Deprecated: mysql_connect(): The mysql extension is deprecated

Transcription

Regelscenario Efteling
Verkeerskundige evaluatie 2013 en 2014
maart 2015
definitief
Verkeerskundige evaluatie 2013 en 2014
opdrachtgever provincie Noord-Brabant
dossier BC7483-100-100
registratienummer AE/GvdH/SS/R_MO-EH20150035
versie 3.0
classificatie Klant vertrouwelijk
© HaskoningDHV Nederland B.V. Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie,
microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van HaskoningDHV Nederland B.V., noch mag het
zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem van
HaskoningDHV Nederland B.V. is gecertificeerd volgens ISO 9001.
Regelscenario Efteling | 24 maart 2015 | versie 3.0 | Klant vertrouwelijk
3
Synthese resultaten evaluaties 2012, 2013 en 2014
Inleiding
De provincie Noord-Brabant heeft in samenwerking met de Efteling,
Rijkswaterstaat, gemeenten Loon op Zand, Waalwijk en Tilburg een
regelscenario ontwikkeld met maatregelen om de in- en uitstroom van
bezoekverkeer van- en naar de Efteling te verbeteren. Voorliggende
rapportage bevat de resultaten van de verkeerskundige evaluatie van
het regelscenario in 2013 en 2014 (aangevuld met de resultaten van de
evaluatie uit 2012).
Topdrukte Efteling = vertraging op de N261
Aanleiding voor het regelscenario is de verkeershinder die ontstaat op
topdruktedagen bij de Efteling. Het blijkt dat er een duidelijke relatie is
tussen het aantal bezoekers aan de Efteling en de vertraging op de
N261. Bij bezoekersaantallen boven de 20.000 ontstaat er op de N261
structureel vertraging: gemiddeld zo’n 5 minuten, met pieken tot een half
uur extra reistijd. Incidenteel ontstaat op topdruktedagen ook filevorming
op de A59.
Grafiek: inzet regelscenario in relatie tot gerealiseerde topdrukte
Inzet regelscenario Efteling
35
Aantal dagen
30
25
2012
20
2013
15
2014
10
5
0
Wel topdrukte,
wel inzet
4
Geen topdrukte,
wel inzet
Wel topdrukte,
geen inzet
Het regelscenario wordt vaak ingezet
Vanaf 2012 is het regelscenario op het merendeel van de
topdruktedagen bij de Efteling ingezet. Jaarlijks gaat het om ongeveer
35 dagen (zie grafiek). Wat opvalt is dat ook op dagen zonder topdrukte
het regelscenario is ingezet, vooral in 2014. Aanleiding hiervoor zijn
ongevallen op de toeleidende wegen of een verzoek van de Efteling tot
inzet wanneer de toestroom onverwachts toch een piek vertoont.
Andersom is het regelscenario op sommige topdruktedagen juist niet
ingezet omdat dit gezien het actuele verkeersaanbod niet noodzakelijk
was. Dit wordt dagelijks besproken in het operationele overleg tussen de
Verkeerscentrale Zuid-Nederland (VCZN) en de Efteling.
Effecten maatregelen regelscenario licht positief
Uit de evaluatie van 2012 blijkt dat het regelscenario zorgt voor een
betere verdeling van verkeer over de noordelijke en zuidelijke
toevoerroute naar de Efteling. De effecten op de doorstroming op
netwerkniveau zijn echter beperkt. Op de A59 is de verkeersafwikkeling
licht verbeterd. De doorstroming op de N261 is juist iets verslechterd. Dit
laatste is het gevolg van de voornaamste bottle neck voor het
bezoekverkeer aan de Efteling: de toegangspoort naar het
parkeerterrein. Op de piekmomenten kan hier het verkeersaanbod niet
worden verwerkt en ontstaat terugslag op de Europalaan en N261.
In het voorjaar van 2014 heeft Efteling de capaciteit van de toegang
naar het parkeerterrein daarom uitgebreid. Hierdoor is de doorstroming
op de Europalaan verbeterd en kan op de drukste momenten meer
verkeer worden verwerkt (toename orde grootte 5-10%). De
regelprogramma’s voor de verkeerslichten op de Europalaan blijken
door deze infrastructurele maatregel bovendien beter te functioneren.
Een mooi voorbeeld dus van publiek-private samenwerking!
Voor zowel 2013 als 2014 is het vanwege externe factoren (o.a.
wegwerkzaamheden) niet mogelijk gebleken de verkeerskundige
effecten van het regelscenario te analyseren. Wel zijn het functioneren
van het scenario en bijbehorende werkafspraken onderzocht (zie onder).
Structurele inzet van de maatregelen regelscenario geborgd
Vanuit het programma Beter Benutten zijn ten behoeve van het
regelscenario diverse maatregelen gerealiseerd. Allereerst zijn voor
zowel de instroom als uitstroom (automatische) regelprogramma’s
ontwikkeld om de verkeersstromen van- en naar de Efteling te
faciliteren. Door het koppelen van meerdere verkeerslichtenregelingen
wordt de wachttijd voor het bezoekverkeer beperkt. Indien het
verkeersaanbod te groot is, wordt de toestroom dynamisch gedoseerd
om onveilige situaties op de Europalaan te voorkomen.
Verder zijn in 2012 en 2013 tekstkarren geplaatst om verkeer richting
Efteling te adviseren over de te volgen route. Inmiddels zijn op alle
locaties
nieuwe dynamische route-informatiepanelen
(DRIPs)
gerealiseerd en opgenomen in het regelscenario.
Daarnaast zijn op twee locaties op de N261 camera’s geplaatst om inzet
van het regelscenario te ondersteunen. Als vast onderdeel van de
werkprocessen monitort VCZN met de camera’s het verkeersbeeld van
de toestroom naar de Efteling.
De exploitatie van de maatregelen is belegd in de reguliere processen
bij de provincie en Rijkswaterstaat, waardoor het regelscenario feitelijk
van een project is overgegaan naar een lijnactiviteit.
Financiering: slimme package deal
De totale kosten voor de maatregelen en inzet van het regelscenario in
2012, 2013 en 2014 bedragen € 165.000,- inclusief voorbereiding,
evaluatie en de operationele kosten voor personele inzet van VCZN. De
kosten voor de uitbreiding van rijstroken ter hoogte van de
toegangspoort naar het parkeerterrein zijn voor rekening genomen door
Efteling B.V. Er is dus sprake van een slimme package deal waarbij een
combinatie van publiek en privaat gefinancierde maatregelen elkaar
versterken en zorgen voor een verbetering van de verkeersafwikkeling
op netwerkniveau.
Regelscenario als basis voor regionale samenwerking
Met het regelscenario ligt er een draaiboek waarin is vastgelegd hoe te
handelen bij drukte op de wegen naar de Efteling. Het zorgt voor grip op
het verkeer: de maatregelen staan klaar en zijn vooraf afgestemd. Ook
zijn de communicatielijnen helder vastgelegd en daarmee voor alle
partijen duidelijk. Om die reden wordt het regelscenario door de
provincie Noord-Brabant en Rijkswaterstaat als randvoorwaarde
meegegeven bij werkzaamheden en evenementen in de regio. Het
regelscenario vormt dus de basis voor de samenwerking- en
communicatie tussen de betrokken partijen.
De ervaringen van Efteling, gemeenten, provincie en Rijkswaterstaat
met het regelscenario en de onderlinge samenwerking zijn positief. Op
tactisch niveau is er periodiek afstemmingsoverleg tussen de
verkeerskundig medewerkers van alle partners. In dit overleg wordt het
regelscenario (kort-cyclisch) geëvalueerd en verder geoptimaliseerd.
Daarnaast zijn onder meer afspraken gemaakt over (verdere) verruiming
van de sluitingstijden, waardoor de uitstroom tegenwoordig vrijwel
probleemloos verloopt. Het afstemmingsoverleg vormt bovendien de
basis voor het nieuwe Regionale Verkeerskundig Team (RVT) dat als
doel heeft om ook andere regionale verkeerskundige vraagstukken aan
te pakken. Het regelscenario vormt een vast onderdeel op de agenda
van het RVT en is daarmee ook op organisatorisch vlak de status van
project ontgroeid.
Tot slot is er ook op operationeel niveau frequent onderling contact,
vooral tussen de wegverkeersleiders van VCZN en de medewerkers van
de Efteling. Dit contact heeft ertoe geleid dat het regelscenario wordt
ingezet op dagen dat inzet niet gepland is, maar de verkeersituatie er
wel om vraagt. Kortom, operationeel verkeersmanagement in optima
forma!
5
6
Inhoud
Synthese resultaten evaluaties 2012, 2013 en 2014
4
1
Inleiding
9
1.1
1.2
1.3
Aanleiding
Onderzoeksaanpak en -doelstelling
9
9
10
2
Functioneren regelscenario 2013
11
2.1
2.2
2.3
2.4
Proces druktekalender
Omleidingsroutes
In- en uitstroomprogramma’s VRI’s
Verbetervoorstel regelscenario
11
13
14
15
3
Probleemanalyse 2013
16
4
19
4.1
4.2
4.3
Inzet regelscenario
Effecten aanpassing toegang parkeerterrein Efteling
Kwalitatieve beschouwing
19
20
22
5
Colofon
23
Bijlage 1 Onderzoeksaanpak 2013
25
29
7
1
Inleiding
1.1
Aanleiding
In het kader van DVM Brabantstad heeft de provincie Noord-Brabant
in samenwerking met de Efteling, Rijkswaterstaat en gemeenten Loon
op Zand, Waalwijk en Tilburg een regelscenario ontwikkeld. Het
regelscenario bevat maatregelen om de in- en uitstroom van
bezoekers van en naar de Efteling te verbeteren, de hinder voor het
overige verkeer te beperken en filevorming op de A59 te voorkomen.
De maatregelen voor het regelscenario Efteling vormen onderdeel
van het programma Beter Benutten.
De provincie Noord-Brabant heeft Royal HaskoningDHV gevraagd
voor het uitvoeren van een verkeerskundige evaluatie van de effecten
van de inzet van het regelscenario Efteling in 2013 en 2014. Het
onderzoek is op vergelijkbare wijze ingevuld als de evaluatie die
Royal HaskoningDHV in 2012 heeft uitgevoerd (rapportage met
kenmerk: AE/GvdH/SS/R_MO-EH20120181).
1.2
Onderzoeksaanpak en -doelstelling
Royal HaskoningDHV hanteert voor effectevaluaties van
regelscenario’s een pragmatische, getrapte methodiek, die naadloos
aansluit op de “Leidraad evaluatie regelscenario’s” van
Rijkswaterstaat (versie 2.0, d.d. 23 april 2012). De methodiek is
gericht op de vraag of de maatregelen op de locatie waar deze
ingrijpen op de verkeersstroom een verandering teweeg brengen.
Zo ja, dan kan worden onderzocht of effecten op traject- of
netwerkniveau aan de regelscenario’s toegeschreven kunnen worden.
Zo nee, dan hebben eventueel geconstateerde effecten een andere
oorzaak.
Hierbij wordt een vergelijking gemaakt tussen een 0-meting, zonder
inzet van het regelscenario en een 1-meting, met inzet van het
regelscenario. Tijdens het onderzoek is het niet mogelijk gebleken
een betrouwbare 0-meting te selecteren uit de beschikbare data van
2013 (zie bijlage 1) en 2014 (als gevolg van wegwerkzaamheden
N261). Eventueel opgetreden verkeerskundige effecten kunnen dan
ook niet worden toegewezen aan het regelscenario. Daarom is
besloten de scope van het onderzoek bij te stellen.
De (aangepaste) doelstelling van het onderzoek is als volgt:
Het verbeteren van de toekomstige inzet van het regelscenario
op basis van de opgetreden verkeerssituatie- en de opgedane
ervaringen in 2013 en 2014.
Deze doelstelling omvat drie aspecten:
1)
het analyseren van het functioneren van de verschillende
onderdelen van het regelscenario;
2)
het bepalen van de relatie tussen topdrukte bij de Efteling en
de doorstroming van verkeer naar de Efteling (los van de inzet
van het regelscenario), en;
3)
het analyseren van de effecten van de aangepaste
toegangspoort naar het parkeerterrein van de Efteling.
4)
het doen van voorstellen om toekomstige inzet van het
regelscenario te verbeteren.
9
1.3
De definitie van een regelscenario is volgens het “Werkboek
Regelscenario’s” (Rijkswaterstaat, 2006):
“een soort draaiboek waarin is vastgelegd hoe te handelen bij een
gegeven verkeerssituatie en welk doel daarbij wordt nagestreefd. De
vorm is een (herleidbaar en onderhoudbaar) schakelschema.”
Voor topdrukte bij de Efteling is een regelscenario opgesteld,
bestaande uit zes schakelschema’s, die met name gericht zijn op het
ontlasten van de voornaamste aanvoerroute via de A59 en N261
Pagina 6 bevat een overzichtskaart waarop alle schakelingen en
maatregelen zijn weergegeven.
Het scenarioboekje zoals ingezet in 2013 (versie 3.1) bevat de
volgende schakelschema’s:
1)
Advies instroom: bij verwachte drukte bij de Efteling wordt
verkeer vanaf Breda (A16/A58) met tekstkarren omgeleid via
de A58-Tilburg. Deze schakeling wordt dus proactief ingezet.
2)
Omleiden instroom A59R/N261: bij filevorming op de A59R
richting Efteling wordt verkeer vanaf Rotterdam (A16) met
DRIPs omgeleid via de A58-Tilburg. Deze schakeling wordt
dus reactief ingezet.
3)
Omleiden instroom A59L/N261: bij filevorming op de A59L
richting Efteling wordt verkeer vanaf Den Bosch (A2/A59) met
DRIPs omgeleid via de N65-Tilburg. Deze schakeling wordt
dus reactief ingezet.
4)
Proces druktekalender: acties voor het beheer, voorbereiding
en inzet van het regelscenario.
Naast de maatregelen uit het scenarioboekje omvat het regelscenario
specifieke regelprogramma’s voor de verkeersregelinstallaties (VRI’s)
op de kruispunten N261-Europalaan en Europalaan-Horst.
10
Basis van deze regelprogramma’s is een koppeling tussen beide
verkeerslichtenregelingen waardoor verkeer op drukke momenten, na
gewacht te hebben bij het eerste kruispunt, bij het tweede kruispunt
ongehinderd door kan rijden (zie Afbeelding 1). Er zijn programma’s
voor zowel de instroom als de uitstroom ontwikkeld:
–
Instroomprogramma: bij een grote toestroom richting Efteling
kan het afslaand verkeer vanaf de N261 richting Europalaan
(vanuit noorden rechtsaf, vanuit zuiden linksaf) bij het
kruispunt met de Horst direct doorrijden. Randvoorwaarde is
dat er geen filevorming is stroomafwaarts op Europalaan (voor
ingang parkeerterrein Efteling). Hiervoor is een filedetectie
aangebracht.
–
Uitstroomprogramma: bij een grote uitstroom vanaf de Efteling
kan verkeer vanaf de Europalaan bij het kruispunt met de
N261 direct doorrijden.
Afbeelding 1
Schematische weergave in- en uitstroomprogramma’s
2
Proces druktekalender
–
In de voorbereiding op de inzet van het regelscenario is een
zogenaamde druktekalender opgesteld waarbij is aangegeven op
welke dagen “topdrukte” wordt verwacht. Dit zijn dagen waarbij
16.000 bezoekers of meer verwacht worden. Op een topdruktedag
wordt in eerste instantie alleen de schakeling “Advies Instroom”
ingezet (proactief). Inzet van de andere schakelingen gebeurt op
basis van de actuele verkeerssituatie (reactief).
–
Voor het proces druktekalender is onderzocht in hoeverre het
regelscenario is ingezet op de dagen dat topdrukte werd voorzien
(“verwacht”) en de topdrukte daadwerkelijk is opgetreden
(“gerealiseerd”). Uitganspunt voor de analyse is de logging van
VCZN. Deze logging blijkt echter niet volledig vanwege de overgang
op een ander logsysteem. Om een zo’n compleet mogelijk beeld te
krijgen is de logging aangevuld met informatie uit andere bronnen.
Uit de analyse van de verwachte bezoekersaantallen in de periode
van 1 april t/m 31 oktober 2013 (totaal 214 dagen) blijkt het volgende:
–
Op basis van de wekelijkse prognose van de Efteling waren 61
topdruktedagen verwacht.
–
Afbeelding 2
Inzet regelscenario vs. verwachte topdrukte
Wel topdrukte
verwacht
Op basis van de verwachte bezoekersaantallen stelt VCZN de dagen
vast waarop het regelscenario ingezet wordt. Bij de verwachte
bezoekersaantallen is er onderscheid tussen de lange termijn
verwachting (jaarlijks) en korte termijn verwachting (wekelijkse
bijstelling). Zoals beschreven in het scenarioboekje dient de korte
termijn verwachting als basis voor de inzet van het regelscenario.
–
Op 47 van de verwachte dagen heeft topdrukte daadwerkelijk
plaatsgevonden, op 14 dagen niet.
Het regelscenario is 41 keer ingezet, op 38 verwachte
topdruktedagen en op 3 dagen zonder verwachte topdrukte.
Op 14 van deze 38 dagen waren de maatregelen t.b.v. het
verkeer naar de Efteling (deels) opgenomen in een werk-inuitvoering regelscenario.
Op 23 van de verwachte topdruktedagen is het regelscenario
niet ingezet.
Geen topdrukte
verwacht
2.1
23
38
150
3
Geen inzet
Wel inzet
11
Uit de analyse van de gerealiseerde bezoekersaantallen in de periode
van 1 april t/m 31 oktober 2013 (totaal 214 dagen) blijkt het volgende:
–
Er zijn 63 topdruktedagen geweest, waarvan 37 keer in het
weekend.
–
Op 16 dagen was de opgetreden topdrukte niet voorzien.
–
Het regelscenario is 41 keer ingezet, op 35 topdruktedagen en
op 6 dagen zonder topdrukte.
–
Op 14 van deze 35 dagen waren de maatregelen t.b.v. het
verkeer naar de Efteling (deels) opgenomen in een werk-inuitvoering regelscenario.
–
Op 28 topdruktedagen is het regelscenario niet ingezet.
Geen topdrukte
gerealiseerd
Wel topdrukte
gerealiseerd
Afbeelding 3
Inzet regelscenario vs. gerealiseerde topdrukte
12
28
35
145
6
Geen inzet
Wel inzet
Conclusie
Op bijna de helft van de topdruktedagen (28 van de 63) is het
regelscenario niet ingezet. Gedeeltelijke verklaring hiervoor is dat op
een aantal dagen geen topdrukte was verwacht, maar wel is
opgetreden. Op deze dagen is het regelscenario (meestal) niet
ingezet.
Verder zijn als onderdeel van het regelscenario op de verwachte
topdruktedagen
automatische
triggers
(Boss
Online)
geprogrammeerd om de wegverkeersleiders van VCZN erop te
attenderen dat het regelscenario ingezet dient te worden.
Desondanks is dat niet altijd gebeurd. Mogelijk is bij het contact
tussen VCZN en Efteling, voorafgaand aan het inschakelen van het
regelscenario, de afweging gemaakt om het regelscenario niet in te
zetten. Of en wanneer deze afweging is gemaakt is niet te
achterhalen uit de logging van VCZN.
Tot slot blijkt dat de inzet van het regelscenario in 2013 is gebaseerd
op de lange termijn verwachting (jaarlijks) en niet op de accuratere
korte termijn verwachting (wekelijkse bijstelling).
2.2
Omleidingsroutes
In het regelscenario zijn drie schakelingen met omleidingsroutes
opgenomen:
–
“1. Advies instroom”: omleiden vanaf knooppunten Galder en
Princeville via A58, N260 en N261 Tilburg-Efteling.
–
“2. Omleiden instroom A59R/N261”: omleiden vanaf
knooppunt Zonzeel via A58, N260 en N261 Tilburg-Efteling.
–
“3. Omleiden instroom A59L/N261”: omleiden vanaf knooppunten Empel en Hintham via A/N65 en N261 Tilburg-Efteling.
De omleidingsroutes uit het regelscenario zijn er op gericht om de
instroom van het verkeer evenwichtiger te verdelen over de
noordelijke- en zuidelijke route via de N261 naar de Efteling. Doel van
de evenwichtigere verdeling is om de doorstroming op de (drukkere)
noordelijke route vanaf de A59 naar de Efteling te verbeteren.
Vanwege beperkingen in de beschikbare data is het niet mogelijk te
achterhalen of de omleidingsroutes op de juiste momenten zijn
ingezet en of het beoogde effect is gerealiseerd.
Uit een indicatieve vergelijking tussen dagen met en zonder topdrukte
blijkt dat de verdeling van verkeer ter hoogte van het kruispunt N261Efteling nagenoeg hetzelfde is gebleven. Dit terwijl door de inzet van
het regelscenario een verschuiving (meer verkeer vanuit het zuiden)
te verwachten was.
Waarschijnlijke oorzaak hiervan is het (te) beperkte bereik van de
adviesteksten uit schakeling 1. Bij inzet van het regelscenario zijn
deze teksten getoond op tekstkarren naast de A16 bij knooppunt
Galder en de A58 bij knooppunt Princeville. Aannemelijk is dat het
aandeel van de totale toestroom naar de Efteling vanaf deze routes
beperkt is. Verder zullen de tekstkarren niet door alle bezoekers op
deze routes zijn waargenomen. En als ze al zijn waargenomen is er
altijd een deel van de weggebruikers dat de adviesteksten negeert.
De veronderstelling is daarom dat een klein aandeel van de
bezoekers de adviesroute heeft gevolgd. Gevolg is een vrijwel
ongewijzigde verdeling van het verkeer op de N261.
Daarnaast zijn de omleidingsroutes vanuit de richtingen Rotterdam en
Den Bosch vermoedelijk nauwelijks ingezet (exacte gegevens over
inzet van schakelingen 2 en 3 ontbreken echter). Er heeft namelijk op
maar enkele topdruktedagen, zonder andere aanwijsbare reden, file
gestaan op de A59 (zie ook hoofdstuk 3). Het potentiële bereik van de
omleidingsroutes vanuit de richtingen Rotterdam en Den Bosch is
aanzienlijk groter dan van de adviesteksten vanuit Breda. Er is echter
nauwelijks aanleiding geweest om deze omleidingsroutes in te zetten.
Het opgetreden effect is dus hoe dan ook beperkt geweest.
Ook in vergelijking met eerdere jaren is geen (structurele)
verschuiving waarneembaar. Mogelijke externe invloedsfactoren zijn:
–
De infrastructurele veranderingen bij Tilburg (realisatie
Noordwesttangent, werkzaamheden Noordoosttangent).
–
Een verschuiving in de herkomst van de Efteling bezoekers.
–
Meer spreiding in het aankomst- en vertrekpatroon (ruimere
openingstijden).
Conclusie
Schakeling 1, met een adviesroute vanuit Breda, is in 2013 regelmatig
actief geweest. Vanwege het beperkte bereik was het effect
waarschijnlijk beperkt. Omdat er op de A59 nauwelijks files hebben
gestaan is er geen aanleiding geweest voor de inzet van
schakelingen 2 en 3, met omleidingen vanuit de richtingen Den Bosch
en Rotterdam. Ook dit draagt bij aan het ontbreken van een effect.
13
2.3
In- en uitstroomprogramma’s VRI’s
Tabel 1
Onderdeel van het regelscenario Efteling zijn specifieke
regelprogramma’s voor de VRI’s op de N261-Europalaan en
Europalaan-Horst (zie par. 1.3). Door de onderlinge koppeling tussen
beide VRI’s is de verwachting dat het verkeer bij de in- en uitstroom
sneller kan doorrijden en er meer verkeer verwerkt kan. Over de
reistijdwinst op de Europalaan kan bij gebrek aan meetgegevens
geen uitspraak worden gedaan.
Analyse VRI loggings instroom
Uit de VRI loggings blijkt het volgende:
–
De instroomkoppeling (zie tabel 1) is op bijna alle
topdruktedagen ingeschakeld, met een gemiddelde duur van
ruim één uur.
–
Op driekwart van de topdruktedagen ontstond er filevorming
op de Europalaan en is het doseerprogramma ingeschakeld.
Gemiddeld is er op de dagen met filevorming ruim 50 minuten
gedoseerd.
–
De uitstroomkoppeling (zie tabel 2) is op nagenoeg alle
topdruktedagen actief geweest, gemiddeld bijna anderhalf uur.
14
Geen
Totaal
(≥16.000
topdrukte
(alle dagen
bezoekers)
Dagen met file
Europalaan instroom
Op basis van de loggings van de VRI’s is inzichtelijk gemaakt hoe
vaak en hoe lang de in- en uitstroomprogramma’s waren geactiveerd.
Opmerking bij het instroomprogramma is dat hierin een
randvoorwaarde is opgenomen. Bij filevorming op de Europalaan
(voor de toegang van het parkeerterrein) wordt een
doseerprogramma ingeschakeld waarbij minder verkeer wordt
toegelaten op de Europalaan om blokkades van de kruisingsvlakken
te voorkomen. Het aantal meldingen van de filelus op de Europalaan
en de duur van de inzet van het (sterke) doseerprogramma is
opgenomen in tabel 1.
Topdrukte
Gem. duur
koppeling instroom
Gem. aantal
filemeldingen instroom
Gem. duur doseren
instroom
(<16.000
met file op de
bezoekers)
Europalaan)
47
78
125
1:07:02
0:29:03
0:43:20
6,0
3,5
4,4
0:51:37
0:07:38
0:24:10
Topdrukte
Geen
Totaal
(<16.000
topdrukte
(alle dagen
bezoekers)
(≥16.000
met file op de
bezoekers)
Europalaan)
1:07:38
1:14:46
Tabel 2
Analyse VRI loggings uitstroom
Gem. duur koppeling
uitstroom
1:26:35
Verder blijkt dat de verwerkingscapaciteit van de VRI’s niet is
toegenomen in vergelijking met de situatie dat er nog geen in- en
uitstroomprogramma’s actief waren (2011). Voor de instroom (9:0013:00) kan dit worden verklaard vanuit de bijna dagelijkse meldingen
van de filelus op de Europalaan. Omdat het verkeer richting de
Efteling stilstaat voor de toegangspoort naar het parkeerterrein, laten
de VRI’s minder verkeer toe (-15%). De capaciteit van de VRI’s wordt
dus niet volledig benut.
Voor de uitstroom (18:00-22:00) ligt de verklaring voor de gelijk
gebleven verwerkingscapaciteit in een betere spreiding van het
vertrekkend verkeer. Dit komt vermoedelijk door de verruimde
openingstijden van het park en het gespreid sluiten van de attracties.
Hierdoor bleef het aantal zware uitstroomspitsuren beperkt, terwijl het
aantal topdruktedagen aanzienlijk hoger is dan in 2011.
Conclusie
De regelprogramma’s voor de verkeerslichten op de route naar de
Efteling functioneren naar behoren, maar laten vanwege de frequente
filevorming op de Europalaan minder verkeer door dan mogelijk
(doseerprogramma om onveilige situaties te voorkomen). Oorzaak is
de filevorming voor de toegangspoort van het parkeerterrein van de
Efteling. De capaciteit van de verkeerslichten wordt dus niet volledig
benut. De toegang tot het parkeerterrein van de Efteling lijkt dan ook
maatgevend voor de hoeveelheid verkeer die kan worden verwerkt
door de toeleidende wegen (zie ook conclusie evaluatie 2012).
–
–
–
2.4
Verbetervoorstel regelscenario
Op basis van de resultaten van de inzet in 2013 zijn een aantal
aanbevelingen voor de toekomstige inzet van het regelscenario naar
voren gekomen. Een deel van deze aanbevelingen is inmiddels
):
doorgevoerd (
–
Het baseren van de inzet van het regelscenario op de korte
termijn prognose van het aantal bezoekers (wekelijkse
bijstelling) conform de afspraken in het scenarioboekje. Dit
betekent dat de Efteling wekelijks VCZN informeert over de
bijgestelde prognoses wat betreft de bezoekersaantallen.
VCZN bereid vervolgens de inzet van het scenario voor.
Hierdoor zal in de toekomst het aantal dagen waarop het
scenario wordt ingezet, maar uiteindelijk geen topdrukte
optreedt, kleiner worden dan in 2013.
Het verhogen van de definitie van topdrukte van 16.000 naar
20.000 bezoekers vanwege de betere voorspelbaarheid van
hinder op de wegen naar de Efteling. Jaarlijks zijn er dan 30 à
35 topdruktedagen waarop het scenario wordt ingezet.
Het opnemen van de nieuwe DRIPs bij knooppunten Galder
en Princeville in schakeling 1.
Het automatiseren van het plaatsen van de adviesteksten (in
CDMS) voor deze nieuwe DRIPs.
Het in schakeling 2 en 3 toevoegen van reistijdtriggers op de
N261 om sneller te kunnen acteren bij vertragingen op de
N261 vanaf de A59 richting Efteling.
De inzet van het regelscenario uitgebreider loggen door
VCZN, zodat altijd achterhaald kan worden welke
schakelingen ingezet zijn. Ook als wordt besloten om het
regelscenario niet in te zetten terwijl dit wel was voorzien, dient
dit gelogd te worden (en dan vooral waarom het regelscenario
niet is ingezet).
Het actief monitoren en kort cyclisch evalueren van het
regelscenario. Het advies is daarom om de inzet van het
regelscenario frequenter te bespreken en zo de verbetercyclus
(plan-do-check-act) op gang te brengen. Het ligt voor de hand
om de monitoring en kort cyclische evaluatie te beleggen bij
het nieuw op te richten Regionale Verkeerskundig Team.
15
3
Probleemanalyse 2013
Het doel van het regelscenario is het beperken van de verkeershinder
op de N261 en A59 op topdruktedagen bij de Efteling. Dat roept de
vraag op: in welke mate leidt topdrukte bij de Efteling tot een
verminderde doorstroming op de A59 en N261? En daaraan
gerelateerd: is het mogelijk de inzet van het regelscenario te
verbeteren?
Daarom is een probleemanalyse uitgevoerd, waarbij onderstaande
vragen beantwoord zijn (zie volgende pagina voor bijbehorende
grafieken).
Is er een verband tussen op topdrukte in de Efteling en de
reistijden op de N261?
Dit verband blijkt inderdaad aanwezig, zie grafiek 1. Vooral bij
bezoekersaantallen boven de 20.000 loopt de gemiddelde reistijd, op
de N261 vanaf de A59 tot de Europalaan, op tot circa 10 minuten
(vertraging ruim 5 minuten). Bij topdrukte met minder dan 20.000
bezoekers is de vertraging gemiddeld beperkt; er is wel sprake van
variatie afhankelijk van de dag in de week en periode in het jaar.
Waar op de N261 ontstaat de vertraging?
Bij topdrukte ontstaat er vertraging op het gehele traject vanaf de A59
tot de Europalaan, zie grafiek 2. Wel is er verschil in het moment van
optreden: de vertraging ontstaat (logischerwijs) eerst ter hoogte van
de Europalaan, vervolgens ter hoogte van Waalwijk en pas daarna op
het tussenliggende gedeelte. Verder is te zien dat de gemiddelde
vertraging op de N261 vanuit de richting Tilburg op topdruktedagen
beperkt is.
16
Is er een verband tussen filevorming op de Europalaan en de
reistijd op de N261?
Bij filevorming op de Europalaan wordt automatisch een
doseerprogramma geactiveerd door de VRI’s op de kruispunten
N261-Europalaan en Europalaan-Horst. Op de dagen dat het
doseerprogramma meer dan 45 minuten is ingeschakeld, ontstaan
ook vertragingen op de N261, zie grafiek 3. De dagen waarop dit
gebeurt zijn alleen topdruktedagen.
Wat verder opvalt, is dat op 3 topdruktedagen met meer dan 25.000
bezoekers (zaterdagen in de bouwvak) het doseerprogramma niet
actief is geweest en er tijdens het drukste instroomuur (10:00-11:00)
geen vertraging is ontstaan. Dit is het gevolg van de ruimere
openingstijden en daardoor een grotere spreiding van het aankomend
(en vertrekkend) verkeer. Bovendien is de hoeveelheid overig,
conflicterend verkeer beperkt.
Is er een verband tussen topdrukte en vertraging op de A59?
Slechts op een beperkt aantal dagen (11) in de periode van april t/m
oktober 2013, is er op de A59 filevorming ontstaan tijdens de instroom
naar de Efteling (9:00-13:00), zie grafiek 4. Het zijn voornamelijk
topdruktedagen, waarbij op de 22 en 28 september sprake was van
een afwijkend verkeersbeeld vanwege werkzaamheden op de A58,
waarbij de A59 als omleidingsroute fungeerde. Op 8 juni was een
ongeval oorzaak van de filevorming; op 22 oktober was dat
waarschijnlijk ook het geval.
Grafiek 3 (bronnen: reistijddata Be Mobile, bezoekersaantallen Efteling, logfiles VRI)
Grafiek 1 (bronnen: reistijddata Be Mobile, bezoekersaantallen Efteling)
Gemiddelde reistijd N261 (A59 - Efteling)
Relatie reistijd N261 (A59-Efteling), filevorming Europalaan en aantal bezoekers
12:00
30:00
11:00
27:00
09:00
24:00
08:00
21:00
07:00
Geen topdrukte
Topdrukte (16k-20k)
Topdrukte (20k-25k)
Topdrukte (+25k)
03:00
Topdrukte (20k-25k)
12:00
06:00
01:00
03:00
3:00
2:45
2:30
2:15
2:00
1:45
Fileduur Europalaan (doseren in minuten)
Grafiek 2 (bronnen: reistijddata Be Mobile)
Grafiek 4 (bronnen: NDW snelheidsdata A59, bezoekersaantallen Efteling)
Reistijd per wegvak N261
Filevorming A59
5
180
Hoge Steenweg Europalaan - Geen
topdrukte
140
Hoge Steenweg Europalaan Topdrukte
120
A59 - PKO-weg Geen topdrukte
100
A59 - PKO-weg Topdrukte
80
PKO-weg Bevrijdingsweg Geen topdrukte
60
PKO-weg Bevrijdingsweg Topdrukte
40
4
Aantal kwartieren file (<45 km/u)
160
3
A59R
2
A59L
1
Bevrijdingsweg Europalaan - Geen
topdrukte
22-10-2013
Geen
topdrukte
28-9-2013
Topdrukte
(20k-25k)
22-9-2013
Topdrukte
(+25k)
7-9-2013
Topdrukte
(20k-25k)
28-8-2013
Topdrukte
(16k-20k)
21-8-2013
Topdrukte
(16k-20k)
15-8-2013
Topdrukte
(20k-25k)
22-6-2013
Topdrukte
(16k-20k)
0
8-6-2013
Topdrukte
(20k-25k)
12:45
12:30
12:15
12:00
11:45
11:30
11:15
11:00
10:45
10:30
10:15
10:00
9:45
9:30
9:15
0
8-5-2013
Geen
topdrukte
Bevrijdingsweg Europalaan Topdrukte
6-5-2013
Topdrukte
(16k-20k)
20
9:00
Restijd (s)
1:30
0:15
T ijd
1:15
00:00
12:45
12:30
12:15
12:00
11:45
11:30
11:15
11:00
10:45
10:30
10:15
10:00
9:45
9:30
9:15
9:00
Topdrukte (+25k)
09:00
02:00
00:00
Topdrukte (16k-20k)
1:00
04:00
Geen topdrukte
15:00
0:45
05:00
18:00
0:30
06:00
Maximale reistijd (min)
Reisijtd (in minuten)
10:00
17
Het beperkte aantal dagen met file op de A59 bevestigt het
vermoeden dat de omleidingschakelingen (2 en 3) in de zomer van
2013 nauwelijks zijn ingezet, simpelweg omdat de triggerwaarde
(snelheid lager dan 45 km/uur) niet is bereikt.
Kanttekening is dat bij beginnende filevorming op de A59 (door
terugslag afrit), verkeer vaak gaat stilstaan op de vluchtstrook terwijl
hier geen meetlussen aanwezig zijn. Deze situaties komen dus niet
terug in de analyse zoals weergegeven in figuur 4. Ook is in dergelijke
gevallen de trigger voor de inzet van de omleidingschakelingen niet
opgekomen (dit gebeurt pas als ook het verkeer op de hoofdrijbaan
stagneert). De gehanteerde meetlocaties voor de analyse zijn
namelijk dezelfde als die worden gebruikt als triggerlocaties in het
regelscenario (en betreffen dus niet de hele wegvakken).
Wat is de omvang van de hinder op topdruktedagen voor het
overige verkeer?
Op topdruktedagen met bezoekersaantallen boven de 20.000 is er
vooral vertraging op de N261 tussen de A59 en de Europalaan.
Tijdens de instroom is de vertraging op dergelijke dagen gemiddeld
70 seconden (t.o.v. dagen met minder dan 20.000 bezoekers).
Op andere wegen (waaronder de N261 vanuit het zuiden en de
Europalaan) is de vertraging beperkt of ontbreekt het aan data over
reistijden. Daarom is de intensiteit op de rechtdoorgaande richting op
de N261 naar het zuiden als maatgevend genomen voor het overige
verkeer (dus niet Efteling gerelateerd). Verder geldt als uitgangspunt
dat de intensiteit ter hoogte van het kruispunt met de Europalaan
representatief is voor het hele traject A59 – Europalaan. Tijdens de
instroom (9:00 – 13:00) bedraagt de gemiddelde intensiteit op deze
richting 2.260 motorvoertuigen.
Een rekensom op basis van het aantal dagen (27), de gemiddelde
intensiteit (2.260) en de gemiddelde vertraging (70) leert dat in 2013
de hinder voor het “overige verkeer” 1.187 voertuigverliesuren was.
18
Welke verbetermogelijkheden zijn er voor de inzet van het
regelscenario?
Voorspelde topdrukte (meer dan 16.000 bezoekers) betekent nog niet
per definitie dat er vertragingen ontstaan tijdens de instroom, zie
grafieken 1 en 3. Pas bij meer dan 20.000 bezoekers is met enige
zekerheid te zeggen dat er daadwerkelijk vertraging optreedt. Toch
wordt verkeer al bij 16.000 bezoekers proactief omgeleid vanaf de
A16 knooppunt Galder en A58 knooppunt Princeville. Vooral vanaf de
A58 knooppunt Princeville is de omrijtijd aanzienlijk, en
ongeloofwaardig, op het moment dat er geen hinder ontstaat op de
reguliere route via de A59 en N261. Het verdient dan ook de
overweging om de trigger voor schakeling 1 (topdrukte) te verhogen.
Omrijtijden naar de Efteling (freeflow en t.o.v. regulier route via A59):
1)
A16 Galder via A58-Tilburg:
+2 minuten
2)
A58 Princeville via A58-Tilburg:
+7 minuten
3)
A16 Zonzeel via A58-Tilburg:
+15 minuten
4)
A59 Hintham via N65-Tilburg:
+9 minuten
5)
A2 Empel via N65-Tilburg:
+13 minuten
Een van de doelen van het regelscenario is het beperken van
filevorming op de A59. Omdat de relatie met topdrukte bij de Efteling
niet structureel is, lijkt het toepassen van triggerlocaties alleen op de
A59 niet zinvol.
De vertragingen op de N261 vanaf de A59 tot aan de Europalaan zijn
groter en treden vaker op dan de filevorming op de A59. Daarom is
het aan te bevelen voor de inzet van de schakelingen 2 en 3
reistijdtriggers toe te passen op de N261 (al dan niet in combinatie
met filetriggers op de A59). Sinds de augustus 2013 is reistijddata van
het traject A59-Europalaan weer beschikbaar via het NDW. Door het
afstemmen van de triggers op bovengenoemde omrijtijden kan het
regelscenario gerichter worden ingezet.
4
Inzet regelscenario
Afbeelding 4
Inzet regelscenario vs. gerealiseerde topdrukte
Wel topdrukte
gerealiseerd
Ook in 2014 is het regelscenario ingezet. Uit de analyse van de
gerealiseerde bezoekersaantallen en de logging van VCZN van de
periode 1 januari t/m 31 december 2014 blijkt het volgende:
–
Er waren 55 topdruktedagen, waarvan 44 in het weekend.
–
Vanaf begin juli is de drempelwaarde voor topdrukte naar
boven bijgesteld van 16.000 naar 20.000 bezoekers. Met
name het aantal doordeweekse topdruktedagen is daardoor
afgenomen. Vanwege deze wijziging is er geen vergelijking
gemaakt tussen verwachte en gerealiseerde topdruktedagen.
–
Het regelscenario is 61 keer ingezet, op 35 topdruktedagen en
op 26 dagen zonder topdrukte.
–
Op een aantal dagen zonder topdrukte is het regelscenario
ingezet vanwege ongevallen op de toeleidende wegen naar de
Efteling. Ook is het regelscenario enkele keren ingezet op
verzoek van Efteling.
–
Vermeldenswaardig is verder dat op 30 mei het regelscenario
is ingezet i.v.m. een schietpartij op A27 waardoor de weg
volledig werd afgesloten voor verkeer. In combinatie met het
verlengen van de openingstijden (na overleg tussen VCZN en
Efteling) is file uitgebleven op de A59 en A27.
–
Op 19 topdruktedagen is het regelscenario niet ingezet. Dit is
een afname t.o.v. 2013 toen dit nog op 28 topdruktedagen het
geval was.
–
Op een deel van de topdruktedagen waren de maatregelen
t.b.v. het verkeer naar de Efteling (deels) opgenomen in een
werk-in-uitvoering regelscenario.
Geen topdrukte
gerealiseerd
4.1
19
35
285
26
Geen inzet
Wel inzet
In 2014 hebben in de omgeving diverse grootschalige
werkzaamheden plaatsgevonden, zoals de reconstructie van de N261
en het groot onderhoud aan de A59 (tweede helft van 2014). Dit heeft
geleid tot een enigszins afwijkend verkeerbeeld. Daarom is in
gezamenlijk overleg besloten om voor 2014 geen uitgebreide
effectevaluatie uit voeren, maar wel een analyse uit te voeren naar de
aangepaste toegangspoort naar het parkeerterrein van de Efteling.
19
4.2
Effecten aanpassing toegang parkeerterrein Efteling
Afbeelding 5
Toegang tot parkeerterrein gezien vanaf Europalaan
In het voorjaar van 2014 heeft de Efteling de toegangspoort naar het
parkeerterrein aangepast, waarbij de capaciteit is vergroot van 2 naar
3 rijstroken. De verwachting is dan ook dat in de zomermaanden van
2014 de filevorming op de Europalaan (en daarmee de N261) is
afgenomen.
Om te bepalen of er sprake is van een verandering in de filevorming
op de Europalaan is een vergelijking gemaakt tussen een vijftal
topdruktedagen in 2013 en in 2014. Als maat voor de filevorming is
het aantal- en de duur van de inzet van het doseerprogramma in de
VRI’s op de Europalaan gehanteerd. De verwachting is dat in 2014
minder vaak en lang is gedoseerd in vergelijking met 2013. Vanwege
de relatie tussen topdrukte bij de Efteling, filevorming op de
Europalaan en filevorming op de N261, is ook onderzocht of er een
verandering in de reistijden op de N261 is opgetreden.
Toelichting doseren
Bij filevorming op de Europalaan wordt met behulp van een filelus net
na het kruispunt met de Horst een doseerprogramma ingeschakeld
waarbij minder verkeer wordt toegelaten.
Er zijn twee programma’s:
–
Bij licht doseren wordt als de snelheid onder de 30 km/uur
daalt, de groentijd van de instromende richtingen met 20%
verminderd.
–
Bij sterk doseren wordt als de snelheid onder de 20 km/uur
daalt, de groentijd van de instromende richtingen met 30%
verminderd.
20
Afbeelding 6
Nieuwe rijstrookindeling richting het parkeerterrein
Tabel 3
Resultaten analyse drukste uur (9:30–10:30)
2013
2014
Verschil
1977
2133
156
864
785
-79
Duur doseren totaal
30:20
34:03
03:43
Duur doseren sterk
26:46
23:57
-02:48
Duur doseren licht
03:35
10:06
06:31
Instroom Europalaan
(aantal motorvoertuigen)
Overig verkeer
(aantal motorvoertuigen)
De analyse voor het drukste uur geeft de volgende resultaten voor
2014, in vergelijking met 2013:
–
Er is een toename van de instroom op de Europalaan (+8%).
–
De hoeveelheid overig verkeer is licht afgenomen, echter de
afname zit op richtingen die gelijktijdig groen heeft met het
instromend verkeer. Daarom mag worden verondersteld dat de
conflictbelasting van het kruispunt vergelijkbaar is. Overigens
is het aanbod van het overige verkeer relatief klein ten
opzichte van de instroom.
–
De totale doseertijd is licht toegenomen, vooral omdat er
langer licht is gedoseerd. Het sterke doseerprogramma is
minder lang actief geweest (zie grafiek 5).
Gezien de manier waarop de doseerprogramma’s functioneren, wijst
een toename van de inzet van het lichte doseerprogramma op een
stijging van de gemiddelde snelheid op de Europalaan.
Hieraan ligt de volgende redenering ten grondslag:
De capaciteit van de toegang naar het parkeerterrein is
vergroot.
de gemiddelde snelheid op de Europalaan gaat omhoog.
het sterke doseerprogramma wordt minder vaak geactiveerd.
het lichte doseerprogramma wordt vaker geactiveerd.
de hoeveelheid instromend verkeer neemt toe.
Conclusie
Als gevolg van de capaciteitsuitbreiding van de toegangspoort naar
het parkeerterrein van de Efteling is de doorstroming op de
Europalaan verbeterd. Ondanks het beperkt aantal geanalyseerde
dagen is het gerechtvaardigd om te stellen dat de
verwerkingscapaciteit met orde grootte 5 – 10% is toegenomen.
Grafiek 5
Duur inzet doseerprogramma’s drukste uur (9:30-10:30)
Vergelijking doseren (duur)
0:45
0:40
0:35
Duuur (uu:mm)
De analyse voor de instroomperiode (9:00–13:00) laat zien dat er een
toename is van de hoeveelheid instromend verkeer (+9%), terwijl er
ongeveer even lang is gedoseerd (zie bijlage 2). Vanwege de brede
instroomperiode van 4 uur is echter niet uit te sluiten dat deze
veranderingen het gevolg zijn van een gewijzigd aankomstenpatroon.
Daarom is nader ingezoomd op het drukste uur (9:30-10:30) tijdens
de instroom.
0:30
0:25
2013
0:20
2014
0:15
0:10
0:05
0:00
Doseren licht
Doseren sterk
Totaal doseren
21
4.3
Kwalitatieve beschouwing
Tijdens een gezamenlijk overleg over de evaluatie van het
regelscenario (d.d. 26 juni 2014) geven alle betrokken partijen
(provincie, Rijkswaterstaat, gemeenten en Efteling) te kennen dat het
inzichtelijk maken van de verkeerskundige effecten van het
regelscenario lastig is. De beleving is echter dat de getroffen
maatregelen een licht positief effect hebben. En vooral, het
regelscenario zorgt voor grip op het verkeer.
Hierbij genoemde aspecten zijn:
–
Er is een goede samenwerking tot stand gebracht; de
verschillende partijen kennen elkaar en er kan snel worden
geschakeld als het nodig is.
–
Randvoorwaarden voor inzet van maatregelen zijn vastgelegd:
dus geen discussie wat er moet gebeuren als het druk is op de
wegen naar de Efteling.
–
Het regelscenario Efteling wordt ook als randvoorwaarde
meegegeven aan andere evenementen en werkzaamheden in
de regio.
–
De ervaringen met het scenario zijn leerzaam als voorbeeld
voor andere (regionale) regelscenario’s.
Voor de toekomst vinden alle betrokkenen het dan ook wenselijk om
de inzet van het regelscenario voort te zetten. En dan bij voorkeur in
de vorm van een regulier operationeel proces en niet meer als een
project, zoals dat nu nog het geval is. Het ligt voor de hand om de
monitoring, (kort-cyclische) evaluatie en beheer van het regelscenario
te beleggen in het nieuw op te richten Regionaal Verkeerskundig
Team.
22
Gezien de groeiambities van de Efteling (5 miljoen bezoekers in
2020) lijkt het noodzakelijk om op ambtelijk niveau breder kijken dan
alleen het regelscenario. Dus ook naar het benutten van de
restcapaciteit op de Europalaan (duurzaam) en de bereikbaarheid van
de regio in bredere zin. In dit kader is het een positief signaal aan de
wegbeheerders dat Efteling ook zelf maatregelen heeft getroffen om
de bereikbaarheid te verbeteren, zoals de capaciteitsuitbreiding bij de
toegangspoort naar het parkeerterrein die in het voorjaar van 2014 is
gerealiseerd (zie afbeeldingen 4 en 5).
De ervaringen die de Efteling in de tweede helft van 2014 met de
aangepaste toegang heeft opgedaan zijn positief:
–
De toestroom kan beter verwerkt worden dan voorheen. Dit
leidt tot minder file.
–
Op extreem drukke dagen is er nog steeds hinder, maar
voornamelijk in de “tussencategorie” (gewoon drukke dagen) is
de hinder verdwenen als gevolg van de verbeterde toestroom.
–
Op de extreem drukke dagen ligt de oorzaak van de hinder
vaak op N261, als gevolg van (kleine) incidenten/pechgevallen
en ook door de werkzaamheden.
–
Ook op het terrein is de afwikkeling beter nu het verkeer met 3
stroken naar binnenkomt en de verschillende delen van het
parkeerterrein simultaan gevuld kunnen worden.
–
Efteling heeft enige tijd nodig gehad voor het
organiseren/inregelen van de inzet van de verkeersregelaars.
Dit verliep in het begin nog niet optimaal, maar is inmiddels
onder controle.
5
Colofon
provincie Noord-Brabant/Regelscenario Efteling
Opdrachtgever provincie Noord-Brabant
Contactpersoon: R.J. Smeets (rjsmeets@brabant.nl)
Project Regelscenario Efteling
Dossier BC7483-100-100
Omvang rapport 23 pagina's
Auteur ir. G.A.J. van der Heijden
Interne controle ing. D.J. Huisman
Projectleider ir. G.A.J. van der Heijden
Projectmanager drs. ing. A.W.H. Erhardt
Datum 24 maart 2015
Naam/Paraaf ir. G.A.J. van der Heijden
23
Royal HaskoningDHV
Larixplein 1
5616 VB Eindhoven
Postbus 80007
5600 JZ Eindhoven
T (040) 250 92 50
F (040) 250 92 51
E eindhoven@rhdhv.com
W www.royalhaskoningdhv.com
Het oorspronkelijke doel van het evaluatieonderzoek was:
“Het bepalen van de verkeerskundige effecten
maatregelen uit het regelscenario Efteling”.
van
de
De effecten worden zoveel mogelijk kwantitatief uitgedrukt in
verkeerskundige grootheden als reistijd, snelheid en intensiteit. Hierbij
wordt een vergelijking gemaakt tussen een 0-meting, zonder inzet van
het regelscenario en een 1-meting, met inzet van het regelscenario.
Tijdens het onderzoek is het niet mogelijk gebleken een betrouwbare
0-meting te selecteren uit de beschikbare data vanwege een
onvolledige
logging
van
VCZN.
Eventueel
opgetreden
verkeerskundige effecten kunnen dan ook niet worden toegewezen
aan het regelscenario.
Deze bijlage beschrijft de gehanteerde aanpak op basis waarvan
bovenstaande conclusie is getrokken.
Aanpak op hoofdlijnen
Royal HaskoningDHV hanteert voor effectevaluaties van
regelscenario’s een pragmatische, getrapte methodiek, die naadloos
aansluit op de “Leidraad evaluatie regelscenario’s” van
Rijkswaterstaat (versie 2.0, d.d. 23 april 2012). De methodiek is
gericht op de vraag of de maatregelen op de locatie waar deze
ingrijpen op de verkeersstroom een verandering teweeg brengen. Zo
ja, dan kan worden onderzocht of effecten op traject- of
netwerkniveau aan de regelscenario’s toegeschreven kunnen worden.
Zo nee, dan hebben eventueel geconstateerde effecten een andere
oorzaak.
Voordat de eventuele effecten vastgesteld kunnen worden, dient eerst
een aantal voorbereidende stappen doorlopen te worden:
–
opstellen hypothesen;
–
keuze traject, perioden en dagdelen;
–
dataverzameling;
–
verwijderen van afwijkende dagen;
–
in kaart brengen omgevingsfactoren;
–
dataselectie;
–
berekenen en analyseren van indicatoren (zie hoofdstuk 3).
Hypothesen
Overeenstemming over de te verwachten effecten is bij de evaluatie
van een regelscenario van groot belang. Daarom is gebruik gemaakt
van hypothesen, die vooraf en in overleg met de opdrachtgever zijn
opgesteld en tijdens de evaluatie zijn getoetst. Hypothesen helpen
met het koppelen van concrete indicatoren aan de onderzoeksvragen.
Voor de gehanteerde hypothesen zie Tabel 4.
Keuze traject, perioden en dagdelen
Op basis van de geselecteerde indicatoren is een vergelijking
gemaakt tussen de 0-meting, zonder inzet van het regelscenario en
de 1-meting, met inzet van het regelscenario. Hierbij zijn de volgende
trajecten/kruispunten, perioden en dagdelen gehanteerd:
–
Trajecten/kruispunten
o A59R: Hooipolder – Waalwijk
o A59L: Empel – Waalwijk
o N261: A59 – Europalaan
o A/N261 Tilburg-Noord – Europalaan
o Kruispunt N261-Europalaan
o Kruispunt Europalaan-Horst
Tabel 4 Hypothesen
Schakeling
Doel
Hypothese
Niveau
Indicator
Opmerking
Druktekalender
Voorbereiden inzet
1. Het regelscenario is op alle
Proces
Bezoekersaantallen
Grenswaarde: >16.000 bezoekers
regelscenario
topdruktedagen ingezet
S1 Advies
Afname van de
2. Toename intensiteit A/N261
Maatregel
Intensiteit A/N261 Tilburg-
-
instroom
verkeersdruk op de
Tilburg-Noord – Kaatsheuvel
A59R Hooipolder –
3. Afname intensiteit N261
Waalwijk en N261
Waalwijk – Kaatsheuvel
Waalwijk –
4. Gelijkmatigere verdeling
Kaatsheuvel
instroom Europalaan vanaf de
Noord – Kaatsheuvel
Maatregel
Maatregel
Traject
Zie S1.
-
Intensiteit A59 Hooipolder –
Verwachting is dat een toename van de intensiteit op de A58 niet
Waalwijk
aantoonbaar is en wordt daarom niet onderzocht. (Geldt ook bij 8.)
Trajectsnelheid A59R
Hooipolder – Waalwijk
Traject
S3 Omleiden
-
(signaalgroepen 1 en 9)
Maatregel
7. Betere doorstroming N261
Verhouding intensiteiten VRI
N261-Europalaan
6. Betere doorstroming A59
-
Kaatsheuvel
N261
5. Afname intensiteit A59
Intensiteit N261 Waalwijk –
Trajectsnelheid N261
-
-
De hypothesen voor schakeling 3 zijn dezelfde als voor schakeling
1. Echter wordt bij inzet van schakeling 3 een groter effect
instroom
verwacht dan bij inzet van alleen schakeling 1.
A59R/N261
S4 Omleiden
Afname van de
8. Afname intensiteit A59
instroom
verkeersdruk op de
Empel – Waalwijk
A59L/N261
A59L Empel –
Maatregel
Intensiteit A59 Empel –
Deels zijn de hypothesen (2, 3, 4 en 7) voor schakeling 4 dezelfde
Waalwijk
als voor schakeling 1. Echter wordt bij inzet van schakeling 4 een
groter effect verwacht dan bij inzet van alleen schakeling 1.
Waalwijk en N261
9. Betere doorstroming A59
Waalwijk –
Empel – Waalwijk
Traject
Trajectsnelheid A59R
-
Empel – Waalwijk
Kaatsheuvel
Instroom
Vergroten instroom
10. Toename intensiteit
programma VRI
naar Efteling
Europalaan richting Efteling
Uitstroom
Vergroten uitstroom
11. Toename intensiteit
programma VRI
naar N261
Europalaan richting N261
Regelscenario
Verbeteren
12. Afname reistijd naar
overall
doorstroming naar
Efteling
Maatregel
Intensiteit VRI’s Europalaan
Randvoorwaarde meenemen: melding filelus (inschakelen
Maatregel
Intensiteit VRI’s Europalaan
-
Netwerk
Reistijden A59 en N261
-
Netwerk
Voertuigverliesuren
Bij voldoende representatieve data wordt een vertaling gemaakt
doseren)
Efteling
Hinder overig
13. Afname filevorming op
verkeer beperken
wegen naar Efteling
naar het aantal voertuigverliesuren.
–
–
Perioden
o 1 april 2013 t/m 31 oktober 2013: uit deze periode
zijn een 0-meting (topdrukte zonder inzet
regelscenario) en een 1-meting (topdrukte met inzet
regelscenario) geselecteerd.
Dagdelen
o Instroom: 9:00-13:00 (na de ochtendspits)
o Uitstroom: 18:00-22:00 (na de avondspits)
Dataverzameling
Voor het uitvoeren van een effectevaluatie is het noodzakelijk de
juiste log- en meetgegevens beschikbaar te hebben. In dit onderzoek
is gebruik gemaakt van de volgende databronnen:
–
Reistijden en trajectsnelheden A59/N261 (Be Mobile/NDW).
–
Intensiteiten VRI’s N261 – Europalaan, Europalaan – Horst en
A59 – N261 (provincie Noord-Brabant).
–
Logging VRI’s N261 – Europalaan en Europalaan – Horst en
A59 – N261 (provincie Noord-Brabant).
–
Logging inzet scenario en incidenten A59 en N261 (VCZN).
–
Bezoekersaantallen Efteling (Efteling, vertrouwelijk).
–
Historische weersgegevens (KNMI, weerstation Gilze – Rijen).
Verwijderen van afwijkende dagen
Om vergelijkbare en representatieve datasets te verkrijgen, zijn vooraf
dagen met extreme situaties en omstandigheden verwijderd.
Extreme weersomstandigheden
In 2013 was er sprake van één topdruktedag met extreme neerslag:
27 juli. Deze dag is buiten beschouwing gelaten.
Dagen met ontbrekende data
Er zijn in 2013 enkele perioden waarvan VRI data ontbreken:
–
10 mei t/m 16 juni (alle data)
–
1 april t/m 11 april en 18 september t/m 1 oktober (richting
sg01 ontbreekt, zie afbeelding 1)
Deze perioden zijn niet meegenomen in de evaluatie.
Werk in uitvoering en grote incidenten
Onderstaande dagen zijn niet in de evaluatie meegenomen omdat
bekend is dat er werkzaamheden en/of grote incidenten hebben
plaats gevonden:
–
21, 22, 28 en 29 september (weekendafsluitingen A58 Gilze –
knooppunt de Baars met omleidingsroute via de A59).
In kaart brengen omgevingsfactoren
Bij de selectie van vergelijkbare dagen is het van beland rekening te
houden met diverse “omgevingsfactoren” (zie Tabel 5). Hierbij zijn
bezoekersaantallen en verkeersvraag de primaire selectiecriteria.
Daarnaast wordt gestreefd naar datasets die vergelijkbaar zijn qua
weersomstandigheden, aantal kleine incidenten en verdeling van
werk- en weekenddagen.
Bezoekersaantallen
Het aantal bezoekers is bepalend voor de ernst van de
verkeershinder op de wegen naar de Efteling. Ook de inzet van het
regelscenario is hierop gebaseerd. In de voorbereiding op de inzet
van het regelscenario is een zogenaamde druktekalender opgesteld
waarbij is aangegeven op welke dagen “topdrukte” wordt verwacht en
inzet van het regelscenario gewenst is. Topdrukte is gedefinieerd als
een dag waarop meer dan 16.000 bezoekers worden verwacht. In
2013 waren er 63 topdruktedagen.
Verkeersvraag
Naast de hoeveelheid bezoekers is ook het “reguliere verkeer” van
invloed op de verkeersafwikkeling op de wegen naar de Efteling.
Daarom is de totale hoeveelheid verkeer op het kruispunt N261Europalaan tijdens de instroom (9:00-13:00) in beschouwing
genomen.
Tabel 5
Overzicht omgevingsfactoren dataselectie
Totaal
Aantal
Aantal
Aantal
Gem. etmaal
Gem. aantal
Gem.
Verkeers-
Totaal
temperatuur
uren zon per
neerslag
vraag
aantal
dag
in MM
in mvt.
incidenten
aantal
topdrukte
topdrukte
dagen
dagen
dagen
dagen
scenario
voorzien
ingezet
per dag
(9-13:00)
214
63
61
35
14,4
5,9
2,1
10924
10
0-meting (selectie)
14
14
8
0
16,9
4,9
1,3
11.180
1
1-meting (selectie)
14
14
12
14
17,3
6,7
0,5
11.118
0
-
0
4
-
0,4
1,8
-0,8
-0,6 %
-1
2013 (totaal)
Verschil
Dataselectie
Het regelscenario is in 2013 op 35 van de 63 topdruktedagen ingezet,
waarvan 14 keer als onderdeel van een werk-in-uitvoering scenario.
Deze 35 dagen hebben gediend als basis voor de (concept) 1-meting;
uit de overige 28 topdruktedagen is de (concept) 0-meting geselecteerd.
Bij de selectie van representatieve dagen is de 1-meting “leidend”. Met
andere woorden: op basis van de kenmerken van de 1-meting
(topdrukte met inzet scenario) is geprobeerd een vergelijkbare set
dagen te selecteren uit de 0-meting (topdrukte zonder inzet scenario).
Voor een goede vergelijking tussen beide meetperioden is het wenselijk
dat de selecties van dagen vergelijkbaar zijn voor wat betreft de
verkeersvraag en bezoekersaantallen. In overleg met de provincie
Noord-Brabant is besloten beide criteria strikt toe te passen en datasets
te hanteren met een vergelijkbare verkeersvraag en bezoekersaantallen
(verschil <1 %, zie Tabel 5).
De voorgestelde datasets voor 0- en 1-meting bevatten 14 dagen (6
werkdagen, 8 weekenddagen) uit beide meetperioden. Bij het toetsen
van de datasets is gebleken dat de logging van VCZN een aantal hiaten
vertoont, vermoedelijk als gevolg van de introductie van een nieuw
logsysteem. In de overgangsperiode naar het nieuwe systeem is
waarschijnlijk de inzet van het regelscenario een aantal keren niet
gelogd (of verloren gegaan). Hierdoor bestaat het risico dat in de 0meting dagen zijn opgenomen waarop het regelscenario wel is ingezet.
Gevolg is dat mogelijke effecten van het regelscenario ook aanwezig
zijn in de 0-meting. Een goede vergelijking tussen 0- en 1-meting is
daardoor niet mogelijk omdat eventuele effecten tegen elkaar wegvallen.
Voor de analyses is gebruik gemaakt van de logfiles van de VRI’s op de
Europalaan, de bezoekersaantallen van de Efteling en de reistijden op
de N261. Als analyseperioden zijn de maanden juli, augustus en
september van 2013 en 2014 gehanteerd.
Per dag zijn de volgende aspecten in beeld gebracht:
–
Reistijd: gemiddelde reistijd tijdens instroom (9:00-13:00) op de
N261 vanaf de A59 tot de Efteling.
–
Bezoekers: aantal bezoekers per dag (>20.000 is topdrukte).
–
Instroom (sg102): aantal motorvoertuigen op de Europalaan wat
op het kruispunt met de Horst rechtdoor rijdt richting Efteling.
–
Duur doseren licht: tijdsduur dat uitgang doseren licht is
geactiveerd (hele dag). Bij doseren licht wordt als de snelheid op
de Europalaan daalt onder de 30 km/uur, de groentijd van de
instromende richtingen met 20% verminderd.
–
Aantal doseren licht: aantal keer dat uitgang doseren licht is
geactiveerd (hele dag).
–
Duur doseren sterk: tijdsduur dat uitgang doseren sterk is
geactiveerd (hele dag). Bij doseren sterk wordt als de snelheid op
de Europalaan daalt onder de 20 km/uur, de groentijd van de
instromende richtingen met 30% verminderd.
–
Aantal doseren sterk: aantal keer dat uitgang doseren sterk is
–
Duur instroom koppeling: tijdsduur dat uitgang kop01102 is
–
5 juli t/m 4 augustus 2013: geen van beide doseerprogramma’s is
actief geweest.
1 en 2 juli 2014: geen reistijden N261 beschikbaar.
1 juli t/m 29 augustus 2014: de instroomkoppeling is niet actief
geweest. Dit is het gevolg van een uitgeschakelde detectielus.
Vermoedelijke oorzaak voor het uitschakelen zijn de
werkzaamheden op de N261.
12 en 13 augustus 2014: geen VRI loggings beschikbaar.
–
–
–
Uit de dagen met volledige beschikbaarheid van data is vervolgens een
selectie gemaakt van vergelijkbare topdruktedagen in 2013 (0-meting)
en 2014 (1-meting). De selectie bestaat uit 5 vergelijkbare dagen uit
zowel 2013 als 2014, waarbij het gemiddelde aantal bezoekers in 2014
iets hoger ligt dan in 2013 (3%).
Tabel 6
Resultaten dataselectie instroom
Gemiddeld aantal bezoekers
Gemiddelde reistijd N261 (sec)
Instroom in aantal motorvoertuigen
2014
Verschil
24.537
736
316
363
47
4673
5091
418
0:11:20
0:25:22
0:14:02
Aantal doseren licht
6,0
20,0
14,0
Duur doseren sterk
1:01:34
0:47:11
-0:14:23
6,0
20,8
14,8
1:12:34
2:05:25
0:52:52
Duur doseren licht
Aantal doseren sterk
Op een aantal dagen ontbreken (deels) data; deze dagen zijn niet
opgenomen in de analyses:
–
1 juli t/m 4 juli 2013: het lichte doseerprogramma is een groot
aantal keer geactiveerd.
2013
23.801
Duur instroom koppeling
In de grafieken op de volgende pagina is het verloop van de instroom en
de duur van het beide doseerprogramma’s weergegeven.
Grafiek 7
Grafiek 6
Duur doseren
Instroom Europalaan
800
700
700
600
500
400
2013
300
2014
Duur in seconden
Aantal motorvoertuigen
600
500
400
300
200
200
100
100
0
0
2013 Licht
2013 Sterk
2014 Licht
2014 Sterk

Deprecated: mysql_connect(): The mysql extension is deprecated

Transcription

Similar documents

over - Rabobank

Masterplan 2020

Denkend over Duurzaam Veilig

De balans opgemaakt. Duurzaam Veilig 1998-2007

De pijn-toolkit - The Pain Toolkit

Verkeersplan

PDF - Stichting Stellingwarver Schrieversronte

Schoonmaakbedrijf

N34 traject Odoorn - Klijndijk