System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych

System Wsparcia Rozwoju
Inicjatyw Klastrowych
Anna Bieniasz
Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej
II Śląskie Forum Klasrów
Zabrze, 22 listopada 2012
Project-overview
Short Form:
ACCESS
Full name:
ACCelerating regional competitivenESS and sector-based excellence
through innovation management tools and techniques
Priority:
Innovation
Area of
Intervention:
1.2 Establishing Capabilities for the Diffusion and Application of Innovation
Duration:
March 2010 – February 2013 (36 months)
Total budget:
€ 2.060.843,46
ERDF contribution:
€ 1.642.778,07
Lead partner:
Lead partner
country:
South Transdanubian Regional Innovation Agency Non-for-profit Ltd. (DelDunantul, HU)
Hungary
Partnerstwo:
Projekt ACCESS jest realizowany przez 11
partnerów z 8 krajów Europy Środkowej
1.
South Transdanubian Regional Innovation Agency
Non-for-profit Ltd. (www.ddriu.hu)
2. Theodore Puskas Foundation (www.neti.hu)
3. CATT Innovation Management Ltd. (www.catt.at)
4. Clusterland Upper Austria Ltd.
(www.clusterland.at)
5. European Development Agency (www.eracr.cz)
6. AREA Science Park (www.area.trieste.it)
7. National Confederation of Crafts and Small and
Medium Sized businesses – CNA Regional
Association of Emilia Romagna (www.er.cna.it)
8. Regional Development Agency (www.arrsa.pl)
9. Slovak Chamber of Commerce and Industry –
Prešov Regional Chamber (www.po.sopk.sk)
10. Pomurje Technology Park Ltd. (www.p-tech.si)
11. Virtual Dimension Center (VDC) (www.vdcfellbach.de)
Charakterystyka projektu
•
Polityka innowacji uważana jest za główny czynnik zwiększający konkurencyjność.
W ostatnich latach w całej Unii Europejskiej wdrożono setki działań politycznych
i systemów wsparcia. Ich zróżnicowanie odzwierciedla różnorodność podstawowych
warunków, upodobań kulturowych i politycznych państw członkowskich, ale tylko
w niewielu przypadkach systemy te biorą pod uwagę specyfikę poszczególnych
sektorów gospodarki.
•
Projekt ACCESS skupia 11 partnerów z ośmiu krajów ,którzy połączyli swoje siły
w celu identyfikacji narzędzi i technik regionalnego systemu zarządzania innowacją
co zwiększy potencjał innowacji na zaangażowanym terenie . Proces ten jest
realizowany w podziale na sektory (przemysł spożywczy, biotechnologie,
mechatronika) i przy zaangażowaniu lokalnych interesariuszy.
•
Wykorzystywana metodologia obejmuje audyt wiedzy na temat potencjału innowacji
w regionie w odniesieniu do specyfiki poszczególnych regionów. Partnerzy będą
rozpowszechniać narzędzia i techniki zarządzania innowacją a także
przeprowadzą sesje treningowe na ich temat.
Oczekiwane rezultaty
•
W ramach projektu przeprowadzono audyty potencjału innowacji
w regionie z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych sektorów wybranych
dla potrzeb projektu (przemysł spożywczy, biotechnologie i
mechatronika).
•
Na bazie zdobytej wiedzy oraz przeprowadzonych akcji pilotażowych
opracowane zostanie ponadnarodowe narzędzie metodologiczne dla oceny
sektorowych potencjałów i możliwości innowacji w regionach. Narzędzie
będzie również testowane w zaangażowanych krajach przez 3 grupy
eksperckie (w każdym z trzech sektorów) i przeniesione na zasadzie usługi
pilotażowej do innych regionów lub sektorów.
•
Innym ważnym rezultatem projektu będzie wymiana najlepszych praktyk
oraz wiedzy na temat dostępnych technologii poprzez mechanizm
dzielenia się wiedzą, zawierający system mentoringu dla słabiej
rozwiniętych regionów.
Czym jest Metodologia Peer Review
projektu ACCESS?
• Metodologia Peer Review projektu ACCESS pomaga
regionom ulepszyć politykę innowacyjności poprzez czerpanie
z Najlepszych Praktyk z innych regionów Europie,
• grupa ekspertów z dziedziny innowacji reprezentująca inne
europejskie kraje spędza tydzień w każdym z czterech
regionów,
• celem wizyt jest identyfikacja słabych i mocnych stron
zarządzania systemem innowacji w regionie,
• a także wypracowanie rekomendacji w celu usprawnienia
polityki dotyczącej innowacji.
Lista instytucji biorących udział w badaniu w
województwie Śląskim:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
House of Solutions International,
Urząd Marszałkowski, Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego,
Urząd Marszałkowski , Wydział Rozwoju Regionalnego ,
Wyższa Szkoła Mechatroniki,
TechnoBIT Venture,
BOSMAL Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji Sp. z o.o.,
Regionalna Izba Handlu i Przemysłu w Bielsku-Białej,
SECUS Asset Management S.A.,
ASTOR Sp. z o.o.,
Urząd Miejski w Katowicach,
Górnośląska Agencja Promocji Przedsiębiorczości S.A.
Lista instytucji przeprowadzających badanie:
•
•
•
•
Clusterland Upper Austria
Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej
Regionalna Izba Handlowa w Preszowie
Virtual Dimension Center
Peer Review Methodology
Wizyta w województwie Śląskim
12-16 marca 2012r.
WYNIKI
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th
to 16th March 2012, our perception regarding innovation
in the region is:
Strategy:
•
•
•
•
•
•
•
The Regional Innovation Strategy (RIS) exists and is communicated.
RIS identifies strategic areas.
The systematic approach is used to define strategy for new period.
Eight key technology areas have been defined, from medical
technology to nanotechnology,
Enterprises seem to be not directly involved in the strategy redesign.
There seems to be a lack of cooperation culture within and between
sectors especially between SMEs other enterprises and the science
institutions.
Lack of continuous support for actions and initiatives can be
observed, most ‘projects’ are reported to have a very limited lifetime
due to EU funding.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March
2012, our perception regarding innovation in the region is:
Partnership and sector engagement (1):
• The Region consists of both strong industry base and supporting structure
for business.
• The region aims at increasing knowledge resources and new applications
for this knowledge.
• The local government is active in regional development.
• Many sector-oriented clusters, networks and different initiatives had been
established, e.g. Silesian Automotive Group, Federation of Aviation
Companies, Aviation Cluster, Railway Technology Platform, Strategic
Investor Center, Research Board on University, Technology Transfer
Center and many others.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March
2012, our perception regarding innovation in the region is:
Partnership and sector engagement (2):
• Many industrial parks and incubators exist as an example of good
cooperation of public and private partners.
• Regional government strive to support private-public partnership by means
of join meetings, action groups, managing and advising committee
(Marshal board ), but cooperation of private sector is still not sufficient in
regional development.
• Universities and R&D centers should play more important role in regional
partnership oriented on regional development and progress.
• The supporting organizations for SMEs are very active in international and
also cross-sectoral cooperation.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th March
2012, our perception regarding innovation in the region is:
Communication:
• There is a communication plan within this RIS.
• Stakeholders are regularly invited and informed of the on going of the RIS.
• The communication campaign is done by use of different media like placate,
flier, leaflets, web site, etc.
• A lot of different activities are organized, e.g.: talking to kids and young people
and presenting them the field of engineering, school visits, participating at
expo Silesia, etc.
• Cooperation with the scientific board of universities takes place.
• Professors from different universities are contacted regularly or direct
marketing with customers in some cases are good examples for an
information flow.
• Communication among regional authorities sometimes seems to be quite
complicated.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th
to 16th March 2012, our perception regarding innovation
in the region is:
KTT + specific support tools with focus on R&D (1):
• The implementation of measures defined in the innovation
strategy lacks money - easy access of public money for
SMEs to do R&D is not available
• Allocation of regional and national financial schemes are
rather low, mainly EU-schemes are available,
• Supporting schemes are very complicated and can only be
used with the support of experts.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th
to 16th March 2012, our perception regarding innovation
in the region is:
KTT + specific support tools with focus on R&D (2):
• Graduates are not familiar managing or working in EUprojects.
• There are no processes implemented which focus on the
technology transfer in specific areas (e.g. aviation).
• Technology transfer is rather based on coincidence and is
not focused on the strengthening of areas defined in RIS
• There are no regular services for young entrepreneurs.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th
March 2012, our perception regarding innovation in the region is:
KTT + specific support tools with focus on education (1):
• Regional strategy supports key technologies (medical treatment – health
care, energy and mining, environmental protection, information and
communication, material technology and others)
• General public is not very interested in matters concerning the key
technologies.
• Schools and universities offer specific courses in mechatronics–
especially for industrial automation.
• R&D activities are running well on commercial basis.
• Both number of scientific articles as well as number of patents are
growing.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th to 16th
March 2012, our perception regarding innovation in the region is:
KTT + specific support tools with focus on education (2):
• Research centres are generally located close to Universities and they do
commercialize the research results.
• There is very wide variety of professional contacts and researches
activities in the region
• Regional policy is not oriented to researches mobility and exchanges
programs.
• Public support of R&D activities is not effective for SME, especially for
micro entrepreneurs .
• Agencies in region offer wide scale of possibilities for easy access of
research assets to SMEs.
• Very well acting business angel network (EBAN – European Business
Angels Network) exists.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th
to 16th March 2012, our perception regarding innovation
in the region is:
Social impact and ethics (1):
• The region does not have a very positive branding.
• Activities are carried out to develop a local identity.
• The region cooperates with surrounding regions in terms of
improving the transportation infrastructure.
• A lot of energy consuming industry is located in the region.
• A clean technology cluster does exist but the cluster has no
cluster management.
• The region has a leading position in the field of cardiology
and telemedicine.
After the Peer Week developed in Upper Silesia from 12th
to 16th March 2012, our perception regarding innovation
in the region is:
Social impact and ethics (2):
• The triple helix structure seems to be quite week in the
region.
• There seems to be a general lack of trust in public
institutions.
• Cooperation among businesses and universities is well
developed.
• There are Innovation Centres which are part of technical
universities.
External facors
Internal facors
S.W.O.T. Analysis on the regional innovation system in Upper Silesia
Strengths
Weaknesses
-
High number of well educated young people
Awareness of potential EU funding schemes
Many projects financed by EU funds / ERDF, ESF
Sufficient number of business support institutions applying for
EU funded projects
- Well-developed infrastructure of facilities (bussiness
incubators, tecnhology parks, laboratories)
- High local market demand for innovative products and
services
- RIS in line with national innovation strategy / programs
- Lack of soft services / business plan preparation, establishing the
company, management skills, for young entrepreneurs
- Lack of formal cluster management
- Universities are not pro-active in innovation processes
- Lack of trust as a barrier for establishing B2B cooperation
- Coordination among support agencies invisible
- EU funded projects don’t create sustainable services / structure
- Lack of regional funds
- Time consuming and complicated application process for public funds
- Lack of practical competences of University graduates
Opportunities
Threats
- Stimulating close cooperation of companies and universities
- Find appropriate way to manage clusters / bottom up
approach
- Promotion of region on international level / foreign
investments
- Location of region as a potential for cross-border cooperation
- Research in new technologies is one of key aspects in RIS
- Create incentives for professors and university researchers to
cooperate with business
- Environmental protection to improve attractiveness of the
region
- Participation in € zone
- Reduction of EU funds
- Further state centralisation causes loss of regional programing
competences
- Brain drain
- No stable legal frame for doing business
- Rising wages causes loss of competitive advantages
- Lack of trust
- Lack of regional funds
Brak profesjonalnej kadry
kierującej klastrami
Brak usług wspierających
młodych przedsiębiorców
Brak aktywności
uniwersytetów w działalności
innowacyjnej
Rozwiązania
Brak zaufania jako bariera w
współpracy B2B
Utworzenie platformy współpracy
B2B w oparciu o dwustronne
porozumienie pomiędzy ARRSA
oraz instytucjami wsparcia biznesu
obejmującymi MSP oraz
uniwersytety.
Lista zadań
Słabe strony
W oparciu o przeprowadzoną analizę proponujemy przyjęcie następującej
ŚĆIEŻKI w celu ZWIĘKSZENIA potencjału innowacji w regionie:
1. Identyfikacja interesariuszy
2. Opracowanie treści
porozumienia
3. Podpisanie porozumienia
Brak praktycznych
umiejętności wśród
absolwentów uniwersytetów
Konferencje oraz warsztaty w zakresie
wdrażania innowacji, zarządzania
klastrami , funduszy europejskich dla
zaangażowanych instytucji.
1. Identyfikacja specyficznych potrzeb
zaangażowanych instytucji
2. Organizacja spotkań i konferencji
3. Podsumowanie działań
System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych
Instytucje udzielające
wsparcia:
Clusterland Upper Austria –
Mechatronics Cluster
Reprezentanci Instytucji,
do których SWRIK jest
skierowany:
Agencja Rozwoju
Regionalnego S.A. w
Bielsku-Białej
CATT Innovation
Management
Virtual Dimension Center
Fellbach
Regionalna Izba Handlowa
w Presovie
System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych
Instytucje, do których SWRIK jest
skierowany:
Śląski Klaster Lotniczy, Kaniów
Polish Wood Cluster, Żory
Automation Technology and Robotics
Cluster, Prešov/Košice
Cel porozumienia:
• dzielenie się wiedzą, narzędziami oraz
doświadczeniem w zakresie promocji inicjatyw
klastrowych oraz zarządzania systemem
wspierania innowacji wśród instytucji regionalnych,
• nawiązanie współpracy badawczej i
technologicznej oraz promocję międzynarodowych
kontaktów MSP poprzez regionalne inicjatywy
klastrowe.
Czas realizacji:
październik
2012r.
marzec 2013r.
System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych
obejmuje:
Działania
mentorskie:
• zarządzania klastrem
• transfer dobrych praktyk pomiędzy
zaangażowanymi regionami
Zacieśnienie
współpracy
pomiędzy:
• partnerami projektu
• wszystkimi firmami i instytucjami
zaangażowanymi w działania objęte
Systemem Wsparcia
System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych
obejmuje w szczególności (1):
Wymianę wiedzy
między regionami
• transfer wiedzy i
dobrych praktyk
zidentyfikowanych
przez partnerów
projektu w ramach
grupy roboczej –
Mechatronika,
• wzajemne uczenie
się w zakresie
zarządzania
klastrami.
Interpretację
wyników raportów
Zidentyfikowanie
doświadczeń
• przygotowanych w
ramach projektu
ACCESS
• analizę rezultatów
audytów
regionalnych
przeprowadzonych
przez grupę
mechatronika w
Polsce, Austrii,
Niemczech i na
Słowacji.
• zdobytych w
trakcie wdrażania
Systemu Wsparcia
Inicjatyw
Klastrowych,
• wskazanie
rekomendacji dla
jego usprawnienia.
System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw Klastrowych
obejmuje w szczególności (2):
Promocję współpracy w
ramach klastrów
Identyfikacja obszarów
współpracy
• na terenie Polski,
Słowacji, Austrii i
Niemiec
• udział w konferencjach,
wydarzeniach
lokalnych oraz
prowadzenia innych
działań
• skierowanych do
lokalnych społeczności,
managerów klastrów,
małych i średnich
przedsiębiorstw i
innych interesariuszy.
• zebranie
informacji nt.
zapotrzebowania
• zidentyfikowanie
potencjalnych
obszarów
współpracy
międzynarodowej
• pomiędzy
klastrami oraz
członkami
klastrów.
Wsparcie
przedsiębiorstw
• zainteresowanych
nawiązaniem
międzynarodowej
współpracy,
• zarówno bezpośrednio
poprzez System
Wsparcia
• jak i poprzez
przekazanie informacji
o innych inicjatywach i
instytucjach
oferujących wsparcie
współpracy
międzynarodowej
przedsiębiorców.
Warsztaty:
• Warsztaty dla managerów klastrów mające na celu
identyfikację ich potrzeb oraz służące stworzeniu listy
takich elementów Systemu Wsparcia, które najlepiej będą
odpowiadały ich potrzebom. Warsztaty będą również
wydarzeniem inaugurującym działanie Systemu Wsparcia
(październik 2012, Bielsko-Biała).
• Warsztaty dla członków klastrów dające możliwość
zgłębienia wiedzy z zakresu korzyści jakie oferuje firmom
członkostwo w klastrze. Warsztaty będą połączone ze
spotkaniami biznesowymi przedsiębiorców z Polski,
Słowacji, Austrii i Niemiec (styczeń 2013, Presov).
Konferencje:
•
•
Konferencja Internationales Forum Mechatronik 2012
W ramach konferencji zorganizowane zostaną bezpośrednie spotkania
biznesowe przedsiębiorców. Dla firm z klastrów objętych
Porozumieniem o Współpracy uczestnictwo w konferencji jest
bezpłatne (Mayrhofen, Tirol, 21-22 listopada 2012).
Konferencja Finałowa
W ramach konferencji zostanie zorganizowane szkolenie dla
managerów klastrów z zakresu tematów zidentyfikowanych w trakcie
wdrażania Systemu Wsparcia. Ponadto zostanie dokonana ocena
wdrożonych form wsparcia ujętych w Systemie. Zostaną również
podjęte decyzje w jakiej formie System Wsparcia Rozwoju Inicjatyw
Klastrowych będzie funkcjonował po zakończeniu czasu trwania
Porozumienia o Współpracy (marzec 2013).
Mentoring doświadczonych managerów klastrów
z Austrii i Niemiec:
• Konsultacje – gotowość niemieckich i austriackich
specjalistów do udzielenia porad z zakresu zarządzania
klastrem. Porady będą udzielane w formie rozmowy
telefonicznej, odpowiedzi na wiadomość e-mail bądź
poprzez komunikatory internetowe.
• Szkolenia online – gotowość niemieckich i austriackich
specjalistów do przeprowadzenia szkoleń z wybranych
tematów z dziedziny zarządzania klastrem przy
wykorzystaniu narzędzi telekonferencyjnych.
Działania przewidziane po zakończeniu pierwszej fazy
wdrażania Systemu Wsparcia (po 31 marca 2013r.):
• ewaluacja osiągniętych rezultatów oraz
skuteczności wykorzystywanych metod i narzędzi,
• określenie warunków kontynuacji, czasu trwania
oraz zakresu dostępnych narzędzi i usług.
Pytania proszę kierować do:
Anna Bieniasz
abieniasz@arrsa.pl
Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.
ul. Cieszyńska 365
43-382 Bielsko-Biała
tel. 33 816 91 62
www.arrsa.pl