marzec 2005 - UP w Poznaniu

Transcription

AKADEMICKIE
CZASOPISMO AKADEMII ROLNICZEJ im. AUGUSTA CIESZKOWSKIEGO w POZNANIU
Nr 3 (90) IX
marzec 2005
Przekroczmy
próg
nadziei
ISSN 1429–3064
Nasze spotkania z Janem Paw∏em II
Rektor Jerzy Pude∏ko – Toruƒ, 1999
Ks. proboszcz Marian Miko∏ajczak – b∏ogos∏awieƒstwo dla parafii
Êw. Jana Vianney i dla Akademii Rolniczej
Andrzej Dubas (czwarty z lewej) – 2000
Zbigniew Broda, Monika Koz∏owska, Barbara Politycka (z prawej)
Castel Gandolfo 1996
Wojciech Grottel (drugi z prawej, obok Stefan Stuligrosz) – Watykan, Sala Klementyƒska 2001
fot. l’Osservatore Romano
MARZEC 2005
W numerze m.in.:
Wyniki wyborów na stanowisko Rektora
Akademii Rolniczej w Poznaniu
W trakcie wyborów, przeprowadzonych dnia 16
marca 2005 r. w Kolegium Rungego, w I turze, g∏osami 151. elektorów (na 185 g∏osów wa˝nych), ponownie na stanowisko JM Rektora AR wybrany zosta∏ prof. dr hab. Erwin Wàsowicz.
Podzi´kowanie
Dzi´kuj´ za ponowne obdarzenie mnie swoim
zaufaniem. Tak, jak ju˝ deklarowa∏em, zrobi´
wszystko, aby tego zaufania nie zawieÊç i aby by∏a to kadencja spokojnej, i twórczej pracy, przynoszàca wszystkim pe∏nà satysfakcj´ z wykonywanych obowiàzków.
Ten wybór, mo˝na sàdziç, jest akceptacjà dzia∏aƒ na rzecz Uczelni w obecnej kadencji. W tym
miejscu chcia∏bym wskazaç, ˝e lista osiàgni´ç
i dokonaƒ w ostatnich trzech latach dowodzi du˝ej aktywnoÊci pracowników naukowo-dydaktycznych, technicznych i administracyjnych, doktorantów oraz studentów. Wszystkim, którzy swoim zaanga˝owaniem i pracà przyczynili si´ do
rozwoju i wzrostu presti˝u Uczelni sk∏adam serdeczne podzi´kowanie.
Szczególne s∏owa wdzićznoÊci kieruj´ do swoich najbli˝szych wspó∏pracowników – prorektorów, dziekanów, cz∏onków Senatu, komisji senackich i rektorskich, zwiàzków zawodowych
i samorzàdu studenckiego. Dzi´kuj´ dyrektorom
instytutów, kierownikom katedr i zak∏adów
(a pracownikom mojego macierzystego Zak∏adu
Koncentratów Spo˝ywczych – w szczególnoÊci!),
Panu dyrektorowi administracyjnemu, Pani
kwestor, kierownikom jednostek administracji
Uczelni, pracownikom obs∏ugi oraz Rolniczych
i LeÊnych Zak∏adów DoÊwiadczalnych.
Na zakoƒczenie, sk∏adam serdeczne podzi´kowanie Uczelnianej Komisji Wyborczej za trudnà
i odpowiedzialnà prac´ spokojnego przeprowadzenia wyborów.
Prof. dr hab. Erwin Wàsowicz
Materia∏y wyborcze kandydata na rektora
Akademii Rolniczej na kadencj´ 2005-2008
prof. dr. hab. Erwina Wàsowicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2
Modernizacja filii Biblioteki G∏ównej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
Jubileusz 80-lecia prof. H. Miko∏ajczaka . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
LZD Siemianice zaprasza do odwiedzenia
LeÊnego OÊrodka Naukowo-Edukacyjnego Laski . . . . . . . . . . . .
10
Afrykaƒskie safari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
Akcja Cost 923 – spotkanie w Barcelonie . . . . . . . . . . . . . . . . .
15
LZD Siemianice laureatem konkursu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16
W poszukiwaniu perspektyw pracy w leÊnictwie . . . . . . . . . . . .
16
Wspomnienie o prof. S. Zabielskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17
„Chwa∏a najlepszym” – nagrody rektorskie
dla studentów i absolwentów za rok 2003/2004 . . . . . . . . . . . .
18
Prezentacja Programu Selektywnej Zbiórki
Odpadów (PSZO) dla AR w Poznaniu podczas
VII Poznaƒskiego Festiwalu Nauki i Sztuki . . . . . . . . . . . . . . . .
19
VIII Targi Ksià˝ki w Krakowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
I Wielkopolskie Forum Uprawy WiÊni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
Spotkanie w przybrodzkim sadzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
23
Mój pierwszy przewodnik po So∏aczu
(zamiast informacji Ko∏a PTTK) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
23
Festiwal sportowy w Zieleƒcu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
24
Bieganie po Londynie II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
24
Nasze spotkania z Janem Paw∏em II . . . . . . . . . . . . .
IV str. ok∏adki
miesićznik
wydawca:
Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego
w Poznaniu.
Przewodniczàcy Rady Programowej
prof. dr hab. Grzegorz Skrzypczak, prorektor AR
Redaktor naczelny
Micha∏ Sójka, rzecznik prasowy AR
Adres redakcji:
60-637 Poznaƒ, ul. Wojska Polskiego 28
(Rektorat), tel./fax 848-70-84
e-mail: wiesciak@owl.au.poznan.pl
Wersja elektroniczna:
www.au.poznan.pl
Numer zamkni´to 11 marca 2005 roku
Nak∏ad 1200 egz.
Ok∏adka:
Bazylika Êw. Piotra, Wielka Sobota 2002 r.
Fot. Zbigniew Broda
Sk∏ad i ∏amanie: Perfekt sp. j.
Druk: Zak∏ad Graficzny AR w Poznaniu
Redakcja stara si´ zwracaç materia∏y nie zamówione
i zastrzega sobie prawo skracania i opracowywania nades∏anych tekstów oraz zmiany ich tytu∏ów. Redakcja nie
odpowiada za treÊç zamieszczanych reklam i og∏oszeƒ.
1
MARZEC 2005
fot. Jadwiga Rogacka
M AT E R I A ¸Y W Y B O R C Z E
kandydata na rektora Akademii Rolniczej
im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu
na kadencj´ 2005-2008
prof. dr. hab. ERWINA WÑSOWICZA
Wprowadzenie
W latach 2002-2005 w Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu konsekwentnie by∏ realizowany program, który zosta∏ nakreÊlony przed wyborami. Na program
ten z∏o˝y∏o si´, najogólniej mówiàc, wype∏nianie misji w zakresie nauki i nauczania. Realizacja tej misji odbywa∏a si´ w poszanowaniu tradycji Uczelni z uwzgl´dnieniem wielu zadaƒ wynikajàcych z wejÊcia Polski do struktur Unii Europejskiej.
ZmierzaliÊmy do wypracowania takiej pozycji naszej Uczelni,
aby dzi´ki swemu ogromnemu potencja∏owi intelektualnemu,
kadrowemu i organizacyjnemu liczy∏a si´ ona powa˝nie w regionie, w kraju i za granicà.
W ogólnopolskich rankingach, które stanowià istotny wyraz
atrakcyjnoÊci i znaczenia poszczególnych uczelni w Polsce,
nasza Akademia zajmowa∏a czo∏owe lokaty: w 2004 roku,
w rankingu tygodnika „Wprost” zaj´∏a pierwsze miejsce w kategorii uczelni rolniczych; zosta∏a tak˝e wskazana na pierwszym miejscu wÊród wszystkich uczelni krajowych do studiowania nauk biologicznych (biologia molekularna, biotechnologia, genetyka).
Zadania realizowane w kadencji 2002-2005 zosta∏y dok∏adnie przedstawione w sprawozdaniach rektora za lata 2002,
2003 i w przygotowywanym sprawozdaniu za rok 2004. Dlatego teraz, zanim przejd´ do zaprezentowania mojego programu na lata 2005-2008, chcia∏bym najpierw przedstawiç w sposób syntetyczny realizacj´ najwa˝niejszych przedsi´wzi´ç
z programu wyborczego na kadencj´ 2002-2005.
REALIZACJA
PROGRAMU WYBORCZEGO REKTORA
W LATACH 2002-2005
Tworzenie przyjaznego klimatu spo∏ecznego
i wizerunku Akademii
Wa˝nym obszarem dzia∏ania zespo∏u rektorskiego by∏o tworzenie harmonijnej wspó∏pracy wszystkich jednoosobowych
i kolegialnych organów Uczelni oraz podstawowych grup spo∏ecznoÊci akademickiej: nauczycieli akademickich, studentów
i doktorantów, pracowników nie b´dàcych nauczycielami akademickimi.
W∏aÊciwe, odpowiedzialne zarzàdzanie bie˝àcà dzia∏alnoÊcià
Uczelni, a tak˝e podejmowanie istotnych decyzji dotyczàcych
kierunków jej rozwoju nie by∏oby mo˝liwe przede wszystkim
bez odpowiedniej, systematycznej i dobrej wspó∏pracy rektora z Senatem. W celu usprawnienia dzia∏alnoÊci Senatu i jego
wspó∏dzia∏ania z rektorem ju˝ na poczàtku kadencji doprowadzi∏em do uchwalenia Regulaminu posiedzeƒ Senatu oraz Regulaminu ramowego komisji senackich, który nast´pnie by∏
2
podstawà do uchwalenia nowych regulaminów szeÊciu sta∏ych
senackich komisji.
Do tej pory odby∏o si´ 26 posiedzeƒ Senatu, na których
podj´to ponad 200 istotnych uchwa∏. Mi´dzy innymi szeÊciokrotnie wprowadzano istotne zmiany w Statucie Akademii.
Szczególnie nale˝y podkreÊliç, ˝e zwyczajne posiedzenia Senatu zawsze sà poprzedzane szczegó∏owà dyskusjà w odpowiednich komisjach senackich, które przygotowujà opinie i wnioski niezb´dne do podejmowania uchwa∏. Dzi´ki du˝emu zaanga˝owaniu cz∏onków szeÊciu sta∏ych senackich komisji, a tak˝e cz∏onków szeregu komisji rektorskich oraz rad i ró˝nych
komisji o charakterze doraênym, proces podejmowania przez
rektora wielu niezb´dnych decyzji mia∏ zdecydowanie demokratyczny charakter.
Wa˝nym elementem ukazywania publicznej roli Akademii
by∏ udzia∏ w Poznaƒskim Festiwalu Nauki i Sztuki. Sk∏ada∏y si´
na to (przez 3 lata – przyp. red.) 44 wyk∏ady, organizacja 22 wystaw, 22 pokazów, 7 imprez terenowych oraz 5 koncertów
i prezentacje na terenie Uczelni. Uczelnia bierze tak˝e z powodzeniem udzia∏ w Targach Edukacyjnych, a Wydawnictwo AR
w targach ksià˝ki naukowej, tak˝e w wystawach mi´dzynarodowych.
Akademia odgrywa bardzo aktywnà rol´ w ˝yciu Poznania
i Wielkopolski. Nasi pracownicy biorà udzia∏ w pracach regionalnych organów decyzyjnych i wyst´pujà w wielu dziedzinach
jako liczàcy si´ eksperci, m.in. przy opracowywaniu strategii
rozwoju naszego województwa. Do wzrostu znaczenia naszej
Uczelni przyczynili si´ tak˝e pracownicy dzia∏ajàcy w organach
centralnych, np. Paƒstwowej Komisji Akredytacyjnej, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytu∏ów, Komitecie Badaƒ Naukowych,
Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Programach Pilota˝owych
Foresight, Komitetach Monitorujàcych Programy Operacyjne
Unii Europejskiej oraz profesorowie, którym Uczelnia przyzna∏a tytu∏y doktora honoris causa. W minionej kadencji byli
to profesorowie Andrzej Legocki i Ryszard Babicki. Równie˝
nasi profesorowie uzyskali doktoraty honoris causa w innych
uczelniach: prof. dr hab. Andrzej Dubas w Uniwersytecie Warmiƒsko-Mazurskim w Olsztynie oraz prof. dr hab. W∏odzimierz
Pràdzyƒski w Uniwersytecie Technicznym w Zwoleniu.
Badania naukowe i wspó∏praca z zagranicà
Prowadzenie badaƒ nale˝y do podstawowych zadaƒ Akademii
i w du˝ym stopniu decyduje o poziomie nauczania. W Uczelni
reprezentowane jest szerokie spektrum dyscyplin naukowych
– od uprawianych przez du˝e grupy, po takie, którymi zajmujà si´ mniejsze zespo∏y, a nawet pojedyncze osoby. W tym wyra˝a si´ akademickie prawo do swobody badaƒ i autonomia
badaczy. Sukcesy w badaniach naukowych decydujà o ocenie
wydzia∏u, instytutu czy grupy badawczej oraz o ich randze
w Êrodowisku naukowym danej dyscypliny.
MARZEC 2005
W Akademii tworzyliÊmy konsekwentnie jak najlepsze warunki finansowe, lokalowe, aparaturowe, biblioteczne, informatyczne i organizacyjne, a tak˝e intensyfikowaliÊmy wspó∏prac´ zagranicznà tak, by zwi´kszyç zakres i efektywnoÊç prowadzonych badaƒ. Stàd Êrodki finansowe uzyskane na badania
naukowe (badania statutowe, w∏asne, granty krajowe i zagraniczne i badania umowne) utrzyma∏y si´ na podobnym poziomie (od 19,6 mln z∏ w 2002 r. do 20,2 mln z∏ w 2004 r.), mimo
systematycznego zmniejszania si´ dotacji na badania w∏asne
(spadek z 4,7 mln z∏ w 2002 r. do 2,9 mln z∏ w 2004 r.).
Za najwi´kszy sukces w zdobywaniu Êrodków na badania nale˝y uznaç wzrost liczby grantów i Êrodków uzyskiwanych na
ich realizacj´. W 2002 r. realizowano w Uczelni 125 grantów na
kwot´ 4,9 mln z∏, a w roku 2004 ju˝ 170 grantów na kwot´ 6,2
mln z∏.
O prowadzonych w Uczelni badaniach naukowych na poziomie Êwiatowym Êwiadczy wzrost liczby prac opublikowanych
w czasopismach z listy Filadelfijskiego Instytutu Informacji Naukowej: ze 104 w roku 2002 do 150 w latach nast´pnych.
Z du˝ym zainteresowaniem spotyka si´ program mi´dzyuczelnianych projektów badawczych realizowanych wspólnie
z UAM. III edycja tych grantów (2003-2004 r.) obejmowa∏a 15
tematów. W 2004 r. mia∏a miejsce IV edycja grantów interdyscyplinarnych (ju˝ na 22 tematy), a tak˝e I edycja konkursu na
granty interdyscyplinarne z Akademià Ekonomicznà w Poznaniu (8 tematów).
Badania naukowe prowadzono równie˝ we wspó∏pracy mi´dzynarodowej. Tutaj liczba wyjazdów, projektów badawczych
w ramach programów ramowych i umów o wspó∏pracy naukowo-badawczej utrzymuje si´ w ostatnich latach na podobnym
poziomie. Zwi´kszy∏ si´ natomiast udzia∏ w studiach w ramach
programu Sokrates. Nadal jednak zbyt ma∏o naszych pracowników wyje˝d˝a na d∏ugoterminowe sta˝e naukowe do przodujàcych oÊrodków naukowych w Europie i na Êwiecie.
Poprzez zakupy aparaturowe stwarza si´ solidne narz´dzia
do prowadzenia badaƒ eksperymentalnych. Wzrasta udzia∏
Êrodków pochodzàcych z ró˝nych êróde∏ przeznaczanych na
ten cel. Na zakup aparatury naukowo-badawczej i dydaktycznej oraz sprz´tu komputerowego przeznaczono w roku 2002
kwot´ 3,1 mln z∏, w 2003 r. ju˝ 4,7 mln z∏, a w 2004 r. ogó∏em
a˝ 6,4 mln z∏.
Powo∏ane przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji Centrum Doskona∏oÊci Biotechnologii ˚ywnoÊci zwi´ksza szanse
na zdobywanie Êrodków z Unii Europejskiej. Temu samemu
celowi powinno s∏u˝yç zg∏oszenie przez Uczelni´ projektu
utworzenia Wielkopolskiego Centrum Wiedzy, Innowacji
i Technologii Agro Forest Food w ramach regionalnej Strategii
Innowacji dla Wielkopolski. Uczelnia jest tak˝e partnerem
w Centrum Zaawansowanych Technologii „Wielkopolskie Centrum Biotechnologii Medycznej”.
Dost´p do Êwiatowej literatury zosta∏ powa˝nie u∏atwiony
dzi´ki mo˝liwoÊci korzystania z elektronicznych baz danych
i czasopism on-line. Biblioteka G∏ówna wykupi∏a uczestnictwo
w dwóch konsorcjach: ELSEVIER (ok. 1900 tytu∏ów) i EBSCO.
Prenumerujemy bibliograficzne bazy danych: CAB-Abstract,
Science Citation Index, Current Contents, Baz´ LEGALIS; posiadamy tak˝e Baz´ AGRO tworzonà przez zespó∏ pracowników Biblioteki G∏ównej.
Kszta∏cenie i sprawy studenckie
Nauczanie na poziomie akademickim jest fundamentalnym zadaniem i misjà naszej Uczelni. Od 1990 roku dokonaliÊmy olbrzymiego skoku, zwi´kszajàc liczb´ studentów i proponowanych kierunków studiów. U podstaw tych przemian le˝a∏y
przede wszystkim kreatywnoÊç i wysoki poziom kompetencji
merytorycznych kadry naukowo-dydaktycznej Akademii.
Obecnie kszta∏cimy oko∏o 8400 studentów na 12 kierunkach
i 25 specjalnoÊciach studiów dziennych oraz oko∏o 4350 studentów na 9 kierunkach i 16 specjalnoÊciach studiów zaocznych.
W ostatnich latach powo∏ano trzy nowe specjalnoÊci:
W 2002 r. dietetyk´ na kierunku Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owieka, w 2003 r. informatyk´ w in˝ynierii rolniczej
na kierunku Technika rolnicza i leÊna, w 2004 r. meblarstwo
oraz ochron´ i modyfikacj´ drewna na kierunku Technologia
Drewna.
Donios∏ym wydarzeniem by∏o wprowadzenie kompleksowego systemu wewn´trznej oceny i doskonalenia jakoÊci kszta∏cenia, dzia∏ajàcego ustawicznie. Na ka˝dym wydziale powo∏ano
Wydzia∏owe Zespo∏y ds. Oceny JakoÊci Kszta∏cenia. Ankietà obj´to ponad 50% przedmiotów. Badania ankietowe oceniajàce
programy studiów przeprowadzono wÊród studentów koƒczàcych studia w roku 2002/2003 i absolwentów 2003/2004. Wyniki ankiet wykorzystuje si´ przy modernizacji tych programów.
Wnioski zosta∏y przedstawione radom wydzia∏ów i stanowià
podstaw´ do dalszej analizy jakoÊci realizowanych zaj´ç.
W Êcis∏ej wspó∏pracy z samorzàdem studenckim wdro˝ono
nowy regulamin przyznawania pomocy materialnej dla studentów. Liczba studentów pobierajàcych stypendia socjalne
wzros∏a z 1175 w roku 2002 do 1871 w 2004 r., a przeznaczone na nie Êrodki odpowiednio z 1286 tys. z∏ do 2036 tys. z∏. Natomiast stypendia za wyniki w nauce otrzyma∏o 1243 studentów w roku 2002 (na kwot´ ∏àcznà 2929 tys. z∏), a w 2004 r. by∏o to 1311 studentów (którzy otrzymali ∏àcznie 3170 tys. z∏).
Systematycznie remontowano domy studenckie, z dokonywaniem wymiany okien i pionów sanitarnych. Du˝ym przedsi´wzićiem by∏o wykonanie sta∏ego pod∏àczenia internetowego do pokojów studenckich.
Wa˝nà rol´ w budowaniu zaplecza dla dzia∏alnoÊci Akademii
odgrywa utworzone Biuro Karier. Biuro to jest poÊrednikiem
mi´dzy Akademià a przysz∏ym pracodawcà studenta i ma du˝e
sukcesy w zbieraniu ofert pracy, i wyszukiwaniu miejsc do
przeprowadzania praktyk i szkoleƒ.
Dzi´ki ogromnemu wysi∏kowi Sekcji Praktyk Wydzia∏u Rolniczego, a w ostatnim roku tak˝e Biura Karier, nadal utrzymuje
si´ wysoka liczba studentów odbywajàcych praktyki zagraniczne. W 2002 r. wyjecha∏o na nie 650 studentów, w 2003 r. 684,
a w 2004 r. 695 studentów.
Du˝à wag´ przywiàzujemy do wspierania dzia∏alnoÊci kó∏ naukowych. Jest ich obecnie 14. Najwi´kszym wydarzeniem ostatniego roku by∏o zorganizowanie przez studentów Wydzia∏u
Technologii Drewna presti˝owego spotkania studentów uczelni
europejskich INTERFOB 2004, w którym wzi´li udzia∏ przedstawiciele z dwudziestu krajów, w tym 16 uczelni europejskich.
Na uznanie zas∏ugujà sukcesy sportu studenckiego, mimo
nie najlepszego zaplecza technicznego. AktywnoÊç Studium
Wychowania Fizycznego i Sportu oraz Klubu Uczelnianego
AZS pozwala na zajmowanie wysokich miejsc w Mistrzostwach
Polski Szkó∏ Wy˝szych. Na wyró˝nienie zas∏ugujà sukcesy sekcji siatkówki kobiet i sekcji jeêdzieckiej.
Rozwój kadry i sprawy osobowe
Jednym z wyznaczników rozwoju kadry naukowej jest dynamika zdobywanych tytu∏ów profesorskich, stopni naukowych
doktora habilitowanego i doktora. W latach 2002-2004 a˝ 32
osoby uzyska∏y tytu∏ profesora, w tym w ostatnim roku uzyskano 11 tytu∏ów naukowych. W minionych trzech latach 52 pracowników uzyska∏o stopieƒ doktora habilitowanego. Znaczàco wzros∏a liczba osób ze stopniem doktora. W ostatnich
3
MARZEC 2005
trzech latach w Uczelni nadano 250 stopni doktora, w tym 122
naszym pracownikom.
Nasza Uczelnia dysponuje bardzo du˝ym potencja∏em intelektualnym i kadrowym. Osiàgn´liÊmy najwi´kszà w historii
Akademii liczb´ profesorów tytularnych (115). Liczba adiunktów ze stopniem doktora wzros∏a z 323 w 2002 r. do 338
w 2004 r. Nale˝y zaznaczyç, ˝e w roku 2004 w drodze konkursu na stanowisko adiunkta zosta∏o mianowanych 44 pracowników.
Dla dodatkowej stymulacji tego rozwoju wprowadzi∏em
specjalnà nagrod´ rektorskà za najlepszà rozpraw´ habilitacyjnà i za najlepszà prac´ doktorskà. Jej pierwsi laureaci zostali nagrodzeni w 2004 r.
Sta∏à troskà w∏adz Akademii by∏y i sà p∏ace pracownicze,
a zw∏aszcza zapewnienie niezb´dnych Êrodków na ten cel.
Podczas kadencji 2002-2005 r. przeprowadzono regulacje wynagrodzeƒ pracowników naszej Uczelni w ramach tzw. II i III
ustawowego etapu poprawy poziomu wynagrodzeƒ pracowników szkolnictwa wy˝szego. Po raz pierwszy od blisko 10 lat
zasady podzia∏u Êrodków na p∏ace pracowników Akademii
zosta∏y uzgodnione przez rektora z przedstawicielami obu
zwiàzków zawodowych dzia∏ajàcych w Uczelni – Zwiàzku Nauczycielstwa Polskiego i NSZZ „SolidarnoÊç”. Przeprowadzono te˝ akcj´ awansowà dla pracowników nie b´dàcych nauczycielami akademickimi, polegajàcà na zmianie stanowisk
oraz grup zaszeregowania.
W kilku ostatnich latach liczba uczestników studiów doktoranckich utrzymuje si´ na doÊç wysokim poziomie (powy˝ej
500 osób). Mimo ograniczonych Êrodków, jakimi dysponuje
Uczelnia na stypendia doktoranckie, liczba ch´tnych na te
studia nie maleje. W bie˝àcym roku akademickim przyj´to 71
osób. Nale˝y podkreÊliç, ˝e w 2004 r. zosta∏y powo∏ane studia doktoranckie na Wydziale Melioracji i In˝ynierii Ârodowiska. Zatem od roku akademickiego 2004/2005 ju˝ wszystkie
wydzia∏y prowadzà takie studia.
W 2004 roku podj´to prace nad przygotowaniem uchwa∏y
dotyczàcej modyfikacji zasad polityki kadrowej.
Organizacja i zarzàdzanie
Od poczàtku kadencji szczególnà uwag´ zwracano na popraw´ organizacji i zarzàdzania Uczelnià na rzecz jej rozwoju.
Kwestie te podniesiono do rangi „rektorskiej”. Zosta∏o
utworzone stanowisko Prorektora ds. Kadr i Rozwoju Uczelni. Na mocy rozporzàdzenia okreÊlono, po raz pierwszy, zakres czynnoÊci przekraczajàcych zwyk∏y zarzàd. W sposób
przejrzysty unormowano zagadnienie reprezentowania Akademii Rolniczej przy zaciàganiu zobowiàzaƒ.
Du˝y wysi∏ek w∏o˝yliÊmy w proces tworzenia wewn´trznych regulaminów czy procedur post´powania. Zupe∏nie
nowego wymiaru nabra∏y procedury zbywania i wynajmowania nieruchomoÊci. Wsz´dzie tam, gdzie to tylko jest mo˝liwe, odwo∏ujemy si´ do opinii komisji senackich oraz stanowiska Senatu Uczelni. Zosta∏y opracowane regulaminy zbywania nieruchomoÊci w drodze przetargu lub negocjacji. Zarówno jednà, jak i drugà procedur´ prowadzà specjalne komisje.
Zarzàdzeniem Rektora uregulowano procedur´ zamówieƒ
publicznych. Wszystkie zakupy poprzedza przygotowanie
rocznego planu zamówieƒ publicznych. Po raz pierwszy zosta∏o osiàgni´te porozumienie pomi´dzy reprezentacjà
zwiàzków zawodowych a w∏adzami Uczelni w zakresie regulaminu pracy, który ten sposób zosta∏ ju˝ uzgodniony. Zaawansowane sà równie˝ prace nad wprowadzeniem w ˝ycie
regulaminu organizacyjnego Akademii. W przygotowaniu
4
znajduje si´ nowa, przystosowana do obecnych wymogów
˝ycia i przepisów prawa, instrukcja obiegu dokumentów.
W strukturze Uczelni powo∏ano sekcj´ ds. gospodarki nieruchomoÊciami, której podstawowym zadaniem jest uporzàdkowanie stanu faktycznego i prawnego nieruchomoÊci
Akademii Rolniczej.
Prac´ od podstaw wykonano w zakresie pozyskiwania Êrodków unijnych na realizacj´ inwestycji uczelnianych. Poszerzono te˝ Dzia∏ Organizacyjno-Prawny o zespó∏ ds. funduszy
strukturalnych. Zlikwidowano Dzia∏ Transportu i Zaopatrzenia. Dzia∏ zosta∏ w∏àczony do Dzia∏u Gospodarczego dzi´ki
czemu zosta∏ rozwiàzany problem przejÊcia od gospodarki
magazynowej do dostaw bezpoÊrednich. Zlikwidowano brygad´ remontowà, tworzàc stanowiska konserwatorów.
W znacznym stopniu zwi´kszono bezpieczeƒstwo ekonomiczne Uczelni. Powo∏ano stanowisko audytora wewn´trznego. Polityk´ finansowà Uczelni prowadzimy w sposób jawny. Na pierwszym Senacie obecnej kadencji przedstawiliÊmy
sytuacj´ finansowà Uczelni. (...)
Uregulowano wiele spraw zwiàzanych z organizacjà i zarzàdzaniem Rolniczych i LeÊnych Zak∏adów DoÊwiadczalnych (RGD Z∏otniki, Tartak w Murowanej GoÊlinie, modernizacja i remonty w LZD Siemianice i in.). Dokonano tak˝e wyceny wszystkich gruntów i wpisano je na stan bilansowy Akademii.
Senat podjà∏ uchwa∏y: o zaniechaniu inwestycji przebudowy kot∏owni na sale dydaktyczne, o ponownej lokalizacji
„Centrum Kszta∏cenia Rolniczego” przy ul. Dojazd, o budowie
sto∏ówki i obiektu dydaktycznego na terenie kampusu Uczelni oraz hali sportowej przy ul. Dojazd. W 2004 r. podj´to prace nad perspektywicznym planem rozwoju Akademii.
Inwestycje i modernizacje
Opracowano ocen´ stanu technicznego wszystkich budynków
Akademii Rolniczej wraz z oszacowaniem kosztów ich remontu. Ogólnà sum´ potrzebnych Êrodków finansowych na remonty i modernizacje okreÊlono na ok. 40 mln z∏. Senat podjà∏ uchwa∏´ dotyczàcà realizacji zamierzeƒ inwestycyjnych na
lata 2004-2005.
W naszej Uczelni, korzystajàc z dochodów w∏asnych i innych
dofinansowaƒ, zosta∏o wykonanych wiele prac poprawiajàcych
jej baz´ naukowà i dydaktycznà – mimo ˝e od 2002 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu przyzna∏o nam na inwestycje i modernizacj´ tylko 4 mln z∏.
Jednà z wa˝niejszych modernizacji by∏o oddanie do u˝ytku w roku akademickim 2003/2004 sali audytoryjnej w budynku Chemii Ogólnej, której nadano imi´ prof. Stanis∏awa
Glixellego.
W Pilotowej Stacji Biotechnologii oddano do u˝ytku blok
biotechnologii zwierzćej (pomieszczenia laboratoryjne o najwi´kszym standardzie bezpieczeƒstwa biologicznego) finansowany z Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej „MILAB” i z grantu
KBN oraz dokoƒczono budow´ instalacji destrukcji Êcieków
(dotacja z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Ârodowiska
i Gospodarki Wodnej).
Kilka jednostek przenios∏o si´ do nowych, zaadaptowanych
i wyremontowanych pomieszczeƒ. Sà to Katedry: Ekologii
i Ochrony Ârodowiska, Agrometeorologii oraz Hodowli i U˝ytkowania Drobiu.
Katedra Fizjologii i Biochemii Zwierzàt uzyska∏a w konkursie KBN 2,9 mln z∏ na modernizacj´. Do tej pory wydatkowano na t´ modernizacj´ ok. 1 mln z∏. Z kolei Katedra Genetyki
i Podstaw Hodowli Zwierzàt wykorzysta∏a kwot´ 260 tys. z∏ na
modernizacj´ swoich laboratoriów z funduszu Fundacji na
MARZEC 2005
Rzecz Nauki Polskiej (w wyniku wygranego konkursu – przyp.
red.).
Obecnie trwajà prace zwiàzane z modernizacjà zakupionego pod koniec 2003 r. dawnego budynku Instytutu Technologii Drewna przy ul. Winiarskiej. Zostanà tam przeniesione Katedry: Gleboznawstwa i Mikrobiologii Rolnej.
Rozpocz´to tak˝e prace budowlane przy ul. Botanicznej
(rozbudowa budynków naukowo-dydaktycznych Kolegium
Zembala). Ârodki finansowe na t´ inwestycj´ w zdecydowanej cz´Êci pochodzà z funduszy unijnych, bowiem Zarzàd
Województwa Wielkopolskiego podjà∏ uchwa∏´ o dofinansowaniu projektu na poziomie _ kosztów, co daje Uczelni ponad 3 mln z∏. Podejmowane sà dalsze intensywne dzia∏ania,
aby pozyskiwaç Êrodki z Unii Europejskiej.
PROGRAM NA LATA 2005-2008
Posiadajàc wszechstronne i gruntowne rozeznanie potrzeb
Uczelni oraz mo˝liwoÊci ich realizacji, postanowi∏em skupiç
si´ na zaprezentowaniu rzetelnych i niezb´dnych zamierzeƒ.
Jestem bowiem g∏´boko przekonany, ˝e obietnic wyborczych
nale˝y dotrzymywaç, a równoczeÊnie z moich doÊwiadczeƒ
rektorskich wiem, jak bardzo to bywa trudne w zderzeniu
z codziennymi realiami funkcjonowania Uczelni, na które
wp∏yw rektora jest cz´sto ograniczony.
Dlatego moim has∏em wyborczym jest dba∏oÊç o stabilny w formie i dynamiczny w treÊci rozwój Akademii.
W programie na przysz∏e lata zamierzam kontynuowaç te
dzia∏ania z kadencji 2002-2005, które ze wzgl´du na swojà
uniwersalnoÊç powinny i mogà byç nadal wykorzystywane
w dzia∏alnoÊci Uczelni.
Dydaktyka
Kieruj´ si´ za∏o˝eniem, ˝e nasza Akademia b´dzie stawaç si´
coraz bardziej nowoczesnym uniwersytetem rolniczym lub
przyrodniczym, ukierunkowanym na nowoczesnà edukacj´ na
rzecz potrzeb obszarów wiejskich i szeroko rozumianego Êrodowiska przyrodniczego. Pragn´, by nasza Uczelnia, dzi´ki
swej kadrze naukowo-dydaktycznej i dydaktycznej prowadzàcej badania naukowe na najwy˝szym poziomie, nale˝a∏a do
najlepszych w kraju uniwersytetów przyrodniczych oraz zdobywa∏a uznanie w Êwiecie.
Dbanie o presti˝ i atrakcyjnoÊç naszej Uczelni nabierajà tym
wi´kszego znaczenia, ˝e stoimy u progu g∏´bokiego ni˝u demograficznego, który na uczelniach wy˝szych pojawi si´ ju˝
wkrótce tak, ˝e – jak to wynika z danych GUS – za dziesi´ç lat
liczba kandydatów na studia w skali ca∏ego kraju spadnie nawet o oko∏o 45%. Nale˝y zdawaç sobie spraw´, ˝e w chwili
obecnej na 3925 tys. m∏odzie˝y w wieku 19-24 lat studiuje oko∏o 1850 tys., co stanowi oko∏o 47% i jest to jeden z najwy˝szych
w Europie wskaêników m∏odzie˝y studiujàcej.
Wspomniane tendencje demograficzne jednoznacznie
wskazujà, ˝e na rynku edukacyjnym na poziomie uniwersyteckim utrzymajà si´ tylko najlepsi. B´dà to uczelnie, które –
z jednej strony – zagwarantujà wykszta∏cenie na wysokim poziomie, a z drugiej – b´dà atrakcyjne na przysz∏ym rynku pracy oraz zaproponujà najlepsze warunki socjalno-bytowe. Trzeba uwzgl´dniç jednak, ˝e nawet przy zachowaniu wysokiego
poziomu atrakcyjnoÊci liczba studentów b´dzie musia∏a w najbli˝szych latach stopniowo maleç. W pierwszej kolejnoÊci podejm´ w Êcis∏ej wspó∏pracy z w∏adzami wydzia∏ów i samorzàdem studenckim wszelkie dost´pne dzia∏ania, aby nasza
Uczelnia utrzyma∏a i uatrakcyjni∏a swà ofert´ edukacyjnà.
O dalszym sukcesie Uczelni zadecyduje w tej mierze przede
wszystkim poziom naukowy i dydaktyczny kadry, a szczególnie
jej aktywnoÊç, otwartoÊç na zmiany i nieustajàce twórcze poszukiwania.
Oparta na tych przes∏ankach w∏aÊciwa diagnoza i wynikajàca
z niej strategia rozwoju edukacji oraz odwaga i konsekwencja
we wprowadzaniu zmian, stanowià najbardziej istotne warunki zapewnienia naszej Uczelni bezpiecznej przysz∏oÊci i rozwoju. Zadanie to traktuj´ pierwszoplanowo i zamierzam jemu poÊwićiç najwićej uwagi, dà˝àc do wypracowania i wdro˝enia
jasnych, i motywujàcych regu∏ w tym zakresie.
Kszta∏cenie studentów stanowi najwa˝niejsze zadanie Akademii Rolniczej. Aby zapewniç w∏aÊciwy jego poziom, przy
ogromnej liczbie studiujàcych w naszej Uczelni, nale˝y stale
doskonaliç proces dydaktyczny. Wa˝nym zadaniem w spo∏eczeƒstwie informacyjnym jest kszta∏cenie twórców wiedzy.
˚yczymy sobie, by nasz absolwent cechowa∏ si´ kreatywnoÊcià, interdyscyplinarnoÊcià, samodzielnoÊcià, umiej´tnoÊcià globalnego postrzegania zjawisk i umiej´tnoÊcià wspó∏pracy. Nadal oczywiÊcie nale˝y dà˝yç do wyposa˝enia naszego absolwenta w dobrà wiedz´ ogólnà i podstawowà dla danego kierunku studiów, znajomoÊç j´zyków obcych i technik informatycznych oraz przygotowanie z zakresu prawa
i ekonomii, a tak˝e wyrobienia nawyku i umiej´tnoÊci uzupe∏niania wiedzy zawodowej. Bardzo istotnym zagadnieniem dla poprawy efektywnoÊci kszta∏cenia b´dzie opracowanie nowych standardów nauczania, dostosowanie ich do
wymogów procesu boloƒskiego oraz przygotowywanych regulacji ustawowych.
Na poziom naszych absolwentów b´dzie wp∏ywa∏a ich mobilnoÊç. Jak najwi´ksza liczba studentów powinna mieç mo˝liwoÊç odbywania cz´Êci studiów w innej uczelni w kraju lub
za granicà. W wymianie mi´dzynarodowej nieodzowne jest
tworzenie warunków do przyjmowania w naszej Uczelni studentów z zagranicy. Oprócz pojedynczych przedmiotów lub
grup przedmiotów realizowanych w j´zyku angielskim konieczna b´dzie realizacja w tym j´zyku pe∏nego programu nauczania. MyÊl´ tu o kierunkach takich jak: biotechnologia,
ochrona Êrodowiska, technologia ˝ywnoÊci, leÊnictwo czy
ochrona roÊlin.
Umocnienie wysokiego poziomu atrakcyjnoÊci naszej Uczelni dla przysz∏ych studentów b´dzie wymaga∏o realizacji wielu
punktów poprzedniego programu, np. poszerzenia oferty dydaktycznej, rozwoju studiów podyplomowych i studiów doktoranckich, wspierania dzia∏alnoÊci kó∏ naukowych, modernizacji domów studenckich, wspó∏pracy z samorzàdem studenckim w zakresie podzia∏u Êrodków funduszu pomocy materialnej czy rozwoju bazy sportowej dla studentów.
Nauka
Nauka jest integralnym, nieodzownym elementem nowoczesnej edukacji. Poziom prowadzonych badaƒ czy wrćz mo˝liwoÊç ich prowadzenia zale˝à od finansów. Zwi´kszenie Êrodków finansowych na badania b´dziemy uzyskiwaç poprzez:
– efektywnoÊç zdobywania Êrodków z grantów Ministerstwa
Nauki i Informatyzacji. Szczególnà uwag´ nale˝y zwróciç na
badania interdyscyplinarne i granty zamawiane we wspó∏pracy z innymi oÊrodkami naukowymi,
– podnoszenie poziomu badaƒ w celu uzyskania przez jednostki Uczelni wy˝szych kategorii w ocenie parametrycznej,
a tym samym wi´kszego zakresu finansowania przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji,
5
MARZEC 2005
– zwi´kszenie aktywnoÊci w pozyskiwaniu funduszy ze Êrodków unijnych, programów ramowych i przeznaczonych na
transfer wiedzy do praktyki, wspieranie inicjatyw naszych
jednostek w tworzeniu konsorcjów, centrów doskona∏oÊci,
sieci badawczych itp.,
– zintensyfikowanie poszukiwaƒ Êrodków finansowych na
badania ze êróde∏ pozabud˝etowych.
Wszystkie wymienione tu dzia∏ania znajdà moje wsparcie
z udzia∏em Senatu i rad wydzia∏ów w postaci wypracowanych
wspólnie regu∏ wsparcia i preferencji dla osób, zespo∏ów i jednostek organizacyjnych najbardziej aktywnych.
W celu lepszego wykorzystania programów europejskich,
cz´sto orientujàcych si´ na potrzeby regionu, wa˝nym zadaniem jest pog∏´bienie wspó∏pracy z samorzàdami i Êrodowiskiem naukowym Wielkopolski. Podobnemu celowi s∏u˝yç b´dzie stosowanie w Uczelni mechanizmów umo˝liwiajàcych,
szczególnie m∏odym naukowcom, odbywanie sta˝ów naukowych w presti˝owych oÊrodkach naukowych na ca∏ym Êwiecie.
Wa˝nà rol´ w dzia∏aniu na rzecz „gospodarki opartej na wiedzy” odgrywajà nauki ekonomiczne i spo∏eczne. Nale˝y po∏o˝yç nacisk na ich bardziej intensywny rozwój i silniejszà pozycj´ w naszej Uczelni.
Szczególnej troski wymagajà poziom i formy kszta∏cenia m∏odej kadry naukowej, zw∏aszcza poprzez studia doktoranckie. To
ona za kilka lub kilkanaÊcie lat b´dzie decydowaç o randze naszej Uczelni. Doktoranci postrzegani sà jako najbardziej efektywna grupa prowadzàca badania naukowe. Najwa˝niejszym
obecnie zadaniem jest troska o zwi´kszenie liczby stypendiów
doktoranckich i dà˝enie do koƒczenia studiów doktoranckich
w terminie 4 lat. Podobnie systemowe i systematyczne dzia∏ania na rzecz przyspieszania habilitacji powinny doprowadziç
jak najwi´kszà liczb´ adiunktów do stopnia naukowego doktora habilitowanego w ciàgu 9 lat od ukoƒczenia doktoratu.
Profesorom nale˝y zapewniç jak najlepsze wykorzystanie ich
potencja∏u naukowego przez dogodne warunki pracy i niezb´dnà autonomi´ w badaniach i dydaktyce, sprzyjajàce
kszta∏ceniu m∏odej kadry naukowej, a w efekcie tworzeniu
szkó∏ naukowych.
W∏adze Uczelni nadal muszà skutecznie dzia∏aç tak˝e na
rzecz sta∏ego podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników naukowo-technicznych, in˝ynieryjno-technicznych, administracyjnych i bibliotecznych oraz w Êcis∏ej wspó∏pracy ze
zwiàzkami zawodowymi troszczyç si´ o sta∏à popraw´ ich warunków p∏acowych, warunków bhp i Êwiadczeƒ socjalnych.
Baza materialna, majàtek i zarzàdzanie
Celowe jest dà˝enie do skupienia jednostek Uczelni w obr´bie jednego kampusu i koncentracji jednostek w obr´bie poszczególnych wydzia∏ów. Proces ten zosta∏ ju˝ na Uczelni zainicjowany i nadal b´dzie konsekwentnie realizowany.
W najbli˝szych latach, korzystajàc ze Êrodków bud˝etu
paƒstwa, Êrodków unijnych oraz Êrodków w∏asnych, nale˝y
podjàç nast´pujàce dzia∏ania:
– dà˝yç do zrealizowania inwestycji Centrum Kszta∏cenia
Rolniczego przy ul. Dojazd (zgodnie z uchwa∏à Senatu) dla
Katedry Uprawy Roli i RoÊlin, Katedry ¸àkarstwa, Katedry
Biochemii i Biotechnologii oraz Katedry Genetyki i Hodowli RoÊlin.
– po adaptacji budynku przy ul. Winiarskiej znajdà tam swoje
siedziby Katedry: Gleboznawstwa i Mikrobiologii Rolnej,
6
– po modernizacji „Dworku” ulokowaç tam niektóre jednostki Wydzia∏u LeÊnego (Katedr´ Hodowli Lasu, Botaniki LeÊnej, Gospodarstwa ¸owieckiego). Planowany jest te˝ remont Katedry In˝ynierii LeÊnej,
– dà˝yç w kierunku scalania Wydzia∏u Hodowli i Biologii Zwierzàt. Planuje si´ dobudow´ skrzyd∏a do obiektu przy ul. Wo∏yƒskiej 35,
– Wydzia∏ Technologii Drewna zlokalizowany jest w ca∏oÊci
w jednym budynku (z wyjàtkiem Katedry Chemii). Jest mo˝liwoÊç adaptacji na cele dydaktyczne i laboratoria cz´Êci pomieszczeƒ pozostawionych po katedrach Wydzia∏u Rolniczego,
– Wydzia∏ Ogrodniczy: w pierwszej kolejnoÊci planowana jest
budowa ∏àcznika przy ul. Botanicznej dla potrzeb Katedry
Terenów Zieleni oraz Katedry Ochrony i Kszta∏towania Ârodowiska, a tak˝e adaptacja sali gimnastycznej na cele dydaktyczne,
– na Wydziale Nauk o ˚ywnoÊci i ˚ywieniu przewidziane jest
wykonanie remontu kapitalnego przy ul. Mazowieckiej 48,
– planowana jest docelowa adaptacja budynku Wydzia∏u Melioracji i In˝ynierii Ârodowiska przy ul. Piàtkowskiej 94, by
wszystkie katedry znalaz∏y si´ w tym obiekcie (w tym równie˝ Katedra Budownictwa Wodnego),
– obiekty sportowe, tzn. hal´ sportowà, p∏ywalni´ i boiska,
zgodnie z uchwa∏à Senatu, powsta∏yby na terenie przy ul.
Dojazd,
– planuje si´ budow´ sto∏ówki dla studentów i pracowników
przy ul. Szyd∏owskiej 51 (po rozbiórce dawnego budynku
kot∏owni).
Nadal w Uczelni b´dzie obowiàzywa∏a zasada ca∏kowitej
przejrzystoÊci finansowej i jawnoÊci bud˝etowej. Z uwagi na
niepe∏ne finansowanie dzia∏alnoÊci podstawowej w dydaktyce i d∏ug wewn´trzny nale˝y podejmowaç racjonalne decyzje
gospodarowania Êrodkami finansowymi.
***
Jak powiedzia∏em ju˝ na wst´pie, najbli˝sze lata wymagajà
od nas znaczàcego post´pu, lecz post´p w ˝yciu Uczelni powinien byç wynikiem globalnych zmian ewolucyjnych, a nie
rewolucyjnych. Musimy spokojnie, ale i zdecydowanie reagowaç na zdarzenia, tak˝e przewidujàc przysz∏e, i umieç
znaleêç taki margines swobody, by bez dramatycznych
wstrzàsów pokonywaç trudnoÊci, których wczeÊniej nie da∏o si´ przewidzieç.
Chc´, jeÊli taka b´dzie wola spo∏ecznoÊci naszej Uczelni,
kontynuowaç ewolucyjne wskazane wy˝ej g∏´bokie zmiany,
a tak˝e wypracowaç drogi dzia∏ania, by trudny czas nas nie zaskoczy∏.
Je˝eli grono Elektorów uzna mnie za godnego zaufania i zechce wybraç rektorem Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego na kadencj´ 2005-2008, do∏o˝´ wszelkich staraƒ, by
tworzyç warunki do dalszej dzia∏alnoÊci badawczej i dydaktycznej. Chcia∏bym, by praca w naszej Uczelni dawa∏a satysfakcj´ wszystkim osobom w niej zatrudnionym, a studiowanie
by∏o powodem do dumy.
MARZEC 2005
U
progu 30-lecia istnienia w pomieszczeniach Filii Nr 1 Biblioteki G∏ównej, zlokalizowanej w budynku Wydzia∏u
Nauk o ˚ywnoÊci i ˚ywieniu, zosta∏ przeprowadzony remont generalny umo˝liwiajàcy modernizacj´ biblioteki. W dniu
3 listopada ub.r. w obecnoÊci Dyrektora
Biblioteki G∏ównej mgr. Mariusza Polarczyka oraz pracowników Filii dziekan
Wydzia∏u prof. dr hab. Zbigniew Czarnecki dokona∏ uroczystego otwarcia biblioteki po remoncie.
Obecnie w bibliotece filialnej funkcjonujà równoczeÊnie katalogi tradycyjne
kartkowe alfabetyczne i rzeczowe oraz
katalog elektroniczny.
Biblioteka
czynna jest codziennie
w godzinach
900 – 1600
w piàtki w godzinach 900 – 1900
w soboty w godzinach 900 – 1500
MODERNIZACJA FILII
BIBLIOTEKI G¸ÓWNEJ
Filia Nr 1 Biblioteki G∏ównej zosta∏a
za∏o˝ona 2 stycznia 1976 roku na zasadzie oddzia∏u Biblioteki G∏ównej na
osnowie ksi´gozbiorów zlikwidowanych
bibliotek katedralnych i instytutowych
ówczesnego Wydzia∏u Technologii ˚ywnoÊci. Filia pe∏ni rol´ specjalistycznej biblioteki wydzia∏owej. Kierownictwo powierzono mgr Zofii Kasprzak (starszy
kustosz dyplomowany). Pićioosobowy
zespó∏ pracowników dokona∏ na przestrzeni 6 lat selekcji oko∏o 25 000 wol.
wydawnictw zwartych i ciàg∏ych przej´tych z katedr, skatalogowa∏ je, sklasyfikowa∏ wg UKD i przygotowa∏ do udost´pniania. JednoczeÊnie na bie˝àco, poczàwszy od 1976 roku, prowadzono centralny zakup wydawnictw specjalistycznych dla Filii poprzez Oddzia∏ Gromadzenia Biblioteki G∏ównej. Opracowanie
wydawnictw odbywa∏o si´ w Filii do roku 1987, kiedy wprowadzono w Bibliotece G∏ównej centralne opracowanie
zbiorów w oparciu o komputeryzacj´
prac bibliotecznych i stworzono katalogi
elektroniczne. Umo˝liwi∏o to dynamiczny rozwój dzia∏alnoÊci informacyjnej.
Ksi´gozbiór Filii Nr 1 reprezentujà
wydawnictwa z zakresu technologii
˝ywnoÊci, ekonomiki ˝ywnoÊci, bezpieczeƒstwa ˝ywnoÊciowego, biologii, biochemii, mikrobiologii, analizy ˝ywnoÊci, ˝ywienia cz∏owieka, fizjologii cz∏owieka, zarzàdzania jakoÊcià, in˝ynierii
przemys∏u spo˝ywczego, nauki o ˝ywnoÊci, chemii analitycznej itp. Zbiory
biblioteki liczà oko∏o 47 000 wol. wydawnictw zwartych i 16 700 wol. wydawnictw ciàg∏ych. Prenumerata bie˝àca czasopism polskich i zagranicznych
obejmuje 122 tytu∏y.
Biblioteka udost´pnia zbiory wszystkim zainteresowanym na miejscu w czytelni. Na zewnàtrz wypo˝ycza ksià˝ki
studentom i pracownikom naukowym
Akademii Rolniczej w Poznaniu, a tak˝e
studentom i pracownikom poznaƒskich
uczelni paƒstwowych posiadajàcym
obowiàzujàcà w Poznaƒskiej Fundacji Bibliotek Naukowych elektronicznà kart´
bibliotecznà. Ponadto uczestniczy w wypo˝yczeniach mi´dzybibliotecznych.
Odwiedziny w Czytelni Filii Nr 1 kszta∏tujà si´ w granicach 6-7 tys. osób rocz-
nie. Zapisanych czytelników jest w Wypo˝yczalni w granicach 1100 osób rocznie. Na miejscu udost´pnia si´ ok. 27
600 wol. wydawnictw zwartych i ciàg∏ych, na zewnàtrz wypo˝ycza si´ ok. 3
000 ksià˝ek rocznie. Przeci´tnie w ciàgu
roku udziela si´ ok. 7 000 informacji
dziedzinowych, bibliotecznych i bibliograficznych. Tak wić wykorzystanie
ksi´gozbioru w ciàgu roku oscyluje
w granicach 50%, co jest wynikiem bardzo wysokim.
Filia Nr 1 wchodzi w sk∏ad jednolitego
systemu bibliograficzno-informacyjnego
Akademii, jest skomputeryzowana i wyposa˝ona we wszystkie êród∏a informacji naukowej, które udost´pnia w sieci
Biblioteka G∏ówna. Oferuje w Czytelni
z 30 miejscami sta∏ymi dla czytelników
mo˝liwoÊci korzystania z katalogów tradycyjnych i elektronicznych, a tak˝e
z baz danych, mianowicie:
bazy zagraniczne pe∏notekstowe:
EBSCO i ELSEVIER
bazy zagraniczne bibliograficzne:
AGRICOLA, MEDLINE
indeks cytowaƒ: Science Citation
Index with Abstracts
bibliograficzna baza danych CAB
Abstracts
Bibliograficzna Baza Danych
AGRO (baza tworzona przez
pracowników Biblioteki G∏ównej)
sk∏adajàca si´ z trzech cz´Êci:
AGRO-LIBREX – publikacje
w j´z. polskim,
AGRO-AGEN – publikacje
w j´z. angielskim,
AGRO-KONF – referaty z konferencji.
Filia proponuje tak˝e skorzystanie
z baz danych dost´pnych w Internecie,
umieszczonych na stronie domowej Biblioteki, np. bazy Centralnej Biblioteki
Rolniczej, jak równie˝ skorzystanie z katalogów elektronicznych Biblioteki Narodowej w Warszawie czy te˝ innych polskich bibliotek naukowych.
Czytelnia Filii dysponuje bogatym
specjalistycznym ksi´gozbiorem podrćznym, 122. tytu∏ami czasopism bie˝àcych z wolnym dost´pem, samoobs∏ugowà kserokopiarkà.
Pracownicy Filii Nr 1 oprócz swych zawodowych obowiàzków ch´tnie w∏àczajà si´ w dzia∏alnoÊç twórczà Biblioteki
G∏ównej uczestniczàc od 1993 roku we
wspó∏tworzeniu i redagowaniu bibliograficznej bazy danych AGRO-LIBREX,
a tak˝e tworzàc i redagujàc baz´ AGRO-AGEN.
Zapraszamy pracowników i studentów Akademii do korzystania z naszych
us∏ug biblioteczno-informacyjnych.
Oprac. Zofia Kasprzak
7
MARZEC 2005
J
ubileusz 80-lecia urodzin i ponad pó∏ wieku aktywnej pracy naukowej i dydaktycznej to doskona∏a okazja do prezentacji sylwetki i osiàgni´ç prof. dr. hab. in˝. Henryka
Miko∏ajczaka, jednego z filarów naszego Wydzia∏u, zw∏aszcza w dydaktyce i badaniach
w obszarze nauk technicznych.
Prof. dr hab. in˝. Henryk Miko∏ajczak
Henryk Miko∏ajczak urodzi∏ si´ 9 kwietnia
1925 roku w Jarocinie jako syn kowala,
w oÊmioosobowej rodzinie. Przed wybuchem II wojny Êwiatowej ukoƒczy∏ tam szko∏´ powszechnà i rozpoczà∏ nauk´ w Gimnazjum. W czasie okupacji pracowa∏ jako robotnik przy instalacjach centralnego ogrzewania. Zda∏ stosowne egzaminy i uzyska∏ dyplom, i uprawnienia czeladnika. Po wojnie,
po egzaminie uprawniajàcym do ubiegania
si´ o przyjćie na wy˝szà uczelni´, rozpoczà∏ studia in˝ynierskie na Wydziale Budownictwa Szko∏y In˝ynierskiej w Poznaniu.
Ukoƒczy∏ je w 1951 roku. Jako temat pracy
dyplomowej wybra∏ projekt centralnego
ogrzewania hali sportowej w Czerwiƒsku,
zrealizowany w ca∏oÊci pod Jego nadzorem
(jeszcze w trakcie studiów by∏ inspektorem
nadzoru). Studia magisterskie odby∏ nast´pnie na Wydziale Budownictwa Làdowego Politechniki Gdaƒskiej w latach 1953-1955,
gdzie uzyska∏ dyplom magistra in˝yniera budownictwa.
Jego zami∏owania i wielkie zdolnoÊci do
nauk matematyczno-fizycznych dostrze˝ono
i doceniono bardzo wczeÊnie. Jeszcze przed
ukoƒczeniem Szko∏y In˝ynierskiej zosta∏ asystentem w Katedrze Mechaniki Teoretycznej,
u prof. dr. Edmunda KaraÊkiewicza (1950-1953). Podobnie w Politechnice Gdaƒskiej,
jeszcze przed dyplomem magisterskim zosta∏
asystentem w Katedrze Matematyki (1954-1955), a zaraz po dyplomie przeszed∏ do Katedry Mechaniki Budowli. Doktorat uzyska∏
w 1960 roku na Politechnice Gdaƒskiej na
podstawie rozprawy pt. Drgania w∏asne
i wymuszone pewnego typu p∏yt wzmocnionych ˝ebrami.
Z dniem 1 paêdziernika 1964 roku Henryk
Miko∏ajczak zosta∏ przeniesiony s∏u˝bowo
z Politechniki Gdaƒskiej do Wy˝szej Szko∏y
Rolniczej w Poznaniu, gdzie przy Wydziale
Rolniczym powo∏ano w 1962 roku Oddzia∏
Melioracji Wodnych. Powierzono Mu wtedy
8
misj´ utworzenia Katedry Mechaniki Budowli i Konstrukcji Budowlanych. Z zadania
tego wywiàza∏ si´ doskonale. Utworzonà
i zorganizowanà od podstaw Katedrà kierowa∏ potem nieprzerwanie do 1991 roku, kiedy to podjà∏ decyzj´, aby przekazaç jà m∏odszym wspó∏pracownikom. Henryk Miko∏ajczak mia∏ wyjàtkowy dar doboru ludzi do
wspó∏pracy, oprócz wiedzy i zdolnoÊci wa˝ne by∏y tak˝e cechy osobowoÊci. Cechy te
podczas lat pracy u boku Profesora podlega∏y rozwojowi i pozytywnemu kszta∏towaniu.
Wystarczy wspomnieç, ˝e w Katedrze utworzonej i kierowanej przez Prof. Henryka Miko∏ajczaka pracowali mi´dzy innymi: prof. dr
hab. in˝. Ryszard Ganowicz, od 1969 roku
kierownik Katedry Mechaniki i Techniki
Cieplnej na Wydziale Technologii Drewna
Akademii Rolniczej w Poznaniu, senator RP
w latach 1989-90 oraz Rektor Akademii Rolniczej w Poznaniu w latach 1990-1996; dr
in˝. W∏odzimierz ¸ćki, wojewoda poznaƒski w latach 1990-1997, senator RP od roku
2001, który w latach 1965-1991 prowadzi∏
Drugi nurt, rozwini´ty ju˝ po przejÊciu do
Poznania, dotyczy statyki przestrzennych
konstrukcji hydrotechnicznych i uk∏adów
p∏ytowych (jedno i wielokomorowe zbiorniki
prostopad∏oÊcienne, studnie opuszczane, jazy dokowe, bloki elektrowni wodnych, itp.),
z uwzgl´dnieniem specjalnych i z∏o˝onych
stanów obcià˝enia (w tym rozwiàzania dla
obcià˝eƒ temperaturà). Prace badawcze
obejmujà przede wszystkim zagadnienia rozwijania i doskonalenia numerycznych metod
analizy takich konstrukcji, zw∏aszcza metody
wariacyjnego ujćia ró˝nic skoƒczonych
i wdra˝ania ich do praktyki projektowej.
Swoje zami∏owania, du˝e zdolnoÊci i wielkie doÊwiadczenie warsztatowe wykorzystywa∏ prof. Henryk Miko∏ajczak do doskonalenia aparatury badawczej i pomiarowej. Jest
wspó∏twórcà elektrooporowych czujników
tensometrycznych typu WM (Wilde-Miko∏ajczak) i technologii ich wytwarzania. Skonstruowa∏ dynamometr do pomiaru si∏ w kablach spr´˝ajàcych, przetwornik tensometryczny do pomiaru obcià˝eƒ w aparacie
JUBILEUSZ 80-LECIA
w Katedrze wyk∏ady z budownictwa, a specjalizowa∏ si´ w zagadnieniach trwa∏oÊci
obiektów budownictwa rolniczego; dr hab.
in˝. Jerzy Go∏aÊ, prof. nadzw., specjalista
z zakresu teorii konstrukcji, w tym tak˝e p∏yt
warstwowych i materia∏ów kompozytowych,
który pracowa∏ w Katedrze do 1971 roku,
a nast´pnie (ju˝ po doktoracie) przeszed∏ do
ówczesnej Wy˝szej Szko∏y In˝ynierskiej
w Opolu, gdzie w latach 1974-1976 by∏ dziekanem Wydzia∏u Budownictwa, a potem
przeniós∏ si´ (w 1989 roku) do Akademii
Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy, gdzie
pracuje na stanowisku profesora. W Katedrze (obecnie Katedra Mechaniki Budowli
i Budownictwa Rolniczego) pracuje nadal
dwóch najm∏odszych wychowanków Profesora (autorzy niniejszej notatki).
Krótko po przeniesieniu do Poznania Henryk Miko∏ajczak uzyskuje habilitacj´ (1966)
na Politechnice Wroc∏awskiej, na podstawie
rozprawy pt. Zagadnienia nieciàg∏ych warunków brzegowych dla prostokàtnych p∏yt
trójwarstwowych. Warto chyba wspomnieç,
˝e recenzentami rozprawy byli profesorowie
mechaniki budowli o rzeczywistej, Êwiatowej
s∏awie: Adam Mitzel, Witold Nowacki i Zbigniew Olesiak. W 1978 roku Henryk Miko∏ajczak uzyska∏ tytu∏ naukowy profesora.
G∏ównym obszarem zainteresowaƒ Profesora by∏a i jest teoria dêwigarów powierzchniowych, ze szczególnym uwzgl´dnieniem
p∏yt trójwarstwowych, p∏yt z ˝ebrami jednostronnymi, oraz tarcz. Badania prowadzi∏
Profesor zarówno od strony teoretycznej
(nieciàg∏e warunki podparcia, rozwiàzania
analityczne itd.), jak i doÊwiadczalnej (modele i elementy w skali pó∏technicznej) oraz
wdro˝eniowe (np. p∏yty trójwarstwowe ze
szk∏em piankowym). W tym nurcie mieszczà
si´ tak˝e doÊwiadczalne badania realizowanych konstrukcji. Ta problematyka zrodzi∏a
si´ jeszcze podczas pobytu w Gdaƒsku i by∏a
stale obecna w badaniach Profesora.
trójosiowym oraz przyrzàdy do pomiaru odkszta∏ceƒ. Wykona∏, zwykle w ramach wi´kszych zespo∏ów badawczych, wiele badaƒ
i pomiarów podczas realizacji i próbnych
obcià˝eƒ du˝ych konstrukcji (np. most Sobieskiego w Szczecinie, przekrycie pow∏okowe dachu Opery LeÊnej w Sopocie, most
przez Wart´ w ˚erkowie itd.) oraz pomiarów kontrolnych spr´˝ania kablami wielu
wa˝nych konstrukcji (np. dêwigary w zak∏adach POLFA w Poznaniu i Odlewni ˚eliwa
w Âremie, mosty Przemys∏a I i Chrobrego
przez Wart´ w Poznaniu i inne). Realizowa∏
i bra∏ udzia∏ w badaniach modelowych wielu konstrukcji w zakresie statyki i dynamiki,
z opracowaniem i wykonaniem modeli
w∏àcznie.
Warto tak˝e wspomnieç o badaniach dotyczàcych rozwiàzaƒ konstrukcyjnych, pracy
statycznej i rekonstrukcji budowli zabytkowych. Trzeba wymieniç badania i nadzór nad
zabezpieczaniem, i podniesieniem barokowej kopu∏y nad osiemnastowiecznà bazylikà
w Gostyniu, wspó∏prac´ przy renowacji starych elektrowni wodnych na rzekach Gwdzie
i Drawie, udzia∏ w pracach nad okreÊleniem
noÊnoÊci stropów starych budynków inwentarskich i obiektów przemys∏u rolno-spo˝ywczego. Obecnie bierze czynny udzia∏ w dzia∏aniach na rzecz restytucji Zamku Królewskiego w Poznaniu. Problem restytucji Zamku to nie tylko sprawa jego formy architektonicznej, ale tak˝e zagadnienia konstrukcyjne
dotyczàce noÊnoÊci Êredniowiecznych murów (XIII i XIV w.) oraz posadowienia wie˝y
na gruncie s∏abonoÊnym przy mo˝liwie najmniejszej ingerencji w zachowanà substancj´
zabytkowà.
Profesor Henryk Miko∏ajczak nigdy nie
przyk∏ada∏ wielkiej wagi do publikowania
swoich osiàgni´ç badawczych i uzyskanych
wyników. Bardzo cz´sto zadowala∏ si´ samym
rozwiàzaniem problemu, przechodzàc do nast´pnego zagadnienia, ciekawego, wartego
MARZEC 2005
lub wymagajàcego rozwiàzania. Profesor
opublikowa∏ drukiem ok. 50 oryginalnych
publikacji (rozpraw i studiów) wydrukowanych w zeszytach Rozpraw In˝ynierskich,
Archiwum In˝ynierii Làdowej czy Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej, w In˝ynierii
i Budownictwie oraz w zeszytach naukowych macierzystych uczelni. Dorobek wzbogaca autorstwo bàdê wspó∏autorstwo ponad
250 opracowaƒ naukowych, sprawozdaƒ
z badaƒ, ekspertyz i opinii, przekazanych zleceniodawcom i z regu∏y z powodzeniem wykorzystanych w praktyce.
Wiele ciekawych idei i pomys∏ów Profesora znalaz∏o odbicie w pracach Jego uczniów
i pracach, które konsultowa∏ i to nie tylko dotyczàcych wprost mechaniki konstrukcji (jak
choçby technika fikcyjnej szczeliny przy
przep∏ywach w kana∏ach okresowo prowadzàcych wod´). Profesor Henryk Miko∏ajczak
by∏ promotorem trzech rozpraw doktorskich: Jerzy Go∏aÊ (1969), Bogdan Wosiewicz
(1976) i Wies∏aw Buczkowski (1977). Profesor by∏ tak˝e bardzo cz´sto nieformalnym,
-1975). Jest promotorem kilkunastu prac magisterskich.
Prof. Henryk Miko∏ajczak jest cz∏onkiem
wielu towarzystw i komitetów naukowych:
Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej (od 1958 r.), Poznaƒskiego Towarzystwa Przyjació∏ Nauk (od
1952 r.), Komisji Nauk Mechanicznych i Budownictwa Oddzia∏u PAN w Poznaniu (od
1975 r.), Komitetu Nauki PZITB (od 1960 r.)
i innych. W Polskim Towarzystwie Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej przez cztery
kadencje by∏ cz∏onkiem Zarzàdu G∏ównego,
a XXVII Zjazd Delegatów PTMTiS nada∏
w 1996 roku Profesorowi Henrykowi Miko∏ajczakowi presti˝owà godnoÊç Cz∏onka
Honorowego. Profesor by∏ tak˝e cz∏onkiem
Ogólnopolskiej Komisji PZITB ds. specjalizacji zawodowych in˝ynierów i techników
w budownictwie.
Prof. H. Miko∏ajczak za swojà ró˝norodnà
dzia∏alnoÊç i osiàgnićia by∏ wielokrotnie
odznaczany i nagradzany. Zosta∏ odznaczony m.in. Krzy˝em Kawalerskim Orderu Od-
Prof. Henryk Miko∏ajczak z kole˝ankami i kolegami z Katedry Mechaniki Budowli i Budownictwa Rolniczego przed jej nowà siedzibà (grudzieƒ 2002 roku)
PROF. HENRYKA MIKO¸AJCZAKA
ale zawsze bardzo wa˝nym konsultantem
wielu innych prac doktorskich i habilitacyjnych, zw∏aszcza tam gdzie potrzebna by∏a
szczególna wiedza i umiej´tnoÊci matematyczne, czy du˝e doÊwiadczenie w prowadzeniu eksperymentów lub badaƒ modelowych.
Nigdy nawet nie sugerowa∏ wspó∏autorstwa
czy podzi´kowaƒ podczas druku prac, które
twórczo konsultowa∏. Kierowa∏ si´ zawsze,
wyniesionà jeszcze z Gdaƒska zasadà, ˝e
osiàgnićia uczniów pomna˝ajà dorobek Mistrza. Cieszymy si´, ˝e mieliÊmy szcz´Êcie terminowaç u takiego Mistrza.
Od 1964 roku do przejÊcia na emerytur´
pracowa∏ nieprzerwanie w naszej Uczelni.
Pe∏ni∏ wiele odpowiedzialnych funkcji na Oddziale i wy∏onionym z niego Wydziale Melioracji Wodnych, dziÊ Wydziale Melioracji i In˝ynierii Ârodowiska. Pe∏ni∏ funkcj´ prodziekana Wydzia∏u Melioracji Wodnych (1970-1972), a nast´pnie dwukrotnie godnoÊç
i obowiàzki dziekana Wydzia∏u Melioracji
Wodnych (1972-1975 oraz 1978-1981). Bra∏
czynny udzia∏ w pracach wielu komisji wydzia∏owych, zw∏aszcza w Komisji ds. Kadr Naukowych, której przewodniczy∏ przez kilka
kadencji. Prof. H. Miko∏ajczak zawsze czynnie
i aktywnie uczestniczy∏ tak˝e w pracach
Uczelni. By∏ przez kilka kadencji cz∏onkiem
wielu komisji senackich, uczelnianych i rektorskich, przede wszystkim Komisji Rozwoju
Kadr Naukowych.
Od uruchomienia studiów z zakresu melioracji wodnych prowadzi∏ wyk∏ady z Mechaniki budowli (z wytrzyma∏oÊcià materia∏ów). Przedmiot ten wyk∏ada∏ nieprzerwanie, tak˝e w ramach prowadzonego obecnie
kierunku in˝ynieria Êrodowiska, a˝ do roku 2001/ /2002. Obecnie prowadzi je nadal,
ale tylko na studiach zaocznych. Nadal tak˝e
realizuje wybrane wyk∏ady z Konstrukcji hydrotechnicznych. Uprzednio wyk∏ada∏ tak˝e
Mechanik´ teoretycznà, Konstrukcje stalowe (1964-1976) oraz Mosty ma∏e (1973-
rodzenia Polski (1979) i Z∏otym Krzy˝em
Zas∏ugi (1973). Wielokrotnie otrzyma∏ indywidualne i zespo∏owe nagrody rektorskie
(w Politechnice Gdaƒskiej, w WSR, a nast´pnie w AR w Poznaniu) za konkretne osiàgnićia naukowo-dydaktyczne, wychowawcze i organizacyjne. Otrzyma∏ naukowà nagrod´ Ministra Nauki i Szkolnictwa Wy˝szego (1966), resortowà nagrod´ eksportowà
(1979) oraz nagrod´ naukowà PTMTiS
(1963).
Profesor Henryk Miko∏ajczak przeszed∏ na
formalnà emerytur´ z dniem 1 paêdziernika
1995 roku. Jest jednak nadal w pe∏ni aktywny
i twórczy. Nadal prowadzi wyk∏ady, choç si∏à
rzeczy w nieco mniejszym zakresie, udziela
konsultacji i pomaga studentom. Przede
wszystkim jest konsultantem wielu naszych
problemów badawczych, udziela rad, wskazówek i przestróg wspó∏pracownikom,
uczestniczy w naszych seminariach i przy bie˝àcym rozwiàzywaniu problemów badawczych. Codziennie jest na Uczelni, nawet
w soboty. Nie ma nadal trudniejszych problemów teoretycznych czy matematycznych lub
pojawiajàcych si´ podczas badaƒ laboratoryjnych czy modelowych abyÊmy nie korzystali
z wiedzy, doÊwiadczenia, intuicji i umiej´tnoÊci Profesora.
W okresie wieloletniej pracy Profesor, swoimi bardzo szerokimi zainteresowaniami,
wielkà skromnoÊcià i bezinteresownà ˝yczliwoÊcià zyska∏ sobie wielkie uznanie i szacunek ca∏ego naszego Êrodowiska. Wiele osób
naprawd´ du˝o mu zawdzićza. Z okazji
pi´knego jubileuszu 80-lecia urodzin i wieloletniej pracy naukowej i dydaktycznej ˝yczymy Panu Profesorowi wielu dalszych lat w dobrym zdrowiu, zadowolenia z dokonaƒ w∏asnych i swoich uczniów oraz dalszej aktywnoÊci dla naszego wspólnego dobra.
Bogdan J. Wosiewicz
i Wies∏aw Buczkowski
W opracowaniu wykorzystano szerzej nast´pujàce opracowania: B.J. Wosiewicz: 75-lecie prof. Henryka Miko∏ajczaka, WieÊci Akademickie VII-VII/2000, 34-35, s. 8-9 oraz W. Buczkowski i B.J. Wosiewicz: 80. rocznica
urodzin prof. dr. hab. in˝. Henryka Miko∏ajczaka – pasjonata mechaniki i zabytków, In˝ynieria i Budownictwo, 3/2005, s. 162-163.
Doc. Henryk Miko∏ajczak (w Êrodku pomi´dzy
doc. Jerzym Marcinkiem z lewej a doc. Zdzis∏awem Margowskim) na pierwszym zjeêdzie absolwentów kierunku melioracje wodne z okazji
10-lecia studiów (Poznaƒ, listopad 1972 rok)
Dziekan Henryk Miko∏ajczak wÊród meliorantów
podczas rajdu studenckiego (ZaniemyÊl, 1979)
9
MARZEC 2005
LeÊny Zak∏ad DoÊwiadczalny Siemianice
ZAPRASZA DO ODWIEDZENIA
LeÊnego OÊrodka Naukowo-Edukacyjnego Laski
O
d dwóch lat obserwujemy z zainteresowaniem rozwijajàcà si´ bran˝´ szkoleniowà, nie mo˝na bowiem liczyç
na ciàg∏à, dobrà koniunktur´ na drewno. Pierwszym krokiem, a˝eby zaistnieç na tym rynku by∏o powo∏anie Centrum
Kszta∏cenia Przedsi´biorców LeÊnych, którego zadaniem jest
szkolenie zarówno w∏aÊcicieli Zak∏adów Us∏ug LeÊnych pracujàcych na rzecz Lasów Paƒstwowych, jak i wykonawców
poszczególnych prac.
k´ z prysznicem, TVSAT, telefon, Internet. Do dyspozycji goÊci, przed budynkiem przestronny, monitorowany parking
dla samochodów osobowych, jak równie˝ autokarów.
OÊrodek dysponuje tak˝e ogólnodost´pnym automatem
telefonicznym. Istnieje równie˝ mo˝liwoÊç wypo˝yczenia
sprz´tu komputerowego z dost´pem do Internetu.
Zaplecze gastronomiczne
Jednak˝e, aby w pe∏ni Êwiadczyç te us∏ugi zgodnie z przyj´tymi standardami, podj´liÊmy niema∏y trud przystosowania
naszego LeÊnego OÊrodka Naukowo-Edukacyjnego Laski. Remont podzieliliÊmy na kilka etapów, ze wzgl´du na niema∏e
koszty. W pierwszej fazie, za g∏ówny cel postawiliÊmy sobie
przebudow´ cz´Êci hotelowej OÊrodka. DziÊ mamy 30 pokoi
3, 2, i 1-osobowych, ka˝dy z ∏azienkà. Przy wspó∏udziale Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu obiekt pod∏àczyliÊmy do w∏asnej biologicznej
oczyszczalni Êcieków, a kot∏owni´ poddaliÊmy pe∏nej modernizacji zmierzajàcej do przejÊcia na opalanie drewnem.
Gwarantujemy doskona∏à kuchni´ tradycyjnà z prawdziwego
pieca w´glowego, specjalizujàcà si´ w daniach myÊliwskich
i regionalnych przyrzàdzanych wg receptur w∏asnych. Istnieje równie˝ mo˝liwoÊç przygotowania zarówno tzw. „sto∏u
szwedzkiego”, uroczystej kolacji, bàdê kuchni w plenerze typu prosi´ z pieca czy karkówka z grilla.
Na terenie OÊrodka jest miejsce ogniskowe w pe∏ni zadaszone na 80 osób wraz z podestem tanecznym…
Zaplecze rekreacyjne
Remont na tak wielkà skal´ by∏ nieunikniony, ale teraz mo˝emy Êmia∏o konkurowaç z podobnymi oÊrodkami.
Obecnie LONE Laski oferuje organizacj´ konferencji naukowych, zjazdów, szkoleƒ, warsztatów-workshop. Uwa˝amy, ˝e jest to te˝ idealne miejsce na wakacyjne warsztaty studencie. Realizujemy ró˝ne formy dzia∏alnoÊci dydaktycznej,
szkoleniowej adresowane nie tylko do tych wszystkich, których interesuje tematyka leÊna czy przyrodnicza.
Zaplecze konferencyjne,
szkoleniowe, warsztatowe
Po∏o˝enie OÊrodka, z dala od wi´kszych miast, sprzyja idealnie planowaniu ró˝nego rodzaju szkoleƒ, spotkaƒ, zjazdów,
konferencji, przyj´ç, bankietów, imprez integracyjnych czy
warsztatów-workshop.
Posiadamy 5 sal konferencyjno-seminaryjnych, wyposa˝onych zarówno w sprz´t multimedialny, jak i nag∏oÊnieniowy.
Du˝a sala konferencyjna ma 120 miejsc w uk∏adzie teatralnym i 80 w uk∏adzie konferencyjnym; ma∏a sala odpowiednio
80 i 60 miejsc, a 3 sale seminaryjne od 10 do 20 miejsc. Wyposa˝enie: rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, rzutnik
slajdów, nag∏oÊnienie, mikrofon bezprzewodowy, wideo-projektor, ekran, flipchart, wskaênik laserowy, dost´p do Internetu, mo˝liwoÊç zbudowania sieci komputerowej.
Zaplecze hotelowe
Na naszych goÊci czeka 70 miejsc w 1, 2, 3 osobowych pokojach o podwy˝szonym standardzie, wyposa˝onych w ∏azien-
10
W bezpoÊrednim sàsiedztwie OÊrodka znajduje si´ Arboretum Laski sprzyjajàce spacerom z przepi´knà kolekcjà ró˝aneczników i azalii. Otaczajàce OÊrodek lasy stwarzajà przyjemny klimat. W sàsiadujàcym gospodarstwie agroturystycznym mo˝na pojeêdziç konno bàdê pow´dkowaç w stawie.
LeÊny OÊrodek Naukowo-Edukacyjny Laski jest cz´Êcià
Kompleksu Przyrodniczo-Edukacyjnego, w sk∏ad którego
wchodzà: Izba LeÊna, Klasa LeÊna pod okapem drzewostanu,
Arboretum z 3 Êcie˝kami do samoedukacji, trasa treningowa
do biegów na orientacj´. Ca∏y teren wokó∏ OÊrodka jest
utrwalony na szczegó∏owych mapach treningowych.
Lokalizacja i dojazd
LONE Laski zlokalizowany jest 10 km na po∏udnie od K´pna.
Dojazd samochodem osobowym bàdê autokarem. Istnieje
mo˝liwoÊç dowozu autobusem z K´pna grup zorganizowanych.
Staramy si´ stworzyç tu przyjemnà atmosfer´, dobrà kuchni´. Dobre warunki lokalowe, a szczególnie zdrowe, czyste
powietrze sk∏aniajà do odwiedzenia naszego OÊrodka. Zapraszamy!!
Kontakt:
Maciej Barton
Tel: 0600037193
e-mail: lone@pf.pl
www.lzd-siemianice/lone/home.pl
MARZEC 2005
11
MARZEC 2005
A F R Y K A ¡ S K I E
S
∏owo safari wywodzi si´ z j´zyka suahili i oznacza podró˝. Nam
z kolei najcz´Êciej kojarzy si´ ono z wycieczkà bàdê polowaniem
na afrykaƒskiej sawannie. Na dêwi´k tego s∏owa przywo∏ujemy w naszej pamići obrazy, które poznawaliÊmy za sprawà Meryl Streep
i Roberta Redforda w znanym filmie Sidneya Pollacka pt. „Po˝egnanie z Afrykà”. I takà w∏aÊnie Afryk´ chcia∏oby si´ zobaczyç, poznaç
i pokochaç. Dlatego zapraszam na safari, które mo˝e byç drogà do
poznania Afryki, tej dzikiej, tajemniczej, kolorowej, przepe∏nionej
obcymi zapachami i dêwi´kami b´bnów.
Sawanna
Charakterystycznym i najbardziej znanym typem krajobrazu w centralnej Afryce
jest sawanna. Jest to taka formacja roÊlinna, w której podstawowym komponentem jest roÊlinnoÊç trawiasta, a gdzieniegdzie wyst´pujà drzewa i krzewy. Czynnikiem decydujàcym w g∏ównej mierze o takim uk∏adzie szaty roÊlinnej sà warunki
klimatyczne, rodzaj pod∏o˝a i jego przepuszczalnoÊç dla wody, nat´˝enie wypasu
oraz intensywnoÊç po˝arów. Sawanny wyst´pujà zatem w takich warunkach Êrodowiskowych, gdzie jest za ma∏o opadów by móg∏ powstaç las, ale wystarczajàco
du˝o, by drzewa ros∏y w znacznym od siebie oddaleniu. Ârednie temperatury
spotykane na sawannie wahajà si´ od 18-24°C w porze deszczowej i od 14-20°C w
porze suchej. Z kolei suma rocznych opadów waha si´ od 200 mm do 1500 mm.
Uk∏ad wspomnianych wczeÊniej dwóch elementów czyli traw i drzew znajduje si´ w pewnej dynamicznej równowadze, która czasami mo˝e zostaç zachwiana poprzez dzia∏alnoÊç cz∏owieka. Takim przyk∏adem mo˝e byç zbyt intensywny wypas byd∏a czy te˝ po˝ary, które ods∏aniajà gleb´. Z kolei ubogie
w sk∏adniki od˝ywcze gleby sawanny, pozbawione w dodatku pokrywy roÊlinnej, podlegajà szybkiej erozji podczas pory deszczowej.
W czasie deszczów bujnie rozwija si´ roÊlinnoÊç trawiasta, która w sezonie
bezdeszczowym wysycha. Drzewa rosnàce na sawannie charakteryzujà si´ parasolowatym pokrojem i grubà korowinà, która zabezpiecza je przed nadmiernym parowaniem oraz wysokà temperaturà w czasie po˝aru. Wiele gatunków
roÊlin wykszta∏ci∏o zdolnoÊç magazynowania wody, co jest szczególnie wa˝ne
podczas wielomiesićznej pory suchej. Miejscami, gdzie sà sprzyjajàce warunki wilgotnoÊciowe, rozwijajà si´ grupy drzew i krzewów, z których dominujàcà
rol´ odgrywajà ró˝ne, kolczaste gatunki akacji. Te g´ste, trudne do pokonania
zaroÊla akacjowe nazywane sà buszem.
12
MARZEC 2005
S A F A R I
Specyficzna sawanna tworzy si´ w sàsiedztwie kolonii termitów. Pod∏o˝e wokó∏ termitiery jest zazwyczaj wilgotne, a roÊlinnoÊç bujna i Êwie˝a nawet podczas pory suchej. Termitiery to imponujàce budowle si´gajàce nawet wysokoÊci siedmiu metrów. Ich Êciany sà zbudowane z gliny wykopanej przez termity,
która jest scementowana Êlinà tych owadów. Wewnàtrz termitiery panuje specyficzny mikroklimat, co jest zas∏ugà systemu wentylacyjnego.
Âwiat zwierzàt
fot.
Tym, co na sawannie wzbudza najwi´ksze zainteresowanie, u ka˝dego niemal
przybysza, to zwierz´ta tam wyst´pujàce. Ka˝dy wie jak wyglàda s∏oƒ, ˝yrafa czy
lew, lecz nie ka˝dy móg∏ zobaczyç te zwierz´ta na wolnoÊci. Podglàdaç jak ˝erujà,
walczà, polujà lub bawià si´ z m∏odymi. Tak wić atrakcjà sawanny jest nie tylko
ogromne bogactwo gatunków, lecz mo˝liwoÊç bliskiego kontaktu ze zwierz´tami.
Najwi´kszà ciekawoÊç wzbudza oczywiÊcie król zwierzàt – lew. Dlatego te˝
Josef, nasz kierowca, rozglàda∏ si´ nerwowo po okolicy, starajàc si´ wypatrzyç
najwi´kszego, bo mogàcego wa˝yç nawet 250 kg, kota w Afryce.
– Jest – szepnà∏ – idzie w naszà stron´.
WÊród wysokich traw trudny by∏ do zauwa˝enia, ale po chwili rzeczywiÊcie
go zobaczy∏em. By∏ to wielki, wspania∏y samiec spacerujàcy leniwie prosto
na nasz samochód. ZatrzymaliÊmy si´ zagradzajàc mu niejako drog´ i czekaliÊmy. Doszed∏ do samego auta, poczym nie zwracajàc na nic uwagi, ominà∏
nas i poszed∏ dalej. Gdy oddali∏ si´ na jakieÊ sto metrów, odwróci∏ si´ rzucajàc nam ostatnie spojrzenie. Nast´pne spotkania z lwami by∏y równie emocjonujàce i g∏´boko zapadajàce w pami´ç. Doskonale pami´tam, jak
o wschodzie s∏oƒca spotkaliÊmy lwic´, która upolowa∏a bawo∏a lub gdy obserwowaliÊmy lwie zaloty.
S∏onie, ˝yrafy, zebry czy antylopy towarzyszy∏y nam niemal na ka˝dym kroku, jednak moimi ulubieƒcami by∏y bawo∏y i guêdêce. Zanim zobaczy∏o si´ stado bawo∏ów, najpierw dociera∏ ich specyficzny zapach, podobny troch´ do zapachu byd∏a, ale bardziej intensywny. Kilka razy uda∏o nam si´ spotkaç te˝ stare samotne samce, które ˝y∏y poza stadem. Bawó∏ jest uznawany za jedno
z najbardziej niebezpiecznych zwierzàt w Afryce, o czym Êwiadczy wiele Êmiertelnych wypadków wÊród ludzi spowodowanych przez to zwierz´. Z kolei guziec uchodzi za najbrzydsze zwierz´ na Êwiecie i znane jest powiedzenie „ma∏y guziec jest tak brzydki, ˝e mo˝e go pokochaç jedynie jego matka”.
13
MARZEC 2005
Zwierz´ta spotyka si´ niemal na ka˝dym
kroku, w sàsiedztwie ka˝dej wioski. Aby jednak chroniç specyficzne Êrodowisko i zwierz´ta w nim ˝yjàce przed ingerencjà cz∏owieka utworzono wiele parków narodowych i rezerwatów. Z tych bardziej znanych warto
wspomnieç o Serengeti i Ngoro-Ngoro w Tanzanii oraz Amboseli, Massai Mara i Nakuru
w Kenii. RzeczywiÊcie ograniczono na tych terenach gospodark´ i k∏usownictwo, a rzesze
turystów odwiedzajàcych te chronione obszary stanowià niewyczerpane wrćz êród∏o dochodu. W tym miejscu warto wspomnieç
o drugim obliczu afrykaƒskiego safari, którym jest w∏aÊnie ogromna ga∏àê turystyki. Obraz setki samochodów wype∏nionych turystami, Êcigajàcych wszystko co jest wi´ksze od
królika, to codziennoÊç parku narodowego
na sawannie. Kierowcy majà ∏àcznoÊç radiowà
i informujà si´ nawzajem, ˝e np. w sektorze
4B jest lew. Wtedy wszystkie auta jadà w takie
miejsce. Po zobaczeniu kilku gatunków, turyÊci sà ju˝ zazwyczaj znudzeni, a poniewa˝ wykupili wycieczk´ na ca∏y dzieƒ to muszà jakoÊ
to wytrzymaç. Mikrobus podje˝d˝a pod stado
s∏oni, ale nikt tym nie jest zainteresowany.
Niektórzy Êpià, inni czytajà gazet´ i ka˝dy myÊlami wybiega do wieczora, kiedy wycieczka
ju˝ si´ skoƒczy. I w∏aÊnie obraz takich turystów wÊród fascynujàcej afrykaƒskiej przyrody pozostawia pewien niesmak.
Masajowie
Mieszkaƒcami Afryki, którzy przykuwajà
szczególnà uwag´ obcych, sà Masajowie. Wysocy i szczupli, poruszajàcy si´ d∏ugim pociàg∏ym krokiem. Zazwyczaj kolorowo ubrani
z w∏ócznià w rće, stojàcy na jednej nodze
gdzieÊ na wzgórzu czy pagórku. Widzia∏em
ich wielokrotnie w buszu i to zazwyczaj w jakiÊ niespodziewanych okolicznoÊciach. Na
przyk∏ad jak okiem si´gnàç po horyzont
pustka, a˝ tu nagle ni stàd, ni zowàd pojawia
si´ trzech w´drujàcych Masajów. Nie wiadomo skàd i nie wiadomo dokàd. Jedna scena
utkwi∏a mi szczególnie w pamići. PrzemierzaliÊmy pustkowie ma∏ym mikrobusem, gdy
niespodziewanie zauwa˝yliÊmy przy drodze
wysokiego masajskiego wojownika stojàcego
nago w misce wody. Po prostu si´ kàpa∏. Po
co tà wielkà misk´ targa∏ a˝ tutaj? Skàd mia∏
wod´, przecie˝ w sàsiedztwie nie by∏o ˝adnej
rzeki ani zbiornika? Do dziÊ nie znalaz∏em
odpowiedzi na te pytania.
Koniecznie chcia∏em poznaç ich ˝ycie, dlatego z poznanym wczeÊniej szczup∏ym, by
nie powiedzieç chudym, m∏odzieƒcem uda∏em si´ do jego wioski. By∏a otoczona wysokim p∏otem zrobionym z ciernistych ga∏´zi,
co mia∏o jà chroniç przed lwami. Te groêne
drapie˝niki czasami atakujà byd∏o nocujàce
we wsi. Po przejÊciu przez wàskà bram´, która na noc jest zas∏aniana ciernistymi ga∏´ziami, znalaz∏em si´ wÊród dziesiàtek czarnych
oczu, które na mnie patrzy∏y. Ja z kolei patrzy∏em na to, co mnie otacza, czyli na ma∏e
dzieci, nad g∏owami których roi∏o si´ od
much, oraz na rozpadajàce si´ chatki. Masajowie mieszkajà w niskich domkach pokrytych trzcinà i oblepionych mieszaninà krowich ekskrementów i b∏ota. Podczas d∏ugotrwa∏ych upa∏ów lub ulewy Êciany p´kajà,
rozsypujà si´ i trzeba budowaç je od nowa.
Praktycznie nie ma okien, tylko ma∏e 20 cm
otwory wentylacyjne na ka˝dej Êcianie. Dlatego po wejÊciu do chaty otoczy∏a mnie ciemnoÊç i poczu∏em jedynie zapach dymu, którym wszystko by∏o przesiàkni´te. Muchy oblepi∏y mnie od stóp do g∏owy. Na Êrodku znajdowa∏o si´ palenisko, gdzie przyrzàdza si´
posi∏ki. W takich chatach nie ma toalety, ani
∏azienki. Potrzeby fizjologiczne za∏atwia si´
w buszu, choç w nocy, ze wzgl´dów bezpieczeƒstwa, mo˝na tak˝e siusiaç przy p∏ocie
nie opuszczajàc wioski. Kàpieli Masajowie za˝ywajà od czasu do czasu w pobliskiej rzece.
Najwa˝niejsza w ˝yciu Masajów jest krowa,
gdy˝ to w∏aÊnie ona decyduje o tym, jak
i gdzie b´dà mieszkali i co b´dà jedli. Gdy
jest susza, przeganiajà stada na nowe pastwiska odleg∏e czasami o setki kilometrów, przenoszàc si´ tym samym w nowe miejsce. JednoczeÊnie majàc du˝o krów m´˝czyzna mo˝e
sobie pozwoliç na wiele ˝on. Ojciec mojego
przewodnika mia∏ ich a˝ dziewi´ç! By∏o to
oczywiÊcie powodem do dumy dla ca∏ej rodziny, gdy˝ Êwiadczy∏o o ich zamo˝noÊci.
Jedna kobieta kosztuje od 20-50 krów, które
przysz∏y mà˝ przekazuje swoim przysz∏ym teÊciom. Liczba ˝on jest tak˝e wa˝na z innych
powodów. Po pierwsze mo˝na mieç bardzo
wiele dzieci, czyli licznà rodzin´, a ponadto
kobiety wykonujà najci´˝sze prace w gospodarstwie domowym. M´˝czyzna niejednokrotnie pe∏ni funkcje reprezentacyjne, zanim
jednak do tego dojdzie musi przejÊç doÊç bolesnà inicjacj´, polegajàcà na prymitywnym
obrzezaniu. KiedyÊ, by zostaç uznanym wojownikiem m∏ody m´˝czyzna musia∏ pokonaç lwa, ale obecnie jest to zwierz´ w wielu
regionach chronione i przede wszystkim
rzadkie. Dlatego te˝ niewielu jest masajskich
wojowników mogàcych poszczyciç si´ pokonaniem króla zwierzàt. B´dàc jednak w wiosce kilku m∏odych ch∏opaków chcia∏o mi
sprzedaç pazury tego drapie˝nika, ale powiem szczerze, ˝e wola∏em je oglàdaç na ∏apach lwa ni˝ na pó∏ce w domu.
Trudno by∏o oprzeç si´ wra˝eniu, ˝e Masajowie ˝yjà w niesamowitej harmonii z otaczajàcych ich Êrodowiskiem. Nawet ta ich ingerencja, jakà jest wypasanie krów, by∏a wkomponowana w afrykaƒski krajobraz, gdy˝ krowy pas∏y si´ na sawannie razem z zebrami czy
antylopami gnu. Nikt nikomu nie przeszkadza∏, nikt si´ nikogo nie ba∏. To by∏o dla mnie
du˝e zaskoczenie, ˝e zwierz´ta udomowione
tak zgodnie si´ wypasajà z dzikimi mieszkaƒcami sawanny.
Po˝egnanie z Afrykà
E. Hemingway w swojej znanej ksià˝ce pt.
„Zielone wzgórza Afryki” napisa∏ „[...] jedynà
rzeczà, jakiej w tej chwili pragnà∏em, by∏o
wróciç do Afryki. JeszczeÊmy z niej nie wyjechali, ale wiedzia∏em, ˝e kiedy obudz´ si´
w nocy, b´d´ le˝a∏ nas∏uchujàc i t´skni∏ do
niej ju˝ teraz”. RzeczywiÊcie jadàc autem
przez sawann´ i obserwujàc jej mieszkaƒców
t´skni∏em za takà Afrykà, choç jeszcze z niej
nie wyjecha∏em. To uczucie t´sknoty spot´gowa∏o si´ gdy wróci∏em, w domu. DziÊ, gdy
wspominam t´ podró˝, myÊl´ o powrocie
w tamte strony. I kto wie, mo˝e kiedyÊ...
tekst i zdjćia:
dr in˝. Dariusz J. Gwiazdowicz
14
MARZEC 2005
E
uropejski
Program
Wspó∏pracy
w Dziedzinie Badaƒ Naukowo-Technicznych (European Cooperation in
the Field of Scientific and Technical Research), znany pod akronimem COST, to utrzymywana wspólnie przez 34 paƒstwa europejskie i Izrael (jako paƒstwo wspó∏pracujàce)
struktura instytucjonalna, której najwa˝niejszym zadaniem jest organizowanie multilateralnej wspó∏pracy naukowo-technicznej krajów cz∏onkowskich. COST umo˝liwia koordynacj´ na szczeblu europejskim przedsi´wzi´ç
badawczych o okreÊlonej tematyce, prowadzonych w ró˝nych krajach w ramach tak
zwanych Akcji COST.
W wyniku rozmów i wspó∏pracy podj´tej
ju˝ w 2001 roku przez prof. dr hab. Jacka Kijowskiego – kierownika Katedry Zarzàdzania
JakoÊcià ˚ywnoÊci i profesora Rainera Huopalahti z Department of Biochemistry and
Food Chemistry, University of Turku w Finlandii – Komitetu Zarzàdzajàcego MC (Management Committee) Akcji COST 923, strona
polska uczestniczy od poczàtku w tej akcji,
w ramach programu zatytu∏owanego „Wielodyscyplinarne badania jaj kurzych” („Multidisciplinary Hen Egg Research”). Obok prof.
Kijowskiego, polskim przedstawicielem Komitetu Zarzàdzajàcego COST 923 jest dr in˝.
Grzegorz LeÊnierowski – adiunkt w KZJ˚.
W ramach Akcji, w której istniejà 3 grupy
robocze (WG1 – Food uses of novel hen egg
products and fractions, WG2 – Non food
uses of hen eggs – The hen egg as producing
unit, WG3 – New techniques and technologies for fractionation, analysis and processing of yolk and albumen) regularnie odbywa
si´ wymiana doÊwiadczeƒ i informacji z partnerami zagranicznymi reprezentujàcymi a˝
13 ró˝nych paƒstw Unii, z cz´stym udzia∏em
ekspertów zapraszanych z innych oÊrodków
naukowych i przemys∏u. Dotychczas odby∏o
si´ kilka krótkich spotkaƒ roboczych, w tym
z udzia∏em polskim, we Francji, w Finlandii,
w Grecji, a ostatnio, w Hiszpanii. Szczegó∏y
dotyczàce realizacji projektów COST 923 sà
na bie˝àco dost´pne na stronie internetowej
http://www.sci. utu.fi/biokemia/
cost923/index. html.
Wspó∏czesna wiedza ˝ywieniowa traktuje
jajo jako naturalny kompleks wysokowartoÊciowych bioaktywnych sk∏adników. Pomimo
tego na drodze naturalnej poprzez ˝ywienie
niosek mo˝na wzbogaciç sk∏ad chemiczny treÊci jaj o wi´kszà iloÊç lub dodatkowe po˝àdane sk∏adniki ˝ywieniowe. Do nich nale˝à: nienasycone kwasy t∏uszczowe z rodziny n-3, witaminy o dzia∏aniu antyooksydacyjnym np. witamina E, karotenoidy, jak równie˝ mikroelementy (selen) oraz kwas foliowy, luteina i zeaksantyna. Te wzbogacone w sk∏adniki bioaktywne jaja nazywa si´ biojajami, jajami wzbogaconymi lub jajami projektowanymi (ang. designed eggs). W kilku krajach UE sà ju˝ produkowane na skal´ przemys∏owà i majà coraz
wi´kszy udzia∏ w rynku jaj i produktów z jaj.
Druga grupa zadaƒ realizowanych w ramach akcji COST 923 dotyczy nowych technik i technologii pozyskiwania wa˝nych frakcji bia∏kowych, t∏uszczowych i innych z treÊci
jaja. Izolowane funkcjonalne sk∏adniki z jaj
takie jak lizozym, cystatyna, owotransferyna
majà silne dzia∏anie antybakteryjne i antywirusowe. Lecytyna izolowana z ˝ó∏tka jaja ma
lepsze w∏aÊciwoÊci u˝ytkowe w produkcji
˝ywnoÊci i farmaceutyków ni˝ lecytyna z soi,
a dodatkowo nie niesie zagro˝enia zwiàzanego z ˝ywnoÊcià modyfikowanà genetycznie
(GMO), jak to ma miejsce w przypadku soi,
g∏ównego êród∏a lecytyny. Wa˝nym specyficznym produktem z jaj sà immunoglobuliny
(IgY) izolowane z ˝ó∏tek jaj immunizowa-
-osobowa delegacja polska z naszej Uczelni
i Akademii Rolniczej we Wroc∏awiu. Tematem
wiodàcym wyg∏aszanych referatów plenarnych i komunikatów by∏y przede wszystkim
zagadnienia dotyczàce bioaktywnych sk∏adników jaja kurzego i mo˝liwoÊci ich wielokierunkowego wykorzystania w przemyÊle spo˝ywczym, medycynie i farmakologii. Mi´dzy
innymi, prof. Kijowski przedstawi∏ wyniki badaƒ prowadzonych w Katedrze Zarzàdzania
Pamiàtkowe zdjćie
w ogrodach Gaudiego
(od lewej: dr G. LeÊnierowski, prof. J. Kijowski, prof. T. Jankowski,
dr hab. P. Konieczny, dr J. Stangierski, prof. J. Zabielski)
AKCJA COST 923 –
SPOTKANIE W BARCELONIE
Krótka przerwa w obradach (od lewej: prof.
J. Kijowski, prof. R. Huopalahti z Finlandii –
szef MC COST 923, prof. T. Jankowski oraz dr
F. Schwaegele – cz∏onek MC COST 923 z Niemiec)
nych niosek, o specyficznym dzia∏aniu przeciwko ró˝nym chorobom.
Kolejna grupa zadaƒ dotyczy ujednolicenia
metod oznaczania w∏aÊciwoÊci technologicznych i funkcjonalnych jaj i sk∏adników jaj
w krajach cz∏onkowskich UE. Badania prowadzone sà równie˝ nad nie destrukcyjnymi
metodami oceny wytrzyma∏oÊci skorupy,
b∏on podskorupowych oraz membrany witelinowej. Do tego celu stosowane sà ró˝ne nowe metody badania wytrzyma∏oÊci mechanicznej, jak równie˝ analizy z u˝yciem techniki laserowej i promieniowania X, metody
optyczne – zw∏aszcza do oceny i pomiaru
wad jakoÊciowych jaj (np. z plamami krwistymi) oraz metody z u˝yciem spektrofotometrii w bliskiej podczerwieni (NIR).
W spotkaniu w Barcelonie wzi´∏o udzia∏
ponad 60 osób, a wÊród nich, doÊç liczna, 7-
JakoÊcià ˚ywnoÊci nad izolowaniem lizozymu
oraz jego modyfikacjà. Warto dodaç, ˝e metody pozyskiwania i cenne w∏aÊciwoÊci, jak np.
dzia∏anie przeciwbakteryjne tego monomeru
i jego spolimeryzowanych form sà przedmiotem grantów, indywidualnych i celowego, finansowanych przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji w latach od 1997 do 2006 realizowanych w Katedrze. Podczas spotkania
przedstawiono równie˝ ciekawe wyniki mi´dzylaboratoryjnych metodycznych badaƒ porównawczych w zakresie oceny w∏aÊciwoÊci
funkcjonalnych bia∏ka jaja kurzego, do których nasza jednostka zosta∏a zaproszona
obok 11 innych laboratoriów z 8 krajów.
Jak zwykle, bogaty program naukowy spotkania w ramach Akcji COST 923, uzupe∏ni∏y
atrakcje kulinarne i turystyczne, z których
w przepi´knej Barcelonie nie sposób zrezygnowaç.
˚egnaliÊmy si´ wić z Hiszpanià bogatsi
w najnowszà wiedz´ naukowà zwiàzanà z realizowanym projektem, po raz kolejny z g∏´bokim przekonaniem, ˝e wymiana doÊwiadczeƒ i informacji z partnerami zagranicznymi
(Finlandia, Francja, Niemcy, Holandia, Belgia
i inni), z którymi spotykamy si´ w ramach Akcji COST 923 mo˝e zwi´kszyç efektywnoÊç
naszych w∏asnych dzia∏aƒ i podnieÊç wartoÊç
podejmowanych prac badawczych. Dodajmy,
˝e rozstawaliÊmy si´ jednak z cichym ˝yczeniem jak najszybszego powrotu do tego pi´knego kraju i miasta....
Opracowali: dr in˝. G. LeÊnierowski,
dr hab. P. Konieczny
15
MARZEC 2005
LeÊny Zak∏ad DoÊwiadczalny Siemianice
LAUREATEM KONKURSU
28
stycznia tego roku w Sali
Herbowej Wielkopolskiego
Urz´du Wojewódzkiego w Poznaniu
odby∏a si´ uroczystoÊç wrćzenia
nagród laureatom Konkursu pt.
„Dzia∏ania proekologiczne i prokulturowe w ramach strategii rozwoju
obszarów wiejskich” og∏oszonego
przez Zarzàd Województwa Wielkopolskiego.
cowników LZD, si´gajàca ju˝ kilku tysićy rocznie, która ca∏y czas wzrasta.
Do celów edukacji leÊnej s∏u˝à takie
obiekty jak: Klasa leÊna, Izba leÊna i Arboretum w Laskach, Zespó∏ pa∏acowo –
nie Pomianki, Zagroda z dziko ˝yjàcymi
konikami polskimi w LeÊnictwie DoÊwiadczalnym Marianka, DoÊwiadczalne
Gospodarstwo Szkó∏karskie DobrygoÊç.
Przyznanà nagrod´ w wysokoÊci 10 tys.
parkowy w Siemianicach, Rezerwaty
przyrody: Stara Buczyna w Rakowie, Ols
w Dolinie Pomianki, Las ¸´gowy w Doli-
z∏otych Zak∏ad w Siemianicach zamierza
wykorzystaç do wzbogacenia oferty edukacyjnej.
(e)
LeÊny Zak∏ad DoÊwiadczalny Siemianice zdoby∏ jednà z g∏ównych nagród
w tym konkursie za projekt „Zespó∏
obiektów edukacji leÊnej i ekologicznej
przy LZD Siemianice – êród∏em poznawania bogactwa i historii naszego terenu”.
Projekt ów zosta∏ przygotowany przez
pracowników Zak∏adu mgr in˝. Krystyn´
Ruda-Ertel i Rados∏awa Ertela. Dotyczy∏
z jednej strony dotychczasowych osiàgni´ç LZD Siemianice w dziedzinie edukacji leÊnej, a z drugiej ambitnego programu jej rozwoju. Do spraw edukacji
leÊnej i przyrodniczej Zak∏ad przywiàzuje du˝à wag´. O skali realizowanych
w Siemianicach przedsi´wzi´ç z tego zakresu Êwiadczy liczba uczestników zaj´ç
edukacyjnych prowadzonych przez pra-
W poszukiwaniu perspektyw pracy w leÊnictwie
– sprawozdanie z pobytu studentów V roku Wydzia∏u LeÊnego na terenie RDLP w Pile i Szczecinku
W
zwiàzku z ogromnym zainteresowaniem, jakim cieszy si´
wÊród studentów piàtego roku problem zatrudnienia absolwentów leÊnictwa w jednostkach administracyjnych Lasów Paƒstwowych, w dniach
25 i 26 listopada 2004 odby∏ si´ fakultet prowadzony przez dr. W∏adys∏awa
Kusiaka pt. „Perspektywy pracy w leÊnictwie” po∏àczony z wyjazdem do
Regionalnej Dyrekcji Lasów Paƒstwowych w Szczecinku.
Pierwszym punktem programu by∏o
jednak spotkanie z przedstawicielami
NadleÊnictwa Zdrojowa Góra, wchodzàcego w sk∏ad RDLP w Pile. W biurze nadleÊnictwa odby∏a si´ interesujàca rozmowa z nadleÊniczym – mgr. in˝. Adamem
Standio, na temat zasad zatrudnienia
w S∏u˝bie LeÊnej i przyj´ç na sta˝. Gorà-
16
cym punktem dyskusji by∏a kwestia przydatnoÊci absolwentów kierunku ochrony
Êrodowiska leÊnego do pracy w Lasach
Paƒstwowych. W toku dyskusji okaza∏o
si´, ˝e leÊnicy nie sà poinformowani o istnieniu takiego kierunku na Wydziale LeÊnym AR w Poznaniu i nie bardzo wiedzà,
jak traktowaç absolwentów OÂL. GoÊcina
w Zdrojowej Górze zakoƒczy∏a si´ pocz´stunkiem, po którym przyszli adepci leÊnictwa udali si´ do Szczecinka.
Pobyt na terenie szczecineckiej RDLP
rozpoczà∏ si´ spotkaniem z dyrektorem
ds. gospodarki leÊnej – p. Adamem Potockim, naczelnikiem p. Jerzym Zagórowskim, naczelnikiem p. Tadeuszem
Partykà oraz in˝. Ferdynandem Bejgerem, który by∏ naszym opiekunem z ramienia Dyrekcji. W przestronnej sali konferencyjnej zapoznaliÊmy si´ z gospodar-
kà leÊnà prowadzonà na tym terenie. Nast´pnie rozmawialiÊmy z o˝ywieniem
o wadach i zaletach zasad post´powania
kwalifikacyjnego przy przyjmowaniu kandydatów na sta˝ i do pracy w Lasach Paƒstwowych. Zdania na temat prawid∏owoÊci ww. post´powania by∏y bardzo podzielone. Najwićej kontrowersji wzbudzi∏ problem promowania osób z rodzinnymi tradycjami leÊnymi, zawy˝onej, zdaniem studentów, punktacji za Êrednià
i niejasnych kryteriów oceny znajomoÊci
j´zyków obcych. Poruszone te˝ zosta∏y
sprawy dotyczàce zatrudniania kobiet
w leÊnictwie i ró˝nic w przydatnoÊci do
pracy absolwentów techników leÊnych
i liceów ogólnokszta∏càcych.
Wizyta w siedzibie RDLP zakoƒczy∏a si´
multimedialnà prezentacjà nowoutworzonego (14.10.2004 r.) LeÊnego Kom-
MARZEC 2005
WSPOMNIENIE o Êp. Prof. dr. hab. STANIS∏AWIE ZABIELSKIM
U
rodzi∏ si´ 17 wrzeÊnia 1928 r. w Wilnie, gdzie mieszka∏ wraz z rodzinà do jesieni 1945 r. Szko∏´ podstawowà ukoƒczy∏ w r. 1940
i w tym samym roku rozpoczà∏ nauk´ w gimnazjum. Tylko pierwszà
klas´ gimnazjum ukoƒczy∏ w oficjalnej szkole. Dalsze trzy klasy ukoƒczy∏ w ramach „kompletów tajnego nauczania”, jednoczeÊnie dorywczo pracujàc zarobkowo. Jesienià 1944 r. wstàpi∏ do pierwszej klasy liceum ogólnokszta∏càcego. Edukacj´ w Wilnie przerwa∏a repatriacja
rodziny do Gorzowa Wielkopolskiego. Liceum ogólnokszta∏càce
w Gorzowie ukoƒczy∏ w 1946 r. Jesienià tego roku rozpoczà∏ studia na
Wydziale Rolniczo-LeÊnym Uniwersytetu Poznaƒskiego i ukoƒczy∏ je
w 1950 r. W czerwcu 1951 r. z∏o˝y∏ egzamin magisterski. W lipcu 1951
r. otrzyma∏ nakaz pracy w Biurze Urzàdzania Lasu w Gorzowie i pracowa∏ w nim do marca 1955 r., kolejno na stanowiskach podreferendarza, referendarza i taksatora. Od kwietnia do paêdziernika 1955 r. zatrudni∏ si´ w Centralnym Zarzàdzie Przemys∏u Meblarskiego jako
technolog, jednoczeÊnie starajàc si´ o przyjćie na aspirantur´ naukowà przy Katedrze Szczegó∏owej Hodowli Lasu Wy˝szej Szko∏y Rolniczej w Poznaniu. Studia aspiranckie pod kierownictwem prof. dr. Leona Mroczkiewicza odbywa∏ w okresie od 1955 r. do r. 1959. Po ich
ukoƒczeniu pracowa∏ jako adiunkt w NadleÊnictwie DoÊwiadczalnym
Laski Wy˝szej Szko∏y Rolniczej w Poznaniu. W grudniu 1960 r. otrzyma∏ stopieƒ doktora nauk rolno-leÊnych i od paêdziernika 1961 r. zosta∏ s∏u˝bowo przeniesiony do Katedry Szczegó∏owej Hodowli Lasu
Wy˝szej Szko∏y Rolniczej w Poznaniu na stanowisko adiunkta. W 1963
r. odby∏ jednomiesićzny sta˝ naukowy na W´grzech, a w 1968 r. szeÊciomiesićzny sta˝ we Francji.
W roku 1970 uzyska∏ stopieƒ doktora habilitowanego nauk leÊnych.
W 1972 r. zosta∏ docentem w Instytucie Przyrodniczych Podstaw LeÊnictwa Wy˝szej Szko∏y Rolniczej w Poznaniu (instytut ten powsta∏
przez po∏àczenie czterech katedr, w tym Katedry Szczegó∏owej Hodowli Lasu, doc. dr hab. Stanis∏aw Zabielski nie zmieni∏ wić miejsca
pracy). W latach 1972-1975 kierowa∏ w instytucie Zespo∏em Dydaktycznym Hodowli Lasu. W dniu 1 marca 1983 r. otrzymuje tytu∏ i mianowanie na stanowisko profesora nadzwyczajnego, a od 1 kwietnia
1994 r., do emerytury, zajmuje stanowisko profesora zwyczajnego. Na
emerytur´ przeszed∏ z dniem 30 wrzeÊnia 1996 r. Od 1986 roku pe∏ni∏
funkcj´ kierownika Zak∏adu Techniki Hodowli Lasu w Katedrze Hodowli Lasu, a od 1994 r. do emerytury funkcj´ kierownika tej katedry.
W trakcie swej kariery prof. dr hab. Stanis∏aw Zabielski mia∏ dwa
epizody zwiàzane z zatrudnieniem za granicà. W roku 1975 zosta∏
skierowany przez Akademi´ Rolniczà w Poznaniu (za poÊrednictwem
firmy PHZ Polservice) do pracy w marokaƒskiej Stacji Badaƒ LeÊnych
w Rabacie, gdzie w latach 1975-1978 kierowa∏ Sekcjà Uprawy Topoli.
W latach 1981-1985 wyk∏ada∏ hodowl´ lasu, urzàdzanie lasu i bhp w leÊnictwie w Paƒstwowym Instytucie Agronomicznym w Algierze.
Na dorobek naukowy prof. dr. hab. Stanis∏awa Zabielskiego sk∏adajà si´ g∏ównie prace zwiàzane z uprawà topól, wierzb i innych szybkorosnàcych gatunków pionierskich, np. sosen Êródziemnomorskich,
lecz tak˝e modrzewia, brzóz i olszy. Jest on autorem (lub wspó∏autorem) 37 rozpraw i artyku∏ów naukowych, w tym 12 w j´zyku francuskim, 1 ksià˝ki naukowej (rozdzia∏ w monografii topoli), 5 skryptów
(w tym 4 w j´zyku francuskim dla potrzeb studentów algierskich), 6
prac konferencyjnych i 10 prac popularno-naukowych. Na uwag´ zas∏ugujà Jego prace nad rozmna˝aniem topól i wierzb, które pozwoli∏y
podnieÊç ekonomicznà wydajnoÊç tych zabiegów technologicznych,
prace nad sposobami zak∏adania plantacji topolowych, analizy przydatnoÊci ró˝nych odmian topól uprawnych w ró˝nych warunkach siedliskowych. Zastosowanie wyników tych prac w praktycznej uprawie
topoli pozwala znacznie poprawiç ekonomicznà wydajnoÊç gospodarstw topolowych. Poczàwszy od lat dziewi´çdziesiàtych prof. dr
hab. Stanis∏aw Zabielski by∏ najwi´kszym w Polsce autorytetem w swojej najwa˝niejszej dziedzinie zainteresowaƒ. Jego autorytet by∏ i jest
uznawany tak˝e za granicà.
Jego praca naukowa, dydaktyczna i organizacyjna wielokrotnie zosta∏a dostrze˝ona i doceniona. SzeÊciokrotnie otrzyma∏ nagrody Rektora za dzia∏alnoÊç publikacyjnà, za kszta∏cenie kadr, za dzia∏anie w Senackiej Komisji ds. Studiów oraz za osiàgnićia dydaktyczne.
Posiada∏ odznaczenia paƒstwowe: Z∏oty Krzy˝ Zas∏ugi otrzyma∏
w roku 1985. Krzy˝ Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – w roku
1989.
By∏ cz∏onkiem organizacji zawodowych, skupiajàcych leÊników: Polskiego Towarzystwa LeÊnego oraz Stowarzyszenia In˝ynierów LeÊnictwa i Drzewnictwa.
By∏ cz∏onkiem Zwiàzku Nauczycielstwa Polskiego w latach 19511981, a od roku 1981 cz∏onkiem NSZZ „SolidarnoÊç”.
(wb)
pleksu Promocyjnego „Lasy Warciƒsko- sach, nara˝onych na oddzia∏ywanie wielu
˝ywio∏ów, w tym najwi´kszego, jakim jest
Polanowskie”.
Nast´pnie grupa uda∏a si´ do Nadle- huragan. MieliÊmy okazj´ zobaczyç skutÊnictwa Polanów, aby zapoznaç si´ z wa- ki wywo∏ane przez wiejàce trzy dni wczelorami przyrodniczymi LKP, a tak˝e zasa- Êniej wiatry. Dokona∏y one wielu zniszdami gospodarowania w tamtejszych lasach oraz infrastrukturà turystycznà i edukacyjnà.
Pobyt w goÊcinnym nadleÊnictwie zakoƒczy∏ si´ smacznym
obiadem w kwaterze myÊliwskiej, po czym uczestnicy wyjazdu odjechali na nocleg do
pi´knie po∏o˝onego nad samym morzem OÊrodka Szkolen i o w o -Wy p o c z y n k o w e g o
w Orzechowie Morskim. Wieczorem, przy kolacji, studenci
Wspólne zdjćie na terenie NadleÊnictwa Ustka
poznali kadr´ NadleÊnictwa
Ustka, którà przedstawi∏ i zaprezentowa∏ gospodarz terenu, nadleÊni- czeƒ w drzewostanie przylegajàcym do
czy – in˝. Kazimierz ˚muda-Trzebiatowski pla˝y oraz zablokowa∏y ujÊcie do morza
Nazajutrz po Êniadaniu, leÊnicy, z za- na rzece Orzechówka. Inne problemy, jak
st´pcà – p. Jaros∏awem Wilkosem oraz nas poinformowali gospodarze, zwiàzane
sympatycznym in˝ynierem nadzoru – sà z ogromnym ruchem turystycznym.
p. Waldemarem Rzeszutkiem, zaprezen- Jednym z przedsi´wzi´ç, majàcym na cetowali warunki pracy w nadmorskich la- lu ukierunkowanie przemieszczania si´
turystów, jest oddana niedawno do u˝ytku leÊna Êcie˝ka dydaktyczna „Orzechowska Wydma”, cieszàca si´ du˝ym powodzeniem wÊród letników i b´dàca (nie
bez powodu) dumà leÊników z Ustki.
Nast´pnie grupa zwiedzi∏a
poligonowe leÊnictwo Zalaski,
gdzie goÊcie obejrzeli miejscowà ciekawostk´, jakà jest du˝a
powierzchnia wydm nadmorskich, utrwalonych kosówkà.
Kolejnà atrakcjà by∏ pobyt na
terenie poligonu w leÊnictwie
Górsko i zapoznanie si´ z problemami prowadzenia gospodarki leÊnej na terenach poligonowych, po∏àczone ze zwiedzaniem wie˝y obserwacyjnej çwiczeƒ poligonowych.
Fakultet zakoƒczy∏ si´ rejsem
wycieczkowym kutrem po Ba∏tyku i po˝egnalnym obiadem w orzechowskim
oÊrodku, po czym pe∏ni wra˝eƒ udaliÊmy
si´ w drog´ powrotnà do Poznania.
Bartosz Kaêmierczak
17
MARZEC 2005
Na posiedzeniu Senatu w dniu 15 grudnia 2004 r. JM Rektor
wrćzy∏ medale i nagrody wyró˝niajàcym si´ absolwentom i studentom Akademii.
Chwa∏a najlepszym!
NAGRODY im. prof. JERZEGO ZWOLI¡SKIEGO
Do konkursu zg∏oszono cztery prace magisterskie, które
reprezentowa∏y nauki przyrodnicze. Na posiedzeniu 8 grudnia 2004 r. Komisja ds. nagród i wyró˝nieƒ studenckich dokona∏a oceny prac magisterskich (najni˝sza suma lokat wskaza∏a najlepszà prac´ w grupie).
Autorzy oraz promotorzy prac, które w konkursie nie
zosta∏y nagrodzone zostali wyró˝nieni listem gratulacyjnym Jego Magnificencji Rektora.
NAUKI PRZYRODNICZE (w skali 1 – 4)
1. mgr in˝. Joanna CHOJNACKA (Biotechnologia) – „Bia∏ka
wià˝àce cytokininy ∏ubinu ˝ó∏tego. Analiza ekspresji genów i ich produktów bia∏kowych w trakcie rozwoju roÊliny”.
Praca wykonana pod kierunkiem doc. dr. hab. Micha∏a M.
Sikorskiego w Instytucie Chemii Bioorganicznej Polskiej
Akademii Nauk w Poznaniu.
Lokata rankingowa: 13
(nagroda prof. Jerzego Zwoliƒskiego w kwocie
2.000 z∏ brutto oraz list gratulacyjny Jego Magnificencji Rektora).
2. mgr in˝. Daniel KIERZKOWSKI (LeÊnictwo) – „Wzrost sadzonek jod∏y pospolitej (Abies alba Mill.) oraz budowa
morfologiczna, anatomiczna i ultrastrukturalna ich
igie∏ w ró˝nych warunkach Êwietlnych w Karkonoskim
Parku Narodowym”.
Praca wykonana pod kierunkiem dr. in˝. Piotra Robakowskiego w Katedrze Hodowli Lasu
Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu.
3. mgr in˝. Magdalena JASKÓLSKA (Technologia ˝ywnoÊci
i ˝ywienie cz∏owieka) – „Poszukiwanie alternatywnych
metod oznaczania ukrytego pora˝enia ziarna zbó˝ larwami wo∏ka zbo˝owego”.
Praca wykonana pod kierunkiem dr in˝. Doroty Piaseckiej
- Kwiatkowskiej w Katedrze Biochemii i Analizy ˚ywnoÊci
Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu.
4. mgr in˝. Szymon JUSIK (Ochrona Êrodowiska) – „Kalibracja systemów bioindykacyjnych wód opartych na makrofitach w zró˝nicowanych warunkach ekologicznych”.
Praca wykonana pod kierunkiem dr. in˝. Krzysztofa Szoszkiewicza w Katedrze Ekologii i Ochrony Ârodowiska Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu.
Lokata rankingowa: 26.
MEDALE „Za osiàgnićia w studiach”
Zg∏oszono 41 wniosków do medalu i tyle˝ przyznano
(Êrednia ocen za ca∏y okres studiów nie ni˝sza ni˝ 4,5
i bardzo dobra ocena za egzamin dyplomowy).
Absolwenci otrzymali medal ∏àcznie z listem gratulacyjnym JM Rektora: mgr in˝. Mariusz BRYL (Rolnictwo)
– Êrednia ocen 4,54; mgr in˝. Ma∏gorzata NOWAK (LeÊnic-
18
two) – 4,78; mgr in˝. Marcin FU¸AT (LeÊnictwo) – 4,57; mgr
in˝. Ma∏gorzata GABRYSZAK (LeÊnictwo) – 4,54; mgr in˝. Joanna CIEÂLEWICZ (Zootechnika) – 4,55; mgr in˝. Monika
KACZMAREK (Zootechnika) – 4,51; mgr in˝. Iliana FIRLIK
(Zootechnika) – 4,51; mgr in˝. Ma∏gorzata MARYNIACZYK
(Ogrodnictwo) – 4,86; mgr in˝. Teresa PORANKIEWICZ
(Ogrodnictwo) – 4,75; mgr in˝. Karolina LAREK (Ogrodnictwo) – 4,70; mgr in˝. Ewa PRUSSAK (Ogrodnictwo) – 4,51;
mgr in˝. Iwona PAW¸OWSKA (Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owieka) – 4,64; mgr in˝. Marta ARASZKIEWICZ (Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owieka) – 4,58; mgr in˝. Renata PI¢KOÂ (Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owieka)
– 4,58; mgr in˝. Aleksandra S¸U˚EWSKA (Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owieka) – 4,56; mgr in˝. Aneta
BIELEWICZ (Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owieka) –
4,51; mgr in˝. Agata KUREK (Technika rolnicza i leÊna) –
4,76; mgr in˝. Micha∏ JENEK (Biotechnologia) – 4,78; mgr
in˝. Joanna Maria OLSZA¡SKA (Biotechnologia) – 4,76; mgr
in˝. Karolina Julia DOBA (Biotechnologia) – 4,73; mgr in˝.
Ewelina PUSZKIEWICZ (Biotechnologia) – 4,72; mgr in˝.
Maria Katarzyna LUBKA (Biotechnologia) – 4,70; mgr in˝.
Monika Gra˝yna KOSMALSKA (Biotechnologia ) – 4,69; mgr
in˝. Katarzyna Maria DROBNIK (Biotechnologia) – 4,56; mgr
in˝. Aleksandra LEWANDOWSKA (Biotechnologia) – 4,52;
mgr in˝. Emilia PERS (Biotechnologia) – 4,52; mgr in˝. Magdalena Anna SKRZYPEK (Biotechnologia) – 4,51; mgr in˝.
Agnieszka ÂWIERCZEWSKA (Ochrona Êrodowiska)- 4,54;
mgr Anna KACZMAREK (Ekonomia) – 4,55; mgr in˝. Ma∏gorzata SZCZYGIELSKA (In˝ynieria Êrodowiska) – 4,64; mgr
in˝. Ewa KACZMAREK (In˝ynieria Êrodowiska) – 4,55; mgr
in˝. Iwona SIELSKA (In˝ynieria Êrodowiska) – 4,55; mgr in˝.
Barbara HOFKA (In˝ynieria Êrodowiska) – 4,53; mgr in˝.
Katarzyna BABOROWSKA (In˝ynieria Êrodowiska) – 4,52;
mgr in˝. Joanna PAWLAK (In˝ynieria Êrodowiska) – 4,52;
mgr in˝. Daria WESO¸OWSKA (In˝ynieria Êrodowiska) –
4,52; mgr Ewa NOWICKA (Biologia) – 4,75; mgr Katarzyna
AGACI¡SKA (Biologia) – 4,70; mgr Maja SZYMA¡SKA (Biologia) – 4,70; mgr Anna SKORCZYK (Biologia) – 4,58; mgr
Joanna MELONEK (Biologia) – 4,55.
NAGRODY PIENI¢˚NE
Przyznano – 16 nagród pieni´˝nych (co najmniej dobre
wyniki w nauce w poprzednim roku akademickim i aktywna dzia∏alnoÊç spo∏eczna w Êrodowisku akademickim)
Nagroda w kwocie 850 z∏ brutto oraz list gratulacyjny JM
Rektora: Jolanta BANDURA – V rok, Rolnictwo (Êrednia ocen
4,15), Daniel CHROBROWSKI – V rok, LeÊnictwo 4,15; Joanna SZEREMETA – V rok, LeÊnictwo 4,03; Dariusz BRYÂ – IV
rok, Zootechnika 4,04; Krzysztof JOACHIMIAK – V rok, Technologia drewna 4,60; Marcin SKALSKI – V rok, Technologia
drewna 4,50; Krzysztof PALUSZKIEWICZ – III rok, Ogrodnictwo 4,10; Monika MUSIA¸ – IV rok, Ogrodnictwo 4,40; Jolanta SICZY¡SKA – II rok, Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owieka 4,36; Magdalena ROSIKIEWICZ – III rok, In˝ynieria
Êrodowiska 4,42; Monika DRASZKIEWICZ – IV rok, In˝ynieria Êrodowiska 4,02; Urszula SPLISGART – IV rok, Biotechnologia 4,72; Sebastian FLISIAK – V rok, Biotechnologia 4,31;
MARZEC 2005
Karina MANYÂ – IV rok, Ochrona Êrodowiska 4,00; Marta
PAWLICKA – III rok, Ekonomia 4,40; Katarzyna JASICZAK – V
rok, Biologia 4,75.
LISTY GRATULACYJNE Jego Magnificencji Rektora
Przyznano 24 listy gratulacyjne Jego Magnificencji Rektora
(dobre wyniki w nauce i aktywna dzia∏alnoÊç spo∏eczna
na rzecz Êrodowiska studenckiego lub Akademii): Bartosz
B¸ASZCZYK – II rok, Rolnictwo; Jaros∏aw D˚YGA¸A – V rok,
Rolnictwo; Witold SZUDROWICZ – V rok, Rolnictwo; Krystian SZAMBELAN – V rok, Rolnictwo; Krzysztof ANTCZAK –
IV rok, LeÊnictwo; Bartosz KRZEMI¡SKI – IV rok, LeÊnictwo;
Anna SIGIEL – V rok, LeÊnictwo; Karol RAFI¡SKI – IV rok,
Zootechnika; Roland GUZENDA – V rok, Technologia drewna; Adam BRONK – V rok, Technologia drewna; Anna
PIASECKA – III rok, Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owie-
W
dniach 13-16 paêdziernika 2004 roku podczas VII POZNA¡SKIEGO
FESTIWALU NAUKI I SZTUKI Ko∏o Naukowe Ochrony Ârodowiska Akademii
Rolniczej im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu przy wspó∏pracy ze stowarzyszeniem
– Europejskim Towarzystwem Ekorozwoju zaprezentowa∏o autorski projekt Programu Selektywnej Zbiórki Odpadów
(PSZO) dla uczelni wy˝szych miasta Poznania. Prezentacja odby∏a si´ pod has∏em
ka; Krzysztof TOMALIK – IV rok, Technologia ˝ywnoÊci i ˝ywienie cz∏owieka; Marcin SZYNKIEWICZ – IV rok, Biotechnologia; Karolina KUèNIAK – III rok, Ochrona Êrodowiska; Wojciech DUBICKI – III rok, Ochrona Êrodowiska; Bartosz Jan
NOWAK – III rok, Ekonomia; Aleksandra STEMPIN – IV rok,
Ekonomia; Barbara KASIBORSKA – IV rok, Ekonomia.
Listy gratulacyjne Jego Magnificencji Rektora otrzymali ponadto wyró˝niajàcy si´ aktywnà dzia∏alnoÊcià spo∏ecznà
cz∏onkowie Zespo∏u Tr´baczy MyÊliwskich „Venator” oraz Zespo∏u PieÊni i Taƒca „¸any” (wszyscy z kierunku LeÊnictwo):
Hubert JURCZYSZYN – II rok, Marta DUREJKO – II rok, B∏a˝ej CHMIELEWSKI – II rok, Tomasz KIEWLICZ – IV rok, Mariusz ZIELI¡SKI – IV rok, Juliano JARENCZUK – IV rok.
stawiono przebieg i skutki wprowadzenia na terenie Akademii Rolniczej nowatorskiej koncepcji selektywnej zbiórki surowców wtórnych „u êród∏a”, czyli
przy zastosowaniu stela˝y z oddzielnymi workami na makulatur´, tworzywa
sztuczne i szk∏o, zainicjowanego przez
studentów Ko∏a Naukowego Ochrony
Ârodowiska Akademii. Wkrótce up∏ynà
dwa lata odkàd rozpocz´to dzia∏ania
majàce na celu u∏atwienie segregacji
odpadów studentom i pracownikom
Dzia∏ Studiów i Spraw Studenckich
• Uhonorowanie laureatów powy˝szego konkursu w czasie Agronaliów AR
2003 (zdjćie w „WieÊciach Akademickich” 6 (66) VII czerwiec 2003)
• Informacja na stronie internetowej
Ko∏a Naukowego Ochrony Ârodowiska www.au. poznan.pl/knos/
• 07.05.03 oraz 06.05.03 r. – badania
ankietowe studentów i pracowników
AR
• Prezentacja Programu w czasie Uczelnianej Sesji Kó∏ Naukowych Akademii
Prezentacja Programu
Selektywnej
Zbiórki Odpadów (PSZO)
dla Akademii Rolniczej
im. Augusta Cieszkowskiego
w Poznaniu
podczas
VII Poznaƒskiego Festiwalu
Nauki i Sztuki
NIM WYRZUC¢ SEGREGUJ¢,
SEGREGACJI SENS POJMUJ¢
i mia∏a na celu zwi´kszenie ÊwiadomoÊci ekologicznej w zakresie gospodarki odpadami wÊród spo∏ecznoÊci akademickiej oraz kandydatów na
studia.
W czasie trzech kolejnych dni na terenie OÊrodka Nauki PAN, ul. Wieniawskiego 17/19 oraz Collegium Biollogicum UAM, ul. Umultowska 89, przed-
Akademii Rolniczej. Pora na krótkie
podsumowanie etapów i skutków realizacji PSZO
Przypomnimy, ˝e kolejnymi etapami
wdra˝ania Programu by∏y:
• Petycja do Rektora Akademii Rolniczej
(WieÊci Akademickie 3 (66) VII marzec 2003)
• Konkurs na plakat promujàcy selektywnà zbiórk´ odpadów (marzec
2003)
Rolniczej w Poznaniu w maju 2004 r.
• 15.02–15.05.2004 r. – badanie morfologii odpadów wytwarzanych w domach studenckich
• 23.XI.2004 r. – akcja promocyjna na
terenie Coll. Maximum AR „Chodzàcy
Program Selektywnej Zbiórki Odpadów”
• Prezentacja Programu i zdobycie wyró˝nienia w czasie Mi´dzyuczelnianej
Sesji Kó∏ Naukowych w Lublinie 15
grudnia 2004 r.
19
MARZEC 2005
Prezentacja Programu Selektywnej
Zbiórki Odpadów (PSZO)
dla Akademii Rolniczej
im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu
podczas VII Poznaƒskiego Festiwalu Nauki i Sztuki
Efektem Programu jest wprowadzenie
stela˝y z workami na surowce wtórne tj.
na makulatur´, tworzywa sztuczne
i szk∏o, niemal w ka˝dym budynku dydaktycznym i w domach studenckich
Akademii Rolniczej.
W czasie Festiwalu zaprezentowano
tak˝e wyniki badaƒ i obserwacji przeprowadzone przez cz∏onków Ko∏a Naukowego. Poni˝ej przedstawiono najwa˝niejsze z nich.
– Analiza wyników wskaza∏a na ró˝nice
zarówno w iloÊci, jak i w charakterze
odpadów akademickich w porównaniu z typowymi odpadami komunalnymi. W budynkach dydaktycznych
dominujàcà frakcjà jest makulatura
(73%), natomiast w domach studenckich wÊród surowców wtórnych przewa˝ajà tworzywa sztuczne (ok. 20%).
– Materia∏y, których recykling jest obecnie mo˝liwy, stanowià 43% odpadów
wytworzonych w domach studenckich, a ich czystoÊç w przypadku selekcji „u êród∏a” dochodzi do 90% (dla
szk∏a i makulatury)
– Mieszkaniec akademika prowadzàcy
segregacj´ mo˝e zu˝yç w ciàgu roku 2
worki 120 l na tworzywa sztuczne, 1
worek 120 l na makulatur´ i 1 worek
60 l na szk∏o.
20
– Ponad 70% ankietowanych studentów
potwierdza korzystny wp∏yw pojemników do wewn´trznej segregacji na
iloÊç pozyskanych w ten sposób surowców wtórnych.
– BliskoÊç pojemników na surowce
wtórne wp∏ywa stymulujàco na liczb´
osób podejmujàcych segregacj´ odpadów. Niespe∏na trzy miesiàce po ustawieniu zestawów workowych na terenie Uczelni korzysta∏o z nich 63% ankietowanych.
poparcie dla Programu wyrazi∏a tak˝e Dyrekcja Wysypiska Odpadów Komunalnych m. Poznania (WOK) przekazujàc ok. 1000 broszur informacyjnych
na temat prawid∏owej segregacji. Prezentacja wzbudzi∏a szerokie zainteresowanie
wÊród uczestników festiwalu. Pozwoli∏a
nie tylko na przedstawienie ∏atwego
i przyjaznego u˝ytkownikom sposobu
segregacji, ale tak˝e na wyjaÊnienie wielu kwestii dotyczàcych prawid∏owej segregacji.
Idee PSZO trafi∏y do szerokiego grona
uczestników Festiwalu (tak˝e nauczycieli
i uczniów szkó∏ Êrednich), którzy odwiedzili wystaw´. Organizatorzy prezentacji
przeprowadzili akcj´ edukacyjnà i promocyjnà PSZO: dzielili si´ swoimi doÊwiadczeniami i uwagami, rozdawali materia∏y informacyjno-edukacyjne w postaci plakatów, kalendarzyków i notesów, których wydruk by∏ wspó∏finansowany przez GFOÂiGW w Poznaniu. Przeprowadzono tak˝e liczne konkursy dotyczàce tematyki segregacji odpadów. Nagrody w konkursach zosta∏y ofiarowane
przez Zak∏ad Ochrony Ârodowiska
EKO CENTRUM z Czempinia, Fundacj´ na Rzecz Odzysku Aluminiowych
Puszek Po Napojach RECAL. Swoje
Osoby szerzej zainteresowane niniejszà tematykà mogà kontaktowaç si´ z Ko∏em Naukowym Ochrony Ârodowiska lub
Stowarzyszeniem ETE pod adresem: ul.
Piàtkowska 94, 61-691 Poznaƒ, tel. 846-65-63, e-mail: ete.poznan@wp. pl.
Na stronie internetowej www.ete.org.
pl mo˝na równie˝ przeczytaç wićej informacji na temat Programu Selektywnej
Zbiórki Odpadów dla Uczelni Wy˝szych
Miasta Poznania oraz obejrzeç galeri´
zdj´ç z VII Festiwalu Nauki i Sztuki.
Aleksandra Kaêmierczak
Prezes Europejskiego
Towarzystwa Ekorozwoju
MARZEC 2005
VIII Targi Ksià˝ki W KRAKOWIE
Z
listu Prezydenta RP – Honorowego
Patrona Targów …„doroczne Targi
Ksià˝ki w Krakowie wyros∏y na najwi´kszà imprez´ w swojej klasie… Sà
bez wàtpienia czo∏owym krajowym
przedsi´wzićiem kulturalno-handlowym”.
Nasze Wydawnictwo wzi´∏o udzia∏
w Targach po raz trzeci. Wydawa∏o si´, ˝e
w 2003 roku pad∏ absolutny rekord odwiedzajàcych i wydawców, tymczasem
ubieg∏oroczna impreza by∏a jeszcze liczniejsza. Targi odwiedzi∏o oko∏o 23 tysiàce osób, a wydawców przyby∏o 330. Ka˝dego dnia jeszcze przed godzinà 10, gdy
otwierano Targi, ustawia∏a si´ d∏uga kolejka do kas. Na publicznoÊç czeka∏y nie
tylko stoiska z ksià˝kami, lecz tak˝e wiele imprez – pokazów, konkursów, dyskusji oraz spotkaƒ z autorami.
Atrakcjà dla najm∏odszych czytelników
by∏y postacie z ich ulubionych ksià˝ek
zapraszajàce do odwiedzania stoiska.
Niewàtpliwie najwi´kszà popularnoÊcià cieszy∏y si´ spotkania z autorami. Do
wielu z nich ustawia∏y si´ d∏ugie kolejki
mi∏oÊników literatury.
Dwa wa˝ne wydarzenia ósmych Targów w Krakowie wiàza∏y si´ z ksià˝kà
naukowà. Z inicjatywy Stowarzyszenia
Wydawców Szkó∏ Wy˝szych powsta∏ pomys∏ zorganizowania „Salonu Wydawców Akademickich”. Dzi´ki wspó∏pracy
z organizatorami Targów wydawnictwa
uczelniane, których by∏o 36, znalaz∏y si´
w jednej „alei”, prezentujàcej publikacje uniwersytetów, politechnik, akademii ekonomicznych i innych. Uczelnie
rolnicze reprezentowa∏o tylko nasze
Wydawnictwo, co nie pozosta∏o bez
wp∏ywu na du˝e nim zainteresowanie
i sprzeda˝ ksià˝ek.
Równie˝ po raz pierwszy zosta∏
zorganizowany konkurs na najlepszy podrćznik i skrypt akademicki. Ministerstwo Edukacji zgodzi∏o
si´ patronowaç konkursowi i ufun-
dowaç jednà z g∏ównych nagród. Ze
zg∏oszonych tytu∏ów jury nominowa∏o do trzech g∏ównych nagród
osiem ksià˝ek. Znalaz∏ si´ wÊród
nich podrćznik Jerzego WiÊniewskiego i Bohdana Kie∏czewskiego
„Kulturotwórcza rola lasu”.
Ksià˝ka nie tylko zdoby∏a nominacj´, lecz tak˝e zosta∏a uhonorowana jednà z nagród – ufundowanà
przez Targi w Krakowie. Jej finansowy wymiar to bezp∏atne stoisko dla
Wydawnictwa Akademii Rolniczej
w Poznaniu na tegorocznych targach.
Podrćznik „Kulturotwórcza rola
lasu” nale˝a∏ do najlepiej sprzedajàcych si´ tytu∏ów, podobnie jak
ksià˝ka pod redakcjà prof. Ryszarda
S∏omskiego „Przyk∏ady analiz
DNA”.
mgr Anna Zieliƒska-Krybus
kierownik Dzia∏u Wydawnictw
21
MARZEC 2005
D
nia 8 listopada 2004 roku, na terenie Rolniczo-Sadowniczego Gospodarstwa
DoÊwiadczalnego
w Przybrodzie odby∏o si´ I Wielkopolskie
Forum Uprawy WiÊni. Organizatorami seminarium by∏y Katedra Sadownictwa oraz
RSGD Przybroda.
Produkcja wiÊni w Polsce od poczàtku lat
80-tych wzros∏a blisko 5-krotnie, osiàgajàc
w 2004 roku najwy˝szy w historii poziom
200 tys. ton. Polska sta∏a si´ tym samym
najwi´kszym producentem owoców tego
gatunku na Êwiecie. Tak szybki wzrost poda˝y, po∏àczony ze strukturalnà s∏aboÊcià sektora, sprawi∏, ˝e w ciàgu
ostatnich 5 lat, dwukrotnie - w latach: 2001 oraz 2004 zaistnia∏a sytuacja, ˝e ceny, uzyskiwane za owoce przez krajowych producentów,
nie rekompensowa∏y kosztów produkcji. Brak stabilnoÊci w op∏acalnoÊci produkcji, niekontrolowany
wzrost poda˝y oraz trudna sytuacja
sektora w minionym sezonie spowodowa∏y pilnà koniecznoÊç podjćia dyskusji nad przysz∏oÊcià tego
dzia∏u produkcji rolniczej.
Inicjatywa podj´ta przez Katedr´
Sadownictwa skoncentrowana by∏a
g∏ównie na próbie integracji wielkopolskiego Êrodowiska producentów oraz dystrybutorów owoców wiÊni. Do udzia∏u w zjeêdzie
zosta∏y zaproszone osoby reprezentujàce producentów, jak równie˝ podmioty prowadzàce skup,
przetwórstwo oraz handel zagraniczny owocami wiÊni lub ich przetworami na terenie zachodniej Polski. WÊród przyby∏ych producentów znaleêli si´ cz∏onkowie zrzeszeƒ i grup producentów owoców:
AGROSAD, KALSAD, Wielkopolskiego Zwiàzku Ogrodniczego,
Grupy Integrowanej Produkcji
Owoców WiÊni oraz licznych gospodarstw nie zrzeszonych. W spotkaniu wzi´li równie˝ udzia∏ czo∏owi przedstawiciele bran˝y wiÊniowej ze Stanów Zjednoczonych, które obok Polski nale˝à do najwa˝niejszych
rejonów produkcji wiÊni na Êwiecie.
Po otwarciu Forum przez gospodarza
spotkania, dyrektora RSGD Przybroda, dr.
Jerzego Mazura, wprowadzenie do cz´Êci
seminaryjnej przedstawi∏ kierownik Katedry Sadownictwa prof. dr hab. Eugeniusz
Pacholak. Zapozna∏ krótko zgromadzonych z osiàgnićiami Akademii Rolniczej
i Katedry Sadownictwa w Poznaniu w zakresie prac poÊwićonych uprawie wiÊni.
Referat na temat bie˝àcej sytuacji w produkcji i obrocie owocami wiÊni na Êwiatowych rynkach przedstawi∏a prof. Suzanne
Thornsbury z Uniwersytetu Michigan. Charakteryzujàc kierunki przep∏ywu tego surowca w Êwiatowym obrocie, prof. Thornsbury omówi∏a ró˝nice w strukturze zagospodarowania owoców oraz strukturze
eksportu i importu na Êwiatowych rynkach. Na podstawie oceny aktualnego stanu przedstawi∏a prognozy dotyczàce rozwoju sektora produkcji wiÊni. Szczególnà
uwag´ audytorium zwróci∏a na procesy
globalizacji, zmieniajàce si´ sposoby dystrybucji produktów oraz koniecznoÊç
wspó∏pracy mi´dzy podmiotami dzia∏ajàcymi na Êwiatowym rynku.
W kolejnym referacie dr Robert Kurlus
z Katedry Sadownictwa przedstawi∏ analiz´
bie˝àcej sytuacji na rynku wiÊni w Polsce.
Wskaza∏ na niekorzystnà struktur´ obsza-
poda˝ owoców wprowadzanych w ka˝dym
sezonie na rynek, mogà w znaczàcym stopniu oddzia∏ywaç na ich ceny. System ten,
choç jak oceniajà niektórzy producenci,
nie jest wolny od wad, pozwoli∏ jednak na
istotnà stabilizacj´ cen owoców. Organem
administrujàcym dzia∏anie systemu jest
Cherry Industry Administrative Board.
Zmniejszenie fluktuacji cenowych owoców
jest efektem Êwiadomego wspó∏dzia∏ania
bran˝y producentów i przetwórców, polegajàcego na nie wprowadzaniu na rynek
nadwy˝ek produkcji w latach obfitego plonowania oraz niedopuszczaniu do
nadmiernego wzrostu cen w latach
niskiej poda˝y. W przypadku koniecznoÊci wycofania cz´Êci produkcji z rynku, producenci majà do
dyspozycji kilka wariantów post´powania: mogà owoce zniszczyç,
skierowaç na nowe rynki (eksport),
przetworzyç na nowe produkty lub
czasowo zablokowaç ich wprowadzenie na rynek przez zmagazynowanie ich w okreÊlonej formie. Nadzór prowadzà powo∏ane do tego
s∏u˝by. Nawet w przypadku koniecznoÊci zniszczenia nadwy˝ek owoców, co w istocie nie jest celem systemu i jest praktykowane w ostatecznoÊci, rekompensatà dla producenta jest wy˝sza cena owoców pozostajàcych na rynku. Koszty funkcjonowania systemu i dzia∏alnoÊci
zarzàdu pokrywajà producenci opodatkowujàc swojà produkcj´ kwotà
6 USD od ka˝dej tony wiÊni.
Po przedstawionych referatach
podczas seminaryjnej cz´Êci spotkania, w drugiej cz´Êci Forum odby∏a
si´ robocza dyskusja, której przewodniczy∏ Stanis∏aw Zych – prezes
Grupy Producentów Owoców
Mi´kkich AGROSAD. Celem debaty
by∏o wyciàgnićie wniosków z bie˝àcej sytuacji oraz omówienie mo˝liwoÊci organizacji wielkopolskiego
Êrodowiska producentów wiÊni.
Efektem by∏a inicjatywa powo∏ania
zrzeszenia grup producentów. Perspektywa ta nabra∏a realnych kszta∏tów po
kolejnym spotkaniu w siedzibie grupy
AGROSAD w Koninie. Dalsze powodzenie
przedsi´wzićia zale˝eç b´dzie od determinacji lokalnych spo∏ecznoÊci producentów. Pierwszym etapem jednoczenia si´
bran˝y musi byç bowiem powstawanie
grup producenckich o wàskim zasi´gu terytorialnym, w przypadku których cz∏onkowie najszybciej odczujà praktyczne korzyÊci zrzeszania. Tak jak w przesz∏oÊci, tak
obecnie, Katedra Sadownictwa Akademii
Rolniczej w Poznaniu, w trosce o przysz∏oÊç polskiego sadownictwa, b´dzie aktywnie wspieraç proces jednoczenia i organizowania si´ producentów.
I Wielkopolskie Forum
UPRAWY WIÂNI
22
rowà gospodarstw oraz mo˝liwe kierunki
zwi´kszania op∏acalnoÊci produkcji. Zaprezentowa∏ tak˝e materia∏ filmowy przedstawiajàcy najnowsze osiàgnićia w zakresie
mechanicznego zbioru owoców wiÊni.
Wystàpienie Phila Korsona z Cherry Marketing Institute mia∏o na celu przedstawienie zebranym organizacji amerykaƒskiego
rynku wiÊni. Funkcjonujàcy w Stanach
Zjednoczonych system sprzeda˝y owoców
przez producentów znaczàco odbiega od
systemu funkcjonujàcego w Polsce. Struktura obszarowa plantacji sprzyja nie tylko
koncentracji produkcji, ale powoduje, ˝e
du˝a cz´Êç zak∏adów przetwarzajàcych
owoce jest w∏asnoÊcià producentów. Zapoczàtkowany w 1958 roku narodowy system
kontroli rynku wiÊni (Federal Marketing
Order) sprawia, ˝e producenci kontrolujàc
dr Robert Kurlus
Katedra Sadownictwa
MARZEC 2005
SPOTKANIE W PRZYBRODZKIM SADZIE
R
olniczo-Sadownicze Gospodarstwo DoÊwiadczalne Przybroda
kolejny raz sta∏o si´ miejscem spotkania sadowników. 15 lutego zosta∏o tu
zorganizowane przy udziale firmy
BASF Polska oraz Wielkopolskiego
Zwiàzku Ogrodniczego „Spotkanie sadownicze”, na które licznie (ok. 100
osób), przybyli sadownicy nie tylko
z Wielkopolski.
Spotkanie otworzy∏ Administrator
Gospodarstwa – dr Jerzy Mazur, serdecznie witajàc przyby∏ych wyk∏adowców oraz wyjàtkowo du˝à grup´ producentów. PodkreÊli∏, ˝e g∏ównym celem spotkania jest omówienie zagadnieƒ, które majà znaczàcy wp∏yw na jakoÊç produkowanych owoców. Obecna sytuacja na rynku owoców nie jest
bowiem dla producentów sprzyjajàca
i wymaga konkurencyjnoÊci. Jak zaznaczy∏ Administrator, tylko jab∏ka naj-
wy˝szej jakoÊci znajdà nabywców i dobrze si´ sprzedadzà. Majàc na uwadze
tak istotne kwestie, uczestnicy spotkania dyskutowali o sposobach ulepszenia produkcji.
W wyk∏adowej cz´Êci spotkania bardzo ciekawe referaty zaprezentowali;
Erwin Mozer (Zespó∏ Doradców Sadowniczych Ravensburg), Robert Sas
(firma BASF), Przemys∏aw Kucharczyk
(firma ADOB) oraz Pawe∏ Baraƒski
(Ch∏odnie KA). Zosta∏y w nich poruszone m. in. takie zagadnienia, jak:
nowe mo˝liwoÊci nawo˝enia azotowego w sadach, uwagi dotyczàce ochrony drzew jab∏oni przed chorobami
w sezonie 2005 czy modernizacja bazy
przechowalniczej – ch∏odnie z kontrolowanà atmosferà.
Wyjàtkowo du˝e zainteresowanie
wÊród uczestników wywo∏a∏ referat
wyg∏oszony przez Erwina Mozera,
ZAMIAST INFORMACJI KO¸A PTTK
Mój pierwszy przewodnik po So∏aczu
Poznaƒskie Ko∏o Przewodników PTTK
organizuje spacery po mieÊcie dla jego
mieszkaƒców, cieszàce si´ zresztà sporym zainteresowaniem. W ciàgu ostatnich kilku lat mia∏em okazj´ trzykrotnie
prowadziç taki spacer – zawsze na terenie So∏acza lub Golćina (oczywiÊcie
ró˝nymi trasami, zawsze jednak staram
si´ pokazaç jak najwićej obiektów
zwiàzanych z naszà Uczelnià). Widocznie organizatorzy spacerów uznali, ˝e
pracujàc tu przez tyle lat mog∏em dobrze poznaç t´ godnà uwagi dzielnic´.
Zastanawia∏em si´ kiedyÊ, od czego zacz´∏y si´ moje krajoznawcze kontakty
z So∏aczem.
Dawno, dawno temu, jeszcze jako student Politechniki, jecha∏em z grupkà kolegów tramwajem linii nr 9 przez So∏acz
na Golćin (m∏odszych czytelników informuj´, ˝e w zdaniu tym nie ma b∏´du
– kiedyÊ p´tla tramwajowa by∏a ko∏o „Sosenki” za „Przylesiem”). Przy alei Wielkopolskiej zauwa˝y∏em przez okno tabliczk´ z napisem Park im. A. Wodziczki,
wić przeczyta∏em jà kolegom i zada∏em
pytanie: A któ˝ to by∏ pan Wodziczko?
OczywiÊcie nie odpowiedzieli, a ja te˝
wtedy jeszcze nie wiedzia∏em. ZmieniliÊmy wić temat rozmowy. I oto przed
jednym z nast´pnych przystanków jadà-
cy tym tramwajem starszy pan podszed∏
do nas ze s∏owami s∏uchajcie w niedziel´ poznaƒskiego radia, doda∏ jeszcze
W Parku Adama Wodziczki
W Parku So∏ackim
godzin´ rozpoczćia zaproponowanej
nam audycji i wysiad∏. Szybko o tym zapomnia∏em, ale w najbli˝szà niedziel´
przypadkowo us∏ysza∏em rekomendo-
jednego z najbardziej doÊwiadczonych doradców sadowniczych z po∏udniowych Niemiec – rejonu upraw sadowniczych nad Jeziorem Bodeƒskim. Erwin Mozer mówi∏ jak ciàç
i formowaç ró˝ne gatunki drzew owocowych, po czym przeprowadzi∏
w przybrodzkim sadzie praktyczny
pokaz cićia. Warto przypomnieç, ˝e
E. Mozer goÊci∏ w R-SGD Przybroda
w latach 1999 i 2000. Niezwyk∏a osobowoÊç prelegenta i jego sposób podejÊcia do problematyki sadowniczej
zarówno wówczas, jak i obecnie zafascynowa∏y uczestników spotkania.
Wiele pytaƒ kierowanych do Pana Erwina Mozera w sadzie oraz wywo∏ane
przez pokaz i referaty dyskusje by∏y
najlepszym dowodem potrzeby tego
typu spotkaƒ.
mgr in˝. Filip Mazur
R-SGD Przybroda
wany nam program. Ku swemu zdziwieniu us∏ysza∏em komentarz, jak to studenci je˝d˝à „dziewiàtkà” i g∏oÊno informujà pasa˝erów, ˝e nie wiedzà, kim by∏
Adam Wodziczko. Potem nastàpi∏y obszerne informacje o zas∏ugach Wodziczki dla Uniwersytetu Poznaƒskiego i przyrody polskiej, a szczególnie dla Wielkopolskiego Parku Narodowego.
Autorem tej audycji (i naszym informatorem w tramwaju) by∏ znany nie tylko w Poznaniu geograf, krajoznawca
i kompozytor Jerzy M∏odziejowski,
mieszkajàcy (jak póêniej si´ dowiedzia∏em) na So∏aczu i prowadzàcy audycje
muzyczne z komentarzami na ró˝ne tematy w radiu poznaƒskim. Mog´ zatem
powiedzieç, ˝e to Jerzy M∏odziejowski
by∏ moim pierwszym przewodnikiem po
So∏aczu. Nie przypuszcza∏em wtedy, ˝e
ca∏e swoje ˝ycie zawodowe zwià˝´ z So∏aczem, a w wolnych chwilach b´d´
oprowadza∏ spacerowiczów po tej pi´knej dzielnicy. Przypadek sprawi∏, ˝e syn
mego pierwszego so∏ackiego przewodnika by∏ póêniej dyrektorem administracyjnym mego zak∏adu pracy.
Wtedy w tramwaju by∏o to oczywiÊcie
moje jedyne spotkanie z panem Jerzym
M∏odziejowskim, ale kilka (mo˝e kilkanaÊcie) lat póêniej kupi∏em jego ksià˝k´
– gaw´d´ o Podtatrzu, do której czasem
jeszcze zaglàdam. D∏ugo jednak nie mog∏em mu wybaczyç, ˝e wtedy przez radio
mówi∏ o nas, jako o studentach WSR!
Tekst i fot. Jerzy Âwigoƒ
23
MARZEC 2005
W
Najwi´kszym sukcesem naszego zespo∏u by∏o zdobycie 1
miejsca w pi∏ce no˝nej, 2 miejsca w unihokeju oraz 3 miejsca
w zjazdach na jab∏ku (sztafecie). Ostatecznie OÂ AZS Poznaƒ
zajà∏ 1 miejsce w generalnej klasyfikacji.
konkurs taƒca w parach, który wygra∏a OÂ AZS ¸ódê, g∏ownie
z powodu oryginalnego przebrania tancerza ∏ódzkiej dru˝yny.
Wspania∏y humor mieli wszyscy, nawet przegrywajàcy. Cudownych wra˝eƒ i emocji nie brakowa∏o, ani na boisku, ani na parkiecie.
Naszà Uczelni´ pod nazwà OÂ AZS Poznaƒ – „Trykajàce kozio∏ki” reprezentowali:
a) sekcja koszykówki: Monika Dostatnia (Melioracja i IÂ III
rok), Natalia Thiede (HiBZ III rok),
b) sekcja lekkiej atletyki: Monika GrzàÊlewicz(Ogrodnictwo
V rok), Alina Poniedzia∏ek (HiBZ IV rok), Magdalena Skubij
(Ekonomia IV rok EG˚), Sandra Sporna (Rolniczy III rok),
Grzegorz Fràckowiak (Rolniczy III rok), ¸ukasz Garstka (LeÊny II rok), Daniel Maçkowski (HiBZ V rok), Wojciech Szczepaƒski (LeÊny I rok),
c) sekcja p∏ywacka: Marek Licznierski (LeÊny II rok).
Oprócz rozgrywek na boisku nie brakowa∏o równie˝ wieczornych spotkaƒ towarzyskich m.in. w barze „5”, podczas
których zawodnicy w przyjacielskiej atmosferze mogli poznaç
si´ bli˝ej, porozmawiaç i potaƒczyç. Wtedy te˝ rozegra∏ si´
W imieniu wszystkich uczestników z Akademii Rolniczej serdecznie dzi´kuj´ osobom ze Studium WF i Sportu, dzi´ki którym wyjazd by∏ mo˝liwy.
Monika GrzàÊlewicz
grudniu ub. roku odby∏ si´ w Zieleƒcu XI Ogólnopolski Halowy Festiwal Sportowy FIESTA 2004. Wystàpi∏o
8 dru˝yn: OÂ AZS Poznaƒ, OÂ AZS ¸ódê, OÂ AZS Szczecin,
AZS Ârodowisko Warszawa, KU AZS Uniwersytet Gdaƒski, KU
AZS Politechnika Krakowska, KU AZS Akademia Rolnicza
Wroc∏aw, KU AZS Paƒstwowa Wy˝sza Szko∏a Zawodowa Krosno + Rzeszów.
Damsko-m´skie zespo∏y rozegra∏y ze sobà zawody w: siatkówce, koszykówce, unihokeju, pi∏ce no˝nej, zjeêdzie na jab∏ku („sztafeta o kawa∏ek kotleta”).
B
I
E
G
A
W
stanse: Artur Szafarz i Karolina Chabros.
Panowie mieli do pokonania dystans
6 x 5164 m, natomiast panie startowa∏y
na dystansie 4 x 3464 m. Sam bieg odby∏ si´ w sobotnie popo∏udnie 12 lutego, a jego trasa wiod∏a alejkami s∏ynnego londyƒskiego Hyde Parku, gdzie
mo˝na by∏o liczyç na doping licznych
spacerowiczów. Pogoda w trakcie zawodów by∏a typowo angielska, czyli
bardzo zmienna: na przemian, a to pada∏ deszcz, a to Êwieci∏o s∏oƒce. Nasi
biegacze zaj´li 50 miejsce na 96 zespo∏ów, co jest znacznà poprawà w porównaniu z wynikiem osiàgni´tym w poprzednim roku, natomiast biegaczki
uplasowa∏y si´ odpowiednio na 32 i 41
miejscu na 41 zespo∏ów. Z naszej
Uczelni najszybciej pobiegli swoje dy-
Oprócz emocji sportowych uczestnicy wyjazdu korzystali z licznych atrakcji
turystycznych, jakie oferuje stolica
Wielkiej Brytanii. Po mieÊcie mo˝na by∏o szybko i wygodnie przemieszczaç si´
metrem lub charakterystycznymi pi´trowymi autobusami. Uda∏o si´ obejrzeç sztandarowe obiekty Londynu,
jak: Pa∏ac Buckingham, budynki Parlamentu, zegar Big Ben, Tower Bridge,
katedr´ Êw. Paw∏a, czy te˝ s∏ynnà oper´
Royal Albert Hall. Ciekawa by∏a równie˝ wizyta w dzielnicy Greenwich,
gdzie mieÊci si´ m. in. Królewskie Obserwatorium z przebiegajàcym przezeƒ
po∏udnikiem zero. Nie odmówiono sobie równie˝ przyjemnoÊci sp´dzenia
chwili czasu w typowym angielskim
pubie. Zwiedzono tak˝e znanà z ró˝nych atrakcji dzielnic´ Soho, a tu˝
obok, na ulicy Oxford Street, mo˝na
by∏o zrobiç solidne zakupy w niezliczonej iloÊci bogato zaopatrzonych sklepów. Bogatymi zbiorami charakteryzujà si´ odwiedzone przez studentów
londyƒskie muzea, wÊród których
mo˝na wymieniç British Museum, Muzeum Figur Woskowych Madame Tussaud’s, czy te˝ Science Museum. Londyn s∏ynie te˝ z wielu klasowych dru˝yn pi∏karskich, rozgrywajàcych swoje
mecze na nowoczesnych i estetycznych stadionach. Dlatego postanowiono odwiedziç jeden z takich obiektów
dniach 8-12 lutego cz∏onkowie
AZS-u naszej Akademii uczestniczyli w wyjeêdzie do Londynu, gdzie
m.in. brali udzia∏ w 57 biegach Hyde
Park Relays organizowanych przez Imperial College of London. Akademia
Rolnicza by∏a reprezentowana w zawodach przez jednà sztafet´ m´skà (Aleksander Doro˝a∏a, Pawe∏ Tomiak, Pawe∏
Sztobnicki, Pawe∏ Molka, Artur Szafarz
x 2) oraz dwie sztafety ˝eƒskie ( I. Karolina Chabros, Monika Ryzko, Kinga
Urbaƒska, Aleksandra Wichura; II. Sandra Sporna, Sylwia Budzyƒska, Magda
Skubiƒ, Hanna Filipiak). Oprócz Polaków i licznych dru˝yn z Wielkiej Brytanii w biegu udzia∏ wzi´∏y ekipy z Holandii, Niemiec, Francji i Szwajcarii.
24
N
I
E
– stadion jednego z najbogatszych klubów Europy Chelsea Londyn, obecnie
lidera angielskiej Premiership. I rzeczywiÊcie – wywar∏ on na uczestnikach wyprawy du˝e wra˝enie.
Mimo napi´tego harmonogramu pobytu w Londynie, uda∏o si´ wygospodarowaç pó∏ dnia na wyjazd do Oxfordu, gdzie znajduje si´ najstarszy, za∏o˝ony w XII wieku angielski uniwersytet. Atmosfera miasta jest kszta∏towana
zarówno przez wspania∏à, dostojnà architektur´ collegeów, jak i studiujàcych tam, pe∏nych ˝ycia i energii studentów. Na ka˝dym kroku by∏o widaç
i czuç podnios∏à tradycj´, histori´
i wspania∏e zabytki tego miasteczka.
Podczas pobytu w Londynie da∏o si´
zauwa˝yç, ˝e Brytyjczycy na ka˝dym
kroku promujà zdrowy tryb ˝ycia
i uwielbiajà biegaç. Entuzjastów uprawiajàcych jogging widaç by∏o na ka˝dym kroku i o ka˝dej porze dnia, niezale˝nie od ich wieku. Ten dobry zwyczaj móg∏by cz´Êciej goÊciç na naszych
ulicach, parkach i obiektach rekreacyjnych, bo przecie˝, jak mówi stare porzekad∏o, „bieg to zdrowie”. Tak wić
cz∏onkowie AZS-u Akademii Rolniczej
zachćajà wszystkich do takich w∏aÊnie
form rekreacji, a studentów pragnàcych poczuç smak sportowych zmagaƒ
zapraszajà do cz∏onkostwa w AZS-ie.
Pawe∏ Tomiak, Artur Szafarz
MARZEC 2005
fot. Alina Poniedzia∏ek
FESTIWAL SPORTOWY W ZIELE¡CU
PO
Z trenerkà mgr M. GrzeÊko
LONDYNIE
II
Nasze spotkania z Janem Paw∏em II
Ma∏gorzata Grottel – Castel Gandolfo 1986
Anita Dobek – 2001
Piotr Goliƒski – Castel Gandolfo 2003
Barbara Goliƒska
Zespó∏ PieÊni i Taƒca AR „¸any” – Castel Gandolfo
fot. l’Osservatore Romano

marzec 2005 - UP w Poznaniu

Transcription

Similar documents

• Kule - sprzymierzeƒcy czy wrogowie • Depresja w chorobach

Entrepreneur of the Year - EY

Edmund Homa

Nr 6 (2006) - Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w

Niekonwencjonalne usterki pojazdów hybrydowych

Czerwiec 2015

nr 8-9/2009 - Czasopismo Aptekarskie

po zagładzie żydów (1944 – 1948)

Nasz Dziennik 12.04.2010

Proszowice – Stolica Królestwa Polskiego

plik w formacie pdf

PROGRAM NAUCZANIA EDUKACJI EKOLOGICZNEJ

Biuletyn informacyjny ELEKS nr 68 wrzesień

pobierz tekst artykułu (w formacie )

990-15.04 - Rzecz Krotoszyńska

nr 10/2009 - Czasopismo Aptekarskie

Natura 2000 - Klub Przyrodników

po 1914 - Ordynariat Polowy WP

OBROTOWE - Wiadomosci znad Piotrówki

Analiza-na-rozmaitos..

i kombajny maszyny

Nr 2/26 (styczeń - luty)