docPodgorica - Univerzitet Mediteran
download 
Report Transcription
Podgorica - Univerzitet Mediteran
UNIVERZITET „MEDITERAN“ PODGORICA VODIČ ZA STUDENTE SADRŽAJ Strana 3 ATLAS grupa Strana 15 Fakultet za turizam Bar - MTS - „Montenegro Tourism School” Strana 31 Fakultet za poslovne studije „Montenegro Business School” - MBS Strana 49 Fakultet za informacione tehnologije - FIT Strana 67 Fakultet vizuelnih umjetnosti - FVU Strana 81 Pravni fakultet - PF Strana 95 Fakultet za strane jezike - FSJ 2 Univerzitet „Mediteran” Podgorica je dio Atlas grupe koja je, od momenta osnivanja do danas, izrasla u jednu od najznačajnijih kompanija u jugoistočnoj Evropi. Protekle godine rasta, razvoja, hrabrih ideja i ostvarenih ciljeva samo su dokaz da vizija, odlučnost, saradnja i dobra poslovna etika vode do uspjeha i osiguravaju dobar potencijal za budućnost. Vrsno poslovanje, kao osnova konkurentnosti, rezultat je poslovne filozofije Atlas Grupe „Uvijek uz najbolje”. Ovaj poslovni kredo se sprovodi u svim članicama Atlas Grupe, jer su dobra partnerstva i objedinjen nastup bitan preduslov za sticanje poslovne prednosti u odnosu na konkurenciju. Atlas Grupu čini preko 25 članica u Crnoj Gori, Srbiji, Rusiji i Kipru. Članice Atlas Grupe djeluju u veoma razgranatom spektru poslovnih djelatnosti: investiciono bankarstvo, brokerske usluge, proizvodnja, farmacija, trgovina, konsalting, građevinarstvo, inženjering, hotelijerstvo, turizam, radio i televizija, umjetnost, obrazovanje i sport. Atlas Grupa je organizovana kao moderna menadžment grupa koja ima za cilj unapređenje postojećih aktivnosti, investiranje u nove projekte i stvaranje sinergije između članica grupe. U Crnoj Gori i Srbiji, Atlas Grupa aktivno doprinosi razvoju društva u domenima edukacije, kulture i sporta. U uvjerenju da prosperitet crnogorskog društva počiva na afirmaciji mladih i obrazovanih ljudi, Atlas fondacija je 2000. godine počela sa dodjeljivanjem Atlas stipendija najboljim studentima svih crnogorskih fakulteta. Ovim projektom potvrđuje se posvećenost Atlas Grupe društveno odgovornom djelovanju kroz stalnu podršku obrazovanju koje konačno pomaže društvenom i ekonomskom osnaživanju društva. Atlas Grupa je prepoznala obrazovanje kao ključ uspjeha vjerujući da budućnost i napredak ekonomije i čitavog društva u velikoj mjeri zavise od obrazovanih ljudi. Nakon jedanaest godina, projekat Atlas stipendije obezbijedio je reputaciju motivisanjem mladih ljudi tokom njihovih studija, a mnogi od njih dobijaju podršku Atlas Grupe i kasnije. Od osnivanja Univerziteta „Mediteran„ Podgorica, mnogi naši studenti dobitnici su Atlas stipendije. Neki od njih su nakon sticanja diploma postali dio profesionalnog tima neke od članica Atlas Grupe i na taj način dali svoj doprinos daljem razvoju i prosperitetu cijele Grupe. VODIČ ZA STUDENTE 3 Riječ rektora Poštovani budući akademci, Čast nam je i veliko zadovoljstvo što ste se odlučili da postanete dio akademske zajednice Univerziteta „Mediteran” Podgorica. Naš univerzitet vam nudi savremene studijske programe koji su utemeljeni na usklađenosti teorijskih i praktičnih znanja i u potpunosti su prilagođeni aktuelnim kretanjima na tržištu rada. Profesori, asistenti i saradnici našeg univerziteta će vam tokom studija svojim znanjem, iskustvom, entuzijazmom i bezrezervnom podrškom pomoći da steknete specijalizovana znanja koja će vam omogućiti da u potpunosti odgovorite izazovima savremenog poslovanja. I ne samo to! Svojim izborom otvarate brojne mogućnosti kada je u pitanju vaš profesionalni angažman, ne samo u okviru našeg univerziteta, već i cijele Atlas Grupe, čiji smo član. Na taj način stičete priliku da unaprijedite i usavršite znanja, vještine i kompetencije stečene u toku školovanja, ali i da date svoj doprinos budućem razvoju i prosperitetu cijele Grupe. Iskoristite svoju šansu i steknite znanja za novi milenijum! rektor prof. dr Slobodan Backović VODIČ ZA STUDENTE 5 Adresa: Vaka Ðurovića bb, 81 000 Podgorica Telefon: +382 (0) 20 409 204 Fax: +382 (0) 20 409 232 E-mail: rektorat@unimediteran.net Web: www.unimediteran.net Rektor prof. dr Slobodan Backović slobodan.backovic@unimediteran.net Izvršni direktor Manolina Bašović manolina.basovic@unimediteran.net Prorektor prof. dr Janko Radulović janko.radulovic@unimediteran.net 6 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Zamjenik izvršnog direktora mr Anđela Jakšić Stojanović office@unimediteran.net +382 (0) 20 409 200 Generalni sekretar mr Dragica Anđelić dragica.a@unimediteran.net +382 (0) 20 409 231 Kancelarija za međunarodnu saradnju Milena Ðekić milena.djekic@unimediteran.net +382 (0) 20 409 218 Poslovni sekretar Bojana Mladić rektorat@unimediteran.net +382 (0) 20 409 204 Univerzitet “Mediteran” Podgorica Univerzitet „Mediteran” Podgorica je prvi privatni univerzitet u Crnoj Gori, osnovan 30. maja 2006. godine. Od svog osnivanja Univerzitet radi kao jedinstven pravni subjekat u skladu sa principima Bolonjske deklaracije. Univerzitet je akreditovana i licencirana institucija koju čini šest fakulteta: FAKULTET ZA TURIZAM BAR - MTS „MONTENEGRO TOURISM SCHOOL” FAKULTET ZA POSLOVNE STUDIJE „MONTENEGRO BUSINESS SCHOOL” -MBS FAKULTET ZA INFORMACIONE TEHNOLOGIJE - FIT FAKULTET VIZUELNIH UMJETNOSTI - FVU FAKULTET ZA STRANE JEZIKE - FSJ PRAVNI FAKULTET - PF Kvalitet studijskih programa svih fakulteta Univerziteta provjeravan je 2008. godine od strane ekspertske komisije Savjeta za visoko obrazovanje. Univerzitet je reakreditovan za period od narednih pet godina što je pokazatelj visokog kvaliteta našeg rada. U izvještaju ekspertskog tima, između ostalog, stoji: „Tim je bio veoma iznenađen koliko se Univerzitet „Mediteran” za kratko vrijeme razvio i stvorio solidnu osnovu za brz budući razvoj s ambicijom da postane kvalitetan regionalni univerzitet”. Univerzitet je jasno i osmišljeno opredijeljen da sistematski i organizovano unapređuje kvalitet studija kako bi bio savremen, fleksibilan, uporediv, konkurentan i efikasan. U tom smislu, a u skladu sa Bolonjskim procesom, kontinuirano radimo na podizanju nivoa kvaliteta svih univerzitetskih aktivnosti: nastave, studijskih programa, sistema ocjenjivanja baziranog na uvođenju Evropskog sistema za akumulaciju i prenos kredita – ECTS, udžbenika i literature, opremljenosti učioničnog i drugog prostora, informacionog sistema, naučnoistraživačke djelatnosti, izdavačke djelatnosti, selekcije nastavnog kadra i administrativnog osoblja, bibliotetske djelatnosti, permanentnog obrazovanja i drugih standarda. MEÐUNARODNA SARADNJA Univerzitet „Mediteran” Podgorica kontinuirano radi na uspostavljanju i unapređenju saradnje sa evropskim i svjetskim univerzitetima. To podrazumijeva realizaciju brojnih aktivnosti kao što su: razmjena nastavnika i studenata, realizacija zajedničkih istraživačkih projekata, učešće na seminarima i drugim akademskim skupovima, realizacija programa stručnog usavršavanja kao i druge aktivnosti kojima je svrha promovisanje akademske saradnje. Neke od najznačajnijih ustanova visokog obrazovanja sa kojima Univerzitet „Mediteran” Podgorica ima potpisan ugovor o bilateralnoj saradnji su: VODIČ ZA STUDENTE 7 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Univerzitet Singidunum, Beograd, Srbija Filološki fakultet Univerziteta u Beogradu, Srbija Univerzitet u Banja Luci, Republika Srpska Akademija za diplomatiju i bezbednost, Beograd, Srbija Beogradska bankarska akademija, Beograd, Srbija UniAdrion Executive Secretariat, Ravenna, Italy Univerzitet „Džemal Bijedić”, Mostar, Bosna i Hercegovina Institut ekonomskih nauka, Beograd, Srbija Fakultet za državne i evropske studije, Crna Gora West Coast University, Panama IFAM Business School, Paris, France Univerzitet u Nišu, Niš, Srbija Università degli studi di Bari, Bari, Italia Univerzitet „Goce Delčev”, Štip, Makedonija Univerzitet u Ljubljani, Ljubljana, Slovenija The International Independent University of Environmental and Political Sciences, Moscow, Russia M.A.I - Moscow Aviation Institute, Moscow, Russia Megatrend Univerzitet, Beograd, Srbija University of Debrecen, Debrecen, Hungary University „S.Strogranov”, Moscow, Russia The Russian State University for the Humanities, Russia EPOKA University, Tirana, Albania EMUNI University, Portorož, Slovenia Center for Surface and Vacuum Research, Moscow, Russia Diplomatic Academy of Ukraine, Kyiv, Ukraine Federal State Unitary Enterprize „Vneshtehnika”, Russia Federal State Research and Design Institute of Rare Metal Industry „Giredmet”, Russia University of Trakya, Turkey HISPAN - Instituto Superior de Estudieos Hispanicos, España 8 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN • Siena Art Institute, Siena, Italia • C.U.A.M. – Consorzio Universitario Africa a Mediterraneo, Benevento, Italia • ALUm – Adriatic Linked Universities, Casamassima, Italia • Istanbul Aydin University, Istanbul, Turkey • Hellenic American Union, Athens, Greece • NEXT International Business School, Madrid, España Univerzitet aktivno učestvuje i u evropskim programima saradnje kao što su TEMPUS, ERASMUS MUNDUS, CEEPUS, UGRAD, ERASMUS i sl. Kancelarija za međunarodnu saradnju redovno organizuje info dane u cilju promivisanja ovih programa i projekata mobilnosti, obavještava studente i osoblje Univerziteta o aktuelnim konkursima za stipendije, seminare, konferencije i studijsku praksu. Takođe, u kancelariji studenti i osoblje Univerziteta mogu dobiti i sve druge relevantne informacije i stručnu pomoć u vezi sa procesom i načinom apliciranja, kako na projektima mobilnosti tako i na drugim projektima koji doprinose razvoju i prosperitetu Univerziteta. Od jula 2010. godine Univerzitet je partner u međunarodnom projektu mobilnosti EUROWEB (EUropean Research and EducatiOnal Collaboration with WEstern Balkans), zahvaljujući kome naši studenti jedan dio svog školovanja mogu provesti na nekom od prestižnih evropskih univerziteta, kao što su Westminster University (London, Velika Britanija), University of L’Acquila (Italja), VU University (Amsterdam, Holandija), University of Paderborn (Njemačka), Abo Academy (Finska), Sofia University St. Kliment Ohridski (Bugarska), Politechnica University Bucharest (Rumunija) ili Universitat de les Illes Baleares (Španija). STUDENTI NA PROGRAMIMA MOBILNOSTI Kristina Lazarević, student III godine Fakulteta za strane jezike „Moj izbor nakon završene gimnazije bio je Univerzitet „Mediteran”, prvenstveno zato što mi je pružio studijski program koji me interesovao, a kao dobitnicu Luče i titule Ðaka generacije oslobodio me plaćanja školarine. Istraživajući nastavni kadar, bila sam zadovoljna predavačima na mom smjeru što je samo učvrstilo moju odluku. Izuzetno bitna stvar za sve studente je da univerzitet koji odaberu podržava studijske razmjene i pruža studentima priliku da se školuju i usavršavaju van granica naše zemlje. Univerzitet „Mediteran” podržava studijske razmjene. Drugu godinu studija provela sam na univerzitetu u SAD-u kao stipendista GLOBAL UGRAD programa, a sada sam stipendista Erasmus Mundus projekta mobilnosti EUROWEB. Veoma sam zadovoljna svim što mi je ovaj program pružio kao i saradnjom sa oba univerziteta – Univerzitetom „Mediteran” koji je iako smo daleko uvijek na „vezi” putem Interneta ili telefona da nam pomogne u nekim iznenadnim situacijama koje nas zadese, i Univerzitet Malardalen koji nas je prihvatio kao svoje studente. Osjećam se kao kod kuće. Danas kao studentkinja završne godine, zadovoljna sam svojim izborom i svim što mi je Univerzitet „Mediteran” pružio u toku ove tri godine. Stručni predavači, zanimljiv nastavni program, mogućnost razmjene studenata, učestvovanje u kreativnim promocijama fakulteta, konferencije, sajmovi obrazovanja... – da, sve su to prednosti ovog univerziteta.” Viktor Husag, student II godine Fakulteta za poslovne studije „Montenegro Business School” „Odabrao sam Univerzitet „Mediteran” Podgorica zato što mi je stalo do kvaliteta obrazovanja, motivišućeg ambijenta za napredak i perspektivne budućnosti. Stručni kadar je pažljivo odabran i stiže iz raznih zemalja u regionu. Univerzitet „Mediteran” mi je svojim programima mobilnosti omogućio usavršavanje na raznim univerzitetima u Evropi i samim tim ispunio moja očekivanja.” VODIČ ZA STUDENTE 9 DODJELA POČASNIH DOKTORATA Univerzitet „Mediteran” Podgorica je u periodu od 2008. do 2011. godine dodijelio tri počasna doktorata. DODJELA POČASNOG DOKTORATA PROF. DR FILIPU KOTLERU Godine 2008. dodijeljen je počasni doktorat prof. dr Filipu Kotleru, najpoznatijem svjetskom stručnjaku iz oblasti marketinških istraživanja, naučniku izuzetnog kapaciteta i svjetskog renomea. Prof. dr Filip Kotler se odazvao na poziv Univerziteta „Mediteran” Podgorica i održao seminar na temu „Kako se izboriti sa osnovnim marketinškim izazovima”. Svečana promocija počasnog doktorata održana je 21. juna 2008. god. na Fakultetu za turizam Bar - MTS - „Montenegro Tourism School” u Baru. Tom prilikom rektor Univerziteta „Mediteran” Podgorica, prof. dr Janko Radulović, u prisustvu najistaknutijih ličnosti Crne Gore, čelnika Atlas Grupe, akademskog osoblja i studenata Univerziteta, uručio je profesoru Kotleru diplomu doctor honoris causae. 10 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN DODJELA POČASNOG DOKTORATA DR ŽELJKU BOGETIĆU Na Fakultetu za turizam Bar – MTS – „Montenegro Tourism School” 24. maja 2010.godine dodijeljen je počasni doktorat dr Željku Bogetiću, istaknutom naučnom radniku, autoru brojnih knjiga, monografija i naučnih članaka, predavaču na najprestižnijim svjetskim univerzitetima, vodećem ekonomisti i koordinatoru za ekonomska pitanja Svjetske banke. Diplomu je dr Željku Bogetiću uručio rektor Univerziteta, prof. dr Stevan Popović. Nakon svečane promocije, dr Bogetić je održao zapaženo predavanje na temu „Ekonomska politika nakon Velike recesije”. DODJELA POČASNOG DOKTORATA PREDSJEDNIKU BILU KLINTONU Na Fakultetu za turizam Bar MTS – „Montenegro Tourism School” 2011. godine održana je svečana promocija počasnog doktorata koji je Univerzitet „Mediteran” dodijelio gospodinu Bilu Klintonu, predsjedniku Sjedinjenih Američkih Država u periodu od 1993. do 2001. godine, cijenjenom profesoru prava, dobitniku brojnih počasti, nagra- da i priznanja, osnivaču „William J. Clinton Foundation” i pokretaču „Clinton Global Initiative” sa ciljem unapređenja naučnotehnoloških inovacija, implementacije novih tehnologija, rješavanja problema siromaštva, etničkih i religioznih sukoba itd. Diplomu je gospodinu Klintonu uručio dr Duško Knežević, predsjednik Atlas Grupe, a nakon svečane promocije predsjednik Klinton je održao prigodno predavanje najboljim studentima crnogorskih univerziteta. STUDENTSKI PARLAMENT (SPUM) Studentski parlament Univerziteta „Mediteran” - SPUM, Podgorica je predstavničko tijelo osnovano sa ciljem realizacije projekata koji su značajni za studente. DISTANCE LEARNING SYSTEM (DLS) Mogućnost za učenje i testiranje na daljinu preko Interneta postaje potreba svakog univerziteta, fakulteta ili više škole. Razvoj „Distance Learning-a” u svijetu, danas je dostigao jednu od prelomnih tačaka. Veliki broj svjetski priznatih visokoškolskih ustanova u svom programu studija kao obavezan izbor savremenog načina obrazovanja primjenjuje ovaj način učenja koji je postao i naša stvarnost. Fakultet za informacione tehnologije, Fakultet za turizam Bar - MTS - „Montenegro Tourism School”, Fakultet za poslovne studije „Montenegro Business School”, Pravni fakultet i Fakultet za strane jezike u okviru svog programa nude Distance Learning System. Fakultet za informacione tehnologije je prilikom pripreme uvođenja ovakvog načina obrazovanja vodio računa o preporukama i iskustvima vodećih svjetskih institucija i organizacija koje propisuju određene standarde i sisteme za obezbjeđenje kvaliteta prilikom izvođenja nastave na daljinu. Neki od najznačajnijih projekata koje Studentski parlament realizuje su: Debatni klub Na Univerzitetu postoji Debatni klub koji se sastaje jednom nedjeljno. Klub ostvaruje izuzetne rezultate na raznim takmičenjima, kako u zemlji, tako i u inostranstvu. Na poslednjem državnom debatnom takmičenju studenata za najboljeg debatera Crne Gore, proglašena je upravo studentkinja Debatnog kluba Univerziteta „Mediteran” Podgorica. Debatni klub je otvoren za sve studente, a periodično se organizuju i javne debate na različite teme. Volonterski klub Studenti su oformili i Volonterski klub u okviru koga se vrlo često organizuju edukativni treninzi, ali i razne dobrotvorne akcije. Jedna VODIČ ZA STUDENTE 11 od aktivnosti koja je posebno privukla pažnju je humanitarna akcija „I mi smo nekad bili djeca” koju su studenti Univerziteta „Mediteran” Podgorica realizovali u saradnji sa Crvenim krstom povodom Međunarodnog dana djeteta. kova. To je studentima odlična prilika da se dobro zabave, upoznaju mlade ljude iz cijelog svijeta i sa njima razmijene mišljenja, iskustva i stavove, ali i da se upoznaju sa kulturnim i društvenim zbivanjima, kako u zemlji, tako i u inostranstvu. Studijske posjete i gostujuća predavanja Studenti Univerziteta „Mediteran” redovno posjećuju razne državne organe i institucije, kompanije i organizacije koje su povezane sa oblašću koju izučavaju. Na taj način im je omogućeno da teorijska znanja koja steknu na fakultetu, nadograde znanjima i vještinama iz prakse. Važno je istaći da je ostvarena i saradnja sa međunarodnom organizacijom IAESTE koja svake godine studentima Univerziteta „Mediteran” Podgorica dodjeljuje određeni broj plaćenih praksi u inostranstvu. Izleti, putovanja, žurke SPUM se pobrinuo za aktivan život studenata i nakon nastave, pa tako, studenti često organizuju jednodnevne izlete i putovanja koji predstavljaju idealnu priliku da se studenti odmore od ispitnih ro- 12 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN U saradnji sa turističkim agencijama svake godine organizujemo ekskurzije i putovanja. Tokom nekoliko proteklih godina organizovano je više ekskurzija, na kojima su studenti kroz druženje i zabavu, imali priliku da se upoznaju sa istorijom i kulturom najljepših gradova Evrope (Barselonom, Parizom, Venecijom, Monte Karlom, Firencom, Nicom, Kanom, Krfom, Bečom, Minhenom...). Takođe, predstavnici Studentskog parlamenta organizuju i brojne tematske žurke i zabave, filmske večeri i druženja za koje se uvijek traži „mjesto više”. U saradnji sa Kancelarijom za međunarodnu saradnju Univerziteta, SPUM preko svoje Facebook stranice redovno obavještava stude- nte o aktuelnim konkursima za mobilnost studenta, internship programe, volonterskim poslovima i sl. Kancelarije Studentskog parlamenta se nalaze u poslovnom centru „PALADA” i otvorene su svakog radnog dana u periodu od 11 do 13h. međusobno moći da razmjenjuju. Kancelarija za međunarodnu saradnju i marketing, kontinuirano rade na realizaciji ove faze projekta i predviđeno je da ista bude realizovana do kraja školske 2012/2013 godine. NAUKA & SPORT ALUMNI KLUB U želji da svojim diplomcima omogući ponovno uspostavljanje kontakata, ali i razmjenu iskustava i znanja Univerzitet je pokrenuo projekat osnivanja Alumni kluba. Naš cilj je: • uspostavljanje i njegovanje veza među diplomcima svih generacija, • podsticanje saradnje među članovima Alumni kluba, privrednih subjekata i drugih društvenih institucija, • promovisanje dostignuća članova kluba, • doprinos većoj prepoznatljivosti diplomaca, • doprinos ličnom i stručnom razvoju pojedinaca i organizacija, • aktivno učestovanje u razvoju društva, • omogućavanje druženja i povezivanje diplomaca. Zadatak Alumni-a je da promoviše, učvršćuje i prema svojim mogućnostima razvija mrežu znanja i iskustava i istovremeno da doprinese ugledu Univerziteta. Prva faza realizacije projekta podrazumijeva formiranje baze podataka svih studenata koji su završili studije na nekoj od organizacionih jedinica našeg Univerziteta i ta faza je završena. Naredna faza podrazumijeva osnivanje Centra za razvoj karijere koji bi omogućio brzu i dostupnu razmjenu informacija među članovima, ali i predstavljao berzu poslova, savjeta i ideja koje će alumnisti Košarkaški klub „Univerzitet ‘Mediteran’” osnovan je 2006. godine. On nastupa ne samo u univerzitetskoj, već i u profesionalnoj crnogorskoj ligi. Klub se košarkaške 2006/2007 sezone takmičio u II crnogorskoj ligi i već poslije godinu dana izborio za veći rang takmičenja – I B ligu. Univerzitet „Mediteran” i karate klub „Budućnost” tradicionalno organizuju karate turnir GRAND PRIX „MEDITERAN”. Osnovni cilj organizacije turnira je povezivanje nauke i sporta, odnosno popularizacija sporta među studentskom populacijom. Kroz sport kao vannastavnu aktivnost, Univerzitet „Mediteran” preko rekreativnog i takmičarskog bavljenja sportom želi pružiti što bolje uslove studiranja svojim studentima. VODIČ ZA STUDENTE 13 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet za turizam Bar - MTS - „Montenegro Tourism School” Bar VODIČ ZA STUDENTE Adresa: Maršala Tita bb, 85 000 Bar Sekretar mr Dragica Anđelić Telefon: +382 (0)30 303 200 Fax: +382 (0)30 303 200 E-mail: fakultettht_bar@t-com.me Web: www.ftht.unimediteran.net Telefon: +382 (0) 30 303 200 Fax: +382 (0) 30 303 200 E-mail: dragica.a@unimediteran.net Studentska služba Snežana Petrović Žiro-račun: 505 - 6232 - 96 Dekan prof. dr Stevan Popović Prodekan prof. dr Darko Lacmanović 16 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Telefon: +382 (0) 30 303 144 Fax: +382 (0) 30 303 201 E-mail: studentskamts@t-com.me snezana.petrovic@unimediteran.net Riječ dekana Poštovane koleginice i kolege, Dobro došli na Fakultet za turizam u Baru! Čestitamo vam na pravom izboru. Došli ste na fakultet koji ima stalni tim eminentnih profesora i saradnika što veoma motiviše naše studente za uspješno savladavanje studijskog programa. Naši diplomci i postdiplomci već su se dokazali kao uspješni menadžeri i lideri u oblasti turizma. Kod nas, očekuje vas mentorski rad, dvomjesečna internacionalna hotelska i turistička praksa nakon II godine studija, interaktivan odnos studenata i profesora, gostujuća predavanja domaćih i inostranih eksperata, učešće u projektima, zahvaljujući stalnoj i razgranatoj saradnji sa drugim srodnim fakultetima u okruženju i inostranstvu, privrednim društvima, turističkim asocijacijama... Biće nam veliko zadovoljstvo da zajedno gradimo glavni stub konkurentnosti turističke industrije visokoobrazovane menadžere, koji će biti srećni u svom zanimanju i zadovoljni sa svojim poslom. S poštovanjem, dekan prof. dr Stevan Popović VODIČ ZA STUDENTE 17 18 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet za turizam Bar - MTS - „Montenegro Tourism School” Fakultet za turizam Bar - MTS - „Montenegro Tourism School”, osnovan je 2004. godine kao prva privatna visokoškolska ustanova u Crnoj Gori. Na našem fakultetu se u okviru osnovnih studija realizuju dva studijska programa: akademski studijski program - Turistički i hotelijerski menadžment sa usmjerenjima na trećoj godini na Menadžment u turizmu i Menadžment u hotelijerstvu; primijenjene studije pod nazivom Menadžment u hotelijerstvu. U okviru postdiplomskih studija, na IV godini (specijalističke studije) i V godini (magistarske studije), realizuju se studijski programi Menadžment u turizmu i Menadžment u hotelijerstvu. Doktorske studije Menadžmenta u turizmu, u trajanju od 3 godine, realizuju se od školske 2008/2009. godine. Upis na osnovne akademske studije: • Originalna svjedočanstva o završenim razredima srednje škole; • Originalna diploma o položenom, završnom, maturskom ispitu; • Izvod iz matične knjige rođenih i • Prijava (dobija se na Fakultetu) Upis na postdiplomske studije: • Diploma o završenim osnovnim akademskim studijama; • Uvjerenje o položenim ispitima; • Izvod iz matične knjige rođenih i • Prijava (dobija se na Fakultetu) Nastava Sistem studiranja omogućava izučavanje gradiva po modelima Workshop i Case study, a akcenat se stavlja na konstantnu interakciju studenata i predavača. U toku školovanja studentima su obezbijeđeni: mentorski rad, gostujuća predavanja domaćih i stranih eksperata, posjete poznatim hotelsko - turističkim kompanijama, studijske ture radi upoznavanja ključnih mjesta i regija relevantnih za razvoj turizma u Crnoj Gori, polaganje posebnih ispita za koje je Fakultet licenciran od strane Ministarstva turizma Crne Gore, stručna praksa u zemlji i inostranstvu itd. Fakultet, kao poseban metod izvođenja nastave na osnovnim i specijalističkim studijama, organizuje studije na daljinu (Distance Learning System - DLS), za sve studente koji nijesu u mogućnosti da dolaze na predavanja. Ključne oblasti koje se izučavaju na Fakultetu su: • Menadžment u turizmu i hotelijerstvu; • Marketing u turizmu i hotelijerstvu; • Poslovanje turističkih agencija, turoperatera i hotelskih kompanija; • Turističke destinacije; • Održivi razvoj; • Strateški menadžment i • Informacione tehnologije u turizmu i hotelijerstvu VODIČ ZA STUDENTE 19 OSNOVNE AKADEMSKE STUDIJE Studijski program: TURISTIČKI I HOTELIJERSKI MENADŽMENT I SEMESTAR II SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Osnovi ekonomije 6 Ekonomika turizma 6 Poslovno pravo u turizmu 6 Uvod u marketing 6 Sociologija turizma 5 Medicina i turizam 5 Menadžment 5 Kvantitativne metode 5 Engleski jezik I 4 Engleski jezik I 4 Drugi strani jezik I (italijanski, francuski, ruski ili njemački) 4 Drugi strani jezik I (italijanski, francuski, ruski ili njemački) 4 III SEMESTAR IV SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Hotelski menadžment 6 Turističke agencije 6 Računovodstvo 5 Informacioni sistemi u turizmu i hotelijerstvu 6 Menadžment turističkih destinacija 6 Preduzetništvo u turizmu i hotelijerstvu 5 Turistička geografija 5 Poslovne komunikacije 5 Engleski jezik II 4 Engleski jezik II 4 Drugi strani jezik II (italijanski, francuski, ruski ili njemački) 4 Drugi strani jezik II (italijanski, francuski, ruski ili njemački) 4 20 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Usmjerenje: MENADŽMENT U TURIZMU V SEMESTAR Predmet VI SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Menadžment prirodnih i kulturnih resursa u turizmu 5 Međukulturni menadžment 5 Marketing u turizmu 6 Strateški menadžment 5 Finansijski menadžment u turizmu 5 Izborni predmet 4 Liderstvo u turizmu 6 Engleski jezik III 4 Engleski jezik III 4 Drugi strani jezik III (italijanski, francuski, ruski ili njemački) 4 Drugi strani jezik III (italijanski, francuski, ruski ili njemački) 4 Projektni rad 3 Menadžment organizatora putovanja 5 IZBORNI PREDMETI Predmet ECTS Istraživanje turističkog tržišta 4 Animacija u turizmu 4 Menadžment prodaje u hotelijerstvu 4 Istorija umjetnosti 4 Fiskalni sistemi u turizmu 4 MICE turizam 4 Welness&Spa turizam 4 Turizam i sport 4 VODIČ ZA STUDENTE 21 Usmjerenje: MENADŽMENT U HOTELIJERSTVU V SEMESTAR VI SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Marketing u turizmu 6 Hotelski inženjering 5 Liderstvo u turizmu 6 Menadžment prodaje u hotelijerstvu 5 Kontroling 5 Strateški menadžment 5 Principi ishrane 5 Izborni predmet 4 Engleski jezik III 4 Engleski jezik III 4 Drugi strani jezik III (italijanski, francuski, ruski ili njemački) 4 Drugi strani jezik III (italijanski, francuski, ruski ili njemački) 4 Projektni rad 3 IZBORNI PREDMETI Predmet ECTS Animacija u turizmu 4 Tehnologija pripreme hrane 4 Event menadžment 4 Fiskalni sistemi u turizmu 4 MICE turizam 4 Welness&Spa turizam 4 Turizam i sport 4 22 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN OSNOVNE PRIMIJENJENE STUDIJE Studijski program: MENADŽMENT U HOTELIJERSTVU I SEMESTAR Predmet III SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Uvod u ekonomiju 4 Marketing u hotelijerstvu 4 Osnove menadžmenta 4 Menadžment događaja 4 Principi turizma i putovanja 4 Računovodstvo 4 Principi hrane i pića 4 Preduzetništvo u hotelijerstvu 4 Tehnologija usluživanja 4 Tehnologija prijema i smještaja 4 Engleski jezik I 4 Engleski jezik II 4 Drugi strani jezik I (italijanski, njemački, ruski i francuski) 4 Drugi strani jezik II (italijanski, njemački, ruski i francuski) 4 Ferijalna praksa 2 Ferijalna praksa 2 II SEMESTAR Predmet IV SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Tehnološke osnove hotelskog poslovanja 4 Informacioni sistemi u hotelijerstvu 5 Hotelske operacije 4 Tehnike prodaje u hotelijerstvu 4 Poslovno pravo u turizmu 4 Statistika u hotelijerstvu 4 Sport i rekreacija u turizmu 4 Poslovne komunikacije 4 Tehnologija pripreme hrane 4 Praktična obuka 3 Engleski jezik I 4 Engleski jezik II 4 Drugi strani jezik I (italijanski, njemački, ruski i francuski) 4 Drugi strani jezik II (italijanski, njemački, ruski i francuski) 4 Ferijalna praksa 2 Ferijalna praksa 2 VODIČ ZA STUDENTE 23 V SEMESTAR VI SEMESTAR Predmet ECTS Predmet Food & Beverage menadžment 5 Praktična obuka Menadžment hotelskog smještaja 5 Projektni rad Liderstvo 4 Finansijski menadžment u hotelijerstvu 4 Drugi strani jezik III (italijanski, njemački, ruski i francuski) 4 Engleski jezik III 4 IZBORNI PREDMETI Predmet ECTS Wellness turizam 4 Casino operacije 4 Ketering 4 Ponašanje potrošača u turizmu 4 Proučavanje vina 4 Međukulturne komunikacije 4 24 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN ECTS 25 5 Postdiplomske specijalističke studije Studijski program: MENADŽMENT U TURIZMU Postdiplomske specijalističke studije Studijski program: MENADŽMENT U HOTELIJERSTVU I SEMESTAR Predmet I SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Metodologija naučno istraživačkog rada 7 Metodologija naučno istraživačkog rada 7 Strategija upravljanja ljudskim resursima u turizmu 8 Strateško upravljanje ljudskim resursima u turizmu 8 Savremeni trendovi u turizmu 8 Menadžment hotelskih operacija 8 Upravljanje projektima u turizmu 7 Upravljanje projektima u turizmu 7 II SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Menadžment kvaliteta u turizmu 7 Food & Beverage menadžment 7 E-biznis u turizmu 8 E-biznis u turizmu 8 Specijalistički rad 15 Specijalistički rad 15 VODIČ ZA STUDENTE 25 magistarske studije Studijski program: MENADŽMENT U TURIZMU Predmet magistarske studije Studijski program: MENADŽMENT U HOTELIJERSTVU ECTS Predmet ECTS Turistička politika i razvoj 8 Turistička politika i razvoj 8 Održivi razvoj u turizmu Crne Gore 7 Globalni trendovi u međunarodnom hotelijerstvu 7 Strateški marketing u turizmu i hotelijerstvu 8 Strateški marketing u turizmu i hotelijerstvu 8 Izborni predmet: • Menadžment malih i srednjih preduzeća u turizmu • Asset menadžment u turizmu • Menadžment nautičkog turizma 7 Izborni predmet: • Menadžment malih i srednjih preduzeća u turizmu • Asset menadžment u turizmu • Menadžment obrazovanja i tehničkih sistema u hotelijerstvu 7 Magistarski rad 26 30 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Magistarski rad 30 DOKTOrske studije Studijski program: MENADŽMENT U TURIZMU I SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Metode istraživanja u turizmu 8 Održivi turizam i globalne promjene životne sredine 10 Savremena kretanja u turizmu 8 Naučno istraživački projekat 20 Savremena kretanja u turističkim destinacijama 7 Razvoj turističkog sistema 7 III SEMESTAR Predmet Naučno istraživački projekat za doktorsku disertaciju IV SEMESTAR ECTS 30 V SEMESTAR Predmet Izrada doktorske teze Predmet ECTS Izrada doktorske teze 30 VI SEMESTAR ECTS 30 Predmet ECTS Priprema i odbrana doktorske teze VODIČ ZA STUDENTE 30 27 NASTAVNICI I SARADNICI prof.dr Stevan Popović prof.dr Milenko Pasinović prof.dr Slobodan Unković prof.dr Miljan Radović prof.dr Krunoslav Čačić prof.dr Risto Kilibarda prof.dr Janko Radulović prof.dr Božo Nikolić prof.dr Sanja Vlahović 28 prof.dr Darko Lacmanović prof.dr Miro Blečić prof.dr Mladen Vukčević prof.dr Ramo Šendelj prof.dr Luka Filipović prof.dr sci Mirko Šaranović prof.dr Marija Magdalena Kosanović prof.dr Slobodanka Kitić ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN prof.dr Gracijela Čulić doc.dr Silvana Ðurašević doc.dr Srđan Jovanovski doc.dr Zoran Todorović doc.dr Ana Tripković dr Ana Stranjančević mr Ana Gardašević mr Iva Bulatović mr Luka Mitrović mr Vuk Kljajić mr Vladan Martić Vladimir Leposavić Viši lektor Jasmina Vuksanović Lektor mr Ana Stanišljević Lektor Luka Cuca Lektor mr Milena Lukšić Lektor Vera Mirković Andrea Kavarić, studentkinja postiplomskih specijalističkih studija „Poštovane buduće kolege i koleginice, Nakon četiri godine provedene na Univerzitetu „Mediteran” velika mi je čast da svoje iskustvo podijelim sa vama koji ćete „braniti boje” našeg Univerziteta i sa ponosom nositi njegovo ime na indeksima. Biti student Univerziteta „Mediteran” znači biti: aktivan, motivisan, uvijek spreman za diskusiju, kreativan i uključen u sva dešavanja na univerzitetu. Mi, studenti Univerziteta „Mediteran”, vodimo aktivan studentski život i po završetku nastave. Studentske žurke, sportski život studenata, studentska putovanja i razne radionice samo su neke od aktivnosti koje Studentski Parlament Univrziteta „Mediteran” organizuje. Studentski Parlament je otvoren za sve naše ideje i podstiče nas da što više učestvujemo u kreiranju studentskog života. Ono po čemu se naš univerzitet razlikuje od drugih univerziteta je to što uključuje svoje studente u procese donošenja odluka i na taj način nam omogućava da budemo u toku sa svim promjenama na Univerzitetu, a neke od njih da i sami kreiramo. Studenti „Mediterana” su posebno zadovoljni i ponosni na svoj prijateljski odnos sa nastavnim kadrom koji je uvijek spreman da nas sasluša, pomogne nam u savladavanju gradiva, izađe u susret našim zahtjevima i bude nam dostupan i po završetka nastave. Na kraju, dovoljno je da vam kažem da ime svog univeziteta uvijek izgovaram glasno i sa osmjehom na licu, ponoseći se njime, a u isto vrijeme zahvaljujući mu na svim ukazanim šansama i povjerenju.” Tatjana Tomović, studentkinja III godine „Svako od nas se u životu nađe na velikoj životnoj raskrsnici. Sada se i ti nalaziš na jednoj od najvažnih. Izbor fakulteta je izbor tvoje budućnosti. Zašto studirati na Univerzitetu “Mediteran”? • Zato što Univerzitet „Mediteran” nudi visok nivo sticanja stručnog znanja i primjenu tih znanja u praksi; • Zato što svi zainteresovani mogu naći studijski program koji žele; • Zato što ima dosta vannastavnih aktivnosti; • Zato što svoje ideje možemo sprovesti preko Studentskog parlamenta u okviru kojeg imamo mogućnost da učestvujemo u donošenju važnih odluka, kao i da budemo uključeni u promjene na Univerzitetu; • Zato što Univerzitet „Mediteran” pruža bogat kulturni i zabavni život studentske populacije (žurke, sportska takmičenja, studijska putovanja); • Zato što sam sigurna da poslije završenih studija na Univerzitetu „Mediteran” mogu ostvariti svoje životne ciljeve. Ovo je samo mali dio aktivnosti zbog kojih treba da budemo kolege...” VODIČ ZA STUDENTE 29 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet za poslovne studije „Montenegro Business School” - MBS Podgorica VODIČ ZA STUDENTE Adresa: Serdara Jola Piletića bb PC „Palada“, 81 000 Podgorica Telefon: +382 (0) 20 208 161 Fax: +382 (0) 20 208 145 E-mail: ssluzba.mbs@unimediteran.net Web: www.fps.unimediteran.net Žiro-račun: 505 - 6232 - 96 Dekan doc. dr Dragoljub Janković Prodekan mr Marija Janković 32 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Sekretar Vesna Mijatović Telefon: +382 (0) 20 208 145 Fax: +382 (0) 20 208 145 E-mail: vesna.mijatovic@unimediteran.net Studentska služba Ivana Bašović Telefon: +382 (0) 20 208 161 Fax: +382 (0) 20 208 145 E-mail: ssluzba.mbs@unimediteran.net Riječ dekana Poštovane koleginice i kolege, Ako želite da povećate svoj potencijal za uspjeh kao motivisani diplomac naših osnovnih studija, moći ćete se potvrditi na domaćem, ali i na inostranom tržištu. Ako želite da dobro pripremite osnovu za svoj dalji, lični i poslovni razvoj, to vam mogu pružiti naši postdiplomski studiji: specijalistički i magistarski. Posebnu pažnju poklanjamo sticanju, ne samo teorijskih, nego i praktičnih znanja i vještina. Aktivno učenje i sticanje menadžerskih kompentencija karakteristike su naših poslovnih modula/programa obrazovanja. Posebno ističemo znanja iz marketinga i finansijskog menadžmenta, vještine komuniciranja i kritičko razmišljanje. Spoznaja biznisa kao nauke je fokusirana na kvantitativne discipline kao što su finansije, marketing, računovodstvo, revizija, statistika, poslovanje i dr. Istovremeno, mi podučavamo i umjetnost savremenog biznisa, a to je razvijanje sposobnosti razmišljanja van granice analize podataka i kako doći do rezultata koji nije predviđen brojevima. U tu svrhu angažovani su vrhunski predavači. Posjedujemo savremene uslove rada i dobru povezanost sa privredom posebno kroz obavljanje prakse. Razvili smo jedinstven model programa studiranja u Crnoj Gori pri čemu koristimo vrlo kvalitetne udžbenike. Sarađujemo i preporučujemo naše najbolje studente lokalnim privrednim partnerima. Fokusirani smo na „profesionalizam” kao našu parolu i način na koji smo okrenuti našim stejkholderima, studentima, partnerima, lokalnoj i široj zajednici. Fakultet vodi politiku otvorenih vrata i ima redovne susrete sa studentima kako bi što uspješnije riješili njihove probleme. Upravo vaš izbor imaće ogroman uticaj na povrat koji ćete imati od ove investicije. S poštovanjem, dekan prof. dr Dragoljub Janković VODIČ ZA STUDENTE 33 34 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet za poslovne studije „Montenegro Business School” - MBS Fakultet za poslovne studije „Montenegro Business School” - MBS osnovan je 2005. godine kao prvi fakultet za školovanje visokospecijalizivanog kadra iz oblasti finansijskog i marketing menadžmenta u Crnoj Gori. Na Fakultetu postoje dva studijska programa na osnovnim studijama: Finansijski menadžment i Marketing menadžment. Na trećoj godini osnovnih studija studenti se opredjeljuju za jedno od dva podusmjerenja: Bankarstvo i osiguranje, kao i Računovodstvo i revizija (studijski program Finansijski menadžment), odnosno za jedno od dva podusmjerenja: Međunarodni marketing i Public relations (studijski program Marketing menadžment). Specijalističke studije uvedene su 2008/2009. godine, a magistarske studije 2009/2010. godine. Kao rezultat našeg rada na internacionalizaciji studijskih programa, školske 2012/2013. nastao je MBA (Master of Business Administration) in Management, Finance and Agribusiness, postdiplomski studijski program na engleskom jeziku, jedini te vrste u Crnoj Gori. Studij je nastao kao proizvod uspješne saradnje na Tempus projektu „Development of Business Training in Montenegro”, a namijenjen je kako iskusnim menadžerima, tako i onima koji teže da postanu lideri u različitom poslovnom okruženju: malim i srednjim preduzećima, marketinškim kompanijama, bankama, osiguravajućim kućama, lokalnoj samoupravi. Nudeći multidisciplinarno znanje u različitim društvenim nauka- ma, prvenstveno menadžmentu, finansijama, agribiznisu, ekonomiji i marketingu, MBA program je kreiran da poveže teoriju i praksu i tako odgovori potrebama savremenog tržišta rada. Na Fakultetu su, pored stalno zaposlenih domaćih profesora, asistenata i saradnika, angažovani i eminentni profesori iz zemlje, regiona i zapadne Evrope, među kojima su University of Debrecen (Mađarska), Wageningen University (Holandija), Budapest Business School (Mađarska), Scotish Agricultural College (Velika Britanija), Beogradska bankarska akademija (Srbija), Ekonomski fakultet Univerziteta u Beogradu (Srbija), Fakultet organizacionih nauka u Beogradu (Srbija). Fakultet je u programu MSDNAA (Microsoft Developer Network Academic Alliance) i po osnovu ovog članstva studenti su u mogućnosti da besplatno koriste softverske pakete kompanije Microsoft. Svi studijski programi baziraju se na Bolonjskoj deklaraciji i normativima i standardima Evropskog sistema transfera kredita. Kombinovani način studiranja na našem fakultetu omogućava studentima da uz rad studiraju korišćenjem sajt platforme za učenje na daljinu, ali prezentacije seminarskih radova i drugih zadataka, kao i polaganje kolokvijuma i završnih ispita obavljaju se isključivo na Fakultetu. Osim eminetnih univerzitetskih profesora, na Fakultetu su angažovani i istaknuti stučnjaci iz prakse, među kojima su predstavnici bankarskih institucija, uglednih revizorskih kuća, marketinških kompanija i sl. VODIČ ZA STUDENTE 35 MISIJA I CILJ NAČELO NEDISKRIMINACIJE Naša misija je da budemo uticajni, vođeni istraživanjem, multidisciplinarni i profesionalni poslovni fakultet koja se bavi vrhunskim istraživanjem i predavanjima prepoznatljivim u okruženju. Omogućavamo studentima sa različitim srednjoškolskim obrazovanjima da prepoznaju i dostignu svoj puni potencijal u dinamičnom i stimulativnom okruženju. U ostvarenju misije Fakulteta naši ciljevi su da: • postanemo vodeći profesionalni i stručni interdisciplinarni fakultet za poslovne studije u Crnoj Gori i regionu; • stalno unapređujemo studijske programe i metode učenja zasnovane na inovativnom istraživanju i praksi; • privlačimo visoko kvalitetne studenate; • edukujemo buduće poslovne lidere koji će primjenjivati najnovije ideje i vještine u praksi; • jačamo odnose sa biznis zajednicom radi transfera najnovijih znanja; • zapošljavamo i razvijamo visoko kvalitetne predavače odgovorne za reputaciju Fakulteta. Svi imaju jednako pravo upisa, bez obzira na rasu, nacionalnost, pol, vjeru, rođenje, jezik, imovno stanje, invaliditet, društveni status, seksualno ili političko opredjeljenje. OSNOVNE VRIJEDNOSTI • Posvećenost istraživanjima, vrednovanju znanja i ostvarivanju ekonomskih i društvenih koristi; • Težnja ka stvaranju kolegijalnog okruženja u kojem akademski razvoj prati personalni razvoj studenata i akademskog osoblja; • Na prvom mjestu su: akademski integritet i kvalitet i najveći etički standardi. 36 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN ZAŠTO JE MBS VAŠ PRAVI IZBOR? Prednost Fakulteta za poslovne studije „Montenegro Business School” ogleda se u obrazovanju specijalizovanih kadrova iz oblasti međunarodnog marketinga, odnosa sa javnošću (Public Relation), bankarstva i osiguranja, kao i računovodstva i revizije. Ovakav tip specijalizovanog profesionalnog obrazovanja jedinstven je u crnogorskom sistemu visokog obrazovanja. Domaće i međunarodno okruženje u kojem posluju naša preduzeća i finansijske institucije radikalno je promijenjen. Promijenjeni su standardi poslovanja, način komunikacije sa potrošačima i partnerima, način obavljanja klasičnih bankarskih i finansijskih poslova, način upravljanja bankom, što zahtijeva sasvim drugačiju strukturu znanja visokostručnih kadrova iz oblasti marketinga i bankarstva. Obaveznost izvođenja praktične nastave, gdje je našim studentima omogućeno aktivno učešće i praćenje savremenih tokova u oblasti marketinga i finansija, čini nas prvim i jedinim fakultetom ovakvog profila u Crnoj Gori. STUDIJE • • • • Osnovne akademske studije Specijalističke akademske studije Magistarske studije Doktorske studije OSNOVNE STUDIJE MAGISTARSKE STUDIJE Osnovne studije traju tri školske godine. Završavaju se kada student položi sve predmete predviđene nastavnim planom i programom i sakupi ukupno 180 ECTS kredita. Svi predmeti su jednosemestralni i polažu se u toku i nakon semestra. Svrha osnovnih studija jeste da studenti steknu sva znanja koja će im biti potrebna za obavljanje poslova iz oblasti marketinga i finansija. Shodno tome, nastavni plan sačinjen je tako da studenti, osim specijalizovanih znanja iz oblasti marketinga i finansija, izučavaju i one društvene nauke sa kojima su ove oblasti blisko povezane (Sociologija, Pravo EU, Poslovno pravo i dr.). Poseban akcenat stavili smo i na izučavanje poslovnog engleskog jezika tokom sve tri godine studija. Nastavni plan, pored obaveznih, čine i izborni predmeti koji omogućavaju da student detaljnije izučava one oblasti za koje bude pokazao najveće interesovanje. Nakon završetka osnovnih studija student dobija diplomu: Bachelor finansijskog menadžmenta odnosno Bachelor u marketingu. Na Fakultetu su organizovane postdiplomske - akademske magistarske studije: • Finansijski menadžment, usmjerenje Bankarski menadžment • Marketing menadžment, usmjerenje Marketing usluga. Akademske magistarske studije traju jednu godinu tj. dva semestra pri čemu je I semestar posvećen predavanjima i polaganju ispita, dok se u II semestru obavlja prijava, izrada i odbrana magistarskog rada. Od školske 2012/2013. otvorene su međunarodne MBA studije (Master of Business Administration in Management, Finance and Agribusiness) na engleskom jeziku. Riječ je o primijenjenim magistarskim studijama koje traju dvije godine (četiri semestra). SPECIJALISTIČKE STUDIJE Na Fakultetu su organizovane specijalističke studije na dva studijska programa: • Finansijski menadžment, usmjerenje Bankarski menadžment • Marketing menadžment, usmjerenje Marketing usluga. Od školske 2012/2013. godine uvodimo i Menadžment zaštićenih oblasti, sa dva usmjerenja - Menadžment nacionalnih i regionalnih parkova i Menadžment urbanim nasljeđem i specijalističke studije Računovodstvo i revizija, koji se izvode na crnogorskom jeziku. Studije pružaju mogućnost sticanja diploma specijalističkih studija (Dipl. Spec. Sci.) iz oblasti: Finansijskog menadžmenta, Marketing menadžmenta, Menadžmenta zaštićenih oblasti i Računovodstva i revizije. DOKTORSKE STUDIJE Od školske 2013/2014. godine novinu u našoj akademskoj ponudi predstavljaće otvaranje doktorsih studija Menadžment i biznis. Izuzetnu pažnu ćemo posvetiti osposobljavanju studenata doktorskih studija za samostalan i visokokvalitetan naučno-istraživački rad na području poslovnih finansija, računovodstva, revizije i marketinga, shodno potrebama savremenog poslovanja i istraživanja, kao i razvoju nauke i društva znanja u Crnoj Gori i šire. STIPENDIJE I NAGRADE Na kraju svake školske godine fakultet stipendira 5% najboljih studenata oslobađajući ih od obaveze plaćanja školarine za narednu školsku godinu. Svake godine Atlas fondacija u okviru tradicionalnog konkursa dodjeljuje nagradu najboljem studentu Fakulteta za poslovne studije Univerziteta „Mediteran”. VODIČ ZA STUDENTE 37 OsnovnE akademskE studijE zajednički za oba studijska programa I SEMESTAR II SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Mikroekonomija 7 Osnovi marketinga 6 Poslovna informatika 6 Osnovi menadžmenta 6 Sociologija 6 Makroekonomija 7 Kvantitativne metode 6 Poslovno pravo 6 Engleski jezik I 5 Engleski jezik I 5 Studijski program: MARKETING MENADŽMENT III SEMESTAR IV SEMESTAR Predmet ECTS Pravo EU 6 Marketing usluga 7 Poslovne finansije 6 Istraživanje marketinga 6 Finansijskom računovodstvo 7 Ponašanje potrošača 6 Marketing informacionih sistema 6 Strateški menadžment 6 Engleski jezik II 5 Engleski jezik II 5 38 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Predmet ECTS V SEMESTAR Predmet ECTS Marketing logistika 6 Industrijski marketing 6 Liderstvo 7 Elektronsko poslovanje 6 Engleski jezik III 5 Usmjerenje: MEÐUNARODNI MARKETING Usmjerenje: PUBLIC RELATIONS VI SEMESTAR VI SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Marketinške komunikacije 6 Marketinške komunikacije 6 Međunarodni marketing 6 Odnosi sa javnošću (Public Relations) 6 Međunarodni menadžment 6 Poslovna etika 6 Engleski jezik III 5 Engleski jezik III 5 Izborni predmet kao završni rad 7 Izborni predmet kao završni rad 7 VODIČ ZA STUDENTE 39 Studijski program: FINANSIJSKI MENADŽMENT III SEMESTAR IV SEMESTAR Predmet ECTS Pravo EU 6 Monetarna ekonomija 6 Poslovne finansije 6 Javne finansije 6 Finansijsko računovodstvo 7 Finansijska tržišta 6 Finansijska i aktuarska matematika 6 Upravljačko računovodstvo 7 Engleski jezik II 5 Engleski jezik II 5 V SEMESTAR Predmet ECTS Bankarstvo 7 Elektronsko poslovanje 6 Investicije 6 Berzansko poslovanje 6 Engleski jezik III 5 40 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Predmet ECTS Usmjerenje: BANKARSTVO I OSIGURANJE Usmjerenje: RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA VI SEMESTAR Predmet VI SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Međunarodne finansije 6 Međunarodne finansije 6 Osiguranje i upravljanje rizikom 6 Finansijska analiza 6 Bankarsko poslovanje 6 Kontrola i revizija 6 Engleski jezik III 5 Engleski jezik III 5 Izborni predmet kao završni rad 7 Izborni predmet kao završni rad 7 PostdiplomskE specijalističkE studijE Studijski program: MARKETING MENADŽMENT Usmjerenje: MARKETING USLUGA I SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Marketing menadžment 8 Brend menadžment 7 Istraživačko analitički marketing 8 Finansijska analiza u marketingu 8 Menadžment kanala marketinga 7 Odnosi s javnošću - strategije i taktike 7 Integrisane marketing komunikacije 7 Specijalistički rad 8 VODIČ ZA STUDENTE 41 Studijski program: FINANSIJSKI MENADŽMENT Usmjerenje: BANKARSKI MENADŽMENT I SEMESTAR II SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Kvantitativne metode za finansije 8 Finansijska tržišta i institucije 8 Ekonomska analiza 8 Investicije u hartije od vrijednosti 7 Korporativne finansije 7 Finansijska regulativa i politika 7 Analiza finansijskih izvještaja 7 Specijalistički rad 8 Studijski program: MENADŽMENT ZAŠTIĆENIH OBLASTI Usmjerenje: MENADŽMENT NACIONALNIH I REGIONALNIH PARKOVA I SEMESTAR II SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Metodologija naučno - istraživačkog rada 6 Finansijski menadžment zaštićenih područja 6 Marketing zaštićenih područja 6 Održivi razvoj 7 Upravljanje zaštićenim područjima prirode 7 Procjena uticaja na životnu sredinu 6 Ekološko pravo, EU i Crna Gora 6 Specijalistički rad 6 Odnosi sa javnošću i kultura komunikacije 5 Izvori finansiranja zaštićenih područja i evropski fondovi 5 Korporativne finansije 5 Informacioni sistemi u ekologiji 5 42 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Studijski program: MENADŽMENT ZAŠTIĆENIH OBLASTI Usmjerenje: MENADŽMENT URBANIM NASLEÐEM I SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Metodologija naučno-istraživačkog rada 6 Održivi razvoj 6 Marketing zaštićenih područja 6 Tržišna arbitraža i regulacija procesa u prostoru 7 Upravljanje zaštićenim područjima prirode 7 Stari urbani gradovi i savremeni tokovi 6 Ekološko pravo, EU i Crna Gora 6 Specijalistički rad 6 Odnosi sa javnošću i kultura komunikacije 5 Turizam u zaštićenim područjima 5 Finansijski mendžment 5 Informacioni sistemi u ekologiji 5 Studijski program: RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA I SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Finansijski menadžment 6 Međunarodni standardi revizije i revizijski zaključni izvještaj 7 Standardi finansijskog izvještavanja (primjena MRS/MSFI) 7 Revizija javnog sektora 5 Interna revizija i kontrola 6 Strategijsko upravljačko računovodstvo 6 Računovodstvo finansijskih institucija 6 4 Izborni premeti: • Kvantitativne metode za računovodstvo i reviziju • Kodeks profesionalne etike računovođa i revizora 5 Izborni premeti: • Privredno i poresko pravo CG i EU • Finansijsko izvještavanje za menadžment Specijalistički rad 8 VODIČ ZA STUDENTE 43 magistarske studije Studijski program: Finansijski menadžment Usmjerenje: Bankarski menadžment Predmet magistarske studije Studijski program: Marketing menadžment Usmjernje: Marketing usluga ECTS Predmet ECTS Bankarski menadžment 8 Međunarodno poslovanje i marketing 8 Investiciono bankarstvo 7 Marketing finansijskih usluga 8 Upravljanje riziciima 8 Trgovinski marketing 7 Elektronsko bankarstvo 7 Marketing u turizmu 7 Magistarski rad 44 30 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Magistarski rad 30 INTERNATIOnAL MBA IN MANAGEMENT, FINANCE AND AGRIBUSINESS I SEMESTER Subject II SEMESTER ECTS Subject ECTS Advanced Corporate Reporting 6 Macroeconomics and Agribusiness 6 Microeconomics 6 Strategic Management 6 Applied Quantitative Methods 6 Management in Agribusiness 6 Marketing Management 6 Advanced Corporate Finance 6 Elective: • Theory of Games and Business Decision-Making • EU Carp Policy 6 Elective: • Business Management • Business Communications 6 III SEMESTER Subject IV SEMESTER ECTS International Business 6 International Marketing 6 Organisational Behaviour 6 Managerial Accounting 6 Elective: • Rural Business Management • Commodities and Futures Markets 6 Subject ECTS Work on the Master’s thesis VODIČ ZA STUDENTE 30 45 NASTAVNICI I SARADNICI prof. dr Milenko Popović prof. dr Janko Radulović prof. dr Hasan Hanić prof. dr Dejan Erić prof. dr Luka Filipović prof. dr Ratimir Jovićević prof. dr Radislav Jovović prof. dr Zoran Bogetić prof. dr Branko Živanović prof. dr Darko Lacmanović prof. dr Miro Blečić prof. dr Damjan Šećković prof. dr Dejan Filipović 46 prof. dr Sonja Bjeletić prof. dr Harry Joseph Bremmers prof. dr Wim Heijman prof. dr George Robertson prof. dr Zsolt Csapo prof. dr Laszlo Karpati prof. dr Laszlo Kozar prof. dr Peter Balogh prof. dr Morag Mitchell prof. dr Andras Nabradi prof. dr Bela Bartfai dr Lynne Montgomery doc. dr Dragoljub Janković ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN doc. dr Jelena Žugić doc. dr Milan Dabović doc. dr Zoran Todorović doc. dr Slobodanka Krivokapić doc. dr Slavko Rakočević doc. dr Jelena Janjušević doc. dr Sonja Pravilović doc. dr Zrinka Rudeš doc. dr. Velibor Milošević dr Miloš Vukčević dr Mladen Perazić dr Kruna Ratković dr Biljana Vukoslavčević mr Marija Janković mr Mirjana Čizmović mr Sanja Vučinić mr Milica Kovačević mr Vladan Martić mr Ana Gardašević mr Žana Knežević mr Vesna Tripković mr Vladimir Leposavić mr Mladen Bukilić mr Ines Pajović Tripo Matijević Spasoje Vukmirović, Milan Kovačević, student I godine MBA student „Prije skoro godinu dana nalazio sam se na mjestu srednjoškolca, uporno tragajući za fakultetom koji će mi osigurati bezbjednu budućnost, prijatno školovanje i širenje ličnih dometa u svim oblastima. Moram priznati da nije bilo nimalo lako pronaći fakultet koji će mi sve to omogućiti. Sada već srednjoškolci, a za koji mjesec i buduće kolege brucoši, ukoliko želite da zavirite u svijet marketinga i finansija, da steknete zvanje koje će vam obezbijediti uspješan kontinuitet vaše poslovne karijere, onda je Fakultet za poslovne studije pravo mjesto za vas. Pred vama je jako bitna životna odluka, i moja preporuka je da ne oklijevate sa donošenjem iste. Napravite siguran korak, budite najbolji! Iskoristite sadašnjost u kreiranju svoje budućnosti! Odaberite MBS!” Marko Medenica, „Diplomiramo sam na Pravnom fakultetu Univerziteta Crne Gore i radim u crnogorskom Telekom-u preko jedanaest godina. Iako imam veliko radno iskustvo, mogu reći da sam tek na MBA programu spoznao neke poslovne procese (promjene) koji se odvijaju u mojoj kompaniji. Nakon privatizacije Telekoma 2006. godine i dolaska internacionalnog brenda u Crnu Goru, kao što je T-Com (Njemački telekom), kompanija je počela da implementira moderne sisteme upravljanja poslovanjem. To je bio upravo onaj način vođenja biznisa koji smo izučavali na kursevima MBA studija: Korporativno izvještavanje, Korporativne finasije, Međunarodni marketing, Strategijsko upravljanje, Međunarodni biznis, Biznis menadžment i sl. Sa zadovoljstvom bih svima poručio da ukoliko žele da nauče nešto novo, obnove, unaprijede i/ili prošire svoja znanja iz ekonomije, upišu ovaj studijski program.” Dipl. spec. Sci. Finasijskog menadžmenta Ana Ponoš, „Poštovane kolege, budući brucoši, došlo je vrijeme da vi kreirate svoju budućnost. Ako želite biti menadžer 21. vijeka, menadžer koji zna da misli i kreira nova rješenja, ako želite biti stručnjak mobilan u jedinstvenom evropskom biznis prostoru i jedan od učesnika razvoja naše budućnosti, Fakultet za poslovne studije „Montenegro Business School” je vaš izbor. Budite dio uspješnog tima!” MBA studentkinja „Master of Business Administration je produktivan studijski program koji mi je omogućio da rješavajući direktno praktične strateške i operacione probleme u firmi shvatim i unaprijedim menadžerske sposobnosti. Timski rad i menadžerski pristup rješavanju problema jesu ono što MBA studije čini drugačijim i jedinstvenim”. VODIČ ZA STUDENTE 47 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet za informacione tehnologije - FIT Podgorica VODIČ ZA STUDENTE Adresa: Vaka Ðurovića bb 81 000 Podgorica Sekretar Dušanka Vujisić Telefon: +382 (0) 20 409 220 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: fit@unimediteran.net Web: www.fit.unimediteran.net Telefon: +382 (0) 20 409 230 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: duska.vujisic@unimediteran.net Žiro-račun: 505 - 6232 - 96 Dekan prof. dr Ramo Šendelj Prodekan dr Ivana Ognjanović 50 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Studentska služba Nada Perović Telefon: +382 (0) 20 409 220 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: fit.studentskasluzba@unimediteran.net Riječ dekana Uvažene koleginice i kolege, Misija Fakulteta za informacione tehnologije je da doprinese obrazovnom, kulturnom, ekonomskom i socijalnom napretku Crne Gore, obezbjeđujući osnovne, specijalističke i magistarske akademske studije u oblasti informacionih tehnologija, kao i transfer znanja na kompanije u regionu kroz kontinualnu profesionalnu edukaciju u oblasti informacionih tehnologija. Kroz svoje naučnoistraživačke i razvojne projekte, Fakultet za informacione tehnologije pomaže zajednici da ojača razvoj naučnih disciplina i poboljša primjenu informacionih tehnologija u kvalitativnom i kvantitativnom smislu. Fakultet za informacione tehnologije prvenstveno školuje IT stručnjake za razvoj informacionih sistema, softverskih sistema i stručnjake za računarske telekomunikacije. Proces edukacije odvija se po savremenom nastavnom planu i programu koji je usklađen sa aktuelnim svjetskim trendovima, što studentima omogućava da nakon završetka studija mogu pronaći adekvatno zaposlenje ne samo u Crnoj Gori, već i u zemljama EU. Fakultet za informacione tehnologije je specifičan po metodologijama izvođenja nastave koje primjenjuje, jer kod studenata razvija kreativnost i samostalnost u radu, sposobnost za inovativno mišljenje, razvija nov pristup problemima, sposobnost za integraciju i implementaciju savremenih tehnologija i ojačava istraživački duh. Naš osnovni cilj je da naše studente vidimo kao lidere sa visoko izgrađenim profesionalnim i etičkim standardima ponašanja i djelovanja. „Zauzmi svoje mjesto!” dekan prof. dr Ramo Šendelj VODIČ ZA STUDENTE 51 52 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet za informacione tehnologije - FIT Fakultet za informacione tehnologije (FIT) osnovan je 2006. godine. Naš cilj je da studentima omogućimo sticanje visokokvalitetnog obrazovanja i stručnih, odmah primjenjivih znanja za obavljanje poslova iz oblasti informacionih tehnologija. Trogodišnje osnovne akade-mske studije u potpunosti su usklađene sa preporukama i zahtjevima Bolonjske deklaracije. Svi predmeti organizovani su kao jednoseme-stralni, pri čemu se pri kreiranju programa vodilo računa da znanja koja studenti stiču budu usklađena sa aktuelnim potrebama privrede za stručnim IT kadrovima. Zahvaljujući partnerstvu sa vodećim svjetskim IT kompanijama, naši studenti tokom studija imaju mogućnost da polažu specijalističke ispite za dobijanje međunarodno priznatih profesionalnih sertifikata kompanija kao što su Microsoft, Cisco, Oracle. Poštujući činjenicu da rad sa najmodernijim informacionim tehnologijama zahtijeva njihovo vrhunsko poznavanje, uložili smo značajne napore u formiranje neophodne kadrovske osnove koja omogućava ulazak u oblast saradnje sa vodećim svjetskim IT kompanijama. Restriktivnom politikom upisa, organizacijom nastave, vježbi i seminara u malim nastavnim grupama u savremeno opremljenim računarskim salama i laboratorijama, uz stručnu praksu koja se kontinuirano izvodi tokom ljetnjeg i zimskog raspusta, obezbjeđuju se svi potrebni uslovi da studenti dobiju neophodna znanja koja se očekuju od savremenih IT stručnjaka. Uvođenjem sistema za učenje na daljinu (Distance Learning System - DLS) školske 2007/2008. godine, FIT je postao prvi fakultet u Crnoj Gori na kojem je omogućeno studiranje (učenje) na daljinu. Studenti koji odaberu studiranje na daljinu prolaze isti nastavni plan i polažu ispite zajedno sa studentima koji studiraju na klasičan način i, nakon uspješnog završetka studija, dobijaju diplomu iste važnosti kao studenti koji neposredno prate nastavu. LOKACIJA I OPREMA FIT se nalazi u samom centru Podgorice, u savremeno opremljenom prostoru koji pruža mogućnost učenja kroz multimedijalno predstavljanje gradiva, kao i prezentacija studentskih radova i projekata. Studentima su na raspolaganju 2 amfiteatra (120 i 80 mjesta), 4 računarske sale (ukupno 150 mjesta), laboratorija za računarske komunikacije, bežični internet u svim prostorijama fakulteta, prostor za učenje i druženje, biblioteka, kao i kafe klub. STRUKTURA STUDIJA Studijski program osnovnih studija zasniva se na principima Bolonjske deklaracije i ECTS (European Credit Transfer System) bodovnom sistemu koji omogućava konkurentnost, bolju mobilnost studenata i nastavnog osoblja i pospješuje brže, lakše i ravnopravnije uklapanje stručnjaka koje edukujemo u zajedničko evropsko tržište obrazovanja i rada. FIT organizuje osnovne akademske studije u trajanju od tri godine i 180 ECTS. Dinamiku studija određuje sam student kroz izbor vrste i broja predmeta koje sluša u toku semestra, pri čemu tokom jednog semestra student mora prikupiti minimalno 30 ECTS bodova, VODIČ ZA STUDENTE 53 odnosno minimalno 60 ECTS bodova, po godini. U toku trogodišnjih osnovnih studija izučava se jedan studijski program, Informacione tehnologije, sa tri usmjerenja: • Informacioni sistemi, • Softverski inženjering, • Računarske mreže i telekomunikacije Prva četiri semestra su zajednička za sva tri usmjerenja, a u petom semestru, studenti se opredjeljuju za jedan od ponuđenih smjerova biranjem izbornih predmeta specifične stručnosti. Tim izborom, a posebno temom završnog rada, navedena razlika između različitih usmjerenja može biti značajna. Uspješnim završetkom osnovnih studija dobija se akademski naziv Bachelor Informacionih tehnologija. PLAN I PROGRAM OSNOVNIH STUDIJA Osnovne akademske studije na FIT-u omogućavaju studentima sticanje znanja neophodnih za razumijevanje, ovladavanje, projektovanje, programiranje i upravljanje složenim procesima savremenih informacionih tehnologija. Izučavaju se računarske mreže, baze podataka, informacioni i softverski sistemi zasnovani na Internet tehnologijama i veb servisima. Vježbe na pojedinim predmetima usklađene su sa programima vodećih svjetskih kompanija (Microsoft, Oracle, Cisco), čime se studentima pruža mogućnost sticanja specijalističkih sertifikata ovih kompanija koje su prepoznatiljive u svijetu. Savladavanjem studijskog programa, studenti stiču opšta znanja koja im omogućavaju da analiziraju, modeluju, projektuju i implementiraju informacione sisteme u različitim poslovnim domenima, projektuju i održavaju baze podataka, planiraju i razvijaju poslovne aplikacije, projektuju, implementiraju i administriraju savremene računarske mreže, instaliraju sistemski i aplikativni softver, pružaju podršku za rad na Internetu. 54 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Studenti koji završe studijski program Informacione tehnologije kompetentni su da rješavaju realne probleme iz prakse i da obavljaju širok spektar poslova u jednoj od sledećih oblasti: • razvoj i primjena savremenih informacionih tehnologija u javnoj upravi, državnim službama i finansijskim institucijama, • projektovanje i implementacija informacionih sistema, • programiranje poslovnih aplikacija, • razvoj i administracija baza podataka, • administracija računarskih mreža, • analiza i reinženjering poslovnih procesa, • razvoj Web CMS sistema, • razvoj internet aplikacija i projekata, zasnovanih na Java programskom jeziku, • razvoj i implementacija zaštite u savremenim računarskim sistemima, • edukacija kadrova u domenu informacionih tehnologija. UČENJE NA DALJINU (DISTANCE LEARNING) FIT je 2006. godine prvi u Crnoj Gori uveo učenje na daljinu (distance learning, e-learning) kao jednu od metoda obrazovanja. Prilikom pripreme uvođenja ovakvog načina obrazovanja, FIT je vodio računa o preporukama i iskustvima vodećih svjetskih institucija i organizacija koje propisuju određene standarde i sisteme za obezbjeđenje kvaliteta prilikom izvođenja nastave na daljinu. Studenti koji odaberu studiranje na daljinu prolaze isti nastavni plan i polažu ispite zajedno sa studentima koji studiraju na klasičan način, i nakon uspješnog završetka studija dobijaju jednaku diplomu. Studenti imaju mogućnost pristupa sistemu za učenje na daljinu putem Interneta u bilo koje vrijeme (http://www.e-fit.unimediteran.net). Nakon prijave na sistem, studentima su na raspolaganju i nastavni materijali u elektronskom obliku kreirani upotrebom najrazličitijih multimedijalnih formi (animacija, grafički, zvučni i video zapisi), koje na odgovarajući način omogućavaju učenje i provjeru znanja ili neke vještine. Sistem za učenje na daljinu omogućava sinhrone i asinhrone načine komunikacije, tako da student u svakom trenutku može uspostaviti komunikaciju sa nastavnikom i ostalim studentima. DINAMIKA UČENJA Predmeti se sastoje iz određenog broja nastavnih modula, čije otvaranje i praćenje nije vremenski ograničeno. Student može ponoviti gradivo onoliko puta koliko želi i može izabrati vrijeme kada će raditi testove za provjeru znanja. Svake nedjelje, u terminima posebno namijenjenim online studentima, na Fakultetu se organizuju predavanja (konsultacije). PROVJERA ZNANJA TOKOM STUDIJA Tokom studija, DLS studenti imaju provjeru znanja iz svakog predmeta nakon određenog broja pređenih nastavnih modula. Način provjere znanja zavisi od vrste i prirode predmeta, a može da se sastoji od testova, seminarskih radova ili projekta. Polaganje završnog ispita i kolokvijuma se obavlja na klasičan način, u prostorijama FIT-a, i u predviđenim ispitnim rokovima, u prisustvu profesora. PARTNERSTVO SA VODEĆIM IT KOMPANIJAMA Nakon položenih ispita studentima je omogućeno polaganje ispita za dobijanje međunarodno priznatih sertifikata Cisco, Oracle, Microsoft i ECDL. CISCO SYSTEMS Cisco Systems Inc. je vodeći svjetski proizvođač opreme za izgradnju internet infrastrukture i umrežavanje. Cisco se posebno ističe svojim jedinstvenim sistemom edukacije i sertifikacije, i predstavlja vodeći svjetski standard u oblasti računarskih mreža. FIT je akreditovan kao „Regionalna CISCO Akademija” i svojim studentima omogućava da tokom studija polažu Cisco specijalističke kurseve. Visokokvalifikovani kadrovi izvode nastavu na osnovnim studijama po Cisco CCNA programu: • Introduction to Cisco Networking Technologies (INTRO) • Interconnecting Cisco Networking Devices (ICND). ORACLE Oracle je jedna od vodećih svjetskih IT kompanija. Posebnu pažnju posvećuju edukaciji budućih IT stručnjaka i u tom cilju kompanija je osnovala Oracle University. FIT je akreditovan od strane kompanije Oracle kao „ORACLE AKADEMIJA” čime je studentima pružena mogućnost sticanja potrebnih znanja za polaganje ispita i dobijanje svjetski priznatih sertifikata. U okviru redovnih studija, studentima je omogućeno sticanje sljedećih Oracle sertifikata: • Oracle Database Design & SQL Programming • Oracle Database PL/SQL Programming • Oracle Forms & Reports Developer 10g: Move to the Web: • OracleAS 10g R3: Java Programming • OracleAS 10g R3: Build Java EE Applications • Oracle Database 11g: Introduction to SQL Release 2 • Oracle Database 11g: New Features for Administrators Release 2 • Oracle Database 11g: Administration Workshop I Release 2 VODIČ ZA STUDENTE 55 • Oracle Database 11g: Administration Workshop II Release 2 • Oracle Database 11g: Programming with PL/SQL • Oracle Grid Foundation 11g: Manage Clusterware and ASM Release 2 • Oracle Database 11g: RAC Administration Release 2 • Oracle Database 11g: Data Guard Administration Release 2. • Oracle Database 11g: Implement Streams Release 2 • Oracle Database 11g: Performance Tuning Release 2 • Oracle Database 11g: Security Release 2 MICROSOFT ACADEMY Microsoft je jedna od najpoznatijih svjetskih IT kompanija. Od 2006. godine, FIT je partner sa kompanijom Microsoft i akreditovan je kao „Microsoft Akademija”. Kroz realizaciju Microsoft Developer Network Academic Alliance (MSDNAA) programa, značajno su unaprijeđeni nastava i istraživanja iz oblasti računarske tehnike, inženjeringa i informacionih sistema. Saradnja sa kompanijom Microsoft pruža našim studentima mogućnost da steknu međunarodno priznate profesionalne Microsoft sertifikate koji dokazuju napredno i profesionalno poznavanje Microsoft proizvoda i tehnologija. Sertifikati se dobijaju nakon polaganja jednog (MCP) ili više ispita. Postoji više vrsta sertifikata po specijalnostima: • za desktop tehničare (MCDST), • za stručnjake iz oblasti sistemskog softvera i umrežavanja (MCSA, MCSE), • za razvoj aplikacija (MCAD, MCSD) ili • administraciju baza podataka (MCDBA). Poseban vid sertifikata je sertifikat za instruktore Microsoft kurseva (MCT). 56 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN ECDL ECDL predstavlja sistem sertifikacije znanja iz oblasti IT-a, koji priznaje više od 160 zemalja svijeta. ECDL (European Computer Driving License) sertifikat je dokaz računarske pismenosti i poznavanja rada na računaru. Kao akreditovani međunarodni centar za obuku i testiranje, ovlašćen od strane ECDL fondacije, FIT predano radi na (opštoj) informatičkoj pismenosti svojih polaznika, kao i građanstva uopšte. U program našeg školovanja implementirana je najnovija verzija ECDL Syllabus-a 5.0. U savremeno opremljenim računarskim salama FIT-a, polaznike obučavaju i testiraju sertifikovani predavači po ECDL programu. ZAŠTO DA STUDIRAM NA FIT-u? Savremene metode nastave FIT primjenjuje savremene pedagoške teorije u procesu izvođenja nastave, što podrazumijeva afirmaciju interaktivnog učenja, gdje studenti stiču znanja kroz rješavanje problema. Za izvođenje nastave angažovani su domaći i strani profesori koji su se afirmisali kao vodeći eksperti u pojedinim oblastima. Timski rad u malim grupama, najviše 80 studenata u jednoj grupi na predavanjima (bez računara) na osnovnim studijama, odnosno najviše 25 na računarskim vježbama, s tim da na jednom računaru na vježbama radi samo jedan student. Studenti FIT-a tokom studija savladavaju vještine efikasnog timskog rada učestvujući u timski orijentisanim projektima koji traju relativno dugo, cijeli semestar ili njegov značajan dio. STIPENDIRANJE NAJBOLJIH STICANJE PRAKTIČNIH VJEŠTINA KROZ STRUČNU PRAKSU FIT inicijalno dodjeljuje stipendije maturantima sa diplomom „Luča A” i „Luča B”, pobjednicima državnih takmičenja u znanju, kao i osobama sa invaliditetom, po predlogu „Udruženja mladih sa hendikepom”. Stipendije i popusti na školarinu dodjeljuju se i studentima druge i treće godine, na osnovu pokazanog nastavnog i vannastavnog angažovanja i uspjeha u toku prethodnih godina studiranja. Cilj studija na FIT-u je da studente osposobi da uspješno rješavaju probleme koji ih očekuju na radnom mjestu. Zato FIT primjenjuje princip „učenja kroz rješavanje problema iz prakse”. Našim studentima obezbijeđena je stručna praksa kroz saradnju sa renomiranim kompanijama u oblasti IT-a u Crnoj Gori. SERTIFIKATI I LICENCE Nakon osnovnih studija, naši studenti mogu nastaviti dalje usavršavanje. FIT organizuje postdiplomske, specijalističke i magistarske studije iz oblasti Informacionih tehnologija. Nakon položenih ispita studentima je omogućeno testiranje radi dobijanja međunarodno priznatih sertifikata/licenci Cisco, Oracle, Microsoft, ECDL. DALJE USAVRŠAVANJE OSNOVNE AKADEMSKE STUDIJE Studijski program: INFORMACIONE TEHNOLOGIJE I SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Programiranje I 7 Programiranje II 7 Informacione tehnologije 7 Arhitektura računarskih sistema 7 Matematika I 6 Matematika II 6 Engleski jezik I 4 Engleski jezik II 4 Izborni predmet I 6 Izborni predmet II 6 VODIČ ZA STUDENTE 57 III SEMESTAR IV SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Operativni sistemi 7 Baze podataka I 7 Internet tehnologije 7 Računarske telekomunikacije 7 Strukture podataka i algoritmi 6 XML tehnologije 6 Vjerovatnoća i statistika 6 Softverski inženjering 6 Engleski jezik III 4 Engleski jezik IV 4 IZBORNI PREDMETI Predmet ECTS Multimedijalne i grafičke aplikacije 6 Uvod u Internet tehnologije 6 Elektronsko poslovanje 6 Menadžment 6 Ekonomija 6 Marketing 6 58 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Usmjerenje: SOFTVERSKI INŽENJERING V SEMESTAR Predmet VI SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Upravljanje softverskim projektima 6 Projektovanje i razvoj softvera 6 Napredno programiranje 6 Sigurnost i zaštita softvera 6 Programski prevodioci 5 Inteligentni sistemi 6 Web programiranje 5 Engleski jezik VI 3 Engleski jezik V 3 Projekat 4 Izborni predmet III 5 Izborni predmet IV 5 IZBORNI PREDMETI Predmet ECTS Kontrola kvaliteta i testiranje softvera 5 Interakcija čovjek - računar 5 Poslovni informacioni sistemi 5 Distribuirani softverski sistemi 5 Konfiguracija i održavanje softvera 5 Napredno Web programiranje 5 VODIČ ZA STUDENTE 59 Usmjerenje: INFORMACIONI SISTEMI V SEMESTAR VI SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Razvoj baza podataka 6 Projektovanje IS 6 Upravljanje IS 6 Sigurnost i zaštita IS 6 Operaciona istraživanja 5 Inteligentni sistemi 6 Web programiranje 5 Engleski jezik VI 3 Engleski jezik V 3 Projekat 4 Izborni predmet III 5 Izborni predmet IV 5 IZBORNI PREDMETI Predmet ECTS Kontrola kvaliteta i testiranje softvera 5 Interakcija čovjek - računar 5 Poslovni informacioni sistemi 5 Administracija IS 5 Održavanje IS 5 Multimedijalni IS 5 60 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Usmjerenje: RAČUNARSKE MREŽE I TELEKOMUNIKACIJE V SEMESTAR Predmet VI SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Telekomunikacioni sistemi 6 Projektovanje i razvoj računarskih mreža 6 Administracija računarskih mreža 6 Bezbjednost računarskih mreža 6 Serverski operativni sistemi 5 Inteligentni sistemi 6 Web programiranje 5 Engleski jezik VI 3 Engleski jezik V 3 Projekat 4 Izborni predmet III 5 Izborni predmet IV 5 IZBORNI PREDMETI Predmet ECTS Kontrola kvaliteta i testiranje softvera 5 Interakcija čovjek - računar 5 Poslovni informacioni sistemi 5 Upravljanje računarskim mrežama 5 Tehničko održavanje računarskih mreža 5 Bežične i mobilne mreže 5 VODIČ ZA STUDENTE 61 POSTDIPLOMSKE SPECIJALISTIČKE STUDIJE Studijski program: INFORMACIONE TEHNOLOGIJE I SEMESTAR II SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Napredni sistemi baza podataka 8 Izborni predmet 2 6 Prikupljanje i analiza softverskih zahtjeva 8 Izborni predmet 3 6 Administracija računarskih mreža 8 Projekat 8 Izborni predmet 1 6 Specijalistički rad 10 IZBORNI PREDMETI Usmjerenje: SOFTVERSKI SISTEMI Usmjerenje: INFORMACIONI SISTEMI Predmet ECTS Upravljanje projektima 6 Skladišta podataka 6 Administracija baza podataka 6 Savremeni koncepti zaštite IS 62 6 Predmet Usmjerenje: RAČUNARSKE TELEKOMUNIKACIJE ECTS Upravljanje konfiguracijom softvera 6 Napredno programiranje u Javi 6 Softverski uzorci 6 Napredno Web programiranje 6 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Predmet OPŠTI IZBORNI PREDMETI ECTS Predmet ECTS 6 Internet tehnologije i servisi 6 Napredno umrežavanje 6 Sistemi e-poslovanja u javnoj upravi 6 Osnovi mobilne telefonije 6 Interakcija čovjek - računar 6 Savremeni koncepti bezbjednosti računarskih mreža 6 Alati i tehnologije e-Learninga 6 Infrastruktura za e-Learning 6 Bežične računarske mreže MAGISTARSKE STUDIJE Studijski program: INFORMACIONE TEHNOLOGIJE I SEMESTAR Predmet IZBORNI PREDMETI ECTS Predmet ECTS Upravljanje softverskim projektima 6 Prikupljanje i analiza zahtjeva 6 Obezbjeđenje kvaliteta i testiranje softvera 6 Softverski procesi i održavanje softvera 6 Izborni predmet 1 6 Upravljanje konfiguracijom softvera 6 Izborni predmet 2 6 Alati i metode softverskog inženjerstva 6 Izborni predmet 3 6 Softverski uzorci 6 Napredni sistemi baza podataka 6 Skladišta podataka 6 Bezbjednost računarskih mreža 6 Bežični računarski sistemi 6 Internet marketing 6 Međunarodni biznis (IT specifičnosti outsourcing/ insourcing) 6 Upravljanje ljudskim resursima u IT korporacijama (specifičnosti it korporacija) 6 Magistarski rad 30 VODIČ ZA STUDENTE 63 NASTAVNICI I SARADNICI prof. dr Ramo Šendelj prof. dr Predrag Obradović prof. dr Veljko Milutinović prof. dr Slobodanka Kitić prof. dr Sanja Vlahović prof. dr Dragan Ðurić prof. dr Miomir Anđić doc. dr Ranko Vojinović 64 doc. dr Snežana Šćepanović doc. dr Adis Balota doc. dr Srđan Jovanovski doc. dr Jelena Jovanović doc. dr Jasmin Azemović dr Ivana Ognjanović mr Aleksandar Obradović mr Žana Knežević ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN mr Mladen Bukilić mr Dženan Strujić mr Darko Petrušić Tripo Matijević Branislav Biberdžić Dragoslav Kenjić Filip Marković, student III godine, dobitnik ATLAS stipendije 2012 /2013 „Dvije najteže odluke u životu bile su mi dan kada sam birao srednju školu i dan kad sam birao fakultet. Prva odluka i nije zahtijevala mnogo truda jer je gimnazija bila kao stvorena za dječaka koji se dvoumi izmedju petrologije, fizike, astronomije i medicine, ali već posle 4 godine, od mojih snova se zahtijevalo da budu konkretniji. Već u prvom semestru sam dobio predmet, predmet koji je promijenio mnogo toga i u mom životu... Programiranje bi po definiciji bilo puko dostavljanje instrukcija procesorskoj jedinici i izvršavanje od strane iste, brzinom većom od one koju čovjek može proizvesti. Vrlo brzo se ispostavilo da je puka definicija u ovom slučaju samo uvreda na jednu od najinteresantnijih oblasti uopšte. Programiranje predstavlja mogućnost kreiranja novih svjetova. Ono je široko koliko i čovjekova misao koja ga koristi kao alat za stvaranje. Čitav jedan niz aplikacija koji danas koristite zavisi upravo od ove vještine. Facebook, Google, Twitter... ili bilo koji program za editovanje slika, igrice... Siguran sam da postoji aplikacija koja vam se ne sviđa, ali isto tako sam siguran da ne postoji bar jedna koju svakodnevno koristite i u njoj uživate. Na ovom fakultetu možete naučiti da kreirate sisteme koji će vam u potpunosti odgovarati, da omogućite svojoj kreativnosti pomjeranje sopstvenih granica, da kreirate Web stranice, da upravljate bazama, mrežama, da ovladate mnogim tehnologijama koje će vam olakšati i svakodnevni život. Sa svojim profesorskim kadrom i odabirom predmeta, FIT nudi konkretna, brza i kvalitetna saznanja iz ove oblasti, predstavljena od strane ljudi koji su ne samo dobri predavači već i motivatori. FIT je pravi izbor i zbog budućnosti nauke o kojoj podučava. U prilog tome govori podatak da su u doba trenutne ekonomske krize, na vrhu najbogatijih korporacija upravo Apple, Samsung, Google, Facebook...” Biljana Stanić, studentkinja III godine „Brojni su razlozi koji su uticali da se opredijelim za FIT. Primjena savremenih studijskih programa omogućava da budemo u korak sa kolegama sa najboljih američkih i evropskih univerziteta. Pored savremenih znanja, način studiranja razvija kreativnost i samostalnost studenata, ali i podstiče timski rad, koji se ogleda kroz interakciju sa kolegama i profesorima, što za posledicu ima razmjenu kvalitetnih informacija i ideja. Zahvaljujući projektima koji se realizuju u saradnji sa Univerzitetom „Mediteran”, stvorena nam je mogućnost da svoje školovanje nastavimo na univerzitetima u Evropi, kroz program razmjene studenata, što stvara odličnu priliku za dalje usavršavanje. Zbog opravdanih očekivanja, svim mladim ljudima koji žele da se opredijele za IT, sa velikim zadovoljstvom preporučujem ovaj fakultet.” VODIČ ZA STUDENTE 65 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet vizuelnih umjetnosti - FVU Podgorica VODIČ ZA STUDENTE Adresa: Vaka Ðurovića bb 81 000 Podgorica Sekretar dr Biljana Vukoslavčević Telefon: +382 (0) 20 409 220 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: info@fvu.me Web: www.fvu.me Telefon: +382 (0) 20 409 230 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: biljana.vukoslavcevic@fvu.me Žiro-račun: 505 - 6232 - 96 Dekan prof. dr Nenad Vuković Prodekan doc. mr Nikola Latković 68 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Studentska služba Nada Perović Telefon: +382 (0) 20 409 220 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: nada.perovic@fvu.me Riječ dekana Poštovani budući studenti, Vizuelne umjetnosti su tokom posljednjih decenija prošlog vijeka postale jedan od najvažnijih faktora kulturnog, medijskog i poslovnog razvoja kako u svijetu tako i u Crnoj Gori. To je ujedno i motiv osnivanja Fakulteta vizuelnih umjetnosti u Podgorici koji stvara i unapređuje kreativni prostor izučavanja univerzalnih vizuelnih jezika: jezika grafičkog i web dizajna, jezika televizije i videa, kao i jezika fotografije. Fakultet vizuelnih umjetnosti Univerziteta „Mediteran” u Podgorici je koncipiran u skladu sa najsavremenijim standardima i Bolonjskom deklaracijom, a samim tim našim studentima otvara put ka evropskim fakultetima. Naš fakultet je stvorio ambijent u kome studenti produbljuju, usavršavaju i usmjeravaju svoju nadarenost ka uspješnoj karijeri. Studenti se na osnovnim, specijalističkim i magistarskim studijama opredjeljuju za jedno od dva usmjerenja: • Dizajn vizuelnih komunikacija i • Audiovizuelna produkcija. Naši nastavni programi zasnovani su na savremenim tehnološkim i kreativnim dostignućima iz oblasti vizuelnih umjetnosti. Programi su praćeni konkretnom praktičnom obukom koja kod studenata stvara sigurnost i uvjerenje da po završetku studija smjelo ulaze u profesionalno bavljenje strukom. Studenti imaju rijetku šansu da se školuju kod iskusnih predavača, svjetskog iskustva i ugleda. Fakultet je okrenut neposrednoj praksi zahvaljujući susjedstvu i podršci Televizije Atlas, tehnološki najsavremenije crnogorske televizijske kuće. Svojom okrenutošću globalnom društvu Fakultet stvara kontakte sa mnogim evropskim i svjetskim akademskim institucijama. dekan prof. dr Nenad Vuković VODIČ ZA STUDENTE 69 70 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet vizuelnih umjetnosti - FVU Na Fakultetu vizuelnih umjetnosti studenti se mogu usavršavati u jednoj od dvije oblasti: Dizajn vizuelnih komunikacija i Audiovizuelna produkcija. Prva dva semestra zajednička su za oba odsjeka, a u petom i šestom semestru studenti se ponovo sreću na zajedničkim projektima u okviru Multimedijalnog studija. Uspješnim završetkom osnovnih studija stiče se zvanje bečelor dizajna vizuelnih komunikacija i bečelor audiovizuelne produkcije. Programi predstavljaju simbiozu umjetnosti, nauke, tehnike, informatike i drugih disciplina. Usklađeni su sa aktuelnim potrebama okruženja i prilagođeni svjetskim trendovima i potrebama industrije, medija i drugih djelatnosti. Fakultet raspolaže sa savremeno opremljenim amfiteatrom, računarskom salom, foto i video studiom, grafičkim i likovnim ateljeom. Studentima je dostupna biblioteka Fakulteta sa stručnom literaturom, kinoteka sa oko hiljadu naslova, a posredstvom Interneta studentima je omogućen pristup vodećim elektronskim bibliotekama, kao što je EBSCO. Afirmacijom interaktivnog pristupa u izvođenju nastave, uz stručnu praksu, radionice i projekte koji se kontinuirano organizuju, obezbijeđeni su svi potrebni uslovi da studenti steknu sva znanja koja se očekuju od savremenih stručnjaka iz ovih specifičnih oblasti. Fakultet vizuelnih umjetnosti organizuje specijalističke i magistarske studije za studijske programe: Dizajn vizuelnih komunikacija i Audiovizuelna produkcija. Nakon završenih jednogodišnjih specijalističkih studija, stiče se zvanje specijalista dizajna vizuelnih komunikacija i specijalista audiovizuelne produkcije. Završetkom magistarskih studija stiče se zvanje magistar vizuelnih komunikacija i magistar audiovizuelne produkcije. UPIS NA FAKULTET Pravo prijave za upis imaju kandidati sa završenim četvorogodišnjim srednjim obrazovanjem. Kandidati uz prijavu prilažu i sljedeća dokumenta: • svjedočanstva o završenim razredima srednjeg obrazovanja; • diplomu o položenom maturskom odnosno završnom ispitu; • izvod iz matične knjige rođenih; • diplomu „Luča” ili ekvivalentnu diplomu. Studenti, nosioci diplome „Luča”, oslobođeni su plaćanja školarine za I godinu, a najuspješniji studenti ostvaruju godišnje stipendije Univerziteta. PRIJEMNI ISPIT Organizovani prijemni ispit polažu svi kandidati. Prijemni ispit podrazumijeva provjeru znanja, sposobnosti i sklonosti ka vizuelnim umjetnostima ili produkciji i sastoji se iz testa opšte kulture, praktičnog testa i intervjua. Ispit se odvija pred tročlanom komisijom Fakulteta. VODIČ ZA STUDENTE 71 OČEKIVANE KVALIFIKACIJE Od kandidata se očekuje kvalitet koji podrazumijeva kreativnost i sposobnost vizuelnog, ali i konceptualnog izražavanja na dinamičan i uvjerljiv način. Očekuje se sposobnost analitičkog promišljanja i inteligentno i originalno rješavanje problema. Cijeni se entuzijazam, istraživački duh i samopouzdanje osobe, istovremeno okrenute samokritičnosti. Ono što je veoma bitno kod kandidata jesu i dobre komunikacijske vještine. PREZENTACIJSKA MAPA Prezentacijska mapa predstavlja izbor kreativnih radova čija je svrha da demonstrira sposobnost vizuelnog izražavanja kandidata, njegov senzibilitet, originalnost i kreativnost. Mapa podrazumijeva zbirku originalnih radova: crteža, ilustracija, grafičkih radova u tehnikama po slobodnom izboru (od klasičnih do elektronskih), fotografija, video zapisa i slično. Uvidom u prezentacijske mape imenovana komisija stiče bolji utisak u sklonosti i talenat kandidata koji pristupaju prijemnom ispitu. dat treba da odgovori u formi crteža, slika, fotografija, video snimka i slično, u zavisnosti od afiniteta kandidata. Ovo je, zapravo, i način da kandidat potvrdi svoj talenat i autentičnost radova koje prilaže prilikom prijavljivanja za upis. INTERVJU Ispitna komisija intervjuiše kandidata s ciljem bližeg upoznavanja njegove ličnosti. Pitanja se usmjeravaju ka otkrivanju vizuelne percepcije kandidata, provjerava se stepen njegove kulture i slično. Time se stiče opšta slika o tome koliko kandidat poznaje svijet kulture i umjetnosti i kakve su njegove intelektualne i komunikacijske sposobnosti. Po završetku intervjua komisija ocjenjuje kandidate, na osnovu čega se formira konačna rang lista. Organizovane su i postdiplomske magistarske studije, u trajanju od dva semestra, za sljedeće studijske programe: • Dizajn vizuelnih komunikacija • Audiovizuelna produkcija TEST OPŠTE KULTURE Test opšte kulture sastoji se od pitanja iz različitih oblasti, od umjetnosti i kulture do savremenih medijskih tehnologija i pojmova koji se vezuju za njih. Kandidat mora dati tačne odgovore na najmanje 50% pitanja u testu da bi pristupio sljedećem dijelu prijemnog ispita. Sastavni dio testa opšte kulture je i test engleskog jezika, koji nije eliminacioni. PRAKTIČNI/USMENI TEST Praktični/usmeni test ujedno predstavlja i najvažniji dio prijemnog ispita. Sastoji se od zadate teme od strane komisije na koju kandi- 72 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN PEJZAŽ - Balša Krkeljić, II godina OSNOVNE AKADEMSKE STUDIJE Studijski program: DIZAJN VIZUELNIH KOMUNIKACIJA I SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Likovni atelje I 6 Likovni atelje II 6 Vizuelna kultura 6 Grafički dizajn I 6 Istorija umjetnosti I 5 Fotografija I 5 Uvod u informacione tehnologije 4 Istorija umjetnosti II 5 Umjetnost i savremene medijske tehnologije 6 Kultura govorne i pisane komunikacije II 5 Engleski jezik I 3 Engleski jezik II 3 III SEMESTAR Predmet IV SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Likovni atelje III 6 Likovni atelje IV 6 Grafički dizajn II 6 Grafički dizajn III 6 Aplikativni programi I 5 Aplikativni programi II 5 Fotografija II 5 Fotografija III 5 Umjetnost XX vijeka I 5 Umjetnost XX vijeka II (Savremena umjetnost) 5 Engleski jezik III 3 Engleski jezik IV 3 VODIČ ZA STUDENTE 73 V SEMESTAR VI SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Multimedijalni studio I 6 Multimedijalni studio II 6 Grafički dizajn IV 6 Grafički dizajn V 6 Web dizajn I 6 Web dizajn II 6 Aplikativni programi III 4 Digitalna postprodukcija 5 Istorija i teorija dizajna 5 3 Izborni predmet: • Engleski jezik V • Produkcija kratkih video formi • Primijenjena fotografija • Medijske industrije • Autorsko pravo i intelektualna svojina 3 Izborni predmeti II • Engleski jezik VI • Uvod u računarski 3D dizajn • Dizajn i reklama • Uvod u web tehnologije Završni rad 4 74 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Studijski program: AUDIOVIZUELNA PRODUKCIJA I SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Vizuelna kultura 6 Uvod u komunikacije. 6 Umjetnost savremene medijske tehnologije 6 Uvod u audio vizuelnu produkciju 6 Istorija umjetnosti I 5 Istorija umjetnosti II 5 Uvod u informacione tehnologije 5 Fotografija I 5 Kultura govorne i pisane komunikacije I 5 Kultura govorne i pisane komunikacije II 5 Engleski jezik I 3 Engleski jezik II 3 III SEMESTAR Predmet IV SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Osnove filmske i TV produkcije I 6 Osnove filmske i TV produkcije II 6 Uvod u medije 6 Tehnologija filma i TV 6 Produkcija kratkih video formi I 5 Produkcija kratkih video formi II 5 Fotografija II 5 Fotografija III 5 Teorija kulture 5 Uvod u upravljanje marketingom u kulturi 5 Engleski jezik III 3 Engleski jezik IV 3 VODIČ ZA STUDENTE 75 V SEMESTAR VI SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Multimedijalni studio I 6 Multimedijalni studio II 6 Kreativno pisanje I 6 Kreativno pisanje II 6 Estetika filma i TV I 6 Estetika filma i TV II 6 Medijske industrije 4 Metode istraživanja u medijima 5 Osnove filmske i TV režije 5 3 Izborni predmet • Engleski jezik V • Aplikativni program I • Primjenjena fotografija • Autorsko pravo i intelektualna svojina • Umjetnost XX vijeka I 3 Izborni predmet II • Engleski jezik VI • Digitalna postprodukcija • Interaktivna televizija • Umjetnost XX vijeka II (Savremena umjetnost) Završni rad 4 LOGO Jedan od glavnih nosilaca vizuelnog identitela jeste znak(logo) koji predstavlja dva elementa vezana za proces stvaranja u modnoj industriji- dugme i konac. U ovakvom odnosu podsjećaju na starinsko biciklo koje je bilo jedno od inspiracija. Knjiga grafičkih standarda I Logo I 2 MON REVE, Kniga grafičkih standarda za modnu marku, Miloš Gilić i Marina Ðurđić, III godina 76 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN POSTDIPLOMSKE SPECIJALISTIČKE STUDIJE Studijski program: DIZAJN VIZUELNIH KOMUNIKACIJA POSTDIPLOMSKE SPECIJALISTIČKE STUDIJE Studijski program: AUDIOVIZUELNA PRODUKCIJA I SEMESTAR Predmet Multimedijalni studio III I SEMESTAR ECTS 15 Predmet ECTS Multimedijalni studio III 15 Estetika vizuelnih umjetnosti 5 Savremena audiovizuelna produkcija I 5 Komparativna teorija medija I 5 Komparativna teorija medija I 5 Izborni predmet: • Poetika digitalnih umjetnosti • Pedagogija sa didaktikom • Marketing i dizajn • XML tehnologije 5 Izborni predmet • Međunarodni standardi i produkcija • Pedagogija sa didaktikom • Poetike digitalnih umjetnosti • Marketing i dizajn 5 II SEMESTAR Predmet Specijalistički rad II SEMESTAR ECTS 15 Predmet ECTS Specijalistički rad 15 Psihologija umjetnosti 5 Psihologija umjetnosti 5 Teorija vizuelne kulture I 5 Diskurs novih tehnologija 5 Izborni predmet: • Metodika nastave stručno-umjetničkih predmeta • Diskurs novih tehnologija • Interakcija čovjek - računar • Menadžment u dizajnu 5 Izborni predmet • Metodika nastave stručno-umjetničkih predmeta • Filmska i TV kritika • Menadžment u medijima • Projektni menadžment 5 VODIČ ZA STUDENTE 77 MAGISTARSKE STUDIJE Studijski program: DIZAJN VIZUELNIH KOMUNIKACIJA Predmet MAGISTARSKE STUDIJE Studijski program: AUDIOVIZUELNA PRODUKCIJA ECTS Predmet ECTS Multimedijalni studio IV 18 Teorija vizuelne kulture II 6 Savremena audiovizuelna produkcija II 6 Metodologija izrade naučno-istraživačkogumjetničkog rada 6 Metodologija izrade naučno-istraživačkogumjetničkog rada 6 Magistarski rad 30 Multimedijalni studio IV Magistarski rad 30 NASTAVNICI I SARADNICI prof. dr Nenad Vuković prof. dr Jerko Denegri prof. dr Aleksandar Luj Todorović prof. dr Radosav Božović prof. dr Svetlana Bezdanov-Gostimir prof. dr Zvezdan Vukanović prof. dr Bojana Škorc prof. dr Ratko Ðukanović prof. mr Mihailo Jovićević prof. mr Dragan Živančević doc. dr Sonja Pravilović doc. dr Velizar Sredanović doc. dr Maja Ðurić doc. mr Nikola Latković doc. mr Katarina Švabić 78 doc. mr Nikola Simanić doc. mr Dino Karailo doc. mr Danijela Darmanović-Mahmutović doc. mr Sanja Jovanović doc. mr. Andro Martinović dr Meliha Ramusović mr Petar Ćuković mr Vesna Tripković-Samardžić mr Tanja Pavićević Radomir Milović Marija Džoganović-Bojić Stevo Vasiljević Violeta Bulajić Biljana Vušović Jelena Ðurđić ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN 18 BESKONAČNI UZORAK, Marina Ðurđić, III godina Irina Tomić, Miroslav Boljević, studentkinja I godine student III godine „Grafičkim dizajnom sam se amaterski bavila dugi niz godina, a studiranje na Fakultetu vizuelnih umjetnosti, za koji sam se odlučila još u drugom razredu srednje škole, konačno mi je pružilo šansu za sticanje akademske osnove i, kako teorijsko, tako i praktično usavršavanje na polju vizuelnih umjetnosti, neophodno za ostvarenje uspjeha u ovoj profesiji. Fakultet vizuelnih umjetnosti je, u svim aspektima, počev od znanja koja su dostupna putem fenomenalnog akademskog programa, pa do profesionalnog i srdačnog odnosa svih profesora i saradnika prema studentima, neosporno ispunio sva očekivanja koja sam imala prije upisivanja studijskog programa. Svim zaljubljenicima u vizuelne umjetnosti, koji bi željeli da svoju strast pretvore u životni poziv, preporučujem Fakultet vizuelnih umjetnosti, kao mjesto gdje, u atmosferi koja dozvoljava razvijanje talenta, bez ikakvih stega koje bi vodile ka gušenju individualnosti studenta, svoje želje mogu ostvariti.” Књига графичких стандарда /// Логотип *Приказ основног логотипа у дигиталној и шампаној примени. *Приказ модификованог логотипа у шампаној примени (позадина није саставни део логотипа,приказана је само као пример). Ефекат: Inner Glow / mode: normal Color : black Opacity: 30% Blur : 3 mm 4 9 Књига графичких стандарда /// Типографија Дозвољене варијанте Фука_слим логотипа Књига графичких стандарда /// ЛоготипОсновна типографија Логотип има само два начина Књига графичких стандарда извођења, односно две верзије, /// Логотип и то основну и модификовану. Од примене зависи која се варијанта користи. У већини апликација употребљава се основни знак. Основне и пратеће боје *Приликом позиционирања знака на графичку површину треба водити рачуна о томе да однос величина буде у складу са целокупним дизајном површине на коју се примењује. То подразумева да знак не треба бити предимензиониран , ни премали. Требало би хармонизовати све елемнте који се примењују, тако да основни логотип увек буде дискретно доминантан. *При већем смањењу обавезно треба задржати читљивост логотипа, нарочито при репродуковању на ситним промотивним материјалима, печату мањих димензија и другим. 6 RGB web R: 92 G: 4A B: 21 C: 30 M: 0 Y: 10 K: 0 RGB R: 175 G: 223 B: 228 RGB web R: AF G: DF B: E4 PANTONE 304 EC Боја логотипа CMYK C: 30 M: 0 Y: 40 K: 0 RGB R: 182 G: 220 B: 174 RGB web R: B6 G: DC B: AE PANTONE 358 EC недозвољена употреба логотипа R: F9 G:*Вредности C1 B: CF боја дате су на страни 8. RGBкаква web употреба Било логотипа ван свог основног 1895значења, EC PANTONE намене није дозвољена, односно употреба логотипа или издвојених делова у декоративне сврхе. C: 30 M: 75 Y: 100 K: 25 R: 146 G: 74 B: 33 10 CMYK Књига графичких стандарда /// Типографија PANTONE 731 EC За остала (страна) говорна графикчки стандарди C: 30 M:кације 0 Y: 10 K: 0 CMYK прописују помоћно писмо Arial. Дозвољена је само хоризонтална R: 175 G: 223 B: 228 RGB примена логотипа. Вертикалну R: AF није G:Приказана DF B: E4 писма су једина која RGB webлоготипа варијанту дозво304 EC се могу користити у изради љено употребљавати. PANTONE пословне и остале документације у оквиру визуелног идентитета. Није дозвољено додавање C: 30односно M: 0 Y: 40 K: 0 CMYK позадине никакве У сличајевима штита R: 182 G: 220 B: 174 када се користи RGB иза логотипа. украсна типографија , треба DC B: AE једнобојна обојења RGB web R: B6 G:избегавати Није дозвољена примена слова. 358 EC PANTONE логотипа у другим односима, Где год да је то могуће треба се распоредима, пропорцијама, бојама од оних које супридржавати наведене вредности и C: 0 M: редоследа 30 Y: 5 K: 0ових боја приказаних CMYK у овој књизи. на193 примерима. R: 249 G: B: 207 RGB CMYK RGB PANTONE 731 EC Фука_овангл Боја логотипа је одређено дефинисана и као такву ни у ком случају није дозвољено Фука_тријангл мењати. Сваки знак (слово) има своју боју. Бојe логотипа се морају репродуковати према наведеним вредностима. Дефинисане вредности боја су за примену у штампи и за дигиталну употребу. Бојење логотипа полутоновима или преливима није дозвољена. Код модификованог логотипа вредности боја остају исте као код основног. 8 Књига графичких стандарда /// Боје подручја , за медије и комуни- Дозвољена је свака примена логотипа на подлози која не угрожава читкост истог. Једино одступање од основног Фука_коцкангл логотипа је овде приказано примером. *Правогуаоник у сивој боји који Дато решење се се налази користи око знака означава изолациони простор иу коме не искључиво у штампи, то на би смело ништа да се појављује. одређеним папирима. Подразумева се да се правоугаПапирима који имају текстуру оник не види (представља зами-и шљену границу). тамнијих су тонова. Ефекат је одређено дефинисан ведностима. И у колико се користи модификован логотип дозвоњено је мењати му транспаренцију. Званично писмо које се користи за све исписе на црногорском и 5 говорном подручују C: 30 M:српском 75 Y: 100 K: 25 CMYK јесте ћирилични формат фонта R: 146 G: 74 B: 33 (из породице фонта RGB Фука_слим Дозвољена односно G:Фука). 4A B: 21 RGB web R: 92 „Fakultet vizuelnih umjetnosti je mjesto gdje možeš bez sputavanja prenijeti ideje u raznovrsne vizuelne forme. Studenti u dobroj mjeri učestvuju u kreiranju cjelokupnog ambijenta akademskog učenja. Atmosfera predavanja je takva da profesori mogu da posvete dovoljno pažnje svakom pojedinačno, a stvaraju se i prilike za saradnju sa drugim studentima. Profesori su talentovani i obiluju informacijama. Većina njih radi u oblastima u kojima predaju, što proširuje kvalitet nastave. Svaki semestar otkriva drugačije mogućnosti i slobode u dvo-tro-dimenzionalnim formama izražavanja koje se praktično mogu primijeniti u profesionalnom radu. Ako se svi ovi resursi pravilno upotrijebe, Fakultet vizuelnih umjetnosti će ti ponuditi znanje vrijedno tvoga vremena.” CMYK C: 0 M: 30 Y: 5 K: 0 RGB R: 249 G: 193 B: 207 RGB web R: F9 G: C1 B: CF PANTONE 1895 EC CMYK C: 5 M: 0 Y: 55 K: 0 RGB R: 256 G: 241 B: 144 RGB web R: F6 G: F1 B: 90 PANTONE 587 EC Помоћна украсна типографија 7 Књига графичких стандарда /// Логотип C: 10 M: 10 Y: 95 K: 0 R: 255 G: 222 B: 23 PANTONE 587 EC WEB R: FF G: DE B: 17 Позитив / негатив C: 0 M: 75 Y: 100 K: 0 R: 242 G: 101 B: 34 PANTONE 1655 EC WEB R: F2 G: 65 B: 22 C: 0 M: 95 Y: 95 K: 0 R: 238 G: 48Књига B: 41 графичких стандарда /// Типографија PANTONE 485 EC Као саставни део визуелног WEB R: EE G: 30Фука_слим B: 29 C: 5 M: 95 Y: 16 K: 0 R: 225 G: 43 B: 127 PANTONE 226 EC WEB R: E1 G: 2B B: 7F C: 75 M: 0 Y: 75 K: 0 R: 43 G: 182 B: 115 PANTONE 341 EC WEB R: 2B G: B6 B: F3 C: 100 M: 0 Y: 0 K: 0 R: 0 G: 174 B: 239 PANTONE 312 EC WEB R: 0 G: AE B: EF идентитета прописан је колорни систем бренда Фука. Колорни систем је заснован на подели на доминантне и пратеће боје. Доминантна палета боја је она која је заступљена код логотипа и украсне типографије, док се палета пратећих боја препоручује као помоћна код просторног обележавања. C: 60 M: 90 Y: 0 K: 0 R: 127 G: 63 B: 152 Обе категорије боја користити PANTONE 2592 EC Фука_коцкангл искључиво у датим WEB R: 7F G: 3F B: 98 вредностима. 9 Основна типографија Званично писмо које се користи за све исписе на црногорском и српском говорном подручују јесте ћирилични формат фонта Фука_слим (из породице фонта Фука). За остала (страна) говорна подручја , за медије и комуникације графикчки стандарди прописују помоћно писмо Arial. Приказана писма су једина која се могу користити у изради пословне и остале документације у оквиру визуелног идентитета. У сличајевима када се користи украсна типографија , треба избегавати једнобојна обојења слова. Где год да је то могуће треба се придржавати вредности и редоследа ових боја приказаних на примерима. Приказ осталих формата фонта из породице Фука. Правила за употребу овде приказаних фонтова иста су као и за употебу фонта Фука_коцкангл. Уколико је неопходно логотип применити у једној боји, дозвољене су само комбинације позитива или негатива. Приказ логотипа репродукованог у позитиву најчешће се користи у црно-белим новинским огласима, за факс, печат. Као и у другим применама где је немогуће користити боје. Негатив логотипа треба користити на засићеним површинама које угрожавају читљивост основног. Примена контурне варијанте логотипа није дозвољена. *Вредности боја дате су на страни 8. FUKA, Knjiga krafičkih standarda i kućno pismo za lanac kafeterija, Iva Aranđelović i Eva Raspopović, III godina VODIČ ZA STUDENTE 79 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Pravni fakultet - PF Podgorica VODIČ ZA STUDENTE Adresa: Serdara Jola Piletića bb PC „Palada“, 81 000 Podgorica Telefon: +382 (0) 20 238 634 Fax: +382 (0) 20 238 634 E-mail: pravni.fakultet@unimediteran.net Web: www.pf.unimediteran.net Žiro-račun: 505 - 6232 - 96 Dekan prof. dr Mladen Vukčević Prodekan mr Nikola Dožić 82 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Sekretar dr Biljana Vukoslavčević Telefon: +382 (0) 20 238 742 Fax: +382 (0) 20 238 742 E-mail: biljana.vukoslavcevic@unimediteran.net Studentska služba Bojan Popović Telefon: +382 (0) 20 238 634 Fax: +382 (0) 20 238 634 E-mail: bojan.popovic@unimediteran.net Riječ dekana Poštovani budući studenti, U životu, satkanom od mnogobrojnih dilema i izazova, svaki pojedinac donosi važne odluke. Jedna od takvih jeste i izbor fakulteta gdje će sticati znanje neophodno za obavljanje budućeg poziva. Svako, dakle, ima slobodu izbora, a to, po prirodi stvari, podrazumijeva odgovornost za učinjeni izbor. Zato odluka o tome koji ćete fakultet upisati mora biti dobro promišljena. Ukoliko to shvatite vidjećete da postoji mnogo razloga da upišete naš pravni fakultet. Osnovani smo 2007. godine kao prvi privatni pravni fakultet u našoj zemlji. Misija fakulteta je obrazovna, vaspitna i kulturološka. Naš cilj je da doprinesemo podizanju kvaliteta izučavanja pravnih nauka, profilisanju kadrova posebne stručnosti i specijalizacije. Vrijeme u kome živimo karakteriše ubrzan razvoj ali i različite vrste kriminala, korupcije, trafikinga, terorizma i drugih protivpravnih pojava. Zato u institucijama treba imati kvalitetne kadrove, koji su spremni da se suoče sa problemima i tako doprinesu ostvarivanju načela vladavine prava. Vjerujemo da će studiranje na našem fakultetu učiniti da budete spremni da odgovorite ovim izazovima. Zato, imaš pravo, studiraj pravo! dekan prof. dr Mladen Vukčević VODIČ ZA STUDENTE 83 84 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Pravni fakultet - PF Pravni fakultet Univerziteta „Mediteran” Podgorica osnovan je 2007. godine, kada je upisano 110 studenata. Sada, Fakultet ima oko 400 studenata. U toku studijske 2008/2009. godine, osim osnovnih studijskih programa, Fakultet dobija licencu i akreditaciju za dva postdiplomska programa (Privrednopravni i Pravosudni krivičnopravni postdiplomski studijski program) i upisuje 45 postdiplomaca. Od ove godine fakultet kontinuirano organizuje seminare za pripremu polaganja pravosudnog ispita, na kojima istaknuti stručnjaci iz prakse (sudije, advokati, tužioci) i eminentni profesori prava upućuju i pripremaju diplomirane pravnike za polaganje pravosudnog ispita (više od 300 polaznika seminara, u devet ciklusa). Pravni fakultet je reakreditovan 2009. godine, čime je potvrđen kvalitet studijskih programa i usklađenost rada i organizacije Fakulteta sa zahtjevima propisa o radu visokoškolskih akademskih institucija. U toku studijske 2009/2010. godine Fakultet dobija licencu i akreditaciju za pravnopolitički postdiplomski studijski program. U oktobru 2010. godine Fakultet je dobio i licencu za naučno-istraživački rad od Ministarstva prosvjete i nauke i jedini je pravni fakultet u Crnoj Gori sa ovom licencom. Od studijske 2010/2011. godine izvode se osnovne studije i u Baru, gdje je upisano blizu 80 studenata. MISIJA I CILJ Prilikom osnivanja Fakulteta odlučeno je da se sva pažnja i aktivnosti usmjere u pravcu obučavanja studenata za odgovoran i profesionalan rad u struci. Cilj je da svršeni studenti budu profesionalci u svom poslu, ljudi sa visokim moralnim vrijednostima i odgovornošću prilikom obavljanja pravničke profesije. Motiv za rad Fakultet vidi u tome što će njegovi studenti sjutra biti ugledni, stručni i kvalitetni mladi pravnici, koji će u znatnoj mjeri doprinijeti sveukupnom razvoju društva. Naš fakultet nije fakultet gdje će svi upisani dobiti diplomu. To je fakultet gdje se mora odgovorno i vrijedno raditi da bi se stekla diploma. Cilj postojanja i rada Fakulteta jeste kvalitet! OSNOVNE VRIJEDNOSTI Fakultet kroz svoju djelatnost nastoji da promoviše osnovne društvene i pravne vrijednosti – slobodu, pravdu, dostojanstvo, mir i red, pravnu sigurnost i dr. S toga, studenti treba da nastoje da promovišu navedene vrijednosti, kako tokom studija tako i prilikom obavljanja njihovog budućeg poziva. VODIČ ZA STUDENTE 85 NAČELO NEDISKRIMINACIJE Svi imaju jednako pravo upisa, bez obzira na rasu, nacionalnost, pol, vjeru, rođenje, jezik, imovno stanje, zdravstveno stanje, društveni status, seksualno ili političko opredjeljenje. STUDIJE • osnovne akademske studije • specijalističke akademske studije • magistarske akademske studije. OSNOVNE STUDIJE PREDNOSTI STUDIRANJA Prednosti studiranja pravnih nauka su mnogobrojne: sticanje sveobuhvatnog znanja i opšte kulture, mogućnost obavljanja raznovrsnih poslova (rad u pravosuđu, advokaturi, državnim organima, privredi, novinarstvu, diplomatiji i dr.), razvijanje govorničkih sposobnosti, umjeća lijepog izražavanja i dr. Kada je riječ o prednostima studiranja na našem fakultetu navodimo samo neke: • savremeni studijski programi usaglašeni sa programima evropskih fakulteta; • spoj teorije i prakse; • vrsni predavači iz zemlje i inostranstva; • rad u manjim grupama; • stalna dostupnost nastavnika i saradnika studentima; • praksa u pravosuđu i privredi; • pravne klinike; • retorička sekcija; • saradnja sa drugim fakultetima; • vannastavne aktivnosti (ekskurzije i dr.). Fakultet nastoji da studente na najbolji način pripremi da budu dobri pravnici i insistira, kao što je već rečeno, na kvalitetu! 86 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Osnovne studije traju tri godine. Završavaju se kada student položi sve predmete predviđene nastavnim planom i programom i ukupno sakupi 180 ECTS kredita. Svrha osnovnih studija jeste da studenti steknu sva ona znanja koja će im biti potrebna za obavljanje pravničke profesije. Shodno tome, nastavni plan sačinjen je tako da studenti izučavaju teorijskopravne i konkretnopravne nauke, ali, isto tako, i nepravne nauke koje izučavaju one društvene pojave sa kojima je pravo blisko povezano (sociologija, ekonomija i dr.). Takođe, izučavaju se i pomoćne nauke koje su pravniku potrebne – prije svega strani jezici. Posebna pažnja usmjerena je na razvijanje govorničkih vještina, kritičkog razmišljanja, diskusije i primjene prava. Nastavni plan, pored obaveznih, čine i izborni predmeti koji omogućavaju da student detaljnije izučava one oblasti za koje bude pokazao najveće interesovanje. Oblici nastave na osnovnim studijama Nastava se izvodi kroz predavanja, vježbe i konsultacije. Pored toga, studenti se u okviru pojedinih predmeta upućuju i na praksu u sudove, organe državne uprave, advokatske kancelarije i privredna društva. Na Fakultetu je ustaljena praksa da nastavu drže i gosti - predavači, najčešće praktičari i ljudi iz struke, kako bi se studentima u što većoj mjeri približila nastavna građa. Fakultet redovno organizuje retoričku sekciju i simulacije suđenja., a studenti učestvuju na takmičenjima gdje mogu pokazati svoje stečene vještine. Predavači već na prvoj godini studente upoznaju sa neophodnom literaturom i obučavaju ih da ispravno izrade seminarske radove, čime ih podstiču na čitanje važnih djela iz oblasti prava. Takođe, podstiče se i aktivnost na nastavi, što se posebno boduje i ulazi u konačnu ocjenu. Ukupan broj ECTS kredita koji student treba da sakupi na osnovnim studijama iznosi 180. On je raspoređen u šest semestara, pri čemu svaki semestar čine predmeti čiji zbir kredita iznosi 30. Na Fakultetu su organizovane i specijalističke studije u trajanju od godinu dana. Besjedništvo U cilju poboljšanja govorničkog umijeća studenata, koje je ključno za profesiju pravnika u modernom društvu, organizujemo retoričku sekciju. Pravo da pohađaju retoričku sekciju imaju studenti svih godina studija. Svake godine na Fakultetu se organizuje takmičenje u besjedništvu. Tri najbolja studenta stiču pravo da učestvuju na takmičenju pravnih fakulteta Crne Gore. MAGISTARSKE STUDIJE Stipendije i nagrade Na kraju svake školske godine fakultet stipendira 5% najboljih studenata oslobađajući ih od obaveze plaćanja školarine za narednu školsku godinu. Svake godine Atlas fondacija u okviru tradicionalnog Konkursa dodjeljuje nagradu najboljem studentu Pravnog fakulteta Univerziteta „Mediteran”. Fakultet organizuje i postdiplomske magistarske studije, u trajanju od dva semestra, za sljedeće studijske programe: • Pravnopolitički, • Privrednopravni. VODIČ ZA STUDENTE 87 OSNOVNE AKADEMSKE STUDIJE Studijski program: PRAVOSUDNI I SEMESTAR III SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Uvod u pravo 7 Obligaciono pravo 7 Istorija prava 7 Upravno pravo 6 Osnovi ekonomije 5 Krivično pravo - opšti i posebni dio 7 Sociologija 6 Kompanijsko pravo 5 Uvod u građansko pravo 5 Strani jezik II 5 II SEMESTAR IV SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Ustavno pravo 7 Međunarodno javno pravo 7 Rimsko pravo 7 Nasledno pravo 5 Stvarno pravo 7 Porodično pravo 5 Strani jezik I 5 Finansijsko pravo 5 Izborni predet: • Uvod u velike pravne sisteme • Ekološko pravo 4 Poslovno pravo 6 Izborni predmet: • Ljudska prava • Osnovi privrednoprestupnog i prekršajnog prava 2 88 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN V SEMESTAR Predmet VI SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Krivično-procesno pravo 7 Građansko procesno pravo 7 Pravo EU 6 Međunarodno privatno pravo 5 Radno pravo 7 Međunarodno krivično pravo 5 Kriminalistika 5 Bankarsko i berzansko pravo 5 Strani jezik III 5 Pismeni rad na osnovu prakse u pravosuđu 6 Izborni predmet: • Sudsko organizaciono pravo • Retorika • Filozofija prava 2 VODIČ ZA STUDENTE 89 OSNOVNE AKADEMSKE STUDIJE Studijski program: PRIVREDNOPRAVNI I SEMESTAR III SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Uvod u pravo 7 Obligaciono pravo 7 Istorija prava 7 Upravno pravo 6 Osnovi ekonomije 5 Krivično pravo - opšti i posebni dio 7 Sociologija 6 Kompanijsko pravo 5 Uvod u građansko pravo 5 Strani jezik II 5 II SEMESTAR IV SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Ustavno pravo 7 Međunarodno javno pravo 7 Rimsko pravo 7 Nasledno pravo 5 Stvarno pravo 7 Porodično pravo 5 Strani jezik I 5 Finasijsko pravo 5 Izborni predmet: • Uvod u velike pravne sisteme • Ekološko pravo 4 Poslovno pravo 6 Izborni predmet: • Autorsko pravo i pravo industrijske svojine • Stečajno pravo 2 90 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN V SEMESTAR Predmet VI SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Krivično - procesno pravo 7 Građansko procesno pravo 7 Pravo EU 6 Međunarodno privatno pravo 5 Radno pravo 7 Međunarodno privredno pravo 5 Pravo osiguranja 5 Bankarsko i berzansko pravo 5 Strani jezik III 5 Pismeni rad na osnovu prakse u privredi 6 Izborni predmet: • Sudsko organizaciono pravo • Retorika • Filozofija prava 2 VODIČ ZA STUDENTE 91 POSTDIPLOMSKE AKADEMSKE STUDIJE Studijski program: PRAVOSUDNI-KRIVIČNOPRAVNO POSTDIPLOMSKE AKADEMSkE STUDIJE Studijski program: PRIVREDNOPRAVNI I SEMESTAR I SEMESTAR Predmet ECTS Osnovi prekršajnog prava i odgovornost pravnog lica za krivična djela 8 Organizovani kriminal i korupcija 7 Kriminologija 5 Terorizam 6 Izborni predmet: • Krivično izvršno pravo • Tehnika pisanja podnesaka • Sudska psihologija 4 II SEMESTAR ECTS Carinsko pravo 8 Ekonomska politika 7 Stečajno pravo 5 Tehnika pisanja podnesaka 6 Izborni predmet: • Arbitražno pravo • Bankarsko pravo • Privredni sistem 4 II SEMESTAR Predmet ECTS Organizacija državnih organa za borbu protiv organizovanog kriminala, terorizma i korupcije 8 Sudska medicina 7 Specijalistički rad 15 92 Predmet ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Predmet ECTS Građansko izvršno pravo 8 Pomorsko pravo 7 Specijalistički rad 15 Magistarske STUDIJE Studijski program: PRIVREDNOPRAVNI Magistarske STUDIJE Studijski program: PRAVNO POLITIČKI I SEMESTAR Predmet I SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Metodologija naučno istraživačkog rada 5 Metodologija 5 Kompanijsko pravo 5 Ustavno pravo i političke institucije 5 Međunarodno trgovačko pravo 5 Istorija pravnih i političkih institucija 5 Seminarski rad 5 Pravne i političke teorije 5 Uporedni privredni sistemi 5 Institucionalno pravo Evropske unije 5 Izborni predmet: • Berzansko pravo i pravo hartija od vrijednosti • Ugovorno pravo EU 5 Izborni predmet: • Međunarodna ljudska prava • Političke stranke i izbori • Parlamentarno pravo • Pravne i političke institucije antike 5 II SEMESTAR Predmet II SEMESTAR ECTS Pravo i ekonomija evropske unije 5 Poresko pravo 5 Seminarski rad 5 Magistarski rad 15 Predmet ECTS Magistarski rad 30 VODIČ ZA STUDENTE 93 NASTAVNICI I SARADNICI prof. dr Mladen Vukčević prof. dr Savo Marković prof. dr Mihailo Velimirović prof. dr Damjan Šećković prof. dr Janko Radulović prof. dr Željko Simić prof. dr Nebojša Šarkić prof. dr Branko Vučković prof. dr Vesna Vučković prof. dr Marija Grego Radulović prof. dr Dragana Čukić doc. dr Srđa Božović doc. dr Miloš Vukčević doc. dr Aleksandar Kovačević doc. dr Vesna Ratković dr Biljana Vukoslavčević Matija Vučićević, Nikola Samardžić, student III godine student „Fakultet je vođen vizijom unaprijeđivanja pravne znanosti i profesionalizma, razvitka pravne prakse i društva utemeljenog na vladavini prava i demokratije. Kontinuirano raste, razvija se, mijenja, poboljšava kao sastavni dio našeg društva, prateći sve njegove promjene, ali istovremeno ističući promjene u društvu, naročito u oblasti prava i pravde. Fakultet je uvijek u periodu snažnih uspona i kao karakterističan permanentni razvoj, postao je rasadnik kadrova za ponos i stekao ugled rezultatima svoga rada. I bez pretencioznosti mogu reći da je na taj način stekao poziciju akademskog lidera u oblasti pravnih nauka u regionu. Stoga, Pravni fakultet Univerziteta „Mediteran” je prepoznat kao poželjna i pouzdana visoko obrazovna institucija.” 94 dr Branislav Radulović mr Nikola Dožić mr Dženana Nuhodžić mr Milena Kavarić mr Sanja Živković Danilo Ćupić Vladimir Leposavić ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN „Pravni fakultet Univerziteta „Mediteran” sam odabrao u trenutku kada je isti tek počinjao sa radom, što znači da sam imao, i da i dalje imam, veliko povjerenje u ovu obrazovnu ustanovu. Moje bezrezervno povjerenje rezultiralo je upisom na ovaj fakultet i zbog činjenice da je isti predstavljao svojevrsno osvježenje na polju obrazovanju u Crnoj Gori. Pravni fakultet Univerziteta „Mediteran” kao fakultet, i cjelokupne studije, odlikuje vrhunsko akademsko osoblje, i težnja istih da se što više doprinose nauci i rješavaju problemi koje nameće praksa, kao i izuzetno dobra organizacija, na čelu sa Upravom fakulteta koja čini sve da tehnička pitanja u procesu studiranja budu nešto o čemu student ne razmišlja.” Fakultet za strane jezike - FSJ Podgorica VODIČ ZA STUDENTE 95 Adresa: Vaka Ðurovića bb 81 000 Podgorica Sekretar Dušanka Vujisić Telefon: +382 (0) 20 409 210 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: fsj@unimediteran.net Web: www.fsj.unimediteran.net Telefon: +382 (0) 20 409 230 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: duska.vujisic@unimediteran.net Žiro-račun: 505 - 6232 - 96 Dekan prof. dr Janko Radulović Prodekan mr Dragica Žugić 96 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Studentska služba Sonja Bojić Telefon: +382 (0) 20 409 210 Fax: +382 (0) 20 409 233 E-mail: sonja.bojic@unimediteran.net Riječ dekana Poštovane koleginice i kolege, Dobrodošli na Fakultet za strane jezike, Univerziteta „Mediteran” Podgorica. Upisujući akreditovane akademske osnovne studije jezika na Fakultetu za strane jezike, vi stičete rijetku šansu za kvalitetno studiranje poslovnog engleskog jezika. U tome će vam pomagati nastavnici i saradnici ovog fakulteta, a povremeno će u nastavnom procesu participirati strani eksperti. Za očekivati je da u veoma radnoj atmosferi, atmosferi kolegijalne saradnje i uvažavanja, postignete izvanredne rezultate na osnovnim i specijalističkim studijama. Najuporniji će moći da steknu i doktorat nauka! Naša je velika obaveza da opravdamo vaše povjerenje i Fakultet ispuni svoju misiju. Rad i organizacija rada na Fakultetu zasnovani su na principima Bolonjske deklaracije. Usvajanjem propisanih standarda u studiranju, omogućen je Evropski sistem transfera kredit. Time je otvorena šansa za mobilnost studenata na srodnim fakultetima u okruženju ili širom Evrope. Intelektualna znatiželja vas, kroz međuuniverzitetsku saradnju, može odvesti na neki od prestižnih evropskih univerziteta! Sticanjem diplome stručnjaka za poslovni engleski jezik vi ćete se uključiti u radni proces u Crnoj Gori! Ali, kao obrazovani mladi ljudi, postajete intelektualno ravnopravni sa ostalim mladim ljudima Evrope i dobijate šansu da budete dio evropskog radnog i obrazovnog prostora na kome ćete se osjećati ravnopravno i udobno. Svojim znanjem ćete naročito doprinijeti širenju jezičke kulture u Crnoj Gori! Dobrodošli na Fakultet za strane jezike! dekan prof. dr Janko Radulović VODIČ ZA STUDENTE 97 98 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN Fakultet za strane jezike - FSJ Savremeno poslovanje nije moguće bez dobrog poznavanja stranih jezika! Fakultet za strane jezike u Podgorici je mlada, a već afirmisana univerzitetska jedinica. Fakultet za strane jezike omogućiće studentima kvalitetno izučavanje stranih jezika sticanjem praktičnog i teorijskog znanja iz oblasti poslovnog engleskog jezika kroz savremenu glotodidaktiku koja potencira savladavanje jezika putem autentičnih audiovizuelnih, audio i tekstualnih materijala, kao i živu komunikaciju na ciljnim jezicima. Studijske programe karakteriše i obimna ponuda izbornih predmeta gotovo iz svih sfera privrede i poslovanja (Osnovi turizma, Odnosi sa javnošću, Osnovi međunarodnog marketinga i dr.). Crne Gore, a licencu je dobio od Ministarstva prosvjete i nauke Crne Gore, tako da su diplome međunarodno važeće! Rješenjem Ministarstva prosvjete i sporta (br.03-5834/2) studentima nastavničkog smjera omogućeno je izvođenje nastavne prakse (fond od 30 časova) u eminentnim osnovnim školama i gimnazijama. Za proces izvođenja nastave odabran je nastavni kadar iz Crne Gore kao i sa Filološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu, s izuzetnim stručnim kompetencijama što je dodatna i najbolja garancija da će ovaj fakultet obrazovati i stvarati dobre stručnjake za različite oblasti poslovnog engleskog jezika, koji je deficitaran kadar u našoj državi. USLOVI ZA UPIS NA FAKULTET Sa stranim jezicima u svijet biznisa! STUDIJSKI PROGRAMI Fakultet za strane jezike omogućava studentima da se na kvalitetan način osposobljavaju za učenje poslovnog engleskog jezika. Uz ovaj savremeni studijski program ukomponovani su i dodatni izborni predmeti iz oblasti turizma, prava, ekonomije, odnosa sa javnošću, trgovine, međunarodnog marketinga i dr. Na Fakultetu za strane jezike postoje akreditovane specijalističke studije iz Poslovnog engleskog jezika, Engleskog jezika i književnosti nastavničkog smjera. Fakultet je akreditovan od strane Savjeta za visoko obrazovanje Upis na Fakultet za strane jezike regulisan je Pravilnikom o uslovima, kriterijumu i postupku upisa u prvu godinu studija, koji je dostupan na sajtu Fakulteta za strane jezike. Fakultet mogu upisati svršeni srednjoškolci. Rangiranje prijavljenih kandidata obavlja se na konkurentnoj osnovi, u skladu sa uspjehom postignutim u toku srednje škole. Kandidati podnose dokumenta na uvid i prijavu za upis, nakon objavljivanja konkursa za upis u nekim od dnevnih novina. Student sa Fakultetom zaključuje Ugovor o studiranju kojim se bliže uređuju njihova međusobna prava i obaveze. VODIČ ZA STUDENTE 99 OSNOVNE AKADEMSKE STUDIJE Studijski program: POSLOVNI ENGLESKI JEZIK I SEMESTAR II SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Savremeni engleski jezik I 7 Savremeni engleski jezik II 7 Uvod u britanske studije 5 Uvod u američke studije 5 Fonetika i fonologija engleskog jezika 5 Morfologija engleskog jezika 5 Drugi strani jezik I 5 Drugi strani jezik II 5 Maternji jezik I 5 Maternji jezik II 5 Informatika I 3 Informatika II 3 III SEMESTAR IV SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Savremeni engleski jezik III 7 Savremeni engleski jezik IV 7 Poslovni engleski jezik I 6 Poslovni engleski jezik II 6 Engleska književnost 5 Američka književnost 5 Drugi strani jezik III 5 Drugi strani jezik IV 5 Osnovi ekonomije 3 Uvod u opštu lingvistiku 3 Sintaksa engleskog jezika 4 Izborni predmet: 4 100 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN • Uvod u evropske studije I (kult. baština) • Uvod u evropske studije II (ekon. geogr.) • Osnove turizma • Treći strani jezik I (španski, francuski, njemački, ruski) V SEMESTAR Predmet VI SEMESTAR ECTS Predmet ECTS Savremeni engleski jezik V 7 Savremeni engleski jezik VI 7 Poslovni engleski jezik III 6 Poslovni engleski jezik IV 6 Drugi strani jezik V 5 Drugi strani jezik VI 5 Poslovna etika 4 Kultura poslovnog komuniciranja 4 Uvod u evropske studije (institucije i zakonodavstvo) 4 Uvod u evropske studije (politička istorija) 4 Mediji i komunikacije 4 Izborni predmet: 4 • Osnove menadžmenta • Osnove finansija • Osnove marketinga • Treći strani jezik II (španski, francuski, njemački, ruski) VODIČ ZA STUDENTE 101 SpecijalističkE akademskE studijE Studijski program: POSLOVNI ENGLESKI JEZIK SpecijalističkE akademskE studijE Studijski program: POSLOVNI ITALIJANSKI JEZIK I SEMESTAR I SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Savremeni engleski jezik VII 7 Savremeni italijanski jezik VII 7 Poslovni engleski jezik V 7 Poslovni italijanski jezik V 7 Teorija prevođenja 5 Teorija prevođenja 5 Drugi strani jezik VII 5 Drugi strani jezik VII 5 Semantika engleskog jezika 3 Ekonomija Evropske unije 3 Ekonomija Evropske unije 3 Idiomatika i stilistika maternjeg jezika 3 II SEMESTAR II SEMESTAR Predmet ECTS Predmet ECTS Savremeni engleski jezik VIII 6 Savremeni italijanski jezik VIII 6 Poslovni engleski jezik VI 5 Poslovni italijanski jezik VI 5 Drugi strani jezik VIII 3 Drugi strani jezik VIII 3 Izborni predmet: 3 Izborni predmet: 3 Specijalistički rad 13 • Idiomatika i stilistika maternjeg jezika • Analiza diskursa • Ljudska prava • Uvod u velike pravne sisteme • Poslovno pravo Specijalistički rad 102 13 ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN • Ljudska prava • Uvod u velike pravne sisteme • Poslovno pravo SpecijalističkE akademskE studijE Studijski program: ENGLESKI JEZIK I KNJIŽEVNOST NASTAVNIČKOG SMJERA I SEMESTAR Predmet ECTS Savremeni engleski jezik VII (deskriptivna gramatika I) 6 Savremena britanska književnost 4 Metodika nastave engleskog jezika 5 Pedagogija s didaktikom 3 Semantika engleskog jezika 4 Nastavna praksa 5 Izborni predmet: 3 • Kultura govora • Drama • Odnosi s javnošću • Idiomatika i stilistika maternjeg jezika II SEMESTAR Predmet ECTS Savremeni engleski jezik VIII (deskriptivna gramatika II) 6 Savremena američka književnost 4 Pedagoška psihologija 3 Izborni predmet: 4 Specijalistički rad 13 • Kultura komunikacije u školi • Uvod u kontrastivnu lingvistiku • Integrisane marketinške komunikacije • Analiza diskursa VODIČ ZA STUDENTE 103 NASTAVNICI I SARADNICI prof. dr Radojka Vukčević prof. dr Slobodanka Kitić prof. dr John Rogers prof. dr Ratko Ðukanović prof. dr Mladen Vukčević prof. dr Damjan Šećković prof. dr Zvezdan Vukanović dr Lynne Montgomery doc. dr Smiljka Stojanović doc. dr Ivana Trbojević doc. dr Saša Moderc doc. dr Sonja Pravilović dr Ivana Mrvaljević dr Nevenka Pavličić mr Dragica Žugić mr Miomir Abović mr Jelena Otašević mr Nada Petković mr Dragana Čurović mr Tamara Jovović Almir Ðoković, Slavica Pavićević, student III godine studentkinja II godine „FSJ sam upisao iz više razloga ali prvenstveno zbog studijskog programa koji nudi raznovrsne predmete ne samo iz oblasti jezika već i drugih oblasti kao sto su informacione tehnologije, ekonomija i pravo. Moja očekivanja su do sada ispunjena, a ono što bih posebno naglasio jeste odnos profesora i studenata i naravno spremnost Uprave fakulteta da izlazi u susret zahtjevima studenata. Budućim studentima kod kojih postoji velika želja za učenjem stranih jezika preporučio bih Fakultet za strane jezike Univerziteta „Mediteran” koji će im omogućiti savršeno znanje iz oblasti poslovno engleskog jezika, italijanskog i trećeg stranog jezika po odabiru!” 104 mr Lejla Zejnilović mr Martina Ćetković-Ćirković mr Marija Janković mr Jelena Boreta Valentina Tanjević Jelena Simunović - Poluga Raba Hodžić Milena Dragutinović Sreto Pavićević Tijana Šćepanović ZNANJE ZA NOVI MILENIJUM UNIVERZITET MEDITERAN „Fakultet za strane jezike Univerziteta „Mediteran” Podgorica odabrala sam zbog posebne privrženosti stranim jezicima koju posjedujem. Profesionalan, studentima prijateljski naklonjen nastavni kadar i izvrsni uslovi studiranja su ispunili sva moja očekivanja. Prednost studiranja na ovom fakultetu jeste upravo orijentisanost na upotrebu stranih jezika u poslovnom svijetu, gdje je promjena jedina konstanta. Brucošima bih poručila da upišu Fakultet za strane jezike jer će time obezbijediti sebi znanje i raznovrstan budući studentski život.” Vodič za studente Univerzitet “Mediteran” Znanje za novi milenijum Izdavač Univerzitet “Mediteran” u Podgorici Tehnička priprema Miloš Otašević Darka Kostić Štampa Tiraž 3000 Podgorica, 2013.
