het volledige Goedendag nummer dan

GOEDENDAG
Tweemaandelijks personeelsblad van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - twintigste jaargang - nr 5 - november 2004
DAB CATERING KOOKT VOOR DE KOST
TOPONTMOETING MET GEERT BOURGEOIS
REPORTER: LANGER WERKEN OF MINDER PENSIOEN
MARKANTE COLLEGA: STEFAAN DECAVELE
FOTOVERSLAG SPORTDAG
DOSSIER: WERKEN MET EEN HANDICAP
IN DE SCHIJNWERPERS
6
AMBTELIJKE ENGELTJES
Actueel: Werk maken van een integriteitsbeleid
8
VAN DEN BEIR GEGETEN
Topontmoeting met Geert Bourgeois
14
DAB CATERING
Afdeling onder de loep: Koken voor de kost
18
INTERNE MILIEUZORG
Speciaal: Samenwerken in de Brusselse gebouwen
PASTOR VOOR HET GOEDE DOEL
30
Markant: Stefaan Decavele
DOSSIER: WERKEN MET EEN HANDICAP
22 VOOROORDELEN WEGWERKEN IS MOEILIJKER DAN EEN ATOOM SPLIJTEN 23
GEEN DREMPELS IN HET MVG? 24 EMANCIPATIEZAKEN IN EEN VOORTREKKERSROL 25 TEVREDEN IN WVC 26 ZEG HET MET GEBAREN 26 SAMEN STERKER 27
KLAAR VOOR DE START 28 IN HET SPOOR VAN BEN DE BRUYNE - WIST U DAT - GETUIGENISSEN
wegwijzers
20 verstrikt in het web 29 contactpunt Vlaanderen 33 emancipatiezaken 34 vorming 36 sociale
dienst 37 ICT 39 IMZ 44 personeelszaken 48 tribune
cultuur
35 taaltobbe/uitgelezen 38 doedingen 39 proefstuk
varia
2 fotofoto 3 nieuws & nieuwtjes 11 reporter ter plaatse 40 komen en gaan 42 relax
47 in memoriam
ONDER COLLEGA’S
GOEDENDAG
Tweemaandelijks personeelsblad
van het ministerie van
de Vlaamse Gemeenschap
twintigste jaargang nr 5, november 2004
Redactieraad
voorzitter: Frank Van Swalm
departementale vertegenwoordigers
en kernredactie:
Leen De Dycker (COO)
Maarten De Gendt (COO)
Hilde Desmedt (COO)
Natalie Hulsen (COO)
Annemie Morren (COO)
Karen Vanden Auweele (COO)
Diana Vanhoebroek (AZF)
Gitti Van den Borre (WIM)
Linda Baumans (OND)
Liesbeth Van Huffelen (WVC)
Kristof Peeters (EWBL)
Anne Persyn (LIN)
Vaste medewerkers:
Bibliotheek departement Coördinatie;
Wini Condic Begov (ContactpuntVlaanderen-COO); dienst Emancipatiezaken (AZF); Gepensioneerdenvereniging;
Dany Jonckheere (Sociale Dienst-AZF);
John Keirsbulck (IMIS-AZF); Tina Mafrans
(ICT); Martine Noynaert (IMIS-AZF);
Vincent Sennesael (COO); Taaladvies
(COO); Anne Van Autreve (CCM-LIN);
Inge Van Belle (EDS-Telindus);
Gerda Van der Plas (Vorming-AZF);
André Verdren (COO)
Omgekeerde wereld
door Leen De Dycker
O
pluchting en angst tegelijk. Dat
voelde ik toen we vorige week eindelijk het huis van onze dromen
vonden. We hadden lang genoeg
gezocht. Maar toen we aan het tellen sloegen,
schrokken we wel even. Voor ons lag een mensenleven aan aflossingen aan de bank! We zullen de broekriem moeten aantrekken. Maar
kom, onze maandelijkse betalingen zullen nu
tenminste naar onze eigen bakstenen gaan.
als het nodig is zijn levensstijl aanpassen en besparingsposten vinden. Een begroting hoort nu
eenmaal in evenwicht. Er wordt geschoven en
gegoocheld met miljoenen. Euro’s zijn dat dan.
Bijna alle collega’s moeten inleveren en nieuwe
collega’s mogen er de eerste tijd niet meer bij.
En als alles al geprobeerd is en er echt niets
meer is om het laatste gaatje te dichten, tovert
iemand een wit konijn uit de overheidshoed.
We hebben nog enkele huizen staan. Als we die
nu eens verkopen?
We houden al een ganse week topoverleg aan
de keukentafel. Welke budgetmaatregelen moeten we nemen? Moeten we kosten besparen op
onze reizen, op restaurantbezoeken, op naar de
film gaan of op die schoenen die ik eigenlijk niet
nodig heb? We zijn er nog niet helemaal uit,
maar we beseffen dat we voortaan zullen voelen
dat we huiseigenaars zijn.
Een arme ambtenaar moet in zijn uitgaven snoeien om een huis te kunnen kopen zodat hij niet
langer moet huren, terwijl de staat zijn huizen
verkoopt om te kunnen besparen. Om met dat
geld dezelfde huizen te kunnen huren. Is het
dan zo dat de logica van de staat verschilt van
die van zijn burgers als het over centen gaat?
Tegelijk met ons keukenconclaaf gaan ook onze
ministers aan het rekenen. Ook de staat moet
als een goede huisvader zijn centen beheren, en
Nog een beetje en ik had een huis van de staat
kunnen kopen en mee het budget in evenwicht
kunnen brengen…
Hoofd- en eindredactie:
Leen De Dycker
Coördinatie:
Natalie Hulsen
Redactiesecretariaat:
Simone Vervloessem
Contactadres:
Boudewijnlaan 30,
toren C, 6de verdieping, kamer 6C50,
1000 Brussel
tel.: 02-553 55 67 fax: 02-553 55 22
e-mail: goedendag@vlaanderen.be
website: www.vlaanderen.be/goedendag
Aan dit nummer werkten ook mee:
Communicatieteam Vlimpers, Stefan
Croon, San Eyckmans, Annie Hofman,
Tjörven Stuer, Herman Van Damme en
de collega’s van Aminal buitendienst
Gent, Ingrid Verschueren
Foto’s: Eric De Mildt, Luk Monsaert,
Jan Swinnen, Peter Van Hoof,
Patrick Vanhopplinus, André Verdren,
Rollin Verlinde
Cartoons: Ian, Kofi, Nix
Lay-out: Funcke & Co, Brussel
Druk: Die Keure, Brugge
Verantwoordelijke uitgever:
ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
departement Coördinatie
Frank Van Swalm
Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel
1
FOTOFOTO
Als lezer van Goedendag kunt u een foto in verband met uw werk opsturen naar onze redactie.
Surf naar de Goedendagsite voor informatie over de technische criteria waaraan uw foto moet beantwoorden.
Als uw inzending bekroond wordt, verschijnt ze in deze rubriek, samen met uw naam en een woordje uitleg.
Bovendien wordt u beloond met een aankoopcheque.
Ingestuurd door: Peter Van Hoof, fotograaf Goedendag
WIEWATHOE?
2
Om de waterkwaliteit te meten, schuimen collega’s van het Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer van april tot
oktober de Vlaamse waterlopen af. Met een elektrisch net vangen ze vissen, ze meten het aantal soorten en de
hoeveelheid vissen en gaan na of er beschermde soorten voorkomen. Het team analyseert ook paling op concentraties van het gevaarlijke bestrijdingsmiddel DDT, dat sinds 1974 verboden is in België. Twee maanden geleden
was er nog onenigheid over de vraag of er al dan niet DDT aanwezig is in de Vlaamse waterlopen. Het IBW analyseerde 2000 palingen op een 300-tal meetplaatsen en vond sporen van recente verontreiniging. De concentraties
DDT in de beestjes bleken vele malen hoger te zijn dan die in het water en de waterbodem, wat betekent dat het
bestrijdingsmiddel niet alleen daar aanwezig is, maar ook doorstroomt naar levende organismen.
NIEUWS & NIEUWTJES
Monumenten anders bekeken
“Ik, Fatma, zeventien en Marokkaans, ben door de wolken naar dit land gevlogen.”
Zo begint het verhaal van Fatma, een Marokkaans meisje dat ons meeneemt op een
nachtelijke tocht door Brussel waarbij ze onbevangen naar gebouwen en monumenten
kijkt. Geert Van Istendael schreef dit poëtisch verhaal in opdracht van de voormalige
Vlaamse minister van Cultuur Paul Van Grembergen. Basis voor de opdracht was het
decreet over integratie van kunst in overheidsgebouwen. De praktische uitwerking
van het initiatief werd toevertrouwd aan het team van de Vlaamse Bouwmeester bOb
Van Reeth.
Met het architectuurhistorisch kader van het Martelaarsplein in Brussel als vertrekpunt
maken we samen met Fatma en haar gids Jan van Ruysbroeck een wandeling door de
stad en bekijken ze door haar ogen. Zo krijgen we een nieuw kader om te kijken naar
het historisch patrimonium.
‘Fatma of de Monumentenzorg’ kunt u, zolang de voorraad strekt, gratis krijgen bij het
team van de Vlaamse Bouwmeester. Mail naar katrien.laenen@azf.vlaanderen.be. Of
surf naar onderstaand webadres voor de integrale tekst.
• www.vlaams-bouwmeester.be
Bent u Rustig Op de Baan?
U bent natuurlijk blij dat BOB u na een avondje drinken veilig
naar huis rijdt. Maar kent u ROB al? ROB staat voor Rustig
Op de Baan. Wie ROB is, past zijn rijstijl aan: niet te snel rijden, fietsen achteraan de wagen in plaats van op het dak, de
airco enkel gebruiken als het echt nodig is … Het zijn maar
enkele tips om 5 tot 25% minder brandstof te verbruiken.
Goed voor de veiligheid op de weg, voor het milieu en voor
uw portemonnee.
De administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer
(Aminal-LIN) geeft aan iedere chauffeur die Rustig Op de
Baan wil rijden, een ROB-sticker en een folder met alle tips.
Onze collega’s willen de ROB-campagne nu uitbreiden
naar vrachtwagenchauffeurs. Ze zoeken nog een nieuwe
naam om alle acties rond
milieuvriendelijk rijden te
omschrijven. Nederlanders
spreken over Het Nieuwe
Rijden, in het Engels wordt
dat Ecodriving. Bedenkt u
een klinkende naam voor
Vlaanderen? Verklap die
dan aan Tania Van Mierlo,
tania.vanmierlo@lin.vlaanderen.be of tel.: 02-553 11 24.
• www.ikbenrob.be
Stemmen gezocht!
Al drie jaar lang halen een dertigtal collega’s elke dinsdagmiddag in het Consciencegebouw het beste uit hun stembanden.
Samen vormen ze het personeelskoor dat
opgestart werd door Lut Vleeracker, Leen
Vandeputte en Annemie Dewael, drie collega’s uit het departement Onderwijs. Na
drie jaar hebben de koorleden er de hulp
bij gekregen van een professioneel dirigentenduo. Maar er is zeker nog plaats
voor meer enthousiaste zingende collega’s. Er hebben immers ook al wat collega’s afgehaakt, omdat ze bijvoorbeeld van
werk of van dienst veranderd zijn. De mannen zijn nog steeds in de minderheid: de
bassen en de tenoren zijn dun gezaaid!
Kruip dus uit uw schelp en kom op dinsdagmiddag tussen 12.30 en 13.30 uur een
kijkje nemen in lokaal G15 van het Consciencegebouw. Graag zingen, plezier maken en een gezonde motivatie volstaan.
Jarenlange koorervaring of idoolcapaciteiten zijn zeker geen vereiste. Het koor is
bovendien nog op zoek naar een originele
naam. Suggesties zijn welkom bij
lut.vleeracker@ond.vlaanderen.be,
tel.: 02-553 98 18 of bij:
leen.vandeputte@ond.vlaanderen.be,
tel.: 02-553 95 31.
3
NIEUWS & NIEUWTJES
Dassen in veiligheid
U loopt niet langer het risico tegen een
das aan te rijden op de E313 tussen
Riemst en Bilzen. Dankzij onze collega’s
van de afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid (LIN) staat daar sinds kort een
heus dassenraster. Dat moet ervoor zorgen dat het beschermde diertje de snelweg niet meer op kan. Daar varen zowel
de dassen als de automobilisten wel bij:
er sneuvelen minder dieren in het ver-
keer en ook de verkeersveiligheid gaat
erop vooruit. Een klap tegen een beestje
van een goeie 15 kilo is immers niet te
onderschatten. Via tunnels en bruggen
kunnen de dassen veilig de oversteek
maken. De snelweg doorkruist immers
het leefgebied van de dassen, met aan
de ene kant hun burcht en aan de overzijde het gebied waar ze ’s nachts op
zoek gaan naar regenwormen en fruit.
Gsm’s helpen files bestrijden
Stond u onlangs weer maar eens in de file op de Antwerpse ring? Misschien hebt u dan onbewust de collega’s van het Vlaams Verkeerscentrum in Antwerpen
(LIN) een handje geholpen om de files in kaart te brengen. Tot eind dit jaar loopt in het Antwerpse namelijk
een proefproject om de verkeersdrukte te meten op
basis van het aantal gsm-gesprekken in een bepaalde
zone. Het Verkeerscentrum werkt daarvoor samen
met de gsm-operator Proximus.
Tot nu toe registreerden detectielussen en camera’s
op vaste locaties de verkeersgegevens. Het nieuwe systeem, ‘floating cardata’ genaamd, kan ook de positie
van de voertuigen zelf in kaart brengen, en meten hoelang het duurt om van het ene punt naar een volgende
te rijden. Wees gerust, alles gebeurt door de anonieme signalen te registreren van ieder gsm-gesprek. Uw
nummer wordt dus nooit geregistreerd.
• www.verkeerscentrum.be
(H)eerlijke maaltijd
foto: © Eric De Mildt
Ruim drie jaar geleden stroomde
de eerste Max Havelaarkoffie in
onze ambtelijke bakjes troost. Dat
is koffie waarvoor de producent
een eerlijke prijs krijgt. De Vlaamse
overheid vindt eerlijke handels- en
productiewijzen belangrijk en wil dat
principe dan ook beter bekendmaken bij haar ambtenaren. Daarom
liet ze ook dit jaar de Week van de
Fair Trade die liep van 6 tot 16 oktober niet onopgemerkt
voorbijgaan. Brochures en de website ontwikkelingssamenwerking gaven ons informatie over het wat, waarom en
4
hoe van eerlijke handel. En op 12 oktober serveerden de
restaurants van het Boudewijn- en Consciencegebouw een
maaltijd met Fair Tradeproducten. Die dag lieten info- en
degustatiestands in verschillende Brusselse en Antwerpse
gebouwen u ook kennismaken met het gamma van eerlijke
producten. De Vlaamse overheid wil de markttoegang van
die producten bevorderen en zal daar de komende maanden
ook werk van maken in ons ministerie.
Het recept van de eerlijke maaltijd vindt u op pagina 39 van
dit nummer, in de rubriek Proefstuk.
• www.vlaanderen.be/eerlijkehandel
NIEUWS & NIEUWTJES
Uitgerookt
Als u vanaf 1 januari 2005 nog een sigaret wilt opsteken op het werk, zult u
dat moeten doen in een afgebakende rookzone in uw gebouw, of in open
lucht. Op 31 december worden immers alle gebouwen in ons ministerie
rookvrij. Ook in dienstwagens, vaartuigen en op vergaderingen, recepties
en feestjes mag vanaf dan niet meer gerookt worden. In de meeste gebouwen gold het verbod al sinds eind mei dit jaar, toen het nieuwe rookbeleid gelanceerd werd. Tegen eind 2005 zullen ook de kabinetten en de
Vlaamse openbare en wetenschappelijke instellingen rookvrij zijn. Vanaf
1 januari 2006 is roken op de werkplek immers in heel België verboden.
Om collega’s die willen stoppen aan te moedigen en te ondersteunen,
organiseert de afdeling Vorming in samenwerking met de Interne Dienst
voor Preventie en Bescherming (IDPB) een nieuwe rookstopcursus vanaf
18 november. De cursus bestaat uit zes sessies van twee uur. Inschrijven
kan via de vormingsite. Vanaf januari 2005 worden de cursussen gegeven
door de verpleegkundigen van IDPB.
Voor meer informatie en tips om te stoppen met roken kunt u terecht op
de site van het rookmeldpunt of op rookvrij@vlaanderen.be. Wie liever
belt, kan terecht bij Christine Plets of Veerle Meeus op tel.: 02-553 57 49.
• www2.vlaanderen.be/personeelsopleiding/w_stoppen_roken.htm
• www.vlaanderen.be/rookvrij
Anders werken in een satelliet
Tegen eind dit jaar kunnen Limburgse telewerkende collega’s in het VAC Hasselt terecht in een van de vijftien gloednieuwe satellietwerkplekken. Handig voor wie dichterbij huis
wil werken, maar thuis geen ruimte heeft om een telewerkplek in te richten, of zijn werk- en thuisomgeving gescheiden
willen houden.
Voor de satellietwerkplekken in Hasselt hun definitieve aankleding kregen, werd op enkele balkons en in vergaderzalen
op de derde en vierde verdieping van het Boudewijngebouw
eerst een proefopstelling uitgetest. Ook die proefkantoren
in het Boudewijngebouw kunnen nu als satellietkantoor
gebruikt worden. Misschien interessant als u voor uw werk
regelmatig in Brussel moet zijn, of in een ander gebouw in
Brussel werkt en een vergadering hebt in het Boudewijngebouw. Vergeet dan niet om uw satellietkantoor te reserveren
met de vergaderzalentoepassing die u via de intranetkoepelsite vindt. En uiteraard moeten gebruiker en laptop gekend
zijn op het MVG-netwerk ...
Bedoeling is om in de toekomst ook in andere gebouwen in
Brussel en in de provinciehoofdsteden satellietkantoren ter
beschikking te stellen. Voor meer informatie kunt u terecht
bij anderswerken@vlaanderen.be, tel. 02-553 49 13.
• intra.vlaanderen.be/vergaderzalen
• www.vlaanderen.be/anderswerken
Wilt u ook iets kwijt?
Hebt u een nieuwtje van algemeen belang, een anekdote
over het werk, een lopend onderzoek, een interessante
cursus of een mededeling van openbaar nut?
Laat het ons weten: wij kijken uit naar berichten uit het
hele ministerie!
Ons adres: Redactie Goedendag, kamer 6C50,
Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel
goedendag@vlaanderen.be; tel.: 02-553 55 67
• www.vlaanderen.be/goedendag/schrijfmee
5
ACTUEEL
AMBTELIJKE ENGELTJES
Het Visa-schandaal zette vorig jaar Antwerpen en daarmee ook politiek Vlaanderen op zijn kop. Prompt richtte
Antwerpen een integriteitsbureau op om misbruiken voortaan te vermijden. We zien nu overal in het overheidslandschap dergelijke initiatieven opduiken. Is de verleiding dan zo groot voor ons ambtenaren om buiten de lijntjes
te kleuren? Vast staat dat de roep om een integriteitsbeleid in het overheidslandschap steeds luider klinkt.
door Karen Vanden Auweele
Een integriteitsbeleid mag ambtenaren niet dwingen in een strak keurslijf van regels.
6
ACTUEEL
Het Instituut voor de Overheid voor de K.U.Leuven vindt alvast
dat overheidsorganisaties meer werk moeten maken van een integriteitsbeleid. Een democratische en dienstverlenende overheid
moet immers betrouwbaarheid en integriteit uitstralen. En dat is
vandaag niet altijd het geval. Onderzoek wijst immers uit dat het
vertrouwen van de burger in de overheid niet altijd hoog is. Maar
ook voor de ambtenaren in die overheid is een integriteitsbeleid
nodig, om hen te ondersteunen bij hun steeds complexere ambtelijke taken. Ambtenaren bereiden het beleid nu immers mee voor
en komen zo meer in contact met de burger. Ze nemen, meer dan
vroeger, zelf beslissingen en moeten daardoor ook regelmatig ethische keuzes maken. Een opdracht uitbesteden aan een onderneming van kennissen kan niet door de beugel. Zoveel is duidelijk.
Maar wat doe je als je chef je de opdracht geeft om tegen volgende
week een project op te starten waarvoor je een extern bureau moet
inschakelen? Volgens het boekje duurt een aanbestedingsprocedure
immers veel langer dan een week.
MEER DAN KLOKKENLUIDEN
Ons land telt al wel wat bescheiden initiatieven rond integriteit. Zo
stelde de federale overheid een deontologische code op en riep ze
een dienst Integriteitsbewaking in het leven. Ook in Antwerpen
werd een Integriteitsbureau opgericht om de integriteit van politici
en stedelijke ambtenaren aan te scherpen en misbruiken aan te pakken.
In Vlaanderen wordt al enkele jaren gesleuteld aan een zogenaamde
klokkenluidersregeling. Vlaamse ambtenaren hebben de plicht misbruiken te melden aan hun chef, aan de entiteit Interne Audit of, als
ze daar geen gehoor vinden, aan de procureur des Konings. Sinds
2002 regelt het Vlaams Personeelsstatuut (VPS) de bescherming
van klokkenluiders: ambtenaren die onregelmatigheden signaleren,
kunnen daarvoor niet bestraft worden. Wordt een klokkenluider
toch gestraft, dan kan hij daartegen in beroep gaan. Maar die regeling bleek in de praktijk niet altijd voldoende bescherming te bieden.
Daarom werd de klokkenluidersregeling aangepast. Op 7 mei 2004
trad een Klokkenluidersdecreet in werking en werden de bevoegdheden van de Vlaamse Ombudsdienst uitgebreid. Sindsdien kunnen
Vlaamse ambtenaren rechtstreeks bij de Vlaamse Ombudsman terecht om misstanden over de werking aan te klagen als ze geen gehoor vinden bij hun chef of bij Interne Audit. De ombudsman kreeg
daarmee ook het recht om een administratief onderzoek aan te
vragen bij Interne Audit. Door deze belangrijke bevoegdheid over
te dragen aan een externe instantie – want de ombudsman staat
buiten de Vlaamse administratie – verricht de Vlaamse overheid
pionierswerk.
AMBTENAREN EN RELATIEGESCHENKEN
Het Klokkenluidersdecreet is al een belangrijke stap in de goede
richting. Maar volgens het Instituut voor de Overheid moet een
goed integriteitsbeleid nog meer zijn dan dat. Het moet zowel een
repressief als een preventief onderdeel hebben. Regels en afspraken
zijn nodig, maar je moet er ook voor zorgen dat de medewerkers
ondersteund worden in het omgaan met hun beslissingsruimte of
als ze twijfelen.
Naast de klokkenluidersregeling bestaan er ook andere instrumenten voor een degelijk integriteitsbeleid. Een personeelsstatuut en
een deontologische code zorgen er bijvoorbeeld voor dat ieders
verantwoordelijkheid duidelijk omschreven staat. Maar die moeten
dan ook worden toegepast in de dagelijkse praktijk, zoals bij het
evaluatiesysteem. Verder kan een zogenaamde risicoanalyse aan
het licht brengen bij welke opdrachten de kans op misbruiken groter is. Overheidsorganisaties doen er overigens ook goed aan afspraken te maken rond het aanvaarden van relatiegeschenken. In
principe mogen ambtenaren die niet aannemen. Maar het Instituut
bepleit een flexibelere aanpak: kleine geschenken aannemen kan,
zolang de schenker er geen wederdienst voor terugvraagt.
Al deze regels zijn nodig, maar ze mogen ambtenaren niet in een te
strak keurslijf dwingen. Bovendien moeten ze ook duidelijk zijn
voor degenen die ze moeten toepassen. Dat kan door vorming en
opleiding, en door al van bij de aanwerving en bij de evaluatie aandacht te hebben voor integriteit. Ten slotte is het ook nodig dat een
integriteitsbeleid de expliciete steun krijgt van de politici en topambtenaren: zij moeten er openlijk over spreken en een voorbeeldfunctie vervullen.
DE KINDERSCHOENEN ONTGROEID
Deze aanbevelingen zijn bij de Vlaamse overheid alvast niet in dovemansoren gevallen, want de Vlaamse Regering gaf op 28 mei de
opdracht aan Interne Audit om een actief en preventief integriteitsbeleid uit te werken. In overleg met het Instituut voor de Overheid
werkt de entiteit nu aan de voorbereiding van een kader voor zo’n
integriteitsbeleid, waarvan de integriteitsaudit alvast een van de
instrumenten zal zijn. Zo brengt Interne Audit in kaart welke ambtelijke taken of situaties aanleiding zouden kunnen geven tot onregelmatigheden. Subsidies toekennen of overheidsopdrachten gunnen, kunnen bijvoorbeeld leiden tot misbruiken en zijn dus een
risico voor de integriteit van de organisatie. Interne Audit zal verder ook aanbevelingen formuleren over hoe de Vlaamse overheid
zich beter kan weren tegen dergelijke risico’s.
Maar daarmee zijn nog niet alle instrumenten voor preventie gebruikt. In ons ministerie hebben we immers al een deontologische
code. Die wil men nu in het raamstatuut aanpassen aan de nieuwe
ontwikkelingen zoals thuiswerk. Ook de nieuwe waarden van de
Vlaamse overheid zouden erin opgenomen kunnen worden: betrouwbaarheid, voortdurend verbeteren, samenwerken en klantgerichtheid. Op basis van die waarden kunnen leidinggevenden en
hun medewerkers dan samen bepalen wat een integer optreden in
deze of gene situatie concreet betekent. De waarden moeten dan
ook worden opgenomen in de evaluatie en planning. Verder zal er
ondersteuning moeten komen voor ambtenaren die bij de uitoefening van hun functie geregeld voor ethische dilemma’s staan.
Het Vlaamse integriteitsbeleid mag de kinderschoenen dan wel
ontgroeid zijn, toch is er nog werk aan de winkel voor een degelijk
integriteitsbeleid stevig verankerd zal zijn in onze organisatie.
7
“De
grote lijnen
van BBB blijven gehandhaafd.
Wat niet wil zeggen dat er geen
foto: Peter Van Hoof
bijsturingen zullen zijn.”
TOPONTMOETING
Gesprek met Geert Bourgeois, Vlaams minister van Bestuurszaken, Buitenlands Beleid, Media en Toerisme
VAN DEN BEIR GEGETEN
Beheerst en afgemeten en een tikkeltje saai.
Dat was het beeld dat ik van hem had. Maar
de man die met uitgestoken hand op me toestapt – zeg maar Geert – is warm en joviaal.
En verrassend openhartig. Een gesprek met
een kersverse minister over ideaal en werkelijkheid en alles wat ertussen ligt.
door Hilde Desmedt
H
et gesprek heeft plaats op zijn kabinet en in volle
DHL-crisis. Hij houdt dan ook zijn gsm in de
aanslag en ik mijn hart vast. Een belletje van Yves
Leterme en ik kan het interview op mijn buik
schrijven. Maar er gebeurt niets. Ik kan mijn lijstje afwerken.
Hij beantwoordt alle vragen met gretigheid en zichtbaar plezier.
Neofiet of niet, zo te zien past het ministerschap hem als een
maatpak. Komt het misschien omdat hij, zoals hij zelf zegt, “van
den beir heeft gegeten”?
Van den beir gegeten, mijnheer de minister?
Geert Bourgeois: “Dat zegt men in mijn thuishaven Izegem als
iemand gebeten is door zijn vak, iets doet met passie en inzet.
Politiek is altijd mijn ding geweest. Ik ben al jaren schepen en
parlementslid. Maar dat ik ooit nog eens zou minister worden,
neen, dat had ik echt niet verwacht.”
Goedendag: En valt het mee?
Geert Bourgeois: “Het is toch even wennen. Een kabinet opstarten, dossiers doornemen, vergaderen met mensen van allerlei
sectoren, contacten leggen met ambtenaren en beleidsnota’s opstellen. Het is allemaal vrij hectisch. En dan nog eens de media
daarbovenop. Er staat altijd wel een journalist of een camera
klaar. En bij de minste fout word je afgestraft. In dit vak moet
je tegen een stoot kunnen. Als parlementslid zat ik ook aan de
andere kant. Dat omgekeerde spanningsveld moet ik nog leren
kennen. Maar ik doe het graag. Waar ik het ook moeilijk mee
heb, is dat ik geen meester meer ben van mijn agenda.”
Goedendag: U bent minister van Bestuurszaken, Buitenlands
Beleid, Media, Toerisme en nog een paar andere dingen. Toch
wel een beetje een allegaartje, en helemaal niet volgens het
BBB-boekje.
Geert Bourgeois: “Uit het oogpunt van BBB oogt het niet zo
fraai, dat geef ik toe. BBB heeft een ideaal model uitgetekend.
Maar er is altijd een kloof tussen theorie en de politieke realiteit. Daar moeten we mee leren leven. Ik zelf zie trouwens wel
verbindingslijnen tussen al mijn bevoegdheden. Zo kan toerisme meehelpen om Vlaanderen te promoten in het buitenland.
Het is meer een kwestie van aanpakken. Kwaliteit en integriteit
zijn altijd al stokpaardjes geweest van mij. En die wil ik op elk
terrein waarmaken. Wat telt, is dat kabinet en administratie elkaar vinden. Ik zie het meer als een partnerschap. Mijn eerste
contacten met het ambtenarenkorps zijn alleszins heel positief.
Ik was niet verbaasd over de kwaliteit, ook niet over de onpartijdigheid. Daar had ik als schepen al wel ervaring mee. Wat mij
wel aangenaam verrast heeft, is de schitterende manier waarop
de ambtenarij meewerkt aan de beleidsvoorbereiding en de beleidsondersteuning. Ik had nog een beeld van de ambtenarij in
een louter uitvoerende rol. Dat beeld klopt dus helemaal niet.
Daarom heb ik ook een aantal specialisten uit de administratie
aangetrokken, want de deskundigheid zit bij hen.”
Goedendag: Alleen raken zo de kabinetten nooit afgeslankt …
Geert Bourgeois (minzaam): “Er is alles bij elkaar toch een vermindering van het aantal kabinetsleden. Zelf heb ik alvast het
goede voorbeeld gegeven. Op basis van het besluit van de vorige
9
TOPONTMOETING
DOORGELICHT
Wie is uw lievelingsschilder?
Roger Raveel
Wat is uw lievelingsmuziek?
Schuberts liederen
Welk historisch personage
bewondert u het meest?
Helmut Schmidt
Welke eigenschap waardeert u het meest?
Eerlijkheid
Wat is voor u het volkomen geluk hier op aarde?
Toestand van harmonie
Wat doet u het liefst?
Creatief bezig zijn met het beleid
Wat is uw belangrijkste karaktertrek?
Volharding
Wat waardeert u het meest bij uw vrienden?
Humor - gezelligheid
Wat is uw lievelingskleur?
Geel
Wat is uw lievelingsbloem?
Klaproos
Wat is uw lievelingsvogel?
Merel
Wat is uw lievelingslectuur?
Vakliteratuur en kranten
Wie zijn voor u de helden van vandaag?
De vrijwilligers
Wat verafschuwt u het meest?
Mensen zonder mening
Wat was de belangrijkste historische
omwenteling of hervorming?
1585: val van Antwerpen
Welk talent zou u het liefst willen bezitten?
Muzikaal talent
Hoe zou u het liefst willen sterven?
Staande
Hoe voelt u zich momenteel?
Rusteloos
Hoe luidt uw devies?
Geen wapen voerend dan het woord
10
regering had ik immers recht op heel wat
meer kabinetsmedewerkers. Het zijn er
heel wat minder geworden. Maar goed,
de hele discussie moet nog ten gronde
gevoerd worden. De vraag daarbij is in
welke mate de politiek consequent zal
zijn met het beleid dat ze zelf heeft uitgestippeld.”
ik nog beter wil leren kennen. Zoals de
rest van Brussel trouwens.”
Goedendag: De vorige minister-president, Bart Somers, was blij als hij
’s avonds de Sint-Romboutstoren zag.
Hoe diep zijn uw West-Vlaamse roots?
Geert Bourgeois: “Ik hoef niet zo nodig
elke avond de torens van Izegem te zien.
Goedendag: Om nog even bij BBB te We werken laat ’s avonds, als ik dan nog
blijven. In De Standaard van 21 augustus naar huis rijd, is het om in mijn bed te
twijfelt Bert Anciaux aan de meerwaarde kruipen en weer vroeg op te staan. Dat
van de hele operatie en geeft hij meteen biedt weinig levenskwaliteit. Dus zal ik
ook toe dat hij niet goed inziet waar men wel geregeld een nachtje in Brussel blijeigenlijk naartoe
ven slapen. Maar
wil. U wel?
ik ben een trotse
Geert Bourgeois:
Izegemmenaar.
“Ik had nog een beeld van de
“Het zou preten(gedreven) Bert
ambtenarij in een louter
tieus zijn van mij
Claerhout heeft
om te zeggen dat
een prachtig beeld
uitvoerende rol.
ik het wel weet.
Dat beeld klopt dus helemaal niet.” van de stad geHet is een commaakt: aan de ene
plex gegeven en
kant een borstel
ik heb het gevoel
en een schoenmadat er heel veel mensen zijn, ook bij de ker en aan de andere kant een nar. Hard
politici, die het hoe en het waarom niet werken en dan de pees afleggen. Het is
goed inzien.
niet voor niets dat Izegem de pekkerstad
Maar nogmaals, er zijn genoeg mensen wordt genoemd. Dat heeft te maken met
in de administratie die het mee uitgete- de borstel- en schoennijverheid, waar
kend hebben en het dus allemaal grondig veel pek werd gebruikt. In het Izegems
kennen. Een zaak is zeker, in het regeer- betekent pekken ook blijven plakken op
akkoord staat dat we ermee doorgaan. café.”
De grote lijnen blijven gehandhaafd. Wat
niet wil zeggen dat er geen bijsturingen Goedendag: ‘Geen ander wapen dan het
zullen zijn. We moeten ook nog kijken woord’ is uw devies. Bent u een mens
naar het financiële plaatje.”
van woorden?
Geert Bourgeois: “Ja, ik hou van het
Goedendag: Over financiën gesproken. woord. Ik kan echt genieten als ik Josse
Het nieuwe beloningsbeleid blijft een Depauw hoor voordragen. Of als ik
heikel punt.
mooie stemmen
Geert Bourgeois:
hoor op de ra“Uit mijn contacten met de
“Ik ga daar nu
dio. Dit jaar was
nog geen uitspraik uitgenodigd in
administratie heb ik begrepen
ken over doen.
Tielt om gedichdat er over het beloningsbeleid nog
Uit mijn contacten voor te legoed nagedacht moet worden.”
ten met de admizen. Ik heb dat
nistratie heb ik
heel graag gewel begrepen dat
daan. Maar het
daar nog goed over nagedacht moet wor- woord kan ook een vlijmscherp wapen
den. Wat wel zeker is, is dat we in een zijn. En wij politici moeten daarvoor opbudgettair keurslijf zitten en er dus niet passen. Wij moeten soms op de seconde
veel marge is.”
reageren en dan kun je soms wel eens
een onvertogen woord laten vallen.”
Goedendag: Vindt u het niet jammer dat
u niet op het Martelaarsplein zit, toch Terwijl fotograaf Peter zijn laatste plaathet symbool van de Vlaamse aanwezig- jes schiet, werp ik een snelle blik op het
heid in Brussel?
bureau van de minister. Naast een dik
Geert Bourgeois: “Ik voer liever een dossier met de letters DHL, ligt er het
Vlaams beleid dan dat ik sta te zwaaien Kluwer-zakwoordenboekje van het overmet Vlaamse symbolen. En we zitten hier heidspersoneel en het Liegend Konijn,
in een leuke buurt, dichtbij de Vismarkt het poëzietijdschrift van Jozef Deleu.
en de Oude Graanmarkt. Een buurt die
REPORTER TER PLAATSE
foto: Peter Van Hoof
LANGER WERKEN OF MINDER PENSIOEN?
Hele boterhammen hebben we gekregen. Het thema heeft u
blijkbaar heel erg geïnspireerd. In plaats van de gebruikelijke twee bladzijden, serveren we u dan ook drie pagina’s
ideeën en suggesties. Sommige collega’s stuurden ons
stevig onderbouwde, vaak paginalange beschouwingen,
anderen hielden het kort in de trant van ‘werk aan de winkel
voor de vakbonden’! Kort of lang, we zijn zoals altijd blij met
uw reacties. Maar terzake: als we al iets kunnen besluiten
uit uw commentaar, is het dit: u bent in het algemeen wel
bereid om langer te werken als daar iets tegenover staat.
door Hilde Desmedt
Om het allemaal wat overzichtelijk te houden hebben we uw antwoorden opgesplitst in blokjes, telkens gevolgd door de commentaar van onze deskundige.
“Vroeg pensioen betekent meer werk voor de jongeren. Het is een
instrument om de werkloosheid tegen te gaan.”
“Waarom langer werken als er zo veel jeugd is die geen werk heeft?
Probeer eerst de jongeren aan het werk te krijgen en geef de ouderen
de kans om hun ervaring door te geven.”
Marcel Ulenaers, hoofddeskundige
“Het is toch de bedoeling jongeren werk te bezorgen door de ouderen vervroegd met pensioen te laten gaan. Langer werken wil zeggen
nog meer mensen op de arbeidsmarkt en de kansen van de jongeren
nog meer beperken. Ikzelf zal op mijn zestigste veertig jaar dienst
hebben, waarvan de laatste tien jaar steeds voor dezelfde wedde. Is
mijn carrière dan al niet lang genoeg geweest, en kan ik dan niet
beter de fakkel doorgeven aan een jongere?”
Magda De Backer, medewerker
“Waarom de keuze tussen langer werken en minder pensioen? Er
zijn nog altijd enkele honderdduizenden werklozen. Waarom mensen die al 40 jaar of meer gewerkt hebben, verplichten om nog langer aan de slag te blijven? Zou het niet redelijker zijn om deze
werklozen te verplichten om (alle) werk te aanvaarden en bij werkweigering hun werkloosheidsuitkering af te nemen? Bovendien is het
toch onlogisch om in een periode van hoge werkloosheid, ouderen
langer te laten werken?”
Koen Pas, loodsdienstcoördinator
“Is het niet wenselijker dat men jongeren aanwerft en mensen die
een zeker aantal jaren gewerkt hebben met pensioen laat gaan? Een
jongere kost toch minder dan mensen die aan het einde van hun
loopbaan zijn?”
Joseph Vranckx, medewerker
11
REPORTER TER PLAATSE
foto: Peter Van Hoof
Maarten Tielens: Het is duidelijk dat er meer mensen aan het werk
moeten. Het gaat dan ook niet om de vraag ‘jong of oud’ maar om
‘jong én oud’. Het is wel zo dat de jongerenwerkloosheid momenteel hoog is, maar het is geen oplossing voor het financieringsprobleem van de sociale zekerheid en dus van de pensioenen om ouderen plaats te laten maken voor jongeren. In het verleden is trouwens
gebleken dat vervroegde uittreding niet altijd het gewenste herverdelingseffect heeft gehad. Zo zien we dat aan de vervangingsplicht
bij het brugpensioen slechts in de helft van de gevallen wordt voldaan.
“Langer werken is oké, maar dan moet er wel iets gedaan worden
aan de eindeloopbaanproblematiek.”
“Ik word dit jaar 55 en ik wil wel nog enkele jaartjes werken. Hoe
lang, dat zal afhangen van verschillende factoren. Belangrijk is respect voor oudere werknemers. Ze hebben heel wat ervaring, negeer
die niet. En de ziekte van deze tijd, namelijk dat het niet snel genoeg
kan gaan, is zeker voor oudere werknemers niet altijd doenbaar.
Aanvaard dat het bij hen iets trager gaat. Ook zeer belangrijk is een
nieuwe bedrijfscultuur. Bij een reorganisatie zijn het de oudere
werknemers die er het eerst uitvliegen. Zij worden in heel wat bedrijven (ook bij de overheid) als te dumpen last beschouwd, want het
zijn dure vogels. En nog dit. Waarom zou men niet in specifieke uitgroeibanen voorzien? Als men dan ook nog deeltijdse opdrachten
voor oudere werknemers aantrekkelijker maakt, dan zullen heel wat
oudere werknemers met plezier een paar jaartjes langer willen werken.”
Patrick Weckesser, adjunct van de directeur
“Wanneer men mensen verplicht om langer te werken, zal men er
wel rekening mee moeten houden dat bij oudere mensen de krachten
het stilletjesaan laten afweten en hiermee rekening houden in het
werk dat ze uitvoeren.”
Manuella Roten, assistent
Maarten Tielens: Willen we meer mensen aan het werk houden,
dan moet er inderdaad een integraal loopbaanbeleid worden gevoerd. Blijkbaar komt deeltijdarbeid tegemoet aan de vraag van
velen om het op het eind van de loopbaan iets rustiger aan te doen.
Dat kan door minder (deeltijds) te werken, maar ook door anders
te werken. Oudere werknemers hebben inderdaad veel ervaring.
Ze kunnen dus perfect ingezet worden om jongeren of nieuwe
werknemers te begeleiden of op te leiden, een soort peter- of meterschapsformule. Bovendien kan er op die manier voor gezorgd
worden dat ouderen minder fysiek belastend werk moeten doen.
“Werken tot 65, akkoord, maar dan meer vrijheid om zelf de loopbaan uit te stippelen.”
“Met 40 jaar werken verkrijg je ongeveer een volledig pensioen. Dat
aantal jaren werken moet kunnen worden gespreid tussen je 20ste
en 70ste. Dat laat toe om in de drukste periodes (trouwen/scheiden,
kindjes kopen, bouwen/verbouwen) loopbaanonderbreking op te
nemen en die werktijd nadien in te halen. Ook lijkt werken tegen
120% me mogelijk te moeten zijn als een ‘kredietopbouw’ voorafgaand of na zo een periode.”
Willem Coppens, adjunct van de directeur
“Werken tot 65, oké. Maar dan moet er dringend iets worden gedaan
aan de inhoud van de loopbaan voor ouderen: opleiding, vorming
en ondersteuning van jongeren, opdrachten in HRM, mentorschap,
expertenloopbanen, projecten Het is ook een realiteit dat ouderen
niet altijd het tempo van de jongeren kunnen volgen.”
Lieve Van Leuven, adjunct van de directeur
“Iedereen zou vrij moeten kunnen beslissen wanneer hij met pensioen gaat en dat tussen de leeftijd van 55 en 70 jaar. Wie langer wil
werken zal een mooier pensioen ontvangen. Om die langere loopbaan tot een goed einde te brengen, moeten er meer mogelijkheden
zijn om ‘rustpauzes’ in te lassen, zoals loopbaanonderbreking of
deeltijds werken.”
Wim De Coen, deskundige
“Om het systeem betaalbaar te houden vind ik langer werken op
zich wel een goed idee. Een aanmoedigingspremie zou misschien al
helpen om mensen te motiveren om langer te werken. Voor mij zou
een arbeidsduurvermindering al een motivatie zijn om langer aan de
slag te blijven. Zo zou men kunnen onderzoeken wat de motivatie is
voor elk individu om langer te werken in plaats van een algemene
regel te stellen.”
Julienne Van Cutsem, assistent
“Wat is dat toch allemaal met dat langer werken? Het grootste deel
van de nu oudere ambtenaren begon te werken voor hun 20ste. Deze
mensen moeten ook werken tot hun 65. Voor deze grote groep
wordt de 45-jarige loopbaan er 47 of 48, al wordt hun pensioen
toch maar op 45 jaar berekend. Zou men niet eerst deze onrechtvaardigheid wegwerken in plaats van de pers na te praten? Ik vind
trouwens dat het concept van een 45-jarige loopbaan voor alle ambtenaren zonder onderscheid achterhaald is. De mensen meer vrijheid
12
REPORTER TER PLAATSE
foto: Peter Van Hoof
geven om zelf hun levensloop uit te stippelen zal zeker meer in dank afgenomen worden dan uitgebluste mensen de ziekteregeling in te dwingen of ongelukkig te maken.”
Johan De Vent, technicus
Maarten Tielens: Deze mensen hebben zeker een punt. Een loopbaanbeleid moet ervoor zorgen dat de arbeidstijd meer wordt
gespreid over de levensloop. De traditionele loopbaan moet plaats maken voor een
meer flexibele loopbaan. Het moet mogelijk zijn om meer of minder te werken wanneer iemand dat wil. Tijdssoevereiniteit zou
men dat kunnen noemen. Initiatieven die
deze tijdssoevereiniteit ondersteunen zijn
bijvoorbeeld: tijdskrediet, ouderschapsverlof en educatief verlof. In Nederland bestaat
sinds kort het systeem van verlofsparen,
waarin werknemers tijd of geld kunnen sparen voor het financieren van zorgverlof,
ouderschapsverlof of prepensioen.
Ten slotte nog een greep uit diverse reacties en suggesties:
“De pensioenleeftijd zou in verhouding
moeten staan met het beroep dat men heeft
uitgeoefend. Een bankbediende met pensioen laten gaan op 53 is niet eerlijk als een
verpleegster pas op 60 met pensioen mag.”
Luc Verhoeven, deskundige
“De maatschappij moet leefbaar zijn. Als het
nodig is om de activiteitsgraad op te trekken
om dit doel te bereiken, dan moet dit maar.
Uitstapregelingen en brugpensioenen zijn
nepmiddelen om het teveel aan arbeidskrachten te laten afvloeien op een financieel
voordelige wijze. Anderzijds zouden pensioenbedragen ook afgeblokt kunnen worden
vanaf een zeker bedrag en zou het pensioenbedrag gekoppeld moeten worden aan een
bepaald aantal jaren van tewerkstelling.”
Ivan Foubert, adjunct van de directeur
“Het kan natuurlijk ook anders, maar dan
moet je aan dingen komen waar niet aan
geraakt mag worden. Enkele voorbeelden: je
kunt het plafond van de pensioenen halveren (of nog meer?), zodat meer mensen ervan kunnen genieten, een rem zetten op de
grootste kinderbijslag of de gigantische weddes van (top)managers aanpakken.”
Gorik Hooghe, speciaal assistent
“Begin jaren negentig, toen ik als 20-jarige
begon te werken, werd deze voorspelling al
gedaan. Ondertussen zijn we bijna 15 jaar
verder en ik vind het jammer dat de knappe
bollen het probleem nu pas gaan aanpakken. Velen profiteren ondertussen al jaren
van de uitstapregelingen en het brugpensioen. Zij hebben geluk, maar wij zullen
moeten werken tot in de kist. Toch dragen
wij ook maandelijks af op onze wedde voor
ons pensioen later, of maken ze ons dat
wijs?”
Kristine Nagels, assistent.
Maarten Tielens: In feite gaat heel de discussie over het betaalbaar houden van onze
welvaartstaat, dus van ons sociale zekerheidsstelsel. En die sociale zekerheid wordt
gefinancierd met bijdragen op arbeid. Hoe
je het ook draait of keert, het komt er dus
op aan dat langer werken lonender moet
worden en vroeger stoppen minder interessant. Langer werken kan bijvoorbeeld door
aanvullende pensioenen en groepsverzekering. Tegelijkertijd moet ook het vroegtijdig
laten afvloeien (bijvoorbeeld door brugpensioen) van oudere werknemers duurder worden gemaakt of het aanwerven van ouderen
goedkoper. Dat zou men bijvoorbeeld kunnen doen door de ex-werkgever een premie
te laten betalen die de werknemer kan meenemen naar zijn nieuwe werkgever, zodat
hij goedkoper wordt om aan te werven.
Onze specialist terzake:
Maarten Tielens,
wetenschappelijk medewerker bij Steunpunt
Werkgelegenheid, Arbeid
en Vorming, K.U.Leuven
NIEUWE STELLING
WEG UIT BRUSSEL, DE UITWEG?
Ook gelezen in de krant? Vlaamse ambtenaren in Brussel zouden binnenkort
hun stek wel eens kunnen ruilen voor
een stoel in Aalst, Antwerpen, Leuven
of Dendermonde. Dat was althans het
ballonnetje dat minister Van Mechelen
enkele weken geleden heeft opgelaten. En hij had er goede argumenten
voor. Een fikse besparing – want een
Brussels kantoor is duur, geen piekbelasting meer op de treinen, minder
files, minder milieuvervuiling, minder
tijdverlies. Kortom de ultieme oplossing. Ook voor u?
Weg uit Brussel: met plezier of blijft u
toch liever hier?
Stuur uw reacties via de rubriek Reporter ter plaatse op de internetsite
van Goedendag, of via e-mail naar
goedendag@vlaanderen.be
• www.vlaanderen.be/goedendag/reporter
13
AFDELING ONDER DE LOEP
foto: Peter Van Hoof
DAB Catering
KOKEN VOOR DE KOST
15.000 hongerige mondjes vullen: voor de collega’s
van de DAB Catering (AZF) is het dagelijkse kost.
Maar er komt heel wat voorbereidend werk bij kijken, zowel in de keukens zelf als achter de schermen. Goedendag nam er een kijkje.
door Natalie Hulsen
AFDELING ONDER DE LOEP
Tot 1994 lag de organisatie van de restaurants en cafetaria’s in ons ministerie in
handen van de dienst Restaurant, Telefonie, Onthaal en Schoonmaak. Met de invoering van de huidige structuur van het
ministerie werd de catering een onderdeel
van de afdeling Logistieke Dienstverlening
(AZF). Begin 2000 werd de DAB Catering
opgericht met de bedoeling om in de restaurants en cafetaria’s in de grote gebouwen
een kwaliteitsvolle catering aan te bieden.
Ook in de meeste buitendiensten zorgt de
DAB voor een minimum aan dienstverlening. Wie niet in de buurt van een van de
grote gebouwen werkt, kan ’s middags bijvoorbeeld zijn buikje vullen in de restaurants van het Ministerie van Financiën en
het prijsverschil terugvragen aan de DAB.
Een kopje koffie tussendoor of op een vergadering is nergens een probleem, want de
koffie wordt verdeeld over het hele ministerie.
maand samen met de keukenchefs. Om problemen te bespreken over materiaal, personeel of klachten van mensen, maar ook om
het menu te bepalen. “Maar dat gebeurt alleen met de chefs in Brussel”, vult ze aan,
“omdat we de menu’s hier een beetje op
elkaar willen afstemmen. De chefs stellen
een menu op voor vier weken en we bekijken samen of er bijvoorbeeld een gezond
alternatief is, met voldoende groenten en
niet te veel vlees of vet. Rekensommen met
calorieën komen er niet bij te pas.”
Ook de prijs speelt een belangrijke rol bij
het opstellen van de menu’s. “We proberen
GEEN CALORIEËN
Wij beginnen ons bezoek achter de keukenschermen, op de eerste verdieping van het
Boudewijngebouw. Van daaruit coördineert
Caroline Lauwens alle praktische zaken die
bij de catering komen kijken: “Momenteel
werk ik een regeling uit voor de collega’s
die in het restaurant van het VAC Hasselt
willen eten. Omdat ze geen badge hebben,
moeten zij zich telkens aan de onthaalbalie
aanmelden, wat voor extra werk zorgt voor
de onthaalmensen.” Caroline zit ook elke
Caroline Lauwens coördineert alle praktische zaken
die bij de catering komen kijken.
Bij het aankopen van eten zoekt Jef Van den Bremt
naar een goed evenwicht tussen prijs en kwaliteit.
ons telkens aan 2,5 euro per menu te houden”, vertelt Jef Van den Bremt. Hij zorgt
voor de aankopen van het eten. Als vroegere chef-kok in de cafetaria van het WTCgebouw in Brussel kent hij zijn wereld. “De
chefs bezorgen mij hun menu’s voor de komende vier weken en geven bij elke maaltijd
de hoeveelheden aan. Ik vraag bij de verschillende slagers, groente- en vishandelaars
naar hun prijzen. Afhankelijk daarvan kiezen we onze leverancier.” Maar ook andere
factoren, zoals het marktaanbod of het
weer en de aanvoer, spelen een rol. Jef verduidelijkt ook dat hij zich niet wil blindstaren op de prijs. “Die bepaalt vaak de kwaliteit en die willen we zo hoog mogelijk
houden, enerzijds om de risico’s te beperken, maar anderzijds wil ik een ander ook
niet aanbieden wat ik zelf niet met smaak
zou opeten.”
NOOIT ONDER 65 GRADEN
Dat kwaliteit in de keukens vooropstaat,
weet ook Sofie Demesmaeker. Zij zorgt ervoor dat het werk in de keuken hygiënisch
verloopt. Elke grootkeuken moet namelijk
voldoen aan de hygiëneregeling die gecontroleerd wordt door de Eetwareninspectie.
Zo moeten ze kunnen bewijzen dat ze werken volgens de hygiënenormen en dat ze de
voedselveiligheid kunnen garanderen. “Daar
hebben we een speciale methode voor die
voor elke stap in het cateringproces alle
kritieke punten bepaalt”, legt Sofie uit. “Als
je eten klaarmaakt, is de temperatuur heel
belangrijk. Zo mogen warme maaltijden
nooit onder de 65 graden komen. Bij het
schoonmaken van de keuken zijn de producten die je gebruikt belangrijk.” Alles
wordt netjes in een kwaliteitshandboek genoteerd dat bij een controle van de Eetwareninspectie wordt voorgelegd.
We lopen even het restaurant van het Markiesgebouw binnen dat sinds september van
dit jaar volledig in handen van de DAB Catering kwam, na twaalf jaar door een privé-
Chef Catering Peter Hertecant maakt een aardappelgratin klaar in de keuken van het Markiesrestaurant.
firma te zijn uitgebaat. Met de heropening
van het restaurant ging meteen een kersverse keukenploeg aan de slag. Peter Hertecant zorgt er als chef van dienst voor dat
DAB Catering in cijfers
De DAB Catering baat vijf restaurants (Boudewijn-, Markies-,
Conscience- en Copernicusgebouw, VAC Hasselt) en twee cafetaria’s (Ferraris- en Markiesgebouw) uit in de grote gebouwen.
Daarnaast heeft ze ook een beperkte dienstverlening in 23 buitendiensten, van Kortrijk over Oostende en Antwerpen tot Has-
16
selt. Vorig jaar zorgde de DAB voor 30 ton koffie en schoven
maar liefst 335.092 dagschotels en 291.407 broodjes over de
toonbank (VAC Hasselt en Markiesrestaurant nog niet inbegrepen). Bij de DAB Catering werken 195 personeelsleden, waarvan 181 operationele en 14 administratieve personeelsleden.
AFDELING ONDER DE LOEP
zijn achtkoppig team goed draait. Een chef
moet van alle markten thuis zijn: hij moet
zowel leiding geven en koken als administratief werk verrichten, zoals bestellingen
doorgeven, de voorraad controleren enzovoort. “Onze klanten goed bedienen en hun
een volwaardige maaltijd aanbieden zodat
ze thuis niet meer hoeven te koken”, vindt
Peter het belangrijkste. Na zijn dagtaak bespreekt hij samen met zijn vrouwelijke collega-kok Kristin De Valkenaere het menu
van de volgende dag. “Dat gaat over de
hoeveelheden of over hoe je een bepaald
gerecht klaarmaakt. Dingen die ik in de
keuken uitprobeer, laat ik ook eerst proeven aan de rest van onze ploeg. Dan zie je
dat smaken verschillen. Zo maakte ik ooit
eens stoverij met suiker, en dat vonden ze
maar raar”, lacht Kristin. Zij is een van de
twee enige vrouwelijke koks bij de DAB. De
andere vrouwelijke collega, Carmelita Kohler, werkt al vier jaar in het Copernicusrestaurant in Antwerpen. Carmelita is ZuidAfrikaanse, maar woont al twintig jaar in
België. “Mijn chef laat me mijn eigen zin
doen bij het koken en zo gebruik ik soms
Zuid-Afrikaanse kruiden. Maar meestal
houd ik het toch Belgisch”, legt Carmelita
uit.
duidelijk maken hoe we het best met onze
klanten kunnen omgaan, ook als we eens
een slechte dag hebben.” Ook op een andere manier probeert de DAB Catering haar
klanten vriendelijk te behandelen. Zo hebt
u in een aantal restaurants en cafetaria’s
misschien al gemerkt dat de prijslijsten,
openingstijden en richtlijnen voor betalen
of afruimen in hetzelfde jasje gestoken zijn.
Dat initiatief is het staartje van de campagne
Doe alsof je thuis bent, die afgelopen lente
georganiseerd werd om ons te leren hoe we
erbij kunnen helpen onze werkplek netjes te
houden. Onze catering- en schoonmaakcollega’s hadden namelijk de indruk dat ze
weinig respect voor hun werk kregen en dat
de werkdruk hoog is.
MOBIEL KOKEN
In het restaurant van het Consciencegebouw ontmoeten we Anja Charmant. Zij
Als mobiele collega staat Jean-Pierre De Vogel elke
dag in een andere keuken.
DOE ALSOF JE THUIS BENT
In de cafetaria op de eerste verdieping van
het Markiesgebouw is Carina Van Rompuy
bezig met de bestellingen voor de volgende
dag. Ze leidt er al drie jaar de cafetariaploeg. Omgaan met mensen is het meest
uitdagende, maar ook het moeilijkste aspect
van haar job, geeft ze toe: “Met enkele
chefs werken we nu een project uit rond
klantgerichtheid. We willen onze mensen
begint om zeven uur ’s morgens. Tegen elf
uur moeten we zo’n 800 dessertjes en 120
koude schotels klaarmaken en in de koeltogen zetten. In de namiddag volgt dan de
afwas en de schoonmaak.” Anja vertelt dat
er een goede sfeer hangt in de keuken, maar
dat het ook zwaar werken is. “Als er veel
afwezigen zijn, moeten we dubbel zoveel
werk doen, al wordt dat zo veel mogelijk
opgevangen door collega’s van de mobiele
ploeg.” Die mobiele ploeg komt in de verschillende restaurants ter hulp als een collega ziek is of vakantie heeft. Na een tijdje
mobiel koken, kunnen ze dan een vaste plek
krijgen. Jean-Pierre De Vogel is zo’n mobiele collega die al anderhalf jaar tussen de
Keukenhulp Anja Charmant belegt de broodjes voor
’s middags
maakt er als keukenhulp deel uit van een
ploeg van 23 collega’s. Dagelijks krijgen ze
800 collega’s over de vloer. “Mijn dagtaak
Brusselse keukens pendelt, maar hij kiest
ervoor om mobiel te blijven. “Ik woon zelf
in de hoofdstad en heb er geen problemen
mee om in de verschillende gebouwen te
werken. Zodra ik aankom, is het alsof ik
deel uitmaak van de vaste ploeg.”
• intra.vlaanderen.be/catering
Het hoofd van de DAB Catering: “We tonen aan dat koken in eigen beheer best kan lukken.”
“Ik denk toch dat we de laatste jaren serieus gegroeid
zijn en dat we aantonen dat catering in eigen beheer
best kan lukken”, vertelt Marleen Vanwingh, afdelingshoofd Logistieke Dienstverlening waartoe ook de
DAB Catering behoort. “Men ging er bij het uitbesteden volgens mij gewoon van uit dat het goedkoper kon
en dat de kwaliteit even goed was. Maar men is daarop
moeten terugkomen. Als je catering uitbesteedt, betaal
je als klant ook altijd 21% btw. Uit mijn berekeningen
blijkt dat we als DAB binnen die btw-marge financieel voordeel
kunnen doen. Wij vragen immers geen btw aan onze klanten.”
Kostprijs en kwaliteit spelen dus een belangrijke rol. “Wat betreft kwaliteit is er de laatste vijf jaar heel wat veranderd op het
vlak van wetgeving. Zo is de hygiëneregeling in grootkeukens vrij streng uitgebouwd, vooral naar scholen en
ziekenhuizen. Wij behoren dan wel niet tot de echte
risicogroepen, maar er is qua werkwijze in onze keukens toch heel veel veranderd. Ook interne controles
zijn sterk opgevoerd. Dat is ook nodig, want anders
kun je nooit weten of je goed bezig bent.”
“Binnenkort start de Eetwareninspectie met een kwaliteitslabel dat ze aan elke keuken wil geven. Ik denk dat
het een grote uitdaging wordt om voor elk van onze keukens
een zeer goed label te kunnen krijgen. Maar ik vind alvast dat
we goed bezig zijn …”
Wilt u deze collega’s ook in beeld zien, surf dan naar www.vlaanderen.be/goedendag/afdeling
17
SPECIAAL
INTERNE MILIEUZORG
SAMENWERKEN IN DE BRUSSELSE GEBOUWEN
Hebt u dit jaar de blikjespers ontdekt achter de drankautomaat? Of hebt u voor
het eerst de dienstfietsen van het ministerie uitgeprobeerd? Dan hebt u dat waarschijnlijk te danken aan de werkgroep Milieuzorg die in uw gebouw actief is.
door Maarten De Gendt
bouw. Sindsdien volgden ook het BouU kon er het voorbije jaar bijna niet
dewijn-, Conscience-, Markies- en Phoenaast kijken. Het project Interne Minixgebouw.
lieuzorg is op kruissnelheid en bracht tal
In 2004 lag de nadruk van het project
van ideeën en initiatieven om de VlaamInterne Milieuzorg op het thema afval,
se administratie wat milieuvriendelijker
maar ook andere thema’s kregen de note maken. Het initiatief ging in 2002 uit
dige aandacht. Welke vruchtbare resulvan de Vlaamse Regering. De Centrale
taten heeft die samenwerking tot nu
Coördinatiecel Milieuzorg (CCM-LIN)
opgeleverd?
nam de uitwerking op zich. Elke entiteit Hebt u de weg naar de blikjespers al gevonden?
moest voor 2004 een actieplan opstelAFVALDUIK
len met concrete doelstellingen en acties
rond verschillende milieuthema’s.
Dat bleek in Brussel niet zo evident, omdat in de grote gebouwen Een van de eerste acties van de werkgroepen was controleren of de
van het ministerie vele entiteiten samen zitten. Hoe kun je bijvoor- milieuvergunning van het gebouw nog volledig in orde was. Daarbeeld het energieverbruik meten en verminderen als je zoveel gan- naast probeerden de werkgroepen te meten waar we goed of minder
gen en ruimtes met collega’s uit andere entiteiten deelt? Daarom goed met het milieu omgaan, door zo veel mogelijk cijfertjes te
kwam er in enkele gebouwen telkens één werkgroep Milieuzorg, verzamelen. Hoeveel water en elektriciteit worden in het gebouw
waarin alle entiteiten rond de tafel zitten. In iedere werkgroep ze- verbruikt? Hoeveel afval sturen we iedere maand de deur uit? In
telen uiteraard de milieuaanspreekpunten uit het gebouw, maar het Boudewijngebouw gebeurde dat bijvoorbeeld door een schatting
ook gebouwbeheerders, vertegenwoordigers van de catering en de te maken op basis van het aantal containers dat maandelijks naar
schoonmaakploegen, en communicatieverantwoordelijken. Precies buiten rolt.
een jaar geleden startte een eerste werkgroep in het Ferrarisge-
18
SPECIAAL
De collega’s van het Ferrarisgebouw gingen
AIRCO IN HET DONKER
verder en wogen gedurende één maand het
restafval van iedere verdieping. Eén verdieNiet alleen rond afval, maar ook rond thema’s
ping bleek gemiddeld veel meer afval te prozoals energie en mobiliteit boekten de werkduceren dan de rest. Meteen had de werkgroepen enkele opvallende resultaten. Zo staan
groep een terrein gevonden waar ze extra
de dienstfietsen in het Boudewijngebouw sinds
inspanningen zou leveren. De Ferrariswerkruim een jaar in de hal in plaats van in de kelgroep schuwde trouwens het spektakel niet.
der. De fietsen vallen er meer op en worden
Tijdens een heuse ‘afvalduik’ openden enkele
daardoor vaker gebruikt. Het inspireerde de
werkgroepleden een vijftiental restafvalzakwerkgroep uit het Consciencegebouw om ook
ken om de inhoud te onderzoeken. Ongeveer
bij hen de dienstfietsen naar de hal te verhuieen kwart van het restafval was gewoon pazen.
pier, dat beter in de papiercontainers had geIn het Ferrarisgebouw zijn drie verdiepingen
zeten. Ook bevatten de zakken enkele lege
een testgebied geworden voor het lichtvertoner- en inktcassettes en een belangrijk aan- Afvalduikers onderscheppen heel wat papier
bruik. In iedere lamparmatuur in de gang
deel blikjes en plastic flessen. Dat bleek een en pmd bij het restafval.
brandden drie lampen tegelijk. De werkgroep
doorslaggevend argument om vanaf oktober
experimenteert nu of twee lampen per armade proef te wagen om plastic flessen en drankkartons gescheiden op tuur voldoende zijn om de gang te verlichten. Ook in de bureaus
te halen op enkele verdiepingen. De werkgroep hoopt binnenkort draaien ze lampen uit in ongebruikte hoeken of boven kasten.
ook het klein gevaarlijk afval (kga) in iedere afdeling te kunnen In het Consciencegebouw werd een andere energieverslinder aan
sorteren.
banden gelegd: de airco-installatie. Die werd losgekoppeld van de
verlichting. Wanneer de onderhoudscollega’s voor het ochtendgloEEN ZEEMVEL AAN DE WAND
ren aankomen in het lege gebouw, start de airco niet meer automatisch op zodra ze het licht aansteken.
Ook de werkgroep in het Markiesgebouw wil meer gescheiden afval ophalen. En ze doet het meteen grondig: rond de tijd dat u dit BIJ DE BUREN
leest verschijnen in elke kitchenette afzonderlijke verzamelbakken
voor glas en voor plastic flessen, metaalverpakkingen en drankkar- Het systeem van de werkgroepen werkt. Dat blijkt niet alleen in de
tons (pmd). Het Boudewijngebouw begint wat voorzichtiger met Brusselse gebouwen van het ministerie, maar ook in verschillende
meer containers voor blikjes. De werkgroep in
buitendiensten en openbare en wetenschaphet Consciencegebouw test momenteel alterpelijke instellingen (VOI’s en VWI’s). We kunnatieven voor de grote blikjespersen, omdat
nen ze onmogelijk allemaal opsommen, maar
die in het verleden soms te veel fruitvliegjes
een vermelding met stip gaat naar de vaste
aantrokken.
werkgroep die al drie jaar lang het Instituut
voor Natuurbehoud (IN) en de Milieu- en
Afval sorteren is één ding, maar u moet de
Natuurraad van Vlaanderen (MINA-raad) vergescheiden afvalcontainers ook nog kunnen
enigt. Beide organisaties delen hetzelfde gevinden. Daarom verschenen in vele gebouwen
bouw en zamelen intussen zowat alle afval
affiches of wegwijzers naar de blikjespersen en
gescheiden in, tot tl-lampen, kurken en piepde verzamelplaatsen voor papier en karton. In
schuim toe. Ze besparen veel energie door de
het Phoenixgebouw is de komst van een pmdhelft van de lampen uit te draaien, overal stekcontainer zelfs gevierd met een heuse affichekerdozen met een schakelaar te plaatsen en
estafette: van bij de hal tot op de verdiepingen
oude, weinig gebruikte maar energieverslinen in de kitchenettes nodigen opeenvolgende
dende toestellen af te voeren. Voor dringende
affiches iedereen uit om van de container gepostverzendingen komt een fietskoerier langs,
bruik te maken.
suikertjes zitten niet langer in individuele paEr komen nog meer berichten aan de muren! Wie zuinig omspringt met papier, hoeft de
piertjes, alle publicaties rollen van de persen
In de meeste gebouwen verschijnt binnenkort papiercontainer maar zelden te bezoeken.
van een milieuvriendelijke drukkerij en in de
bij elk kopieerapparaat een poster. Daarop
laboratoria zijn lekkende kranen opgespoord
staan duidelijke tips voor een milieuvriendeen hersteld.
lijk gebruik, zoals een stap-voor-stap uitleg om dubbelzijdige kopieën te maken. En wie in het Boudewijn- of het Markiesgebouw Inspirerend? Vast en zeker! Wellicht kunt ook u nog wat opsteken
werkt, heeft bij het verschijnen van deze Goedendag waarschijnlijk uit het praktische en goed geïllustreerde overzicht op de website
de ‘zeemvelverklaring’ al opgemerkt. Daarop lacht de schoonma- van de MINA-raad.
ker of schoonmaakster van uw verdieping u toe met enkele milieutips uit de eerste hand. De Phoenixwerkgroep plant een soortgelijke • www.vlaanderen.be/milieuzorg
affichecampagne, maar dan met een foto van de populaire Jan die • www.minaraad.be/interne_milieu-_en_energiezorg.htm
op elke verdieping wordt verkozen.
De Centrale Coördinatiecel Milieuzorg brengt in november
een e-nieuwsbrief uit met nog meer voorbeelden van milieu-
acties die overal plaatsvonden. Wie op de hoogte wil blijven,
kan het best kijken op www.vlaanderen.be/milieuzorg!
19
VERSTRIKT IN HET WEB
NIEUWE BAZEN, NIEUWE SITES
Tegen het einde van dit jaar krijgen al onze nieuwe Vlaamse ministers opnieuw een eigen stek op het internet waar ze hun beleid in de schijnwerpers kunnen plaatsen. Net zoals tijdens de vorige legislatuur maakt
de cel Externe Communicatie (COO) dat mogelijk, maar er wordt nu voor de eerste keer een beroep gedaan
op een geavanceerd contentmanagementsysteem.
door Vincent Sennesael
“De idee om iedere minister een eigen webstek in de ‘look and feel’ van onze Vlaamse
portaalsite aan te bieden, dateert van drie
jaar geleden”, vertelt Willy Coomans, internetcoördinator bij de cel Externe Communicatie. “Enkele ministers hadden toen een
eigen privé-website en het leek ons goed om
alle ministers een gestructureerde oplossing
aan te bieden. Dat zou de uniformiteit verbeteren en de band met onze portaal vergroten.”
Het doel achter de ministeriële sites is dat
iedere minister zijn eigen beleid in de gepaste context kan plaatsen door links te
leggen naar onder andere beleidsnota’s,
verklaringen, persberichten, toespraken en
mediacampagnes. Zo kunnen burgers en
ambtenaren in alle objectiviteit de evolutie
van het Vlaamse beleid volgen. Volgens
Willy Coomans “een aanvulling op de berichtgeving in de pers. De rol van de pers is
immers om het Vlaamse beleid kritisch door
te lichten, wat maakt dat die berichtgeving
automatisch gekleurd en vluchtig is. De
ministeriële sites bieden daartegenover een
objectieve berichtgeving over het beleid, en
dat georganiseerd door de overheid zelf.”
20
EEN KWESTIE VAN KNIPPEN EN
PLAKKEN
De ministeriële sites zullen ontwikkeld worden in de nieuwste versie van ons contentmanagementsysteem (cms), Fatwire 5.5.
Dankzij een cms is het onderhoud van websites veel eenvoudiger geworden en kunnen
verschillende websites gemakkelijker in elkaar geïntegreerd worden. De opmaak en
de navigatie van een website kunnen op
voorhand vastgelegd worden in sjablonen,
waardoor het onderhoud nog een kwestie
van knippen en plakken wordt. Via die sjablonen kunnen ook richtlijnen zoals de
blindsurfer-richtlijnen voor de toegankelijkheid afgedwongen worden. Met de bouw
van de ministeriële sites wordt zo al een
eerste stap gezet in de uitvoering van de
nota die wil dat tegen 2007 alle Vlaamse
websites toegankelijk zijn voor elke burger
en ambtenaar, ook voor mensen met een
handicap.
HET EERSTE ECHTE CMS-VERHAAL
Verschillende websites die in ons cms ondergebracht zijn, kunnen gemakkelijk infor-
matie uitwisselen met elkaar. Persberichten
van de verschillende ministeriële sites kunnen zo gecentraliseerd worden op onze
portaal. Hetzelfde geldt voor activiteiten
uit de agenda van iedere minister.
De ministeriële sites zullen geïntegreerd
worden met andere websites die in het cms
ondergebracht zijn of zullen worden, zoals
de Vlaamse portaal, de Engelstalige portaal
Flanders, de website van de Vlaamse Infolijn en de persberichtentoepassing. Volgens
Willy Coomans gaat het verhaal van een
cms daarmee nu voor het eerst echt op.
Voor meer informatie over de ministeriële
sites kunt u terecht bij:
willy.coomans@coo.vlaanderen.be,
tel.: 02-553 48 20. Als de sites klaar zijn,
vermoedelijk voor het einde van het jaar,
kunt u ze bezoeken op:
• www.ministerpresidentyvesleterme.be
• www.ministervoornaamnaam.be
DOSSIER
WERKEN MET EEN HANDICAP
foto: Peter Van Hoof
Teksten: Maarten De Gendt, Hilde Desmedt, Natalie Hulsen en Karen Vanden Auweele Met dank aan: Fatima Tigra, Rudi Van Driessche, Joke Van Dyck
Foto’s: Maarten De Gendt, Peter Van Hoof, Karen Vanden Auweele, André Verdren Cartoon: Ian
DOSSIER
WERKEN MET EEN HANDICAP: WAT LOOPT ER MANK?
Volgens een enquête van het Nationaal Instituut voor de
Statistiek zijn ze met meer dan 600.000 in Vlaanderen.
Toch zijn ze zo goed als onzichtbaar. Althans op de
werkvloer. Mensen met een arbeidshandicap heten ze
in het jargon. Een vlag die vele ladingen dekt: blinden
en slechtzienden, rolstoelgebruikers, maar ook mensen
met beperkte verstandelijke mogelijkheden. Is er nog
plaats voor hen op een arbeidsmarkt die alsmaar
hogere eisen stelt? En wat doet de Vlaamse overheid
om hen een evenwaardige kans te geven, ook in de
eigen administratie? We spitten de zaak uit en laten
ook enkele collega’s aan het woord die het allemaal
aan den lijve hebben ondervonden.
VOOROORDELEN WEGWERKEN IS MOEILIJKER
DAN EEN ATOOM SPLIJTEN (A. EINSTEIN)
“Ze zijn minder productief en je kunt op hen niet rekenen.
Waarom zou je ze dan aanwerven?” Voor bedrijven die
alleen naar het kostenplaatje kijken, is daarmee de kous
af. Argumenten die geen hout snijden, zo blijkt uit onderzoeken. Werknemers met een handicap zijn vaak minder
afwezig en loyaler tegenover het bedrijf. Toch is nog niet
de helft aan de slag op de reguliere arbeidsmarkt. En dat
heeft veel te maken met vooroordelen. Want zoals Einstein al zei: “Vooroordelen wegwerken is moeilijker dan
een atoom splijten.” Han de Bruijn van de administratie
Werkgelegenheid (EWBL) timmert al jaren aan de weg
en zet voor ons op een rijtje hoe de Vlaamse overheid het
probleem aanpakt.
Han de Bruijn: “Ook bij de bedrijven zelf groeit meer en meer het besef dat ze ook een sociale verantwoordelijkheid hebben.”
22
WERKEN MET EEN HANDICAP
De klassieke oplossing die ook in Vlaanderen al jaren wordt toegepast zijn de beschutte werkplaatsen. Daar krijgen mensen met een
arbeidshandicap een job die aangepast is aan hun mogelijkheden.
Momenteel zitten er in Vlaanderen zo’n 12.400 mensen in dat circuit. “De grote uitdaging”, vertelt Han de Bruijn, “is echter mensen
met een handicap aan de slag te krijgen in het gewone arbeidscircuit. Met andere woorden, hoe trek je de werkgevers over de streep
om mensen met een arbeidshandicap aan te werven? Bedrijven zijn
immers geen liefdadigheidsinstellingen. Zij denken in termen van
kosten en baten. Toch groeit meer en meer het besef dat ze ook een
sociale verantwoordelijkheid hebben.” De bedrijfswereld staat niet
los van de maatschappij. En zou dus een afspiegeling moeten zijn
van de diversiteit in de maatschappij. Het Pact van Vilvoorde van
22 november 2001 windt er geen doekjes om: tegen 2010 moet de
achterstand van kansengroepen op de arbeidsmarkt, dus ook van
personen met een arbeidshandicap, in belangrijke mate weggewerkt zijn. Dat is ook de rode draad van de rondetafelconferentie
van december 2003. Tussen de Vlaamse overheid, de sociale partners en de vertegenwoordigers van de organisaties van personen
met een handicap zijn toen afspraken gemaakt om de participatie
van die laatste groep in de arbeidsmarkt fiks op te trekken tot
4,5%. Dat cijfer stemt overeen met het aandeel personen met een
handicap in de totale bevolking op beroepsactieve leeftijd. In dat
groeiscenario zouden er jaarlijks tussen de 4500 en de 9000 mensen met een handicap extra aan het werk moeten zijn.
QUOTA OF STREEFCIJFERS?
Het gaat hier uiteraard over streefcijfers. Er is dus geen spijkerharde garantie dat dit resultaat ook effectief behaald wordt. Waarom geen quota opleggen? Gewoon de bedrijven verplichten om
zoveel procent personen met een handicap aan te werven? Han de
Bruijn: “Wij kiezen eerder voor een stimulerings- en een ondersteuningsbeleid. Zo krijgen bedrijven die een diversiteitsplan opstellen begeleiding en materiële ondersteuning van de Vlaamse
overheid. Daarnaast deelt de overheid ook in de loonkosten. Bedrijven die een persoon met een erkende handicap tewerkstellen
kunnen via het Vlaams Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met een Handicap een loonsubsidie krijgen die kan oplopen tot
50% van de totale loonlast. Via datzelfde fonds kunnen de werkgevers ook rekenen op een duwtje in de rug voor de aanpassing van
de arbeidspost, indien noodzakelijk voor de beroepsuitoefening.
Als ze bijvoorbeeld een speciaal toilet of een hellend vlak installeren voor rolstoelgebruikers worden de meerkosten daarvan terugbetaald.”
Maar de Vlaamse overheid doet nog meer. Mensen met een arbeidshandicap die op zoek zijn naar werk kunnen, net als de andere
werkzoekenden, terecht in de lokale werkwinkels. Die bundelen de
dienstverlening van de VDAB en de arbeidstrajectbegeleiding. Er
zijn dus geen aparte circuits meer zoals vroeger. “En dat is een hele
stap vooruit”, vindt Han de Bruijn. “Een geïntegreerde aanpak
waarbij de krachten en middelen gebundeld worden, levert immers
meer resultaten op.”
GEEN DREMPELS IN HET MVG?
De Vlaamse overheid ondersteunt dus bedrijven die inspanningen
leveren om personen met een handicap tewerk te stellen. Maar
waar staat ze met dat beleid als ze de hand in eigen boezem
steekt? We stelden de vraag aan Frans Cornelis, directeur-generaal van de administratie Personeelsontwikkeling (AZF).
“Waarom zouden personen met een handicap hier niet aan de bak
kunnen? We hebben de morele plicht om iedereen, ongeacht afkomst, geslacht of lichamelijke beperkingen, de kans te geven hier
te werken. Een organisatie met collega’s van diverse pluimage is
immers veel rijker en kan beter inschatten wat de noden van de
burger zijn. Toch zien we dat personen met een handicap hier nog
ondervertegenwoordigd zijn en dat er nog veel vooroordelen leven. Ook angst voor het onbekende speelt mee. Daarom moet de
Vlaamse overheid extra inspanningen leveren om te tonen dat ook
zij hier welkom zijn. En tegelijk moeten we ervoor zorgen dat mensen die aangeworven zijn, hier ook aan de slag kunnen blijven.
Vroeger was er een quotaregeling waarbij 2% van de ambtenaren
uit niveau D personen met een handicap moesten zijn, maar verder
was er weinig omkadering. Daardoor konden sommigen hun werk
Frans Cornelis: “Men werft al sneller iemand
met een handicap aan dan tien jaar geleden.”
niet naar behoren doen, raakten ze gedemotiveerd en haakten af.
Ondertussen werd de quotaregeling in het raamstatuut vervangen
door een systeem van streefcijfers. En heeft de dienst Emancipatiezaken zich toegelegd op de ondersteuning van collega’s met een
handicap en van hun leidinggevenden.
Maar Emancipatiezaken werkt natuurlijk niet alleen. Via de Permanente Interdepartementale Werkgroep voor Personeelsbeleid (PIWP)
port ze ook de afdelingen HRM, Vorming, en Wervingen en Personeelsbewegingen én de personeelswerkers van de administraties
aan om diversiteit te integreren in hun werking. Hun werk heeft
zijn vruchten afgeworpen. Ik merk dat er al minder vooroordelen
leven en dat men nu sneller iemand met een handicap aanwerft dan
pakweg tien jaar geleden.”
23
DOSSIER
EMANCIPATIEZAKEN IN EEN VOORTREKKERSROL
Tegen 2010 wil de Vlaamse overheid 4,5% mensen met een handicap in dienst hebben.
Hoe pakt ze dat concreet aan? Johan Vermeiren van de dienst Emancipatiezaken, waar
men sinds enkele jaren stevig aan de kar trekt, lichtte een en ander toe.
“Het nieuwe raamstatuut dat wordt uitgetekend voor alle personeelsleden van de overheid, betekent een breuk met het verleden”,
steekt Johan Vermeiren van wal. “De quotaregeling op niveau D
voor personen met een handicap verdwijnt, en in de plaats daarvan
komen er streefcijfers voor alle kansengroepen, over alle niveaus
heen. Voor personen met een handicap bedraagt dat streefcijfer
4,5%.” Het gaat daarbij wel om een nieuwe, uitgebreide definitie
van personen met een handicap. Vroeger telde men enkel mensen
die erkend waren door het Vlaams Fonds voor de Sociale Integratie
van Personen met een Handicap. In de nieuwe definitie komen
bijvoorbeeld ook mensen met een andere erkenning in aanmerking,
of mensen die buitengewoon onderwijs gevolgd hebben. Daarom
spreekt men ook steeds vaker over een ‘arbeidshandicap’. Dat begrip omvat iedereen die vanwege een langdurige ziekte, aandoening of handicap problemen kan ondervinden om een job te krijgen
of te houden.
MAPPEN OP DE BOVENSTE PLANK
“Onze visie is eenvoudig”, aldus Johan Vermeiren. “Kijk naar de
mogelijkheden van mensen, en zoek oplossingen voor de beperkingen. Vele mensen hebben de neiging om eerst de beperkingen te
zien, en kijken zo niet meer naar de mogelijkheden die de persoon
in kwestie heeft. We merken nog te vaak dat leidinggevenden en
personeelswerkers ervan uitgaan dat bepaalde functies niet kunnen
voor mensen met een handicap.” Om de beperkingen op te lossen
is niet altijd veel nodig. Vaak volstaan enkele evidente zaken, zoals
mappen voor een rolstoelgebruiker niet op de bovenste planken in
een kast plaatsen. Andere personen met een handicap zijn dan weer
geholpen met aangepaste apparatuur of met een collega die assisten-
24
tie biedt. “Dat kan soms tot een extra personeelskost leiden”, vult
Johan Vermeiren aan. “Soms betekent het ook dat een persoon met
een handicap per week niet evenveel dossiers kan afhandelen als
zijn collega’s. In de privé-sector bestaan compensaties voor dat
soort rendementsverlies, zoals een loonsubsidiëring. Wij pleiten
ervoor om ook binnen de Vlaamse overheid een vorm van rendementsondersteuning in te voeren, om leidinggevenden met een beperkt personeelsbudget een duwtje in de rug te geven. Overigens
gaat het maar om een klein deel van de personen met een handicap. De meeste functioneren even goed als hun collega’s zonder
handicap.”
MET DE ROLSTOEL DE DRAAIDEUR IN
Vorig jaar organiseerde Emancipatiezaken een onderzoek naar de
toegankelijkheid van een tiental gebouwen van het ministerie. Ze
bleken nog voor heel wat verbeteringen vatbaar. “Met toegankelijkheid bedoelen we niet alleen dat je met een handicap het gebouw kan binnenraken,” verduidelijkt Johan Vermeiren, “maar
ook dat je zo zelfstandig mogelijk kunt functioneren in het gebouw.
Voortaan wil de afdeling Gebouwen altijd een toegankelijkheidsonderzoek doen voor het ministerie een gebouw huurt, koopt of
bouwt. Intussen lost de afdeling in de huidige gebouwen alle knelpunten op die weinig extra uitgaven met zich meebrengen, of die
mogelijk zijn binnen geplande werkzaamheden.”
Soms vormen niet de gebouwen maar het werkmateriaal een beperking. In dat geval kan Emancipatiezaken aangepaste werkhulpmiddelen verschaffen met het centrale budget voor arbeidspostaanpassingen. Het kan dan gaan om vergrotingssoftware, om specifieke
ergonomische meubels of om doventolken. De diensten hoeven
WERKEN MET EEN HANDICAP
zelf niet bij te dragen in de kosten. “Wie naar ons komt met een
verzoek om zijn werksituatie te verbeteren, kan rekenen op persoonlijk advies”, stelt Johan Vermeiren. “Samen zoeken we de
beste oplossing. Dat blijkt niet altijd de oplossing die men oorspronkelijk in gedachten had. Zo vroeg iemand naar een doventolk, maar bleek de persoon uiteindelijk ook gebaat met nieuwe
afspraken om naar een andere functie door te groeien.”
ZES JAAR GROEIEN
Inmiddels kregen de leidend ambtenaren de opdracht een groeipad
uit te tekenen om tegen 2010 aan het streefcijfer voor personen
met een handicap te komen. Emancipatiezaken geeft de leidinggevenden advies en instrumenten om hen te helpen bij aanwervingen.
In een handige actiekit staat bijvoorbeeld een checklist om na te
gaan of een vacature neutraal genoeg is opgesteld en personen met
een handicap niet afschrikt. Er is ook een lijst met organisaties die
de vacature kunnen doorspelen aan personen met een handicap.
“We werken veel samen met de administraties Ambtenarenzaken
en Personeelsontwikkeling”, vertelt Johan Vermeiren. “Zo proberen we samen met de afdeling HRM de startbanen zo veel mogelijk
te richten op kansengroepen, omdat die net voor hen een lage
drempel vormen om
kennis te maken met
de Vlaamse overheid
als werkgever. De
afdeling
Vorming
heeft een specifieke
opleiding rond personen met een handicap opgezet, en
voor personen met
een handicap zelf
Johan Vermeiren: “Men gaat er nog vaak vanuit dat
past ze de bestaande
bepaalde functies niet kunnen voor mensen met een
opleidingen waar nohandicap.”
dig aan. Tot slot hebben we via de Permanente Interdepartementale Werkgroep Personeel (PIWP) contact
met de personeelsverantwoordelijken uit alle administraties. Zo
zorgen we er via allerlei kanalen voor dat gelijke kansen en diversiteit in het personeelsbeleid doordringen. En al is er nog een hele
weg te gaan, toch vind ik dat de Vlaamse overheid als werkgever al
heel ver staat.”
• www.emancipatiezaken.be
GETUIGENIS
Marc De Wilde
staflid directoraat-generaal
administratie Cultuur (WVC)
“Ik ben heel slechtziend. Sinds
vorig jaar kan ik niet meer lezen, wat in een administratie
een zware handicap is. Door
toedoen van Emancipatiezaken heb ik een aantal technische hulpmiddelen gekregen
waardoor teksten omgezet worden in spraak. Ook de voicemate,
een soort elektronisch notaboekje is een grote hulp. Maar ik heb
vooral veel gehad aan de ondersteuning van de directeur-generaal
en de bemoedigende aanwezigheid van alle collega’s, in het bijzonder van Marita en Chris. Zij hebben mijn handicap op een fijne
manier helpen opvangen, bijvoorbeeld door samen met mij docu-
menten en agendapunten te overlopen. Op enkele verschuivingen
na – ik doe bijvoorbeeld minder cijferwerk – ben ik mijn job dus
altijd kunnen blijven doen.”
Marita Creyelman (midden): “Ik denk dat wij niet altijd beseffen
hoeveel inspanningen Marc moet doen om normaal te kunnen
functioneren. Daar is veel moed voor nodig. Marc geeft ook heel
goed aan waar we hem bij kunnen helpen. Soms wil ik meer doen,
maar hij wil zo veel mogelijk zelfstandig blijven en dat moeten we
respecteren.”
Chris Gadeyne (rechts): “Het zit ’m in kleine dingen: bijvoorbeeld
als we naar Broodje Brussel gaan, zoeken we activiteiten uit waarbij
zien niet zo belangrijk is. Het is gewoon een kwestie van er even bij
stil te staan: wat voor ons vanzelfsprekend is, is dat niet altijd voor
hem.”
TEVREDEN IN WVC
Bent u tevreden met uw werk en wat kan er nog beter? Die vraag
stelde WVC vorig jaar aan haar personeelsleden met een handicap.
Het departement zette immers een onderzoek op om te peilen naar
de jobtevredenheid van die collega’s: hebben ze wat ze nodig hebben en maken ze gebruik van de mogelijkheden die er zijn? Om
daarna samen met de dienst Emancipatiezaken voor elke collega
naar oplossingen op maat te zoeken. Eenentwintig van de dertig
gekende collega’s met een handicap werkten mee aan het onderzoek.
En ze zijn relatief tevreden in WVC, zo bleek. De meesten hebben
een goede band met hun chef en durven hun behoeften ter sprake
te brengen. “De problemen die aangekaart zijn, zijn ook algemene
problemen binnen het ministerie”, aldus Jan Willems, opdrachthouder HRM van het departement WVC. “Gebrek aan loopbaanmogelijkheden of mogelijkheden om van functie te veranderen
bijvoorbeeld.” Volgens het onderzoek verdient vooral de situatie
van collega’s met een auditieve handicap bijzondere aandacht. Er
zijn namelijk nogal wat dove medewerkers die zich door communicatieproblemen uitgesloten voelen. Ook moet er meer aandacht
gaan naar brandveiligheid voor collega’s met een handicap. “Bij
een evacuatieoefening kunnen mensen met een rolstoel de nooduitgangen met trappen niet gebruiken. Ze zijn dan aangewezen op een
collega.”
25
DOSSIER
ZEG HET MET GEBAREN
of thuis iemand kennen die doof of slechthoGrote stilte in het cursuslokaal op de
rend is. Anderen willen gewoon een nieuwe
tweede verdieping van het Boudewijngetaal leren of vrijwilligerswerk doen met dobouw in Brussel. Eenentwintig collega’s
ven of slechthorenden.
kijken aandachtig naar wat de lesgever
hen te vertellen heeft. Kijken, ja, want zij
De cursus loopt nog tot juni volgend jaar.
volgen sinds september een basiscursus
Specifiek voor collega’s die gebarentaal nodig
Gebarentaal die georganiseerd wordt
hebben voor hun werk werd parallel met de
door de dienst Emancipatiezaken en de
middagcursus ook in het vormingsaanbod
Sociale Dienst, in samenwerking met de
een cursus opgenomen die tijdens de werkFederatie van Vlaamse Dovenorganisaties
uren gegeven wordt. Na de cursussen zullen
(Fevlado vzw). Met die cursus willen de Lesgeefster Carine Van Den Ginste leert enkele collede dienst Emancipatiezaken en de afdeling
organisatoren de dove en slechthorende ga’s uit het ministerie het handalfabet in gebarentaal.
Vorming een evaluatie maken, en wordt becollega’s in ons ministerie de hand reikeken of het initiatief een vervolg krijgt.
ken. Zij hebben het vaak moeilijk om gesprekken te volgen en voelen zich uitgesloten. Ook burgers met
gehoorproblemen zijn geholpen. Zo zullen de collega’s aan de ont- Meer informatie bij fatima.tigra@azf.vlaanderen.be,
haalbalies een dove burger voortaan veel vlotter kunnen helpen tel.: 02-553 49 70.
met gebarentaal.
Als we peilen naar de motivatie van de cursisten horen we verschillende geluiden. Sommigen volgen de cursus omdat ze op het werk
• www.emancipatiezaken.be
• www.fevlado.be
SAMEN STERKER
bij Tonia terecht met hun problemen die zij
dan aankaart bij de dienst Emancipatiezaken. Echt onoplosbare problemen zijn er
niet. “Een tijdje geleden hadden we een collega die een geleidehond kreeg, en daar drie
weken opleiding mee moest volgen. Ze
vroeg me of ze daar vakantie voor moest
vragen. Na een gesprek met Emancipatiezaken en de vormingscoördinator kon ze dan
drie weken vormingsverlof nemen.”
Om het beleid rond personeelsleden met
een handicap in ons ministerie te bevorderen, werden ongeveer tien jaar geleden enkele werkgroepen in het leven geroepen
voor slechthorenden en doven en voor visueel en motorisch gehandicapten. Bedoeling
was dat collega’s met een handicap er elkaar leren kennen, ervaringen uitwisselen
en er knelpunten bespreken die ze op het
werk ervaren. Elke werkgroep kreeg een
vertegenwoordiger die met alle knelpunten
naar een coördinatiewerkgroep trekt, met
vertegenwoordigers van de dienst Emancipatiezaken, de Sociale Dienst, de afdelingen
HRM, Vorming, en Wervingen en Personeelsbewegingen. Samen bekijken ze hoe ze
problemen kunnen aanpakken.
Tonia In den Kleef: “Het is kwestie van zelf te tonen
dat je volwaardig werk kunt leveren.”
Momenteel staat de werking van de coördinatiewerkgroep op een laag pitje, en wordt
er nagedacht over een nieuwe formule.
Maar de werkgroep van de visueel gehandicapten komt nog wel vaak samen. Tonia In
den Kleef, vertegenwoordiger van die
groep, vertelt: “We zijn met een twintigtal
collega’s die regelmatig contact hebben en
drie keer per jaar een uitstapje organiseren.” Collega’s met een handicap kunnen
26
In de werkgroepen vinden collega’s met een
handicap steun bij elkaar. “Maar ook de
steun van collega’s zonder handicap is heel
belangrijk”, vult Tonia aan. “En dat is niet
altijd makkelijk. Vooral slechtziend zijn is
voor mensen verwarrend. Mensen zien alles
zwart-wit: ofwel zie je goed, ofwel zie je
niet, maar niet iets daartussen. Het is dan
een kwestie van zelf aan te geven wat je wel
en niet kunt. En ook van jezelf te bewijzen
tegenover je collega’s, en te tonen dat je
volwaardig werk kunt leveren.”
WERKEN MET EEN HANDICAP
GETUIGENIS
Mieke Weyns, adjunct van de directeur bij de afdeling Beeldende Kunst en Musea (WVC)
“Ik heb een neuromusculaire aandoening waardoor mijn bewegingsvrijheid beperkt is. Vooral
het stappen gaat moeizaam. Mijn grootste probleem is dan ook de mobiliteit en het transport. Ik
kan niet meer op mijn eentje naar het werk. Gelukkig heb ik collega’s die me ’s morgens komen
ophalen en me ’s avonds weer naar huis brengen. Die afhankelijkheid weegt soms zwaar, want
ik moet me aanpassen aan hun agenda en afspraken maken.
Op lange termijn zal ik toch naar een andere oplossing moeten zoeken. Niemand weet hoe mijn
aandoening zal evolueren. Misschien zit ik over een paar jaar wel in een rolstoel. Ik werk nu
halftijds en dat wil ik wel zo lang mogelijk blijven doen. Telewerken is uiteraard een optie, maar
zelfs dan wil ik nog minstens een dag per week naar het bureau. Het sociale contact met de collega’s zou ik niet kunnen missen.
Waar ik het wel erg moeilijk mee heb, is het nieuwe managementdenken. Medewerkers worden
te veel beschouwd in termen van prestatie en rendement. Dan krijg je al gauw het gevoel dat je
niet meer aan de normen voldoet. Het is toch niet omdat mijn mobiliteit beperkt is, dat ook mijn
verstandelijke vermogens beperkt zijn? Waar ik vroeger goed in was, kan ik nog altijd. Ik verwacht geen voorkeursbehandeling, ik vraag alleen dat men bij mijn evaluatie rekening houdt met
het feit dat ik fysiek beperkt ben.”
KLAAR VOOR DE START
Gelijke kansen krijgen begint al aan de basis, bij de selectie van
toekomstige ambtenaren. Wat kunnen personen met een handicap
verwachten bij selectietesten en wervingsprocedures? Hoe wordt er
rekening gehouden met hun handicap?
Personen met een handicap hebben steeds recht op ‘redelijke aanpassingen’ die de beperkingen moeten opvangen die de handicap
met zich meebrengt. “Het kan dan gaan om een groter scherm, een
vertaling van testen in braille of een persoon die de opgaven voorleest en de antwoorden noteert”, verklaart Kato Simons van de afdeling Wervingen en Personeelsbewegingen (AZF).
“Jobpunt Vlaanderen zorgt bij zijn selecties voor de nodige aanpassingen om personen met een handicap evenwaardige kansen te geven”, aldus directeur Mireille Deziron. “Alleen moeten ze die aanpassingen wel tijdig aanvragen, en daar loopt het nog wel eens
fout.”
“Ook Selor wil geen hinderpaal meer vormen voor kandidaat-ambtenaren met een handicap. We beschikken intussen over heel wat
aangepaste infrastructuur, specifieke hard- en software en begelei-
dend personeel om hen zo goed mogelijk te ondersteunen, maar ze
moeten ons inderdaad op voorhand verwittigen”, beaamt Marc
Van Hemelrijck, afgevaardigd bestuurder van Selor.
Onderzoek naar de neutraliteit van wervingstests tegenover kansengroepen wees uit dat elke handicap zo verschillend is dat telkens
een specifieke aanpassing in de tests vereist is. Bij Jobpunt Vlaanderen is dat volgens Mireille Deziron gebruikelijk: “Als zich bijvoorbeeld een slechtziende kandidaat aanbiedt, nemen wij contact op
met de Brailleliga. Ook wie een ander probleem ondervindt bij de
gebruikelijke test, krijgt een aanpassing. Zo lijkt een schrijftest bij
personen met dyslexie me niet altijd nuttig.”
Ook Marc Van Hemelrijck ziet geen graten in aangepaste of vervangende tests: “Uiteindelijk vertrekken kandidaten met een handicap vanuit een ongelijke positie. Die ongelijkheid proberen we te
compenseren. Afhankelijk van de situatie kan dat betekenen dat je
iemands resultaten anders moet quoteren, of dat je in een andere
test moet voorzien.”
WIST U DAT …
• België meer dan 600.000 mensen met een arbeidshandicap
telt?
• ongeveer de helft van die 600.000 tussen 15 en 64 jaar aan
het werk is? De andere helft is niet aan het werk, noch op zoek
naar werk. Bij de totale bevolking is dat 1 op 3.
• 12.400 mensen in een beschutte werkplaats werken?
• tegen 2010 personen met een handicap 4,5% van ons personeelsbestand moeten uitmaken?
• er in 2002 157 gekende collega’s met een handicap, dat is
1,2% van het totale aantal personeelsleden, in het MVG werkten?
• midden 2004 3,9% van de 307 startbanen ingevuld werden
door personen met een handicap?
• elk nummer van Goedendag ingesproken wordt op cassette
en via de post aan onze blinde en slechtziende collega’s wordt
bezorgd?
• er heel wat publicaties van de Vlaamse overheid beschikbaar
zijn in braille, grootletterdruk of op cassette?
27
DOSSIER
IN HET SPOOR VAN BEN DE BRUYNE
Een lekke band met de fiets, een kwartier vertraging met
de trein of een monsterfile waar u niet meteen uit weg
kunt komen, u kent het gevoel van zinloos tijdverlies op
weg naar het werk wel. Maar voor collega’s met een
handicap zijn de dagelijkse verplaatsingen van en naar
het werk vaak een grotere kwelling. Zo ook voor Ben De
Bruyne, die sinds een aantal maanden webmaster is bij
de afdeling HRM (AZF). Ben raakte negen jaar geleden
plots verlamd aan de onderste ledematen. De oorzaak
bleek een hersentumor in zijn ruggenwervel. Doordat
hij nog wat kracht in zijn benen heeft, kan hij wel een
beetje stappen. Maar buitenshuis verplaatst hij zich met
een rolstoel. Op een morgen vergezelden we hem op zijn
tocht naar het werk.
1 ’s Ochtends rond zes uur rijdt Ben met zijn rolstoel naar de bushalte in Sint-Denijs-Westrem. Daar komt hij de eerste obstakels al
tegen. “Vaak staan er vuilnisemmers op de stoep en moet ik op de
weg rijden. Er is op dat moment nog niet veel verkeer, maar veilig
is anders. Dan moet ik een helling op, en als het regent is dat wel
eens lastig omdat ik dan minder grip heb op de hoepels van mijn
rolstoel.” Zodra Ben aan de bushalte komt, is het bang afwachten
of er wel een bus zal stoppen waar hij op kan. “De meeste bussen
in Gent zijn lagevloerbussen, maar er durft er wel eens eentje tussen
zitten met drie treden. Dan kan ik simpelweg niet mee. Gelukkig
gebeurt dat zelden.” Bij het opstappen op de bus, is er een ander
probleem. “Vaak parkeren de buschauffeurs niet dicht genoeg bij
de stoeprand. Al kunnen ze daar soms zelf niet aan doen omdat er
’s avonds vaak schoolgaande jeugd op de stoeprand zit.”
3 Intussen is het 7.24 uur, en komen Ben en collega Ivan aan in het
station van Brussel-Noord. Ook daar wacht een treinbegeleider
Ben op, om hem verder het station uit te begeleiden. Vanop het
perron nemen ze de goederenlift naar de kelders van het station,
om vandaaruit weer een lift naar boven te nemen en in de stationshal uit te komen. Daar vergezelt Ivan hem weer en samen trekken
ze dan naar het Boudewijngebouw. “Dat gaat heel vlot, maar er zijn
nog enkele hindernissen. De hoge hellingsgraad van de stoepranden aan oversteekplaatsen vraagt in combinatie met de grondhobbeltjes voor slechtzienden heel wat fysieke kracht om er zomaar
over te rijden met mijn rolstoel.”
2 In het station van Gent-Sint-Pieters krijgt Ben gezelschap van collega Ivan Smet, die met hem het bureau deelt. Intussen is het kwart
voor zeven als de trein eraan komt. Ben stapt dan zelf uit zijn rolstoel en met de hulp van een NMBS-begeleider en zijn collega Ivan
kan hij de trein op. Ben merkt dat veel mensen geen respect hebben, en hem het opstappen zeker niet makkelijker maken.
28
4 Als Ben in het Boudewijngebouw aangekomen is, moet hij nog
naar de tweede verdieping. Dat gaat niet via de trap of roltrap,
maar via een zijdeur aan de draaideur op de gelijkvloerse verdieping. “Toen ik hier pas werkte, moest ik steeds de sleutel vragen
aan de nachtwaker zodat hij die deur kon openen. Door bemiddeling van mijn afdelingshoofd heb ik uiteindelijk zelf een sleutel gekregen.” De lift naar de tweede verdieping is dan nog het laatste
stuk van het hele traject. Rond tien voor acht kan hij uiteindelijk
aan zijn werk beginnen.
CONTACTPUNT VLAANDEREN
WEGWIJS IN SOCIAAL WONEN
In Vlaanderen bestaan heel wat sociale maatregelen die mensen helpen om betaalbaar
te wonen. Maar wie wou weten hoe de vork in de steel zit, moest daarvoor tot voor kort
bij tal van diensten en organisaties aankloppen. Met het Contactpunt Wonen is er nu één
aanspreekpunt voor alle informatie over sociale woningen en sociale leningen.
door Wini Condic Begov
Met sociale huisvesting gaat
een complexe regelgeving gepaard die door tal van diensten
en organisaties wordt ingevuld.
De burger kon dus wel een
houvast gebruiken bij zijn zoektocht naar de verschillende aspecten
van sociaal wonen. Daarom lanceerden de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij en de Vlaamse Infolijn in maart 2004 het Contactpunt Wonen als centraal punt met alle informatie over sociaal wonen.
DRIE SLAAPKAMERS
In de eerste plaats vindt u er vooral veel algemene informatie over
sociale huisvesting, zoals waar u terechtkunt voor een sociale lening of een huur- of koopwoning, welke de toelatingsvoorwaarden
zijn en welke documenten daarvoor nodig zijn. Wie meer gedetailleerde informatie zoekt, wordt via het Contactpunt Wonen doorverwezen naar de juiste instantie of dienst die u verder kan helpen.
Zo krijgt u snel een antwoord op prangende vragen of bent u met
uw klachten meteen aan het juiste adres.
Dankzij een aantal technologische snufjes kunt u via het contactpunt zelfs zeer gedetailleerde informatie krijgen zonder dat de
voorlichter u moet doorverwijzen en u telkens opnieuw uw verhaal
moet doen. Zo kunt u bijvoorbeeld meteen van de contactpuntoperatoren vernemen waar sociale huur- of koopwoningen met drie
slaapkamers te vinden zijn in een bepaalde stad, gemeente of straat.
Of hoe u met de betrokken sociale
huisvestingsmaatschappij in contact komt. Voor om het even welke gemeente kunnen de operatoren uitzoeken welke verschillende
woondiensten er actief zijn, zoals huurdersbonden, woonwinkels,
afdelingen van het Vlaams Woningfonds enzovoort.
ZELFS FINANCIËLE HULP
Omdat er tal van sociale-leningformules bestaan en het verschil
daartussen niet altijd even duidelijk is, kan het Contactpunt Wonen
u bij elk type lening uitleggen wat de voorwaarden ervan zijn.
Daarnaast kan de persoon die u aan de lijn krijgt samen met u op
basis van uw persoonlijke gegevens een leningsimulatie doen, zodat
u bij benadering weet hoeveel de rentelast van een sociale lening in
uw geval bedraagt.
Zo biedt het Contactpunt Wonen u met een minimale inspanning
op het vlak van informatietechnologie een aantal nieuwe dienstverleningen aan, die ongetwijfeld een toegevoegde waarde betekenen
voor wie anders hopeloos zou verdwalen in de complexe woonmaterie. En dat is nu precies de reden waarom het Contactpunt Wonen werd opgericht.
U kunt het Contactpunt Wonen elke werkdag bereiken van 9 tot 19
uur op het gratis nummer van de Vlaamse Infolijn: 0800-3 02 01.
• www.vhm.be
29
“We kunnen in drie maanden
niet rechttrekken
foto: Peter Van Hoof
wat al jaren misloopt.”
MARKANT
Gesprek met Stefaan Decavele, aalmoezenier bij De Zande (WVC)
PASTOR VOOR HET GOEDE DOEL
Hij ziet er eerder uit als een rugbyspeler dan een zielenherder. Kloek,
sportief en met de snelle bewegingen van iemand die scherp staat. Als
aalmoezenier zorgt hij voor de geestelijke bijstand van jonge delinquenten in de gemeenschapsinstelling De Zande (WVC). Maar hij leert de
jongens ook de regels van het (voetbal)spel en hoe ze moeten omgaan
met bijen. En nadenken. En stil zijn.
door Hilde Desmedt
V
roeger behoorden ze tot de vaste entourage van
adellijke en rijke families. Om giften uit te delen
aan de armen en de behoeftigen. Nu vind je aalmoezeniers hoofdzakelijk nog in gevangenissen, ziekenhuizen en bij het leger. Zoals de niet-confessionele consulenten
worden zij wel betaald door de overheid, maar zijn ze geen
overheidspersoneel. Ze staan dus niet onder het gezag of het
toezicht van de instellingen of organisaties waar ze werken.
Momenteel zijn er negen aalmoezeniers en consulenten aan de
slag bij de Vlaamse overheid. Stefaan Decavele (38) is een van
hen. Sinds zes jaar is hij aalmoezenier in de gemeenschapsinstelling De Zande, met een jongensafdeling in Ruiselede en een
meisjesafdeling in Beernem. Een fulltime job is het niet. Wel is
hij zes dagen per week bezig met jongeren: als priester-leraar in
het Sint-Jozefscollege in Izegem, als lesgever in het bijzonder
secundair onderwijs, waar hij werkt met autistische en karaktergestoorde kinderen, en twee dagen per week in De Zande.
Of het een bewuste keuze was om met jonge delinquenten te
werken? Stefaan Decavele (lachend): “In ons vak solliciteer je
niet. Je wordt aangesteld door de bisschop. Toen de vroegere
aalmoezenier met pensioen ging, ben ik hier op vraag van de
bisschop ingesprongen. Of ik dat tot mijn pensioen zal doen, tja
dat weet ik nog niet zo. Dat zal ook van de bisschop afhangen.”
We zitten in de ruime, ouderwets gezellige eetkamer van De
Zande. Stefaan Decavele heeft er net een halve dag les opzitten.
“Het was moeilijk vandaag”, bekent hij wat stilletjes. “Er was
een conflict in de groep. Een van de jongens had iets gestolen.
En dan kan het er hard aan toegaan. Dan moet je op je strepen
staan. En toch ook mild blijven. Een moeilijk evenwicht.”
De jongens die in De Zande terechtkomen, zijn tussen veertien
en achttien jaar. Allemaal zijn ze serieus over de schreef gegaan.
31
MARKANT
Opgepakt voor diefstal of voor andere soms
zware criminele feiten. Sommigen meer dan
eens. In drie maanden tijd krijgen ze de
kans om weer op het rechte pad te raken.
Ze leren weer functioneren in een groep en
structuur te brengen in hun leven. Zitten zulke gasten echt te wachten op
geestelijke bijstand of godsdienstles?
Hebben zij niet meer behoefte aan
discipline en houvast? Stefaan Decavele: “Zeker, maar ik merk toch dat
die jongeren op zoek zijn naar een invulling van waarden die in hun leven
nooit zijn ingevuld. Ik ben er niet op
uit om zieltjes te winnen. Ik geef les
voor gelovigen en ongelovigen. Het
speelt ook geen rol of ze gedoopt zijn.
Vaak komen ze uit zo’n moeilijke gezinssituatie dat ze het zelf niet weten.
Zij kunnen vrij kiezen voor godsdienst. En als ze ervoor kiezen, doen
ze dat echt uit interesse. Ze zijn op
zoek, ook naar zichzelf. Ik neem hen
soms mee naar de abdij van West-Vleteren. Die jongens zijn nooit uitgenodigd geweest om stil te zijn, ze hebben
zoveel lawaai om zich en in zich. Daar
leren ze stil te zijn.”
voeding. Het slachtofferherstel is dan niet
meer evenredig.” Hij ziet wel een alternatief in jeugdgevangenissen, maar op voorwaarde dat er voor de nodige begeleiding
wordt gezorgd. En daar zijn we in België
Wat is de zwaarste kant van zijn job, wil ik
weten. Zijn antwoord komt na een lange
stilte. “Aanvaarden dat de jongeren mij
vaak niet begrijpen. Welke taal moet ik gebruiken om hen te bereiken? Tenslotte blijf
ik toch een vreemde eend in de bijt.”
Plots oplevend: “Maar ik leer ook veel
van hen. Zij zijn zeer emotioneel en
spontaan, ja zelfs naïef. En dat hebben
wij wat verleerd. Wij rekenen en berekenen te veel. Er is hier ook vriendschap. Sommige jongens en meisjes
mailen mij nog af en toe en als ik ze
toevallig nog eens ontmoet, zie ik dat
ze blij zijn mij terug te zien. Dan voel
ik wel dat ze er toch iets van meegedragen hebben.”
foto: Peter Van Hoof
Een paar collega’s sijpelen binnen.
Tijd voor de koffiepauze en enkele
vaste rituelen. Zoals de koekjesdoos
die rondgaat. Ik wil een paar foto’s
van hem met de gasten die buiten aan
het voetballen zijn. “Dat kan”, zegt de
directeur “op voorwaarde dat de jongens niet herkenbaar zijn.”
“Eh meneer de paster komt gij nu in
de boekskes?”, klinkt het als de fotograaf zijn materiaal uitpakt. Enkele
Af en toe neemt hij hen ook mee naar
jongens liggen wat landerig in het gras
de bijenkasten die wat verderop in de
zelfgerolde sigaretjes te roken. Andere
tuin van De Zande staan. Hij leert hen
lopen zich in het zweet op het voetbaldaar hoe je met bijen kunt omgaan
veldje, wisselen met veel vertoon enzonder gestoken te worden.
kele balletjes en schieten op doel alsof
hun leven ervan afhangt. “Hier kunOnder de jongeren zijn er ook een aantal nog niet klaar voor, vindt hij. “In Neder- nen ze hun energie kwijt”, vertelt Stefaan.
van allochtone afkomst. De kans is altijd land werkt het systeem wel. Daar zijn acht- “Voetballen moet je hen niet leren, dat kunvrij groot dat die moslim zijn. Naast een tien jeugdgevangenissen en ook in Engeland nen ze. Maar ze krijgen ook de kans om de
aalmoezenier zou er daarom ook een imam vallen jonge criminelen onder het straf- regels van het spel te leren als scheidsrechmoeten zijn. En wat met de jongeren van recht. Maar zo’n systeem kost heel veel ter. Ik fluit zelf matchen in eerste provincijoodse of protestantse gezindte en de niet- geld. Een opname in een jeugdgevangenis ale in West-Vlaanderen.” Leraar, aalmoezeconfessionele jongeren?
nier, scheidsrechter, imker.
“Dat is inderdaad een
Heeft hij wel genoeg aan
probleem”, geeft Stefaan
één leven? “Ik ben ook
“Sommige ouders zijn zo bezig met hun eigen werk,
toe. “Voor hen is er niets.
nog als vrijwilliger brandhun eigen leven, hun eigen emotionele problemen dat ze geen
Er komt wel eens een
weerman”, lacht hij.
oog hebben voor de problematiek van hun kinderen.”
imam langs tijdens de ramadan. Er is hier ook een
De dag zit er bijna op.
opvoeder die zelf moslim
Maar niet voor meneer de
is en die jongens iets probeert bij te brengen met de nodige begeleiding kost zo’n 2000 paster. “Ik ga nog mijn klaslokaal in orde
vanuit hun cultuur.”
euro per week per jongere. Daarnaast is er brengen. Daarna ga ik naar de bijen. Het is
ook de psychologische factor: als je zegt dat tijd om ze in te winteren. En daarna tien
De vraag is natuurlijk of je jongeren die er strafrecht voor jongeren nodig is, geef je kilometer lopen.”
door het lint gegaan zijn in drie maanden impliciet toe dat het opvoedingssysteem
weer op het rechte pad kan brengen. Ste- gefaald heeft.”
Als ik het gebouw verlaat, stopt er een polifaan Decavele maakt zich daar geen illusies En dat wil hij zeker niet gezegd hebben. tiewagen voor de hoofdingang. Er stapt een
over. “We kunnen in drie maanden niet “De meeste ouders doen heel hard hun jongen uit. Een kind eigenlijk nog. Hij ziet
rechttrekken wat al jaren misloopt. Bepaal- best. Hoewel ik toch vragen heb als ik zie er tenger en kwetsbaar uit. Twee politiede jongeren kunnen moeilijk of niet meer hoe sommige ouders met hun kinderen om- mannen begeleiden hem. Plots zie ik dat hij
functioneren in de maatschappij omdat de gaan. Ze zijn zo bezig met hun eigen werk, handboeien draagt.
herstelschade te hoog is opgelopen, bij- hun eigen leven, hun eigen emotionele provoorbeeld bij een moord. Zulke jongeren blemen dat ze vaak geen oog hebben voor
komen er vanaf met drie maanden herop- de problematiek van de tieners.”
32
EMANCIPATIEZAKEN
Kinderopvang:
de wereld op zijn kop
door Ingrid Verschueren
Woede en verdriet
door San Eyckmans
De kinderopvang kent zoveel succes dat de ruimte soms te klein wordt.
Afgelopen zomer hebben de kindjes die
naar de opvang kwamen geknutseld, geschilderd, gedanst, gezongen, van glijbanen
gegleden en clownstreken gezien. Dat het
belangrijk is om in al dat plezier met beide
voetjes op de grond te blijven, blijkt uit de
twee enige ongelukjes deze zomer, van Kevin en Joel die in het Boudewijngebouw een
teen en een voet verstuikten. Al lijkt de wereld op zijn kop ook wel leuk als je de foto
ziet.
Maar tevreden kindjes betekent daarom
nog niet dat ook de ouders tevreden zijn.
Daarom organiseerden we tijdens de zomervakantie een kleine enquête. Die wees
uit dat u over het algemeen heel tevreden
bent over de uitstappen, de activiteiten en
de monitoren. Dat merken we natuurlijk
ook aan het groeiende aantal kinderen dat
naar de opvang komt, vooral in de buitendiensten. Sommige ouders merkten zelfs op
dat de ruimtes wat te klein worden voor die
groeiende bende kinderen.
Vanuit de dienst Emancipatiezaken proberen we zo veel mogelijk betrokken te worden bij de keuze en de inkleding van de opvanglokalen. Maar de beschikbare ruimte
en de middelen zijn beperkt. Wel werd dit
jaar al een nieuw lokaal – met zelfs een
kleine buitenruimte – ingericht voor kinderopvang in Hasselt en komt er een nieuw
lokaal in Brugge. Op die manier proberen
we stap voor stap te werken aan een betere
kinderopvang.
Niet alleen wij, maar ook u vindt de sfeer
op de kinderopvang en de communicatie
met en tussen de monitoren heel belangrijk.
Daarom komen we geregeld samen en overleggen we hoe we een toffe sfeer kunnen
creëren. Dat dit grotendeels gelukt is tijdens
de zomer van 2004, blijkt ook uit uw reacties.
Tot slot nog een aantal goede voornemens.
Op verzoek van enkele ouders zullen we op
onze website een plaatsje maken voor reacties en suggesties van ouders en kinderen.
Daarnaast willen we dit jaar onderzoeken
hoe we de kinderopvang zo kunnen organiseren dat ook kinderen met een handicap
kunnen deelnemen. En voor 2005 plannen
we een grootschalige enquête.
Voor informatie over de kinderopvang kunt
u terecht op de website van Emancipatiezaken, of op: 02-553 59 55.
Leest u de Goedendag voor het slapengaan? Dat is dan de perfecte timing, want ik wil graag een verhaaltje
vertellen van de Spaanse auteur Jorge
Bucay.
Er was eens in een ver land een zeer
mooie vijver. Het water was blauw en
zo helder dat je haast de bodem kon
zien. Op een dag kwamen woede en
verdriet aan de vijver om zich te baden. Woede is, zoals je weet, ontzettend opvliegend en ze gooide heel
snel haar kleren uit, nam haastig haar
bad en in haar haast om zich aan te
kleden merkte ze niet dat ze de kleren
van verdriet aandeed. Verdriet is veel
trager. Toen hij uit het water kwam,
besefte hij wel dat het niet zijn kleren
waren die daar lagen. Maar verdriet
loopt niet graag naakt en onbeschermd, daarom trok hij de kleren
aan van woede.
En dat is volgens deze legende de reden waarom je bij mannen vaak
kwaadheid ziet waaronder eigenlijk
verdriet verborgen gaat en je bij vrouwen eerst het verdriet ziet waaronder
de kwaadheid verstopt zit.
Misschien is dit u te psychologisch,
maar het geeft meer inzicht in de verschillen tussen mannen en vrouwen.
Ik ben niet meer verbaasd als ik bij
een vrouw tranen in de ogen zie
springen van kwaadheid. En als ik een
topambtenaar (voor het overgrote
deel nog steeds mannen) uit zijn
krammen zie schieten, bedenk ik dat
die overreactie misschien uit iets anders voortkomt en betrek ik dat minder op mezelf.
Uit de netwerkbijeenkomst van de
afdeling Vorming leerde ik dat alle
emoties brandstof zijn. ’t Is alleen een
kwestie van ze goed te gebruiken.
• www.emancipatiezaken.be
33
VORMING
OPLEIDINGEN IN DE KIJKER
De afdeling Vorming streeft ernaar om
continu vernieuwing te brengen in haar
aanbod. Graag stellen we een aantal
nieuwe opleidingen voor:
door Gerda Van Der Plas
NIEUW IN COMMUNICATIE
Informatie leren verwerven, gebruiken en doorgeven
We krijgen een overvloed aan informatie. De kunst is om voor de
werkomgeving de juiste informatie te verwerven en op een geschikte wijze te gebruiken. Personeelsleden van niveau D en C leren
informatie en feiten verzamelen, lezen, begrijpen en analyseren. Op
basis van eigen werkopdrachten formuleren ze een concreet verbetervoorstel.
doen. Dit is een cursus in zelfmanagement: werk en leven in eigen
handen nemen.
Opleiding voor Managementassistenten
Deze opleiding wil persoonlijke secretaresses en secretarissen sterker maken in hun functie, helpen een betere service te verzekeren
voor de manager en collega’s en stimuleren tot netwerking. Er
wordt ingegaan op time- en mailmanagement, omgaan met moeilijke mensen, leiden en geleid worden en meedenken met het management.
NIEUW IN VAKTECHNISCHE OPLEIDINGEN
Studiedag overheidsopdrachten
Op 19 november organiseert de afdeling Vorming een studiedag
over overheidsopdrachten. Deze studiedag focust op de recente
wijzigingen in de wetgeving en richt zich tot de topambtenaren, het
middenkader en de experts in deze materie.
NIEUW IN BELEIDSONDERSTEUNING
Reguleringsimpactanalyse (RIA)
Reguleringsimpactanalyse (RIA) onderzoekt de effecten van geplande regelgeving. Vanaf 1 januari 2005 is zo’n onderzoek verplicht
voor alle voorontwerpen van decreet en ontwerpbesluiten die burgers, bedrijven en non-profitorganisaties betreffen. Een opleiding
van een halve dag wil ambtenaren die regelgeving voorbereiden
daarbij helpen (voor meer informatie over RIA zie ook pagina 46).
Compensatieregel (administratieve lasten) - introductiesessie
De compensatieregel bepaalt dat nieuwe administratieve lasten als
gevolg van een regeringsbeslissing gepaard moeten gaan met een
evenwaardige daling van bestaande administratieve lasten. In een
introductiesessie wordt daarover meer verteld (voor meer informatie over de compensatieregel zie ook pagina 46).
NIEUW IN PERSOONLIJKE EFFECTIVITEIT
Stressmanagement
Onderzoeken geven aan dat een aantal medewerkers lijdt onder
tijdsdruk en stress. In deze opleiding wordt ingegaan op de oorzaken van stress en leren medewerkers wat ze er zelf aan kunnen
34
Leren omgaan met stress van medewerkers
Deze opleiding richt zich tot leidinggevenden van alle niveaus die
in moeilijke omstandigheden willen leren omgaan met anderen. De
training is praktijkgericht met vele oefeningen, waarbij een professionele acteur wordt ingeschakeld.
NIEUW IN KLASSIKALE OPLEIDINGEN INFORMATICA
Doordacht websites bouwen met Dreamweaver
Reeds geruime tijd bieden we een opleiding aan over het efficiënt
websites bouwen met Frontpage. Steeds meer ambtenaren maken
gebruik van Dreamweaver. Daarom bieden we nu ook een opleiding aan voor dit pakket.
Een website bouwen: Hoe begin je eraan?
Concepten en methodiek
Hierin wordt stilgestaan bij het proces van het ontwerp van een
website en bij een aantal concepten zoals gebruiksvriendelijkheid en
doelgroep. Dit is geen pc-training, maar toch blijft het niet bij theorie alleen. De lesgever geeft toelichting aan de hand van voorbeelden en cases van de deelnemers en lokt discussies uit.
MS Access: Workshop databanken ontwikkelen
Met deze opleiding leert u efficiënt Access-databanken ontwikkelen
en structureren. Naast de nodige theorie krijgt u voldoende gelegenheid om aan een eigen databank te werken.
• www2.vlaanderen.be/personeelsopleiding
• intra.vlaanderen.be/vorming
TAALTOBBE/UITGELEZEN
DE LOF DER APOSTROF
door Stefaan Croon
DE BIBLIOTHEEK IN HET
NIEUW - DEEL 2
door Bibliotheek departement Coördinatie
De apostrof. Veel schrijvende mensen krijgen grijze haren van dat
onooglijke krulletje. Schrijf je Anciaux’, Anciaux’s of Anciauxs kabinet? Is het Vervotte’s of Vervottes bevoegdheid? Om klaarheid te
scheppen in deze ogenschijnlijke zotheid, krijgt u een overzicht van
de belangrijkste regels voor de apostrof in bezitsvormen. Want dat
krulletje is geen grijze haren waard.
Als u zich het volgende goed in het hoofd prent, komt u al een heel
eind: de bezits-s wordt aan de naam geschreven, behalve als de combinatie van de naam en de bezits-s verkeerd kan worden uitgesproken. Dan gebruiken we een apostrof.
Laten we deze regels eens van naderbij bekijken.
Hoofdregel: naam + bezits-s
Als de combinatie van de naam en de bezits-s niet verkeerd kan
worden gelezen, schrijft u alles gewoon aaneen. Er is dus geen apostrof nodig na een combinatie van klinkerletters (Disneys oeuvre,
Mathieus e-mail), na een é (Hergés boek), na een medeklinker (Piets
gitaar, Sarahs jurk, Anciauxs kabinet) en na een toonloze e (Vervottes bevoegdheid).
Sommige bedrijven kiezen ervoor om in hun handels- of merknaam
toch een apostrof te schrijven, ook als dat tegen de regel ingaat, om
het woordbeeld van hun merk te behouden: Bruynooghe’s koffie,
Interbrew’s omzet.
Uitzonderingsregel 1: naam + apostrof + bezits-s
Er is kans op een verkeerde uitspraak als de naam eindigt op een
‘lange’ klinker die met een enkele letter wordt weergegeven (a, e
[zoals in ‘mee’], i, o, u of y) en die klinker wordt voorafgegaan door
een medeklinker of een lettergreepgrens. Daarom schrijven we een
apostrof in Jana’s jurk, Salome’s verzoek, Mimi’s auto, Di Rupo’s
strik, Manu’s jas, Ruby’s interviews, Chloë’s schaapjes, Pompeï’s
ondergang.
Uitzonderingsregel 2: naam + apostrof
Ten slotte zijn er nog de namen die eindigen op een sisklank, weergegeven door s, z, x, sch, sh, ce, (t)sj, c, ch. Om vreemde vormen als
Johanness verhaal te voorkomen, vervangt de apostrof bij deze namen de bezits-s: Johannes’ verhaal, Louis’ huis, Márquez’ boek, Felix’ buren, Mulisch’ oeuvre, Bush’ campagne, Lance’ zege, Iljitsj’
einde, Peruzovic’ elftal, Lynch’ film.
Kijk, ik heb veel eerbied voor grijze haren, maar ze moeten niet
voor hun tijd komen. Zeker niet door hoofdbrekens over een apostrofje hier of daar.
• intra.vlaanderen.be/taaladvies
Begin dit jaar meldden wij u dat de bibliotheek was
overgestapt naar een nieuw catalogusprogramma.
Maar die overstap verliep wat moeizamer dan gepland. Het bleek niet zo eenvoudig om alle titelbeschrijvingen uit de oude catalogus foutloos over te
brengen naar het nieuwe programma. Maar beetje
bij beetje werd de klus geklaard. Alle gegevens werden omgezet en de lay-out aangepast. De bibliotheek
van Coördinatie is inmiddels overgeschakeld, net als
het departement Onderwijs, WVC en EWBL.
Hoog tijd dus om u te laten kennismaken met het
nieuwe catalogusprogramma. Bibis biedt u immers
heel wat mogelijkheden. U kunt natuurlijk nog steeds
gewoon de catalogus raadplegen om op te zoeken
welke werken de bibliotheek bezit en om na te gaan
of u deze werken kunt lenen. Maar Bibis biedt meer.
En daar willen wij u graag mee laten kennismaken.
Daarom organiseert de bibliotheek van Coördinatie
vanaf oktober korte introductiesessies om haar gebruikers wegwijs te maken in de nieuwe catalogus. U
zult er bijvoorbeeld vernemen waar u de catalogus
kunt vinden en hoe u er een publicatie in kunt opzoeken, wat het verschil is tussen eenvoudig en geavanceerd zoeken en hoe het winkelwagentje werkt.
Maar ook in de website van de bib willen we u wegwijs maken. De homepagina vormt immers de toegangspoort tot heel wat informatie. En vooral de
knop ‘elektronische databanken op cd-rom en internet’ verbergt een massa informatie. Wij helpen u
graag even op weg bij het zoeken naar juridische informatie en wetteksten, bij het gebruik van de woordenboeken of het zoeken naar artikels uit dag- en
weekbladen.
Geïnteresseerd in de korte introductie in onze nieuwe systemen? Schrijf u dan meteen in voor een halfuurtje uitleg in een kleine groep, van 12 tot 12.30
uur, via e-mail naar bibliotheek@coo.vlaanderen.be
of telefoon: 02-553 48 77. Of houd de intranetmuurkranten in het oog voor de precieze data. Ook
als u niet naar het Boudewijngebouw kunt komen,
kunnen wij u informatie geven. Op uw verzoek proberen wij een antwoord op maat uit te werken.
• intra.vlaanderen.be/bibliotheek/index.htm
35
SOCIALE DIENST
ALLEEN BLIJE GEZICHTEN
SINTERKLAASFEEST BIJ ONDERWIJS
Elke eerste woensdagnamiddag van december
wordt in het Consciencegebouw sinterklaas in
hoogsteigen persoon ontvangen. Een traditie
die niet stuk te krijgen is …
door Annie Hofman
Elk jaar krijgen de kindjes van Onderwijs hun cadeautje persoonlijk van de sint.
Vanaf het middaguur komt de sfeer er al in:
overal klinken sinterklaasliedjes, ouders arriveren met hun kroost en opgewonden
kinderen palmen de gangen in. Voor heel
wat kleintjes is het een enige gelegenheid
om poolshoogte te nemen van het werk van
mama en papa: waar zitten zij, wie is de
baas, hoe zien de collega’s eruit?
Het sinterklaastoneeltje is elk jaar een voltreffer. De zwarte pieten hebben telkens iets
aan de hand, waarbij sinterklaas gelukkig
op het nippertje kan ingrijpen om verder
onheil te voorkomen. Er wordt gezongen en
gedanst, en wanneer de sint en zijn pieten
uiteindelijk de zaal weer verlaten wordt ook
geroepen en gewuifd. Na het toneel mogen
alle kinderen op schoot bij de sint om hun
diepste kinderwensen kenbaar te maken en
hun cadeau in ontvangst te nemen. De fotograaf van dienst legt alles vast voor later. De
cadeautjes komen van de Sociale Dienst,
maar ook het departement en de minister
van Onderwijs doen hun duit in het zakje.
Daarna is het kinderfeest nog niet afgelopen, want de kinderen en de ouders krijgen
in het restaurant nog koffiekoeken met chocomelk of koffie.
PAKKEN PASSEN
Om deze traditie in stand te houden is elk
jaar de inzet van een pak vrijwilligers nodig.
Met de hulp van de logistiek en de catering
zorgen de collega’s van de personeelsdienst
voor de hele organisatie: het scenario voor
36
het toneel schrijven, juiste rekwisieten zoeken, de muziek kiezen, het decor opstellen.
Alles tussen het gewone werk door. De pakken van de sint en de pieten moeten op tijd
gepast en naar de stomerij gebracht worden, het speelgoed moet mooi klaarstaan
zodat de sint het vlot aan elk kind kan geven. Als het grote moment aangebroken is,
moeten de sint en de pieten ontvangen en
geschminkt worden, terwijl de ouders en de
kinderen goed opgevangen moeten worden
in het restaurant. En na de koeken en de
koffie moet alles weer snel afgebroken en
veilig weggeborgen worden … Sinterklaas
en zijn pieten oefenen elk jaar wekenlang
hun stukje in tijdens hun vrije uren, om op
de grote dag veel dankbaarheid en vrolijke
kindergezichtjes in ruil te krijgen.
In de schoot van het departement kent het
sinterklaasfeest al zo’n lange traditie dat
men er niet meer bij stilstaat hoe hartverwarmend het is om zoiets te organiseren,
ook in tijden van kille zakelijkheid en ‘voor
wat hoort wat’. Een ouderwets, maar springlevend feest als dit voedt de onderlinge
verbondenheid en maakt het respect van
het thuisfront voor onze organisatie groter.
En als de kinderen het feest ontgroeid zijn,
neemt automatisch een nieuwe generatie
trotse ouders met peuters de fakkel over.
• intra.vlaanderen.be/socdienst/
Sinterklaasactie/sinterklaasspeelgoed.htm
Sinterklaas bij de
Sociale Dienst
door Dany Jonckheere
Naar goede gewoonte organiseert de
Sociale Dienst ook dit jaar een sinterklaasactie voor het personeel van het
ministerie, de Vlaamse wetenschappelijke instellingen, enkele openbare
instellingen en de kabinetten. Vorig
jaar deelde ze meer dan 6400 sinterklaasgeschenken uit, gaande van
gewone cadeaus tot waardebonnen.
Alle sinterklaascadeautjes worden
dankzij de samenwerking van de 228
contactpersonen op 123 verschillende plaatsen afgeleverd.
Als kers op de taart zijn er bovendien ook enkele buitendiensten die
een sinterklaasfeest organiseren. De
Sociale Dienst geeft ook 5% korting
op de prijs van een toegangskaartje
voor De Grote Sinterklaasshow in
het Sportpaleis op 28 november, en
voor de Samson & Gert Kerstshow
in de Antwerpse Elisabethzaal.
• intra.vlaanderen.be/socdienst/Pretparken%
20en%20culturele%20evenementen/verkoop_
toegangskaarten_recreatie.htm
ICT
TELEWERKEN: MET ICT DRAADLOOS DE TOEKOMST IN
Telewerken is de overkoepelende term voor werken op afstand. Telewerkers houden
contact met hun bedrijf door middel van informatie- en communicatietechnologie (ICT).
Zo kan een telewerker van dit ministerie met zijn pc thuis een tekst openen die hij eerder
op zijn computer op kantoor getypt en opgeslagen had.
door Tina Mafrans
Er zijn twee soorten breedbandBij het ministerie zijn ongeveer 800
internet leverbaar: ADSL van
telewerkers aan de slag. Tot op
Belgacom en kabelinternet van
vandaag maken die collega’s gebruik Dankzij een breedbandverbinding krijgen de 800 telewerkende collega’s
Telenet. Elk departement betaalt
van een ISDN-lijn, een verbinding binnenkort sneller toegang tot het MVG-netwerk.
de uitrusting en de installatie bij
die vergelijkbaar is met een telede gebruiker thuis. Een bestaanfoonaansluiting. Als een telewerker
met zijn pc thuis toegang wil krijgen tot het netwerk van het minis- de privé-installatie kan ook gebruikt worden. SCICT zorgt binnen
terie, moeten er dus hoog oplopende inbel- en gesprekskosten be- het ministerie voor de overkoepelende voorzieningen.
taald worden. Maar de centrale ISDN-omgeving vertoont nog andere tekortkomingen. Zo is ze slechts in staat een beperkt aantal EEN VASTE AANSLUITING THUIS
gebruikers tegelijkertijd te verbinden. Sommige telewerkers houden een lijn dan ook de hele dag bezet, want als de verbinding met Tijdens een testperiode werden bij elk departement en elk kabinet
het ministerie eenmaal openstaat, willen ze die zeker niet verliezen. twee personen geselecteerd. Zij kregen thuis een aansluiting waarEn dat kost veel. Andere afstandswerkers krijgen dan een ‘in ge- mee ze vanuit een vaste stek in hun woning met maximaal twee
sprek’-melding als ze tevergeefs proberen in te loggen. Bovendien ministerie-pc’s tegelijkertijd konden telewerken en met maximaal
voldoet de ISDN-techniek niet meer voor nieuwe informaticatoe- twee privé-computers tegelijkertijd konden surfen.
De medewerkers van de servicedesk volgden een intensieve traipassingen.
ning om telewerkproblemen op te lossen. Bij technische problemen
kunnen telewerkers dus bij hen terecht, en niet bij de internetleveBREEDBAND ALS ALTERNATIEF
ranciers. Die testfase is inmiddels achter de rug zodat alle departeDaarom startte de entiteit Sturing en Controle ICT (SCICT) een menten de geteste en goedgekeurde aansluiting kunnen bestellen.
project om over te schakelen op breedbandinternet. Breedband
werkt asymmetrisch: het versturen van informatie gaat tot drie keer NU IN VOORBEREIDING: MOBIEL WERKEN
sneller dan bij ISDN en het ophalen van gegevens verloopt zelfs tot
veertig keer sneller. Met die techniek betaalt het ministerie slechts Thuis draadloos werken of mobiel aan de slag gaan, gaat nog een
een vaste lage prijs per gebruiker, onafhankelijk van de tijd die de stap verder. Harro Verton van de cel Infrastructuur van SCICT
telewerker on line doorbrengt. SCICT heeft al flink geïnvesteerd in werkt nauw samen met EDS-Telindus om ook die mogelijkheid te
een centrale infrastructuur die tot tweeduizend gebruikers aankan. realiseren. Met de verwezenlijking van de tweede stap in het proDe internetverbinding heeft een capaciteit van 250 gebruikers, die ject zal de telewerker draadloos toegang kunnen krijgen tot het
snel vergroot kan worden indien nodig. De technische uitrusting is ministerienetwerk – vanuit zijn woning, op kantoor, vanaf een puvolledig ontdubbeld: als er ergens een component faalt, heeft dat blieke locatie (een hotspot) of via een geschikte mobiele telefoon.
Het streefdoel is eind 2004 van start te gaan met het testen van die
geen invloed op de dienstverlening.
mobiele aansluiting.
• ict.vlaanderen.be
37
DOEDINGEN
TURKIJE IN BOZAR
Tot en met 16 januari
2005 dompelt het Paleis voor Schone Kunsten/Bozar u onder in
de Turkse cultuur. Op
11 november om 20
uur kunt u er de rituele dans van de draaiende derwisjen bewonderen. Een toegangskaartje kost 15 euro maar als ambtenaar van het
MVG krijgt u 10% korting. Bel naar 02-507 82 00
of loop langs bij BOZARTICKETS in de Ravensteinstraat 5, 1000 Brussel. Vermeld er duidelijk
bij dat u Vlaams ambtenaar bent!
Het PSK neemt u ook mee op een impulsieve
zwerftocht langs de hoogtepunten van 500 jaar
kunst in de Lage Landen. De internationaal gerenommeerde tentoonstellingsmaker Rudi Fuchs
toont er het werk van schilder Karel Appel, een
van de belangrijkste Nederlandse beeldende
kunstenaars van de 20ste eeuw.
• www.bozar.be
AB
Sttellla is al bijna dertig jaar het alias van
de onnavolgbare JeanLuc Fonck. Wie zich
met plezier de hit Torremolinos herinnert,
kent de formule wel:
onnozele maar efficiënte riedeltjes en waanzinnige Franse woordspelletjes. Op 26 november staat hij met zijn
eigen leuke logica op de planken van de AB. In
november brengt de AB nog een exclusief rock’n-rollconcert van Will Tura. Het belooft alvast
een ‘willd’ dansfeest te worden!
• www.abconcerts.be
ZUIDERSE PASSIE
Een deserterende soldaat valt voor een uitdagende zigeunerin. Beiden volgen ze hun instincten, maar dan slaat het noodlot toe. Dat is in
twee zinnen de inhoud van Bizets beroemde
Carmen, een opera vol zuiderse passie en exotische kleurenpracht. De ophefmakende Catalaanse regisseur Calixto Bieito brengt deze
opera in een wervelende productie met de
spanning van een hedendaagse film. Dat alles in
de Vlaamse Opera, in december in Antwerpen,
in januari in Gent. Reservaties op het nummer
070-22 02 02.
38
Tot en met april kunt u er tijdens de lunchconcerten genieten van kamermuziek en liedkunst.
Op woensdag neemt u uw muzikale lunch in
Antwerpen, op vrijdag in Gent. Aanvang steeds
om 12.30 uur, de deuren gaan open om 12 uur.
Vooraf reserveren is niet mogelijk. Na afloop
van het concert kunt u in de foyer een broodje
en een drankje nuttigen.
andere voor de kerstconcerten in de Carolus
Borromeuskerk, worden u aangeboden. Meer
• www.vlaamseopera.be
BROODJE BRUSSEL
informatie in de rubriek Nieuwsflash op de site
van de Sociale Dienst!
In november en december schotelt Onthaal en Promotie
Brussel u weer enkele
pittige broodjes Brussel voor: een bezoek
aan de grote moskee
in Brussel, oriëntaals dansen, een rondleiding in
het muziekinstrumentenmuseum en het nieuwe
internationale literatuurhuis Passa Porta, Jan
Hautekiet in gesprek met Piet Maris, de frontman van de Brusselse groep Jaune Toujours en
nog veel meer. Uw wekelijkse uurtje dienstvrijstelling voor cultuur is meteen goed besteed! U
vindt het programma in de infozuilen en op de
website.
• intra.vlaanderen.be/socdienst
• www.defilharmonie.be
•www.broodjebrussel.be
KVS TERUG VAN WEGGEWEEST
Na vijf seizoenen in
de bottelarij in Molenbeek keert de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) terug naar
het centrum van Brussel, in een gloednieuw
gebouw aan de Arduinkaai. Met heel
wat spannende theatervoorstellingen op
het programma, zoals Diplodocus Deks van en
met Tom Lanoye. De KVS geeft 10 x 2 kaartjes
weg voor de voorstelling van 24 november om
20.30 uur. Mail ten laatste op 10 november naar
tickets@kvs.be en vermeld het codewoord Dinosaurus. U vindt de KVS aan de Arduinkaai 7,
1000 Brussel, tel. 02-210 11 12 of info@kvs.be.
foto: © Luk Monsaert
door Natalie Hulsen
• www.kvs.be
SCHERPE PRIJZEN VOOR CULTUUR
De Sociale Dienst breidt zijn culturele aanbod
uit. Naast de gunstige voorwaarden voor het
Kaaitheater en Bozar in Brussel, kunt u nu ook
een speciaal abonnement krijgen voor concerten van de Antwerpse Filharmonie. Ook lastminutekaarten tegen scherpe prijzen, onder
VAN ZWAM
Tot en met 28 februari 2005 kunt u in het Natuureducatief Centrum De Vroente genieten van
een prachtige fototentoonstelling over paddestoelen en zaden. Detective Van Zwam leidt u
rond in de wondere wereld van schimmels en
zwammen. Voor de jongeren zijn er enkele leuke
doedingen rond de verspreiding van zaden en
vruchten van planten. In november kunt u in het
centrum ook een vijftiental kunstwerken van de
Essense Kunstvriendenkring bewonderen, in
december stelt de Fotoclub Kalmthout enkele
van haar mooie natuurfoto’s aan u voor. Meer
informatie via tel.: 03-620 18 30.
• www.devroente.be
MAGIE IN ALDEN BIESEN
Voor magie en mystiek moet u dit najaar in Alden Biesen zijn. Tot en met 12 december kunt u
in het waterslot het artistieke oeuvre van drie
beroemde magisch realisten bewonderen.
Maak er kennis met een greep uit de grafiekverzameling van de Weense visionair Ernst Fuchs,
het exotische beeldhouwwerk van Jef Van Tuerenhout en de prachtige glaskunst van Stanislaw Borowski. Voor 20 euro kunt u een catalogus met prachtige kleurenfoto’s kopen. Voor
meer informatie: Alden Biesen, Kasteelstraat 6,
3740 Bilzen, tel. 089-51 93 42 of
jef.mertens@wvc.vlaanderen.be.
• www.alden-biesen.be
IMZ/PROEFSTUK
GEEN SNELLE
AFDANKINGEN!
KALKOENROLLETJES MET
MANGO EN HONING (*)
door Hilde Desmedt
Zoals u vooraan in dit nummer kunt
lezen, ondersteunt de Vlaamse Gemeenschap ook dit jaar de week van
de Fair Trade. Zo kregen de collega’s
die in het Boudewijn- of het Consciencegebouw ’s middags aan tafel schuiven op 12 oktober een Fair Trademenu voorgeschoteld. Voor al wie er
niet bij was of die het thuis zelf wil
proberen geven we het recept van het
hoofdgerecht. Alle ingrediënten, behalve de kalkoenfilets en de kruiden,
vindt u in de Oxfam Wereldwinkels.
Het is een zeer eenvoudig recept,
waar zeker kinderen dol op zullen
zijn. Hou wel rekening met drie uur
marineertijd.
door Tjörven Stuer
De ene keer gaat het om een bureaustoel van een collega die vertrekt, een andere keer over een kast waarmee we niks meer kunnen doen of een hoop mappen
uit een archief dat werd opgeruimd. We hebben allemaal wel eens kantoormateriaal op overschot. Maar
wat gebeurt ermee?
Dat die zaken nog bruikbaar zijn en eigenlijk niet op
de afvalberg thuishoren, weet iedereen. Toch zijn we
geneigd om ze snel weg te gooien omdat ze niet meer
nieuw zijn of omdat we ze niet meer nodig hebben.
We staan er niet bij stil dat iemand anders ze misschien nog kan gebruiken. Gelukkig krijgt hergebruik
de laatste jaren al meer aandacht en vind je in vele
gemeenten intussen al een kringloopwinkel. Ook op
het werk kunnen we aandacht besteden aan het
kringloopidee: wat u niet meer nodig hebt, kan een
ander misschien gebruiken. Of een ander heeft misschien net wat u zoekt?
Wat kunt u nu zelf doen om zo veel mogelijk op kantoormateriaal te besparen? Als u nieuwe kaften of
mapjes wilt aanschaffen, stelt u zich het best eerst de
vraag of het nodig is iets nieuws te bestellen. Oude
mappen kunnen vaak nog wel dienen met een nieuw
etiket op de rug. En misschien is het niet altijd nodig
documenten in een dure ringmap op te bergen om ze
te archiveren. Er bestaan fantastische systemen om
papieren geperforeerd te bundelen zonder dat u kartonnen of plastic mappen moet gebruiken. Kies ook
zo veel mogelijk voor duurzame producten die stevig
zijn en makkelijk te herstellen, vooral voor zaken die
lang moeten meegaan.
Als u met een aantal collega’s in één kantoor zit, kunt
u bepaalde toestellen en voorwerpen delen, zodat u
het met minder exemplaren kunt doen. Het is bijvoorbeeld beter een kleine netwerkprinter te gebruiken, dan voor iedereen apart een eigen printer te installeren. Dat bespaart geld én is beter voor het
milieu.
Bedenk ten slotte dat rationeel met kantoormateriaal
omgaan niet alleen goed is voor het milieu, maar dat
u er vaak ook geld mee uitspaart, wat in deze tijden
van budgettaire beperking helemaal geen slecht idee
is …
• www.vlaanderen.be/milieuzorg
Dit hebt u nodig:
4 kalkoenfilets, 16 gedroogde mango’s, 2 teentjes knoflook, 2 glazen
sinaasappelsap, 2 eetlepels vloeibare honing, 3 eetlepels sojasaus,
2 kruidnagels, 1 takje verse tijm, een bosje platte peterselie, olijfolie,
basmatirijst
Zo gaat u te werk:
Sla de kalkoenfilets plat met een keukenbijl of het lemmet van een
groot mes. Spoel de gedroogde mango’s onder stromend water en laat
ze weken in het sinaasappelsap. Pel de knoflookteentjes en snipper ze
heel fijn. Meng de honing met de sojasaus en voeg de gesnipperde
knoflookteentjes, de kruidnagels en het takje tijm bij het mengsel. Leg
de kalkoenlapjes in deze marinade. Zet het vlees op een koele plaats en
laat minstens drie uur marineren. Keer de lapjes af en toe om zodat ze
goed doordrenkt zijn met de marinade.
Laat de mango’s uitlekken. Leg de kalkoenlapjes op het werkvlak, bestrooi ze met wat peper en zout en verdeel de mango’s over het vlees.
Rol de lapjes op en prik de rolletjes vast met een cocktailprikker. Verhit een flinke scheut olijfolie in een braadpan en bak de kalkoenrolletjes aan alle kanten bruin. Verminder het vuur, zet een deksel op de
pan en laat nog een tiental minuten garen. Haal de vleesrolletjes uit de
pan, giet de marinade erbij en een beetje van het sinaasappelsap waarin
de mango’s geweekt hebben. Roer het aanbaksel los met een houten
lepel en los het op in de saus. Giet de saus door een zeef.
Kook de basmatirijst op de gebruikelijke manier. Leg de kalkoenrolletjes op een bedje rijst, versier met een takje platte peterselie. Geef er de
saus apart bij.
(*) Nog meer recepten uit de wereldkeuken vindt u in ‘De wereld aan
tafel. Smeltkroesrecepten met Oxfam Wereldwinkels’ van Mimi Smith.
Een uitgave van Lannoo Terra.
• www.vlaanderen.be/goedendag/proefstuk
39
15117
IN DIENST
COÖRDINATIE
1.08.04, Maya De Groot; 26.08.04, Ellen Goetstouwers; 1.09.04, Sabine Acke; Karen Bal; Maarten De Gendt; Hugo Durieux; Erik Hostens; Daniël Huwaert; 16.09.04, Evelien
Schurmans
ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN
1.08.04, Tania De Bock; Kim De Boelpaep; Muriêl De Smet; Kristin De Valkenaere; Veronique Lamont; Nancy Loneux; Cindy Pattyn; Frederik Van den Bossche; Christa Van
Den Meerssche; Nele Van Meenen; 4.08.04, Geert Dejaegher; Marc Verbiest; 9.08.04, Ben De Bruyne; Bert De Smedt; Vanessa Pieraert; Lutgarde Vercammen; 30.08.04,
Sara De Pelsemaeker; Stijn Engels; 1.09.04, Veerle Beyst; Liesbeth De Frenne; Isabel De Paepe; Diederik De Pot; Anke Dehuisser; Pieter Lernout; Katrien Nijs; Joel Redant;
Isabel Vandecandelaere; Petra Vanhoutte; 6.09.04, Sophie Kabamba; 9.09.04, Tina Vander Molen; 15.09.04, Tina Capiau; 20.09.04, Madelief Van Den Steen; 27.09.04, Geert
De Wael; Ewoud Harnie
1.08.04, Bart Laethem
WETENSCHAP, INNOVATIE EN MEDIA
ONDERWIJS
2.08.04, Kenny Schouppe; 1.09.04, Ine Drumont; 13.09.04, Kristof Veekmans; 22.09.04, Tom Heyvaert; Evelyn Slegers; 27.09.04, Sylvie Syryn
WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR
1.08.04, Evelien Dobbelaere; Collin Talloen; 2.08.04, Christiane Van Haver; 3.08.04, Koen Bonnevie; 4.08.04, Adil Ahidar; 5.08.04, Evelyn De Clercq; 9.08.04, Wouter Peeters;
10.08.04, Leander Tirez; 16.08.04, Stijn Remerie; Karolien Rottiers; 24.08.04, Marielle Erlich; 1.09.04, Sara Benoy; Hana Chovanová; Tom Jordens; Els Keymeulen; Eddy Naert;
Hilde Peeters; Leen Potloot; Virna Saenen; Steven Timmermans; Christine Vandaele; Sofie Vandermot; Andy Vandervoort; Patricia Vincent; 6.09.04, Liesbet Lemmens;
9.09.04, Wendy Van Beylen; Kurt Van Roye; 14.09.04, Arne Vanderbrugghen; 15.09.04, Katrien Schaerlaekens; 16.09.04, Ilse Baele; Marleen De Bode; Riet Plevoets; 22.09.04,
Thirza Van Damme; Silke Verheyen; 24.09.04, Elisabeth De Clercq; 27.09.04, Christoph Bogaerts; 29.09.04, Peter Lauwereys
ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW
1.08.04, An Bertrem; Caroline Bulcke; Geert Buyse; Björn De Backer; Sophie De Meyer; Martine De Reuwe; Eveline De Vidts; Daphné Deloof; Jan Duerloo; Jerry Kegels;
Kim Stevens; 2.08.04, Dieter Brigitta; Eline Coghe; Boris Tacquenier; 16.08.04, Vanessa De Raedt; Tijl Vanraepenbusch; 1.09.04, Koen Bellen; Dominique Brondeel; Peter
Carlier; Robin De Smedt; Katleen Goussaert; Anneloes Lysens; Ilse Timmermans; An Van Acker; Barbara Vijverman; 6.09.04, Tina Cleemput; 13.09.04, Els Witters; 16.09.04,
Kathleen Bervoets; Marc Jans; 20.09.04, Ideke Meerkens
LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR
1.08.04, Dirk Aelvoet; Dave Baerts; Danny Bisschop; Pascal Boudou; Sandra Cardoen; Nele Dedene; Bernard Dierckens; Piet Geleyns; Andy Gysen; Robin Huts; Hilde
Huysman; Alain Kiekens; Christophe Lechat; Wesly Moortgat; Frederick Vaes; Johnny Van Den Berghe; Bart Van Laken; Frank Vandekerckhove; Peter Vandenholen; Roger Vanderwal; Steve Vansevenant; Jan Vercaemst; Stephan Versypt; Vicky Wuyts; 2.08.04, Guy De Waele; Sven D’Hondt; Frederique Everaert; Silvia Vinci; 3.08.04, Pieter
Roegiest; 4.08.04, Jean-Marc Dumon; 9.08.04, Manuel Albrecht; Nathalie Corluy; Pieter Devisch; Yves Hoogewijs; Stijn Nuyts; Stijn Van Elsen; 15.08.04, Kris Verschoren;
16.08.04, Marian Coppens; Tinneke De Rouck; Denis Deburchgraeve; Walter Huysmans; Peter Poppeliers; 17.08.04, Christophe Bervoets; 23.08.04, Jan-Willem Marteijn;
Rasa Zukauskaite; 30.08.04, Stefan Boni; Jan Camerier; Kevin De Craene; Tim Henderix; Jimmy Van den Abbeele; 1.09.04, Kris Bauters; Nele Beyens; Leen Clinckspoor;
Steven De Mul; Leen De Valck; Kris Degrande; Petra Deproost; Kim Deruddere; Philippe Dumont; Danny Habets; Maarten Hens; Hans Jochems; Mario Minnebo; Els Peetermans; Dennis Peeters; Fabio Petralia; Liesbeth Switten; Nancy Van Berghen; Tom Van Beveren; Cathérine Van den Spiegel; Chris Van Liefde; Tony Van Wonterghem;
Samuel Vanroelen; 6.09.04, Dana Borremans; Geert De Rycke; 13.09.04, Anne Callens; Eduard De Moor; Hilde Goethals; Jean-Christophe Lamote; Ilse Mathys; Greet
Mendonck; Rutger Moons; 15.09.04, Kirsten Bortels; Veronique De Blanck; Dennis Donckers; Bert Jacobs; 16.09.04, Lilly Cosyn; Saar Elinck; 20.09.04, René Van Maaren;
Annelies Verwaeren; Kurt Woestijn; 27.09.04, Koen De Brabanter; Wim Diels; Geert Schaerlaeken; 28.09.04, Elke Verheyden
UIT DIENST
17.09.04, Johan Claeys
COÖRDINATIE
ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN
4.08.04, Carine Vanoeveren; 7.08.04, Nadine Lambrecht; 1.09.04, Johan De Clercq; Hakima Laaraj; Tom Van Cutsem; 13.09.04, Kathy Van der Linden; 26.09.04, Lidia Verstraete; 30.09.04, Katlijn Vanhee
ONDERWIJS
2.08.04, Inge De Prez; 1.09.04, Wim Borgonjon; Evelyne Coucke; Valérie Coussement; 6.09.04, Nurcan Ates
WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR
1.08.04, Jo Govaerts; 5.08.04, Danny Janssens; 9.08.04, Tine Coudenys; Didier Reynaert; 14.08.04, Els Van Cauwenbergh; 17.08.04, Heidi Bossier; 24.08.04, Lindsey Lievens;
25.08.04, Leendert Van Gerven; 1.09.04, Hilde De Nutte; Bart Deygers; Els Vanderzeypen; Sarah Verhaeghe; 2.09.04, Laura Lebeau; 6.09.04, Daniël Reyns; 7.09.04, Steve
Belmans; 29.09.04, An Willems; 30.09.04, Hermine Bylemans; Lisa Lafosse
ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW
1.08.04, Kristien Le Noir; Katrien Leinders; Patrick Meersschaut; Isabelle Rombaut; Els Sanders; Ese Sögüt; 27.08.04, Marina Huyghe; 1.09.04, Sien D’hooghe; Geert Sterck;
6.09.04, Philippe Lammens; 15.09.04, Griet Dejonghe; 20.09.04, Marie-Josee Pira
LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR
1.08.04, Stefaan Caluwaerts; Jean Demeyer; 12.08.04, Eric Cosyns; Nathalie Janssens; Christophe Steenhaut; 26.08.04, Edward De Brabandere; 1.09.04, Kobe Brantegem;
Sandra Colazzo; Eric Cosyns; Karien Delameilleure; Jef Deprins; Jos Gorssen; Edith Teunen; Inge Van Hemelrijck; Katrien Van Weerst; Serge Wackenier; 4.09.04, Sammy
Boerjan; 7.09.04, Frederik De Smet; 10.09.04, Peter De Coster; Bart Grietens; 13.09.04, Philippe Wolters; 15.09.04, Sandra Welvaert; 30.09.04, Evi Goossens
HUWELIJKEN
12.08.04, Hilde Vantroyen met Filip Schoonbaert
40
COÖRDINATIE
KOMEN EN GAAN
ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN
7.08.04, Carine Depoorter met Michel Delcroix; 28.08.04, Helga Craeyeveld met Sven Vlaeminck; Dirk Lanckman met Marlene Hendriks; 24.09.04, Diana Vanhoebroek met
Jean-Pierre Heirman
ONDERWIJS
21.08.04, Ingrid Leys met Hendrik Storme; 27.08.04, Floriaan Vossen met Els Wuytens; 28.08.04, Nathalie Eeman met Dennis Lievens; 11.09.04, Cynthia Vanhee met Gunter
Goossens
WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR
28.08.04, Wim De Wolf met Liesbeth Van Lancker; Gert Gilissen met An Govaers; Nele Vandewiele met Sjef Vissers
ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW
14.08.04, Stein Cleemput met Eva Skarstein; Karel De Corte met Sofie Matthys; 21.08.04, Kris Declerck met Jessica De Bock; Bart Francois met Sofie Lambrechts
LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR
3.08.04, Frank Surinx met Natascha Kempeneers; 7.08.04, Frederik Calleeuw met Ellen Beyers; 9.08.04, Peter Van Steenbergen met Cristina di Resta; 20.08.04, Fatma Tasci
met Seref Yilmaz; 21.08.04, Els Van Hecke met Jan Van Brussel; 27.08.04, Vany Baeten met Natacha Wecheler; 3.09.04, Ruben Wyers met Ine Steyvers; 4.09.04, Muriel Geldhof met Louis Snick; 11.09.04, Constancia Opdebeeck met Jean Holtzem; 17.09.04, Rozemie De Backer met Akkie Ackermans; 18.09.04, Sabine Clerix met Willem Vranken;
24.09.04, Stijn Goossens met Ilse Van den Eede; Jean-Pierre Heirman met Diana Vanhoebroek; 28.09.04, Sophie Vermunicht met Peter Thielemans
GEBOORTEN
Omdat het voorlopig onmogelijk is om de geboorte uit Vlimpers te halen, kunnen wij hier enkel degenen vermelden die u ons zelf mailt (goedendag@vlaanderen.be).
COÖRDINATIE
23.06.04, Lars, zoontje van Oda Walpot; 30.06.04, Simon, zoontje van Katleen Voets; 27.08.04, Nathan, zoontje van Katleen Peeters; 1.10.04, Fleur, dochtertje van Maarten
Stroobants
WETENSCHAP, INNOVATIE EN MEDIA
19.07.04, Camille, dochtertje van Cynthia de Ghellinck
ONDERWIJS
8.08.04, Elise, dochtertje van Sabine Vanborm
ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW
3.07.04, Christina, dochtertje van Tony Van Eyck
LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR
3.06.04, Charlotte, dochtertje van Chantal Schmitz; 8.07.04, Gonde, dochtertje van Els Vints; 2.08.04, Joris, zoontje van Ivar Hermans
OVERLEDEN
COÖRDINATIE
12.10.04, Reginald Goossens
LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR
28.07.04, Willy Van Hecke; 8.08.04, Eddy Geselle; 1.09.04, Roland Persyn; 24.09.04, Petrus Kerstens
GEPENSIONEERD
ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN
1.08.04, Herman Noens; 1.09.04, Jeannine Van den Berge; Josephine Vanham
ONDERWIJS
1.08.04, André Claessens; 1.09.04, Marie-Jose Beeckman; Etienne De Ville; Arlette Staes; Jeanne Van den Bergh
WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR
1.08.04, Guido Deblaere; Wilfried Raeymaekers; Elza Van de Gehuchte; 1.09.04, Frank De Crits; Rosalie De Staelen; Jozef Vangenechten
ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW
1.08.04, Lodewijk Muermans; Christiane Rampelbergh; Clebert Saelens; Ivan Schoonbaert; Noël Van Havermaet
LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR
1.08.04, Paul Andries; Germain Biebuyck; Roland Bracke; Jacques Clymans; Georgette De Roubaix; Emiel Geysenberghs; Noe Kempener; François Kinders; Roland Laurier; Wilfried Maes; Roger Moens; André Quaeyhaegens; Marie-Louise Roegiers; Michiel Santens; Maurice Tas; Henricus Trippaers; Andreas Van Geenhoven; Jean Van
Mulders; 1.09.04, Emmanuel Briessinck; Alphons De Sutter; Basiel Eeckhout; Omer Eeckman; Johny Gryson; Edmee Luyckx; Julien Machtens; Robert Makelberge; Pierre
Melis; Jean-Pierre Meysman; Lotaire Moreels; John Roman; Roger Ryckeman; Jacques Valckx; Leopold Vangrieken; Paul Vets; Rene Vinck; Marie-Louise Vinckx
Deze informatie werd ons op 6.10.2004 verstrekt door de afdeling Interdepartementale Management Informatiesystemen, die zich hiervoor baseerde op de gegevens van
Vlimpers; indien uw gegevens foutief zijn, moet u die zelf wijzigen in Vlimpers. Als u niet vermeld wilt worden in een van onze personeelsrubrieken, breng ons dan tijdig
op de hoogte via goedendag@vlaanderen.be; of tel.: 02-553 55 67.
41
RELAX
FOTOVERSLAG 15DE SPORTDAG
door Natalie Hulsen
Geen stralende zon maar regen dit jaar boven de terreinen van de VUB, waar voor de vijftiende keer
Vlaamse ambtenaren verzamelden voor een dag vol sport en ontspanning. Ondanks het slechte
weer was de sportdag weer een groot succes met 6335 aanwezige sportcollega’s. Vooral de binnenactiviteiten van het instuifprogramma konden op veel volk rekenen. Zo brachten de Zweedse fitnesssensatie Friskis & Svettis, en de sessies Latino Groove en Oriental Dance elk meer dan honderd
deelnemers bij elkaar in een dampende sporthal. Ook het zwembad en de sporthal van de federale
politie trok veel volk, onder andere met pistoolschieten en de Japanse vechtsportkunst kendo.
Ook bij de toernooien was de opkomst groot. Voetbal, tennis en bowling waren begin september al volgeboekt. Door
de regen kon het tennistoernooi helaas niet doorgaan.
De begeleide fietstocht waar u vooraf voor moest reserveren
was al vanaf eind augustus volgeboekt en zal volgend jaar
zeker weer op de agenda staan. Ondanks de regen waren er
heel wat slijkduivels die op de mountainbike kropen. Alleen
bij de fietstochten van 35 en 70 km haakten veel collega’s af.
Zo werd de helft van de vooraf gehuurde fietsen niet afgehaald. De wandelaars kozen vooral voor de kleinste afstand:
de stadswandeling had dubbel zo veel deelnemers als vorig
jaar.
Friskis & Svettis
Fysieke inspanning die tot een gevoel van lichamelijk en geestelijk
welbehagen moet leiden, dat is de hoofdgedachte achter Friskis
(‘fit’) & Svettis (‘zweten’). F&S is een van de grootste Zweedse
fitnessorganisaties. Mensen zijn gemaakt om te bewegen, maar om
het vol te houden, moet het wel leuk zijn! F&S gebruikt dan ook
groepsdynamiek om een goed gevoel te creëren.
“Ik had nog nooit van F&S gehoord, maar ik vond het alvast heel
leuk om eens mee te doen. Sommige oefeningen waren wat moeilijker om te volgen, maar de meeste kan je wel van de eerste keer.
En mijn conditie is goed. Ik doe ook elke donderdag mee aan de
minigym in het Boudewijngebouw, en na de werkuren ga
ik ook nog fitnessen.” Robert
Pilates
Neen, dit zijn geen slapende ambtenaren, maar een sessie
Pilates: een work-out met rustige, gecontroleerde bewegingen. Resultaten gegarandeerd: krachtige buikspieren,
een slanke taille, versteviging van de ledematen en een
mooie houding. Bovendien heeft Pilates een positieve uitwerking op de geest en zou het u een verhoogd gevoel van
eigenwaarde moeten bezorgen. Met zestig deelnemers per
sessie was de judozaal in de sporthal van de VUB er alvast
te klein voor!
Oriental Dance
Heel wat vrouwelijke collega’s gingen voor Oriental
Dance: sensuele heupbewegingen op prachtige oosterse
42
RELAX
muziek, golvende en ritmische schouder- en hoofdbewegingen en
uiterst sierlijke armbewegingen.“Ik dans heel graag, op feestjes zie
je mij altijd wel op de eerste rij staan, net als hier. En als Turkse heb
ik die oosterse danspasjes goed onder de knie. Ik heb net een lesje
samba achter de rug, maar straks kies ik voor kickboksen. Iets totaal anders!” Meryem
Petanque
“De mensen die nu, net als wij, de regen trotseren, zijn pas écht
gemotiveerd. Samen met twee collega’s van De Zande neem ik het
op tegen drie collega’s van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM),
die een professional in hun midden hebben. We stonden achter met
10-0, maar we zijn hen voorbijgestoken tot 10-13. We hebben heel
veel plezier gehad.” Hans
Tai-chi-woe
Omdat het grasveld voor het centrale podium er door de
regen modderig en verlaten bij lag, beklommen heel wat
ambtenaren het kleine podium. Sommigen lieten zich er
gaan op het helse ritme van salsa en samba, anderen verkozen het rustige tempo van tai-chi-woe, een opeenvolging
van zachte, ronde bewegingen die het lichaam soepel en
gezond moeten houden.
Trikke
Een driewieler die u kunt voortbewegen door skiachtige
bewegingen te maken. Dat is de trikke (spreek uit: traik).
Niet zomaar een autoped dus, want uw voeten raken nooit
de grond, zelfs al gaat u bergop.
“Je zou er tot 30 km/u mee kunnen doen, ook bergop!
Maar de techniek onder de knie krijgen is niet makkelijk,
je moet je gewicht verplaatsen in de richting waarheen je draait. En
de laatste keer dat ik geskied heb, is veertien jaar geleden!” Ruben
The Trash Busters
Ze doken onverwachts op en verdwenen even snel. Gewapend met
coole stofzuigers gingen ze elk plukje afval efficiënt te lijf. De Trash
Busters, het nieuwe animatieteam van OVAM, wilde de sportieve
ambtenaar aanzetten om mee te werken aan het verminderen van
afval. Lunchpakketten in aluminiumfolie, papiertjes op de grond,
niets ontsnapte aan hun wakend oog. Ook de plastic wegwerpbekers op de sportdag kregen de nodige kritiek. Er wordt alvast nagedacht over biologisch afbreekbare bekers voor een volgende editie.
Op de Bloso-website vindt u de uitslagen van de
toernooien, de winnaars van de wandelzoektocht en de juiste antwoorden. Onder de knop
‘Geef uw mening’ vindt u evaluatieformulieren
voor de wandeltochten en kunt u opmerkingen
over de sportdag en suggesties voor een volgende editie kwijt. Voor meer sfeerbeelden van de
sportdag kunt u ook terecht op de Bloso-site.
• www.bloso.be
43
PERSONEELSZAKEN
20 JAAR GOEDENDAG
OPGEPEPT STAAT NETJES
Het begon allemaal heel onschuldig. Op een zekere dag, dat moet nu zo’n jaar of zes, zeven
geleden zijn, kregen we te horen dat we nauwgezet moesten bijhouden waar we zoal mee
bezig waren. Vanaf het moment dat we inprikten tot we ’s avonds weer uitprikten. Tijdsregistratie heette het officieel. Alles werd netjes in een vakje gestopt: vergaderen, telefoneren,
dossierbehandeling, opzoekwerk. Gelukkig was er ook een ‘escape’: even kletsen met de collega’s hoorde thuis in het vakje ‘interne werking’. Wisten wij veel dat we daarmee een trein
op gang hadden getrokken die als een tgv door het mvg zou razen.
door Hilde Desmedt
Buiten PLOEG waar we het de vorige keer over
hadden, heeft geen letterwoord zoveel energie,
tijd en zweet gekost als PIP-PEP. Voor wie het al
vergeten was: PIP staat voor procesimplementatieproject en PEP voor personeelsplan. Dure woorden
voor iets dat in iedere organisatie vanzelfsprekend
zou moeten zijn. Want het uiteindelijke doel is het
efficiënte beheer van mensen en middelen in het belang van de organisatie als geheel. De term PIP-PEP viel voor de eerste keer op
een seminarie voor topambtenaren in Londen in 1997. De grote
roerganger was, zoals steeds, de toenmalige minister van Ambtenarenzaken Luc Van Den Bossche. Maar het idee kwam niet zomaar
uit de lucht vallen. Concrete aanleiding waren de systematische
vragen naar personeelsuitbreiding, voornamelijk van de VOI’s. Om
die permanente personeelshonger onder controle te krijgen, werd
er beslist dat men dan maar eerst eens moest bewijzen waarvoor al
dat volk zo broodnodig was en berekenen hoeveel dat allemaal zou
kosten. En men pakte de zaken meteen grondig aan. Het zou geen
vrijblijvende oefening worden, maar een serieuze doorlichting van
het hebben en houden van elke entiteit.
de toekomst zult moeten doen en berekent hoeveel en welk soort personeel je ervoor nodig
hebt. Wie dat rijtje afwerkt en zich daarbij
houdt aan het boekje, heeft een volmaakte PIPPEP-oefening afgeleverd. Alleen bleek dat
boekje – sterk geïnspireerd door een externe
consultant – een strikt uitgeschreven draaiboek te zijn, een format
die door velen als een keurslijf werd ervaren. Een topambtenaar
had het onlangs nog over ‘een soort georoute, zoals bij de post’. En
lang niet iedereen voelde zich geroepen om al de kleine lettertjes,
de punten en de komma’s slaafs te volgen. Resultaat: sommige
ijverige leerlingen leverden halve bibliotheken af, anderen stelden
zich tevreden met een minimalistische invulling van het plan. Enkele snoodaards vertikten het zelfs om hun huiswerk te maken.
Gek genoeg bleek ook bij de verbetering van het huiswerk dat groei
veel vanzelfsprekender was dan snoei. Zo kwam bijna elke PIPPEP’er tot de conclusie dat er niet alleen meer personeel nodig was,
maar ook hoger gekwalificeerde mensen. En dat was niet direct het
resultaat dat de vaders van PIP-PEP oorspronkelijk op het oog hadden.
GEOROUTE
Toch was heel die PIP-PEP-oefening geen slag in het water. Leidinggevenden werden verplicht – voorzover ze dat al niet deden –
om kritisch en kostenbewust na te denken over mensen en middelen, doelstellingen en resultaten. En dat is tenslotte hun taak. Met
of zonder PIP-PEP.
Op papier leek het allemaal heel eenvoudig: je begint met het oplijsten van je activiteiten, schrapt wat je al lang niet meer doet, maar
waarvoor je wel personeel hebt, omschrijft de activiteiten die je in
44
PERSONEELSZAKEN
DIGITALE VAKANTIE MET VLIMPERS
Zoeken naar uw vakantiekaart of een regularisatieformulier
invullen is binnenkort verleden tijd. Uw vakantiedagjes vraagt
u dan digitaal aan. Na proefdraaien is de module Welzijn van
Vlimpers namelijk klaar om geleidelijk aan in heel het ministerie
van start te gaan.
door het communicatieteam Vlimpers
De meesten onder ons zijn het intussen al gewend om zelf persoonlijke en functiegebonden gegevens in Vlimpers te bekijken en
aan te passen. Ook interne vacatures opzoeken in Vlimpers en on
line solliciteren kon al langer. Sinds kort kunt u er ook uw loonstrook bekijken en afdrukken. Maar met de module Welzijn wordt
Vlimpers nu nog belangrijker. Voortaan zult u er immers uw jaarlijkse vakantie, loopbaanonderbreking, deeltijds werken of dienstvrijstelling mee kunnen aanvragen of regelen.
De personeelsdiensten gebruiken de
nieuwe module al langer om bijvoorbeeld ziektemeldingen te registreren
of een controlearts aan te vragen.
Zo hebt u misschien al gemerkt dat
u als u ziek bent geweest een e-mail
krijgt waarin staat dat uw ziekteverlof werd goedgekeurd. Met de module Welzijn kunnen de personeelsdiensten nu ook al dossiers over
arbeidsongevallen volgen en afhandelen. En in de toekomst zullen ze
er ook gegevens over arbeidsgeneeskundige onderzoeken mee kunnen
bijhouden. Al die gegevens zitten nu
nog in losstaande systemen of databanken en zullen dus in Vlimpers
geïntegreerd worden.
Binnenkort zal iedereen de Welzijnsmodule volop kunnen gebruiken.
Momenteel is er in elk departement minstens één afdeling met de
module Welzijn aan de slag. Vorig jaar werd de module nog uitvoerig getest bij de AAD van LIN en in een aantal afdelingen van
WVC. Na die proefprojecten werd de module bijgestuurd en geleidelijk aan verder ingevoerd, op initiatief van elk departement zelf.
Het introduceren van zo’n module en het uiteindelijk gebruiken
ervan vraagt wel wat voorbereiding. Zo moet eerst de hiërarchische structuur van de entiteit in kaart gebracht worden. Een formulier legt immers een hele weg af tussen uzelf, uw manager en de
prikklokverantwoordelijke. Zo is het in grote lijnen de bedoeling
dat alle aanvragen voor afwezigheden zonder financiële implica-
ties, zoals een aanvraag voor een vakantiedag, meteen terechtkomen bij de teamverantwoordelijke of de rechtstreekse leidinggevende. Aanvragen die wél financiële gevolgen hebben, denk aan
deeltijds werken of loopbaanonderbreking, zullen naar het afdelingshoofd gestuurd worden. Tijdens de proefprojecten vorig jaar
werd dan ook goed getest of alle aanvragen wel degelijk bij de bevoegde persoon terechtkomen.
Voor de meeste entiteiten verlopen de
aanvragen momenteel nog op papier.
Maar zodra de module in uw entiteit is
ingevoerd, kunt u via de Selfservice Welzijn van Vlimpers niet alleen afwezigheden aanvragen voor verlof en deeltijds
werken, maar ook een overzicht opvragen met alle gegevens over uw aanvraag:
wanneer hebt u ze ingediend, is ze nog in
behandeling, werd ze goed- of afgekeurd?
Op uw afwezigheidstellers in Vlimpers
kunt u ook volgen hoeveel vakantiedagen u al hebt opgenomen of hoeveel dagen u ziek bent geweest.
Ook voor uw manager verandert er heel
wat. Hij zal alle aanvragen immers digitaal kunnen behandelen. Elke aanvraag
komt via Vlimpers in zijn werklijst terecht, en met een klik op de knop keurt
hij die goed of af. Hij kan ook ziektecontroles aanvragen, of nagaan wie op een
bepaalde dag aanwezig is. Zodra een aanvraag behandeld is, krijgt
u de reactie van uw chef in uw mailbox.
Zodra in uw entiteit de nieuwe module is ingevoerd, krijgen u en
uw manager ook de nodige opleiding en ondersteuning. Ook als u
geen pc hebt, zult u met de nieuwe module leren werken. U kunt
dan net zoals voor de andere Vlimpers-toepassingen ook voor deze
module terecht in de verschillende cyberzuilen, op gedeelde pc’s of
op de pc van een collega.
• intra.vlaanderen.be/vlimpers/
45
PERSONEELSZAKEN
ADMINISTRATIEVE VEREENVOUDIGING
IN VLAANDEREN: DE KRAAN TOEGEDRAAID
De collega’s van de Kenniscel Wetsmatiging (COO) zitten met hun initiatieven voor administratieve vereenvoudiging op de juiste weg. Dat is de conclusie van twee internationale experts die het Vlaamse reguleringsmanagement kritisch hebben doorgelicht. In minder dan vier jaar tijd heeft de kenniscel al een aantal
grote slagen thuisgehaald in de strijd tegen hardnekkige regeldrift en administratieve rompslomp. En intussen ploegt de wetgever maar voort.
door Leen De Dycker
zijn. Daarom, en voor het grote publiek, toont
ze op haar site alle voorontwerpen van decreet
en ontwerpen van besluit vanaf de eerste principiële goedkeuring door de Vlaamse Regering.
Nieuw is ook de zogenaamde reguleringsimpactanalyse (RIA). Daarmee moeten vanaf 1
januari 2005 de gevolgen van nieuwe regelgeving op voorhand worden ingeschat. Onvoorziene problemen zoals rond verkeersboetes of
de veiligheidscoördinator zouden dan in
Vlaanderen niet meer mogen opduiken.
Elk jaar stelt de cel een actieplan reguleringsmanagement op met concrete vereenvoudigingsprojecten. Een van die projecten is de
vereenvoudiging van de dubbele aangifte van
de perceelsregistratie die Vlaamse landbouwers
als gevolg van de regionalisering van de landbouwbevoegdheden moesten indienen bij de
Vlaamse overheid. Dankzij een vereenvoudigingsproject kon die aangifte teruggebracht
worden tot een eenmalige perceelsregistratie.
DWEILEN MET DE KRAAN OPEN?
Daarnaast heeft de cel, vaak in samenwerking met de verschillende
beleidsdomeinen, ook al heel wat structurele maatregelen genomen om de administratieve rompslomp te beperken. Zo werd de
administratieve last in twaalf grote projecten het voorbije jaar sterk
teruggedrongen. Samen een besparing van 58 miljoen euro, zo berekende de cel dankzij een nieuw meetinstrument.
Maar lasten verminderen in het ene dossier terwijl in een ander
dossier nieuwe regels worden gemaakt, is dweilen met de kraan
open. Daarom werd begin april 2004 alvast in de diensten van
Economie en Huisvesting de compensatieregel ingevoerd. Die bepaalt dat nieuwe administratieve lasten gepaard moeten gaan met
minstens een evenwaardige vermindering van bestaande lasten. Vanaf 1 januari 2005 moeten alle diensten die regel volgen zodat de
kraan definitief is toegedraaid.
Omdat de overheid heel wat formulieren uitgeeft, werden ook die
het afgelopen jaar grondig aangepakt. Om formulieren voortaan
zo duidelijk en verstaanbaar mogelijk te maken en ze gemakkelijk
te kunnen invullen, heeft de kenniscel als aanvulling op de Formulierenleidraad van de collega’s van de cel Taaladvies (COO) een
Checklist formulieren opgemaakt.
Naast administratieve vereenvoudiging wordt er ook werk gemaakt van een eenvoudiger regelgeving, onder andere via acht
kenmerken van goede regelgeving die de cel opstelde als hulpmiddel voor iedereen die regelgeving maakt. Verder wil de cel er ook
voor zorgen dat collega’s uit de verschillende beleidsdomeinen een
zicht krijgen op de regelgeving waar andere collega’s mee bezig
46
NIET ALLEEN
Om ook op federaal niveau de regellast aan te pakken, sloot de
kenniscel eind vorig jaar een samenwerkingsovereenkomst met de
andere bestuursniveaus. In dat kader werd het meldpunt Kafka
opgericht, om iedereen te vragen hun voorstellen voor administratieve lastenverlaging door te spelen. Ook het afschaffen van de
eensluidend verklaarde kopie was een project van deze samenwerking. Daarmee heeft sinds eind maart een goed leesbare kopie van
het originele document dezelfde bewijskracht.
Maar ondanks de structurele initiatieven die de cel al genomen
heeft, bleef het reguleringsmanagement vaak nog beperkt tot projecten. Om wetsmatiging ook structureel voet aan de grond te geven, werd het opgenomen in de jaardoelstellingen van elke leidend
ambtenaar. En nu heeft de cel ook een leidraad klaar om de topmanagers nog beter bij te staan om deregulering in hun entiteit vorm
te geven.
De strijd tegen administratieve overlast en regelneverij is dus nog
lang niet gestreden. Maar hij wordt ook in het nieuwe regeerakkoord onverminderd voortgezet. In het Voortgangsrapport Reguleringsmanagement 2003-2004 vindt u de huidige stand van zaken
van de concrete projecten en de structurele initiatieven van de
Kenniscel Wetsmatiging.
• www.vlaanderen.be/wetsmatiging
PERSONEELSZAKEN BEKNOPT/IN MEMORIAM
UURTJE ONTSPANNING CADEAU
Als u net als 6334 collega’s op 23 september naar de sportdag voor
Vlaamse ambtenaren trok, hebt u genoten van de dag dienstvrijstelling die onze minister van Bestuurszaken ons daarvoor schenkt.
Maar wist u dat u ook op andere dagen dienstvrijstelling kan krijgen voor gezonde, boeiende of gewoon ontspannende activiteiten?
Dat betekent niet dat u zomaar op eigen houtje een tennisballetje
kan gaan slaan. Het gaat om ‘deelname aan sociaal-culturele en
sportieve activiteiten, georganiseerd onder bescherming van het
ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, de wetenschappelijke
instelling of de v.z.w. Sociale Dienst van de Vlaamse Gemeenschap’, aldus de omzendbrief van 25 april 2003 over het prikklokreglement. In mensentaal spreken we van collectieve activiteiten
binnen de gebouwen van of onder toezicht van het ministerie, soms
met een principiële goedkeuring van de minister van Bestuurszaken. Iedere week kunt u daarvoor maximaal één uur dienstvrijstelling aanvragen.
Zo kunt u iedere week een lunchactiviteit van Broodje Brussel bijwonen. Dat is een initiatief van Onthaal en Promotie Brussel
(OPB), een vzw die de band tussen Brussel en de Vlaamse pendelaars promoot en daarvoor steun krijgt van de cel Brussel (COO).
Ook activiteiten van erkende personeelsverenigingen vallen gewoonlijk onder die regeling. Het aanbod gaat van culturele uitstappen over knutselmomenten tot sportuurtjes, in de gebouwen van
het ministerie of op een locatie in de buurt.
Soms krijgt u ook dienstvrijstelling voor een eenmalige activiteit,
zoals de middagfilmvoorstellingen die enkele weken geleden
plaatsvonden in het kader van de campagne Interne Milieuzorg.
Voor zulke buitenkansjes kunt u het best de prikborden of de intranetmuurkranten in de gaten houden. Als u twijfelt of u voor een
bepaalde activiteit dienstvrijstelling mag aanvragen, neem dan best
contact op met de personeelsdienst van uw departement.
• www.opbrussel.be/broodjebrussel
• intra.vlaanderen.be/socdienst/Personeelsverenigingen/subsidies_per
soneelsverenigingen.htm
SECRETARIS-GENERAAL ERIC STROOBANTS WEER
SECRETARIS VAN DE VLAAMSE REGERING EN VOORZITTER
VAN HET COLLEGE VAN SECRETARISSEN-GENERAAL
Sinds 1 oktober heeft de secretaris-generaal van Coördinatie Eric Stroobants zijn opdracht als
secretaris van de Vlaamse Regering en als voorzitter van het college van secretarissen-generaal
weer opgenomen.
Toen hij op 31 maart 2000 werd aangesteld tot bijzonder commissaris voor de reorganisatie van
de Vlaamse overheid, besliste de Vlaamse Regering dat hij van die opdrachten vrijgesteld moest
worden. Met het beëindigen van deze bijzondere opdracht krijgt hij nu zijn statutaire opdrachten
terug.
Willy Van Hecke
(1946-2004)
door Herman Van Damme en de collega’s van
Aminal buitendienst Gent
In de periode dat we met Willy mochten samenwerken
hebben we hem gekend als een open, vriendelijke, sociaalvoelende en gemotiveerde collega.
Als oudgediende van de Landelijke Waterdienst was
hij een van de weinigen die bijna onafgebroken bij
dezelfde dienst gewerkt heeft. Hij was dan ook het levende geheugen van de dienst, bij wie we met al onze
vragen en problemen terechtkonden. De laatste tien jaar
verzorgde hij de oeverherstellingen en het jaarlijkse onderhoud en hij volgde die werkzaamheden samen met
de toezichters. Hij was ook de drijvende kracht achter
een paar belangrijke investeringsdossiers. Bovendien
speelde in zijn achterhoofd altijd het gezonde principe
mee dat een frank die bespaard kon worden dan ook
niet uitgegeven hoefde te worden.
Begin dit jaar zagen we dat hij niet meer in zijn gewone
doen was: alles ging langzamer, hij nam het niet meer
zo nauw. Eind februari kregen we dan de melding van
zijn ziekte, zijn terugkeer werd alsmaar uitgesteld. Stilaan beseften we dat Willy ernstig ziek was. Niettemin
kwam de melding van zijn overlijden onverwachts, en
sloeg ze iedereen met stomheid. Met Willy verliezen
we een bekwame, gemotiveerde en toffe collega. We
zullen hem missen.
47
TRIBUNE
MENSVRIENDELIJK
ONDERNEMEN
opgetekend door Karen Vanden Auweele
Heidi Coppens, HR-manager van SKF Logistics
Met ruime opleidingskansen, vijfendertig vakantiedagen en initiatieven
rond loopbaanontwikkeling is de Vlaamse overheid een aantrekkelijke werkgever. Ze geeft niet alleen het goede voorbeeld, maar beloont ook bedrijven waar aandacht is voor het evenwicht tussen mens en organisatie. Zo
reikte voormalig minister van Welzijn Byttebier deze zomer de prijs uit voor
mensvriendelijkste onderneming aan SKF Logistics, een onderneming die
kogellagers stockeert en verdeelt. Goedendag trok naar Tongeren en vroeg
HR-manager Heidi Coppens waaraan het bedrijf dat verdiend heeft.
“Die hoofdprijs hebben we te danken de afwisseling. Zo moeten ze vertrouwd vrienden laten zien wat ze hier doen op
aan een personeelsbeleid waar een open zijn met alle magazijntaken zodat ze elke een wekelijkse open dag die we speciaal
communicatie als rode draad door loopt. week een andere taak kunnen opnemen. daarvoor organiseren.
Onze werknemers zijn onze belangrijkste Bovendien maken we elke vacature eerst Ons personeelsbestand moet een afspieschakel en we investeren dan ook in hun intern bekend om onze werknemers de geling zijn van de samenleving, daarom
welzijn. Een bedrijf kan immers alleen kans te geven door te groeien in het be- geven we vrouwen en allochtonen hier
succesvol zijn als het er ook voor zorgt drijf. En als stimulans om nauwkeurig te dezelfde kansen. Vorig jaar wonnen we
dat zijn personeel zich gewaardeerd werken, roepen we elk jaar een veertigtal de eerste prijs Markante Vrouwen omdat
kwaliteitskampioenen uit. Collega’s die bijna de helft van onze magazijnmedevoelt.
Het zit hem eigenlijk in een combinatie het afgelopen jaar geen enkele fout heb- werkers, een zogenaamd mannelijk beroep, vrouwelijk is.
van initiatieven. Al van
Een goede 5% van de
bij de selectieproceducollega’s hier is van alre letten we op de
We zijn zeker geen bedrijf dat voor Sinterklaas speelt.
lochtone afkomst. We
teamgeest en het engabeseffen wel dat de segement van de kandilectieproeven vaak een
daten. Verder krijgt
elke nieuwkomer een peter of meter die ben gemaakt, krijgen een uitstapje en hoge drempel voor hen vormen, maar we
stellen even hoge eisen aan hen. Onze alhem de job aanleert en ervoor zorgt dat etentje cadeau.
hij snel geïntegreerd is. Onze vrijwillige Onze werknemers krijgen veel inspraak, lochtone collega’s onderscheiden zich
peters en meters krijgen een opleiding maar we verwachten ook een grote be- trouwens niet van de andere en zijn even
waarin ze leren de nieuwe collega’s in- trokkenheid. Zo hebben we werkgroepen goed geïntegreerd.
structies en feedback te geven. We kie- rond thema’s als veiligheid, ziekteverzen bewust voor 45-plussers omdat ma- zuim en milieu waarin zowel onze maga- We zijn dus zeker geen bedrijf dat voor
turiteit en ervaring nodig zijn voor die zijnmedewerkers en bedienden als kader- Sinterklaas speelt of waar alles kan. Onze
coachfunctie. Het peterschap werpt zijn leden en vakbonden vertegenwoordigd werknemers moeten goed presteren, de
vruchten af: de nieuwkomers kunnen zijn. Ook hebben we een ideeënbus waar- profitonderneming moet immers rendasnel meedraaien en oudere werknemers in elke werknemer tips kan posten over bel zijn. Maar om goede resultaten te
krijgen een nieuwe verantwoordelijkheid hoe het werk anders of efficiënter kan. halen, moet niet alleen het productieproWie een goed idee heeft gegeven, mag ces, maar ook je personeelsbeleid goed
en de kans hun expertise door te geven.
samen met de kwaliteitskampioenen een draaien. En tevreden werknemers die een
We zorgen er ook voor dat onze mensen uitstapje maken. En van oktober tot maart goede balans vinden tussen werk en leeen interessante job hebben met voldoen- kunnen onze mensen hun familie of ven, presteren nu eenmaal beter.”
48
Het volgende nummer van Goedendag
verschijnt in december 2004