nummer 1 - Kunstkrant
Transcription
nummer 1 - Kunstkrant
KunstKrant Informatiekrant voor beeldende kunst ZEVENTIENDE JAARGANG NUMMER 1 JANUARI/FEBRUARI 2013 M E E N ! e e m www.kunstkrant.com Ontsnapt aan de Beeldenstorm Wim Izaks: Emotie en ratio CBK Emmen In dit nummer o.a. • CBK Emmen 40 jaar • Nico Dijkshoorn kijkt kunst • Corneille en Mar bij O-68 in Velp • Kopstukken in de Buitenplaats, Eelde • MMK Arnhem: Neorealisme opnieuw en omvangrijker • Op de huid: Reinder Homan stelt atelier open Word abonnee van de KunstKrant en win een ets van Reinder Homan Topkunst en experiment bij Galerie Lauswolt pagina 2 kunstkrant januari/februari 2013 Openstelling beeldenpark UNIEK OP DE VELUWE Voel je vrij om te wandelen op Landgoed ‘t Veen, geniet van de sprengen, de ijsvogels, de natuur, voel je vrij. Het is een unieke beleving. Met de openstelling van ons landgoed geven we mensen de ruimte te genieten van de natuur. Onderweg raakt u niet uitgekeken. Een uitgebreide collectie unieke tuinbeelden, exclusieve zonnewijzers en de grootste keuze van Nederland wat waterornamenten betreft, kijkt u uw ogen uit. De beelden zijn vervaardigd uit brons, graniet, marmer en RVS. Een beeld krijgt haar kracht door een unieke sokkel. Al onze 100 en 1 sokkels zijn uit voorraad leverbaar en u heeft de keuze, wij adviseren en plaatsen in heel Europa. Elke beeld is net zo uniek als u. Kom het beleven! Het beeldenpark is van november tot en met maart geopend op: woensdag t/m zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur en de1e en 3e zondag van de maand van 13.00 tot 17.00 uur. Van april tot en met oktober: op woensdag tot en met zondag van 11.00 tot 17.00 uur. Op 30 april 2013 hebben we een feestelijke opening van het zomerseizoen. Veenweg 12, 8181 NL Heerde landgoedhetveen.nl 06-5530 2635 (Joop) 06-1002 9884 (Lizette) kunstkrant januari/februari 2013 pagina 3 O-68 Poëtisch Realisme van Corneille en Mar O-68 is een galerie voor moderne en hedendaagse kunst in Velp, bij Arnhem, die ruimte biedt aan (inter)nationale gevestigde kunstenaars. Daarnaast brengt de galerie startende talentvolle kunstenaars onder de aandacht. De galerie is voor iedereen die zich wil laten raken door de schoonheid van kunst. Van 20 januari - 17 februari heeft O-68 een expositie van vroeg werk van Corneille, tekeningen en grafisch werk en van Mar. Ook beelden van Jan Pater zijn dan aanwezig. De opening is op zondag 20 januari van 15.00 tot 18.00 uur. In verband met expositie op een beurs sluit O-68 van 5-10 februari. De te exposeren werken van Guillaume Cornelis Beverloo (Corneille) (1922 - 2010) zijn uit de tweede helft van de jaren ‘40 van de vorige eeuw, rondom zijn “Hongaarse” periode, toen hij in Budapest verbleef, het jaar voorafgaand aan de oprichting van de COBRA-beweging, waarin hij samen met Karel Appel een belangrijke rol speelde. Zijn werk was toen al te zien geweest in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Het werk van de jonge Corneille is poëtisch. Het citaat op pagina 9 in het boek van kunsthistorica Claudia Küssel: “Corneille, Het Hongaarse Avontuur, 1947”, Amsterdam 2009, typeert de jonge Corneille net als de hier getoonde gouache getiteld ‘De Geliefden’: Een volkomen gelukkig moment in de liefde is een stuk eeuwigheid, men voelt op zo’n moment geen tijd meer. Wij zinken weg in een tijdloze extase in de poëzie, in de muziek, in de kunst, natuur, leven, in het geluk. En wanneer het mogelijk zou zijn alle ondergaande sensaties aaneen te rijgen zou ons aardse bestaan veranderen in een goddelijk. Corneille, Baadsters, 1947, potloodtekening, 28 x 20 cm, gesigneerd en gedateerd; provenance: Atelier Corneille, Parijs; literatuur: Het Hongaars Avontuur afb. 62; tentoonstellingen: COBRA museum voor moderne kunst, Amstelveen, “Het Hongaars avontuur (2002), Museum of fine arts Budapest 2002. Haar werk bevindt zich vooral in Europa en de VS. Tijdens de openingsspeech van de expositie “Mar en Route” in mei 2012 in O-68 typeerde antropoloog en kunstcriticus Dr. Ronald A.R. Kerkhoven het werk van MAR als “poëtisch expressionisme”, vanwege de afwezigheid van heftige emoties en innerlijke verscheurdheid. In haar kleurgebruik is MAR echter even fel als de Fauvisten. De egale contrasterende kleurvlakken uit het late werk van Corneille, die zij goed kende, zijn waarschijnlijk een bron van inspiratie geweest voor Mar. Toch, ondanks dit contrastrijke kleurgebruik stralen de werken rust uit; die gewaarwording van rust wordt versterkt doordat de kijker geen sociale en psychologische context krijgt opgedrongen. Het expressieve, de emotie, zit in, komt uit de kleur, maar het totaal van het schilderij is een zeer beheerste en beredeneerde compositie. Zij wist voordat ze aan een werk begon precies wat ze wilde maken. Het “poëtisch expressionisme” van MAR doet Frans georiënteerd aan. Zoals Dr. Kerkhoven zei: “Het is niet de noordelijke onzekerheid en gekweldheid, maar meer het speelse en lichtvoetige van het zuiden, dat in haar werk naar voren komt”. Wanneer we haar werken van 1991 tot 2002 vergelijken zien we steeds meer abstractie, zoals bijvoorbeeld het hier getoonde “La Mexicaine. Mar, C’est si bon, 1997, Gouache op papier, 56 x 46 cm, gesigneerd en gedateerd; provenance Galerie Rouge Amsterdam; literatuur: Mar: vrouw, gratie, mystiek, Christel Aaftink, p. 163, 2007; tentoonstellingen Le salon rouge Amsterdam, en O-68 Velp 2012 ■ Van 18 februari tot en met 1 maart is Gallery O-68 alleen open op afspraak voor werken in stock: Aboriginal Art, Dovrat Amsily-Barak, Julia Boersma, Corneille, Deborah Essés, Luba Kostenko, Mar, Gillian Meijer, Jan Pater, Paul Veshev ■ Op 3 maart is de opening van de expositie van olieverfschilderijen en pasteltekeningen van Luba Kostenko, St. Petersburg, London, Wageningen; deze expositie wordt gecombineerd met beelden van Jan Pater. Corneille: ‘De geliefden’ (1945) Gouache op papier, 30 x 17 cm, gesigneerd en gedateerd; provenance: atelier Corneille, Parijs; literatuur: Vroege vogel, afb. 8; tentoonstellingen: Le Salon Rouge, Amsterdam, “Corneille, een vroege vogel” (1997); Maison des Arts, Tunis, “Un Oiseau Précoce” (1998). Gallery O-68 Oranjestraat 68, 6881 SG Velp, GLD Na een maand in Hongarije had Corneille zoveel tekeningen en gouaches gemaakt dat hij een expositie kon voorbereiden in Budapest. Een van de werken was de hier weergegeven tekening van twee baadsters. Open: di-vr 2-5 / en op afspraak 5-10 februari gesloten, ivm beurs T: 026-3639222, M: 06-12594329 Marjet den Bieman (1966-2002) studeerde af in de rechten, maar wijdde zich vanaf 1991 aan de schilderkunst. Haar schilderijen signeerde zij met “MAR”. Ze werkte in Amsterdam, Parijs, Londen en Antwerpen. Mar, La Mexicaine, (1999), 30x24 cm, acryl op doek, gesigneerd en gedateerd; provenance Galerie Rouge Amsterdam, tentoonstellingen Le salon rouge Amsterdam, en Gallery O-68 Velp 2012 E: info@gallery-o-68.com W:www.gallery-O-68.com kunstkrant januari/februari 2013 pagina 4 KNSTNWS Hoge productiviteit typeert bevlogen schilder en graficus Wim Izaks: ‘De stapel geeft macht’ Vincent is back Het Kröller-Müller Museum in Otterlo bezit de op een na grootste Van Gogh-collectie ter wereld. Toch waren de afgelopen tijd minder van zijn schilderijen te zien vanwege andere tentoonstellingen. Met Vincent is back is zijn werk weer prominent aanwezig in het hart van het museum. De expositie bestaat uit twee delen: tot 1 april Geboortegrond, over zijn Nederlandse periode. Vanaf 7 april volgt Land van het licht, over zijn stijlontwikkelingen in Frankrijk. Kunstenaar van het jaar Giovanni Dalessi uit Eindhoven is verkozen tot Kunstenaar van het jaar 2013. Op de tweede plek eindigde Isabella Werkhoven, gevolgd door Erwin Olaf en Marlene Dumas. Talent van het jaar werd Iris van Herpen. Marjolijn van den Assem is uitgeroepen tot Briljanten kunstenaar van het jaar. Ook is de Galerie van het jaar verkozen. Dat werd Galerie Nouvelles Images in Den Haag. Galerie Fons Welters in Amsterdam eindigde als tweede. Galerie Wildevuur in Hooghalen en galerie Majke Hüsstege in Den Bosch werden derde en vierde. Groninger Museum zoekt Gronings talent Het Groninger Museum en NP3 zijn een zoektocht begonnen naar jong Groninger kunsttalent. Het is een vervolg op het project Young Grunn Artist van het presentatiepodium NP3 in 2011. De winnaar maakt kans op een tentoonstelling in het museum. De samenwerking is bijzonder omdat het Groninger Museum de afgelopen decennia amper toenadering zocht met lokale kunstinstellingen en regionale kunstenaars niet of nauwelijks ruimte bood in het museum. Marije Vermeulen wint Space Drawings Marije Vermeulen (Delft, 1976) is de winnaar van de competitie voorafgaand aan de tentoonstelling Space Drawings in Kunsthal KAdE in Amersfoort. De jury was enthousiast over de robuuste vormentaal van vijf gekleurde raamwerken in de ruimte. Vermeulen werd daarmee de tiende exposant van de tentoonstelling over bewegingsvrijheid van de tekening. Space Drawings is van 19 januari tot 31 maart. Favorieten kiezen in Museum Belvédère Met de tentoonstelling ReSeT geeft museum Belvédère t/m 17 februari een uitgebreid overzicht van de vaste collectie. Dit is aangevuld met werken van gastexposanten als Diederik Kraaijpoel, Paul Corvers en Frank Lenferink. De expositie maakt deel uit van een eigen collectie-onderzoek. Daarbij mogen bezoekers hun vijf favorieten aanwijzen. Deze favorieten vormen later dit jaar het vertrekpunt voor een volgende collectiepresentatie. Jarenlang drukte beeldend kunstenaar Wim Izaks (Eibergen, 1950 – Enschede, 1989) een belangrijk stempel op het culturele klimaat van Overijssel. Als schilder werd hij tot ver over de provinciegrenzen gerespecteerd en als docent (AKI Enschede) stimuleerde hij jonge kunstenaars tot een non-conformistische en tegendraadse benadering van beeldende kunst. Iets van die eigenzinnigheid is terug te vinden in de initiatieven van de naar de kunstenaar vernoemde stichting die niet alleen zijn nalatenschap beheert maar zich ook inzet voor de toekenning van de tweejaarlijkse Wim Izaksprijs voor schildertalent. Galerie Bozana Milic in Zutphen toont tot begin februari een selectie van een dertigtal schilderijen uit de nalatenschap die door de stichting Wim Izaks wordt beheerd. Werk, waar de levenslust van afspat. van de beeldende kunst zich niet of nauwelijks van andere werelden. En dat terwijl kunstenaars zich juist bij uitstek níet zouden moeten willen vastklampen aan stabiliteit en (schijn)zekerheden. Izaks bejubelde de spanning van het ongewisse, het steeds opnieuw bepalen, herdefiniëren en herijken van standpunten en vermeende zekerheden, maar bekende tegelijk dat hij zichzelf ook graag koesterde in de comfortzone. Bertrand Russell (1872–1970) was een overtuigd agnosticus en activist. Als schrijver populariseerde hij zowel zijn persoonlijke inzichten alsook de filosofie in het algemeen. Een geliefd credo dat Wim Izaks aan de opvattingen van de filosoof uit Wales ontleende, was: ‘De stapel geeft macht’. Hij kon de verleiding van een hoge productie niet weerstaan en schilderde daarom veel en snel. “Ik zou twaalf schilderijen per dag kunnen maken, maar dat zou in strijd zijn met mijn ethische uitgangspunten, waarvan de wil om kunst zuiver te houden de belangrijkste is,” verklaarde hij destijds. Dit neemt niet weg dat hij de wereld een berg schilderijen heeft nagelaten. Die hoeveelheid is het resultaat van twee dagen per week intensief schilderen. De andere dagen las en schreef hij. Depressies Door Wim van der Beek Een jaar voor het overlijden van Wim Izaks (19501989) bezocht ik de kunstenaar in zijn atelier in Enschede. Het werd een gedenkwaardig gesprek dat overal over mocht gaan, behalve over koetjes en kalfjes. Vooral de cross-overs tussen wetenschap, filosofie, beeldende kunst en literatuur stonden in dat ‘afscheidsgesprek’ gesprek centraal. Confrontatie Wim Izaks was vaak recalcitrant en zocht de confrontatie. Het gesprek met hem verliep aanvankelijk stroef. Geen wonder, want de kunstenaar die het complete scala van emoties tussen ‘Himmelhoch jauchzend’ en ‘Zum Tode betrübt’ kon bespelen, was die dag duidelijk toe aan een pittige discussie. Waarover, maakte eigenlijk niet uit, maar uiteindelijk spitste de dialoog zich toe op de opvatting van de Britse filosoof Bertrand Russell dat elk mens op zoek is naar zekerheden. Tot grote teleurstelling van Izaks onderscheidde de wereld Evenals Russell leed Izaks aan zware depressies. Maar terwijl de Britse filosoof bijna honderd jaar oud werd, maakte de Twentse schilder al op 39-jarige leeftijd een einde aan zijn leven. Om de demonen in zijn hoofd te verdrijven ging hij erop uit om zich te laven aan het werk van oude meesters als Lucas van Leyden, de graficus die evenals Izaks slechts 39 jaar oud werd. Izaks ging met zijn gerenommeerde voorgangers in gesprek. Daarnaast probeerde hij op zijn eigen wijze de integratie van kunst in de samenleving te bevorderen. In navolging van spiritueel leider Jiddu Krishnamurti preekte hij aan zijn studenten en ieder ander die het horen wilde, de kwaliteiten van een sobere levensstijl en de waarde van vreedzame coëxistentie tussen mens en natuur. Deze constatering blijkt achteraf belangrijker voor de beeldende kunst van Izaks dan ze in eerste instantie leek. Voor Wim Izaks waren kunst en filosofie onlosmakelijk met elkaar verbonden. Hij hechtte veel waarde aan de maatschappelijke relevantie van kunst. “Omdat je, als je dat níet doet, nergens meer thuishoort. Heldere statements over de maatschappelijke rol en positie van kunst zijn onmisbaar,” motiveerde hij. “Kunst heeft door de kunstkrant januari/februari 2013 pagina 5 column kleine kunstirritaties Beter worden door kunst eeuwen heen altijd gereageerd op ontwikkelingen in de samenleving of daarop vooruitgelopen. Nog niet zo lang geleden dachten de grondleggers van Bauhaus onafgebroken na over de relatie kunst samenleving.” Technologie Izaks schilderde niet alleen, maar manifesteerde zich ook als graficus. Ook beeldhouwkunst, keramische vormgeving, poëzie en proza behoorden tot het idioom dat hij zich eigen maakte. De dadaïstische visie van de Vlaamse dichter Paul van Ostayen, die zich openlijk verzette tegen de voortschrijdende technologie, vertaalde hij in schilderijen waarin hij de ambivalente houding van de mens ten opzichte van moderne middelen openbaarde: “Ik verafschuw verkeersongelukken en schilder mijn angst daarvoor, maar ik bezit wel een auto!” In veel schilderijen vertaalde Izaks zijn aversie tegen de voortwoekerende technologie en de daarmee samenhangende vervreemding van de natuur. Ook de discrepantie tussen de vrije kunstenaar enerzijds en de gebonden massa anderzijds was een geliefd thema in zijn werk. Overigens beschouwde de kunstenaar zichzelf als zijn beste criticus. Hij relativeerde het belang van beeldende kunst keer op keer door vast te stellen dat die in alle gevallen ondergeschikt is aan filosofie. Het verschil tussen een groot denker en een groot schilder heeft in zijn optiek alles te maken met de hiërarchische verhouding tussen woord en beeld. Simpel gezegd komt het erop neer dat de mens het woord nodig heeft om het beeld te kunnen verklaren. Anderzijds kan een treffend beeld in één oogopslag iets zichtbaar maken wat met geen duizend woorden te beschrijven is. Verrukking Als schilder associeerde Wim Izaks veel en graag. Hij reageerde op alles wat er om hem heen gebeurde. Schilderen was in zijn geval vooral een kwestie van vertalen of formuleren wat hem bezighield of aangreep. Daarnaast onderschatte hij de therapeutische waarde van het schilderen niet. In een deel van zijn werk ontlaadde hij zijn angsten of gaf hij uiting aan onbeheersbare emoties. Zijn fascinatie voor de fricties tussen emotie en ratio is onder meer terug te vinden in schilderijen waarin grote cirkels (=ratio) botsen met grillige beeldvlakken en kleurvelden (emotie). En dan is er nog de ambivalente houding tegenover de vanitas-gedachte. Elk schilderij was in de visie van Izaks een verzet tegen de dood en een bewijs van leven. “Hoop, liefde en vrijheid zijn voor mij de grote thema’s. Bij de vertaling daarvan probeer ik clichés en een geromantiseerde visie, zoveel mogelijk te vermijden. Van Krishnamurti leerde ik om niet zo zwaar te tillen aan het leven en licht en vrij te zijn,” stelde Izaks vast. Toch lukte het hem niet om melancholie en depressies op afstand te houden. De momenten van hoop en zelfs verrukking (die hij ook in schilderkunst vertaalde) wogen uiteindelijk niet op tegen het besef dat het leven zwaar is. Té zwaar. Door obsessief kunst te produceren en te consumeren en door intensief met geestverwanten én tegenstanders te communiceren, probeerde Izaks de demonen op afstand te houden. Soms deed hij dat krampachtig, soms ging het hem verbazingwekkend makkelijk af, maar uiteindelijk bleek de kunst geen garantie voor een lang leven, zoals de filosofie dat wel was voor Bertrand Russell. Wat rest, is de troostrijke gedachte dat Wim Izaks nog steeds springlevend is in het werk dat hij de wereld naliet. Dit wordt opnieuw bewezen met de expositie van zijn werk in Zutphen. ■ Springlevend, werk van Wim Izaks; t/m 2 februari in galerie Bozana Milic, Nieuwstad 66, Zutphen. Informatie: www.bozanamilic.nl Interessant, een onderzoek naar de helende effecten van kunst. Tot 8 februari kan men in het ziekenhuis MCH Haaglanden te Den Haag een expositie bezoeken en zich laten testen om na te gaan of ‘het kijken naar kunst invloed heeft op de gezondheid en of dat meetbaar is.’ Ziekenhuizen zoals het AMC in Amsterdam en het LUMC in Leiden hebben al grote kunstcollecties, kennelijk vanuit het idee dat mensen sneller genezen als zij naar kunst kijken. Nu wil men deze veronderstelling ook wetenschappelijk onderzoeken. Het project is in handen van Martijn Engelbregt, zelfbenoemd ‘proceskunstenaar’, die ‘onderzoekt’ hoe mensen op zijn speelse bedenksels reageren. Hij weet zelf niet goed of hij wel kunst maakt, maar hij ‘geniet van de ruimte die de kunst hem biedt om te doen wat hij wil’. Voor het ‘gezondheidsonderzoek’ heeft hij een ‘onderzoeksexpositie’ samengesteld uit werk van in de kunstwereld geaccepteerde kunstenaars en uit ‘placebokunst’, onder andere gemaakt door amateurs. Dat wetenschappers aan zoiets meedoen, is mij een raadsel, aangezien elke onderzoeker meteen ziet dat de uitgangspunten niet kloppen. Wat wordt hier eigenlijk onderzocht? Hoe mensen zich in het ziekenhuis voelen? Of zij snel beter worden als zij iets moois bekijken? Of hun hartslag versnelt als zij naar kunst kijken? Of zij onderscheid kunnen maken tussen echte en onechte kunst? Dit zijn zeer verschillende vragen die samen alleen ‘slodderwetenschap’ kunnen opleveren. Engelbregt zoekt hier dus weer de ruimte op die kunst en wetenschap hem bieden om een kunstproject te maken dat zeer problematisch is. Want waarom veronderstelt Engelbregt dat alleen schoonheid van kunstwerken goed kan zijn voor de gezondheid? Waarom zou het ziekenhuis niet meer gebaat zijn door planten en uitzicht op groen? Natuur, of wat daaraan herinnert, is voor veel mensen mooier dan kunst. Dit geldt al helemaal voor moderne kunst die zich immers weinig gelegen laat liggen aan schoonheid. Waarom maakt Engelbregt onderscheid tussen echte en placebokunst? Omdat de analogie met placebomedicijnen zo leuk is of omdat hij zelf echte en onechte kunst uit elkaar kan houden? Maar vanaf Marcel Duchamp kan niemand meer zoiets: een urinoir is een pisbak in de wc en een kunstwerk op een tentoonstelling. De uitkomst van dit ‘helende project’ is nu al te voorspellen. Aangezien het niet duidelijk is wat er onderzocht wordt, zal de uitkomst geconstrueerd moeten worden volgens de ‘positieve wetten’ van de slodderwetenschap. Engelbregt krijgt meer bekendheid en de ziekenhuizen kunnen doorgaan met het kopen van kunst om hun cultureel gezicht op te fleuren. Niemand vraagt zich af of kunstwerken wel in een ziekenhuis thuishoren. Mensen gaan angstig en zorgelijk naar een ziekenhuis, omdat zij (vaak erg) ziek zijn. Dan heb je geen behoefte aan kunstwerken die je geestelijke vermogens uitdagen; die heb je allemaal nodig voor het overleven. Sommige kleuren en voorstellingen kunnen je angsten zelfs verhevigen. Daarom kopen ziekenhuizen vooral niet al te afstotelijke kunstwerken met weinig rood en geen enge voorstellingen. Op deze wijze wordt kunst gecensureerd en worden grote bedragen betaald om brave kunstcollecties bijeen te brengen. Als ziekenhuizen zich zo nodig als ‘healing environments’ willen profileren, kunnen zij dat beter doen met kleur in het gebouw, planten in de gemeenschappelijke ruimten, comfortabel meubilair en beter eten. Van het uitgespaarde geld kunnen zij dan meer verplegend personeel aanstellen. Wedden dat patiënten zo sneller beter worden, dan als zij langs de grijze wanden schuifelend mooie kunstwerken tegenkomen? Katalin Herzog Katalin Herzog heeft naast haar weblog http://kunstzaken.blogspot.com ook de weblog Beautifulworld, katalinherzog.tumblr.com kleine kunstirritaties pagina 6 kunstkrant januari/februari 2013 MARCEL DURAN Expositie de Middeleeuwen van Helmantel permanent in 23 maart t/m 7 april 2013 Schilder Streken Kloosterkerk, Kapelstraat 2A, 9797 PJ Thesinge Open: za - zo van 13 tot 17 uur. Ook op paasmaandag. Tevens op afspraak. www.marcelduran.nl mail @ marcelduran.nl 050 5778101 Zwart & Wit / Black & White 9 februari t/m 9 juni 2013 Werk van kunstenaars die in zwart en/of in wit werken. Exposanten zijn onder meer Armando, Marjolijn van den Assem, Sylvia B., Paul van Dongen, Anouk Griffioen, Hans van der Ham, Bernard Heesen, Rosemin Hendriks, Arjan Janssen, Raquel Maulwurf, Carlijn Mens, Netty van Osch, Alexandra Roozen, Gertjan van der Stelt, Esther Stasse en Jan Maarten Voskuil. V.l.n.r.v.b.n.b.: Barbara Nanning, Pars pro Toto - Pollencount, 2011; handgevormd glas en polyester. Foto Tom Haartsen. Netty van Osch, Self and his pulling Ego, 2012; keramiek, ijzer, rubber, vilt. Jan Maarten Voskuil, Flatoutpointless black, 2012; acryl op linnen. Grote Markt 17, 4201 EB Gorinchem t. 0183-632821 Open: dinsdag t/m zaterdag 10.00-17.00 uur, zondag 13.00-17.00 uur, vanaf 1 april zondag 11.00-17.00 uur. www.gorcumsmuseum.nl kunstkrant januari/februari 2013 pagina 7 Veertig jaar exposities bij het Centrum Beeldende Kunst Emmen Jubileumjaar van start met ‘Werkplaats Emmen’ Sinds 2010 is het Centrum Beeldende Kunst Emmen gevestigd Ellen Kroeze, Jawik Krudde, Ingo Leth, Maarten van Leuken, Lyda Lichtenbeld, Dick Lubbersen, Paul Meijering, Alied Nyp-Holman, Roelof de Roo, Rosita Sikking Reeberg, Heike Suhre, Jan van der Voo, Marloes de Vries, José van Weert. in De Fabriek langs het Oranjekanaal in Emmen. Een voormalige zuivelfabriek, die is gerenoveerd tot een hedendaags gebouw met industriële uitstraling, een locatie bij uitstek voor tentoonstellingen. ■ Tentoonstelling ‘Werkplaats Emmen’ 36 Emmer kunstenaars exposeren 2 februari t/m 21 april 2013 Centrum Beeldende Kunst Emmen De Fabriek - Ermerweg 88b te Emmen Open woe t/m zo 13.00 – 17.00 uur, www.cbkemmen.nl Voor Emmenaren stond ‘het Bruggebouw’ jarenlang synoniem voor het CBK Emmen. Het Bruggebouw, dat de twee delen van het gemeentehuis van Emmen met elkaar verbindt over een drukke weg, was van 1973 tot 2007 de expositieruimte van het CBK Emmen. Ine hendriks - rood- en zwart bont op japans papier ■ Nog t/m 20 januari te zien: Duality-Nonduality, schilderijen en keramiek van Marthijn de Groot Circus, presentatie van de Amateur Kunstenaars Emmen Foto voorpagina: Ellen Kroeze, Jurken vol verhalen, 2012 J.v.d.Brink - Big city 2012 90x120 olieverf Aleid Nyp-Holman - 7 Marlolijn van Ginkel - ‘markers’ Veertig jaar exposities in Emmen, het jubileumjaar wordt zeker geen jaar met de blik gericht op het verleden. Het CBK Emmen wil juist nu laten zien dat het een culturele instelling is met niet alleen een expositieprogramma met een landelijke uitstraling, maar ook met hart voor de regio. Jawik Krudde - 2012 Schuldige plek 2 90x110 Roelof de Graaf - kunst op straat- Brugge nr.1 Voor de inwoners van de vele dorpen waaruit de gemeente Emmen bestaat gaat het CBK Emmen iets speciaals doen. Gedurende het jaar kunnen ze direct kennismaken met de exposities in De Fabriek. Het tentoonstellingsprogramma voor 2013 ziet er veelbelovend uit, de Emmer kunstenaars mogen het spits afbijten met ‘Werkplaats Emmen’. Helga Bijl - Ritmische gefluuster Expositie ‘Werkplaats Emmen’ Een traditie die in het jaar 2000 is begonnen laat in 2013 al weer voor de vijfde keer een gevarieerd beeld zien van de professionele kunstenaars uit Emmen. Onder de titel ‘Werkplaats Emmen’ presenteren 36 Emmer kunstenaars recent werk. U ziet niet alleen schilders, beeldhouwers en keramisten, ook fotografen en een illustrator laten hun werk zien. Publiek kiest favoriet Het publiek krijgt bij deze tentoonstelling de kans een actieve rol te spelen. De bezoekers mogen hun favoriete Emmer kunstenaar kiezen. De publieksfavoriet krijgt een solotentoonstelling op De Verdieping aangeboden in de periode tot de volgende ‘Werkplaats Emmen’ in 2016. Rondom ‘Werkplaats Emmen’ organiseert het CBK Emmen voor zowel volwassenen als voor kinderen diverse activiteiten zoals rondleidingen, workshops en lezingen door Emmer kunstenaars. En in het laatste weekend van de expositie op 20 en 21 april is de Kunstroute Emmen. Actuele informatie over de activiteiten is te vinden op de website van het CBK Emmen. Geluid van de stilte - Ellen Kroeze Deelnemende kunstenaars: Melanie Banis, Elsbeth van Beilen, Gerard Berends, Theo Berends, Helga Bijl, Saskia Boelsums en Peter Veen, Wille Boudewijn, Jan van den Brink, Erwin Brinkmann, Kiny Copinga, Myrte van Dijk, Dirk Dollé, Ralph Douglas, Hans Eikelboom, Pieter Eisenga, Hanneke van den Elst, Marjolijn van Ginkel, Roelof de Graaf, Siny Haitel, Ine Hendriks, Pieter Immenga, Roelof de Roo - boreal forest, alaska voor zaalboekje Saskia Boelsums - Peter Veen breakfree kunstkrant januari/februari 2013 pagina 8 Nanne Ferbeek van Galerie Lauswolt kiest voor figuratief zonder saai te worden ‘In onzekere tijden koopt men het liefst zekere kunst’ Galerie Lauswolt is één van de grootste in Noord-Nederland. Meer dan 400 meter expositiewand. De galerie brengt al jaren achtereen succesvolle exposities van gerenommeerde en talentvolle kunstenaars. Bovendien is Nanne Ferbeek met zijn galerie al geruime tijd een vaste deelnemer aan de toonaangevende kunstbeurzen in Nederland. Zelfs in deze tijd van crisis gaan de verkopen in galerie Lauswolt gestaag door. De huidige expositie is amper een week oud en toch zijn er al weer zes werken verkocht. Hoe doet Ferbeek dat en hoe blijft hij een van de grootste in deze onzekere tijden? Volgens hem zijn drie verschillende factoren daarin van essentieel belang. Allereerst moet je goed aanvoelen wat het publiek wil. Datgene moet je brengen in een gemoedelijke sfeer en tot slot moet je continu blijven innoveren. Door Hans Westerdijk Interieur Galerie Lauswolt “In onzekere tijden koopt men het liefst zekere kunst,” zo weet de ervaren galeriehouder. “Daarom bestaat ons aanbod nu grotendeels uit figuratief werk. Terwijl het vroeger, voor de eerste crisis van 2008 nog voor de helft ook abstract werk was dat we hier brachten. We hebben topwerk van topkunstenaars die hun sporen al ruimschoots hebben verdiend. Denk hierbij aan een Pieter Knorr, een Henk Helmantel, Pieter Pander, Margot Homan, Evert den Hartog, Flip Gaasendam, Gerard van de Weerd, Rein Pol, Gerriet Postma, Jan van der Kooi en zo kan ik nog wel even doorgaan. Dat is uiteraard niet goedkoop. We bieden echter ook voor de smalle beurs topwerk van kunstenaars waar we helemaal in geloven maar die nog niet zo’n grote naamsbekendheid hebben. Voor rond de vierhonderd euro heb je al een werk van bijvoorbeeld Piet van der Hoef, Marten Huitsing, Siemen Dijkstra of Grietje Postma. Prachtig werk. Dat straalt op ons af.” nooit saai,” aldus Ferbeek. Voor de huidige expositie is dat Ida Bosma. Haar bijna abstracte bloemstillevens worden gekenmerkt door heldere felrode en warme aardse kleuren. Naast werk van een gevestigde naam als Jan van Loon is er ook veel werk te zien van nieuwkomer Elvira Dik. Zij studeerde twee jaar geleden af aan de klassieke academie in Groningen. Ferbeek: “We hebben hier een behoorlijk overzicht van haar oeuvre opgehangen. In de entree is haar experimentele werk te zien dat bestaat uit grote inkjet-prints op aluminium.” Inderdaad spannende uitsnijdingen met het karakter van een foto. “Dat willen we veel meer gaan brengen. Verfrissende betaalbare experimentele kunst die een jonger publiek aanspreekt. We merken dat zij zich minder thuis voelen bij de figuratieven van hun ouders. Zo Experimenteren De galerie organiseert zo’n zeven exposities in het jaar en per expositie brengt ze nieuw werk van zo’n vier tot vijf kunstenaars. Die worden dan even extra in het zonnetje gezet. Dat zijn merendeels figuratieve kunstenaars maar er zit ook altijd een kunstenaar bij die kleurrijk expressief werk maakt. “Zo wordt het Nanne Ferbeek Pieter Pander, Rennend veulen zijn we naast Elvira Dik bezig met nog meer veelbelovende kunstenaars die als basis een gedegen opleiding hebben maar die aan het experimenteren zijn met nieuwe ideeën. In de toekomst zal er waarschijnlijk elke expositie zo’n kunstenaar meedoen.” Excursie Ferbeek:“Wij zijn stuk voor stuk bezeten van kunst – zowel het personeel als de vrijwilligers. Die liefde willen we graag overbrengen op onze bezoekers. Zo organiseren we hier elke week een excursie. We ontvangen dan diverse groepen mensen variërend van de rotary tot een kunstenaarsvereniging. Ik geef ze vervolgens persoonlijk een rondleiding langs heel diverse kunstwerken. Ik licht het werk toe aan de hand van verhalen en de eigen waarneming. Zullen we zo even een rondje maken?” kunstkrant januari/februari 2013 pagina 9 en wij mochten erbij zijn. Maar we hebben ook Peter Smit. Hij kreeg landelijke bekendheid toen hij voor televisie het winnend portret van Monique van de Ven schilderde in het programma van Hanneke Groenteman. Mensen willen graag een portret van hun kinderen of ouders of geliefde. Wij zijn in staat om ze direct de sfeer van zo’n portret te laten proeven doordat we al die verschillende wijzen van aanpak echt naast elkaar kunnen laten zien. Dat geldt voor zowel beelden als schilderijen.” Tijdens de rondgang ervaar je direct wat Ferbeek hiermee bedoelt! Enthousiast laat hij het verschil zien tussen een stilleven van Henk Helmantel en Willie Berkers. Beiden topkunstenaars in dit genre maar met een heel andere achtergrond, zo legt Ferbeek uit. “Henk komt uit een echt protestants milieu terwijl Willie een Roomskatholieke opvoeding heeft genoten. Dat zie je direct terug in hun werk. Als Henk een appel schildert zit daar misschien één plekje op. Die van Willie tellen er minstens drie. En kijk hier, die haas van Pieter Knorr eens. Een toonbeeld van vergankelijkheid. Zie je dat Knorr met enkele penseelstreken het verschil duidelijk maakt tussen leven en dood? Pieter Pander is weer een heel ander verhaal. Hij schildert vooral de kwetsbaarheid van mens en dier. Voor hem moet het werk altijd een geheim bevatten.” Elvira Dik, Transitie nr 2 Al wandelend realiseer je je dat daarin de grote aantrekkingskracht van galerie Lauswolt schuilt. Elke ruimte heeft z’n eigen sfeer waarin juist die kunst het best tot z’n recht komt. Nanne Ferbeek noemt dat ook de grote kracht van hem en z’n dochter Hilde. “Wij hebben een aangeboren vermogen om goed in te richten. Het lijkt door elkaar te hangen maar het hangt precies goed.” Henk Helmantel, Kweeperen met tinnen schaal Eerder vertelde Ferbeek dat ze het genre van de portretkunst weer terug willen brengen in de galerie. “Er zijn een aantal hele goede portrettisten onder onze kunstenaars met totaal verschillend werk. Zo hebben we twee topbeeldhouwers, Eddy Roos en Margot Homan. De laatste heeft onlangs nog een beeld van de eerste vrouwelijke politica Marga Klompé gemaakt. Het werd onthuld door Koningin Beatrix Eigenzinnigheid Wat alle verschillende kunstenaars bindt in Galerie Lauswolt is hun eigenzinnigheid. Zo zal Pieter Pander bijvoorbeeld nooit een concessie aan z’n publiek doen. Niet er even iets bijschilderen omdat de klant dat mooier vindt. Uit den boze voor Pander. Dat kenmerkt volgens Ferbeek de echte kunstenaar. “Vaklui die zich niet aanpassen aan de klant.” Die klant is voor het overige natuurlijk wel koning. In een gemoedelijke sfeer is er altijd plaats voor een kopje koffie. Twijfelt hij of zij tussen een aantal werken, dan aarzelt Ferbeek niet om ze in de woning van de desbetreffende klant te laten zien. Ook al woont die persoon in het buitenland. Verder kan hij of zij gebruik maken van de Nationale Kunstkoopregeling en kent de galerie ook een eigen renteloze afbetalingsregeling in termijnen. Het gesprek komt op de deelname van Galerie Lauswolt aan de diverse kunstbeurzen in Nederland. Heel belangrijk voor de verkoop en de naamsbekendheid van de kunstenaars die hij meeneemt. “Het moet echter in één keer goed zijn. Anders loopt het publiek jouw stand voorbij.” De geselecteerde kunstenaars maken voor zo’n beurs compleet nieuw werk. Zo ook voor de komende beurs Realisme 13 in januari. Voor de derde keer op rij is Galerie Lauswolt uitgenodigd voor dit unieke evenement in Amsterdam waarbij door vierendertig streng geselecteerde galeries het grootste aanbod figuratieve kunst van de Benelux wordt gepresenteerd. En voor wie niet naar Amsterdam kan komen, geen nood. Na de beurs is al het daar gepresenteerde werk nog zo’n vier weken in de galerie te Olterterp te bekijken. Standnummer 1 op Realisme Galerie Lauswolt is een van de 37 deelnemers aan Realisme 2013, dé beurs voor hedendaagse figuratie. U vindt de galerie op standnummer 1. De Realisme beurs is van 17 t/m 20 januari in de Passenger Terminal Amsterdam (PTA) aan de Piet Heinkade 27 in Amsterdam. Dagelijks geopend van 11.00 tot 19.00 uur. U kunt gratis toegangskaarten bestellen bij galerie Lauswolt, ook voor de opening op woensdag 16 januari om 18.00 uur. Galerie Lauswolt presenteert op Realisme het werk van twintig kunstenaars, onder wie de schilders Henk Helmantel, Jan van der Kooi en Ingrid Smuling en de beeldhouwers Eddy Roos en Anita Franken. Gerard van de Weerd, Voor de spiegel Janhendrik Dolsma, Hekgolf ■ Galerie Lauswolt, Selmien West 2, Olterterp. T/m 20 januari schilderijen van o.a. Ida Bosma, Jan van Loon en Gezien van de Riet. 25 januari t/m 10 maart o.a. Pieter Knorr, Rein Pol en Margot Homan. Open di-za 10-12 en 13.30-17, zo 13.30-17. Kunstkoopregeling Galerie Lauswolt is per 1 januari 2013 toegelaten tot de Kunstkoopregeling van het Mondriaanfonds. Met de regeling kunnen particulieren op afbetaling een kunstwerk kopen zonder rente te betalen. Dit is een geweldige opsteker voor Nanne Ferbeek. Het onderstreept volgens het Mondriaanfonds de professionaliteit en het belang van de galerie. Margriet Barends, Teamwork Verspreid over heel Nederland zijn zo’n honderdvijftig galerieën aangesloten bij de Kunstkoopregeling. Aan de toelating gaat een strenge selectieprocedure vooraf. Er wordt gelet op de kwaliteit van zowel de individuele kunstenaars als van de galerie en haar tentoonstellingsprogramma, waarbij criteria worden gehanteerd als originaliteit, uitstraling, visie en inhoud. Pieter Knorr, Vergaan hoefblad Ida Bosma, Summer IV pagina 10 kunstkrant januari/februari 2013 26e duits-nederlandse grafiekbeurs g rf ai k KLASSIEKEACADEMIE voor beeldende kunst Nederlandse en Duitse grafici, fotografen, galeriehouders en uitgeverijen tonen u een zeer gevarieerd aanbod aan. VAKOPLEIDINGEN SCHILDEREN EN BEELDHOUWEN vrijdag 1 maart 2013 15.00 — 19.30 uur, 17.30 uur: Opening van de grafiekbeurs f i k 2 en 3 maart 2013 11.00 — 18.00 uur Stadshalle Vennehof seriële grafiek in vele technieken [houtsneden, etsen, kopergravures, litho’s, linoleumsneden, zeefdrukken] foto’s en kunstboeken borken börse D-46325 Borken organisatoren: Stadt Borken, Tel 0049/2861/93 91 06 Kreis Borken, Tel 0049/2861/82 13 50 www.kreis-borken.de vrij entree klassieke-academie.nl Klassieke Academie voor beeldende kunst Telefoon: 050 3189202 Akerkhof 43C 9712 BC Groningen Email: info@klassieke-academie.nl MEER DAN MAATWERK KUNSTGIETWERK IN: BRONS - ALUMINIUM - RVS EN GIETIJZER Noorderstraat 370 9611 AV Sappemeer Tel: +31 (0) 598 - 39 29 97 Fax: +31 (0) 598 - 39 62 20 info@gieterijborcherts.nl www.gieterijborcherts.nl kunstkrant januari/februari 2013 pagina 11 Bange voorgevoelens beheersten neorealisme in Nederland ‘In de schaduw van morgen’ is waardevol tijdsdocument De jaren dertig van de vorige eeuw waren bange jaren. Het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem (MMKA) signaleerde dat al eerder in 1960 en doet dat nu opnieuw met een tentoonstelling die zich laat ‘lezen’ als een waardevol tijdsdocument. In 1960 zoomde het museum (toen nog Gemeentemuseum Arnhem) nadrukkelijk in op de bange voorgevoelens die het leven in die tijd beheersten. Nu wordt opnieuw maar veel omvangrijker duidelijk gemaakt dat de neorealistische kunst uit die periode werd gekleurd door de vrees voor wat komen zou. Zonder dat zij konden weten wat de toekomst ging brengen, kondigde de schildersgroep de komst aan van een grote catastrofe (de Tweede Wereldoorlog). Door Wim van der Beek Het MMKA is het enige museum in Nederland dat een expositie van dit kaliber kan brengen. De namen van schilders als Dick Ket, Carel Willink, Pyke Koch, Raoul Hynckes, Johan Mekkink, Wim Schuhmacher en Edgar Fernhout zijn onlosmakelijk verbonden met dit museum. Hun werk maakt niet alleen deel uit van de kerncollectie maar vormde ook voor opeenvolgende museumdirecteuren de basis van het aankoopbeleid. Latere kunstenaars, stromingen en bewegingen die op de één of andere manier schatplichtig waren aan de neorealisten uit de jaren dertig hebben in Arnhem altijd een streepje voor gehad. Na ‘De bange jaren dertig’ in 1960 is ‘In de schaduw van morgen’ opnieuw een beladen tentoonstelling. Dat klinkt misschien vreemd. Er is in de periode van ruim vijftig jaar die tussen beide tentoonstellingen ligt, heel veel gebeurd op het gebied van ontspanning, vergeving en verzoening. Het Nederlandse vijandbeeld dat decennialang aan de Duitsers kleefde, is eerst afgezwakt en vervolgens grotendeels verdwenen. Duitsland groeide zelfs uit tot één van Nederlands trouwste bondgenoten. In dit licht gezien lijkt het nu merkwaardig dat in 1960 twee kunstenaars weigerden samen te exposeren omdat één van hen had gesympathiseerd met nazi-Duitsland. Toch was dat het geval. Wim Schuhmacher wilde zijn werk niet laten zien in een expositie waarin tevens werk van nazi-sympathisant Pyke Koch getoond werd. Collega en geestverwant Edgar Fernhout had destijds om andere redenen geen Edgar Fernhout (1912-1974), Schedel, 1935 statering, want hoewel er zeker overeenkomsten bestaan, zijn de verschillen minstens even groot. Als de constatering steekhoudend is, dan zou die extra gewicht moeten krijgen door het simultaan exposeren van werk van hedendaagse kunstenaars die eigentijdse kunst maken in de geest van hun illustere voorgangers. Toegegeven: de samenstellers van de expositie hebben daar inderdaad goed en diepgaand over nagedacht. Uiteindelijk is ervoor gekozen om de vermeende gelijkenis van beide perioden te illustreren aan de hand van het werk van Erwin Olaf, dat gedeeltelijk gelijktijdig met de neorealisme expositie te zien is. Olafs installatie The Keyhole refereert vrij expliciet aan de overeenkomsten tussen het interbellum en het huidige tijdsgewricht. Pyke Koch (1901-1991), Mercedes de Barcelona, 1930 zin om te participeren in een expositie die zijn werk in een volgens hem achterhaalde context zou presenteren. En Raoul Hynckes haakte in 1960 af omdat hij naast ouder werk per se ook recente schilderijen wilde laten zien. Interbellum De tijd heelt alle wonden en geschiedschrijvers hebben altijd het laatste woord. Nu de turbulente jaren dertig ver achter ons liggen en alle feiten in kaart zijn gebracht, kan niemand meer ontkennen dat er een sterke relatie bestaat tussen het werk van de neorealisten en de beklemmende tijdgeest waarin het werd gemaakt. Ook de voorspellende kwaliteiten van het werk zijn inmiddels onomstreden. Toch roepen de redenen waarom de tentoonstelling juist nu opnieuw geprogrammeerd is, ook vragen op. Het is een feit dat Arnhem vanwege het collectieverleden de enige plek is waar de neorealisten getoond kunnen worden. De museale collectie is stevig verankerd in het interbellum en het museum heeft niets met Cobra en andere naoorlogse stromingen. Het is eveneens waar, dat het werk van de neorealisten door een groot (en nog gestaag groeiend) publiek gewaardeerd worden. Ook anderen, onder wie kunsthandelaar Loek Brons en verzamelaar Dirk Scheringa, lieten hun gretige oog vallen op het werk van de neorealisten, maar dat kon niet verhinderen dat Arnhem de thuishaven bij uitstek bleef en uitgroeide tot het expertisecentrum bij uitnemendheid, voor zover het de kunstenaars van deze stroming betrof. Dick Ket (1902-1940), Stilleven met Piâta, 1932 Wim Schuhmacher (1894-1986), Dubbelnaakt in berglandschap, 1935-1937 Lastiger en gevoeliger ligt het met een andere motivatie voor de expositie. Het MMKA stelt vast dat de keuze voor het moment waarop ‘In de schaduw van morgen’ geprogrammeerd is, samenhangt met de sterke overeenkomsten die gesignaleerd worden tussen de tijdgeest van de jaren dertig van de vorige eeuw en de huidige tijd. Dat is een gevaarlijke con- Cyclus De veronderstelde terugkeer van de ‘bange jaren’ is op zich een interessant gegeven. Aanhangers van het cyclische denken benadrukken niet voor niets dat alles na verloop van tijd (weliswaar in een gemoderniseerde vorm of een eigentijds jasje) terugkomt. Een vergelijkbare cyclus zien we in de herwaardering van performancekunst van de jaren zeventig. Voor het museum ligt hier een mooie uitdaging om de relatie tussen interbellum en nu in een toekomstige tentoonstelling zichtbaar te maken. Voor veel hedendaagse kunstenaars die hun bange voorgevoelens over de toekomst in beklemmende schilderkunst vastleggen, zou dat een kans voor open doel kunnen zijn. Voorlopig concentreert het museum zich echter volledig op een reprise van de tentoonstelling uit 1960, met dit verschil dat het tijdsbeeld nu veel vollediger is, omdat er dit keer geen afhakers zijn. En omdat tijd alle wonden heelt, is nu ook meer kritische distantie gegarandeerd dan in het verleden. De inspanningen hebben geresulteerd in een expositie waarin donkere wolken zich samenpakken. De dreiging komt van verschillende kanten en (zoals vaak het geval is) komt een ongeluk nooit alleen. Die beklemmende ervaring is verankerd in minstens even beklemmende schilderkunst. Het neorealisme is representatief voor één van de donkerste perioden in de Nederlandse (kunst)geschiedenis. Daaraan dankt de stroming haar unieke karakter en bijzondere betekenis. Wie hier een waarschuwing voor de (nabije) toekomst in wil zien, doet er goed aan om eerst in het MMKA nog eens de feiten op een rij te zien en die vervolgens te toetsen aan de actualiteit. Het anticiperen op voorspellende gaven blijft tenslotte altijd een kwestie van checken en dubbel checken. ■ In de schaduw van morgen. Neorealisme in Nederland, t/m 17 februari en Regressive van Erwin Olaf, t/m 27 januari in Museum voor Moderne Kunst in Arnhem. Informatie: www.mmkarnhem.nl kunstkrant januari/februari 2013 pagina 12 KNSTNWS Middeleeuwse beeldhouwkunst in het Utrechtse Catharijneconvent Gehavend maar niet verloren Tiende Realisme-beurs Van 17 t/m 20 januari is in de Passenger Terminal te Amsterdam de tiende editie van Realisme, de enige kunstbeurs die zich zo specifiek richt op de figuratieve kunst. 33 gerenommeerde galerieën uit binnenen buitenland tonen er hun realistische schilder- en beeldhouwkunst en fotografie. Op deze jubileumeditie is er een extra expositie met Street Art. Tevens wordt de Sacha Tanja Penning uitgereikt en geeft de Wackers Academie workshops en demonstraties. Zie www.realismeamsterdam.com en de bon in deze krant. Regionale kunstdagen Er komen steeds meer Regionale Kunstdagen, waarop telkens negentig kunstenaars een breed scala aan werken laten zien. In 2010 waren er vier, in 2011 zes en afgelopen jaar waren er acht kunstdagen. De volgende Regionale Kunstdagen zijn op: 13 januari in Den Haag (Stadhuis), 27 januari in Amsterdam (Loods) en 24 februari in Zutphen (locatie bekendgemaakt op www. kunstdagen.com). Kunstmuren Stichting Kunstweek wil met ingang van dit jaar dat er in iedere gemeente een Kunstmuur komt. Lokale kunstenaars zouden hier de gelegenheid krijgen hun kunst te exposeren. Ook gemeenten zonder kunstmuseum zouden dan in ieder geval een Kunstmuur hebben. Meer informatie op www.kunstmuur.nl Winterswijk krijgt Mondriaanmuseum Een betere plek kun je niet bedenken: in het Utrechtse Museum Catharijneconvent – oorspronkelijk een laatmiddeleeuws klooster – worden meer dan negentig beelden tentoongesteld uit de periode 1430 tot 1530, de bloeitijd van de Utrechtse beeldhouwkunst. Het is voor het eerst dat er zo’n groot overzicht van Utrechtse laatmiddeleeuwse sculpturen wordt georganiseerd. Het mag een wonder heten dat al deze kwetsbare beelden de verwoestende beeldenstormen, weliswaar gehavend, toch hebben overleefd. Door Aernout Hagen In het jaar 1566 stond er een prediker met de bijnaam ‘Schele Gerrit’ buiten de poorten van Utrecht voor een grote menigte. Zijn preek tegen de verering van heiligenbeelden maakte veel indruk. Leden van de gereformeerde partij kwamen daarna bijeen en besloten dat de ‘afgriselijcke’ beelden uit de kerken verwijderd moesten worden. Wel beloofden ze dat ze dat netjes zouden doen: ze zouden de beelden in het stadhuis deponeren. Maar inmiddels konden zij het gepeupel niet meer in de hand houden. Interieurs van kerken werden kort en klein geslagen, beelden van hun sokkels getrokken en koppen afgehakt. Nog niet alle kerken en kloosters waren aangepakt. Maar het drama zou zich herhalen. Tussen 1566 en 1580 vonden er in Utrecht drie beeldenstormen plaats. In dat laatste jaar ging Utrecht officieel over tot de Reformatie. Lege kerken en kloosters werden gesloopt. Beelden belandden op stortplaatsen, werden begraven of ergens achter een muurtje weg-gemetseld. Maar nog was de ellende niet voor- Adriaen van Wesel, ‘Visioen van de evangelist Johannes op Patmos’, 1475 (foto A. Hagen) bij. Op 1 augustus 1674 raasde er een storm met orkaankracht over Utrecht waarbij verschillende kerkgebouwen en zelfs het gehele middenschip van de Domkerk instortten. Utrechtse meesters Juist de bouw van de Dom (al in de 13de eeuw begonnen) had gezorgd voor het ontstaan van een bloeiende beeldhouwpraktijk in Utrecht. Hier was toen Het voormalig ouderlijk huis van Piet Mondriaan (1872-1944) in Winterswijk wordt een museum. Mondriaan heeft van zijn achtste tot 22ste levensjaar gewoond in het pand aan de Zonnebrink. Villa Mondriaan zal met name vroeg werk van Mondriaan tonen uit de Winteswijkse periode. Daarnaast is er een samenwerking met het Haags Gemeentemuseum. Dat zal jaarlijks enkele werken uit zijn grote Mondriaancollectie in bruikleen geven. Het project wordt geleid door oud-museumdirecteur en galeriehouder Wim van Krimpen. Naar verwachting opent Villa Mondriaan in mei van dit jaar. Plaatsmaken verhuisd In Arnhem is de stichting Plaatsmaken verhuisd naar Klarendal, aan de Klarendalseweg 82a. Het begin jaren tachtig ontstane kunstenaarsinitiatief kan op het nieuwe adres haar faciliteiten uitbreiden. Plaatsmaken bestaat uit een productiehuis met een aantal grafische ateliers, en een galerie waar werken op of van papier worden getoond. Plaatsmaken is vanwege de verhuizing tot 7 januari gesloten. Meer informatie op www.plaatsmaken.nl Giclée voor abonnee De giclée van Rein Pol is deze keer gewonnen door M. Siereveld uit Middelburg. Gefeliciteerd! De door Art Revisited beschikbaar gestelde giclée komt naar u toe. Ook kans maken op een kunstwerk? Wordt abonnee en u krijgt de KunstKrant thuisgestuurd. Vanaf nu wordt iedere twee maanden onder de nieuwe abonnees een fraaie ets verloot van Reinder Homan. Zie de bon in deze krant. Meester van de Utrechtse Stenen Vrouwenkop, Stenen vrouwenkop, eerste kwart 16de eeuw kunstkrant januari/februari 2013 pagina 13 immers volop werk te vinden. Niet alleen kerkelijke autoriteiten gaven opdrachten, maar ook rijke particulieren. Eerst werkten er vooral beeldhouwers uit het buitenland in Utrecht. Maar gaandeweg werden de lokale medewerkers steeds beter opgeleid en nam het aantal Utrechtse meesters toe. Vervolgens kwam er juist vraag vanuit andere landen naar het werk van Utrechtse beeldhouwers. Uit bronnen uit die tijd zijn tegenwoordig de namen bekend van zo’n zestig Utrechtse beeldhouwers. Toch kunnen maar een paar namen met nog bestaande beelden worden verbonden. Om toch enigszins tot een indeling te komen, hebben onderzoekers een aantal anonieme beeldhouwers van noodnamen voorzien. Amandelvorm ‘De Meester van de Utrechtse Stenen Vrouwenkop’ is bijvoorbeeld zo’n noodnaam. Waarschijnlijk ging het trouwens niet om een enkele meester, maar om een groot atelier met veel assistenten. Wie de vrouwenkop voorstelt, dat valt moeilijk te zeggen. Het kan gaan om Maria, maar ook om een vrouwelijke heilige. Het gezicht is nog behoorlijk gaaf, alleen het puntje van de neus is afgebroken. De kop heeft een aantal kenmerken, die je ook bij andere beelden van deze meester kunt herkennen: het bolle, ovalen Atelier Adriaen van Wesel, ‘Het Laatste Avondmaal’, ca. 1475 gezicht, de golvende haren, de zachte, bijna glimlachende mond, de amandelvorm van de neerkijkende ogen, de korte onderkin, maar vooral het hoge, ronde voorhoofd. Verder ziet de kleding er overtuigend zwaar en geplooid uit. Die zachte gezichtstrekken is typisch Utrechts. Je ziet ze ook bij een houten engel die een wapenschild draagt. Daarmee was het uiteinde van een plafondbalk (balksleutel) gedecoreerd. De maker is niet bekend. Hij is pas in 1995 ontdekt bij restauratiewerkzaamheden aan het Duitse Huis in Utrecht, zo genoemd omdat daar een uit Duitsland afkomstige geestelijke ridderorde zetelt. De engel was al sinds de 16de eeuw onder een tweede plafond verdwenen, misschien bewust verborgen. Het is een prachtig stuk houtsnijwerk. De aantasting vond dit keer niet door beeldenstormers plaats, maar door houtwormen. Anoniem, Balksleutel met wapendragende engel, ca. 1475 Anoniem, Maria met kind, derde kwart 15de eeuw (foto A. Hagen) Frisheid Er zijn ook beelden die niet van hout of steen zijn gemaakt, maar van pijpaarde: een taaie kleisoort waarmee vooral pijpjes om te roken werden gebakken. De productie was sneller en goedkoper dan bij steen of hout en de beelden werden vooral bij privédevotie gebruikt. Meestal gaat het om kleine beeldjes, maar de ‘Maria met kind’, gemaakt door een anonieme Utrechtenaar, is wel een meter hoog. Het kopje van het Christuskind werd afgehakt, maar verder is het nog een schitterend gaaf beeld. Hier is goed te zien hoe alle beelden werden beschilderd, want er zitten nog verfresten op van wat eens helder rood, blauw, goud en vleeskleurig is geweest. De sierlijke roosjes op het gewaad hebben nog wat van die frisheid bewaard. Wie een zogenoemde ‘memorietafel’ aan een kerkelijke instelling schonk, kon na zijn dood zijn verblijf in het vagevuur bekorten. Hoewel niet compleet, is een stenen reliëf met een knielende opdrachtgever tussen de heiligen Thomas en Sebastiaan op zich interessant genoeg. Van de verf op de steen is alleen het rood nog helder. Opvallend is het – modern aandoend – illusionisme: de mantels van de opdrachtgever en Sebastiaan lijken over de rand van de voorstelling te hangen. Gezichtsexpressie Een tiental verfijnde houten beelden is afkomstig uit het atelier van een Utrechtse meester waarvan we de naam wél kennen: Adriaen van Wesel. Voor de SintJan in Den Bosch maakte hij een retabel (achterstuk van een altaar). Daarvan resteren nu nog een paar beelden in rijkversierde kasten. Bij Het visioen van de evangelist Johannes op het eiland Patmos (1475) is het aandoenlijk te zien hoe een engel de knielende Johannes ondersteunt en even aanraakt bij zijn oorlel. Een andere beeldengroep stelt Het Laatste Avondmaal voor. Van bovenaf zien we een tafel met een schaal vol ronde broodjes, waar omheen Christus en de apostelen zijn gegroepeerd. Elke figuur heeft een andere gezichtsexpressie, van aandachtig drinkend uit een kan tot verdrietig voorovergebogen. Judas draagt een geldzakje aan een touwtje op zijn rug. Al die details zijn met de grootste aandacht uitgesneden en beschilderd. In Utrecht waren een paar dappere mensen die de beelden hebben proberen te redden uit de handen van de verwoestende beeldenstormers. Zij moeten destijds hebben ingezien dat deze beelden bewaard moesten worden, niet alleen maar vanwege hun religieuze betekenis, maar vooral vanwege de schoonheid, doordat ze met zoveel zorg en liefde waren gemaakt. ■ Ontsnapt aan de Beeldenstorm – middeleeuwse beeldhouwkunst, t/m 24 februari in Museum Catharijneconvent, Lange Nieuwstraat 38, Utrecht, www.catharijneconvent.nl Anoniem, Epitaaf met een kanunnik en de heiligen Thomas en Sebastiaan, ca. 1510 (foto A. Hagen) pagina 14 kunstkrant januari/februari 2013 DE GALERIJ EXPOSITIERUIMTE SC HO UW B UR G DE Burgemeester Wuiteweg 24 (ingang Gauke Boelensstraat) • Postbus 31 9200 AA Drachten t 0512-335025 • f 0512-335090 • e galerij@lawei.nl • // www.lawei.nl openingstijden: woensdag t/m zondag, 14.00 - 17.00 uur, voorafgaand aan, tijdens de pauze van, en na voorstellingen (hoofdingang Schouwburg De Lawei) LAWEI Zondag 16 december 2012 t/m zondag 3 februari 2013 Groeien Een groepstentoonstelling met werk van Mieke Raatjes – 2d en 3d, Hilda Klaassen – gemengde technieken, Ardie Blok – ruimtelijk, Anja Nieuwold – fotografie en Marjolein Spitteler – gemengde technieken. Zondag 10 februari t/m zondag 31 maart 2013 Typisch Russisch Een groepstentoonstelling in het kader van 2013 het ‘Rusland – jaar’. Op uitnodiging van De Galerij buigen de kunstenaars van de Groninger Kunstkring De Ploeg zich over het thema Rusland. MEESTERTEKENAAR JAN VAN DER KOOI Openingstijden maandag: gesloten dinsdag: 9-17:30 woensdag 9-17:30 donderdag 9-17:30 19-21 vrijdag 9-17:30 zaterdag 9:30-17 lunch van 12.30 tot 13.30 VERKOOPEXPOSITIE 13 nov-30 jan Moleneind NZ 22 Drachten (0512) 51 32 23 www.kunstuitleen-veenstra.nl Gosse Koopmans olieverf Hans Jouta brons/epoxy Maartje Roos fotografie Loes Verbrugge glas Sharon van Beek sieraden/textiel Erna Gottlieb sieraden/textiel Romantiek Winterútstalling Galerie Koopmans De Stripe 14, Earnewâld (Eernewoude) T 0511 539 575 / 06 53 72 77 93 W www.galeriekoopmans.nl Openingstijden: donderdag, vrijdag en zaterdag van 14.00 tot 17.00 uur en op afspraak J kunstkrant januari/februari 2013 pagina 15 Samen met beeldhouwer Eveline van Duyl in De Buitenplaats Eelde Het meesterschap van Siegfried Woldhek In De Buitenplaats in Eelde is een unieke tentoonstelling ingericht met 150 portretten van tekenaar Siegfried Woldhek en een serie grote sculpturen van Eveline van Duyl die het in de museumruimte uitstekend met elkaar kunnen vinden. De beelden van Van Duyl zijn eigenlijk ook portretten, levensgrote koppen en figuren van alle denkbare materialen en technieken. Woldhek won in 2011 de Inktspotprijs voor de beste politieke tekening. Ook in het buitenland is zijn werk geliefd. Zijn tekeningen waren bijvoorbeeld te zien in de Metropolitan Museum of Art in New York, dat twee ervan in de collectie opnam. Door Eric Bos Hout, plastic, glas, textiel, bont, karton, gips, je kunt het zo gek niet bedenken of Eveline van Duyl (1957) kan het gebruiken om er haar beelden mee op te bouwen. Dat materiaal zet ze in om zo krachtig mogelijk uitdrukking te geven aan haar gefantaseerde persoonlijkheden. Zo kiest Siegfried Woldhek (1951) uit de vele mogelijkheden van zijn tekentafelgereedschap precies die inkt, die kleur en dat potlood of stift om de verschillende karakters van zijn geportretteerden te benadrukken. Een van de beroemdste voorbeelden is De Dictator spreekt, het bekende portret van dictator Khaddafi uit 2011. Alleen al in dat ene portret toont Woldhek zijn meesterschap. Het is een aquarel in sombere grijs-zwarte tonen met een grove, bloedrode vlek waar de mond van de dictator hoort te zitten. Het is een wereldbeeld van sluwheid en waanzin geworden, van paranoia en meedogenloosheid. Eigenlijk is het geen gewoon portret te noemen, maar Siegfried Woldhek maakt geen gewone portretten. De Dictator spreekt is allereerst een politieke tekening, maar daarbij is het ook een beeld van de recente geschiedenis van Libië onder het regime van Khaddafi en een psychologisch portret van de afgebeelde. Je kunt het ‘Het portret van de dictatuur’ noemen. In die zin is het universeel en tijdloos. Veel van de tekeningen van Woldhek kennen we van NRC-Handelsblad en van Vrij Nederland. Al meer dan dertig jaar is hij een van de meest succesvolle satirische tekenaars van ons land. Het is een feest der herkenning als je door de museumzaal wandelt langs al die tekeningen van politici, schrijvers, kunstenaars, columnisten, leden van het koningshuis, historische figuren en televisiepersoonlijkheden. De één realistisch, de ander karikaturaal, weer een Eveline van Duyl, Day & Night Siegfried Woldhek, Raven Girl ander vilein. Maar altijd kernachtig en overtuigend. Hun ogen volgen je kritisch, oplettend of geamuseerd. Ogen vormen in het werk van Woldhek de krachtigste onderdelen. Ze maken van zijn tekeningen bijna levende wezens. Siegfried Woldhek, Japin & Van Dis Kleuraccenten Het bijzondere is de manier waarop de tekenaar de karakters en persoonlijkheden van zijn modellen uitdrukt met behulp van het gekozen materiaal en door gebruik te maken van vlekken en spatten, van kleuraccenten en bewust vervormde gelaatstrekken. Alles is mogelijk en alles wordt ingezet om precies datgene over te brengen wat Woldhek voor ogen heeft. Het is zijn visie op al deze personages, maar wonderwel komt die vrijwel altijd overeen met de onze. Zijn tekeningen zijn niet alleen weergaves van iemands uiterlijk en innerlijk, maar ze vertellen soms ook een verhaal. Wat moeten we bijvoorbeeld denken van het in prachtige grijzen en witten opgezette duoportret van de schrijvers en tv-persoonlijkheden Arthur Japin en Adriaan van Dis? Alsof ze broers van elkaar zijn, of een getrouwd stel. Waarbij de karikatuur van staatssecretaris Henk Bleker in het vorige kabinet Rutte, een domme, maar boosaardige kobold die met zijn klompen het laatste graspolletje op de akker vertrapt, bijna ons medelijden wekt. Het was wel het portret waarmee Woldhek de Inktspotprijs won. Intussen heeft de tekenaar op zijn website een groot overzicht geplaatst van zijn tekeningen, de grootste collectie na die van de tekenaar van de New York Times, David Levine. Je zou kunnen denken: dan is een tentoonstelling bijna overbodig. Maar de indringendste ontmoeting en confrontatie met de tekeninSiegfried Woldhek, Mouamar Khaddafi gen van Siegfried Woldhek ontstaat toch door ze in ‘levende lijve’ te zien en zijn weergaloze tekenvaardigheid te ontdekken. In het echt zie je pas hoe zijn meesterschap in elkaar steekt, hoe hij zijn tekeningen heeft opgebouwd. Vogelschilderijen Woldhek maakt sinds 1976 voor Vrij Nederland zijn opvallende schrijversportretten en vanaf 1980 voor het NRC portretten van politici. Ze zijn onmiddellijk herkenbaar door de stijl, maar vooral door de indringende kwaliteit en expressiviteit. Daarnaast is Siegfried Woldhek directeur van Vogelbescherming Nederland en van het Wereld Natuur Fonds en de grondlegger van de non-profit organisatie Nabuur. Zijn verbondenheid met de natuur deed hij op in zijn jeugd in Zuidoost-Drenthe. Daar, in Coevorden en Emmen, waren afgelopen najaar zijn enorme vogelschilderijen te zien, samen met een serie aquarellen die als voorstudie gebruikt werden. Intussen heeft Woldhek minstens 1100 portretten getekend. Dat betekent dat hij zeer ervaren is in het ‘lezen’ van gezichten. Met deze vaardigheid haalde hij in 2009 het wereldnieuws omdat hij het ware portret van Leonardo da Vinci zou hebben ontdekt. Van geen van de vermoedelijke portretten van Da Vinci, uit 1485, uit 1490 en uit 1613 was vast te stellen of die inderdaad een uitbeelding van de renaissancemeester zelf waren. Totdat Woldhek ze vergeleek met een beeld van David dat de kunstenaar Andrea Verrocchio van de toen 15-jarige Leonarde da Vinci maakte. Door het gezicht van dat beeld te vergelijken met de drie getekende en geschilderde portretten kon Woldhek ‘bewijzen’ dat de drie genoemde portretten inderdaad zelfportretten zijn. Zie op YouTube: Siegfried Woldhek: The true face of Leonardo da Vinci? (al bijna 42000 hits). Installatie Het aangename van de dubbelexpositie in museum De Buitenplaats is dat je intussen kunt ronddwalen in een woud van sculpturen van Eveline van Duyl. Ze staan en hangen er als een familie bij in al hun karikaturale en fantastische weergaves van menselijke wezens, waarbij de vreemde vormen en het verrassende materiaal elkaar versterken. Elk beeld is eigenlijk een installatie op zichzelf. Met elkaar vormen ze inderdaad een familie, als verbeeldingen van beroemde vrouwen uit de geschiedenis. In de mooi uitgelichte museumruimte gaan ze een interessante dialoog aan met de tekeningen van Woldhek. In ruimtelijke zin is de tentoonstelling vooral de moeite waard vanwege de combinatie met de beelden van Van Duyl, die tevens een interessante fotograaf is. Van haar foto’s is op deze expositie helaas niets te zien. Wel heeft ze in een bescheiden hoekje een installatie opgebouwd, een typisch jaren ‘80 kabinetje waar je je in een huiskamer waant en waar je ook op een stoel mag zitten, terwijl een operazangeres een aria voor je zingt. Huiselijk en gezellig, ware het niet dat er een enigszins verontrustende robot naast je stoel ronddraait waarvan je niet zeker weet of die je gunstig gezind is. ■ Kopstukken, Siegfried Woldhek & Eveline van Duyl. T/m 17 februari in De Buitenplaats, Hoofdweg 76, Eelde. Op zaterdag 26 januari en zondag 17 februari geeft Siegfried Woldhuis een minicursus portrettekenen en Eveline van Duyl rondleidingen. Zie www.museumdebuitenplaats.nl PAGINA 16 KUNSTKRANT januari/februari 2013 Nieuw in Wijk bij Duurstede! kunstgang OP DE WIND tentoonstelling ‘canto luce unisono‘ rudy lanjouw & onno broeksma de kleinste galerie in Wijk is geopend op 3 november 2012 5 januari t/m 10 februari 2013 Galerie de Realiteit Robbie Cornelissen Kostverlorenpad 1B Wijk bij Duurstede Kim Habers, Chris Brans, Erik-Jan van der Schuur kijk voor meer informatie op www.opdewind.nl Vierburenweg 11 • 9922 TE Westeremden T (0596) 55 18 77 • M 06 51 46 38 12 19 januari t/m 17 maart 2013 God is in the Details Expositie Rood Van 2 februari t/m 7 april exposeert Robbie Cornelissen tevens in het Stedelijk Museum Kampen 5 januari t/m 3 maart 2013 www.galeriederealiteit.nl Koornmarktspoort | IJsselkade 1 | 8261 AB Kampen | 038 331 73 61 | www.koornmarktspoortkampen.nl Homan-Hupkens in Prent en Beeld Reinder Homan | Etsen Sofie Hupkens | Bronzen beelden Prenten van 1600 tot heden 1 Gaestwei 14 | 8574 TM Bakhuizen 0514 581 312 | 06 1302 0602 www.reinderhoman.com Jan Lievens (1607-1674) vrijdag | zaterdag | zondag 12:00 tot 17:00 uur | en op afspraak Iedere maand een ander thema, een andere collectie 2 3 4 kunstkrant januari/februari 2013 pagina 17 Boek: Nico Dijkshoorn kijkt kunst ‘Ik wilde de blik wel eens sturen’ Nico Dijkshoorn stelde voor het Kröller-Müller Museum al een de tuin. Na afloop maakte ik een praatje met wat medewerkers. Ze reageerden meteen enthousiast: ‘Leuk! Te gek!’ En niet van: ‘Oei… en wat ga je dan zeggen…?’ Heel spontaan. Dus ben ik een keer met een blocnootje in een half uur door het museum gerend. Ik keek niet langer dan een halve minuut naar een schilderij. Wat het bij me opriep schreef ik in één zin op, om thuis verder uit te werken. Waarschijnlijk ziet iedereen vanaf nu in de ronde beelden van Lucio Fontana alleen maar pistachenoten, omdat ik daar meteen aan moest denken. Twee jongens met een duif hadden voor mij iets weemoedigs, en een vis aan een haakje herinnerde me aan het vissen met mijn vader op Texel.” succesvolle audiotour samen. De schrijver maakte nieuwe teksten, en sprak die zelf in. Als vervolg hierop verscheen onlangs het boek Dijkshoorn kijkt kunst. Daarin laat hij zijn associaties bij allerlei verschillende kunstwerken de vrije loop. Met veel humor komt Dijkshoorn regelmatig tot hilarische invallen, maar ook tot melancholische gedachten en weemoedige herinneringen. Door Illand Pietersma Velen zullen u kennen van het tv-programma De Wereld Draait Door, waarin u regelmatig commentaar geeft op tal van onderwerpen. Heeft u nu ook verstand van kunst? “Nou, ‘commentaar’… Dat is bij uitstek niet wat ik doe. Ik probeer zonder oordeel naar iets te kijken, en daar eerlijk iets over te zeggen. En verstand van kunst? Godzijdank niet. Oké, ik chargeer. Want overal waar ik ben, duik ik een museum in, en van allerlei kunstenaars lees ik biografieën. Dus ik heb weldegelijk een fascinatie voor kunst. Maar ik probeer me verre te houden van het geconditioneerde kijken.” Hoe kijkt u dan wel? “Eigenlijk ben ik heel gevoelig voor sociale controle in een museum of galerie. Dan ben ik bang dat ik te snel doorloop en vraag ik me af: ‘heb ik wel lang genoeg gekeken?’ Dat er dan een suppoost op je afkomt, die vraagt: “Zeg, hebben we ’t wel begrepen? En waar staat dat geel dan voor…?” Bart van der Leck, Compositie 1918 no. 4 En als ik / nou / alleen dat / gele vierkantje koop / wat kost / dat dan? Heeft u zelf kunst? “Niet zo heel veel. Aan één werk ben ik zeer gehecht. Het is een hele grote brief, bestaande uit twee vellen, handgeschreven. Als je dichterbij komt, zie je dat de letters uit takjes bestaan. Heel mooi. Het is niet een brief van ‘we zitten hier gezellig in Bakkum…’ Nee. Aan de manier waarop de alinea’s zijn ingedeeld en de uitroeptekens geplaatst zijn, vóel je wat de boodschap is. Dat is de magie van een brief.” Hoe kwam u op het idee een audiotour in te spreken? “Ik was eens in het Prado bij een schilderij van Velazquez. Stonden er twintig Japanners voor me. Die hadden blijkbaar op hetzelfde moment de audiotour aangezet, want ze keken allemaal tegelijkertijd naar een bepaald vogeltje, linksboven, en daarna naar rechtsonder, naar een schoen. Net een tenniswedstrijd. Ik kon mijn lachen niet inhouden. Maar het leek me leuk, zo’n tekst in te spreken. Dat je dan de blik kunt sturen.” En het Kröller-Müller Museum vond dat ook een goed idee? “Ik was er eens om een verhaal voor te lezen in U heeft niet zoveel op met minimalistische en conceptuele kunst, gezien het wat denigrerende drieluik Kunst in de gymzaal bij werken van Richard Long, Donald Judd en Ellsworth Kelly? “Als je dat zo ziet, dan denk je toch meteen aan een gymzaal…? Maar verder ben ik dol op moderne kunst, hoor. Laatst heb ik Jeff Koons nog gezien in Bilbao. Briljant. En ik ben met mijn dochter naar Damien Hirst geweest in het Tate. Daar ga ik echt voor op reis.” Uw boekje heeft inmiddels al wat stof doen opwaaien. “Ik ben nu eenmaal niet van de school, dat je alle kunst met eerbied moet benaderen. Ook in de schrijverij hou ik niet van dikdoenerij of van mensen die ineens ‘de schrijver’ uithangen. Door dit boekje zet een aantal mensen mij nu weg als iemand die kunst zou haten en ridiculiseert. Dat is niet waar. Kunst is juist wat ik er mee doe: dat het een herinnering of associatie bij je oproept. Daar zou ik als kunstenaar heel dankbaar voor zijn.” ■ Dijkshoorn kijkt kunst (€ 15,-, Atlas Contact). onderweg Jan Toorop, Jongens met duif, 1888 (…) De jongen links heeft al zes keer gevraagd, of hij de duif ook even mag vasthouden. ‘Ja, zo,’ heeft de jongen rechts gezegd. De duif maakt het niet uit. Handen zijn handen. (…) Dijkshoorn Nico, foto Elselien van der Wal. Grootste portret ooit in Nederland In december heeft de Cubaanse kunstenaar Jorge Rodriquez-Gerada een zandportret gerealiseerd op het Zeeburgereiland in Amsterdam. Het bestaat uit aarde en hooi en is zo’n 125 bij 170 meter – bijna twee voetbalvelden groot. Daarmee is dit het grootste portret ooit in Nederland. Het kunstwerk vormde het startschot van de campagne Vogelvrije vrouwen – defend women who defend human rights!. Daarmee vraagt het internationale vrouwenfonds Mama Cash uit Amsterdam aandacht voor de penibele situatie van mensenrechtenactivistes in Mexico en Midden-Amerika. Deze activistes komen op tegen geweld, verheffen hun stem tegen mensenrechtenschendingen of strijden voor bijvoorbeeld landrechten van inheemse bevolkingsgroepen. Ze zijn hun leven niet zeker. De indringende blik van dit reuzinnenportret staat symbool voor hun moed en onverzettelijkheid. Het aardekunstwerk is van dichtbij te bewonderen, al zullen de contouren onder invloed van weer en wind langzaam vervagen. Ondertussen wil Mama Cash met de campagne het belangwekkende werk van de Meso-Amerikaanse vrouwenrechtenactivistes het hele jaar op de kaart blijven zetten. (foto: Air Shoots) pagina 18 kunstkrant januari/februari 2013 ExpositiE REalismE Van 16 dEcEmbER 2012 tot En mEt 27 januaRi 2013 U BENT VAN hARTE WElkOM TiJDENS ONzE zEER ExClUSiEVE ExPOSiTiE! Ger Eikendal, Who is running your economy 120 x 100 olieverf Pieter Wagemans, Delfinium 100 x 90 olieverf Poen de Wijs, Stoepkrijt 65 x 80 acryl Gerd Wilfert, Putten in Enkhuizen 50 x 70 olieverf Annelies Jonkhart, high Tea 32 x 30 olieverf René Smoorenburg, kersen 15 x 12,5 olieverf Deze acht hedendaagse realisten tonen hun nieuwe werken bij Galerie Bonnard: • Poen de Wijs • Ger Eikendal • René Smoorenburg • Pieter Wagemans • Gerd Wilfert • Dolf Geudens • Annelies Jonkhart • Martin Sijbesma Dolf Geudens, Fles 88 x 83 Martin Sijbesma, Citroën in Frankrijk 122 x 83 olieverf Berg 41 • 5671 CB Nuenen • Tel. 040 2837878 / 06 51937205 / 06 22486589 • info@galerie-bonnard.com Openingstijden: Vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00 tot 18.00 uur en op afspraak Voor meer informatie bezoek onze websites: www.galerie-bonnard.com en www.zoekjekunst.nl kunstkrant januari/februari 2013 pagina 19 Reinder Homan over etsen: ‘Het is een fascinerende wereld’ Spelen met zuren Deze keer in de serie Op de huid Reinder Homan. Een half jaar op de huid geleden opende hij zijn atelier aan huis in het Friese Bakhuizen. Ieder weekend zijn daar naast zijn eigen etsen ook de bronzen Reinder Homan beelden te zien van zijn vrouw Sofie Hupkens én een selectie uit Homans eigen verzameling met bijzondere prenten, vanaf 1600 tot heden. Tekst en foto: Illand Pietersma Toegelaten tot de woonkamer op de eerste verdieping word je getrakteerd op een prachtig uitzicht. Het huis aan de zuidelijke rand van Bakhuizen heeft hier een enorme raampartij, waardoor je via licht heuvelende weilanden met schapen en bosschages in de verte het IJsselmeer kunt zien. Onderweg naar Reinder Homan meen je in het licht glooiende landschap van Gaasterland al de onderwerpen te zien, die regelmatig in zijn etsen voorkomen: een rijtje bomen, een eenzame eik, een slootkant en aan de horizon een boerderij waar de tijd heeft stilgestaan. De inspiratie voor Homans verstilde etsen ligt bij wijze van spreken om de hoek. “Wij hebben er voor gekozen in alle rust te kunnen werken”, licht Homan toe. “Dat hebben we hier in Zuid-Friesland gevonden. Bovendien is mijn vrouw opgegroeid in Brazilië. Nu zijn die landschappen totaal onvergelijkbaar. Maar de sfeer hier herinnert haar aan haar vroegere omgeving.” De natuur heeft Reinder Homan (1950, Smilde) van kinds af geboeid. “Als kwajongen liep ik altijd door het veld en struinde ik door de bossen. Wat dat betreft was de liefde voor de natuur er eerder dan voor de kunst.” Die werd pas gewekt tijdens zijn ULO-tijd. “Ik kon al aardig tekenen. Op school maakte ik kennis met kunst door de mappen van Openbaar Kunstbezit, die onze tekenleraar steevast meenam.” De nog jonge Reinder raakt vooral geïnspireerd door moderne kunstenaars als Picasso en Dalí en maakt op zijn eigen manier surrealistische werken. Vanaf zijn zeventiende volgt hij de avondschool van Academie Minerva in Groningen. “Het moest vooral ‘groots en meeslepend’ zijn in die tijd. Geen brave landschapjes! Totdat een docent mij in zo’n surrealistisch schilderij van mij wees op een boom: ‘Kijk nou eens goed hoe zo’n boom er uitziet’. Toen ben ik inderdaad gaan kijken en ontdekte ik dat de werkelijkheid veel spannender was, dan wat ik zat te ver- Reinder Homan, Bij Bunne Reinder Homan Sofie Hupkens, Dressed in gold Reinder Homan, Zomer zinnen. Voor het eerst kwam mijn eerste liefde – de natuur – in contact met de kunst. Ik had het gevoel dat ik weer thuiskwam.” Detaillering De liefde voor de ets kwam pas daarna. “Stel je een plattelandsjochie voor op de academie. Van grafiek had ik nog nooit gehoord. Maar in het tweede studiejaar werd ik geconfronteerd met zo’n fascinerende wereld. Met name het etsen en dat spelen met die zuren…” “Omdat ik veel tekende lag mij dat lineaire van de grafiek veel meer dan het schilderachtige. Bovendien had ik behoefte aan detaillering, want daarmee kan ik wat extra’s vertellen. Als kunstenaar zoek je dan naar een verfijnd middel. Ik wil ruimtelijkheid en atmosfeer overbrengen. Ik ken geen ander medium waarmee je dat zo goed en precies kunt doen als de ets.” Binnen dat genre heeft Homan zich ontwikkeld tot een ware meester met een eigen stijl. “Een ets is wat anders dan een ‘droge naald’. Daar kras je bijvoorbeeld rechtstreeks in een koperplaat. Bij een ets breng je eerst een waslaag aan op een metalen drager. Dan teken je in de was, niet in de plaat. Daarna gaat de plaat in het zuur. Waar de was is weggetekend, bijt het zuur groeven uit het metaal. Uiteindelijk haal je de was helemaal weg en druk je de plaat af: de inkt zit alleen in de groeven en wordt door een pers overgebracht op papier.” Voor het eindresultaat gaat bij Homan een plaat wel vijftig of zestig keer het zuur in. “Hoe vaker een weggekraste lijn in het zuur komt, hoe dieper de groef wordt, dus hoe zwarter de uiteindelijke lijn. In de 17e eeuw ging een plaat misschien twee of drie keer in het zuurbad. Zo creëerde men een donkere voorgrond, een minder donkere middenpartij en een lichte horizon.” “Ik wil meer nuances aanbrengen. Kijk bijvoorbeeld naar die ets van een boom. Die zwarte tak wil ik echt vóór die boomkruin langs laten lopen. Dus teken ik eerst die tak, zodat die bij elk zuurbad dieper weggebeten wordt, en op het laatst de takjes bovenin. De tak wordt dan zwart en die kruin lichtgrijs. Zo ontstaat een soort atmosferisch perspectief.” In combinatie met andere technieken, zoals aquatint, kan Homan nog meer grijsnuances en -vlakken aanbrengen, om dat effect te versterken. Is dat etsen niet heel bewerkelijk? Waarom gaat hij niet gewoon tekenen? “Dan zou je bijvoorbeeld met pen en inkt moeten werken. In de grijze gedeeltes moet je dan de inkt aanlengen. Dat loopt bijvoorbeeld uit en mist dan de scherpte die je met een ets wel hebt. Met een potlood kom je misschien nog een heel eind. Maar een bepaalde pinnigheid van de ets krijg je daarmee niet.” Grafiekgeschiedenis Homan neemt me mee naar de expositieruimte. Het is het atelier van zijn vrouw Sofie Hupkens, dat heel praktisch is ingericht met panelen. Aan de wanden hangen de etsen van Homan, op schuine platen liggen prenten uit zijn collectie en daar tussendoor staan de bronzen beelden van Hupkens. Er is veel te zien, en de prenten laten zich lezen als een beknopte geschiedenis van de grafiek. Er zijn gravures van rond 1600 (Goltzius) en een serie portretten die Jan Pieter Veth eind 19de eeuw maakte van collegakunstenaars als Jozef Israëls en Jacob Maris. Er zijn kopieën naar Rembrandt en Dürer en etsen van Anthonie van Dyck en Jan Lievens tot Herman Gordijn. Homan kan boeiend vertellen over de verschillende technieken en de kunstwerken zijn zelfs te koop. “Ik ben begonnen met verzamelen, doordat ik anderen tegenkwam die míjn werk verzamelden. Ik zie mijzelf als een klein schakeltje in een lange reeks. Je vindt iets mooi en dat koester je dan. Daarna geef je het weer door. Zo gaan sommige prenten al eeuwen van hand tot hand, en van liefhebber naar liefhebber.” Wordt Homan ook door zijn eigen verzameling beïnvloed? “Dat zal ongetwijfeld gebeuren, maar niet één op één. Natuurlijk zou je bij een ets van rietstengels van mijn hand kunnen denken aan Japanse prenten met bamboe. Maar de sfeer en de manier waarop ik een ets maak en vormgeef is heel anders dan bij een Hiroshige. Bij mij zit er altijd ruimtelijkheid in.” ■ Homan-Hupkens in Prent en Beeld, Gaestwei 14, Bakhuizen. Open vr-zo 12-17. T/m half januari Smoelen en Tronies, daarna Engelse landschappen. Zie www.reinderhoman.com Win een ets Iedere twee maanden verloot de KunstKrant onder de nieuwe abonnees een originele ets van Reinder Homan. Zie de bon op pagina 28 of www.kunstkrant.com Reinder Homan, Beuk 1 Sofie Hupkens, Jurk kunstkrant januari/februari 2013 pagina 20 EXCLUSIEF INTERVIEW met stillevenschilder Het stilleven is van alle tijden. Zo schilderden de Romeinen al stillevens WALTER ELST op muren. Het is een genre dat ook wij Nederlanders goed kennen. Niet in de laatste plaats door beroemde werken uit de Nederlandse Gouden Eeuw. We vergapen ons iedere keer weer aan de virtuoze wijze waarop glas, tin, satijn of keramiek tot leven worden gebracht met louter pigmenten op een plat vlak. Om die reden is het stilleven nooit uit de wereld van de schilderkunst verdwenen. Walter Elst (Antwerpen, 1955), die al zeer geruime tijd wordt vertegenwoordigd door Morren Galleries (Utrecht en Amsterdam), is een belangrijke vertegenwoordiger van het hedendaagse stilleven. Dat het stilleven allesbehalve ‘stil’ is, weet Walter Elst op boeiende wijze te onderbouwen in de antwoorden die hij mij gaf. Door Karin van der Beek Prinselijke pruimen - olieverf op paneel - 59 x 77 cm Wanneer slaat die inspiratie tot het schilderen van een stilleven nou precies toe? Bijvoorbeeld als ik bij de groenteboer passeer. Dan word ik geraakt door wat op dat moment in het oog springt: een bakje schitterende aardbeien of mandarijntjes met van die bekoorlijke witte lichtjes op hun huidjes of kastanjes, hazelnoten, pruimen of peren of… er is zoveel moois bij de groenteboer! Ik kan niet voorbijlopen zonder dat verleidelijke bakje mee te nemen, niet om op te eten maar om naar te kijken zoals andere mensen een boeketje bloemen kopen om naar te kijken. Het is vaak de aanloop naar het volgende schilderij. Een goed stilleven is in werkelijkheid helemaal niet stil, het leeft en emotioneert ons… Ja, een belangrijk onderdeel van die de emotie ligt in het patina, de huid van de oude potjes en schaaltjes die ik gebruik. Over de meeste oude potjes zijn meerdere menslevens heen gegaan. Hier en daar zijn stukjes of schilfertjes afgesprongen, doordat ze duizend keer zijn opgepakt, gebruikt, afgestoft, afgewassen. Al deze handelingen hebben hun sporen nagelaten en creëren dat prachtige sacrale verhaal dat ik in verf tracht te vatten. Een verhaal van honderd jaar wordt verteld in één oogopslag! De vergankelijkheid herinnert ons eraan dat alles relatief is, dat alles voorbijgaat. Maar vergankelijkheid ventileert ook weemoedige schoonheid en ingehouden tragiek! Ik kan daaraan dan vervolgens verhaaltjes toevoegen. Voorbeeld: op elk oud glas zit een lichtje, wat een perfecte reflectie is van het raam waardoor het licht binnenvalt. Een groot raam geeft één groot wit vlak als reflex, maar een dergelijk vlak verdeeld in vieren vertelt ons dat we ons begeven in een kamer met een kruishouten raam dat intiemer en rijker is. Schoonheid wordt in stillevens uit de Gouden Eeuw vertaald in rijke stoffen, edelmetalen, kristal, exclusief voedsel. Bij jou is dat anders. Schoonheid ligt voor mij niet in het exuberante maar eerder in het nederige. Schoonheid heeft voor mij ook te maken met liefde. Liefde is de kern van alle dingen. Ik wil zelfs zover gaan, dat ik durf te stellen dat de kunstenaar met de meeste liefde voor zijn onderwerp ook het mooiste schilderij maakt. Die liefde vertaalt zich ook in het heel goed kijken, ieder haartje te verbeelden en zo door te dringen in de kern der dingen. Hidden China - olieverf op paneel - 69,5 x 28,7 cm transparantie. Of door gebruik en menging van kleuren. Door complementaire kleuren tegenover elkaar te zetten geef je het schilderij frisheid: warm rood met koel groen als tegenhanger . Die diversificatie moet echter niet leiden tot het uiteenvallen, want harmonie is van groot belang. Een evenwichtige kleurperceptie ervaren onze hersenen als aangenaam. De factor evenwicht omvat twee componenten: de kleur en niet te vergeten de compositie. De te schilderen objecten moeten elkaar iets te zeggen hebben, iets met elkaar te maken hebben. Daarbij mag de compositie niet gedwongen zitten binnen de lijst. Alles moet kunnen ademen. Ruimte maakt edel en geeft voornaamheid aan het werk. Een stilleven is dus wat betreft de techniek - maar vooral ook inhoudelijk - veel meer gelaagd dan men in eerste instantie zou denken. Ja, een stilleven is veel meer dan een stilleven alleen. Er zijn vaak één of meerdere mensenlevensverhalen vanaf te lezen. Een schilderij wordt op deze manier een vorm van boeddhistische meditatie, waarin ook het bewustzijn van onze vergankelijkheid een belangrijke rol speelt. Om het meer in een christelijke leefsfeer te houden kan men zeggen dat schilderen voor mij ook een vorm van bidden is: schilderen verandert de wereld niet, maar schilderen verandert mensen… en mensen veranderen de wereld. ■ Tentoonstelling - 21st Century Still Lifes - van 6 januari tot 17 februari 2013, Morren Galleries, Oudegracht 340 in Utrecht , Tel: 030 2317752 | www.morrengalleries.nl ■ REALISME BEURS | 17 t/m 20 januari 2013 | Passenger Terminal - Amsterdam | Stand 10. Natuurlijk is er ook het technische gedeelte dat juist in stillevens een cruciale rol speelt. Over wat goed geschilderd is, zijn de meningen verdeeld. De optie die ik zelf nastreef, is de illusie van het ‘net echt’ schilderen, je moet het kunnen ‘pakken’. Dit is heel wat anders dan dat je gras schildert met groen en een kers met rood. Zo schilder je dode materie en het moet juist leven, het moet vibreren. Vibratie is van het allergrootste belang. Daar ligt voor mij het onderscheid tussen de amateur en de professionele schilder. Tien puntjes vibreren meer dan een streep. Vibratie krijg je ook door de kleurvlakken rijker te maken, door de illusie te wekken dat er verschillende nuances werden geschilderd van dezelfde kleur. Dit kan gebeuren door meer of minder medium te gebruiken. Dan ontstaat meer of minder Fraises à la chinoise - olieverf op paneel - 24 x 33 cm kunstkrant januari/februari 2013 pagina 21 Het portret, een eeuwenoude boeiende traditie De portretkunst kent een eeuwenoude, boeiende traditie en is ook tegenwoordig een populair genre. Waar het portret vroeger vooral weggelegd was voor welgestelde en vooraanstaande personen, is dit tegenwoordig al lang niet meer het geval. Portretten in allerlei soorten en maten, stijlen en kleuren, zowel informeel als formeel, worden in opdracht vervaardigd Door Marianne Venderbosch De Portretwinkel, Utrecht De Portretwinkel is gespecialiseerd in het bemiddelen van portretten in opdracht. In de winkel worden ruim 35 nationaal en internationaal werkende portrettisten van top kwaliteit vertegenwoordigd en biedt hiermee een ruim aanbod in verschillende stijlen en technieken. De Portretwinkel is onderdeel van Morren Galleries (sinds 1993) en gevestigd in de galerie aan de Oudegracht 340 te Utrecht. Morren Galleries is een galerie van hedendaagse figuratieve kunst met vestigingen in Amsterdam en Utrecht. Een korte introductie in de geschiedenis van de portretkunst. De vroegste portretten dateren uit de klassieke oudheid. Bekend zijn de El Fayum portretten ook wel mummieportretten. Deze dateren van ongeveer 100 tot 400 na Christus en komen uit Fayum, een toenmalige Egyptische provincie van Rome. Verder zijn er in deze tijd veel gebeeldhouwde portretten gemaakt. In de Middeleeuwen verdween de aandacht voor het portret, maar vanaf de vijftiende eeuw bloeide het genre in West-Europa weer op. Kenmerkend voor de Renaissance is de aandacht voor het individu: de mens als middelpunt van de wereld. Men wilde meer en meer de aandacht op zichzelf en het familieleven vestigen wat met name in de portretkunst tot uiting kwam. Het waren vooral belangrijke en bemiddelde personen die portretopdrachten gaven om op deze manier de status en het aanzien te tonen en te vergroten. In het begin waren het vooral devotieportretten waartoe opdracht werd gegeven, een religieus tafereel met daarin een portret van de opdrachtgever(s). Maar al snel werd het autonome portret populair: een portret van enkel en alleen de opdrachtgevers, zonder religieuze verwijzingen. In de zeventiende eeuw was de portretkunst één van de populairste genres in de schilderkunst. Naast de vorstelijke Kenne Grégoire, Peter-faber, acrylverf op linnen, 80 x 51 cm. Evert Ploeg, Eva, olieverf op linnen, 40 x 50 cm hoven was het de opkomende burgerij die steeds meer macht en rijkdom verwierf en zich liet portretteren. Maar niet alleen belangrijke en welgestelde mensen lieten zich portretteren. Ook werden er veelvuldig familieportretten gemaakt, vaak naar aanleiding van een feestelijke gelegenheid. In deze tijd was het realistisch en waarheidsgetrouw afbeelden van personen heel belangrijk. Beroemde portretkunstenaars uit de Gouden Eeuw zijn Rembrandt, Frans Hals en Peter Paul Rubens. In de loop van de 19e eeuw deed de fotografie haar intrede, waardoor een geheel nieuwe vorm van portretkunst zich aandiende. Deze goedkopere manier van het laten maken van een portret deed de vraag naar geschilderde portretten flink terug lopen, alhoewel in bepaalde kringen het geschilderde portret in zwang bleef. Heden ten dage is er een revival merkbaar van dit genre, wat past in de huidige algemene belangstelling voor “duurzaamheid”. Als u erover denkt om een portret te laten maken, dan bent u bij de Portretwinkel aan het juiste adres. In de portrettengalerij is van alle kunstenaars een voorbeeldportret te zien en zo naast elkaar geëxposeerd zijn de verschillen in stijl en specifieke technieken direct zichtbaar. Zo zijn er kunstenaars die in een klassieke Scott Bartner, Bert Brussen, olieverf op paneel, 75 x 58 cm traditionele stijl schilderen maar ook kunstenaars die een lossere verftoets hanteren. En om een aantal mogelijke technieken te noemen: er zijn kunstenaars die voor degene die geportretteerd wordt. werken met acrylverf, olieverf en of tempera op paneel, linnen of steen of kunstenaars die zijn Van 17 tot en met 20 januari staat Morren Galleries gespecialiseerd in pastel. Daarnaast is het mogelijk - De Portretwinkel op de Realisme beurs in de om een digitaal fotografisch portret te laten maken Passenger Terminal te Amsterdam waar een mooie of een beeld in brons. Op grond van het getoonde collectie van portretten zal worden geëxposeerd. werk in de galerij en documentatiemateriaal van de kunstenaars wordt gezocht naar de stijl die u het ■ Wij heten u van harte welkom in De Portretwinkel, meeste aanspreekt. Als de keuze is gemaakt wordt Oudegracht 340, 3511 PM Utrecht. Telefoon 030-2317752. er contact gezocht met de kunstenaar. Vervolgens Openingstijden: woensdag tot en met zaterdag van 11.00 tot wordt er een afspraak gemaakt voor een fotoshoot 17.00 uur en zondags van 12.00 tot 17.00 uur. of modelsessie en gaat de kunstenaar aan het werk. www.portretwinkel.nl www.morrengalleries.nl Hij of zij komt naar aanleiding van de foto’s met een (schets)voorstel voor compositie en als u akkoord geeft wordt het portret uitgewerkt. Wanneer het portret klaar is komen kunstenaar en opdrachtgever samen in de Portretwinkel en wordt het kunstwerk in een feestelijke sfeer onthuld. Een portret is voor iedereen die iemand lief heeft, of dat nu uzelf betreft, uw ouders, de partner, kinderen, kleinkinderen, uw huis of uw huisdier. Het is heel bijzonder om het ontstaansproces van een portret te ervaren en een unieke blijk van liefde of waardering kunstkrant januari/februari 2013 pagina 22 Un peu de terre sur la peau Hedendaagse keramische sieraden Marie Pendariès, La dot, detail of the installation © Marie Pendariès Deze tentoonstelling is mogelijk gemaakt door la Fondation d‘entreprise Bernardaud 29.09 2012 t/m 24.03 2013 kunstkrant januari/februari 2013 pagina 23 Hedendaagse keramische sieraden van negentien internationale kunstenaars in CODA Museum Un peu de terre sur la peau CODA Museum presenteert, in samenwerking met la Fondation ook zeer bestendig, kan porselein – met de juiste technieken – elke vorm aannemen. Kennis van het materiaal is daarbij van groot belang. d’entreprise Bernardaud, op bijzondere wijze de hedendaagse keramische sieraden van negentien internationale kunstenaars Tegenwoordig valt een aantal sieraadontwerpers op die werken met klei. Kunstenaar en goudsmid Monika Brugger bracht ze bijeen in de tentoonstelling Un peu de terre sur la peau in CODA Museum. Deze tentoonstelling was eerder te zien in het Museum of Arts and Design in New York, de New Taipei City Yingge Ceramics Museum in Taipei en het Musée des Arts Décoratifs in Paris. Na presentatie in CODA Museum (t/m 24 maart 2013) zal de tentoonstelling nog doorreizen naar het Gardiner Museum in Toronto, Canada. in de tentoonstelling Un peu de terre sur la peau. Klei is zonder uitzondering het basismateriaal van de ruim honderd sieraden die CODA Museum toont. De sieraden in de tentoonstelling Un peu de terre sur la peau geven een frisse, persoonlijke visie op het hedendaags sieraadontwerp en klei als materiaal. Een aantal werken verwijst naar facetten uit de kunstgeschiedenis en tradities die verbonden zijn met het sieraad, terwijl andere sieraden opnieuw hun plaats en betekenis uitvinden of voortkomen uit materiaalonderzoek. Un peu de terre sur la peau laat daarnaast zien hoe de kunstenaars oude vormen van expressie in een nieuw daglicht plaatsen. Sieraden spelen van oudsher niet alleen een belangrijke rol in het tonen van sociale status, maar als persoonlijk ornament zegt het sieraad ook veel over smaak en stijl van de drager. Un peu de terre sur la peau laat zien dat lichaamsdecoraties worden gemaakt van diverse, al dan niet geassembleerde, materialen en dat de uitvoering mede afhankelijk is van de gebruikte technieken en de symboliek van de lokale cultuur. Klei als materiaal voor sieraden kent een lange geschiedenis. Zo produceerden de Egyptenaren zegelringen van pateel en de Grieken en Romeinen vergulden terracotta om goud te imiteren. Daarna Exposerend kunstenaars Un peu de terre sur la peau Yasar Aydin, Carole Deltenre, Willemijn de Greef, Iris Eichenberg, Andi Gut, Gésine Hackenberg, Peter Hoogeboom, Rian de Jong, Manon van Kouswijk, Natalie Luder, Evert Nijland, Ted Noten, Marie Pendariès, Katja Prins, Tiina Rajakallio, Terhi Tolvanen, Luzia Vogt, Shu-Lin Wu en Christoph Zwellweger is het gebruik van klei bij de vervaardiging van sieraden eeuwenlang vermeden en vergeten. Daar kwam drastisch verandering in toen Josiah Wedgwood in 1773 een aardewerkpasta uitvond. De hedendaagse sieraadontwerpers hebben beschikking over verschillende soorten keramisch materiaal. Een aantal geeft de voorkeur aan porselein omdat dit gemodelleerd of gegoten kan worden in combinatie met metaal, hout of steen. Het kan bovendien zo bewerkt worden dat er een grote diversiteit in kleur en textuur ontstaat. Soepel en zuiver, fragiel maar CODA Museum CODA Museum heeft een onderscheidende collectie hedendaagse sieraden. Deze collectie geeft niet alleen een beeld van de ontwikkelingen in sieraadvormgeving, maar laat ook zien hoe de relatie van het sieraard tot de beeldende kunst, mode, design en vormgeving zich in afgelopen decennia heeft ontwikkeld. CODA Museum brengt dat met thematische tentoonstellingen en monografisch presentaties in beeld. www.coda-apeldoorn.nl kunstkrant januari/februari 2013 pagina 24 De sprookjes van Grimm in sneeuw en ijs Zwolle staat in 2012 helemaal in het teken van de gebroeders Grimm. De tweede editie van het IJsbeeldenfestival haakt op dit thema in. Met behulp van 250.000 kilogram ijs en 250.000 kilogram sneeuw hebben ijstovenaars diverse ‘Sprookjes van Grimm’ uitgebeeld. Het IJsbeeldenfestival op het Rodetorenplein is nog dagelijks geopend tot en met zondag 27 januari 2013. Roodkapje, Rapunzel, Doornroosje, Repelsteeltje. Zo maar vier wereldbekende sprookjes die de gebroeders Grimm tweehonderd jaar geleden hebben opgetekend. Wie kent deze sprookjes nu niet? Jacob Ludwig Karl Grimm en Wilhelm Karl Grimm waren Duitse taalkundigen. Jacob (1785-1863), die hoogleraar was in Göttingen en Berlijn, verrichte baanbrekend werk in de lexicografie en de kennis van mythologie en sprookjes. Samen met zijn broer Wilhelm (1786-1859) verzamelde hij Duitse sagen. Deze sprookjes werden gepubliceerd onder de titel Kinder- und Hausmärchen (1812-1822). Het Deutsches Wörterbuch, waaraan zij in 1852 begonnen, is niet door de broers afgemaakt. Het is postuum in 1961 voltooid. Het verhaal gaat dat de twee broers dertien jaar lang door Duitsland waren getrokken om de sprookjes te verzamelen. Dit is op zich meer een sage dan waarheid. Een van de belangrijkste bronnen voor de broers was Frau Vehmann, een boerin uit Niederzwehrn, een dorp bij Kassel. Ze lieten de kern van de verhalen intact, maar schreven de verhalen wel in een eigen stijl. Voor de eerste oplage van hun sprookjesboek werden 900 boeken gedrukt. Het duurde maar liefst drie jaar voordat de eerste oplage was uitverkocht. Inmiddels is hun sprookjesverzameling het op één na bekendste boek ter wereld. Na de Bijbel is geen ander boek vaker gelezen, gedrukt en vertaald. Wereldwijd zijn er ongeveer 26 miljoen bundels verschenen in meer dan 160 verschillende talen. 250.000 kilo ijs Voor het grootste indoor ijsfestival van Nederland zijn 40 Nederlandse en buitenlandse professionele sneeuw- en ijskunstenaars ruim twee weken in de weer geweest. Met behulp van 250.000 kilo ijs en 250.000 kilo sneeuw hebben zij scènes uit 21 verschillende sprookjes uitgebeeld. De reusachtige ijsblokken (ongeveer 2 meter lang, 1 meter breed en 70 centimeter hoog), die per stuk zo’n 1500 kilo wegen, werden van tevoren in een periode van zo’n vier tot zes weken bij een temperatuur van -30Cº vervaardigd, waardoor het ijs transparant en glashelder is. Na aankomst van de 250.000 kilo ijs vond het ‘stacken’ plaats. Hierbij werden de kolossale blokken ijs met behulp van een vorkheftruck op elkaar gestapeld om zo de gewenste hoogte van de sculptuur te bereiken. 250.000 kilo sneeuw Behalve ijs werd ook nog eens 250.000 kilogram sneeuw in de sculpturen verwerkt. De natuurlijke sneeuw werd ter plekke met een speciale machine gemaakt. Met behulp van een ‘snowblower’ werd de sneeuw in de houten mallen geblazen, waardoor massieve blokken sneeuw ontstonden, die als basis dienden voor de bouw van sneeuwsculpturen. De kunstenaars, die afkomstig zijn uit Nederland, Ierland, Hongarije, Canada, Rusland, Tsjechië, Engeland, Zwitserland en Finland, hebben voor het realiseren van de sneeuw- en ijssculpturen gebruikt gemaakt van kettingzagen, gasbranders, strijkijzers, beitels, raspen, slijpers, mesjes en zagen. IJshotel Naast beelden uit diverse sprookjesscènes, worden de gebroeders Grimm zelf ook in ijs en sneeuw aan de bezoekers getoond. Het vorig jaar succesvolle kunstkrant januari/februari 2013 pagina 25 bezoeken. Een familieticket, bestaande uit kaarten voor twee volwassenen en twee kinderen vanaf 5 jaar, kost € 22,00. De entree voor 65-plussers bedraagt € 6,50. Op de website www.ijsbeelden.org is de bouwvoortgang in beeld te volgen. Daarnaast biedt de site allerlei nuttige informatie. ijshotel wordt gecontinueerd. Ook deze keer is het weer mogelijk om een nacht door te brengen in een van de drie kamers van IJshotel Lumen, waar het zo’n acht graden vriest. Een ijskoude, maar onvergetelijke ervaring! Deze koude temperatuur heerst ook in de tentoonstellingsruimte. Het is dan ook aan te raden om warme kleding en schoeisel te dragen. Vooral vingers, tenen, neus en oren krijgen als eerste last van de kou. Na een tocht langs de sculpturen kunnen de bezoekers zich in de horecaruimte opwarmen met een kopje warme chocolademelk of glühwein en genieten van andere winterse gerechten en drankjes. Het IJsbeeldenfestival is de grote trekker voor ‘Winter in Zwolle’, dat dit jaar weer groter en breder wordt gedragen dan bij de voorgaande editie. Naast de thermische tent van 2.000 m2, waarin de ijs- en sneeuwbeelden staan opgesteld, bevindt zich een prachtige ijsbaan. Wie wil schaatsen, kan zich hier uitleven. Je hoeft geen schaatsen mee te nemen, want er zijn voldoende schaatsen in vele maten verkrijgbaar. Net als vorig jaar is het festivalterrein weer voorzien van een kerstmarkt. Glühwein drinken, slenteren langs de vele verrassingen biedende kraampjes, cadeaus inkopen, het hoort allemaal bij een gezellige kerstmarkt. Natuurlijk ontbreekt het reuzenrad niet. Ideaal om bovenin te genieten van het uitzicht over de historische stad Zwolle. Informatie Het IJsbeeldenfestival in Zwolle is van zaterdag 8 december 2012 tot en met zondag 27 januari 2013 dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 uur. Ook op beide kerstdagen en nieuwjaarsdag gelden deze openingstijden. De entreeprijs voor volwassenen bedraagt € 9,00. Voor kinderen van 5 tot en met 13 jaar kost een kaartje € 5,00. Kinderen onder de vijf jaar mogen onder begeleiding van een ouder het festival gratis pagina 26 kunstkrant januari/februari 2013 kunstkrant januari/februari 2013 pagina 27 kunstkrabbels Internationale primeur bij ’t Landwijff in Alkmaar Leda rules! van Lena Lafaki W einig mannen staan er bij stil hoe vervreemdend de dagelijkse werkelijkheid is voor vrouwen: hoezeer hun schijnbaar objectieve realiteit wordt gekleurd door de vooroordelen die hun oorsprong vinden in oeroude mythen en legenden... vrijwel alle geschreven door mannen, dus de heldenrol was voorbestemd voor de man. Neem bijvoorbeeld het - zogenaamd romantische - verhaal van de jonge koningin Leda die van haar man hield en hem niet ontrouw wilde zijn: zij werd verraderlijk overweldigd door Zeus nadat hij in de gedaante van een zwaan haar vertrouwen had gewonnen. Illustratief voor het gemak waarmee Homerus, en de schrijvers van religieuze teksten, over de gevoelens van vrouwen heenlopen, sterker: deze ontkennen. Leda Rules! Lena Lafaki accepteert deze onderliggende rol niet, en confronteert mannen met een vrouwelijker zienswijze. Haar allegorische zesluik volgt Leda tijdens haar levensreis: van Loleda’s knuffelzwaan, via culinaire zwaan en Breugheliaans vlezige Leda’s naar de zwanen-nachtspiegel van Leda senior. De kunstenaarsvisie is grotesk, vrolijk cynisch en een tikje absurd. Maar voor alles: vrouwelijk. Lafaki’s werk past in de traditie van provocatief realisten als John Currin en Vasily Shulzhenko. Lena Lafaki (1960, Oekraine) studeerde aan de Rietveld Art and Design Academy in Amsterdam. Boodschap Het duurde enige tijd voordat galeriehouder René Burger (van ’t Landwijff te Alkmaar) door het pantser heenbrak van de zeer gereserveerde Oekraiense kunstenares Lena Lafaki. Lafaki heeft namelijk de nodige scepsis ten opzichte van ons kunstwereldje: “Kunstliefhebbers hier zijn vooral gefocust op wat gebeurt in het Westen. Slechts weinigen weten hoe hoog het artistieke peil ligt in de voormalige oostbloklanden, waar talenten vroeg werden ontdekt en begeleid. Kunstenaars worden daar serieuzer genomen door het grote publiek, er wordt naar ze geluisterd. Door de repressie onder de oude dictators, maar ook onder de nieuwe als Poetin, leerden we heel subtiel onze - soms maatschappijkritische - boodschap te verpakken. In het vrije Westen heerst alom vrijblijvendheid: je kunt protesteren, choqueren, doen wat je wilt, vrijwel niemand die de eigenlijke boodschap serieus neemt, wat telt is hoeveel likes je krijgt en vervolgens kijken we al weer uit naar de volgende, zoveelste eendagsvlieg...” Van 17 januari tot en met 9 maart te zien in galerie ‘t Landwijff, Kapelsteeg 4, Alkmaar. ■ Meer op www.tlandwijff.nl HOLT 15 jaar; exposities in Delft, Orvelte en Steenwijk Jubileumexpositie Wintertafereel in galerie INKT H OLT (‘hout’), de vereniging van Noordelijke Hoogdrukkers bestaat uit 18 kunstenaars uit de drie noordelijke provincies. De vereniging is in 1998 ontstaan vanuit een groep grafici die allen zijn opgeleid aan Academie Minerva te Groningen. Inmiddels hebben ook andere hoogdrukkers zich daarbij aangesloten. De kunstenaars maken prenten door middel van ambachtelijke hoogdruktechnieken, zoals de houtsnede, de linosnede en de gravure. Daarnaast onderzoeken de kunstenaars van HOLT de oude hoogdruktechnieken en experimenteren ze met nieuwe methoden en materialen. Ze wisselen kennis en ervaring uit, exposeren individueel en maken gezamenlijke tentoonstellingen. Er ontstaan binnen de vereniging kleine samenwerkingsverbanden. De individuele stijlen en werkwijzen lopen erg uiteen: zowel abstract als figuratief, zwart- wit of kleurig, grof of juist heel fijn gesneden. Onder de leden zijn verschillende prijswinnaars en genomineerden voor belangrijke prijzen zoals de Bas grafiekprijs (Marjolein Terwindt), de Allianz Grafiekprijs (Sietske Bosma), Nederlandse Grafiekprijs Singer Laren, De Seoul Space International Print Biennale, Prijs voor Klei Grafiek (Antje Veldstra) en de Grafiekprijs van de Kunsthalle Wilhelmshafen (Willy van der Duyn). Juist nu er zoveel veranderingen binnen de kunst plaats- vinden door de nieuwe digitale mogelijkheden is het behoud van kennis over de oudste druktechniek, de hoogdruk, belangrijk. Dat betekent niet dat Holt zich afsluit voor die vernieuwingen. Er wordt juist volop geëxperimenteerd met nieuwe materialen en methoden. Voor het jubileumjaar 2013 staan drie exposities gepland. Van 19 januari t/m 7 februari in galerie INKT in Delft. Vervolgens in mei en juni in het Grafisch Proeflokaal in Orvelte en in september in galerie Steenwijk te Steenwijk. Meer informatie op www.holthoogdruk.nl Over hoogdruk De houtsnede en de linosnede is een techniek waarbij de hoger gelegen delen van een vlakke plaat worden afgedrukt op papier. De houtsnede is de meest stugge en indirecte van de grafische technieken. Een eigenschap van grafiek is dat er meestal een oplage wordt gemaakt. Een tekening wordt in spiegelbeeld op de houtplaat of linoleum gezet en met een guts worden delen uit het hout/linoleum gesneden hierbij moeten steeds keuzes worden gemaakt: wat laat ik wit en snij ik weg of wat wil ik afdrukken en snij ik niet weg. De weerstand van het snijden levert een stugge krachtige lijn op. Dit is een van de charmes van de houtdruk/linodruk. Na het snijden worden de hoger gelegen delen van de plaat ingeïnkt en afgedrukt op papier. Afdrukken kan met de hand, met de bolle kant van een lepel, of met een drukpers. Bij meerkleurendrukken worden voor elke kleur deze handelingen herhaald. Bij een houtsnede werkt de textuur van het hout mee in de afdruk, terwijl bij een linosnede het oppervlak strakker en daardoor platter oogt. Mirian Jacobs in Bornse Synagoge Is that all there is? H et gevoel dat er meer is dan het oog kan zien en het oor kan horen en de nieuwsgierigheid naar het grote geheel achter ogenschijnlijk kleine begrippen of gebeurtenissen zijn voor Mirian Jacobs de drijfveer op zoek naar betekenis en zingeving. Haar onderzoek levert onderweg beeld in de vorm van foto’s, tekeningen en schilderijen op. Zij werkt met boekjes waarin met deze beelden samen met aantekeningen het hele creatieve werk/denkproces vastgelegd wordt. Mirian Jacobs is afgestudeerd in tekenen en schilderen op de Hogeschool voor de Kunsten AKI/ArtEZ Enschede. Haar werk was eerder te zien bij o.a. de Twente Biënnale Hengelo (2011), Artspot Amsterdam (2011) en Tetem Enschede (2012) en zij werkt aan een grensoverschrijdend project met de titel Verre Nabijheid. Ferne Nähe met een Duitse collega in het kader van GrensWerte. Op zondag 13 januari om 16.00 uur wordt deze tentoonstelling geopend in de Bornse Synagoge aan de Ennekerdijk 17. De expositie is t/m 17 februari te bezoeken op zaterdag en zondag van 14.00 tot 17.00 uur (behalve 20 jan. i.v.m. een concert). Op zondag 17 februari is Mirian Jacobs zelf aanwezig. Plamen Bibeschkov in Delden D e in Duitsland woonachtige Bulgaar Plamen Bibeschkov is een kunstenaar die bij elke stap in zijn werk consequent en slagvaardig met de te schilderen problemen van kleur en vorm overweg gaat en niet de kortstondige artistieke trends volgt. In een tijd die gekenmerkt wordt door de dagelijkse stroom van bewegende beelden op televisie, reclame en nieuwe media die onze waarneming in sterke mate beïnvloedt, komen de schilderijen van Bibeschkov ons bijna anachronistisch over. In een proces van continue ontwikkeling heeft Bibeschkov in de loop der tijd een betrouwbare beeldtaal gevonden, die hij altijd weer aanboort zodra hij zijn doeken maakt. Bibeschkov plant zijn werken niet. Hij zegt: “De werken schilderen zichzelf.” Hij maakt ook vrijwel geen series, maar altijd individuele werken. Enkele werken hebben affiniteit met elkaar of hebben eenzelfde thema. Het merendeel van de werken ontstaat uit de buik en het hoofd van de schilder in een halfslaperige toestand, tijdens oncontroleerbare waarnemingen. De werken ontstaan snel en plotseling. Toeval en kleine foutjes tijdens het schilderen zijn ingecalculeerd, het gaat de schilder niet om perfectie, de handeling van het schilderen is wat telt. Bibeschkov’s composities en landschappen schijnen in hun monumentale en kalme eenvoud de elementaire vragen over grootte, volume, kleur en locatie in de beeldruimte zeer goed te beantwoorden. Ze volgen een zorgvuldige en evenwichtige samenstelling van oppervlakken en vormen, terwijl de werken hun instinctieve en spontane moment behouden. Plamen Bibeschkov komt ons tegemoet als een uitdager van de tijdgeest, zichzelf afzijdig houd van modetrends en trouw blijft aan zijn eigen stijl. Hij exposeert t/m 27 januari bij galerie De Pook in Delden. Zie voor meer informatie www. depook.nl PAGINA 28 KUNSTKRANT januari/februari 2013 Serie Haags Palet Twee eeuwen HAAGSE KUNST Een grafisch concept 1801 CEES POST Klei door de aderen 2001 MARIJKE GÉMESSY B e e t s t e r z w a a g H a a g s Pa l e t Van theater naar atelier WA LT E R NOB B E H a a g s Pa l e t Het leven verbeeld H a a g s Pa l e t Dreamland DEMIAK FERRY SLEBE Het fotografisch oog H a a g s Pa l e t MARIANNE DOMMISSE De verdroomde wereld JOOP POLDER H a a g s Pa l e t H a a g s Pa l e t H a a g s Pa l e t Bekijk deel 1 t/m 29 op Dichterlijk beeldhouwen BRAM ROTH www.hbkk.nl H a a g s Pa l e t Een verborgen dialoog JAN ROËDE H a a g s Pa l e t H a a g s Pa l e t Tussen de tijd KAROLA PEZARRO “Great Balls of Fire!” HANS VAN DER LEK Vergankelijkheid in perspectief HAYE SMITH H a a g s Pa l e t H a a g s Pa l e t H a a g s Pa l e t Verkrijgbaar bij: Gemeentemuseum Den Haag, Pulchri Studio Den Haag, Museum Beelden aan Zee (beeldhouwers) Den Haag, de betere boekhandel en Scriptum Art Books Schiedam. Prijs per deel € 15,– In voorbereiding: deel 30, Pat Gentenaar H. Martinus I.v.m. deelname aan de Kunstbeurzen REALISME 17 t/m 20 januari en Kunst&Antiekweekend Naarden 24 t/m 27 januari is de galerie in Beetsterzwaag gedurende de hele maand januari gesloten. Hoofdstraat 42, 9244 CN Beetsterzwaag | T +31 (0)6 53 666 921 | info@galerieterbeek.nl www.galerieterbeek.nl Een etsGiclée van Reinder Homan een nieuwe abonnee Een voor eenvoor nieuwe abonnee! Word nu vanvan de Word nu abonnee abonnee KunstKrant en maak kans op de KunstKrant en maak een ingelijste giclée van Rein kans opgiclée een wordt originele Pol. Deze verloot onder nieuwe abonnees ets vandeReinder Homan. die zich november en Deze ets inwordt verloot december 2012 aanmelden. onder de nieuwe In het volgende nummer abonnees die zichbekend in wordt de winnaar gemaakt. en februari januari 2013 aanmelden. Deze Giclée is beschikbaar gesteld door Art Revisited. In hetGiclée volgende Voor Dealers zie: www.artrevisited.com nummer wordt de winnaar bekend gemaakt. A b o n n e m e n t KunstKrant Galerie Atelier Beeldentuin w w w . a r t h u u s . n l In Galerie en Beeldentuin • Wisselende exposities • Exclusieve cadeaus • Sieraden • Workshops • Schildercursussen Elk weekend geopend Ja,ikikwil wilop opde dehoogte hoogteblijven blijvenvan vandedebeeldende beeldendekunst kunstinin Noordoost-Nederland. Ik vind hetom Ja, Nederland. Ik vind het gemakkelijk gemakkelijk om de KunstKrant thuis bezorgd te krijgen. Voor €18,- (verzend- en administratiede KunstKrant thuis bezorgd te krijgen. Voor € 18,- (verzend- en administratiekosten) krijg ik de kosten) krijg ik de eerste 6 nummers thuisgestuurd. Zonder opzegging wordt het abonnement eerste 6 nummers thuisgestuurd. Zonder opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. automatisch verlengd. naam adres postcode woonplaats Hierbij machtig ik de abonnementenservice van de KunstKrant om €18,- af te schrijven van mijn bank-/girorekening bank-/gironummer t.n.v. plaats datum handtekening Deze bon invullen en in een voldoende gefrankeerde envelop opsturen naar: Abonnementenservice KunstKrant — Postbus 7 — 9780 AA Bedum Of mail naar info@kunstkrant.com • www.kunstkrant.com Openingstijden Vrijdag, zaterdag en zondag: De Beeldentuin is in 2013 geopend 11.00 – 17.00 uur, en op afspraak. van 3 mei t/m 13 oktober. Eerbeekseweg 13a – 7371 CA Loenen (Gld) – Tel. 055 505 0623 – M 06 5144 7588 – info@arthuus.nl kunstkrant januari/februari 2013 pagina 29 kunstkrabbels Meestertekenaar in Drachten en Dordrecht Jan van der Kooi: ‘Leonardo’s leerling’ J an van der Kooi exposeert gemiddeld slechts eens in de vijf a zes jaar. Kunsthandel Veenstra te Drachten exposeert tot en met 2 februari enkele tientallen tekeningen en schilderijen van Van der Kooi. Deze verkoopcollectie van de meestertekenaar is in de loop der jaren door Jeen en Rika Veenstra aangelegd. Van der Kooi weet het karakter van een dier te vangen in zijn krijttekeningen met ogenschijnlijk eenvoudige schetsmatige lijnen. Toch schuilt er een wereld van studie achter deze tekeningen. Niet alleen qua anatomie maar ook het live bestuderen en eindeloos tekenen van de dieren brengt zijn werk op een bijzonder hoog niveau. Zijn tekeningen van landschappen zijn eveneens van ongekende schoonheid. Niet voor niets is de titel van de tentoonstelling in het Dordrechts museum ‘Leonardo’s leerling’. Daar is tot begin april een groot overzicht te zien van Van der Koois werk. Kunsthandel Veenstra aan de Moleneind NZ 22 in Drachten is geopend van dinsdag t/m zaterdag. Meer informatie op www.kunstuitleen-veenstra.nl KNSTNWS Sport in TETEM, Concordia en TwentsWelle Enschede Elf idolen en anti-sport T ETEM kunstruimte presenteert in samenspel met TwentseWelle en Concordia een tentoonstellingsprogramma over het thema voetbal en sport. Bij TETEM rekenen kunstenaars af met de verheerlijking van sport, worden legendarische kickboksers uitgelicht en dient de spirit van voetbal(cultuur) als inspiratie en tegengif tegen de post-industriële samenleving. K.O. anti-sportsbar In TETEM geeft kunstenaar/curator Arno Coenen t/m 27 januari stem aan de groeiende weerzin ten opzichte van de rol van sport in de samenleving. Alle prestaties van de afgelopen zomer ten spijt is er veel tegengeluid als het gaat om sport en vooral massale sportevenementen, die niet zelden leiden tot corruptie, dopingschandalen en supportersgeweld. In de ergste gevallen zijn ze zelfs voedingsbodem voor internationale conflicten. De kunstenaars in de expositie K.O. anti-sportsbar rekenen af met de verheerlijking van sport, met behulp van ontspoorde hooligans, halfdode surfers, valse boksromantiek, mislukte merchandise en uitwassen als mudwrestling en watersports. In dit kader toont mediakunstenaar Arno Coenen t/m 6 januari de posterserie Dutch Old School Kickboxing Icons, met portretten van tien legendarische Nederlandse kickboksers. ‘If the kids are united’ Theo Ploeg stelde If the kids are united samen. De tentoonstelling (ook in TETEM, t/m 3 februari) gaat over hoe het ware karakter van voetbal(cultuur) - mythevorming, saamhorigheid en authenticiteit - een tegengif kan zijn tegen de irrationele post-industriële samenleving. Met werken van o.a. Dorian Cox, Raymond Cuijpers, Christopher Dawson en Gerda van de Glind. Bulgaarse minister van cultuur/ beeldhouwer bij De Queeste V an 26 januari t/m 17 maart exposeert Vejdi Rashidov, beeldhouwer met grote internationale bekendheid, en sinds een aantal jaren minister van cultuur in Bulgarije, bij galerie en beeldentuin De Queeste in Heerde. De Queeste is al sinds zeven jaar een centrum voor Bulgaarse kunst, met grote namen uit de Bulgaarse kunstwereld, zoals Svetlin Roussev, Krum Damianov, Nikolai Maistorov. De expositie van werk van Vejdi Rashidov bevat beelden, tekeningen en aquarellen. De beelden kenmerken zich door expressionistische vervormingen en vervreemding van deels figuratieve uitgangsvormen, die oorspronkelijk hun inspiratie vonden bij Giacometti en Marino Marini. Vejdi Rashidov was een van de eerste kunstenaars die zich verzette tegen de traditionele collectieve visie op de Bulgaarse kunst. Hij uit dit door zeer individualistisch werk, met als centraal thema geketende, getormenteerde mens-dier figuren, vogelmensen die zich uit die ketenen lijken te willen bevrijden, op weg naar de vrijheid, ongebondenheid, misschien ook uit het harnas van een aan het collectief gebonden kunstenaar. Bulgarije heeft zich, in het verleden, op het gebied van de kunst, heel lang afgesloten voor verandering van buitenaf; het viel elke keer weer terug op oude esthetische conventies. Als minister zet Vejdi Rashidov zich in voor het afleggen van dit pantser, voor culturele uitwisseling tussen verschillende landen en voor modernisering en nieuwbouw van musea voor hedendaagse kunst in Bulgarije. De opening van de expositie is op zaterdag 26 januari om 15.00 uur. Galerie en Beeldentuin De Queeste, Koerbergseweg 6, Heerde. Openingstijden zie www.galeriedequeeste.nl Volgens mediatheoreticus Marshall McLuhan zou rock een nieuwe wereld van creativiteit inluiden. Dat liep anders. Rock – popcultuur eigenlijk – werd in de post-industriële samenleving omgezet tot consumptieproduct. Zoals dat eerder met kunst gebeurde. Voetbal bleek eenzelfde lot beschoren. De verering van de individuele sterspeler door zijn hoge transferwaarde is de essentie van de post-industriële samenleving: broederschap, opofferingsgezindheid, echtheid en oprechtheid worden ingeruild voor individuele prestaties die uitgedrukt kunnen worden in cijfers. In zo’n wereld is geen ruimte voor authenticiteit, saamhorigheidsgevoel en mythevorming. Toch heeft voetbal nog steeds de mogelijkheid de irrationaliteit van de gefragmenteerde post-industriële samenleving te breken. Meer nog dan kunst, dat altijd gericht is geweest op het verheffen van de intellectuele elite, kan voetbal het volk bewegen het juk van de zielloze consumptie af te werpen. ‘If the kids are united, then we’ll never be divided’, Sham 69 (1978). 1-1, elf idolen en Jan Mulder TwentseWelle en Concordia expositieruimte 21rozendaal presenteren t/m 20 mei 1-1, elf idolen en Jan Mulder. TwentseWelle vroeg exprofvoetballer en auteur Jan Mulder om een elftal bekende Nederlanders te interviewen over hun voetbalidool, en hun beleving bij voetbal. Zo koos zangeres Karin Bloemen Frank Rijkaard, presentator Matthijs van Nieuwkerk David Beckham en zag acteur Kasper van Kooten in Youri Mulder zijn jeugdheld. 1-1 is een tentoonstelling waarin erfgoed, beeldende kunst, muziek, fotografie, film en interactieve media een verrassend beeld geven van een geliefde sport voor velen, maar die door sommigen verguisd wordt. Als onderdeel van de tentoonstelling krijgen in Concordia’s expositieruimte 21rozendaal twaalf bronzen voetbaliconen uit de tuin van het KNVB-sportcentrum een prominente plek in de interactieve totaalinstallatie Trace van kunstenaar Maze de Boer. De Boer belicht de geschiedenis van deze voetbalhelden met zelfontworpen tafelvoetbalspelen waarop historische voetbalhoogtepunten worden verbeeld. Kijk voor meer informatie op www.twentsewelle.nl en www.concordia.nl Fries Museum zoekt amateurtalent op tv Bijna 200 amateurskunstenaars hebben zich afgelopen maanden aangemeld bij het Fries Museum voor het tv-programma MUSE, dat komend najaar wordt uitgezonden op Omrop Fryslân. In het programma gaat het museum op zoek naar nieuw kunsttalent. De kijkers bepalen samen met een jury wie in aanmerking komt voor de hoofdprijs, een expositie in het Fries Museum. Alle Rembrandts Vanaf 26 december zijn alle Rembrandts te zien in hartje Amsterdam. Reproducties, weliswaar, die met geavanceerde technieken zijn gemaakt. De 325 aan Rembrandt toegeschreven schilderijen zijn verspreid over de hele wereld. Nu is het hele oeuvre dagelijks te bewonderen in Magna Plaza aan de Oudezijds Voorburgwal 182. Instellingen sluiten wegens subsidiestop Verschillende kunstinstellingen verspreid over het land zien zich gedwongen de deuren te sluiten, omdat ze geen subsidie meer krijgen. Op 15 december nam Akkuh in Hengelo afscheid met de finnissage van de tentoonstelling Exit. In hetzelfde weekend sloot kunstenaarsinitiatief en vertoningsruimte Argument in Tilburg de laatste expositie af. In Groningen gaat Kunstruimte 09 – voor fundamentele, conceptuele en ‘minimal’ kunst - stoppen. Daar is tot 13 januari nog de groepstentoonstelling Raw Sablon Strain, gevolgd door een afsluitend project op zondag 20 januari. Applemuseum Geen kunst, toch een opvallend museum. In het Friese Ureterp is sinds begin december een museum rond de computerproducten van Apple. De officiële opening is pas op 16 maart. Maar op 29 december en 5 januari zijn er al open dagen voor donateurs en vrienden. Zie www.applemuseumnederland.nl BRVN ‘Prachtig informatieblad’ Beste medewerker, Graag willen mijn vrouw en ik abonnee worden van de KunstKrant. We namen hem mee van een bezoek aan het Drents Museum en mede door het aanbod en de informatie op (inter)nationaal gebied kregen we het geruste gevoel opgenomen te worden in kunst- en cultuurland en gestimuleerd tot reizen naar en verblijf in de regio’s waar we tentoonstellingen kunnen bezoeken. Onder andere dus dank zij uw prachtige informatieblad. Hartelijke groeten, Peter van den Bogaerdt, Gasteren 29-11-2012 Naschrift redactie: Veel dank voor uw enthousiaste aanmelding en uw zeer complimenteuze woorden. U omschrijft precies waarom we de KunstKrant iedere twee maanden maken. pagina 30 kunstkrant januari/februari 2013 • Boetseren Voor al uw materialen www.heutinkcreatief.nl • Beeldhouwen • Hobbymaterialen • Schilderen • Tekenen MET € 3,- KORTING NAAR 24-27 januari 2013 GROTE KERK NAARDEN-VESTING www.kunstenantiekweekend.nl NU NOG UITGEBREIDER! ✃ Bij inlevering van deze strook ingevuld met uw e-mailadres, ontvangt u € 3,- korting op de toegangsprijs van € 16,50 (maximaal 2 personen en niet geldig in combinatie met andere acties) www.wackersacademie.nl E-mail: antwoordkaart.indd 1 18-10-12 16:03 Ids Wiersma Sierd Monet Geertsma & Van Gogh van Friesland 10 november 2012 > 10 maart 2013 Museumplein 2 9203 DD Drachten [t] (0512) 51 56 47 [e] info@museumdrachten.nl www.museumdrachten.nl hoofdsponsor openingstijden di t/m za 11-17 uur zon- en feestdagen 11-17 uur maandag gesloten kunstkrant januari/februari 2013 pagina 31 kunstkrabbels Museum Kurhaus Kleve verlengt expositie Mijn scheerspiegel - Van Holthuys tot Beuys D e presentatie van de collectie Mein Rasierspeigel/Mijn scheerspiegel – Van Holthuys tot Beuys waarmee de Joseph Beuys vleugel van het verbouwde Museum Kurhaus Kleve afgelopen september geopend werd, is wegens de grote belangstelling verlengd tot 7 april. De tentoonstelling beslaat alle zalen van het museum en biedt voor de eerste keer een overzicht over alle facetten van de collectie. Talrijke belangrijke nieuwe aanwinsten zijn tot nu toe nog nooit getoond; bij de hedendaagse kunst bijvoorbeeld werken van Joseph Beuys, Alex Katz en Ettore Spalletti. Mijn scheerspiegel – Van Holthuys tot Beuys beslaat een tijdspanne van de middeleeuwen tot heden en toont de complexiteit van de collectie van het Museum Kurhaus Kleve. De tentoonstelling omvat werken van de belangrijkste vertegenwoordigers van de beeldhouwkunst aan de Nederrijn rond 1500 als ook uit de barok en de grote tijd van de tuinkunst in Kleve, waarvan ook het in de 17e eeuw ontstane amfitheater getuigt. Het voormalige kurhaus, dat nu in gebruik is als museum, ligt in de onmiddellijke nabijheid van dit park. Het zwaartepunt van de presentatie ligt op dat deel van de collectie, dat in de afgelopen jaren het hardste gegroeid is: de kunst van de 20ste/21ste eeuw met de beide sleutelfiguren Ewald Mataré en Joseph Beuys, wiens historische atelier zinvol in het museum geïntegreerd kon worden. Bijzonder accenten worden gezet door werken die speciaal voor het museum gemaakt werden door Lothar Baumgarten, Richard Long, Ettore Spalletti en Ulrich Erben. Het Museum Kurhaus is gevestigd aan de Tiergartenstraße 41 in Kleve. Meer informatie op www.museumkurhaus.de of in de agenda achterin de KunstKrant. Pronken met feestelijk zilver en bling bling D rie samenwerkende Musea aan de IJssel, het Stedelijk Museum Kampen, het Stedelijk Museum Zutphen en het Stedelijk Museum Zwolle, presenteren een reeks tentoonstellingen met een zilveren randje. Van oudsher staan deze voormalige Hanzesteden bekend om de zilversmeedkunst die daar op hoog niveau werd beoefend. De collecties van alle drie musea omvatten hier fraaie voorbeelden van. Deze topstukken worden door elk museum op een bijzondere manier getoond. Feestelijk Zilver Feestelijk Zilver in het Stedelijk Museum Zutphen brengt t/m 7 april het werk van twintig hedendaagse toonaangevende Nederlandse zilversmeden en ontwerpers in beeld. Traditie en vernieuwing gaan in hun werk vaak hand in hand. De verbondenheid met de eeuwenoude tra- Muze van Rembrandt Tien jaar deed kunsthistoricus Ben Broos onderzoek naar het levensverhaal van Saskia Uylenburgh. Zij was de eerste vrouw van Rembrandt en vooral bekend van de schilderijen, etsen en tekeningen waarin Rembrandt haar portretteerde en liet figureren. Voor het eerst is het leven van de burgemeestersdochter uit Leeuwarden zo uitgebreid beschreven. Broos schetst haar milieu, haar vriendschappen en haar emoties en geeft zo nieuwe achtergronden bij het leven en werk van Rembrandt. Tien jaar nadat de twee elkaar hebben leren kennen overlijdt Saskia aan tbc. Met het boek Saskia, de vrouw van Rembrandt, (WBooks, € 29,95) treedt de muze van Rembrandt uit de schaduw van de kunstenaar. Aansluitend is in het Historisch Centrum in Leeuwarden is t/m 3 maart de tentoonstelling ‘Sporen van Saskia’. Kosmotronics Drie musea langs IJssel Bling Bling Het Stedelijk Museum Kampen legt t/m 27 januari in de tentoonstelling Bling Bling in Kampen de nadruk op het zilver voor de burger dat in de 18e tot en met de 20e eeuw door Kamper zilversmeden is gemaakt. Van oudsher werkten die in opdracht van de gilden, de kerk of het stadsbestuur. Vanaf de 17e eeuw werkten de zilversmeden ook steeds meer in opdracht van de burgerij. De toenemende behoefte aan luxe en comfort die zich vanaf die tijd bij de burgers manifesteerde kwam tot uiting in het gebruik van tafelzilver en het dragen van zilveren sieraden, accessoires en kledingversieringen. Ook de nieuwe luxe producten thee, koffie, chocolade en tabak wakkerden de vraag naar zilveren gebruiksvoorwerpen aan. Zo ontstond in de 18e eeuw de vraag naar zilveren brandewijnkommen voor gebruik bij bijzondere gelegenheden zoals een geboorte. Gevuld met brandewijn en rozijnen gingen de kommen rond en werd gedronken op het heil van moeder en kind. KNSTBKN ditie van hun vak blijkt uit hun keuze voor een lievelingsobject uit de museumcollectie Zutphens zilver. Vernieuwing komt vooral tot uiting in hun experimenten met materialen en vormen. Feestelijk Zilver toont de kenmerkende stijl en visie van de zilversmeden en ontwerpers aan de hand van een grote variatie aan objecten; van gebruiksvoorwerpen zoals een theeservies of kandelaar tot vrijstaande kunstobjecten. Tot de (inter)nationaal bekende exposanten behoren onder andere: Pauline Barendse, Marcel Blok, Daan Brouwer, Jan van Nouhuys en Willem Tredgett. De tentoonstelling biedt de bezoeker een mooie en gevarieerde kijk op het Nederlands zilver van nu en tegelijkertijd een blik op de onvergankelijke schoonheid van het historisch zilver. Pronken De tentoonstelling Pronken in het Stedelijk Museum Zwolle laat t/m 5 mei zien hoe graag wij pralen, paraderen, prijken en opscheppen. Pronken doen we met ons interieur, auto, lichaam, voedsel en nog veel meer. Ook overheden en kerken maakten en maken graag indruk door hun kostbaarheden te laten zien. Zo liet de gemeente Zwolle in 1667 zelfs een speciale zilverkast maken waarin het stadszilver werd bewaard. Deze bijzondere kast en an dere pronkstukken zijn op de expositie te zien naast prikkelend en oogstrelend werk van hedendaagse kunstenaars. Les Deux Garçons (Michel Vanderheijden van Tinteren & Roel Moonen), tonen sculpturen van taxidermie (opgezette beesten). Ontwerpster Ineke Otte roept de lust tot pronken op door haar sieraden te combineren met een aantal damesportretten uit de museumcollectie. Door de combinatie van oude en nieuwe pronkstukken ontstaat een heel nieuw beeld, waar het Stedelijk Museum Zwolle goede sier mee maakt. Meer gegevens over de tentoonstellingen van de Musea aan de IJssel op www.musealangsdeijssel.nl of in de agenda achter in de KunstKrant. De Groninger jazzdrummer en kunstenaar Harry Arling maakt Kosmotroniks van allerlei soorten afval. Van onderdelen van wekkers tot een gietkan. Ze krijgen een nieuwe bestemming in vaak wonderlijke voertuigen, die de fantasie te buiten gaan, compleet met verlichting en bewegende onderdelen. Op 22 december presenteerde Arling zijn eerste Kosmotroniksboek met foto’s van Pepijn van den Broeke. Het is verkrijgbaar in zijn eigen expositieruimte, waar ook de nieuwste objecten staan opgesteld. Ze zijn t/m 20 januari te bezichtigen aan de Westerhavenstraat 16 in Groningen. Open: vr-zo 15-18. Zie ook www.kosmotroniks.com AGNES VAN EUPEN beeldend kunstenaar schilderijen in diverse technieken cursussen en workshops Ook speciale workshops voor teams en bedrijven Informeer naar de mogelijkheden www.agnesvaneupen.nl 0591 532395 / 06 22953183 info@agnesvaneupen.nl pagina 32 kunstkrant januari/februari 2013 Ontsnapt aan de Beelden stOrm Middeleeuwse beeldhouwkunst 16.11.2012 | 24.2.2013 www.catharijneconvent.nl kunstkrant januari/februari 2013 pagina 33 kunstkrabbels KNSTNWS De Roos van Tudor in Leeuwarden Rembrandt-database Gabrielle Kroese: A Girl, a Gun Beelden spelen een grote rol in de schilderijen van Gabrielle Kroese. Doordat de keuze van beelden wordt bepaald door de informatiestroom uit de hedendaagse samenleving ontstaat er een getuigenis van de tijd waarin wij leven. Kroese wil dingen laten zien in haar werk. Mensen laten kijken. Alles wat ze doet is de beelden om haar heen opnieuw laten zien. Het beeldmateriaal verzamelt Kroese in een archief, de bronnenboeken. De bronnenboeken zou je kunnen zien als een visueel dagboek. Een beelddagboek. Zonder van te voren verbanden aan te brengen, geen concepten, geen onderwerpen. Die ontstaan vanzelf. Zo viel haar de laatste tijd op dat ze veel plaatjes verzamelde van schietende mensen en dat dit thema door de jaren heen vaker terug kwam. Het zijn mooie, bijna aantrekke-lijke beelden. Beelden die we dagelijks om ons heen zien in het nieuws, films en games. De schietende mens als reclameboodschap, als magneet. Kroese besloot deze beelden te schilderen. Hier is de serie A Girl, a Gun uit ontstaan. Als je de schilderijen uit A Girl, a Gun naast elkaar ziet vallen bepaalde gelijkenissen op. De houding van het lichaam, de fixatie van de blik naar een punt buiten de voorstelling, de concentratie. De personen die centraal op het doek staan. Vanuit dit beeld is het een kleine stap naar de houding van de man op het doekje Tommie Lee. Je ziet een oudere man in een nachtelijk landschap. Pas bij de tweede keer kijken zie je dat hij een zaklamp in zijn hand houdt. Het kleine formaat waarop de meeste schilderijen uit de serie zijn gemaakt daagt de kijker uit tot een intieme, individuele ontmoeting. Gabrielle Kroese exposeert van 9 februari t/m 31 maart in Galerie de Roos van Tudor, Eewal 47-49 te Leeuwarden. Open: do-za 12-18. Meer informatie op www.roosvantudor.nl Jörg Hanowski bij High Culture Licht in Maastricht I n de periode na het licht van de jaarwisseling, toont galerie High Culture het werk van glaskunstenaar Jörg Hanowski. In een grote donkere ruimte in de galerie zal het neongekleurd licht van zijn installatie de ruimte op een vreemdsoortige maar betoverende wijze verlichten. De Duitse glaskunstenaar Jörg Hanowski (Essen, 1961) woont en werkt in Nordrhein Westfalen. Hij experimenteert met verschillende bewerkingen van glas waardoor hij beschikking heeft over een verscheidenheid aan mogelijkheden om zijn objecten hun individualiteit mee te geven. Zijn thema’s kunnen worden gevonden in de natuur en haar organische vormen. Deze vormen herschikt hij buiten hun natuurlijke omgeving tot nieuwe beelden, en daarmee tot nieuw leven. Benieuwd naar nieuw leven in het begin van het nieuwe jaar? Vanaf 5 januari is Hanowski’s werk te zien bij High Culture, aan het Keizer Karelplein 8c. De galerie is open op zaterdag en zondag van 11 tot 17 uur en ligt op vijftig meter van het Vrijthof, bij de ingang van de sint Servaes kerk. De expositie duurt tot 1 maart. Meer informatie op www.highculture.eu Eerste overzicht in Nederland Gustave Caillebotte: Een impressionist en de fotografie Het Gemeentemuseum Den Haag toont vanaf 2 februari met de tentoonstelling voor het eerst een groot overzicht van deze Franse kunstenaar in Nederland. Gustave Caillebotte (1848-1894) was de stille kracht binnen de impressionisten. Zijn vooruitstrevende werk is vernieuwend, gedurfd en vrij van compromissen doordat hij door zijn gegoede afkomst niet hoefde te leven van de verkoop van zijn werk. Daarnaast vervulde hij als mecenas een belangrijke rol in het succes van het impressionisme. Hij ondersteunde vrienden als Claude Monet en Auguste Renoir financieel door werk van hen aan te kopen en tentoonstellingen te organiseren. In landen als Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten heeft Caillebotte inmiddels niet alleen als mecenas maar ook als kunstenaar een welverdiende plaats in de kunstgeschiedenis ingenomen. In deze expositie ligt de nadruk op de wisselwerking van zijn schilderkunst en de opkomende fotografie. Gustave Caillebotte studeerde eerst rechten voordat hij in 1873 werd toegelaten aan de École des Beaux-Arts. Naar aanleiding van de eerste impressionistententoonstelling in 1874 leerde hij kunstenaars kennen als Edgar Degas, Claude Monet en Auguste Renoir, die zich afzetten tegen de regels van de tot dan toe overheersende academische kunst. Hij sloot zich bij hen aan en twee jaar later organiseerde en financierde hij de tweede tentoonstelling waaraan hij zelf ook deelnam met zijn schilderijen. Met deze aankomende tentoonstelling laat het Gemeentemuseum zien dat Caillebotte niet alleen belangrijk was in zijn rol als mecenas, maar zeker ook als kunstenaar. Hij maakte meer dan vijfhonderd schilderijen, aquarellen en tekeningen. Geïnspireerd door de opkomende fotografie, schilderde hij spannende uitsneden en extreme perspectieven. Hiermee was hij zijn tijd ver vooruit. Bepaalde elementen die Caillebotte gebruikte in zijn schilderkunst, komen pas decennia later voor in het werk van avantgarde fotografen als Man Ray, László Moholy-Nagy en André Kertesz. In zijn vroege werk richtte Caillebotte zich op Parijse stadsgezichten. Hierin is de verandering van de stad goed te volgen. De smalle stegen en straten maakten in de tweede helft van de negentiende eeuw plaats voor brede, groene boulevards. Caillebotte wist als geen ander de dynamiek van de stad weer te geven. Vanaf de jaren ‘80 werden nieuwe vrijetijdsbestedingen populair, mogelijk gemaakt door de aanleg van treinverbindingen. Mensen trokken in de weekends de stad uit en vermaakten zich langs de oever van de Seine met wandelen, zeilen en zwemmen. Caillebotte legde ook dit aspect van het moderne leven vast. Sterker nog, hij deed er met veel enthousiasme aan mee: Hij zeilde en ontwierp zeilboten voor competities en hij had, net als Monet, in zijn buitenhuis net buiten Parijs een prachtige tuin die hij gebruikte als inspiratiebron. De vele meesterwerken die hij in de loop der jaren aankocht van zijn vrienden, resulteerden in een prachtige kunstcollectie die hij na zijn dood naliet aan de Franse staat. Nu vormt een groot deel van zijn nalatenschap de kern van de impressionistische kunstcollectie in het Musée d’Orsay. De tentoonstelling Gustave Caillebotte – Een impressionist en de fotografie duurt tot 20 mei. De RKD en het Mauritshuis hebben een site gelanceerd, waarop schilderijen en documentatie te raadplegen is over schilderijen van Rembrandt. The Rembrandt Database biedt momenteel informatie over twaalf schilderijen. De databank beoogt uit te groeien tot dé toegangspoort tot alle onderzoek omtrent Rembrandts werk. Zie www. rembrandtdatabase.org Zilveren Camera 2012 Op zondag 20 januari wordt in het Fotomuseum Den Haag de Zilveren Camera 2012 uitgereikt, de belangrijkste prijs voor fotojournalisten. Inzendingen zijn mogelijk tot 31 december middernacht. Dit geldt ook voor de Canon Prijs voor vernieuwende fotojournalistiek. Op 9 januari worden de nominaties bekendgemaakt. Na de uitreiking is de tentoonstelling met de genomineerden nog tot 3 maart in het Fotomuseum te zien. 4 rijksmusea niet dicht Vier musea die wegens bezuinigingen met sluiting bedreigd worden hoeven niet dicht. Dat stelde minister Jet Bussemaker op 17 december in de Tweede Kamer. Rijksmuseum Twenthe zal bijvoorbeeld minder gekort worden, maar zal daarnaast samen met gemeente en provincie naar een financiële oplossing moeten zoeken. De andere musea zijn Slot Loevestein, Museum Huis Doorn en het Geldmuseum in Utrecht. Rijksmuseum Twenthe ontving enkele dagen voor het besluit een belangrijke schenking van 140 hedendaagse kunstwerken, onder meer werken van Koen Vermeule, Toon Verhoef, Copier en Peter Struycken. Galerie in Snakkerburen Op 15 december is in Snakkerburen de nieuwe galerie Efterom geopend. Galeriehoudster en keramiste Jikke van de WaalBijma toont er niet alleen haar keramische beelden, maar toont ook werken van gevestigde én beginnende kunstenaars. Van de Waal-Bijma wil ook in mindere tijden beginnende kunstenaars een podium bieden. De laagdrempelige galerie in Noord-Friesland is iedere vrijdag en zaterdag open van 13.00-17.00 uur en elke eerste zondag van de maand. Momenteel zijn er onder meer schilderijen van Kitty Meijering en Simone van den Boogaart, glassculpturen van Hennie Elzinga en viltsieraden van Miriam Verbeek. Zie galerie-efterom.nl Hannie Mein Kunstprijs Keramist Peter Hiemstra heeft in Wolvega de Hannie Mein Kunstprijs 2012 ontvangen, de driejaarlijkse prijs voor in de Stellingwerven werkende beroepskunstenaars. Hiemstra won de prijs ter waarde van € 2.000,- vanwege het voortdurend en constante niveau van zijn keramische objecten, aldus het juryrapport. De publieksprijs ging naar Raimond Evers. Hij maakt onder meer schilderijen in heldere kleuren en objecten met ‘overbodige’ materialen. 25 jaar Philip Elchers Uitgeverij Philip Elchers in Groningen bestaat 25 jaar. Bij Kunstlievend Genootschap Pictura in de stad laat de in kunstboeken gespecialiseerde uitgever daarom een uitsnede zien in 25 bijzondere uitgaven. In de expositie 25+1 (6 januari t/m 17 februari) biedt tegelijkertijd Hans Boer een overzicht van zijn kunstwerken van de afgelopen tien jaar. pagina 34 kunstkrant januari/februari 2013 expositieagenda Groningen adorp Hooghe Huys Torenweg 31, T 050-5020535, open za/zo 12-16. T/m 15 jan Annemarie de Groot. 21 jan t/m Hans Vredegoor. appingedam De Gangerie Kniestraat 6, T 0596-628230, open apr-sept op afspr. Greet Dijkstra, schilderijen. Galerie Kés Art Prof. Cleveringaplein 1, T 06-21564427. Museum Stad Appingedam Wijkstraat 25. T/m 6 jan Sporen uit de middeleeuwen. De Noordelijke Kunsthof Blankenstein 2, T 0596-624488, open vr-zo 14-17. T/m 3 feb Joke Stenekes. Kunstroutes Groningen Atelier Route 99 Noord-West Groningen 1e zo vd mnd, 12-17. 17 kunstenaars in Noordwest-Groningen. Zowel figuratief als abstract. Info: www.route99.nl Noorder 7 1e zo vd mnd 12-17. 30 km lange route door NO-Groningen. Routebeschrijving bij bibliotheken, VVV en locatie Waarkunst. Info: www.noorder7.nl Open atelier Stad en Ommeland 1e zo vd mnd 12-17. Info: 050-4062064. Open ateliers Ten Boer Stichting KAT 1e zo vd mnd 13-17, mei t/m okt. Info: Bertus Hidding, Kollerijweg 18, Woltersum, tel: 050-5710707 of www.stichtingkat.nl bad nieuweschans Andersom Anders Voorstraat 22, T 0597-521019, open vr-zo 12-18. Jonathan Otten, (gem. techn.) en gastbeeldhouwer. Galerie Ateliertwee Voorstraat 32, T 0597-655420, dagl. op verzoek 12-18. Ingrid Constance, Hans van Herwijnen, schilderijen. Atelier/beeldentuin Cilia de la Court Oudezijl 14, T 0597-671737, in principe altijd open. Galerie Ka Voorstraat 47, T 0597-522299, open zo 13-17.30 en op afspr. Carla van den Berg, Klaas Russchen, Hans Bode. bellingwolde Meubelatelier Allerhanden Hoofdweg 148, T 0597-531193. Houtkunst & -design. Emmelot Boeken&Kunst, Hoofdweg 74, T 0597-530738, open za/ zo 13-17. Museum De Oude Wolden Hoofdweg 161, T 0597-531509, open wovr 10-17. T/m 28 apr Het einde, een nieuw begin, De Ploeg: Arien de Groot, Toos Hagenaars e.a. Open Ateliers Westerkwartier 1e zo vd mnd 12-17. 10 kunstenaars in de regio Westerkwartier. Info: www.openatelierswesterkwartier.nl Kunstproeverij Erika Stulp Oude kijk in ’t Jatstraat 62, T 0503184651, open do, vr 12-18, za 12-17 en op afspr. Synagoge Groningen Folkingestraat 60, T 050-3011192, open di-vr, zo 13-17. Permanente expositie Anton Voorzanger. UMCG Hanzeplein 1, T 050-3616161. T/m 4 feb Monika Stadler. Han Vos Kunsthandel Kleine Kromme Elleboog 6, T 050-3123526, open di-za 11-18. Haagse school; archeologische vondsten. Wallstreet Studio Muurstraat 8b/Boteringeplaats, T 050-3111269, open wo, vr/za 14-17 en op afspr. Galerie with tsjalling Oosterstraat 26, open wo-vr 12-18, za 12-17. T/m 5 jan Niek Hendrix, Jenny Wilson, Niels Broszat. Art Gallery Erik Zwezerijnen Folkingestraat 65, open do-za 12-18. Zwierig Figuratief. den andel Galerie Den Andel Streekweg 1, T 0595-422726, open vr-zo 13–17 en op afspr. T/m 6 jan Diederik Kraaijpoel, Sietse W. Jonker, Stijn Rietman e.a. 13 jan t/m 3 mrt Ons Waddengebied, Jan van Loon, Harjo Martinus, Lucas Klein e.a. Galerie Maya Wildevuur Op de Ennemaborg, Hoofdweg 100, T 0597552950, open vr-zo 14-17. Galerie Kunst om de hoek Hoofdstraat 25, T 0595-492206, open za/ zo 13-17 en op afspr. Galerie het Raadhuis Raadhuisstraat 17, T 0595-497002, open vr-zo 13-17. 1 feb t/m 14 apr Onze Waddeneilanden, 200 kunstwerken van 20 kunstenaars. Galerie 10 bij 10 Dok 1a. T 0655374588, open vr/za 13-17.30, zo 14-17 en op afspr. T/m 20 jan Tineke Demmer (schilderijen), John Deckers (beelden). groningen Kunstruimte 09 Herebinnensingel 11, T 050-8795291, open wo-za 13-17, zo 14-17. T/m 13 jan Raw sablon strain, Parminderjit Bhangoo, Arjan van Es e.a. 20 jan afsluitend project Barthold Boksem. Aakunst Aweg 47-48, T 050-3126963, open do-za 13-17. 5 jan t/m 23 feb Jolanda Kieneker, Saskia Wevers, Eddy Brams e.a. Ann’s Art Munnekeholm 8, T 050-3122822, open do-za 12-17 en op afspr. Ann’s Art Vos Interieur Maupertuus, Laan Corpus den Hoorn 100, open op winkeltijden. Harry Arling Westerhavenstr. 16, T 06-46158152, open vr-zo 15-18 en op afspr. T/m 20 jan Kosmotroniksfotoboek, Harry Arling (objecten), Pepijn vd Broeke (foto’s). Atelier De Beeltenis Van Ketwich Verschuurlaan 102, T 06-10979171, open op afspr. Marianne J. Jansen, schilderijen, beelden. Kunsthandel Richard ter Borg Folkingestraat 33, T 050-3110918, open wo-za 12-17. CBK Groningen Trompsingel 27, T 050-3680160, open wo-zo 13-17. T/m 6 jan nominaties Hendrik de Vries Stipendium. Galerie Doornik & Schelfhout Munnekeholm 22, T 06-25365567, open wo-za 13-17 en op afspr. T/m 8 feb Lag Amsterdam maar in Groningen, Titus Meeuws, Hans Versfelt e.a. Galerie Eén Hoog Boekhandel Godert Walter, Oude Ebbingestr. 53, open op winkeltijden. Philip Elchers Oude Boteringestr. 41, open di-za 13-17. Forma Aktua Pinakotheek Nieuwstad 10, T 050-3133342, open di-zo 13-17. 4 jan t/m 14 feb Passie, Ellen Geerts, Hendrik Elings (schilderijen), Hans Jouta (beelden). Galleria Unexpected Schuitendiep 47, T 050-3183144, ma-zo 11-17. T/m 13 jan Hoge Ogen, eindexamenexpositie Fotoacademie Groningen, Gea Schenk, Peter Ruiter e.a. Gezondheidscentrum Lewenborg Kajuit 438. Groninger Museum Museumeiland 1, T 050-3666555, open di-zo 10-17, vr 10-22. T/m 17 mrt Collectie Veendorp, Breitner, Israels, Toorop e.a. T/m 31 mrt Urban Gothic, Marc Bijl. T/m 5 mei Nordic Art, Munch, Hammershøi, Strindberg e.a. Atelier Henk Kraayenzank Visserstraat 40, T 050-3135798, open za/ zo 13-17. 30 en op afspr. T/m 27 jan Ankie Hoevenagel. KunstenZo Oosterstraat 55, open wo-vr 12-18, za 11-17. Kunstwinkel met werk van 10 kunstenaars. Martini ziekenhuis 8 jan t/m mrt Ode aan de liefde, Annemarie Mayers, keramiek. Galerie Muskee Munnekeholm 5, open ma-za 12-17. Galerie Noord Nieuwstad 6, T 050-3113322, open di-za 13-17, 1e zo vd maand 13-17. 3 t/m 12 jan Multidisciplinair, Justin Mulder, Marit Frank. Noorderlicht fotogalerie Akerkhof 12, T 050-3182227, open wo-zo 12-18. T/m 13 jan 7 Rooms, Rafal Milach. NP3 Hofstraat 21, T 050-3138260, open wo-za 13-18. 5 t/m 26 jan Re: X to the Z to the ibit, Liedeke Kruk, Mark Manders, Uri Tzaig e.a. NP3.tmp/MOBi Kolendrift 13, open wo-za 13-18. 5 t/m 26 jan X to the Z to the ibit. Het Paleis Boterdiep 111, T 050-3118849. Zo 3 feb 13-17, Cinema zondag, open ateliers met films. Kunstlievend Genootschap Pictura Walburgstraat 1, T 050-3122953, open wo-za 13-17, zo 14-17. 6 jan t/m 17 feb 25+1, 25 jaar Philip Elchers boeken; Han Boer 10 jaar beeldend werk. Portiersloge Haddingestraat 26. T/m 4 jan Carla de Winter. 9 jan t/m 3 feb Funky geel en punky roze, Lineke Hansma. Remonstrantse kerk Coehoornsingel 14, open ma-vr 9-16.30. T/m 18 jan Waanzinnig porselein, Jeroen Bechtold. 28 jan t/m 23 mrt Return from the mists of time, Marchien Cordes, objecten. Sign Winschoterkade 10, T 050-3132651, open di-za 12-17, zo 14-17. T/m 10 jan Winterslaap, Bert Scholten, raamexpositie. Depot Jan Steen A-Kerkstraat 18, open za/zo 13-17. onnen Galerie Appèlbergen Zuidveld 31, T 06-55740700, open za/zo 13-17. oude pekela Atelier Reny de Boer Thorbeckelaan 25, T 0597-615957, open dagl. tot 21. Beelden, schilderijen, sculpturen. scheemda Galerie Beeldkracht Torenstraat 6-8, T 0597-591068, open wo-za 10-18, zo 12-17 en op afspr. T/m 20 jan Iurie Matei (schilderijen), Grigore Bat (schilderijen). slochteren Galerie Fine Arts Hoofdweg 32, T 0598-423146, open wo-zo 10-17. O.a. Karel Appel, Klaas Gubbels, Jan vd Kooi. Kunsthal Slochteren gemeentehuis, Hoofdweg 10a, open ma-vr 9-16.30. T/m 22 jan Huib vd Stelt (schilderijen), Marjan Schaap (beelden keramiek). ten boer Atelier Horneman Ticheldobben 8, T 06-50563099, open vr/za 11-17, zo 13-17 en op afspr. T/m 27 jan Gathered through Facebook, Jans Muskee, Annemarie Busschers e.a. 17 feb t/m 12 mei Made by…, Aukje Reitsma, Michael Karr e.a. thesinge Bart Art Box Thesingerweg 4, T 050-3061909/06-43533703, open za/zo 13-17 en op afspr. T/m 15 feb gesl. 25 feb t/m 31 mrt Aimée Terburg, schilderijen. Herbert Koekkoek Bovenrijgerweg 19, T 050-3024869, open 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Metalen beelden. tolbert Galerie Euro-Art Mensumaweg 21, T 0594-511464, open za 13-17, 1e en 3de zo vd mnd 13-17 en op afspr. Vaste expositie met Viola Holt, Arie Zuidersma, Anton Heijboer, Marion Nap. Roesd De Holm 34, T 0594-549707, open wo-vr 10-17.30, za 10-17. T/m 5 jan Marius van Dokkum, schilderijen. wehe den Hoorn Galerie Jacoba Wijk Mernaweg 29, T 0595-572531, zo 13-17 en op afspr. T/m 13 jan Christiaan Kuitwaard, Annelies Middel, schilderijen. westeremden Kunstgang Op de wind Aylsumaheerd, Vierburenweg 11, T 0596551877, open vr-zo 13-17 en op afspr. 5 jan t/m 10 feb Canto luce unisono, Rudy Lanjouw, Onno Broeksma, schilderijen. winschoten Galerie Marten Randa Stationsweg 41, T 0597-414140, open vr 12-22, za/zo 12-18 en op afspr. Ook beeldentuin. Galerie Veldpape Engelenstilstraat 14, T 0597-413546, open wo-za 13-17 en op afspr. Chinese kunst, schilderijen van Nederlandse en buitenlandse kunstenaars. bakhuizen Homan-Hupkens in prent en beeld Gaestwei 14, T 0514-581312/0613020602, open vr-zo 12-17 en op afspr. Reinder Homan, Sofie Hupkens, grafiek, beelden. sneek Galerie Bas Marktstraat 3, T 0515-426383, di-vr 13-17, za 12-16. T/m 15 jan De voorstelling is begonnen, Rein Pol, Far Wevers, Tineke Betten e.a. Galerie Peter Bax Singel 82, T 0515-422772, open di-vr 13.30-18, do 19-21, za 10-17. beetsterzwaag Galerie Van Harinxma Van Harinxmaweg 4, T 0512-385511, open vr-zo 13-17. Galerie MdJ-Atelier Hoofdstraat 28, T 06-15396806, open za 11-17 en zo 13-17. Marc de Jong, schilderijen en sculpturen. Galerie Terbeek Hoofdstraat 42, T 0512-820300, open wo-zo 13-17 en op afspr. Kunstruimte Wagemans Hoofdstraat 24a, T 06-51552333, open vr-zo 12-17. en op afspr. berlikum Galerie Hiske Wiersma en lijstenmakerij, Kleasterdyk 32, T 0620193896, 1e za/zo vd mnd 13-17 en op afspr. Schilderijen. harlingen Galerie/Atelier Acanthus Zuiderhaven 71a, T 0517-415173, open di-za 10-12, 13.30-18. Klaes Posthuma, schilderijen. Galerie De Vis Noorderhaven 40, T 0517-417116, open do/vr 12.30-17, za 11-17 en op afspr. T/m 9 mrt Winterbloemen, Arjan van Arendonk, Anke Roder e.a. haulerwijk Galerie Hummel Leeksterweg 29, T 0516-425000, open di-vr 9.3017.30, do tot 21, za 9.30-16. T/m 2 mrt Couleur Locale, cursisten Antje Sonnenschein; quiltgroep De Glimmertjes. heerenveen Museum Belvédère Oranje Nassaulaan 12, T 0513-644999, open di-zo 11-17. T/m 17 feb ReSeT, eigen collectie en gastexposanten. 22 feb t/m 9 juni Paula Modersohn-Becker. Museum Willem van Haren Minckelersstr. 11, T 0513-623408, open di-vr 11-17, za/zo 13-17. T/m 6 jan Verzameld atelierlicht, John vd Rijdt, schilderijen. 13 jan t/m 3 mrt Gonne Corstens, werken op rijstpapier. 57 T 0512-471369, open op afspr. Minse Dijkstra, tekeningen, schilderijen. leeuwarden Galerie 92 Eewal 92, T 058-2991170, open wo-zo 13-17 en op afspr. Artemisia in Kunstzaken Eewal 98, T 058-2998841, open do-za 12.30-17. Historisch Centrum Groeneweg 1, T 058-2332350, open di-vr 11-17, za/zo 13-17. T/m 3 mrt Sporen van Saskia, vrouw van Rembrandt in Leeuwarden. Pier Pander Museum Groeneweg 1, T 058-2338399, open za/zo 13-17. Keramiekmuseum Princessehof Grote Kerkstraat 11, T 058-2948958, open di-zo 11-17. T/m 24 feb Winters tafelen – design ontmoet traditie. Galerie De Roos van Tudor Eewal 47-49, T 058-2161636, open do-za 12-18. T/m 3 feb Landschappen, van Elsinga tot Lindeboom. 17 feb t/m 31 mrt A girl, a gun, Gabrielle Kroese, schilderijen. World Trade Center Heliconweg 52, open dagl. 7-23. T/m 17 feb Marian Hulshof, gebrandschilderd raam en schilderijen. metslawier Changes Design Roptawei 27, T 0519-242382, open ma-za 10-18 en op afspr. Brood, Klashorst, Warhol, Appel, Corneille e.a. offingawier Galerie Offingawier Fiifgeawei 25, T 0515-415771, open op afspr., of indien aanw. Landschappen Gert Jan Veenstra. T/m 6 jan za/zo 13-17 Winterexpositie. olterterp Galerie Lauswolt bij De Slag, Selmien West 2, T 0512-301695, open di-za 10-12, 13.30-17, zo 13.30-17. T/m 22 jan Elvira Dik, Jan van Loon e.a. 25 jan t/m 10 mrt Winter-expositie, Pieter Knorr, Eddy Roos e.a. zuidhorn Cultureel centrum Jellemaweg 3, T 0594-507088, openingstijden bibliotheek. T/m feb Annelies Gomeer (schilderijen), Mara Piccione (grafiek), Willem vd Schors (objecten). snakkerburen Galerie Efterom Oan ‘e Dyk 20, open vr/za 13-17, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 16 feb Jikke vd Waal-Bijma (keramiek), Kitty Meijering (schilderijen) e.a. terschelling Galerie Oosterburen 44 Oosterburen 44, Midsland, T 0562-448031, open ma-za 10-18. Olieverfschilderijen van Barbera Schot. foudgum Atelier van Houten Kolkreed 1, T 0519-296219, open op afspr. Eigen werk Peter B. van Houten. midwolda oude bildtzijl Aerden Plaats Ds. Schuilingstraat 4-6, T 0518-421012, open za/zo, mei t/m sept wo-ma 10.30-16.30. Kunstkring Uytland. Galerie/atelier De Trapjes Oude Bildtdijk 94, T 0518-421293, open 1e za/zo vd mnd 13-17 en op afspr. John Maes (schilderijen, grafiek), Joske Maes-Pellens (beeldweefsels). ameland Dit Eiland Burenlaan 1, Hollum, T 0519-554405, open za/zo 11.3015.30 en op afspr. Armando, Warffemius, Raveel e.a. Galerie November Bureweg 2, Nes, open ma, do/vr 10-16, za 10-15. 1 feb t/m 30 mrt Ben Hekert, stillevens. Galerie Ruigewaert Rijksstraatweg 1, T 0594-213738, open za/zo 12-18 en op afspr. T/m 6 jan jubileumexpositie 5 jaar Ruigewaert, 26 kunstenaars. 13 jan t/m 17 mrt Met volle kracht, Arie Zuidersma, Gertjan Scholte-Albers e.a. Galerie Aanblick Kromme Elleboog 52, T 050-5340485 open vr/za 13-17 en op afspr. Gerda Onnes, Marcel Duran, e.a. Galerie De Dilcht Rijksstraatweg 17, T 050-5340459, open vr/za 13-17 en op afspr. nieuwolda De Groninger Kroon Reiderwolderpolder 4, T 0597-354261, open za 14-17, zo 11-18. en op afspr. T/m 6 jan Anke Slooff, Antje Sonnenschein, Wouter Okel e.a. aldtsjerk Galerie Bloemrijk Vertrouwen Van Sminiaweg 70, T 058-2561176, 06-25356418, open do-za, 14-17 en op afspr. niezijl haren eenrum finsterwolde Friesland drachten De Blauwe Roek atelier & kunstuitleen, Museumplein 6, T 0512549002, open ma-vr 9-16. E.M. Galerie Heideanjer 8b, T 06-22121831, open do-za 13-18 u en op afspr. Fries Congrescentrum Oprijlaan 3, T 06-55112997, open ma-vr 9-17, za/zo 11-17. De Galerij Burg. Wuiteweg 24, ingang Boelensstraat, T 0512-335025, open wo-zo 14-17 en rond voorstellingen De Lawei. T/m 3 feb Groeien, Mieke Raatjes, Ardie Blok e.a. 10 feb t/m 31 mrt Typisch Russisch, Groninger Kunstkring De Ploeg. Galerie atelier Henk Hofstra Morra 11, T 0512-518830, open vr/za 11-17 (eerste even bellen) en op afspr. div techn., en ook gastexposanten. Museum Dr8888 Museumplein 2, T 0512-515647, open di-za 11-17, zo, feestd. 13-17. T/m 10 mrt Ids Wiersma & Sierd Geertsma, Monet & Van Gogh van Friesland. Kunstuitleen Veenstra Moleneind NZ 22, T 0512-513223, open di-vr 9-17.30 + do 19-21, za 9.30-17. Permanente expositie Piet de Vries, etsen, schilderijen. T/m 2 feb Jan van der Kooi Meestertekenaar. delfzijl Galerie HOP Het oude postkantoor, open wo, za 13-17. Kroonstad Atelier-galerie, E.H. Roggenkampweg 4, open wo, za 13.30-17. T/m 19 jan div. quiltkunstenaars. Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van maart/april uiterlijk 10 februari naar het volgende adres: KunstKrant Noordoost-Nederland, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar kunstkrant@live.nl Kunstroutes Friesland Kunst aan de Kust Harlingen 9 galeries, ateliers en een museum op loopafstand in Harlingen. Boekjes verkrijgbaar bij bibliotheken, VVV’s en hotels. Info: www. kunstaandekust.nl tjerkwerd Galerie Artisjok Kerkstraat 19, T 0515-579193, open do-za 13-17 en op afspr. Gerrit Wijngaarden Waltaweg 25, T 0515-579323, open op afspr. ureterp Galerie La Lumière De Feart 143, T 0512-301800, open za/zo 13-17 en op afspr. Werk in stock. veenklooster Galerie de Kuiperij Kleasterwei 14a, T 0511-443081, open vr, za 13-17 en op afspr. Galerie Noordvleugel Fogelsangh State, Kleasterwei 1, T 0511442436, open di-za 10-17. Doorlopende expositie 10 realisten. veenwouden De Schierstins Hoofdstraat 1, open di-zo 13.30-17. T/ 20 jan Peter Lazarov, prenten. 26 jan t/m 3 mrt A slice of Quilt art, internationale quiltgroep. wijnjewoude Atelier/Galerie Jan Kerkstra/Marion Pannekoek Tsjerkereed 4, T 0516-481857, open do-za. Hedendaagse sieraden. Galerie De Wouden Merkebuorren 54, T 0516-481964, open za 11-17 en op afspr. Joop van Bergen, beelden. wommels Galerie Nijdam Terp 38, T 0515-331505, do-za 13.30-17. O.a. Siemen Dijkstra, Reinder Homan, Tjeerd Landman. wolvega Hannie Mein Keramiekgalerij Frisaxstraat 12, T 0561-614545, open ma 13.30-18, di-vr 09.30-18, do tot 21, za 09.30-17. workum Galerie Berger Noard 23A , T 06-20234810, open indien aanw. of op afspr. Div. kunstenaars, sieraden, schilderijen, objecten. Galerie Kesk-Art Noard 5, T 06-30590478, open vr-zo 13-18, mei-okt wo-vr 13-18, za/zo 11-18. Galerie Ada Stel Súd 32, T 0515-579193, open do-za 13-17 en op afspr. Galerie De Vereeniging Sud 13, T 06-28676254, open vr-zo 13.30-17. Drenthe annen Atelier-galerie de Strubbel Schipborgerweg 5, T 0592-271974, open op afspr. Cees Drubbel, schilderijen. assen Adventskerk Lindelaan, open vrij 10-120, zo 10.30-12. T/m 18 jan Sjoukje Hoekstra-Tiesinga, schilderijen. B’art galerie/atelier, Vaart zz 93, T 0592-398093, open wo-vr 9-12, za/zo 13-17 en op afspr. Jan Ketelaar, Marc de Jong, Edzard Krol e.a. CBK Drenthe/kunstuitleen Assen Weiersstr. 1/f, T 088-0128000, open wo-vr 13-17, za 13-16. T/m 18 jan Nature Now. CBK Vanderveen Koopmansplein 16. open tijdens winkeltijden. T/m 5 jan Hopelijk blijkbaar, Peter Stut. Drents Museum Brink 1, T 0592-377773, open di-zo 11-17. T/m 27 jan Screech, through thick and thin, Simon Schrikker, schilderijen. T/m 9 juni De Sovjet Mythe, socialistisch realisme 1932-1960. KunstSalon Assen Vaart nz 6, open vr-zo 13-17. T/m 6 jan Drewes de Wit, Arie de Groot, div. techn. Kunstruimte Rudy Lanjouw Portugallaan 60, T 06-21863399, open 1e za/zo vd mnd 12-17 en op afspr. balloo Galerie Drentsche Aa Balloo 27, T 0592-241214, open vr/za 13-17 en op afspr. boschoord Jean le Noble Schoollaan 2, T 0561-421261, open vr-zo 14-17 en op afspr. Non-figuratieve schilderijen. Soms gastexposanten. buinerveen Galerie atelier 41 Zuiderstr. 41, T 0599-212673, open 1e vr-zo vd mnd 10-12.30 en op afspr. Cor Sonke, schilderijen. buinen Atelier 2xCopier Molenstr. 22, T 0599-638737, dagl welkom. Henk Copier en Anneke Copier-Vlaar, schilderijen, beelden. coevorden Coevorder Kunst Collectief expositieruimte, Sallandsestr. 5, T 0625503692, open vr/za, koopzo 13-17. Wisselende exposities. Velt & Vecht Waterschapsgebouw, Burg. Feithsingel 2, open ma-vr 8-16.30. 14 jan t/m 27 juni Familie Van Zeeland, div. techn. diever Atelier Jenny Nes Broekemastr. 21, T 0521-593255, open vr-za, 1e, 3e zo vd mnd 13-16 en op afspr. Schilderijen. dwingeloo Atelier/galerie Aan de Vaart Dieversluis 2f, T 0521-593403, 0646276038, open 1e, 3e vr, zo vd mnd 13-17 en op afspr. Levien Drost (glasobjecten) en gastexposanten. Kunstbureau ARTeria Dwingelderwijk 37, open vr/za 12-17 en op afspr. kunstkrant januari/februari 2013 pagina 35 expositieagenda Keramiek- & grafiekatelier Elysia Verhoeven en Siemen Dijkstra, Lheeweg 10b, T 0521-597636/597146, open di-zo 13-17 en op afspr. eelde Museum De Buitenplaats Hoofdweg 76, tel. 050-3095818, open di-zo 11-17. T/m 17 feb Kopstukken, Siegfried Woldhek, Eveline van Duyl. elim Galerie Afterdaan Carstensdijk 148, T 0528-352634/06-10545755, open za/zo 13-17 en op afspr. elp Galerie Roy Greve Hoofdstraat 32, T 0593-380008, open op afspr. Portret-beelden. emmen CBK De Fabriek, Ermerweg 88b, T 0591-685820, open wo-zo 13-17. T/m 20 jan Duality - nonduality, Marthijn de Groot. Circus, Amateur Kunstenaars Emmen. 2 feb t/m 21 apr Werkplaats Emmen, 37 kunstenaars. CQ Kapelstr. 121, T 0591-613868, open di-vr 9-17. 10 jan t/m 28 feb Hedendaags Realisme, 6 leden Drents Schildergenootschap. Kunsthuis 1927 Dordsestr. 27, T 0591-618003, open ma-vr 9-17.30, do tot 20.30, za 9-17. O.a. Herman Brood, Anton Heyboer. Opera VII Waanderweg 134, T 0591-394447/06-41014971, vr/za 11-17. Maarten van Leuken. hoogeveen Museum De 5000 Morgen Hoofdstr. 9, T 0528-231530 open di-za 11-17, zo 13-17. CBK Kunstuitleen Bibliotheek, Willemskade 27, open okt t/m mrt, wo 11-13, do/vr, zo 14-16, za 13-15. hooghalen Galerie Wildevuur Zwiggelterweg 4, T 0593-592411, open vr-zo 12-18 en op afspr. T/m 11 nov Hans Musters. meppel CBK Kunstuitleen Grote Akkerstraat 10, T 0522-259165, open zo 14-17. Galerie/atelier Nies Nijland-Pol Zuideinde 52 T 0522-256575, open vr/za 13-17 en op afspr. Nies Nijland, keramiek, schilderijen. De Portretschilderij Kunst- en Cultuursalon, Woldstraat 52, T 0522270522, open do-za 13-17 en op afspr. Poortjes expositie, Martha Velthuis (keramiek), Marijke Booy (schilderijen). Kunsthuis Secretarie Hoofdstraat 22, T 0522–850644, open di-zo 13–17, do 10–17, vr 18-20. T/m 24 feb Artcetera, acht kunstenaars. Kunsthuis De Stijl Touwstraat 6, 06-30666682, open wo-vr 13.3017.30, za 11-17 en op afspr. nieuw amsterdam Galerie van Strien Vaart nz 176, T 0591-551630, open vr-zo 13-17. 3 feb t/m 24 mrt Sjoerdtje Hak, Ad Kempers, Olav Slingerland. nieuw annerveen Atelier De Kunst Stee Hunzeweg 42, T 0598-468199, open dagelijks 10-17. nieuw buinen Goedewaagen Keramisch museum, Glaslaan 29a, T 0599-616090, open ma-vr 10-16, za/zo 13-17. Silo del Arte Zuiderdiep 7, T 06-22922601, dagelijks welkom. Erik Zwezerijnen, schilderijen en Louisa van den Hof, glaskunst. nieuweroord Atelier & Gangerie Delibre Middenraai 41a, T 0528-373766, open za/zo 13-16 en op afspr. Delia Bremer, Marijn Scholte e.a. nieuw-roden Kunstpaviljoen Zevenhuisterweg 4b, T 050-5016383, open za/zo 13-17. nijlande Art-Melvy Gallery Nijlande 19, T 0592-243294, open op afspr. Yvonne Visser (beelden) e.a. Beeldentuin. noord-sleen Galerie Geert W Zweelooërstr. 1, T 0591-361778, open wo-zo 13.30-17. norg Hilde van der Heide Kunstwerkplaats Oldehof, Eenerstr. 64, T 0592613125, open op afspr. Beelden, schilderijen. Galerie Het Witte Huis Langeloërweg 12, do-zo 13-17. NieuwhofArt Zwarte Water 8, T 0592-613197, open op afspr. Keramiek, brons, schilderijen. oosterhesselen Atelier Fontein Geubel 13, T 0524-582441, open dagl 11-16. Ben Fontein (aquarellen), Geertje Biessen (schilderijen). Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van maart/april uiterlijk 10 februari naar het volgende adres: KunstKrant Noordoost-Nederland, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar kunstkrant@live.nl Kunstroutes Drenthe zuidwolde Atelier Bazuinerveld Bazuinerweg 6, T 0528-353300, open za/zo 10-16 en op afspr. Gerrit Jan Makaske. Atelierroute Aa en Hunze Za/zo 26/27 jan, 11-17. Atelierroute langs 20 kunstenaars. Info: www.stichtingbeeldendkunstenaarsaaenhunze.nl Overijssel orvelte Hot Marks Glasblazerij, Flintenweg 8-10, T 0593-322606, open za/zo 12-17. Mark Lolock, Emma-Louise Kirkham, glas. Porselein achter Turf Melkwegje 2b, open di-zo 11-16. Dieneke Boektje, beschilderd porselein. Schenkerij Museum Antiek Schoolstraat 1a, T 0593-322525. Stillevens en trompe-l’oeils van Henk Renting. paterswolde Galerie Aanblick Fletcher Familiehotel, Groningerweg, T 0505340485, dagl 8-22. Galerie Lemferdinge Lemferdingelaan 2, T 050-3091377, open za/zo 12-17. 5 jan t/m 3 mrt Geïnspireerd door verre landen, Ben Aalbers, Noortje Meijerink e.a. rolde Collectie Harms Rolde Hoofdstraat 38, T 0592-242521, open za 13-17 en op afspr. Realistische schilderkunst 20ste eeuw tot heden. almelo Alberts kunstuitleen en galerie Grotestr. 117, T 0546-454721, open di-za 12-17.30. Groeneveld galerie en skulpturenpark, Groeneveldsweg 8, T 0546818111, open wo-zo 12-17. Schilderijen, glas, keramiek, beelden. Stichting Indigo Kunsthal Hof 88, Hofkamerstraat, Elisabethhof 6, open di-zo 13.30-17. Lads kunst + exposities Molenstr. 23, T 0546-459490, open wo-vr 10-17.30, do 10-21, za 11-17. Keramiekcentrum Westerdok Trompstr. 2, open wo 11-13, za, 1e zo vd mnd 13-16. bathmen Oog en Blik galerie en beeldentuin, Braakmanssteeg 10, T 0570543030, open zo 13-17 en op afspr. Gemma Vermeulen, beelden. beuningen Het Dinkelwerk Denekamperstraat 49, T 0541-355955, open di-vr 10-17, za 10-16, zo 13-17. Kunstenares Karin Veldhuis, edelsmid Patricia de Jonge, Rikie Braakhuis (Tiffany, glas). enschede Galerie Beeld & Aambeeld Walstraat 13, T 053-4300357, open wo-za 10-17, do 10-21. 26 jan t/m 6 mrt Ina Wolters (schilderijen), Anemone Tontsch (sieraden). Concordia Expositie 21rozendaal, Het Rozendaal 21, T 053-4300999, open do-zo 11-17 en op afspr. T/m 20 mei Trace, Maze de Boer. Concordia Expositie Langestraat 56, T 053-4300999, open ma-vr 10-18, za 10-16. T/m 9 mrt Moeders & vaders. Dynamo Expo HB Blijdensteinlaan 85, T 053-4786042, open wo-vr 13-17 en op afspr. Louk’s atelier/galerie Walstr. 63, T 053-4332211, open di-za 10-17. Fotogalerie Objektief Walstr. 33, T 053-4322507, open wo-za 12.30-17. Oosterveld Het Oosterveld 20, open zo 13-17. T/m 28 feb Logees, Jet Broekstra. TETEM kunstruimte Stroinksbleekweg 16, T 053-2308791, open do-zo 11-17. T/m 6 jan Dutch old school kickboxing icons. T/m 27 jan K.O. anti-sportsbar. T/m 3 feb If the kids are united, Theo Ploeg. Rijksmuseum Twenthe Lasondersingel 129-131, T 053 4358675, open di-zo en feestdagen 11–17. T/m 27 jan Woest glas, Bernard Heesen. T/m 24 feb 25 jaren mediakunst AKI/ArtEZ), t/m 1 sept Rewind, De verbeelding van het verleden van Gerard de Lairesse tot Brad Pitt. Het ideaal als werkelijkheid. Landschappen uit het Mauritshuis en Rijksmuseum Twenthe. TwentseWelle Rozendaal 11, open di-zo 11-17. T/m 20 mei 1-1, elf idolen van Jan Mulder. blokzijl Galerie Kunst & Kleur Bierkade 9, open di-za 10-18, zo 12-17. Collectief van schilders, keramisten en sieradenontwerpers. Atelier Maria Mosselman Brouwerstr. 7/9, T 0521-515605/0650488003, open do-za 10-17. Schilderijen, beelden, mode. giethoorn Galerie Duine-Rhee Molenweg 36, T 0521-360210, open zo 14-17 en op afspr. T/m 22 jan Henk Lassche, schilderijen. 26 jan t/m 19 apr Van alle tijden (Kees Blokland), Femke Hajonides, Kurt Löb, illustraties. Galerie De Groote Noord Beulakerweg 16, T 0521-360190/0651158840, open op afspr. Ben Rikken, Pieter Knorr e.a. Rhoda Kunst en Keramiek Binnenpad 41, T 0521-362040, open mazo 10-18 en op afspr. G.J. Veenstra, R. Meilof e.a. ruinen Atelier Femke Anne Meppelerweg 36, T 06-14348108, open dagl (indien aanw.) en op afspr. Femke Anne Kaldenberg, schilderijen. Galerie/atelier Benderse Benderse 15, T 0522–472569, open indien aanw. en op afspr. Hendrik Oomen (schilderijen), Ineke Oomen (glas in lood). borne Bornse Synagoge Ennekerdijk 17, open tijdens exposities za/zo 1417. 13 jan t/m 17 feb Is that all there is?, Mirian Jacobs, schilderijen. Galerie Twee10 Stationsstr. 36, T 074-8513105, open zo 13-17, vr/ za op afspr. hardenberg Galerie IQ kunstuitleen De Mulderij 15, T 0523-270023, open di-vr 10-17, do 10-21, za 11-17. Theo Boeren, Herman Brood, George Heidweiler e.a., schilderijen, glas, keramiek, brons. KNSTSPR Wilhelminaplein 3a, T 0523-260013, open wo, za 14-17. schoonebeek Atelier de Salon ’t Rak 15, T 0524-531266, open indien aanw. en op afspr. O.a. Marjolijn van Ginkel, schilderijen. dalmsholte Heileuvers Schilderijenhuis Dalmsholterdijk 17, open ma-za 9-18. Iedere 2 mnd nieuwe expositie van schilderijen en grafiek. tynaarlo Gazendam Handelsweg 17, T 0592-544295, open di-vr 10-17, za 10-14. Niet Nieuw Design Transportweg 2, T 0592-545554, open di-vr 1018, za 11-17. T/m 8 jan Harry Tuinman, schilderijen, foto’s. Pronckgoedt Kunst en Antiek, Esweg 2, T 0592-541812, open za/zo 10–17 en op afspr. Schilderijen, Drentse schilders, antiek. dedemsvaart Atelier 3 6 4 Langewijk 364, T 0523-232782 / 06-44766803, open op afspr. Leonarda van Eijk, Joanne Eekman (schilderijen) Marie Louise Minke (beelden). heino/wijhe Museum de Fundatie kasteel Het Nijenhuis, ’t Nijenhuis 10, T 0572-388188, open di-zo 11-17. T/m 6 jan Hidden Series, Danielle Kwaaitaal. Ademloze ruimtelijkheid, Jan Hendrik Verstegen. T/m 17 mrt Gert Jan Kocken Podium Canadastraat 6, open di-vr 10-16, ma, za 10-13. roden Galerie Aan de Vaart Aan de Vaart 10a, T 5015441, open vr/za 1218. Elly Hardholt (schilderijen), Rob Gorter (meubels). Galerie Barth-Art Padkamp 21, open wo-vr 13-17, za 10-17. Tsjechisch glas en hedendaagse kunst. Koetshuis Mensingeweg 3, T 050-5013035, open do-zo 13-17. T/m 6 jan Kunstenaars K26 Tilburg. uffelte Jan Piet van den Berg en Fieke Takens Rijksweg 11, T 0521-351569, open op afspr. Beelden, textiel. Ook kunstruil. Atelier/galerie de Eshoeve Dorpsstraat 19, T 0521-351050, 1e, 3e za/zo vd mnd 13-17 en op afspr. Ellen de Jongh (schilderijen) e.a. vledder Ramart Vledder Oosterkamp 10, T 06-27086088, open 1e zo vd mnd. Herman Brood, Hugo Claus, Cremer e.a. Galerie-boetiek ’t Veurhuus Schapendrift 10, T 0521-381932, open vr/za vanaf 12 u. en op afspr. Annette Kiewiet-Huitink (beelden), sieraden, aardewerk, etc. Museums Vledder Brink 1, T 0521-383352, open apr t/m kerstvak. wo-zo 11-16. T/m 6 jan Annemiek de Haan, Jean le Noble. Beeldentuin: John Beemsterboer, Jan Piet vd Berg. T/m 8 jan Nieuwe collectie Pools glas. vledderveen Atelier Hans van Riessen Jan vd Veenweg 2, T 0521-381676, open dagl. Aardewerk. wapse Atelier Auke Rodrigo Ten Darperweg 82, T 0561-432710/0630284135, open okt-mrt wo/do, za 14-17 en op afspr. Schilderijen. wapserveen Atelier 133A Midden 133a, T 0521-341380, open do-za 13-17 en op afspr. Ineke van Tiel, schilderijen, etsen, objecten. yde Kunst B&V Norgerweg 153, T 0592-559332, open 12/13 jan, 2/3 feb 11-17 en op afspr. Diek Boerman en Hieke Veenstra. Galerie Brink 7 Brink 7, T 050-4061580, open zo-wo 13-17 en op afspr. zuidlaren Galerie Zuidlaren Middenstraat 7a, T 06-11072682, open op afspr. E.B. von Dülmen Krumpelmann, schilderijen, tekeningen. STICHTING BEELDEND KUNSTENAARS AA EN HUNZE ATELIERROUTE 2013 ZATERDAG 26 EN ZONDAG 27 JANUARI 11.00 – 17.00 uur www.stichtingbeeldendkunstenaarsaaenhunze.nl Deelnemers: Annen: Cees Drubbel, Schipborgerweg 5 • Nieuw Annerveen: Geert de Weerd, Hunzeweg 42 • Eext: Yvonne vd Weijer-Vlind, Gieterstraat 3; Nel Kamphuis, ’t Wit 6; Efraïm Milikowski, ’t Wit 6; Geke Hoogstins, Vijzelweg 2; Adalbert van Zanden, Keukenhof 2 • Gieten: Hans Hilbrands, Diet Tappel, Frits Selier , Jeltje Terlouw Spiekersteeg 1 (gemeentehuis) • Schoonloo: Wiel Franssen, Hoofdstraat 14, Gasselternijveen: Tedja Duyvesteijn, Hoofdstraat 58; Wilma van der Vliet, Dollard 14; Jolein Landeweer Plantsoenstraat 7 • Gasselte: Manuel Claasen, Etten Hiddingelaan 13; Andrijana Martinovic, Johan Hilbinglaan 14 • Rolde: Kees van Rijen, Nijlanderstraat 16 • Balloo: Cis Koetse, Balloo 27 • Nijlande: Yvonne Visser, Nijlande 19 • Gasselternijveen: Tedja Duyvesteijn, Hoofdstraat 58; Wilma van der Vliet, Dollard 14; Jolein Landeweer Plantsoenstraat 7 • Gasselte: Manuel Claasen, Etten Hiddingelaan 13; Andrijana Martinovic, Johan Hilbinglaan 14 • Rolde: Kees van Rijen, Nijlanderstraat 16 • Balloo: Cis Koetse, Balloo 27 • Nijlande: Yvonne Visser, Nijlande 19 delden Galeriet Piet Boon Zone Oost, Langestr. 46, T 074-2919600, open di-vr 11-17.30, za 11-17, zo 14-17. De Pook galerie & kunstuitleen, Noorderhagen 58a, T 074-3767065, open wo-vr 13-18, za 11-17, zo 13-17. T/m 27 jan Plamen Bibeschkov, schilderijen. De Witte Kamer Langestr. 47, T 074-2593555, open wo-vr 13-17.30, za 11-17, zo 13-17. den ham Expositiehuis Middendorpshuis, Grotestr. 4, T 0546-671864, open wo-za 14-16. de pol Expositie Beeldschoon Löhnislaan 4, T 0521-588679/06-30332868, open op afspr. Exclusief, kunst kopen op afspraak. deventer Etty Hillesum centrum Roggestr. 3, open wo, za/zo 13-16. Stichting Industrieel Erfgoed Deventer bij de zwarte Silo, open vr 13-21, za/zo 13-17. Werk van Der Wexel en Reinier Kranendonk. Galerie Koningshof Grote Overstr. 16-18, T 0570-672753, open ma, di, do-za 12-18. Galerie/atelier De Kunsten TG Gibsonstr. 19, 0570-615569, open vr-zo 13-17. Kunstenlab Laboratoriumplein 1, T 0570-611848, open di-zo 13-17. Loes & Reinier International Ceramics Korte Assenstraat 15, T 0570613004, open wo-vr 11-18, za 11-18. Galerie De Schoone Schijn Boxbergerweg 31, open do-za 10-16. SPAZIO spaziolospazio@gmail.com, T 06-13614348, open op afspr. Galerie Urbach Kleine Overstr. 51, open do 19-21, vr/za 13-17.30 en op afspr. diepenheim Galerie Àlafran Grotestr. 45, T 0547-351718, open wo-zo 12-17 en op afspr. Drawing Centre Kuimgaarden 1, open di-zo 11-17. Kunstvereniging Diepenheim Grotestr. 17, T 0547-352143, open di-zo 11-17. Galerie Visée Grotetr. 41, T 06-18653279, open vr-zo 13-17 en op afspr., jan gesloten. hengelo Passion for Stones beeldentuin, Reigerweg 40, T 074-2420170, open ma-za en op afspr. 10-17. Ties Mulder. Galerie en Kunstuitleen de Pook Deldenerstraat 77, T 074 2919759. Gallery Signaal Enschedesestraat 238, T 074-2470597, open zo van 14-17 en op afspr. holten Galerie/Atelier Henk Mulder Oranjestraat 29, T 06-53837281, za 13-17 en op afspr. Nagelhoutzaal Kulturhus, Smidsbelt 6, open ma-vr 10-17. Collectie Nagelhout. kalenberg Atelier/Galerie Marlène Kalenberg Noord 5, T 0561-477573, open op afspr. Keramiek van Montse Zurilla. Gastexposanten. kampen Galerie De Andere Tijd Voorstraat 46, T 038-3323674, open do-za 10-18. Galerie Atelier Geerstraat 26, T 038-3312811, open do-za 14-17. Jan Brokkelkamp, schilderijen, glas. Gemeentelijke expositieruimte IJsselkade 33, T 038-3317417, open di-za 11-17. ’t Huys der Kunsten Voorstraat 20, T 038-3337100, open za 14-17. Ikonenmuseum Buiten Nieuwstraat 2, T 038-3858483, open wo 13-17, do-za 10-17. Galerie IQ kunstuitleen Oudestraat 241, T 038-3318746, open do 10-18, vr 10-21, za 10-17. Antonio Poioumen, Herman Brood, Robert Whitaker e.a. Koornmarktspoort IJsselkade 1, T 038-3317361, open di-za 11-17. 19 jan t/m 17 mrt Robbie Cornelissen, Kim Habers e.a. Kunstkelder Rozhanitsa Oudestraat 137a, di-do 10-18, vr 10-21, za 10-17. Kunstuitleen Kunstgreep. Stedelijk Museum Kampen Oudestraat 133, T 038-3317361, di-za 10-17, zo 13-17. T/m 27 jan Bling Bling. 2 feb t/m 7 apr Robbie Cornelissen, tekeningen. lonneker Galerie Quinta Bies Dorpsstraat 90, open vr 11-17, zo 13-17. Galerie Karin Wijnand Dorpsstraat 113, open vr 11-17, zo 13-17. Gerard Galema Gega-art S Abstract expressionistisch beeldend werk “die zijn weerga niet kent” Gerard Galema Lytse Buorren 18 8842 LJ Welsrijp Tel: 051 73 41 405 www.gerardgalema.nl geranna@hetnet.nl gerard.galema@hotmail.com Atelierbezoek op afspraak pagina 36 kunstkrant januari/februari 2013 expositieagenda WEERSELO De Driehoek galerie & atelier, Lemselosestraat 6 T 0541-662626/ 662575, 06-23379642, open do-za 14-17 en op afspr. Irene Schildkamp en werk in stock. Kunstroutes Overijssel Kunstschatten Losser 2de zo vd mnd 13-17. 17 galerieën en ateliers in gemeente Losser. Info: galerie Erfje Kuiper, Kloppenstraat 42, Losser en www.kunstschattenlosser.nl WEtERiNG Atelier Daniëlle Broekhuizen-Mazzola Wetering-oost 56, T 0521371388, open juni t/m aug zo 13-17. Hele jaar op afspr. WiERDEN Galerie tolg’Art Tolgaarde 6-8, T 0546-657589, open do 13-17.30, vr 13-20.30, za 10-16, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. 3 jan t/m 9 feb Van A tot Z… een feest der herkenning! Jan Aanstoot, Ellen Kroeze e.a. 14 feb t/m 23 mrt Almelo komt opnieuw… de brug over! Ineke Hofste, Carla Stamsnijder (schilderijen), Elly van Gent (beelden). Drokje petit galerie atelier, Kupersweg 2x, T 0546-657589, open 10-22 (even bellen). Atelierroute Vechtdal Mei t/m aug laatste wknd vd mnd 11-17. Info: www. vechtdalkunst.nl Natuurgebied De Weerribben Route met twaalf kunstwerken. Info: Bezoekerscentrum De Weerribben, Ossenzijl. Kunststappen 1e zo vd mnd 13-17. Galeries en ateliers in Almelo en Wierden. Info: www.kunststappen.nl LOSSER Galerie Artisto Martinusplein 14, open do-za 13.30-16. Galerie Heininkshoes Martinusplein 4, T 053-5360624, open di/wo 9-12, do/vr 9-17. Galerie Erfje Kuiper Kloppenstraat 42, T 053-5385995, open do-zo 12-17 en op afspr. Jan Kuiper, bronzen beelden, Anneke Kuiper, quilts. T/m 1 feb Back to the future. Galerie ‘t Nien-End Sportlaan 46, T 053-5382589, open do, za/zo 14-17 en op afspr. NiEUWLEUSEN Galerie Korpershoek Oosterveen 27, T 06-41150897, vr-zo 13-17. NiJVERDAL Huis voor Cultuur en Bestuur Willem-Alexanderstr. 7, open ma-vr 9-12, ’s middags op afspr. 13-17. T/m 22 feb Bewegen en Landen, Viorica Cernica. Galerie Sous-terre Van den Bergsweg 3, T 0548-616838, open ma 13-17, di-za 10-17. De Wilhelminaborgh Wilhelminadwarsweg 3, T 0548-621682, open op afspr. Jan Schiermeier, schilderijen, consensisme-stijl. OMMEN Galerie Aly Schutte en galerie Eric Schutte Dalmsholterweg 6, T 0529-456361/455762, open di 13-17, vr/za 10-17 en op afspr. Aly Schutte, Anne Christie Warner-Schutte, Eric Schutte, schilderijen. 21 t/m 23 feb do-za 10-17 voorjaarsexpositie. OOtMARSUM Chez-Moi Ton Schulten Galerie International, Marktstraat 4-6/Gasthuisstraat 3-6, T 0541-291760, open wo-vr 14–17, za 11-17, zo 13-17. Ton Schulten en gastexposanten. Galerie Collect-art Gasthuisstraat 8, T 06-53677925, open do-zo 13-17 en op afspr. Galerie atelier Lambert Keerweer 3, T 06-53972589, open do/vr 13-17, za/zo 12-17. Lucebert, Wolvecamp, Appel, Corneille e.a. Galerie Bianca Leusink Grotestraat 26, open di-zo 13-17. Schilderijen Bianca Leusink. Annemiek Punt galerie/glasatelier, Kloosterstraat 5, T 0541-293245, open wo-vr 13.30-17, za 11-17 en op afspr. Museum ton Schulten Kerkplein 16-17, T 0541-291763, open wo-zo 14-17, za 11-17. tarpan Art Markt 7, open wo-vr 13-17, za 11-17, zo 12-17. O.a. Wil Willemsen, Hendrik van Veenendaal, Ad Arma en Ad Verstijnen. RAALtE Dorie Haarman The Art Company, De Waag 11, T 0572-363009, open di-vr 9.30-17.30, za 9.30-16.30. Schilderijen, keramiek, glas van o.a. Johanna Walters, Dario Bosa, Bertazoli e.a. Kunstuitleen-inlijstatelier. StAPHORSt Galerie Hein Elferink Kastanjelaan 5, T 0522-242414, open do 14-18, vr/za 10-18, 2de zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 13 jan Henriëtte van ’t Hoog, Gracia Khouw e.a. 17 jan t/m 23 feb Arjan Janssen, Dorothee Rocke. StEENWiJK Galerie Bruelle Komputsingel 5, T 0521-344533, open vr/za 10-17, 3e zo van de mnd 13-17. instituut collectie Hildo Krop Gasthuislaan 2, T 0512-53862, open zo, ma-do 11-16. Stadsmuseum Markt 64, T0521-511704, open di-vr 10-12, 13-17, za 13-17. Galerie Steenwijk Nicolaas ter Maethstraat 2, T 0521-5512486, open ma-vr 13.30-17, do 19-20.30, za 10-12.30. iJHORSt De Galerij Kerkweg 12, T 0522-441367, open vr-zo 14-18 en na afspr. ZWOLLE Galerie Delfi Form Praubstraat 4, T 038-4226835, do/vr 10.30-17.30, za 13-17 en op afspr. Galerie in Beeld Koestraat 13, T 06-52677090, open zo 14-17 en op afspr. T/m 24 feb Ulla Bosman (beelden), Monique Wolbert (schilderijen). Galerie iQ kunstuitleen Marsweg 42, T 038-4605656 open ma-vr 10-17, za 11-17. Meer dan 1000 kunstwerken. Theo Koster, Herman Brood, Peter Meijer e.a. Kunstuitleen Zwolle Voorstraat 31, T 038-4216118, open di-za 11-17, do 11-21. T/m 15 jan Poëzie in porselein, Marja Hooft. Grond tot verleiding, Inge Venderbosch, keramiek. 8 jan t/m 28 feb Inflow, Karen Gillis, sieraden. Galerie Het Langhuis Goudstraat 8, T 038-4215268, open do-zo 13.30-17. Galerie Lang Licht Spoelstraat 28, T 038-4549786, open vr/za 12-16 en op afspr. Annette vd Vegte, Theo Jaasma, Michiel Galama e.a. Stedelijk Museum Melkmarkt 41, T 038-4214650, open di-zo 11-17. T/m 24 feb Gnaffel, theaterpoppen. T/m 5 mei Pronken, Les Deux Garçons, Ineke Otte, Marianne van Heeswijk. Het Vrouwenhuis Voorstraat 46, T 038-4224823, open alleen voor groepen, alleen op afspr. Zes penseelprinsessen, Aleijda Wolfsen, Aleida Greve e.a. Galerie de Zwolse School Rhijnvis Feithlaan 54, open zo 13-17. Flevoland ALMERE Galerie ARtnivo Amersfoortweg 46, T 06-44888551, open ma-za 12-18, eerst bellen. Corrosia! Expo Markt 5, T 036-5215929, open di-za 12-17. D.O. Gallery Marktmeesterstr. 18, T 036-5247839, open wo-vr 10-18. Het Kunsthuis New Yorkweg 39, T 036-5329182, winkeltijden. Museum De Paviljoens Odeonstr. 3, T 036-5450400, open 12-17. T/m 30 juni It’s an ongoing proces, Will Holder, Alon Levin e.a. BANt Bantsiliek za/zo 19/20 jan, 11-17. 4e Flevolandse Kunstbeurs. Atelier De Schriekhorst Burchtweg 3, T 0527-261818, open di en op afspr. Tineke Smit, schilderijen, glas. DRONtEN Galerie kunstuitleen Aan de Amstel Amstel 44, T 0321-325501, open do-za 10-17. Alligt De Vliet 8, T 0321-337838, open tijdens kantooruren. Permanent KIKO. Keramiek en foto’s. Atelier Gré Dubbeldam Het Rijpaard 19, T 0321-313661, open op afspr. Emaille wandobjecten. Bibliotheek De Meerpaal De Rede 80-82. Wisselende exposities van wand- en ruimtelijk werk. EMMELOORD Galerie KiK Bedrijfsweg 20, T 06-27523759, open do-za 13.30-17.30, vr 19-21 en op afspr. Style Color Galerie shop, Lange Nering 13. T/m 13 jan Atalanta Kunstgroep, Hilly Blinksma, Carin Staal e.a. ESPEL Galerie de Paardenstal Noordermiddenweg 2-1, T 0527-612654, open do-za, 1e, 3e, 5e zo vd mnd 13.30-17. 24 jan t/m 1 par Verstilde kracht, Pauline Bakker (schilderijen), Lei Hannen (keramiek). Kunstroutes Flevoland Kunst Route Lelystad Ltste zo vd mnd 14-17. Open ateliers kunst en kunstnijverheid. Info: www.kunstroutelelystad.com Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van maart/april uiterlijk 10 februari naar het volgende adres: KunstKrant Noordoost-Nederland, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar kunstkrant@live.nl LELyStAD Atelier 05 Karveel 5505, T 0320-245108, open mei t/m sept ltste zo vd mnd 12-17, hele jaar op afspr. Martine Bakker, schilderijen. Bos Fine Art Buitenplaats 131, T 0320-244826, open zo 14-17 en op afspr. Go4art Hollandse Hout 296, T 0320-228899, open di-do, 1e zo vd mnd 14-17. Angèle Hoegee, Marius Meulenberg, Roland Meijer, beeldentuin. Nieuwland Erfgoedcentrum Oostvaardersdijk 1-13, open di-vr 11-17, za/zo 11.30-17. NAGELE Museum Nagele Ring 23, T 0527-653077, open do-zo 13-17. T/m 27 jan Een glimlach in de polder, Geertruida Krake, Willem Hoogeveen, schilderijen, beelden. SCHOKLAND Museum Schokland Middelbuurt 3, T 0527-251396, open vr-zo 11-17. ZEEWOLDE Atelier Nestor Krachtenveld 52, T 036-5225229, open di-vr 9-12, za12-15. Kathelijne Hes, Ineke te Kaate, Wilhelmien Nijboer e.a. Gelderland ALMEN Galerie De blauwe deur Bakkersteeg 2, T 0575-433447, open wo 10-17, do/vr (eind mrt-1 nov) 14-17, 1e za/zo vd mnd 12-17. T/m 6 jan Geert de Groot (foto’s), bronscursisten Józef Polewka. APELDOORN Coda Museum Vosselmanstr. 299, T 055-5268400, open di-vr 1017.30, do-koopavond, za 10-17, zo 13-17. T/m 13 jan Zilver en Goud, Anneke Schat, Cees Post. T/m 24 mrt Un peu de terre sur lep au, keramische sieraden. ARNHEM Galerie in de Kerkstraat Kerkstr. 8, T 026-4429502, open do 1419.30, vr/za 12-17, 1e zo vd mnd 13-16. Historisch Museum Arnhem Bovenbeekstr. 21, T 026-3775300, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. Museum Moderne Kunst Arnhem Utrechtseweg 87, T 026-3775300, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 27 jan Regressive, Erwin Olaf. New nomads, New traditional jewelry. T/m 17 feb Neorealisme in Nederland. 2 feb t/m 31 mrt Scarves and bags, Klaartje Martens. T/m 21 apr Disorient, Fiona Tan. SMAX. Galerie Plaatsmaken Emmastr. 73, open wo-vr, zo 12-17. Galerie De Vijf Eiken Parkstr. 45, T 026-3511004, open 1e zo vd mnd, 12.30-17 en op afspr. Wanrooij Gallery Zwanenstr. 6, T 026-4436068, open do-za 11-17 en op afspr. BARCHEM Woodbrookershuis Woodbrookersweg 1, T 0573-441734, open ma-vr 9-17. Marijke Sondorp, tekeningen. BERG EN DAL Afrika Museum Postweg 6, T 024-6847272, open ma-vr 10-17, za/ zo 11-17. BREEDENBROEK Galerie 21 Terborgseweg 21, open vr-zo 13.30-17.30. DOESBURG Galerie 8’r Paardenmarkt 8, T 0313-479083, open 1e zo vd mnd en op afspr. Marga Bles, beelden, Ad van de Brink, schilderijen. Lalique Museum Gasthuisstr. 1, T 0313-471410, open wo-vr 14-17, 1e zo vd mnd 12.30-17 en op afspr. Galerie P&E Art & tax Meipoortstr. 16, T 0313-472144, open wo-za 12-17, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. De Swarte Ram Ooipoortstr. 60, T 0313-476239, open za/zo 12-17 en op afspr. DOEtiNCHEM Galerie Evie J.G. Heuthorststr. 45, T 0314-362688, open ma-vr 10-17. Het Web Galerie Kunstcentrum, De Veentjes 35, T 0314-362996, open vr-zo 14-17, za 11-17, koopzo 12-17. DOORWERtH Museum Veluwezoom Kasteel Doorwerth, Fonteinallee 2, open di-zo 11-17. T/m 17 feb EuroArt: Kijken, zien en verbeelden, actuele kunst uit Dachau, Tervuren, gemeente Renkum. EDE Historisch Museum Ede Museumplein 7, open di-za 13.30-17, zo 13.30-16. Gratis kunstboek Mokum 40! Stuur een email naar post@roesd.nl met uw naam en adresgegevens o.v.v. ‘kunstkrant’. Behoort u tot de eerste 12 inzenders dan ontvangt u geheel gratis het kunstboek ‘Mokum 40’ met werk van 34 kunstenaars. • • • Expostie en verkoop Kunstuitleen Kleine beeldentuin Open: elke 1e zondag van de maand en op afspraak. NU: UITVERKOOP VAN DEEL VAN DE COLLECTIE “met heel hoge kortingen” wo, do, vr 10 - 17.30 uur zaterdag 10 - 17 uur De Holm 34, 9356 VB Tolbert 0594-549707 post@roesd.nl • www.roesd.nl In januari en februari expositie van werk van Zhongnai www.ramart.nl Oosterkamp 10, Vledder EEFDE Artterre salon d’art, Reeverdijk 4, T 06-51116548, open zo 12-17, vr/ za op afspr. 13 jan t/m 3 mrt Nick Seijkens, Hans Pruijn e.a. ELBURG Museum Elburg Jufferstr. 6-8, open di-za 11-17. T/m 16 mrt In gesprek, reacties op collectiestukken. Galerie Withaar Beekstr. 11, T 0525-682698, open wo-za 13.3016.30. Reint en Rian Withaar, schilderijen. EPE De Aventurijn Polweg 2, T 0578-610535, do-za, 2e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Kunsthuis KEK Beekstr. 5, open vr, zo 14-17, za 11-17. HAttEM Anton Pieck Museum / Voerman Museum Achterstr. 46-48, T 0384442897, open di-za 10-17. T/m 1 mei De bijzondere wereld van Thé Tjong-Khing. Galerie de Rode Jas Kruisstr. 15, T 038-4449999, open do-za 13.3017. De Schoppert beeldentuin, Groenweg 18, T 038-4441294, open wo 10-16 en voor groepen op afspr. HEERDE De Queeste galerie en Beeldentuin, Koerbergseweg 6, T 0620881914, open vr 19-21, za/zo 14-17. 26 jan t/m 17 mrt Vejdi Rashidov, div. techn. Het Veen landgoed, Veenweg 12, open wo-zo 13-18, beeldenpark. HEUMEN Marishuis ateliermuseum Jac Maris (1900-1996), Looistraat 57, T 024-3580151, open wo 14-17, za/zo 13-17. LAAG-KEPPEL Galerie 1880 Hummeloseweg 4a, T 0314-382208, open do-zo 13-17 en op afspr. Brood, Heijboer, Corneille e.a. Espace Enny Dorpsstr. 14, T 0314-381808, open do-za 11-17 en op afspr. De Kunstkamer Dorpssstr. 23, T 0314-381025, open 1ste zo vd mnd 12-17 en op afspr. Herman van den Broek. Galerie de Waker Dorpsstr. 9, T 0314-380507, open do-zo 13.3017.30 en op afspr. Regelmatig wisselende collecties. LOCHEM Galerie Air Kijksteeg 9, T 0573-252396, open za/zo 13-17 en op afspr. Kunsthandel De Drieluik Achterstr. 6, T 0573-256656, wo-za 11-18, zo 12-18. LOENEN Arthuus Eerbeeksewg 13a, T 055-5050623/06-51447588, open vr-zo 11-17 en op afspr. Wisselende exposities. NEEDE Galerie de Berendjeshoek Oudestr. 53, T 06-53397046, open za 13-16.30 en op afspr. Hasto, Jacob Kanier, Elke Paleit e.a. Galerie Needien Bremstr. 34, T 0545-292465, vr-zo 14-17. NiJKERK Museum Oud Nijkerk Holkerstr. 6, open wo, vr 13.30-16.30, za 10-16. Galerie Polhus Spoorstr. 1a, T 033-2456986, open vr-zo 13.30-17. NiJMEGEN Architectuurcentrum Nijmegen Ridderstr. 27, T 024-3244382, open wo-zo13-17, 1e do vd mnd 19-21u. Galerie de Natris Van Dulckenstr. 20, T 024-3234689, open zo 13-17. Novio Arte Kunstuitleen, Tooropstr. 29. Galerie Stills Voorstadslaan 68, T 024-6416350, open do-zo 12-17. Museum het Valkhof Kelfkensbos 59, T 024-3608805, open di-vr 10-17 en za/zo 11-17. T/m 6 jan Art in Europa, pop art, Richter, Tinguely e.a. Galerie Wit Licht Grotestr. 48, T 06-44943517, open do 14-20, vr 12-18, za/zo 12-17. OOStERBEEK Kunstgalerij Albricht Utrechtseweg 107, T 026-3611876, open wo-za 11-17 en op afspr. OttERLO Kröller-Müller Museum Houtkampweg 6, T 0318-591241, open di-zo 10-17, beeldentuin tot 16.30. T/m 20 jan Dieren in de Nederlandse beeldhouwkunst. T/m 1 apr Vincent is back I. T/m 7 apr De rijkdom van Arte Povera. Nederlands tegelmuseum Eikenzoom 12, T 0318-591519, open di-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 3 mrt Out of the blue, Margot Berkman. PUttEN Kunstkelder Brinkstr., achterzijde gemeentehuis, open di, do/vr 14-16.40, wo, za 10-12.30. T/m 4 jan Tera Dijkhuizen (schilderijen), beeldhouwgroep De Stenerij. 1 feb t/m 2 mrt Ineke Kiesling, Wies Verploegh (schilderijen), Piet Gille (beelden). kunstkrant januari/februari 2013 pagina 37 expositieagenda Kunstroutes Gelderland Kunst in Beeld Zutphen 1e zo vd mnd. 9 galeries en musea in en rond Zutphen. Info: www.kunstinbeeld.com Een rondje kunst Zutphen 1e zo vd mnd, 12-17. 11 open ateliers. ruurlo Galerie M22738 Domineesteeg 16, open vr-zo 13.30-17. stroe Galerie In de oude school Stroeërschoolweg 6, T 0342-442527, open wo, vr/za, 1e, 3e zo vd mnd 13.30-17. velp Art Gallery O-68 Oranjestr. 68, 026-3639222, open di-vr 14-17. T/m 6 jan Jan Pater (beelden), Salvador Dali (grafiek). 20 jan t/m 17 feb Corneille, Mar. Klas Vijf Oranjestr. 36d, T 026-4458575, do-za 12-17, zo 13-17. vorden Galerie A-quadraat Mosselseweg 12a, 0575-556456/06-54397579, open vr-zo 13-17 en op afspr. Galerie De Burgerij Zutphenseweg 11, T 06-51112390, open vr-zo 13-17. Galerie Agnes Raben Nieuwstad 20, T 0575-551647, open do-ma 11-17 en op afspr. T/m 20 jan Hidden Traces, Frans Drummen, Anne Semler e.a. div. techn. Maria Hees, tassen. wageningen Het Depot Generaal Foulkesweg 64, T 0317-424420, open do-zo 11-17. Galerie Wit Hamelakkerlaan 38, T 0317-410930/06-21712810, open do-zo 13.30-17.30. warnsveld Galerie JansenKooy Lage Lochemseweg 7, T 0575-431481, open do-za, 1e zo vd mnd 12-17.30 en op afspr. winterswijk Galerie Help u zelven Wilhelminastr. 9, T 0543-531784, open wo-za, 1e zo vd mnd 12-17. Tricot Winterswijk Tricot 11, T 0543-532616, wo-zo 12-17. zevenaar Galerie Meander Arnhemseweg 4, T 0316-331855, open do-zo 1317.30, behalve 1e zo vd mnd, en op afspr. zutphen Galerie De andere Kant Marspoortstr. 16, 0575-476996, open wo-za 11-17, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. Grafisch Museum Kerkhof 16, T0575-542329, open wo-za 13-16.30. Galerie iZarte Laarstr. 47, T 0575-549370/06-13802505, open wo 12-18, do/vr 10-18, za 10-17, 1e, ltste zo vd mnd 12-17 en op afspr. Kunstuitleen Zutphen Lokenstr. 6-8, 0575-540814, open vr/za 13-17. Galerie Bozana Milic Nieuwstad 66, T 0575-476996, open do-za, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. T/m 2 feb Wim Izaks. Museum Henriette Polak Zaadmarkt 88, T 0575-516878, open di-zo 11-17. Stedelijk Museum Rozengracht 3, T 0575-516878, open di-zo 11-17. T/m 3 feb Wild & dromerig, Jan Mensinga (1924-1998). T/m 7 apr Feestelijk zilver. Utrecht amersfoort Museum Flehite Westsingel 50, T 033-2471100, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 24 feb Tobeen, eigenzinnig kubist, poëtisch realist. Galerie IQ Havik 37a, T 033-4450595, open wo-za 11-17. KAdE Smallepad 3, T 033-4225030. T/m 6 jan Topstukken Amerikaanse en Europese fotografen. 19 jan t/m 31 mrt Space Drawings, Marije Vermeulen, Sui Jianguo e.a. Mondriaanhuis Kortegracht 11, T 033-4600170, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 27 jan Traditie en toeval, Ronald de Bloeme, Olaf Holzapfel, Jan vd Pavert. Bang voor rood, geel en blauw? Bart vd Leck, Piet Mondriaan. breukelen Galerie Peter Leen Herenstr. 25, T 06-51707729, open do t/m zo 13-17 en op afspr. langbroek Art Options Amerongerwetering 13, T 0343-592322, open mei t/m okt za/zo 13.30-17 en hele jaar op afspr. Galerie Laimböck Doornseweg 10, T 0343-561699, open zo 13-18 en op afspr. utrecht Bak Lange Nieuwstr. 4, open wo-za 12-17, zo 13-17. Bos Fine Art kantoor Eelman Nienhuys Makelaars, Nachtegaalstraat 3, T 06-16484645, open za/koopzo 14-17 en na afspr.; bezichtigen tijdens kantoortijden. Catharijneconvent Lange Nieuwstr. 38, T 030-2313835, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 24 feb Ontsnapt aan de Beeldenstorm, middeleeuwse beeldhouwkunst. Centraal museum Agnietenstr. 3, T 030-2362362, open di-zo 11-17. T/m 10 mrt Blue Jeans: 250 jaar spijkergoed. T/m 1 sept 2015 Dit is het Centraal Museum, Van Scorel, Van Doesburg, Koch, Rietveld e.a. Flatland Gallery Lange Nieuwstr. 7 T 030-2315181, open wo-za 13-17. Kunst/werk lijsten Wittevrouwenstr 34, T 030-2322939, open di-vr 10-17.30, za 10-16. Kunsthandel Meijer Domplein 1, T 030-2332503, open do/vr 12-18, za 11-17. Morren galleries Oudegracht 338-340, T 030-2317752, open wo-za 11-17, zo 12-17. Morren galleries Burg. Reigerstr. 2a, T 030-2381867, open wo-za 11-17, zo 12-17. Museum voor hedendaagse Aboriginal Kunst Oudegracht 176, T 030-2380100, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m Storytellers. Galerie Wed Wed 2, T 030-2145195, open do/vr 12-17.30, za 11-17. soest Galerie de Ploegh Pimpelmees 3, T 035-6090411, open wo-vr 11-17, za 11-16. T/m 23 feb Grafiekmanifestatie de Ploegh. wijk bij duurstede Galerie Ahrens Oeverstr. 25, T 0343-572406, open za/zo 13-17 en op afspr. Galerie Article Oeverstr. 17, T 0343-573534, open za, 1e, 3e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Galerie De Bekoring Oeverstr. 21, T 0344-682607, open do-za 11-17, zo 13-17. Galerie Elfring Art Oeverstr. 9, T 06-125-17258, open za/zo 13.30-17. Jonkergouw galerie Wilhelminastr. 2a, T 0343-481144, open 1e, 3e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Kunst aan de Lek Lekdijk-Oost 19, T 0343-591390, open 1e, 3e wknd vd mnd, 13-17 en op afspr. Ook beeldentuin. Kunst&Schip tjalk Vrouw Aaltje, Stadshaven, T 06-13714430. Galerie Betsy Liepertz Oeverstr. 8, T 0343-575740, open za/zo 12.30-730 en op afspr. T/m 6 jan Victoria de Haas, Toos Vos, Ad vd Brink. Galerie Mignon Peperstr. 52a, T 06-44671389, open za/zo 13.3017.30. Hermanus, Rian van Nieuwkerk e.a. Galerie De Realiteit Kostverlorenpad 1b, T 06-54993994, open vr/ za, 1e zo vd mnd en op afspr. Reinaerde Atelier ’t Rondeel Outsider art gallery en kunstuitleen, Kokkestraatje 35/39, T 0343-591343, open ma-vr 10-16, 1e zo vd mnd 13-17. Noord-Holland aalsmeer Sous-Terre Kudelstaartseweg 1, T 0297-364400, open za/zo 13-17 en op afspr. alkmaar Biss Art Geesterweg 2, T 072-5405033, open op afspr. Alechinsky, Brood, Tapiès e.a. Grafisch Atelier Doelenstr. 23, T 072-5128075, open ma-vr 10-18. 7 t/m 23 jan Jan Hollenberg, grafiek. Op Art Museum Pettemerstr. 12, open dagl. 10-18. Optische kunst. Galerie ’t Landwijff Kapelsteeg 4, T 06-54791412, open do-za 12.3017. Permanent materieschilder Ger Supheert. 17 jan t/m 9 mrt Leda Rules, Lena Lafaki. Sluistuinen Oude Heldersweg 85b, open di-za 10-17. Stedelijk Museum Canadaplein 1, T 072-5489789, open di-zo 10-17. Permanent: De Gouden eeuw van Alkmaar, Saenredam, Van Honthorst, Van Oostsanen e.a. amstelveen Cobra Museum Sandbergplein 1, T 020-5475050, open di-zo 11-17. T/m 6 jan Svavar Gudnason. T/m 13 jan Bram Bogart e.a. Museum Jan van der Togt Dorpsstr. 50, T 020-6415754, open wo-vr 11-17, za/zo 13-17. T/m 13 jan Hans Kanters, Leo Schatz. amsterdam Gallery238 Brouwersgracht 238, T 06 14355222, open do-zo 12.3017.30. Lita Cabellut, Zhuang Hong Yi, Cole Morgan e.a. Galerie 244 Pieter Calandlaan 244a, open di-za 11-17. Akinci Lijnbaansgracht 317, T 020-6380480, open di-za 13-18. Amphora Art Vinkenstr. 71, T 020-4284174, open do-za 12-17. Greet Weitenberg, keramiek. Amsterdam Expo Gustav Mahlerlaan 24, T 020-76305999, open dagl. 9-19. T/m 5 mei Toetanchamon, zijn graf en zijn schatten. De Appel arts centre, Prins Hendrikkade 142, open di-zo 11-18. T/m 31 mrt Dirk Braeckman, Zarina Bhimji. Art Singel 100 Singel 100, T 020-6257764, open wo-za 13-17.30, 1e zo vd mnd 14-17. Arti & Amicitiae Rokin 122, T 020-6245134, open di-zo 12-18. T/m 6 jan Buning Brongers prijs. T/m 9 mrt Fluxus in Amsterdam. Galerie Bart Bloemgracht 2, T 020-3205208, open wo-vr 11-18, za 12-17, 1e zo vd mnd 12-17. Beeldend Gesproken galerie/kunstuitleen, Borgerstraat 102, T 0205904500, open ma-vr 9-18, za 14-17. Galerie BMB Kerkstraat 127-129, T 020-6229963, open wo-za 12.3017.30 en na afspr. T/m 5 jan Loes Enklaar, Dorien Plaat, e.a. Borzo Kunsthandel bv, Keizersgracht 516, T 020-6263303, open wo-za 13-17. Galerie Brandt Prinsengracht 799, T 020-6223132, open wo-za 11.30-17.30, zo 12-17. C&H art space 2de Kostverlorenkade 50, T 020-7530964, open do-za 11-18. T/m 26 jan Wouter Klein Velderman, Ton Zwerver e.a. Prins Claus Fund Gallery Herengracht 603, T 020-3449160, open ma-vr 10-17. T/m 15 mrt Carnal, Teresa Margolies. Gallery Delaive Spiegelgracht 23, T 020-6259087, open di-za 1017.30, zo op afspr. Flatland Gallery Lijnbaansgracht 314, T 06-54964664, open wo-za 13-18. T/m 5 jan Janpeter Muilwijk. Foam fotografiemuseum, Keizersgracht 609, T 020-5516500, open dagl 10-18, do-vr 10-21. T/m 13 jan Diane Arbus. Annet Gelink Gallery Laurierstr. 187-189, T 020-3302066, open di-vr 10-18, za 13-18. T/m 12 jan Erik van Lieshout. Greenbox Museum of contemporary art from Saudi Arabia, Korte Leidsedwarsstraat 12, T 06-24282884, open wo-vr 13-17 en op afspr. Eigentijdse kunst uit Saudi Arabië. Grimm Gallery Keizergracht 82 & Frans Halsstr. 26, open wo-za 1218. T/m 26 jan Manufactuur & SlaveCity, Atelier van Lieshout. GIP Gallery Ferdinand Bolstraat 1, open di-za 13-17. Hermitage Amstel 51, T 020-5308755, open dagl. 10-17, wo 10-17. T/m 27 jan Impressionisme: sensatie & inspiratie, Monet, Renoir e.a. T/m 25 april Vincent van Gogh. Galerie Roger Katwijk Lange Leidsedwarsstr. 198-200, T 0206373808, open wo-za 13-18, zo 13-17. T/m 13 jan (re)move, Alexandra Roozen, Nelleke Beltjens, 26 jan t/m 10 feb Thomas Koolhaas, digit. Collages. 16 feb t/m 10 mrt Bart Kelholt, Bert Loerakker. Kewlox expo Overtoom, T 030-2314041. Kopsalon Centrum PS, 2e Kostverlorenkade 15, open ma-vr 13-18, za 10-14, zo 14-17.30. Galerie Lieve Hemel Spiegelstr. 3, T 020-6230060, open di-za 12-18. Jan/feb Winterexpositie. 25 feb t/m 31 mrt. Contemporary continued, Roger Braun, Francisco Roa e.a. Loods 6 KNSM Laan 143, zo 27 jan 13-17. Regionale Kunstdag, 90 kunstenaars. Museum Van Loon Keizersgracht 672, T 020-6245255, open wo-ma 11-17. T/m 21 jan Daniëlle van Ark, foto’s. Magna Plaza Nieuwezijds Voorburgwal 182, open ma-za 10-19, zo/ feestd. 12-19. Permanente expositie Re:mbrandt All his paintings, prints. Huis Marseille Keizersgracht 401, T 020-5318980, open di-zo 11-18. T/m 17 mrt In and out of fashion, Viviane Sassen, foto’s. Galerie Mokum Oudezijds Voorburgwal 334, T 020-6243958, do-zo 12-17. Morren Galleries Prinsengracht 572, T 020-3206015, open do-za 11-17, zo 12-17. Nieuwe Kerk Dam, T 020-6386909, open dagl. 10-17. T/m 14 apr Indianen, kunst en cultuur tussen mythe en realiteit. Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van maart/april uiterlijk 10 februari naar het volgende adres: KunstKrant Noordoost-Nederland, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar kunstkrant@live.nl Galerie Oker Kerkstr. 78A, T 020-3307600, open do-za 11-17, 1e zo vd mnd 13-17. Atelier Oosterbosch Vinkenstr. 154 hs, T 06-41398637, open do/vr, zo 12-17 en op afspr. T/m 24 feb Park views, Liesbeth Sevenhuijsen (schilderijen), Chris Rodenbrug (objecten). Galerie PETIT Nieuwezijds Voorburgwal 270, T 020-6267507, open wo-za 12-17. 27 jan t/m 23 feb Jan Montijn, overzichtstentoonstelling. Passenger Terminal Piet Heinkade 27, open 17-20 jan, do-zo 11-19. Realisme 13, kunstbeurs voor hedendaagse figuratie. Persmuseum Zeeburgerkade 10, T 020-6928810, open di-vr 10-17, zo 12-17. T/m 27 jan Peter van Straaten & Jo Spier, tekeningen. Eduard Planting Gallery Eerste Bloemdwarsstraat 2 links, T 0203206705, open wo-za 13-18. Allard Pierson Museum Oude Turfmarkt 127, T 020-5252556, di-vr 10-17, za/zo 13-17. The Ravestijn Gallery Westerdoksdijk 603-a, T 020-5306000, open ma-vr 9-17, za 12-17. Rembrandthuis Jodenbreestr. 4, T 020-5200400, open dagl. 10-17. T/m 13 jan Rembrandt etsen & recente aanwinsten. Renssen Art Gallery Nieuwe Spiegelstr. 44, open dagl 12-17 en op afspr. Erik Renssen, schilderijen. 12 jan t/m 9 feb o.a. Picasso, grafiek. Rijksmuseum Jan Luijkenstr. 1, T 020-6747470, open dagl. 9-18. Stedelijk Museum Museumplein 10, T 020-5732911, di/wo 11-17, do 11-22, vr-zo 10-18. T/m 6 jan Atelier van licht. T/m 1 apr Mike Kelley. 25 jan t/m 28 apr Nummer veertien, home, Guido vd Werve, video. Stedelijk Museum Bureau Rozenstr. 59, T 020-4220471, open di-zo 11-17. Galerie Diana Stigter Elandsstr. 90, T 020-6242361, open wo-vr 11-18, za 13-18. Gallery Vriend van Bavink Geldersekade 58, T 06-30567195, open vr/za 13-18. T/m 12 jan TheSign, Steven de Peven. Galerie Fons Welters Bloemstr. 140-c, T 020-4233046, open do-za 13-18. T/m 12 jan Job Koelewijn. bergen Ineke Aronds kunsthandel, Ruïnelaan 3a, T 06-53286058, open do-za 13-17. Art obsession Molenstr. 3, T 072-5818461, open do-zo 13-17 en op afspr. Zinc Dorpsstraat 2a, T 072-5814377, open vr-zo 13-17 en op afspr. blaricum Galerie De Vlierhove Fransepad 1, ing. Dorpsstr., T 035-5383736, open do-zo 14-17. castricum SOPIT galerie en grafisch atelier, Anna Pauwlonastraat 22, open zo 13-17. grootschermer Nic Jonk Museum en beeldentuin, Haviksdijkje 5, T 0299-671560, open wo-vr 11-17, za/zo 13-17. haarlem Art-Boulevard (Cultuurtempel Haarlem), Oude Gracht 88-94, open di-za 10-17.30, 1e zo vd mnd 12-17. T/m 26 jan ArtTriangle, 43 leden KZOD Haarlem. De Hallen Grote Markt 16, T 023-5115775, open di-za 11-17, zo 1217. T/m 24 feb Roger Hiorns, Joseph Beuys. Frans Hals Museum Groot Heiligland 62, T 023-5115775, open di-za 11-17, zo 12-17. T/m 20 jan De Hollandsche Michelangelo, Cornelis van Haarlem (1562-1638). Keramikos Oudeweg 153, T 023-5424416, open ma-vr 8.30-17, za 9-16. Teylers Museum Spaarne 16, T 023-5160960, open di-za 10-17, zo 12-17. T/m 6 jan Rafaël. Galerie Rob de Vries Donkere Spaarne 32zw, T 023-5332303, open do-za 13-17. hilversum GSA Kunstenaarsvereniging/CBK, Langestraat 52, T 0345-6237121, di-za 12-17, zo 14-17. huizen Huizer Museum Achterbaan 82, T 035-5250223, open di-zo 13.30-17. T/m 26 jan Kopzorg, hoofddeksels in de klederdracht. laren Galerie Bianca Landgraaf Zomertuin 11, T 035-5335987, open wo-zo 13-17. Lionel Gallery Brink 9, T 035-5318521, open wo-za 11-17.30 en op afspr. Singer Museum Oude Drift 1, T 035-5393939, open di-zo 11-17. T/m 13 jan Erotique, Rodin. Gallery Lilly Zeligman Torenlaan 4-8, T 035-5414787, open wo-za 12-17, zo 15-17 en op afspr. naarden Grote Kerk Martkstr. 13. 24 t/m 27 jan, do 11-18, vr 11-21.30, za/zo 11-18, Kunst & Antiek Weekend, meer dan 60 stands. Vintage Photo Gallery Bollelaan 4, T 06-54303031, open vr/za 1217 en op afspr. T/m 23 feb Affordable Dutch art salon. sint maartensbrug Boot & Steyn galerie en beeldentuin, Grote Sloot 164, T 0224561069, open op afspr. Romee Kanis en gastexposanten. warmenhuizen Struk & kunst Huisweid 11, T 06-17469705, open do/vr 10-17, za 12-17. T/m 7 jan Winterexpositie regionale kunstenaars. winkel Wegert & Sadocco Bosstraat 7, T 0224-56262, open za/zo 14-17 en op afspr. Zuid-Holland alphen aan de rijn Galerie Helga Hofman gebouw M+, Hoorn 131, T 0172-421174, open wo/do 12-17, za 11-17 en op afspr. STA-ART galerie Hooftstraat 33, T 0172-769112, open wo-za 11-17, koopzo 13-17. T/m 5 jan De keuze van Petra. Warme Winter Wand. bergschenhoek Artihove Art Center Hoeksekade 162, T 010-5296060, open ma-vr 9-17, za 10-16, zo 12-16. capelle aan de ijssel Esmare Kunstkabinet ’s Gravenweg 368, T 06-22757782, open vr/ za 11-17. delft Galerie INKT Choorstr. 29, T 015-2138650, open wo-vr 12.30-17.30, za 12-17 en op afspr. 19 jan t/m 7 feb HOLT, noordelijke hoogdrukkers. 9 feb t/m 14 mrt Haags Trio, Ardi Brouwer, Annemarie Petri, Ellen van Toor. Kunstencentrum Kadmium Koornmarkt 48f, T 015-2130965, open do-zo 12-17. Museum Het Prinsenhof Sint Agathaplein 1, T 015-2602358, open di-zo 11-17. T/m 6 jan Chris Dagradi. 10 jan t/m 10 mrt Delftse meesters van nu: Christina Linaris-Coridou. T/m 1 sept Delfts blauw, kunst of kitsch. den haag Galerie Ariana Vondelstr. 20, T 070-3923613, open wo-za 11.30-17, 1e zo vd mnd 14-17 en op afspr. Art on Tour Palaceplein 252, open do-zo 13-17. Atrium Stadhuis, Spui 70, zo 13 jan 13-17: Regionale Kunstdag, 90 kunstenaars. Museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, open di-zo 11-17. T/m 20 jan Onthulling van de steen, Leo de Vries. Le Cirque, Silvia B. Sculptural Skin, Carla vd Puttelaar. Escher in het Paleis Lange Voorhout 74, T 070-4277730, open di-zo 11-17. T/m Kijken als Escher. Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, T 070-3381144, open di-zo 12-18. T/m 13 jan Masterclass, Arnold Newman. 19 jan t/m 3 mrt Zilveren Camera. GEM Stadhouderslaan 43, T 070-3381133, open di-zo 12-18. T/m 6 jan Amie Dicke. Michiel Ceulers, Ben Akkerman. T/m 24 feb Faith fear face, Carlijn Mens, installatie. Gemeentemuseum Stadhouderslaan 41, T 070-3381111, open di-zo 11-17. T/m 6 jan Fabulous Fifties/Fabulous Fashion. T/m 10 feb Pinup. T/m 17 mrt Johnny Rolf en Jan de Rooden, een keramisch verhaal 1957-2006. 2 feb t/m 20 mei Gustave Caillebotte – een impressionist en de fotografie. T/m 1 jan 2014 Mondriaan en De Stijl. Permanent: Het wonder van Delfts blauw. Grote Kerk Torenstraat, T 06-54333666, open 31 jan t/m 3 feb, do 15-22, vr/za 11-19, zo 11-18. Nationale Art Deco beurs. Haaglanden Medisch Centrum. T/m 8 feb Beter, de kunst van gezondheid, Martijn Engelbregt. Heden kunstuitleen, Denneweg 14a, T 070-3465337, open wo-za, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. T/m 12 jan Naked, Rimaldas Viksraitis, foto’s. 18 jan t/m 9 mrt Alles heeft een ziel, Christie vd Haak, winnaar Heden Oeuvreprijs. Humanity House Prinsengracht 8, T 070-3100050, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. T/m 10 feb Poppy – in het spoor van Afghaanse heroïne, foto’s. Linvingstone Gallery Anna Paulownastr 70 A/B, T 070-3609428. open wo-za, ltste zo vd mnd 12-17. 6 jan t/m 24 feb Yes or no, Manfred Schneider. Crossing Borders, Hugo Tieleman. LoCo-Art Nieboerweg 228, T 070-3464485. Galerie Maurits van de Laar Herderstr. 6 open wo-za 12-18, ltste zo vd mnd 13-17. Mauritshuis Korte Vijverberg 8, T 070-3023456, open di-za 9-17, zo 11-17. Pulchri Studio Lange Voorhout 15, T 070-3461735, open di-zo 11-17. T/m 13 jan KABK Grafiek. VOGrafiek. Piket Stichting. T/m 24 jan Grafiek A tot Z, nationale grafiektentoonstelling. Galerie Ramakers Toussaintkade 51, T 070-3634308, open wo-za 12-17. Seasons Galleries Toussaintkade 70, T 070-3454881, open wo-za 11-17, zo 13-17. Galerie De Twee Pauwen Oranjestraat 1/Noordeinde, T 0703925443, open wo-za 11-17, zo 13-17. 13 jan t/m 17 feb The eye of the beholder, Patrich Bastardoz, Herman van Hoogdalem e.a. dordrecht Dordrechts Museum Museumstr. 40, T 078-7708708, open di-zo 11-17. T/m 24 mrt Kastjes kijken, C. Buddingh. T/m 5 apr Leonardo’s leerling, Meestertekenaar Jan van der Kooi. gorinchem Gorcums Museum Grote Markt 17, T 0183-632821, open di-za 10-17, zo 13-17. T/m 13 jan De kunst van het uitvinden. 9 feb t/m 9 juni Zwart & Wit/Black & White, Armando, Silvia B. Raquel Maulwurf e.a. gouda Galerie Honingen Hoge Gouwe 127, T 0182–551366, open do-zo 13-17 en op afspr. Museum Gouda Achter de kerk 14, T 0182-331002, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 6 jan Carla Rodenberg. T/m 27 jan, Rood, geel en groen, aardewerk. T/m 24 feb Goodmorning Bagdad, keramiek. leiden Museum Boerhaave Lange St. Agnietenstr. 10. IS-projects Drie Octoberstr. 16a, open na afspr. zo 14-17, ma-za 13-17. De Lakenhal Oude Singel 28/32, T 071-5165360, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. T/m 13 jan Parelen in kunst, natuur & dans. De Stijl. Galerie Patio Voltastraat 16, T 071-3626040, open op afspr. Thomas de Roo, atelier Basalt, keramiek. Rijksmuseum van oudheden Rapenburg 28, T 071-5163163, di-zo 10-17. T/m 17 mrt Het Egypte van Hollywood. Sidac studio Hogewoerd 77, open vr-zo 13-17. 13 t/m 27 jan Wat te maken als ik aan kunst denk, Piet Franzen, Teken-taal archief III. Sieboldhuis Rapenburg 19, T 071-5125539, open di-zo 10-17. T/m 17 feb Spoken en geesten, nieuwkoop ’t Regthuys Reghthuysplein 1, open di-zo 12-17, za 10-16. Hoeve Rijlaarsdam Nieuwveenseweg 59, T 0172-574030, open doza 10-17, zo (tijdens exposities) 13-17. noordwijk ArtBoutique Hogeweg 55, T 071-3618754, open na afspr. Jan vd Brink, Jan Nederlof, John Wassenaar e.a. rotterdam Boijmans van Beuningen Museumpark 18-20, T 010-4419400, open di-zo 11-17. T/m 10 feb De weg naar Van Eyck. Chabot Museum Museumpark 11, T 010-4363713, open di-vr 1116.30, za 11-17, zo 12-17. Cruise Terminal en Las Palmas, Wilhelminapier, open 7 t/m 10 feb, do 12-18, vr 12-21, za/zo 11-19 Art Rotterdam. Kunsthal Museumpark, Westzeedijk 341, T 010-4400301, open di-za 10-17, zo 11-17. T/m 20 jan Avant-gardes, Picasso, Mondriaan e.a. T/m 10 feb Aristide Maillol, beelden. Kunstwinkel Proveniersstraat 78, T 010-2810642, open do-za v.a. 11 u. Nederlands Fotomuseum Las Palmas, Wilhelminakade 332, T 0102030405, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 6 jan Lewis Hine. T/m 13 jan Marie-José Jongerius. De donkere kamer van Hermans. 19 jan t/m 24 feb The sound of silence, Alfredo Jaar, installatie. Santos pakhuis, Brede Hilledijk 95, open 6 t/m 10 feb, wo 17-21, do-za 13-21, zo 12-19. RAW art fair Rotterdam. Cokkie Snoei Mauritsweg 55, T 010-4129274, open do-za 13-18. Wereldmuseum Willemskade 25, T 010-2707172, open di-zo 10-20. T/m 24 mrt Samurai. pagina 38 kunstkrant januari/februari 2013 expositieagenda Witte de With Witte de Withstr. 50, T 010-4110144, open di-zo 11-18. Zic Zerp Galerie Van Speykstr. 129, T 06-27823456, open wo-za 12-18 en op afspr. rucphen Galerie Dom’Arte Langendijksestr. 3, T 0165-563415, open do/vr 11-17, za/zo 14-17 en op afspr. rijswijk Museum Meermanno House of the book, Prinsessegracht 30, open do-zo 12-17. Museum Rijswijk Herenstraat 67, open do-zo 13-17, open do-zo 12-17. schijndel Jan Heestershuis Pompstr. 17, T 073-5492276, open di-zo 13-17. schiedam Pand Paulus Korte Haven 125, open vr-zo 13-17. Stedelijk museum Hoogstr. 112, T 010-2463666, open di-zo 10-17. T/m 13 jan In welke taal zal ik u mijn verhaal vertellen. T/m 24 feb Pointing inside, Jan Maarten Voskuil. zeist Slot Zeist Zinzendorflaan 1, T 030-6921704, open di-vr 11-17, za/zo 13-17. 20 jan t/m 7 apr Corneille – Grafisch werk. Zeeland goes VanBerkelArt ’s Heer Hendrikskinderstr. 10, open do-za 13-17. Diverse kunstschilders uit Goes. tilburg Studio van Dusseldorp Wilhelminapark 110, T 013-5420468, open do-zo 13-17 en op afspr. Galerie Kokon Stationsstr. 38-40, open wo-za 13-17. De Pont Wilhelminapark 1, T 013-5438300, open di-zo 11-17, 3e do vd mnd 17-20. T/m 6 jan Wout Berger, foto’s. T/m 27 jan Anish Kapoor. valkenswaard De Kunstkeuken galerie & kunstuitleen, T 040-2016814, open wo/do 10.30-18, vr 10.30-21, za 10.30-17, zo 12-17. Erlinde Ufkes Stephanus, Heyboer e.a. willemstad Van Bellen Art Voorstr. 29, T 0168-471147, open wo-za 11-17, zo 12-17. Limburg middelburg GalleryMaritime Centrum van moderne maritieme kunst. Gortstr. 43, T 06-22591452, open do-za 12-17. De Vleeshal Zusterstr. 7, T 0118-652000, open di-zo 13-17. 26 jan t/m 1 apr The moon has a complicated geography, Arnoud Holleman, Wendelien van Oldenborgh e.a. Zeeuws Museum Abdij 3-4, T 0118-653000, open di-zo 11-17. T/m 3 mrt Vlas, Christien Meindertsma. T/m 20 mei De porseleinen schatten van Willem Bal. T/m 8 sept Hart voor Veere, Michiel Paalvast en collectie Bert Bakker. heerlen Kuepers Art Kloosterweg 1, T 06-55522101, open wo-vr 13-18, za 13-17. Schunck* Glaspaleis, Bongerd 18, T 045-5772200. zierikzee Galerie La Ligne Rouge Meelstr. 25, T 0111-413752, open za/zo 13-17. maastricht Gallery Bell’Arte Jekerweg 51, T 043-3211702, open di-za 11-17, zo 14-17 en op afspr. Bonnefantenmuseum Avenue Céramique 250, open di-zo 11-17. T/m 27 jan Good vibrations, Mary Heilmann. Heavy lights, Maya Hayuk. Theatre of thought. Galerie High Culture Keizer Karelplein 8c, open za/zo 11-17 en op afspr. 5 jan t/m 1 mrt Lux, Jörg Hanowski, licht- en glaskunst. Huub Hannen galerie Boschstraat 50, T 043-3255552, open do-zo 13-17 en op afspr. Kunst Actief St. Maartenspoort 2, T 043-3505681. O L Vrouwe Galerie O L Vrouweplein 4, T 043-3521204, open do/ vr 13-18, za 12-17 en op afspr. T/m 24 jan Suus Suiker (schilderijen), Dominique Prins (beelden) e.a. Marres centrum voor contemporaine cultuur, Capucijnenstr. 98, T 043-3270207, open wo-zo 12-19. T/m 15 jan Specters of the nineties. T/m 17 feb Deep cuts. Jason Coburn, Lucie Stahl e.a. Galerie Post & García Avenue Céramique 17, T 043-3561900, open do-za 12-17, koopzo 13-17. T/m 20 jan Christo (tekeningen), Wolfgang Volz (foto’s). Kunstroute Zeeland Kunst & Cultuurroute Middelburg 1e za/zo vd mnd, 13-17. Route langs alle galeries en kunstateliers van Middelburg. Noord-Brabant bosschenhoofd De Beeldenstorm galerie en beeldentuin, Roosendaalsebaan 4, T 0165-340333, open za/zo 13-17. breda Breda’s Museum Parade 12, T 076-5141574, open di-zo 11.30-17. T/m 17 feb Petrus van Schendel, meester van het avondlicht. den bosch Dutch Art & Design Salon Lange Putstr. 10, T 06-22593817, open wo-koopzo 13-17. Jan van Hoof Galerie Vughterweg 58-60, T 073-6142343, open do-zo 14-18 en op afspr. Galerie Majke Hüsstege Verwerstr. 28, T 073-6142863, open wo-vr 13-17.30, za/zo 13-17. T/m 15 feb Young guns, Erik Boker, Lorelinde Verhees e.a. Galerie Mark Peet Visser Parade 29, T 073-6125774, open do-zo 12-18 en op afspr. horst Galerie Judy Straten Schoolstr. 7, T 077-3661910, open wo-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 13 jan View, Thomas Nowotny, Ellen Urselmann e.a. 20 jan t/m 3 mrt Karin Hoogesteger, Roza Oudgenoeg, Lique Schoot e.a. roermond Huis voor de Kunsten Kapellerlaan 36, T 0475-399299, open ma-vr 9-17. T/m 18 jan Ernstig ziek maar niets te verbergen, Lilith, foto’s. st. odiliënberg TriVidha atelier-galerie, Molenweg 14a, T 06-22871194, open op afspr. Marleen Hansen, schilderijen. tegelen Galerie Moeëjen Daag Grotestraat 61 A, T 077-3747510, open vr/za 12-17 en op afspr. T/m 5 jan Mattie Schilders, Sjaak Smetsers. thorn Het land van Thorn gemeentemuseum, Wijngaard 14, di-zo 11-16. eindhoven Van Abbemuseum Bilderdijklaan 10, T 040-2381000, open di-zo 1117. T/m 13 jan David Maljkovic. T/m 14 apr Informational weather, Sarah van Sonsbeek. T/m 28 apr El Lissitzky en Ilja en Emilia Kabakov. Galerie Willy Schoots Willemstr. 27, T 040-2222592, open wo-vr 11-18, za 11-17. T/m 2 feb Une grand parade. venlo Atelier-Kloosterwoning 10neke St. Martinusstr. 58, T 06-20430432. Tienneke Ponjee, schilderijen, grafiek, textiel. Museum Van Bommel Van Dam Deken Van Oppensingel 6, T 077-3513457, open di-zo 11-17. T/m 6 jan Rob Moonen. Mapping the landscape. 27 jan t/m 20 mei Collectie Manders en Collectie Marianne van der Heijden. Limburgs Museum Keulsepoort 5, T 077-3522112, open di-zo 11-17. T/m 6 jan Inspiratie natuur, grafiek, tekeningen. fijnaart Van Lien Museum + galerie, Kadedijk 2, T 0168-464888, open vr-zo 13-18. T/m 30 dec Passionato, Clary Mastenbroek. venray Odapark Merseloseweg 117, T 0478-513690, open wo-zo 11-17. T/m 3 mrt Wer nicht denken will fliegt raus, Theo Lenders e.a. heeze Galerie des Beaux Arts Jan Deckersstr. 45, T 040-2262810, open wo-za 11-17, zo 13-17. Duitsland helmond Gemeentemuseum Kasteelplein 1, T 0492-587716, open di-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 20 jan Amerikaanse topmodellen, hedendaage kunst. T/m 8 feb Helmondse favorieten, 150 kunstwerken. herpen Artitled Rogstr. 28, T 06-47121800, open do-zo 12-17. heusden Galerie Lilja Zakirova Engstr. 5, T 0416-661830, open do-zo 13-17 en na afspr. kaatsheuvel Galerie Artijean Luxemberugstr. 27-29, T 0416-313925/06-10791568. lithoijen Sous-Terre Batterijstr. 23a, T 0412-482159, open za/zo 13-17 en op afspr. nuenen Galerie Bonnard Berg 41, T 040-2837878, open vr-zo 13-18. oisterwijk Etienne Gallery De Lind 38, T 013-5299599, open wo-zo 12-17. oss Museum Jan Cunen Molenstr. 65, T 0412-629328, open di-zo 12.3016.30. T/m 20 jan Linkse hobby, de keuze van Jan Marijnissen. T/m 31 dec 2013 Pizzeria Vasari, Gijs Frieling. Galerie K26 Kruisstraat 26, T 0412-795209, open do17-21, vr-zo 1317. T/m 20 jan Klankkleur. bad bentheim Gallery of art F.B Wilhelmstraße 4, T 0049-5922779044, open vr-zo 14-17. bedburg-hau Schloss Moyland Am Schloss 4, T +49-2824-9510-60, open di-vr 1118, za/zo 10-18; okt t/m mrt 11-17. T/m mrt Joseph Beuys und der Schwan. 17 feb t/m 20 juni Super Visions, Zeichnen und Sein. bersenbrück Museum des Landkreises Osnabrück Stiftshof 4, T +49-5439-441, open di-vr 9-12, 14-17, za/zo 14-17. bremen Focke Museum Schwachhauser Heerstrasse 240, T 0421-699600-60, open di 10-21, wo-zo 10-17. Kunsthalle Bremen Am Wall 207, T 0421-329080, open di 10-21, zo 10-17. T/m 17 feb Gegen den Strich, Friedensreich Hundertwasser. Paula Modersohn-Becker Museum Böttcherstrasse 6-10, T 04213365077, open di-zo 11-18. coesfeld Glasmuseum Alter Hof Herding Letter Berg 38, T +49-2546-930511, open wo, za 14-17, zo 11-17. duisburg Museum DKM Güntherstrasse 13-15, T +49-203-9355547-0, open vr-ma 12-18 en op afspr. T/m 11 feb Norbert Frensch, schilderijen. Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van maart/april uiterlijk 10 februari naar het volgende adres: KunstKrant Noordoost-Nederland, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar kunstkrant@live.nl T/m 18 mrt kunst uit Egypte. T/m 25 mrt Christiane Möbus, Timm Ulrichs… aus einem Lager. 22 feb t/m 6 mei Götz Diergarten, foto’s. Cristián Salineros. T/m 27 mei Blinky Palermo, grafiek. T/m 15 juli kunst uit Gandhara. Stiftung Wilhelm Lehmbruck Museum Düsseldorfer Straße 51, T +49-2032833138, open di-za 11–17, zo 10–18. düsseldorf Museum Kunstpalast Ehrenhof 4-5, T +49-211-8990200, open. T/m 6 jan Max Klinger. T/m 13 jan Andreas Gursky, foto’s. K20 Grabbeplatz 5, T +49-211-8381204, open di-vr 10-18, za/zo 11-18. T/m 6 jan Gillian Wearing, foto, video. K21 Ständehausstr. 1, +49-211-8381204, open di-vr 10-18, za/zo 11-18. T/m 27 jan Big Picture III, installaties. T/m 10 feb 100 x Paul Klee. Schmela Haus Mutter-Ey-str. 3, +49-211-8381204. T/m 10 mrt Master of Puppets. Katarzyna Kozyra & The Midget Gallery. emden Kunsthalle Emden Hinter dem Rahmen 13, T 0049-4921975050, open di 10-20, wo-vr 10-17, za/zo, feestd 11-18. T/m 20 jan Künstlerkinder, Von Runge bis Richter, von Dix bis Picasso. Neuland! Nolde, Gauguin und andere Entdecker. grossefehn Galerie Ulbargen Güldnerstrasse 2, T +49-4943407359, open vr-zo 11-18. hamburg Kunsthalle Glockengiesserwall, open di-zo 10-18, do 10-21. T/m feb Kunst uit jaren 50. keulen Museum Ludwig T +49-221-22127519. T/m 6 jan Co-mix, Art Spiegelman. T/m 3 feb A bigger picture, David Hockney. T/m 17 mrt Machinen. Your time is my rolex, Andreas Fischer, installaties. Museum Schnütgen St. Cecilia kerk, Cäcilienstr. 29-33, T/m 23 apr De Keulse stadhuisprofeten, beelden van rond 1400. kleve Museum Kurhaus Tiergartenstr. 41, T +49-2821-75010, open di-zo 11-17. T/m 7 apr Mijn scheerspiegel – Van Holthuys tot Beuys. lingen Kunstverein Lingen Kunsthalle Kaiserstrasse, T 0049-591-59995, open di-vr 10-17, do 10-20, za/zo 11-17. münster Kunsthaus Kannen Museum für Outsider Art, Alexianerweg 9, T +492501-96620560, open di, zo 13-17. LWL-Landesmuseum Domplatz 10, T +49-251-5907-01, open di-zo 10-18, do 10-21. oldenburg BBK-Galerie Peterstr. 1, open di-do 14-17, zo 11-14. Horst Janssen Museum Am Stadtmuseum 4-8, open di-zo 10-18. Landesmuseum Schlossplatz 1/Damm 1, T 0049-441-2207306, open di-vr 9-17, do 9-20, za/zo 10-17. T/m 3 mrt Mini, Mofa, Maobible. Die sechziger Jahre in der Bundesrepubliek. Peace, power, Pop-Art. 20 jan t/m 12 mei Kinderzeit. Kindheit von der Renaissance bis zur Moderne. Edith-Ruß-Haus für Medienkunst Katharinenstraße 23, T +49(0)-441 235 31 94, open di-vr 14-17, za/zo 11-17. osnabrück Felix-Nussbaum-Haus Lotter Strasse 2, T +49-541-3232207. KunstKrant Informatiekrant voor beeldende kunst in Nederland www.kunstkrant.com Uitgave, vormgeving & opmaak Connect Printmedia, ISSN 1389-8462 Industrieweg 4, 9781 AC Bedum/Postbus 7, 9780 AA Bedum E-mail: kunstkrant@printmedia.nl, telefoon: 050-3013636, fax: 050-3012732 Abonnementen Aanmeldingen, adreswijzigingen en andere mutaties graag doorgeven via bovenstaand (e-mail)adres Opzeggen van een los abonnement kan schriftelijk of via de e-mail worden gedaan, voor 1 december Abonnementsgeld bedraagt € 18,- per kalenderjaar Uitgiftepunten Aanmeldingen, adreswijzigingen en andere mutaties graag doorgeven via bovenstaand (e-mail)adres Redactie Hoofdredacteur: Illand Pietersma, Postbus 494, 9700 AL Groningen E-mail: kunstkrant@live.nl, telefoon: 06-18535018 Aan dit nummer werkten mee: Wim van der Beek, Eric Bos, Aernout Hagen en Hans Westerdijk Advertentiewerving Eddy van den Berg, T: 038-4220364/06-53170662 E-mail: eddyberg@euronet.nl Advertenties Aanleveren van advertenties bij voorkeur als pdf- of jpgbestand via de e-mail: kunstkrant@printmedia.nl Deadlines Het aanleveren van zowel kopij als advertenties kan tot uiterlijk de 10e van de maand voor verschijning Verschijning 6 keer per jaar: januari/februari, maart/april, mei/juni, juli/ augustus, september/oktober, november/december Verspreiding Gratis verspreiding in heel Nederland via galeries, musea, VVV-kantoren, openbare bibliotheken, culturele centra (theaters etc.), instituten, opleidingen, boekhandels en hotels. www.kunstkrant.com De Foudgumse School De kleinste en noordelijkste academie voor figuratieve schilderkunst suderwick/dinxperlo GrenzBlickAtelier Hahnenpatt 15a, T 06-53358737/+4915122678191. wilhelmshaven Kunsthalle Wilhelmshaven Adalbertstrasse 28, T 0049-442141448, open di 14-20, wo-zo 11-17. 100 Meisterwerke – inszenierte Malerei im Raum. België antwerpen Art Forum Nassaustraat 15, T +32-3-2342160, open wo-vr 10-17. MuHKa Leuvenstraat 32, T +32-3-2609999, open di-zo 11-18, do 11-21. T/m 10 feb Nieuwe kunst in Antwerpen, Armando, Brouwn, De Clercq e.a. Galerie Schoots + Van Duyse Napoleonkaai 15, T +32-3-6891314, open wo-za 12-18. VZW Lokaal 01 Provinciestr. 287, T +32-3-2388166. Zeno X Gallery Leopold De Waelplaats 16, T +32-3-2163888, open wo-za 14-18. brussel Koninklijke Musea voor Schone Kunsten Regentschapstr. 3, T 0322-5083211, open dagl 10-17. T/m 27 jan Jordaens en de Antieken. Jan Fabre. Galerie Van der Mieden Aalststr. 10, open wo-za 14-18. Motive Gallery Vandenbrandestr. 1, T 05-24769580, open wo-za 1418.30. T/m 12 jan Cauchy Horizons, Martine Stig, foto’s. Paleis voor de schone kunsten Ravensteinstr. 23, T +32-2-5078200, open di-zo 10-18, do 10-21. T/m 20 jan Constant Permeke, Thierry de Cordier. Naakten, Marlene Dumas. Almine Rech Gallery Abdijstr. 20, open di-za 11-19. T/m 24 jan Olga Forever!, Francesco Vezzoli. Toots Theatre Vanderborghtgebouw, Schildknaapstr. 50. T/m 6 jan, wo-zo 10-18.15, Toots90, multimediaspektakel. Wiels Av. Van Volxemlaan 354, T +32-2-3400050, open wo-zo 11-18. T/m 6 jan Wor(ld)k in progress?, Joëlle Tuerlinckx. gent Museum voor Schone Kunsten Citadelpark, Fernand Scribedreef 1, T+32-9-2400700, open di-zo 10-18. S.M.A.K. Citadelpark, T +32-9-2407601, open di-zo 10-18. T/m 10 mrt Joachim Koester. T/m 2 juni Ensemblematic, Beuys, Broodthaers, Fabre e.a. leuven Museum Leuven Leopold Vanderkelenstr. 28, T +32-16-272929, open ma-zo 11-18, do 11-22. T/m 13 jan Roe Ethridge, foto’s. TegenArchieven, Denmark. T/m 20 jan Focus Guy Mees. Yael Davids, nieuwe media. www.defoudgumseschool.nl KUNST B&V Verhuur en verkoop schilderijen, tekeningen, grafiek aan particulieren en bedrijven van Tentoonstelling Diek Boerman en Hieke Veenstra met eitempera schilderijen, etsen, werken op papier Op 13 januari om 17 uur treedt Theatergroep Atelierkat op met de huiskamervoorstelling „De Verbouwing“ entree € 5,Open za en zo 12,13 jan., 2, 3 febr., 2,3 mrt., van 11-17 uur of op afspraak: even bellen 0592-559332. Zie ook www.kunstbv.nl • Email: info@kunstbv.nl Norgerweg 153, 9494 TA Yde T 0592-559332 E info@kunstbv.nl I www.kunstbv.nl kunstkrant januari/februari 2013 pagina 39 24-27 januari 2013 Voor meer informatie & arrangementen: www.kunstenantiekweekend.nl GROTE KERK NAARDEN-VESTING GEOPEND VAN 11-18 UUR VRIJDAG TOT 21.30 UUR NU NOG UITGEBREIDER! Het beursoppervlak van het altijd druk bezochte Kunst & Antiek Weekend, is substantieel uitgebreid met een 15-tal exposanten in een stijlvol paviljoen dat direct met de Grote Kerk in Naarden-Vesting verbonden is. Met deze uitbreiding zijn de collecties van meer dan 60 standhouders te bewonderen en is er een nog breder en gespecialiseerder aanbod van toegankelijke oude en hedendaagse kunst. ✃ MET € 3,- KORTING NAAR KUNST & ANTIEK WEEKEND NAARDEN 2013 Bij inlevering van deze strook ingevuld met uw e-mailadres, ontvangt u € 3,- korting op de toegangsprijs van € 16,50 (maximaal 2 personen en niet geldig in combinatie met andere acties) E-mail: pagina 40 kunstkrant januari/februari 2013 G L alerie auswolt Realisme 13 van 17 t/m 20 januari 2012 Woensdagavond 16 januari opening om 16.00 uur U kunt bij ons GRATIS toegangskaarten bestellen schilderijen: Christiaan Afman Thom Boekhoven Janhendrik Dolsma Flip Gaasendam Henk Helmantel Piet van de Hoef Marten Huitsing Pieter Knorr Jan van der Kooi Reinout Krajenbrink Yt Osinga Rein Pol Peter Smit Ingrid Smuling van der Vegt Gerard v d Weerd beelden: Margriet Barends Anita Franken Margot Homan Eddy Roos Piet van de Hoef, Amsterdam in de winter, 2012, olieverf op linnen, 50 x 100 Galerie Lauswolt staat in stand no:1, Passenger Terminal in Amsterdam Winter-expositie 2013 25 januari t/m 10 maart 2013 U bent welkom bij de feestelijke opening op 27 januari vanaf 16.00 uur Tijdens de opening live-muziek. Voorbezichtiging op 25 en 26 januari 2013 Schilderijen: Pieter Knorr, Titus Meeuws, Rein Pol, Ingrid Smuling Ingrid Smuling, Boterbloemen in Chinese kom, 2012, olieverf op paneel, 22 x 22 cm Pieter Knorr, Peren I, 2012 olieverf op paneel, 66 x 50 cm www.lauswolt.com art-gallery@lauswolt.com Tel. 0512 - 30 16 95 Grafiek: Rita Lentz Beelden: Margot Homan, Eddy Roos Galerie Lauswolt bij Juwelier De Slag, Selmien West 2, Olterterp dinsdag t/m zaterdag 10.00 - 12.00 uur en 13.30 - 17.00 uur zondag 13.30 - 17.00 uur. Stel uw tomtom in op: Olterterp, Aldhof 9, schuin tegenover nr. 9 vindt u onze galerie