Poland of a joint promotion of the Carpathian areas by the five countries.
96
97
Atomium - symbol Brukseli, monumentalny model
kryształu żelaza, powiększony 165 miliardów razy,
zbudowany z okazji Wystawy Światowej w Brukseli
w 1958 (EXPO-58), symbol ówczesnych naukowych oraz
technicznych osiągnięć „wieku atomu”
Atomium – the symbol of Brussels, the monumental
model of an iron crystal, magnified 165 billion times,
built to mark the 1958 Brussels World’s Fair (EXPO-58),
a symbol of the then scientific and technical
achievements of the “age of atom”
Na zakończenie oficjalnej części - Muzyka Regionu występ Bartosza Głowackiego ze Szkoły Muzycznej
w Sanoku, akordeonisty, zwycięzcy w Międzynarodowym
Konkursie Eurowizji „Młody Muzyk 2009”
The end of the official part – the Region’s Music – Bartosz
Głowacki, accordionist, winner of the Eurovision Young
Musician of 2009 International Competition, graduate of
the Music School in Sanok, Poland
Expo Karpackie - ceremonia otwarcia wystawy, moment
przecięcia wstęgi przez Zofię Kordelę-Borczyk Prezes Zarządu Fundacji Karpackiej – Polska, Elżbietę
Łukacijewską - Posła Parlamentu Europejskiego
oraz Jana Tombińskiego - Stałego Przedstawiciela RP
przy Unii Europejskiej
The exhibition opening ceremony – the ribbon is cut by
Zofia Kordela-Borczyk - the President of the Carpathian
Foundation – Poland, Elżbieta Łukacijewska - the member
of the European Parliament and Jan Tombiński - the
Permanent Representative of the Republic of Poland to
the EU
Expo Karpackie – przemówienie otwierające wystawę
wygłoszone przez Zofię Kordelę-Borczyk - Prezes
Zarządu Fundacji Karpackiej - Polska. Towarzyszy jej
zaproszony przez Fundację Jos Chabert - Minister Stanu
i Członek Parlamentu Brukseli oraz Elżbieta
Łukacijewska - Europoseł
The exhibition opening speech by Ms Zofia
Kordela-Borczyk, accompanied by Jos Chabert - the
Minister of the State and Member of the Brussels
Parliament and Elżbieta Łukacijewska - MEP
Zespół Fundacji Karpackiej - Polska przy polskim stoisku
The team of the Carpathian Foundation - Poland at the
Polish showroom
Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Zarządu Fundacji
Karpackiej - Polska wraz z teamem obsługującym
ukraińskie stoisko wystawiennicze
Zofia Kordela-Borczyk - The President of the Carpathian
Foundation – Poland with the Ukrainian showroom team
98
Wystawa składała się z pięciu salonów krajowych:
polskiego, słowackiego, węgierskiego, rumuńskiego i ukraińskiego. Przedstawiła lokalne wyroby
wplecione w instalację fotograficzną prezentującą krajobraz, faunę, florę i architekturę regionu.
W przypadku polskiej ekspozycji były to m.in.
wyroby: z Sanoka – z Zakładów Mleczarskich oraz
ikony, z Krościenka Wyżnego - wyroby czekoladowe firmy Santos, z Krosna – artystyczne szklane
drzwi, patery, flakony z Villi Glass, ręcznie malowane bąbki z Pracowni Ozdób Choinkowych, z Rymanowa – „rzeźby ze szkła” Huty Sabina i galanteria skórzana firmy Asko, z Przemyśla – kosmetyki
firmy Inglot, z Leska - publikacje wydawnictwa
BOSZ i krywulki z pracowni Miodosytnia z Orelca.
Ofertę uzupełniały liczne mapy, foldery i prospekty oraz sympatyczne gadżety, z których największym wzięciem cieszyły się, w okamgnieniu znikające z wiklinowego kosza, pisanki promujące Expo
oraz kosmetyki Inglota.
Rumunia na swoim stoisku promowała: wyroby
cukiernicze firmy Rubin King z Oradei, palinki firmy Tuica de Transilvania ZETEA z Satu Mare, firmę AVACO znaną z metalowych galwanizowanych
konstrukcji oraz okna, drzwi, schody oraz meble
firmy S.C. ARCER S.R.L. z Maramures a także szkło
firmy SC Stilca Alesd S.A. z Alesd oraz łakocie firmy SC Desert SRL. Na stoisku prezentowane były
również piękne ręcznie malowane ikony.
Promocja Węgier nie mogła się obejść bez znanych win karpackich typu Tokaji (Tokaji Szamorodni produkowany przez Tolcsva – Bor z Tolcsvy
oraz Tokaji Aszu produkowany przez Tokaji Kereskedőház Zrt.) Ponadto piękne wyroby rękodzielnicze (obrusy i serwety pięknie wyszywane w tradycyjne wzory regionalne), pisanki ceramiczne
oraz drewniane zdobiły węgierskie stoisko. Całość
ekspozycji uzupełniała oferta turystyczna prezentowana w publikacjach turystycznych.
99
The exhibition consisted of five national salons:
Polish, Slovakian, Hungarian, Romanian and Ukrainian. It displayed local products against a photographic background of the region’s scenery, fauna and flora as well as architecture. As regards
the Polish exhibition the products included those
from Sanok: local dairy products and icons, from
Krościenko Wyżne: chocolate products of the Santos company, from Krosno: artistic glass doors,
cake stands, vases of the Glass Villa, hand-painted baubles of the Christmas Tree Decoration
Studio, from Rymanów: „glass sculptures” of the
Sabina Glassworks and leather accessories of the
Asko company, from Przemyśl: Inglot cosmetics,
from Lesko: Bosz Publishing House publications
and traditional Ukrainian beaded necklaces of the
Miodosytnia studio from the village of Orelec. The
offer was complemented by a variety of maps and
brochures as well as nice gadgets, of which Expo-promoting Easter eggs rapidly disappearing from
the wicker basket and Inglot cosmetics enjoyed
the greatest popularity.
The Romanian stand promoted confectionery products of the Rubin King company from Oradeia.
pálinkas produced by Tuica de Transilvania ZETEA
from Satu Mare, the AVACO company well-known
for its galvanized constructions as well as windows, doors, stairs and furniture of S.C. ARCER
S.R.L. from Maramures, glass of SC Stilca Alesd
S.A. from Alesd and sweets of SC Desert SRL. In
addition, there were beautiful hand-made icons
presented at the stand.
The Hungary’ promotion naturally featured well-known Hungarian Tokaji wines (Tokaji Szamorodni made by Tolcsva-Bor from Tolscva and Tokaji Aszu made by Tokaji Kereskedőház Zrt.) The
Hungarian stand was decorated with exquisitely
handcrafted products (tablecloths beautifully embroidered with the region’s traditional patterns)
Ukraina pokazała producenta parkietów - firmę
Novawood Co ze Lwowa, firmę Rabbax Technology z Mukachewa, firma Lydvig z Czernowia produkującą meble z naturalnego drewna oraz sztalugi
malarskie, LAZ ze Lwowa produkującą trolejbusy
i autobusy, słynne czekoladki z firmy AVK z Mukaczewa oraz z firmy Svitoch ze Lwowa, a także klasyczną gorzałeczkę w ceramicznej butelce przedstawiającej góralkę z firmy DP Umańskie Zakłady
Gorzelnicze.
Słowacja promowała firmę ELCOM z Prešova produkującą kasy fiskalne, firmę DREPAL s.r.o. ze
Spišskiej Beli produkującą palety oraz brykiety,
firmę PSS SVIDNÍK, a.s. ze Svidníka produkującą
urządzenia wykorzystywane do przetwórstwa spożywczego i garmażeryjnego. Szpule kolorowych
nici (włókno propylenowe) reklamowały firmę
Chemosvit ze Svitu, drewniane panele podłogowe promowały firmę Kronospan SK z Preszowa, piwo „Šariš” z miejscowości Veľký Šariš,
regionalne nalewki: „Spis Original” z firmy GAS
Familia Company ze Starej Lobovny oraz „Horec”
wyprodukowane przez firmę Prelika z Preszowa.
Promowane było również rękodzieło Olivia’s Imports z Presova skupiające regionalnych twórców – koronkarstwa, garncarstwa, hafciarstwa,
malarstwa, rzeźbiarstwa.
Na Expo bardzo dobrze pokazał się Sanok - ogromny baner promujący najciekawsze zabytki, trasy turystyczne, kulturalne wydarzenia, obiekty
sportowe i potencjał gospodarczy miasta z daleka przyciągał wzrok, wzbudzając duże zainteresowanie. Podobnie jak umieszczona obok
ogromna mapa regionu karpackiego. Na ich tle
szczególnie chętnie pozowano do pamiątkowych
zdjęć. Dodatkowym sanockim akcentem był występ znakomitego akordeonisty Bartosza Głowackiego – Młodego Muzyka Roku 2009 w konkursie
and ceramic and wooden Easter eggs. The entire
exhibition was complemented by the tourist offer
presented in tourist publications.
Ukraine demonstrated a parquet floor manufacturer – Novawood Co. from Lviv, the Rabbax
Technology company from Mukachev, Lydvig from
Chernov: the maker of natural wood furniture and
easels, LAZ from Lviv: the manufacturer of trolleybuses and buses, the famous chocolates of the
AVK company from Mukachev and of the Svitoch
company from Lviv, as well as the classic sprits in
a ceramic bottle depicting a woman highlander of
the DP Uman Distillery.
Slovakia promoted the ELCOM company from Prešov which manufactures cash registers, the DREPAL s.r.o. from Spišska Bela, the maker of pallets
and briquettes, the PSS SVIDNĺK a.s. from Svidník –
the maker of food processing equipment. Reels of
colourful threads (propylene fibre) advertised the
Chemosvit company from Svit, wooden floor panels promoted Kronospan SK from Prešov, „Šariš”
beer from the town of Vel’ký Šariš, regional fruit liquors: „Spis Original” from the GAS Familia
Company from Stara Lubovna and „Horec” made
by the Prelika Company from Prešov. In addition,
the handicrafts of Olivia’s Imports from Prešov
were promoted, made by regional craftsmen dealing with lacemaking, pottery, embroidery, painting and sculpture.
The town of Sanok made a conspicuous appearance
at the Expo – a huge banner promoting the places of
historical interest, tourist routes, cultural events,
sports facilities and the town’s economic potential
could be seen from a distance and created a lot of
interest. A similar effect was produced by a large map of the Carpathian region. They were both
frequently used as a background for commemorative photographs. Another Sanok highlight was the
100
101
Expo Karpackie - zwiedzanie wystawy
Exploring the Carpathian EXPO
Expo Karpackie - salony wystawiennicze poszczególnych
krajów - Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii i Ukrainy przed
oficjalnym otwarciem
Showrooms of individual countries: Poland, Slovakia,
Hungary, Romania and Ukraine
Expo Karpackie - ścianka pop-up reklamująca miasto
Sanok - najciekawsze zabytki, trasy turystyczne,
kulturalne wydarzenia, obiekty sportowe i potencjał
gospodarczy miasta
Expo Karpackie - uczestnicy wystawy
The Carpathian EXPO participants
The pop-up wall advertising the town of Sanok, its
historical sites, tourist routes, cultural events, sports
facilities and the town’s economic potential
Expo Karpackie - salon wystawienniczy polski,
lokalne wyroby wplecione w instalację fotograficzną
prezentującą krajobraz, faunę, florę i architekturę
regionu
Expo Karpackie - salon wystawienniczy rumuński
The Romanian showroom during the Expo
The Polish showroom, local products are incorporated
in a photo installation presenting the region’s scenery,
fauna, flora and architecture
102
Eurowizji – który przygotował specjalny, „karpacki” program. Prezentowane były również dwa filmy: „Dom Karpacki” oraz „Bieszczady widziane
z siodła” zrealizowane specjalnie z myślą o Expo.
Wystawę uzupełniło międzynarodowe seminarium
pt. „Problemy i możliwości rozwojowe regionu
karpackiego” z udziałem ekspertów z pięciu krajów. Płynące z 2-godzinnej debaty wnioski zostały
ujęte w następującym podsumowaniu: region ma
ogromny potencjał, którego wykorzystanie uniemożliwia brak dróg i wsparcia biznesu. Wnioski z seminarium zostały przekazane w formie wspólnego
dokumentu członkom Parlamentu Europejskiego,
Komisji Europejskiej i Komitetowi Regionów. Dotyczą one utworzenia programu operacyjnego na
rzecz rozwoju Karpat zarządzanego bezpośrednio
z Brukseli, stwarzającego możliwość pozyskania
funduszy bezpośrednio z UE, przede wszystkim
na infrastrukturę drogową i wsparcie przedsiębiorczości na obszarach górskich. Gdyby wniosek
został pozytywnie zaopiniowany i przyjęty, stanowiłby bardzo dobry rezultat Polskiej prezydencji
w UE, która rozpocznie się 1 lipca 2011 (np. Węgrzy w czasie swojej prezydencji wynegocjowali
program dla rozlewiska Dunaju na terenie kilku
krajów).
W wyjeździe studyjnym na Expo do Brukseli wzięło udział około 50 samorządowców
z Podkarpacia (m.in. burmistrzowie i wójtowie
z powiatu sanockiego). Zaproszenie wystosowała europoseł Elżbieta Łukacijewska, a przejazd sfinansowała Fundacja Karpacka – Polska,
która zaprosiła także dziennikarzy lokalnych
i regionalnych mediów oraz burmistrza Wojciecha
Blecharczyka. Samorządowcy zwiedzili Parlament
Europejski, gdzie spotkali się m.in. z europosłami Janem Kozłowskim oraz Jackiem Saryusz-Wolskim, przewodniczącym polskiej delegacji we
frakcji EPL. Samorządowcy opowiadali o swoich
103
performance of the brilliant accordionist Bartosz
Głowacki, the Eurovision’s Young Musician of the
Year 2009, who prepared a special „Carpathian”
programme. Two films were played too: „The Carpathian House” and „The Bieszczady as Seen from
the Saddle” made specifically for the Expo.
As part of the exhibition the international seminar was held on „The Problems and Development
Opportunities of the Carpathian Region” with
a participation of experts from the five countries.
Conclusions from the 2-hour debate were summed
up as follows: the region has a great potential,
which cannot be properly utilised due to the lack
of roads and business support. The seminar conclusions were distributed in the form of a consolidated document among members of the European Parliament, the European Commission and the
Committee of the Regions. They propose creating
an operational programme for the development
of the Carpathians, managed directly from Brussels, thus providing an opportunity to acquire EU
funds for road infrastructure and entrepreneurship support in mountain areas. If the proposal
is well evaluated and accepted, it will be a very
good result of the Polish presidency in the EU to
commence on 1 July 2011 (e.g. the Hungarians
managed to negotiate a programme for the Danube overflow area within several countries).
The Expo study visit to Brussels was attended by
approx. 50 members of local governments from
Podkarpacie (including mayors and commune
administrators from the Sanok District). The invitation was issued by the eurodeputy Elżbieta
Łukacijewska, and the stay was financed by the
Carpathian Foundation – Poland, which also invited journalists of the local and regional media and
the Mayor Wojciech Blecharczyk. The participants
visited the European Parliament, where they met
the eurodeputies Jan Kozłowski and Jacek Sary-
doświadczeniach z instytucjami unijnymi oraz
problemach, na jakie napotykają na regionalnym
szczeblu władzy.
Podczas Expo Fundacja Karpacka pokazała, że
w regionie pomimo wielu problemów tętni życie
społeczno-gospodarcze, że warto tu inwestować,
czego dowodem są prezentowane firmy, które odniosły tutaj wielki sukces. Fundacja Karpacka pokazała, że region posiada olbrzymi potencjał gospodarczy potwierdzony wieloletnimi tradycjami
w produkcji wyrobów ze szkła, drewna, metalu
oraz wyrobów takich jak: kosmetyki, wyroby spożywcze, ceramiczne, tradycyjne wyroby alkoholowe i rękodzieła.
Ze względu na sukces i olbrzymie zainteresowanie
jakim cieszyła się wystawa, Fundacja otrzymała
zaproszenie od Komitetu Regionów do zorganizowania następnej wystawy w roku 2013. W tej sprawie Prezes Zarządu przeprowadziła już wstępne
rozmowy. Komitet Regionów, oprócz zaproszenia,
udzieli Fundacji również finansowego wsparcia.
Zorganizowanie EXPO Karpackiego w 2011 było
możliwe dzięki wsparciu finansowemu pochodzącemu z Mechanizmów Finansowych NMF i EOG,
udzielonemu w ramach projektu „Dom Karpacki –
pobudzanie współpracy transgranicznej regionów
karpackich”.
W wystawie udział wzięli przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, przedstawiciele wydziałów
ekonomiczno-handlowych Parlamentu Europejskiego, Komitetu Regionów, Komisji Europejskiej,
ambasad oraz przedsiębiorcy i najwięksi operatorzy turystyczni. Wystawa odbywała się pod patronatem Przewodniczącego PE, Ambasadora Norwegii w Polsce, Ministra Rozwoju Regionalnego oraz
Marszałka Województwa Podkarpackiego.
usz-Wolski, the chairman of the Polish delegation
within the EPL fraction. They talked about their
experience with EU institutions and the problems
they encounter at the regional level.
During the Expo the Carpathian Foundation demonstrated that despite a number of problems
the region has its socio-economic life and it is
worth investing here, which is illustrated by the
above companies, very successful at the event.
The Carpathian Foundation showed that the region has a great economic potential, confirmed
by long-standing traditions in the manufacture of
glass, wood and metal articles and such products
as: cosmetics, foodstuffs, pottery, traditional alcohols and handicrafts.
Owing to the exhibition’s success and great interest, the Foundation has been invited by the Committee of the Regions to hold another exhibition
in 2013. To that end the President of the Foundation’s Executive Board has held preliminary talks.
In addition to the invitation the Committee of the
Regions will grant the Foundation financial support.
The Carpathian Expo was made possible thanks to
the financial support from the NFM and EEA Financial Mechanisms granted as part of the project
„The Carpathian House – Stimulating Transfrontier
Cooperation of the Carpathian Regions”.
The exhibition was attended by representatives
of the European Parliament, representatives of
economy and trade departments of the European Parliament, the Committee of the Regions, the
European Commission, embassies as well as by
entrepreneurs and largest tourist operators. The
exhibition was held under the patronage of the
EP President, Norway’s Ambassador in Poland, the
Minister of Regional Development and the Marshal
of Podkarpackie Voivodeship.
104
105
Expo Karpackie - regał prezentujący wyroby
przedsiębiorców z Podkarpacia - czekolady firmy Santos
z Krościenka Wyżnego
The Carpathian EXPO - the Polish showroom with
products of Podkarpackie Voivodship: chocolates from
Santos company based in Krościenko Wyżne
Expo Karpackie - regał prezentujący wyroby skórzane
firmy Asko z Rymanowa
The Carpathian EXPO - the Polish showroom: leather
products made by Asko company from Rymanów
Expo Karpackie - Jolanta Szwarc-Burnatowska koordynator projektu Dom Karpacki
The Carpathian EXPO - Jolanta Szwarc-Burnatowska Coordinator of the Carpathian House project
Expo Karpackie - artystyczne drzwi szklane z logo
Fundacji Karpackiej - Polska wyprodukowane przez
lokalnego przedsiębiorcę Villa Glass z Krosna na tle
uczestników wystawy
The Carpathian EXPO - the artistic glass door with a logo
of the Carpathian Foundation-Poland on the background
of the participants of the exhibition
Expo Karpackie - Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji
Karpackiej - Polska wraz z Wojciechem Blecharczykiem Burmistrzem Sanoka oraz Jos Chabert - Ministrem Stanu
The Carpathian EXPO - Zofia Kordela-Borczyk - President
of the Carpathian Foundation – Poland together with
Wojciech Blecharczyk - Mayor of Sanok and Jos Chabert the Minister of State and Member of the Brussels
Parliament
106
107
Expo Karpackie - uczestnicy wystawy podczas degustacji
karpackich potraw regionalnych, przygotowanych przez
firmę cateringową „Koncertowa” z Lublina
Expo Karpackie - prezentacja regionalnych wyrobów
słowackich
A display of regional products from Slovakia
Expo Karpackie - chleb pieczony przez restaurację
„Koncertowa” z Lublina z logiem Fundacji Karpackiej Polska w oprawie krywulki z Orelca
The bread baked by „Koncertowa” restaurant from
Lublin, with a logo of the Carpathian Foundation – Poland
adorned with a krywulka necklace from Orelec
The Carpathian EXPO participants tasting Carpathian
regional dishes prepared by „Koncertowa” catering
company from Lublin
Expo Karpackie - grupa dziennikarzy z lokalnych mediów:
Andrzej Józefczyk, Konrad Dudek, Andrzej Plęs wraz
z Wojciechem Blecharczykiem - Burmistrzem Sanoka
oraz opiekującą się nimi Anitą Rembiesa
A group of local media journalists: Andrzej Józefczyk,
Konrad Dudek and Andrzej Plęs with Wojciech
Blecharczyk - the Mayor of Sanok, accompanied by Anita
Rembiesa
Expo Karpackie - Roman Adamski z Radia Rzeszów
w studio Parlamentu Europejskiego w relacji na żywo
z udziałem Jolanty Szwarc-Burnatowskiej, Wojciecha
Blecharczyka i Bogusława Szymanika
Expo Karpackie - pisanki regionalne stanowiły atrakcyjny
gadżet reklamowy rozdawany uczestnikom wystawy
Regional Easter eggs were an attractive advertising
gadget handed to exhibition participants
Roman Adamski of Radio Rzeszów in the European
Parliament studio, during life interview with (from left)
Jolanta Szwarc-Burnatowska, Wojciech Blecharczyk and
Bogdan Szymanik
108
109
Expo Karpackie - międzynarodowe seminarium
pt. „Problemy i możliwości rozwojowe regionu
karpackiego” z udziałem ekspertów z pięciu krajów
The International Seminar titled: „The Carpathian
Region’s Problems and Development Opportunities”
attended by experts from the five countries
Expo Karpackie – Zarząd oraz Rada Fundacji Karpackiej Polska wraz z przedstawicielami lokalnego samorządu.
Pierwsza z prawej - Oksana Kulczycka-Gajdek projektantka wystawy, właścicielka firmy OX Studio
z Sanoka
Expo Karpackie - prowadzące międzynarodowe
seminarium: Elżbieta Łukacijewska - Europoseł
oraz Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji
Karpackiej - Polska
The Executive Board and Council of the Carpathian
Foundation – Poland with representatives of local selfgovernments. First from right - Oksana Kulczycka-Gajdek designer of the exhibition showrooms, owner of
OX Studio from Sanok
The Carpathian EXPO – the International Seminar is
conducted by Elżbieta Łukacijewska - MEP and Zofia
Foundation – Poland
Expo Karpackie - zespół Fundacji Karpackiej - Polska,
Ukraina oraz Rumunia, odpowiedzialny za przygotowanie
wystawy, od lewej: Adrian Istvan, Ewa Januszczak, Ana
Irina Stoica, Tetyana Pashchenko, Ruslan Zhylenko,
Jolanta Szwarc-Burnatowska, Joanna Szamra, Anita
Rembiesa, Ewelina Zarzyczna
The team of the Carpathian Foundation - Poland, Ukraine
and Romania responsible for exhibition preparation, from
left: Adrian Istvan, Ewa Januszczak, Ana Irina Stoica,
Tetyana Pashchenko, Ruslan Zhylenko, Jolanta
Szwarc-Burnatowska, Joanna Szamra, Anita Rembiesa
and Ewelina Zarzyczna
Expo Karpackie - mapa Euroregionu Karpackiego w trójkątach wybrane produkty pochodzące z danego
regionu każdego z krajów uczestniczących w wystawie
The Carpathian Euroregion Map. Inside the triangles are
selected products of individual regions of each of the
participant countries
Inicjatywa opracowania
strategii dla dalszego
rozwoju Karpat
The initiative of
developing a strategy for
further development of
the Carpathians
VI
114
115
Wnioski z seminarium „Problemy i możliwości
rozwojowe regionu karpackiego”
Parlament Europejski
Bruksela, 30 marca 2011
Conclusions from the Seminar „Problems and Development Potential of the Carpathian Region”
The European Parliament
Brussels, 30 March 2011
Sąsiadujące ze sobą przygraniczne obszary Polski
Słowacji, Rumunii i Ukrainy – podzielone granicą
Schengen – są traktowane jako jedne z najbiedniejszych w Unii Europejskiej i uznawane jako bariera rozwoju regionalnego w tej części Europy.
W ostatnich latach region cierpi z powodu wysokiego bezrobocia i emigracji spowodowanej
poprzez brak inwestycji i infrastruktury komunikacyjnej. Karpaty są jedynym masywem górskim
w Europie bez infrastruktury komunikacyjnej
i 14 000 000 ludnością. Dodatkowo wszystkie negatywne zjawiska komplikuje położenie regionu
na obszarze NATURA 2000.
The neighbouring borderland areas of Poland, Slovakia, Romania and Ukraine – divided by the Schengen border – are considered to be among the poorest in the European Union and perceived as a barrier to regional development in this part of Europe.
In recent years the region has suffered from high
unemployment and emigration as a consequence
of a lack of investment and transport infrastructure. The Carpathians are Europe’s only mountain
range of no transport infrastructure and the population of 14,000,000. In addition, all the negative
phenomena are made more complicated by the region’s location within the NATURA 2000 area.
Dlatego też w marcu 2011 roku z inicjatywy Prezesa Zarządu Fundacji Karpackiej – Polska Pani
Zofii Kordeli-Borczyk i Posła do Parlamentu Europejskiego Pani Elżbiety Łukaicijewskiej zorganizowano seminarium na temat problemów
i możliwości rozwojowych Regionu Karpackiego.
Seminarium towarzyszyło wystawie Expo Karpackie, która prezentowała, kulturowy i naturalny
potencjał Regionu Karpackiego. W seminarium
oprócz przedstawicieli organizacji z Polski uczestniczyli również przedstawiciele organizacji ukraińskich, rumuńskich i słowackich. Uczestnicy seminarium wysłuchali opinii expertów zajmujących
się problematyką Karpat z Polski, Słowacji, Rumunii i Ukrainy. Z uwagi na duży obszar geograficzny
Karpat eksperci i uczestnicy zgodzili się że zawęzić geograficznie obszar problemowy do obszarów
obejmujących utworzony w roku 1993 Euroregion
Karpacki. Eksperci i uczestnicy zgodnie stwierdzili że podejście do wsparcia rozwoju Regionu Karpackiego powinno mieć dwu etapowy charakter.
W pierwszym etapie, Polska korzystając z pol-
Therefore, in March 2011, at the initiative of the
President of the Board of the Carpathian Foundation – Poland Ms Zofia Kordela-Borczyk and the
Member of the European Parliament Ms Elżbieta
Łukacijewska, a seminar was held on the problems and development potential of the Carpathian Region. The seminar accompanied the Carpathian Expo, which presented the cultural and
natural potential of the Carpathian Region. The
seminar was attended, apart from representatives of Polish organisations, by representatives
of Ukrainian, Romanian and Slovakian organisations. The seminar participants heard opinions
of experts involved in the Carpathian issues from
Poland, Slovakia, Romania and Ukraine. Due to
a large geographical area of the Carpathians, the
experts agreed to narrow down the geographic
scope to areas comprising the Carpathian Euroregion established in 1993. Both the experts and the
participants shared the opinion that the approach to the development of the Carpathian Region
ought to consist of two stages.
Budynek Parlamentu Europejskiego, Bruksela, w którym
w dniach 28 - 31 marca 2011 odbyła się wystawa Expo
Karpackie
The European Parliament Building, Brussels, the venue of
the Carpathian EXPO held between 28 and 31 March 2011
116
skiej prezydencji w Radzie UE, powinna wystąpić
z inicjatywą opracowania strategii dla Regionu
Karpat.
Strategia powinna obejmować cztery obszary tematyczne:
1. Komunikacja i łączność w Regionie Karpat
(zwiększenie mobilności, promocja kultury
i turystyki).
2. Ochrona środowiska naturalnego Regionu Karpat (zarządzanie ryzykiem środowiskowym
i ochrona bioróżnorodności).
3. Rozwój Regionu Karpat (realizacja projektów
w obszarze: badania, rozwój, technologie informatyczne, zwiększenie konkurencyjności
przedsiębiorstw, inwestycje w kapitał ludzki).
4. Wzmocnienie Regionu Karpat (zwiększanie
efektywności instytucjonalnej oraz współpracy państw w walce ze zorganizowaną przestępczością).
W drugim etapie, bazując na opracowanej strategii, powinien zostać przygotowany specjalny
program operacyjny UE dla Karpat, zarządzany
bezpośrednio z Brukseli, będący kombinacją programów dotacyjnych i mechanizmów finsowych
Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
Uczestnicy seminarium i niżej podpisani wyrażają nadzieję, iż władze Polski dokonają właściwej
oceny sytuacji Regionu Karpat i podejmą działania
zmierzające do uwzględnienia wniosków seminarium i podjęcia stosownych działań na rzecz społecznoekonomicznego otwarcia Regionu Karpat.
During the first stage, Poland, whilst benefiting
from the Polish presidency of the EU Council, should put forward an initiative to develop a strategy
for the Carpathian Region.
The strategy should comprise the following focus
areas:
1. Transport and communications in the Carpathian Region (increased mobility, promotion
of culture and tourism).
2. Protection of the Carpathian Region natural
environment (environmental risk management and biodiversity protection).
3. Development of the Carpathian Region (implementation of projects in the following
areas: research, development, information
technologies, increased competitiveness of
enterprises, human capital investments).
4. Strengthening the Carpathian Region (increased institutional effectiveness and international cooperation on fighting organised crime).
During the second stage, based on a developed
strategy, a special EU operational programme
ought to be prepared for the Carpathians, managed directly from Brussels, and composed of grant
programmes and financing mechanisms of the European Investment Bank.
The seminar participants and the undersigned
express a hope that the Polish authorities will
make a correct evaluation of the Carpathian Region’s situation and will undertake measures to
account for the seminar’s conclusions and to act
for the sake of the socio-economic openness of
the Carpathian Region.
Elżbieta Łukacijewska
Elżbieta Łukacijewska
Prezes Zarządu Fundacja Karpacka - Polska Poseł do Parlamentu Europejskiego
President of the Board The Carpathian
Foundation - Poland Member of the European Parliament
Expo Karpackie - prowadzące międzynarodowe
seminarium: Elżbieta Łukacijewska - Europoseł,
Zofia Kordela-Borczyk - Prezes Fundacji
Karpackiej - Polska oraz przedstwicele Agencji Rozwoju
Przemysłu SA, oddział w Tarnobrzegu
The Carpathian EXPO – the International Seminar is
conducted by Elżbieta Łukacijewska - MEP and Zofia
Foundation – Poland and two representatives of Industrial
Development Agency from Tarnobrzeg
Gościem zaproszonym na międzynarodowe seminarium
był Tomasz Poręba - Europoseł reprezentujący Prawo
i Sprawiedliwość. Obok niego Roman Adamski dziennikarz Radia Rzeszów, Wojciech Blecharczyk Burmistrz Sanoka, Joanna Kozimor - dziennikarka
Tygodnika Sanockiego oraz Anita Rembiesa odpowiedzialna za PR wystawy
Tomasz Poręba - MEP representing Law and Justice Polish
political party was a guest invited to the international
seminar. Next to him are Roman Adamski - Radio Rzeszów
journalist, Wojciech Blecharczyk - Mayor of Sanok,
Joanna Kozimor - Tygodnik Sanocki weekly journalist and
Anita Rembiesa - PR manager of exhibition
Fragment prezentacji Ruslana Zhylenko - Dyrektora
Fundacji Karpackiej – Ukraina z Uzghorodu pt. „Problemy
oraz możliwości rozwoju Regionu Karpackiego”
Part of the presentation of the Director of the Carpathian
Foundation – Ukraine from Uzghorod, Ruslan Zhylenko
„The Carpathian Region’s Problems and Development
Opportunities”
Summary of the project
key results VII
121
120
1.
Publication of 10,000 maps of the Carpathian Euroregion in a 6-language version.
2.
Refurbishing and furnishing 1 headquarters of the Carpathian House of the area of 89.79
square metres.
3.
Organising 1 permanent Carpathian exhibition at the Carpathian House, presenting the Carpathian parts of the five countries.
4.
Purchase of modern simultaneous translation equipment for 5 languages and 100 participants, complete with the sound system.
5.
Launching 1 project website in 6 languages.
6.
Organising 6 international forums for representatives of the Carpathian regions: Poland,
Ukraine, Slovakia, Hungary and Romania, for the total of 510 people:
a.
b.
c.
d.
e.
f.
7.
10. Organising 1 international seminar in Brussels titled „The Carpathian Region’s Problems and
Development Opportunities”.
11. Release of 1,000 book publications to sum up the project + 500 electronic ones.
12. Signing the Sanok Memorandum, a document analysing the barriers of cross-border cooperation of the business sector in the Carpathian region and distribution to all interested institutions in Poland and elsewhere in Europe.
13. Developing the document containing conclusions from the seminar held in Brussels titled
„The Carpathian Region’s Problems and Development Opportunities”, including an initiative
to develop a strategy for a further development of the Carpathians and delivering it to the
European Parliament.
1st NGO Forum titled „A Project Worthy of Its Times” – 120 participants.
1st Forum for Local Self-governments titled: „European Territorial Cooperation Groups” –
80 participants.
1st Business Forum titled: „Entrepreneurship First” – 80 participants.
2nd NGO Forum titled „The Social Enterprise – An Economic Tool of the Civic Society” – 70
participants.
2nd NGO Forum titled „Partnership in Regional Development Strategies” – 80 participants.
2nd Business Forum „The EU’s Innovative Financial Mechanisms as an Opportunity for Entrepreneurship” – 80 participants.
Organising 3 study visits for Carpathian region’s representatives: Poland, Ukraine, Slovakia,
Hungary and Romania, for the total of 230 people:
a.
A study visit for NGOs – 70 participants:
• Social Enterprise Zielony Rower [Green Bicycle], Ustrzyki Dolne
• Social Enterprise Brotherhood of Ulanów Land Fanciers, Bargee Brotherhood, Ulanów
b.
A study visit for local self-governments – 80 participants:
• The Aviation Valley: Podkarpacki Park of Science and Technology Rzeszów-Jasionka,
WSK Rzeszów
c.
A study visit for representatives of the business world – 80 participants:
• The Galician Market Square, Sanok
• Chutor Kozacki, Łukowe
8.
Recording of the film titled „The Carpathian House”, demonstrating the project’s achievements – 60 copies in the Polish and English version.
9.
Organising the event to promote the Carpathian region titled „The Carpathian Expo” at the
European Parliament in Brussels, attended by 500 visitors.
Programmes of the
Forums VIII
125
124
International Conference
Carpathian NGO FORUM
Title „Project by European Standards”
•Situation in Poland,
Irena Książek, Ministry of Regional Development in Poland, Department of Territorial Co-operation,
Regional Development Unit, Katowice, Polska
„Level of Utilisation of the European Regional Development Fund in Podkarpackie Province”
•Situation in Slovakia,
Maria Zolovčíková, Department of Regional Development of Kosice Self-Governing Region – Utilisation of EU funds in Eastern Slovakia
•Situation in Hungary,
Flórián Szalóki, Head of Department, International Cooperation Programs, National Development
Agency, Hungary
•Situation in Romania,
Torok Gergely, Regional Development Agency North West, Romania
•Situation in Ukraine,
„Challenges in the Field of Utilization of EU and NGO funds by the Carpathian Regions of Ukraine”
Vasyl Polujko, West-Ukrainian Resource Center, President, Lviv region
Ihor Kaspruk, NGO „European Dialogue”, Director, Lviv region
Sanok, January 22-24, 2008
Organiser: Carpathian Foundation - Poland, cfpl@cfoundation.org,
Place of the conference: Hotel „Bona”,
ul. Białogórska 47, 38-500 Sanok, tel. +48 13 46 46 505, www.bona.sanok.pl
Discussion
PROGRAM
Patronage:
His Excellency Ambassador Knut Hauge, Royal Norwegian Embassy, Warsaw, Poland
Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development, Warsaw, Poland
Zygmunt Cholewiński, Head of the Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów, Poland
January 22, 2008
16.00-19.00 Arrival and accommodation
19.00 Dinner
January 23, 2008
8.30-9.30 Official Opening of Carpathian House in Poland, Sanok, Franciszkańska 5/1
•Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland, Sanok
•Wojciech Blecharczyk, Mayor of Sanok
•Sidsel Bleken, Counsellor of The Royal Norwegian Embassy in Poland, Warsaw
•Małgorzata Zalewska, Deputy Director of The Department for Aid Programmes and Technical Assistance, Ministry of Regional Development in Poland,
•Ewa Kulik-Bielińska, Director on Information and Development, Batory Foundation, Warsaw, Poland
9.30–10.00 Opening of the conference, Hotel Bona:
•Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland, Sanok
•Wojciech Blecharczyk, Mayor of Sanok, Poland
•Sidsel Bleken, Counsellor of The Royal Norwegian Embassy in Poland, Warsaw
10.00–11.30 PANEL SESSION I
Utilization of EU and NGO funds, by the Carpathian Regions of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine
Moderator:
Janos Lukacs, Executive Director, Carpathian Foundation International, Eger, Hungary
11.30-12.00 Coffee break
12.00–13.30 PANEL SESSION II
Main problems of NGO sector in accessing for EU and other funds.
Moderator: Lorena Stoica, Director, Carpathian Foundation – Romania, Oradea, Romania
•Lidia Kołucka-Żuk - Trust for Civil Society in CEE – Representative in Poland, Warsaw, Poland
„Problems of NGO sector in accessing for EU and other funds”
•Mihai Patrascu, CDIMM Maramures, Romania
„Situation of Romanian NGO sector after joining the EU in 2007”
•Andriy Vyshnyak, Charitable Fund «Center for civic initiatives», Transcarpathian Region, Ukraine
„NGO sector in Ukraine: problems, faced by the sector in access of the EU funds. Possibilities of the
sector to influence and strengthen the relations of Ukraine with the EU countries“
Discussion
13.30-14.30 Lunch
14.30–16.00 PANEL SESSION III
Where and how to reach for EU and other funds, to absorb them more efficiently by NGO sector
Moderator: Andrzej Michalak, Info Consulting, Sanok, Poland
•NGO Funds
Ewa Kulik-Bielińska, Director on Information and Development, Batory Foundation, Warsaw, Poland
•Neighbourhood program and other EU funds
Richárd Horváth, Hungarian Donors Forum
•Norwegian Financial Mechanism
Agnieszka Mazur-Barańska, Foundation Cooperation Fund, Warsaw, Poland
Discussion
16.30-17.00 Objective view of Poland amongst Ukrainian journalists
Iryna Kyrychenko, Director, Foundation „Partnership for Democracy” on Ukraine, journalist, political scientist,
Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Lviv – political scientist of „Postup” newspaper
127
126
Press conference
19.00–23.00 Banquet
•The Ceremony of Carpathian Foundation – Poland prize-giving ceremony for Pawłosiów Municipality
for the project: „Activation of the Local Communities for Creation of the Local Action Group
preparing Local Development Strategy” in the frame of a project „About People with People”1, for
the public participation in the decision making process and successful cooperation between local
self-governments and NGOs.
•violin-guitar recital: compositions of Paganini, Bartok, Piazzola and others
Ewa Kiczorowska – violin, Leszek Cesarczyk – guitar
•Dinner with a music
January 24, 2008
8.00–9.00
Breakfast
9.00–10.30 PANEL SESSION IV
Presentation of the best international project in the Carpathian Region of Poland, Slovakia, Hungary and Ukraine
/Project budget above Euro 100 000/
Moderator: Tetyana Pashchenko, Program Coordinator, Carpathian Foundation – Ukraine, Uzghorod, Ukraine
•Polish project,
Piotr Czubiński, Mayor of Town of Kraśnik, project „Polish-Ukrainian Centre of Public Education”,
Poland
•Romanian Project,
Adrian Foghis, Oradea Metropolitan Area, Oradea,
Rodica Pop, Museum Friends Association, Baia Mare,
Bodea Gheorghe, BEREKENYE Youth Association, Cehu Silvaniei, Romania.
•Slovak project,
Jan Pecuch, Vice-Chairman, Development Agency of Upper Saris, Bardejov - Tourism Partners Europe, Slovakia
•Ukrainian Project,
Mariya Kovaliv, Deputy Head of the Board, Association for Economic Development of Ivano-Frankivsk, Ukraine
•Hungarian project,
Krisztina Budai, Ökotárs Association, Budapest, Hungary
10.30–11.00 Coffee Break
11.00–12.30 PANEL SESSION V
Possibilities of joint projects
Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland, Sanok
•Work in 4 groups on possibility of joint projects
12.30–13.00 Coffee break
13.00–14.00 PANEL SESSION V CONT.
•Presentation of working groups results on possibility of joint project
Summary of the Forum
Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland, Sanok
14.00
Lunch and departure
1
Project „About People with People” has been implemented since January 1, 2007 by the Carpathian Foundation – Poland
with co-operation of Centre for Community Works”, Přerov, Czech Republic, with a financial support of the European Commission DG
Justice, Freedom and Safety
International Conference Forum For Local Self-Governments In The Carpathian Region
Sanok, April 8-10, 2008
Place of the conference: „Bona” Hotel,
AGENDA
Patronages:
His Excellency Ambassador Knut Hauge, Royal Embassy of Norway, Warsaw, Poland
Elżbieta Bieńkowska, Minister of Regional Development, Warsaw, Poland
Zygmunt Cholewiński, Head of the Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów, Poland
April 8, 2008
18.00–19.00 Arrival and accommodation
20.00
Dinner
April 9, 2008
9.00–9.30
Registration and coffee
9.30–10.00
Opening of the Conference:
•Zofia Kordela-Borczyk, Director of the Carpathian Foundation-Poland
•Wojciech Blecharczyk, Mayor of Sanok
•Norbert Tomkiewicz, Director of the Regional Development Department, Podkarpackie Province
Municipality, Rzeszów, Poland
10.00 – 11.00 Panel Session I
Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director of the Carpathian Foundation-Poland
•Ivan Horsky, Consul General of Slovak Republic in Poland
•Per Eidsvik, Advisor on Business Development and Transport, Nordland County Council, Bodø, Norwegia
Experiences from Nordland County – how we work with international co-operation
•Marek Rajner, Head of the European Territorial Co-operation Unit, Department of Regional Development, Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów, Poland
INTERREG Initiative in Podkarpackie Province – best practices
•Andrzej Michalak, Info-Consulting, Sanok, Poland
Funds supporting international co-operation in the Carpathian Regions
Questions and discussion
129
128
Program of Touristical Training and Marketing Plan in the Microregion of Historic Abaúj
•Volodymyr Shtohryn, Head of Rohatyn City Council, Ukraine
Social-economic Development of Local Communities – Best Practices of Rohatyn Area
•Wojciech Blecharczyk, Mayor of Sanok, Poland
Achievements and Development Directions of Sanok
PRACTICAL POSSIBILITIES OF CREATING „EUROPEAN GROUPING OF TERRITORIAL COOPERATION” (EGTC)
Moderator: Laura Dittel - Director, Carpathian Foundation – Slovakia, Kosice, Slovakia
•Irena Książek, Ministry of Regional Development in Poland, Department of Territorial Co-operation, Regional Development Unit, Katowice, Polska
Programs of the INTERREG Community Initiative. European Territorial Cooperation
•Katalin Fekete, Ministry of Local Government and Regional Development, Hungary
Regulation of European Grouping of Territorial Cooperation in Hungary
•Dorin Miclaus, Director of Strategy Department, Baia Mare City Hall, Romania
Development of the Upper Tisa Sub-region – Development Pillar
17.00–19.00 Sightseeing of Sanok
(Market Square, Historical Museum – Icons Collection, Beksiński’s Collection, Sport Hall „Arena”)
20.00
Dinner
April 10, 2008
9.00–10.30
PANEL SESSION V
Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director of the Carpathian Foundation-Poland
•Maciej Borsa, Councillor, Ministry of Infrastructure, Warsaw, Poland
Carpathian Convention as a Platform of Trans-frontier Co-operation for Sustainable Development
13.00–14.00 Lunch
PRESENTATION OF EXISTING BEST PRACTICES OF THE LOCAL SELF GOVERNMENTS IN CARPATHIAN REGION
Moderator: Lorena Stoica, Director, Carpathian Foundation – Romania, Oradea
BEST PRACTICES IN COOPERATION WITH INVESTORS
•Zbigniew Piwka, Head of the Development Office, Krosno Town Municipality, Poland
Co-operation of Krosno Town Authorities with Investors
•Vasyl Melnyk, Acting Head of Zastavniv District Council, Ukraine
Local Self-government’s Experience in the Field of Innovation-investment Project Implementation
•Ionel Butean, Strategy Department, Research and Development Group, Baia Mare City Hall, Romania
Baia Mare – Creativity and Innovation for 2020
MODELS OF INTERNATIONAL COOPERATION (cross border, regional, interregional)
•Katalin Nagy, North-Hungarian Regional Development Agency, Hungary
‘Shining Mountains’ - cross-border project
•Andrzej Zarych, Director of the Office, Nowy Sącz Powiat Municipality, Poland
Trans-frontier Eco-tourism – a Chance for the Development of Nowy Sącz Area
•Liliana Mierea, Councillor on European Integration, Marghita City Hall, Romania
Institutional Cooperation Chamber and related services – Romania - Hungary
•Marta Martausová, Director, Department of Town Development, Prešov, Slovakia
European Capital of Culture 2013 – Presov Candidacy – „Forgotten Treasure“
•Adrian Foghis, Oradea Metropolitan Area, Oradea, Romania
CBC opportunities and initiatives Oradea - Debrecen
•Zoltán Muhari, Mayor of Panyola, Hungary
Cross-border World Music Festival in Panyola
16.00–17.00 PANEL SESSION IV
SPECIAL ACHIEVEMENTS IN PROTECTION OF CULTURAL HERITAGE
•Attila Végh, Deputy Mayor of Gyöngyös, Hungary,
‘Nest-building’ program without limits
•Szabolcs Szunyogh, Town Hall of Abaújszántó , Hungary
BEST EXAMPLES OF COOPERATION BETWEEN LOCAL SELF – GOVERNMENTS AND NGO. NGO ENGAGEMENT TO THE
DECISION MAKING PROCESS
•Éva Tóth Józsefné, Miskolc House of Chances, Miskolc, Hungary
The practice of equal opportunities at the level of self-governments
•Halyna Kushnir – Deputy Head of Storozhynets District Administration, Ukraine
Cooperation Between the Local Administration, NGOs and Communities in the Frame of Hifer
project International
•Attila Kovács, Chief Officer of micro-region of Eger, Hungary
Cooperation with civil organizations, by the example of establishment of three social institutions
OTHER THEMES OF BEST PRACTICES
•Oleksandr Sofiy, Counsellor in Cross-Border Cooperation and European Integration, Mostyska District Council, Ukraine
Clear rules of the game – condition of success
•Tania Amalia Zaharie, Executive Director, Social Assistance Public Services, Baia Mare City Hall, Romania
Local development plan for social services
11.00–12.30 PANEL SESSION VI
WORK IN BILATERAL GROUPS ON POSSIBILITIES OF JOINT PROPOSALS
Moderator: Tetyana Pashchenko, Program Coordinator, Carpathian foundation – Ukraine
12.30–13.00
13.00–14.00
14.00–15.00
15.00
Coffee Break
Presentation of the working groups results and summary of the Forum
Lunch
Departure
Thank you for your participation!
131
130
The First Carpathian Business Forum,
entitled „Entrepreneurship First”
Sanok, November 19-21, 2008
PROGRAM
November 19, 2008
Dinner
19.00 November 20, 2008
8.30–9.00
9.00–9.30
Opening of the Forum
9.3-11.00
PLENARY SESSION I
THE IMPACT OF EU ENLARGEMENT AND SCHENGEN BORDER ON ECONOMIC CO-OPERATION OF BORDERING AREAS OF
POLAND, SLOVAKIA, HUNGARY AND UKRAINE – OPPORTUNITIES AND PROBLEMS.
•Poland – Marek Cierpiał-Wolan, Director, Office of Podkarpackie Province Statistical Office, Rzeszów
•Slovakia – Svätoslav Husťák, Director, Poloniny Regional Development Agency, Snina
•Poland – Grzegorz Kubal, Director, Podkarpacka Chamber of Commerce and Trade, Krosno
•Romania – Adrian Ioan Filimon, SC Steluta Impex SRL, Satu Mare
•Ukraine - Tetyana Woloshynska, Chair of the Department for Organization and International Relations, Pustomyty District Council
Discussion on opportunities and obstacles
Moderator:
Zofia Kordela-Borczyk, Director, Carpathian Foundation – Poland
11.00–11.30
Coffee break
11.30–12.45 PLENARY SESSION II
THE ROLE OF THE EU AND STATE BASED BUSINESS ORGANIZATIONS OF SUPPORT TYPE IN STRENGTHENING OF ENTREPRENEURSHIP CAPACITY ON THE LESS DEVELOPED BORDERING AREAS.
•Poland – Wojciech Gancarz, Deputy Director, Department of Entrepreneurship Support, Podkarpackie Province Municipality, Rzeszów
•Hungary - Jenő Radetzky, President, Hungarian-Romanian Chamber of Commerce Carpathia,
•Romania – Ramona Mirabela Mocian, S.C. Estinvest S.A., Cluj
Discussion on the role of the EU, ministries and state based support organizations.
Moderator:
Lorena Stoica, Director, CF- Romania.
13.00–13.45 Visit in Sanok Hospital, presentation of model co-operation with business sector (dialysis ambulatory, co-operation with Firm Diaveron oraz hemodynamics, co-operation with Firm GVM Carint)
14.00–15.00 Lunch
15.00–16.30 PLENARY SESSION III
SUCCESSFUL EXPERIENCES AND EXAMPLES OF ECONOMIC COOPERATION ON THE BORDERING AREAS OF POLAND,
SLOVAKIA HUNGARY AND UKRAINE
•Poland – Bartłomiej Drywa, Manager on Invertors’ Relations, Asseco Poland, Warszawa
•Slovakia – Jan Pecuch, Wiceprezes, Agencja Rozwoju Okręgu Górny Saris, Bardejów
•Hungary – Árpád Angyal, Expert on training and organization development, Institute for Regional
Integrated Training,
•Romania – Anamaria Mesaros, S.C. Romarketing SRL, Oradea
•Ukraine – Kseniya Okhotnyk, Coordinator of the project „The DevSelopment of Cross-Border Business Cooperation in the Border Regions of Ukraine”, Transcarpathian Regional Branch of the Association of Cities of Ukraine
•Yevheniy Luksha, Vice-President, The Association for the Development of Small and Medium Business „Uzhgorod-XXIst century”
Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director, Carpathian Foundation – Poland
16.00–16.30 PLENARY SESSION IV
JOINT WORK ON „THE DECLARATION ON THE STATE OF INTERREGIONAL AND CROSS-BORDER CO-OPERATION OF THE
BORDERING AREAS OF POLAND, SLOVAKIA, HUNGARY, ROMANIA AND UKRAINE”
Signing of the Declaration by all the participants
Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, Director, Carpathian Foundation – Poland
17.45–19.30 Visit to Sanok Historic Museum: world largest Beksiński’s Gallery and the second biggest collection
of icons.
20.00
Dinner
November 21, 2008
CSR SEMINAR CO-FINANCED BY THE INTERNATIONAL VISEGRAD FUND
CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY IN THE CARPATHIAN REGION
9.00–9.30
Opening of the Photo Exhibition on the Best Practices in Corporate Social Responsibility on the Bordering Areas of Poland, Slovakia, Hungary, Romania and Ukraine
133
132
Second International Forum for Nongovernmental Organisations,
entitled: „Social Enterprise - the Economic Tool of the Civic Society”
9.30–11.00
Seminar
Corporate Social Responsibility in the Carpathian Region
•Slovakia - Laura Dittel, Director, Carpathian Foundation – Slovakia, Kosice
Presentation of CSR Researches done in the Carpathian Region of Slovakia by the Carpathian Foundation Slovakia (legal environment, results and benefits) and the best Slovak CSR practises
•Romania - Ioana Brasovean, Program Coordinator, Social Relations Association, Cluj
Presentation of CSR Researches done in the Carpathian Region of Romania
•Poland – Ewa Januszczak, Office Manager, Carpathian Foundation – Poland,
Presentation of CSR Researches done in the Carpathian Region of Poland
Sanok, June 24-26, 2009
Discussion and questions
11.00 –11.30 Coffee break
11.30–13.00 Seminar cont.
•Presentation of the best CSR practices from Poland:
Agnieszka Haduch, specialist on human resources, Nowy Styl Group, Krosno
Krzysztof Duliński, Press Spokesman of Nowy Styl Group, Kraków
•Presentation of the Best CSR Practices from Hungary
Antal Farkas, Director of OKÉ Ltd, President of National Association of Roma Community Development
•Presentation of the Best CSR Practices from Romania:
Lorena Stoica, Director, Carpathian Foundation – Romania, will present experiences of two Romanian Firms: Bechtel and MOL Romania
Discussion: questions to the speakers, other practices listed by the participants.
Moderator:
Laura Dittel, Zofia Kordela-Borczyk.
Summary of the Forum
13.00–14.00 Lunch
14.00
Departure
Implementation of the project „Carpathian Business Forum – the best practises in Corporate Social Responsibility”
is supported from International Visegrad Fund
PROGRAM
June 24, 2009 (WEDNESDAY)
19.00 Dinner
June 25, 2009 (THURSDAY) 8.30–9.00
9.00–9.30
Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland
9.30–10.30
Ewa Sobolewska, Ministry of Labour and Social Affairs,
Introduction to the topic: the role of social entrepreneurship in the regional and local development. The social
entrepreneurship in Poland on the background of Europe.
10.30–11.00
Coffee break
11.00–12.30 PLENARY SESSION I
CURRENT STATUS, DEVELOPMENT BARRIERS, FINANCING AND PERSPECTIVES FOR THE DEVELOPMENT OF SOCIAL
ENTERPRISES IN POLAND AND OTHER COUNTRIES
•Hungary: Attila Petheo – Corvinus University, SEED Foundation for Small Enterprise Development
Foundation, Budapest
The opportunities and conditions of social enterprises. Past-Present-Future
•Romania: Barbos Crina Dolores and Chiuzbaian Liudmila Delia, Accosiation „Art of Education”
(Asociatia „Arta Educatiei”), Baia Mare
135
134
•Ukraine: Vasyl Polujko, President, West-Ukrainian Resource Center, Lviv region
Experience of establishment of social enterprises in Lviv region: lessons learnt
Moderator:
Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation - Poland
12.30–13.30 Lunch
13.30–15.00 PLENARY SESSION II
PRESENTATION OF THE BEST SOCIAL ENTERPRISES IN THE CARPATHIAN AREAS OF THE PARTICIPATING COUNTRIES
•Polish presentations:
Agnieszka Lewonowska-Banach, Manager of Professional Activity Institution „Pensjonat u Pana Cogito”
Jarosław Kuba, social Enterprise „ Allozaur” Ltd.
Bogusław Pyzocha, President of the Bieszczady Foundation, Ustrzyki Dolne
Social Enterprise „Zielony Rower” (Green Bicycle),
•Hungarian presentation, Balint Fazekas, Project Manager, Retextil Foundation, Pécs
Retextil Fpoundation: recycling art, employment and community development through the language of textiles
•Ukrainian presentation, Olexandr Omelchenko, Executive Director, „Terra Dei” Charity Foundation,
Transcarpathian Region
First steps in the social entrepreneurship on the Hungarian area of Transcarpathian Region
•Slovak presentations:
Milan Stieranka, Director, ‘Gemer’ Social Enterprise, Klenovec
Lubos Tomko, project coordinator, Christ Institute, Žakovce
„ Social Enterprise Christe Institute“
•Romanian presentation, Turcas Ana Maria, Ruhama Romania Foundation, Oradea
Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation - Poland
15.00–15.3
Coffee break and getting ready for the study trip
15.30–20.00 Study visit I
Social Enterprise „Zielony Rower” (Green Bicycle), Lesko
19.30 Dinner on the site
June 26, 2009 (FRIDAY)
8.30 –10.00 PLENARY SESSION III
PRESENTATION OF EXPERIENCES IN THE SOCIAL ENTREPRENEURSHIP DEVELOPMENT
•Lionel Giron, Intercooperation - Swiss Foundation for Development and International Cooperation,
Bern, Switzerland
•Romanian presentation,
Dacian Coita, Financo Management
Csaki Rozalia, Fundacja Civitas, Oradea
•Slovak presentation, Yves Nicolas Ogou, „Donated Employment Agency” Project Coordinator, Somotor
•Hungarian presentation, Erika Varga, leader- Romani Fashion Studio Social Enterprise, Budapest
The foundation of the Romani fashion Studio Social Enterprise
Moderator:
Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation - Poland
10.00–10.30 Coffee break and getting ready for the study trip
10.30–18.00 Study visit II
10.30–12.30 Travel to Ulanów
12.30–14.30 Bargee rafting along San River, organised by the social enterprise: Brotherhood of Ulanów Land Fanciers, Bargee Brotherhood, Ulanów
14.30–15.30 Grill-lunch
15.30–16.00 Presentation of the social enterprise
Roman Pokora, Brotherhood of Ulanów Land Fanciers, Bargee Brotherhood, Ulanów
16.00–18.00 Comeback to Sanok
18.00
Dinner for the guests from Romania and others who confirm participation
137
136
Second International Forum For Local Self-Governments Of The Carpathian Region
„Partnership In The Regional Development Strategies”
Sanok, December 2-4, 2009
•Roland Havril – Local Government of Tolcsva, Hungary
Partnership between civil sector and the local governments in small settlements in Hungary
•Mihai Jurca – Project Management Expert, Metropolitan Area Oradea Association, Romania
Joint structure for regional development at the level of the Oradea Metropolitan Area
•Ioana Burlibasa – Manager, Marghita City Hall, Romania
E-access to success. Knowledge-based economy
•Ján Frena – Chairman of Microregion, Private Public Partnership of Microregion DUŠA, Slovakia
Association SOUL – example of successful cooperation between public private and non-profit sector
•Lesya Nosenko, Consultant, Agency of Regional Development „Transcarpathia”, Ukraine
Public-private partnership vs. regional development in Transcarpathian Region
13.00–14.00 Lunch and getting ready for the study trip
14.00–19.00 Study visit 1 RZESZÓW, AVIATION VALLEY
Podkarpacki Scientific-Technological Park in Rzeszów, at Jasionka Airport, WSK Rzeszów – company producing
Communication Equipment
20.00
Dinner
PROGRAM
December 2, 2009
19.00 Dinner
December 3, 2009
9.00–9.30 Registration and coffee
9.30–10.00
Moderators: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, Carpathian Foundation – Poland and Andrzej Michalak, Info Consulting, Sanok
Jolanta Szwarc-Burnatowska, „Carpathian House” Project Coordinator, Carpathian Foundation –
Poland, Presentation of the main hitherto project achievements
9.45–11.15
PANEL SESSION I
REGIONAL MARKETING IN THE DEVELOPMENT STRATEGIES OF TOWNS AND REGIONS
•Prof. dr hab. Andrzej Szromnik – Chair of the Department of Trade and Market Institutions, University of Economics, Krakow, Poland
Regional marketing in the development strategies of towns and regions
•PhD Attila Végh – Deputy Mayor of Gyöngyös, Hungary
The possibilities of tourism development - initiation of local Tourism Destination Management in
Gyöngyös and Sanok
•Marta Martausová – Director, Department of Business Activities and Turism, Prešov, Slovakia
Prešov...unspotted diamond
PUBLIC-PRIVATE PARTNERSHIP VS. REGIONAL DEVELOPMENT
•Bartosz Korbus – President of the Public-Private Partnership Institute, Warsaw, Poland
Public-private partnership in Poland
December 4, 2009
8.00–13.00
Study Visit 2
PRZEMYŚL, MUSEUM, REVITALISED CITY CENTRE AND AMUSEMENT PARK – EXAMPLES OF GOOD INVESTMENTS SUPPORTED FROM THE EUROPEAN UNION’S FUNDS
13.00–14.00 Lunch
EXAMPLES OF TRANSFRONTIER PROJECTS IN THE CARPATHIAN EUROREGION, INFLUENCING THE REGIONAL DEVELOPMENT
•Zenon Stryjak – Vice-President of Association Carpathian Euroregion – Poland, Rzeszów, Poland
Trans-frontier initiatives of Podkarpackie Province
•Oleh Luksha – Executive Director of Transcarpathian branch, Association of Cities of Ukraine,
Ukraine
Initiative of formation of International Association of local and regional governments of the border
areas
Presentation of Memorandum of understanding, invitation to sign the Memorandum
•Joanna Wdowik – Consultant, Management Centre of Podkarpacki Scientific-Technological Park,
Rzeszów
Podkarpacki Scientific-Technological Park, Rzeszów
Strategy of the development of Rzeszów-Jasionka Airport
•József Benkár PhD, Local Government of Heves County, Hungary
The experience of Local Government of Heves County on the infrastructure development of the
region
•Lucaci Sandor Attila – Manager of Local Development Department, Bors City Hall, Romania
Bors Industrial Park
•Jozef Jarina – Member of local parliament, Director of Comunity Foundation Bardejov, Slovakia
European Cooperation of Towns from Raslavice Municipality
•Volodymyr Shevchuk, Deputy of Vynogradiv district council, Director of Vynohradiv Local Development Agency
•Viktor Aloshyn, Chair of the Department, Vynohradiv city council
Formation of alternative transport corridor using the existing in Transcarpathian infrastructure
16.00–16.30
Coffee break. Departure of the participants
139
138
Second International Business Forum In The Carpathian Region
„Innovative Financial Mechanisms Of The European Union – A Chance For Entrepreneurship”
Sanok, November 3-5, 2010
•Galician Market Square, Sanok – construction of a market sector in the Ethnographic Museum; an
investment type of project, supported by the EU funds; the project aiming at enhancement of entrepreneurship and the external market demand; 20 mln PLN (about 5 mln EUR)
•Chutor Kozacki, Łukowe – individual business initiative implemented with EU funds. An investment
project promoting the tradition and heritage of Polish-Ukrainian borderland; project value: 9 mln
PLN (about 2,250 mln EUR)
17.00–19.00 Concert, Sanok Culture House
Presentation of „Flamenco” ballroom dance group, „Sanok” folk dance group, and string orchestra
19.30
Dinner, „Bona” Hotel
PROGRAM
November 3, 2010
20.00 Dinner
November 4, 2010
9.00–9.30
Registration, coffee
9.30–10.00
Opening of the Forum, Zygmunt Cholewiński, Head of Podkarpackie Province Municipality
10.00–11.00 1st Panel Session – The European Funds and what next?
Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, the Carpathian Foundation – Poland
•Iwona Słota, European Parliament
Financing entrepreneurship in the new perspective of the European Union budget 2014 - 2020,
•Anita Rembiesa, President, Teleram
Public-Private Partnership as a form of co-operation between business and self-governments
•Andrzej Michalak, President, Info-Consulting
11.30–12.30 2nd Panel Session – Innovative financial mechanisms in the European Union’s cohesion policy:
JEREMIE, JASPERS
Moderator:
Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, The Carpathian Foundation – Poland
•Tomasz Sanecki, The European Funds Consultant, Rzeszów Province Municipality
JEREMIE – Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises
JASPERS – Joint Assistance to Support Projects in European Regions
•Andrzej Michalak, Prezes, Info-Consulting, Sanok
•Dr Rastislav Kral, Program Manager, Carpathia Foundation – Slovakia, Kosice
12.30–13.30 Lunch
13.30–16.30 Study visit:
November 5, 2010
9.00–10.30 3rd Panel Session Innovative financial mechanisms in the European Union’s cohesion policy:
JESSICA, JASMINE
Moderator: Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, The Carpathian Foundation – Poland
•Paweł Hayn, The European Funds Consultant, Rzeszów Province Municipality
JESSICA – Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas
JASMINE – Joint Action to Support Micro-finance Institutions in Europe
•Wojciech Blecharczyk, Major of Sanok
•Andrzej Michalak, Prezes, Info-Consulting, Sanok
•
11.00–12.30 4th Panel Session Ways to improve the investment attractiveness of regions
Moderator:
Zofia Kordela-Borczyk, President of the Board, the Carpathian Foundation – Poland
•Prof. Hanna Godlewska-Majkowska, Warsaw School od Economics
•Wojciech Blecharczyk, Major of Sanok
•Anita Rembiesa, President, Teleram
12.30–13.30 Lunch
13.30–15.00 Visit to the Castle in Sanok, collection of icons, Zdzisław Beksiński’s gallery
Departure of the participants
Spis treści
Contents
I. Misja Fundacji Karpackiej - Polska
The mission of the Carpathian Foundation - Poland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
II. Ambasada Królestwa Norwegii o projekcie „Dom Karpacki”
The Royal Norwegian Embassy on the project titled „The Carpathian House” . . . . . . . . . . . 11
III. Podsumowanie projektu
Project summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
IV. Opis projektu „Dom Karpacki - pobudzanie współpracy transgranicznej regionów karpackich”
Description of the project „The Carpathian House – Stimulation of Trans-frontier Cooperation
of the Carpathian Regions” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
V. Opis działań zrealizowanych w ramach projektu
Description of activities implemented under the project . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
1. Mapa Euroregionu Karpackiego
The Carpathian Euroregion map . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
2. Adaptacja budynku Domu Karpackiego w Sanoku oraz stałej ekspozycji
Conversion of the Carpathian House building in Sanok and a permanent exhibition . . . . . . . . . 38
3. Wyposażenie lokalu oraz zakup sprzętu do tłumaczeń symultanicznych
Furnishing the premises and purchase of simultaneous translation equipment . . . . . . . . . . . . 45
4. Strona internetowa prezentująca aktualne wydarzenia projektu
The website presenting updated project events . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
142
5. Forum wraz z wizytami studyjnymi
The forums including study visits . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
a. Międzynarodowe Forum Organizacji Pozarządowych pt. „Projekt na miarę czasów”, styczeń 2008
The International NGO Forum titled „A Project by European Standards”, January 2008 . . . . . . . . 53
b. Międzynarodowe Forum pt. „Forum dla Samorządów Lokalnych”, kwiecień 2008
The International Forum titled „The Forum for Local Self-Governments”, April 2008 . . . . . . . . . 60
c. Międzynarodowe Forum Biznesu pt. „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, listopad 2008
The International Business Forum „Entrepreneurship First”, November 2008 . . . . . . . . . . . . . . . 64
d. Międzynarodowe Forum, Organizacji Pozarządowych pt. „Przedsiębiorstwo społeczne – ekonomiczne
narzędzie społeczeństwa obywatelskiego”, czerwiec 2009
The International NGO Forum titled „The Social Enterprise – an Economic Tool of the Civic
Society”, June 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
e. Międzynarodowe Forum Samorządowe pt. „Partnerstwo w strategiach rozwoju regionalnego”,
grudzień 2009
The International Self-Government Forum titled „Partnership in Regional Development Strategies”,
December 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
f. Międzynarodowe Forum Biznesu w regionie karpackim pt. „Innowacyjne mechanizmy finansowe
UE szansą dla przedsiębiorczości”, listopad 2010
The International Business Forum in the Carpathian Region titled „Innovative Financial Mechanisms
of the EU as an Opportunity for Entrepreneurship”, November 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
6. Film na DVD prezentujący projekt oraz dorobek Fundacji Karpackiej - Polska
A DVD film presenting the project and achievements of the Carpathian Foundation Poland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
7. Expo Karpackie, marzec 2011, Bruksela, Budynek Parlamentu Europejskiego – wystawa
prezentująca historyczne, ekonomiczne i naturalne bogactwo regionu
The Carpathian Expo, March 2011, Brussels, The European Parliament Building –
an exhibition showing the historic, economic and natural wealth of the region . . . . . . . . . . . . 94
VI. Inicjatywa opracowania strategii dla dalszego rozwoju Karpat
The initiative of developing a strategy for further development of the Carpathians . . . . . . 113
VII.Summary of the project key results . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
VIII.Programmes of the Forums . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

Dom Karpacki - Fundacja Karpacka Polska

Transcription

Similar documents

Hotel Hilton Garden Inn Rzeszów

Polska

gazeta październik 2006 - Szkoła Podstawowa nr 2 im. Św. Kingi w

CBŚ rozbiło gang narkotykowy

Odwiedzamy sanockie restauracje

Stawka na chirurgię naczyniową

2,50 zł WYGRAJMY BATALIĘ O ZIELEŃ 10

Untitled - CASE - Center for Social and Economic Research

Rozwiązanie HP - Forum Wyzwania IT

katalog małej architektury street furniture catalogue