Dünya`dan vergi haberleri

Vergide Gündem
Tax Agenda
Eylül/September 2008
Yurtd›fl›ndan al›nan
bilgisayar programlar›nda
kurumlar vergisi kesintisi
M. Fatih Köprü
Yabanc› kurumlardan sa¤lanan kredilerde stopaj,
KDV ve damga vergisi
Ender Ersan
English translation
Dünya’dan vergi haberleri
Hatice ‹pek Ayd›n
Resmi Gazete’den...
Mustafa Özen
Sirküler indeks
Vergi takvimi
Vergi hakk›nda
Concerning tax
Vergide Gündem
M. Fatih Köprü
Yurtd›fl›ndan al›nan bilgisayar
programlar›nda kurumlar vergisi kesintisi
I. Girifl
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1.
maddesinde say›lan kurumlar tam veya
dar mükellefiyet esas›na göre
vergilendirilmektedirler. Tam mükellefiyet
esas›nda, gerek Türkiye içinde gerekse
de Türkiye d›fl›nda elde edilen kazançlar›n
tamam› üzerinden Türkiye’de
vergilendirilme söz konusudur. Dar
mükellefiyet esas›nda ise sadece
Türkiye’de elde edilen kazançlar Türkiye’de
vergilendirilmektedir.
Gelir vergisi mevzuat› aç›s›ndan tam veya
dar mükellefiyet ayr›m›, gerçek kiflinin
yerleflme amac›yla bulundu¤u yere göre
belirlenirken, kurumlar vergisi aç›s›ndan
bu ayr›m kurumlar›n kanuni ve ifl
merkezlerinin bulundu¤u yere göre
yap›lmaktad›r. Buna göre kanuni veya ifl
merkezlerinden herhangi biri Türkiye’de
bulunan kurumlar, tam mükellef kabul
edilmekte, bir mükellefin dar mükellef
say›labilmesi için ise kanuni ve ifl
merkezlerinin her ikisinin de Türkiye d›fl›nda
olmas› gerekmektedir.
Kanuni merkez ve ifl merkezi kavramlar›n›n
neyi ifade etti¤i ise Kurumlar Vergisi
Kanunu’nun 3. maddesinde tan›mlanm›flt›r.
Buna göre kanuni merkez, vergiye tabi
kurumlar›n kurulufl kanunlar›nda,
tüzüklerinde, ana statülerinde veya
sözleflmelerinde gösterilen merkez, ifl
merkezi ise ifl bak›m›ndan ifllemlerin fiilen
topland›¤› ve yönetildi¤i merkezdir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30.
maddesinde ise dar mükellef kurumlara
yap›lan baz› ödemeler üzerinden, bu
ödemeleri yapanlar taraf›ndan
gerçeklefltirilmesi gereken kurumlar vergisi
tevkifat› hüküm alt›na al›nm›flt›r. Bu
yaz›m›zda, tam mükellef kurumlar
taraf›ndan yurtd›fl›ndan al›nan bilgisayar
programlar›n›n kurumlar vergisi tevkifat›
2
Eylül 2008
aç›s›ndan de¤erlendirilmesine yer
verilmektedir.
II. Dar mükelleflere yap›lan
ödemeler ve kurumlar vergisi
tevkifat›
Dar mükelleflerin ticari ve zirai kazançlar›
ile özel beyanname ile beyan edilmesi
gereken kazançlar› d›fl›nda Türkiye’de elde
ettikleri kazanç ve iratlar tevkif (vergi
kesintisi) suretiyle vergilendirilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Dar
mükellefiyette vergi kesintisi” bafll›kl› 30.
maddesinde, dar mükellefiyete tabi
kurumlar›n maddede say›lan kazanç ve
iratlar› üzerinden, bu kazanç ve iratlar›
avanslar da dahil olmak üzere nakden
veya hesaben ödeyen veya tahakkuk
ettirenler taraf›ndan % 15 oran›nda
kurumlar vergisi kesintisi yap›laca¤› hüküm
alt›na al›nm›flt›r.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 1.
maddesinde ise bu Kanun uyar›nca vergi
tevkifat›na tabi tutulmufl olan kazanç ve
iratlar üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun
94. maddesi uyar›nca ayr›ca kesinti
yap›lmayaca¤› hükmüne yer verilmifltir.
Buna göre dar mükellef kurumlar›n 30.
maddede say›lan kazanç ve iratlar›
üzerinden KVK 30. maddeye göre tevkifat
yap›lmas› durumunda, bu gelirler üzerinden
ayr›ca GVK 94. maddeye göre tevkifat
yap›lmayacakt›r.
30. madde uyar›nca, dar mükelleflere
serbest meslek faaliyetleri kapsam›nda
yap›lan ödemeler, bunlar›n elde ettikleri
gayrimenkul sermaye iratlar›, baz› menkul
sermaye iratlar›, birden fazla takvim y›l›na
yayg›n inflaat ve onar›m iflleri dolay›s›yla
ald›klar› hakedifl bedelleri, telif, imtiyaz,
ihtira, iflletme, ticaret unvan›, marka ve
benzeri gayrimaddi haklar›n sat›fl›, devir
ve temliki karfl›l›¤›nda bunlara ödenen
bedeller ve 7. f›krada say›lan koflullarla
Bakanlar Kurulu taraf›ndan belirlenecek olan ülkelerde (vergi
cennetleri) yerleflik olan veya faaliyette bulunan dar mükelleflere
yap›lan her türlü ödemeler ile Kanun’da say›lan di¤er ödemeler
kurumlar vergisi tevkifat› kapsam›nda bulunmaktad›r. Ancak yine
geçici 1. madde uyar›nca dar mükellef kurumlar›n, Türkiye’deki
iflyerine atfedilemeyen veya daimi temsilcili¤inin arac›l›¤› olmaks›z›n
elde ettikleri ve GVK’nun geçici 67. maddesi uyar›nca tevkifata
tabi tutulan gelirleri üzerinden 30. madde uyar›nca ayr›ca tevkifat
yap›lmayacakt›r.
30. maddenin 8. f›kras›nda Bakanlar Kurulu’na say›lan ödemelere
iliflkin vergi kesintisi oranlar›n› gelir unsurlar› ve faaliyet konular›
itibariyle ayr› ayr› belirleme yetkisi verilmektedir. Bakanlar Kurulu
taraf›ndan bu yetki 2006/11447 ve 2006/10731 say›l› kararnameler
ile kullan›lm›fl oldu¤undan, dar mükellef kurumlara yap›lan
ödemelerin türüne göre tevkifat›n oran› de¤iflmektedir.
III. Yurtd›fl›ndan al›nan bilgisayar programlar›nda
tevkifat uygulamas›
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddesinin 2. f›kras›nda, ticari
veya zirai kazanca dahil olup olmad›¤›na bak›lmaks›z›n dar
mükelleflere, telif, imtiyaz, ihtira, iflletme, ticaret unvan›, marka
ve benzeri gayrimaddi haklar›n sat›fl›, devir ve temliki karfl›l›¤›nda
nakden veya hesaben ödenen veya tahakkuk ettirilen bedeller
üzerinden, bu maddenin birinci f›kras›nda belirtilen kiflilerce %
15 oran›nda kurumlar vergisi kesintisi yap›laca¤› hükmü yer
almaktad›r. Bu tevkifat›n oran› Bakanlar Kurulu’nun 01.01.2007
tarihinde yürürlü¤e giren 2006/11447 say›l› karar› ile %20 olarak
belirlenmifltir.
Tevkifat› yapmak zorunda olan kifliler ise 1. f›krada tan›mlanm›flt›r.
Buna göre, dar mükellef kurumlar taraf›ndan 30. maddede say›lan
kazanç ve iratlar›n sa¤lanmas› durumunda, bu kazanç ve iratlar›
avanslar dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya
tahakkuk ettirenler madde uyar›nca tevkifat yapmak zorundad›rlar.
A. Bilgisayar paket programlar›n›n al›m sat›m›nda (ticaret)
tevkifat uygulamas›
Birçok iflletmenin, yurtd›fl›nda mukim firmalardan piyasada bulunan
haz›r paket programlar› sat›n alarak üzerinde herhangi bir de¤ifliklik
yapmadan toptan veya perakende olarak satt›klar› bilinmektedir.
Bu durumda yurtd›fl›ndaki flirkete yap›lan ödemeler ticari mal
al›m›na iliflkin ödeme olaca¤›ndan, mal› satan dar mükellef kurum
aç›s›ndan elde edilen kazanc›n türü de ticari kazanç olmaktad›r.
Dar mükellefler taraf›ndan elde edilen ticari kazançlar 30. madde
uyar›nca tevkifat kapsam›nda olmad›¤›ndan, dar mükelleflerden
haz›r paket programlar›n al›narak, toptan veya perakende olarak
sat›fla sunulmas› durumunda, mal bedeli olarak dar mükellef
kuruma ödenen bedeller üzerinden tevkifat yap›lmas›na gerek
Eylül 2008
bulunmad›¤› kanaatindeyiz. Nitekim Maliye Bakanl›¤›’n›n merkez
ve taflra teflkilat› taraf›ndan verilen birçok muktezada da konu
bu flekilde de¤erlendirilerek, söz konusu ödemeler üzerinden
tevkifat yap›lmas›na gerek olmad›¤› yönünde görüfller verilmifltir.
Bu görüfllerden birkaç›na afla¤›da yer verilmektedir.
Maliye Bakanl›¤› Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› taraf›ndan verilen
24.06.2008 tarih ve 63201 say›l› mukteza:
“fiirketiniz taraf›ndan yurtd›fl›nda mukim firmalardan piyasada
bulunan haz›r paket programlar›n al›narak üzerinde herhangi bir
de¤ifliklik yap›lmadan ve/veya ço¤alt›lmadan nihai tüketicilere
sat›lmas› ……. halinde elde edilen kazanç ticari kazanç niteli¤inde
olup, bu nitelikteki ödemeler üzerinden vergi kesintisi
yap›lmayacakt›r.”
‹stanbul Defterdarl›¤› Vas›tas›z Vergiler Gelir Müdürlü¤ü taraf›ndan
verilen 04.02.2003 tarihli mukteza:
“An›lan flirket yurtd›fl›nda faaliyet gösteren firmalardan bilgisayar
program› ithal ederek nihai tüketicilere satmakta, bir baflka deyiflle
al›m sat›mla u¤raflmaktad›r. Söz konusu ifl ticari bir faaliyet,
bundan elde edilen gelir de ticari kazanç niteli¤indedir. Di¤er
taraftan yurtd›fl›ndaki flirkete ödenen bedeller de bir ticari faaliyetin
gerçeklefltirilmesi için tediye edilen mal bedeli olaca¤›ndan bu
dar mükellef durumundaki yabanc› flirketin elde edece¤i kazanç
da ticari kazanç olacakt›r. Bu nedenle, söz konusu flirketçe mal
bedeli olarak yurtd›fl›na transfer edilen bedeller üzerinden KVK’nun
24. maddesi (5520 say›l› KVK md. 30) uyar›nca herhangi bir
tevkifat›n yap›lmamas› gerekir.
Maliye Bakanl›¤› Gelirler Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan verilen
03.07.1997 tarih ve 27678 say›l› mukteza:
“fiirketiniz yurtd›fl›nda faaliyet gösteren firmalardan bilgisayar
programlar› ithal ederek nihai tüketicilere satmakta bir baflka
deyiflle al›m ve sat›m ifli ile u¤raflmaktad›r. Söz konusu ifl ticari
bir faaliyet, bundan elde edilen gelir de ticari kazanç niteli¤inde
olup, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 24. maddesinde say›lan
kazanç unsurlar›ndan hiç birine girmemektedir. Bu nedenle,
flirketinizce mal bedeli olarak yurt d›fl›na transfer edilen bedeller
üzerinden Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 24. maddesi (5520 say›l›
KVK md. 30) uyar›nca herhangi bir tevkifat›n yap›lmamas› gerekir.”
B. Yurtd›fl›ndan al›nan bilgisayar program› yaz›l›m hizmeti
1. Kurumlar vergisi kanunu aç›s›ndan de¤erlendirme
Gelir Vergisi Kanunu’nun 65. maddesi uyar›nca her türlü serbest
meslek faaliyetinden do¤an kazançlar serbest meslek kazanc›d›r.
Serbest meslek faaliyeti ise ayn› maddede, sermayeden ziyade
flahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan
ve ticari mahiyette olmayan ifllerin iflverene tabi olmaks›z›n flahsi
sorumluluk alt›nda kendi nam ve hesab›na yap›lmas› olarak
tan›mlanm›flt›r.
3
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddesinin 1. f›kras›n›n (b)
bendi uyar›nca, dar mükellefiyete tabi kurumlar›n, petrol arama
faaliyetleri dolay›s›yla sa¤layacaklar› kazançlar d›fl›ndaki serbest
meslek kazançlar› üzerinden, dar mükellef kuruma ödeme yapanlar
taraf›ndan (2006/11447 say›l› Bakanlar Kurulu Karar› ile) % 20
oran›nda tevkifat yap›lmas› gerekmektedir.
Yurtd›fl›nda mukim firmalara, piyasada bulunmayan bir bilgisayar
program›n›n özel olarak haz›rlatt›r›lmas› durumunda, bu program›
haz›rlayan yurtd›fl›nda mukim kurumun elde etti¤i kazanc›n
“serbest meslek kazanc›” olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Dolay›s›yla yurtd›fl›na yap›lan ödeme de “gayrimaddi hak bedeli
ödemesi” de¤il “serbest meslek faaliyeti kapsam›nda yap›lan
ödeme” olarak kabul edilecektir.
Buna göre bilgisayar program›n›n yap›m› dolay›s›yla yurtd›fl›na
ödenen tutar üzerinden KVK’nun 30. maddesinin 2. f›kras› uyar›nca
(gayrimaddi hak) de¤il, 1. f›kran›n (b) bendi uyar›nca (serbest
meslek) tevkifat yap›lmas› gerekecektir. Söz konusu tevkifat›n
oran› Bakanlar Kurulu Karar› ile % 20 olarak belirlenmifltir.
Nitekim Maliye Bakanl›¤› Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› taraf›ndan verilen
24.06. 2008 tarih ve 63201 say›l› muktezada da “Yurtd›fl›nda
mukim firmalara, iflletmede kullanmak üzere veya
müflterilere/bayilere sat›fl›n› yapmak üzere daha önce piyasada
bulunmayan bir bilgisayar program›n›n özel olarak haz›rlat›lmas›
halinde, yurtd›fl›nda mukim firma taraf›ndan elde edilen kazanç
serbest meslek kazanc› niteli¤i tafl›d›¤›ndan, 2006/11447 say›l›
Bakanlar Kurulu Karar› uyar›nca % 20 oran›nda vergi kesintisi
yap›lmas› gerekmektedir.” denilmek suretiyle bu görüfl teyit
edilmifltir.
Ayn› flekilde Ankara Vergi Dairesi Baflkanl›¤› Mükellef Hizmetleri
Gelir Vergileri Grup Müdürlü¤ü taraf›ndan verilen 03.12.2007
tarih ve 8880 say›l› muktezada da “… yurtd›fl›nda mukim flirketlerin,
faaliyetlerinizde kullan›lmas› amac›yla flirketinize özel olarak
verdikleri bilgisayar program› yaz›l›m hizmeti, serbest meslek
faaliyeti kapsam›nda oldu¤undan, bu hizmetler karfl›l›¤›nda
yapaca¤›n›z ödemeler üzerinden Kurumlar Vergisi Kanunu’nun
30/1-b maddesi kapsam›nda tevkifat yap›lmas› gerekmektedir.”
fleklinde aç›klama yap›lm›flt›r.
2. Çifte vergilendirmeyi önleme anlaflmalar› kapsam›nda
de¤erlendirme
Çifte vergilendirmeyi önleme (ÇVÖ) anlaflmalar›n›n 14.
maddelerinde, serbest meslek faaliyetinin tan›m› yap›lmakta ve
bu faaliyet kapsam›nda elde dilen gelirlerin hangi akit devlet
taraf›ndan vergilendirilece¤i hakk›nda hükümler yer almaktad›r.
Buna göre genel olarak, “serbest meslek faaliyetleri” terimi,
ba¤›ms›z olarak yürütülen bilimsel, edebi, sanatsal, e¤itici veya
ö¤retici faaliyetleri, bunun yan› s›ra doktorlar›n, avukatlar›n,
mühendislerin, mimarlar›n, diflçilerin ve muhasebecilerin ba¤›ms›z
faaliyetlerini kapsam›na almaktad›r.
4
Eylül 2008
Bu gelirlerin vergilendirilmesinde temel kural, hizmetin yurtd›fl›nda
verilmesi durumunda elde edilen gelirin Türkiye’de
vergilendirilmemesidir. Bu faaliyetlerin Türkiye’de icra edilmesi
durumunda ise Türkiye’de bu faaliyetleri icra etmek için sürekli
kullanabilecek bir sabit yerin varl›¤› halinde veya Türkiye’de söz
konusu faaliyetleri icra etmek amac›yla 183 gün veya daha fazla
kal›nmas› halinde, Türkiye’nin bu gelirden vergi alma hakk›
do¤maktad›r. Baz› anlaflmalarda ise Türkiye’de vergileme
aç›s›ndan sadece iflyerinin varl›¤› flart› aranmaktad›r. 183 günlük
süre kriteri de anlaflmalarda farkl› anlamlarda kullan›labilmektedir.
Örne¤in bir anlaflmada “bir takvim y›l› içinde bir veya birkaç
seferde” hükmü yer almaktayken baflka bir anlaflmada “herhangi
bir kesintisiz oniki ayl›k dönemde bir veya birkaç seferde” ibareleri
bulunabilmektedir.
Buna göre ÇVÖ anlaflmalar› kapsam›nda dar mükellef kurumlar
taraf›ndan serbest meslek faaliyetinin, yurtd›fl›nda icra edilmesi
durumunda bu kazanç Türkiye’de vergiye tabi tutulamayacakt›r.
Türkiye’de icra edilmesi durumunda ise her anlaflman›n ayr› ayr›
de¤erlendirilmesi gerekmekle birlikte, genel olarak bu faaliyetleri
icra etmek için Türkiye’de sürekli kullanabilecek bir yerin
bulunmamas› yada Türkiye’de 183 günden az bir süre kal›nmas›
hallerinde, elde edilen kazanç üzerinden Türkiye’de vergileme
yap›lamayacakt›r. Burada unutulmamas› gereken en önemli konu,
ödeme yap›lacak kurumun o ülkenin mukimi oldu¤unu
belgeleyecek olan “mukimlik belgesi”nin ilgili dar mükellef
taraf›ndan ülkesinden temin edilerek ödemeyi yapacak olan
kuruma ibraz edilmesidir.
‹lgili ülke ile aram›zda ÇVÖ anlaflmas› bulunmamas› (örne¤in
‹sviçre), anlaflma olsa dahi hizmeti veren kurumun mukimlik
belgesinin temin edilememesi veya dar mükellefin Türkiye’de
devaml› kullanabilece¤i bir iflyerinin bulunmas› yada anlaflmada
belirtilen süreden daha fazla bir süre Türkiye’de kal›nmas›
hallerinde, yapt›r›lan bilgisayar program› için yurtd›fl›na ödenen
hizmet bedeli üzerinden % 20 oran›nda kurumlar vergisi tevkifat›
yap›lmas› gerekecektir.
Ancak yukar›da da belirtildi¤i gibi bu hizmetin anlaflmam›z olan
bir ülke mukimi kurum taraf›ndan yurtd›fl›nda verilmesi veya
Türkiye’de verilse dahi söz konusu dar mükellef kurumun burada
devaml› kullanabilece¤i bir iflyerinin bulunmamas› veya varsa
anlaflmada belirlenen süreden daha az bir süre Türkiye’de kal›nm›fl
olmas› ve her halükarda, dar mükellef kuruma ait mukimlik
belgesinin temin edilmifl olmas› durumunda, ilgili ülke ÇVÖ
anlaflmas› kapsam›nda bu ödeme üzerinden tevkifat
yap›lmayacakt›r.
C. Ço¤altma hakk›n› içeren bilgisayar program› al›mlar›
1. Kurumlar vergisi kanunu aç›s›ndan de¤erlendirme
5846 say›l› Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda “eser”, sahibinin
hususiyetini tafl›yan, ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya
sinema eserleri say›lan her nevi fikir ve sanat mahsulü, “eser
sahibi” ise eseri meydana getiren kifli olarak tan›mlanm›flt›r. Söz
konusu Kanun’un 2. maddesinde ise ilim ve edebiyat eserlerinin
neler oldu¤u say›lm›fl ve herhangi bir flekilde dil ve yaz› ile ifade
olunan eserler ve her biçim alt›nda ifade edilen bilgisayar
programlar› ve bir sonraki aflamada program sonucu do¤urmas›
kofluluyla bunlar›n haz›rl›k tasar›mlar›n›n da ilim ve edebiyat eseri
say›laca¤› hükmüne yer verilmifltir.
Ayn› flekilde Ankara Vergi Dairesi Baflkanl›¤› Mükellef Hizmetleri
Gelir Vergileri Grup Müdürlü¤ü taraf›ndan verilen 03.12.2007
tarih ve 8880 say›l› muktezada da “Öte yandan bilgisayar program›
yaz›l›mlar› karfl›l›¤›nda yurtd›fl›nda mukim flirketlere yap›lan
ödemelerin bu programlar›n ticari amaçla kullan›labilmesi yönünde
hak devrini de içermesi halinde sat›fl ifllemi gayrimaddi hak sat›fl›
olarak kabul edilece¤inden yap›lan ödemeler üzerinden Kurumlar
Vergisi Kanunu’nun 30/2 maddesi kapsam›nda tevkifat yap›lmas›
gerekmektedir.” denilmek suretiyle ayn› görüfle yer verilmifltir.
Ayn› Kanun’un “Mali haklar” bölümünde yer alan “Ço¤altma hakk›”
bafll›kl› 22. maddesinde ise bir eserin asl›n› veya kopyalar›n›,
herhangi bir flekil veya yöntemle, tamamen veya k›smen, do¤rudan
veya dolayl›, geçici veya sürekli olarak ço¤altma hakk›n›n
münhas›ran eser sahibine ait oldu¤u belirtilmektedir.
2. Çifte vergilendirmeyi önleme anlaflmalar› kapsam›nda
de¤erlendirme
Bakanlar Kurulu taraf›ndan tevkifat oran› % 20 olarak belirlenmifl
olmas›na ra¤men, ço¤altma hakk›n› da içeren bilgisayar program›
al›mlar›nda, yurtd›fl›ndaki kurumun mukimi oldu¤u ülke ile ülkemiz
aras›nda çifte vergilendirmeyi önleme anlaflmas› varsa indirimli
orandan yararlanma imkan› bulunmaktad›r. ÇVÖ anlaflmalar›n›n
12. maddeleri uyar›nca, genel olarak, bir Akit Devlette do¤an ve
di¤er Akit Devletin mukimine ödenen gayrimaddi hak bedellerinin,
bu di¤er devlette vergilendirilmesi esas› benimsenmifltir. Maddenin
devam›nda ise söz konusu gayrimaddi hak bedellerinin, elde
edildikleri Akit Devlette ve o Devletin mevzuat›na göre de
vergilendirilebilece¤i, ancak gayrimaddi hak bedelinin gerçek
lehdar› di¤er Akit Devletin bir mukimi ise bu flekilde al›nacak
verginin gayrimaddi hak bedelinin gayrisafi tutar›n›n yüzde 10’unu
aflamayaca¤› hükmü bulunmaktad›r.
Maddenin devam›nda eserlerin asl›ndan ikinci bir kopyas›n›n
ç›kar›lmas› ya da eserin iflaret, ses ve görüntü nakil ve tekrar›na
yarayan, bilinen ya da ileride gelifltirilecek olan her türlü araca
kay›t edilmesi, her türlü ses ve müzik kay›tlar› ile mimarl›k eserlerine
ait plan, proje ve krokilerin uygulanmas›n›n da ço¤altma say›laca¤›
hükmüne yer verilmektedir. Ayr›ca maddede ço¤altma hakk›n›n,
bilgisayar program›n›n geçici ço¤alt›lmas›n› gerektirdi¤i ölçüde,
program›n yüklenmesi, görüntülenmesi, çal›flt›r›lmas›, iletilmesi
ve depolanmas› fiillerini de kapsayaca¤› belirtilmektedir.
Buna göre yurtd›fl›ndan ço¤altma hakk›n› da içeren bir bilgisayar
program›n›n sat›n al›nmas› durumunda, bu bilgisayar program›n›n
gayrimaddi hak olarak de¤erlendirilmesi gerekmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddesinin yukar›da da
de¤inilen 2. f›kras› uyar›nca, ticari veya zirai kazanca dahil olup
olmad›¤›na bak›lmaks›z›n dar mükelleflere, telif, imtiyaz, ihtira,
iflletme, ticaret unvan›, marka ve benzeri gayrimaddi haklar›n
sat›fl›, devir ve temliki karfl›l›¤›nda nakden veya hesaben ödenen
veya tahakkuk ettirilen bedeller üzerinden, ödemeyi yapanlar
taraf›ndan (2006/11447 say›l› Bakanlar Kurulu Karar› ile) %20
oran›nda kurumlar vergisi tevkifat› yap›lmas› gerekmektedir. Buna
göre yurtd›fl›ndan ço¤altma hakk›n› da içeren bilgisayar program›
al›mlar› dolay›s›yla dar mükellef kurumlara yap›lan ödemeler
üzerinden ödemeyi yapan kurum taraf›ndan % 20 oran›nda
kurumlar vergisi kesintisi yap›lacakt›r.
Bu anlay›fla uygun olarak Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› taraf›ndan
verilen 24.06. 2008 tarih ve 63201 say›l› muktezada “Copyright
kapsam›nda bir bilgisayar program›n›n ço¤altma, de¤ifltirme,
topluma da¤›tma, gösterme vb. gibi haklar›n›n sat›n al›nmas›
halinde, flirketiniz taraf›ndan bir gayrimaddi hak elde edilecek
olup, yurtd›fl›nda mukim firmaya yap›lacak söz konusu gayrimaddi
hak bedeli ödemelerinden 2006/11447 say›l› Bakanlar Kurulu
Karar› uyar›nca % 20 oran›nda vergi kesintisi yap›lacakt›r.”
fleklinde görüfl bildirilmifltir.
Eylül 2008
Buna göre ÇVÖ anlaflmam›z olan bir ülke mukiminden ço¤altma
hakk›n› da içeren bir bilgisayar program› sat›n al›nd›¤› durumda,
ödeme yap›lan kurumun bu bilgisayar program›n›n gerçek lehdar›
olmas› flart›yla, ÇVÖ anlaflmas› kapsam›nda % 10 oran›nda
tevkifat yap›labilecektir. Yine burada unutulmamas› gereken en
önemli konu, ödeme yap›lacak kurumun o ülkenin mukimi oldu¤unu
belgeleyecek olan “mukimlik belgesi”nin ilgili dar mükellef
taraf›ndan ülkesinden temin edilerek ödemeyi yapacak olan
kuruma ibraz edilmesidir.
D. Kullan›m hakk›n› içeren bilgisayar program› al›mlar›
Kurumlar taraf›ndan iflletmelerinde kullan›lmak üzere al›nan ve
paket program niteli¤inde olmay›p, flirketin ihtiyaçlar› kapsam›nda
üzerinde baz› de¤iflikliklerin yap›labildi¤i bilgisayar programlar›n›n
tevkifata tabi olup olmad›¤› konusunda Maliye Bakanl›¤› taraf›ndan
verilen muktezalarda, genellikle bu bilgisayar programlar›n›n,
gayrimaddi hak niteli¤inde oldu¤u görüflüne yer verilmektedir.
Bunun sonucu olarak da söz konusu muktezalarda, bu ödemeler
üzerinden Kurumlar Vergisi Kanunu uyar›nca tevkifat yap›lmas›
gerekti¤i belirtilmektedir.
Ancak Maliye Bakanl›¤› Gelirler Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan
verilen 10.11.2004 tarih ve 53160 say›l› muktezada farkl› bir
görüfle yer verilmifltir. Bu muktezada flirket içi amaçlarla kullan›lmak
5
üzere al›nan bilgisayar program›n›n ticari emtia al›m› olarak kabul
edilmesi gerekti¤i afla¤›daki flekilde ifade edilmifltir.
“… bir bilgisayar program›n›n yurtd›fl›ndaki bir firmadan copyright
kapsam›nda ço¤altma, de¤ifltirme, topluma da¤›tma gösterme
vb. haklar›n›n sat›n al›nmas› yada kiralanmas› durumu d›fl›nda,
flirket içi amaçlar için kullan›lmak üzere flirketinizce ithali yap›lan
programlar›n al›m› ticari emtia al›m› kapsam›ndad›r. Söz konusu
program›n, firma bünyesinde birden fazla terminalde kullan›lmak
üzere kopyalanabilecek olmas› bu durumu de¤ifltirmeyecektir.”
Muktezan›n devam›nda, ifllemin ticari bir mal al›m› niteli¤inde
olmas› dolay›s›yla, bu al›mlar için yurtd›fl›ndaki firmaya yap›lacak
ödemeler üzerinden Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 24. maddesi
(5520 say›l› KVK md. 30) uyar›nca kurumlar vergisi tevkifat›
yap›lmayaca¤› belirtilmifltir.
Yurtd›fl›ndan, iflletmede kullan›lmak amac›yla, gerek gümrükten
geçirilmek suretiyle, gerekse de internet arac›l›¤›yla al›nan
bilgisayar programlar›n›n kullan›m hakk› için bir lisans bedeli
ödenmektedir. Kullan›m hakk›n› içeren bu bilgisayar programlar›n›n
ticari emtia olarak de¤erlendirilmesinin mümkün olmad›¤› ve
dolay›s›yla yap›lan ödemenin gayrimaddi hak bedeli olarak kabul
edilmesi gerekti¤i kanaatindeyiz.
Yukar›da yer alan mukteza ve konuya iliflkin aç›klamalar›m›zdan,
bu bilgisayar programlar›n kurumlar vergisi tevkifat›na tabi olup
olmad›¤› konusunun tart›flmal› bir konu oldu¤u görülmektedir.
Gelirler Genel Müdürlü¤ü’nün 10.11.2004 tarihli muktezas›nda
yer verilen görüfl çerçevesinde hareket etmek isteyen kurumlar›n,
mutlaka Bakanl›ktan yaz›l› görüfl almalar› gerekti¤ini belirtmek
isteriz. Hatta baz› tart›flmal› konulara iliflkin olarak, al›nan
muktezalar çerçevesinde hareket eden mükelleflerin
uygulamalar›n›n, inceleme elemanlar› taraf›ndan elefltirilmifl oldu¤u
göz önüne al›nd›¤›nda, muktezaya göre ifllem yapman›n da riski
ortadan kald›rmayabilece¤ini söyleyebiliriz. Bu nedenle söz
konusu ödemeler üzerinden KVK 30. maddenin 2. f›kras›
kapsam›nda % 20 oran›nda tevkifat yap›lmas›n›n daha do¤ru bir
yaklafl›m olaca¤›n› düflünüyoruz.
Bu tür bilgisayar programlar›n›n gayrimaddi hak olarak kabul
edilmesi durumunda, stopaj oran›n›n tespiti aç›s›ndan konunun
ÇVÖ anlaflmalar› aç›s›ndan da de¤erlendirilmesi gerekece¤i
aç›kt›r. Program›n al›nd›¤› ülke ile Türkiye aras›nda imzalanm›fl
olan bir ÇVÖ anlaflmas›n›n bulunmas› durumunda, yaz›m›z›n
“C/2. Çifte vergilendirmeyi önleme anlaflmalar› kapsam›nda
de¤erlendirme” bölümünde yer alan aç›klamalar kapsam›nda
hareket edilebilecektir.
6
Eylül 2008
IV. Sonuç
Yurtd›fl›ndan al›nan bilgisayar programlar›n›n vergilendirilmesi
konusundaki uygulama, uzun y›llard›r mukteza baz›ndaki
aç›klamalarla flekillenmektedir. Yurtd›fl›ndan ithal edilip sat›lan
paket bilgisayar programlar›n›n ticari emtia olarak kabulü ve
dolay›s›yla buna iliflkin olarak yap›lan ödemeler üzerinden stopaj
yap›lmamas› gerekti¤i konusunda, verilen görüfllerin ve yarg›
kararlar›n›n çoklu¤u dikkate al›nd›¤›nda, herhangi bir tereddüt
bulunmamaktad›r.
Ayn› flekilde Maliye Bakanl›¤› taraf›ndan verilen muktezalarda,
yurtd›fl›ndan al›nan yaz›l›m hizmeti kapsam›nda edinilen bilgisayar
programlar› dolay›s›yla yap›lan ödemelerin, serbest meslek
ödemesi olarak kabul edildi¤i görülmektedir. Bu ödemeler stopaja
tabi olmakla beraber, stopaj›n dayana¤› KVK 30. maddenin
2. f›kras› (gayrimaddi hak) de¤il, ayn› maddenin 1. f›kras›n›n
(b) bendi (serbest meslek) olacakt›r.
Paket program fleklinde olmayan bilgisayar program›n›n ço¤altma
hakk›n›n da al›nmas› halinde ise bu program›n gayrimaddi hak
olarak kabul edilmesi ve yurtd›fl›na yap›lacak ödemeler üzerinden
KVK 30. maddenin 2. f›kras› uyar›nca stopaj yap›lmas›
gerekmektedir.
Kurumlar taraf›ndan iflletmelerinde kullan›lmak üzere al›nan ve
paket program niteli¤inde olmay›p, flirketin ihtiyaçlar› kapsam›nda
üzerinde baz› de¤iflikliklerin yap›labildi¤i bilgisayar programlar›n›n
ticari emtia olarak kabul edilmek suretiyle, stopaj kapsam› d›fl›na
ç›kar›lmas›n›n mümkün olmad›¤› kanaatindeyiz. Söz konusu
ödemelerle bir gayrimaddi hak (kullan›m hakk›) elde edildi¤i için,
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddenin 2. f›kras› uyar›nca
vergi kesintinse tabi tutulmas› uygulamas›na devam edilmesi
gerekti¤ini düflünüyoruz.
Özellikle iflletmelerin kendi kullan›mlar› için yurtd›fl›ndan ald›klar›
bilgisayar programlar›n›n vergilendirilmesi ile ilgili olarak, görüfl
ve uygulama birli¤i sa¤lanmas› aç›s›ndan, Maliye Bakanl›¤›
taraf›ndan konu hakk›nda tebli¤ düzeyinde bir aç›klama
yap›lmas›nda fayda bulunmaktad›r.
Vergide Gündem
Ender Ersan
Yabanc› kurumlardan sa¤lanan kredilerde
stopaj, KDV ve damga vergisi
I-Girifl
Yabanc› ortakl› kurumlar›n, ticari
faaliyetlerinin devam ettirilmesi amac› ile
banka ve benzeri finans kurumu niteli¤inde
olmayan yurtd›fl›ndaki ortaklar›ndan veya
grup firmalar›ndan kredi kullanmalar› s›kça
karfl›lafl›lan bir uygulamad›r.
Özellikle, 5520 say›l› Kurumlar Vergisi
Kanunu ile örtülü sermaye uygulamas›na
iliflkin belirsizliklerin ortadan kald›r›lm›fl
olmas› sebebiyle, iliflkili firmalardan kredi
kullan›lmas›, söz konusu kredilerin üçüncü
partilerden temin edilmesi uygulamas›na
tercih edilir hale gelmifltir.
Ancak, her ne kadar yurtd›fl›ndaki grup
firmalar›ndan kullan›lan kredilerde örtülü
sermaye uygulamas›na iliflkin belirsizlikler
5520 say›l› Kurumlar Vergisi Kanunu ile
kald›r›lm›fl olsa da, bu krediler kapsam›nda
damga vergisi, kurumlar vergisi stopaj› ve
sorumlu s›fat› ile katma de¤er vergisi
uygulamalar›ndaki belirsizlik devam
etmektedir.
Yurtd›fl›ndaki grup firmalar›ndan kullan›lan
kredilerin kurumlar vergisi stopaj›, sorumlu
s›fat› ile katma de¤er vergisi ve damga
vergisi karfl›s›ndaki durumu, ilgili kanun
hükümleri, bu kanun hükümlerinin
uygulamas›na iliflkin aç›klamalar›n yer ald›¤›
tebli¤ler, Bakanlar Kurulu Kararlar› ve son
dönemde konuya iliflkin olarak Maliye
Bakanl›¤› taraf›ndan verilmifl olan
muktezalarda yer alan görüfller
kapsam›nda de¤erlendirilmeye çal›fl›lm›flt›r.
II- Kurumlar vergisi aç›s›ndan
de¤erlendirme
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddesi
hükmü uyar›nca dar mükellef kurumlara
ödenen her türlü alacak faizleri kurumlar
vergisi stopaj›na tabi olup, Bakanlar Kurulu
taraf›ndan al›nan 2006/11447 say›l› kararda
yabanc› devletler, uluslararas› kurumlar
veya yabanc› banka ve kurumlardan
al›nan her türlü krediler için ödenecek
faizler üzerinden hesaplanmas› gereken
stopaj›n oran› % 0 olarak belirlenmifltir.
Yine ayn› Bakanlar Kurulu Karar›
kapsam›nda di¤er alacak faizleri üzerinden
Eylül 2008
hesaplanmas› gereken kurumlar vergisi
stopaj› oran› ise % 10’dur.
Dolay›s›yla, ilgili Bakanlar Kurulu Karar›
uyar›nca yurtd›fl›nda mukim kurumlardan
al›nan kredilere istinaden hesaplanan
faizler üzerinden % 0 oran›nda kurumlar
vergisi stopaj› hesaplanmas›
gerekmektedir. Karar’da bu uygulaman›n
banka d›fl›ndaki yabanc› kurumlardan
al›nan krediler için de geçerli olaca¤› aç›k
bir flekilde ifade edilmifl olup, söz konusu
kurumlara iliflkin olarak ise bir k›s›tlama
yap›lmam›flt›r. Karar’da % 10 oran›nda
stopaja tabi tutulmas› gerekti¤i ifade edilen
faizlerin ise, krediler d›fl›ndaki alacaklardan
kaynaklanan faizler (mal ve hizmet
tesliminden do¤an alaca¤›n geç tahsili
nedeniyle al›nan alacak faizi) olarak
yorumlanmas› gerekmektedir.
Ancak, ilgili Bakanlar Kurulu Karar›’nda
yer alan “yabanc› kurumlar” ifadesi Maliye
Bakanl›¤› taraf›ndan, “münhas›ran
finansman ifli ile u¤raflan ve sadece grup
flirketlerine kredi vermeyen kurumlar”
fleklinde yorumlanmaktad›r.
1 seri no’lu Kurumlar Vergisi Genel
Tebli¤i’nin 30.5. maddesinde, Bakanlar
Kurulu’nca belirlenecek ülkelerde (vergi
cennetleri) yerleflik olan veya faaliyette
bulunan kurumlara yap›lacak her türlü
ödemelerin kurumlar vergisi stopaj›
karfl›s›ndaki durumuna iliflkin aç›klamalarda
bulunulmufltur. Söz konusu maddenin
“Vergi Kesintisi Kapsam›nda Olmayan
Ödemeler” bafll›kl› 30.5.3. alt maddesinin
iki ve üç numaral› paragraflar›nda;
“Bakanlar Kurulunca belirlenecek
ülkelerdeki finans kurulufllar›ndan temin
edilen borçlanmalara iliflkin ana para, faiz
ve kâr pay› ödemeleri ile sigorta ve
reasürans ödemeleri üzerinden bu f›kra
kapsam›nda vergi kesintisi yap›lmayacak,
finans kurulufllar› d›fl›ndakilere bu mahiyette
yap›lan ödemeler ise vergi kesintisine tabi
tutulacakt›r.
Sözü edilen finans kuruluflu, münhas›ran
finansman hizmeti veren, mukimi
bulundu¤u ülkenin mevzuat›na göre
finansal kaynak sa¤lamaya yetkili olan
kurulufllar› ifade etmektedir. Ancak, sadece
7
iliflkili flirketlere finansman temin eden kurulufllar bu kapsamda
de¤erlendirilmeyecektir.”
hükmü yer almaktad›r.
Her ne kadar finans kurulufllar› kapsam›ndaki ifade Tebli¤in vergi
cennetlerine iliflkin bölümünde yer al›yor olsa da, bu maddede
finans kurulufllar›na iliflkin olarak yap›lm›fl olan belirlemenin,
geniflletilerek Tebli¤in 30. maddesinde yer alan kurumlar vergisi
stopaj› uygulamas› aç›s›ndan da Maliye Bakanl›¤›’n›n genel
görüflünü yans›tt›¤› sonucu ortaya ç›kmaktad›r.
Konu ile ilgili olarak, Bursa Vergi Dairesi Baflkanl›¤› taraf›ndan
verilmifl olan 22.06.2007 tarih ve B.07.1.G‹B.4.16.16.02-30006-228/969 say›l› muktezada;
“Buna göre, flirketinizce yurtd›fl›nda yerleflik olan ve grup
flirketlerine finansman sa¤lama faaliyetinde bulunan …………
flirketinin mutat olarak kredi veren banka ve benzeri finans kurumu
olarak de¤erlendirilmesi mümkün olmad›¤›ndan, bahse konu
flirketten al›nacak kredi tutar›n›n 5520 say›l› Kurumlar Vergisi
Kanunu’nun 12. maddesinde örtülü sermaye için belirlenen limitleri
aflmamas› halinde, bu tutarlar üzerinden ödenecek faiz gelirlerinin,
an›lan Bakanlar Kurulu Karar›’n›n 2’inci maddesinin (e) bendinin
(ii) alt bendi ile belirlenen % 10 (yüzde on) oran›nda tevkifata
tabi tutulmas› gerekmektedir.”
görüflüne yer verilmifltir.
Maliye Bakanl›¤›’n›n, esas faaliyet konusu münhas›ran finansman
hizmetleri olmas›na karfl›n sadece grup firmalar›na bu hizmetleri
sa¤layan yurt d›fl› grup firmalar›ndan kullan›lan krediler kapsam›nda
ilgili kurumlara ödenen faiz tutarlar›n›n, bu kurumlar›n finans
kuruluflu say›lmayaca¤› iddias› ile % 10 oran›nda kurumlar vergisi
stopaj›na tabi olmas› gerekti¤i görüflünde oldu¤u anlafl›lmaktad›r.
Bilindi¤i üzere Kanun’da yer almayan bir düzenlemenin Tebli¤
ile getirilmesi mümkün bulunmamaktad›r. Kurumlar Vergisi
Kanunu’nun 30. maddesinde, sadece iliflkili flirketlere finansman
temini sa¤layan firmalar›n finans kuruluflu say›lmayaca¤› yönünde
bir k›s›tlama bulunmamaktad›r.
Ayr›ca, Tebli¤’de yer alan aç›klama dikkate al›nsa dahi söz konusu
ifadenin, Tebli¤in vergi cennetlerine iliflkin bölümünde yer al›yor
olmas› sebebiyle, vergi cenneti uygulamas› d›fl›ndaki yurtd›fl›ndaki
kurumlara ödenen faiz tutarlar› kapsam›ndaki kurumlar vergisi
stopaj› uygulamas›na bir etkisinin bulunmamas› gerekmektedir.
Sonuç olarak, yurt d›fl›ndaki firmalardan kullan›lan krediler
kapsam›nda ilgili kurumlara ödenen faiz tutarlar› üzerinden % 0
oran›nda kurumlar vergisi stopaj› hesaplanabilmesi için, kredi
al›nan kurumun yabanc› kurum olmas›n›n yeterli olmas› ve finans
kuruluflu olma flart›n›n aranmamas› gerekmektedir. Ayr›ca, sadece
iliflkili firmalara finansman temin eden firmalar›n finans kuruluflu
say›lmamas› fleklindeki yoruma yukar›da yer verilen aç›klamalar
kapsam›nda kat›lmak mümkün bulunmamaktad›r.
8
Eylül 2008
III- Sorumlu s›fat› ile katma de¤er vergisi aç›s›ndan
de¤erlendirme
3065 say›l› Katma De¤er Vergisi Kanunu’nun 1/1 maddesine
göre ticari, s›nai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde Türkiye’de yap›lan teslim ve hizmetlerin katma
de¤er vergisine tabi oldu¤u belirtilmifltir.
Ayr›ca, Katma De¤er Vergisi Kanunu’nun 17/4-e maddesi uyar›nca;
banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsam›na giren ifllemler
ve tali acenteler dahil sigorta acente ve prodüktörlerinin sigorta
muamelelerine iliflkin ifllemleri ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun
7’nci maddesinin (24) numaral› bendinde belirtilen kurumlar›n
kredi teminat› sa¤lama ifllemleri Katma De¤er Vergisi’nden istisna
edilmifltir.
Yurtd›fl›ndan temin edilen kredilerin katma de¤er vergisi
karfl›s›ndaki durumuna iliflkin olarak 46 Seri No’lu Katma De¤er
Vergisi Genel Tebli¤i’nde yap›lan aç›klamalarda flu ifadelere yer
verilmifltir;
“Türkiye’de banka ve sigorta muameleleri vergisine tabi tutulmam›fl
olan yurt d›fl› kredi ifllemlerinin mahiyet itibariyle banka ve sigorta
muameleleri vergisine tabi olan yurt içi bankac›l›k hizmetlerinden
farks›z oldu¤u aç›kt›r.
Dolay›s›yla, yurt d›fl› kredi ifllemlerinin Kanunun 17/4-e maddesi
hükmü kapsam›nda de¤erlendirilmesi gerekli olup, bu kapsamdaki
ifllemler nedeniyle ödenen faiz, komisyon ve bunlara iliflkin kur
farklar› katma de¤er vergisine tabi de¤ildir.
Ancak, katma de¤er vergisine tabi bir mal teslimi veya hizmet
ifas›na iliflkin bedelin ödenmesine ba¤l› olarak ortaya ç›kan vade
farklar›n›n kredi ifllemi ile bir ilgisi bulunmamaktad›r. Bu nedenle,
bir mal teslimi veya hizmet ifas›na ba¤l› vade fark›, faiz veya
benzeri di¤er menfaatlerin Kanunun 24. maddesi uyar›nca vergiye
tabi ifllemin matrah›na dahil edilerek vergilendirilece¤i tabiidir.”
Söz konusu Tebli¤’de yap›lan aç›klamalarda, yurtd›fl› bankac›l›k
ifllemlerinin Kanun’un 17/4-e maddesi hükmü kapsam›nda
de¤erlendirilmesi gerekti¤i ve katma de¤er vergisine tabi olmad›¤›
belirtilmektedir.
Dolay›s›yla, yurtd›fl› kurumlara ödenen faiz tutarlar›n›n katma
de¤er vergisinin konusuna girip girmedi¤inin, kredi al›nan kurumun
niteli¤ine göre de¤il ifllemin banka ve sigorta muameleleri vergisinin
konusuna girip girmedi¤ine göre belirlenmesi gerekmektedir.
Maliye Bakanl›¤› ve yarg› mercilerinin geçmifl y›llarda vermifl
oldu¤u muktezalar ve yarg› kararlar›nda iki yönde verilmifl görüfl
ve kararlar yer almaktayd›.
Maliye Bakanl›¤› taraf›ndan konuya iliflkin olarak son dönemde
verilmifl olan muktezalarda, yurtd›fl›nda yerleflik bir kurumdan
kullan›lan kredilere iliflkin olarak bu kuruma ödenen faiz tutarlar›n›n,
ilgili kurumun esas faaliyet konular›ndan birinin kredi vermek
olmas› ve ilgili ülke mevzuat› gere¤ince kredi vermeye yetkili
kurulufl oldu¤unun tevsik edilmesi kayd›yla sorumlu s›fat› ile
katma de¤er vergisine tabi olmayaca¤› belirtilmektedir.
Söz konusu muktezalarda yer alan görüfllere afla¤›da yer
verilmifltir;
Bursa Vergi Dairesi Baflkanl›¤› taraf›ndan verilmifl olan
11.05.2007 tarih ve B.07.1.G‹B.4.16.16.02-320-07-7/738 say›l›
mukteza (Bu mukteza talebi, esas faaliyet konular›ndan biri
finansman temini olan, ancak sadece grup firmalar›na bu
hizmeti sa¤layan yurtd›fl›ndaki firmadan kullan›lan kredilere
istinaden yap›lm›flt›r);
“17.03.1995 tarih ve 22230 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan
46 Seri No.lu Katma De¤er Vergisi Genel Tebli¤i’nin “A-Yurt
D›fl›ndan Temin Edilen Kredilerin Katma De¤er Vergisi Karfl›s›ndaki
Durumu” bafll›kl› bölümünde; yurtd›fl› kredi ifllemlerinin Kanun’un
17/4-e maddesi hükmü kapsam›nda de¤erlendirilmesi gerekti¤i
ve bu kapsamdaki ifllemler nedeniyle ödenen faiz, komisyon ve
bunlara iliflkin kur farklar›n›n katma de¤er vergisine tabi olmad›¤›
aç›klanm›fl bulunmaktad›r.
………………….
Söz konusu kredi kapsam›nda ortaya ç›kacak faiz tutarlar›
üzerinden katma de¤er vergisi hesaplanmamas› gerekmektedir.”
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤› taraf›ndan verilmifl olan
08.11.2007 tarih ve B.07.1.G‹B.4.34.18.01/2.1/867.272.117035705 say›l› mukteza;
“Türkiye’de banka ve sigorta muameleleri vergisine tutulmam›fl
olan yurt d›fl› kredi ifllemlerinin mahiyet itibariyle banka ve sigorta
muameleleri vergisine tabi olan yurt içi bankac›l›k hizmetlerinden
farks›z oldu¤u aç›kt›r.
Dolay›s›yla, yurt d›fl› kredi ifllemlerinin Kanunun 17/4-e maddesi
hükmü kapsam›nda de¤erlendirilmesi gerekli olup, bu kapsamdaki
ifllemler nedeniyle ödenen faiz, komisyon ve bunlara iliflkin kur
farklar› katma de¤er vergisine tabi de¤ildir.
Ancak, katma de¤er vergisine tabi bir mal teslimi veya hizmet
ifas›na iliflkin bedelin ödenmesine ba¤l› olarak ortaya ç›kan vade
farklar›n›n kredi ifllemi ile bir ilgisi bulunmamaktad›r. Bu nedenle,
bir mal teslimi veya hizmet ifas›na ba¤l› vade fark›, faiz veya
benzeri di¤er menfaatlerin Kanunun 24. maddesi uyar›nca vergiye
tabi ifllemin matrah›na dahil edilerek vergilendirilece¤i tabiidir.
Buna göre, Hollanda’da mukim …………….’nin Hollanda
mevzuat›na göre kredi vermeye yetkili kurulufl olmas› halinde
flirketinize kulland›raca¤› kredi üzerinden hesaplanan faiz
ödemeleri katma de¤er vergisine tabi olmayacakt›r.”
Dolay›s›yla, söz konusu muktezalarda yer alan aç›klamalar
kapsam›nda, esas faaliyet konular›ndan biri kredi vermek olan
ve ilgili ülke mevzuat› gere¤ince kredi vermeye yetkili kurulufl
niteli¤ini haiz olan yurtd›fl›nda yerleflik kurumlardan, bu kurumlar
finans kuruluflu olarak nitelendirilmese dahi (Kredi kullan›lan
kurumun niteli¤i de¤il, ifllemin niteli¤i dikkate al›nm›flt›r),
kredi kullan›lmas› ifllemleri yurt d›fl› kredi ifllemleri olarak
nitelendirilmektedir.
finansman temini iflleminin sonucu olarak ortaya ç›km›fl olmas›
sebebiyle, sorumlu s›fat› ile katma de¤er vergisi hesaplanmas›
gerekti¤i ifade edilmifltir.
Söz konusu muktezada ifade edilen görüfle afla¤›da yer verilmifltir;
“Ancak, banka veya benzeri finans kurumu niteli¤inde olmayan
yurt d›fl›nda yerleflik firmalardan temin edilen kredilerin geri
ödenmesi s›ras›nda uygulanan faiz, komisyon v.b. adlar alt›nda
yap›lan ödemeler, bir finans hizmetinin karfl›l›¤›n› teflkil etti¤inden
katma de¤er vergisine tabi olacakt›r.
Dolay›s›yla, söz konusu ödemeler nedeniyle ortaya ç›kan katma
de¤er vergisinin, Katma De¤er Vergisi Kanunu’nun 9. maddesi
hükmü gere¤ince, krediyi yurt d›fl›ndan temin eden firmalar
taraf›ndan sorumlu s›fat›yla beyan edilip ödenmesi gerekmektedir.”
Bu görüfl, Maliye Bakanl›¤›’n›n uygulama konusunda halen çok
net olmad›¤›n› göstermektedir.
IV- Damga vergisi aç›s›ndan de¤erlendirme
Damga vergisinden istisna edilen k⤛tlar›n yer ald›¤›, Damga
Vergisi Kanunu’na ekli (2) Say›l› Tablo’nun “Ticari ve Medeni
‹fllerle ‹lgili K⤛tlar” bafll›kl› IV. bölümünün 23. bendinde; “Bankalar,
yurt d›fl› kredi kurulufllar› ve uluslararas› kurumlarca kulland›r›lacak
kredilerin temini ve geri ödenmesi amac›yla düzenlenecek k⤛tlar
ile bu k⤛tlar üzerine konulacak flerhler.” yer almaktad›r. Bu
kapsamda, yurtd›fl› kredi kurulufllar›ndan kullan›lan kredilere
istinaden düzenlenen sözleflmeler damga vergisinden istisna
edilmifl bulunmaktad›r.
Yukar›da yer alan ifadede, bankalar ve uluslararas› kurumlardan
(Uluslararas› Para Fonu, Dünya Bankas› vb.) ne kastedildi¤i aç›k
olup, yurtd›fl› kredi kurulufllar›ndan ne anlafl›lmas› gerekti¤i
konusunda ise bir belirsizlik bulunmaktad›r.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankas› taraf›ndan yay›mlanan
02.01.2002 tarihli Sermaye Hareketleri Genelgesi’nin “Yurt
D›fl›ndan Al›nacak Nakit Kredilerde Damga Vergisi ve Harç
Mükellefiyeti” bafll›kl› bölümünde; yurt d›fl› kredi kurulufllar›
ifadesinden, bu kurulufllar›n mukimi olduklar› ülke mevzuat›na
göre (finansal) kaynak sa¤lamaya yetkili olan ve esas faaliyet
konular›ndan birisi de kredi vermek olan kurulufllar›n, uluslararas›
kurumlar ifadesinden ise geliflmekte olan ülkelerin kalk›nmalar›n›n
veya bir ülkenin yeniden yap›land›r›lmas›n›n finansman›n›n temini
amac›yla bu ülkelere kredi veren Dünya Bankas› (Uluslararas›
‹mar ve Kalk›nma Bankas›), Uluslararas› Para Fonu, Avrupa ‹mar
ve Kalk›nma Bankas›, ‹slam Kalk›nma Bankas› ve benzeri
kurulufllar›n anlafl›lmas› gerekti¤i belirtilmifltir.
Maliye Bakanl›¤› taraf›ndan konuya iliflkin olarak son dönemlerde
verilmifl olan muktezalarda, Merkez Bankas›’n›n yukar›da yer
verdi¤imiz genelgesine at›fta bulunularak, esas faaliyet
konular›ndan biri finansman temini olan ve ilgili olduklar› ülke
mevzuat›na göre kredi vermeye yetkili kurulufl olduklar› tevsik
edilen kurumlar›n kredi kuruluflu olarak addedilece¤i belirtilmifltir.
Ancak, Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› taraf›ndan verilmifl olan 08.10.2007
tarih ve B.07.1.G‹B.0.01.54/5417-2334 say›l› muktezada, yurtd›fl›
finans kurulufllar› d›fl›ndaki kurumlardan al›nan krediler kapsam›nda
ilgili kurumlara ödenen faiz tutarlar› üzerinden, bu tutarlar›n bir
Eylül 2008
9
Söz konusu muktezalarda yer alan görüfllere afla¤›da yer
verilmifltir;
düzenlenmemifl olmas›, mükelleflerin uygulamalar›na muktezalar
ile yön vermesine neden olmufltur.
Bursa Vergi Dairesi Baflkanl›¤› taraf›ndan verilmifl olan
11.05.2007 tarih ve B.07.1.G‹B.4.16.16.02-320-07-7/738 say›l›
mukteza;
Ancak, söz konusu muktezalarda da bir görüfl birli¤inin
bulunmamas› sebebiyle, söz konusu muktezalar ile mükelleflerin
uygulamaya iliflkin risklerinin ve tereddütlerinin tamam› ile ortadan
kald›r›lmas› sa¤lanamam›flt›r.
“………………..’nin, ilgili ülke mevzuat› gere¤ince kredi vermeye
yetkili kurulufl oldu¤unun tevsik edilmesi kayd›yla flirketinize
kulland›raca¤› kredi ile ilgili düzenlenecek sözleflmelerin damga
vergisinden istisna edilmesi, aksi takdirde 488 say›l› Damga
Vergisi Kanunu’na ekli (1) say›l› tablonun “I-Akitlerle ‹lgili Ka¤›tlar”
bafll›kl› bölümünün A-1’inci bendine göre binde 7,5 oran›nda
damga vergisine tabi tutulmas› gerekmektedir.”
Maliye Bakanl›¤› taraf›ndan konuya iliflkin olarak son dönemde
verilen muktezalarda yer alan görüfller afla¤›daki flekilde
özetlenebilecektir;
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤› taraf›ndan verilmifl olan
08.11.2007 tarih ve B.07.1.G‹B.4.34.18.01/2.1/867.272.117035705 say›l› mukteza;
- Yurtd›fl›nda yerleflik bir kurumdan kullan›lan kredi kapsam›nda
ilgili kuruma ödenen faiz tutarlar›n›n % 0 oran›nda kurumlar vergisi
stopaj›na tabi olabilmesi için, kredi kullan›lan kurumun münhas›ran
finansman ifli ile u¤rafl›yor olmas› ve bu kurum taraf›ndan sa¤lanan
finansman hizmetlerinin sadece iliflkili firmalara sa¤lanm›yor
olmas› gerekmektedir.
“Bu itibarla, fiirketiniz taraf›ndan Hollanda’da yerleflik
………………’den kullan›lacak krediye iliflkin olarak düzenlenecek
sözleflmenin, söz konusu kredinin yurtd›fl›ndan sa¤lanan kredi
olarak kabul edildi¤ine dair Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankas›’ndan al›nacak bir yaz› ve ad› geçen firman›n yurt d›fl›nda
kredi vermeye yetkili bir kurulufl oldu¤una dair kendi ülke resmi
makamlar›ndan al›nacak belgenin Türk Büyükelçilikleri veya
konsolosluklar› ya da ekonomi müflavirlerine onaylat›larak arac›l›k
edecek bankaya ibraz edilmesi ve söz konusu kredinin nakdi
veya gayri nakdi kredi olmas›, baflka bir ifade ile ayni kredi
olmamas› flart›yla damga vergisi ve harçtan müstesna tutulmas›
mümkün bulunmaktad›r.”
- Yurtd›fl›nda yerleflik bir kurumdan kullan›lan kredilere iliflkin
olarak bu kuruma ödenen faiz tutarlar›, ilgili kurumun esas faaliyet
konular›ndan birinin kredi vermek olmas› ve ilgili ülke mevzuat›
gere¤ince kredi vermeye yetkili kurulufl oldu¤unun tevsik edilmesi
kayd›yla sorumlu s›fat› ile katma de¤er vergisine tabi olmayacakt›r.
Ancak, ilgili bölümde belirtildi¤i üzere, yine son dönemde Gelir
‹daresi Baflkanl›¤› taraf›ndan verilmifl olan bir muktezada, yurtd›fl›
finans kurulufllar› d›fl›ndaki kurumlardan al›nan krediler kapsam›nda
ilgili kurumlara ödenen faiz tutarlar› üzerinden, bu tutarlar›n bir
finansman temini iflleminin sonucu olarak ortaya ç›km›fl olmas›
sebebiyle, sorumlu s›fat› ile katma de¤er vergisi hesaplanmas›
gerekti¤i ifade edilmifltir.
Ancak, söz konusu muktezalarda da ilgili kurumlar›n kredi vermeye
yetkili kurulufllar olduklar›n›n ne flekilde tevsik edilece¤i, hangi
kurumlardan ne türden belgeler al›nmas› gerekti¤i konular›nda
bir aç›klama bulunmamaktad›r.
- Yurtd›fl›nda yerleflik bir kurumdan kullan›lan kredilere iliflkin
olarak düzenlenen kredi sözleflmesi, ilgili kurumun esas faaliyet
konular›ndan birinin kredi vermek olmas› ve ilgili ülke mevzuat›
gere¤ince kredi vermeye yetkili kurulufl oldu¤unun tevsik edilmesi
kayd›yla damga vergisinden istisna olacakt›r.
Yurtd›fl›nda kredi kullan›lan kurumun faaliyet gösterdi¤i ülkede
kredi temin ifllemleri gerçeklefltiren kurumlar›n kay›tl› olmas›
gereken ve/veya Türkiye’deki BDDK, Merkez Bankas› benzeri,
bu kurumlar›n ifllemlerini düzenleyen bir yap›n›n varl›¤› halinde,
buradan söz konusu kurumlar›n kredi vermeye yetkili kurulufllar
olup olmad›¤›na iliflkin belge temin edilebilecektir. Ancak, kredi
kullan›lan yurtd›fl› kurumun mukimi oldu¤u ülkede bu tarzda bir
kurulufl söz konusu de¤il ise, tevsikin ne flekilde sa¤lanaca¤›na
iliflkin bir belirsizlik yaflanmas› kaç›n›lmazd›r. Böyle bir durumda,
kredi kullan›lan kurumun ana sözleflmesinde kredi vermeye iliflkin
bir hükmün yer al›yor olmas› halinde, ilgili kurumun kredi vermeye
yetkili bir kurulufl oldu¤unun Maliye Bakanl›¤› taraf›ndan kabul
görmesi gerekmektedir. Zira, böyle bir yetkinin söz konusu
olmamas› halinde, bu hükmün ana sözleflmeye eklenmesine
imkan olmayacakt›r.
V- Sonuç
Görüldü¤ü üzere, yurtd›fl›ndaki kurumlardan kullan›lan krediler
kapsam›nda düzenlenen sözleflmelerin damga vergisi ile bu
krediler kapsam›nda ilgili kurumlara ödenecek olan faiz tutarlar›n›n
kurumlar vergisi stopaj› ve sorumlu s›fat› ile katma de¤er vergisi
karfl›s›ndaki durumlar›n›n mevzuatta detayl› bir flekilde
10
Eylül 2008
‹lgili bölümlerde aç›klamalar›na yer verildi¤i üzere, Maliye
Bakanl›¤›’n›n kurumlar vergisi stopaj›na iliflkin yukar›daki yorumuna
kat›lmak mümkün bulunmamaktad›r. Dolay›s›yla, yurtd›fl›ndaki
kurumlardan kullan›lan kredilere istinaden ilgili kurumlara ödenen
faiz tutarlar› üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi stopajlar›n›n
ihtirazi kay›tla beyan edilerek, dava yoluna gidilmesi önerilebilecek
bir yöntem olacakt›r.
Söz konusu krediler nedeniyle düzenlenen sözleflmelere istinaden
damga vergisi ve bu krediler kapsam›nda ilgili kurumlara ödenen
faiz tutarlar› üzerinden sorumlu s›fat› ile katma de¤er vergisi
hesaplanmamas› yolunun seçilmesi durumunda ise, vergisel
aç›dan riskin azalt›lmas› aç›s›ndan uygulama öncesinde Maliye
Bakanl›¤›’ndan yaz›l› görüfl talebinde bulunulmas› yerinde olacakt›r.
Sonuç olarak, her ne kadar son dönemde Maliye Bakanl›¤›
taraf›ndan verilmifl olan muktezalar kapsam›ndaki aç›klamalar
yukar›daki flekilde olsa da, mükelleflerin konuya iliflkin
tereddütlerinin tamam›yla ortadan kald›r›lmas› amac› ile ‹dare
taraf›ndan kanun, tebli¤ veya sirküler baz›nda aç›klamalar
yap›lmas›na ihtiyaç bulunmaktad›r.
Vergide Gündem
English
translation
Corporate withholding tax in computer
programs purchased from abroad
I. Introduction
Earnings and proceeds of non-resident
taxpayers obtained in Turkey, other than
the commercial and agricultural earnings
and earnings that should be declared with
special tax return, are taxed through
withholding. Under the Article 30 titled
“Withholding tax in limited liability” of the
Corporate Tax Code, it is stipulated that
15% corporate withholding tax shall be
applied over the proceeds and earnings
of the non-resident corporations listed in
the article by those who pay, including the
advance payments, in cash or on account
or accrue such proceeds and earnings.
In the Paragraph 8 of the Article 30, the
Council of Ministers is granted the authority
to determine separately the withholding
tax rates of the enumerated payments as
per income elements and fields of activity.
Since the authority has been used by the
Council of Ministers with the decrees no.
2006/11447 and 2006/10731, the rate of
the withholding tax changes according to
the type of the payments made to the nonresident corporations.
II. Withholding tax application
in package computer programs
purchased from abroad
Pursuant to the Paragraph 2 of the Article
30 of the Corporate Tax Code, 15%
corporate withholding tax should be applied
over the costs paid in cash or on account
or accrued to the non-resident taxpayers
in return for sale, and transfer and
conveyance of intangible rights such as
copyright, privilege, invention, operation,
commercial title, brand, regardless of the
inclusion in commercial or agricultural
earnings, by those specified in the article.
The rate of the withholding tax is
determined as 20% with the Resolution of
Council of Ministers no. 2006/11447 put
into effect on 01.01.2007.
A. Withholding tax application in
purchase and sale (trade) of package
computer programs
Eylül 2008
It is known that many enterprises purchase
package programs in the market from the
companies resident abroad and sell such
programs in gross and in retail, without
amending. In such a case, since the
payments conducted to the companies
abroad is a payment with respect to
commercial goods, the type of the income
obtained shall be commercial earning for
the non-resident corporation that sells the
goods.
Since the commercial earnings obtained
by non-resident corporations, are not within
the scope of withholding tax pursuant to
the article 30, in case package programs
are purchased from non-residents and are
sold in gross or in retail, we think that it is
not necessary to apply withholding tax
over the costs as product cost paid to the
non-resident corporation. Besides, in
various tax rulings provided by the central
and country organizations of Ministry of
Finance, the issue is commented in this
way and opinions are given focusing on
that it is not necessary to apply withholding
tax over the aforementioned payments.
B. Service of computer program
software obtained from abroad
1. Evaluation from the standpoint of
Corporate Tax Code
Pursuant to the Clause (b) of the
Paragraph 1 of the Article 30 of the
Corporate Tax Code, 20% corporate
withholding tax should be applied over the
professional income of the non-resident
corporations, other than the earnings to
be obtained from activities of prospecting
oil, by those who make payments to the
non-resident corporation (with the
Resolution of Council of Ministers no.
2006/11447).
In case a special computer program that
is not found in the market, is got prepared
from the corporations resident at abroad,
the earning obtained by the corporation
resident at abroad that prepares this
program should be deemed as”
professional income”. Thus, the payment
11
conducted at abroad shall not be deemed as “payment of intangible
right cost” but “payment conducted within the scope of professional
activity”.
Accordingly, withholding tax should be applied over the amount
paid to abroad for the preparation of the computer program, not
pursuant to the paragraph 2 of the article 30 of the Corporate
Tax Code (intangible right), but pursuant to the Clause (b) of the
Paragraph 1 (professional activity). The rate of the aforementioned
amount is determined as 20% with the Resolution of Council of
Ministers
2. Evaluation within the scope of the Double Taxation Treaties
In the articles 14 of the Double Taxation Treaties (DTT),
professional activities are defined and provisions regarding by
which contracting state the income obtained within the scope of
such activity shall be subject to tax, are included.
The main principle on the taxation of such earnings is that the
earning obtained is not subject to tax in Turkey if the service is
provided at abroad. In case such activities are executed in Turkey,
if there is a “fixed” place in Turkey that can be used permanently
to execute such activities, or one stays in Turkey to execute the
aforementioned activities for 183 days or more, a right emerges
for Turkey to impose tax on such earnings. In certain treaties,
the only condition for the taxation in Turkey is the existence of
the work place.
Accordingly, in case the professional activity is performed abroad
by the non-resident corporations within the scope of DTT’s, such
earning shall not be subject to tax in Turkey. If the activity is
carried out in Turkey, although each treaty should be evaluated
separately; generally, if there s no place to be used permanently
in Turkey to execute such activities or one stays in Turkey for
less than 183 days, no taxation shall be applied in Turkey over
the earning obtained. The key point in this issue is that “residence
certificate” that shall document the country residence of the
corporation to which the payment shall be made, is obtained by
the related non-resident from its country and is submitted to the
corporation that shall make the payment.
In cases where there is no DTT between the related country and
our country (for example Switzerland), where the certificate of
the corporation that provides the service cannot be obtained
notwithstanding with the existence of a DTT, or where the
non-resident does not have a work place in Turkey that can be
used permanently or one stays in Turkey for more than the period
specified in the treaty, 20% corporate withholding tax should be
applied over the service cost paid to abroad for the computer
program prepared.
Pursuant to the Paragraph 2 of the Article 30 of the Corporate
Tax Code, mentioned above as well, (with the Resolution of
Council of Ministers no. 2006/11447) 20% corporate withholding
tax should be applied over the costs paid in cash or on account
or accrued to the non-resident taxpayers in return for sale, and
transfer and conveyance of intangible rights such as copyright,
privilege, invention, operation, commercial title, brand, regardless
of the inclusion in commercial or agricultural earnings, by those
who make the payment. Accordingly, 20% corporate withholding
tax shall be applied over the payments made to the non-resident
corporations for the purchases of computer program that includes
copyright by the corporation which makes the payment.
2. Evaluation within the scope of the Double Taxation Treaties
Eventhough the rate of the withholding tax is determined as 20%
by the Council of Ministers, in purchases of computer program
that includes copyright, if there is a Double Taxation Treaty
between the country in which the foreign corporation is resident
and our country, reduced rate can be utilized. Pursuant to the
articles 12 of the DTT’s, generally, the principle that the costs of
intangible right that emerges in a Contracting State and that is
paid to the resident of the other Contracting State is subject to
tax in that other state is accepted. In the article, it is also prescribed
that the aforementioned costs of intangible right can be subject
to tax in the Contracting State where they are obtained and in
accordance with the legislation of the Contracting State, yet if
the actual beneficiary of the cost of intangible right is a resident
of the other Contracting State, the tax to be imposed in this way
cannot exceed normally 10% of the gross amount of the cost of
intangible right.
Accordingly, the in case a computer program that includes
copyright is purchased from a resident of a country with which
we have a DTT, 10% withholding tax can be applied within the
scope of DTT provided that the corporation to which the payment
is made is the actual beneficiary of this computer program. The
key point in this issue is that “residence certificate” that shall
document the residency of the corporation in that country to
which the payment shall be made, is obtained by the related
non-resident from its country and is submitted to the corporation
that shall make the payment.
D. Computer program purchases that include usage rights
C. Computer program purchases that include copyrights
There are hesitations on the issue whether or not the computer
programs that are purchased to be used in their enterprises by
corporations, that are not in the nature of package program and
can be amended according to the needs of the company, are
subject to withholding tax. Generally, in the tax rulings provided
by the Ministry of Finance, the opinion that these computer
programs imported for the purpose of using within the company
are in the nature of intangible rights, is included.
1. Evaluation from the standpoint of Corporate Tax Code
If a computer program that includes copyright is purchased from
abroad this computer program should be deemed as intangible
right.
However, in the tax ruling no. 53160 dated 10.11.2004 provided
by the Ministry of Finance, General Directorate of Revenues, a
different opinion is included. In this tax ruling, it is stated that a
computer program purchased for the purpose of using within the
12
Eylül 2008
company should be deemed as commercial commodity purchase
and thus it is not necessary to apply withholding tax over the
payment made.
account in determination of whether or not the payment is subject
to withholding tax, or if so, in determination of the withholding
rate to be applied.
A license cost is paid for the usage right of the computer programs
purchased from abroad either by passing through the customs
or via internet for the purpose of using within the enterprise. We
think that these computer programs that included the usage right
cannot be deemed as commercial commodity, thus the payment
made should be deemed as the cost of intangible right.
Accordingly, we think that 20% withholding tax should be applied
over the aforementioned payments pursuant to the Paragraph
2 of the Article 30 of the Corporate Tax Code.
VAT, stamp duty and
withholding tax in loans
obtained from foreign
corporations
In case such kinds of computer programs are deemed as intangible
right, it is obvious that the issue should also be evaluated within
the scope of DTT’s, in order to determine the withholding tax
rate. Accordingly, if there is DTT between the country from which
the program is purchased and Turkey, the explanations included
in the section “C/2. Evaluation within the scope of double taxation
treaties “of our letter can be taken into account.
III. Conclusion
The application on the taxation of the computer programs
purchased from abroad, have been regulated with the explanations
in tax rules for years. Accordingly, we are of the opinion that;
- Package computer programs that are imported from abroad
and sold are deemed as commercial commodity and the payments
made for these programs are not subject to tax withholding tax
- Payments made for the computer programs supplied within the
scope of service of computer program software, are deemed as
payment made within the scope of professional activity services
and are subject to 20% withholding tax pursuant to the Clause
(b) of the Paragraph 1 of the Article 30 of the Corporate Tax
Code.
- In case the copyright of the computer program that is not in the
nature of package program is purchased as well, such program
is deemed as intangible right and 20% withholding tax is applied
over the payments to be made to abroad pursuant to the
Paragraph 2 of the Article 30 of the Corporate Tax Code,
- The computer programs that are purchased to be used in their
enterprises by corporations and are not in the nature of package
program and can be amended according to the needs of the
company are deemed as intangible right and 20% withholding
tax is applied over the payments to be made to abroad pursuant
to the Paragraph 2 of the Article 30 of the Corporate Tax Code.
We would like to remind that, if the payments, which are stated
above to be subject to withholding tax pursuant to the legal
legislation, are made to a resident of a country with which our
country has a DTT, the provisions of the DDT may be taken into
Eylül 2008
I.Introduction
It is widespread application that corporations with foreign
shareholders utilize loans from the shareholders or group
companies abroad, which are not in the nature of banks or similar
finance corporations, to continue their commercial activities.
Especially, since the ambiguities with respect to the disguised
profit application were eliminated with the Corporate Tax Code
no. 5520, using loans from related parties is being preferred to
obtaining such loans from third parties.
However, even though the ambiguities with respect to the
disguised profit application in loans obtained from the foreign
group companies were eliminated with the Corporate Tax Code
no. 5520, the ambiguity in the applications of stamp duty, corporate
tax withholding and reverse charge value added tax within the
scope of these loans still continues.
The status of the loans obtained from foreign group companies
against corporate tax withholding, reverse charge value added
tax and stamp duty were tried to be evaluated within the scope
of the provisions of the relevant code, the communiqués in which
explanations regarding the application of these provisions, Council
of Ministers Resolutions and the opinions included in the tax
rulings submitted by the Ministry of Finance with respect to the
issue recently.
II. Evaluation from the standpoint of reverse
charge value added tax
Under the Article 1/1 of the Value Added Tax Code no. 3065, it
is stated that the deliveries and services carried out in Turkey
within the framework of commercial, industrial and professional
activities are subject to value added tax.
Moreover, pursuant to the Article 17/4-e of the Value Added Tax
Code; transactions within the scope of banking and insurance
transactions tax and operations of the insurance transactions of
the insurance agencies and producers, including “collateral”
agencies, as well as the transactions of providing loan guarantee
of the corporations specified in the Clause no. (24) of the Article
7 of the Corporate Tax Code are exempted from Value Added
Tax.
13
Regarding the status of the loans obtained from abroad against
value added tax, under the Value Added Tax General
Communiqué series no. 46, it is stipulated that the foreign banking
transactions should be evaluated within the scope of the Article
17/4-e of the Code and are not subject to value added tax.
Consequently, the issue whether or not the interest amounts
paid to foreign corporations are deemed within the scope of value
added tax, should be determined not taking as basis the nature
of the corporations from which the loan is obtained, but the issue
whether or not the transaction are deemed within the scope of
bank and insurance transactions tax.
There were opinions and decisions in two different respects in
tax rulings and court decisions of the Ministry of Finance and
legal authorities.
Within the framework of the explanations included in the tax
rulings provided recently by the Ministry of Finance with respect
to the issue, transactions of using loan from the corporations
resident abroad, one of the main field of activity of which is
granting loan and which have the qualification “the corporation
authorized to grant loan” pursuant to the legislation of the relevant
country, are deemed as foreign loan transactions, even though
such corporations are not deemed as finance corporations (not
the nature of the corporation from which the loan is obtained but
the nature of the transaction is taken into account).
However, under the tax ruling no. B.07.1.G‹B.0.01.54/5417-2334
dated 08.10.2007 provided by the General Directorate of Revenues
Administration, it is stated that reverse charge value added tax
should be calculated over the interest amounts paid to the related
corporations within the scope of the loans obtained from
corporations other than the foreign finance corporations, since
such amount emerged as a result of obtaining fund.
This opinion demonstrates that the Ministry of Finance is still not
very clear enough on the application.
III. Evaluation from the standpoint of stamp duty
In the Clause 23 of the Chapter IV. titled “Documents Concerning
Commercial and Civil Operations” of the Table no. (2) attached
to the Stamp Duty Code, in which the documents exempted from
stamp duty, “papers to be prepared for the purpose of procurement
and refund of the loans to be granted by the banks, foreign credit
corporations and international corporations and the annotations
to be put on these papers” are included. In this respect, the
contracts prepared for the loans utilized from foreign credit
corporations are exempt from stamp duty.
In the expression above, it is clear that what is referred to with
the concepts “banks” and “international corporations” (such as
International Money Fund, World Bank) yet there is an ambiguity
on the issue what should be concluded from the concept “foreign
credit corporations”.
14
Eylül 2008
Under the section titled “Stamp Duty and Charge Liability in Cash
Loans to be Obtained from Abroad” of the Capital Movements
Circular dated 02.01.2002 published by Turkish Republic Central
Bank; it is stated that corporations which are authorized to provide
(financial) sources in accordance with the legislation of the country
in which they are resident and one of the main field of activities
is to grant loans, should be concluded from the expression
“foreign credit corporations”.
In the tax rulings given recently by the Ministry of Finance with
respect to the issue, referring to the circular of the Central Bank
included above, it is specified that the corporations, one of the
main field of activities of which is granting loans and which are
documented to be corporations authorized to grant loans in
accordance with the legislation of the country they are related
to, will be deemed as credit corporations.
However, there are no explanations in the aforementioned tax
rulings, on the issues how the relevant corporations shall be
documented to be corporations authorized to grant loan, and
from which corporations and which kind of documents should be
obtained.
In case there is an organization to which the corporations
conducting transactions for obtaining loan in the country where
the corporation from which foreign loan is utilized, operates,
and/or which regulates the transactions of these corporations,
such as Banking Regulation and Supervision Agency, Central
Bank in Turkey, the document on whether or not such corporations
are authorized to grant loan can be obtained from there. However,
if there is not an organization in such nature in the country where
the foreign corporation from which the loan is obtained is resident,
it is inevitable that an ambiguity shall occur on how the
documentation shall be ensured. In such a case, if there is a
provision regarding granting loan in the articles of association of
the corporation from which the loan is obtained, it should be
accepted by the Ministry of Finance that the related corporation
is a corporation which is authorized to grant loan, because if
there is not such an authority, this provision cannot be included
in the articles of association.
IV. Evaluation from the standpoint of corporate
tax withholding
Pursuant to the Article 30 of the Corporate Tax Code, under the
Resolution of the Council of Ministers no. 2006/11447, all kinds
of receivable interests paid to non-resident corporations are
subject to corporate tax withholding, and the withholding rate to
be calculated over the interests to be paid for all kinds of loans
obtained from foreign states, international corporations or foreign
banks or corporations is determined as 0%. Within the scope of
the same Council of Ministers Resolution, the corporate tax
withholding rate that should be calculated over other receivable
interests is 10%.
Consequently, pursuant to the relevant the Council of Ministers
Resolution, 0% corporate tax withholding should be calculated
over the interests calculated on the basis of the loans obtained
from the corporations resident at abroad. In the Resolution, it is
clearly stated this application shall be valid for the loans obtained
from the foreign corporations other than banks, as well, and no
restriction has been implemented with respect to the relevant
corporations. The interests which are stated to be subject to 10%
withholding in the Resolution, should be deemed as the interests
emerged from the receivables other than loans (receivable interest
applied due to the delayed collection of the receivable from goods
or services).
However, the statement “foreign corporations” included in the
related Council of Ministers Resolution is deemed as “corporations
that are solely engaged in financing and do not grant loans only
to group companies” by the Ministry of Finance.
It is concluded that the Ministry of Finance has the opinion that
the interest amounts paid to the related corporations within the
scope of the loans obtained from foreign group companies whose
main field of activity is solely financing services yet provide such
services only to the group firms, should be subject to 10%
corporate tax withholding claiming that such corporations cannot
be deemed as finance corporations.
of the relevant country. However, as specified in the related
section, under a tax ruling provided recently by the General
Directorate of Revenues Administration, it is specified that value
added tax should be calculated through reverse charge over the
interest amounts paid to the related corporations within the scope
of the loans obtained from the corporations other than foreign
finance corporations, since such amount emerged as a result of
a transaction of obtaining funds.
- The loan contract prepared with respect to the loans obtained
from a corporation resident abroad shall be exempt from stamp
duty, provided that one of the main field of activities of the relevant
corporation is granting loan and that such corporation is
documented to be a corporation authorized to grant loan pursuant
to the legislation of the relevant country.
Consequently, even though the explanations of the tax rulings
given by the Ministry of Finance are as above, it is necessary
that explanations are provided by the Authority under codes,
communiqués or circulars, to completely eliminate the hesitations
of the taxpayers with respect to the issue.
Under the Article 30 of the Corporate Tax Code, there is no
restriction on the issue that the companies which provide financing
only to the related companies cannot be deemed as finance
corporations.
Consequently, in order to calculate 0% corporate tax withholding
over the interest amounts paid to the related corporations within
the scope of the loans obtained from the companies at abroad,
the corporation from which the loan is obtained is a foreign
corporation should be adequate and the condition of being a
finance corporation should not be asked.
V. Conclusion
The opinions included in the tax rulings given recently by the
Ministry of Finance with respect to the issue, can be summarized
as follows:
- So that the interest amounts paid to the related corporation
within the scope of the loan obtained from a corporation resident
at abroad is subject to 0% corporate tax withholding, the
corporation from which the loan is obtained should be solely
engaged in financing activities and the financing services provided
by this corporation should not be provided only to the related
companies.
- The interest amounts paid to the related corporation with respect
to the loans obtained from a corporation resident at abroad shall
not be subject to reverse charge value added tax provided that
one of the main field of activities of the relevant corporation is
granting loan and that such corporation is documented to be a
corporation authorized to grant loan pursuant to the legislation
Eylül 2008
15
Vergide Gündem
Dünya’dan
vergi
haberleri
Hatice ‹pek Ayd›n
‹ran
Hükümet, Eylül Ay› ‹çinde
Katma De¤er Vergisi
Kanunu’nu Yürürlü¤e
Koyuyor
‹ran Anayasa Koruma Konseyi, 22 May›s’ta
Katma De¤er Vergisi Kanunu’nu onaylad›
ve 22 Eylül’den itibaren ‹ran’da
uygulanacak Katma De¤er Vergisi
Kanunu’na yönelik aflamalar› belirledi.
‹ran Ulusal Vergi Yönetimi (INTA)’nin
baflkan›, KDV uygulamalar› ile ilgili
aç›klamalar›n http://vat.ir/default_e.asp
adresinde yer ald›¤›n› belirtti.
‹ran Anayasa Koruma Konseyi, ‹ran
Parlamentosu, Majlis’ten ayr› olarak, ‹ran
Anayasas›’n› yorumlamak, muhtelif
hükümet pozisyonlar› için yap›lan aday
seçimlerini onaylamak ve yönetmek gibi
dikkate de¤er bir güce sahip bir kurulufltur.
‹ran yönetimi ilk olarak 5 y›l önce Majlis’e
KDV Yasa Tasla¤›’n› sunmufl, fakat baz›
sebeplerden ötürü onay al›nmas›
ertelenmiflti. Yasa tasla¤› en sonunda
Majlis taraf›ndan Haziran 2007 tarihinde
onayland›. Majlis taraf›ndan onaylanan
yasa tasla¤›, final aflamas› için Anayasa
Koruma Konseyi’nin onay›na sunuldu.
Katma De¤er Vergisi Kanunu’nun
ertelenmesindeki en önemli etkenlerin
bafl›nda, ülke çap›ndaki vergi toplama
kurumlar›n›n bilgisayar sistemlerinin KDV
sistemini yürütebilmek için yeteri kadar
gelifltirilmifl olmamas› geliyordu. Ancak bu
endifleye karfl›l›k, Baflkan Mahmut AhmadiNejad, yeni Kanun’un 5 y›ll›k bir deneme
sürecinde uygulanmas› konusunda
Ekonomi ve Finans Bakanl›¤›’n› yönlendirdi.
INTA taraf›ndan önerilen ilk KDV oran› %7
idi. Ancak Kanun’un son hali tam olarak
kamuoyuna duyurulmam›fl olsa da Majlis
Ekonomi Komisyonu taraf›ndan belirlenen
genel KDV oran›n›n %1,5, tütün ürünlerinde
%12 ve havac›l›k yak›tlar›nda %20 olaca¤›
baz› kaynaklar taraf›ndan belirtiliyor.
31 Ocak’ta Iran Daliy’de yay›mlanan bir
makaleye göre, KDV Kanunu yürürlü¤e
16
Eylül 2008
girdi¤inde ‹ran da KDV oran› %10’un
alt›nda olan az say›da ülkelerin aras›na
kat›lm›fl olacak. Makalede yer alan
çal›flmaya göre, KDV oranlar› % 10’un
alt›nda olan yaln›zca 9 ülke varken, s›kl›kla
görülen genel KDV oran aral›¤› %15-%20
aras›nda de¤ifliyor.
Eylül’den itibaren uygulamaya konulacak
Yasa ile mal ve hizmetler, ithal ve ihraç
edilen ürünler, baflta olmak üzere 53
kaleme de yeni KDV uygulamas›
getirilecek.
Lübnan
Lübnan-Pakistan Vergi
Anlaflmas› Yürürlü¤e
Giriyor…
Lübnan-Pakistan Gelir Vergisi Anlaflmas›
26 Haziran 2008 tarihinde yürürlü¤e girdi.
Anlaflma Pakistan’da 1 Temmuz 2008’den
itibaren, Lübnan’da ise 1 Ocak 2009’dan
itibaren geçerli olacak. Sözleflme as›l
olarak 31 A¤ustos 2005 tarihinde
imzalanm›flt›.
OECD modelini izleyen Anlaflma uyar›nca,
tafl›nmaz mülklerden elde edilen gelirler,
mal varl›¤›n›n yer ald›¤› ülkede
vergilendirilecek. Bir ticari teflebbüsün
karlar› yaln›zca mukimi oldu¤u ülkede
vergilendirilebilecek. Ancak bu iflletmenin
di¤er ülkede kal›c› bir tesisi, ma¤azas›
varsa, di¤er ülkede elde etti¤i ticari karlar
kaynak ülkede vergilendirilebilecek.
Bir ülkenin di¤er ülkede ö¤renim gören
ö¤rencilerinin gelirleri 7 y›l boyunca
vergiden muaf olurken, di¤er ülkede çal›flan
ç›raklar ise 3 y›l süreyle vergiden muaf
tutulacaklar.
Yasa, ilk olarak, yürürlü¤e girdi¤i tarihten
itibaren 5 y›l süreyle geçerli olacak, ve bu
süre sonunda iki taraftan da bitirilmesi
hususunda talep gelmezse Anlaflma
yürürlü¤ünü sürdürecek.
Japonya
Portekiz
‹lerideki emeklilik maafllar› tutarlar›n› karfl›lamak için yeni gelir
kaynaklar› aray›fl›nda olan Japonya’da, 11 Temmuz’da aç›klama
yapan Japon Finans Bakan› Fukushiro Nukaga ülkenin %5 olan
KDV oran›n› ikiye katlamay› önerdi.
20 Haziran 2008 tarihinde, Portekiz Parlamentosu uzun süredir
bekleyen, genel KDV oran›n› %21’den %20’ye düflüren kanunu
onaylad›.
Finans Bakan› KDV Oran Art›fl›n› Haber
Veriyor…
Hükümet istikrarl› gelir kaynaklar› tahsis etme yoluyla, emeklilik
sistemindeki katk›s›n› daha da artt›rmay› taahhüt ediyor. fiu anda
hükümetin katk› pay› 1/3 oran›nda iken, geri kalan k›s›m iflçiler
ve iflverenler taraf›ndan ödenmektedir. Hükümet hissesini 2009
y›l›nda yar›m puan yükseltmeyi hedeflemekte ve bu hedef
hükümete ek 2.3. Trilyon Yen’e mal olmaktad›r.
Yap›lan röportajda, “baby-boom” dönemi emeklileri için hükümetin
karfl›lamas› gereken miktarlar› finanse etmek ad›na KDV art›fl›n›n
planland›¤› söylenmifltir. Nukaga, özellikle 2002 y›l›nda babyboomerlar 70’li yafllar›n› aflt›¤›nda hükümet üzerindeki yükün
tavan noktas›na ulaflaca¤›n› belirtirken, KDV oran›n›n iki haneli
say›lara ulaflmas›n›n gereklili¤ini vurgulad›.
Parlamento KDV Oran›n› Düflürmeyi
Onaylad›…
De¤ifliklikler ayl›k ve üçer ayl›k dönemlerde yap›lan KDV raporlama
periyotlar› ile uyumlu olmak üzere 1 Temmuz 2008 tarihinden
itibaren geçerlilik kazanm›flt›r.
%5’lik indirimli oran ve %12’lik ara oran de¤ifltirilmemifltir. ‹ndirimli
oran ifllenmemifl yiyecekler, ilaçlar, gaz ve elektrik, kitaplar,
dergiler ve gazeteler, kamuya ait tafl›mac›l›k ve otel servisleri için
uygulanmakta olup; ara oran 1996’dan itibaren ço¤u ifllenmifl
g›da ve restoran servisleri için uygulanmaktad›r.
Madeira ve Azores özerk bölgeleri için genel KDV oran› %15’ten
%14’e düflürülmüfl, indirimli oran %4 ve ara oran %8 olarak
korunmufltur. Böylelikle, bu özerk bölgeler yine Avrupa Birli¤i’ndeki
en düflük KDV oranlar›na sahip bölgeler olmufllard›r.
‹srail
Portekiz’de KDV’nin 1 Ocak 1986 tarihinde %16 oran›nda tan›t›ld›¤›
günden beri, Portekiz dördü art›fl ikisi indirim olmak üzere alt›
kere KDV oranlar›nda de¤ifliklik yapm›flt›r.
‹srail Maliye Bakan› Roni Bar-On, 25 Haziran 2008 tarihinde,
‹srail’in kurumlar ve gelir vergisi oranlar›n› düflüren teklifi geri
çekti¤ini aç›klad›.
01 Ocak 1986-30 Ocak 1988: %16
31 Ocak 1988-23 Mart 1992: %17
24 Mart 1992-31 Aral›k 1994: %16
01 Ocak 1995-04 Haziran 2002: %17
05 Haziran 2002-30 Haziran 2005: %19
01 Temmuz 2005-30 Haziran 2008: %21
01 Temmuz 2008’den itibaren: %20
Maliye Bakan›, Vergi Reformu Teklifini
Geri Çekti…
11 Haziran 2008 tarihinde aç›klanan reform ile, sadece iki hafta
sonras›nda, hükümetin parlamento onay›n› almakta karfl›laflaca¤›
güçlüleri gözden geçirmesiyle iptal edildi.
‹srail’deki en büyük ve en güçlü sendika olan Hisdatrut, hükümetin
reform için e¤itim fonlar›ndaki muafiyetin iptal edilmesiyle oluflan
kayna¤›n kullan›lmas› yönündeki niyetini fliddetle elefltirdi. Hatta
Histadrut, muafiyeti iptal eden teklif geri çekilmezse hükümeti
genel greve gitmekle tehdit etti.
Maliye Bakan› yapt›¤› duyuruda, Histadrut’un karfl› ç›k›fl›n›n büyük
olas›l›kla reformun parlamento onay›n› alamamas›na neden
olaca¤›n› belirtti. Böylelikle, Bar-On ekonomik istikrar›n korunmas›
ve genel grevin önlenmesi için reform teklifini iptal etmeye karar
verdi.
Ürdün
‹nternet Hizmeti Üzerinden Al›nan Vergi
Oran›n›n Düflürülmesi Planlan›yor…
Ürdün hükümeti, hane halk›n›n internet kullan›m› art›rmak için
internet sat›fl vergisini en az %50 oran›nda, yani %16’dan %5%8 aral›¤›nda bir orana düflürmeyi hedefliyor.
Planlanan vergi indirimi, esas›nda ulusal stratejinin bir parças›
olmakla birlikte, 2012 y›l›yla birlikte hane halk›n›n internet kullan›m›n›
%50 oran›nda art›rmay› hedeflemektedir. 4 Haziran’da Jordan
Times’da yay›nlanan Bilgi ‹letiflim Teknoloji Bakanl›¤›’n›n ortaya
koydu¤u araflt›rmaya göre flu anda hane halk›n›n internet kullan›m
oran› %20’nin alt›ndad›r.
Ürdün, Orta Do¤u’da uzun süredir en yüksek internet fiyatlar›na
sahip ülke olmakla birlikte %20’lik orana sahip Fas’tan sonra en
¤ da
yüksek internet sat›fl vergisi oran›n› uygulayan ülke unvan›n›
Eylül 2008
17
tafl›yor. Ço¤u Orta Do¤u ülkesi bu vergiyi %0 ve %5 oranlar›
aras›nda uygulamaktad›r.
Sat›fl vergisi indirimini uygulayarak internet kullan›m›n› %50
oran›nda art›rma hedefinin yan› s›ra, hükümet, IT sektöründe
35.000 dolaylar›nda ifl kolu yaratmay› ve 2012 y›l›yla birlikte bu
sektörün gelirini 3 milyon $’a ç›karmay› da hedeflemektedir.
Danimarka
Parlamento, Yabanc› Ülke Vatandafllar›na
Yap›lan Kar Pay› Ödemelerine ‹liflkin Vergi
‹ndirimini Onaylad›…
Danimarka parlamentosu, yabanc› ülke vatandafllar›na yap›lan
kar pay› ödemelerine iliflkin vergiyi bir kanun tasar›s›yla %28’den
%15’e indirdi. Söz konusu de¤ifliklik, 1 Nisan 2008 tarihinde ve
bu tarihten sonra yap›lan kar pay› ödemeleri için geçerli olacakt›r.
Bu kanun tasar›s›ndan önce, herhangi bir Danimarka flirketinden
herhangi bir yabanc› ülke vatandafl›na veya flirketine yap›lan tüm
kar pay› ödemeleri kayna¤›nda kesinti yoluyla %28 oran›nda
vergilendiriliyordu. Bununla birlikte, EU parent-subsidiary
yönergesine veya çifte vergilendirmeyi önleme anlaflmalar›na
göre, bu ödemeler daha düflük oranda vergilendirilebiliyor veya
tamamen vergiden muaf tutulabiliyordu. Ancak, vergi oran›n›n
%15’e indirilmesiyle, yürürlükteki çifte vergilendirmeyi önleme
anlaflmalar› kapsam›nda bu oran art›k daha yüksek olabilir.
Yeni düzenleme ile birlikte, herhangi bir Danimarka flirketinden
herhangi bir yabanc› ülke vatandafl›na veya flirketine yap›lan
yurtd›fl› kar pay› ödemeleri afla¤›daki koflullar yerine getirilirse
%28 yerine %15 oran›nda vergilendirilebilecektir:
1) Yabanc› ülke vatandafl› ya da flirketinin ikamet etti¤i ülke,
Danimarka vergi otoriteleri ile karfl›l›kl› bilgi de¤iflimi anlaflmas›
yapm›fl olmal›,
2) Yabanc› ülke vatandafl› ya da flirketi Danimarka flirketinin
sermaye hisse senetlerinin %10’undan az›n› tutmal›. E¤er yabanc›
ülke vatandafl› ya da flirketi Avrupa Birli¤i ülkeleri d›fl›nda ise
Danimarka flirketinin ve ba¤l› flirketlerin sermaye hisse senetlerinin
%10’undan az›n› tutmal›.
Kar pay› ödeyen Danimarka flirketleri hala %28 oran›nda stopaj
hesaplamak zorundad›r. %28 ve %15 oranlar› aras›ndaki fark,
vergi mükellefinin Danimarka vergi otoritelerine baflvurmas›yla
mükellefe geri ödenecektir.
E¤er, yabanc› flirket vergiden muaf kar pay› almaya yetkili ise
(hak sahibi ise) bu de¤ifliklikler etkili olmayacak, stopaj
ödenmeyecektir.
Uygulamada, çifte vergilendirmeyi önleme anlaflmalar›n›n sa¤lad›¤›
indirimlerin varl›¤› sebebiyle dikkate de¤er de¤ifliklikler
olmayacakt›r.
18
Eylül 2008
‹talya
Bankalara Ve Sigorta fiirketlerine
Uygulanan Vergi Yükseltildi…
Son birkaç y›lda ‹talya’da, ço¤u ifl alan› güçlüklerle karfl›lafl›rken,
kredi kurulufllar› ve sigorta flirketlerinin karl›l›¤› gittikçe
yükselmektedir.
Romano Prodi baflkanl›¤›ndaki eski hükümet, kredi kurulufllar›
hariç tutulmak üzere bu sektördeki vergilendirmeyi art›rmay›
denemiflti. Fakat Avrupa Birli¤i sektör ayr›mc›l›¤›n› önlemek
amac›yla bu de¤iflikli¤e izin vermemiflti. fiimdiki Baflbakan Silvio
Berlusconi ve hükümet, 2009 Bütçe Kanunu ile kredi kurulufllar›n›n
yüklendi¤i faiz harcamalar›n›n kurumlar vergisi matrah›nda
düflülmesini s›n›rlayan yeni düzenlemeler getirmifltir.
‹talya’daki flirketler ve kredi kurulufllar› iki ana gelir vergisine
tabidir, IRAP ve IRES. Finans kurulufllar› d›fl›ndaki flirketlerin
üstlendi¤i personele ait maliyetler ve finansal maliyetler IRAP
vergi matrah›ndan düflülemez. Ancak, kredi kurulufllar›n›n finansal
maliyetleri vergi matrah›ndan indirmesine her zaman izin verilmifltir.
Çünkü faiz harcamalar› bu flirketlerin faaliyet konusunun ana
unsurudur.
Ancak, 2007 mali y›l›ndan itibaren, kredi kurulufllar› faiz
harcamalar›n›n tamam›n› IRAP vergi matrah›ndan düflürme
hakk›na sahip olamay›p, bunun yerine belirli finansal ifllere
efllefltirilmifl oranlara göre faiz harcamalar›n›n belirli bölümünü
indirebilmektedirler. Bu oranlar, baz› bilanço kalemlerinin baz›
kar-zarar kalemlerine oranlanmas›yla hesaplanmaktad›r.
Berlusconi hükümeti, flu anda, banka ve sigorta flirketlerine
uygulanan vergi matrah›ndan indirme s›n›rlamalar›n› geniflletmeyi
planlamaktad›r. Uygulama için muhtemel yöntem, indirilemez
faiz harcamalar› oran› belirlemektir ki bu oran %4 olarak
planlanmaktad›r. Bununla birlikte, baz› bankalar ve sigorta flirketleri
için özellikli kurallar olabilecek, böylelikle baz› gruplar faiz
harcamalar›n› tamamen düflürebilirken baz› gruplar belli bir orana
kadar indirim yapabileceklerdir.
Bu düzenlemeler ile birlikte, hükümet, 1-2 milyon ¤ aral›¤›nda
bir ek vergi geliri elde etmeyi öngörmektedir. Ancak, banka ve
sigorta flirketlerinin ‹talya’da ana vergi mükellefleri oldu¤u ve tüm
vergi gelirleri içinde bu flirketlere ait olanlar›n %10’dan fazla
oldu¤u düflünüldü¤ünde uygulaman›n bu flirketlere a¤›r vergi
yükümlülü¤ü getirmesi hukuki ve adil muamele aç›s›ndan pek
de hakl› gösterilebilecek türden de¤ildir.
Vergide Gündem
Resmi
Gazete’den...
Mustafa Özen
19.07.2008, Dernek, Vak›f, Sand›k
ve Di¤er Kurulufllardan Bireysel
Emeklilik Sistemine ve Y›ll›k Gelir
Sigortas›na Aktar›m Hakk›nda
Yönetmelik Resmi Gazete’de
Yay›mland›.
Amac›, üyelerine veya çal›flanlar›na
emeklili¤e yönelik taahhütte bulunan
dernek, vak›f, sand›k, tüzel kiflili¤i haiz
meslek kuruluflu veya sair ticaret
flirketindeki emeklili¤e yönelik birikimlerin
veya taahhütlere iliflkin tutarlar›n k›smen
veya tamamen bireysel emeklilik sistemine
veya y›ll›k gelir sigortas›na aktar›lmas›na
iliflkin usul ve esaslar› belirlemek olan
tebli¤ ile emeklilik taahhüt plan›
kapsam›ndaki birikimler, k›smen veya
tamamen, emeklilik sözleflmesi
çerçevesinde aç›lacak bireysel emeklilik
hesaplar›na ya da yap›lacak y›ll›k gelir
sigortas›na aktar›lmas›na iliflkin usul ve
esaslar, hakk›nda 09.08.2008 tarihinden
itibaren geçerli olmak üzere çeflitli
aç›klamalarda bulunulmufltur.
19.07.2008, Mal ve Hizmetlere
Uygulanacak Katma De¤er
Vergisi Oranlar›n›n Tespitine
‹liflkin Kararda De¤ifliklik
Yap›lmas›na Dair 2008/13902
Say›l› Bakanlar Kurulu Karar›
Resmi Gazete’de Yay›mland›.
Karar ile 24.12.2007 tarihli ve 2007/13033
say›l› Kararname ile yürürlü¤e konulan
“Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma
De¤er Vergisi Oranlar›n›n Tespitine ‹liflkin
Karar”›n eki (I) Say›l› Liste’ye “15- 3065
say›l› Katma De¤er Vergisi Kanunu’nun
13 üncü maddesinin birinci f›kras›n›n a
bendi uyar›nca teslimleri katma de¤er
vergisinden istisna olan araçlar›n,
faaliyetleri k›smen veya tamamen bu
araçlar›n kiralanmas› veya çeflitli flekillerde
iflletilmesi olan mükelleflere kiralanmas›
hizmeti,” fleklinde yeni bir s›ra eklenerek
söz konusu teslimler % 1 oran›nda Katma
De¤er Vergisi’ne tabi tutulmufltur.
19.07.2008, ‹ndirimli Orana Tabi
‹fllemlerde ‹ade Edilecek Verginin
Hesab›na Amortismana Tabi
‹ktisadi K›ymetlere Ait Katma
De¤er Vergisinin Dahil
Edilmemesine ‹liflkin 2008/13903
Eylül 2008
Say›l› Bakanlar Kurulu Karar›
Resmi Gazete’de Yay›mland›.
Karar ile 24.12.2007 tarihli ve 2007/13033
say›l› Kararname’nin eki (II) say›l› listenin
“B) di¤er mal ve hizmetler” bölümünün 25
inci s›ras›nda say›lan konaklama tesislerini
iflleten mükelleflerin, bu Karar›n yürürlü¤e
girdi¤i tarihten sonra, söz konusu s›ra
kapsam›ndaki indirimli orana tabi
ifllemlerine ait iade hesab›na, amortismana
tabi iktisadi k›ymetler dolay›s›yla
yüklendikleri katma de¤er vergisinin dahil
edilmeyece¤i belirlenmifltir.
26.07.2008, 86 Seri No.lu Gider
Vergileri Genel Tebli¤i Resmi
Gazete’de Yay›mland›.
Tebli¤ ile sigorta ifllemlerinde ve kambiyo
uygulamalar›nda BSMV uygulamas›
hakk›nda aç›klamalarda bulunulmufltur.
27.07.2008, Gayrimenkul Yat›r›m
Ortakl›klar›na ‹liflkin Esaslar
Tebli¤inde De¤ifliklik
Yap›lmas›na Dair Tebli¤ (SER‹:
VI, NO: 21) Resmi Gazete’de
Yay›mland›.
Tebli¤ ile 08.11.1998 tarihli ve 23517 say›l›
Resmi Gazete’de yay›mlanan Seri: VI, No:
11 say›l› Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›klar›na
‹liflkin Esaslar 1 inci maddesi “Bu Tebli¤in
amac›, gayrimenkul yat›r›m ortakl›klar›n›n
kurucular›na ve kurulufl usullerine,
paylar›n›n Kurul kayd›na al›nmas› ve halka
arz›na, yönetimine ve yöneticilerinde
aranacak niteliklere, faaliyet konular› ve
portföy s›n›rlamalar› ile kamuyu ayd›nlatma
kapsam›nda periyodik olarak
aç›klayacaklar› bilgilere iliflkin esaslar›
düzenlemektir.” fleklinde de¤ifltirilerek
tebli¤in amac› revize edilmifl olup, an›lan
tebli¤in baz› maddelerinde çeflitli
de¤ifliklikler yap›lm›flt›r.
29.07.2008, 268 Seri No.lu Gelir
Vergisi Genel Tebli¤i Resmi
Gazete’de Yay›mland›.
Tebli¤ ile iflyeri ve konut kiralama
ifllemlerine iliflkin yap›lacak tahsilat ve
ödemelerin banka veya posta idarelerince
düzenlenen belgelerle tevsikine iliflkin
aç›klamalar yap›lm›flt›r. Buna göre,
konutlarda, her bir konut için ayl›k 500 YTL
ve üzerinde kira geliri elde edenlerin ve
19
iflyerlerinde, iflyerini kiraya verenler ile kirac›lar›n kiraya iliflkin
tahsilat ve ödemelerinin 01.11.2008 tarihinden itibaren banka
veya Posta ve Telgraf Teflkilat› Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan
düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi zorunlulu¤u getirilmifltir.
Tevsik zorunlulu¤u getirilen ifllemler kapsam›nda yap›lan tahsilat
ve ödemeler karfl›l›¤›nda ilgili kurulufllarca dekont veya hesap
bildirim cetvelleri düzenlendi¤inden bu belgeler tevsik edici belge
kabul edilecektir. Bankalar›n internet flubeleri üzerinden yap›lan
ödeme ve tahsilatlar da ayn› kapsamda de¤erlendirilmektedir.
Her bir konut için ayl›k tutar› 500 YTL’nin alt›ndaki konut kira geliri
ile mahkeme ve icra yoluyla yap›lan konut ve iflyeri kira gelirine
iliflkin tahsilatlar tebli¤le getirilen zorunluluk kapsam›nda
bulunmamaktad›r. Öte yandan, tebli¤ ile 01.11.2008 tarihinden
itibaren getirilen zorunluluklara uymayanlara kesilecek ceza,
2008 y›l› için; birinci s›n›f tüccarlar ile serbest meslek erbab›
hakk›nda 1.490 YTL’den, ikinci s›n›f tüccarlar, defter tutan çiftçiler
ile kazanc› basit usulde tespit edilenler hakk›nda 680 YTL’deni
bunlar d›fl›nda kalanlar hakk›nda ise 320 YTL’den az olmamak
üzere her bir ifllem için bu iflleme konu tutar›n %5’i olacakt›r.
31.07.2008, Araflt›rma ve Gelifltirme Faaliyetlerinin
Desteklenmesine ‹liflkin Uygulama ve Denetim
Yönetmeli¤i Resmi Gazete’de Yay›mland›.
28.02.2008 tarihli ve 5746 say›l› Araflt›rma ve Gelifltirme
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk›nda Kanun’un uygulamas›na
ve denetimine iliflkin usul ve esaslar› düzenlemek amac›yla
yay›mlanan yönetmelik ile 01.08.2008 tarihinden itibaren geçerli
olmak üzere ar-ge ve yenilik faaliyetlerine iliflkin hususlar; indirim,
istisna, destek ve teflvik unsurlar›; gelir vergisi stopaj› teflviki ve
sigorta primi deste¤i uygulamas›; teknogiriflim sermayesi deste¤i;
damga vergisi istisnas›; de¤erlendirme ve denetim komisyonu,
ar-ge merkezleri ile rekabet öncesi iflbirli¤i projelerine iliflkin
hususlar; teknoloji merkezleri, ar-ge ve yenilik projeleri ve denetim
ile flartlar›n ihlali konular›nda aç›klamalarda bulunulmufltur.
01.08.2008, 385 S›ra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebli¤i Resmi Gazete’de Yay›mland›.
veya uluslararas› fonlarca desteklenen ya da TÜB‹TAK taraf›ndan
yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogiriflim sermaye
desteklerinden yararlanan iflletmelerde ve rekabet öncesi iflbirli¤i
projelerinde çal›flan Ar-Ge ve destek personelinin çal›flmalar›
karfl›l›¤›nda elde ettikleri ücretleriyle ilgili olarak 28.02.2008 tarihli
ve 5746 say›l› Araflt›rma ve Gelifltirme Faaliyetlerinin
Desteklenmesi Hakk›nda Kanun’da belirtilen gelir vergisi stopaj›
teflviki uygulamas›na iliflkin aç›klamalara yer verilmifltir.
19.08.2008, Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k
Sigortas› Kanunu ile Baz› Kanunlarda De¤ifliklik
Yap›lmas› Hakk›ndaki 5797 Say›l› Kanun Resmi
Gazete’de Yay›mland›.
5797 Say›l› Kanun ile 5763 say›l› Kanun kapsam›nda Sosyal
Güvenlik Kurumu’na borcu olan iflveren ve sigortal›lara sa¤lanan
ödeme kolayl›¤› imkan›ndan yararlanmayanlara, Sosyal Sigortalar
ve Genel Sa¤l›k Sigortas› Kanunu’na eklenen geçici 25. madde
ile söz konusu borçlar›n taksitlendirilmesi ve bir k›sm›n›n terkin
edilmesini içeren ödeme kolayl›¤› yeniden getirildi. Söz konusu
kolayl›ktan yararlanmak isteyen iflveren ve sigortal›lar›n, 8 Eylül
2008 akflam›na kadar yaz›l› olarak Kuruma baflvurmalar›
gerekmekte olup; borçlulara peflin ödeme taksitle ödeme olmak
üzere iki seçenek sa¤lanm›flt›r.
Baflvuru tarihini takip eden ay›n sonuna kadar Kurum’a olan borç
asl›n›n tamam› ile baflvurunun yap›ld›¤› ay›n sonuna kadar sosyal
güvenlik mevzuat›n›n ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme
cezas› ve gecikme zamm›n›n yüzde yirmisinin peflin ödenmesi
halinde, gecikme cezas› ve gecikme zamm›n›n kalan yüzde
sekseni terkin edilecektir.
Borçlular›n borç asl›n›n tamam› ile baflvurunun yap›ld›¤› ay›n
sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuat›n›n ilgili hükümlerine göre
hesaplanan gecikme cezas› ve gecikme zamm›n›n yüzde ellisini
12 aya kadar eflit taksitle ödemeleri halinde, gecikme cezas› ve
gecikme zamm›n›n kalan yüzde ellisi terkin edilecektir.
Tebli¤ ile bedeli kredi kart› kullan›lmak suretiyle ödenen
tafl›mac›l›kta belge düzeni, otomatik sat›fl makineleri ile yap›lan
sat›fllarda belge düzeni, elektronik sistemler kullan›larak yap›lan
otopark iflletmecili¤inde belge düzeni, kap›dan veya mesafeli
sözleflme düzenlenerek yap›lan sat›fllarda iade ifllemlerinde belge
düzeni, döviz ve/veya k›ymetli maden al›m/sat›m›nda belge düzeni,
sigorta acentelerine tali acentelik sözleflmesi ile ba¤l› olarak
çal›flan tali acentelere ödenen komisyon bedellerinde belge
düzeni, denetimlerde al›konulan sevk irsaliyesi, yolcu listesi ve
irsaliyeli faturalar ile yabanc› para biriminde düzenlenen faturalarda
Türk para birimi karfl›l›¤› bulunmamas› durumunda uygulanacak
ceza hakk›nda aç›klamalarda bulunulmufltur.
22.08.2008, 386 S›ra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebli¤i Resmi Gazete’de Yay›mland›.
06.08.2008, 5746 Say›l› Araflt›rma ve Gelifltirme
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk›nda 1 Seri
No.lu Kanun Genel Tebli¤i Resmi Gazete’de
Yay›mland›.
Ancak, 346 s›ra numaral› Vergi Usul Kanunu Tebli¤i’nde yer alan
taahhütname verilmesi zorunlulu¤una iliflkin kurallar Dan›fltay 7.
Dairesi taraf›ndan iptal edilmifl; söz konusu iptal karar› sonras›nda
yay›mlanan 386 s›ra numaral› tebli¤de, gerek beyannameleri
kendileri gönderecek mükellefler, gerekse de arac›l›k yetkisi
verilen gerçek ve tüzel kifliler taraf›ndan 340 s›ra numaral› tebli¤in
Tebli¤ ile teknoloji merkezi iflletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde,
kamu kurum ve kurulufllar› ile kanunla kurulan vak›flar taraf›ndan
20
Eylül 2008
Elektronik ortamda beyanname gönderme ile ilgili usul ve esaslar
340 ve 346 s›ra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebli¤lerinde
belirlenmifl ve söz konusu tebli¤lerde, elektronik ortamda
beyanname göndermek için kullan›c› kodu, parola ve flifre almak
isteyenlerin Elektronik Beyanname Gönderme Talep Formu ve
Taahhütnamesini, elektronik beyanname göndermek için arac›l›k
yetkisi almak isteyenlerin ise Elektronik Beyanname Gönderme
Arac›l›k Yetkisi Talep Formu ve Taahhütnamesini doldurarak
ba¤l› bulunduklar› vergi dairesine müracaat etmesi yönünde
düzenleme yap›lm›flt›r.
ekinde yer alan taahhütnamelerin verilmeyece¤i aç›klanm›flt›r.
Ayr›ca, ilgili tebli¤de arac›l›k yetkisi verilmifl meslek mensuplar›
ile di¤er gerçek ve tüzel kiflilerin, elektronik ortamda verilen
beyannamelerin eksik veya yanl›fl doldurulmas› durumunda ortaya
ç›kacak vergi ziya› ve buna ba¤l› olarak sal›nacak vergi, kesilecek
ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden mükelleflerle
birlikte müfltereken ve müteselsilen sorumlu olacaklar› ifade
edilmifltir.
23.08.2008, 53 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu
Genel Tebli¤i Resmi Gazete’de Yay›mland›.
Tebli¤ ile binalar için vergi de¤erinin tespiti s›ras›nda uygulanmak
üzere 2009 y›l›nda geçerli olacak bina metrekare normal inflaat
maliyet bedelleri, Maliye Bakanl›¤› ile Bay›nd›rl›k ve ‹skan
Bakanl›¤›nca tebli¤ ekinde yer alan cetvelde belirtilen tutarlarda
tespit edilmifltir.
Eylül 2008
21
Sirküler - ‹ndeks*
No
Tarih
Konu
110
29.08.2008 Maliye Bakanl›¤›, tankerlerden yap›lacak akaryak›t sat›fllar›nda düzenlenmesi gereken belgelere iliflkin
aç›klamalar yapt›.
109
22.08.2008 Maliye Bakanl›¤› elektronik ortamda beyanname verilmesine iliflkin usul ve esaslarda de¤ifliklikler yapt›.
108
19.08.2008 Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan prim borçlar›n›n ödeme kolayl›¤›ndan yararlanmam›fl olanlara, tekrar baflvuru
imkan› getirildi.
107
14.08.2008 Geçici vergi beyannamelerinin verilme süresi 18 A¤ustos 2008 tarihine kadar uzat›ld›.
106
05.08.2008 Maliye Bakanl›¤›, Araflt›rma ve Gelifltirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk›nda Kanun kapsam›nda
uygulanacak olan gelir vergisi stopaj› teflviki hakk›nda aç›klamalar yapt›.
105
04.08.2008 01.01.2008-30.06.2008 dönemine iliflkin yeniden de¤erleme oran› % 5,56 olarak belirlendi.
104
01.08.2008 Maliye Bakanl›¤› 385 S›ra Numaral› Vergi Usul Kanunu Genel Tebli¤i ile belge düzenine iliflkin aç›klamalar
yapt›.
103
30.07.2008 5786 say›l› “Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müflavirlik ve Yeminli Mali Müflavirlik Kanununda
De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda Kanun” Resmi Gazete’de yay›mland›.
102
25.07.2008 ‹flyeri ve konut kiralama ifllemlerine iliflkin tahsilat ve ödemelerin banka arac›l›¤›yla yap›lma zorunlulu¤u
getiriliyor.
101
24.07.2008 Maliye Bakanl›¤›, sigorta muamelelerine iliflkin BSMV uygulamas›nda yap›lan de¤iflikliklerle ilgili aç›klamalar
yapt›.
100
23.07.2008 Banka, sigorta flirketi ve sermaye piyasas› arac› kurumlar›n›n, Vergi Usul Kanunu’ndan do¤an bildirim
yükümlülüklerini 31 Temmuz tarihine kadar yerine getirmeleri gerekiyor.
099
22.07.2008 1 Temmuz 2008 tarihinden itibaren uygulanacak sigorta primine esas günlük ve ayl›k kazançlar›n alt ve üst
s›n›rlar›.
098
21.07.2008 2008/13903 say›l› “‹ndirimli Orana Tabi ‹fllemlerde ‹ade Edilecek Verginin Hesab›na Amortismana Tabi ‹ktisadi
K›ymetlere Ait Katma De¤er Vergisinin Dahil Edilmemesine ‹liflkin Karar” Resmi Gazete’de yay›mland›.
097
21.07.2008 2008/13902 say›l› Bakanlar Kurulu Karar› ile KDV Kanunu’na ekli listelerde yer alan baz› teslim ve hizmetlerin
kapsam› ve uygulanan KDV oranlar› de¤ifltirildi.
096
16.07.2008 Anayasa Mahkemesi karar› sonras›nda, 2003 takvim y›l› içerisinde stopaj yolu ile ödenen; ancak mahsup yada
iadeye konu edilemeyen fon paylar›n›n iadesi mükelleflerce talep edilebilecektir.
095
16.07.2008 Do¤rudan Yabanc› Yat›r›mlar Kanunu’nun, Anayasa Mahkemesi taraf›ndan iptal edilen hükümleri ile ilgili
Tapu Kanunu’nda de¤ifliklik yap›ld›.
094
16.07.2008 Maliye Bakanl›¤›, Harçlar Kanunu ile ilgili de¤iflikliklere iliflkin aç›klamalar yapt›.
093
14.07.2008 Maliye Bakanl›¤›, Katma De¤er Vergisi uygulamalar›na iliflkin aç›klamalar yapt›.
092
10.07.2008 Enerji deste¤inden yararlanman›n usul ve esaslar› yeniden belirlendi.
091
09.07.2008 Maliye Bakanl›¤›, Özel Tüketim Vergisi uygulamas›na iliflkin çeflitli aç›klamalar yapt›.
090
09.07.2008 Gelir Vergisinden istisna edilen yurt içi ve yurt d›fl› gündelik tutarlar›na karfl›l›k gelen gelir dilimleri, 1 Temmuz
2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden belirlendi.
089
09.07.2008 Gelir vergisinden istisna edilen k›dem tazminat›, çocuk yard›m› ve sigorta flirketlerince sigortal›lara yap›lacak
ödemelerde uygulanan istisna tutarlar› 01.07.2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden belirlendi.
* Yukar›daki tablo, 09.07.2008-29.08.2008 tarihleri aras›nda yay›mlanan sirkülerleri içermekte olup, taraf›n›zca daha kolay takibi amac›yla haz›rlanm›flt›r.
22
Eylül 2008
Vergi takvimi / Eylül 2008
2008 Eylül ay› mali yükümlülükler takvimi
01 Eylül 2008 Pazartesi
* Di¤er Ücretlerin Gelir Vergisi 2. Taksit Ödemesi
* Temmuz 2008 Ay›na ‹liflkin Sosyal Sigorta Primlerinin Elektronik Ortamda Beyan Edilmesi ve
Ödenmesi
* Temmuz 2008 Dönemine Ait Haberleflme Vergisinin Beyan› ve Ödemesi
08 Eylül 2008 Pazartesi
* A¤ustos 2008 Dönemi Çeklere Ait De¤erli Ka¤›tlar Vergisi Bildirimi ve Ödemesi
10 Eylül 2008 Çarflamba
* 16-31 A¤ustos Dönemine Ait Petrol ve Do¤algaz Ürünlerine ‹liflkin Özel Tüketim Vergisi
Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi ve Verginin Ödenmesi
15 Eylül 2008 Pazartesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait BSMV Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi ve
Verginin Ödenmesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Dayan›kl› Tüketim ve Di¤er Mallara ‹liflkin Özel Tüketim Vergisi
Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi ve Verginin Ödenmesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Kolal› Gazoz, Alkollü ‹çecekler ve Tütün Mamüllerine ‹liflkin Özel
Tüketim Vergisi Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi ve Verginin Ödenmesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Motorlu Tafl›t Araçlar›na ‹liflkin Özel Tüketim Vergisi Beyannamesinin
Elektronik Ortamda Gönderilmesi ve Verginin Ödenmesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Özel ‹letiflim Vergisi Beyannamesinin Elektronik Ortamda
Gönderilmesi ve Verginin Ödenmesi
* A¤ustos 2008 KKDF Kesintilerinin Bildirimi ve Ödenmesi
22 Eylül 2008 Pazartesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Belediyeye Ödenecek Vergilerin (Haberleflme Vergisi Hariç)
Beyan› ve Ödenmesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait fians Oyunlar› Vergisi Beyannamesinin Elektronik Ortamda
Gönderilmesi ve Verginin Ödenmesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Yar›flma ve Çekilifllerle Futbol Müsabakalar›na ve At Yar›fllar›na
Ait Müflterek Bahislerle ‹lgili ‹ntikal Vergisi Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi
ve Verginin Ödenmesi
23 Eylül 2008 Sal›
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopaj›n›n ve Damga Vergisinin Muhtasar Beyanname
ile Elektronik Ortamda Beyan›
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait ‹stihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile
Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar ‹çin Makbuz Karfl›l›¤› Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin
Beyan›
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Kurumlar Vergisi Stopaj›n›n Muhtasar Beyanname ile Elektronik
Ortamda Beyan›
24 Eylül 2008 Çarflamba
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait KDV Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi
25 Eylül 2008 Perflembe
* 1-15 Eylül Dönemine Ait Petrol ve Do¤algaz Ürünlerine ‹liflkin Özel Tüketim Vergisi
Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesi ve Verginin Ödenmesi
26 Eylül 2008 Cuma
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait ‹stihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile
Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar ‹çin Makbuz Karfl›l›¤› Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin
Ödenmesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait KDV’nin Ödenmesi
A¤ustos 2008 Dönemine Ait Kurumlar Vergisi Stopaj›n›n Ödenmesi
* A¤ustos 2008 Dönemine Ait Muhtasar Beyanname ile Beyan Edilen Gelir Vergisi Stopaj›n›n
ve Damga Vergisinin Ödenmesi
Eylül 2008
23
Vergi hakk›nda
Eylül 2008
Pratik Bilgiler
Perakende sat›fl fifli veya ödeme kaydedici cihaz fifli
düzenleme üst s›n›r› (01.01.2008’den itibaren)
600 YTL
Y›llara sari inflaat ve onarma ifllerini yapanlara ödenen
istihkak bedelleri üzerinden yap›lan gelir vergisi stopaj›
%3
‹flyeri kira ödemelerinden yap›lan gelir vergisi stopaj›
% 20
Serbest meslek kazançlar› üzerinden yap›lan gelir vergisi stopaj›
% 20
Mevduat ve döviz tevdiat hesaplar›na ödenen faizler üzerinden
yap›lan gelir vergisi stopaj› (her vadede)
% 15
Hazine bonosu ve Devlet tahvili faiz gelirleri
üzerinden yap›lan gelir vergisi stopaj›
(YTL veya yabanc› para cinsinden ihraç edilmifl)
Dar mükellefler % 0
Di¤erleri % 10
Repo kazançlar› üzerinden yap›lan gelir vergisi stopaj›
IMKB’de ifllem gören hisse senetlerinin al›m sat›m
kazançlar› üzerinden yap›lan gelir vergisi stopaj›
% 15
Dar mükellefler % 0
Di¤erleri % 10
Do¤rudan gider yaz›labilecek demirbafllar için aranacak üst s›n›r
(01.01.2008’den den itibaren)
600 YTL
Konut kira gelirlerinde gelir vergisinden istisna edilen tutar (2008) 2.400 YTL
Temerrüt Faizi
% 64
Sakatl›k indirimi (2008 y›l›, 1.derece sakatlar)
600 YTL
Sakatl›k indirimi (2008 y›l›, 2.derece sakatlar)
300 YTL
Sakatl›k indirimi (2008 y›l›, 3.derece sakatlar)
150 YTL
Son üç y›l›n yeniden de¤erleme oranlar›
2007 y›l› için
2006 y›l› için
2005 y›l› için
% 7,2
% 7,8
% 9,8
Reeskont ve avans ifllemlerinde uygulanacak iskonto ve faiz oranlar›
Vadelerine en çok (92) gün kalan senetler karfl›l›¤›nda yap›lacak;
(28.12.2007 tarihli Resmi Gazete’de yay›mlanm›flt›r.)
Reeskont ifllemlerinde uygulanacak iskonto oran› (y›ll›k)
Avans ifllemlerinde uygulanacak faiz oran› (y›ll›k)
% 25
% 27
Not: 238 seri numaral› VUK Genel Tebli¤i uyar›nca alacak ve borç senetlerinin iç iskonto
yöntemiyle reeskontu iflleminde, 28.12.2007 tarihinden itibaren % 27 oran› esas al›nacakt›r.
Gelir vergisinden istisna yurtiçi gündelik tutarlar›
(01.07.2008 tarihinden itibaren)
Brüt Ayl›k Tutar›
1.169,96 ve fazlas›
1.160,70 - 1.169,95
1.047,51 - 1.160,69
903,46 - 1.047,50
728,27 - 903,45
728,26 ve daha afla¤›s›
6183 say›l› yasaya göre hesaplanacak tecil faizi oranlar›
Uyguland›¤› Dönem
21.12.2000 - 30.03.2001 tarihleri aras›nda
31.03.2001 - 01.02.2002 tarihleri aras›nda
02.02.2002 - 11.11.2003 tarihleri aras›nda
12.11.2003 - 03.03.2005 tarihleri aras›nda
04.03.2005 - 27.04.2006 tarihleri aras›nda
28.04.2006 tarihinden itibaren
(YTL)
35,00
29,50
26,50
24,00
21,50
20,50
Oran (%)
% 3,0
% 6,0
% 5,0
% 3,0
% 2,5
% 2,0
6183 say›l› yasaya göre hesaplanacak gecikme zamm› oranlar›
Uyguland›¤› Dönem
Oran (%)
02.12.2000 - 28.03.2001 tarihleri aras›nda
% 5,0
29.03.2001 - 30.01.2002 tarihleri aras›nda
% 10,0
31.01.2002 - 11.11.2003 tarihleri aras›nda
% 7,0
12.11.2003 - 01.03.2005 tarihleri aras›nda
% 4,0
02.03.2005 - 20.04.2006 tarihleri aras›nda
% 3,0
21.04.2006 tarihinden itibaren
% 2,5
Geçici vergi oranlar› (2008 y›l›)
Gelir vergisi mükelleflerinde
Kurumlar vergisi mükelleflerinde
24
% 15
% 20
Gelir vergisinden istisna edilmifl çocuk yard›m›
(01.07.2008 tarihinden itibaren)
‹ki çocu¤u aflmamak koflulu ile;
0-6 yafl grubunda her bir çocuk için
Di¤erleri
Gelir vergisinden istisna olan günlük yemek yard›m›
01.01.2008 tarihinden itibaren (KDV Hariç)
25,72 YTL
12,86 YTL
9,00 YTL
Baz› ifllemlerle ilgili ka¤›tlar üzerinden al›nacak damga vergisi
oranlar› / tutarlar› (2008)
Ücretlerde (Avanslar dahil)
Binde 6
Mukavelenamelerde
Binde 7,5
Kira mukavelenamelerinde
(Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden)
Binde 1,5
Bilançolar
17,50 YTL
Gelir tablolar›
8,60 YTL
Y›ll›k gelir vergisi beyannameleri
22,70 YTL
Kurumlar vergisi beyannameleri
30,30 YTL
Katma de¤er vergisi ve muhtasar beyannameler
15,10 YTL
Gelir vergisi tarifesi (2008 y›l›)
Gelir Dilimi
Vergi Oran› (%)
7.800 YTL’ye kadar
15
19.800 YTL'nin 7.800 YTL'si için 1.170 YTL, fazlas›
20
44.700 YTL'nin 19.800 YTL'si için 3.570 YTL, fazlas›
27
44.700 YTL'den fazlas›n›n 44.700 YTL'si için 10.293 YTL, fazlas›
35
Baz› fiiller için öngörülen özel usulsüzlük cezalar› (2008 y›l›)
Özel usulsüzlük fiilleri
Ceza tutar›
Fatura, gider pusulas›, serbest meslek makbuzu, Her bir belge için 149 YTL’den az
olmamak üzere, belgede yaz›lmas›
müstahsil makbuzu verilmemesi ve al›nmamas›
gereken mebla¤›n %10’u
Fatura, gider pusulas›, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu,
perakende sat›fl fifli, ödeme kaydedici cihaz fifli ve yolcu tafl›ma
biletlerinin al›nmamas› (vergi mükellefi olmayanlar için)
29,80 YTL
Vergi levhas› bulundurulmamas› veya as›lmamas›
149 YTL
Vergi kimlik numaras› ile ilgili mecburiyetlere uyulmamas›
(her bir ifllem için)
170 YTL
Vergi kimlik numaras› ile ilgili bildirim mecburiyetine uyulmamas›
680 YTL
Yetkililerce istenilen bilgilerin verilmemesi (1.s›n›f tüccarlar)
1.490 YTL
Tek düzen hesap plan›na ve mali tablolara iliflkin
usul ve esaslara uyulmamas›
3.200 YTL
Asgari ücret (01.07.2008-31.12.2008 tarihleri aras›nda)
Ödemeler / Kesintiler
16 yafl›n› tamamlam›fl iflçiler
Brüt tutar
638,70
Sosyal Güvenlik primi (%14)
89,42
‹flsizlik sigortas› primi (%1)
6,39
Gelir vergisi matrah›
542,89
Hesaplanan gelir vergisi (%15)
81,43
Asgari geçim indirimi (bekar) (*)
45,63
Damga vergisi (binde 6)
3,83
Kesintiler toplam›
135,44
Net ödenecek tutar
503,26
(*) Yukar›daki asgari geçim indirimi hesaplamas› çal›flan›n bekar oldu¤u varsay›m›na göre
yap›lm›flt›r. Çal›flan›n medeni durumu ve çocuk say›s›na göre asgari geçim indirimi tutar›
de¤iflecektir.
Sigorta primine esas ayl›k tavan ve taban kazanç tutarlar›
(01.07.2008-31.12.2008)
Taban ücret
638,70 YTL
Tavan ücret
4.151,70 YTL
‹flsizlik sigortas› prim oranlar› (2008 y›l›)
‹flçiden
‹flverenden
Devlet katk›s›
Gelir vergisinden istisna k›dem tazminat› tutarlar›
01.01.2007-30.06.2007 tarihleri aras›nda
01.07.2007-31.12.2007 tarihleri aras›nda
01.01.2008-30.06.2008 tarihleri aras›nda
01.07.2008-31.12.2008 tarihleri aras›nda
Eylül 2008
%1
%2
%1
1.960,69 YTL
2.030,19 YTL
2.087,92 YTL
2.,173,19 YTL
Concerning tax
September 2008
Practical Information
The upper limit for drawing up retail sales slips or payment
recording device voucher (beginning from 01.01.2008)
TRY 600
Income tax withholding levied on the progress payments paid to
those performing multi-year construction and repair works
3%
Income tax withholding levied on work place rent payments
20%
Income tax withholding levied on independent professional payments 20%
Income tax withholding made on the interests paid to
deposit and foreign exchange deposit accounts (at any maturity)
15%
Income tax withholding levied on interest income from
Government bonds and Treasury bills
Non-Residents 0%
(issued in TRY or foreign currency)
Others 10%
Income tax withholding levied on repo gains
15%
Income tax withholding on the capital gains from share Non-Residents 0%
certificates traded in Istanbul Stock Exchange
Others 10%
The upper limit to be sought for the furniture, fittings and fixtures
to be directly recorded as expense (beginning from 01.01.2008)
TRY 600
The amount exempted from income tax in rental fees paid
for housing (2008)
Default Interest
Disability allowance (2008, for 1st degree disabled)
Disability allowance (2008, for 2nd degree disabled)
Disability allowance (2008, for 3rd degree disabled)
TRY 2.400
64%
TRY 600
TRY 300
TRY 150
The revaluation rates for the last three years
For the year 2007
For the year 2006
For the year 2005
7,2%
7,8%
9,8%
Discount and interest rates to be applied in rediscount and advance
transactions
Applicable Against the Notes with Maturity of 92 Days at Most;
(promulgated in the Official Gazette of 28.12.2007)
Rate of discount applicable on rediscount transactions (annual)
Rate of interest applicable on advance transactions (annual)
25%
27%
Note: Pursuant to Tax Procedures Code Series No. 238, 27% rate will be taken as basis
during the rediscount of the notes payable and notes receivable through imputed discount
method.
Domestic daily allowances exempt from income tax (since 01.07.2008)
Monthly Gross Amount
(TRY)
1.169,96 and higher
35,00
1.160,70 - 1.169,95
29,50
1.047,51 - 1.160,69
26,50
903,46 - 1.047,50
24,00
728,27 - 903,45
21,50
728,26 and lower
20,50
Deferral interest rates to be calculated according to the Law No. 6183
Period
Rate (%)
Between the dates of 21.12.2000 - 30.03.2001
3,0%
Between the dates of 31.03.2001 - 01.02.2002
6,0%
Between the dates of 02.02.2002 - 11.11.2003
5,0%
Between the dates of 12.11.2003 - 03.03.2005
3,0%
Between the dates of 04.03.2005 - 27.04.2006
2,5%
Since 28.04.2006
2,0%
Delay surcharge rates to be calculated according to the Law No. 6183
Period
Rate (%)
Between the dates of 02.12.2000 - 28.03.2001
5,0%
Between the dates of 29.03.2001 - 30.01.2002
10,0%
Between the dates of 31.01.2002 - 11.11.2003
7,0%
Between the dates of 12.11.2003 - 01.03.2005
4,0%
Between the dates of 02.03.2005 - 20.04.2006
3,0%
Since 21.04.2006
2,5%
Temporary tax rates (2008)
For income taxpayers
For corporate taxpayers
15%
20%
Children allowance exempt from income tax (Beginning from 01.07.2008)
On condition of not exceeding two children
For each child between 0-6 ages
TRY 25,72
Others
TRY 12,86
Daily foods allowance exempt from income tax
Beginning from 01.01.2008 (VAT Exclusive)
TRY 9,00
Stamp duty rates / amounts to be levied on the papers relating to certain
transactions (2008)
On wages (including advances)
0,6%
On contracts
0,75%
On rent contracts (over the rental fee to be determined according
to the contract period)
0,15%
Balance sheets
TRY 17,50
Income statements
TRY 8,60
Annual income tax returns
TRY 22,70
Corporation tax returns
TRY 30,30
Value added tax and withholding returns
TRY 15,10
Income tax tariff (2008)
Income Brackets
Tax Rate (%)
Up to TRY 7.800
15
For TRY 19.800; for the first TRY 7.800, TRY 1.170, for above
20
For TRY 44.700; for the first TRY 19.800, TRY 3.570, for above
27
For more than TRY 44.700, for TRY 44.700, TRY 10.293, for above
35
Special irregularity fines for some acts (2008)
Special ›rregularity acts
Failure to issue and to receive invoices,
expense receipts, independent professional
vouchers and producer’s receipts
Fine Amount
Not less than TRY 149
for each document, 10%
of the amount which is
required to be indicated
on the document
Failure to obtain invoice, expense voucher, independent professional
vouchers, producer’s receipt, retail sales voucher, payment recorder
device voucher and passenger tickets (for non-taxpayers)
TRY 29,80
Failure to keep available or to display tax plates
TRY 149
Failure to comply with the obligations concerning
tax identity number (for each transaction)
TRY 170
Failure to comply with the obligation of notification concerning
tax identity number
TRY 680
Failure to provide information requested by the authorities
(1st Class Merchants)
TRY 1.490
Failure to comply with the uniform chart of accounts and
the procedures and principles concerning financial statements TRY 3.200
Minimum Wage (between 01.07.2008-31.12.2008)
Payments / Withholdings
Employees over the age of 16
Gross amount
638,70
Social security premium (14%)
89,42
Unemployment insurance premium (1%)
6,39
Income tax base
542,89
Calculated income tax (15%)
81,43
Minimum living allowance (single) (*)
45,63
Stamp duty (0,6%)
3,83
Total withholdings
135,44
Net payable amount
503,26
(*)The foregoing minimum living allowance has been calculated on the assumption that
the employee is single. The minimum living allowance will vary depending on the marital
status of the employee and the number of children.
Monthly upper and lower income amounts taken as basis in the calculation
of insurance premium (01.07.2008-31.12.2008)
Lower limit
TRY 638,70
Upper limit
TRY 4.151,70
Unemployment insurance premium rates (2008)
From the employee
From the employer
Government contribution
Severance pay amounts exempt from income tax
Between the dates of 01.01.2007-30.06.2007
Between the dates of 01.07.2007-31.12.2007
Between the dates of 01.01.2008-30.06.2008
Between the dates of 01.07.2008-31.12.2008
Eylül 2008
1%
2%
1%
TRY 1.960,69
TRY 2.030,19
TRY 2.087,92
TRY 2.173,19
25
E RNST
&
Y OUNG
Denetim | Vergi | Kurumsal Finansman | Dan›flmanl›k
Ernst & Young hakk›nda
Ernst & Young, denetim, vergi, kurumsal
finansman ve dan›flmanl›k hizmetlerinde
bir dünya lideridir. Dünya genelinde toplam
130.000 çal›flan›m›z, ortak de¤erlerimizi ve
kaliteyi ön planda tutan kararl› tutumumuzu
hep birlikte paylaflmaktad›r.
Daha fazla bilgi için, lütfen www.ey.com.
adresini ziyaret ediniz.
Ernst & Young, her biri ayr› birer tüzel
kiflili¤e sahip Ernst & Young Global
Limited'e üye firmalardan oluflan global bir
organizasyon olup tüm hizmetlerini bu üye
firmalar taraf›ndan sunmaktad›r.
Ernst & Young’›n sundu¤u vergi
hizmetleri
‹flleriniz gerçek potansiyellerine güçlü
temeller üzerinde yap›land›r›larak ve
sürdürülebilir bir flekilde gelifltirilerek
ulaflabilir. Ernst & Young olarak vergi
yükümlülüklerinizi sorumlu ve zaman›nda
yerine getirmenizin önemli bir fark ortaya
ç›karaca¤›n› düflünüyoruz. Bu nedenle
130’dan fazla ülkedeki 22,000 vergi
çal›flanlar›m›z nerede olursan›z olun ve
vergi ihtiyaçlar›n›z ne olursa olsun kaliteli
hizmet anlay›fl›m›za duydu¤umuz
tereddütsüz ba¤l›l›k temelinde sizlere teknik
bilgi, ifl tecrübesi ve tutarl› metodolojiler
sunmaktad›r. Ernst & Young’›n fark›
buradad›r.
www.ey.com
www.vergidegundem.com
© Ernst & Young 2008
tüm haklar› sakl›d›r.