Nieuwbouw beta Campus CuliNaire Chemie met miraNda vaN eCK

Transcription

Nieuwbouw beta Campus CuliNaire Chemie met miraNda vaN eCK
Bio-Farmaceutische Wetenschappen | Biologie | LST | MST
Universiteit Leiden
April 2013, jaargang 8
nummer 3
THEMA
FOOD
on the origin of meat
Nieuwbouw Beta Campus
Culinaire chemie met Miranda van ECK
Redactioneel
Inhoud
Blauwe zones
Nieuws
3
Studentenartikel: ISN Cooking Club: Chefs without Borders 4
Met het gigantische aanbod dat je aantreft in de gemiddelde supermarkt, zou het ronduit onverstandig zijn om je oerinstincten de overhand te laten
nemen en zo veel mogelijk in een zo kort mogelijke
tijd te eten. Dat weten de bewoners van de ‘blauwe
zones’, de gebieden op aarde waar buitengewoon
veel mensen hun honderdste verjaardag vieren.
Want één van de gemene delers van de blauwe zones is het gematigde dieet van zijn bewoners; kleine
porties van plantaardig en vetarm voedsel. Ik wil
ook graag mijn honderdste verjaardag vieren. Toch
zou ik verschrikkelijke moeite hebben om een
‘blauwe zone’-dieet vol te houden. Komt dat door
mijn achterhaalde ‘lichaamsthermostaat’? Lees in
de bètavraagbaak (p. 18) hoe dat werkt, en hoe een
Cleveringa-hoogleraar onze lichaamsthermostaat
wil bijsturen. Ze zou het ongetwijfeld goed kunnen
vinden met Miranda van Eck, die met haar onderzoek naar hart- en vaatziekten wel het één en ander
op het Westerse dieet aan te merken heeft. Op p. 24
en verder lees je wat ze op tafel zette voor Origin.
De vraag is of we de negen miljard monden van
2050 kunnen voeden. Volgens veel deskundigen
kan dat, mits we voedsel efficiënter produceren. In
de special (p. 8) lees je over een paar aanpassingen
in voedselproductie die al een groot verschil kunnen maken. Zoals het eten van efficiënt te produceren insecten. Die zijn ook nog vetarm en eiwitrijk,
dus fantastisch ‘blauwe zone’-voedsel. Zin in een
krekelburger?
Carlos de Lannoy
Hoofdredacteur
Redactie Origin
The ISN Cooking Club is a great opportunity for both Dutch and international students to meet new people. Origin joined for one evening and
learned about slavic cuisine and international hospitality.
Special: From an economical to a 'food recession'? 8
From urban gardens to genetic manipulation and nibbling on critters.
What can we do to feed the entire human population, now and in 2100?
Nieuwbouw Bèta Campus en haar ontdekkingen
13
De nieuwe Bèta Campus moet de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen de ruimte geven om te groeien. Tom Westerhof, senior
projectmanager, legt uit wat we van het project kunnen verwachten.
Centrefold: 16
Cutlery could do more than just bring food to your mouth; Jinhun Yeon
designed a set that will change the way you taste.
Bètavraagbaak: How does the modern world define hunger?
18
If you skipped lunch you may say that you are hungry, but so would a
refrugee in a third world country.
Instituten: Medical Marijuhana
20
Dr. Mario van der Stelt of the Leiden Institute of Chemistry researches the
mechanism of action of the main active compounds in marijuana.
Culinaire chemie met Miranda van Eck
24
Deze keer koken we met Miranda van Eck, de kersverse opleidingsdirecteur van BFW, en onderzoeker in het vakgebied biofarmacie. Zij houdt zich
bezig met de rol van macrofagen op het transport
van ox-LDL in atherosclerose.
Fotoreportage: On the origin of meat 29
It is hard to recognize an animal in the meat department of the supermarket. Take a look behind the scenes and see what needs to happen before
meat ends up in your kitchen.
Boekbespreking: Cooking for Geeks 29
This book is mandatory literature for anybody who wants to know more
about food than strictly necessary to heat up a pizza.
Column: The FARC amongst gardeneners 30
A rebellion that started in Great Brittain is ready to cross the channel.
Agenda en Colofon 2
Origin - Universiteit Leiden
31
Nieuws
Nieuws
Feestelijke start nieuwbouw Bèta Campus
Met het in de grond trillen van een stuk damwand werd
op 28 februari het startschot gegeven voor de bouw van de
nieuwe Bèta Campus. Het studentlid van het faculteitsbestuur (assessor) van Wiskunde en Natuurwetenschappen,
de voorzitter van de faculteitsraad en de (vice)voorzitters
van de vijf studieverenigingen van de faculteit kregen hierbij de hoofdrol. De studenten, voor de gelegenheid voorzien
van helm, jas en stevige schoenen, togen naar buiten om
het intrillen van de damwand luister bij te zetten. Vóór het
gevaarte werd opgehesen spoten de voorzitters en de assessor er de naam op van het orgaan waarin ze hun functie
vervullen.
De nieuwbouw wordt in drie fases gerealiseerd. De eerste
fase omvat de kantoren en onderwijsruimten van het LIC
en het LACDR, en daarnaast specialistische faciliteiten als
het Cel Observatorium, NeCen, de meethal en de fijnmechanische dienst alsook het logistiek centrum van waaruit
inkomende goederen worden gedistribueerd. De eerste fase
zal in 2015 afgerond zijn. Het karakteristieke schotelgebouw met daarin de grote collegezalen blijft, het wordt wel
gerenoveerd.
Lees meer op p. 13.
Academische jaarprijs 2012 winnaar iSPEX opent
inschrijvingen
De inschrijving voor het grote citizen science-project
iSPEX, 'Meet fijnstof met je smartphone', is geopend. Met
ingang van 22 februari kunnen geïnteresseerden de iSPEX,
het speciale opzetstukje voor de smartphone, bestellen.
Iedereen met zo'n iSPEX-opzetstukje kan in het late voorjaar meedoen aan de grote meetdag. Het iSPEX-opzetstukje verandert in combinatie met de bijbehorende app een
smartphone in een handomdraai in een wetenschappelijk
instrument om stof in onze atmosfeer te meten. Deelnemers
richten hun telefoon met iSPEX naar een stuk heldere hemel
en maken een foto. De metingen, en die van 10.000 andere
Nederlanders, worden centraal
verwerkt tot een fijnstof-kaart
van Nederland, waarmee mensen daadwerkelijk een bijdrage
leveren aan atmosferisch onderzoek. Scan voor meer informatie
de QR-code.
Antibiotica in de klas groot succes
Han de Winde nieuwe vice-decaan Faculteit der
Wiskunde en Natuurwetenschappen
Prof.dr. J.H. de Winde (1962) is geworden per 1 april 2013 voor een
periode van vijf jaar vice-decaan en
portefeuillehouder onderwijs in het
faculteitsbestuur van de Faculteit der
Wiskunde en Natuurwetenschappen
(W&N). De Winde, nu nog werkzaam
bij de TU Delft, is per dezelfde datum
eveneens benoemd tot hoogleraar bij W&N met als leeropdracht ‘Industriële Biotechnologie’. De leerstoel wordt ingebed bij het Instituut Biologie Leiden (IBL) van de Faculteit.
De Winde volgt prof.dr. E.J.J. Groenen op, die sinds 28 mei
2008 vice-decaan bij W&N is.
Academische jaarprijswinnaar van vorig jaar, ‘Antibiotica
Gezocht!’ heeft zijn weg gevonden naar Nederlandse en
ook Belgische scholen, al meer dan honderd keer. Met het
practicumpakket kunnen leerlingen uit zelf meegebrachte
grond bacteriën isoleren en onderzoeken of de bacteriën antibiotica produceren. Interessante resultaten kunnen naar
het laboratorium worden gestuurd voor verder onderzoek
door Universiteit Leiden en Erasmus Medisch Centrum
Rotterdam.
Alle bacteriekolonies die de scholen tot nu toe hebben verzonden naar Antibiotica Gezocht! zijn genummerd en gelabeld door de onderzoekers. In de komende weken wordt er
getest of er tussen de toegestuurde kolonies een bacterie zit
die multiresistente ziekteverwekkers de baas is.
Origin - Universiteit Leiden
3
Studenten
The ISN Cooking Club:
Chefs without Borders
T
The International Student Network (ISN) Cooking Club is known for their
international food experiences. During their cooking activities, you are
not only introduced to all sorts of international food, you also meet the
persons behind the recipes and you can meet students from all over the
world. Origin Magazine found it was the perfect place to talk to some
students about their favourite Dutch food. We spoke to Mason Carney,
head of the Cooking club, about his encounters with the culinary, before
joining the club for an evening.
BY: Dwayne van
der Klugt
Interview with Mason Carney
Before we start talking about the Cooking Club, can you
please introduce yourself to our readers?
Certainly, I am studying Astronomy (MSc) at the
Faculty of Science and I am in my second and final year.
I first heard about Leiden University and its strong astronomy program while I was on an internship at an observatory in Chile. It was the only international school
that I applied to and when I was accepted the choice was
easy. Obviously I want to spend a few years studying in
Europe!
I came to The Netherlands from Maine (USA), which
meant quite a drastic change of lifestyle. I am from the
countryside and my hometown has about 1,500 people.
So to me, Leiden seems very busy and there is SO much
to do here, that it can be overwhelming at times.
Let’s talk about the Cooking Club, why did it start, and
what are the reasons of its success?
Haha, you got me a bit on this one. I am not sure how long
the Cooking Club has been going, but I know that it has
been operating for at least three years, probably quite a bit
longer. I only heard about the two organizers before me
and I am not sure about the history of the club before that
time. As for the success, I think it is because of the large
and diverse international community here in Leiden.
There are so many different cultures represented in
Leiden and food is such a central part of life for everyone.
4
Origin - Universiteit Leiden
The Cooking Club provides a lot of opportunity for
new culinary experiences and exposure to new and sometimes strange ideas. This is something that people
would otherwise never encounter. Most Cooking Club
events are quite lively and social as well, they are not lessons. It's a good way to meet new people while learning
and experimenting in an area of life that everyone has
in common: food!
How do you join the Cooking Club?
Joining the Cooking Club is very easy. You don't have to
be a student and you don't have to be an international.
You just have to know that the Cooking Club exists and
keep informed about the events. All updates and information is posted to the Facebook group (search for ISN
cooking club). For non-Facebook users it's a little more
difficult to be informed, but so far I have received no
complaints.
How did you become involved in the organization of the
Cooking Club activities?
That was somewhat accidentally. I went to the introduction meeting for the Cooking Club during my first
semester in Leiden simply because I enjoy cooking food
and was curious about the group. During the meeting
I talked with Bryley Jackson, the organizer during that
year, and asked her a few simple questions about how
the group functions and what kind of meals they cook.
Next thing I know she is asking me if I want to help
organize! I didn't start helping immediately; I wanted
to adjust to life in Leiden before getting too involved.
I started co-organizing events with Bryley during my
second semester and when the academic year ended she
passed on organizing responsibilities to me.
Why are cooking/food and Mason a good combination?
Actually, I have to give a lot of credit to my step-mom
for my interest in food and cooking. She converted the
house I grew up in, an old farmhouse, into a working
farm again. So during my undergraduate years we had a
lot of fresh produce from the garden. She was passionate
Studenten
about using these ingredients to make all kinds of delicious meals. A lot of my interest in experimenting in the
kitchen comes from watching her cook at home. I think
traveling also contributed. I had two internships as an
undergraduate that lasted about two to four months and
I was forced to cook for myself. I didn't like eating the
same thing again and again so I tried to be a little creative and try new combinations. Sometimes the meals
were good, sometimes they weren't, but that's all part of
the learning process.
crunchy muesli I have tried here just isn't the same.
Finally, can you give our readers your best cooking tip?
Hmm, that is another tough one. Use lots of olive oil!
It is a great way to grease a pan to prevent food from
sticking, it is an essential base for all types of sauces and
dressings, and it's a healthy alternative to butter (unless
you are baking, always use butter when baking). Also,
Sriracha hot sauce is an awesome addition to your food
to give it a little extra kick. I use it a lot.
An evening with the Cooking Club
What do you like about the Dutch cuisine?
Upon arriving at the Plexus Kitchen, Origin Magazine
I would have to say that I really like the Dutch ‘panwas welcomed by Mason, who was already busy putting
nenkoeken’. They are huge and you can have them for
all the groceries ready to start the cooking. The theme
breakfast or lunch or dinner or anything! Pancakes in
of the night would be Slavic
the U.S. are always thick, flufFoods, and Mason made sure
fy, sweet and for breakfast, but
'Working together on this recipe
all the ingredients for the rethe Dutch version has a lot of
was a real ice breaker'
cipes were neatly organized.
variety. I also had a very pleaFrom 18.00h onwards the
sant experience with ‘andijviefirst students started to come in. As the majority of the
stamppot’ when I made it with my Dutch housemates.
students only arrived in Leiden in the past two weeks,
It's a nice alternative to regular mashed potatoes.
some of them were still a bit anxious to connect with
other students. Recipes were handed out; our job was to
And what do you absolutely not like?
cook up some Pelmeni, a Russian variation on ravioli.
I do not like the raw herring! I never did the whole raw
Working together on this recipe was a real ice breaker
herring for October Third, but I tried a small raw piece
and it took only a couple of minutes before all sorts of
at the Wednesday market and it was pretty gross. I'd
conversations started. While mixing the ingredients we
rather have my herring fried.
found out that we had two Hungarian, a South Korean,
an Italian, a Russian and a Dutch student putting effort
Which dish from back home do you miss most?
in creating just the right dough. Even more surprising,
I don't know if this counts as a ‘dish’, but I really miss
ravioli, which most of us thought originated in Italy is
homemade granola from my step-mom. I need to get
read more >
that recipe some day because all the crunchy and non-
Origin - Universiteit Leiden
5
Studenten
also eaten on a regular basis
in Russia and in Korea on
New Year’s Day.
1
Do you want to
know more about all
these and other traditional Dutch foods?
Checkoutdutchfood.
about.com.
6
with some lovely snacks, also in Slavic style. Now it was
time to wait for the end result and so we took another
drink and talked about our studies. A Croatian student
of Dutch languages and culture had only just arrived in
Leiden but already knew how to speak Dutch. She continuously baffled the Dutch Origin Magazine reporter
with her knowledge of Dutch literature and culture,
which was almost greater than his own!
When the dough was finished and was put in the
fridge for half an hour, it
was time to have a drink. We
enjoyed some nice wine and
A little past 21.00h the food was ready to eat. Mason
soda and we talked about the
opened the buffet and it was nice to see that it all had
best food you can find in The
come together. Next to our beautiful ravioli, two Slavic
Netherlands. Students that
soups, potato pancakes, meatballs and sausages were
were here since September
made by other students, so it proved to be quite a big
were willing to share their
dinner. While most students enjoyed all the food, some
experience with the Dutch
people had some difficulties with the Slavic taste of the
cuisine with newly arrived
dishes. Luckily for them the variety of flavors on the tastudents. ‘Pannenkoeken’
1
ble proved to be sufficient so that all students could have
(Dutch pancakes ) and
‘stroopwafels’ (treacle wafan enjoyable meal. The Pelmeni turned out to be great
fle) topped everybody’s list
success as well and Origin Magazine found out that this
of favorite Dutch foods.
Russian ravioli was made by the Russian student’s famiSweet ‘drop’ (Dutch licorice)
ly back home quite often. Lastly, we were surprised with
had been tried and was liked,
lovely cakes for dessert and that was the mark for the
but the more challenging salt
end of a fabulous evening.
variant had not been tasted
'The Faculty of Science has several With both the recipe and the
yet. Dutch dinners were not
very popular. One couple
options to join a university abroad' experience on how to make
tried ‘Hutspot’ (Hotchpotch)
a Russian diner, this Origin
on the October Third, the
Magazine reporter will make
day on which Leiden remembers the end of the Siege of
sure that next to the Italian and other famous cuisines,
Leiden by the Spanish army in 1574. It is said that at the
Russian cuisine will be on the menu more often!
end of the Siege, all leftovers of the Spanish army were
The International Student Network
cooked and Hotchpotch was the end result. Therefore
ISN Leiden is part of the Erasmus Student Network
the inhabitants of Leiden traditionally eat this dish
(ESN). The ESN is one of the largest interdisciplinary
on this day. The international students neither liked,
student associations in Europe, serving over 150,000
nor disliked the hotchpotch and we quickly came to
students. The goal of ESN is to support and develop stuthe following conclusion: some countries, like The
dent exchange. ISN Leiden reaches out to international
Netherlands, are not known for their cuisine, because
students to do just that, by offering help in academic,
it simply cannot match those of the more famous foodie
social and practical integration to international stucountries, like Italy.
dents. This includes an introduction program for newly
arrived students, a mentor program and cultural and
Now it was time to make the ravioli. The two kilograms
social activities like the Cooking Club. Is cooking not
(!) of minced meat were seasoned, after which the hard
really your thing? Just join another committee or club,
work commenced. Using a conveyer belt system, we
like the Book Club, the Theater Group or the Music
were able to produce a couple of hundred raviolis, but
Club. Furthermore there is always room to come up
efficiency was not that high. It took us over an hour
with new events, clubs or groups yourself once you have
to make all these lovely little pasta and by the time we
joined the ISN. ISN also welcomes international minwere finished we were quite hungry. Fortunately, this
ded Dutch students so that real integration between the
was foreseen by the Cooking Club and they provided us
Origin - Universiteit Leiden
Studenten
Slavic two course meal
Entrée: TA R AT OR [Vegetarian]
Main course: Pelmeni
Ingredients:
Ingredients:
•
•
•
•
•
•
•
Dough
Filling
1.5 cups of flower
500 g minced meat 1 egg
0.5 onion
0.25 cup of sour cream Salt (to taste)
0.25 cup of water
Pepper (to taste)
Salt (to taste)
2 yoghurts - Bulgarian or Greek style.
2 cucumbers (can be chopped but I prefer them grated)
0.5 cups sunflower oil or olive oil
1.5 cloves of garlic - crushed
1.2 liters water
75 g walnuts (crushed)
1 bunch of dill (chopped)
Sauce
125 g of mushroom
1/3 cup of cream
Dill (to taste)
Parsley (to taste)
0.5 finely chopped
garlic
Olive oil (to taste)
Directions:
Directions:
1. Shake/stir yoghurts well and pour in large pot.
2. Grate cucumbers and add them to the yoghurt.
3. Add salt to taste and stir a bit.
4. Add cold water and oil.
5. Add finely chopped dill and pressed garlic.
Stir and season to taste.
6. Add crushed walnuts or sprinkle on top of each served cup.
1. Combine dough ingredients in a bowl and mix until the dough is
of uniform consistency. Then cover with a towel and let rest for
about half an hour.
2. While the dough is resting, mix the filling. Finely chop the onion
and mix in the minced meat . Add salt and pepper to taste.
3. Next, roll the dough into a thin sheet on a floured surface.
4. Use a small glass to cut out circles of dough. Take the remnants of
the dough, roll into a ball, then roll into a thin sheet and repeat.
5. Cover the finished pelmeni with a towel while working on the
rest of the dough.
6. Now put small portions of filling in the middle of each round and
pinch the edges close.
7. Finally, cook fresh pelmeni in salted and lightly oiled boiling water for 5-7 minutes. I also love adding some bay leaves and a few
whole peppercorns to the water. The pot must be big enough so
all the pelmeni float and non stick together.
8. Fry mushrooms in butter, add cream, salt, pepper. And in the end
add minced garlic, parsley and dill.
9. Serve pelmeni in a small spoonful of their own broth and the
mushroom cream sauce.
Dutch and international students can occur. The board
of ISN Leiden for instance, consists of both Dutch and
international students. More information on the ISN
can be found on their website ISNLeiden.com, or on
their Facebook (just follow the link on their website).
If you would rather have contact face-to-face, the ISN
board can be found in the Breimer common room in
Plexus.
you on your search for an international experience (the
international office can be found in room 2.05 of the
Gorlaeus Laboratories). On their website you can find a
simple step-by-step plan to make sure your stay abroad
will be a success. This also includes the practicalities like
costs and making sure that your room in Leiden can be
rented out for the time that you are abroad and testimonials from several students.
Do you want to become an international student
yourself?
Origin magazine frequently interviews or reports on students
that went abroad. You can find
previous issues on originmagazine.nl. Check Origin 7.2 or 7.4
out for student testimonials!
The Faculty of Science has several options to join a university abroad. Whether you want to do courses in an
exchange programme or join a research group abroad,
the faculty’s International Office is very willing to help
Origin - Universiteit Leiden
7
SPECIAL
From an economical
to a 'food recession'?
Because of the current recession, some people cannot make ends
meet and some grow concerned about their spending and savings.
Even the Voedselbank has a tough time distributing food to all the
people who need it. In about 40 years the world population has increased so much that food distribution over the whole world will be
a huge problem, instead of a money shortage, there will be a food
shortage. With a greater demand than supply, the prices of food
will increase dramatically. The economical recession will turn into a
'food recession', if the current problems in the food production are
not solved in the coming years. In this article, several possible solutions will be discussed. These solutions can either rely on technological progression and development or could be more an imaginative
and creative way of trying to tackle the problem.
BY: Jessica Elferink, Marit van Santen
‘The World Food Problem’ is a way too complex problem to cover in a few pages. Although hunger and
malnutrition have been a problem for decades, issues
with world-wide food supplies have re-emerged. There
are several reasons for this: the slowdown in the rate
of increase in yields, the problems of environmental
damage and pesticide resistance associated with industrial agriculture, worries about food prices and the
relentless increase of the world population, by over
hundred million people a year. All these factors contribute to a great worry for the future ability of the world
to feed itself.
8
Origin - Universiteit Leiden
Urban agriculture
70% of the world’s population will live in urban areas
by 2050, compared to 50% now, while cities occupy less
than 3% of land surface [1]! As cities are likely to absorb
the total world population growth, urban food insecurity will rapidly increase. Urban agriculture provides a
strategy to reduce food insecurity and enhance urban
environments. One of the few spaces left vacant and
suitable for agriculture in dense cities like New York or
Hong Kong are rooftops. Five years ago rooftop farms
almost did not occur. Now they are getting more common, making the city greener from above. In New York,
you can find the Brooklyn Grange urban rooftop farm.
This rooftop farm is claimed to be the largest urban
rooftop farm in the world. Brooklyn Grange serves
the local community with real organically produced
vegetables and fruits. With over 8,000 square meter
of rooftop under cultivation in Brooklyn and Queens,
Brooklyn Grange has sold over 18,000 kg of vegetables
to restaurants and the public via weekly farm stands.
SPECIAL
But the farm has expanded beyond its mission to grow
vegetables — it currently keeps egg-laying chickens
and it has launched an apiary, cultivating bees for their
honey. The City farm hosts thousands of New York’s
youth for educational tours and workshops each season. Brooklyn could therefore be considered the international capital of urban farming.
Besides Brooklyn Grange, New York also hosts the Eagle
Street Rooftop Farm. A rooftop farm which consists of
sterile greenhouses that produce over eigthy tons of
food, year-round. The City Farm in Tokyo sets itself
apart from European and American rooftop farms.
The idea of producing local food for the community
is the same and also in Tokyo activities are organized
to let the urban population witness how food grows.
Only the type of food is different and is, of course, focused on the Japanese kitchen. Crops produced by City
Farm includes rice, egg plants and soy beans. This requires different farming techniques. As rice grows in
wet circumstances, draining and irrigating the roof is
different from Western-world rooftop farms. The urban roof in Montreal is really quite distinct. On top of a
two-story building the farm has built a 31,000-squarefoot greenhouse. Over forty different crops are being
produced year round in greenhouses. For watering the
plants the farm uses the irrigation system of the building. This way the farm really uses the advantages of
the urban conditions, which makes it a successful urban rooftop farm. In the centre of Rotterdam, a 1,000
square meter rooftop farm can be found on top of the
Schieblock building.
Not only farms on top of buildings exist, but also farms
inside buildings are build. For example a farm in a
shop. The ‘Farm:shop’, located in London, is a workspace, cafe and events venue combined with a farm that
produces food. And if you thought it could not get any
crazier, there are also people who want to bring their
food with them while they are on the road: Farm- on
–wheels. A handful of mobile farms on pick-up trucks
are roaming the streets of new York.
Urban agriculture has many advantages. It will contribute to food security, but consuming local crops also
reduces transport and carbon dioxide emission. A growing city will produce more and more wastewater and
organic wastes. For most cities the disposal of wastes
has become a serious problem. Urban agriculture can
help to solve such problems by turning urban wastes
into a productive resource like compost or filtered water. Compost allows an urban farmer to use less chemical fertilisers and by doing so preventing problems related to the contamination of groundwater. Also, urban
agriculture may positively impact the city’s environment. Green roofs provide shade and remove heat from
the air through evapotranspiration, reducing temperatures of the roof surface and the surrounding air.
Entomophagy
Insects are thought to serve an environmentally friendly source of protein. But why would we trade our steak
for a cricket? Well, there are several reasons.
More than ten times more plant nutrients are needed
to produce one kilogram of meat than one kilogram of
insect biomass [2]. The livestock industry plays a major
role in deforestation and habitat destruction. Land is
cleared to create space for livestock grazing or for production of crops which are a part of the diet of livestock.
Huge amounts of forest have been cleared causing animal species to either lose their habitat or be killed in the
process of destroying the land for this demanding industry. According to the 2006 United Nations report, ‘the
total area occupied by grazing is equivalent to 26% of the
ice-free terrestrial surface of the planet. In addition, the
total area dedicated to feed crop production amounts to
33% of totally arable land. In all, livestock production
accounts for 70% of all agricultural land and 30% of
the land surface of the planet.’ Animal livestock is the
largest anthropogenic user of land[3]. According to the
Food and Agriculture Organization, livestock activity
read more >
Origin - Universiteit Leiden
9
SPECIAL
such as overgrazing, erosion, and top soil compaction,
ten by the French in the 19th century. But, introducing
has been the primary cause of the degradation of 20%
insects in our daily or weekly meals is a different story.
[3]
of the world's pastures and rangeland . Animal livesMost likely, a plate full of insects is not the way insects
tock is responsible for 64 % of man-made ammonia
will be found at our dinner table. Insects will be ground
[3]
emissions, which contribute significantly to acid rain .
down and used as an ingredient in things like burgers,
By extension, animal waste contributes to environmensauce and sausages. In the future these may become an
tal pollution through nitrification and acidification of
important part of our diet.
soil[4]. Production of 150g of grasshopper meat requires
only very little water, while cattle requires 3290 liters to
produce the same amount of beef. This indicates that
lower natural resource use and ecosystem strain could
be expected from insects. Researchers at the University
With the costs, the usage of a lot of ground and water
of Wageningen compared the greenhouse gas emissions
of the convential meat farming techniques, and the inof production of mealworms, crickets, locusts and pigs.
creasing demand for protein-rich foods by a growing
Particularly when methane (CH4) and nitrous oxide
world-population, in vitro meat may be one of the new
(N2O) were monitored, the insects produced far lower
technologies needed to maintain food supplies in the
emissions than pigs did
future. Especially when the
overall. The study also exaprice of meat will drastical‘More than 10 times more plant
mined ammonia emissions,
ly increase and become too
[6]
which were lower in bugs.
nutrients are needed to produce one high for the consumer .
Thereby, insects reproduce
at a much higher rate than
kilogram of meat than one kilogram In vitro meat, also known
as cultured meat, test
beef animals. A female cricof insect biomass’
tube meat, or tubesteak,
ket can lay from 1,200 to
is an animal flesh product
1,500 eggs in three to four
that has never been part of a complete, living animal.
weeks. This gives house crickets a true food conversion
It is often made from stem cells of butchered animals,
efficiency almost twenty times higher than beef[5]. For
this reason and because of the essential amino acids
which grow to form muscle tissue.
content of insects, it is proposed to increase the deveIn vitro meat experiments were done first by NASA.
lopment of entomophagy to provide a major source of
This in vitro meat was intended as a new food source for
protein in human nutrition.
long space voyages or stays. The technique was approved by the U.S. Food and Drug Administration (FDA)
While caterpillars are a delicacy in Africa and crickets
in 1995, and NASA has been conducting experiments
are popular in Thailand, it’s hard to create an image of
since 2001. With success; within a year, NASA produa mass of cricket-eating Europeans. In some European
ced in vitro meat from turkey cells.
countries, insects are already on the menu. One of the
The first actually edible form was produced by the
few dishes in Europe that features insects on the ingreNSR/Touro Applied BioScience Research Consortium
dient list is cockchafer soup, which is known to be eain 2000: goldfish cells grown to resemble fish fillets.
Scientists from the Netherlands reported in 2009 that
they had managed to grow meat in the laboratory using
the cells from a live pig.
Time Magazine declared in vitro meat to be one of the
fifty breakthrough ideas of 2009 and it is predicted that
in 2025 scientists can grow a whole beef or pork loin.
In vitro meat
In vitro meat has some advantages compared to the traditional meat production. In the traditional meat production a lot of water, ground, feed, and time is needed to
grow an animal who can be butchered for consumption.
10
Origin - Universiteit Leiden
SPECIAL
The growing need
for protein-rich
food in countries
like China and
India, which have
a growing economy and increase
their welfare, can
be answered by
industrial in vitro
meat production.
and feed which contain or consists of GMOs, are called
genetically modified (GM) food or feed[8].
Currently available GM foods are based on plants, but
in the future, it may be technically possible to derive
foods from GM microorganisms and GM animals.
GM foods are primarily developed to produce a product for a lower price, with greater durability and better nutritional values[9]. The first objective for developing plants based on GM organisms was to improve
crop protection, through the introduction of resistance
against plant diseases caused by viruses and insects or
through increased resistance against plant herbicides.
This results in fewer crop losses and more financial seBut there are several problems with the (large-scale)
curity for farmers.
production that need to be solved, before in vitro meat
The next addition was to introduce genes which made
is ready for consumption. Scientists are still unable to
it possible to grow food in unconventional places. For
form more than a small layer of meat. In an animal,
instance, crops able to tolecapillaries deliver oxygen
rate low temperatures that
and nutrients deep into the
‘It is estimated that the first
would normally kill the
meat. Techniques are curseedlings. Other examples
rently developed to imitate
hamburgers produced will cost
are drought tolerance and
the blood vessel function,
around 250.000 euros’
salinity tolerance which
to be able to grow more
makes it possible for farmers
than a thin layer of cells.
to produce their crops on locations previously unsuited
The next concern is the taste and structure of the profor plant cultivation.
duced in vitro meat, which are considered far from ideWith malnutrition in most third world countries and
al. The structure can be compared to ground beef and
the possibility of scarcity of nutritional food in the fuwhile the same amino acids and fatty acids are present,
ture, food can be genetically modified to become more
the taste leaves much to be desired. The biggest pronutritious. Increasing the nutrition levels is not fully
blem scientists face is the potential cost of an in vitro
developed and more research is needed on this topic.
hamburger. It is estimated that the first hamburgers
[6]
produced will cost around 250,000 euros .
Despite several advantages of GM food, there is a major
All in all, more research is needed to be able to grow
debate on the safety of GM food. The three main issues
more than a thin layer of in vitro meat, to lower the
are the tendency of GM food to provoke an allergic recosts of producing in vitro meat and bring the producaction (allergenicity), gene transfer and outcrossing[7].
tion of in vitro meat to an industrial scale. And once
Allergenicity causes a big problem for the acceptance of
these problems are solved, success of the product will
GM food. For example, many children in Europe have a
depend on the willingness of the public to accept in vilife-threatening allergy for peanuts. Scientists proposed
tro meat as their food-source for proteins.
to incorporate a gene from Brazil nuts into soybeans,
but the plan was abandoned out of fear for unexpected
allergic reactions. There is a possibility that introducing
a gene into a plant may create a new allergen or cause an
allergic reaction in susceptible individuals and extenGenetically Modified (GM) foods are foods derived
sive testing is needed before a GM food comes on the
from organisms whose genetic material has been altemarket.
red in a directed way, for example by introducing a new
[7]
The possibility of gene transfer from GM foods to cells
gene from a different organism .
Organisms with unnaturally altered DNA are called
of the body or to bacteria in the gastrointestinal tract is
genetically modified organisms (GMOs) and the food
a cause for concern if the transferred genetic material
The GM-approach
read more >
Origin - Universiteit Leiden
11
SPECIAL
has an adverse effect on human health. In most GMOs
antibiotic resistance genes are used, and if these genes
transfer it can cause increased resistance in bacteria
and other pathogens, which leads to increased severity
and untreatable diseases in worst case scenarios. The
use of technology without antibiotic resistance genes
has been encouraged in the last couple of years.
Outcrossing is the movement of genes from GM plants
into conventional crops or related species in the wild,
as well as the mixing of crops derived from conventional seeds with those grown using GM crops. Apart
from a major threat for the environment, this outcrossing can also have an indirect effect on food safety and
food security. In September 2010, the WHO reports an
incident in which traces of a GM variety of corn that
was only approved for use as livestock feed was found
in corn products intended for human consumption in
the U.S. market, and these altered corn products can
have a severe impact on the food safety and health of
humans after consumption. To decrease outcrossing
several countries have developed strategies, including a
clear separation of the fields where GM crops and conventional crops are grown.
Conclusion
Are urban agriculture, insect eating, in vitro meat or
GM food going to be the sole solution for the world food
problem? Probably not. There are many other aspects,
including social and economical factors, which also play
a major role in solving the world food problem. None of
the mentioned solutions is going to cover the approaching food shortage, but every contribution counts.
Even the small. Maybe, all the solutions together can
form an answer to the growing scarcity of food.
[1] The Organisation for Economic Co-operation and
Development (OECD), ENVIRONMENTAL OUTLOOK TO
2050 The Consequences of Inaction, March 2012
[2 ] Energy-efficient food production to reduce global warming
and ecodegradation: The use of edible insects". Renewable
and Sustainable Energy Reviews 15 (9): 4357–4360.
December 2011.
[3] Henning Steinfeld; Pierre Gerber, Tom Wassenaar, Vincent
Castel, Mauricio Rosales, Cees de Haan (2006). "Livestock's
Long Shadow: Environmental issues and options". Food and
Agriculture Organization of the United Nations. Retrieved
10/25/2012.
[4] Hansen, Immo, ed. (29). "An Exploration on Greenhouse
Gas and Ammonia Production by Insect Species Suitable for
The WHO published a rapport on modern food biotechnology and safety in 2005[10]. One of its conclusions
is that the GM foods currently available on the international market do not present risks for human health
any more than the conventional crops. The risk assessment is a case-by-case study and the safety guidelines
need to be strictly followed for every GM food that comes on the market.
Animal or Human Consumption". PLoS One (Wageningen,
Netherlands) 5 (12).
[5] Capinera, John L. (2004). Encyclopedia of Entomology.
Kluwer Academic Publishers. ISBN 0-7923-8670-1.
[6] KIJK Magazine 11-2012: Kan kweekvlees de wereldbevolking
voeden?
[7] WHO Genetically modified Food.
http://www.who.int/topics/food_genetically_modified/en/
[8] European Commission - Health and Consumers -Food
Before GM food can be accepted as one of the main
contributors in the food production some of its problems need to be solved, especially the risk for human
health and the environment. Only then will the public
accept GM food as its new food source.
http://ec.europa.eu/food/food/biotechnology/gmfood/
index_en.htm
[9] ProQuest Family:Genetically Modified Foods: Harmful or
Helpful? by Deborah B. Whitman
http://www.csa.com/discoveryguides/gmfood/overview.php
[10] WHO report: Modern food biotechnology, human health
and development: an evidence-based study.
http://www.who.int/foodsafety/biotech/who_study/en/index.html
•
http://popupcity.net/2011/09/farm-on-wheels-on-a-mission/
•
http://www.dakakkers.nl
•
http://www.sciencenewsline.com/articles/2010121312000045.html
•
http://www.truckfarm.org
•
http://www.nature.com/news/2010/100728/full/466546a/
box/3.html
12
Origin - Universiteit Leiden
faculteit
Nieuwbouw Bèta Campus
en haar ontdekkingen
Op een zonnige donderdagmiddag in februari vierden we de
officiële start van de nieuwbouw Bèta Campus, op een originele
manier. Terwijl alle genodigden warmpjes vanuit de collegezaal via
een live-stream meekeken, verrichtte een vertegenwoordiging van
de studenten de daadwerkelijke handeling. De eerste damwand,
versierd met de namen van de vertegenwoordigde organen, werd
op zijn plek getrild: de nieuwbouw Bèta Campus is van start!
Maar wat houdt die nieuwe campus nu eigenlijk in?
door: Tom Westerhof en Rob van Wijk
De nieuwe Bèta Campus zorgt ervoor dat de huidige
verzameling instituten wordt verweven tot één moderne,
communicatieve en open faculteit. Op dit moment zitten de onderzoeksinstituten van de faculteit versnipperd over zes gebouwen, van het Van Steenis tot het
Snellius (zie voor meer informatie de Special in Origin
Magazine 8.1). Dit belemmert de samenwerkingsverbanden tussen de instituten, terwijl de focus in zowel
onderzoek als onderwijs steeds meer interdisciplinair
wordt. In het nieuwe gebouw komen alle instituten
samen, waarbij een omgeving wordt gecreëerd die de
ontmoeting, interactie en kruisbestuiving tussen instituten en onderwijs, tussen onderzoekers en studenten
en tussen onderzoeksrichtingen onderling optimaal
stimuleert. Daarnaast speelt de verouderde en vaak
energieverspillende staat van de huidige huisvesting
natuurlijk een rol. Tot slot leert de ervaring van andere
universiteiten dat een nieuw gebouw met State of the
lees verder >
Origin - Universiteit Leiden
13
faculteit
Art inrichting en voorzieningen uitdaagt tot nieuwe
ontdekkingen en bovendien extra studenten aantrekt!
Het ontwerp van de dubbele kam zorgt voor zowel ontmoeting, als focus. De centrale as, met gebouwhoge
vide en imposante ‘etalage van kennis’, is het dynamische en inspirerende hart. In dit brede atrium komen
vergaderzaaltjes, kleine collegezaaltjes en de practicalaboratoria. Verder biedt het atrium bewuste en toevallige ontmoetingenpunten tussen wetenschappers
onderling en met studenten. Op de begane grond en de
eerste verdiepen zijn bachelor werkplekken voorzien.
De vleugels of ribben, daarentegen, huisvesten de generieke onderzoeksplekken van de instituten, waarbij
door de verschillende zones ook de beveiligingsschillen
op een natuurlijke manier in het gebouw zijn verweven.
Hoe dieper de vleugels in, hoe specifieker de functie
en dus hoe minder toegankelijk. De hoven tussen de
vleugels voegen zich naar het gebruik en de omgeving,
zodat een rijk scala aan natuurlijke invulling wordt
gerealiseerd. Meer over het ontwerp is te vinden in de
virtuele maquette, een innovatieve methode om een
3D-gebouwmodel neer te zetten waar met een gameconsole doorheen gewandeld kan worden!
De faculteit neemt wat betreft duurzaamheid graag een
voortrekkersrol op zich. Eén van de uitgangspunten
van de nieuwbouw is dat het ontwerp, de uitvoering
en de realisatie aan een duurzaamheidprestatie moet
voldoen. De duurzaamheid van het gebouw wordt gemeten aan de BREEAM-standaard: Building Research
Establishment Environmental Assessment Method.
Deze onafhankelijke certificering, aan de hand van een
zeer brede benadering van duurzaamheid, beschouwt
niet alleen het ontwerp zelf, maar bijvoorbeeld ook de
14
Origin - Universiteit Leiden
locatiekeuze en het bouwproces in het algemeen. Een
voorbeeld van getoetste criteria is het energieontwerp,
waar een hoog rendement warmte-terugwinning behaald gaat worden door middel van efficiënte luchtbehandeling in combinatie met indirect adiabatische
koeling. Hiermee wordt de CO2-emmissie met 5560% gereduceerd.
Tijdens de officiële start van de nieuwbouw heeft de
decaan het certificaat uitgereikt gekregen, waaruit
blijkt dat het ontwerp van de Bèta Campus de score
‘very good’ heeft verdiend, en daarmee één van de eerste BREEAM-gecertificeerde laboratoriumgebouwen
is.
Er is gekozen voor een gefaseerde nieuwbouw. Aan de
ene kant is dit het gevolg van de benodigde financiële
middelen, de Bèta Campus is het grootste project van
de Universiteit Leiden ooit, waarbij alleen de eerste fase
al honderd miljoen euro gaat kosten. Daarnaast moet
er eerst nieuwbouw beschikbaar zijn voordat bepaalde
gebouwen gesloopt kunnen worden voor de volgende
bouwfase. Het LCP en het oplosmiddelen-magazijn
staan namelijk in de weg om de nieuwbouw aan te laten sluiten aan de schotel met collegezalen: deze ruimtes moeten eerst verhuizen naar de eerste fase, voordat
de tweede fase gebouwd kan worden. Deze fase maakt
de tijdelijke verbinding tussen de nieuwbouw en het
LMUY overbodig, waardoor dat en ook de Hoogbouw
tegen de vlakte kunnen. Zo ontstaat de benodigde
ruimte voor de twee laatste vleugels, de derde fase.
Op dit moment is de bouwput voor de eerste bouwfase
inmiddels uitgegraven, deze diepe put is nodig voor de
parkeergarage die onder het grootste deel van het gebouw komt. Tegelijkertijd zijn bouwkundige en installatietechnische aannemers met de architect en de an-
faculteit
dere ontwerpende partijen het gehele ontwerp van de
eerste bouwfase tot in detail aan het doornemen. Doel
hiervan is om mogelijke optimalisaties vast te stellen en
materiaalkeuzes te maken. Deze sessies lopen door tot
half mei 2013. Hierna kan de opdracht voor het daadwerkelijke bouwen gegeven worden. Separaat wordt
het bestek voor de laboratoriuminrichting gemaakt en
wordt dit deel Europees aanbesteed. Oplevering van de
eerste bouwfase staat gepland op medio 2015.
In de eerste bouwfase worden alle specials samen gehuisvest in het meest noordelijke deel van het gebouw.
Het betreft hier bijvoorbeeld het logistiek centrum, de
meethal en NeCEN, de NMR faciliteit, de fijnmechanische- en elektronische dienst.
In de oostelijke vleugels van het gebouw komen op de
eerste en tweede verdieping de biochemische labs en op
de derde en vierde verdieping kunnen chemische labs
worden gerealiseerd. In de meest westelijke vleugel komen naast de meethal en NeCEN vooral zware en trillingsgevoelige activiteiten zoals een specifiek deel van
het Cell Observatory en ABS.
Ver voor de oplevering wordt er nu al gewerkt aan een
verhuisplan en aan een sloopplan. Bij een dusdanig omvangrijk en complex project moet natuurlijk ver voor de
uitvoering dit soort zaken geregeld worden. Daarnaast
wordt er nu al gewerkt aan een plan voor de losse inrichting, dat wil zeggen tafels, stoelen en apparatuur.
Bij het verhuisplan moet niet alleen gedacht worden aan
wat verhuist er van A naar B, maar ook wie doet wat
en wanneer. Ervaring met andere complexe verhuizingen heeft geleerd dat leveranciers van apparatuur ingeschakeld moeten worden voor de verhuizing. Ook moet
de nieuwe locatie eerst geacclimatiseerd en ingeregeld
worden voordat er verhuisd kan worden. Een goede inventarisatie is dus van groot belang. De start hiervan zal
op korte termijn gaan plaatsvinden, dit zal tegelijkertijd
een beeld geven van de investeringen die moeten worden gedaan voor de losse inrichting. Verwacht wordt
dat na de oplevering een aantal maanden nodig is om
de verhuizing te realiseren.
Begin 2016 heten we je van harte welkom in de nieuwe
Bèta Campus!
Kijk voor meer informatie op betacampusfwn.nl, waar
onder andere de virtuele maquette en live webcambeelden van het bouwterrein te vinden zijn.
Proces
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld
kennen: dit motto is niet alleen toepasbaar
op ons onderwijs en onderzoek, maar zeker
ook op een complexe uitdaging als het project nieuwbouw Bèta Campus.
Het begint bij het onderzoeken en het
vastleggen van de manier waarop samenwerkingsverbanden bij de faculteit georganiseerd zijn en hoe dit nog meer gestimuleerd en gefaciliteerd kan worden.
Aandachtspunten hierbij zijn natuurlijk
de profileringgebieden van de faculteit
(Fundamentals of Science en Bioscience:
the science base of health), de kostbare apparatuur en de speciale voorzieningen, zoals het Cell Observatory en NeCEN. Daarna
begint de ontdekkingstocht naar de toekomstverwachtingen; hoeveel zal het onderwijs nog groeien, wat zijn de wensen van
de wetenschappers wat betreft de benodigde
voorzieningen en apparatuur? Als alle data
is verzameld, moet scherp in beeld komen
wat wel en niet realiseerbaar is, en wat de
kosten zijn. Daarbij gaat veel tijd zitten in
het netwerken van de ‘bouwpastoor’, de intermediair tussen verschillende gebruikers
binnen faculteit en binnen het project.
Voor iedere stap in het proces wordt een
Plan van Aanpak gemaakt waarin het volgende wordt opgenomen: de evaluatie van
de vorige stap, het verwachte einddoel, de
planning, de risico-inventarisatie met beheersmaatregelen en natuurlijk de financiële begroting.
Fase 1
Fase 3
Origin - Universiteit Leiden
15
CENTrEFOLD
BY: Carlos de Lannoy
Designer/photographer: Jinhyun Jeon
Tasteful cutlery
Food is not all about nutrition; to many, experiencing taste
is of equal importance. Nutritional value may be a mere
product of the ingredients and preparation of your meal,
but taste is influenced by many more factors: your mood,
previous experiences…and even your cutlery. These spoons
were designed by Jinhyun Jeon, along with many other
pieces of tableware, to change the way we experience taste.
According to Jeon, ‘the pieces of tableware we use for eating
should not just be tools for placing food in our mouth, but
they should become extensions of our body, challenging
our senses even in the moment when the food is still on its
way to being consumed.’ Five taste-influencing elements are
accounted for in the design; temperature, colour, texture,
volume/weight ratio and form. Visit www.jjhyun.com for
more stimulating cutlery and information.
16
Origin - Universiteit Leiden
CENTrEFOLD
Origin - Universiteit Leiden
17
BÈTAVRAAGBAAK
How does the modern world define hunger?
The socioeconomic gap divides our planet in
By : Rob van Wijk
prosperous and poverish areas. Despite many efforts, for example the Millennium Development
Goals of the United Nations, these worlds are far
from merging. The question of defining hunger from
a modern world perspective can only be answered
by measuring with a double standard. Unless it is
justified, scientists hate double standards. So is it
justified?
A very simplified appetite control consists of two different signals: either your energy levels are low and you
have to eat, signalled by a sensation of hunger, or your
energy levels are high and you have to stop eating, signalled by for example a full stomach. A suitable analogy is the negative feedback mechanism of a refrigerator, where the temperature increases until a certain
limit is exceeded, corresponding with a signal of stress
or hunger, after which the cooling mechanism starts
and the temperature decreases until a second limit is
reached (satisfaction, ‘full stomach’) and the cooling
stops. Projecting this feedback loop three times in 24
hour would roughly simulate the appetite cycle, where
hunger would be defined as the stress area above the
limit (see figure 1).
Negative feedback of refrigerator temperature
8
7
Temperature
6
Survival of the fittest
Throughout the ages, signals of decreasing energy
levels interpreted as hunger protected humans from
starvation. It was the motivation of our ancestors for the
daily struggle to search the surroundings for enough
food to survive. Although safety thresholds remained,
preventing harmful situation during foraging, these
thresholds are lowered with increased hunger, suggesting a strong defence of the lower limits of nutrient
supply. In other words: the hungrier, the more willing
to take risks to obtain food, suggesting nourishment
to be of more importance than safety. Remembering
the refrigerator, there was a second limit, the danger of
eating too much. A similar dangerous event, because
a heavier human is an easier prey. However, due to the
5
4
3
2
1
0
Time
18
The biological regulation is more complex, of course,
as Zheng et al explain in their excellent paper on
reward-driven overrides of repletion signals. The metabolic brain plays a crucial role: after the discovery
of leptin as appetite-inhibiting hormone, important
neural circuits are identified in for example the hypothalamus, part of the brain responsible for behaviour.
Experimental proof is found in the development of
obesity or leanness after loss or gain of hypothalamus
functioning, respectively. Unfortunately, the discovery
of leptin didn’t lead to curing obesity: although decreased leptin results in feeling hungry and being aware
of food in close proximity, increased leptin does not
necessarily result in lower appetite. The explanation is
found in human evolution.
Origin - Universiteit Leiden
Figure 1:
Appetite control cycle analogy: the negative feedback of refrigerator
temperature, where a stress level (in this case temperature above
seven degrees) triggers the cooling mechanism.
BÈTAVRAAGBAAK
Sedentary stagnation
of evolution
Sustainability is becoming increasingly important for companies.
The design of the new Bèta Campus has sustainability written all
over it. However, some work carried out on the Bioscience Park
may be inherently polluting. Next issue, we ask ourselves:
'How sustainable can the Bio Science
Park possibly get?'
Denk mee en stuur je (onderbouwde) mening naar de
Origin Redactie via originredactie@gmail.com!
increasing intelligence of the human, survival of the
fittest shifted from the leanest to the smartest, that is,
the human hiding himself, or defending himself with
weapons. The result may be a weak defence of the upper
limits of nutrient supply, concludes Zheng.
With the development of the paralimbic cortex, humans were gifted with a constantly updating working
memory. The close connection of this part of the brain
with the orbitofrontal cortex, where memories of food
with extensive sensory features like shape, taste, time,
location and reward are stored, resulted in an emotionally reinforced motivation. As these memories are determined by the environment, factors like availability,
portion size and energy density contribute to this reinforcement. The accumulation of motivation to eat combined with the decreasing consequences of eating too
much are a recipe for gluttonous lifestyle. Regarding the
example of the refrigerator, the limit concerning the highest tolerated temperature remains strictly controlled,
in contrast with the lower limit, which decreases with
environmental factors. The latter is called a floating set
point, a dynamic limit.
The high failure rate of dieting of obesity patients
seems more logical now: the emotional component as
a result of our higher intelligence is more and more
decisive than the biologic requirement. An MRI scan
of an obese patient, who has lost 10% body weight still
has , reveals a hungry brain after visual triggers, even
when the patient is still obese. The cure to obesity
seems to be more complex, requiring besides pharmacological and psychological also social solutions.
Sadly, advertisement industry (mis)uses the current
knowledge, stimulating the orbitofrontal cortex with
positive impulses.
New dietary laws
Already in 2005, Prof.dr. Louise Fresco addressed in her
Cleveringa oration this very issue, observing the fact
that nowadays consumption is no longer determined by
the climate, shortage, or traditional or religious dietary
rules, but by availability, budget and especially temptation. Although the human race is at a level of intelligence to banish food imbalance, it is collectively incapable
of doing so. As was strongly stated at the HopeXXL conference in Leiden, last year: our biggest fear isn’t that
we don’t know what to do, but that we don’t do what
we know. This is why Fresco pleaded that we revise the
dietary laws of old to a new set of rules, ultimately becoming common sense. A social contract for both individual and collective sufficient food supply. A wake-up
call regarding the ridiculous amounts of food that the
modern world considers ordinary.
Concluding, the answer to whether it is justified to define hunger from two perspectives, it seems that from a
‘prosperous perspective’ it is justified. This other perspective is mainly determined by the environmental
differences. These differences are to be seen as continuously changing though, and so is the definition. The
real solution, to measure with a single standard so to
say, has to be found in answering the call of Fresco to
write new dietary laws. A call that cannot be answered
but with help of all parties, including both gluttonous
consumer and greedy industry.
Source:s:
• H. Zheng H.,, N. Lenard N.R.,, A. Shin A.C.,, H.-R. Berthoud H.R.,
Appetite control and energy balance regulation in the modern world:
reward-driven brain overrides repletion signals, Int. J. Obes (Lond) 33:
Suppl.2 S8-S13 (2009)
• L. Fresco, Nieuwe Spijswetten, Cleveringa-rede Universiteit Leiden
(2005)
Origin - Universiteit Leiden
19
institute
Medical Marijuana: Source
While many patients claim to benefit from medical applications of
marijuana, the subject continues to raise controversy in national and
international debates. Dr. Mario van der Stelt of the Leiden Institute
of Chemistry researches the mechanism of action of the main active
compounds in marijuana, in an attempt to find a drug that works for
patients, without getting them ‘high’. Read on for his story.
by: Mario van der Stelt
Figure 1:
Cannabis sativa
Figure 2: Structures of (endo)cannabinoids
Marijuana is the most widely used illegal drug throughout the world and has aroused great controversies.
Marijuana (bangh, hashish) is an extract from the plant
cannabis sativa (Figure 1) and contains at least 400 chemical components of which 60 belong to
the class of cannabinoids. Nowadays in the
Netherlands, it is possible to buy marijuana on prescription in the drug
store, so called ‘MediWiet’. It may help
to relieve the symptoms of patients
suffering from multiple sclerosis, restore
appetite or suppress nausea in cancer patients
treated with chemotherapy.
The notion that marijuana can be used for the treatment of various diseases is not new. 2000 years BC, the
Chinese had already discovered its therapeutic properties, but it took until 1964 before ∆9-tetrahydrocannabinol (THC, Figure 2), the main psychoactive principle in
marijuana, was isolated and characterized by professor
Raphael Mechoulam of Hebrew University in Jerusalem.
The mechanism of action of THC has also been subject of
discussion. Due to their lipophilic nature, cannabinoids
were first assumed to perturbe the cellular membrane,
thereby producing cellular effects. However, the requirement of stringent structural features of THC to produce
its pharmacological response initiated the search for dedicated membrane proteins responsible for its biological
effects. In the early nineties two proteins were identified
and cloned: the cannabinoid CB1 and CB2 receptor,
which could be activated by THC. The cannabinoid CB1
receptor is highly expressed in the brain, whereas the
CB2 receptor is mainly found in cells of the immune system. It was found that the activation of the CB1 receptor
20
Origin - Universiteit Leiden
in the brain is responsible for the typical effects of being
‘high’ after consuming drugs containing THC.
Endocannabinoids: the body’s own marijuana
The presence of cannabinoid receptors in mammals
suggested the existence of endogenous molecules in the
brain, which bind and activate these proteins. In 1992,
almost 30 years after his discovery of THC, professor
Mechoulam isolated the first endogenous compound for
these receptors from porcine brain tissue. This component proved to be a lipid: N-arachidonoylethanolamine.
The compound was called anandamide, after the
Sanskrit word for internal bliss (ananda). Three years
later, 2-arachidonoylglycerol (2-AG), was found as a second endogenous ligand for the cannabinoid receptors.
Anandamide and 2-AG are termed endocannabinoids:
the body’s own marijuana (Figure 2).
The discovery of the endocannabinoids and their receptors, together called the endocannabinoid system, has
opened a new road to study the effects of marijuana and
to investigate its participation in normal body function
in health and disease. It is thought that the endocannabinoid system is involved in the regulation of a variety of
physiological processes, such as pain sensation, appetite,
memory, blood pressure and motor coordination. The
endocannabinoid system may play a role in several diseases, such as neuropathic pain, cancer, Parkinson’s disease, multiple sclerosis, schizophrenia and obesity. For
example, it is well known that smoking marijuana leads
to binge eating (i.e. having the ‘munchies’). Inspired by
this observation, researchers have found that increased
endocannabinoid levels in the hypothalamus led to
chronic cannabinoid CB1 receptor activation, which was
institute
for Drug Discovery
associated with increased craving, weight gain and the
metabolic syndrome in obese patients. This raised the
interest of pharmaceutical companies to discover potential drug candidates for the regulation of the endocannabinoid system. The cannabinoid CB1 receptor blocker
rimonabant was shown to be effective in obese patients,
but unfortunately caused severe psychiatric side effects,
such as depression and suicidal ideation. This led to the
withdrawal of this drug from the European market.
les to guide the design and evaluation of biological assay
cascades. This may ultimately lead to the identification of
drug candidates. My group, which is part of the division
of Bio-organic Synthesis, makes use of various techniques and concepts rooted in medicinal and computational chemistry, organic synthesis, chemical proteomics,
molecular pharmacology and cell biology. For example,
we have recently set up an assay to measure the activity of
diacylglycerol lipase alpha, which is an enzyme responsible for the biosynthesis of the endocannabinoid 2-AG.
Pain relief without getting high
Another promising area of drug discovery is the development of endocannabinoid-based medicines for treating chronic pain. Emerging clinical evidence, as well
as anecdotal reports from patients self-medicating with
cannabis, suggested that compounds that activate cannabinoid receptors have a role in alleviating neuropathic
pain. The therapeutic effect of THC in man is, however,
limited by its undesirable psychotropic activities and
abuse potential.
When I was working at Merck Research Laboratories
(former Organon) in Oss, I led the search for new molecules in which the beneficial effects are separated from
the adverse side effects. I discovered that novel synthetic
molecules, which act as selective ligands for the cannabinoid CB2 receptor, provided the opportunity to eliminate the unwanted psychotropic effects, while maintaining
a pain relieving effect. Because Merck closed its research
laboratories in Oss, this research line was not continued
and I decided to make the switch back to academia.
The search for molecular tools that regulate endocannabinoid biosynthesis
Recently, I have been appointed as a tenure tracker at
the Leiden Institute of Chemistry. My aim is to develop
novel molecular tools, such as inhibitors and activitybased probes, to study the physiological role of proteins
in health and disease. At the moment my focus is at discovering selective molecules, which interfere with the
enzymatic pathways responsible for biosynthesis of the
endocannabinoids. These novel tools will also be key
players in the validation of the biosynthetic enzymes for
therapeutic exploitation and serve as pathfinder molecu-
There are currently no potent and
selective compounds for this enzyme
available.
Using this assay and computational techniques, such as pharmacophore and protein modelling (Figure 3), we have already
discovered novel inhibitors and
activity-based probes to regulate and monitor the activity
of this enzyme. It is expected
that these molecules will not block
all CB1 receptors in the brain, like rimonabant, but that
they will only reduce 2-AG dependent cannabinoid CB1
signalling.
Figure 3: Homology
model of diacylglycerol
lipase alpha
The consequences of selectively inhibiting CB1 receptor
activation are unknown yet, but potentially it may lead to
fewer side effects. Our tools will help to unravel new biology, test important biological hypotheses and validate
diacylglycerol lipase alpha as a novel therapeutic target
for the treatment of obesity.
In summary, by studying the effects of marijuana in humans, the endocannabinoid system has been discovered
as a new fundamental molecular pathway that regulates
important aspects of human physiology. This inspires me
and other medicinal chemists to design and synthesize
novel molecular tools to investigate and validate the role
of the endocannabinoid system in cellular and animal
models of various diseases, such as obesity, cancer, chronic pain and neurodegeneration. Ultimately, this may
lead to conceptually new drug therapies that will help to
combat these debilitating diseases.
Origin - Universiteit Leiden
21
Fotoreportage
On the origin of meat…
Roughly 4% of the Dutch citizenry is a vegetarian. The rest of us eat
around 43 kg meat a year. Meat contains a lot of proteins, vitamins
and minerals and it's recommended we eat 100-125 gr. meat a day.
Almost all of us buy our daily portion of meat at the supermarket, and
not at the local butcher. And most of us have no idea how the process goes from cow or pig to that steak or hamburger in the package.
Origin Magazine had the opportunity to take a look behind the counter
at traditional butchery G. Ter Weele & Zn. to see the process from an
animal to our dinner.
2. After the animal is flayed and deboned, it will be
hung in the cooling.
by: Jessica Elferink
3. In this photo, the meat is cut off, collected and...
1. The butchered
animals or game
will rest for 24h,
to relax the muscles.
This will prevent
stiffness of the
meat.
22
Origin - Universiteit Leiden
4. ...grouped for further processing.
Fotoreportage
6. ...minced meat or...
7. ...these hams.
5. This results in these drying sausages...
8. The last preparations are made.
9. Now everything is ready and
put behind the counter, so we can
buy this gorgeous meat.
Origin - Universiteit Leiden
23
CULINAIRE CHEMIE
Culinaire chemie met
Miranda van Eck:
een vrouw met hart voor BFW!
Deze keer mochten we aanschuiven bij Miranda van Eck, de kersverse opleidingsdirecteur van Bio-Farmaceutische Wetenschappen (BFW), en werkzaam bij de afdeling Biofarmacie van het Leiden Academic Centre for Drug Research. Zij houdt zich
bezig met onderzoek naar de ophoping van cholesterol in macrofagen in de wand van bloedvaten tijdens de ontwikkeling van
atherosclerose.
Door: Annette Emerenciana, Linda Poppe
We zijn op weg naar het bijzondere huis van Dr.
Miranda van Eck. Wanneer we uiteindelijk voor de
deur staan nemen we een klein moment om het huis
te bewonderen, waarna we via een binnentuin het
huis betreden. Hier worden we hartelijk begroet en
naar de keuken geleid, waar we snel beginnen met
eten en het interview.
Het voorgerecht
Het voorgerecht, de paprikasoep met limoen en rode
peper, staat al klaar en hoeft alleen nog opgeschept
te worden. Er is voor dit gerecht gekozen omdat het
lekker is, maar het heeft ook nog een andere reden: ‘Je
kunt natuurlijk bij het onderwerp atherosclerose de
twee uitersten opzoeken: of je geeft het goede voorbeeld en stelt een gezond menu samen, of je gaat gewoon naar de McDonalds! Ik heb voor het eerste ge-
M enu
Chef :
dr. Mir and a van Eck
Opleidi ngsd irec teur BFW
Voorgerecht:
paprika soep met limo en en rod e
pep er
Hoofdgerecht:
lasa gne met spin azie , schi mmelka
as en
pijn boompitten .
Nagerecht:
fram boz en-a ppe ltaa rt
•
24
Origin - Universiteit Leiden
CULINAIRE CHEMIE
kozen.’ Daar zijn we Dr. Van Eck zeer dankbaar voor!
Naast de soep staat ook een mandje stokbrood klaar,
met twee schaaltjes boter.’ ‘In het kader van hart- en
vaatziekten heb je de keuze tussen Becel halvarine en
roomboter.’, zegt Dr. Van Eck, ‘maar eigenlijk hebben
we altijd gewoon Becel in huis.’ Natuurlijk onderwerpen we beide soorten aan een test, waarna we concluderen dat ze eigenlijk allebei prima smaken.
Het huis
Dr. Van Eck is heel trots op haar huis, dat meteen
opvalt door onder andere de lengte: ‘Officieel zijn dit
twee kavels achter elkaar. We zijn met verschillende
architectenbureaus gaan praten om te kijken wat je
ermee kon. Gaandeweg werden we steeds enthousiaster. We waren uiteindelijk zo verliefd op de enorme
lengte dat we een aanbod voor twee kavels naast elkaar afsloegen.’
Werk en privé
Van Eck weet haar werk en haar privéleven op beHet huis is in particulier opdrachtgeverschap gewonderenswaardige wijze gescheiden te houden. ‘Tot
bouwd, wat volgens Van Eck voor- en nadelen had:
Steyn naar bed gaat is het tijd om met het gezin be‘Het was leuk, maar heel intensief. Gebruikelijk moet
zig te zijn. ’s Avonds moet ik wel vaak nog wat werk
je nadenken over de indeling van de keuken of de baddoen, zeker nu het met de nieuwe functie erbij nog
kamer, wij moesten zelfs over de spijkers van de schutdrukker is. Op woensdagmiddag ben ik meestal vrij
ting nadenken, waarbij we dingen als de keuken bijna
en probeer ik leuke dingen met Steyn te doen, hoezouden vergeten.’ Lastig bleek het ook te zijn, zo legt
wel dit door de drukte er ook
Van Eck uit: ‘Je kan pas een
nog weleens bij in schiet.’
hypotheek krijgen als je een
‘Wij moesten zelfs over de spijkers kavel hebt gekocht, maar er
Wat haar te wachten stond
voor het stichten van een geis geen oplossing voor de
van de schutting nadenken.’
zin was volgens Van Eck niet
kosten die ervoor zitten, zote voorspellen: ‘Vooral in de
als bijvoorbeeld de financieeerste vijf weken na de geboorte was dat voor mij een
ring van je architect. Zo zijn we gedurende het proces
schok. Ik dacht bijvoorbeeld: ik kan nog best een protegen verschillende verrassingen aan gelopen.’
ject schrijven: “baby’s slapen altijd”. Dat was echt een
omschakeling, die van mij sliep amper.’
Een echt bijzondere plaats in het huis is er niet, aldus
Van Eck. Het is het geheel waar ze van houdt: ‘Wat ik
Vegetariërs
heel spannend vond, was hoe de tekeningen in werWe beginnen aan het hoofdgerecht: lasagne met spikelijkheid zouden uitpakken en hoe het gebouw uitnazie, schimmelkaas en pijnboompitten. In huize Van
eindelijk zou aanvoelen. Ik vind het geweldig dat ik
Eck wordt er geen vlees gegeten. Van Eck is zelf geen
zo veel privacy heb kunnen creëren in een dichtbevegetariër maar haar vriend wel, dus heeft ze ervoor
bouwde wijk.’ Wat ons zelf opvalt is de binnentuin,
gekozen om thuis geen gerechten met vlees klaar te
die hoewel nu bedekt met sneeuw, eigenlijk wit grind
maken. Een voordeel is dat het beter is voor de geblijkt te bevatten. ‘Ik wist al heel snel dat ik een binzondheid om niet te veel vlees te eten. ‘Ik mis het op
nentuin wilde. Tijdens een reis naar Japan had ik het
zich niet, maar als ik uit eten ga of bij mijn ouders eet,
idee opgevat om een Japanse tuin te maken. Dat is het
dan eet ik wel af en toe vlees. We hebben ervoor gekouiteindelijk niet geworden, maar het is wel heel minizen om Steyn in de eerste instantie als vegetariër op
malistisch. Het idee was dat de vloer van het huis erin
te voeden, zodat hij uiteindelijk zelf kan besluiten wat
door zou lopen.’
hij wil. Mijn vriend is letterlijk groot geworden zonDuiken
der vlees, waaruit blijkt dat je het niet nodig hebt voor
Het huis was drie jaar lang een hobby voor haar, maar
je ontwikkeling. Je ziet ook vaak dat kinderen die de
door de drukte rond werk en kind bleken andere
puberteit in gaan een fase hebben waarin ze geen vlees
hobby’s niet haalbaar meer, geeft Dr. Van Eck toe.
eten omdat ze het zielig vinden voor de dieren. Ik kan
Hoewel ze er erg van houdt, zijn verre reizen op het
me voorstellen dat er op een gegeven moment lastige
moment ook niet mogelijk. Tijdens deze reizen gingen
situaties kunnen ontstaan wanneer Steyn bij vriendVan Eck en haar vriend graag duiken, hoewel nooit
jes gaat spelen en de knakworsten op tafel komen,
in Nederland. ‘We hebben de zwembadduiken wel in
maar vooralsnog eet hij niets wat hij niet kent.’
lees verder >
Origin - Universiteit Leiden
25
CULINAIRE CHEMIE
Nederland gedaan, maar het echte duiken was in Fiji.
Op een stormachtige zondagochtend met veel regen
gingen de andere cursisten in het Oostvoornsemeer
duiken, terwijl wij nog heerlijk in ons warme bed lagen. Ik was toen heel blij dat ik naar Fiji ging.’
We vragen Van Eck naar haar favoriete vakantiebestemming, die ze niet blijkt te hebben. In plaats
daarvan zoekt ze graag het onbekende op, omdat een
eerder bezochte locatie alleen maar kan tegenvallen.
Enthousiast vertelt ze over haar reis naar Oeganda,
waar ze berggorilla’s heeft bezocht. ‘Maar een heel
beperkt aantal mensen mogen deze met uitsterven
bedreigde gorilla’s zien. Dan trek je door de jungle,
zonder te weten hoe lang het gaat duren. Lopend door
die jungle besefte ik me op een gegeven moment dat
we enkel op de wortels van bomen liepen, niet eens
meer op de grond. En dat uur met die dieren... Dan sta
je ergens en komt er een zilverrug vlak naast je voorbij
gelopen. Het was heel indrukwekkend.’
Daarnaast komt ook een aantal duikanekdotes bovendrijven: ‘We gingen naar een koraaleilandje zo’n
driehonderd kilometer ten noorden van Borneo. Er
is daar niets, het koraal is nog onbeschadigd. Ik heb
nooit een mooier rif gezien. Een beetje jammer
was dat we daar kwamen
voor de hamerhaaien,
maar we waren er in het
verkeerde seizoen, dus die
zaten nog te diep.’ In dezelfde vakantie gingen ze ook naar de Oostkust van
Borneo, wat heel anders bleek te zijn: ‘Er zat daar zo
veel vis, dat we verwend raakten. Elke duik zagen we
bij wijze van spreken zes haaien en tien schildpadden.
Op een gegeven moment wenkte de duikgids ons om
onder een enorm stuk tafelkoraal te kijken. Toen keken we en dachten: “Oh,
weer een haai”.’
maakt. Een zucht klinkt wanneer de foto’s zelf ter
sprake komen. De foto’s van haar vakanties blijven
naar Van Eck’s zin te veel liggen: ‘Vroeger plakte ik
de foto’s na de vakantie direct in een fotoalbum, omdat het zonde was om ze te laten liggen. Nu met een
digitale camera, kun je heel veel foto’s maken, maar
kom je er met alle drukte niet meer aan toe ze uit te
gaan zoeken.”
Studente
Van Eck is sinds 1 januari 2013 de opleidingsdirecteur
van de studie Bio-Farmaceutische Wetenschappen
(BFW) en is een BFW’er
in hart en nieren. Ze heeft
zelf eerst haar propedeuse
Biologie behaald alvorens
aan de toenmalige bovenbouwstudie BFW te beginnen, waar ze stage liep bij
de afdeling Biofarmacie. ‘Ik ben een slecht voorbeeld
van hoe je een wetenschappelijk CV moet opbouwen.
Het is eigenlijk altijd goed gegaan, maar wat ze zeggen
is dat je mobiel moet zijn. Nadat ik als student bij de
vakgroep Biofarmacie stage had gelopen, kwam daar
op een gegeven moment ook een aio-plaats beschikbaar. Ik wilde eigenlijk nog een buitenlandstage doen,
mijn vriend zou naar Basel gaan en ik zou daar ook
een plaats zoeken, maar de aio-plaats bij Biofarmacie
was toen al beschikbaar. Theo van Berkel, het toenmalige hoofd van de afdeling, zei dat ik de plaats
mocht hebben, maar dat ik dan wel meteen moest
beginnen, omdat de concurrentie in het vakgebied
groot is. Dus toen heb ik mijn ambities voor een buitenlandstage moeten laten varen. Dat was een beetje
jammer, maar ik kon wel een goede baan krijgen en
het project leek me vooral erg leuk.’
'Soms ben jij eerder met een
ontdekking, soms zijn andere
groepen dat.'
Onderwater maakte Van
Eck de snelle foto’s met
een klein cameraatje, terwijl haar vriend filmde.
Van Eck geeft meteen toe
dat ze zelf vooral snapshots maakt, terwijl haar
vriend de ‘mooie foto’s’
26
Origin - Universiteit Leiden
CULINAIRE CHEMIE
Promovendus
Van Eck is aan de universiteit van Leiden gepromoveerd op het implementeren van een model om met
een beenmergtransplantatie in muizen het effect
van macrofagen op de vorming van atherosclerose te
testen. Na haar negen maanden stage bij de afdeling
Biofarmacie, is Van Eck meteen met dit project gestart. ‘Ik moest de beenmergtransplantatie-techniek
bij onze afdeling gaan ontwikkelen. Deze techniek is
heel belangrijk gebleken voor de rest van mijn carrière. Als beginnende aio moet je gaandeweg leren hoe
je zoiets opzet. Theo had gelijk dat de concurrentie in
het vakgebied groot was. Twee maanden nadat ik als
aio was gestart was er een presentatie op een congres
van de American Heart Association, een gigantisch
groot congres waar in die tijd wel dertigduizend wetenschappers en clinici per jaar naartoe gingen. Hier
bleek dat het onderzoek dat ik als aio zou gaan doen,
al was gedaan. Theo’s reactie was: “Dat is mooi, dan
weten we dat het werkt!” Dat is eigenlijk wel een hele
gezonde instelling, zeker als je in een veld zit waar veel
concurrentie is. Soms ben jij eerder met een ontdekking, soms zijn andere groepen dat. De Amerikaanse
groep heeft de bevindingen uiteindelijk gepubliceerd in Science. Wij hadden anderhalf jaar later een
mooie publicatie in Atherosclerosis, Thrombosis and
Vascular Biology (ATVB). Dat is een goed vaktijdschrift, maar het heeft net wat minder impact.’
Vervolgens was Van Eck klaar om een established
investigator beurs aan te vragen bij de Nederlandse
Hartstichting. ‘De selectieprocedure is heel competitief, het is niet zo dat ze gewoon een beurs geven.
Onderzoeksvoorstellen worden beoordeeld door referenten en de schrijvers van voorstellen met de hoogste
beoordelingen worden uitgenodigd voor een interview met de commissie van de Hartstichting. Dan
ben je nog niet zeker dat je de beurs krijgt, maar uiteindelijk bleek ik toch één van de twee gelukkigen en
heb ik de beurs gekregen. Mijn onderzoek is eigenlijk
continu ondersteund geweest door de Nederlandse
Hartstichting, waarvoor ik de stichting erg dankbaar
ben.’ Van Eck heeft ook een Vidi-beurs van het NWO
binnengehaald en was op dat moment bezig met de
aanvraag voor de Vici-beurs, die ze inmiddels ook
toegekend heeft gekregen.
Naast de nationale beurzen zijn er ook beurzen die
vanuit Europa worden gefinancierd. Eén van deze
beurzen waar Van Eck voor in aanmerking heeft ge-
Postdoc en beurzen
Nadat ze haar promotieonderzoek had afgerond,
werkte Van Eck op een driejarig postdoc project.
Binnen deze periode moet een wetenschapper ervoor
zorgen dat zijn verdere onderzoek gefinancierd wordt.
Daarom starten de meeste postdocs met het schrijven
van beursaanvragen. Van Eck was hier heel bedreven
in en heeft drie organisaties aangeschreven, namelijk
de Nederlandse Hartstichting, NWO en Pfizer, een
farmaceutisch bedrijf. ‘Ik heb het geluk gehad dat
ik alle drie de beurzen toegewezen kreeg. De beurs
van Hartstichting en die van het NWO waren aangevraagd voor hetzelfde project, dus daar moest ik
er één van kiezen. Uiteindelijk heb ik de NWO beurs
moeten afzeggen, want de Hartstichting had betere
voorwaarden, daar kreeg ik namelijk zes jaar financiering in plaats van drie jaar bij het NWO.’
De beurs van de Hartstichting bestond uit vier jaar financiering en twee jaar verlenging inclusief een aio.
Atherosclerose en HDL
Atherosclerose is het gevolg van een plaatselijke ontsteking in de vaatwand waarbij er
ophoping plaatsvindt van cholesterol uit geoxideerde lage-dichtheids lipoproteïnen (oxLDL) in macrofagen. Het hoge-dichtheids lipoproteïne (HDL) is het ‘goede cholesterol’ dat
ervoor zorgt dat de ophoping van cholesterol
in de vaatwand wordt tegengegaan door onder
andere het transport van cholesterol vanuit de
macrofagen naar de lever te bevorderen.
lees verder >
Origin - Universiteit Leiden
27
CULINAIRE CHEMIE
tracht te komen, was afkomstig van de European
Research Council. ‘Ik heb
geprobeerd deze Europese
beurs aan te vragen, maar
dat is niet gelukt. Het is
dus niet zo dat ik alleen
maar succes heb gehad. Het
klinkt alsof het allemaal
zo makkelijk gaat en dat
je altijd geld krijgt, maar
het lukt niet altijd. Het is
goed om je daarvan bewust
te zijn. Er zijn veel goede wetenschappers die zo’n
beurs aanvragen dus je moet er net bovenuit weten
te steken.’
Gelauwerde wetenschapper
We zijn inmiddels aan het toetje begonnen: frambozen-appeltaart met veel antioxidanten, maar deze
blijft grotendeels onaangeroerd, omdat we zo diep
in het gesprek zitten.
Van Eck vertelt over
haar onderzoek naar
de rol van macrofagen
in de ontwikkeling van
atherosclerose. Hierbij kijkt ze vooral naar genen die
betrokken zijn bij het metabolisme van HDL en het
transport van HDL van de slagaderwand naar de lever. Voor haar onderzoek heeft ze gedurende de jaren al een groot aantal prijzen in ontvangst mogen
nemen. Eerder in haar carrière heeft ze tweemaal de
HDL research award van Pfizer gewonnen voor het
meest veelbelovende onderzoek op het gebied van
HDL. Het prijzengeld werd gebruikt om haar onderzoek te bekostigen en was dus van grote waarde voor
haar loopbaan. ‘De Galenus prijs was de laatste die ik
heb gewonnen. Het is mooi dat je een prijs krijgt voor
het onderzoek dat je doet en dat je leuk vindt.’
met wetenschappers in Amerika, dat als het walhalla
van de wetenschap wordt beschouwd. Daar gebeurt
ook veel goed onderzoek, maar op het gebied van onderzoek naar hart- en vaatziekten doen we het ook
goed in Nederland.’
De krachten bundelen
Van Eck werkt samen met haar vakgroep in een
consortium genaamd GENIUS dat wordt gefinancierd door CardioVasculair Onderzoek Nederland
(CVON), een publiek-privaat initiatief gesteund
door de Nederlandse Hartstichting, KNAW, NWO/
ZonMw en NFU. Hierin werkt ze samen met onderzoekers van het LUMC en van de Universiteiten van
Amsterdam, Utrecht, Groningen en Maastricht. Het
consortium is opgericht om de onderzoekers op gebied van atherosclerose in Nederland meer met elkaar
te laten samenwerken. ‘We hopen binnen Nederland
een sterker blok te kunnen vormen zodat we internationaal onze positie verder kunnen verbeteren. Dit
leidt hopelijk tot goede artikelen met hoge impact
maar ook betere mogelijkheden voor beursaanvragen in
Europa.’
'Hart- en vaatziekten zijn nog
steeds een groot probleem.'
28
Internationaal concurrerend
‘De samenwerking met de klinische partners van het GENIUS consortium maakt
translationeel onderzoek, waarbij fundamentele ontdekkingen worden gebruikt om toepassingen in de
praktijk te ontwikkelen, mogelijk. Dat is leuk, want
dat brengt je onderzoek in het laboratorium dichter
bij de patiënt waarvoor je het uiteindelijk doet. Harten vaatziekten zijn nog steeds een groot probleem.
Huidige geneesmiddelen verminderen de kans op een
hartaanval aanzienlijk, maar desondanks kan zeventig procent van de gevallen niet worden voorkomen.
Dat geeft aan dat er veel onderzoek nodig is en daar
heb ik een heel klein steentje aan kunnen bijdragen.
Het zou mooi zijn als je kan zeggen: “aan dat stukje
heb ik meegewerkt en het heeft tot dat nieuwe medicijn geleid”.’
Wat betreft onze huidige concurrentiepositie op
internationaal vlak meent Van Eck dat onze wetenschappers in Nederland het goed doen. ‘Bij het
congres van de American Heart Association zijn
veel Nederlanders aanwezig. De selectie is daar heel
streng, want het is erg moeilijk om je abstract geaccepteerd te krijgen, zodat je je onderzoek mag presenteren. Er is sterke concurrentie binnen ons vakgebied
De tijd vliegt wanneer je het naar je zin hebt.
Gelukkig hebben we een geweldig interessant interview mee mogen maken. Met de herinnering aan
het heerlijke diner en de warme sfeer van huize Van
Eck zijn wij vertrokken. Wij willen haar namens de
Origin Magazine redactie van harte feliciteren met de
Vici-beurs.
Origin - Universiteit Leiden
Book
Cooking for Geeks
At times, cooking may seem downright alchemy, even to the best of
cooks. If this happens, there are two ways to deal with it: either accept
it, or beat the mysticism out of it with the clear scientific explanations
of cooking in ‘Cooking for Geeks’. Whether you cook like an angel or a
devilled egg, this book belongs on a shelf in your kitchen.
BY: Carlos de Lannoy
Jeff Potter is not a chef; he is a foodie and a ‘geek’. Much
in the same way, his book ‘Cooking for geeks’ is not a
conventional cook book. Although recipes are scattered throughout the book, most pages are dedicated to
explaining the chemistry that separates the culinary
successes from the failures and describing experiments
that grant you insight in this chemistry. Because geeks
do not want to do as they are told by the recipe, without
knowing the underlying reason. They want to know
why egg whites stiffen better in a copper bowl than they
do in a plastic one, or why you need a cast-iron frying
pan for a better steak.
Choosing the shapes and materials of your kitchen instruments, selecting ingredients to match up with desired flavours and textures, setting the temperature and
preparation time to stimulate the right chemical reactions; Potter treats all aspects of cooking you can possibly
think of in a logically structured and readable way. You
can also learn a thing or two about yourself; find out
whether you are a so-called ‘supertaster’ and expand
your horizon by trying new combinations of tastes and
smells. Occasionally, interviews with other food geeks
from various backgrounds illustrate how knowing the
‘why’ behind cooking can improve your cooking skills
and, most importantly, the pleasure of cooking.
Before you run off to get a copy of this book yourself,
you should heed a few warnings. Firstly, buyers of this
book run the risk of wanting to buy all sorts of kitchen
equipment and ingredients not normally found in a student’s kitchen, to try out the more outrageous culinary
experiments described by Potter. Although students of
Biology or Chemistry have access to the University’s
lab equipment, it is not recommended (or allowed) to
borrow them for you culinary voyages. Secondly, your
house mates or significant other may be less than thrilled about your newly found hobby; once you get down
experimenting, there is no telling how much kitchen
space you will need, at what time dinner will be ready,
and what percentage of the available kitchen appliances will end up used. On a related note, cleaning up the
mess after your experiment may prove to be a downer.
You have been warned.
Ruin it!
The book is meant to be ruined; if books had
emotions, then ‘Cooking for geeks’ would become miserable if tucked away unharmed on
your bookshelf. It would want you to scribble remarks in it, become dog-eared and worn. Once
it has reached a stage in which the margins are
full with notes and the pages are barely readable through greasy stains and unidentifiable
smudges, Potter would like you to send it back
home, so it can contribute to the next edition. In
return, he will give you ‘something random (or
possibly pseudorandom)’.
Source: 2010 O Reilly Media Inc.
Origin - Universiteit Leiden
29
COLUMN
Guerrilla Gardening
The Farc amongst Gardeners
Richard loves gardening, but lives in an apartment. He therefore devised
a way of taking his hobby elsewhere, illegally.
BY: Dylan van Gerven
A
rmed with spades and trowels Richard and his
troop of diggers are on a mission. They are headed
for the north roundabout of the Elephant & Castle,
London. Their goal: to beautify a miserable neglected public garden without getting caught. The team operates at
night to avoid detection or confrontation. While some of
the troopers are hauling with bags of potting soil, Richard
is removing some mysterious chunks of metal. An activity
like this would appear very inconspicuous at the annual
Chelsea Flower Show or in your back garden, but the gloom
of night and the illegality of the action give the whole affair
an exciting sense of mischief.
Richard Reynolds is an ordinary man. He lives in an ordinary apartment on the top floor of a 1960's council tower
block in the Elephant & Castle. Something that may not be
common is his fondness of greenery. When he moved here,
Richard did not even have a windowsill to keep plants on.
‘At first,’ he says, ‘even houseplants I found very difficult to
keep, because it gets very hot in here. But right outside,’ he
adds with a little twinkle in his eyes, ‘I saw a garden where
no one was gardening, neglected.' Richard then realised
So, you want to become a guerrilla yourself? Provided
that you are creative and have a few friends who are
willing to participate, there are two weapons that are
an absolute necessity for your guerrilla armoury.
Seed bombs
Sources:
http://imgur.com
http://www.guerrillagardening.org/
http://www.guardian.co.uk/
environment/video/2008/
apr/25/seedbombing
http://www.stevespanglerscience.com/experiment/
moss-graffiti-recipe
30
What you will need is some powdered clay (available at
art stores or garden centres), compost, seeds and water.
Mix them in a respective ratio of 5:3:1:1 and add the
secret ingredient, chilli powder. This will deter our feathered friends from feasting on the seeds. The diameter
of the balls you make depends upon the seeds you use.
Larger seeds will generally allow you to make larger
balls. Let them dry for a few days and they are ready to
wreck floral havoc amongst wastelands.
Origin - Universiteit Leiden
that this could be his garden. He was resolved to sort it out
himself, without permission. It was only when Richard
started blogging about it that a network of like-minded rascals, the ‘guerrilla gardeners,’ began to take shape.
But why do they call themselves guerrilla gardeners? ‘The
word guerrilla comes from the Spanish resistance,’ Richard
explains. ‘It means “little war” and these guys were farmers,
local people defending their land. So, we are guerrillas because we're named after the original guerrillas who were
waging a war about land.’
The irony of guerrilla gardening is that while being illegal,
there are hardly any arguments against it. It is a truly democratic activity. Citizens become involved in local communal projects and at the same time increase the quality
of living by adding colour and life to the neighbourhood.
Some gardens even provide some fresh local produce disguised amongst the flowers.
Besides, guerrilla gardening is a fun! It is a night out and as
Richard puts it: ‘You can achieve far more by just getting
out there and doing it than phoning up a council and complaining about the landscape all around you. That is what
makes guerrilla gardening different.’
Moss graffiti
Moss graffiti is one of the more arcane weapons
of guerrillas, but I am willing to spread the knowledge. You will obviously need moss, which can be
found anywhere in moist shady areas. More importantly, you should get some buttermilk, flour, beer
and water. Getting the right ratio is not an exact
science. Something like 2:0.5:1:1 will do fine. Put
all the ingredients (including the moss) in a blender
and mix until you have a nice thick creamy sludge.
You can now take a painting brush and unleash
your creativity on any dull wall that needs beautifying. Just remember, Origin Magazine is in no way
responsible for the results.
AGENDA
Agenda
Colofon
23 april
, jaargang 8, nummer 3, april 2013
Voorlichtingsbijeenkomst studeren in het buitenland
Een facultaire voorlichtingsmiddag voor studenten die erin geïnteresseerd zijn een deel van hun studie over de grens te volgen.
Oplage: 3.000
Redactieadres: Origin Magazine
3 mei
Einsteinweg 55, 2333 CC Leiden
Niko Tinbergenlezing
De Niko Tinbergenlezing 2013 wordt verzorgd door prof.dr. Steven
Pinker (Harvard University). In zijn nieuwst boek ‘The better angels
of our nature’ pleit hij dat de mens minder gewelddadig is geworden.
Mail voor meer informatie over de voorafgaande studentdiscussie
met Pinker naar assessor@science.leidenuniv.nl.
originredactie@gmail.com
www.originmagazine.nl
071 527 4538
21 mei
slagerij G. Ter Weele & Zn., Mario van der
Science Café Leiden
Prof.dr. L.M.K. Vanderseypen spreekt over Quantum-computers.
Meer informatie op sciencecafeleiden.nl
Aan deze Origin werkten mee: Mason Carney,
Miranda van Eck, Jinhyun Jeon, Ambachtelijke
Stelt, Tom Westerhof
Redactie:
Eindredactie: Rob van Wijk
Elke donderdag
Science Club borrel
Verschillende verenigingen of onderzoeksafdelingen staan achter de
bar om vanaf 16h00 een drankje te drinken. Van harte aanbevolen!
Hoofdredactie: Carlos de Lannoy
Redactie: Marit van Santen, Anja Rienitz, Annette
Emerenciana, Carlos de Lannoy, Dwayne van
der Klugt, Dylan van Gerven, Joris Voorn, Linda
Poppe, Lisette Hemelaar, Mark Weijers, Jessica
Elferink, Rob van Wijk, Valery Tjoeng.
Volgend nummer:
Productie: Drukkerij De Bink
Het is druk op het Leiden Bio Science
Park. Steeds meer grote en kleine
bedrijven vestigen zich rondom de
faculteit, om daar hun volgende grote
ontdekking te doen. In de volgende
Origin Magazine kun je lezen wat ze
precies doen en waarom. Verder…
•Interview met vice-voorzitter van
het College van Bestuur en voorzitter van het Leiden Bio Science Park:
Willem te Beest
•Culinaire chemie met Harmen
Jousma, coördinator van de Science
Based Business master
Opmaak: teambart
Origin en al haar inhoud © Faculteit
der Wiskunde en Natuurwetenschappen,
Universiteit Leiden.
Alle rechten voorbehouden.
•Studenten met een stage op het Bio
Science park doen hun verhaal.
•De Betavraagbaak bekijkt de
duurzaamheid van het Bio Science
Park. Hoe duurzaam willen we het
hebben?
• En meer…
Origin - Universiteit Leiden
31
Willemijn @ mijn eureka-moment!
Stephan @ voorbereiden voor practicum
Tanja @ Cell Observatory
Freek @ op weg van het Gorlaeus naar Den Haag
Jeroen @ klaar voor het lab
Marijke @ ontdek het zelf
Tyron @ pauze tussen twee hoorcolleges in
Pim @ bijna bij college
Jorinde @ top of the world of life sciences

Jolien @ studeren in de bibliotheek










Ivar @ ontdekken van het onbekende