Katowice – Kiev - Katowice Airport

6 (20) 2008
Szklane domy Śląska
Silesia’s glass constructions
Latające centrum
dowodzenia
Airborne command centre
Ciężarowiec: Antonow
An-124 „Rusłan”
Transport Aircraft: Antonov
An-124 “Ruslan”
Dojazd na lotnisko
Getting to the airport
Katowice – Kijów
Katowice – Kiev
magazyn bezpłatny | free magazine
Jeśli latać to tylko z Katowic
Katowice – the only airport worth flying from
linie czarterowe
charter airlines
Oslo
Sztokholm
Glasgow
Malmö
Edynburg
Dublin Liverpool
Shannon
Doncaster-Sheffield
Cork
Düsseldorf Dortmund Warszawa
Birmingham
Kolonia-Bonn
Eindhoven
Bristol
Londyn
Bruksela Frankfurt
Katowice
Frankfurt-Hahn
Monachium
Paryż
Stuttgart
Mediolan
Turyn
Malaga
Costa del Sol
Ibiza
Kalabria
Majorka
Tunis
Monastir
Agadir
Varna
Burgas
Bolonia
Pescara
Rzym
Barcelona
Faro
Kijów
Djerba
Saloniki
Bodrum
Korfu
Zakhyntos
Chania
Antalya
Dalaman
Rodos
Heraklion
Paphos
Tel Aviv
Taba
Sharm el Sheikh
Teneryfa
Fuertaventura
Hurghada
Amman
wstęp
introduction
Dear Passengers and Guests,
Trzymacie w rękach ostatni w roku 2008 numer „Silesia Airport”. Na jego łamach przekazujemy dwie bardzo dobre dla naszych pasażerów informacje. Bez wątpienia najważniejszą jest zapowiedziane na 3 stycznia 2009 roku otwarcie przez węgierską
niskokosztową linię lotniczą Wizz Air połączenia z Międzynarodowego Portu Lotniczego (MPL) Katowice w Pyrzowicach do Kijowa.
To historyczne wydarzenie na polskim niebie przede wszystkim
dlatego, że nasze lotnisko będzie pierwszym polskim portem regionalnym i drugim w kraju (po warszawskim Okęciu), dysponującym połączeniem ze stolicą Ukrainy. Po drugie jest to bardzo korzystna wiadomość z perspektywy organizacji w naszym regionie
Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Polska – Ukraina w roku 2012.
O Kijowie piszemy na stronie 8.
Ważną informacją jest też fakt, iż w roku 2008 utrzymaliśmy
niekwestionowaną pozycję Centrum Czarterowego Polski Południowej. Sezon czarterowy w MPL Katowice podsumowaliśmy
w trakcie VII gali „Latam z Katowic!”, o której piszemy na stronie 16. W kolejnym numerze „Silesia
Airport” przedstawimy nasze najważniejsze sukcesy, a było ich w tym roku
wiele.
Kończąc, pragnę w imieniu własnym oraz całej załogi Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego (GTL) SA, zarządzającego Międzynarodowym Portem
Lotniczym Katowice w Pyrzowicach,
złożyć wszystkim Czytelnikom „Silesia
Airport” życzenia zdrowych, pogodnych
i rodzinnych świąt Bożego Narodzenia
oraz szczęśliwego Nowego Roku – niech
będzie jeszcze lepszy niż mijający.
You are holding the last issue of “Silesia Airport” for 2008. In
this issue, we’d like to convey two particularly pleasing pieces of
information to our passengers. Without a doubt, the most important of these is the imminent launch of Hungarian low-cost airline Wizz Air’s direct flights from Katowice Airport in Pyrzowice
to Kiev on 3rd January, 2009. This is a historic event as ours will
be the first regional airport, and only the second airport in the
country (after Okęcie in Warsaw), to offer direct connections with
the Ukranian capital. This is particularly favourable in terms of our
region’s perspectives in the UEFA European Football Championship in 2012 which is being co-organised by Poland and Ukraine.
You can read about Kiev on page 8.
The other important piece of information is the fact that in
2008 we indisputably retained our position as the Charter Centre for Southern Poland. Katowice Airport’s charter season was
recapped during the 7th “Fly from Katowice!” Gala, as you will
see on page 16. In the next issue of “Silesia Airport” we’ll take a
look at our most notable successes
this year – and there’s so much to be
proud of.
To finish up, from myself and the
entire staff of the Upper Silesian
Aviation Group, under whose management is Katowice International
Airport in Pyrzowice, I would like
to take this opportunity to wish all
“Silesia Airport” readers a very safe
and merry Christmas spent with
loved ones, as well as a very happy
New Year – may it be even better
than the one that’s passing.
fot. Piotr Adamczyk
Szanowni Państwo!
Artur Tomasik
Prezes Zarządu GTL SA
President of the Board of GTL SA
silesia airport 1
spis treści
table of contents
3
Aktualności | News
6
Wywiad | Interview
8
Pierożki na Chreszczatiku | Dumplings on Khreschatyk
11
Cyfrowy krok w przestworza | A digital step into sky
12
Metropolia Górnośląska | Upper Silesian Metropolis
16
Gala „Latam z Katowic!” | “Fly from Katowice!” – Gala
18
Jordania | Jordan
20
Dojazd na lotnisko | Getting to the airport
22
Nauka w obiektywie | Science on camera
Rada Programowa | Programme Board
Monika Krzykawska
Monika Olszewska
Artur Tomasik
Paweł Wojda
Wydawca | Publisher
skład i opracowanie graficzne
typesetting and graphics
Adam Krawczyk
Reklama | Advertising
Piotr Adamczyk
tel.: +48 32 39 27 194
padamczyk@gtl.com.pl
Okładka | Cover
Adam Krawczyk
Kontakt | Contact
redakcja@gtl.com.pl
25
Orzech w niebie | Orzech in heaven
26
Śląska Podróż w Czasie | Silesia – A Journey Through Time
28
Flota | Fleet
30
Redaktor naczelny | Editor in-chief
Piotr Adamczyk
Pomysł na Śląsk | A concept for Silesia
Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA
Upper Silesian Aviation Group
www.gtl.com.pl
Przekład | Translation
Eva Piotrowska
Patronat | Patron
Korekta | Proofreading
Dorota Mańka
Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego
Marshal Office of the Silesian Voivodeship
www.silesia-region.pl
Stali współpracownicy
Regular contributors
Teresa Semik
Aleksandra Hańderek
Cezary Orzech
Andrzej Wiktorowicz
Śląska Organizacja Turystyczna
Silesian Tourist Organisation
www.silesia-sot.pl
Śląskie. Pozytywna energia
Silesia. Positive energy
reklama
2 silesia airport
Aktualności
news
Katowice – Kiev
W sobotę 3 stycznia 2009 r.
niskokosztowa linia lotnicza
Wizz Air zainauguruje nowe
połączenie lotnicze z Międzynarodowego Portu Lotniczego
Katowice do Kijowa. Loty na
kijowskie lotnisko Borispol
będą realizowane trzy razy
w tygodniu: we wtorki, czwartki i soboty. O licznych urokach
Kijowa piszemy na stronie 8.
tego wydania „Silesia Airport”.
On Saturday 3rd January, 2009, low-cost airline
Wizz Air will launch a direct
connection from Katowice
Airport to Kiev. Flights to
Kiev’s Borispol Airport will
depart three times a week:
Tuesdays, Thursdays and
Saturdays. Read about the
charming appeal of Kiev
on page 8 of this issue of
“Silesia Airport.”
fot. Piotr Adamczyk
Katowice – Kijów
do kijowa polecimy linią wizz air | fly to kiev with wizz air
New ILS
Nowy ILS
fot. Piotr Adamczyk
The new ILS (Instrument Landing System), enabling safe land7 listopada 2008 r. w Międzynarodowym Porcie Lotniczym
ing in periods of restricted visibility, has been operating at KatoKatowice w Pyrzowicach oddano do użytku nowy system wspowice Airport in Pyrzowice
magania lądowania przy ograsince 7th November, 2008.
niczonej widzialności – ILS
The THALES 420 is a catego(Instrument Landing System)
ry I system, thus able to diTHALES 420. Jest to urządzerect an aircraft from the monie kategorii pierwszej, czyli
ment it first comes into
prowadzące od granicy zasięgu
range, through to a decision
do wysokości 60 m (200 stóp)
height of 60m (200ft) panad płaszczyzną drogi startorallel to the runway, with a
wej przy widzialności RVR
runway visual range (RVR) of
(Runway Visual Range) 800 m
800m (2400ft). Currently, it
(2 400 stóp). W chwili obecnej
is the most up to date system
to najnowocześniejszy tego tyfunctioning at any airport
pu system funkcjonujący na
in Poland. The investment,
polskich lotniskach. Koszt incovered by the Polish Air
westycji, zrealizowanej przez
Nadajnik kierunku katowickiego ILS | ILS localizer transmitter at Katowice
Navigation Services Agency,
Polską Agencję Żeglugi PoAirport
amounted to 3mln PLN.
wietrznej, wyniósł 3 mln zł.
Expansion of airport network
Na przełomie listopada i października br. dwie niskokosztowe linie lotnicze otworzyły nowe połączenia z Międzynarodowego Portu Lotniczego (MPL) Katowice. 27 października węgierski Wizz Air wzbogacił swoją siatkę połączeń z Katowic o loty
do Bolonii (dwa razy w tygodniu: w poniedziałki i piątki). W tym
samym dniu irlandzki przewoźnik Ryanair zainaugurował połączenie do Londynu-Stansted
(codziennie). Ponadto 30 października przewoźnik ten otworzył trasę do Birmingham (cztery razy w tygodniu: w poniedziałki, wtorki, czwartki i soboty), a 4 listopada do Shannon
(trzy razy w tygodniu: we wtorki, środy i niedziele). W połowie
grudnia 2008 r. linie tradycyjne i niskokosztowe operowały
z MPL Katowice do 30. europejskich miast.
Between late October and early November 2008, two lowcost airlines opened new connections from Katowice Airport. On
27th October, Hungarian airline, Wizz Air, increased its network
of connections from Katowice by adding flights to Bologna (twice
a week on Mondays and Fridays). On the same day, Irish carrier,
Ryanair, launched a daily connection to London-Stansted.
In addition, Ryanair added a
new connection to Birmingham (four times a week: Mondays, Tuesdays, Thursdays and
Saturdays) on 30th of October
and on 4th November, flights to
Shannon (three times a week:
Tuesdays, Wednesdays and
Sundays). In mid-December,
traditional and low-cost airlines together offered flights
to 30 European destinations
from Katowice Airport.
fot. Piotr Adamczyk
Rozwój siatki połączeń
silesia airport 3
Aktualności
news
Charter flights to Jordan
5 listopada 2008 r. zostało zainaugurowane nowe turystyczne połączenie czarterowe z Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach. Loty do stolicy Jordanii – Ammanu
będą realizowane raz w tygodniu przez polską linię czarterową Centralwings. Głównym organizatorem czarterów jest Biuro Podróży Triada.
On Wednesday 5th November, a new charter connection was launched from
Katowice Airport in Pyrzowice. Flights on Polish charter
carrier, Centralwings, to Amman – the capital of Jordan,
will depart once a week. The
principal organiser of these
charter flights is the Triada
travel agency.
fot. Piotr Adamczyk
Czarterem do Jordanii
boeing 737 linii centralwings | centralwings boeing 737 aircraft
Katowice – Pescara
Charter flights to Jordan
fot. www.hamburg-international.de
Włoskie linie lotnicze OnAir
Italian air carrier OnAir
otworzą w sezonie letnim reguis launching regular conneclarne połączenie z Międzynarotions from Katowice Airport
dowego Portu Lotniczego Katoin Pyrzowice to Pescara in
wice w Pyrzowicach do Pestime for the summer season.
cary. Loty na tej trasie będą
This route will be open berealizowane od 10 kwietnia do
tween 10th April and 13th
13 września 2009 roku. W okreSeptember. From 13th April
sie od 13 kwietnia do 6 lipca rejto 6th July, flights to Pescasy będą wykonywane raz w tyra will operate on Mondays,
Do Pescary z MPL Katowice będzie można polecieć od 10 kwietnia 2009 roku
godniu w poniedziałki, natowhereas from 12th July to
Fly from Katowice Airport to Pescara from 10th April, 2009
miast od 12 lipca do 13 wrześ13th September, on Sundays.
nia w niedziele. Trasę obsługiwać będą samoloty niemieckiej linii
Flights on this route will be conducted by German airline Hamlotniczej Hamburg International. Bilety są już w sprzedaży na stroburg International. Tickets are already on sale at www.flyonair.it
nie internetowej www.flyonair.it
Salon Literacki Michała Jagiełły
Michał Jagiełło’s Literary Salon
fot. archiwum Biblioteki Śląskiej
Od kilku lat w Bibliotece Śląskiej, w każdą trzecią środę mieFor several years, the Silesian Library has been home to “Michał
siąca, organizowany jest „Salon Literacki Michała Jagiełły”. GosJagiełło’s Literary Salon” on the third Wednesday of every month.
podarzem spotkań jest sam Michał Jagiełło – znany pisarz i pubThe host of these gatherings is Michał Jagiełło – well-known wrilicysta, autor książek z obszaru historii literatury, historii idei,
ter and columnist, the author of books on the history of literature,
literatury faktu, prozy artystycznej i poezji. W „Salonie…” gothe history of ideas, literary fact, artistic prose and poetry. Guests
ściły do tej pory wybitne postacie ze świata kultury, a w szczeof the Salon have included outstanding figures from the world of
gólności literatury polskiej, m.in. Julia Hartwig, Urszula Kozioł, JoPolish literature such as Julia Hartwig, Urszula Kozioł, Joanna Kulanna Kulmowa, Józef Hen, Tomowa, Józef Hen, Tomasz Łumasz Łubieński, Eustachy Rylbieński, Eustachy Rylski, and
ski, Leszek Długosz. W rozmoLeszek Długosz. Discussions at
wie z gośćmi „Salonu Literac“Michał Jagiełło’s Literary Sakiego Michała Jagiełły” porulon” are not limited to literatuszane są nie tylko ważne tere and culture, but also issues
maty z zakresu literatury i kulregarding changes and devetury, ale też zagadnienia zwiąlopments in contemporary
zane z przemianami cywilizasociety and its customs. Concyjnymi i obyczajowymi. Spotducted in the Benedyktynka
kania, które odbywają się cyRoom, the gatherings have
klicznie w Sali Benedyktynka,
proved to be very popular
cieszą się sporym powodzeand are held in high regard
niem i uznaniem publiczności.
by the public. Information reSzczegółowe informacje na
garding the topics for upcomtemat kolejnych spotkań doing meetings can be found on
Spotkanie „Salonu Literackiego Michała Jagiełły” | A meeting of “Michał
stępne są na stronie Biblioteki
the Silesian Library’s website:
Jagiełło’s Literary Salon”
Śląskiej: www.bs.katowice.pl
www.bs.katowice.pl
4 silesia airport
wywiad
interview
MPL Katowice – wizytówka
województwa śląskiego
Na temat Międzynarodowego
Portu Lotniczego (MPL) Katowice
rozmawiamy z Bogusławem
Śmigielskim, Marszałkiem
Województwa Śląskiego.
We discuss Katowice Airport
with Bogusław Śmigielski,
Marshal of the Silesian
Voivodeship.
fot. archiwum Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego
Katowice Airport – Silesia’s
showpiece
Silesia Airport: Od lat Międzynarodowy
Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach jest
oknem na świat województwa śląskiego. Pana
zdaniem jaki wpływ na jego rozwój ma funkcjonowanie pyrzowickiego lotniska?
Bogusław Śmigielski: Lotnisko to przede wszystkim wizytówka województwa śląskiego. Pierwsze spotkanie z naszym regionem odbywa się poprzez MPL Katowice. I są to – muszę przyznać – bardzo miłe wrażenia. Dziś trudno przecenić znaczenie
portu lotniczego dla obrazu regionu. Po przyznaniu Polsce organizacji UEFA EURO 2012, jedno z pierwszych pytań ze strony
UEFA dotyczyło przepustowości pyrzowickiego lotniska. Także
obecnie jest to ważne kryterium oceny naszych przygotowań do
tej imprezy. Z satysfakcją mogliśmy poinformować o oddaniu do
użytku nowego terminalu i planowanej budowie nowego pasa
startowego. Dla firm z województwa śląskiego istotną informacją
jest to, że po warszawskim Okęciu MPL Katowice wykonuje najwięcej przewozów cargo. Wspominam o tym, gdyż we współczesnym świecie niemożliwy jest rozwój regionów bez nowoczesnej
sieci komunikacyjnej, którą – oprócz dróg i autostrad – tworzą
właśnie lotniska. Dlatego cieszy mnie fakt, że Międzynarodowy
Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach należy do najszybciej
rozwijających się lotnisk w Europie. To dobry prognostyk dla województwa. Mogłem się o tym osobiście przekonać np. podczas
pobytu w Aragonii w Hiszpanii, której władze są zainteresowane
nawiązaniem bliskiej współpracy lotniska w Saragossie z naszym
portem.
Jednym z gwarantów sukcesu MPL Katowice jest jego dobre
skomunikowanie z aglomeracją śląską. Jakie są plany Urzędu
6 silesia airport
Silesia Airport: Katowice Airport in Pyrzowice has been
Silesia’s window on the world for many years. In your opinion,
what is the airport’s function in terms of the region’s development?
BOGUSŁAW ŚMIGIELSKI: The airport is, first and foremost,
Silesia’s showpiece. A visitor’s first impression of our region
is formed at Katowice Airport. And I must say that it is a very
positive one at that. It’s difficult to overestimate the significance
of the airport in terms of the region’s image today. After Poland
was awarded the organisation of the UEFA’s EURO 2012, one of
the first questions posed by UEFA was regarding the capacity
of the airport in Pyrzowice. Even now, this continues to be an
essential criterion of our preparation for the event. It gave us
immense pleasure to inform of the opening of the new terminal
and the planned construction of a new runway. For local businesses, it’s important to note that Katowice Airport is second
only to Okęcie Airport in Warsaw in terms of cargo volume. The
reason why I’m mentioning this is that in today’s world, regional
development is impossible without a modern transport network
which, apart from roads and freeways, includes airports. I am
proud of the fact that Katowice Airport is amongst the most rapidly developing airports in Europe. This bodes well for the entire region. I was able to experience this myself. During my visit to
Aragon in Spain, the local authorities were interested in strengthening ties between the airport in Saragossa and Pyrzowice.
Marszałkowskiego związane z rozwojem połączeń drogowych,
a w szczególności kolejowych, pyrzowickiego lotniska z miastami regionu?
Sieć dróg ekspresowych i autostrad w województwie
śląskim jest najlepsza w kraju. Przed 2012 rokiem przetnie się
w naszym regionie istniejąca autostrada A4 z powstającą A1.
Konsekwentnie budowana jest też Drogowa Trasa Średnicowa,
która już wkroczyła do Zabrza, a przed UEFA EURO 2012 dotrze
do Gliwic. Trwają prace przygotowawcze, związane z poprowadzeniem jej na wschód, do Dąbrowy Górniczej. Planowana jest
także budowa szybkiej kolei łączącej Katowice z Pyrzowicami,
choć wciąż toczą się dyskusje czy pobiegnie ona przez Bytom
i Chorzów, czy też przez Sosnowiec i Zawiercie. Za pierwszym
wariantem przemawia krótszy odcinek trasy przebiegu pociągu,
plusem drugiego są już istniejące tory. Połączenie tą trasą wykorzystywałoby czynną dziś linię kolejową Zawiercie – Łazy –
– Mierzęcice, po której jeżdżą pociągi towarowe. Bez względu
na ostateczny wybór, najważniejsze dla nas jest sfinalizowanie tej budowy, bo to, że przyczyni się ona do podniesienia
atrakcyjności Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice
w Pyrzowicach, jest pewne.
The Silesian agglomeration’s transport network underwrites Katowice Airport’s success. What are the Marshal
Office’s plans regarding the development of road networks
and, more importantly, rail networks connecting the airport
in Pyrzowice with the major cities in the region?
The existing network of express roads and freeways in the
Silesian region is the best in the country. By 2012, the existing
A4 motorway will intersect with the A1 which is currently
under construction. The DTŚ Inner Relief Road, which is being
steadily constructed, has already reached Zabrze, and before
EURO 2012, will reach Gliwice. Initial preparation has also
begun on extending the road east to Dąbrowa Górnicza.
A rapid rail connection is also planned between Katowice and
Pyrzowice, however, it is still uncertain whether it will run
through Chorzów and Bytom or Sosnowiec and Zawiercie.
A shorter distance, and therefore shorter travel time, speaks
for the first option, whereas the availability of pre-existing
tracks speaks for the second. The Zawiercie-Łazy and Mierzęcice rail line is currently used by freight trains. Regardless
of the outcome, the most important issue for us is the completion of this project, as its contribution to Katowice Airport’s
appeal is assured.
Od 3 stycznia 2009 r. MPL Katowice, jako pierwsze regionalne lotnisko w Polsce, będzie miało bezpośrednie połączenie ze stolicą Ukrainy, Kijowem. Jak z perspektywy Pana
urzędu fakt ten wpłynie na zacieśnianie współpracy z Ukrainą,
szczególnie w aspekcie organizacji UEFA EURO 2012?
Województwo śląskie łączy partnerska współpraca z trzema
obwodami ukraińskimi: czernichowskim, donieckim i lwowskim.
Obejmuje ona podstawowe sektory przemysłowe, na czele
z wydobywczym i energetycznym, a także współpracę kulturalną i turystyczną. Przyznanie Polsce i Ukrainie organizacji UEFA
EURO 2012 otworzyło nową płaszczyznę wymiany doświadczeń,
związaną z przygotowaniami do tego wydarzenia. Przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego kilkakrotnie zwiedzali powstające na Ukrainie stadiony, także u siebie gościliśmy wysłanników
z ukraińskich miast – gospodarzy Mistrzostw Europy. Są to
bardzo pożyteczne dla obu stron spotkania, które z pewnością
przyczynią się do lepszego przygotowania naszych krajów
do UEFA EURO 2012. Uruchomienie połączenia lotniczego
z Kijowem zapewne ucieszy kibiców piłkarskich po obu stronach
granicy. Dla mnie jest ważne również dlatego, że przyczyni się
do zacieśnienia współpracy między naszymi krajami. Temat ten
wielokrotnie powracał podczas rozmów polsko-ukraińskich,
prowadzonych w Katowicach i na Ukrainie. To ważna wiadomość dla naszych biznesmenów, zwłaszcza przedstawicieli
sektora małych i średnich firm, którzy skarżyli się na uciążliwości związane z podróżami na Ukrainę.
From the 3rd of January 2009, Katowice Airport will be
the first regional airport in Poland to offer direct flights to
the capital of Ukraine, Kiev. In terms of your Office, how
will this affect the strengthening of cooperation between
the region and Ukraine, particularly concerning EURO 2012
preparations?
The Silesian Voivodeship has close links to three Ukranian
oblasts: Chernihiv, Donetsk and Lviv. The partnership concentrates primarily on the mining and power industries, but
also focuses on culture and tourism. The granting of Poland
and Ukraine the joint-organisation of EURO 2012 opened up
new avenues for the exchange of experiences concerning
the event preparations. Representatives from the Marshal’s
Office have visited the Ukranian stadiums under construction
several times. Similarly, delegates from Ukranian EURO 2012
host-cities have visited our region. These visits have been
beneficial for both sides in contributing to the preparations
for the European Championship. Initiating a direct connection
to Kiev will undoubtedly please football fans on both sides of
the border. For me, this is also important because it will help
strengthen ties between our countries. This subject has often
come up during Polish-Ukranian talks both in Katowice and in
Ukraine. It’s also significant for businesspeople, particularly
from the sector of small and medium enterprises, which has
often criticised the arduousness of travel to Ukraine.
W związku ze zbliżającym się końcem 2008 roku, czego
pragnąłby Pan życzyć w Nowym Roku pasażerom korzystającym z usług Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice
w Pyrzowicach?
Oprócz dobrego i szczęśliwego Nowego Roku, chciałbym
życzyć także miłych wrażeń z pobytu w województwie śląskim.
The end of the year is almost upon us. Is there anything
you’d like to wish the passengers of Katowice Airport for the
New Year?
Apart from a happy and joyful New Year, I’d also like to
wish everyone positive impressions and memories from their
stay in the Silesian region.
Thank you for the interview.
Dziękujemy za rozmowę.
Rozmawiał: Piotr Adamczyk
Interview: Piotr Adamczyk
silesia airport 7
na weekend
na weekend
Pierożki na Chreszczatiku
Dumplings on Khreschatyk
fot. www.sxc.hu
Złota bogini Berehynia, utożsamiana z personifikacją Ukrainy,
z malachitowej kolumny, stojącej w centrum Kijowa, patrzy na
Plac Niezależności (Majdan Niezalieżnosti). Warto przypomnieć
jak to miejsce nazywano kiedyś, bo w tym spisie nazw kondensuje się jak w soczewce historia Ukrainy. Najpierw był to Plac
Chreszczatik, potem Dumski – od pałacu rady miejskiej, którą
przy nim wybudowano, następnie Radziecki im. Kalinina i wreszcie Plac Niezależności. To tu rozgrywała się epopeja „pomarańczowej rewolucji”.
Kijów założyli Normanowie, którzy już w V wieku mieli tu
faktorię handlującą z plemionami ruskimi. W IX w. Kijów został
stolicą Rusi Kijowskiej, a na początku XI w. o jego Złotą Bramę
wyszczerbił swój słynny miecz Bolesław Chrobry. Przez półtora
wieku panowali tutaj Tatarzy. Przez trzy wieki rządzili Polacy,
którym odebrał miasto Bohdan Chmielnicki, by oddać je wraz
z całą Ukrainą pod władzę carów Rosji. Dopiero w 1934 r. Kijów
został stolicą Ukraińskiej Republiki Radzieckiej, aby wreszcie, od
1991 r., przewodzić niepodległej Ukrainie.
Plac niezależności | Independence Square
8 silesia airport
In the centre of Kiev, the golden spirit,
Berehynia, often regarded as a personification
of Ukraine stands looking over Independence Square (Majdan
Niezalieżnosti) from a malachite column. The various names
this square has been known by reads like Ukraine’s history in
a nutshell. First, it was Khreschatyk Square, then the Duma
Square – after the local council chambers erected there, then
the Radyanska and Kalinin Squares, then finally Independence
Square. It was here that the epic of the “Orange Revolution” was
played out.
The Normans founded Kiev as a trading post with Russian tribes in the 5th century. In the 9th century, Kiev became the capital of Kievan Rus’, and it was upon its Golden Gate that Poland’s
Bolesław I the Brave notched his sword. Poles ruled the city for
three centuries until Bohdan Chmielnicki took possession of it,
and the remainder of Ukraine, only to turn it over to the Russian
tsars. In 1934, Kiev became the capital of the Ukranian Soviet
Socialist Republic and finally the independent Ukraine, in 1991.
fot. www.istockphoto.com
Rozłożone na wzgórzach nad Dnieprem miasto jest wyjątkowo malownicze. I choć panuje tu architektoniczna mieszanka
stylów, oszpecona blokowiskami z epoki ZSRR, to Kijów obronił
swoją urodę. Z Placu Niezależności niemal każdy kieruje kroki na
Chreszczatik. W XIX w. była to bogata kupiecka ulica, za czasów
ZSRR obrosła mamutami domów w stylu socrealistycznym,
które jednak, o dziwo, nie rażą. Teraz ich partery zajęły eleganckie sklepy, w znakomitej zgodzie współistniejące z ukraińskimi
„babuszkami”, sprzedającymi na ulicy nadziewanie mięsem lub
grzybami pyszne pierożki. Ta ulica żyje całą dobę: jest deptakiem,
miejscem spotkań, prawdziwym sercem Kijowa.
Ze wszystkich zabytków stolicy Ukrainy na pierwszym miejscu
trzeba postawić Ławrę Pieczerską. Ten ogromny klasztor zbudowano na wzgórzu nad Dnieprem, a potem stuleciami rozbudowywano nad i pod ziemią. To, co najciekawsze w Ławrze, to tunele,
siecią których gruntownie zryto górę. Tu mnisi chowali się przed
najeźdźcami i tu teraz spoczywają ich mumie, prezentowane
zwiedzającym. Naziemna część Ławry to m.in. piękny sobór
Uspieński i imponująca cerkiew nadbramna pod wezwaniem
ławra pieczerska | pechersk lavra
Spread on top of hills overlooking the Dnepr River, the city
is incredibly picturesque. And although it seems to have a
mishmash of architectural styles, disfigured by the Soviet-era
housing estates, Kiev has managed to maintain its beauty. From
Independence Square, almost everyone makes their way to
the Khreschatyk. In the 19th century it was a street of wealthy
merchants which was later overgrown by mammoth Soviet-style
homes which, for some strange reason, don’t seem entirely out
of place. Now, the elegant stores located on the ground floors
of these homes exist in perfect harmony with the Ukranian
“babushkas” selling meat and mushroom dumplings. This street
never sleeps: it’s a pedestrian mall, meeting place and evidently
the heart of Kiev.
Of all the heritage sites in the Ukranian capital, the Kiev
Pechersk Lavra (Monastery of the Caves) holds its own at the top
of the list. This huge monastery was built overlooking the Dnepr
silesia airport 9
na weekend
na weekend
Kijów w pewien sposób przypomina swoją atmosferą Warszawę sprzed dwudziestu lat, gdy rodząca się prywatna przedsiębiorczość kazała ludziom szukać różnych metod handlu i usług.
Kto chce odpocząć i dobrze zjeść, ten niech szuka na planie
miasta „Andrijewskiego Uzwizu”, prowadzącego do Podołu.
W tej dzielnicy pełno jest malowniczych knajpek i kawiarenek,
sąsiadujących z gigantycznym targowiskiem sztuki, na którym
mamy wszystko: od tradycyjnych haftów i znakomitych replik
ikon, po galerie z kolekcjami sztuki współczesnej.
Cały Kijów jest mieszaniną. Zachwycające cerkwie sąsiadują
z sowieckimi blokowiskami, uliczni handlarze z restauracjami
McDonald’s, obyczajowość żywcem przeniesiona z czasów ZSRR
z pełną inicjatywy przedsiębiorczością. A kiedy zapytać kijowianina co w jego mieście warto zobaczyć, może zapomnieć o zabytkach, ale z pewnością pochwali się... Stadionem Olimpijskim, na
którym gra ukochane przez to miasto Dynamo. Stadion ten ma
być zresztą obiektem zbliżających się igrzysk EURO 2012. Trzeba
go koniecznie zobaczyć, bo mistrzostwa te Polacy i Ukraińcy
mają przeprowadzić wspólnie.
fot. www.sxc.hu
fot. www.istockphoto.com
Świętej Trójcy. Jest tu też efektowna dzwonnica, ufundowana
w XVIII w. przez hetmana Iwana Mazepę – tytułowego bohatera jednego z dramatów wielkiego polskiego wieszcza Juliusza
Słowackiego. Widok z dzwonnicy to najpiękniejsza panorama
Kijowa.
Jarosław Mądry, władca Rusi Kijowskiej, został ochrzczony
w Hagia Sophia w Konstantynopolu i postanowił wybudować
w Kijowie kościół równie wspaniały. Tak ufundowano Sobór Sofijski (Sobór Mądrości Bożej). Trzynaście złotych kopuł zdobi
świątynię z zewnątrz, a wewnątrz – zespół cudownych malowideł
i mozaik. Naprzeciw Soboru Sofijskiego stała budowla urodą ją
przewyższająca: Monastyr o Złotych Kopułach z cerkwią Michała
Archanioła. Zburzono go jednak w latach 30. XX w.
Sobór Mądrości Bożej i Ławra Pieczerska zostały wpisane na
listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Po Kijowie podróżuje się znakomicie środkami komunikacji
publicznej. Trzy linie metra i liczne autobusy zapewniają szybki
przejazd w każde miejsce miasta. Na cudzoziemców wręcz polują
prywatne samochody i busy, za które płaci się niewiele.
sobór sofijski | st. sophia’s cathedral
and extended above and below the ground over the centuries.
The most interesting aspect of the Lavra is the network of
tunnels furrowing through the entire hillside. The monks used
to hide from invaders in these tunnels, and it is here that their
mummified remains are on display for visitors. The aboveground section of the Lavra includes the Dormition (or Uspenski)
Cathedral and the impressive Gate Church of the Trinity. There’s
also a wonderful belltower boasting the most stunning views of
Kiev, funded by Ukranian hetman Ivan Mazepa who is known to
Poles through the works of Polish poet Juliusz Słowacki.
Yaroslav I the Wise, ruler of Kievan Rus’, was baptised at the
Hagia Sophia in Constantinople and decided to erect an equally
impressive cathedral in Kiev. He sponsored the building of Saint
Sophia’s Cathedral. Thirteen golden domes adorn the exterior
of the cathedral, and the interior – a collection of spectacular
mosaics and frescoes. Across from Saint Sophia’s Cathedral once
stood a building which surpassed the beauty of the cathedral
– St Michael’s Golden-Domed Monastery. It was unfortunately
destroyed in the 1930s.
Saint Sophia’s Cathedral and the Kiev Pechersk Lavra have
both been listed as a UNESCO world heritage sites.
The most convenient way to see Kiev is to take public trans-
10 silesia airport
cerkiew michała archanioła | st. michael’s cathedral
port. The three metro lines and many bus routes ensure easy
access to the entire city. Privately owned vehicles and minibuses
eagerly offer transport, particularly to foreigners, at very attractive rates. The atmosphere of Kiev, with its fledgling private
enterprise, is reminiscent of Warsaw 20 years ago.
If you want to have a break and eat well, you need to find the
Andriyivskyy Descent heading down towards the Podil district.
This area is full of lovely little cafes and restaurants with a gigantic art market where you’ll be able to find everything: from
traditional embroidery and superb replicas of religious icons,
through to contemporary art galleries.
Kiev is a melange of impressive cathedrals, Soviet-era housing estates, street merchants and McDonald’s restaurants;
principles dating back to the USSR and private enterprise. But
when you ask native Kievians what’s worth seeing in their city,
they’ll probably forget about all the sites and tell you about…
the Olympic Stadium which is home to Dynamo, the much-loved
city team. In fact, this stadium is going to be one of the major
facilities of the Euro 2012 football championship. It’s not to be
missed, as the Euro 2012 championship is being jointly organised
by Ukraine and Poland.
Andrzej Wiktorowicz
innowacyjny śląsk
innovative silesia
Cyfrowy krok w przestworza
A digital step into sky
Gasną światła. Słychać pierwsze takty utworu na wejście.
Tłum zafalował. 9 000 osób rozpoczyna duchową ucztę. Przybyli,
aby oglądać Depeche Mode na jedynym koncercie w naszym
kraju – w katowickim Spodku.
Spoglądam na rozentuzjazmowaną grupę, gotową do dużych
poświęceń, aby zobaczyć ten wyjątkowy koncert na żywo
i nachodzi mnie pewna refleksja: jak łatwo jest dziś wziąć udział
w takim wydarzeniu! Bogacące się społeczeństwo, którego bariery mobilności padły pod ciosami niskich cen biletów tanich linii
lotniczych, rozpoczęło zaspokajanie swoich potrzeb w sposób dotychczas niedostępny. Przykład? Europejska trasa Depeche Mode, obejmująca koncerty m.in. w Katowicach, Pradze
i Londynie. Fani zespołu mogli towarzyszyć muzykom w każdym
z tych miejsc dzięki możliwości koordynacji zakupu biletów,
pozyskania informacji o lokalnej infrastrukturze transportowej,
rezerwacji biletów lotniczych i miejsc w hotelach. A wszystko to
online. Bajka, prawda? Mam przyjaciół, którzy byli na tych trzech
koncertach.
Jak każda usługa, służąca do zaspokajania potrzeb, tak i lotnictwo stało się obszarem aktywności jego fascynatów w sieci
Internet. Pojęcia „social shopping” *, charakterystyczne dla portali rekomendacyjnych, już od dłuższego czasu funkcjonują na
rynku lotniczym, czego przykładem może być sekcja „linie lotnicze w ocenie pasażerów” na www.pasazer.com Wczytując się
we wpisy podróżujących, w plusy i minusy, które pozostawiają
w komentarzach, uzyskujemy obiektywną
opinię na temat poziomu obsługi wybranego przez nas przewoźnika. Podobna sytuacja dotyczy lotnisk i warunków podróży.
Aktywni pasażerowie chętnie dzielą się
swoimi doświadczeniami na forach dyskusyjnych portali, zajmujących się tematyką
przewozów lotniczych i lotniczej infrastruktury. Pasazer.com dysponuje ponad 70 000.
wpisów, co świadczy o olbrzymim zaangażowaniu społeczności internetowej, korzystającej z lotniczych form podróżowania.
Dzięki tej internetowej wspólnocie
otrzymujemy szansę dokonywania świadomego wyboru środka transportu do wymarzonego miejsca, jakim w tym przypadku był
koncert popularnej grupy. Pamiętajmy zatem,
aby po powrocie podzielić się wspomnieniami z koncertu oraz informacjami z przebiegu
podróży. Dajmy innym szansę dokonywania
świadomych wyborów na bazie naszych
doświadczeń. W końcu podróż w przestworza zaczyna się w Internecie.
* dla osób nieznających tego pojęcia polecam
www.znamto.pl lub www.cokupic.pl
The lights fade. The opening bars of the introduction sound.
The crowd begins to sway as 9 000 people are prepared for their
spiritual odyssey. They’ve come to see Depeche Mode at their
only concert-performance in Poland, in Katowice’s “Spodek”
Entertainment Centre.
As I gaze over the enthusiastic crowd, a crowd ready to sacrifice so much to see this unique concert live and a thought occurrs to me: how easy it is today to take part in such an amazing
event! With borders and distances crumbling under the weight
of ticket prices on low-cost airlines, our increasingly wealthy
society is able to fulfil its needs in ways which have, up to now,
been unavailable. An example – the European leg of Depeche
Mode’s tour including concerts in Katowice, Prague and London.
Fans were able to accompany the group to all three cities thanks
to the possibility of co-ordinating ticket purchases, acquiring information about local transport options, reserving airline tickets
and hotel rooms. All online. It’s all fiction right? Wrong. In fact,
I have friends who were at all three of these concerts.
As with all services, aviation has become a playground for
its enthusiasts on the Internet. The concept of social shopping
(*), characteristic of user review sites, has already been operating within the aviation industry for some time. Sections such
as “passenger reviews” at www.airlinequality.com. By reading
all the passengers’ positive and negative comments, we’re able
to form an objective opinion regarding the
level and quality of service provided by our
chosen carrier. Similar information is available regarding airports and conditions of travel.
Internet savvy passengers readily share their experiences on
discussion groups and forums related to airline travel and airport
infrastructure. Airlinequality.com boasts thousands of entries,
which is testament to the enormous involvement of the virtual
community participating in discussion forums relating to the
airline industry.
Thanks to the virtual community, we are given the chance
to make informed choices as to the form of transport we use to
get to our dream destination – as were the concerts in this case.
Let’s not forget then, to share our travel experiences – give others the chance to make educated decisions on the basis of our
experiences. Let the journey into space start on the Internet.
(*) – for those unfamiliar with this concept I suggest visiting
www.crowdstorm.com or www.viewpoints.com
Katarzyna Kozieł
Account Manager
www.netizens.pl
tel. +48 32 258 13 43
ul. Ks. Bpa Bednorza 2A-6, Katowice
silesia airport 11
region
local
Metropolia Górnośląska
– osobliwości, cuda, atrakcje…
fot. archiwum UM Chorzów
The Upper Silesian Metropolis
– sights, wonders, attractions…
12 Planetarium
silesia airport
Śląskie w Chorzowie | Silesian Planetarium in Chorzów
Jerzego Kawalerowicza. Dziś pustynia jest wspaniałym miejscem
pieszych, rowerowych i konnych wycieczek, licznie zjeżdżają tu
także miłośnicy ekstremalnych sportów motorowych.
Skoro mowa o sportach ekstremalnych, to nieopodal znajdziemy kolejne niezwykłe miejsce, w którym można uprawiać
rzadki rodzaj sportu. Mowa o zatopionym kamieniołomie dolomitu w Jaworznie. Na dnie wyrobiska stoją gigantyczne koparki,
obok można też podziwiać dwa samochody, Poloneza i BMW.
To miejsce także ma swoją legendę, związaną właśnie z BMW.
Pewien mężczyzna podarował auto swojej ukochanej, mimo to
dziewczyna porzuciła go, ale była na tyle honorowa, że zwróciła
samochód. Mężczyzna zaś w akcie desperacji zepchnął go ze
skarpy do wody. W ten sposób baza nurkowa „Gródek”, popularnie zwana „Koparki”, zyskała kolejną atrakcję. Dziś to jedno
z najsłynniejszych w Polsce miejsc do nurkowania, umożliwiające
uprawianie tego sportu niemal przez cały rok.
fot. Piotr Komander
fot. archiwum „Orka”
Zacznijmy od legendy. Dawno temu nad okolicą przelatywał
diabeł z wielkim workiem piasku. Zawadził nim o wieżę kościelną
i piasek wysypał się, tworząc ogromną pustynię. W rzeczywistości to lodowiec, a nie diabeł, naniósł piaski, które z czasem
porosły lasami. Do ponownego odsłonięcia pustyni przyczynili
się ludzie, od średniowiecza karczując drzewa na potrzeby hut
srebra i ołowiu. W ten sposób powstała jedna z największych
osobliwości przyrodniczych w tej części Europy – Pustynia Błędowska, zwana dumnie Polską Saharą. Pustynia leży częściowo
na obszarze Dąbrowy Górniczej, a jej niepowtarzalny, malowniczy krajobraz tworzą wydmy i stepowa roślinność. Jeszcze
w latach 50. ubiegłego wieku, kiedy połacie piasków były większe, zdarzały się tu piaskowe burze, a w upalne dni można było
doświadczyć zjawiska fatamorgany. W czasie II wojny światowej
pustynia stała się poligonem niemieckiej Afrika Korps. Jej niezwykły pejzaż inspirował też filmowców, to tu powstał „Faraon”
Pustynia Błędowska | the Błędowska Desert
Let’s start with a legend. Long, long ago, a devil flew over
the land with a large sack of sand. The sack got caught on a
church steeple and the sand spilled out, forming a huge desert.
In actual fact, it was not a devil, but a glacier that deposited
the sand which, over time, was covered by forests. Deforestation dating back to the middle ages to supply silver and lead
smelting plants ultimately contributed to the desert’s subsequent reappearance. And so one of the largest natural sights
in this part of Europe, the Błędowska Desert, proudly referred
to as the Polish Sahara, was formed. The Desert lies partly in
Dąbrowa Górnicza, and its scenic beauty is formed by its dunes
and steppe vegetation. Sand storms and on hot days, mirages,
were still a common occurrence in the 1950s when the desert’s
large stretches of sand were more plentiful. During WWII, the
desert was used as a training ground for the German Afrikakorps. Its unique scenery has also inspired film-makers – Jerzy
Baza nurkowa „Gródek” w Jaworznie | the “Gródek” diving base in Jaworzno
Kawalerowicz’s “Faraon” was filmed here. Today, the desert is a
favourite with trekkers, bike and horse as well as enthusiasts of
extreme motorsports.
While on the topic of extreme motorsports, there’s an extraordinary area nearby where another unique sporting activity
can be engaged in. Jaworzno is home to a submerged dolomite
quarry, with gigantic excavators and even two vehicles (a Polonez and a BMW) lying on the quarry floor. This area also has its
own legend, connected with the BMW. Apparently, long, long
ago, a man offered the love of his life this car as a gift. Although
the girl later left him, she was honourable enough to return the
vehicle. In an act of desperation, the man pushed the car off the
escarpment and into the water. In this way, the “Gródek” diving
base, commonly known as “Koparki”, acquired a new attraction.
Today, this is one of the most popular diving areas in Poland,
allowing enthusiasts to practice their sport almost all year round.
silesia airport 13
Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego „Guido” w Zabrzu | the Historical
“Guido” Coal Mine in Zabrze
fot. Daniel Mitros
Po pustynnej wędrówce i podwodnej wycieczce pora zejść
pod ziemię. 170 metrów w dół kopalnianą windą, a po wyjściu
świat, który budzi podziw i lęk. Wizyta w Zabytkowej Kopalni
Węgla Kamiennego „Guido” w Zabrzu pozostawia niezapomniane wrażenia. Turystów czekają niezwykłe efekty audiowizualne:
w półmroku majaczy sylwetka konia, popiskują szczury, górnicy
rozmawiają ze sobą. Tak wyglądała kopalnia ponad wiek temu.
Dziś, tak jak i wtedy, można zjechać jeszcze niżej, na poziom 320,
ale nie po węgiel, a po… muzykę. „Muzyka na poziomie” to nazwa cyklu koncertów, odbywających się w tej niezwykłej scenerii.
Na zakończenie naszej wędrówki po osobliwościach, cudach
i atrakcjach Metropolii Górnośląskiej spójrzmy w gwiazdy. Największe i najstarsze w Polsce planetarium zaprasza na niezwykły spacer po niebie. Mgławice, komety i planetoidy, śledzone
okiem największej w Polsce lunety sprawiają, że zmienia nam
się perspektywa – dosłownie i w przenośni. Planetarium Śląskie
to także miejsce pięknych, nastrojowych koncertów, które w otoczeniu ciał niebieskich brzmią jak prawdziwa muzyka sfer.
To tylko kilka spośród osobliwych atrakcji Metropolii Górnośląskiej, są one dopełnieniem obrazu tego niezwykłego, największego w Polsce miasta.
Metropolia Górnośląska. Pełnia Życia.
www.gzm.org.pl
fot. archiwum „Guido”
region
local
fot. archiwum Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego
Planetarium Śląskie w Chorzowie | Silesian Planetarium in Chorzów
Szlak Zabytków Techniki | Industrial Monument Route
14 silesia airport
Following the desert trek and underwater adventure, it’s time
to go underground. 170m down a mine lift you’re in another
world - a world that is both awe-inspiring and stress-inducing.
A visit to the Historical “Guido” Coal Mine in Zabrze, will leave
you with life-long memories. Exceptional audiovisual effects
await all visitors: a silhouette of a horse looming in the twilight,
the squealing of rats, miners chatting amongst themselves – the
sights and sounds of life in the mine over a hundred years ago.
Today, like a century ago, it’s also possible to go one level lower – 320m, but not to mine coal, but …to enjoy music. “Music
at the Coalface” is a concert cycle held in this highly unusual
setting.
Let’s finish off our trek through the sights, wonders and attractions of the Upper Silesian Metropolis with some star-gazing.
The largest and oldest planetarium in Poland invites all for a
space-walk. Nebulae, comets, planetoids the stunning backdrop
of celestial bodies, as seen through Poland’s largest telescope,
have the power to change our perspective – literally and figuratively. The Silesian Planetarium is also home to beautiful and
ambient concerts. concerts. Set within the stunning backdrop of
celestial bodies,these concerts are literally ethereal.
As the largest and most extraordinary city in Poland, this is
only a drop in the ocean of what the Upper Silesian Metropolis
has to offer.
The Upper Silesian Metropolis. Full of life.
www.gzm.org.pl
silesia airport 15
latam z katowic!
Fly from katowice!
VII gala „Latam z Katowic!”
“Fly from Katowice!” – 7th Gala
fot. Zbigniew Sawicz
Podczas gali uhonorowano touroperatorów i przewoźników
lotniczych statuetkami GTL SA oraz promesami na wspólne akcje
marketingowe, realizowane z organizatorem. Projekt statuetek,
które otrzymali tegoroczni laureaci programu, wykonał znany
śląski rzeźbiarz i medalier – Zygmunt Brachmański.
Przemawia Artur Tomasik – Prezes Zarządu GTL SA | An address by Artur
Tomasik, President of the GTL Board
Koniec roku to czas podsumowań. Już teraz, ze względu na
zakończenie turystycznego sezonu czarterowego, można pokusić
się o podsumowanie roku 2008 w sektorze ruchu pasażerskiego.
Analizując statystyki Międzynarodowego Portu Lotniczego (MPL)
Katowice można stwierdzić, iż utrzymał on mocną pozycję Centrum Czarterowego Polski Południowej. Statystyki te są także potwierdzeniem ambicji katowickiego lotniska by stać się
w najbliższych latach Głównym Centrum Czarterowym Polski.
W pierwszych dziesięciu miesiącach roku 2008 w MPL Katowice
odprawiono 574 889 pasażerów czarterowych. Wynik ten przełożył się na 39% wzrost w tej gałęzi ruchu pasażerskiego w porównaniu z tym samym okresem roku 2007, kiedy to odprawiono
411 657 pasażerów czarterowych.
Turystyczny sezon czarterowy na katowickim lotnisku podsumowano 21 listopada 2008 roku w Restauracji „Szafranowy
Dwór”, w trakcie VII już gali kończącej kolejną edycję programu
„Latam z Katowic!”. Organizatorem jest Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze (GTL) SA – spółka zarządzająca Międzynarodowym Portem Lotniczym Katowice w Pyrzowicach. „Latam
z Katowic!” skierowany jest do pasażerów linii tradycyjnych,
niskokosztowych, jak i czarterowych. Opiera się na pakiecie
zniżek na usługi oferowane przez firmy – Partnerów Programu.
Zniżki udzielane są na podstawie specjalnego kuponu rabatowego, który można wydrukować ze strony internetowej:
www.latamzkatowic.com.pl W VII edycji programu Partnerami GTL SA były następujące firmy: GTL-Service Sp. z o.o.,
PHZ Baltona SA, PKM Katowice Sp. z o.o., Keraniss, Lotniczy Catering Service Sp. z o.o., HDS Polska Sp. z o.o., Airport Taxi Service,
PPHU Pol-Trans Catering oraz Hemavit Sp. z o.o.
16 silesia airport
Prestiżowe tytuły za rok 2008 otrzymali:
Touroperatorzy
• Touroperator Roku – Lato 2008: Triada SA
• Touroperator Roku – Zima 2008: Exim Tours Sp. z o.o.
• Touroperator Debiutant 2008: Święcki Travel
• Touroperator Nowego Kierunku: Nowa Itaka (Bodrum)
Linie lotnicze
• Krajowy Przewoźnik Czarterowy 2008: Air Italy Polska
• Zagraniczny Przewoźnik Czarterowy 2008: AMC Airlines
• Przewoźnik Niskokosztowy 2008: Wizz Air
• Przewoźnik Sieciowy 2008: Lufthansa
Agencje IATA
• I miejsce: Carlson Wagonlit Travel oddział Bielsko-Biała
• II miejsce: PBP Orbis Sp. z o.o. oddział Bielsko-Biała
• III miejsce: FLY AWAY Travel Sp. z o.o. oddział Katowice
Biura agencyjne
• I miejsce: BP Amadeusz, Bytom
• II miejsce: BP Futura Travel, Mysłowice
• III miejsce: BP Good Luck, Tychy
Biura własne touroperatora
• I miejsce: BP Itaka oddział Opole
• II miejsce: BP Triada oddział Katowice
• III miejsce: Neckermann oddział Sosnowiec
Gala była także okazją do złożenia podziękowań dla Patronów
Honorowych oraz Patronów Medialnych VII edycji programu
„Latam z Katowic!”. W roku 2008 Patronami Honorowymi były:
Polska Izba Turystyki Oddział Śląsk oraz Śląska Organizacja Turystyczna. Z kolei patronat medialny nad programem sprawowali:
Polska The Times Dziennik Zachodni, Polskie Radio Katowice,
portale internetowe naszemiasto.pl i pasazer.com oraz magazyn
„Region Śląski”.
Ponadto w trakcie gali podziękowano Partnerom zainaugurowanego w tym roku nowego programu marketingowego katowickiego lotniska „Fly to Katowice!”. Przypomnijmy, iż program ten opiera się na rabatach, które jego Partnerzy oferują na
swoje usługi. Rabaty można uzyskać na podstawie specjalnego
karnetu, który należy wydrukować ze strony internetowej
www.flytokatowice.com Karnet jest ważny z biletem potwierdzającym przylot do MPL Katowice. W tym roku Partnerami
Programu byli: sieć hoteli Diament, Hotel Bristol w Bytomiu,
Hotel Katowice, Teatr Rozrywki w Chorzowie, Silesia City Center,
Śląski Teatr Tańca oraz GTL-SERVICE Sp. z o.o. Wszyscy otrzymali
podziękowania za zaangażowanie w projekt „Fly to Katowice!”.
fot. Zbigniew Sawicz
Laureaci VII edycji programu „Latam z Katowic!” | Award-winners of the 7th edition of “Fly from Katowice!”
The end of the year is a time for appraisals. As the tourist
charter season has finished, 2008 can finally be summed up in
terms of passenger movement. Following an analysis of the statistics available from Katowice Airport, we are pleased to announce that the airport’s been able to maintain its position as
the Charter Centre for Southern Poland. The statistics also reflect
the ambitions of Katowice’s airport to become Poland’s Main
Charter Centre in the near future. In the first 10 months of 2008,
574 889 charter passengers checked in at Katowice Airport. This
figure translates into an increase of 39% in this sector of passenger movement, in comparison to the corresponding time period
in 2007, when 411 657 passengers passed through the airport.
The tourist charter season at Katowice Airport was recapped
on Friday 21st November at “Szafranowy Dwór” during the 7th
gala completing this edition of the “Fly from Katowice!” programme coordinated by the Upper Silesian Aviation Group (GTL)
– under whose management is Katowice Airport in Py-rzowice.
“Fly from Katowice!” is aimed towards passengers of traditional,
low-cost and charter airlines. The programme is based on a
dis-count package on services offered by programme partners.
Discounts are provided on the basis of special discount coupons
which are available for printing at www.flyfromkatowice.com.
Partners of the 7th edition of the programme were: GTL-Service,
PHZ Baltona SA, PKM Katowice, Keraniss, Airport Catering
Service, HDS Polska, Airport Taxi Service, PPHU Pol-Trans Catering and Hemavit.
The gala included the presentation of GTL statuettes to tour
operators and air carriers. The statuettes received by this year’s
programme laureates were designed by renowned Silesian sculptor and medal maker, Zygmunt Brachmański.
The prestigious awards for 2008 went to:
• Triada – Tour Operator of the Year: Summer
• Exim Tours – Tour Operator of the Year: Winter
• Święcki Travel – Tour Operator Debut of the Year
• Nowa Itaka (Bodrum) – Tour Operator of New Destination
of the Year
• Air Italy Polska– Domestic Charter Carrier of the Year
• AMC Airlines – International Charter Carrier of the Yea
• Wizz Air – Low-Cost Carrier of the Year
• Lufthansa – Network Carrier of the Year
IATA agents
• 1st Place: Carlson Wagonlit Travel, Bielsko-Biała
• 2nd Place: PBP Orbis, Bielsko-Biała
• 3rd Place: FLY AWAY Travel, Katowice
Travel agents
• 1st Place: Amadeusz, Bytom
• 2nd Place: Futura Travel, Mysłowice
• 3rd Place: Good Luck, Tychy
Travel agencies operated by individual tour operators
• 1st Place: Itaka, Opole
• 2nd Place: Triada, Katowice
• 3rd Place: Neckermann, Sosnowiec
The Gala was also an opportunity to thank the Honorary Patrons as well as the Media Patrons of the 7th edition of the “Fly
to Katowice!” programme. In 2008, the Honorary Patrons were:
The Polish Tourism Association – Silesian Branch and the Silesian
Tourism Organisation. Media Patrons of the programme were:
Polska The Times Dziennik Zachodni, Polish Radio Katowice,
naszemiasto.pl, pasazer.com and the Silesian Region. Discounts
are provided on the basis of special discount coupons available
from www.flytokatowice.com. The coupons are valid when presented with proof of arrival to Katowice Airport (ie.ticket). This
year’s programme partners were: Diament Hotels, Hotel Bristol
in Byom, Hotel Katowice, Chorzów Theatre, Silesia City Center,
Silesian Dance Theatre and GTL-Service. All “Fly to Katowice!”
programme partners received thanks for their involvement in
the project.
Piotr Adamczyk
silesia airport 17
na wakacje
na wakacje
Jordania – wyprawa do królestwa...
fot. www.sxc.hu
Podróż do Jordanii to niezwykłe doświadczenie na zawsze
pozostające w pamięci. Jordańskie Królestwo Haszymidzkie położone jest w południowo-zachodniej Azji, częściowo na Półwyspie
Arabskim, a częściowo nad Zatoką Akaba i Morzem Martwym.
To również królestwo Beduinów. Zgodnie z tradycją mieszkają
oni w skromnych namiotach na pustyni, gdzie chętnie zapraszają turystów na kawę. Jordania zachwyca ogromną spuścizną kulturową, która kształtowała się przez tysiące lat. Wspaniale zachowane pozostałości po antycznych cywilizacjach tworzą porywającą starożytną atmosferę. Oprócz tego – cudowne rezerwaty
przyrody. Spektakularne, zapierające dech w piersiach widoki
oraz wiele innych atrakcji zapewniają podróżnikom wspaniałą
przygodę. Właśnie takich przeżyć dostarcza wizyta w zjawiskowej Jordanii.
Niewątpliwie najważniejszym punktem podróży powinna być
wizyta w miejscu uznanym za ósmy cud świata. Jest nim Petra –
– wykute w czerwonych skałach antyczne miasto Nabatejczyków.
To największa perła architektoniczna Jordanii, pochodzącą
z VI w. p.n.e. Wejście do miasta prowadzi przez kilometrowy
wąwóz, wokół którego wzbijają się 80-metrowe klify. Już samo
przejście przez ów wąwóz dostarcza pierwszych ekscytujących
wrażeń. Jednak moment wkroczenia do doliny Petry to chwila
magiczna. Różowo-czerwone skalne budowle po prostu oczarowują swym naturalnym urokiem i tajemniczością.
Fascynującym miejscem kontrastów, unikalnym połączeniem
zabytków z nowoczesną architekturą jest stolica Jordanii, Amman. Można zwiedzić tu piękny rzymski amfiteatr lub współczesny Park Króla Husajna. Miasto położone jest na górzystym
terenie, między pustynią a urodzajną doliną Jordanu. Początkowo, podobnie jak Rzym, Amman wzniesiony był na siedmiu
wzgórzach. Dziś zajmuje ich aż dziewiętnaście. Na ulicach panuje
typowy dla krajów arabskich chaos i gwar. Jednak turyści mogą
cieszyć się ogromną gościnnością tubylców.
Kolejną atrakcją Jordanii jest Jerash. Doskonale zachowane
ruiny rzymskiego miasta z 64 r. p.n.e., które przez wieki znajdo-
rzymski amfiteatr | roman amphitheatre
18 silesia airport
fot. www.sxc.hu
Jordan – a journey to the kingdom...
petra
A trip to Jordan is one which will stay in your memories forever. The Hashemite Kingdom of Jordan is situated in south-west
Asia, partly on the Arabian Peninsula, and partly on the Gulf of
Aqaba and the Dead Sea. It is also the land of the Bedouins who,
as tradition dictates, live in modest tents in the desert where
they happily invite tourists for coffee. Jordan astounds visitors
with its enormous cultural legacy, nurtured over thousands of
years. Wonderfully preserved remnants of ancient civilisations
help shape the country’s captivating atmosphere – as do the
stunning nature reserves. Breathtaking views and attractions
ensure a high dose of emotions for all visitors to this exceptional
land.
The most important feature on the trip to Jordan should be
to a place which is regarded as the eighth wonder of the world –
Petra, the ancient city of the Nabataeans carved out of red rock.
Dating back to 6BC, this is the pearl of Jordan’s architecture. The
entrance to the city leads through a kilometre-long gorge, with
80m high cliffs. The very entrance through this fissure delivers
the first bout of excitement but nothing can compare to the magical moment of entering the Petra valley. The rose-red cut-rock
architecture enchants all with its natural beauty and mystery.
Amman, Jordan’s capital is a fascinating study in contrasts –
a unique combination of ancient monuments and contemporary
architecture. Visitors can admire the stunning Roman amphitheatre and the modern King Hussein Park. Amman lies on hilly
terrain between the desert and the fertile Jordan Rift Valley.
Bearing similarity to Rome, Amman was also originally built on
7 hills. Today, the city occupies 19 of them. As characteristic of
Arab countries, the streets of Amman are chaotic and noisy. Visitors, however, will find the locals to be extremely friendly.
Another Jordanian attraction is Jerash. Until recently, the perfectly preserved ruins of this Roman city dating back to 64 BC,
fot. www.sxc.hu
Na lotnisko w Ammanie można dolecieć z Międzynarodowego
Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach liniami czarterowymi.
Loty realizowane są raz w tygodniu.
wadi rum
fot. www.sxc.hu
wały się pod piaskiem. Do tej pory archeolodzy odkryli między
innymi świątynię Zeusa, dwa teatry, owalne forum, kompleks
łaźni, targowisko, rynek, fontanny, wieże i bramy miasta. Wizyta
w „Pompejach Bliskiego Wschodu” wprowadza turystów w starożytny klimat, dzięki czemu staje się szalenie pasjonująca.
Będąc w Jordanii nie można zapomnieć o mieście Karak,
w którym znajduje się zamek krzyżowców, wybudowany w połowie XII w. Warte odwiedzenia jest również urocze miasteczko
Madaba, będące prawdziwą skarbnicą mozaik z czasów bizantyjskich. Jordania to także ważne miejsca biblijne dla pielgrzymujących chrześcijan. Pierwsze z nich to Góra Nebo, z której Mojżesz
spoglądał na Ziemię Obiecaną, drugie to Betania za Jordanem,
gdzie ochrzczony był Chrystus.
Teraz czas na prawdziwą przygodę, na wielkie spotkanie
z potęgą natury. Mowa tu o najpiękniejszym krajobrazie pustynnym świata – Wadi Rum. Potężne góry, mieniące się w słońcu
kolorami czerwieni, żółci i pomarańczy, idealnie komponują się
z barwą pustynnego piasku. Nieznane gatunki kwiatów, cudowne ptactwo, dzikie wielbłądy… Atmosfera ciszy i spokoju.
To wszystko sprawia, że wyprawa na Wadi Rum staje się mistycznym doznaniem, podczas którego człowiek odczuwa jedność
z naturą. Aby jeszcze bardziej podsycić emocje, turyści mogą skorzystać z ekstremalnej wspinaczki górskiej, nawet na wysokość
900. metrów.
Jeśli ktoś ma ochotę odrobinę zadbać o urodę, a przy okazji
dobrze się przy tym bawić, idealna będzie kąpiel w Morzu Martwym. Jego lustro położone jest w najniższym punkcie Ziemi
(418 m p.p.m.) i ciągle się obniża. Woda jest tak silne zasolona,
że wypycha pływających na powierzchnię, za to jej właściwości
działają na skórę jak ekskluzywne kosmetyki, używane w najlepszych spa.
Na koniec trochę relaksu w Zatoce Akaba, która leży w północnej części Morza Czerwonego - najcieplejszego morza świata.
To prawdziwy raj dla nurków, bowiem znajduje się w niej 230 gatunków rafy koralowej oraz ponad tysiąc gatunków ryb o bajecznych kolorach. Oprócz tego piaszczyste plaże, idealne aby wypocząć po intensywnym zwiedzaniu skarbów Jordańskiego Królestwa Haszymidzkiego.
jerash
were covered by sand. Archeologists have so far discovered the
temple of Zeus, two theatres, an oval-shaped forum, two baths,
marketplace, main square, fountains, towers and the gates to the
city. A trip to the ‘Asian Pompeii’ fascinates all by taking visitors
back to the atmosphere of the city’s golden days.
Whilst in Jordan, it’s impossible to forgo a visit to Karak, boasting a Crusader castle built in the middle of the 12th century. The
charming city of Madaba, home to a plethora of Byzantine mosaics, is also worth visiting. With so many places within its borders
featuring in the bible, Jordan is also an important country for
Christian pilgrimages. The first of these is Mount Nebo, from
which Moses looked down on the Promised Land. The second is
Bethany beyond the Jordan, where Christ was baptised.
Now it’s time for a real adventure – an encounter with the
forces of nature. Jordan is home to the most beautiful desert
landscape in the world – the Wadi Rum. Shimmering in the sun
in shades of red, yellow and orange, the colossal mountains perfectly match the colours of the desert sands. Featuring unique
species of flowers, stunning exotic birdlife, wild camels and an
atmosphere of quiet and serenity, makes a trip to Wadi Rum a
mystical encounter in which experience the feeling of being one
with nature. To further fuel emotions, tourist are able to take
part in extreme mountain climbing adventures to a height of
900m.
For those looking for a chance to take in a entirely natural,
and highly enjoyable beauty treatment, bathing in the Dead Sea
is ideal. Its surface is the lowest point on the Earth’s surface
(418m below sea level) and is continuously decreasing. The water is so saline that it forces bathers to the surface, however its
effect on the skin is akin to the exclusive cosmetics used at the
best health spas.
After sampling all that Jordan has to offer, it’s time to relax
on the Gulf of Aqaba, which lies in the northern section of the
Red Sea – the warmest sea in the world. This diving haven is
home to 230 species of coral, and over 1 000 types of fish of all
the colours of the rainbow. With sandy beaches, this area is the
perfect place to relax after taking in the sights and sounds of the
Hashemite Kingdom of Jordan.
Charter flights to Amman from Katowice Airport in Pyrzowice
depart once a week.
Aleksandra Hańderek
silesia airport 19
lotnisko od zaplecza
the airport – behind the scenes
Dojazd na lotnisko
Getting to the airport
fot. Piotr Adamczyk
System dróg
Sukces każdego portu lotniczego uzależniony jest nie tylko
od atrakcyjnej siatki połączeń, oferowanej przez linie lotnicze
z niego operujące, czy też przyjaznej wszystkim użytkownikom
infrastruktury lotniskowej, ale w dużej mierze od jego skomunikowania z otaczającymi go miastami. Międzynarodowy
Port Lotniczy (MPL) Katowice w Pyrzowicach położony jest około
30 kilometrów od stolicy województwa śląskiego – Katowic.
Miasto to znajduje się w centrum aglomeracji śląsko-dąbrowskiej, liczącej około 3,5 mln mieszkańców.
NETWORK OF ROADS
The success of an airport is not only dependent on the attractiveness of its destinations, or the user-friendliness of the
airport’s infrastructure, but its connectedness with the cities
surrounding it. Katowice Airport in Pyrzowice is situated approximately 30km from the capital of the Silesian region. Katowice
lies in the centre of the Silesian-Dąbrowski agglomeration and
has a population of around 3.5 million inhabitants. With each
successive year, Katowice Airport is becoming progressively
more accessible. In November 2006, a 9.5km section of the S1
expressway connecting the Airport with the interchange at Podwarpie was opened. In 2009, work will begin on the next section
20 silesia airport
of the S1. Three years later, in 2012, the planned completion
of the North-South A1 motorway will see the road passing directly alongside the Airport in Pyrzowice. Following the completion
of the A1, the Pyrzowice – Podwarpie section of the S1, together
with the Eastern GOP Ringroad, will ensure that the A1 motorway
connects with the A4 to Cracow and the DK1 and the S1 towards
Cieszyn and the S69 which will join Bielsko-Biała, Żywiec and
Zwardoń. In addition, a rail connection between Katowice and
Pyrzowice is in the pre-planning stages. It’s safe to say that Katowice Airport is one of the most well-connected airports in Poland
and with the completion of roadwork investments in 2012, will
make it the leading airport in Poland in terms of accessibility.
Z każdym rokiem dojazd do Pyrzowic poprawia się. W listopadzie 2006 r. do użytku oddano 9,5-kilometrowy odcinek nowoczesnej drogi ekspresowej S1. Połączyła ona katowickie
lotnisko z węzłem drogowym w Podwarpiu. W 2009 r. ruszą
prace nad drugą nitką drogi S1. Trzy lata później, w roku 2012,
ma zostać ukończona autostrada A1 Północ-Południe, która
będzie przebiegać tuż koło katowickiego lotniska. Po ukończeniu budowy autostrady A1 trasa z Pyrzowic do Podwarpia, wraz
z przebiegającą śladem S1 tzw. Wschodnią Obwodnicą GOP,
zapewni połączenie autostrady A1 z autostradą A4 w kierunku
Krakowa oraz z drogami DK1 i S1 w kierunku Cieszyna i drogą
S69, która połączy Bielsko-Białą, Żywiec i Zwardoń. Warto dodać, że trwają wstępne prace koncepcyjne nad uruchomieniem
połączenia kolejowego pomiędzy Katowicami a Pyrzowicami.
Już teraz jednak śmiało można stwierdzić, że MPL Katowice jest
jednym z najlepiej skomunikowanych lotnisk w Polsce, a dzięki
realizowanym inwestycjom drogowym w 2012 r. znajdzie się pod
tym względem na pierwszym miejscu.
Komunikacja publiczna i prywatna
Obecnie pasażerowie MPL Katowice, którzy chcą dotrzeć na
lotnisko miejskimi autobusami, mogą skorzystać z dogodnych
połączeń, oferowanych przez Przedsiębiorstwa Komunikacji
Miejskiej: PKM Katowice i PKM Bytom, a także PKS (Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej) oraz przewoźników prywatnych. Bez wątpienia najwygodniejszą formą dojazdu z Katowic do
portu lotniczego w Pyrzowicach jest linia „Lotnisko”. Ze znajdu-
Private and Public Transport
Currently, passengers wanting to get to Katowice Airport by
public transport are able to choose the convenient bus service
offered by the Public Transport Company (PKM): PKM Katowice
and PKM Bytom, as well as PKS (Vehicular Tranport Company)
and private transport operators. The most convenient and comfortable form of transport from Katowice to the airport in Pyrzowice is the “Airport” bus line. Modern, air-conditioned MercedesBenz buses leave almost ever hour from a bus stop in the centre
of Katowice near the railway station. The “Airport” route takes
about 50 minutes. Furthermore, 2 bus lines – 53 and 85, operate
on the Bytom – Katowice Airport route. PKS bus lines commute
through Pyrzowice from cities such as Tarnowskie Góry and Zawiercie. In addition, the offer of four private transport companies
providing transport to and from the Airport is particularly extensive. Carpolonia minibuses operate between Gliwice, Katowice,
Opole, Cracow, Wrocław and Zakopane. “Matuszek” buses offer
rapid connections to Cracow, whereas minibuses belonging to
AWOS operate daily on all the available routes in accordance with
the needs of clients. Minibuses from the fourth company – PyrzowiceEkspres.pl – transport passengers to and from Częstochowa.
For more information regarding the terms and conditions of
these companies’ services, it’s worth visiting the websites of the
individual carriers operating to Katowice Airport:
• Matuszek – www.matuszek.com.pl
• AWOS – www.awos.com.pl
• Carpolonia – www.wizz-bus.com
• PyrzowiceEkspres.pl – www.pyrzowiceekspres.pl
• PKM Katowice – www.pkm.katowice.pl
• MPL Katowice – www.katowice-airport.com
jącego się w centrum miasta dworca kolejowego praktycznie
co godzinę odjeżdża nowoczesny, klimatyzowany autobus PKM
Katowice marki Mercedes. Podróż linią „Lotnisko” trwa około
50 minut. Ponadto na trasie Bytom – Międzynarodowy Port
Lotniczy Katowice w Pyrzowicach kursują dwie linie autobusowe
o numerach 53 i 85. Przewozy przez Pyrzowice realizują także
autobusy PKS z takich miast, jak Tarnowskie Góry i Zawiercie.
Bardzo bogata jest oferta czterech przewoźników prywatnych.
Minibusy firmy Carpolonia kursują na trasach z Gliwic, Katowic,
Opola, Krakowa, Wrocławia i Zakopanego na lotnisko w Pyrzowicach. Autobusami „Matuszka” szybko można dostać się z Krakowa. Z kolei autobusy i minibusy firmy AWOS kursują codziennie
na wszystkich trasach wg potrzeb klienta. Minibusy czwartego
przewoźnika – PyrzowiceEkspres.pl – przewożą pasażerów MPL
Katowice na trasie z Częstochowy.
Aby zapoznać się ze szczegółowymi warunkami dojazdu, warto odwiedzić strony internetowe przewoźników minibusowych
i autobusowych, operujących do MPL Katowice:
• Matuszek – www.matuszek.com.pl
• AWOS – www.awos.com.pl
• Carpolonia – www.wizz-bus.com
• PyrzowiceEkspres.pl – www.pyrzowiceekspres.pl
• PKM Katowice – www.pkm.katowice.pl
• MPL Katowice – www.katowice-airport.com (zakładka
„dojazd”)
Piotr Adamczyk
reklama
kultura
culture
sponsor
sponsor
Nauka w obiektywie
22 silesia airport
Zdjęcie z projektu „Cyrograf z cywilizacją – renegocjacja umowy” | a photo
from the “A pact with civilization – renegotiating the deal” project
fot. Anna Orczewska
Tematem pierwszej edycji konkursu fotograficznego „Nauka
w obiektywie” był Śląsk: ta gościnna, magiczna ziemia, będąca –
– wbrew utartym stereotypom –
– nie tylko krainą kopalnianych
wież i hutniczych kominów, czy poprzemysłowych hałd i zwałowisk, ale także miejscem urzekających swoim urokiem plenerów i wspaniałych ludzi ją zamieszkujących. Autorzy zdjęć pokazali bowiem inne oblicze Śląska:
wspaniałą przyrodę, niepowtarzalną architekturę robotniczych
osiedli oraz ludzi – mieszkańców wielkoprzemysłowego regionu,
ulegającego koniecznym i nieodwracalnym już przeobrażeniom.
Co łączy pierwszy konkurs z obecnym, o intrygującym temacie: „Nauka śląska dla Polski, nauka polska dla Śląska”? Niewątpliwie ta sama pasja tworzenia obrazu, wielka wrażliwość i emocje, które każdorazowo towarzyszą aktowi kreacji, ale także chęć
podzielenia się z innymi pięknem napotkanych miejsc, zaobserwowanych zjawisk, czy też toczących się w przyrodzie procesów.
Co różni? Miejsce! Już nie tylko śląska ziemia: obiektywy dociekliwych uczonych zawędrowały tym razem znacznie dalej, niż tylko umowne granice regionu. Dzięki naukowej dociekliwości możemy obejrzeć akt prokreacji konika w hodowli laboratoryjnej,
czy też zainteresować się niezwykle intrygującymi i zachwycającymi swoją tajemniczością Cumulonimbus mammatus, uchwyconymi w ciągu kilku sekund na bielskim niebie.
Jakie są zdobycze 2. konkursu? Niewątpliwie rozszerzanie się
samej idei konkursu, który wychodzi poza mury Uniwersytetu,
poza Śląsk: w tegorocznej edycji udział wzięli przecież naukowcy z Uniwersytetów w Katowicach, Krakowie czy Warszawie,
a fotograficzne obrazy przez nich przygotowane opisują miejsca
i zjawiska zachodzące w różnych zakątkach świata. Dzięki temu
konkurs przybliża nam badania naukowe, prowadzone również
w innych ośrodkach akademickich. Razem z uczonymi zaglądamy
do ich laboratoriów i pracowni, uczestniczymy wraz z nimi w badaniach i wędrówkach w terenie.
Tak, jak konkurs oddziaływuje na uczonych z innych uczelni,
tak też Uniwersytet Śląski – obchodzący w bieżącym roku Jubileusz 40-lecia utworzenia – promieniuje światłem swej wiedzy
i mądrości na całą śląską ziemię, która dała Uniwersytetowi nazwę i jest miejscem jego działania.
Zaproszenie do wspólnej wędrówki po świecie interesujących
obrazów, ilustrujących uniwersyteckie zainteresowania badawcze, niech będzie pretekstem do zachęcenia młodzieży do podjęcia studiów w zawsze gościnnych i przyjaznych murach śląskiej
Alma Mater.
prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś
Rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
fot. Ryszard Kulik
Science on Camera
Zdjęcie z projektu „Ekolog w roli kartografa” | a photo from the “Ecologist
as a cartographer” project
fot. Tomasz Sawczyn
The main subject of the first photo contest “Science on Camera” was the region of Silesia and the hospital. A magical place
which, against deeply-rooted stereotypes, is not only the land of
coal mine towers and steelworks smoke stacks or post-industrial
heaps and dumps, but a charming place full of beautiful landscapes and wonderful people. The authors of the photographs
showed a different look at Silesia: wonderful nature, unique
architecture of the workers’ estates, and people, inhabitants of
the industrial region which is undergoing necessary and irrevocable changes.
What do the two contests – the first one organised two
years ago and the present one, with the intriguing title: “Silesian
science for Poland, Polish science for Silesia” – have in common? Undoubtedly, it is the same passion to catch an image,
great sensitivity and emotions, which are always present during
the act of creation. But it is also the will to share the beauty of
places, observed phenomena or natural processes. What differs
between the two contests? The place! It is no longer only Silesia:
the inquiring scientists took their cameras much farther, beyond
the boundaries of the region. Thanks to scientific curiosity, we
can see the act of procreation of grasshoppers in laboratory
conditions or admire the intriguing and mysterious Cumulonim-
Zdjęcie z projektu „Piękno, natura i popęd” | a Photo from the “Beauty, nature
and the impulse” project
Od zarania dziejów naszej cywilizacji nauka miała w sobie
coś tajemniczego, a nawet magicznego. Zawsze i wszędzie ludzie
nauki wzbudzali albo podziw, albo obawę. Najczęściej jednak badacze chętnie dzielili się swoją wiedzą z innymi. Nie zawsze było
to łatwe, bo język, którym się posługują, zazwyczaj jest niezrozumiały. Często zadajemy sobie pytanie, przechodząc obok murów
uczelni swojego miasta, cóż to w tej chwili „odkrywa się” w jej
laboratoriach. Gdy już dotrzemy do źródeł, natrafimy na wzory,
formuły, aksjomaty, prawa i teorie nafaszerowane fachową terminologią, daleką od języka codziennego. Łatwiej mają sami nau-
bus mammatus clouds caught on camera in a split second in the
sky over Bielsko Biała.
What are the achievements of the contest? It is undoubtedly
the fact that the idea of the contest is spreading. It has already
left the walls of the University and Silesia as well. Scientists from
the Universities in Katowice, Cracow and Warsaw took part
in the present edition of the contest and their works describe
places and phenomena from all around the world. Thanks to
this, the contest introduces the scientific research conducted
in other academic centers. Together with the scientists we look
inside their laboratories, we participate in their research and
field studies.
Just like the contest influences scientists from other universities, the University of Silesia, celebrating its 40th Anniversary
this year, radiates with its knowledge and wisdom on the whole
of Silesia, which gave the University its name and is the place
where it operates.
May the walk in the world of the pictures which illustrate the
academic encourage youth to study in the ever hospitable and
friendly walls of Silesian Alma Mater.
Wiesław Banyś
Rector of the University of Silesia
kowcy. Czasopisma, konferencje, czy warsztaty naukowe umożliwiają szybki przekaz informacji i wymianę doświadczeń. Stąd też
naukowcy, będąc na szczytach piramid swojej wiedzy, zazwyczaj
bardzo dobrze widzą co dzieje się na podobnych szczytach, oddalonych często o setki kilometrów. Bo ich podstawy są wspólne.
Załóżmy jednak, że staniemy u stóp owych piramid wiedzy.
Możemy być pewni, że bez rzetelnej popularyzacji wiedzy naukowej zostaniemy przytłoczeni jej ogromem i nieosiągalnymi szczytami. Dlatego hasło przewodnie, promującego wiedzę naukową
2. konkursu fotograficznego, realizowanego w ramach projektu
„Nauka w obiektywie” ma sprawić, aby te szczyty były dostępne. W 2008 roku hasło to brzmi: „Nauka śląska dla Polski, nauka
polska dla Śląska”. Ma ono na celu przybliżyć badania naukowe,
realizowane przez śląskich naukowców w innych regionach Polski, często we współpracy z tamtejszymi ośrodkami naukowymi,
których wynik badawczy jest uniwersalny, ponadregionalny, ba,
często o znaczeniu światowym. Druga grupa zgłoszonych projektów pokazuje, że Śląsk może być także naukową inspiracją dla
badaczy wywodzących się z innych regionów Polski.
Z ponad 200. zgłoszonych na konkurs fotografii, po ponad
5-godzinnej dyskusji, Jury zakwalifikowało do wystawy 80. Nie
wszystkie projekty naukowe, a właściwie prezentujące je fotografie, znalazły uznanie w oczach Jury. Ale te, które obroniły się
w dyskusji fotografików z naukowcami pokazują, że nauka może
reklama
silesia airport 23
21
11
kultura
culture
sponsor
sponsor
fot. Sylwia Trąbka
być po prostu piękna. Podziwiając fotografie pamiętajmy, że nie
robili ich profesjonaliści. Złapać chwilę, utrwalić wynik dociekań
naukowych, czy też po prostu zatrzymać piękno otaczającego
nas świata było najczęstszym powodem naciśnięcia wyzwalacza
migawki. Wynik, niekiedy zaskakujący nawet dla samych autorów, można podziwiać na przygotowanej wystawie w hali odlotów Terminalu B Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice
w Pyrzowicach. Zachęcamy do zagłębienia się w towarzyszące
zdjęciom teksty, które swoją literacką formą i prostotą przekazu
powinny przybliżyć cele i wyniki prezentowanych projektów badawczych. Dla dociekliwych są streszczenia naukowe, niczym nie
różniące się od prezentowanych na specjalistycznych konferencjach. Czytając je można utwierdzić się w przekonaniu, że nauka
rządzi się własnymi prawami, a szczyty wiedzy, gdyby zabrakło jej
popularyzatorów, byłyby naprawdę odległe.
Mirosław Nakonieczny
Centrum Studiów nad Człowiekiem i Środowiskiem
Uniwersytetu Śląskiego
At the dawn of our civilization, science was perceived as
something mystical or even magical. Always and everywhere,
people of science inspired either admiration or fear. Yet often
researchers eagerly shared it with others. It was not always
easy, as the language they used was often unclear. While passing
the university in our city you can ask a question what is being
“discovered” in its laboratories. There we would find equations,
formulas, axioms, laws and theories tightly packed with specialist terms, far from colloquial language. It is much easier for
scientists themselves. Magazines, conferences, or workshops
facilitate quick flow of information and exchange of experiences. That is why the scientists standing on the very peak of
their knowledge are usually well aware of what is happening on
similar peaks often hundreds of miles away. It is so because they
share the same foundation of knowledge.
Let us assume that we are standing at the foot of the pyramid
of knowledge. We can be certain that without popularising
knowledge we will be overwhelmed with the sheer size of the
pyramids and their distant tops. “Silesian science for Poland,
Polish science for Silesia” that is the slogan of the 2nd Photography Competition within the frames of ‘Science on Camera’
project whose aim is to popularize science. It is an excuse to
make the peaks closer and more accessible. It is to show different research projects conducted by Silesian scientists in various
parts of Poland, often in cooperation with local research centers.
Results of the projects have universal value, they cross borders
of regions and sometimes they are even significant on a global
scale. Another group of submitted projects shows that Silesia
can become an inspiration for researchers from other regions of
Poland.
After an over 5-hour-long discussion the Jury chose 80 out
of 200 submitted photographs for the exhibition. Not all of the
research projects, or more precisely the photographs presenting
them, received recognition. Those which were able to defend
themselves in a stormy discussion between photographers
and scientists, showed that science may be simply beautiful.
Admiring the photos let us remember they were not taken by
professionals. Let us remember that the reason behind taking
24 silesia airport
fot. Tomasz Molenda, Ewa Teper
Zdjęcie z projektu „Mega wyzwanie w mikroskali” | a Photo from the “Mega
challenge in micro scale” project
Zdjęcie z projektu „Perły ziemi czarnej” | a Photo from the “Jewels of the
land” project
the pictures was to freeze the moment, document the research
or just retain the beauty of the world surrounding us. The result,
often surprising even for the authors, as you can see at the exhibition in the departure hall of Katowice Airport. We would like to
encourage you to read the texts accompanying the photographs.
Their form and simplicity should help you familiarise yourself
with the aims and results of the presented research projects. For
those more curious ones there are scientific abstracts, exactly
the same as the papers presented during specialist conferences.
Reading them you will realise that science is a law unto itself and
its peaks without, popularisers would remain really distant.
Mirosław Nakonieczny
Centre for Studies on Human and Natural Environment
of the University of Silesia
orzech w niebie
orzech in heaven
Latające centrum dowodzenia
Airborne command centre
Na pierwszy rzut oka wygląda jak normalny samolot pasażerski, ale „zaatakowany” przez latający talerz. Tym talerzem jest
obrotowa antena o średnicy 9 m i grubości prawie 2 m. Została
tak zaprojektowana, aby wytwarzała dość siły nośnej do podtrzymywania samej siebie bez wywierania zbędnego obciążenia
na płatowiec. Podczas pracy antena wykonuje jeden obrót
w ciągu 10 sekund. Gdy nie nadaje, wykonuje jeden obrót co
cztery minuty po to, aby łożyska były nasmarowane. Penetruje
obszar o promieniu prawie 300 km i może śledzić kilkaset obiektów latających pod jednym wszakże warunkiem: muszą poruszać
się w przestrzeni z prędkością minimum 150 km/h.
Załoga operacyjna składa się z 14. osób siedzących przy pulpitach, podobnych do tych z lotniskowej wieży kontroli lotów.
Typowa wysokość przelotu podczas misji operacyjnej wynosi
8 840 m przy prędkości 860 km/h. Bez uzupełniania paliwa samolot może przebywać w powietrzu przez
11 godzin, ale po dotankowaniu w locie
misja może być wydłużona do 22. godzin – granicy wyznaczonej przez zapas
oleju dla czterech silników. Przy tak długich
lotach najsłabszym punktem AWACS-a jest wytrzymałość załogi. Wiele godzin w powietrzu i krótkie chwile wypoczynku to najczęściej wymieniane
ujemne strony pracy, jakie słyszałem od pilotów
tego „latającego centrum dowodzenia”.
From time to time, as part of the NATO agreement, an early
warning and command aircraft arrives in Poland to aid the Polish
Airforce. This – the Boeing 707, or NATO’s E-3 Sentry AWACS (Airborne Warning And Control System) as it is also known - is one of
the most technically advanced aircraft I have ever seen.
The concept behind AWACS aircraft was borne towards the
end of WWII, when the US Navy fought to fend off Japanese
kamikaze attacks. In order to alert ships which were susceptible
to these attacks, an adapted Avenger torpedo bomber was used.
AWACS aircraft weren’t available for use until after WWII and
were later only constructed for special orders. For over a quarter
of a century, the EC-121 Warning Star was the most popular
AWACS aircraft until it was replaced by the E-3 Sentry.
On first glance, the E-3 Sentry looks like a standard passenger
aircraft, but one which has been attacked by a flying saucer. This
flying saucer is a rotating antenna with a radius of 9m and nearly
2m thick. It was especially designed this way so that it could
produce sufficient aerodynamic lift to be able to support its own
load. Whilst in operation, the antenna completes one rotation
in 10 seconds and one rotation every 4 minutes when not in
operation, to keep the bearings greased. It can infiltrate an area
300km in radius and track several hundred objects simultaneously with only one condition: these objects need to be moving
with a minimum of 150km/h. The aircraft has an operational
crew of 14 sitting in front of screens similar to those found in airtraffic control towers. The average altitude the aircraft achieves
whilst on a mission is 8 840m and reaches a cruising speed
of 860km/h. The E-3 Sentry can remain airborne for 11 hours
without refuelling. This can be extended to 22 hours if the plane
is refuelled in flight – the limit is bound by the need to replenish
oil in its four engines. The AWACS’ weakest link during such long
flights is the crew’s endurance. Such long hours spent in the air
and short rest-periods are the pilots most commonly reported,
negative aspects of the job.
fot. Czarek Orzech
fot. Czarek Orzech
Od czasu do czasu, w ramach porozumienia sztabów wojsk
NATO, przylatuje do Polski samolot wczesnego ostrzegania
i kierowania, aby wspomóc Siły Powietrzne Rzeczypospolitej
Polskiej. Jest to jeden z najbardziej wyrafinowanych technicznie
samolotów, jakie miałem okazję zobaczyć, czyli Boeing-707,
w kodzie NATO: E-3 Sentry AWACS (Airborne Warning And Control System).
Idea samolotów AWACS powstała pod koniec II wojny
światowej, gdy US NAVY desperacko odpierała ataki japońskich
kamikaze. Aby w porę ostrzegać wrażliwe na te ataki okręty,
zaadaptowano bombowiec torpedowy Avenger. Jednak AWACS
nie zdążyły wejść do akcji przed zakończeniem wojny. Później
były już konstruowane na specjalne zamówienie. Przez ponad
ćwierć wieku najlepiej spełniał te zadania EC-121 Warning Star
(Gwiazda Ostrzegawcza), aż został zastąpiony przez latający do
dziś E-3 Sentry.
Czarek Orzech
silesia airport 25
śląska podróż w czasie
silesia – a journey through time
artukuł powstał dzięki
this article is sponsored by
śląskiej organizacji turystycznej
silesian tourist organisation
Śląska Podróż w Czasie
Trasa Srebrna
Silesia – A Journey Through Time
The Silver Route
fot. archiwum Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego
To już ostatni artykuł z serii prezentującej nowy produkt
turystyczny, jakim jest oferta pod nazwą „Śląska Podróż w Czasie”. Przypomnijmy, iż w dwóch ostatnich opisaliśmy wycieczki
szlakiem czarnym i czerwonym. Pierwszy z nich prowadził nas
poprzez zabytkowe osiedle robotnicze Nikiszowiec i Galerię Szyb
„Wilson” do Zabytkowej Kopali Węgla Kamiennego „Guido”,
a kończył się przy gliwickiej radiostacji. Z kolei wycieczkę szlakiem czerwonym ponownie zaczynaliśmy na Nikiszowcu, by potem obejrzeć unikalną kolekcję Centralnego Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach oraz zwiedzić browar w Tychach i skosztować jego produktów. Trzecią i ostatnią propozycją wycieczki, jaką
chcemy przedstawić, jest wyprawa szlakiem srebrnym.
Trasę zwiedzania rozpoczynamy od zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach. Historia tego miejsca świadczy o tym,
iż na Górnym Śląsku wydobywano nie tylko węgiel, ale także
kruszce zdecydowanie cenniejsze. W trakcie wizyty w kopalni
obejrzymy fragment kilkudziesięciokilometrowych podziemnych
wyrobisk, chodników i sztolni odwadniających kopalnie rud ołowiu, srebra i cynku, a działających od XV w. do początku XX w.
Szlak turystyczny poprowadzony jest na głębokości ok. 40 m
i liczy 1 700 m długości. Co najciekawsze, 270-metrowy odcinek
pokonuje się łodziami.
Drugim punktem naszej wycieczki jest Muzeum Chleba w Radzionkowie. Zapoznamy się tutaj z historią tego elementarnego
kopalnia srebra w tarnowskich górach | Museum of Silver Ores
in Tarnowskie Góry
26 silesia airport
posiłku człowieka oraz z narzędziami i maszynami, które używano do jego wytwarzania. Będziemy mieć także okazję własnoręcznie wypiec bułki. Niewątpliwą atrakcją jest również rekonstrukcja dawnej izby szkolnej oraz wystawa sprzętów, przyrządów i pomocy naukowych.
Po pożegnaniu z Radzionkowem, w niedalekich Karchowicach, zwiedzimy Zabytkową Stację Wodociągową „Zawada”.
Tu możemy obejrzeć budynek biura z 1895 r. oraz modernistyczną, ceglaną pompownię z 1929 r. z kompletnie zachowanym
wyposażeniem ruchu parowego stacji pomp na dawnych stanowiskach pracy (m.in. zespoły pompowe, turbiny i kompresory
z 1925 r.) oraz ze współczesnymi urządzeniami produkcyjnymi.
Ostatnim punktem szlaku srebrnego jest spacer po Kolonii
Robotniczej „Ficinus”, położonej w Rudzie Śląskiej w dzielnicy
Wirek. Tworzy ją zespół unikatowych 16. budynków z kamienia
naturalnego, co jest rzadkością na Górnym Śląsku. Kolonia powstała w 1867 r. dla górników ówczesnej kopalni „Gottessegen”
(„Wirek”). Kilka lat temu, po pracach konserwatorskich, budynkom kolonii przywrócono ich dawny blask.
W tym miejscu kończymy naszą ostatnią wyprawę po obiektach wchodzących w skład Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Więcej informacji na temat tej i pozostałych wycieczek, dostępnych w ramach oferty turystycznej „Śląska Podróż w Czasie”, można uzyskać na stronie internetowej Szlaku pod
adresem www.gosilesia.pl/szt/
fot. archiwum Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego
fot. archiwum Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego
muzeum chleba w radzionkowie | Museum of Bread in Radzionków
pumphouse from 1929 with its steam circulation plant still intact
(pumping units, turbines and compressors), together with modern production equipment.
The final point on the Silver Route is a walk through the “Ficinus” Worker’s Estate in the suburb of Wirek in Ruda Śląska.
The Estate is made up of 16 buildings made of natural stone,
which is a rarity in Upper Silesia. The settlement was established
in 1867 for the miners of the “Gottessegen” (“Wirek”) Coalmine.
Several years ago, conservation work returned the buildings to
their former glory.
It is here that our final excursion, sampling a selection of the
cultural heritage sites featuring on the Industrial Monuments
Route, ends. For more information on these and other excursions featuring on “Silesia – A Journey Through Time” please visit
the Industrial Monuments Route website – www.gosilesia.pl/szt/
Piotr Adamczyk
fot. archiwum Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego
This is the final article in our series presenting the new tourist attraction titled “Silesia – A Journey Through Time”. In the
first two articles in our series, we presented the Black and Red
routes. The former took us through the historic worker’s housing
estate “Nikiszowiec” and the Wilson Shaft Gallery through to the
Historic “Guido” Coalmine in Zabrze, and finished at the Radio
Station in Gliwice. The latter route also started in Nikiszowiec,
but then took us to the visit the unique collections at the Central
Fire Service Museum in Mysłowice and to the Tychy Brewery
where were able to taste-test its products. As part of the third
and final of our series of proposed excursion we’d like to present
the Silver Route.
We begin by visiting the Historical Museum of Silver Ores in
Tarnowskie Góry. The history behind this site serves to prove
that Upper Silesia was not only mined for coal, but also much
more valuable ores. The visit at the silver mine includes a look
at a section of the several thousand of metres worth of underground excavation sites, galleries and drifts helping to drain the
lead, silver and zinc ore from the mine, which was active from
the 15th century through to the beginning of the 20th century.
The tourist trail runs 40m underground and is 1700m long.
What’s most interesting though, is the fact that 270m of the trail
takes place by boat.
The next point on our route is the Museum of Bread in
Radzionków, where we’ll definitely learn more about the history of bread, the tools and machinery which have been used
to produce it. We’ll also have the chance to make and bake our
own bread rolls. Without doubt, another of the great attractions
of this museum is the reconstruction of an old school house and
the exhibition of school equipment and teaching and learning
materials.
After Radzionków, we’re off to nearby Karchowice, where
we’ll visit the Historic “Zawada” Waterworks. Here we’ll see an
office building dating back to 1895 as well as a modernist brick
stacja wodociągowa „zawada” | “Zawada” Waterworks
kolonia robotnicza „ficinus” | “Ficinus” Worker’s Estate
silesia airport 27
flota
fleet
Ciężarowiec: Antonow
An-124 „Rusłan”
fot. rokjan (EPKT Spotters)
Transport Aircraft:
Antonov An-124
“Ruslan”
Antonow AN-124 „Rusłan” linii Volga-Dnepr ląduje w Międzynarodowym Porcie Lotniczym Katowice
Antonov AN-124 “Rusłan” Volga-Dnepr airline landing at katowice airport
Ze wzbudzających największe zainteresowanie statków powietrznych, które odwiedzają Międzynarodowy Port Lotniczy
(MPL) Katowice w Pyrzowicach, jest Antonow An-124 „Rusłan”.
To jeden z największych samolotów transportowych świata.
Jego konstrukcja powstała w Związku Socjalistycznych Republik
Radzieckich pod koniec lat 70-tych XX wieku. Pierwszy prototyp
„Rusłana” oblatano 26 grudnia 1982 r., a w 1986 r. rozpoczęto
seryjną produkcję. Parametry techniczne tej maszyny, ponad
26 lat od jej pierwszego lotu, nadal robią wrażenie. Antonow
An-124 ma 69 metrów długości i 20 metrów wysokości, a jego
skrzydła mierzą 73 metry szerokości. Na pokładzie „Rusłana”
można przetransportować maksymalnie 150 ton towarów
z prędkością przelotową 825 km/h, przy maksymalnym pułapie
lotu wynoszącym 12 000 m. Zbiorniki tej maszyny, mieszczące
287 ton paliwa, w zależności od wagi przewożonego ładunku
umożliwiają lot bez lądowania na dystansie nawet do 16 500 km.
W sumie wyprodukowano około 60 sztuk tego modelu.
28 silesia airport
„Rusłan” kilkakrotnie gościł w MPL Katowice. Wszystkie jego wizyty związane były z transportem ładunków ponadgabarytowych, m.in. czołgów PT-91 Twardy, produkowanych
przez Zakłady Mechaniczne Bumar SA dla odbiorców w Malezji.
Na koniec warto podkreślić, iż szybki i sprawny załadunek towaru
do „Rusłana” w MPL Katowice potwierdził przygotowanie lotniska do obsługi nawet największych samolotów cargo.
Of all the aircraft visiting Katowice Airport in Pyrzowice, the
Antonov A-124 Ruslan arouses the most interest. First developed in the Union of Soviet Socialist Republics towards the end
of the 1970s, it is one of the largest cargo aircraft in the world.
The prototype of the Ruslan performed its maiden flight on the
26th December 1982, whereas serial production of this aircraft
commenced in 1986. Despite 26 years having passed since its
inception, the Ruslan’s technical parameters continue to
astonish. The Antonov An-124 is 169m long and 20m
high with a wingspan of 73m. The Ruslan has a maximum payload of 150 Tonnes and can reach a cruising speed
of 825km/h, with a maximum service ceiling of 12 000m.
Depending on the amount of cargo on board, the Ruslan’s
fuel capacity of 287 Tonnes allows for non-stop flights of up
to 16 500km. Almost 60 of these aircraft were produced in
total and the Ruslan has been a guest of Katowice Airport
several times. All its visits involved the transport of over-sized
freight, such as the PT-91 Twardy main battle tanks produced
by Zakłady Mechaniczne Bumar SA bound for Malaysia. It is
worth mentioning that the quick and efficient loading of the
Ruslan’s cargo at Katowice Airport serves to further illustrate
the Airport’s ability to accommodate even the largest freight
aircraft.
Piotr Adamczyk
silesia airport 29
pomysł na śląsk
a concept for silesia
Patronat
patron
Szklane domy Śląska
Silesia’s glass constructions
Ponure ulice, smutne familoki pokryte szarym pyłem, monotonne PRL-owskie widoki – to obraz
Śląska, który z pewnością odszedł do lamusa. Dziś region pięknieje w oczach, bogacąc się
o swoiste perełki nowoczesnej architektury: funkcjonalne i estetyczne.
fot. Jacek Birnbach
Gloomy streets, dreary familok apartment blocks covered in grey dust,
monotonous Soviet-era views – this is the picture of Silesia that has
most definitely been mothballed. Today, the region is becoming
more beautiful by the day abounding with gems
of contemporary architecture: functional and
aesthetically pleasing.
30 chorzowska
silesia airport
50
Patronat
patron
One of these is the Centre for Music and Education “Symfonia” building, belonging to the Academy of Music in Katowice.
The designer, valued Silesian architect, Tomasz Konior, was the
first-place prize-winner of the “Architectural Design of the Silesian Region 2008”, as well as the Marshal’s award in the “modernisation” category for the “Best Public Space in the Silesian
Region 2008.” After two years of work, the design moved from
the scale model to the rear of the century-old Academy of Music.
Two, pleasing to the eye, monumental brick prisms grew behind
the Academy, perfectly matching the neo-gothic structure. The
new construction is connected to the main building by a glass
atrium providing an illusion of a large open expanse. However,
its pride is the world-standard contemporary concert hall with
perfect acoustics.
Another jewel of Silesia is the Central Public Library building
in Jaworzno - also a prize-winner in the “Architectural Design
of the Silesian Region 2008” in the “architecture” category. Its
architects were Wojciech Podelski and Iwona Niesporek-Zwarycz.
Surrounded by a thicket of greenery, the building is made up of
three large and two smaller structures which, in their simplicity,
perfectly complement the existing buildings. The airy interior
of the library creates a sensation of space and provides users
with the ability to use the most up-to-date catalogue searchmethods.
The exclusive office building, Chorzowska 50, in Katowice is
yet another striking Silesian structure. Resembling a ship, the
13-storey glass construction towering over surrounding buildings, is architecturally unique and is part of the Katowice Special
Economic Zone. As a class-A structure, thus conforming to the
highest world standards, the most prestigious companies have
their offices here – including the Polish headquarters of the
world’s largest steel producer – ArcelorMittal.
One of the most impressive examples of Silesian architecture
is the glass dome in the heart of the city centre, over the Jerzy
fot. Jacek Birnbach
Jedną z nich jest budynek Centrum Nauki i Edukacji Muzycznej „Symfonia”, należący do Akademii Muzycznej (AM) w Katowicach. To projekt cenionego śląskiego architekta Tomasza Koniora, który otrzymał Grand Prix w konkursie „Architektura
Roku Województwa Śląskiego 2008” oraz Nagrodę Marszałka
w kategorii „modernizacja” za Najlepszą Przestrzeń Publiczną
Województwa Śląskiego 2008. Po dwóch latach prac projekt
przeniósł się z makiety na tyły stuletniego gmachu AM. Tuż za
starym budynkiem Akademii wyrosły dwie monumentalne, ceglane bryły cieszące oko i idealnie harmonizujące z neogotyckim
zabytkiem. Nowy obiekt połączony jest z głównym budynkiem
formą przeszklonego atrium pełnego wolnej przestrzeni, jednak
jego sercem i dumą jest nowoczesna sala koncertowa o perfekcyjnej akustyce i światowych standardach.
Kolejnym skarbem Śląska jest Budynek Centralnej Miejskiej
Biblioteki Publicznej w Jaworznie, również nagrodzony w konkursie marszałkowskim za Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego 2008 w kategorii „architektura”. Jego twórcami są: Wojciech Podleski oraz Iwona Niesporek-Zwarycz. Gmach
otoczony jest gąszczem zieleni i składa się z trzech dużych oraz
dwóch mniejszych brył, a jego prostota doskonale wpisuje się
w istniejące już zabudowania. Dużo wolnej przestrzeni wewnątrz
budynku stwarza wrażenie otwartości, daje przy tym użytkownikom możliwość korzystania z najnowocześniejszych technik
dostępu do zbiorów.
Ekskluzywny biurowiec Chorzowska 50 w Katowicach to kolejny efektowny śląski obiekt. 13-piętrowy oszklony wieżowiec,
górujący nad pozostałymi zabudowaniami, jest niezwykle oryginalny pod względem architektonicznym, przypomina bowiem
statek. Należy do Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Jest biurowcem klasy A, co oznacza, że spełnia najwyższe standardy światowe, stąd jego najemcami są najbardziej prestiżowe
firmy, między innymi polski oddział największego światowego
producenta stali – ArcelorMittal.
Centrum Nauki i Edukacji Muzycznej „Symfonia” | Centre for Music and Education “Symfonia”
silesia airport 31
pomysł na śląsk
a concept for silesia
fot. Piotr Adamczyk
Inną imponującą ciekawostką jest szklana kopuła, znajdująca
się w centralnym punkcie dzielnicy Śródmieście w Katowicach,
czyli na Rondzie im. gen. Jerzego Ziętka. Jej projektantem jest
Tadeusz Czerwiński, a gospodarzem śląska Akademia Sztuk
Pięknych (ASP), która nazwała kopułę „Galeria Rondo Sztuki”.
Podziemie obiektu zajęła obsługa tunelu drogowego, natomiast
na górnym poziomie mieści się galeria studentów ASP, gdzie odbywa się wiele imprez i wydarzeń związanych ze sztuką. Kopuła
leży częściowo na stropie tunelu, częściowo okrakiem po obu
jego stronach, a dodatkowo obciążona jest ruchem pojazdów.
To ostatnie powoduje, że konstrukcja ta traktowana jest niemal
jak arcydzieło budowlane. Rondo Sztuki świetnie komponuje się
z położonym niedaleko Spodkiem.
Śląsk wciąż zaskakuje coraz większymi inwestycjami, a w najbliższej przyszłości planowane są kolejne przedsięwzięcia na
wielką skalę. Architekci z warszawskiej pracowni JEMS zaplanowali, że w sąsiedztwie obłego Spodka stanie – celowo z nim kontrastujący – prostopadłościan rozdzielony piękną, zieloną doliną,
czyli Międzynarodowe Centrum Kongresowe. W Bytomiu pojawi
się nowoczesna galeria Agora, złożona z trzech brył połączonych
szklanymi arkadami. Oprócz galerii handlowej wybudowany
zostanie również biurowiec klasy A. Developerem tej inwestycji
jest duńska firma Braaten+Pedersen plus Partners. Także ulica
Chorzowska w Katowicach wzbogaci się o kolejne dwa biurowce
klasy A – „Silesia Towers”. Jeden z nich będzie miał wysokość
55 m, drugi 125 m. Twórcą projektu jest Autorska Pracownia
Architektury Kuryłowicz & Associates.
Podane przykłady świadczą jak bardzo zmienił się architektoniczny krajobraz Śląska na przestrzeni jedynie kilku lat, a planowane nowoczesne inwestycje spowodują, że szare, brudne kamienice, czyli stereotyp ponurego regionu, będzie można obejrzeć jedynie na starych pocztówkach.
galeria rondo sztuki | rondo art gallery
32 silesia airport
Patronat
patron
Ziętek Roundabout. It was designed by Tadeusz Czerwiński and
is owned by the Silesian Academy of Fine Arts (SAFA), which
named the dome the “Rondo Art Gallery.” The underground
section of the building is utilised by the road-tunnel service,
whereas the upper-floor accommodates the SAFA gallery and is
home to many phenomenal artistic events. The dome lies partly
on the tunnel’s ceiling, partly straddles both its sides and is
further burdened with constant traffic movement around it. This
results in the structure being considered to be a masterpiece of
construction. The Rondo Art Gallery’s shape perfectly complements the nearby Spodek Entertainment Centre.
Silesia continues to amaze with its ever-increasing investments, and the large-scale ventures planned for nearest future.
Architects from the JEMS agency in Warsaw, have planned a
cuboid building separated by a beautiful green valley for the
International Congress Centre, purposefully contrasting with
the adjacent egg-shaped Spodek. Bytom will become home to
the Agora Shopping Centre, comprised of three spheres joined
by glass-covered colonnades. Apart from the shopping centre,
an A-class office building will also be built by Danish developers
Braaten+Pedersen plus Partners. Chorzowska Street in Katowice
will be enriched by two more Class-A office buildings – “Silesia
Towers.” Designed by APA Kuryłowicz & Associates, the towers
will be 55m and 125m high respectively.
The featured constructions are proof of the extent to which
the architectural landscape of Silesia has changed within the
space of only a few years. The proposed cutting-edge investments will result in anyone wanting to see the grey, dirty buildings, stereotypical of the bleak and dreary region having to dig
up some old postcards.
Aleksandra Hańderek