Udalbiltzako kideak auzipetuen aulkian eseriko dira - datu

Transcription

Osteguna
Uztailaren 15a
2010. VIII. urtea
2.193. zenbakia
1,10 €
www.berria.info
Datorren urtera arte
‘Pobre de mí’ abestuz,
amaitu dira aspaldiko
sanfermin beroenak q 42-48
Udalbiltzako kideak auzipetuen Langabezia
jaisten hasteko,
ekonomiak
%1,6
aulkian eseriko dira gaur, nazio gutxienez
hazi beharko du
instituzio bat sortzeagatik
Epaiketa 10:00etan hasiko da, Auzitegi
Nazionalean, Madrilen. 10 eta 23 urte arteko
zigorrak eskatzen dituzte 22 auzipetuentzat
Gaur, bihar eta datorren astean egingo dira
lehen saioak; abuztuan ez da saiorik izango,
eta irailean berrekingo diote epaiketari q 8-9
Euskadiko Kutxak dio
Araban, Bizkaian eta
Gipuzkoan %0,3 haziko
dela BPGa datorren urtean,
eta Nafarroan, %0,1 q 2-3
Epaileak ez du
behin-behinean
indargabetuko
Abortuaren
Legea
Auzitegi Konstituzionalak
ez du onartu PPk egindako
eskaria. Kutzek dio
kontzientzia eragozpena
arautu arte Nafarroatik at
egingo direla abortuak q 12
Kataluniako
Estatutua
lehengoratzen
saiatuko dela
dio Zapaterok
BOB EDME
Sententzia onartzen duela
esan du, baina formazko
arrazoiengatik
baliogabetutako artikuluak
lege bidez berreskuratzeko
konpromisoa hartu du q 18
DIstiluak Miarritzen.
Poliziak bi aldiz desegin zuen atzo Segik Miarritzen (Lapurdi) egindako manifestazioa –argazkian, une horietako bat–. Eskumakilak eta negar gasa erabili zituen horretarako. Baina berriro ere bildu eta
protesta egitea lortu zuten gazteek. Zuen besta eguna gure borroka eguna da lelopean, independentzia aldarrikatu
zuten, eta Didier Borotra auzapez eta senatariari euren eskariak jasotzen zituen gutun bat eman zioten, eskura. q 11
p GAUR 48 ORRIALDE
q HARIAN 2
IRITZIA 4
EUSKAL HERRIA 8
EKONOMIA 16
MUNDUA 18
q KIROLA 22
q AGENDA 26
q PLAZA 34
2 berria 2010eko uztailaren 15a, osteguna
Harian›
Ekonomia D Aurreikuspenak
%0,5
pAurreikuspen ofiziala. Gaur-gaurkoz,
aurtengo hazkundea %0,5 izatea da
Jaurlaritzaren aurreikuspen ofiziala.
Orain dela gutxi, ordea, apur bat handiagoa —%0,8— espero dutela ziurtatu
zuen Lopez lehendakariak. Aurrezki Kutxak bat datoz aurreikuspen horrekin.
Funtzionarioen soldatak
jaistea onartu du Gasteizek
Murrizketak zehazteko bilera
ez da irailera arte izango
Udal langileen soldatak %1,87 eta %5
artean murriztea onartu zuen Gasteizko
udalbatzak. Aldeko boto bakarrak
PSEko zinegotzienak izan ziren, baina
jaitsierak aurrera egin zuen PPren eta
EAJren abstentzioari esker. EAk eta
EBak aurka bozkatu zuten. Patxi Lazkoz
alkatearen ordaina %10 jaitsiko da.
Espainiako Gobernuak ezarri dituen
murrizketak EAEn nola ezarriko diren
zehaztuko duen bilera ez da irailera arte
egingo, gutxienez. Carlos Agirre Jaurlaritzako Ogasun sailburuak atzo jakinarazi
zien foru aldundietako ordezkariei.
Murrizketaren negoziazioetan parte hartzea eskatu du Bizkaiak.
‘‘
Funtzionarioen soldata
jaisteak doikuntza orokorrak
eragin ditzake, eta horrek
enplegua susta dezake»
JOSEBA MADARIAGA
Euskadiko Kutxako ikerketa arduraduna
Langabezia gutxitzeko %1,6 hazi
beharko da ekonomia Hegoaldean
G Aurreikuspenak
EAE Nafarroa
Langabezia tasa
12,1
11,3
Inflazioa
1,9
1,6
BPGaren hazkundea0,3
0,1
Eskaria:
Nekazaritza
-2,1
2,3
Industria
0,3
-2,0
Eraikuntza
-4,3
0,0
Zerbitzuak
0,9
0,9
Zerga garbiak
0,4
0,5
Eskaintza:
Kontsumoa
0,1
0,6
Inbertsioa
-1,6
-2,8
Barne eskaera
-0,3
-0,3
Kanpo eskaera
0,6
0,4
Joseba Madariaga eta Xabier Egibar, atzo, Bilbon, Euskadiko Kutxaren txostena aurkezteko agerraldian. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS
Ekonomia aurten %0,3 haziko da Araban,
Bizkaian eta Gipuzkoan, eta %0,1
Nafarroan, Euskadiko Kutxaren arabera
Jaurlaritzaren 2011rako aurreikuspena
«baikorregia» dela dio Joseba Madariagak
Mikel Carramiñana Bilbo
Barne produktu gordinak atzera
egiteari utziko badio ere, krisialdiak luzerako kaltea eragingo dio
Hego Euskal Herriko ekonomiari: langabeziarena. Euskadiko
Kutxaren arabera, urte amaierarako langabezia tasa %12,1koa
izango da EAEn, eta %11,3koa
Nafarroan. Joseba Madariaga kutxako ikerketa saileko arduradunak ohartarazi du enplegua sor-
tzen hasi arren langabezia murrizten hasteko espero dutena
baino hazkunde ekonomiko altuagoa beharko duela euskal ekonomiak, %1,6 edo %1,7koa, gutxienez.
Benetako hazkundea, alabaina, nabarmen txikiagoa izango
da, Euskadiko Kutxak aurreikuspenak egiteko urtero erabiltzen
dituen adierazle ekonomikoak
aintzat hartuz gero. Xabier Egibarrekin batera Madariagak aur-
keztutako txostenaren arabera,
EAEko ekonomia aurten %0,3 haziko da, eta Nafarroakoa, berriz,
%0,1. Araba, Bizkai eta Gipuzkoari dagokionez, orain arte zabaldutako aurreikuspen ofiziala —Eusko Jaurlaritzak eginikoa— behera zuzendu du kutxarenak,
aurten puntu erdiko hazkundea
espero baitu Lakuak.
Urte amaierakoa ez da, alabaina, Eusko Jaurlaritzari ezbaian
jarri dioten aurreikuspen bakarra. Izan ere, Patxi Lopezen Gobernuak 2011rako espero duen
hazkundeari (%1,6) «baikorregia» deritzo Madariagak: «Oraindik dugun egoerari begira, gehiegizkoa da». Nazioarteko erakundeek eta analistek Espainiako
ekonomian datorren urterako espero duten hazkundea jarri du argudio gisa; %0,7 haziko da aurrei-
kuspenen batez bestekoari erreparatuta.
Adituaren ustez, «oso zaila» da
2011rako datuak aurreratzea, besteak beste, «askotariko neurriak
eta egiturazko aldaketak etengabe egiten ari direlako». Horrexegatik, zaila ez ezik, «balio eskasekoa» deritzo datorren urteko aurreikuspenak egiten ibiltzeari,
«ezin baita oker txikia duen daturik lortu».
Esportazioak gora
Hazkundearen eta langabeziaren
datuak ez ezik, Euskadiko Kutxaren 34. txostenak urte bukaerarako beste hainbat datu ere aurreratzen ditu, zenbait sektoreren bilakaeraren berri ematen dutenak.
Eskaera aztertuta, Nafarroako lehen sektoreak baino ez du datu
baikorrik emango 2010eko bukae-
rarako, %2,3 hazkundearekin.
EAEn, berriz, sektore horrek bi
puntuko atzeraldia izango du,
eraikuntzarena (-%4,3) baino apalagoa izanda ere. Zerbitzuetan ia
puntu bateko hazkundea espero
dute Hego Euskal Herri osoan,
eta industrian, berriz, %0,3 haziko da EAEn; Nafarroan bi puntu
eroriko da.
Sektore horietako bakoitzak
BPGari egiten dion ekarpenean,
bestalde, ez da alde handirik izango 2009. urtearekiko. Zerbitzuetan baino ez da alde aipagarria,
Nafarroan zein EAEn %0,5 haziko baita ekarpena.
Kontsumoari dagokionez,
Nafarroan %0,6ko hazkundea
espero du Euskadiko Kutxak,
EAEkoa (%0,1) baino handiagoa.
Inbertsioak, bestalde, joera negatiboa izango du, %1,6 eta %2,8
eroriko baita EAEn eta Nafarroan, hurrenez hurren.
Gorabehera txikiak izan dituzten adierazleen artean, EAEko
barne produktu gordinari kanpoko eskaerak egingo dio iazkoa baino ekarpen handiagoa; %0,6koa,
hain zuzen. Antzera gertatuko da
Nafarroan, ekarpena pixka bat
txikiagoa (%0,4) izanda ere. Batean zein bestean, barne eskaerak
hamarren batzuk (-%0,3) galduko
2010eko uztailaren 15a, osteguna berria 3
11››
Urte eta erdiko espetxe zigorra berretsi du
fiskalak Zarauzko bi lagunen aurka
14››
Poliziak hiru lagun atxilotu ditu Bilbon, andreak
bortxatzeaz eta ustiatzeaz akusatuta
Ekonomia D Aurreikuspenak
Zapatero: «Lehentasuna
defizita murriztea da»
Estatuaren egoerari buruzko eztabaidan
argi esan zuen Jose Luis Rodriguez
Zapatero Espainiako presidenteak.
Gobernuaren «lehentasuna» defizit
publikoa murriztea da, beste edozeren
gainetik. Hala, ezarritako helburutik
aldenduz gero bidea berehala zuzenduko dutela iragarri zuen. Arlo ekonomiko-
ditu joan den urteko emaitzekin
alderatuta.
Aurreikuspenekin amaitzeko,
ekonomia nagusien BPGaren
bilakaera ere jaso du Euskadiko
Kutxak. AEBek izango dute hazkunderik handiena, %3,3koa,
2010ean eta 2011n ere. Japoniak,
berriz, hiru puntuko hazkundea
izatea espero da urte bukaeran,
eta bi puntukoa hurrengoan.
Euroguneak izango du, azkenik,
susperraldirik geldoena, aurten
%1,2 eta 2011n %1,8 haziko baita.
Madariagaren ustez, Europako
Batasunak «zerga diziplina ezartzeko arazo politikoak» ditu, hazkunde nabarmenagoa lortzekoa
oztopoa izan daitekeena.
Atzeraldia eta langabezia
Euskal ekonomiaren iazko
emaitzen azterketa ere egin
dute aurkeztutako txostenaren
barruan. Barne produktu gordina EAEn %3,3 eta Nafarroan
%2,5 erori zela kontuan hartuta,
Madariagak atzeraldiaz hitz egin
beharra dagoela baieztatu du:
«Aurrekaririk gabeko doikuntza
gertatu da industrian, lehenago
eraikuntzan gertatu bezala,
nazioarteko eskaeran emandako
krisiarengatik». Horren ondorioz, langabeziak hazkunde handia izan du, «azken bost urteetako kopururik handienera heldu
da».
Langabeziaren harira, «deigarria» iritzi dio BPGaren jaitsiera
eurogunekoa baino txikiagoa
izanda enplegu galera handiagoa
izateari: «Espainiako merkatua
gaizki dabilela ondoriozta daiteke». Krisiak krisi, langabeziak
gehien kaltetutakoak emakumeak eta gazteak direla esan du Madariagak.
Euskal enpresek iaz izandako
emaitzak, bestalde, «positiboak»
izan zirela azaldu du, aurreko urteetako «errentagarritasun altua
jaitsi bada ere». Hala, salmenten
gaineko mozkinen ratioa 4,2 puntukoa izan da euskal industrian;
2008an, %9koa izan zen. Funts
propioen gaineko mozkinak, berriz, duela bi urte %13,2 ziren, eta
2009an %7,3 izan ziren.
Iazkoa, beraz, urte «negatiboa»
izan zen euskal ekonomia zein enpresentzat eta, oraindik ere, euskal industria «jarduera gutxiko
garaian» dago.
Rodriguez Zapatero. EMILIO NARANJO / EFE
an berritasun gutxi utzi zituen saioak.
Martxan dauden erreformak defendatzeko baliatu zuen presidenteak bere
txanda, eta datozenak aurreratu zituen,
batez ere pentsioena. Erretiratzeko
adina bi urte atzeratzeaz gain, pentsioaren kalkulua egiteko urte tartea handitzeko beharra bere egin zuen Zapaterok.
Bestalde, 2011ko aurrekontuan murrizketa gehiago ezarriko ditu gobernuak.
‘‘
Krisiaren eraginarekin ere,
enpresek errentagarritasun
nabarmena izaten jarraitu
dute 2009an»
XABIER EGIBAR
Euskadiko Kutxako Negozio Garapenerako zuzendaria
Irabaziekin,
hala ere
Analisia
Ivan Santamaria
B
itarteko gutxi daude eskura enpresen benetako
egoera zein den ezagutu
ahal izateko. Burtsan kotizatzen
dutenek derrigorrean euren
emaitzei buruzko txostenak argitaratu behar dituzte, baina hortik kanpo legeak ez ditu ezertara
behartzen. Estimatzekoa da, hortaz, Euskadiko Kutxaren ekonomiari buruzko azterketak enpresen errentagarritasunari buruz
eskaintzen duen informazioa.
Bada, joan den urtean konpainien errentagarritasuna neurtzen duten bi aldagai nagusiak
positiboak izan ziren. Oraindik
ere irabaziak dituztenak gehiago
dira, batez bestekoak islatzen
duen gisara. Industriari lotutako
enpresa nagusiak aztergai ditu
Euskadiko Kutxak. Ez dira guztiak, baina argazki interesgarria
da, enpresaburu elkarteek urte
osoan marraztu zuten eszenatoki
apokaliptikoaren parean.
Salmenten gaineko irabaziak
neurtzen dituen ratioa %4,2 handitu zen, hain zuzen ere. Aurreko
urtean baino hazkunde txikiagoa
da — %5,7 izan zen 2008. urtean
— baina errentagarriak izaten jarraitzen dute, krisiak krisi. Noski, orain dela bi edo hiru urte pilatu ohi ziren hazkundeen erdia da,
baina komeni da gogoratzea garai horietan zegoen euforia giroa.
Orain dela gutxi, irabazien «mozkorraldia» egon zela aitortu zuen
Juan Jose Azurmendi Arabako
patronaleko presidenteak, zintzotasun handiz.
Akziodunei zor zaien gardentasuna beretzat eskatu beharko
lukete langileek aurrerantzean.
Ea hurrengo mozkorraldian horditu ez, baina behintzat festaren
parte bat dastatu ahal duten .
Agintariak Ikerlan-IK4ren laborategi berriaren inaugurazioan, 2009ko azaroan. JUAN HERRERO / EFE
Aurreratuenen erritmoa
segitzea, EAEren erronka
La Caixak txosten
batean nabarmendu du
lehiatzeko abantailak
berritzeko ordua dela,
atzean ez gelditzeko
Erredakzioa Bilbo
Araba, Bizkai eta Gipuzkoako
ekonomiaren helburua ez da ongizate eta errenta maila altuenak
dituzten Europako eskualdeekin
bat egitea. La Caixaren txosten
batek nabarmendu duenez, 271
eskualde aurreratuetatik 26. tokia du EAEk. «Erronka nagusia
aurreratuenen erritmoa jarraitzea da», adierazi zuen Jose Antonio Herce AFI aholkularitzako
zuzendari eta txostenaren egileak, Bilbon egindako aurkezpenean.
Krisi ekonomikoaren ondorioz
ez atzera ez aurrera geratzeko
arriskua dago, La Caixaren ustez.
Egun duen kokapen onarekin jarraitu nahi badu, EAEko ekono-
miak dituen lehiatzeko abantailak «indarrez» berritzea aholkatu
zien Hercek aurkezpenean egon
ziren Eusko Jaurlaritzako bi sailburuei, Bernabe Unda Industriakoa, eta Carlos Agirre Ekonomia
eta Ogasunekoa.
Zeintzuk dira Araba, Bizkai eta
Gipuzkoak dituzten abantaila horiek? Batzuk aipatzen ditu txostenak. Lehenik eta behin, enpresek
berrikuntzari eskaintzen dioten
arreta. Hala, ikerketa eta garapena sustatzeko EAEko BPGaren
%2 inguru zuzentzen dela azpimarratu du. Aldiz, oraindik produkzio sistemaren oinarrian berrikuntza sortzea falta dela ohartarazi du.
Klusterren ekarpena
Industriako sektore nagusietako
enpresak kluster taldeetan elkartzeari ekin zion aspaldi Eusko
Jaurlaritzak. Egitura horien balioa azpimarratu du La Caixak,
halaber. Egungo saretik abiatuta,
klusterren arteko elkarlana handitzea aholkatu dute azterketa-
ren egileek, era horretan muga
geografikoak gainditu, eta eskala
ekonomia handiagoetara iritsi
ahal izateko. Klusterrak, halaber,
atzerriko inbertsioak erakartzeko erabiltzea ontzat jo dute.
Enpresen eta administrazioen
arteko lankidetza «finkoa» badagoela nabarmendu zuen Hercek,
halaber. Horren haritik, enpresa
txiki eta ertainen nahiz autonomoen finantzazioa hobetzeko
akordioa sinatu zuen atzo La Caixak Eusko Jaurlaritzarekin. Herenegun itun bera izenpetu zuen
gobernuak Vital, BBK eta Kutxarekin.
Ekonomia «iraunkorra»
Etorkizunera begira, EAEk garapen eredu «iraunkorra eta orekatua» bultzatzen jarraitu behar
duela jaso dute txostenean. Helburu horiek Jaurlaritzako Industria Saila prestatzen ari den 20102013 Enpresen Lehiakortasunerako Plana gidatuko dutela
ziurtatu zuen Bernabe Unda sailburuak.
Harian › Iritzia
Billabesak
harrapatuta
txak.Eta Aznarrek tiro.Hemen horrela
izan ohi da.Prentsa serioak dio: batek helburuak jartzen ditu,eta besteak jo.
Egunkaria-rekin Del Olmok egin zuen
bezala, Egin-ekin egin zuen Garzonek.Aznarrek esan zuenean «zer uste zuten,ez
ginela ausartuko,ala?» garbi utzi zuen
anferminak amaituta,goiz-goiz,ohiEspainiako botere banaketaren batasuko ordutegia baino lehen,billabesana.Espainiako zuzenbide estatuaren osaren entzierroa korritu zen.Adarkada hilgasuna.
rri bat ere egon zen.Sinestezina bada ere,
Langileek erredakzio nagusiaren ataEuropako demokrazia batean pentsaezirian iragarri zuten,egunkariaren azala
na bada ere,adarkada batez bi korrikaerakutsita,uztailaren 15ekoa izango
lari ezagun hil ziren 1998ko entzierro
zela Egin-en azken zenbakia. Perhartan. Egin egunkariak eta Egin irratiak Pobre de mí abestu zuten,bezpetsiana operazioa deitu zion Poliran eta biharamunean.
ziak.Bazekien zerbait.
Bi urte lehenago «goizero
Billabesak bi korrikalari
bonba txiki batek egiten du
ezagun hil zituen, beste
eztanda,50 gramo amobatzuk larri zauritu. OrainJira
nalez osatua, Egin egunkadik espetxean ari dira senXabier
Lekuona
datzen.
ria dena»,salatu zuen Atu-
S
Zuzendaria:
Martxelo Otamendi
Zuzendariordea:
Xabin Makazaga
Edizio arduraduna:
Lurdes Huizi
Argitaratzailea:
Euskal Editorea SM
Publizitatea: Iragarri SM
Lege gordailua:
SS-0662/03
Batzorde parekidea:
0712I84059
Egoitza nagusia:
Martin Ugalde kultur parkea.
Gudarien Etorbidea, z/g.
20140 Andoain.
Telefonoa:
(0034) 943-30 40 30
Faxa: (0034) 943-30 09 43
Webgunea:
www.berria.info
Posta elektronikoa:
berria@berria.info
Publizitatea:
publi@iragarri.net
Harpidetza saila:
(0034) 943 - 30 43 45
Date: 15/07/2010
Exemplaire: 2.193
Editeur: Euskal Editorea s.l.
Directeur de publication:
Martxelo Otamendi
Comission paritaire:
0712I84059
Delegation Labourd:
Lisses 3, 64100-Baiona.
Tel.: (0033) 559256220.
Fax: (0033) 559254303.
E-mail: lapurdi@berria.info
ORDEZKARITZAK
Araba: Bizenta Mogel, 6.
Posta kodea: 01008
Gasteiz. Telefonoa:
945-15 04 52. Erredakzioko
faxa: 945-14 83 07.
Posta elektronikoa:
araba @berria.info.
Bizkaia: Uribitarte kalea, 18,
3. C. Posta kodea: 48001
Bilbo. Telefonoa:
94-435 26 00. Erredakzioko
faxa: 94-423 49 75.
Posta elektronikoa:
bizkaia@berria.info.
Lapurdi: Lisses, 3. Posta
kodea: 64100 Baiona.
Telefonoa: 559-25 62 20.
Faxa: 559-25 43 03.
Posta elektronikoa:
lapurdi @berria.info.
Nafarroa: Iratxeko Monasterioa, 45, 13. Posta kodea:
31011 Iruñea. Telefonoa:
948-36 66 22.
Publizitatea: 948-36 66 23.
Posta elektronikoa:
nafarroa@berria.info.
berria
Etsituak
zian bezala Estatua biolentziaren menpe jarri. Kripto-kazeta zenbaiten arabera pole emploi eta plein emploi hitzekin
jostatzen dira arraiki, txiste hobeagorik
sekula egin ez bailitzan. Alain Minc-ek
iritarrak erretreten erreformarekiko
jendarte neoliberalaren ezaugarri oneetsituak direla erakusten duten aburu-ikerketak txalotzen dituzte,hogei urte- tarik bat azpimarratzen du: bakartuago
eta jendeak sistema onartzenago. Edeko zirika moral politikoak azkenean
rra da filosofia.
emaitza bikainak dituelako.Cope dipuEsertzeko baliatzen genuen abarra
tatuak erretiroaren finantzaketa osoa
segarazi digute auzoarena zela
CSG bidez egitea proposa dezake,naerranez. Arbola jada bilutsik da.
gusi sainduak inplikatu gabe.Halaber
Gutaz nahi dutena dagikete
irri euforikoz lehertu daitezke Alain
eta MEDEFeko Guillaume
Minc eta Raymond Soubie jaunkilloSarkozyk dioenez «klase botak,Sarkozyren eminentzia grisak.
rrokarik baldin bada oraindik
Isil ezinak dira. Hauentzat ez
segur izan zaitez gu garela
dago krisirik. Alderantziz.
eguneroko irabazleak».
Sindikatuek deitu maniFamilia horrekin etsifestaldiak asto-uzker zaiz- Bira
tzeko arrazoiak baditugu
kie eta eskubide sozialen
Itxaro
Borda
alaina.
murrizketek ez dute Gre-
H
Torturak salatzeko
eskuliburua?
Xabier Makazaga
TAT Torturaren Aurkako Taldeko
kidea
B
arajaseko T4an izandako atentatuarengatik
milaka urteko kondenak ezarri zituen Auzitegi Nazionaleko
epaian, epaileek tortura salaketei sinesgarritasuna ukatzeko aitzakia
hutsa besterik ez direla erakutsiko
dudan bi sasi-arrazoi erabili zituzten: ETAren Atxiloketari aurre eginezmanualak dioena batetik, eta
nabarmen manipulatua den erakunde bereko buruzagi baten karta
batek dioena bestetik. Biak ala biak
estatubatuar torturatzaileek eta
haien konplizeek ere erabilitako aitzakiak, haiek ere berdin baliatu
baitziren asmo berarekin arabieraz
idatziriko beste manual batez, Manchesterreko Manualaz.
Izan ere, Etxe Zuriak, Pentagonoak eta Estatu Departamentuak etenik gabe errepikatu baitzuten lelo
berbera: «Garrantzitsua da kontuan hartzea Al Kaedako entrenamendu manualek gezurrezko gehiegikerien salaketa egitearena azpimarratzen dutela». Eman izan
duten adibide bakarra, ordea, Manchesterreko Manualarenazken kapituluko esaldi labur batzuk izan
dira, nahiz eta Kartzelak eta atxiloketa guneakizeneko 18. kapitulu horrek espetxean izan beharreko jarreraz diharduen eta apenas hitz
egiten duen torturaz.
Horren aurrekoa da, 17.a, gaia zabal jorratzen duena Tortura metodoakizenburuarekin, eta bertan
dioena ezagutzea ezinbestekoa da
ongi ulertzeko hurrengo kapituluan torturari buruz egiten diren aipamen labur horiek. Horrexegatik
ezkutatu zuten urte luzez, hirita-
rrek interpretazio manipulatua
onar zezaten; hau da, Al Kaedako
kideak tortura faltsuak salatzeko
prestatzen dituztela.
Manualeko 17. kapitulu horrek
dio, adibidez, militantea «torturapean aitorpenak egitera behar dezaketela, poliziaren eskuetan den bitartean. Epailearen aurrera eramaten
dutenean, ordea, torturatu egin dutela esan behar du, eta galdeketa
errepika dadin eskatu». Eta hala jokatu behar du nahiz eta mehatxu
eta xantaiak jasan.
Espainiar komunikabide handiek ezagutzera eman dituzten Atxiloketari aurre eginezmanualeko zatietan ETAk aholku bera ematen
die bere kideei, eta komunikabide
horietako bat berak ez du inoiz azaldu zertan oinarritzen diren esateko
zati horietan dioenak tortura salaketen sinesgarritasuna kolokan jartzen duela. Ez da batere harritzekoa
halakorik egiten ez saiatzea, ez baitira errazak manipulatzen ezta zati
aukeratu horiek ere. Eta manual
osoa ezagutuko denean manipulazioa are begi bistakoagoa egingo da.
Adibidez, horrela jaso eta azaldu
zuen El País egunkariak manualak
dioena: «Izan argia, ez zaituzte berriro komisariara eramango (...) Okerrena jada pasa da. Beraz, esan auzimedikuari idatz dezala torturatu
egin zaituztela fisiko zein psikologikoki». Etakideek jakin badakite-eta,
behin Auzitegi Nazionalera iristen
direnean, «amesgaiztoa amaitu
dela», ez dituztela berriro «etsaiaren
eskuetan» jarriko, hau da, interrogatu dituztenen eskuetan, eta hauek
ez dituztela beteko «komisarian eginak dizkizuten mehatxu eta xantaiak: dena gezurra da». Beraz, esan
behar dute «Poliziei deklaraturiko
guztia gezurra dela. Torturapean
egindako deklarazioak direla».
Zati horiek aztertuz gero, ikusten
da ETAk zera besterik ez diela eskatzen bere kideei: torturatzen badituzte, eta espainiar Estatuan ia ziur
daude hala izango dela, epaileari
gertaturiko guztia salatzeko, halakorik egin ez dezaten jasango dituzten mehatxu eta xantaia guztiak
gaindituz. Eta auzi-medikuari ere
sala diezaioten, Auzitegi Nazionalera eramango dituztenean.
Horregatik ahalegintzen da hainbeste Auzitegiko ziegen deskribapena egiten, etakideek segurtasun
osoz jakin dezaten, manualeko hitzak erabiliz, «amesgaiztoa amaitu
dela» eta ez daudela simulazio baten
aurrean, zeinaren ondoren gogotik
ordain dezaketen salaketa oro.
Manualak dioena ezin daiteke
inolaz ere beste modu batean interpretatu, baina estatubatuarrei manipulazioa musu truk atera zitzaienez, espainiarrek beste horrenbeste
egitea erabaki zuten nonbait: manualaren zati hautatu batzuk filtratu, itzulita, komunikabide handiek
haien titular manipulatuekin gainontzekoa egin zezaten. El País
egunkarikoa hau izan zen Portu eta
Sarasolaren manual kriminala, eta
artikuluan zioen biek «zehatz-mehatz jarraitu zutela erakunde terroristak eman zien torturak salatzeko
manuala». Lan borobila.
Epaileek erabilitako bigarren aitzakiari dagokionez, estatubatuar
torturatzaileek eta haien konplizeek Manchesterreko Manualekobeste esaldi bat ere manipulatu zuten:
«Ekintza bat burutu aurretik, taldearen buru denak ongi azaldu behar
die taldekoei zer esan beharko duten atxilotuak izanez gero» esaldiak
frogatzen omen zuen Al Kaedako
kideei zein tortura salaketa egin beharko zuten esaten zietela buruz
ikas zezaten. Eta espainiarrek ideia
hori ere kopiatu egin diete nonbait.
Ikusi besterik ez nola manipulatu
izan duten hasieran aipaturiko karta, non aipatzen den «kantadaprestatua izatearen garrantzia, Igorren
taldeak egiten zuen bezala, elkarrekin prestatu eta errepikatu».
ETAko buruzagi baten karta manipulatu hori filtratzean, azpimarratu zuten argi geratzen zela Igor
Portu eta Mattin Sarasolak aldez
aurretik ikasiak zituztela haien tortura salaketak. Alabaina, ez dago
zalantza izpirik zeri deitzen dioten
etakideek kantada: poliziei torturapean egindako aitorpenari eta ez,
inolaz ere, tortura salaketei. Eta oso
argi dago, halaber, torturari aurre
egin beharko dion oro buruz ikasten
saiatzen dena ez dela preseski gezurrezko tortura salaketa baizik eta,
torturatzaileak engainatzeko asmoz, torturak gehiago jasan ezingo
dituenerako erabili asmo dituen gezurrak: kantada.
Etakideek sobera dakite poliziei
informazio baliotsuak ematea
saihesteko era bakarra aldez aurretik taldean kantadaprestatzearena
dela. Taldean, zeren ongi funtzionatuko badu ezinbestekoa baita bakoitzak kantatukoduenaren arteko
kontraesanik ez egotea.
Hori da, torturari dagokionez,
gaitz larri horri aurre egin behar
dion edozein erakunde iraultzaileren manualek dakartena: haien militanteen kontra erabiltzen diren
metodoen deskribapena; horiei aurre egiteko kontseiluak, bereziki
kantadataldean prestatuz; mehatxuak mehatxu, torturak salatzearen garrantzia...
Manual horietan inolaz ere aurkituko ez duzuna tortura faltsuak salatzeko inongo agindurik da, ezta
antzeko ezer ere, torturatzaileak eta
haien konplizeak horretan tematzen badira ere; ez Manchesterreko
Manualeanez ETArenean, ez beste
edozeinetan. Eta kontrakoa diotenek mesedez froga zehatzak aurkez
ditzatela, ez manipulazio baldarrak.
Aldiz, ez dago torturatzaileen manualak zertan manipulatu edo desitxuratu, oso argi ulertzen baita diotena. Hor dituzue adibide gisa CIArenak edota berriki ezagutua izan
den Guardia Zibilaren barne txosten hori.
Iritzia ‹ Harian
b
Elementalena
Hizpideak
Hondakin
Koldo Aldabe
kaldabe@berria.info
arama aberastasuna da; galdetu,
bestela, Italiako mafiari. Zarama
aberastasuna da; begira Alacanten lehertu den ustelkeria kasuari. Zaramari
kiratsa dario, eta zarama politikari zer
esanik ez.
Hondakinak kudeatzeko bi eredu
lehian dira Gipuzkoan. Baina lehia hori
ez da berdinen artekoa, ez indarrez,
ezta estrategiaz ere.
Z
r
rakasle da unibertsitatean eta oso kezkatuta dago
ikasleen euskara-mailarekin. Gero eta garrantzi gutxiago ematen zaiola hizkuntzaren irakaskuntzari, ahozkotasuna gainbehera doala, oraingo gazteak gaztelerara pasatzen direla arnasa hartu orduko. «Elementalena falta
zaiek! Koma baten garrantzia azpimarratzen hasi behar,
hi!». Irribarrea atera zitzaidan, eta Karl Kraus-ena kontatu
nion. Idazle austriarra hil zorian zegoen. Japoniak Mantxuria inbaditu zuela entzun zuelarik, Krausek:
—Ez zen horrelakorik gertatuko zorrotzagoak izan balira
komaren erabilerarekin.
Surrealista ematen du.Ez da.Gauza ustez txikiei garrantzirik ez emateak zabarkeria pilatzen du eta tragedia ekartzen.
Euskaran bezala bizitzan,gauza ustez txiki baina guztiz
beharrezkoak baztertzeko joera dugu eta nahiago ditugu
proiektu pinpirinak.Baina elementalena —eta neketsuena—
koma baten garrantzia eta gisakoak azpimarratzea da.
I
Batzuek euren aukera eraginkorra
dela,emaitza onekoa eta sekula ezagutu ez diren birziklatze mailak lortu dituela frogatu dute; besteek,berriz,elkar hartu dute lehian duten eredua birrintzeko; San Marko mankomunitatean orain arteko indar oreka hausteko
eta errauste planta inposatzeko egin
dituzten mugimenduak hor dira.
Atez ateko zabor bilketa indartzen ari
da, ordea. Ez soilik Usurbilen, Hernanin
eta Oiartzunen. Debagoienean ere erabaki bera hartu dute. Eredua hedatzeko
bideak ere badu horretan eraginik.
Hitz beste
Anjel Lertxundi
Adur
Gilem Tellen harira
Fito Rodriguez
Idazlea
E
lezaharrak dioenez,
Suitzak independentzia eskuratu aurretik, Uri eskualdeko Altdorf herrixkako plazaren erdian Aginte
Habsburgotarren ordezkariak
bere kapelua jarrita zeukan herritar denek beraiena haren aurrean ken zezaten. Atzerritar
horren agindua lege bihurturik,
herriko enparantza zeharkatzen zuten guztiek burua estali
gabe zeramaten, Bürgleneko
ehiztari bat izan ezik, zeinak Gilem Tell grazia zuen.
Agintariak, Tell izeneko haren jarrera menderakaitzaz
ohartarazturik, bere semearen
buru gainean ezarritako sagar
baten aurka tiro egitera behartu omen zuen, eta baleztariak,
balezta bi geziz kargaturik, lehendabizikoaz bete-betean asmatu zuen sagarra bitan bananduz. Ez zuen, beraz, bigarren gezia agintariaren kontra erabili
behar izan, bere semea trantze
hartatik bizirik irten zen eta,
oroz gain, herriko plaza kapela
kendu gabe zeharkatuz segitu
zuen… honaino Shiller idazle
erromantikoak XIX. mendean
zabaldutako kondaira.
Historiak dioenaren arabera,
ordea, 1291ko uztailaren eta agorrilaren artean, Uri, Schwyz eta
Unterwalden eskualdeetako ordezkariak atzerritar legeteriak
haien bizitza ez zuela handik aurrera gobernatuko zin egiteko
elkartu ziren eta, horrela, egungo Helvetiarren Konfederazioaren hazia hazten hasi zen.
Inork ez daki Gilem Tell hura
bizi ote zen edota berea goitizenen bat besterik ez ote den, baina bistan dena da, nola edo hala,
bertan onartu ez ziren legeei
kasu ez egiteagatik dela Suitza
gaur dena, Europako estatu bakarra inoiz monarkiarik izan ez
duena eta tokian tokiko herriagintean oinarritutako estatu
konfederatua.
Hantxe ibili beharra egokitu
zait azken hilabete hauetan eta,
hala unibertsitate nortasun-agiria legeztatzeko nola garraio
txartela eskuratzeko, erosketak
ordaintzerakoan edota Nazio
Batuen Erakundean sartu ahal
izateko ere…Udalbiltzak emandako EHNA erabili dut batere
arazorik gabe.
Euskal Herrian, aldiz, ez
UPV/EHUn, ez bonobuserako,
ezta Eroskin ere onartzen ez ohi
dutena arazorik gabe onetsi didate Genevan, Bernan edo Luzernan… eta hura, huskeria
bada ere, haren harira gogoetatxo pare bat plazaratu nahiko
nuke.
Jarrera hutsalei buruz hausnartu zuen Hannah Arendtek
(Eichmann in Jerusalemm: A
Report on the Banality of Evil)
zioenez, legea bete baino egiten
ez duenak ez du inoiz pentsatuko gaizki ari denik izugarriak
eginda ere.
Arendtek, bere ingurukoen
aurka, Eichmann judu hiltzaile
ikaragarria ez zela batere ankerra defendatu zuen. Hau da, berak agindutakoa besterik ez
zuen egin, baita ondo burutu
ere… ia milioi bat pertsona kiskalita bazterrean utzita!
Hannah Arendtek gaiztakeria hutsala zela uste zuen. Ale-
maniar gehienek legea bete besterik ez zuten egin eta bai juduentzako baita gainerakoentzat ere eskubideak murriztuz
joan zirenean, legeari men egin
zioten.
Udalbiltzari epaiketa datorkion garai hutsal honekin loturik, beraz, espainiar legeak euskal herritarron aurrean bere
agintearen erakustaldi berriaren atarian, Gilem Tellen antzera, bigarren gezia erabili behar
ez izatea espero dut. Dena ongi
ateratzea, alegia, nahiz eta Tellena kondaira erromantikoa
besterik ez izan.
Historiak, berriz, kanpoko
aginduei kasu ez egiteko herritarren borondatea gogoratzen
digu (Waldstättengo ordezkarien zina), atzerritar aginduez
askatzeko premiaz, beraz.
Historian kasu
gogoangarriak egon
arren, zaila da oso
eguneroko lege
gaiztoei muzin
egiteko behar
adinako kontzientzia
politikoa eta kemena
eduki ahal izatea
Zaila izaten da, punteria ona
izateaz gain, agintariei aurre
egiteko behar bezalako adorea
edukitzea (utz dezagun hori literatura erromantikorako), baina, Historian kasu gogoangarriak egon arren, zaila da oso
eguneroko lege gaiztoei muzin
egiteko behar adinako kontzientzia politikoa eta kemena eduki
ahal izatea.
Eskubide politikoak murriztuz doazen aro arrunt honetan,
Gilem Tellen harira, baleztariak
izatearen ordez ezetz-hariak behar ditugu. Aginte injustuaren
aurrean oldartzeko kontzientzia politikodun jendea; Madrilen akusatuen aulkian eserarazi dituzten gure herrietako ordezkarien modukoak.
Espainiarrek badakite, jakin
ere, Udalbiltzatik tiraka Euskal
Herriko mataza ez dutela deskorapilatuko. Honetan, aurreko
sumarioetan bezala (18/98; Askatasuna; Jarrai-Segi; Egunkaria eta abar…) Auzitegi Nazionalak (espainiarrak) bere agintearen indarra baino ez du
erakutsi nahi baina, hori ez dakite ordea, epaiketakara joan
behar izan eta izango dutenekiko Gilem Tellen hariak lotzen
gaituela, utopiarenak…
Edo Utopikoa al da Suitzak
Munduko Futbol txapeldunari
irabaztea?
Harian › Iritzia
Diru-laguntzak
ulturaren Euskal Behatokiari oporrak luzatu ez ditzan enkargua egiteko eskatu
digu lagun batek kontraesanari eta bioi. Erakusleiho xume hau baliatzeari on iritzita, honako datu bilketa burututa albait arinen datua zabaltzea galdegiten diogu aipatu Behatokiari:
Batetik, egin ditzala kontuak ekainetik urrira bitartean Euskal Herri osoan antolatzen diren blues, folk, jazz, rock eta antzeko jaialdiek
zenbateko diru-laguntza jasotzen duten erakunde publikoetatik, eta jaialdi horietan zein
presentzia duten euskarazko adierazpideek.
Bestetik, egin ditzala kontuak ekainetik
urrira bitartean Euskal Herri osoan ospatzen
diren jaietan zenbat ekitaldi kultural eskaintzen dituzten jai-batzorde, txosnen batzorde
eta enparauek, zenbateko diru-laguntza jasotzen duten erakunde publikoetatik eta horietan zein presentzia duten euskarazko adierazpideek.
Zein uste duzue izango dela alderaketaren
emaitza?
Urteetan euskarazko kultura sustatzen ari
denak urteak daroatza orotariko erakunde
publikoetako arduradunengandik «ez dago
dirurik» erantzuna entzuten. Horrenbeste entzun dugu, ezen sinetsi ere egin dugun. Horrenbeste sinetsi dugu, ezen diru-laguntzen
araberako plangintzak diseinatzera mugatu
garen. Eta egun, krisi ekonomikoaren sasoiotan, urteetan onarpen handikoak izan diren
egitasmo bat baino gehiago bertan behera
utzi behar izan ditugu zorraren beldur.
Halandaze, krisia ekonomikoa ez eze, ereduzkoa dela diosku kontraesanak; ez dugula
asmatzen diru-laguntzekiko menpekotasunetik askatzen; eskean goazela gaur egun ere
udaletara, aldundietara, jaurlaritzara. Eskean,
pobreen antzera; eskean, mesedea eurak
geuri egingo baligute legez.
u
Zuzendariari
BERRIAk irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dute 2.500 karaktere baino gehiago izan behar, tarteak barne, eta
BERRIAk mozteko eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria adierazita: Berria,
Martin Ugalde kultur parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak Internet bidez bidaltzeko: iritzia@berria.info.
K
Larrepetit
Gotzon Barandiaran
Urteetan
euskarazko
kultura sustatzen
ari denak urteak
daroatza
orotariko
erakunde
publikoetako
arduradunengandik «ez dago
dirurik»
erantzuna
entzuten
,
Hemeroteka
Matrimonixoa
Jesus Mari Mendizabal › El Diario Vasco
Gaurko egunez ezkondu ziren, duela berrogeita hamar eta koska urte.
Urte mordo horretan guztian ez zuten elkarrenganako ezkutuko alerik ere
ahopean gorde. Sekretu bakar-bakarra zeukaten, egurrezko kutxa ñabar
bat, emazteak hala eskatuta lehen ezkontza egunetik: «Ez gero niri hau
behin ere ireki. Ezta horren gainean ezer galdetu ere».
Hala, urte mordoa aurrera, andre xaharra gaixotu zen arte larri. Amona
gajoa kaban zegoela, eta aitonak etxea jasotzeari ekin zion batean, hara
non topatzen duen aspaldiko kutxa ñabarra ezkutu gordean. Oheburura
eraman andre gaixoari eta ireki egin zion begien bistan. Bi panpina eder
eta hogeita bost mila euro, alde-alde, bertan. Jesus!, harritu zen gizona
zeharo. Amonak orduan: «Ezkondu ginen aurre hartan, gure amona zenak esan zidan, arren bai arren, 'matrimonixo' on baten sekretua zela sekula ere ez diskutitzea. Beraz, ni noizbait zurekin haserretuenean, ixo!, isiltzeko eta panpina bat jostera baztertzeko etsi-etsian. Halaxe egin izan
dut berrogeitaka urteotan».
Bihotzak ikara eta odolak jauzi egin zion aitonari; ia negarrari ere eman
zion samurtuta. Artean, ordea, bere jakin-min osoa ase ez ziola-eta, galdetu zion: «Aizu. Bi panpinena ulertu dut. Baina, diru mordo hori!?». Orduan, ohean agondu nolabait atso eria eta aurpegia irri-beharrez argi-argi
zuela, esan zuen: «Ai, enetxo. Saldutako panpinez irabazia, zera!». Aitona
gizajoa, ixo. Ez baitzuen egundo panpinarik josten jakin.
Bizikleta, nondik?
Nahiz eta pixka bat berandu izan, komentatu
nahi dut zenbat gustatu zitzaidan uztailaren
3ko gutuna, Mikel Intxaustik idatzia. Ni ere
ohartu naiz berak adierazi duenaz: hainbat
pertsona bizikletaz joaten dela espaloitik.
Duda barik, edonora arinago eta esfortzu gutxiagorekin bizikletaz joan daiteke oinez baino; dena dela, onartezina da batzuen erosotasunagatik besteei eragozpenak eta arriskuak sortzea.
Gaur egun ikusi ohi da espaloietan nola
jendea dabilen hormatik hurbil-hurbil, itsatsia egongo bailitzan, eta hau espazioa zabala izan arren. Eta parkeetan, zer? Ez da Londresen, Parisen, Chicagon edo New Yorken
beste jende paseatzen; zergatik ote? Agian,
horietan bizikletak oinezkoen esparruetatik
ezin izaten direlako sartu. Baina gure herrietan, aipatuetan ez bezala, txirrindulariek eta
patinatzaileek hemendik eta hortik gurutzatzen dute, batzuetan abiadura dezentez, erabat lasai edota musika entzuten, gune horietan indartsuenak beraiek baitira. Baliteke
haietako batzuek pentsatzea gasolina ez
erabiltzeagatik edonon ibil daitezkeela.
Entzun dudanez, behin baino gehiagotan
istiluren bat gertatua izan da oinezkoen eta
txirrindularien artean. Baina agian oinezko
batzuek, istiluan ez sartzearren, beste irtenbide bat hartu dute: etxean geratzea. Oso
tristea da hori, herri eta hirietako kaleek behar dituztelako oinezkoen joan-etorriak, segurtasunagatik eta baita negozio txiki asko
horri esker bizi direlako ere.
Trafikoko legegintzak argi uzten du zein
den oinezkoen espazioa eta zein den ibilgailuen gunea, eta bizikletak ibilgailuak dira.
Gainera, bizikletek ez dute zaratarik egiten;
beraz, oinezkoak ez daki hurbil dauden. Gogora dezagun, hain zuzen ere, nola auto elektrikoei apropos jarri zitzaien soinu artifiziala,
berez zaratarik egiten ez baitzuten, arriskutsuak ziren txirrindularientzat eta oinezkoentzat beraien hurbiltasuna ez transmititzeagatik.
Batzuetan, bizikleta mugitzeko gomendatzen da modu ekologista bezala, baina era
zuzenean erabilia, noski. Duda barik, onartezina da motorrek eta autoek erabili ezin dituzten espazioak, oinezkoari dagozkiolako,
beraiek inbaditzea. Neuk ere atsegin dut txirrinduaz joatea, baina argi daukat oinez ibiltzearen jarduerak babes osoa merezi duela,
pertsonak mugitzeko modu naturalena baita. Lanera oinez joaten naiz, nahiz eta etxetik
goizago irten behar izan ibilgailu erabiliko
banu baino.
Eta zer esan bizikletaren aulkitxoan umea
eramaten dutenei buruz? Ba, erraza da: betiko umeentzako kotxea edo aulkia bultzatu;
edo umeak ahal izanez gero, zapata on ba-
T
tzuk jantzi eta eskutik helduta, berarekin ibili
eta hitz egin, horrela lotura afektiboak sendotzen direlako; horixe bai ederra! Baina
egun, tamalez, lehen baino gutxiagotan
praktikatuta, hain barneratua dugun, hala
edo hola, abiadurako zaletasunarengatik.
Jon Landazabal Aiestaran. Getxo.
Euskararen egoera Pesa autobus
konpainian
Uztailaren 8an, Bergaran, goizeko 10:45ean
Gasteizerantz zihoan autobusera sartzean,
«Landan geratzen da autobus hau?» galdetu nion gidariari. Berak, ordea, honako erantzun onartezin hau bota zidan : «¡En vasco
no, en español!», eta nik, ezustekoagatik,
gaztelaniaz egin nion.
Beregandik hurbil eseri eta esan zidan:
«La próxima vez que me preguntéis en vasco os voy a contestar a todos ¡que no!». Orduan, nik ahotsa altxatu gabe esan nion euskarazko gutxieneko zerbitzua (ikasketak)
eduki beharko zuketela, eta ulertzen ez badute, gaztelaniaz egin diezaiegun eska diezagutela, eta gustura ez egin arren gaztelaniaz
egingo diegula, orduantxe ni ari nintzaion bezala.
Berak, ordea, bereari eutsi zion. Bere lekutik
jaiki eta niregana etortzean nahiko tonu oldarkorrean zuzenean iraindu («capullo» deitu zidan) eta, bertako hizkuntza ofizial bakarra gaztelania zela behin eta berriz esateaz
gain, «si no sabes nada, cállate y a mi me hablas en castellano ¡y punto!» erantzun zidan.
Nik eta nire lagunek ez genion erantzun, ikusten ari baikinen autobusetik bota gintzakeela
(edo beste gauza okerragoren bat ere...) eta
eguneko plana pikutara joango zela.
Landara bidean, Aretxabaletan geratu eta
neska batek ordaintzerakoan «Landara»
(hau da, euskaraz) esandakoan, nahiko argi
eta ozen, gidariak entzungorrarena egin eta
«si no me dices a donde vas, te cobro el viaje
más largo» erantzun zion…
Horrelako egoera lotsagarri batekin ikus
daiteke Pesa autobus konpainiak egin duen
euskararen aldeko apustua; negargarria.
Gertaera hori gero eta jasangaitzagoa eta
erabat salagarria egiten zait. Gure kulturarekiko, legeekiko eta norbanakoekiko errespetu
falta larriegia da. Pesari berehalako neurriak
eskatzeko modukoa, gutxienez.
Aitzol Gandiaga Conget. Bergara.
ZUZENKETA: Atzoko BERRIAn, 12. orrialdean,
Miren Quintas Urnietako Udaleko zinegotzia
ageri da udal horren ordezkari gisa San Marko mankomunitatean, baina Mikel Izagirre
alkatea, UDA Urnietan Denon Artean plataformakoa, eta Iñaki Mendizabal ezker abertzaleko zinegotzia dira udalak mankomunitatean dituen ordezkariak.
www.berria.info
Inoren opari ez
Espainol-euskaldun, inperialista-subiranista, ura-olioa. Autodeterminazioa ez da eskatzen, ez da aldarrikatzen, herri baten
ekintza da, bizi jarduera naturala. Autodeterminatu ezin den herria azkenean hil egiten da.
Ahal dugu edo ez libre izan horrela gure he-
rriak autoderminatuz –aukeratuz–. Espainiak ez du sekula onartuko existitzen garenik
ere; inperialismoaren lehen printzipioa: menperatutako herria ez da existitzen; beraz, ezin
du eskubide propiorik eduki.
Ez dago eskubiderik indarrik ez dagoenean, ez dizu inork ezer emango.
Jon Agramont.
‹ Publizitatea
saridunak
AuKera ezazu,
BIzI eusKaraz
Eskaintza berriak igande eta asteartero argitaratuko dira. Saridunaren harpidedun txartela aurkeztu beharra dago ziurtagiri moduan.
01
02
ELLAURI HOTELA
PASALEKU ERRETEGIA
Bi lagunentzako gaua eta gosaria
Bi lagunentzako dastatze menua
• Agirre Markaida, Nerea (Bilbo)
• Jauregi Oiartzabal, Eider (Zaldibia)
Eskaera egiteko,
2 hilabete:
Altzusta, 38 • Zeanuri
Tel.: 94-631 78 88
www.ellaurihotela.com
04
IBERNALO LANDETXE- JATETXEA
03
Bi lagunentzako bazkaria edo afaria
• Mora Landaluce, Javier (Eibar)
Eskaera egiteko,
2 hilabete:
Urumea auzoa
Hernani
Tel.: 948-51 40 18
Eskera egiteko, 2 hilabete:
Illunbe kalea, 11 - Amara • Donostia
Tel.: 943-46 16 65
www.pasaleku.com
05
GOIURI BIKINI DENDA
06
Bi lagunentzako dastatze menua
Eskera egiteko, hilabete:
San Bartolome, 6
Donostia
Tel.: 943-42 28 71
www.goiuri.com
Eskera egiteko, 2 hilabete:
Kanpezu • Araba
Tel.: 945-10 22 71 / 647-91 14 84
www.casaruralesalava.com
07
FOLK-LOREAK puzzlea
08
09
11
ARDOAREN MUSEOA
LAUBURU KOMARKA
• Fernandez Boga, Karmele (Errenteria)
• Furundarena Salsamendi, Joxe (Usurbil)
Eskaera egiteko, hilabete:
BERRIA-Harpidedunen kioskoa
Tel.: 943-30 40 30
Ordutegia: asteartetik ostiralera, 10:00-14:00
Saridunek etxean jasoko dute saskia.
Saridunek etxean jasoko dute puzzlea.
FLORIDA GURIDI ZINEMAK
Saridunek etxean jasoko dute puzzlea.
• Lazkano Ibarbia, Edurne (Azpeitia)
• Kortajarena Blanco, Iker (Donostia)
• Murumendiaraz Larrañaga, Itziar (Arrasate)
• Irazola Gaztañaga, Iñaki (Arrasate)
• Roteta Zuriarrain, Josemaria (Donostia)
• Arrieta Yarza, Kutz (Donostia)
• Osoro Ubera, Nerea (Eibar)
• Oñatibia Abalde, Arantza (Gasteiz)
• Larrazabal Santurtun, Iñigo (Hondarribia)
• Iriondo Bedialauneta, Juan Ramon (Ondarroa)
• Goikoetxea Balentziaga, Arantz (Zarautz)
• Lizarralde Elgarresta, Larraitz (Zarautz)
10
LUR LAN EKOMUSEOA
URDAIBAI EUSKAL HERRIA puzzlea
• Tolosa Saralegi, Mari Karmen (Amezketa)
• Perez de Albeniz, Diana (Bilbo)
• Mujika Garcia de Bakedano, Diego (Bilbo)
• Danborenea Ortiz de Zarate, Mar (Donostia)
• Aizpurua Barandiaran, Zeles (Donostia)
• Izagirre Elizondo, Nerea (Errenteria)
• Ayo Acebo, Nahikari (Getxo)
• Etxebarria Larrea, Joana (Igorre)
• Markinez Legarda, Jesus Mari (Oñati)
• Sestaoko Udal Euskaltegia (Sestao)
• Aranburu Insausti, Aratz
(Lazkao)
• Burgaña Osa, Joseba
(Mutriku)
• Ruiz Aizpuru, Julen (Zarautz)
BENTA BERRI JATETXEA
12
SORGINEN MUSEOA
• Artola Lizarralde, Nerea (Arrasate)
• Aranbarri Arregi, Oihana (Azkoitia)
• Agirre Irazoki, Tomas (Beasain)
• Maiztegi Benito, Igor (Eibar)
• Delgado Tobias, Harkaitz (Gasteiz)
• Barañano Revuelta, Ainhoa (Getxo)
• Kanpandegi Anzisar, Mailo (Hondarribia)
• Prados Alustiza, Anartz (Idiazabal)
• Jauregi Aldasoro, Genaro (Urretxu)
• Larranaga Zabalondo, Aitor (Zarautz)
• Lizundia Aierzagoena, Jose (Abadiño)
• Gorostizaga Elu, Julen (Arrankudiaga)
• Urumea Euskaltegia (Donostia)
• Arruebarrena Lizarralde, Gurutze (Legazpi)
• Argaia Eizmendi, Miren (Zizurkil)
Saridunek etxean jasoko dituzte sarrerak.
Saridunek bina sarrera izango dituzte lehiatilan, hilabetez.
Saridunek bina sarrera izango dituzte lehiatilan, 2 hilabetez.
Harian › Euskal Herria
‘Udalbiltza auzia’ D
Udalbiltzaren kontrako epaiketa
gaur hasiko da, Auzitegi Nazionalean
Hogei hautetsi eta bi langile daude
auzipetuta, Udalbiltzan egindako
lanagatik ETAko kide izatea egotzita
Abuztuan ez dute ahozko saiorik egingo,
eta irailean jarraituko dute epaiketarekin
Oihana Elduaien Donostia
Alkate eta zinegotzi ziren garaian
nazio instituzio bat sortu eta haren bitartez nazio eraikuntzan
saiatzeagatik, ETAko kide izatea
egozten die Espainiako Auzitegi
Nazionalak hogei hautetsiri eta
Udalbiltzako bi langileri. Hamar
eta hogeita hiru urteko espetxe zigorrak eskatzen dituzte haientzat Fiskaltzak eta Dignidad y
Justicia herri akusazioak. Gaur
hasiko da epaiketa, Madrilen, eta
han izango dira akusatu gehienak. Xarlo Etxezaharreta ez da
joango, auzipetuta dagoen arren.
Hazparneko zinegotzi izandakoa
da, eta laguntzaile aritu zen Udalbiltzako Batzorde Eragilean.
«Madrilekin problemak ditugularik, ez gehiago erantzutea erabaki dut», azaldu zuen.
Auzipetuen errugabetasuna
defendatzeaz gain, Udalbiltzaren
zilegitasuna ere defendatu beharko dute Jone Goirizelaia eta Kepa
Landa abokatuek. Izan ere, auzipetuak espetxeratzeaz gain, Udalbiltza bera, Udalbiltza Partzuergoa eta Euskal Garapen eta Kohesio Fondoa likidatu eta behin
betiko ixteko ere eskatzen dute bi
akusazio horiek.
Epaiketa gaur hasiko da,
10:00etan. Aldeek aurretiazko
gaiak aurkeztuko dituzte ezer baino lehen, eta gero, auzipetuak hasiko dira deklaratzen. Haiei guztiei entzun, eta epaiketan ikusitako frogetatik zein entzundako
adierazpenetatik ateratako ondorioekin epaia emateko lana hiru
magistratuk izango dute: Javier
Gomez Bermudez izango da epaimahaiburua —Egunkaria auziko
berbera—, eta Manuela Fernandez Prado eta Javier Martinez Lazaro izango dira gainerako bi epaileak.
Gaur eta bihar izango dira epaiketako aurreneko saioak, goizez,
eta datorren ostegun eta ostiralean jarraituko dute. Lau saio ho-
rien ostean etena izango da, abuztuan, eta irailean jarraituko dute,
7, 8, 9, 14, 15 eta 16an.
Garzonen instrukzioa
Baltasar Garzon Espainiako Auzitegi Nazionaleko epaileak abiatu zuen Udalbiltzaren kontrako
auzia, duela zazpi urte. Dena ETA
delako teoriaren barruan abiatu
zuen auzi hau, Haika-Segi, 18/98
eta Amnistiaren Aldeko Mugimenduaren kontrako auziak bezala.
2003ko apirilaren 29an egin
zuen Espainiako Poliziak Udalbiltzaren kontrako operazioa. Zortzi
lagun atxilotu zituen, nazio instituzioaren egoitzak itxi zituen eta
herritarrek Zuberoako hainbat
garapen egitasmotarako emandako 400.000 euro konfiskatu zituen. Espetxeratu egin zituen auzipetu guztiak. Geroago, hautetsi
gehiago ere atxilotu eta auzipetu
zituen epaileak.
Garzonek Udalbiltza auzia
abiatu zuenean frogatutzat eman
zuen «udalbiltza-Kursaal, Udalbiltza partzuergoa eta Euskal Garapen Kohesio Fondoa ETA-Ekinek zuzentzen duen egitura terroristan» sartuta daudela. Beste
hainbat auzitan emandako argudio berbera eman zuen Garzonek:
«Egitura honek [ETA-Ekinek zuzentzen duenak] hainbat baliabi-
de erabiltzen ditu, baina beti helburu berbera bilatzen du; alegia,
ordenamendu konstituzionala
iraultzea edota bake publikoa
urratzea». Hori guztia, «nazio
G Zigor eskaerak
Fiskalak Dignidad y
Justiciak
Loren Arkotxa
15 urte
Joseba Garmendia 15 urte
Xabier Alegria*
15 urte
Xabier Iragorri
15 urte
Miriam Campos* 10 urte
Leire Idoiaga
10 urte
Larraitz Sanzberro 10 urte
Karmele Urbistondo 10 urte
Eider Casanova
10 urte
Oscar Goñi
10 urte
Txema Jurado
10 urte
Lander Etxebarria 10 urte
Imanol Esnaola
10 urte
Miren Josu Aranburu 10 urte
X.Etxezaharreta** 10 urte
Expe Iriarte
10 urte
Maribi Ugarteburu 10 urte
Jasone Astibia
10 urte
Urko Irastorza
10 urte
J.C.Alduntzin
10 urte
Miren Odriozola
10 urte
Ibon Arbulu
10 urte
* Espetxean daude, 18/98 auzian
zigortuta
** Ez da aurkeztuko epaiketara
Bezperatik abiatu dira
auzipetuak
Madrilera
Hainbat autotan atera
ziren atzo auzipetuak
Madrilera. Bilbotik abiatu ziren
Lander Etxebarria, Eider Casanova, Ibon Arbulu, Maribi Ugarteburu eta Loren Arkotxa Madrilera. Gaur Auzitegi Nazionalera aurkeztekoak dira 22
auzipetuetatik 21. Xarlo Etxezaharreta auzipetuak esana du ez
dela aurkeztuko epaiketara.
Bestalde, hainbat eragile eta
auzipeturen lagun eta senideak
ere Madrilen izango dira gaur;
lehen erakunde nazionala sortzen aitzindari izan zirenei babesa agertzera joango dira.
Beste makina bat Euskal Herrian geratuko da, eta bertatik
ere elkarretaratze ugari egingo
dira auzipetuei babesa agertzeko. Epaiketa gaur hasi eta
irailean amaitzea espero da.
Bien bitartean, joan-etorrian
ibili beharko dute auzipetuek.
23 urte
22 urte
22 urte
22 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
14 urte
15 urte
14 urte
D
Etxebarria, Casanova, Arbulu, Ugarteburu eta Arkotxa, atzo, Madrilera abiatzerako. LUIS JAUREGIALTZO / ARP
eraikuntzarako alternatiba demokratikoa autoizendatutako
zera hori lortzeko sare kriminal
hierarkizatu gisa iraunarazteko
jarduera ekonomiko finantzarioen bidez» egiten zutela gaineratu
zuen.
Garzonen argudioak bere egin
zituzten Fernando Moral fiskalak
eta Dignidad y Justicia herri akusazioak, eta, hala, hogeita bi auzipetuak zigortzeko eskatu diote
epaimahaiari. Nolanahi ere, haietako bakoitzari delitu zehatzik ez
diete egozten, eta akusazioak defendatzeko froga ahulekin doaz
epaiketara. Alde batetik, hainbat
poliziaren deklarazioak eramango dituzte, lekuko zein peritu
gisa, baina froga sendorik ez dute.
Ustez ETArenak diren agiri batzuk eta Ekinenak direla dioten
beste batzuk aurkeztu dituzte froga gisara. Udalbiltzari buruz hitz
egiten dute agiri horietan, gehienetan haien ekimenen balorazio
ona eginez. Baina auzipetuetako
inor ETAko kide dela ondorioztatzeko edo Udalbiltza ETAren
aginduetara aritzen zela esateko
moduko froga bakar bat ere ez dute aurkeztu. Akusazio orokorrak
dira, guztientzat eginak.
Egunkaria auzian horixe bera
gertatu zen, eta kasu hartan auzipetuak absolbitu egin zituen epaimahaiak.
Euskal Herria ‹ Harian
‘Udalbiltza auzia’ D
Felix Cañada abokatua, EILASeko Ana Perez, Lander Etxebarria auzipetua eta Bilboko Bai Udalbiltzari-ko kide batzuk atzean. MONIKA DEL VALLE / ARP
Auzipetuen absoluzioa eskatu
du Bilboko Bai Udalbiltzari-k ere
Udalbiltzaren helburuak guztiz zilegi direla
nabarmendu dute hainbat alderdi politikok,
sindikatuk eta eragile sozialek
Bihar 19:30ean Bilboko Arriaga antzokiko
plazan elkarretaratzera deitu dute
Erredakzioa Bilbo
Bilbo eta oro har Bizkaiko hainbat alderdi politikok, sindikatuk,
eragile sozialek eta banakok
Udalbiltza auziko auzipetuen absoluzioa eskatu dute, eta eskaera
hori irudikatzeko, bihar 19:30ean
Arriaga antzokiko plazan elkarretaratzera deitu. Bilboko Bai
Udalbiltzari ekimena 2008ko
abenduaren 22an Eusko Legebiltzarrak onartutako ebazpenean
oinarritu da auzia salatzeko.
65 eragilek eta norbanakok osatzen dute Bilboko ekimena, ezker
abertzalea, EA, Aralar, Alternatiba, Antikapitalistak, Zutik Gorripidea, Gazte Independentistak,
Iratzarri, Gazte Abertzaleak, Euskal Komunistak, LAB, ELA, ESK,
STEE-EILAS, CNT, Ezker Gogoa,
Ekologistak Martxan, Komite Internazionalistak, EHGAM, Bilboko konpartsak, EHE, Sare Antifaxista eta Lokarri, besteak beste.
Norbanakoen aldetik, berriz, daude Patxi Zabalo, Igor Ahedo, Yolanda Jubeto, Iñaki Antiguedad,
Amaia Montorio, Petxo Idoiaga,
Imanol Telleria, Juan Hernandez
Mikel de la Fuente eta Ander Iturriotz EHUko irakasleak, Patxi
Uribarren Euskaltzaina, Mikel
Martinez aktorea, Urtzi Urrutikoetxea idazlea eta telebista zuzendaria, Arkaitz Estiballes bertsolaria, AEK-ko Edurne Brouard eta
Felix Cañada, Carlos Alonso eta
Juan Jose Martinez Leunda abokatuak, besteak beste. Absoluzioa eskatzeko eta elkarretaratzera deitzeko prentsaurrekoa eman
dute. Felix Cañada abokatuak eta
STEE-EILAS sindikatuko Ana
Perezek izan dute denen artean
adostutako testua aurkezteko ardura. Auzipetuen izenean, berriz,
bertan egon da Lander Etxebarria Bilboko zinegotzi ohia eta auzipetua.
Bezperan Donostiako babes
taldeak egin bezala «irmo» salatu
dute Udalbiltzako kide eta langileen aurkako auzia, Udalbiltzak
1999ko irailean Euskalduna Jauregian egindako batzar sortzailean finkatu zituen bost lan ildoak
guztiz zilegiak eta beharrezkoak
direlako. Helburuak honako
hauek ziren: Euskal Herria nazioa dela aldarrikatzea; Euskal
Herriaren egituraketa politikoa
eraikitzeari laguntza ematea; nazio eraikuntza bultzatzea; herrialde guztietako udalerrien arteko harremanak eraikitzen laguntzea; eta nazioartean Euskal
Herria nazio berezkoa eta desberdindua dela adieraztea. Horren
alde lan egiteagatik lagun batzuk
epaitzea onartezina dela diote,
eta are gehiago 22 auzipetuen artean gehienak garai hartan hautetsiak eta alkateak zirenean, alegia, herritarren ordezkariak. Sa-
latu dute ere, Espainiako Gobernuak ez diola kasurik egin Eusko
Legebiltzarrak auzi horren aurka
hartutako ebazpenari eta fiskal
nagusiak jarraitzen duela hasierako akusazio publikoarekin.
Bestalde, Debagoienan ere babes taldea sortu dute Ezker Abertzalea, EA, Aralar, AlternatibaZutik eta EAJren babesarekin.
Aurkezpen ekitaldian egon dira,
besteak beste, Leintz-Gatzaga,
Eskoriatza, Aretxabaleta, Arrasate, Bergara, Elgeta eta Antzuolako alkateak.
Alternatibak, berriz, auzia bertan behera uzteko eskatu du nabarmenduz demokratikoki hautatuak izan diren ordezkariek eskubide osoa dutela elkartzeko.
Gogora ekarri du Udalbiltza bakea lortzeko ekimena zela, eta
auzi hau, berriz, «Aznarren ondarea» dela eskubide demokratikoak murrizteko. Udalbiltzaren aurkako auzia «dena ETA da» tesiaren ondorio bat baizik ez da,
Alternatibaren ustez. «Ezin dugu
susmoaren politika hori zabaltzen utzi tesia ofiziala zalantzan
jartzen duten Euskal Herriko
arlo guztietara».
Epaiketa dela eta, EAk jakinarazi du Ikerne Badiola alderdiko
Komunikazio idazkaria Madrilen
izanen dela gaur Espainiako Auzitegi Nazionalean 22 auzipetuei
babesa erakusteko.
Eusko Jaurlaritza
Idoia Mendia Jaurlaritzako bozeramaileak jakinarazi du Patxi Lopezen gobernuak epaimahaiaren
erabakia onartuko duela, nahiz
eta onartu duen hain geldia den
justiziak bidezkoa izateari uzten
ohi diola. Prozesuak arintzeko
ahalak egiteko eskatu du.
Epaiketa Twitterren
bidez jarraitzeko aukera
izanen da 10:00etatik aurrera:
www.berria.info
@
Debagoieneko babes taldearen aurkezpena, atzo. BERRIA
Europako 12 diputatu kezkaturik
agertu dira ‘Udalbiltza auzia’ dela eta
Giza eskubideez NBEk
agertutako kezkekin
Europa bat datorren
jakin nahi dute Aliantza
Libreko diputatuek
Erredakzioa Bilbo
Europako Legebiltzarreko hamabi diputatuk idatzizko galderak
aurkeztu dituzte Europako Batzordean eta Europako Kontseiluan Udalbiltza auziari buruz zer
iritzi duten jakiteko, bide batez
kezka agertuz auziagatik. Euro-
pako Aliantza Libreko Frieda
Brepoels, Bart Staes, Eva-Britt
Svensson, Bairbre de Brun, Raul
Romeva, François Alfonsi, Jill
Evans, Tatjana Zdanoka, Oriol
Junqueras, Ian Hudghton, Jose
Bove eta Jiri Mastalka Europako
Legebiltzarreko diputatuek jakin
nahi dute ea Eusko Legebiltzarrak 2008ko abenduaren 22an auzia salatzeko onartu zuen ebazpenarekin bat egiten duten Europako Batzordeak eta Europako
Kontseiluak.
Horren harira galdetu dute,
gainera, Europako Batzordeak
eta Europako Kontseiluak zer egi-
ten duen Udalbiltzako auzipetuen oinarrizko eskubideak bermatzeko. Idatzian Udalbiltzaren
sorreran 1.778 hautetsik parte
hartu zutela gogorarazi die, baita
Eusko Legebiltzarraren ebazpenaren lerro nagusiak. Ildo beretik, baina Nazio Batuen Erakundeko txostenean oinarrituz, galdetu egin dute ea bat egiten duten
NBEko Giza Eskubideen Batzordeak dioenean Espainiako Zigor
Kodeko 572 eta 580 arteko artikuluek giza eskubide asko urra dezaketela. Jakiteko dago oraindik
galdera horiek onartuko dituzten
eta noiz eztabaidatuko dituzten,
Begiradak
Eider Alkorta
Politologoa
Eferbeszentziak?
steburuan asaldura nazionalista askotarikoak ikusi ahal
izan ditugu Espainiako Nazio Estatuaren barruan. Futbolak eta Espainiako Auzitegi Konstituzionalak Kataluniako
Estatutuaren inguruan egindako ebazpenak hautsak eta
banderak harrotu dituzte. Extremoduroren abesti batek zioen bere
etxean banderak esekitako arropa zirela, beste etxe askotan ez bezala.
Espainiako selekzioak mundialean izandako garaipenak orain artean epelki erakusten zen espainiar nazionalismoaren ikur bat berpiztu
du. Espainiako bandera, piper potoa, harrotasunez erakutsi dute askok, hemen ere bai, maila txikiagoan bada ere. Eta hori fenomeno berria da, kirolak bultzaturikoa, eta zenbait kazetari eta politikarik etengabe ustiatua. Orain artean Espainiako bandera fatxa edo eskumarekin lotzen zen, baina espainiar gazte askok ez dute frankismoa bizi
izan, eta belaunaldi berriek aurrekoen konplexua galdu omen dute.
Kontu eferbeszente bat izan daiteke, ala ez.
Bartzelonako manifestazioari dagokionez, autodeterminazioaren
olatuarekin lotu da. 1977ko manifestazioarekin bakarrik konpara daitekeen errebindikazio eguna, kopuruz eta kolorez. Beste kontu bat da
larunbatekoa aro berri baten hasiera moduan irudikatzea. Independentistak eta autonomistak bildu ziren, ezkerrekoak nahiz eskumakoak, langileak eta Kataluniako oligarkiaren ordezkariak. Donostian ez
zen batasun hori irudikatu, baina horrek ez du esan nahi hemen sentipen independentista ahulagoa denik. Donostian, proportzioz, «agur,
Espainia» ziotenak Bartzelonan «adeu» esan zutenak baino gehiago
direlakoan nago.
Ez da nire asmoa Kataluniako manifestazioaren aldarrikapena gutxiestea, baina eferbeszentzia une bat bakarrik izan litekeena ezin sal
daiteke iraultza moduan, gero praktikara eramateko ez bada, behintzat. Orain artean alderdi katalanek egindakoari lotuko natzaio. Kataluniako Parlamentuak Estatutuari baiezkoa eman ondoren, 2006ko
A
Rodolfo Ares eta Antonio Basagoiti Miguel Angel Blancoren omenezko estatuaren ondoan. LUIS TEJIDO / EFE
Aresek dio ezker abertzalea
erakundeetan ez egoteko
ahal duena egingo duela
ETAk duela hamahiru
urte hil zuen Miguel
Angel Blanco, eta haren
omenaldian egon da
Herrizaingo sailburua
Erredakzioa
Rodolfo Aresek, Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo sailburuak
esan du ezker abertzalea ETAtik
aldentzen ez bada Eusko Jaurlaritzak ahal duen guztia egingo duela ezker abertzalea instituzioetan
ez egoteko. Duela hamahiru urte
ETAk hil zuen Miguel Angel
Blancori egindako omenaldian
esan du hori Aresek. Eta eskaera
bat egin die ezker abertzalearekin «proiektu bat egin nahi dute-
nei». Ezker abertzaleari eskakizun handia egin behar diotela
«demokraten pare egoteko».
«Ezker abertzalea da erabakiak
hartu behar dituena, eta ez dirudi
prest dagoenik. Politika egiteko
bi bide dituzte: ETAren desagerpena lortzea edo ETAtik aldentzea», adierazi du Aresek. Eusko
Jaurlaritzaren izenean, esan du
ahal duten guztia egingo dutela
ezker abertzaleak ETAtik aldentzen ez bada erakundeetan ez egoteko. «Hori ez badute egiten, ez
dira ez politikan ez erakundeetan
egongo» ohartarazi du Aresek.
Jaietan ETAren defentsarik ez
duela onartuko gogorarazi du
Aresek. Sailburuak Bilboko konpartsen plantoaren inguruan,
esan du ez duela utziko ez Bilboko, ez beste herri batzuetako fes-
tak erabiltzea «terrorismoaren
apologia» egiteko.
Ermuako ekitaldian egon dira:
Antonio Basagoiti, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako PPko burua, Karlos Totorika, Ermuako alkatea eta Mari Mar Blanco, Miguel Angel Blanco zenaren
arreba .
Basagoitik esan du azken urteetan asko aurreratu dela, «terroristei baimena murrizten eta siglen
gainetiko ETAren aurkako lanarekin». «Bide horrek, azken garaian indargarri bat izan du:
PPren eta PSEren akordioa».
Presoen irudien inguruan, Ermuako alkateak honako hau esan
du: «Herri guztiek lan egin behar
dugu, ETAko presoen argazkiak
espazio publikoetan ager ez daitezen».
Alternatibak bozetarako «batasun
ezkertiar indartsua» osatu nahi du
Alternatibak batzarra
urrian egingo du,
2010eko bozetan
hartuko duen jarrera
zehazteko
Erredakzioa
Donostiako Udaleko Alternatibako zinegotziak, Duñike Agirrezabalagak, hurrengo hauteskundeetan ezkerraren osotasunak garrantzia izango duela nabarmendu du. Gogorarazi du Alternatiba
talde politiko ezkertiar gisa sortu
zela. Taldearen helburua da Euskal Herriko talde ezkertiarrak bateratzea, hurrengo hauteskundeetan indar garrantzitsua izateko.
Horretarako, alderdi politiko eta
herri elkarteekin batean lan egiteko prest daude.
Alternatibak urrian egingo du
bere jarrera definitzeko batzarra.
Talde ezkertiarra herriz herri ari
da lanean orain; beste mugimendu ezkertiarrekin hartu-emanean ari dira.
Esku artean dugun egoera ekonomiko eta politikoari aurre egiteko, ezker koalizio politiko bat
behar dela uste du Agirrezabala-
gak. Eskuin alderdiei aurre egiteko aukera dela esan du.
Matuteren ideia bera
«Euskal ezker subiranista zabala,
demokratikoa eta indartsua» berrosatzeko Alternatibak lan egingo duela esan du Oscar Matute Alternatibako bozeramaileak. Ezkertiarren artean konfiantza
lortu behar dela esan du, alde guztientzat erosoa den esparru bat
lortuz. Ezker subiranista indartsua lortuz gero, beste alderdiekin lehiatzeko gai izango direla
uste du, baina bakarrik ezkerreko
ideiekin ongi lotzen bada.
Bartzelonan larunbatean egin zen manifestazioa. ALBERTO ESTEVEZ / EFE
urtarrilean guraizeak sartu zizkioten Zapatero eta CIUko Arthur Masek, eta gau horretan ebakitako Estatutua izan zen Madrilen onartu
zena, PSCren baiezkoarekin eta ERCren ezezkoarekin. Momentu
aparta, ERCkoek mahaian kolpe bat eman, eta hiruko gobernua hausteko, baina ez zen horrela izan. Lau urteren ondoren, independentziarako trantsizioa hastea besterik ez zaiela geratzen dio Joan Puigcercosek. Montillak, berriz, PSCko elite eta boto-emaileen arteko oreka
mantendu nahian, manifestazioan izan zen, baina argi utziz bera ez
dela independentista.
Ostiralean ikusiko da eferbeszentziak irauten duen, Kataluniako
Parlamentuan. Hauteskundeak gainean dituzte, eta orain esandakoak ez du balio handiegirik izango, ondorenean jabetuko gara bakoitza
zer egiteko prest dagoen. Zapaterok Espainia plurinazionala saldu
nahi izan zuen, eta tranpan erori dira, edo erori nahi izan dute indar
nazionalista batzuk. Estatutuen bidez, Espainiako Konstituzioa aldatzerik ez dago, eta Auzitegi Konstituzionalak bere papera bete du.
Konstituzioaren erreformaren meloia ireki beharko da.
Independentzia
aldarrikatu du
Segik Miarritzen
Poliziak bi aldiz desegin
zuen manifestazioa
negar gasa baliatuz
bildutako ehunka
pertsonen kontra
Aitor Renteria Miarritze
Babes handia jaso zuten auzipetuek Zarautzen egindako agerraldian. JON URBE / ARGAZKI PRESS
Bi zarauztarren aurkako
zigorra berretsi du Auzitegi
Nazionaleko Fiskaltzak
Lekuko babestu batek
‘Gora ETA’esaten
entzun zuela eta, haren
esanean oinarrituta
epaitu dituzte bi lagunak
Erredakzioa
Urte eta erdiko espetxe zigorra,
Zarautzen bizi eta sartzeko bost
urteko debekua, hamar urteko
inhabilitazioa, erakunde publikoetan lan egitekoa eta boto emateko debekua bizi osorako. Zigor
eskaera hori berretsi zuen atzo
Miguel Angel Carballo Auzitegi
Nazionaleko fiskalak Zarauzko bi
lagunentzat: Aritz Labianorentzat eta Haritz Garatxotenearentzat. Lekuko babestu batek bi
lagun horiek «Gora ETA» eta
«Euskadi ta Askatasuna» esaten
entzun zituela esan du, eta beste
inolako frogarik gabe, Auzitegi
Nazionalera iritsi da auzia. Zigortzen badituzte, espetxera joan
beharko dute, aurretik bederatzi
hilabeteko zigor bana badutelako. Auzitegi Nazionalak epaia
ematea bakarrik falta da orain.
Iazko irailean Gudari Egunaren harira urtero Zarautzen egin
ohi den manifestazioarekin abiatu zen auzia. Urtero egin ohi da
Txiki eta Otaegi eta gainerako
euskal militanteak gogoan izateko manifestazioa. Manifestazioa
arazorik gabe egin zen. Baina
bost hilabete geroago bi zarauztarri salaketa bat iritsi zitzaien
etxera. Bere izena anonimotasunean gorde nahi zuen herrikide
batek egindako deklarazio batean oinarrituta zegoen: manifestazioaren ibilbidean pertsona
batzuek Gora ETA eta Euskadi ta
Askatasuna oihukatu zutela
zioen. Ekitaldian izan zen ertzainaren argitze agirian ez zen halakorik ageri. Ez zituela aipatutako
leloak etengabe entzun azaldu
zuen. Ertzaintzak Espainiako
Auzitegi Nazionalari igorri zion
informazioa, anonimoak soilik
identifikatutako bi pertsonek
«terrorismo goratzegatik» delitu
egin zuten edo ez argi zezan. Bi
auzipetuei deklarazioa hartzeko
agindu zion Azpeitiko auzitegiari. Froga grafikorik ez zutela esan
zuten ertzainek, eta anonimoak
esandakoa ukatu zuten auzipetuek. Baina auziak aurrera egin
zuen, eta Auzitegi Nazionalak
haien aurkako epaiketa egitea
erabaki zuen.
Polizia batek lekuko gisa deklaratu zuen atzo Auzitegi Nazionalean, eta oihu horiek entzun
zituela esan zuen. Baina nork
esan zituen ez zekiela esan zuen.
Bi auzipetuen lekukoek, aldiz,
esan zuten momentu oro auzipetuen alboan egon zirela manifestazioan eta halako oihurik
entzun ere ez zutela egin.
Neurriz kanpokoa
Defentsak absoluzioa eskatu du.
Fiskaltzaren eskaera neurriz
kanpokoa dela esan zuen. Baimendutako manifestazio batean
egindako bi oihu ezin direla «terrorismoa goratzea» moduan interpretatu esan zuen. Frogarako
elementu bakarra babestutako
lekuko batek salatutakoa dela gogoratu zuten. Babestutako lekukoak, gainera, babes handiagoa
eskatu zuen atzo, eta ezin zuten
jakin nork eraman dituen Auzitegi Nazionalera.
Defentsa abokatuaren arabera,
zigor kodearen «oso interpretazio
zabala» egin du Fiskaltzak, halako auzietan ohikoak ez diren
hainbat neurri eskatuz. «Auzipetuen aurka eskatu diren inhabilitazio eta debekuak ez daude leporatzen zaien delitu motarentzat
aurreikusita». Zarautzen bizi eta
sartzeko debekua, esaterako.
«Delitu baten biktima izan denak
mehatxuak jaso baditu eska dezake neurri hori... Baina kasu honetan ez dago horretarako justifikaziorik».
Segik deiturik, Euskal Herri independentea eta sozialista aldarrikatu zuten atzo ehunka lagunek
Miarritzeko karriketan, Frantziak bere besta nazionala ospatzen zuen egunean. Manifestazioa Herriko Etxerantz abiatu zelarik, poliziak bidea moztu zien.
Esku makilak eta gas negargarriak baliatu zituen manifestazioa gelditzeko. Behin ez, birritan
jazarri zitzaien polizia gazteei.
Poliziak barreiatu arren, berriz
biltzea lortu zuten manifestariek.
Manifestazioaren arrazoiak azaltzeko, gutun bat eman nahi zioten
Miarritzeko auzapez eta Frantziako senatari Didier Borotrari. Kasualitatez, manifestariek bidean
atzeman zuten Borotra. Eskura
eman zioten Frantziako egun horren aurka protesta egiteko gutuna.
Borotrak azaldu zien askatasuna ospatzen den eguna zela atzokoa. Gazteek, aldiz, gogorarazi
zioten ehunka pertsona daudela
Frantzia eta Espainiako espetxeetan. «Frantzia eta Espainiako poliziak nahasirik daude Jon Anzaren desagertzean eta gaur Frantziaren ohorez karriketan ibiliko
diren militar horiek Jonen desagertzearen hogenaren parte bat
daukate» adierazi zuen Segiko
kide batek.
«Gure borroka eguna»
«Zuen besta eguna, gure borroka
eguna da» zen manifestazioaren
lelo nagusia. 2009ko ekainaren
29ko polizia operazioa salatu zuten manifestariek. Egun horretan Frantziako Poliziak hamabi
gazte atxilotu zituen. Eraso horiek gelditzeko, gizartearen eta
bereziki gazteen mobilizazioa beharrezkoa dela adierazi zuten. Orduan ehunka pertsonek adierazi
zuten haien aitzinean Baionako
Marraqeko polizia etxearen aitzinean. «Ez dugu sinesten diskriminazioa, errepresioa eta inposaketa irudikatzen duen frantses banderak gure herrietan desfilatzeko
eskubidea duenik».
Gazte batek Didier Borotra senatariari eskutitza eman zion. BOB EDME
Abortoaren Legea erretirarazteko eskaera,alferrikakoa
Espainiako Auzitegi
Konstituzionalak ez du
PPren eskaria ontzat jo;
lege ezarri berriak
indarrean segitzen du
Erredakzioa Donostia
Espainiako Gobernuak abortoak
arautzeko asmoz sustatutako
lege ezarri berriak, haurdunaldia
eten nahi duten emakumeen erabakiak arautzen jarraituko du.
Izan ere, Espainiako Auzitegi
Konstituzionalak atzera bota du
PPk lege hori bertan behera uzteko eskatuz egindako eskaria. Al-
derdi kontserbadoreko ordezkariek maiz argudiatu izan dute, beren alderdiak zein Nafarroako
Gobernuak helegiteak aurkeztu
dituztela lege berriaren kontra,
eta hartara, horiek argitu bitartean legea ezin dela ezarri. Auzitegi
Konstituzionalak, ordea, ez du eskari hori aintzat hartu. Lege hau
iragan uztailaren 5etik sartu zen
indarrean, eta horrelaxe jarraituko du, horren kontra egiteko motiborik ez duelako ikusten Konstituzionalak.
Bere ebazpenaren berri prentsa ohar bidez eman zuen atzo Espainiako Auzitegi Konstituzionalak; aurki autoa publiko egingo
duela esan du. Auzibide honetan,
PPk egindako eskariaren aurrean, Estatuko Abokatutzako zerbitzu juridikoek legearen defentsa
irmoa egin du Konstituzionalaren aurrean.
Gogora ekarri dute auzitegi honek erabaki ahalmen «neurtua»
duela, eta Diputatuen Kongresuan onartutako erabakiak ezin
dituela bertan behera utzi. Zerbitzu juridiko hauek defendatu
dute, gainera, abortoa arautzeko
lege berriak ez dituela Espainiako Konstituzioak zehaztutakoak
urratzen.
Kutz: «Nafarroatik kanpora»
Autonomia erkidego ugari dira,
nolanahi ere, legea gogoko ez du-
tela jakinarazi dutenak. Tartean
dago Nafarroa. Hain justu, Nafarroako Gobernuko agintariek helegitea aurkeztu dute Auzitegi
Konstituzionalean lege honek
Nafarroako eskuduntzak urratzen dituela argudiatuz. Maiz
adierazi dute bertako osasun
agintariek, orain arteko moduan
jarraitzeko asmoa; abortatu nahi
duten emakumeak abortoa egitera, foru erkidegotik kanpora bidaltzen jarraituko dutela esan
dute.
Ildo horretan mintzatu zen
atzo Nafarroako Gobernuko Osasun sailburu Maria Kutz. Legea
ezarri egingo dutela adierazi
zuen, baina, osasun alorreko pro-
Urrutitik kontrolatuta operatzeko gai da Da Vinci makina. Gipuzkoa Poliklinikak prostatako minbiziari
aurre hartzeko kanpaina jarri du abian; robot horren eraginkortasuna nabarmendu dute bertako urologoek.
Da Vinci, zirujau telegidatua
Samara Velte Donostia
L
au beso artikulatu, pantaila bat eta kontrol zentro
bat; hori da ebakuntza
arrakastatsu baterako behar den
guztia. Zirujaua operazio-gelara
sartzen da, gaixoaren ohetik bi
metrora dagoen kontrol-panelaren aurrean eseri eta bideojoko
batean ari balitz bezala, gaixoaren gainean zintzilik dauden beso
mekanikoak mugitzen hasten
dira. Kontrol makinak eskaintzen dion hiru dimentsiotako
ikuspegiari esker, bertatik bertara ari balitz bezala hautematen
ditu operatu beharreko guneak.
Besoen puntetako pintza finek
berehala erreakzionatzen dute
bere aginduen aurrean, eta ahalik eta arrasto gutxien utzita sartzen dira gaixoaren gorputzean.
Gipuzkoa Poliklinikak horrelako robot bat du bere bloke kirurgikoan; Da Vinci izena du eta prostatako minbizia tratatzeko erabiltzen dute.
Oraintxe jarri dute martxan
gaitz honen prebentziorako kanpaina berria. Horretarako, Martin Berasategi sukaldariaren irudia erabili dute, bere adineko gizonak «kontzientziatzeko». Idatzi
nire errezeta: zure gorputz osoak
funtzionatzeko... erabili burua! da
kanpainaren leloa.
Javier Azparren eta Ion Madina
urologoek adierazi dutenez, prostatako minbizia tumorerik ohikoena da 45 urtetik gorako gizonen
artean, eta haien heriotza kausa
nagusietako bat, bigarrena.
«Minbizi isila da» esan du Roque Askozek, Poliklinikako lehendakariak, «hasieran ez du sintomarik erakusten, eta agertzen
hasten direnerako beranduegi
izaten da operatzeko».
Horregatik, kanpaina honen
bitartez urtero osasun azterketa
bat egitera bultzatu nahi dituzte
gizonezkoak, gaitz hau sendatzeko aukerak handiagoak baitira
goiz atzematen bada.
fesionalen kontzientzia eragozpena arautzen ez den bitartean,
aborto guztiak «Nafarroatik kanpora» egingo direla. Nafarroako
agintarien aburuz, kontzientzi
eragozpenaren hautua egiten
dute foru erkidegoko medikuek
abortorik ez egiteko.
Uxue Barkos NaBaiko parlamentariak Espainiako presidente Jose Luis Rodriguez Zapaterori
gai honen harira eskaria egin
nahi diola gogorarazi zuen Kutzek. UPN legea betetzera derrigortzeko eskaria egingo duenez,
NaBaiko ordezkariari zuzendu zitzaion: «Berme osoa izan beza
Barkosek, legea ezarri beharreko
kasu guztietan ezarri egingo da».
Lamarcak
Elorriagaren
alde egin du
‘Marguello
kasuan’
EAEko arartekoak
Osasun Sailari eskatu
dio kontuz ibiltzeko
kasuari buruzko
informazioa ematean
Erredakzioa Gasteiz
Azparren eta Madina urologoak, Da Vinci robotarekin. JUAN CARLOS RUIZ / ARP
Azparrenen ustez, desinformazio handia dago gai honen inguruan; hainbat gizonezkori oraindik lotsa ematen die urologoarengana joateak. «Ez dakite zein
‘‘
Prostatako minbizia isila
da; sintomak agertzen
hasten direnerako
beranduegi izaten da»
ROQUE ASKOZ
Gipuzkoa Poliklinikako lehendakaria
erraz diagnostika daitekeen prostatako minbizia; nahikoa da odol
analisi bat egitea, eta pare bat orduren buruan badakigu.»
Urrutitik gidatutako robota
Da Vinci makina 2008an iritsi zen
Gipuzkoa Poliklinikara. Urologoak ere harrituta gelditu ziren: «Ez
genuen uste robot baten bidez
hain ondo operatu zitekeenik, ez
eta gaixoa lau egunen buruan
etxean egon zitekeenik ere».
Geroztik, 150 lagun operatu di-
tuzte Da Vincirekin, eta emaitzekin «oso gustura» daudela azaldu
dute: gaixoen osaketa bizkortzeaz gain, ondorio negatiboak
–sexu inpotentzia eta gernu inkontinentzia– %1era murrizten
ditu.
Da Vinci 2001. urtean sortu zuten, Irakeko gerran zauritutako
soldaduak AEBtik operatzeko
helburuarekin; asmo honek kale
egin zuen, distantziaren erruz
kontrol-paneleko aginduak beranduegi iristen zirelako makina
operatzailera.
Prostatako minbizia operatzeaz gain, robota kirurgia orokorrean, ginekologian, kirurgia kardiakoan eta pediatrian erabil daiteke. Da Vinci batek bi milioi euro
balio ditu, eta gainerako materialek 6.000 euroko kostu gehigarria
dakarte operazio bakoitzeko.
Euskal Herrian, lau erietxepublikotan baino ez dago Da Vinci:
Basurtun (Bilbo), Txagorritxun
(Gasteiz) eta Donostiako ospitalean. Gipuzkoa Poliklinika pribatuan, operazio batek 18.000 euro
balio ditu.
Iñigo Lamarca EAE arartekoak
zalantzan jarri ditu Jaurlaritzako
Osasun Sailak Marguello kasuko
salaketetan aipatu dituen iturriak. Jose Ramon Elorriaga Bizkaiko Osasun sailburu ohiak eskatuta egin ditu kasuari buruzko
adierazpenok, Jaurlaritzak Elorriagari «azalpenak emateko aukerarik eman ez diola» iritzita.
Azken legealdian Osakidetzako zerbitzuen kontratazioan
«irregulartasunak» egon zirela
leporatu zion egungo Osasun Sailak Elorriagari apirilean. Hala
ere, kasuari buruzko lehen eztabaidak iazko uztailekoak dira, eta
tartean hainbeste denbora pasa
izanak salaketen iturriak zalantzan jartzera bultzatu du Arartekoa.
Horregatik, Jaurlaritzari gogorarazi dio kasu hau oraindik
amaitu gabe dagoela, eta adierazi
du horri buruzko informazioa goizegi zabaltzeak ondorio kaltegarriak ekar diezazkiekela aurreko
legealdiko Osasun Saileko arduradunei.
EAJko parlamentari Eider
Mendozak ere bere alderdikideen
alde egin du; Jaurlaritzaren jarrera «arduragabea» dela salatu du,
eta adierazi du «oso larriak» diren
akusazio hauengatik «prezio garestia» ari direla ordaintzen Elorriaga eta beste inplikatuak.
Gutxiagorekin gehiago, eta hobeto
Etengabeko hazkundea
ezinezkoa dela eta beste
gizarte eredu baterako
bideari nondik ekin
aztertu dute UEUn
Mikel Peruarena Eibar
Energia baliabideen urritzea, finantzen eta ekonomiaren krisia,
gizarte ereduarena, klima aldaketa... Arazo ugari, eta «potoloak»,
ari dira batzen, Joseba Azkarraga
Mondragon Unibertsitateko irakaslearen esanetan: «Galdera ez
da Mendebaldeko zibilizazioa eta
gure bizimodu honek jarraituko
ote duen. Hori erabakita dago, ez
dauka etorkizunik. Zibilizazio eta
bizimodu hauen eraldatzea zelan
gertatuko den: hori da benetako
galdera». Trantsizioa hasi da. Eta
«saihestezina» izango da, Azkarragaren ustez, gutxiagorekin bizitzea; baina horrek ez du zertan
drama bat izan: «Zoriontasuna
eta ongizate subjektiboa eraiki
daitezke askoz materia eta askoz
energia gutxiago gastatuta. Seguru asko, zoriontsuago izateko, beharrezkoa da gutxiago izatea».
Gai horiek aztertu zituzten,
atzo eta herenegun, Eibarren (Gipuzkoa), UEU Udako Euskal Unibertsitatearen udako ikastaroetan. Mondragon Unibertsitateak
eta Lanki ikertegiak Iraunkortasunerako euskal trantsizioaz: herri-ekimenaren desafioak mintegia egin dute udako ikastaroetan.
Ondorio garbira iritsi dira partehartzaileak: kapitalismoak oinarri duen hazkunde etengabearen
eredua ezinezkoa da, mundua
mugatua delako. «Oinarri biofisikoetatik aldenduta antolatu dugu
ekonomia»; horrela aurkeztu zuten antolatzaileek mintegia. Sistema osoa neurri biofisiko horietara ekartzea litzateke iraunkortasuna. «Hitz egiten ari gara gizartearen eraldatze sozial, ekonomiko, energetiko, politiko, kultural
eta psikosozial sakon bati buruz»,
azaldu du Azkarragak.
Gorka Bueno telekomunikazioetako ingeniaria hizlari izan zen
mintegian herenegun, eta Euskal
Herriaren energia etorkizunaz
aritu zen. «Energia da sistema
osoa elikatzen duen lehengaia.
Energia kontsumoa zalantzan
jartzen baduzu, sistema osoa jartzen duzu zalantzan», azaldu du.
Eta zalantzan jarri du sistema:
2030erako espero da orain existitzen ez diren ustiaketetatik sortuko dela petrolioaren %55. Hala
ere, gero eta energia gehiago kontsumituko dela iragartzen dute
energia ekoizleek. «Hazkunde jarraituan oinarritzen den eredu
bat guztiz ezinezkoa da, ez finantza merkatuetan, ez energia alo-
Iraunkortasunaerako euskal trantsizioaz mintegiko parte-hartzaileak, atzo, Eibarren. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESS
rrean», ondorioztatu du Buenok,
eta «hazkunderik gabeko oparotasuna» defendatu du: «Ezinezkoa da etengabe haztea. Mugak
onartu behar ditugu. Iñaki Anti-
‘‘
Eredu ekonomiko osoa
ezbaian jartzen
ez badugu,
ez dago irtenbiderik»
«Ondo bizitzeko ez da
beharrezkoa energia asko
kontsumitzea, gutxienez
herri garatuetan»
GORKA BUENO
Telekomunikazioetako ingeniaria
«Zoriontasuna eraiki
daiteke askoz materia
eta askoz energia
gutxiago gastatuta»
«Askoz indar gehiago du
nahi dugun mundua
sortzeak, nahi ez duguna
deuseztatzeak baino»
JOSEBA AZKARRAGA
Mondragon Unibertsitateko irakaslea
guedadek aipatu du definizioa:
zer da iraunkortasuna? Mugak
ezagutzea, onartzea eta horretara
egokitzea».
Egungo sorkuntza elektrikoa
«ase ezina» dela ohartarazi du
Buenok. Erregai fosilak agortze
bidean badira ere, berriztagarriekin ordezkatzeko asmoa sumatzen du: «Hazkunde jarraituan
erregai fosil gutxiago kontsumituko dugu, baina hori ordezkatzeko badaude energia berriztagarriak». Horrek ez duela etorkizunik ohartarazi du, ordea, eredu
horretan berriztagarriek ere eragin handia dutelako. «Horrek erakusten digu eredu ekonomiko
osoa ezbaian jartzen ez badugu ez
dagoela irtenbiderik».
Mundua,«leku ezberdina»
Ekonomiaz, ekologiaz, energiaz,
elikaduraz... eztabaidatu dute
mintegian. Munduko eta Euskal
Herriko egoeraz hausnartu dute,
eta bi adibide aztertu dituzte:
Transition mugimendua (ingelesez, trantsizioa), Ingalaterran
duela hiruzpalau urte sortu zena,
eta Bagara, Debagoieneko egitasmoa (Gipuzkoa). Trantsizio mugimenduak bi gertaera «handi» hartzen ditu aintzat: petrolioaren
urritzea eta klima aldaketa. «Petrolioa ez da agortuko, baina petrolio merkea agortze bidean da.
Horrek oso aldaketa handiak,
neurri batean dramatikoak, ekarriko ditu», azaldu du Azkarragak. Klima aldaketari buruz, berriz, etorkizuna «oso kezkagarria» dela uste du. «Bi gertaera horiek, eta beste batzuek, kolpe handia emango diote gure bizitzei, eta
mundua leku ezberdina izango da
hemendik ez urte askora».
Trantsizio mugimenduaren
sortzaileak aldaketa horiei aurrea hartzeko antolatu ziren.
«Ezin dugu espero soluzioa bide
teknologikoetatik etortzea», abisatu du Azkarragak. Trantsizio
mugimenduak baditu lau funts:
«saihestezina» izango da «askoz
energia gutxiagorekin» bizitzea;
gizarteek «erresilientzia gaitasu-
na» berreskuratu behar dute;
ekin behar da, kolektiboki, komunitatean; eta sormen kolektiboa
piztu behar da, energia baliabideen urritzeari aurre egiteko. «Kontua ez da sistema kolapsatu ote
daitekeen aztertzea, baizik eta
ekintzarako jauzia egitea, orain».
Trantsizio mugimendua «bide
bat» da, Azkarragak dioenez, «komunitateen erresilientzia sustatzeko»; kolpeak jasateko ahalaz
ari da «erresilientzia» dioenean.
«Proposamenak egiten dituen
mugimendua da; apur bat urruntzen da protestaren, erresistentziaren eta konfrontazioaren paradigmatik. Paradigma eraikitzaile bat da, oso sortzailea».
Mugimendua «abiadura han-
dian» hedatu da munduan, denbora gutxian. «Nahi dugun mundua sortzeak askoz indar gehiago
du, nahi ez duguna deuseztatzeak
baino», azaldu du Azkarragak.
Mugimenduaren ardatza, berriz, «planifikatzea» da, Azkarragaren arabera: «Trantsizioa egin
dezakegu borondatez eta ahalik
eta adostasun gehienarekin, edo
egin dezakegu bide desordenatutik; eta azken horrek esan nahi du
sufrimendu asko, ezberdintasunak handituko direla, gatazka sozialak areagotuko direla, eta hondamendi ekologikoa eta militarismo gehiago ikusiko dugula. Gero
eta urriagoak diren baliabide horiengatik egin dira azkeneko gerrak». Trantsizio mugimenduak
ikuspegi baikorra duela ohartarazi du, nolanahi ere: «Etorkizunak
ez digu zertan jokaleku apokaliptikoa ekarri; gerta liteke bizitzea
jokaleku askoz atseginagoan,
nahiz eta horretarako materia eta
energia gutxiago izan».
Ongizatearen definizioa berritu beharra ere aipatu du Azkarragak: «Barne produktu gordina gizarte baten ongizatea neurtzeko
adierazle nagusia dela pentsatzea... Hori XX. mendeko kontua
da, ez du zentzurik». Gorka Buenok iritzi bera du: energiaren kontsumoa etengabe handitu da azken hamarkadetan, baina horrek,
leku askotan, ez duela ongizatea
hobetzea ekarri ohartarazi du:
«Ondo bizitzeko ez da beharrezkoa energia asko kontsumitzea,
gutxienez herri garatuetan».
1 mperuarena@berria.info
Medikuarenean
beloa erantzi
nahi ez zuen
musulmanaren
salaketa, ukatua
Andreak uko egin dio
epailearen aurrean
jantzia kentzeari, eta
salaketa ez aintzat
hartzea ekarri du horrek
Emakumeak ekonomikoki
esplotatzea egotzita, hiru
lagun atxilotu dituzte Bilbon
Andrazkoak Euskal
Herrian ilegalki sartzen
zituzten eta
erakundearen menpe
gelditzen ziren
Erredakzioa Gasteiz
Erkuden Ruiz Gasteiz
Hiru aldiz eskatu zion atzo Gasteizko epaile batek, emakume
musulman bati, soinean zeraman
jantzia eranzteko. Hirutan erantzun zion emakumeak ezetz. Horrek ekarri zuen epaileak ez aintzat hartzea emakumeak jarritako
salaketa.
Andrazkoak
salaketa jarria zuen iragan ekainean medikuarenera joan, eta
hark emandako tratuarekin gustura ez dagoelako: beloa soinean
zeraman orduan ere, eta medikuak eranztera derrigortu egin
zuela dio andrazkoak. Nikab izeneko jantzia eramaten du emakume honek, begiak baino agerian
lagatzen ez dituena. Medikuaren
arabera, norekin hitz egiten ari
zen jakiteko eskatu zion andreari
jantzia kentzeko.
Atzoko saioan emakume honek jarritako salaketaz gain, bere
senarraren kontrako beste bat
ere aztertu behar zuten. Emakumea artatu zuen sendagileak salatu du, emakumearekin egon eta
gero, senarra osasun etxera agertu zela eta berari eraso egiten ahalegindu zela.
Orain ikusi beharko da fiskalaren eskaria aintzat hartzen duen
epaileak, gertaera horren harira.
Eraso saioa eta mehatxuak jasan
zituena mediku bat zenez, agintearen kontrako erasoa izan zela
dio Fiskaltzak, eta horrelaxe epaitu behar dela.
Hiru pertsona atxilotu ditu Espainiako Poliziak emakumeekin trafikatzea, eta haiek bortxatzea eta
mehatxatzea leporatuta. Hirurek
—senar-emazteak eta beste gizon
bat—, antolatutako sare bat osatzen zuten, Espainiako Poliziaren
arabera. Ikerketa zabalik dagoela
eta atxiloketa gehiago egon daitezkeela aurreratu dute. Bilboko
senar-emazteek immigranteen
joan-etorriak kontrolatzen eta finantzatzen zituztela konturatu
zirenean hasi ziren ikertzen.
Atxilotuetako bakoitzak zeregin bat zeukan. Gizonetako batek
Paraguai eta Bilbo arteko bidaiak
prestatzen eta kontrolatzen zituen, salerositako emakumeek
muga arazorik gabe zeharkatu zezaten. Horrez gain, emakumeek
ordaindu behar zuten dirua jasotzen zuen. Dirua ez bazuten lortzen, biolentzia erabiltzen zuen,
Poliziak jakinarazi duenaren arabera. Paraguain laugarren pertsona batek andreak gazteak bereganatzen zituen; baliabide gutxikoak emakumeak ziren
denak, eta bizitza hobe baten itxaropenaz mintzatzen zitzaizkien.
Bilbora etortzeko, emakumeek
4.500 euro baino gehiago ordaindu behar zituzten, Poliziaren arabera. Bidaiagatik 3.000 euro ordaindu behar zituzten, eta turista
zirela frogatzeko, beste 1.500 euro.
Pertsonen salerosketak egiten dituzte sareek erabili ohi duten sistema da hori; hartara emakumeei
azaltzen diete mugak arazorik
gabe zeharkatuko dutela turista
gisara. Izan ere, turista direla erakusteko baliabideak dituztela
erakutsi behar dute, eta horregatik jasotzen dituzte 1.500 euroak.
Sareak ostatu ematen zien andreei, lana aurkitu zuten arte,
kasu gehienetan etxe garbitzaile
moduan. Atxilotutako pertsonek
lortzen bazieten lana, emakumeek 500 euro gehiago ordaindu behar zizkieten hilero. Erakundearen zorrak ordaindu ahal izateko,
andre askok prostituzioan aritu
behar izan zuten, Poliziaren arabera.
Errepikatzen den istorioa
Ikerketaren harira, erakundearen bi etxebizitza miatzean emakumeek ordaindu behar zutenaren zorren zerrendak aurkitu zituen Poliziak, baita emakumeek
sorterrira bidalitako diruaren
ziurtagiriak ere. Pertsonen trafiko kasuetan emakumea sarearen
menpe gelditzen da, eta irabazten
duen diru gehiena esplotatzaileentzako da.
Eva Maria Sanchez Proyecto
Esperanzako kideak adierazi duenez, kasu hauek «nahi baino ohikoagoak» izaten dira. «Emakumeen trafiko kasuren baten berri
izaten dugunean, bertaratzen
gara emakumearen egoeraz jakiteko». Anbulantzia batek ikusten
du zein egoeratan dauden, eta
ahal duten arlo guztietan laguntzen saiatzen dira.Ostatua eskaintzen diete, besteak beste.
Kasu guztiak ez direla salatzen
gogorarazi du Sanchezek. Emakumeek erabakitzen dute, eta
«beldur handia» izaten dute, emakumeak zein familiak mehatxatuta egon ohi hori direlako. «Garrantzitsuena emakumea laguntzea, eta informaturik edukitzea
da. Prozesua zaila izango da, eta
nolakoa izango den azaldu behar
zaie».
Elkarteek ohartarazi izan ohi dute
Paraguaiko kasuen ugaritasunaz
Badira hainbat elkarte emakumeen kontrako salerosketa
salatu, eta biktimei laguntza ematen dietenak, horietakoak
dira, esaterako, Proyecto Esperanza eta APRAMP. Ondo ezagutzen dute giro hori, eta iaz, esaterako, ohartarazi egin zuten Paraguain era horretako kasuak ugariak izaten zirela. Atzo atxilotutako
pertsonak, hain justu, herrialde horretakoak dira. Emakumeen laguntzarako elkarteen arabera, Paraguai krisi ekonomiko larrian
dago azken urteotan, eta sexu esplotaziorako ekartzen dituzte sarri handik andrazkoak. Jatorrizko herrialdetik engainatuta, edo indarrez aterata, pertsonari askatasuna kendu, eta sexu, lan edo
bestelako esparruetan esplotatzean datza pertsonen salerosketa. Salerositako pertsonek biktima izaera dute beti, indarkeriaren
edo gezurren bidez mugitu dituztelako.
D
Aburtok etorkin
adingabeen
banaketa
«arrazionala»
eskatu du
Immigrazioa urritzeko,
sorterrietan
eragin behar dela dio
Bizkaiko Gizarte
Ekintzako diputatuak
Erredakzioa Gasteiz
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan
seniderik gabe bidaiatu duten 750
etorkin adingabe daudela jakinarazi du Juan Maria Aburto Bizkaiko Gizarte Ekintzako diputatuak. Ordea, inguruko erkidegoetan askoz gutxiago daudela
gaineratu du; Nafarroan zortzi
daudela, eta Errioxan bakar bat
ere ez dagoela jakinarazi du. Egoera hori «ulertezina» da diputatuaren ustez, eta adingabe horien
banaketa «arrazionalaren» alde
egin du, duela hainbat hilabete
Covadonga Solaguren Arabako
Gizarte Gaietarako diputatuak
eskatu bezala.
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan adingabeen babeserako martxan jarritako jokabideak aurkeztu zituen atzo Aburtok Europako
Batasuneko Eskualdeko Batzordean. Gaineratu zuen jokabide
egoki horiei esker dutela aldundiek horrenbeste etorkini harrera egiteko ahalmena.
Jatorrizko herrialdean lana
Adingabeen jatorrizko herrialdeetan hezkuntza eta lanarekin lotutako ekimenak bultzatzearen
alde egin du Aburtok. Horren bidez biztanleen ongizatea hobetu
eta etorkizun hobea eskaini behar zaiela dio, senideak utzi eta bidaiari ekiteko beharra izan ez dezaten. «Haien familiekin, beste
inon baino hobeto daude».
588
Txus Goikoetxea presoa
gose greban dago Puerton
pEAEko osasun publikoko ikerketa
egitasmoak. Osasunerako Ikerkuntza eta Berrikuntzen Euskal Fundazioak 2009ko datuak eman ditu, eta
Araba, Bizkai eta Gipuzkoan osasun
publikoaren alorrean 588 ikerketa
egitasmo daudela azaldu du. 28 milioi euroko finantzabidea dute.
DONOSTIA › Bost aldiz miatu diote ziega Txus
Goikoetxea euskal presoari azken egunotan
Puertoko espetxean (Euskal Herritik 1.100 kilometrora).Azkena igandean,senideekin aurrez
aurreko bisita izan ostean ziegara itzuli eta hankaz gora topatu zuen.Uko egin zion sartzeari,eta
bakartu egin zuten.Astelehenean bakartze gelatik atera zuten,baina gose greban segitzen du.
1.404.155
Zengotitabengoa presoak soilik
bikotearen bisean bisekoa du
pDonostiak, ur isuriak kontrolatuz,
aurrezturiko ur metro kuboak. Ur
isuriak saihesteko neurrien bidez,
1.404.155 metro kubo ur aurreztea lortu du Donostiako Udalak. Ur kopuru
hori 19.235 herritarrek kontsumitzen
dutenarekin pareka daiteke, beraz,
aintzakotzat hartzeko moduko datua
dela esan dute udal ordezkariek.
2007an egin zituzten lanak.
DONOSTIA › Andoni Zengotitabengoa presoa
Portugalen dago kartzelan, eta gose greban
dago eskubide murrizketa salatzeko. Bikotearekin aurrez aurrekoak onartu dizkiote, baina senideekin oraindik ez. Ikasteko eskubiderik ez
dauka, eta 23 ordu ematen ditu ziegan. Espetxean bakartua dute, eta, bizi-baldintza duinak
aldarrikatzeko, gose greba hasi du.
‘‘
Arabako ustezko
ustelkeria auzia ikertzeko
batzordea ahalik eta
zabalena izatea
nahi genuke»
IÑAKI ALDEKOA
Aralarreko batzarkidea Arabako Batzar Nagusietan
«PSE-EEk lortu du
Eusko Legebiltzarrean
jadanik ez eztabaidatzea
amets identitarioei
buruz»
Larrunen atzo egindako ekitaldia. BOB EDME
EAJk omenaldia egin dio
ikurrinari Larrun mendian
JOSE ANTONIO PASTOR
PSE-EEren eleduna legebiltzarrean
PSEk eta PPk ika-mika
Araban bakarrik dutela
adierazi du Pastorrek
Erredakzioa
Jose Antonio Pastor PSEren eledunak esan du PSEren eta
PPren arteko akordioa ez dagoela arriskuan. PSEk eta PPk
Araban bakarrik dituztela ika-mikak, eta ez diotela Patxi Lopez Jaurlaritzako lehendakari izan zedin PSEk eta PPk hitzartutako akordioari eragiten adierazi du. Arabako espioitza auzia dela eta, PPk uste du PSEk EAJ babesten duela. Pastor ez
dator bat iritzi horrekin. Ardura guztiak argitzeko, Eusko Legebiltzarrean batzordea abiatzearen alde agertu da. Antonio
Basagoiti EAEko PPko presidenteak, aldiz, honako hau esan
du: «Txarli Prietok –Arabako PSEko buruak– azaldu behar
digu guztioi zergatik babesten ari den Arabako EAJren buruak, ustez espioitzan, xantaietan eta ustelkerietan nahastuak egon badira».
Mende amaierarako 0,49
metro igoko da itsasoaren
maila,Aztiren arabera
XXI. mendea amaitzerako, metro erdi bat, 49 zentimetro, igoko itsasoaren maila, Azti-Tecnaliak aurkeztu duen ikerketaren arabera. 1943 eta 2004 artean, 12,8 zentimetro igo da
itsasoaren maila, klima aldaketaren ondorioz; alegia, 61 urtean, 2,1 milimetro igo da urtero uraren maila. Santanderren
(Espainia) egin dira ikerketarako neurketak, baina Bilbon eta
Donibane Lohizunen (Lapurdi) egindako beste neurketekin
bat datozela azaldu du Aztik. Itsasoaren mailak Gipuzkoako
itsasertzean izan dezakeen eragina ere aztertu dute: 111 hektarea gehiago har ditzake itsasoak, eta hondartzek egun duten eremuaren %25 eta %40 artean gal dezakete. Azti-Tecnaliak adierazi du klima aldaketari aurre egiteko neurriak hartzeko tresna izan daitekeela ikerketa.
LARRUN › Larrun mendiko gailurra hautatu du
EAJk ikurrinari omenaldia egiteko, Frantziak
bere eguna ospatzen zuen egunean. Izan ere,
1894ko uztailaren 14an Arana Goiri anaiek lehen
aldiz atera zuten ikurrina. Lehenik eta behin,
aurreskua dantzatu zioten ikurrinari. Frantziari
begira, euskal lurraldeak kudeatzeko egituraren
beharra aldarrikatu zuten.
Irudia qBilbo
Emakume bat hil da sute
batean,Santutxu auzoan
BILBO › Andre bat, 68 urtekoa, hil egin da Bilboko Santutxu auzoan, Remigio Gandase kalean.
Etxeak su hartu zuen atzo, 20:30ak aldera, eta
Gurutzetako ospitalera eraman zuten, erredura
larriekin. Han hil zen, 22:00ak aldera. Hildakoaren ama ere zauritu zen sutean, eta Basurtuko
erietxera eraman zuten. Suteak ez dituela kalte
handiak eragin jakinarazi du Ertzaintzak.
j
IRUÑEA › Esako urtegiari buruzko hainbat txosten ezkutatu egin dituztela salatu du Rio Aragon
elkarteak.Aragoi (Espainia) eta Nafarroako lurrak hartzen ditu urtegiak,eta berau handitzeari
buruzko bideragarritasuna aztertzen duten txosten guztiak argitara emateko eskatu du elkarteak.Urtegia handitzeko lanetan mendi hegaletan
pitzadurak sortu direla salatu izan du elkarteak.
Laburrean
Esako urtegiaren txostenak
ezkutatu dituztela salatu dute
FRANTZIAKO GOBERNUARI KONTU ESKE
Frantziak Bilbon duen kontsulatuaren aurrean elkarretaratzea egin zuten atzo,irudian ageri denez,
Liberte, egalite, fraternite, eta Mendebaldeko Saharan? lelopean.Euskadi-Sahara elkarteak deitu
zuen protestara,Frantziako Errepublikaren Egu-
nean.Nazio Batuen Erakundearen 1.920 ebazpenak ez du ziurtatzen Mendebaldeko Saharan giza
eskubideak bermatzen diren behatzeko aukera,
manifestarien esanetan; Frantziak erabakian eragin duela salatu dute. LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS
16 berria 2010eko uztailaren 15a, ostirala
Harian › Ekonomia
Iberiak 273 milioi euro galdu zituen iaz, eta
600 milioitik gora British Airwaysek
British Airwaysen eta Iberiaren bat-egitearen arrazoi nagusia kostu murrizketa da. Erregaiaren azken urteotako garestitzeak eta lehia bortitzaren ondorioz prezioak asko jaitsi behar
izateak galera handiak eragin dizkie aire konpainiei. Bietan txikienak, Iberiak, 273 milioi euro galdu zituen 2009. urtean. Inoizko galera handiena izateaz gain, lehen aldia zen hamahiru urtez ez zituela irabaziak izan. Urtea ez du ongi hasi Iberiak, 52 milioi euro
galdu baititu urtarriletik martxora. Edonola ere, iaz epe horretan
baino %43,8 gutxiago da.
Are okerragoa da BAren egoera. Martxoan bukatutako zerga urtean 484 milioi euro galdu zituen, aurreko urtean baino %18,1
gehiago. Emaitzik okerrena da Margaret Thatcherren gobernuak
BA pribatizatu zuenetik, 1987. urtetik.
D
British Airwaysen hegazkinak Heathroweko aireportuan. ANDY RAIN / EFE
Bat egiteko baimena
dute BAk, Iberiak eta
American Airlinesek
Europako Batzordearen oniritzia
lortzearren, egunean Londres eta AEB
arteko zazpi hegaldiri uko egin diete
Bruselak ez dio eragozpenik jarri British
Airwaysen eta Iberiaren arteko bat-egiteari
I. Aranburu
Europako Batzordearen bi erabakik bultzada eman diote munduko aire konpainien batasun prozesuari. Batetik, ontzat hartu du
British Airwaysek (BA) eta Iberiak bat egitea. Bestetik, bi konpainia horiek eta AEBetako American Airlinesek (AA) Ipar Atlan-
tikoko hegaldiak batera ustiatzeari oniritzia eman dio.
BAren eta Iberiaren arteko fusioari baimena ematea ez da ustekabea izan, bi konpainiak esparru geografiko desberdinetan aritzen direnez, batasunak lehiari
edo bezeroei kalte egiteko modu
handirik ez zegoelako. BAk indar
handia du Europaren eta Ipar
Amerikaren arteko hegaldietan,
eta Asiara ere hegaldi asko ditu;
Iberia, berriz, Europa eta Hego
Amerikaren arteko hegaldietan
espezializatu da azken urteotan,
eta Afrikarako ere hegaldi asko
ditu. Gauzak horrela, batasuna
onartzeko oztopo handirik ikusten ez duela zehaztu du Joaquin
Almunia Barne Lehiarako komisarioak, eta ez die enpresei baldintzarik jarri.
Markak ez dira galduko
Konpainia berriak International
Airlines Group izango du izena,
baina British Airways eta Iberia
markei eutsiko diete, oso ezagunak baitira. Apirilean Willie
Walsh BAko presidenteak jakina-
razi zuenez, bien artean 419 hegazkin izango dituzte, eta 200 aireportutara eta ehun herrialdetan baino gehiagotan egingo dute hegan.
Hegaldi kopuruan Europako aire
konpainietan hirugarren handiena izango da, Air France-KLMren
eta Lufthansaren atzetik.
Horiek guztiek kostu txikiko
konpainien lehia biziari egin behar izan diote aurre azken urteotan, eta bidaiariak galdu dituzte
Ryanairren eta EasyJeten kontura batez ere. Kostu txikiko negozioan aritu izan dira British Airways eta Iberia, baina arrakastarik gabe: BAk Go saldu zion
EasyJeti 2002. urtean, eta Iberiak
Clickairren zati bati eusten dio,
baina ez du kontrolatzen iaz Vuelingekin bat egin zuenetik.
BAren eta Iberiaren batasunerako negoziazioak 2008ko uztailean hasi zituzten bi aire konpainiek, baina luze jo die akordioa
lortzea, talde bakoitzak enpresa
berrian izan behar zuen lekuak,
krisiak eragindako finantzaketa
arazoek eta BAren pentsioen zuloak eraginda. Azkenean, aurtengo apirilean eman zioten oniritzia
Iberiako eta BAko administrazio
kontseiluek. Udazkenean hasi
nahi dute elkarrekin lanean.
Kontinente arteko lotura
Eragozpen gehiago jarri dizkio
Europako Batzordeak BA-Iberiaren eta American Airlinesen arteko aliantzari. Urtebete luzez aztertu du Bruselak lehiari ez ote
zion kalte handirik egiten bi taldeek hegaldiak koordinatzea, ustiatzea, prezioak ezartzea eta gastuak eta irabaziak partekatzea.
Bereziki kezkatuta zegoen bien
artean Europa eta Ipar Amerika
arteko hegaldi asko dituztelako,
eta, hartara, beste aire konpainiei
prezioak inposatzeko ahalmena
ote zuten aztertu nahi izan du.
Azkenean, aire konpainiek
onartu behar izan dute zazpi hegaldi baimen —slot aire konpainien hizkeran— lehiakideei uztea, gutxienez hamar urtez. Zehazki, Londres eta Dallas, New
York, Boston eta Miami artean
egunean dauden zazpi hegaldiri
dagozkie baimenak.
1998an, Europako Batzordeak
atzera bota zuen British Airwaysen eta American Airlinesen arteko bat-egitea, lehiaren aurkakoa
zelakoan. «Orain 1998an baino
lehia handiagoa dago», nabarmendu du Almuniak.
Operazioaren kontra egin dutenen artean Virgin Atlantic nabarmendu da. Richard Bransonen
konpainiaren arabera, BA-Iberia
eta AA elkartzeak «monopolio
munstroa» sortuko luke, batez
ere Londres-Heathrow eta AEBen artean. Heathrow da Europan AEBetara joateko aireportu
erabiliena, eta ibilbide hori da
preziatuena ere, irabazi handiak
ematen dituelako. Virginek azaldu du ez duela BAren hegaldi baimenak hartzeko asmorik, horien
truke pagatu behar izateak «erakusten duelako kontsumitzaileak eta merkatuak kaltetzeko aukera dagoela».
Kontrakoa argudiatu du BAk.
Haren iritziz, bidaiariek airelinea
desberdinen artean aukeratu
ahal izango dute orain, eta, ondorioz, prezio txikiagoak pagatu beharko dituzte. Udazkenean hasiko da BA-Iberia eta AAren arteko
negozio komuna, baldin eta AEBetako Garraio Ministerioaren
azken oniritzia jasotzen badute.
G BA-Iberia
pBatasunaren izena. International Airlines Group.
pArduradunak. Willie Walsh irlandarra izango da kontseilari
ordezkaria, eta Antonio Vazquez espainiarra presidentea.
pAkziodunak. Talde berriaren
akzioen %55 British Airwaysek
izango ditu, eta %45, berriz, Iberiak. Azken horren akziodun nagusia CajaMadrid da, akzioen
%23rekin. BAren akzioak burtsan sakabanatuta daude.
pEgoitza. Londres. Baina Ingalaterrako hiriburuan ez ezik, Espainiako burtsan ere kotizatuko
du haren akzioak.
pHegazkin kopurua. 419.
pHelmugak. 200 aireportu.
pBidaiariak urtean. 62 milioi.
pHegaldiak egunean. 1.700.
pLangileak. 60.000.
pFakturazioa. 15.000.
pFusioaren helburua. Finantza
aldetik sendoagoa izatea eta,
kostuak partekatuta, bosgarren
urtetik aurrera urtean 400 milioi
euro aurreztea.
Ekonomia ‹ Harian
Maggoteauxeko langile bat
larri zauritu da Urdiainen,
makina bat gainera erorita
1
Burtsa
J.B.ANDUEZA
Bilbao 2000 indizea
Beste indizeak
Aldea
+%0,17
1.700
Azkena
Ibex 35
(Madril)
1.647,96
10.278,50
(+%0,19)
1.650
1.600
Ftse 100
(Londres)
5.253,52
CAC 40
(Paris)
3.632,98
Dax
(Frankfurt)
6.209,76
(-%0,33)
1.550
1.500
Langileak konortea
galdu eta zauri larria
egin zuen bularraldean
herenegun, baina haren
bizia ez dago arriskuan
Erredakzioa Iruñea
M.I.A.U. 40 urteko langileari makina bat gainera erori zitzaion herenegun gauean Magotteaux enpresak Urdiainen (Nafarroa)
duen lantegian. Kolpe gogorra jaso zuen bularraldean, eta zauri larria du, baina haren bizia ez dago
arriskuan.
Istripua herenegun gertatu
zen, 21:38an. Kolpearen ondorioz,
hasieran langileak konortea gal-
du zuen. Anbulantzia batean eraman zuten Nafarroako ospitalera.
Hango iturrien arabera, hobera
egiten ari da.
Astelehenean Imanol Lopez Alvarez 40 urteko langilea hil zen
Gasteizen, ostiralean lan istripua
izan eta koman hiru egun egin ostean. Gasteizko Industrial Alavesa de Tratamientos Termicos enpresan izan zuen istripua. Lankide batek aurkitu zuen, galdategitik ateratzen diren piezak hozteko
putzu batean.
Lankideek egun osoko lanuztea eta kontzentrazioa egin zituzten atzo. ELAk eta LABek bat
egin zuten deialdiarekin. Gaur,
berriz, Barakaldon egingo dute
kontzentrazioa —Lopez Alvarez
hangoa zen—, 20:00etan, Bide
Onera plazan, lan istripuak eta
prekarietatea salatzeko. LABek
bat egin du deialdiarekin.
1.450
1.400
1.350
Uztailak 8
Hiru, garraiolarien alde
Gai korrosiboak zeramatzan kamioi batek istripua izan zuen herenegun N-1 errepidean, Burgu
parean (Araba). Gidaria onik atera zen, baina istripuaren ondorioz
errepidea zortzi orduz itxi zuten,
gai korrosiboa kontrolatu arte.
Zenbait komunikabidek esan
edo iradoki dute gai arriskutsuen
garraioa ez dela behar bezala kontrolatzen. Hori entzunda, kontrolak zorrotzak direla eta garraiolariak profesional onak direla nabarmendu du Hiruk, Euskal Herriko garraiolari autonomoen sindikatuak.
Uztailak 9 Uztailak 12
(+%0,30)
Uztailak 13 Uztailak 14
Dow Jones* 10.330,02
(New York)
(-%0,32)
Dibisak
Euro bat:
(-%0,13)
1,2703 $
Euro bat:
112,49
¥
* Itxi aurretik
Erre publik(o)an
rrepublika Eguna Hexagonoan eta Banestok (+%1,39) bere
mozkinen ezustea publikoki erretzeko eguna: %7ko jaitsiera
mozkinetan eta guztiok pozik futboleko arrakastak lagun («okerragoa izan zitekeen» moduko kontsolagarriekin banku negozioarekiko).1.810 milioiren salerosketa izan zen Ibex-35eko (+%0,19) akzioetan eta horietan 572 mugitu zituzten Santanderren (-%0,15)
akzioek: egun akzio azokan mugitzen diren hiru eurotik bat da akzio
gorriaren gainekoa.Sacyrrek (+%4,94) mendi suitzarrean sartuta
jarraitzen du,eta gorabeheretan,edonor zuri uzteko gaitasuna du.
Beste inork baino handiagoa inguruotan.Urdinei erreparatuta
—blue chip-ei,alegia—,asperdura nabari da: Edurnezurik (+%0,76)
loria gehiago erakutsi zuen,baina Repsol-YPF (+%0,2),Iberdrola
(+%0,06) nahiz BBVA (-%0,01) nahiko lokartuta agertu ziren.Jai
egun itxura zuten S&P-500 eta Dow Jonesek ere,%0,2na inguruko
irabaziekin.Badira egunak ikurrina astintzeko biziki egokiak.
E
Eroskik bezero kopurua %3 handitu du, baina fakturazioa handitu gabe. Alegia, saltzen duenaren balioa lehengo bera dela. Hortik ondoriozta daiteke %3 inguru jaitsi behar izan dituela prezioak.
Azken finean, irabazi tarteen estutzea kontsumo industrian.
Banestok 382 milioi euroren mozkina iragarri zuen atzo, esperotakoa baino gehiago, baina iaz epe berean baino %7 gutxiago.
Deigarria bigarren seihilekorako Botin presidenteak bere bankuari
jarritako helburua: higiezinen salmenta bikoiztea.
DLaburrak
Astelehenean Gasteizen izandako heriotza salatzeko kontzentrazioa, atzo, SEAren aurrean. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS
Espainiako bankuek EBZrekin
duten zorra %50 hazi da ekainean
Espainiako Gobernuak
diru iturriak erraztu
nahi dizkie estres testak
gainditzen ez dituzten
erakundeei
Espainiako bankuek eta aurrezki
kutxek 126.300 milioi euro eskatu
dizkiote Europako Banku Zentralari (EBZ) mailegutan, hau da,
maiatzean baino %47,5 gehiago
eta iaz garai berean baino %78,6
gehiago. EBZk euroguneko ban-
kuei eta aurrezki kutxei ekainean
utzi dizkien lau eurotik bat Espainiakoei mailegatu die. Espainiako Bankuak eman ditu datuak,
eta erakunde horien barruan
daude Hego Euskal Herriko kutxak ere.
Dena den, EBZk aurtengo
maiatzean baino 22.000 milioi
euro gutxiago eta iazko ekainean
baino 120.000 milioi euro gutxiago
utzi dizkie finantza erakundeei.
Standard & Poor’s-ek herenegun kaleratutako txosten baten
arabera, Europako finantza erakundeek ia bilioi bat eta erdi euro
itzuli behar dituzte urte eta er-
dian: 375.000 milioi euro aurten,
670.000 milioi euro 2011n eta
625.000 milioi euro 2012an.
Espainiako Gobernua, badaezpada, finantza erakundeei diru
iturriak zabaltzen ari zaie. Banku
sektorea era ordenatuan berregituratzeko funtsari (FROB) dirua
eskatu ahal izango diote bideragarriak izanda ere egoera txartuz
gero zailtasunak dituzten finantza erakundeek. Horrela, Espainiako Gobernuak finantzabideak
erraztu nahi dizkie Europako Batasunaren estres testak gainditzen ez dituzten finantza erakundeei.
Credit Suisseren bulegoak
miatu dituzte Alemanian
BILBO › Alonsotegiko (Bizkaia)
ThyssenKrupp-Mure enpresako
langileek protesta martxa egingo dute gaur enpresatik Eusko
Jaurlaritzaren Bilboko egoitzara, enpresaren itxiera salatzeko.
119 langile geratuko dira kalean.
Ibilaldia 09:30ean abiatuko da.
DUSSELDORF › Credit Suissek
Alemaniako hamahiru hiritan
dituen bulegoak miatu zituzten
atzo Poliziak eta Dusseldorfeko
Fiskaltzak, ustez zerga iruzurra
egiten laguntzeagatik. RenaniaWestfaliako Gobernuak ustez
zerga iruzurra egin zuten 1.100
lagunen —Credit Suisseko
bezeroak— izen-abizenak
zituen CD bat erosi zuen, 2,5
milioi euroren truke. Horrela
abiatu zuten ikerketa.
Kutxak pribatizazioa hasi
duela salatu du Banatuz-ek
Gaztenekek nekazarien
65 proiektu lagundu ditu
DONOSTIA › Kutxa gizarte ekintzaren kudeaketa fundazioen
esku eta batzar nagusiaren
kontroletik kanpo uzten ari dela
uste du Banatuz-ek. Horrela,
erakundea pribatizatzeko urratsak abiatzea leporatu dio erakundeari. Onkologikoa fundazioa sortu du eta gehiago sortu
nahi ditu, batzar nagusiari jakinarazi gabe, Banatuz-en arabera.
DONOSTIA › Eusko Jaurlaritzak
eta Arabako, Bizkaiko eta
Gipuzkoako diputazioek nekazari eta abeltzain gazteen 65
proiektu jaso zituzten, Gaztenek programaren bitartez diruz
laguntzeko. Kopuru hori
2008koa baino ia %25 txikiagoa da. Erakunde publikoek
gehienez 55.000 euroko laguntza eman diezaiokete proiektu
bakoitzari.
ThyssenKruppeko
langileen protesta martxa
Harian › Mundua
Kataluniako Estatutua lege bidez
lehengoratuko duela dio Zapaterok
Legedia aldatuz, formazko arrazoiengatik
baliogabetutako artikuluak berreskuratzen
ahalegintzeko konpromisoa hartu du
Konstituzionalaren sententzia «bete eta
betearaziko» du Espainiako gobernuburuak
Ixiar Zubiaurre
Auzitegi Konstituzionalak Kataluniako Estatutuaz emandako
sententzia onartzen du Jose Luis
Rodriguez Zapatero Espainiako
Gobernuko presidenteak. Eta
hura betetzeaz gain, betearazteaz
arduratuko da. Hala jakinarazi
zuen atzo, Estatuaren egoerari
buruzko eztabaidan, Madrilen.
Hitza hartzearekin bat heldu zion
Zapaterok Estatutuaren gaiari
eguerdiko agerraldian. Eta sententzia argitaratu zutenetik lehenengo aldiz, Konstituzionalak
agindutako murrizketen inguruan hartuko dituzten neurriak
zehaztu zituen. Zapaterok formazko arrazoiengatik Konstituzioaren aurkakotzat jo dituzten
artikuluak lege bidez lehengoratzeko konpromisoa hartu du; legedia erreformatzeko dauden aukerak Generalitatearekin negoziatuz aztertuko ditu.
«Estatutuaren garapenaren
eta aplikazioaren alde egiten jarraituko dut; hori da nire obligazioa». Espainiako Gobernuko pre-
‘‘
Independentziaren
aldeko hautua indartu
dute PSOEren eta PPren
jarrerek Katalunian»
JOSEP ANTONI DURAN I LLEIDA
CiUko talde parlamentarioko bozeramailea
«Autonomien estatua
likidatu ondoren, betiko
politikatik gehiago
besterik ez du eskaini»
JOAN RIDAO
ERCko talde parlamentarioko bozeramailea
sidenteak zehaztu du, halaber,
Estatutua «Gobernu batean adierazte legitimoa delako» dagoela
haren alde. Zapateroren hitzetan,
izan ere, bere gobernuak «ez dio
autogobernuari beldurrik»; alderantziz, «Kataluniako nortasun
politiko indartsua aitortzen du».
Estatutua Kataluniako herritarren gehiengoak berretsi zuela,
eta Madrilek «halako hautu demokratiko argi baten aurrean jarrera irekia» agertu zuela uste du
Zapaterok. Haatik, PPk Auzitegi
Konstituzionalera jota agertu zi-
tuen beldurrek oinarririk ez dutela ere esan zuen atzoko Estatuaren egoerari buruzko eztabaidan.
«Estatutuarekin ez zen Konstituzioa atzeko atetik erreformatu
nahi. Estatutuarekin ez zen Espainia apurtu nahi, ez zen justifikaziorik gabeko finantzazio sistemarik aurreikusten, ezta espainiarren artean bazterkeriarik
sortzen ere».
PPko buruzagi Mariano Raxoik
erantzun zion, ordea, Estatutuaren auzia dela eta, mundua guztiari ziria sartu nahian dabilela.
Erreakzioak
«Lege organiko baten bidez Kataluniako botere judizialaren arazoari eman ahalko diogu irtenbidea; lege erreforma bidez, ordea,
ezingo dira Konstituzionalak
agindutako murrizketa denak
konpondu». Josep Antoni Duran i
Lleida CiUko talde parlamentarioko bozeramaileak uste du
«PSOEren eta PPren jarrerek independentziaren aldeko hautua
indartzen dutela Katalunian».
Uste du, halaber, Zapatero motz
gelditu dela. Horregatik, eta ekonomia arloan izandako porrotagatik, PSOEri aurrerantzean ez
diola sostengurik emango jakinarazi du CiU Convergencia i Unioko eledunak.
Joan Ridaok, bere aldetik, Espainiako Gobernuko presidenteak sinesgarritasun guztia galdu
duela iritzi dio. «Autonomien estatua likidatu ondoren, betiko politikatik gehiago baino ez du eskaini», adierazi du ERC Esquerra
Republicana de Catalunyako bozeramaileak. «Katalanek ez dute
orain artekoa nahi. Ez dute erdiko bidetik joan nahi, ezta lasterbiderik hartu nahi ere. Kataluniarrek erabaki eskubidea gauzatu
nahi dute, larunbateko manifestazioan erakutsi zuten moduan».
Zapaterori zehaztasuna eskatzeko egin du agerraldia, aldiz,
ICV Iniciativa per Catalunyako
Joan Herrerak. Bide batez, gainera, lege organiko bidez Estatutuaren auziari ez diola taxuzko irtenbiderik emango jakinarazi dio Espainiako gobernuburuari.
Eta PSCk esan du Zapateroren
diskurtsoak «doinu ona» duen
arren, «letraren zain» daudela.
Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako Gobernuko presidentea CiUko bozeramaile ondokoarekin, Josep
Sanchez Llibrerekin hizketan, atzo, Espainiako Kongresuan. CHEMA MOYA / EFE
Zapateroren «aliantzen estrategia»
agortuta dagoela dio Erkorekak
Akordioetarako prest
azaldu da EAJ, PSOEk
autogobernua osatu
eta EAEko gehiengoak
onartzen baditu
Jokin Sagarzazu
EAJk ez dio uko egingo Espainiako Gobernuarekin akordioak egiteari. Hala ere, mezu argi bat bidali dio Jose Luis Rodriguez Zapatero gobernuburuari. Jeltzaleen
laguntza nahi badu gobernu sozialistak Euskal Autonomia Erkidegoko «autogobernua osatzeko
borondate argia» erakutsi behar
du, eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako «gehiengo sozial eta politikoak errespetatu» behar ditu.
Josu Erkoreka diputatu jeltzaleak jakin badaki 2011ko aurrekontuak aurrera ateratzeko EAJren
sei diputatuen babesa beharko
duela PSOEk. Iaz, alde bozkatu
zuten. Aurrerantzean, Espainiako Gobernuak EAEra begira hartzen dituen erabakiek baldintzatuko dute jeltzaleen babesa.
Atzoko eztabaidan Erkorekak
Zapaterori egotzi zion transferen-
tzia gutxien eskualdatu dituen
gobernuburua izatea eta autogobernuarekin «konprometitu ez»
izana. Jeltzaleen «konpromisorako gaitasuna» goretsi zuen Zapaterok, eta haiekin «akordio iraunkorra» egin nahiko lukeela adierazi zuen.
«Mesfidantza» izan zen, baina,
atzoko diskurtsoetan oposizioko
alderdiek gehien erabili zuten hitza. Erkorekak ere ideia horri eutsi zion. Diputatu jeltzaleak uste
du urtebetean «erauzi» egin dituela Zapaterok haren politikaren zutabe nagusiak ziren «Espainia soziala eta Espainia plurala».
Arlo ekonomikoari dagokionez, gobernuak iragarritako erreformak «berandu eta gaizki» egin
direla kritikatu du Erkorekak,
eta orain arte adostutako neurriei dagokionez salatu du «nahi
eran» erabili dituela Zapaterok
«batzuen eta besteen babesak».
«Orain SOS dei bat egin du, baina
ez dirudi inor aterako denik babesa ematera». Erkorekaren arabera, gobernu sozialistaren orain
arteko «aliantzen estrategia»
agortuta dago. «Estrategia horrek ezin duela gehiagorako
eman ulertzen hasiak gara».
Halaber, estrategia hori «kontraesanetan» oinarrituta dagoela
adierazi du, eta Patxi Lopezen
Eusko Jaurlaritza jarri du adibide
gisa. «Lurralde batzuetan ezkerreko gobernuak osatu dituzue
eta Euskadin Espainolista».
Hauteskundeak
Era berean, Gobernu sozialistak
PPrekin hitzartu berri duen Hauteskundeen Legearen erreforma
kritikatu du Erkorekak. «Urtebete daramagu atentaturik gabe eta
orain Euskadiko alderdien babesa ez duen estrategia horrekin datoz PSOE eta PP». Diputatu jeltzaleen arabera, gehiengo sozial eta
politikoak baldintzatu nahi dituzte bi alderdi horiek . «Guk ere pairatu behar izan dugu estrategia
hori», adierazi du Erkorekak
egungo Eusko Legebiltzarraren
osaerari erreferentzia eginez.
Zapaterok, berriz, lege erreforma «borroka antiterroristan lorturiko batasunaren» emaitza
dela nabarmendu du. Zuzenean
Erkorekari erantzun ez badio ere,
—lehen saioan esan ditu hitzok —
orain arteko estrategian aldaketarik egingo ez duela iradoki du
Zapaterok.
Mundua ‹ Harian
Israelek lurralde okupatuak itzultzea
eragotziko duen legea bozkatuko du
Barne Gaietarako
Batzordeak onartu
ondoren, Legebiltzarrak
berrestea falta da
indarrean jartzeko
Amagoia Mujika
Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak berak Legebiltzarrean onartzekotan diren legearen bozketa atzeratzeko eskatu
izanak erakusten du araudiaren
gogortasuna, eta Gazara zihoan
Askatasun Flotillarekin gertatutakoaren ondoren, gobernua ez
dago nazioarteko kritiken zaparrada gehiago jasotzeko une egokienean. Izan ere, Golango gai-
nak Siriari eta Jerusalem ekialdea palestinarrei itzultzeko baldintzak gogortuko ditu atzo Barne Gaietarako Batzordeak onartutako lege proposamena
Legebiltzarrak onartuz gero. Bozketa eguna noiz izango den zehazteko dagoen arren, Legebiltzarreko presidente Yariv Levinek esan
du ez dutela atzeratuko.
Lege polemikoa onartuko balitz, Golango gainak eta Jerusalem ekialdea itzultzeko edozein
ekimen atzera botatzea erraztuko litzateke. Edozein dela bake
akordioa, lurrak itzultzeko baldintzak Israelgo Legebiltzarreko
120 diputatuetatik 61ek onartu
beharko lituzkete, hau da, gehiengo osoak, eta ondoren herritarrek, erreferendum bidez.
Haim Oron Meretz bake fronteko diputatuak ohartarazi duenez,
siriarrek eta palestinarrek ez
dute bake negoziaziorik hasi
nahiko lege hori onartzen bada,
negoziazio bideak erabilita lurraldeak berreskuratzeko zailtasunak agerikoak direlako.
Karmel Shama gobernuko Likud alderdiko ordezkariarentzat,
berriz, «armadak Golango gainak
kanpoko etsaietatik defendatu dituen bezala, legeak barruan ditugun etsaietatik defendatuko gaitu».
Legearen ibilbidea
1967an okupatu zituen Israelek
Jerusalem ekialdea eta Golango
gainak, Sei Eguneko Gerran, Zisjordania eta Gazarekin batera.
Okupatutako herrialdeetatik polemikoenak Jerusalemgoa eta
Golangoa dira israeldarrentzat,
barne desadostasun gehien eragiten dituenak, lege dekretu bidez
anexionatu baitzituen, 1980an Jerusalem ekialdea, eta hurrengo
urtean Golango gainak. 1990eko
hamarkadan orain Legebiltzarrean den proposamenaren antzekoa ateratzeko saioa egin zuten
hainbat diputatu israeldarrek,
baina 1999an bertsio leunagoa
onartu zuten.
Netanyahuk joan den igandean lege proposamena aztertu ondoren atzeratzeko eskaera egin
zuen, kritikez gain, beldur delako
lege horrek nazioartekoarekin
izan dezakeen bateratasun ezarekin.
Al Amal itsasontzia, Greziako Lavrio portuan, Gazara atera aurretik, joan den ostiralean. STRINGER / EFE
Gazara zihoan ontziak Egiptorako bidea egin du
Gazara giza laguntza
eraman behar zuen
ontziak alertan jarri du
Israelgo armada,
erasotzeko prest
A.M
Gazara giza laguntza eraman behar zuen Al Amal (Itxaropena)
itsasontzia Egiptoko El Arish portura iritsi zen atzo. Pasa den larunbatean irten zen ontzia Greziatik, Israelek Gazaren gainean
duen blokeoa hausteko asmoz.
Greziatik irten zenetik, baina,
itsasontziaren nondik norakoen
gaineko datu nahasiak ziren nagusi. Atzo, baina, Egiptok El
Arish portuan sartzeko baimena
eman zion.
Greziatik, Lavriongo portutik,
irten zen Gazara 2.000 tona hornigai hartuta, Israelek ohartarazi
arren ez zela iritsiko. Greziako eta
Moldaviako atzerri ministroekin
hitzartu zuen itsasontzia ez zela
Lavriondik irtengo, baina irten
egin zen. NBE Nazio Batuen Erakundeari ere eskaera egin zion Is-
raelek, ontzia gerarazteko; azkenean, presioen ondorioz, Libiak
jakinarazi zion Greziako Gobernuari ontzia Egipton kairatu zela,
El Arish portuan, Gazara sartzeko saiorik egin gabe; baina Gazara desbideratzeak Israel sutan jarri zuen, eta atzo azkenean Egiptora bidea hartu zuen, Israelen
erasoaren beldur.
Probokazioa
Muammar Gadafiren seme batek, Saif Al-Islam Gadafik, zuzentzen duen Gadafi International
Charity elkarteak eta Garapene-
rako Elkarteak zamatu dute ontzia. Jatekoak, sukalderako olioa,
botikak eta aurrez fabrikatutako
etxeak daramatza ontziak, besteak beste. Palestinarrei elkartasuna adierazi nahi dieten pertsonen
laguntzarekin bildu dituzte, elkarteen esanetan. Israelek, ordea, probokaziotzat jo du, eta beharrezko neurriak hartzeko prest
agertu da itsasontzia atera zenetik. «Misio honen helburuak are
zalantzagarriago eta probokatiboagoak dira, Israelek neurriak
hartu dituenean Gazan laguntza
gehiago sar dadin».
Irlanda
iparraldeko
istiluengatik,
atxiloketak
agindu dituzte
Orangisten desfileen
harira, ehunka gazte
errepublikanok
Belfasteko kaleak
hartu dituzte
Erredakzioa
Belfasteko kaleetan (Irlanda iparraldea) istiluak ziren oraindik
atzo. Hirugarren egunez, ehunka
gazte errepublikanok kaleak hartu zituzten, Poliziari aurre eginez.
Larunbatean protestanteek
1690eko ekainaren 12a gogoratuz
egindako desfileen harira piztu
ziren liskarrak; dagoeneko segurtasun indarretako 82 kide zauritu dituzte. Poliziak atxiloketak
agindu ditu.
Matt Baggott Ipar Irlandako
Poliziaren bozeramaileak adierazi duenez, liskarren eragileek barrikadak eraiki zituzten kaleetan
eta autobus bat harrikatu zuten,
besteak beste. Horrez gain, Baggottek salatu du borroketan 8 eta
10 urte bitarteko hainbat lagun
Poliziari harrika ibili zirela, eta
giza ezkutu bezala ere erabili zituztela. Bozeramailearen esanetan, gazteak benetako IRAren
agindupean aritu ziren.
Azkenaldiko liskar larrienak
Apirilean Londresek Belfasti justizia eta barne eskumenak bueltatu bezain laster, alderdiek
Desfileen Batzordea desegitea hitzartu zuten protestanteen martxaren bidea denen artean erabakitzeko. Baina aurreko astean,
Orange Ordena erabakiaren aurka azaldu zen, eta liskarrei hasiera eman zien.
Orangistek urtero egiten dituzte defileak, 1690eko uztailean gertatutako bataila gogoratuz. Urte
hartan Orangeko William errege
protestantearen indar ingelesek
James errege katoliko ingelesaren tropak menderatu zituzten.
Botere oreka eta interesak zirela
eta, Vatikanoak errege protestantearen garaipena txalotu egin
zuen.
Martxa horietan beti izan ohi
dira. Dena den, aurtengo protestetara disidente errepublikanoak
batu dira, eta liskarrak areagotu
egin dira. Bai DUP alderdiko kideek baita Sinn Feinekoek ere ekintzak gaitzetsi dituzte. Bestalde,
David Cameron Erresuma Batuko lehen ministroaren esanetan,
Belfasteko liskarrak «onartezinak» dira. Peter Robinson Ipar Irlandako lehen ministroak ere
ekintzak gaitzetsi ditu: «Ez dago
indarkeria olde hau justifikatzeko modurik».
Harian › Mundua
Irudia qArgentina
DLaburrak
ISAFeko bederatzi soldadu
hil dituzte Afganistanen
KABUL › ISAF Segurtasuna La-
guntzeko Nazioarteko Indarreko
bederatzi soldadu hil zituzten
atzo,lau erasotan.Lehergailu
baten eztandarekin lau soldadu
hil ziren,eta Kandaharko polizia
etxearen aurkako erasoan beste
hiru; han bertan bost zibil ere hil
zituzten.Beste bi soldadu bi tiroketetan hil zituzten.Bestalde,
ekintzaileek 40 soldadu hil dituztela jakinarazi dute.
Errusiako presoen ia erdiak
gaixotasunen bat dauka
HOMOSEXUALEN ARTEKO EZKONTZAK EZBAIAN
Milaka lagunek Argentinan homosexualen arteko ezkontzak legeztatzearen aurka protestak egin zituzten herenegun, erakunde erlijiosoek antolatuta. Diputatuen ganberak jada onartu ditu halako
ezkontzak, eta atzo Senatuan eztabaidatzekoak ziren. Senatarien
artean egindako inkesten arabera, ados jartzea zaila izango da. Al-
derdien barruan ere ez da jarrera bateraturik, eta, beraz, ohiko alderdiko botoaren ordez, botoa indibiduala izango da. Atzo egindako protesten artean, Parlamentuaren aurrean egindakoa izan zen
jendetsuena; 150.000 lagun inguru bildu ziren. Argazkian han parte
hartu zutenetako batzuk ageri dira. LEO LA VALLE≠ / EFE
Asko dira homosexual izateagatik beraien herrialdea utzi eta asiloa eskatzen dutenak; Erresuma Batua
eta antzeko herrialdeetan maiz ukatu egiten diete. Bi gizonek, ordea, lortu dute, auzitara jo eta gero.
Disimulurik gabe bizitzeko beharra
Unai Arteaga
J
arrera homofoboa nagusitzen den herrialdeetan bere
sexu aukera libre agertu
nahi izaten dutenek ihes
egin behar izaten dute. Beren
jaioterrian zigortuko dituzten
beldur ihes egiten dute, asilo
eske. Hartzen dituzten herrialde
batzuetan, baina, atzera bidaltzen dituzte.
Erresuma Batua da horietako
bat. Stonewall homosexualen eta
bisexualen erakundearen arabera, asilo eskaeren %98 atzera botatzen ditu. Irango eta Kamerungo bi gizonen kasua da hori. Babesa ukatu ondoren, diskrezioz bizi
eta homosexualitatea disimulatzea gomendatu zien Londresek.
Bi gizon horiek ez dute amore
eman, ordea, eta Gobernuaren
aurka egin dute.
Erresuma Batuko koalizio gobernuak maiatzean onartutako
akordioak dio homosexualak izateagatik beren lurraldean arriskuan daudenek babesa jasotzeko
eskubidea daukatela. Erresuma
Batuko Gobernuak zioen bi gizonek eraso egingo zieten beldur zirelako eskatzen zutela babesa eta
Homosexualak izateagatik zigortutako bi gazte, Iranen. STRINGER / EFE
beldurrak ez duela benetako
arriskurik adierazten. Dena den,
Auzitegi Gorenak arrazoia eman
die, eta Erresuma Batuan geratzeko eskubidea lortu dute.
Kasuak oihartzun handia izan
du nazioartean, eta Kamerungo
Gobernuaren erantzuna eragin
du. Komunikazioetako ministroak, Issa Tchiromak, adierazi du
bere herrialdean homosexualitatea delitu izan arren jazarpenik ez
dutela jasaten eta beren bizitza
pribatuan nahi dutena egiteko eskubidea daukatela.
Iran eta Kamerun
Iran munduko naziorik homofoboenetakoa da. Anodis dibertsitate sexualaren berri agentziaren
arabera, azken 30 urteetan 4.000
homosexual baino gehiago hil dituzte. Zigor Kode islamiarra erabiltzen dute. «Sodomiak» herio-
tza zigorra dakar. Lesbianak, ordea, ehun zartadako zigorra jasotzen dute, eta, hiru aldiz harrapatzen badituzte, heriotza zigorrera
kondenatzen dituzte.
Kamerunen homosexualek
hiru urteko kartzela zigorra jaso
dezakete. Jazarpena nabaria da.
2006an, L’Anecdote astekariak eta
Meteo egunkariak gobernuko goi
karguetan ziren ustezko homosexualen zerrendak argitaratu zituzten.
Anodis-en arabera, munduko
80 herrialdetan ez dituzte homosexualen eskubideak errespetatzen.
Iranen ez ezik, beste zazpi herrialdetan heriotza zigorra ezartzen diete sexu bereko pertsonekin harremanak dituztenei; hala
egiten dute Afganistanen, Mauritanian, Nigerian, Pakistanen,
Arabiar Emirerri Batuetan, Sudanen eta Yemenen. Beste hainbat estatutan, bizi guztiko kartzela zigorra ezartzen dute: Bangladeshen, Bhutanen, Guyana,
Indian, Maldivetan, Singapurren,
Ugandan eta Nepalen.
Horregatik, giza eskubideen aldeko erakundeek diote asko dagoela oraindik egiteko.
MOSKU › Errusiako 846.000
presoetatik ia erdia gaixo dago.
Gaitzen artean, hiesa da zabalduena (50.000); ondoren,
tuberkulosia (40.000) eta
buruko gaixotasunak (67.000)
daude. Nicolai Krivolapov Kartzela Zerbitzu Federaleko
zuzendariordeak adierazi du
arazoa medikuntza baliabide
zaharkituek eragiten dutela.
Pakistanek eta Indiak
bilera egingo dute gaur
ISLAMABAD › Indiako Atzerri
ministro S.M. Krishna Pakistanen da, gaur Sha Mehmud
Qureshi Pakistango Atzerri
ministroarekin biltzeko.
2008an Indiak Bombayko
atentatuaren eraginez harremanak eten zituenetik lehenengo bilera formala da. Hurrengo
bi egunetan, Krishna Yusuf
Raza Gilani Pakistango lehen
ministroarekin eta Asif Ali Zardari presidentearekin ere bilduko da.
Filipinetan 21 lagun hil ditu
urteko lehen tifoiak
MANILA › Conson tifoiak 21 hildako eta 60 desagertu eragin
ditu Filipinetako iparralde eta
ekialdean.120 kilometrotik gorako abiaduran ibili zen haizea,
eta 150era ere iritsi zen.Filipinetako presidente Benigno Aquinok PAGASA Filipinetako Meteorologia Agentziari herritarrei informazioa garaiz ez ematea
egotzi dio.Tifoia ekaitz tropikal
bilakatu,eta aldendu egin da.
Euriteak direla eta, 150
lagun inguru hil dira Txinan
PEKIN › Euriak eragindako
uholdeek eta lur-jausiek 150 hildako inguru eta hainbat desagertu eragin ditu Txinan. Hilaren
8an hasi ziren euriteak, eta,
Txinako Meteorologia Agentziaren arabera, ez du atertuko
hurrengo hiru egunean. Guztira
29 milioi laguni eragin diete
uholdeek.
‹ Publizitatea
Kirola›
Txirrindularitza D 2010eko Frantziako Tourra
Sergio Paulinho RadioShackeko txirrindulari portugaldarra, bi besoak altxatuta, atzo Gapen helmugaratu zenean. NICOLAS BOUVY / EFE
Portugalen ez dira aspertu
Sergio Paulinhok irabazi du hamargarren
etapa, Gapen, Vasil Kirienka iheskideari
esprint estuan aurrea hartuta
Espero bezala, ihesaldia sortu da, eta tropela
ia 15 minutura heldu da, eguna lasai hartuta
Igor Susaeta
Errepublikaren Eguna zen atzo
Frantzian, baina hango txirrindularitza jarraitzaileek ez zuten
ezer ospatzeko arrazoirik eduki
Frantziako Tourreko 10. etapan,
Chambery eta Gap lotu zituenean. Eta zale soilek, frantziarrak ez
direnek, berriz, ziur siesta egiteko
gogoa eduki zutela, edo, besterik
gabe, izugarri aspertu zirela telebistaren aurrean. Baina, Alpeetan hartutako jipoiaren ondoren,
argi zegoen etapa zozoa izango
zela. Ihes egiteko sutan ibiliko ziren, baina ihes egingo zuten azkenean; abantaila hartuko zuten,
Saxo Bank buru zuen tropelaren
erritmo mantsoa lagun — eguna
«estresagarria» ez zela izan aitortu zuen Andy Schleck liderrak
(Saxo bank) —, eta etapa iheskideen artean jokatuko zen.
13:05ean abiatu ziren, eta ia bost
ordu geroago, jada 18:15 zirenean,
espero zena bete zen. Hori bai, ia
ordubeteko atzerapenarekin hel-
mugaratu ziren Sergio Paulinho
portugaldarra (RadioShack), garailea, eta Vasil Kirienka (Caisse
d’Epargne). Sei txirrindulariko
ihesaldiko kideak ziren, baina azkeneko hamabost kilometroetan
aurrera egin zuten. Esprinta jokatu, eta larri izan baldin bazen ere,
Paulinho nagusi. Portugaldarra.
Lance Armstrongen talde berekoa. Munduak lo hartu zuen atzo
telebistaren aurrean, urteko txirrindularitza lasterketa garrantzitsuena ikusten, baina Portugalen ez ziren aspertu.
Ziklismoak badauka tradizioa
han, baina 21 urte ziren jada portugaldar batek ez zuela Tourrean
etaparik irabazten. Hamargarren
garaipena dute atzokoa. Paulinhoren aurretik Acacio da Silvak
irabazi zituen azkeneko hirurak:
etapa bana 1987an, 1988an eta
1989an. Azkenekoz nagusitu ze-
nean, liderra ere izan zen lau egunez. Aspaldi gertatutako kontua
da, ordea. XXI. mendean Jose
Azevedo da Tourrean gehien nabarmendu den portugaldarra.
Langile aski estimatua zen, eta
2002an seigarren izan zen sailka-
21 urte ziren
portugaldar batek
ez zuela Tourrean
etaparik irabazten
pen nagusian, Joseba Belokirentzat (ONCE) lan egin behar izan
bazuen ere. Lance Armstrongek
ikusi zuen bazuela kalitatea, eta
US Postalera eraman zuen. Harekin bosgarren tokian sailkatu zen
Azevedo 2004an. RadioShacken
zuzendarietako bat da egun. Ez
da kasualitatea.
Eta Paulinhok Tourrean etapa
bat irabaztea ere ez da harrigarria. Nabarmentzeko adin egokia
dauka —30 urte—, eta jada urte
batzuk badaramatza puntan, edo
horretatik gertu, behintzat. Hasteko, Tourrerako RadioShackek
eraman duen bederatzikoan sartzea ez da batere erraza. Iaz ataka
berean zegoen Astanan, baina
lehiatu zen, eta Alberto Contadorri irabazten lagun zion. Gainera,
txirrindulari garailea izateko
gaia badauka. 2006an Espainiako
Vueltako etapa bat irabazi zuen,
eta 2004an zilarrezko domina lortu zuen Olinpiar Jokoetako errepideko proban, Atenasen. Paolo
Bettini handiak soilik hartu zion
aurrea.
Lanerako dago, baina ematen
dizkioten aukerei etekina ateratzen die. Klasikozale ona izan zitekeela, alegia. Nahiko ondo moldatzen da aldapa gora, badaki sufri-
25››
Britainia Handiko Irekia Saint Andrews
mitikoan jokatuko da asteburuan
G Protagonistak
IRABAZLEA
Sergio Paulinho
Garailea izateko
dohainak dauzka
pJaioteguna. 1980ko martxoak 26.
pJaioterria. Oeiras (Portugal)
pIbilbidea. LA Pecol (2004),
Liberty Seguros (2005-2006),
Discovery Channel (2007), Astana (2008-2009) eta
RadioShack (2010etik).
pLorpen garrantzitsuenak.
2004an, Portugalgo Txapelketako erlojuaren kontrakoa, Portugalgo Voltako bi etapa eta
Atenasko Olinpiar Jokoetako
errepideko probako zilarrezko
domina; 2006an, Espainiako
Vueltako etapa bat; 2008an,
Portugalgo Txapelketako erlojuaren kontrakoa, eta, 2010ean,
Frantziako Tourreko etapa bat.
EGUNA PIZTU DUENA
Tony Martin
Chamberytik atera eta berehala
jo zuen erasoa Columbiako alemaniarrak. Harrapatu egin zuten, baina berriro saiatu zen 10.
kilometroan. Alferrik, ez baitzen
ihesaldian sartu.
EGUNEKO MOMENTUA
Lehen orduan 46,6
kilometro egin dituzte
Iheslariak helmugara helduko
zirela argi zegoen. Horregatik,
jo eta su ibili ziren ihes egin
zuten arte. Normala, hortaz,
lehen orduan ia 47 kilometro
egitea.
EGUNEKO EZINA
Maxime Bouet
Iheslariak harrapatzeko lanak
eduki zituen Bouygueseko txirrindulari frantziarrak, eta gero,
aldapa batera iritsi edo erritmo
aldaketa bat gertatu orduko,
atzean geratu zen.
tzen, eta azken metroetan badu
sua, atzo erakutsi bezala. Une honetan Portugalgo ziklistarik entzutetsuena da, Tiago Machado
taldekidearekin eta Rui Costarekin (Caisse d’Epargne) batera.
Ziur Joaquim Agostinho zenak
izugarri gozatuko zukeela atzo.
Baina Portugalen inoiz sortutako
ziklista handiena 1984ko maiatzaren 1ean hil zen, 41 urterekin,
Alentejoko Itzulian lider zenean.
Zakur bat gurutzatu zitzaion, eta
lurrera erori zen. Ez zen onik atera. 1969 eta 1983 artean hamahiru
aldiz korritu zuen Tourra, eta
bost etapa irabazi —Alde d’Huezen bat—. 1978an eta 1979an, gainera, hirugarren sailkatu zen.
Frantziarrak apalduta
1979ko Tour hura Bernard Hinault handiak irabazi zuen, frantziar batek. Normalean, dezente
luzitu izan dira Errepublikaren
Egunean. Esaterako, gogoangarriak dira Laurent Jalabertek
1995ean Menden eta 2001ean Colmarren uztailaren 14an lortutako
garaipenak. Edo Richard Virenquek 2004an Saint Flourrera bidean emandako erakustaldia. Baina atzo... Pierre Rollandek (Bouygues) eta Maxim Bouetek (Ag2r)
A zer-nolako etapa, ezta?
Guadalupetik
Juanma Garate
Rabobankeko txirrindularia
B
adakit, badakit: etapa oso
aspergarria izan da. Baina, aizue, uste dut halako
etapa bat merezi genuela txirrindulariok, ezta? Orain arteko etaparik lasaiena izan da, zalantzarik gabe. Halere, aurreneko kilometroetan, iheslariek alde egin
bitartean, sutan ibili gara. Taldearen intentzioa txirrindulariren
bat hor sartzea zen, baina ezinezkoa izan da. Lasai joan da gero
tropela, lasai aurrekoak, eta RadioShackeko batek lortu du garaipena. Bada saria, baina esango nuke txikia dela, Tourrera bes-
te intentzio batekin etorri baitziren.
Nire intentzioa ihesaldian sartzea zen, beste hiru taldekiderena bezala. Baina ezin nuen. Gaur
ere, azkeneko 50 kilometroetara
heldu arte, oso gaizki sentitu
naiz. Ez dakit, ba, zer izango
zen... Agian, bezperan afaldutako arraina. Nik eta beste bi taldekidek afaldu genuen. Bueno,
ba, geroxeago oka egin zuten.
Nik ez, baina gaizki sentitu naiz
etapan.
Zuek ere bai agian, ezta? Niri
halako etapa bat ikustea tokatuko balitzait, siesta egiten saiatuko nintzateke. Egia esan, txirrindularitza gutxi ikusten dut. Noski, Milan-Remo, Paris-Roubaix,
Flandesko Tourra edo halakoak
ikusten ditut, baita itzuli handietako etapa erabakigarriak ere.
Baina bestela... Azkeneko Giroan
etapa gutxi ikusi nituen, adibidez. Ea, gustatzen zait txirrindularitza, badaukat pasioa, ilusioa,
bestela ez nioke erreparatuko,
baina pasatu zitzaidan aldizkariak-eta erosten nituen garaia.
Denborarekin ofizio bihurtzen
da. Halere, oraindik ere ia gauero
sartzen naiz Interneten azken albisteak irakurtzera.
Etapan honetaz eta besteaz
hitz egiteko denbora eduki dugu,
jakina. Beroa izan dugu hizpide;
ezin zela ia arnasarik hartu.
Baina, uztailaren 14a izanda,
frantziarrek protagonista izan
behar zuten nolabait. Beraz,
Nicolas Rochek aurrera jo du 15
kilometro falta zirenean, aurrekoak jada helmugaratuta zeuden
arren. Haren taldekide bati galdetu diot ea zergatik egin duen,
eta erantzun dit zuzendariak
agindu diola. Frantziarrek halako gauzak egiten dituzte uztailaren 14an. Tropelean badira idatzi gabeko arau batzuk, eta
frantziarrek beraiek badakit
horrelako gauzak ez zaizkigula
gustatzen.
Kostata sortu zen
eguneko ihesaldia,
denek hartan sartu
nahi zutelako
Etapako batez
bestekoa orduko 34,5
kilometrokoa izan zen;
eskas samarra
lortu zuten eguneko iheslariekin
bat egitea, baina kostata. Kostata
ihes egin zuten Mario Aertsek
(Davitamon-Lotto), Dries Devenynsek (Quick Step), Paulinhok eta Kirienkak berak ere, 30.
kilometroaren bueltan. Horregatik, tropela sutan ibili zen lehen
orduan: 46,6 kilometro bete zituen. Gero, ordea, lasaitua hartu
zuen Gapera bidean. Hasieran,
bizpahiru minutu eskasekoa zen
tartea; gero, bederatzi minutukoa, eta, azkenean, ia 15ekoa. Azkenean orduko 34,5 kilometrokoa
izan zen etapako batez bestekoa;
eskas samarra.
Bien bitartean bizpahiru mendate, beroa Alpeen magal batean,
eta 2003ko uztailaren 14an Joseba
Belokiri gertatutakoa gogoan. La
Rochette herio batean jaisten ari
zela, lurrera erori zen. Haren azkena goi mailako txirrindulari
gisa. Une zirraragarria. Atzo handik pasatu ziren, baina unea gogaikarria izan zen, espero bezala.
Portugalen, ordea, ez ziren aspertu. Hango batek irabazi zuen Tourreko etapan, 21 urte geroago.
Tropela, atzo Chambery eta Gap artean bete zuten etapako une batean. GUILLAUME HORCAJUELO / EFE
G Erreakzioak
Sergio Paulinho
Andy Schleck
Samuel Sanchez
RadioShack
Saxo Bank
Euskaltel-Euskadi
«Poz hau Olinpiar Jokoetako
dominaren parekoa da, Tourra
lasterketarik garrantzitsuena
delako. Goizean zuzendariek
ihesaldiekin adi egoteko agindu
digute, hor sartu naiz eta ni nintzen indartsuena».
«Bero handiagoa egin du oraindik, eta azken bi etapak nabaritzen genituen hanketan. Txirrindulari frantziarrak oso bizi zebiltzan, baina behin iheslariek alde
egin dutenean lasai ibiltzeko
aukera izan dugu».
«Etapa gogorra izan da, bero
izugarriagatik eta aurkako haizearengatik. 40 gradutik gora
egin ditu, eta bizikleta gainean
gehiago dira. Etengabe ibili gara
gora eta behera... Tourrean ez
dago egun errazik».
Kirola ›
10. ETAPA
1.PAULINHO Sergio RSH
2.KIRIENKA Vasil GCE
3.DEVENYNS Dries QST
4.ROLLAND Pierre BBO
5.AERTS Mario SIL
6.BOUET Maxime ALM
7.ROCHE Nicolas ALM
8.PAURIOL Remi COF
9.CAVENDISH Mark THR
10.PETACCHI Alessandro LAM
11.HUSHOVD Thor CTT
12.Mc EWEN Robbie KAT
13.MONDORY Lloyd ALM
14.TURGOT Sebastien BBO
15.ROJAS Jose Joaquin GCE
16.LANG Sebastian SIL
17.ROELANDTS Jurgen SIL
18.KOREN Kristjan LIQ
19.MONIER Damien COF
20.BRESCHEL Matti SAX
21.SCHLECK Andy SAX
22.KREUZIGER Roman LIQ
23.LEIPHEIMER Levi RSH
24.ROBERTS Luke MRM
25.CONTADOR Alberto AST
26.TJALLINGII Maarten RAB
27.HONDO Danilo LAM
28.GESINK Robert RAB
29.GARATE JuanmaRAB
30.VAN DEN BROECK Jurgen SIL
31.DE WEERT Kevin QST
32.PEREZ ARRIETA AitorFTS
33.DE LA FUENTE David AST
34.BASSO Ivan LIQ
35.PLAZA Ruben GCE
36.PEREZ Alan EUS
37.BRAJKOVIC Janez RSH
38.PLIUSCHIN Aleksandr KAT
39.GAVAZZI Francesco LAM
40.DUMOULIN Samuel COF
41.RAST Gregory RSH
42.LLOYD Daniel CTT
43.SANCHEZ Samuel EUS
44.EVANS Cadel BMC
45.ISASI Iñaki EUS
46.MENTXOV Denis RAB
47.HUNT Jeremy CTT
48.MARTINEZ Egoi EUS
49.BELLOTTI Francesco LIQ
50.VOIGT Jens SAX
51.BARRY Michael SKY
52.HESJEDAL Ryder GRM
53.ELMIGER Martin ALM
54.RODRIGUEZ Joaquin KAT
55.MINARD Sebastien COF
56.EL FARES Julien COF
57.CUNEGO Damiano LAM
58.TANKINK Bram RAB
59.NOVAL Benjamin AST
60.VORGANOV Eduard KAT
61.THOMAS Geraint SKY
62.SIVTSOV Kanstantsin THR
63.LOVKVIST Thomas SKY
64.KLIER Andreas CTT
65.LLOYD Matthew SIL
66.POPOVITX Iaroslav RSH
67.BELASKO Iban EUS
68.VAN SUMMEREN Johan GRM
69.PEREZ Ruben EUS
70.WIGGINS Bradley SKY
71.DA DALTO Mauro LAM
72.SASTRE Carlos CTT
73.VINOKUROV Aleksandre AST
74.MORENO Daniel SIL
75.ROGERS Michael THR
76.MOREAU Christophe GCE
77.SULZBERGER Wesley FDJ
78.HINCAPIE George BMC
79.EISEL Bernhard THR
80.LE MEVEL Christophe FDJ
81.CASAR Sandy FDJ
82.MOERENHOUT Koos RAB
83.FLECHA Juan Antonio SKY
84.KLODEN Andreas RSH
85.ROHREGGER Thomas MRM
86.MALORI Adriano LAM
87.RIBLON Christophe ALM
88.VERDUGO Gorka EUS
89.BOLE Grega LAM
90.VOECKLER Thomas BBO
91.LADAGNOUS Matthieu FDJ
92.GRABSCH Bert THR
93.SANCHEZ Luis Leon GCE
94.CHAVANEL Sylvain QST
5.10.56ra
d.b.
1.29ra
d.b.
1.33ra
3.20ra
12.58ra
13.57ra
14.19ra
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
G Gaurko etapa
11.
etapa
Sisteron > Bourg-les-Valence
184,5 km
Cabre
3
Irabazlea
Liderra
Irabazlea
A.e. F. Cancellara (SAX) F. Cancellara (SAX)
11.
1. A. Petacchi (LAM) F. Cancellara (SAX)
12.
2. S. Chavanel (QST) S. Chavanel (QST)
13.
3. Thor Hushovd (CTT) F. Cancellara (SAX)
14.
4. A. Petacchi (LAM) F. Cancellara (SAX)
15.
5. M. Cavendish (THR) F. Cancellara (SAX)
16.
6. M. Cavendish (THR) F. Cancellara (SAX)
17.
7. S. Chavanel (QST) S. Chavanel (QST)
18.
8. A. Schleck (SAX)
C. Evans (BMC)
19.
9. S. Casar (FDJ)
A. Schleck (SAX)
20.
Liderra
10. S. Paulinho (RSH) A. Schleck (SAX)
95.SPILAK Simon LAM
d.b.
96.ERBITI ImanolGCE
d.b.
97.GUTIERREZ Jose Ivan GCE
d.b.
98.PERGET Mathieu GCE
d.b.
99.OSS Daniel LIQ
d.b.
100.KOLOBNEV Aleksandr KAT
d.b.
101.NIERMANN Grischa RAB
d.b.
102.WYNANTS Maarten QST
d.b.
103.VAN DE WALLE Jurgen QST
d.b.
104.KNEES Christian MRM
d.b.
105.MARTIN Tony THR
d.b.
106.FREIRE Oscar RAB
d.b.
107.GRIVKO Andriy AST
d.b.
108.SZMYD Sylvester LIQ
d.b.
109.HORNER Christopher RSH
d.b.
110.MAIOZ IbanFTS
d.b.
111.ARASHIRO Yukiya BBO
d.b.
112.GESLIN Anthony FDJ
d.b.
113.GADRET John ALM
d.b.
114.AUGE Stephane COF
d.b.
115.CAPECCHI Eros FTS
d.b.
116.MOINARD Amael COF
d.b.
117.IVANOV Sergei KAT
d.b.
118.CIOLEK Gerald MRM
d.b.
119.QUINZIATO Manuel LIQ
d.b.
120.O’GRADY Stuart SAX
d.b.
121.WEGMANN Fabian MRM
15.47ra
122.FROHLINGER Johannes MRM
d.b.
123.CHARTEAU Anthony BBO
d.b.
124.GAUTIER Cyril BBO
d.b.
125.KUTXINSKI Aleksandr LIQ
d.b.
126.DI GREGORIO Remy FDJ
d.b.
127.LORENZETTO Mirco LAM
d.b.
128.FUGLSANG Jakob SAX
d.b.
129.BOOM Lars RAB
d.b.
130.ARMSTRONG Lance RSH
d.b.
131.BENITEZ Jose Alberto FTS
d.b.
132.MURAVIEV Dimitri RSH
d.b.
133.FARIA DA COSTA Rui Alberto GCE
d.b.
134.VOGONDY Nicolas BBO
d.b.
135.SORENSEN Nicki SAX
d.b.
136.SANTAMBROGIO Mauro BMC
d.b.
137.VALLS Rafael FTS
d.b.
138.TAARAMAE Rin COF
d.b.
139.MORABITO Steve BMC
d.b.
140.GUSTOV Volodimir CTT
d.b.
141.MONFORT Maxime THR
d.b.
142.HUNTER Robert GRM
d.b.
143.RENSHAW Mark THR
d.b.
144.PAUWELS Serge SKY
d.b.
145.SPRICK Matthieu BBO
d.b.
146.FARRAR Tyler GRM
d.b.
147.LANCASTER Brett Daniel CTT
d.b.
148.FEDRIGO Pierrick BBO
d.b.
149.BARREDO Carlos QST
d.b.
150.CHAMPION Dimitri ALM
d.b.
151.REDA Francesco QST
d.b.
152.HAGEN Edvald Boasson SKY
d.b.
153.DEAN Julian GRM
d.b.
154.IGLINSKI Maxim AST
155.BRUTT Pavel KAT
156.MAASKANT Martijn GRM
157.NAVARRO Daniel AST
158.HERNANDEZ Jesus AST
159.SORENSEN Chris SAX
160.DURAN ArkaitzFTS
161.VANDBORG Brian LIQ
162.DE GREEF Francis SIL
163.CUMMINGS Stephen SKY
164.WEGELIUS Charles SIL
165.ZABRISKIE David GRM
166.GERDEMANN Linus MRM
167.NOCENTINI Rinaldo ALM
168.TIRALONGO Paolo AST
169.BALLAN Alessandro BMC
170.KONOVALOVAS Ignatas CTT
171.PINEAU Jerome QST
172.SEELDRAYERS Kevin QST
173.VAUGRENARD Benoît FDJ
174.ROY Jeremy FDJ
175.BOOKWALTER Brent BMC
176.KERN Christophe COF
177.MILLAR David GRM
178.ROUX Anthony FDJ
179.KROON Karsten BMC
180.CANCELLARA Fabian SAX
181.BURGHARDT Marcus BMC
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
d.b.
16.15era
16.27ra
16.47ra
16.53ra
d.b.
d.b.
NAGUSIA
1.SCHLECK Andy SAX
49.00.56ra
2.CONTADOR Alberto AST
41era
E
U
S
3.SANCHEZ Samuel
2.45era
4.MENTXOV Denis RAB
2.58ra
5.VAN DEN BROECK Jurgen SIL
3.31ra
6.LEIPHEIMER Levi RSH
3.59ra
7.GESINK Robert RAB
4.22ra
8.SANCHEZ Luis Leon GCE
4.41era
9.RODRIGUEZ OLIVER Joaquin KAT
5.08ra
10.BASSO Ivan LIQ
5.09ra
11.KREUZIGER Roman LIQ
5.11ra
12.HESJEDAL Ryder GRM
5.42ra
13.ROCHE Nicolas ALM
6.23ra
14.VINOKUROV Aleksandre AST
6.31ra
15.ROGERS Michael THR
7.04ra
16.SASTRE Carlos CTT
7.13ra
17.WIGGINS Bradley SKY
7.18ra
18.EVANS Cadel BMC
7.47ra
19.LOVKVIST Thomas SKY
8.03ra
20.KLODEN Andreas RSH
9.05era
21.MONIER Damien COF
9.48ra
22.PLAZA Ruben GCE
10.20ra
23.DE WEERT Kevin QST
10.26ra
24.CASAR Sandy FDJ
10.46ra
25.HORNER Christopher RSH
11.06ra
26.GADRET John ALM
11.45era
27.MORENO FERNANDEZ Daniel SIL 12.48ra
28.LE MEVEL Christophe FDJ
13.26ra
29.RIBLON Christophe ALM
14.30era
30.VAN SUMMEREN Johan GRM
15.15era
31.ARMSTRONG Lance RSH
17.22ra
32.SIVTSOV Kanstantsin THR
17.50era
33.AERTS Mario SIL
20.09ra
34.PAURIOL Remi COF
20.26ra
35.BRAJKOVIC Janez RSH
21.43ra
36.TANKINK Bram RAB
21.58ra
37.GUSTOV Volodimir CTT
21.58ra
38.CHAVANEL Sylvain QST
25.02ra
39.VERDUGO Gorka EUS
26.28ra
40.GAUTIER Cyril BBO
30.18ra
30.21era
42.EL FARES Julien COF
30.29ra
30.46ra
44.VALLS Rafael FTS
31.29ra
45.ROLLAND Pierre BBO
32.59ra
46.NIERMANN Grischa RAB
33.30era
47.GARATE JuanmaRAB
34.13ra
48.GUTIERREZ Jose Ivan GCE
36.59ra
49.MORABITO Steve BMC
37.18ra
50.MARTINEZ Egoi EUS
37.52ra
51.MONFORT Maxime THR
38.02ra
52.MOINARD Amael COF
38.35era
53.NAVARRO Daniel AST
40.55era
54.PAULINHO Sergio RSH
41.51ra
55.SZMYD Sylvester LIQ
41.53ra
56.PINEAU Jerome QST
42.05era
57.BELAS§O Iban EUS
43.26ra
44.52ra
59.FUGLSANG Jakob SAX
46.01era
60.TIRALONGO Paolo AST
46.25era
61.FLECHA Juan Antonio SKY
46.58ra
62.SANTAMBROGIO Mauro BMC
48.23ra
63.VOECKLER Thomas BBO
49.20ra
64.PERGET Mathieu GCE
49.53ra
65.FEDRIGO Pierrick BBO
50.09ra
66.BARREDO Carlos QST
50.52ra
67.THOMAS Geraint SKY
51.08ra
68.DURAN ArkaitzFTS
52.19ra
69.GERDEMANN Linus MRM
52.50era
70.POPOVITX Iaroslav RSH
53.14ra
71.LLOYD Matthew SIL
53.21era
72.ERBITI ImanolGCE
54.04ra
73.CAPECCHI Eros FTS
55.03ra
74.MOERENHOUT Koos RAB
55.10era
75.DE GREEF Francis SIL
55.33ra
55.57ra
77.ROHREGGER Thomas MRM
56.52ra
78.VOIGT Jens SAX
56.57ra
79.VOGONDY Nicolas BBO
57.32ra
80.KIRIENKA Vasil GCE
58.01era
81.FROHLINGER Johannes MRM
59.12ra
82.KUTXINSKI Aleksandr LIQ
59.57ra
83.FARIA DA COSTA Rui Alberto GCE 1.02.11ra
84.HINCAPIE George BMC
1.02.37ra
85.KOLOBNEV Aleksandr KAT
1.03.23ra
86.SORENSEN Chris SAX
1.03.48ra
87.KNEES Christian MRM
1.04.07ra
88.KERN Christophe COF
1.05.37ra
89.BOUET Maxime ALM
1.06.07ra
90.WEGMANN Fabian MRM
1.06.32ra
91.MINARD Sebastien COF
1.06.34ra
92.VAN DE WALLE Jurgen QST
1.07.07ra
93.NOVAL Benjamin AST
1.07.17ra
94.BARRY Michael SKY
1.08.17ra
95.BALLAN Alessandro BMC
1.08.37ra
96.HAGEN Edvald Boasson SKY
1.10.22ra
97.IGLINSKI Maxim AST
1.11.09ra
98.BRESCHEL Matti SAX
1.11.34ra
99.NOCENTINI Rinaldo ALM
1.12.03ra
100.DI GREGORIO Remy FDJ
1.12.59ra
101.PEREZ ARRIETA AitorFTS
1.13.05era
102.CANCELLARA Fabian SAX
1.14.18ra
103.KOREN Kristjan LIQ
1.16.11ra
104.VORGANOV Eduard KAT
1.16.39ra
105.SPRICK Matthieu BBO
1.16.47ra
106.LANG Sebastian SIL
1.16.49ra
107.ARASHIRO Yukiya BBO
1.16.51ra
108.WEGELIUS Charles SIL
1.17.14ra
109.PLIUSTXIN Aleksandr KAT
1.17.34ra
110.HONDO Danilo LAM
1.17.57ra
111.MARTIN Tony THR
1.17.59ra
112.ISASI Iñaki EUS
1.18.06ra
113.ROBERTS Luke MRM
1.18.31ra
114.GRIVKO Andri AST
1.18.53ra
115.BELLOTTI Francesco LIQ
1.19.15era
116.GAVAZZI Francesco LAM
1.19.43ra
117.PAUWELS Serge SKY
1.19.46ra
118.ROY Jeremy FDJ
1.19.59ra
119.VANDBORG Brian LIQ
1.20.34ra
120.OSS Daniel LIQ
1.22.04ra
121.BRUTT Pavel KAT
1.22.13ra
122.LADAGNOUS Matthieu FDJ
1.22.16ra
123.BOOM Lars RAB
1.22.23ra
124.PEREZ Ruben EUS
1.22.27ra
125.ELMIGER Martin ALM
126.DA DALTO Mauro LAM
127.DE LA FUENTE David AST
128.KROON Karsten BMC
129.HUNTER Robert GRM
130.ROELANDTS Jurgen SIL
131.TJALLINGII Maarten RAB
132.WYNANTS Maarten QST
133.TAARAMAE Rin COF
134.RAST Gregory RSH
135.TURGOT Sebastien BBO
136.IVANOV Sergei KAT
137.HUSHOVD Thor CTT
138.MAASKANT Martijn GRM
139.Mc EWEN Robbie KAT
140.BOOKWALTER Brent BMC
141.SULZBERGER Wesley FDJ
142.MAIOZ IbanFTS
143.MONDORY Lloyd ALM
144.CUMMINGS Stephen SKY
145.BENITEZ Jose Alberto FTS
146.VAUGRENARD Benoit FDJ
147.FREIRE Oscar RAB
148.DEVENYNS Dries QST
149.MILLAR David GRM
150.ZABRISKIE David GRM
153.KONOVALOVAS Ignatas CTT
154.QUINZIATO Manuel LIQ
155.GESLIN Anthony FDJ
156.SEELDRAYERS Kevin QST
157.CIOLEK Gerald MRM
158.EISEL Bernhard THR
159.O’GRADY Stuart SAX
160.LLOYD Daniel CTT
161.RENSHAW Mark THR
162.HUNT Jeremy CTT
163.SORENSEN Nicki SAX
164.BURGHARDT Marcus BMC
165.AUGE Stephane COF
166.LORENZETTO Mirco LAM
167.DEAN Julian GRM
168.SPILAK Simon LAM
169.PEREZ Alan EUS
170.BOLE Grega LAM
171.LANCASTER Brett Daniel CTT
172.GRABSCH Bert THR
173.CHAMPION Dimitri ALM
174.HERNANDEZ Jesus AST
175.REDA Francesco QST
176.FARRAR Tyler GRM
177.MURAVIEV Dmitri RSH
178.KLIER Andreas CTT
179.DUMOULIN Samuel COF
180.ROUX Anthony FDJ
181.MALORI Adriano LAM
1.22.28ra
1.22.42ra
1.23.21ra
1.23.35era
1.24.42ra
1.25.15era
1.25.39ra
1.26.09ra
1.26.21ra
1.27.04ra
1.27.30ra
1.27.49ra
1.28.06ra
1.28.14ra
1.29.39ra
1.29.46ra
1.30.23ra
1.31.19ra
1.31.23ra
1.32.02ra
1.32.03ra
1.32.43ra
1.34.31ra
1.34.34ra
1.34.41era
1.35.52ra
1.35.58ra
1.36.21era
1.36.55ra
1.37.35ra
1.37.50ra
1.37.54ra
1.39.29ra
1.39.31ra
1.40.57ra
1.41.28ra
1.41.44ra
1.41.57ra
1.42.40ra
1.43.15era
1.43.20ra
1.43.54ra
1.45.09ra
1.45.47ra
1.47.05era
1.48.00ra
1.48.34ra
1.48.40ra
1.48.47ra
1.49.07ra
1.50.17ra
1.50.18ra
1.55.00ra
1.56.25era
1.57.37ra
2.00.46ra
2.02.29ra
ERREGULARTASUNA
1.HUSHOVD Thor CTT
3.Mc EWEN Robbie SIL
138 puntu
131 puntu
116 puntu
98 puntu
97puntu
MENDIKOA
1.PINEAU Jerome QST
4.AERTS Mario SIL
91 puntu
90 puntu
62 puntu
58 puntu
56 puntu
TALDEKAKOA
1.CAISSE D’EPARGNE
2.RADIOSHACK
3.ASTANA
4.RABOBANK
5.AG2R LA MONDIALE
6.OMEGA PHARMA-LOTTO
7.LIQUIGAS-DOIMO
8.BBOX BOUYGUES TELECOM
9.SKY PRO CYCLING
10.COFIDIS LE CREDIT EN LIGNE
11.EUSKALTEL-EUSKADI
12.QUICK STEP
13.SAXO BANK
14. BMC RACING
15. HTC-COLUMBIA
16.FRANCAISE DES JEUX
17.GARMIN-TRANSITIONS
18.CERVELO
19.KATUSHA
20.FOOTON-SERVETTO
21.MILRAM
147.07.02
31ra
14.54ra
15.38ra
16.52ra
19.37ra
30.42ra
36.55era
40.31ra
43.24ra
45.13ra
46.16ra
47.42ra
49.26ra
51.50era
1.16.54ra
1.29.22ra
1.31.22ra
1.44.30era
1.46.13ra
2.26.14ra
‹ Kirola
Irujok, Xalak eta
Gonzalezek
Baionako
Mastersa
jokatuko dute
DLaburrak
Euskal taldeek urriaren
10ean hasiko dute liga
SASKIBALOIA › Bi euskal talde-
ek urriaren 10ean ekingo diote
ligari, Iruñeko Obenasa igoberriak Celta jasoko du, eta Hondarribiak La Seu d’Urgelli egingo dio bisita. Lehen derbia
abenduaren 12an jokatuko da,
Hondarribian.
Salgadok gaur esango du
Bilbo Basket utziko duela
SASKIBALOIA › Javi Salgadok
Bilbo Basket utziko du hamar
denboraldiren ondoren, eta
gaur emango du erabakiaren
berri. Litekeena da heldu den
sasoian Lagun Aron jokatzea.
Valentino Rossi igandean
itzuliko da lehiara
MOTOZIKLISMOA › Valentino
Rossi (Yamaha) igandean itzuliko da lehiara, Alemaniako Sari
Nagusian. Mugellon izandako
istripu larritik hilabete eta
hamaika egunetara lehiatuko
da berriz munduko txapelduna.
Iñurrategi, Vallejo eta
Zabalza, gailurrera bidean
MENDIA › Alberto Iñurrategi,
Juan Vallejo eta Mikel Zabalza,
gaur goizaldean saiatuko dira
bigarrenez Broad Peakeko hiru
gailurren zeharkaldia egiten.
Joan den astean, eta Iparraldeko gailurrera igo eta gero, beheranzko bidea hartu behar izan
zuten haizearen erruz.
I.M. Donostia
Tiger Woods izan zen atzo St. Andrewsen entrenatu ahal izan zuen bakarretarikoa. BRIAN STEWART / EFE
Artzainak itzuli dira
Britainia Handiko
lehen irekiaren 150.
urteurrenean, torneoa
St. Andrewsera itzuliko
da asteburu honetan
Eider Aranberri
XV. mendean Eskoziako artzainak makilekin harri kozkorrei
kolpeak emanaz entretenitzen
omen ziren. Hala, eta denborapasa bitxi hartatik, jaio zen golfa.
Tradizioak izen propio bat du ordutik: Saint Andrewseko zelaia
(Eskozia), golfaren habia. Aurten,
bost urtero bezala, Britainia Handiko Irekia jokatuko da bertan.
150 urte bete dira torneo entzutetsua lehen aldiz jokatu zela.
Aurtengoa, baina, 138. aldia da, bi
mundu gerren erruz 12 urtez ez
baitzen jokatu. Munduko kirol
lehiarik zaharrenetako bat da, bigarrena, Amerika Koparen ondoren. Asteburuan zelai gogor eta
lehorrera itzuliko dira egungo artzain modernoak. Irekia St. Andrewsen jokatuko den 28. aldia
izango da.
Ikusmin berezia sortu du, historiak bere pisua baitu. Golfariak
ere jakitun dira. Bi izen nagusi
ageri dira faborito: Phil Mickelson eta Tiger Woods. Aurten jokatuko den hirugarren major-a
izango da, eta biei euren ibilbideek eman die berezitasun hori. Lehena, Augustuko jaka berdearen
jabe egin zen joan den apirilean,
eta garai batean bere esku izan
zuen zirkuituko lehen postua berreskuratu gogoz itzuliko da St
Andrewsera. Bigarrena, berriz,
iaz arte marka guztiak txikitu zituen jokalaria da, eta oraindik ze-
rrendaburua da. Urtebeteko geldialdiaren ostean, aurten lehiara
itzuli da berriz. Bera izan da St
Andrewseko azken bi lehiatako
garailea (2000 eta 2005), eta historian inork lortu ez duena lortzen
saiatuko da: hirugarren garaipena jarraian lortzea.
Zelaiak berez duen zailtasunari, ordea, eguraldiarena gehituko
zaio. Iragarpenek orduko 50 kilometroko haizea eman dute gaurko eta biharko. Euria eta behe lainoa ere izango omen dira, eta ez
dira baldintza errazak izango kirolarientzat. Atzo, esaterako, askok ezin izan zuten entrenatu.
Jose Maria Olazabalek, berriz,
ez du parte hartuko. Bizkarreko
lesio batek eragindako zortzi hilabeteko geldialdiaren ostean, duela pare bat aste itzuli zen lehiara,
eta ez dago norgehiagoka handietan parte hartzeko moduan.
Baionako trinket Mastersak puntako egitaraua izango du aurten.
Ezker paretako pilotarien garrantzia handituz joan da urtero, eta
aurten hiru izango dira Modernen sartuko direnak: Martinez de
Irujo, Xala eta Gonzalez. Jean Marie Malharrok hiru eguneko feria
antolatu du, eta zortzi bikoteko
torneo parekatua gertatu. Torneoko lehen finalerdia hilaren 28an
jokatuko da (18:00), eta Xalak eta
Ezkurra II.ak, Ibarrola eta Irujoren aurka jokatuko dute. Azken
bikote hori da faboritoa, Bidarraiko aurrelaria sasoiko dagoelako
eta Iberokoa atzelari gisa primeran egokitzen da trinketara. Bi aldiz irabazi du torneoa, azkenekoa
iaz, Sorhuetekin. Bigarren finalerdia, berriz, 29an jokatuko da
(18:00), eta Gonzalezek eta Etxetok Waltary eta Ozafrainekin
neurtuko dituzte indarrak. Finala, berriz, abuztuaren 1ean izango
da (11:00). Atzo, bestalde, Waltaryk eta Ezkurra II.ak 40-27 irabazi zieten Ibarrola eta Etxetori,
Arrangoitzeko torneoko finalean.
Ezker paretan, berriz, Lasak
eta Zubietak 22-21 irabazi zieten
Berasaluze VIII.a eta Apraizi, herenegun, Iruñean, Sanferminetako feriako ardo kaxen desafioan.
Ordu eta erdiko partidaren bukaeran, Berasaluzeren gantxoak zabaleko txapa jo zuen.
Agenda›
D
Ekitaldiak
Musika
EH Sukarra taldeak joko du Donostiako portuko Karmengo jaietako kontzertuan.
BERRIA
Jaiak iritsi dira portura
Gaur hasiko dira
Donostiako portuko
jaiak; ekitaldiz beteriko
eguna izango da, eta
kontzertuek itxiko dute
Adrian Garcia Donostia
Donostiako Karmengo jaiak hasiko dira gaur portuan, eta ekitaldiz beteriko eguna izango da
gaurkoa. Uztailaren 18ra arte
iraungo dute festek.
Gazteen txupinazoa eta hamaiketakoa izango da 11:00etan. Ondoren, karramarroen joko erral-
doiaz gozatu ahal izango dute bertaratzen direnak. Bertso bazkaria izango da 14:00etan, eta poteo
ibiltariak
jarraituko
dio
17:00etan. 20:00etan herri danborrada hasiko da Kaiarribatik, eta
20:30ean, txupinazoarekin batera, erraldoi eta buruhandiak izango dira.
22:00etara arte itxaron beharko
dute musikazaleek, ordu horretan hasiko baitira kontzertuak.
Blakak, EH Sukarrak eta Doctor
Deseok zartatuko dute Karmengo gaua.
Hogei urte baino gehiago daramatza EH Sukarra taldeak jotzen. Eibarko taldeak zazpi disko
atera ditu argitara, azkena
2008an. Hogeita bat kantaz osatuta dago azkeneko diskoa, Zuzenean. Abesti zahar eta berrienak bildu dituzte bertan.
Doctor Deseo talde bilbotarrak
ere hogei urte baino gehiago daramatza musika munduan. Hamabi disko kaleratu ditu guztira;
aurten azkenekoa: Deseo cartografía imposible izenekoa.
KARMENGO JAIAK: BLAKA,
EH SUKARRA ETA DOCTOR
DESEO
pNon. Donostiako portuan.
pNoiz. Gaur, 11:00etatik aurrera.
Kontzertuak, 22:00etan.
Jazz gauak Zarautzen
R.S. Factor eta Evidence
Quartet jazz taldeen
musikaz gozatu ahal
izango dute Zarautzera
joaten direnek
A.G. Donostia
Xpresionik zirkuituaren barruan, bi jazz taldek girotuko dute
gaurko eta biharko gaua Zarautzen. Gaur, R.S. Factor taldeak
joko du Zarauzko Malekoian,
20:00etan. Bihar, Evidence Quarteten txanda izango da, ordu eta
leku berean. Doan izango dira bi
kontzertuak.
Xpresionik elkartea kultura
aktiboki sustatzen duen elkarte
bat da, eta profesionalak ez diren
artistei euren lanak erakusteko
aukera ematen die.
Donostiako Musikene goi mailako musika ikastegian sortu zen
R.S. Factor taldea; hain zuzen ere,
jazzeko sailean. Bat-batekotasunean oinarritzen da haren musika. Entzulea oholtza gaineko mu-
R.S. Factor taldeko kideak, kontzertu batean. BERRIA
sikari bat izango balitz bezala
sentiarazten du taldeak.
Evidence Quartet taldea
2005ean sortu zen, eta R.S. Factorreko kideen antzera, jazzeko espezializazioan lizentziadunak
dira. Jazzeko abesti klasikoak euren modu freskoan interpretatzeaz gain, abesti propioak jotzen dituzte. Taldea osatzen duen laukoteak esperientzia eta ibilbide
luzea du musikaren munduan,
talde eta proiektu andanarekin
lan egin baitu. Haien helburua
jazzarekiko sentitzen duten grina
publikoari transmititzea da.
Bi taldeen sormenerako gaitasuna handia da oso, eta hamaika
jazz jaialdi eta kontzertutan hartu dute parte.
R.S. FACTOR ETA EVIDENCE
QUARTET
pNoiz. Gaur eta bihar,
20:00etan.
pNon. Zarauzko Malekoian.
pAlegia. Humus eta We Are
Standard. Bihar, 00:00etan,
festetan.
pAlegia. Txintxarri abesbatza.
Gaur, 19:45ean, Joan Batailatzailea Deunaren elizan.
pAlegia. Txintxarri abesbatza.
Bihar, 11:15ean Joan Batailatzailea Deunaren elizan.
pAntzuola. Arantza eta Pello
taldearen saioa. Bihar,
22:30ean, Herriko Plazan.
pArribe. Laiotz. Bihar,
00:00etan.
pAsteasu. Kupela taldea.
Bihar, 23:00etan, Santa Mañetan.
pAtaun. Gabriela Eibenova
sopranoa eta Adam Viktora
organo jolea. Larunbatean,
20:00etan, Tourseko Martin
Deunaren elizan.
pBarakaldo. Ojos de Brujo.
Gaur, 23:30ean, Herriko Plazan.
pBarakaldo. Peret. Bihar,
23:00etan, Herriko Plazan.
pBarakaldo. Ska Dantzaldia:
Ska, Two Tone, Skinhead, Reggae, Punk... Bihar, 22:30ean
Itsasadar sagardotegian.
pBarakaldo. Johnny Winter.
Larunbatean, Rockstar Live
aretoan, 21:00etan.
pBergara. Travellin’ Brothers.
Bihar, 22:30an, Espoloian.
pBilbo. Bilbao Musika. Bihar,
18:00etan Bilborocken.
pBilbo. The Cherry Boppers.
Gaur, 23:00etan, Santutxu
auzoko Basarrate plazan.
pBilbo. The Ocean, Vortice eta
Moksha. Bihar, Santana aretoan.
pDonostia. Blaka, EH Sukarra
eta Doctor Deseo. Gaur,
22:00etan, portuan.
pDonostia. Trakets. Bihar,
23:00etan, Portuan.
pDonostia. Trakets. Larunbatean, 23:00etan, portuan.
pDonostia. DJ festa. Selektah,
Slepi, Bad Sound System,
Putxero eta Sonidero. Bihar,
22:15ean, Kaiarriban.
pDonostia. Krilin, Madelein,
Oreindik eta Makulu K. Gaur,
21:00etan, Saguesen.
pDonostia. Sioux, Des-Kontrol
eta Bizardunak. Bihar, 21:30ean,
Saguesen.
pDonostia. Skakeitan, Revolutionary Brother, La Knky Beat
eta Vendetta. Larunbatean,
21:30ean, Saguesen.
pDonostia. Egan. Bihar,
19:00etan, Añorgan.
pDonostia. Friday’s Crew,
Never Surrender, Material
Rechazado. Bihar, 23:00etan,
Añorgako gazte lokalean.
pDonostia. Kupela taldearen
emanaldia. Larunbatean,
23:00etan, Añorgan.
pDonostia. La URRS, Snobs,
Disolventex eta Alteracion del
Orden. Bihar, 21:30, Trintxerpeko Mogambo aretoan.
pDonostia. Manolo Kabezablo
y Su Banda, Serruchazo, Drakes
eta Birracel. Larunbatean,
21:00etan, Trintxerpeko
Mogambo aretoan.
pElorrio. Aziza Brahim. Bihar,
22:30etan, Musika plazan.
pElorrio. Ruper Ordorika.
Larunbatean, 22:30etan, Musika plazan.
pErandio. Akerbeltz. Bihar,
00:00etan, Asuko jaietan.
pErandio. Luhartz. Larunbatean, 00:00etan, Asuko jaietan.
pErrenteria. Dinbi Danba. Igandean, 18:30ean, San Marko
Gotorlekuan.
pGasteiz. Sumision City Blues,
Bizardunak eta Sexty Sexers.
Larunbatean, 23:00etan, Adurtza auzoko jaietan.
pGetaria. Lauroba eta Malenkolia. Bihar, 23:00etan, Ketarri
tabernan.
pGetxo. Betagarri. Bihar,
23:00etan, jaietan.
pHernani. J. 345. Larunbatean,
18:00etan, Txillida Lekun.
pLaudio. Gose. Larunbatean,
22:00etan, plazan.
pLezo. De Cabo a Punta. Bihar,
23:30ean, Sotxo tabernan.
pMarkina. Markina-Xemeingo
bandaren kontzertua. Bihar,
12:30ean, plazan.
pMarkina. Delirium Tren Ez eta
Repercusion taldeak. Bihar,
22:00ean, txosnetan.
pMarkina. Ze Mays eta Itziaren
Semeak. Larunbatean,
22:30ean, Zelaian.
pMarkina. Bernena, Hor konpon Band taldea. Bihar,
22:30ean, Zelaian.
pOrdizia.Lauroba. Larunbatean, 23:00, txosnetan.
pSanturtzi. Govenors. Gaur,
22:30ean, txosnetan.
pSanturtzi. Laiotz. Larunbatean, 20:00etan.
pSanturtzi. Soziedad Alkoholika. Larunbatean, 23:00etan,
festetan.
pTolosa. Mikel Andueza eta
Iñaki Salvador, jazz kontzertua.
Bihar, 23:00etan, Frontoi kafetegian.
pUrretxu. Udaleku Musikalen
amaierako kontzertu pedagogikoa. Bihar, 16:30ean, Labeaga
aretoan.
pZarautz. R.S.Factor. Gaur,
20:00etan, Malekoian.
pZarautz.Evidence Quarter.
Bihar, 20:00etan, Malekoian.
pZarautz.Deabruak Teilatuan
eta Mursego. Bihar, 22:30ean,
gaztetxean.
pZornotza. Los Groovies. Gaur,
22:00etan, Zubiondo plazan.
pZornotza. Primeros Auxilios
eta La Txusta de Morta. Gaur,
23:00etan, txosnetan.
‹ Agenda
D
pZornotza. Pentagrama
Orkestra. Bihar, 23:00ean,
Zubindo plazan.
pZornotza. OST, Surfin Kaos
eta Reperkusion. Larunbatean,
23:00etan, txosnetan.
pZornotza. Berbena Egan
tadearekin. Larunbatean,
23:00etan, Zubiondo plazan.
pZornotza. Aurea Bikotearen
kontzertua. Igandean,
19:30ean, Larreako San Joan
Bataiatzailearen elizan.
pZornotza. Jean Mixel Bedaxagar, Mixel Aroze, Erramun
Martikorena kantarien eta
Bidaiaren kontzertua. Igandean, 21:00etan, Zelaieta parkean.
pZumaia. Festa brasildarra,
Camambu taldearekin. Larunbatean, 21:30ean, Itzurun hondartzan.
Antzerkia
pBarakaldo. Brujas. Bihar, larunbatean eta ¡gandean.
20:00etan, Barakaldoko antzokian.
pElorrio. El pisito Trapu Zaharra taldearekin. Igandean,
22:30etik aurrera, Musika plazan.
pDonostia. El pez gordo
antzezlana. Gaurtik igandera
bitartean, 20:00etan, Antzoki
Zaharrean.
pErandio. Eramos pocos y...
Medio Metro teatro taldearen
antzezlana. Larunbatean,
12:00etan, Altzagan.
pOlite. Los tres blasones
de España antzezlana. Igandean, 21:00etan, Cantareria plazan.
2
Bertso saioa qAlegiako Karmengo jaiak
pZarautz. Bertso txapelketa.
Tabernaz taberna, zeinek zein
isilduko. Larunbatean,
12:00etan, Musika plazan.
Ikus-entzun
pBergara. Moon. Gaur,
22:30ean, Bergarako gaztetxean.
pBermeo. Gorefest 2010, beldurrezko film laburren emanaldia. Bihar, 20:30ean, Nestor
Basterretxea aretoan.
pDonostia. Kung Fu Panda
filma. Bihar, 12:00etan, Ernest
Lluch kultur etxeko Areto Nagusian.
pBergara. Moon. Gaur,
22:30etan, Bergarako gaztetxean.
BERTSO SAIOA ALEGIAKO JAIETAN
Alegiako (Gipuzkoa) jaiak direla eta, bertso saioa
egingo dute gaur kultur etxean, Alegiako Udalak
antolatua. 22:30ean hasiko da saioa, eta Maialen
Lujanbio, Aitor Mendiluze, Jexux Mari Irazu eta
Unai Agirre bertsolariek kantatuko dute. Gai-jar-
pOlite. Cuatro genios en tiempos difíciles antzezlana. Igandean, 12:30ean, Santa Maria
elizan.
pSanturtzi. Tranpa mortal.
Bihar, 20:30etik aurrera, Serantes kultur etxeko areto nagusian.
pTolosa. La barraca. Bihar,
20:30etik aurrera, Plaza Berrian.
pZornotza. Ellas bailan solas
kale antzerkia. Bihar, 20:30ean,
Herriko Plazan.
tzailea Iker Iriarte izango da. Lau bertsolariak
makina bat aldiz lehiatu dira elkarren artean,
hainbat saiotan. Gaur hasiko dira Alegiako Karmengo jaiak, eta igandera arte iraungo dute.
JON URBE / ARGAZKI PRESS
Bertsolaritza
pAlegia. Bertso saioa: Unai
Agirre, Aitor Mendiluze, Maialen
Lujanbio, Jexux Mari Irazu. Gaur,
22:30etatik aurrera, Kultur
Etxean.
pMarkina. Bertso saioa. Bertsolariak: Sebastian Lizaso,
Joxe Agirre, Onintza Enbeita eta
Iratxe Ibarra. Bihar, 19:00etan,
Markinako Bertso Eskolan.
pErmua. Bertso jaialdia: Ane
Labaka, Beñat Ugartetxea, Aitor Arrutia, Odei Barroso eta Mikel Olaizola. Bihar, 22:30ean,
Baldespina parkean.
pDonostia. Bertsolaritza jaialdia. Bertsolariak: Sustrai Colina,
Jon Maia, Amaia Agirre eta Aitor
Mendiluze. Igandean, 13:00etatik aurrera, Donostiako portuan.
pDonostia. Bertso saio musikatua. Igandean, 23:30ean,
Añorgan.
Hilberriak
ESKELAK
(0034)943 30 40 30
eskelak@iragarri.net
Dantza
pAstigarraga. Axeri boda,
Argia taldearen dantza ikuskizuna. Larunbatean, 22:00etan,
Foruen Plazan.
pGasteiz. Oina plazan, Helena
Golab eta Eneko Balerdi. Bihar,
22:00etatik aurrera, Artiumeko
aretoan.
pMarkina. Sabel dantza erakustaldia. Bihar, 20:00etan
Zelaian.
Bestelakoak
pMarkina. Shate That taldearen On the Rocks ikuskizuna.
Igandean, 22:30ean, udal pilotalekuan.
Agenda ›
1
Gainsbourg
+12. Frantzia,2009.Zuz.: Joann Sfar.
Akt.: Eric Elmosnino,Lucy Gordon,Laetitia Casta,Doug Jones.140 min.
Gainsbourg artistaren ibilbidea jasotzen du filmak; 40ko urteetan hasi,naziek okupatutako Parisen bizi zenetik,
eta poeta,konpositore eta abeslari ezagun bihurtu arte. Gasteiz (Florida),Bilbo
(Capitol),Donostia (Principe),Iruñea
(Carlos III).
L’italien
Frantzia,2010.Zuz.: Olivier Baroux.
Akt.: Kad Merad,Valerie Benguigui,
Roland Giraud,Guillaume Gallienne,
Saphia Azzeddine.103 min.Dino Fabrizzi Nizako Maserati auto dendako lehen saltzailea da.42 urterekin,bere bizitzako garai garrantzitsu batean dago:
zuzendari postua lor dezake,eta Helen
neska-laglunak berarekin ezkondu nahi
du. Baiona (CGR Centre),Angelu (Moncine).
Nannerl, la soeur de Mozart
Frantzia,2010.Zuz.: Rene Feret.Akt.:
Marie Feret,Marc Barbe,Delphine
Chuillot.120 min.Mozartek arreba bat
du: Nannerl.Neska anaiarekin batera
aurkeztuko dute Europako gorteetan.
Bidaia batean,Louis XV.aren semea
ezagutuko du Versaillesen,eta musika
idaztera bultzatuko du. Baiona (L’Autre).
Ne change rien
D.Espainia-Frantzia,2009. Zuz.: Pe-
D
1
Tamara Drewe
Filmen estreinaldiak
Erresuma Batua,2010.Zuz.: Stephen
Frears.Akt.: Gemma Arterton,Luke
Evans,Dominic Cooper,Roger Allam,
Bill Camp.109 min. Tamara Drewe
kazetari gazte bat da,eta jaioterrira
itzuli da,Ingalaterrako kanpinako herrira.Bera hazi zen etxea saltzera doaz.
Amaren herri horretan,Tamarak biztanleak aztoratuko ditu.Denak sentituko dira Tamararen edertasunaz erakarrita.Baiona (L’Atalante (JBA)),Donibane Lohizune (Le Select(JBA)),Miarritze (Royal).JBA.
dro Costa.Dokumentala.100 min.Jeanne Balibar aktore eta kantariaren,
Philippe Morel soinu ingeniariaren eta
Pedro Costa zinemagilearen arteko
adiskidetasunetik sortua da lan hau.
Balibar batera eta bestera dabil,Costaren kamera atzean duela. Bilbo (Multi
zinemak).
Noche y día
+7. AEB,2010. Zuz.: James Mangold.
Akt.: Tom Cruise,Cameron Diaz,Peter
Sarsgaard,Paul Dano,Maggie Grace,
Marc Blucas,Viola Davis,Olivier Martinez.110 min.Bikote baten abentura
arriskutsu eta erromantikoak kontatzen
dira film honetan.Munduko leku askotan ibiliko dira,jazarpenez jazarpen.Komedia ukituak ere baditu lanak. Gasteiz
(Abaco Boulevard,Guridi,Yelmo Gorbeia),Bilbo (Capitol,Golem Alhondiga,
Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yelmo),
Durango (Zugaza),Getxo (Lauren),
Leioa (Artea),Portugalete (Ballonti),
Santurtzi (Serantes),Donostia (Bretxa),
Errenteria (Niessen),Irun (Cinebox,Txingudi),Usurbil (Urbil),Iruñea (Golem
Baiona,Golem La Morea,Carlos III),Tutera (Ocine),Uharte (Itaroa),Viana (Las
Cañas).
Nothing Personal
+7. Irlanda-Herbehereak,2009.Zuz.:
Urszula Antoniak.Akt.: Stephen Rea,
Lotte Verbeek.85 min.Herbehereetako neska gazte bat Irlandara joango da,
eta han eskale baten gisa ibiliko da.Gizon batek lana eskainiko dio,janariaren
truke.Neskak eskaintza onartuko du,
Toy Story 3
Noche y día filma estreinatuko dute gaur Hego Euskal Herrian.
baina elkarren artean lan harremana
bakarrik izateko baldintzarekin.Haien
bizitzak egunen eta gauen zikloekin jarraituko du. Gasteiz (Guridi),Bilbo (Multi),Donostia (Trueba (JBA)).
Predators
AEB,2010.Zuz.: Nimrod Antal.Akt.:
Adrien Brody,Topher Grace,Danny
Trejo,Laurence Fishburne,Alice Braga.100 min.Eliteko gerra talde bat planeta arrotz batean dago.Mediku misteriotsu bat salbu,guztiak odol hotzeko
hiltzaileak dira,yakuzak,kondenatuak,
heriotzaren eskuadroiko kideak...Harrapari estralutar berri batzuentzat elkar ehizatu eta ezabatuko duten giza
harrapakariak dira.Salbatzeko,elkartu
egin beharko dute.Zein izango da harrapakina eta zein harraparia? Hasi da
ehizaldia... Baiona (CGR Centre),Angelu (Moncine).
Shrek 4
D. AEB,2010.Zuz.: Mike Mitchell.Marrazki bizidunak.93 min.Rumpelstiltskin negoziatzailearekin itun bat sinatzeko konbentzituko dute Shrek
munstroa.Bat-batean,Shrek munduaren bertsio berezi bat topatuko du,non
Fiona ehiza ogro bat den eta Rumpelstiltskin erregea. Gasteiz (A.Boulevard,
Florida,Guridi,Y.Gorbeia),Bilbo (Capitol,G.Alhondiga,Zubiarte),Barakaldo
(Max Ocio,Yelmo),Getxo (Lauren),
Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo Berri,Bretxa,Principe),Errenteria
(Niessen),Irun (Cinebox,Txingudi),
Usurbil (Urbil),Zarautz (Modelo),Baiona (CGR),Angelu (Moncine),Donibane
Lohizune (Le Select),Iruñea (G.Baiona,
G.La Morea,Carlos III),Lizarra (G.Los
Llanos),Tutera (Oscar),Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas).
AEB,2010.Zuz.: Lee Unkrich.Marrazki bizidunak.103 min. Andy unibertsitatera joateko prestatzen ari da.Hori
dela-eta,Woody bakeroa,Buzz astronauta eta gainontzeko lagunak kezkatuta daude euren etorkizunarekin.Jostailu guztiek haurtzaindegi batean
amaituko dute.Lagun berriak topatuko
dituzte,eta abentura harrigarriak izango dituzte.Filma hiru dimentsiotan egina dago.Datorren astean Hego Euskal
Herriko aretoetan estreinatuko dute.
Angelu (Moncine),Baiona (CGR Centre),Donibane Lohizune (Le Select),
Miarritze (Royal).
Un regalo para ella
D. Frantzia,2009.Zuz.: Claude Berri,
Francois Dupeyron.Akt.: Alain Chabat,Mathilde Seigner,Helene Vincent,Isabelle Nanty.85 min.JeanPierrek bulldog zakur bat oparituko dio
Nathalie bikotekideari.Nathalie zoriontsu dago zakurrarekin,baina,laster,
zakurra etxeko nagusi bihurtuko da,eta
horrek bikotearen harremanari eragingo dio. Gasteiz (Florida),Bilbo (Multi),
Donostia (Principe).
Zinema
Filmen laburpenak
Eclipse / Twilight 3
+7. AEB,2010.Zuz.: David Slade.Akt.:
Kristen Stewart,Robert Pattinson,
Taylor Lautner.124 min.Hilketa bitxiak
gertatzen ari dira Seattle hiri ilun eta euritsuan.Bella arriskuan dago berriz: Edward maitalea edo Jacob adiskidea aukeratu beharko du,nahiz eta erabaki
horrek berriz pitz dezakeen banpiro eta
gizotsoen arteko gerra.Baiona (CGR
Centre),Angelu (Moncine),Donibane
Lohizune (Le Select),Gasteiz (A.Boulevard,Florida,Guridi,Y.Gorbeia),Bilbo
(Capitol,Alondegia,Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio,Yelmo Megapark),Basauri (Ibaigane),Galdakao (Torrezabal),
Getxo (Lauren),Portugalete (Ballanti),
Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo
Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),irun
(Txingudi,Cinebox),Usurbil (Urbil),Iruñea (Golem Baiona,G.La Morea,Carlos
III.),Lizarra (Los Llanos),Tutera (Ocine),
Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas).
El retrato de Dorian Gray
+16.Erresuma Batua, 2009. Zuz.: Oliver Parker. Akt.: Ben Barnes, Colin
Firth, Rebecca Hall, Rachel HurdWood, Ben Chaplin, Emilia Fox, Caroline Goodall, Fiona Shaw. 112 min.
Londresko zaldun britainiar bat itsututa dago betiko gaztetasunaren ideiarekin. Egiptoko jainko baten estatuak
aukera emango dio beti gazte izateko,
baina haren erretratua zahartuz joango
da. Fenomeno horren inguruan, hainbat hilketa gertatuko dira. Gasteiz
11111 BIKAINA
1111 OSO ONA
111 ONA
11 BALEKOA
1 TXARRA
La vida empieza hoy
maziozko filma. 77 min. Garzooka
superkatuak komikiko orrialdetik hiru
dimentsioko errealitatera egin du jauzi,
eta albiste txarrak ekarri ditu: Vetvix
gaiztoak Dorkon planetari eraso dio.
Filma 3Dtan ikus daiteke hainbat aretotan. Bilbo (Golem Alhondiga), Barakaldo (Max Ocio, Yelmo Megapark),
Leioa (Artea), Santurtzi (Serantes),
Donostia (Bretxa), Usurbil (Urbil), Tutera (Ocine).
+12.Espainia,2010.Zuz.: Laura Maña.
Akt.: Pilar Bardem,Rosa Maria Sarda,
Mariana Cordero.90 min.Adineko lagun talde bat sexu klaseetara joango
da,eta gorputza oraindik bizirik daukatela aurkituko dute.Olga irakasleak
hainbat konturekin lagunduko die.Gasteiz (Guridi),Bilbo (Multi),Donostia
(Principe),Iruñea (Golem Baiona,Carlos III).
La boda de mi familia
D. AEB,2010.Zuz.: Roger Kumble.
Akt.: Brendan Fraser,Matt Prokop,
Skyler Samuels,Brooke Shields,Dick
Van Dyke.92 min. Fraserri etxebizitza
batzuk saltzeko lana jarri diote,non eta
Oregongo inguru basati eta huts batean.Izaki batzuei aurre egin beharko die
bidean.Haurrentzako komedia. Gasteiz
(Abaco Boulevard,Yelmo Gorbeia),Barakaldo (Yelmo),Getxo (Lauren), Donostia (Bretxa),Irun (Txingudi),Usurbil
(Urbil),Iruñea (Golem La Morea),Tutera
(Ocine),Viana (Las Cañas).
La vida privada de Pippa Lee
+7. AEB,2010.Zuz.: Rick Famuyiwa.
Akt.: Forest Whitaker,America Ferrera,Carlos Mencia,Regina,King,Lance
Gross.90 min.Bikote bat ezkontzear
dago.Ezkontzaren aurreko asteak nekagarriak izango dira,eta,aldi berean,
barregarriak.Izan ere,euren gurasoak
aspaldiko haserreak konpontzeko lanean ari dira eta egoera berezi samarrak
biziko dituzte.Komedia. Portugalete
(Ballonti),Irun (Cinebox),Viana (Las
Cañas).
+12. AEB,2010.Zuz.: Rebecca Miller.
Akt.: Robin Wright Penn,Keanu Reeves,Julianne Moore,Winona Ryder,
Monica Bellucci,Maria Bello,Alan Arkin,Blake Lively.93 min.Pippa Lee bera baino 30 urte zaharragoa den editore
batekin ezkonduta dago.Bizitza zoriontsua darama.Baina proba garrantzitsu
bati egin beharko dio aurre. Gasteiz
(Guridi,Yelmo Gorbeia),Barakaldo
(Max Ocio),Leioa (Artea),Iruñea (Golem Baiona).
Entre nosotros
La chica del tren
Madres & hijas
+12. Alemania,2010.Zuz.: Maren Ade.
Akt.: Birgit Minichmayr,Lars Eidinger,
Hans Jochen Wagner,Nicole Marischka.119 min. Gittik eta Chrisek bikote bitxia osatzen dute.Oporrez gozatzen
saiatuko dira,eta haien izaera azaleratuko da.Beste bikote bat ezagutuko dute,eta haien oreka hautsiko dute. Gasteiz (Florida),Bilbo (Multi).
+12. Frantzia,2010.Zuz.: Andre Techine.Akt.: Emilie Dequenne,Catherine
Deneuve,Michel Blanc,Mathieu
Demy,Ronit Elkabetz.105 min. Jeanne pabiloi batean bizi da,Louis amarekin.Louisek haurrak zaintzen egiten du
lan.Jeanne,berriz,lan bila dabil.Egun
batean,Louisek iragarki bat irakurri eta
alabarentzat Samuel Bleistein abokatuarekin lana lortzeko itxaropena izango du.Gaztetako laguna izan zen Bleistein.Gezur handi baten istorioa kontatzen du filmak.Donostia (Principe).JBA.
+16. Espainia-AEB,2010.Zuz.: Rodrigo Garcia.Akt.: Naomi Watts,Annette
Bening,Kerry Washington,Samuel
L.Jackson.125 min.Karenek 14 urterekin alaba bat izan zuen,eta abandonatu egin zuen.36 urteren ostean,neska
haren galera du buruan,batetik.Bestetik,gizon baten maitasuna aurkituko
du.Lucy,berriz,haurdun dago eta bizitza aldatuko dio horrek.Drama independentea. Gasteiz (Florida,Yelmo
Gorbeia),Bilbo (Golem Alhondiga),Barakaldo (Max Ocio),Getxo (Lauren),
Donostia (Principe),Iruñea (Golem
Baiona,Carlos III).
(Abaco Boulevard, Yelmo Gorbeia),
Bilbo (Zubiarte), Barakaldo (Yelmo),
Getxo (Lauren), Donostia (Antiguo
Berri, Bretxa), Irun (Txingudi), Usurbil
(Cinebox Urbil), Iruñea (Golem Baiona),
Tutera (Ocine), Uharte (Itaroa), Viana
(Las Cañas).
En pata de guerra
Garfield y su pandilla digital
D. AEB, 2009. Zuz.: Mark Dippe. Ani-
Marmaduke
D. AEB,2010.Zuz.: Tom Dey .Akt.: Lee
Pace,Judy Greer,William H.Macy.
87 min. Marmaduke txakurra Winslow
familiarekin bizi da.Kaleko txakurren
eta txakur aberatsen arteko borrokaren
erdian dago.Gainera,bere ametsetako
txakurra konkistatzen saiatuko da.
Gasteiz (Abaco Boulevard,Guridi,Yelmo
Gorbeia),Bilbo (Zubiarte),Barakaldo
(Max Ocio,Yelmo),Getxo (Lauren),
Santurtzi (Serantes),Donostia (Antiguo
Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),Irun
(Cinebox,Txingudi),Usurbil (Urbil),Iruñea (Golem La Morea,Carlos III),Tutera
(Ocine),Uharte (Itaroa).
Mujeres de El Cairo
D. Egipto, 2009. Zuz.: Yusri Nasralla.
Akt.: Mona Zaki, Mahmud Hemida,
Hassan El Raddad, Nahed El Sebai.
134 min. Gaueko show bat gidatzen du
telebistan Kairoko emakume kazetari
batek. Egiptoko emakumeen egoeraren gainean hainbat eztabaida eta
elkarrizketa egingo ditu. Horrek polemika handia sortuko du. Bilbo (Golem
Alhondiga (JBA)), Donostia (Trueba
(JBA)).
The Blind Side
+7. AEB,2010.Zuz.: John Lee Hancock.Akt.: Sandra Bullock,Quinton
Aaron,Kathy Bates,Kim Dickens.
130 min. Michael Oher afroamerikar
gazte bat da,eta babesa eta laguntza
jasoko du familia zuri batean.Futbol
amerikarrean arrakasta lortzeko ahal
dena egingo du gazteak. Gasteiz (A.
Boulevard,Guridi),Bilbo (G.Alhondiga,
Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio),Getxo
(Lauren),Leioa (Artea), Donostia (Antiguo Berri,Bretxa),Errenteria (Niessen),
Irun (Txingudi),Usurbil (Urbil),Iruñea
(G.La Morea),Tutera (Ocine),Uharte
(Itaroa).
Villa Amalia
+12. Frantzia,2008.Zuz.: Benoit Jacquot.Akt.: Isabelle Huppert,JeanHughes Anglade,Xavier Beauvois.
94 min.Gau batean,Annek beste emakume batekin ikusiko du Thomas mutillaguna.Orduan,Thomas uztea erabakiko du.Handik aurrera soilik musikak lasaituko du Ann.Gasteiz (Florida),Bilbo
(Multi),Donostia (Principe),Iruñea (Golem Yamaguchi).
‹ Agenda
1
Aretoak
Shrek 4 3D
Araba
Eclipse
GASTEIZ
D ABACO BOULEVARD
Boulevard merkataritza gunea (902-22 16 22).Ikuslearen eguna: osteguna.
Marmaduke
Un ciudadano ejemplar
Eclipse
En pata de guerra
Sexo en Nueva York 2
Principe de Persia
The Blind Side
Shrek 4
Noche y día
Robin Hood
Que se mueran los feos
Legión
16:20 18:20
20:15 22:30
16:00 17:00 18:30 19:45 21:30
22:20
17:15
19:15 22:10
15:45 18:00 20:20 22:35
16:30
19:00 22:00
16:00 16:30 18:00 18:3020:00
20:30 22:00 22:30
16:00 18:15 20:30 22:45
16:30
19:30 22:30
16:05 18:10
20:25 22:40
16:10 18:20 20:30 22:30
D FLORIDA
En pata de guerra
Marmaduke
Robin Hood
Principe de Persia
Tenías que ser tú
16:30 17:30 18:30 19:30 20:30
21:30 22:30
17:15 18:15 19:00 19:45
20:45 21:30 22:15
17:20
17:15
19:00 21:45
22:10
17:45 20:00
16:00 18:00 20:00
22:00
BASAURI
D IBAIGANE
Marmaduke
Eclipse
17:30
20:00
DBERMEO. Nestor Basterretxea.
Ez dago emanaldirik.
DDERIO.Gurea.
DDURANGO. Zugaza.
Noche y día 20:00
San Prudentzio,22 (94-523 19 40).Ikuslearen eguna: asteazkena.
Shrek 4
Gainsbourg
Entre nosotros
Madres e hijas
Un regalo para ella
Villa Amalia
Eclipse
17:30 20:00
17:30 20:00
17:30 20:00
17:30 20:00
18:00 20:15
18:00 20:15
18:00 20:15
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
DELORRIO. Arriola.
La chica del tren, Andre Techine zuzendariaren filma. BERRIA
DERMUA. Lobiano.
DGALDAKAO. Torrezabal.
San Joan ,10 (943-42 12 47).Ikuslearen eguna:asteazkena.
San Prudentzio,6 (94-523 19 40).Ikuslearen eguna: asteazkena.
Shrek 4 3D
Eclipse
Marmaduke
La vida empieza hoy
The Blind Side
80 egunean
Nothing Personal
Noche y día
16:30 18:30 20:30
17:30 20:00
17:00
19:45
17:00 19:45
17:00
20:00
17:30 20:00
17:30 20:00
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
D YELMO GORBEIA 3D
Gorbeia merkataritza gunea (94-546 04 23).Ikuslearen eguna: astelehena.
Noche y día
Sherk 4 3D
17:45 20:00 22:15
17:30 18:30 19:30 20:30
21:30 22:30
18:00 20:00 22:00
17:30 19:00 20:00 21:30
22:30
19:45 22:05
20:10 22:20
17:45
18:00 20:15 22:30
18:10
19:00 21:40
20:20 22:30
17:30
20:20 22:35
18:15
18:00 20:15 22:30
Sherk 4
Eclipse
Madres e hijas
Principe de Persia
Two Lovers
Robin Hood
Marmaduke
Kick Ass
Bizkaia
D LAUREN GETXO
Arriluze,z/g (94-431 03 10).Ikuslearen eguna: asteazkena
Madres e hijas
Principe de Persia
En pata de guerra
Robin Hood
Marmaduke
Two Lovers
Shrek 4
Eclipse
Noche y día
The Blind Side
16:30
16:30
19:30 22:10
19:30 22:00
18:00 20:15 22:30
16:00
16:20
19:15 22:10
16:10
19:10 22:10
16:20 18:20 20:20
22:30
16:00 16:30 18:00 18:3020:00
20:30 22:00 22:30
16:15 17:00 19:00 19:45 22:00
22:30
16:00 18:10 20:20 22:30
16:30
19:30 22:15
17:15 20:00
17:00 19:45
17:00 19:45
17:00 19:45
Artea merkataritza gunea (902-333 231).Ikuslearen eguna: asteazkena.
Marmaduke
Shrek 4 3D
Noche y día
16:00
16:00
16:00
22:00
18:00
18:00 20:00 22:00
17:00 18:15 19:30 20:30
22:45
20:00 22:20
19:15
17:00 19:00 21:00 23:00
16:15
22:00
16:00 16:30 17:00 18:30 19:15
19:50 21:15 22:00 22:30
22:15
22:15
22:15
22:30
22:15
22:15
22:30
17:30 19:45
17:30 19:45
17:30 20:00
17:30 20:00
17:30 20:00
17:30 20:00
17:30
19:45
22:15
22:15
22:15
22:15
22:15
22:15
22:15
D ZUBIARTE
D BALLONTI
Principe de Persia
Shrek 4 3D
Marmaduke
Eclipse
Noche y día
Shrek 4
17:30 20:0022:20
17:30 19:30 22:00
17:30 19:30
22:00
17:30 20:00 22:25
17:30 19:45 22:05
18:00 20:00
22:15
D SERANTES
(94-483 92 44) Ikuslearen eguna: asteazkena.
Noche y día
Shrek 4 3D
Eclipse
Sexo en Nueva York
DZALLA. Antzokia.
16:00 18:00 20:00
16:15
19:00 22:00
16:30
19:30 22:00
22:00
16:00 18:00 20:00 22:00
16:15 17:00 19:00 20:00 22:00
16:15
19:00 22:00
16:15
DZORNOTZA. Zornotza aretoa.
Sherk 4 3D
Kiss & Kill
L’agence tous risques
Fatal
Prince of Persia
U2 3D
D COLISEO
ERRENTERIA
Kareaga,z/g (94-431 03 10).Ikuslearen eguna: astelehena.
16:30 17:15 19:15 20:15 22:00
16:30
19:15 22:00
22:00
16:15 17:00 19:15 20:00 22:00
19:15 22:00
16:45
19:15 22:00
16:00 18:00 20:00 22:00
16:30
19:15 22:00
16:15
19:00 22:00
16:00 18:00 20:00
16:00 18:00 20:00 22:00
16:15
19:00 22:00
16:30
16:45
19:15 22:00
17:00 19:00 21:00
D YELMO MEGAPARK
Erribera etorbidea z/g.(94-418 16 72).Ikuslearen eguna: astelehena.
16:50 18:00 19:10 20:20 21:30
22:40
17:00 19:00 21:00
Eclipse
Shrek 4 3D
Marmaduke
Two Lovers
Robin Hood
Shrek 4
Vincere
The Blinde Side
16:45 17:15 19:15
22:30
16:45 18:45 20:45
16:45 18:30
20:30
16:45
19:30
17:15 19:15
17:00 19:45
17:00 20:00
D OCINE LA BRETXA
Shrek 4 3D
Shrek 4
Principe de Persia
Marmaduke
Tenías que ser tú
D CINEBOX MENDIBIL
Mendibil merkataritza gunea.Ikuslearen eguna: osteguna.(943-63 02 23)
Shrek 4
Marmaduke
Noche y día
Robin Hood
Sexo en Nueva York
Eclipse
Principe de persia
18:00 20:00 22:00
18:00 20:05
17:45 20:05 22:20
22:00
19:00
17:45 20:10 22:35
17:45 20:05 22:20
22:00
(943-63 54 41).Ikuslearen eguna: astelehena.
16:30 18:30 20:30 22:45
17:15 19:45 22:30
16:00 18:00 20:00 22:00
16:00 18:00 20:00 22:15
16:15 18:15
20:15 22:30
16:30 18:30 20:30
22:15
16:00 18:15 20:30 22:45
DTOLOSA. Leidor.
Moneymoons (JBA) 21:00
22:45
22:15
21:15 23:00
22:15
22:30
16:00 18:15 20:30 22:45
16:10 18:00
20:00 22:30
16:15 17:00 19:00 19:45 22:00
22:30
16:00 18:00 20:00 22:00
16:30 18:30 20:30 22:30
16:00 18:15 20:30 22:45
16:00 18:15 20:30 22:45
16:15 18:00
20:00 22:15
USURBIL
D CINEBOX URBIL
DZARAUTZ. Modelo. Shrek 4
Yo soy el amor 22:30
11:15 13:45 16:00
16:00
11:15 13:45 15:00
19:00 20:00 21:00
11:15 14:00 15:00
21:00 22:15
11:15 14:00 16:00
11:15 13:00
13:45
11:15 13:00
11:15
En pata de guerra
The Blind Side
Marmaduke
Principe de Persia
Robin Hood
D MONCINE
Toy Story 3 3D
L’italien
Predators
Twilight 3
Kun Fu Nanny
Shrek 4 3D
Shrek 4 2D
Fatal
Millenium 2
Bébés
15:40
16:00
16:30
15:45
15:45
18:00 20:25 22:45
18:00 20:00 22:00
18:30 20:30 22:30
18:00 20:25 22:45
18:05 20:25 22:45
20:30 22:45
16:30 18:30
16:30
19:00 22:30
19:00 22:00
16:30
19:30 22:00
17:00 19:30
17:30 20:00
17:15 19:45
17:15 19:45
17:30 20:00
17:30
20:00
17:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:30
22:00
UHARTE
20:00 22:00
22:00
16:00
17:00 19:30
17:00
19:30
19:30
17:30 19:30
17:30 20:30
17:30 20:30
TUTERA
22:00
18:00
18:00
20:00 22:00
18:00 20:15 22:30
18:15 20:15 22:15
19:00 20:30 22:00
18:10 20:20
22:30
18:15
20:15 22:15
18:00
20:00 22:15
18:30 20:30 22:30
D CINES ITAROA
22:00
22:00
17:00
17:00
D GOLEM LOS LLANOS
Shrek 4
Eclipse
Legión
D OCINE
Marmaduke
Retrato de Dorian Grey
Noche y día
Shrek 4
Eclipse
Principe de Persia
En pata de guerra
Crónica de un engaño
The Blind Side
Shrek 4 3D
(902-46 32 69) Ikuslearen eguna: osteguna.
Noche y día
Shrek 4 3D
19:30
18:30
21:00
DHAZPARNE. Haritz Barne.
Shrek 4
Eclipse
The Blind Side
Marmaduke
Principe de Persia
Robin Hood
Shrek 4 21:00
DKANBO. Aiglon.
Copie conforme 21:00
MIARRITZE
D ROYAL
Copacabana
16:05
20:10
Dog pound (JBA)
21:45
Le dispariton d’Alice ...(JBA)
17:45
La tête en friche
16:00
Soul Kitchen (JBA)
19:45
Tamara Drewe (JBA)
14:00
18:05
22:10
The World is Big (JBA)
14:00
Tournée (JBA)
22:30
When You’re Strange (JBA)
19:05
L’illusionniste
15:50
Toy Story 3
14:00
17:15 20:40
16:00 16:30
20:30 22:00
16:00 16:30
20:30 22:00
16:15 18:15
16:30 17:00
22:30
18:00 18:3020:00
22:30
18:00 18:3020:00
22:30
20:15
19:00 19:30 22:00
22:15
16:10
16:05
16:00
16:00
16:05
18:10
18:15 20:20
18:10 20:15
19:00
18:20 20:20
20:10
22:30
22:20
22:15
22:30
22:10
VIANA
D LAS CAÑAS
Shrek 4 3D
Shrek 4
Eclipse
Marmaduke
Principe de Persia
En pata de guerra
Noche y día
17:30
17:45 20:00 22:45
17:15 20:00 22:40
20:00 22:30
16:50
19:35 22:30
22:45
18:00
17:30 20:00 22:30
17:30 20:00 22:45
17:45
17:15 19:45 22:30
Nafarroa Beherea
IRUÑEA
DONIBANE GARAZI. Le Vauban.
D GOLEM BAIONA
Eyes of Aar 15:00 21:15
Les meilleurs amis du monde 18:00
Noche y día
Shrek 4 3D
Eclipse
Madres e hijas
La vida empieza hoy
Noche y día
Shrek 4 3D
Gainsbourg
Eclipse
Madres e hijas
La vida empienza hoy
Marmaduke
LIZARRA
16:30
D REX
Les petits ruisseaux
Bébés
22:30
22:30
22:45
22:30
22:45
(948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena.
22:15
18:00 20:00 22:00
18:00 20:00 22:00
18:00 20:00 22:00
18:00 20:00 22:00
D LE SELECT
Toy Story 3 3D
14:30
L’italien
14:30
Twilight 3
L’autre monde
14:30
Shrek 4 3D
Tamara Drewe (JBA)
Predators
Tournée
Petits meutres a l’Anglaise (JBA)
L’arnacoeur
14:30
17:30
17:15 20:00
16:30 18:30
19:45
17:30 20:00
17:00 19:45
20:30
D SAIDE OLITE
18:00 20:00
16:00
16:00
16:00
16:00
14:00
17:15 19:00 20:00 21:30
17:30 18:30 19:30 20.30
22:30
18:30 20:30 22:30
17:15 19:00 20:00 21:30
D SAIDE CARLOS III
23:00
14:00
14:00
14:00
14:00
14:00
14:00
16:30
22:30
16:30
21:30
16:30
16:30
22:45
18:00 20:00 22:15
18:00 20:00 22:15
16:00 17:00 18:00
22:15
16:30 18:00 19:45
Nafarroa
Urbil merkataritza gunea (902- 22 16 22).
Eclipse
Shrek 4 3D
Marmaduke
Noche y día
Principe de Persia
En pata de guerra
The Blind Side
La última canción
Shrek 4
Eclipse
21:00
DONIBANE LOHIZUNE
22:45
Arraindegi eraikina (943-42 13 71).
Noche y día
En pata de guerra
The Blind Side
Eclipse
IRUN
19:45 22:00
19:00
17:00
ANGELU
17:30
17:45 20:00 22:45
17:15 20:00 22:40
19:45 22:30
17:15
22:30
17:00 19:45
17:00 19:45 22:30
DORDIZIA. Herri Antzokia.
D COLISEO MAX OCIO
15:00
Petits meurtres a l’Anglaise (JBA)
17:15
Dans ses yeux (JBA)
19:00
Les petits ruisseaux
21:30
Nannerl,la soeur de Mozart (JBA) 15:30
Mammuth
19:30
La disparition d’Alice Creed
21:15
When You’re Strange (JBA)
17:45
Ponyo sur la falaise
15:15
Twilight 3
EIBAR
D ANTIGUO BERRI
BARAKALDO
Shrek 4
DBERGARA. Zabalotegi.
DOÑATI. Herri zinema.
DONOSTIA
Tamara Drewe (JBA)
Tournée (JBA)
L’italien
Predators
Toy Story 3 3D
Shrek 4 3D
Eclipse
La estación del olvido
Shrek 4
En pata de guerra
Marmaduke
The Blind Side
Noche y día
Shrek 4 3D
(0559-59 90 90)
DBEASAIN. Usurbe.
DLAZKAO. Areria aretoa. Ez dago emanaldirik.
Gipuzkoa
(0559-55 73 63)
D CGR CENTRE
D TXINGUDI
17:30 20:00 22:30
17:30 20:00
22:30
19:30 22:15
Leizaola Lehendakariaren kalea,2.
Noche y día
PORTUGALETE
SANTURTZI
Eskutza kalea,13 (94-431 03 10).Ikuslearen eguna: astelehena
Eclipse
Madres e hijas
Noche y día
Intrusos en Manases
The Blind Side
Robin Hood
Marmaduke
Shrek 4 3D
Principe de Persia
El secreto de la última luna
Shrek 4
DARRASATE. Amaia antzokia.
DHERNANI. Biteri aretoa.
16:15 18:15 20:15
17:15 20:00
17:00 19:45
17:15 20:00
17:00
19:45
17:15 20:00
17:30
19:45
D MULTICINES
Marmaduke
Shrek 4 3D
The Blinde Side
Shrek 4
Eclipse
Noche y día
Principe de Persia
(943-34 52 91)
(94-6070767)
17:15 19:45 22:15
17:15 19:45 22:15
DANDOAIN. Bastero.
22:30
22:45
22:45
22:30
22:45
Noche y día
D L’ATALANTE
Nothing Personal (JBA)
Mujeres de El Cairo (JBA)
20:30
16:30 18:30 20:30
16:30 18:30 20:30
17:15 20:00
16:30 18:30 20:30
D GOLEM LA MOREA
BAIONA
(0559-55 52 98)
Shrek 4 3D
Shrek 4
Eclipse
The Blind Side
Marmaduke
El principe de Persia
Noche y día
DMUNGIA. Olalde aretoa.
Lapurdi
D L’AUTRE CINEMA
D NIESSEN ZINEMAK
DMUSKIZ. Meatzari aretoa.
D GOLEM ALHONDIGA
D TRUEBA
S.Esnaola,2 (943-27 13 91).Ikuslearen eguna: asteartea.
22:30
22:30
22:30
22:30
17:00 19:30 22:00
16:45 18:45 20:45 22:45
17:30 20:00 22:30
17:15 19:30 22:15
16:45
19:30 22:00
17:30 20:00 22:00
17:15 19:45 22:30
17:15 19:45 22:15
17:00 19:45 22:15
17:00 19:45 22:15
D CINESA ARTEA
DLEKEITIO. Ikusgarri.
Villarias ,10 (94-431 03 10).Ikuslearen eguna: astelehena
Yo soy el amor
Shrek 4 3D
Villa Amelia
80 egunean
Gainsbourg
La vida empieza hoy
Madres e hijas
La chica del tren (JBA)
Un regalo para ella
DAZKOITIA. Baztartxo.
LEIOA
D CAPITOL
Un regalo para ella
Madres e hijas
Ne change rien
Entre nosotros
Villa Amalia
Nothing Personal
80 egunean
La vida empieza hoy
GETXO
D KULTUR LEIOA
BILBO
Shrek 4
Madres e hijas
Mujeres de El Cairo (JBA)
Eclipse
The Blind Side
Noche y día
Soul Kitchen
Un profeta
La carretera
La vida secreta de Pippa Lee
Principe de Persia
Shrek 4
El secreto de la última luna
Robin Hood
Eclipse
DAMURRIO. Amurrio Antzokia.
Shrek 4
Eclipse
Gainbourg
Noche y día
DGERNIKA. Lizeo Antzokia.
La ventana
El latido de la montaña (JBA)
London River
Un regalo para ella
Entre nosotros
Villa Amalia
DZUMARRAGA. Zelai Arizti.
D PRINCIPE
D GURIDI
17:15 20:00
16:30 18:30 20:30
17:00 19:45
17:00 19:45
16:30 18:30 20:30
16:30 18:30 20:30
D GOLEM YAMAGUCHI
DZUMAIA. Aita Mari.
Los límites del control (JBA)
22:30
22:45
22:30
22:30
22:45
22:45
DONAPALEU. St.Louis.
Le caméléon 21:00
Zuberoa
MAULE. Baitha. Lignes de front 21:00
17:30
Kiss & Kill 21:00
Agenda ›
b
Eguraldia
JON ALBISU
Joera
Bihar
t°
Larunbata, 17
Itsasoa
t°
pItsasoko egoera. Ipar-ekialdeko haizea ailegatuko da, eta
2ko indarrarekin, itsaskirria eragingo du; aldika, eta bereziki
ipar partean, itsaskiko guneak
sorraraziko ditu.
pOlatuak. Metro batekoak.
t°
t°
Igandea, 18
Astelehena, 19
p
Baiona 24/17
p
Bakio 24/16
p
Donostia 25/15
p
p
Bilbo 24/16
p
Donibane Garazi 26/15
Eibar 25/13
Arratsalderako, hodeiak
ugarituko dira
pZerua. Pixkanaka bada ere,
hodeiak ugarituz joango dira
ipar isurialdean eta mendialdean. Hortaz, hodeiak eta ostarteak izango dira bertan; barnealdean, ordea, eguzkia eta goiko
hodeiak izango dira. Arratsalderako, Kantauri itsasora fronte
kate hotz baten ertza iritsiko da,
eta horrek eraginda, hodeiak
areagotuko dira ipar partean.
pHaizea. Ipar-mendebaldekoa.
pTenperatura. Berdin. Beroenak, ipar isurialdean eta mendi
inguruetan, 22-27 gradu artean
izango dira; barnealdean, berriz,
24-35 gradu artean.
p
p
p
Leitza 25/13
Arrasate 26/13
Amurrio 27/13
Itsasaldiak
Maule 27/16
p
p
Balmaseda 25/14
p
Abaurregaina 26/12
p
p
p
Gasteiz 24/12 Agurain 26/12
Gaur
t°
Hodei eta ostarteekin,
egonkor
pZerua. Goizean bertan, hodeiak eta ostarteak izango
dira ipar isurialdean eta
mendi inguruetan; barnealdean, berriz, goiko hodeiak.
Egonkortasun atmosferikoaren ondorioz, eguraldi bikainaz gozatzeko aukera paregabea izango da. Tenperatura igo egingo da.
b
Iruñea 29/13
p
p
Tafalla 30/14
Guardia 29/13
pHaizea. Ipar-ekialdeko
haizea.
pTenperatura. Gora. Beroenak, ipar partean eta mendialdean, 21-26 gradu artekoak izango dira; barnealdean, 23-34 gradu artean.
p
Tutera 33/16
ORDUA
07:26
4,44
Itsasbehera
13:34
0,66
Itsasgora
19:48
4,54
01:15
0,58
Itsasbehera
Isobara mapa
Eguzkia
S0RTU
07:05
Ilargia
Ilgora
Ilbete
Uztailaren 26a, astelehena
Ilbehera
Ilberri
Abuztuaren 3a, astelehena
Abuztuaren 10a, asteartea
G Sudokua
Lau lagun hauetako bakoitzak hilero eramaten du bere txakurra maskotak edertzeko apaindegi batera.
Zein da txakur bakoitzaren arraza? Eta izena? Zenbat ordu ematen ditu bakoitzak apaindegian?
4
Arrastoak
7
IZENA
JABEA
1. Setter arrazako txakurrak ez du Pintto
izena, hilean ez ditu 2 ordu ematen
apaindegian, eta ez da Eneritzena.
2. Garbiñeren dalmaziarrak ez du Pixkor, ez
Pintto izena, eta apaindegian ez ditu 2, ez 3
ordu ematen.
3. Chihuahua arrazako txakurrak Sua du
izena, eta 4 ordu ematen ditu hilero
apaindegian. Ez da Eneritzena, ez eta
Olaiarena ere.
ARRAZA
21:33
Uztailaren 18a, igandea
BAGABIGA
G Logika jokoa
8
2
1
4
9 5
1
Olaia
2
Garbiñe
3
Sara
4
Pixkor
5
Sua
6
Gaxen
7
Pintto
8
Galgoa
9
Chihuahua
10
Dalmaziarra
11
Setterra
12
ARRAZA
IZENA
Chihuahua
Dalmaziarra
Setterra
E
F
G
H
Pintto
Galgoa
D
Gaxen
4
C
Pixkor
3
B
Sua
1
A
I
J
K
L
8
4
2
8
6
2
1
9x9-ko laukian hutsik
dauden gelaxkak bete
behar dituzu, 1etik 9ra
bitarteko zenbakiak
idatziz, eta kontuan izanik
zenbaki bakar bat ere ez
dela bi aldiz azaltzen
errenkada eta zutabe
berean, ezta dagokion
3x3-ko laukian ere.
4
9
8
2
ORDUAK
Eneritz
ORDUAK
1
6
5
1
8
5 8
6
G Esaldi ezkutua
«B_ld_rr_ b_t_ d_g_
pr_st g__z_k d_r_n
b_z_l_k__k b__n_
_k_rr_g_ _k_st_k_».
Falta diren bokalak
idatzita, Tito Livio
historialari
erromatarraren
gogoeta bat
azalduko zaizu.
G Atzoko erantzunak
B
I
L
S I
H
N
A H A T
M A T X
A L E
H A R P
I B A
R E
U R E
K
ARRAZA
IZENA
M
Eneritz
Olaia
GORDE
EGUNA
Hitz-jokoak
JABEA
METROAK
Itsasgora
J
Garbiñe
Z
Sara
G
G
M
M A T U
E R A K
N A T U
G A R
S A
U
U R A
G R A Z
E A
E
S
E
I
R
E
O N
E
S
A
G
A
R
R
A
I
A
E
I
R
E
1
7
5
4
2
6
8
3
9
3
9
4
1
5
8
6
2
7
2
6
8
9
3
7
5
1
4
5
4
3
8
1
2
9
7
6
2
8
1
9
6
7
3
4
5
7
2
6
5
4
9
1
8
3
4
5
2
3
9
1
7
6
8
6
3
1
7
8
4
2
9
5
9
8
7
2
6
5
3
4
1
Esaldi
ezkutua:
Denek
berdintsu
pentsatzen
duten lekuan
inork ez du
asko
pentsatzen.
‹ Agenda
Komunikazioa D
Euskara 2.0
Irlen sarea
Gorka Julio
E
HUk antolatutako udako
ikastaroak hasi dira. Horien artean, Euskara 2.0
http://tinyurl.com/euskara2-0 jardunaldia antolatu dira, eta parte
hartzeko aukera izan dut. Bertan
entzun eta hitz egindakoaz ez dut
laburpenik egingo, baina gehien
interesatutako gaiak azpimarratu nahiko nituzke.
Euskararen zabalkundea lortzeko kanpoan zein barruan erreferentzialtasuna bilatu behar
dela azpimarratu da. Batez ere
ikusgarritasuna lortu ahal izateko. Horretarako, sareetan ondo
konektaturik egon behar dugula
ere atera daiteke ondorio gisa.
Konexio horien bidez, beste sareetako jendeak ezagutuko gaitu,
gure informazioa hauetara zabaldu ahal izango dugulako.
Hori guztia lortzeko, baliabide
egokiak beharko ditugu. Asko-
tan baliabideak ez dira oztopoa
software librearen kasuan, adibidez, baina bai jendearen partehartze maila. Hizkuntzarekiko
militantzia hori, sarean ere eta
batez ere euskararen erabilpena,
gakoak izaten jarraitzen dutela
argi dago. Militantzia forma berriak, aktibismoarekin lotura
gehiago badu ere.
Arloei begiratuz gero, hezkuntza mundua arlo garrantzitsuena
bezala ageri da. Bertan eduki propioak sortzeko beharra, eta horiek era parte-hartzaile batean
eta agenteak kontuan hartuz egitearen beharra argia da. Teorian
baino gehiago praktikan jartzeko
urgentzia nabaria da. Gauza txikietatik hasita bada ere, ondoren
hauek eragin handia izan baitezakete.
Hedabideen alorrean, informazioa zabaltzeko aukera gehiago
emango dituzten hedabide partehartzaileagoak eta jendartearekin harreman zuzenagoa dutenak bultzatu beharko genituzke.
Horrekin batera, kulturan euskarazko eduki gehiago sortu, eta
eduki hori besteentzako erabilgarri jartzea ere beharrezkoa dela
argi gelditu da. Arlo horretan,
jendeak sortutako edukiari, zein
‘Gaztezaparrada.info’, Ipar Euskal
Herriko gazteriaren eremu berri bat
Denboraldi honetan
Euskal Irratietan
irratsaioa egin ostean,
webgunea jarriko dute
gaur martxan
Urtzi Urkizu Donostia
«Gazte oihuaz busti dezagun sarea». Lelo horrekin abiaraziko
dute gaur Gazte Zaparradaren
webgunea: www.gaztezaparrada.info. Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako gazteriaren komunikazio eremu berri bat da
webgunea. «Euskal gazte ezkertiar eta abertzaleon bozgorailu
izan nahi duen tresna berri bat»,
azaldu du proiektuko sustatzaile
Ekhi Erremundegik.
Ipar Euskal Herriko Euskal
Irratietan sortu zuten joan den
udazkenean Gazte Zaparrada
Itxaso Cuevas eta Ekhi Erremundegi saioko esatariak. KAZETA.INFO
irratsaioa. Ostegunero 20:00etatik 21:00etara uhinetan zabaltzen
dena. «Orain, irratsaioaz gain,
urrats bat gehiago egitea erabaki
dugu, sarean gure ataria izango
den gune hau gazteriari eskainiz», dio Erremundegik. Itxaso
Cuevas eta Inge Arin dira irratsaiko eta webguneko beste bi kideak.
Proiektu berri hau abiaraztean
honako hausnarketa hau egin
nahi dute: «Gaur egungo gizarte
eredu honetan eta hedabideetan
gazteriaren eta, batez ere, euskal
gazteriaren ahotsa zapaldua denez, proiektu hau aitzina eramatea erabaki genuen». Hedabideetan gazteriaren «zinezko arazoak» ez direla aipatzen salatu nahi
dute. «Gazteriaren egoeraren islada eskasiaz jabeturik, hutsune
hori betetzea deliberatu genuen».
Proiektu parte-hartzailea egin
nahi dute. Hartara, «gazte orori
dagokigu espazio berri hau elikatzea, bakoitzak bere esparrutik
informazioa igorriz». Horretarako gaztezaparrada@gmail.com
helbide elektronikora bidali beharko dira kronikak, iritziak, artikuluak ala kezkak. Baita soinu
edo bideoak ere. Etengabe eguneratuz joango den gunea izatea
nahi dute, «eta horregatik denon
parte-hartzea ezinbestekoa da».
U.U. Donostia
Hozkailuan hiru urtez izan ostean (tarte horretan Canal+-ek
eman du), La1 kate publikoak
gaur estreinatuko du Los Tudor
telesaila (22:15). Drama historiko
horren bi atal emango dituzte ostegunero, iragarkirik gabe.
Ekoizpenaren tramak XVI.
mendean daude girotuak, Enrique VIII.a Ingalaterrako erregea
zenean. Hain zuzen ere, Jonathan
Rhys Meyers aktoreak (Match
Point) jokatzen du erregearen
rola. Natalie Dormerrek Ana Boleynarena egiten du, aldiz.
Henrike VIII.a errege bihurtu
zen, anaia zaharrena hil eta haren alargun Katalina Aragoikoa-
rekin ezkondu zelako. Katalinak
ez dio semerik emango, eta, horregatik, Henrike gizon krudel eta
bihozgabea bihurtuko da. Modu
deskontrolatuan gobernatuko du
bere erreinua, Tomas Moro eta
Wolsey kardinalaren gomendioak jasoz. Sam Neil aktoreak betetzen du Wolseyren rola.
Irlandan filmatua
Michael Hirstek idatzitako lana
da Los Tudor. Zuzendariak Charles McDougall eta Steve Shill
DLaburrak
Tele5ren balioa burtsan
%21,5 hazi da
TELEBISTA › Munduko Kopari
esker, Tele5 kateak burtsan
duen prezioa %21,5 hazi da.
Emititutako partidetan 900 iragarki eman dituzte. Eta joan
den igandeko finalean, 5-10
milioi euro artean irabaziko
zituen Tele5k, soilik publizitatean, PR Noticias-ek argitaratu
duen informazioaren arabera.
Joseba Zulaikarekin
solasean Euskadi Irratian
IRRATIA › Euskadi Irratiko Fak-
toria saioan Joseba Zulaika
antropologo eta idazlea elkarrizketatuko dute gaur, goizeko
hamarretan. Bere bidaien eta
obren inguruan hitz egingo du
Zulaikak.
Mario Onaindiari buruzko
dokumental bat ETBrako
TELEBISTA › Ana Murugarrenek
Mario Onaindiaren bizitzaren
inguruko El precio de la libertad
dokumentala zuzenduko du.
ETBk eta TVEk onartu dute
proiektua eta bi telebistetan
emango dute (2010eko amaieran edo 2011ko hasieran estreinatuko dute). Bi atal izango
ditu, bakoitza 80 minutukoa.
‘Los Tudor’ drama historikoa
estreinatuko dute gaur La1 katean
Enrique VIII.a
Ingalaterrako erregeak
XVI. mendean bizitako
gorabeherak jasotzen
ditu telesailak
eduki profesionalari, biei, tarte
egin behar zaio.
Softwarearen inguruan euskarazko itzulpen memoria biltegi
publiko baten beharra nabarmendu da, software librearen aldeko apustu egitearekin batera.
Helburu zehatz batzuekin sortutako komunitate euskaldunak
sortzen jarraitu behar dugu. Aldi
berean, sareko tresna berri guztien bidez gure mezua zabalduz
eta kanpoko eraginak jasoz. Euskara era malguago batean erabiliz eta ideia hauek guztiak komunikatuko dituzten mito/ideia berriak zirkulazioan jarriz.
Telebistak haurrei arreta
gutxi jartzea eragiten die
Jonathan Rhys Meyers. BERRIA
dira. Filmaketa osoa Irlandan
egin zuten, ekoizpenean baliabide asko eta dekoratu ikusgarriak
erabiliz. Lanak hiru Emmy sari
jaso ditu.
TELEBISTA › Iowako (AEB) Unibertsitateko ikerketa baten arabera, telebistari begira ordu
asko pasatzeak arreta gutxiago
jartzea eragin dezake haurrengan. Gainera, neska-mutikoengan obesitatea eta oldarkortasuna haztea ekar dezake
telebista gehiegi ikusteak.
Agenda ›
E
Río apache
Gaurko filmak
Stephen McNally, Julie Adms, Hugh
Marlowe. AEB. 1953.
Bi langileren protestaldiak,
umorez zipriztinduak
njel Alkain eta Asier Hormaza aktore aparten zaleek biak elkarrekin ikusteko aukera izango dute gaur gauean,
Eutsi! filmean. Nahiko txukun
dabiltza aktore horiek, baita
Oihana Maritorena eta Nagore
Aranburu ere, emakumezkoen
roletan. Drama soziala eta
A
11
Eutsi!
pETB1, 22:05. Zuz.: Alberto
Gorritiberea. Akt.: Anjel Alkain,
Asier Hormaza, Oihana Maritorena, Kandido Uranga. 90 min.
Euskal Herria, 2007.
D
111
p ETB2, 18:40. Zuz.: Lee Sholem. Akt.:
umorea uztartzen dira filmean,
langile batzuen drama eszena
dibertigarriekin tartekatuz.
Dena den, ez ezazue goi mailako zinema espero. Lan txikia
eta xumea da Eutsi!, bere aurrekontuaren araberakoa, eta gabeziak ditu. Gidoian eta beste
alor batzuetan ekoizpen apala
da. Hala, hobe du ikusleak miraririk ez itxarotea.
Istorioa honako hau da: Kepak eta Martinek bi urte daramatzate greban. Saldix Corp.
enpresak Frantziako Tourrean
dabilen talde bat babesten du,
Il était une fois la Révolution 111
p France3, 20:35. Zuz.: Sergio Leone.
Akt.: Rod Steiger, James Coburn, Romolo Valli. 150 minutu. Italia. 1971.
Ouija
11
p La2, 22:00. Zuz.: Juan Pedro Ortega.
Akt.: Ricard Sales, Montse Mostaza,
Carlos Olivella. Espainia. 2004.
Together
1111
p La2, 23:40. Zuz.: Chen Kaige. Akt.:
baina enpresak Poloniara eraman du ekoizpena, multinazional bat tarteko dela. Langileei
protesta Tourrera eramatea
otuko zaie. Zuriñe kazetari gaztea Kepa eta Martinekin joango
da Tourrera, baina bi langileek
ez dakite zer asmo dituen hark.
Bidaia korapilatu egingo zaie
langileei, eta umorezko une batzuk ere egongo dira Pirinioetara joandako zaleekin batera.
Erraz eta gustura ikusten da
behintzat, eta hori gaur egun
bada zerbait. Tourra egunotan
ETB1en ematen ari direla eta,
emanaldi aproposa dirudi.
p Urtzi Urkizu
Tang Young, Liu Peigi, Chen Hong,
Chen Kaige. Txina. 2002.
Gothika
11
p TF1, 23:40. Zuz.: Mathieu Kassovitz.
Akt.: Penelope Cruz, Halle Berry. AEB.
2003.
La hija del general
111
p La1, 00:00. Zuz.: Simon West. Akt.:
John Travolta, Madeleine Stowe, James Cromwell. AEB. 1999.
Telebista
ETB 1
ETB 2
Hamaika La 1
La 2
Antena 3
08:05: Namaste.
08:30: K2ko emakumeak.
Dokumentala.
09:15: Kerman mintzalagun
bila.
09:205: Bidaide. (09:25) Tigreak oihanaren begietan.
(10:15) Borrokalari iaioena.
11:05: Travel notes.
11:30: Chiloe. ‘Malta ... ia
amets bat’.
12:05: Munduan gaur. ‘Plastikoaren menpe’.
12:55: Elkartasunaren bideak.
13:30: Mihiluze.
14:00: Gaur egun. Albistegia.
14:30: Txirrindularitza. Frantziako Tourra. 11. etapa. Sisteron - Bourg Les Valence.
17:25: Kalifornia.
07:55: Forum. David Barberoren eskutik. Gonbidatua:
Maria Muñoz.
08:30: Egun on Euskadi. Va-
09:00: Marrazki bizidunak.
Lazkao Txiki.
09:50: Bilbo esnatuz. Eguraldia, dokumentala, azken
orduko albisteetako izenburuak....
13:00: 8. kalea.
13:30: Onein. Txerri entsalada.
14:00: Bat eta bat.
14:55: Lehiotik.
16:35: Gipuzkoa kultura.
16:55: Jazz Zarautz.
17:40: Kiroleroak.
18:10: Jazz Zarautz.
19:10: Bi fashion.
19:30: Erritmo biziz.
20:05: Marrazki bizidunak.
Lazkao Txiki.
20:25: Haurrekin jolasean.
21:00: Bat eta bat. Albistegia.
(21:20) Hona hemen. (21:50)
Eguraldia.
21:55: Travelling. Zine estreinaldiak.
22:10: Skapa. Asteburuko
agenda kulturala.
06:00: Noticias 24 h.
06:30: Telediario matinal.
Albistegia.
10:15: La mañana de la 1. Marilo Monterok aurkezten duen
magazinea.
14:00: Albistegia.
14:30: Corazón. Anne Igartiburuk eta Carolina Casadok
prentsa arrosari buruz aurkezten duten magazinea.
15:00: Telediario 1. Ana Blancok eta Jesus Alvarezek azken berriak biltzen dituen albistegia aurkezten duten.
16:05: Eguraldia.
16:15: Amar en tiempos revueltos. Telesaila.
17:00: Mar de amor. Telesaila.
18:10: Bella Calamidades.
Telesaila.
07:00: Los Lunnis. El zorro,
generacion Z. Codigo Lyoko.
Las tres mellizas. Lazy Town.
09:00: Estatuaren egoerari
buruzko eztabaida.
13:00: Salvando las especies en peligro.
13:30: Cruce de caminos.
13:55: Salvando las especies
en peligro.
14:15: El lince, el cazador esquivo.
15:05: Pequeños universos el universo escondido.
15:30: Saber y ganar.
16:00: Frantziako Tourra.
11. etapa. Sisteron - Bourgles
Valence.
17:30: Grandes documentales. ‘Los animales son asombrosos’. ‘Africa a ras del suelo’.
06:00: Las noticias de la
mañana. Isabel Jimenezek
eta Luis Fragak aurkezten duten albistegia.
08:45: Espejo público verano. Lucia Riañok aurkezten
duen magazinea.
12:30: La ruleta de la suerte.
Jorge Fernandezek aurkezten
duen lehiaketa.
14:00: Los Simpson. ‘Aquellos patosos años’. ‘El Ottoshow’.
15:00: Antena 3 Noticias 1.
Roberto Arcek eta Manu
Sanchezek aurkezten duten
albistegia.
16:00: Zinema. ‘Pánico en el
vuelo 534’. Zuz.: Jon Casar.
Akt.: Eric Roberts, Alexandra
Paul. 2001.
‘La hija del general’. 00:00
‘Together’ filma. 23:40
‘Gavilanes’ telesaila. 22:30
18:30: España directo. Pilar
Garcia Muñizek aurkezten
duen magazinea.
20:00: Gente. Maria Avizandak aurkezten duen saioa.
21:00: Telediario 2.
22:05: El tiempo.
22:15: Los Tudor. Telesail berria.
00:00: Zinema. ‘La hija del
general’. Zuz.: Simon West.
Akt.: John Travolta, Madeleine Stowe. 1999.
01:50: Zinema. ‘Viernes negro’. Zuz.: Arthur Allan Seidelman. Akt.: Amy Carlson, Judd
Nelson. 2007.
03:10: La noche en 24 horas.
04:40: TVE es música.
05:00: Noticias 24h.
19:00: El hombre y la tierra
(serie canadiense).
19:30: Mi reino por un caballo.
20:00: La2 Noticias.
20:15: Zoom tendencias.
20:30: Dos hombres y medio.
21:10: Mujeres desesperadas. Telesaila.
22:00: Zinema. ‘Ouija’. Zuz.:
Juan Pedro Ortega. Akt.: Ricard Sales. 2004.
23:40: Zinema. ‘Together’.
Zuz.: Chen Kaige. Akt.: Tang
Yun, Liu Peigi. 2002.
01:30: Conciertos de Radio3. Love of lesbian.
02:00: Teledeporte.
05:30: TVE es música.
17:45: 3D. Gloria Serrak aurkezten duen magazinea.
19:15: El Diario. Sandra Daviuk aurkezten duen magazinea.
21:00: Antena 3 Noticias 2.
Matias Pratsek eta Manu
Sanchezek aurkezten duten
albistegia.
21:45: El club del chiste. Anabel Alonsok aurkezten duen
umore saioa.
22:30: Gavilanes. Telesaila.
Denboraldiko azken atala.
00:15: Sin rastro.
Telesaila. ‘Claro de luna’.
‘Kamli’. ‘La fuente’.
02:30: Adivina quién gana
esta noche.
04:30: Unicos.
nesa Sanchezen eta Aitzol Zubizarretaren eskutik. Gonbidatua: Antonio Basagoiti.
bila.
10:35: Walker Texas ranger.
Telesaila.
11:30: Rex. Telesaila.
bila.
13:30: Euskadi directo. Miriam Duqueren eskutik.
14:25: Robin Food.
14:58: Teleberri. Igor Sigerok
aurkezten duten albistegia.
16:00: Eguraldia.
16:05: Aspaldiko.
ETB 3
‘Supernanny’. 20:50
‘Teleberri’, A. Odriozola. 20:58
18:00: Iparraldearen orena.
bila.
18:10: Bidaide. (18:10) Ero eta
zoro. (18:35) Emakumeak tribuko kide.
bila.
19:35: Azpimarra.
20:00: Gaur egun. Albistegia.
20:45: Eguraldia.
20:50: Supernanny 2.
21:30: Mihiluze.
22:05: Zinema. ‘Eutsi’. Zuz.:
Alberto J. Gorritiberea. Akt.:
Angel Alkain, Asier Hormaza,
Oihana Maritorena. 2007.
23:30: Gauberri.
00:00: EITB kultura.
00:30: Bidaide.
18:40: Zinema. ‘Rio apache’.
Zuz.: Lee Sholem. Akt.: Stephen McNally, Julie Admas,
Hugh Marlowe. 1953.
20:10: Monk. Telesaila.
20:58: Teleberri. Asier Odriozolak aurkezten duen albistegia.
22:15: Vaya semanita. Andoni Agirregomezkortaren eskutik.
23:50: Objetivo Euskadi.
‘Básicos de Euskadi’. ‘Infidelidad: mentiras arriesgadas’.
bila.
01:20: La doctora Quinn. Telesaila.
02:50: Locos por el Jazz.
03:45: Aspaldiko.
16:30: Xiaolin erronka.
16:55: Dragoi ehiztariak.
17:15: Zoroak zoro.
18:30: Valerian eta Laureline.
18:55: Doraemon, katu kosmikoa.
20:05: Avatar-azken aire
maisua.
20:30: Kriptako istorioak.
20:55: Valerian eta Laureline.
21:20: Spirou eta fantasio.
21:40: One piece.
22:30: Abentur@roa.
23:00: Jazz Gasteiz 2010.
23:20: Gazteak. Telesaila.
23:50: Britania txikia.
00:20: Pontifiria.
00:45: Orain.
00:55: Justizia. Telesaila.
01:35: Jungla Sonoran galdu
naiz.
2010eko uztailaren 15a, osteguna
berria 33
‹ Agenda
B
Asier Blas eta Garbiñe
Mendizabal solasean
Armintzako Txapel
reggae jaialdia
Erriberriko Antzeki
Klasikoa
Maddalen Iriartek aurkezten
duen saioan gaur-gaurko gaien
inguruan ariko dira solasean
Asier Blas (argazkian) eta Garbiñe Mendizabal gonbidatuak.
Bestalde, Asun Landak egingo
du gaurko zutabea eta Eako
Poesia Egunetarako gonbita
egingo die ETB1eko ikus-entzuleei.
Bizkaiko Armintza herrian
bihartik igandera bitartean
egingo duten Txapel reggae
jaialdiaren nondik norakoak
azalduko dituzte gaur gauean.
20. urtea dute aurtengoa eta
jaialdi berezia prestatu dute.
Horren berri ematen izango dira
Hamaikako platoan jaialdiko
antolatzaileak.
Erriberriko Antzerki Klasikoko
bederatzigarren urtean parte
hartuko du XXL taldeak, Aristofanesen Lisistrata klasikoaren
egokitzapenarekin. Kabaret
musikal nola bihurtu duten
azalduko dute. Bestetik, R. S.
Factor jazz taldeaz eta Txillida
Lantokiak Legazpin irekiko
duen guneaz ere ariko dira.
‘Azpimarra’. ETB1, 19:35.
‘Bat eta Bat’. Hamaika, 21:30.
‘EITB Kultura’. ETB1, 00:00.
Irratia
Euskadi Irratia. Orioko parrilleroen
FM
sekretuak erakutsiko ditu Imanol Manterolak eguerdian Udan...Blai! irratsaioan. Oiartzunen Elhuyarrek gidatuta antolatu duten zientzia udalekuaz eta Gasteizen Artiumen sormena lantzeko
prestatu duten udaleku artistikoaz ariko
dira, halaber. Ilargipean saioan transexualitatea izango dute hizpide.
89.2 Segura irratia
89.7 Antxeta irratia
91.4 Euskalerria irratia
91.8 Irulegiko Irratia
93.6 Arrate irratia
94.4/95.2 Euskadi irratia
95.5 Xiberoko Boza
96.0 Bilbo Hiria
97.0 Tas-Tas irratia
99.8 Herri Irratia
101.3 France Bleu Pays
Radio Euskadi. Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako bozeramaile eta Justizia
sailburua elkarrizketatuko dute Boulevard-en, 09:30ean. Bestalde, zapatek
eta botek rockaren historiako kantetan
izan duten lekua arakatuko dute La jungla sonora saioan, 15:00etan.
Tas-Tas irratia. Mary Tere Guzman
Alboan taldeko kidea elkarrizketatuko
dute Mar de fueguitos saioan,
13:00etan.
Basque
102.6 Bizkaia irratia
103.5 Gaztea
106.6 Gure Irratia
107.0 Eguzki irratia /
Oiartzun irratia
107.5 Txolarre irratia
107.5 Xorroxin irratia
107.7 Hala Bedi
AM
1224 Herri Irratia
Internet
www.info7.com Info7
D
Cuatro
Tele 5
La Sexta
TF1
France 2
France 3
07:00: Matinal Cuatro. Ana
García-Siñerizek aurkezten
duen albistegi saioa.
09:10: Medicopter. Telesaila.
‘Donación sangrienta’.
10:00: Alerta cobra. Telesaila. ‘Al borde del abismo’. ‘Coraje civil’. ‘Objetivo autopista’.
13:00: Las mañanas de Cuatro. Concha Garcia Campoyk
aurkezten duen magazinea.
13:55: Noticias Cuatro.
14:50: Noticias Cuatro Deportes.
15:55: Tonterías las justas.
Florentino Fernandezek aurkezten duen umore saioa.
17:05: Entre fantasmas. Telesaila. ‘Dinero sangriento’.
‘Deja vù’. ‘El demonio de la
velocidad’.
06:30: Informativos Telecinco. Laila Jimenezek azken berriak biltzen dituen albistegia
aurkezten du.
09:00: El programa de verano. Marta Fernandezek aurkezten duen magazinea.
12:45: Mujeres y hombres y
viceversa. Emma Garziak
aurkezten duen saioa.
14:30: De buena ley. Sandra
Barnedak aurkezten duen
saioa.
15:00: Informativos Telecinco. Pedro Piquerasek azken
berriak biltzen dituen albistegia aurkezten du.
15:45: Salvame diario. Jorge
Javier Vazquezek prentsa
arrosari buruz aurkezten
duen magazinea.
07:00: LaSexta en concierto.
08:50: Cocina con Bruno
Oteiza. Sukaldaritza saioa.
09:15: Estados alterados
maitena. Telesaila.
10:15: Buenafuente mejores
momentos.
11:35: Crímenes imperfectos.
13:00: Detectives de lo oculto. Dokumentala.
14:00: LaSexta Noticias. Helena Resanok azken berriak
biltzen dituen albitegia aurkezten du.
14:50: LaSexta Deportes. Kirol saioa.
15:25: Sé lo que hicisteis...
verano. Berta Colladok aurkezten duten magazin saioa.
17:30: La tira. Umore saioa.
06:30: TFOU. Marrazki bizidun bilduma.
08:30: Téléshopping.
09:00: TFOU. Marrazki bizidun bilduma.
11:05: Secret story.
12:00: Les 12 coups de midi!
Jean-Luc Reichmannen eskutik.
13:00: Journal. Albistegia.
13:55: Les feux de l’amour.
Telesaila.
14:55: Telefilma. ‘A l’hombre
des souvenirs’. Zuz.: David S.
Cass Sr. 2003.
16:35: New York, police judiciaire. Telesaila. ‘Les justiciers’.
17:25: Ghost whisperer. Telesaila. ‘Le dernier voeu’.
06:30: Télématin.
09:10: Des jours et des vies.
Telesaila.
09:35: Amour, gloire et beauté. Telesaila.
10:00: Coeur océan. Telesaila.
11:00: Motus. Thierry Beccarok aurkezten duen lehiaketa.
11:35: Les z’amours. Texek
aurkezten duen lehiaketa.
12:05: Tout le monde veut
prendre sa place. Lehiaketa.
13:00: Le journal.
13:50: L’avant Tour. Magazinea.
14:20: Frantziako Tourra.
11. etapa. Sisteron - Boug-lèsValence.
17:20: L’après Tour. Gerard
Holtzen eskutik.
08:30: Ludo vacances.
11:15: Plus belle la vie.
11:45: Le 12/13. Albistegia.
12:55: Village départ.
13:35: En course sur France
3.
13:50: Inspecteur Derrick.
14:45: Perry Maison. Telesaila.
16:25: C’est pas sorcier.
16:55: Slam.
17:35: Des chiffres et des lettres.
18:05: Questions pour un
champion.
18:45: Le 19/20.
20:10: Plus belle la vie.
20:35: Zinema. ‘Il était une
fois la Révolution’. Zuz.: Sergio Leone. Akt.: Rod Steiger,
James Coburn. 1971.
23:15: Soir 3.
23:45: Zinema. ‘La raison du
plus faible’. Zuz.: Lucas Belvaux. Akt.: Eric Caravaca, Gilbert Melki. 2005.
01:35: Un été avec Chopin.
Arte
‘Castle’ telesaila. 22:25
‘Mujeres y hombres...’. 12:45
‘La tira’ umore saioa. 17:30
‘Gothika’ filma. 23:40
‘L’après Tour. G. Holtz’. 17:20
19:55: Dame una pista. Lujan
Arguellesek aurkezten duen
lehiaketa.
20:55: Noticias Cuatro. Azken berriak biltzen dituen albistegia.
21:35: La isla de los nominados. Umore saioa.
22:25: Castle. Telesaila. Denboraldiaren amaiera. ‘Un juego mortal’. ‘El hogar está allí
donde se para el corazón’.
00:20: Ultimo aviso. Telesaila.
02:00: Tonterías las justas.
Umore saioa.
03:00: Cuatro Astros.
06:15: Shopping. Televenta.
06:30: Recuatro. Sabrina,
cosas de brujas. Puro Cuatro.
20:00: Pasapalabra. Christian Galvezek aurkezten duen
lehiaketa.
20:55: Informativos Telecinco. Hilario Pinok azken berriak biltzen dituen albistegia
k aurkezten du.
21:45: Supervivientes: Perdidos en Nicaragua. Jesus
Vazquezek aurkezten duen
lehiaketa.
01:00: Resistiré, ¿vale?. Tania Llaserak aurkezten duen
saioa.
02:30: Locos por ganar.
Lehiaketa.
04:00: Infocomerciales. Iragarkiak.
05:00: Fusión sonora. Musika saioa.
18:00: JAG: alerta roja. Telesaila. ‘Doc robber (2)’.
19:00: Navy investigación
criminal. Telesaila. ‘Engaño’.
20:00: LaSexta Noticias.
Mamen Mendizabalek aurkezten duen albistegia.
20:55: LaSexta Deportes.
21:30: The very best of ‘el intermedio’.
22:15: Mujeres ricas. 1. denboraldiko azken atala.
23:20: Las fiestas de mi pueblo.
00:15: Buenafuente mejores
momentos.
01:30: The very best of ‘el intermedio’.
02:30: Astro TV.
05:00: Teletienda.
19:10: Une famille en or. Chritophe Dechavanneren eskutik.
20:45: Section de recherches. Telesaila. ‘Connexion
dangereuse’. ‘Vents contraires’. ‘Chute libre’.
23:40: Zinema. ‘Gothika’.
Zuz.: Mathieu Kassovitz. Akt.:
Penelope Cruz, Halle Berry.
2003.
02:25: Reportages. ‘Alcool au
volant audience au tournant’.
03:05: Sept à huit.
03:50: Histoires naturelles.
04:40: Musique.
05:00: Très chasse, trè pêche.
19:00: Mot de passe. Lehiaketa. Gonbidatuak: Eric Naulleau, Denis Marechal.
20:00: Journal.
20:35: Carnet de voyage
d’Envoyé spécial. ‘Les nouveaux visages du camping’.
‘Sur le volcan’. ‘Sur la route du
Panama’.
22:45: Sous le soleil, les étoiles. Daniel Schickek aurkeztuko duen magazinea.
00:35: Faites entrer l’accusé. ‘Les frères jourdain: muertre au carnaval’.
02:00: Commissaire Lea
Sommer. Telesaila.
02:45: Des mots de minuit.
04:30: 24 heures d’info.
19:00: Arte journal.
19:30: Vingt minutes a la
mer. ‘Costa Rica’.
19:50: Les montagnes du
monde. ‘Kazakhstan eta
Kirghizitan, pic Pobedy’.
20:30: Summer of the 60S.
20:35: Zinema. ‘Grease’. Zuz.:
Randal Kleiser. Akt.: Olivia
Newton-John, John Travolta.
1978.
22:25: James Dean, petit
prince, petit bâtard. Dokumentala. Zuz.: Andre Shafer,
Werner Kohne. AlemaniaFinlandia. 2005.
00:00: Zinema. ‘Neil Young:
heart of gold (JBA)’. Zuz.: Jonathan Demme. Dokumentala. 2005.
01:45: Vingt minutes à la
mer.
02:05: Après Elizabeth II.
Plaza›Kultura
Juan Luis Zabala Donostia
Artista gisa egiten duen lanean
oso ordenatua eta metodikoa izanagatik, bizitzeko moldeari dagokionez Don Herbert «bohemioa»
dela adierazi zuen Angel Artetxe
arte komisarioak, Don Herbert,
esku pausatua 1975-2010 erakusketa aurkeztean. Artista, ordea,
Don Herbert bera, ez dator bat komisarioaren iritzi horrekin; edo
iritziaren bigarren partearekin
bederen. «Ni ez naiz bohemioa»,
dio. «Ni burges frakasatua sentitzen naiz. Burges frakasatua eta
frustratua».
Adjektiboak eta definizioak gorabehera, Don Herberten kasuan
gauza bat dago argi: kontraste
handia dagoela artista gisa duen
onarpenaren eta herritar gisa
duen maila ekonomiko apalaren
artean. Herbertek badaki «akats
handiak» egin dituela. «Artista gisa anbiziotsua izan naiz beti, baina ez aitortza eta ospea bilatzeko
lanean». Inoiz ez du asmatu artearen —edo artearen ondoko— alderdi hori behar bezala jorratzen,
saiatu ere oso gutxi saiatu delako.
«Normalean ez dut horren damurik izaten, baina lanik gabe eta diru aldetik gaizki nabilenean bai,
orduan oroitzen naiz horretaz»,
azaldu du, umorez, Donostiako
Arteleku arte zentroan egindako
elkarrizketan. Artelekun du Herbertek litografia irakasle gisa egiten duen lanerako tailerra, pintatzeko estudio gisa ere erabiltzen
duena. Nahitaezko babeslekua.
Madrilgo Reina Sofia museoan,
Gasteizko Artium museoan, Madrilgo March Fundazioan, Gasteizko Araba museoan, Cuencako
(Espainia) Arte Abstraktuaren
Museoan, Placido Arango, Francisco Betancourt eta Jacques Hachuelen bildumetan daude, besteak beste, Don Herberten (Detroit,
AEB, 1942) obrak. Duela bost urte
Euskal Herriko 22 artistak eta
idazle batek Herberten omenezko
karpeta bat osatu zuten Artelekun, Artista larrugorri izenburuarekin. Artisten artean Jose
Luis Zumeta, Juan Luis Goenaga,
Koldobika Jauregi, Andres Nagel, Manu Muniategiandikoetxea, Dora Salazar, Iñaki Grazenea, Marta Cardenas eta Jose Ramon Amondarain zeuden, eta
idazlea Bernardo Atxaga zen.
Litografia irakasle Artelekun
Onespen hori lortu izanaz pozik
sentitzen da Herbert, horri etekin
ekonomikoa ateratzen asmatu ez
badu ere. Ur berorik gabeko etxe
batean bizi bada ere. Artelekun
ematen duen litografia ikastaroak ezinbestekoak baditu ere, oreka ekonomikoari nola edo hala
eusteko.
«Carmen Gimenezek [Grupo 15
taldeko kide ohia eta Guggenheim museoko komisario adituak] esan zidan behin New Yorkera joatea dela egin ez dudan
gauza», ekarri du gogora Herbertek. «Hara joan banintz, askoz ere
ezagunagoa izango omen nintzen
artearen munduan. Argi dago,
izan ere, Donostia ez dela inondik
ere leku zentrala artearen munduan. Baina joan behar zen garaian ez neukan New Yorkera joaterik, eta joan ahal izanda ere ez
nukeen han gelditzerik nahiko.
Aste batzuk edo bi hilabete pasatzera bai beharbada, baina gehiagorako inola ere ez».
San Telmo museotik, Juan
March Fundaziotik, Kutxa Fundaziotik, Altxerri galeriatik eta
Koldo Mitxelena Kulturunetik jasotako lanak biltzen ditu Don Herbert, esku pausatua 1975-2010 erakusketak, 25 guztira, Donostiako
Koldo Mitxelena Kulturuneko
ganbaran. Artetxe komisarioak
jarria da izenburua, eta izenburu
horrekin ere ez da oso ados sentitzen Herbert: «Ez dut ulertzen
erakusketaren izenburua. Artetxeren kontua da. Nire eskua arina da oso».
JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS
Don Herbert q Pintorea
Pintore gisa onespena jaso arren,
Artelekun ematen dituen litografia
ikastaroak ditu lanbide nagusi Don
Herbertek. Haren 25 koadro bildu dituzte
Koldo Mitxelena Kulturuneko ganbaran
«Ez naiz bohemioa
sentitzen, burges
frakasatua baizik»
Prozesu pausatua
Aitortzen du, ordea, koadroak
egiteko prozesua oso mantsoa dela bere kasuan. «Koadro bat egiteko denbora asko behar izaten dut,
hori egia da. Badira egun batean
hiru koadro abstraktu egiteko gai
diren artistak. Nire pintatzeko
moldea, aldiz, oso pausatua da».
Koadroetako askotan pintura kapa lodiak ikusten dira, pintoreak
pixkanaka-pixkanaka bata bestearen gainean jarriak. «Pintura kilo asko erabiltzen ditut, eta denbora asko behar izaten da hori lehortzeko. Horregatik, aldi bakoitzean lau edo bost koadro egiten ditut, batzuk lehortzen ari diren
bitartean beste bati ekin ahal izateko».
Forma geometriko errepikatuak agertzen dira koadroetako
askotan; batzuek bolumena hartzen dute, eta eskultura izatetik
gertu daudela esan daiteke. «Koadro bat egiten hasten naizenean,
ez dut aldez aurretik egingo dudanari buruzko ideia argirik izaten»,
dio Herbertek. «Hondo batekin
hasten naiz, koloreak jartzen hasten naiz, eta gero haien gainean
gehiago, eta horrela behin eta berriz. Eta askotan amaitutzat neukan koadroaren gainean berriro
eta berriro pintatzen hasten
naiz».
«Egiten dugun guztia dago
pentsatua, drogatuta ez bagaude
behintzat», Herberten iritziz.
«Baina gauza batzuk kontzienteagoak dira beste batzuk baino.
Nire koadroei dagokienez, ni ez
naiz haiek azaltzeko gauza sentitzen. Saiatu ere ez naiz inoiz egin.
Horretan hastekotan, hobe nuke
filosofia ikasketak egin». Koadroei izenburua jartzeko nekerik txikiena ere ez du hartzen.
Pintore gisa egin duen ibilbidea
hitz gutxitan laburbiltzen du Herbertek: «Orain dela 50 urte pasa-
txo, hasi nintzenean, lan figuratiboak egiten nituen, baina egun
batean jabetu nintzen nire koadroetan garrantzi handiagoa zeukala hondoak, atzealdeak, aurrekoak baino. Horregatik erabaki
nuen figura kentzea, eta horrela
hasi nintzen koadro guztiz abstraktuak egiten. Artista batzuek
pintatzeko modua aldatzen dute
merkatuaren arabera. Nik ez dut
inoiz ere bat-bateko aldaketarik
egin pintatzeko eran. Denborarekin aldaketa txikiak egin ditut,
baina oso pausatuak, pixkanakakoak».
Liburuaren zain
Koldo Mitxelena Kulturuneko
ganbarako erakusketa «oso ondo
muntatuta» dagoela irizten dio.
«Koadro gutxi daude, ez dagoelako espazio gehiago. Berez, 70 mar-
«Artista anbiziotsua
izan naiz beti, baina ez
aitortza eta ospea
bilatzeko lanean»
«Nire eskua arina da,
baina koadro bat
egiteko denbora asko
behar izaten dut»
«Ez naiz nire koadroak
azaltzeko gauza
sentitzen. Saiatu ere
ez naiz inoiz egin»
«Nik ez dut inoiz ere
bat-bateko aldaketarik
egin pintatzeko eran,
pixkanakakoak baizik»
golan zeuden aukeran, Iruñean
eta Madrilen egitekoak ziren erakusketetarako, baina gehienak
erakutsi gabe geratuko dira». Donostiako erakusketaz gain, Iruñean eta Madrilen beste erakusketa
bana antolatzeko asmoa zuela
esan baitzion iaz Artetxek Herberti. Baina oraingoz Donostiakoa baino ez dago ziurtatua eta
antolatua.
Erakusketa horien faltan,
Artetxek atondu duen liburua
jasotzeko ilusioak pozten du Herbert. Herbert eta bere obra
ardatz dituela, Rafael Canogarri,
Carmen Gimenezi eta Maria
Corrali egindako elkarrizketez
gain, Artemis Olaizola, Fernando
Golvano, Angel Artetxe eta Jacques Hachuelen testuak jasoko
ditu liburuak.
Horretaz gain, Herbertek paperean egindako lanen erakusketa
zabalduko dute Altxerri galerian
hilaren 23an.
ERAKUSKETA
pIzenburua: ‘Don Herbert,
esku pausatua 1975-2010’.
pLekua: Donostiako Koldo
Mitxelena Kulturuneko
ganbara.
pNoiz arte: irailaren 4 arte.
36››
Bermeoko Aritzatxu Rock Free!!! jaialdian
14 talde doan ikusteko aukera izango da etzi
Milioi askoko zorra pilatu du Metro Goldwyn Mayer
etxeak, eta lehen zatia kitatzeko epea gaur bukatzen
zaio; irtenbide bat topatu ezean, hondoa jo dezake.
2
Hilberria
Hiltzear den
piztiaren orroa
Agentziak Los Angeles
M
Gonzalo Rubalcaba piano jotzailea eta Matt Brewer kontrabaxu jotzailea,
herenegun gauean, Gasteizen eskainitako emanaldian. ADRIAN RUIZ DE HIERRO / EFE
Jazz musikaren
bi ikuspegi
Kritika
Musika
Gasteizko 34. Jazz Jaialdia
Taldeak. Bireli Lagrene Trio eta
Didier Lockwood / Gonzalo
Rubalcaba boskotea.
Lekua. Mendizorrotzako kiroldegia
Eguna. Uztailaren 13a.
Xabier Pascual
J
azz musika ulertzeko modu
asko daude eta astearte
gauean hori ikusteko aukera
ona izan genuen Mendizorrotzako kiroldegira hurbildu ginenok.
Alde batetik, birtuosismoan oinarritutako saio bat, musikari
frantziarren eskutik, eta beste aldetik, bide berriak zabaltzeko
nahia, kubatarrak egiten duen
bezala.
Woody Allenek zuzendu zuen
Sweet and Lowdown filmean
Sean Penn aktorearen obsesioa
zen gitarra jotzaile ijitoa (Django
Reinhardt) eta berarekin batera
Europako jazza sustatu zuen
Stephane Grappelli omendu nahi
zituen Gasteizko jaialdiak. Horretarako, bi maisu horien bi jarraitzaile taularatu ziren: Bireli
Lagrenne gitarra jotzailea eta Didier Lockwood biolinista. Azken
honek hasieratik erakutsi zuen
bere trebezia biolina jotzeko. Birtuoso hutsa da, eta behin eta berriro utzi zuen ezaugarri hori
agerian. Laukotearen lidergoa
bereganatu zuen eta erronkak
botatzen zizkien etengabe gainontzeko hiruei. Ondo erantzuten zuten hauek ere.
Jendea oso gustura egon zen
nota jario etengabea entzuten,
eta bero-bero txalotu zuten frantziarraren erakustaldia, askotan
doinu kirrinkariak eta nota ziki-
nak ateratzen bazituen ere.
Gershwinen An American in Paris obra ezagunaren melodia hartu zuten estandar gisa, eta beren
bertsioa eskaini zuten, oso bestelakoa, oso desitxuratua. Zerbait
nabarmentzekotan, Lockwooden
esperimentua pedalekin eta
Franck Wolfen saxo neurritsua,
eskertzekoa izan zen uholde horretan.
Jazz musika maite dugunok bigarren kontzertua hasi arte itxaron behar izan genuen. Han, Gonzalo Rubalcaba helduago bat entzuteko zortea izan genuen.
Beste herrikide asko (Valdes aitasemeak, Ramon Valle, Roberto
Fonseca eta abar) ez bezala, Rubalcabak albo batera utzi zituen
bere musikaren erroak, eta jazz
unibertsalagoa egitera pasatu
da. Maisu handiengandik hurbilago dago gaur eguneko Rubalcaba. Hancocken Maiden Voyage
eta Hadenen Land of the Sun albumak burura etortzen ziren
kontzertuan zehar. Gutxi hitz
egin zuen, bere komunikabide
nagusia pianoa delako, baina esker oneko hitzak izan zituen jaialdiaren zuzendari Iñaki Añuarentzat, oso gaztea zenean berarengan sinetsi zuelako eta Gasteizen
jotzeko aukera eman ziolako.
Avatar diskoa izan zen gauaren ardatza. Tantaka, itsaso eder
bat eratu zuten. Esaldi labur eta
zehatzak, aforismoak bezala, ateratzen ziren pianotik. Ondo lagunduta etorri zen Gonzalo, tronpetak eta saxoak pasarte gogoangarriak utzi zituzten, beraiena
talde lana dela agerian utziz. Beharbada, entzuleek ez zuten ondo
ulertu musikari handi honen
proposamena, baina lerro hauek
idazten dituenari bikaina iruditu
zitzaion.
etro Goldwyn Mayer zinema estudioaren osasun onaren eta boterearen erakusgarri jo izan da filmak
hasi baino lehen pantailan ageri
zen lehoiaren irudia eta piztiaren
orroa. Hollywoodeko estudio zaharraren gaur egungo egoera irudikatu behar balitz, ordea, hilzorian den katu bat agertzea litzateke egokiena. Milioi askoko zorra
pilatu du The Wizard of Oz (1939),
Gone with the Wind (1939), BenHur(1959) edo James Bond agente
sekretuaren filmak bezalako klasikoak ekoitzi zituen estudioak.
Finantza irtenbide bat azkar topatu ezean, 1924an ateak ireki zituen
etxeak hondoa joko du aurki.
Orotara, 2.912 milioi euroko defizita du estudioak. Film katalogo
zabala izanik ere, krisiak gogor jo
du MGM, eta orain arteko irabaziak nabarmen jaitsi dira, DVDen
sailean bereziki. Gaur bukatzen
zaio epea zor horren zati bat —393
milioi euro— ehun mailegatzailek osatutako taldearekin kitatzeko eta, seigarrenez, luzapena eskatu behar izan du. Heldu den urteko ekainean amaituko zaio zati
handiena ordaintzeko epea ere —
787 milioi eurokoa—, eta 2012rako
zor osoa kitatua beharko luke estudioak. Epe horiek betetzea, ordea, ia ezinezkoa dirudi uneotan.
Finantza arazoen sorburua bilatzeko, 2004ra egin behar da atzera. Hainbat enpresak (Sony, Comcast, Providence Equity eta TPG
Capital) 3.938 milioi euroren truke
estudioa kredituan erosteko operazioa egin zuten. Krisiarekin eta
kreditu merkatuaren lehortearekin iritsi zaio egoera larria estudioari. Saltzea aukeren artean badago ere, beste ekoizetxe txikiago
batekin elkartzea da ziurrena.
Hainbat hautagai ageri dira fusiorako. Spyglass da horietako bat
(The Sixth Sense, 1999). Bat egiteak langileen kaleratzeak, banaketa saila desagertzea eta estudioak
egoitza merkeago batera leku aldatzea ekarriko luke, adituen ustez. Summit ekoizetxeak ere egin
du bere eskaintza. Twilightbanpiroen film trilogiarekin une gozoak bizi ditu, eta bere arduradunek
Spyglassekoek baino murrizketa
txikiagoak egingo lituzkeela uste
da. Lionsgate etxeak, berriz, 1.102
milioi euroko eskaintza jarri zuen
mahai gainean urte hasieran, baina atzera egin zuen, eta zailagoa
du, beste bi hautagaien aldean.
Irtenbide bat bilatu ezean, azken orroak egiten ariko da lehoia.
Amanda
Berenguer
Luma bat
gutxiago taldean
zken mendeko literatura
uruguaiarraren izen handienak 1945eko belaunaldia
deiturikoak biltzen ditu.Gutxi
dira hasierako idazle belaunalditik bizirik dirautenak,eta beste
luma bat galdu berri du taldeak.
Amanda Berenguer poeta Montevideon hil zen atzo,89 urte zituela,20 liburutik gora idatzirik
utzita.Belaunaldi bereko beste
bi kide esanguratsu joan dira azken urtean: Mario Benedetti eta
Idea Vilariño.Bien heriotza «kolpe gogorra» izan zen Berenguerrentzat,elkarrekin «gauza asko» pasatakoak baitziren,haren
seme Alvaro Diazen hitzetan.
Quehaceres e invenciones
(1963) lanaren egilearen gorpua Uruguaiko Liburutegi Nazionalean beilatuko dute
gaur.p A.SARASOLA
A
Plaza › Kultura
Musika D
Krisitik gutxi du Aritzatxu Rock Free!!! jaialdiko aurtengo kartelak; 13:00etatik goizaldera bitarte, 14 talde arituko dira nor
baino nor, Capsula buru dutela, eta, urtero bezala, ikuskizunaz doan gozatzeko parada izango da.
Rock-and-rollak ez du dirurik balio
Kepa Matxain
G Egitaraua
A
ritzatxu Rock Free!!!
jaialdiak kalitatezko
rock doinuak doan entzuteko aukera emango du, berriro ere. Larunbatean,
14 taldek zapalduko dute Bermeoko (Bizkaia) Pergolan jarritako
karpa, arratseko 13:00etan hasita.
Rock doinuak izango dira nagusi, baina beste estilo batzuekin
gozatzeko aukera ere izango da,
punkarekin eta hardcorearekin,
esaterako. Krisiari aurre egin eta
inoiz baino talde gehiago bildu dituzte antolatzaileek kartela osatzeko; denen buru, Capsula izango da.
Capsula talde argentinarra
Buenos Airesen sortu bazen ere,
Bilbon bizi dira egungo kideak:
Martin Guevara (gitarra eta ahotsa), Coni Duches (baxua eta ahotsa) eta Alberto Diez (bateria).
2007an argitaratu zuten Songs &
Circuits laugarren diskoa, eta
kontzertu ugari jo ere bai, Europa, Kanada, AEB eta Hegoamerikan zehar. Diskoak aipamen
ugari jaso zituen Europa guztian.
2009an, Rising Mountain lana
aurkezten ari zirela, SXSW jaialdian jo zuten zuzenean. Bertan
zen David Fricke Rolling Stones
aldizkariko musika aditua, eta
kotzertua urteko ustekabe handienetako bat izan zela adierazi
zuen bere zutabean. Gainera,
Ruta 66 eta Mondo Sonoro musika aldizkariek urteko disko onena izendatu zuten.
Iazko uztailean, Ivan Julian
New Yorkeko gitarra jotzailailearekin grabatu zuten, eta Ivan Julian & Capsula;The Naked Flame
izenburua ipini zioten diskoari.
ROCK TALDEAK ETA DJ-AK
p13:00etan hasita: Los Frenos,
Powerflip, La URSS, Los Daggers,
Dictadura, Villapellejos, Elfo Negro, Thee Quibbles, Okasientes,
Trigger Travis, Los Steaks, Lobo
Electrico, El Desvan del Macho
eta Capsula.
p01:00etan hasita: Gonzalo
NCC eta Yiru DJak.
Capsula talde argentinarra izango da aurtengo jaialdiko kartelburua.
Aurten jakinarazi dutenez, abesti
berriak konposatzen ari dira, eta
urtea amaitu baino lehen kaleratuko dute hurrengo diskoa.
Lobo Electrico talde tolosarrak
uztailean kaleratuko du lanik berriena, Artefactos mágicosizenburupean, eta aurrerapen moduko
bat eskainiko dute Bermeon. Dr.
Magma, Perrolobo, Iki Peligro eta
Guanchek osatzen duten laukoteak esperientzia handia du zuzenekoetan, eta horren erakusgarri
dira Japonia, Holanda, Alemania
eta Londresen egin dituzten kontzertuak, besteak beste. Oraindik
iraupen luzeko lan bakarra argitaratu badute ere, ezagunak dira
Aritzatxun, aurten hirugarrenez
izango baitira bertan.
El Desvan del Macho talde
arrasatearra ez da oso ohikoa
inguruotan: 1989an sortu zen
Arrasaten, eta afterpunkak eragindako musika konposatzen
dute. Aipatu izan dituzten erreferentzietako bat da Akauzazte
talde azkoitiarra, oso estilo berezikoa. Euskal musikak azken
aldian izan duen talde nabarmenetako bat dela uste dute El Desvaneko kideek. Egun, beren hirugarren diskoa, Vida a partir del
huevo aurkezten ari dira. Doinu
oso pertsonalak jotzen dituen taldea da, etengabe soinu berrien
bila dabilena, gitarrak era berezian afinatuta.
Los Steaks talde bermeotarrak
garage ukitu nabarmena duen
rock-and-rolla jotzen du, eta No
Moon Album lehendabiziko lanaren aurkezpen biran dabil.
Trigger Travisek hardcore doi-
nuak joko ditu, The Zoo iraupen
luzeko laneko kantuak izango
dira entzungai, eta, gainera, taldeko bi abeslari berriak ezagutzeko parada izango da. Dictadura
zarauztarrek ere hardcore musika joko dute.
La URSS espainiarrek ongi dakite zer den Euskal Herrian jotzea, zuzeneko ugari eman baitituzte. Bermeon ere, punk espainiar eta ingeles klasikotik gertu
dauden abestiak joko dituzte. La
Polla Records, RIP, Cicatriz eta Eskorbutoren zaleentzat talde gomendagarria da. Okasientes bermeotarrak, berriz, beren zuzeneko indartsuek bihurtu dituzte
ezagun, eta etxean titulua defendatu nahiko dute.
Bilboko musika taldea da Villapellejos. Hala ere, taldekideek ez
dute musikaritzat beren burua,
artista postmodernotzat baizik.
Beren filosofia argia da: jarrera da
garrantzitsuena, ez soinua.
The Quibbles bizkaitarrek bateria jotzaile berria aurkeztuko
dute, eta Elfo Negro bilbotarrak
Vitesse lan berrienarekin dabiltza
biran.
Aipatutako taldeez gain, Los
Frenosen punk rock azkarra eta,
Powerflipen hardcore zaharra eta
Los Daggersen skate punka izango dira entzungai.
Goizaldean, 01:00 aldera, amaituko dira kontzertuak. Ondoren,
DJen txanda helduko da, eta Gonzalo NCC eta Yiruk glam hooligan, punk rock eta pub rock musika jarriko dute, festa amaitu bitartean.
Egun guztian, karpan egongo
den merkatuan, kamisetak, diskoak eta apaingarriak erosteko
aukera izango da. Lotarako atondu dute kanposantu ondoan gunea, eta nahi duenak bertan kanpatzeko aukera izango du.
Xehetasun gehiago ageri da
martxan jarri duten webgunean
(www. aritzatxurock.com).
Johnny Winterren bluesa, etxetik gertu
Blues musikariak bere
ibilbideko kantu
ezagunenak joko ditu
Barakaldon, 21:00etan
hasita
K.M. Donostia
Johnny Winter gitarra jotzaile
ezagunak kontzertua emango du
larunbatean, Barakaldoko (Bizkaia) Rock Star aretoan. Musikari beteranoak 40 urte baino gehiago daramatza zuzenekoak ema-
ten, eta bere ibilbide luzeko kantuak joko ditu.
Winter 60ko hamarkada amaieran bihurtu zen blueseko izar, eta
Woodstock jaialdian jotzerako
oso ezaguna zen jada. Muddy Watersekin produkzio lanetan ere
ibili zen, eta musikari estatubatuarraren azken garaietako hiru
disko ekoitzi zituen.
1969an argitaratu zioten lehendabiziko lana. Geroago, The
McCoys taldeko kide ohiekin
elkartu, eta talde bat sortu zuen,
Johnny Winter And izenekoa.
Hala, 1969tik 1970era kaleratuta-
ko Second Winter eta Johnny
Winter lanen ale asko saldu
zituen.
80ko hamarkadan beste hiru
disko kaleratu zituen. Lehena
Alligator zigiluarekin argitaratu
zuen, eta R&B estiloko abesti
zaharren birmoldatzeekin osatuta zegoen, batik bat. Grammy
sarietarako izendapen bat lortu
zuen lanak. 1986an atera zuen
hurrengo diskoa, aspaldian biran
elkarrekin ibiltzen ziren lagunen
artean osatua,Third Degree izenburupean. Atsedenaldi baten
ostean berriro sartu zen estudio-
an, eta berriro izendatu zuten
Grammy sarietarako Let Me In
lanarekin.
Geroztik, beste bi aldiz ere izendatu dute Grammyetarako: Hey,
Where´s Your Brother? eta I´m a
Bluesman lanekin, hain justu.
Azken hori du azken sormen
lana, nahiz eta iaz bere antologia
kaleratu zen (The Johnny Winter
Anthology).
Johnny Winter.
JOHNNY WINTER
pNon: Rock Star (Barakaldo).
pNoiz: Uztailak 17, larunbata.
pPrezioa: 21-27 euro.
Kultura ‹ Plaza
Musika D
Entzulearen eskubideei buruz (11)
A cappella
Xabi Erkizia
J
ada 1979an Jacques Attali
ekonomista eta pentsalariak
modu zehatzean azaldu zituen zarataren, musikaren eta
ekonomiaren arteko erlazio ugariak. Musikaren ekonomia politikei buruzko saiakera-n musika
eta oro har zarata oro botere iturri amaigabea dela erakusteko
helburuarekin, zarata sortzerakoan eta jasaterakoan praktikan
jartzen ditugun jokaerak aztertzen ditu: zaratak, besteak beste,
lurraldetasuna erreibindikatzeko (animalien gisara), kanpotarrak edo gutakoak ez direnak beldurtzeko, biolentzia izaera desberdinak kanalizatzeko eta
antolatzeko, eta, azkenik, dena
irensteko gai den kapitalismoaren ikuspegitik, kapitala sortzeko balio du, frantziarraren ustez.
Eta lurraldea, kultura, biolentzia
eta dirua nahasten dituzten teoria guztiekin gertatzen den bezala, askorentzat Attaliren iritziak
eztabaidagarriak diren arren,
egun, zaila da hark orain 30 urte
azaldutakoak zalantzan jartzea.
Joan berri den Munduko Futbol
Koparen 2010eko saioak, Afrikan
egin den lehena izateaz gain vuvuzelen kopa gisa gogoratua
izango denak, eman digu horretarako aukera. Azken hilabetean
mundu osoko telebista eta irratietako bozgorailuetatik birusa bailitzan zabaldu den mandeuli
erraldoiaren garrasi etengabearen fenomenoa ederki uler daiteke Attaliren teorien bidez. Plastikozko milaka tronpetek batera
jotzerakoan sortzen duten zarataren botereaz jakitun, ezin da ukatu hegoafrikarrek beraien lurraldetasuna baieztatu eta atzerriko
selekzioak beldurtzeko erabili
dutela vuvuzelaren orroa. Munduko Kopa hasi eta gutxira zenbait futbolari eta entrenatzailek
FIFAri zelaian musika tresna debekatzeko egindako eskaerek
erakutsi zuten oinazea sortzeko
gai den benetako arma bat izateaz gain eraginkorra ere badela
tronpeta ditxosozkoa. Zaratatsua
bezain boteretsua dela. Bistan da
tutuak ez diela afrikarrei Munduko Kopa irabazteko adina eman,
baina ezta FIFAk debekatzeko
erabakia hartzeko adina ere. Antolatzaileen zarataren aldeko
ezohiko apustuak —seguruenik,
Afrikan izan ezean onartuko ez
luketenak— kontrako fenomeno
bihurtu zuen eta du vuvuzela: zarata jasangaitza izaten hasi eta fenomeno komertzial bihurtu. Denbora gutxian miloika vuvuzela
saldu dira mundu osoan, eta, Hegoafrikako kroniken arabera,
bertako farmaziek belarrietarako
tapoiak ere denbora errekorrean
agortu zituzten. Hala, ez da harritzekoa Europako herrialde zaratatsu eta zaratazaleenaren taldeak irabaztea kopa.
Folketik ihesean
Mikel Lizarralde
A
bel Hernandez madrildarraren curriculuma ez da nolanahikoa. Migala taldearekin
bost disko egin zituen, taldekideek
zioten moduan «giro estrainoko kantu klasikoz» josiak, eta disko prefekturen bat edo beste utzi zigun —Arde
(2000) eta haren ifrentzu Restos del incendio-rekin (2002) gelditzen naiz ni,
baina gainerako lanak ere maila altukoak dira—. Emak Bakia proiektuak,
berriz, poparekin eta elektronikarekin jolasteko aukera eman zion lau
diskotan, inpresionismotik gertu zegoen soinua lortzeko bidean.
Migala desegin zenean, Abel Hernandez beste bide bat aurkitzeko lanean hasi zen, eta horrela uler daiteke El
Hijo ezizenarekin egin duen ibilbidea.
Ama taldean oinarrizkoa zen ingeles
hizkuntza baztertuta, gaztelaniaz
abesteari ekin zion, eta hori garrantzitsua izanda, ez da pisu txikiagokoa
musikalki ordutik hona izan duen garapena. La piel del oso EParekin estreinatu zen 2005an, eta Canciones gringas (2006) bertsioz osatutako beste disko labur bat grabatu ondoren, Las
otras vidas (2007) izan zen lehen disko
luzea. Guztietan eta baita Madrileña
lan berrian ere, mantendu egin dira
Hernandezen nortasun zeinuetako
batzuk; hala nola erritmo pausatuko
kantuak egiteko joera edota doinuei,
oro har, darien malenkonia.
Baina haren lan guztiak lotzen dituen hari fin horren gainetik, Hernandezek ez du formula jakin batean gelditu nahi. Las otras vidas diskoan folk
intimista nagusi zen, baina Madrile-
EL HIJO
pDiskoa:
‘Madrileña’.
pDiskoetxea:
Acuarela.
ña ez da hain erraz sailkatzeko modukoa. Bai, badira aurreko lanaren
oihartzunak, Quebradizo y transparente (Madrileña) biluzi eta dramatikoa kasu —diskoko kanturik hunkigarriena ziur aski—, baina Madileñan kantuek bihurgune ugari dituzte,
eta Raül Fernandezen (Refree) ekoizpen zainduak bihurgune horiek indartu besterik ez ditu egiten. Hernandezek —eta Fernandezek— arriskuak hartu ditu, eta bertan goxo geratu beharrean, psikodelikotzat ere jo
duten pop eremura egin du salto (A
Belen, Siempre ella). Galdu egin du
bat-batekotasunean edo gertutasunean, baina horren ordez, garai batean
apenas ezagutzen zitzaion alaitasuna
atera zaio azaletik (Llama, carbón, nube, vapor). Gorabeherak gorabehera,
kantu bilduma ederra.
G Argitaratu berriak
CLOROFILA
‘CORRIDOS URBANOS’
NACIONAL RECORDS
NICK GARRIE
‘THE NIGHTMARE OF J.B.
STANISLAS’
THE KONGSMEN
‘ON CAMPUS’
BUTTERFLY RECORDS
Clorofila, Tijuanako
Nortec Collective-ko
partaide aktiboenetakoa da, eta horren seinale da bere kideen babespean kaleratutako lana. Bi zutabe ditu lanak; alde batetik,
elektronika, bere zentzurik sintetikoenean
gehienetan, eta, bestetik, Mexikoko musika
norteñoa. Agian bera da Nortec Collectiven
barnean techno doinu hotzak gehien maite
dituena, eta nabaritzen da. Diskoa, beraz,
nahiko hotza gertatzen da (inongo zentzu
peioratiborik gabe), horrela dirdira bereziagoa har dezaten alde batetik bestera dabiltzan soinu txikiek edota lantzen diren erritmo latino ugariek.pANDONI TOLOSA
ELEFANT
Tximino itxura badute
ere, Konsgmen taldea
bost kidek osatzen
dute, Mozorroa kendu
gabe, Kongoko errepublikatik datozela
diote, Bartzelonakoak badira ere. Azkenaldian entzun dugun talde dibertigarri eta
eroena da, 60ko hamarkadako doinuak
berreskuratu eta maisuki taularatzen
dituena. Single indartsu parea argitaratu
ostean, bere lehen diskoa da esku artean
duguna. Chimpanzee Ride edo Go Gorilla
abestiek, esaterako, argi uzten dute lan
tematikoa dela berea. Tematikoa eta basatia. Eroa bezain basatia eta dibertigarria.
Edizio berezia prestatu
dute disko berezi
honen 40. urteurrena
ospatzeko. Bere garaian ez zen kaleratu,
baina kopia batzuk banatu ziren. Hor hasi
zen Nick Garrieren legenda; orduko eta
oraingo kritikariek Sgt Peppers edo Smile
grabazioen parean kokatzen dute. Pop
orkestrala, ahots hunkigarria, kantu ederederrak… Eta hamabi kantu originalekin
batera bigarren disko bat (maketak, single
arraroak, galdutako kantuak) eta liburu oso
bat. Lau hamarkada pasatu ondoren, lan
zoragarri honetaz gozatzeko unea heldu
zaigu. pJOSEBA MARTIN
pARKAITZ VILLAR
Plaza › Bizia
Ataungo Udalak urritik aurrera bost auto elektriko jarriko ditu alokairuan. Alternatiba bat jarri nahi dute, ingurumenaren
alde egiteko. Etorkizunera begira, beste hamar erosteko nahia adierazi du Bittor Oroz alkateak.
Alternatiba elektrikoa Ataunen
Iñaki Lasa Ataun
A
uto elektriko batean
esertzeak ez du berritasun berezirik ekartzen hasieran; beste
auto guztien antzekoa dirudi. Automatikoa izatea da deigarriena,
eta lozagi edo enbragearen falta
sumatzen da. Lehen aldaketa garrantzitsua autoaren kontrol mahaira begiratzean ikusten da: zenbat erregai dagoen ikusi beharrean, bateriaren iraupena agertzen
da.
Aldaketa nagusia autoa abian
jartzean dator, motorraren burrunbarik ez baita entzuten. Auto
elektrikoak oso isilak dira, eta
martxan dagoen edo geldirik dagoen antzematea zaila da. Kutsatzen ez dutenez, ez zaie kerik ateratzen, eta motorrak ez du erregairik erretzen. Hala, isiltasuna
nagusitzen da.
Oso erosoa da 80 kilometro orduko abiaduran joatea burua zulatzen duen burrunba etengaberik gabe. Gidariak ez du irratiaren bolumena igo beharrik,
zarataz guztiz nazkatuta.
Isiltasunaren abantailak ez
dira auto barruan doazenentzat
soilik. Beste herritarrek ere entzumen kutsadurarik eza eskertzen dute. Kafea lasaitasunez hartzeko aukera izango dutela esaten dute, eta gauean ez luketela
inongo zaratarik entzungo auto
guztiak halakoak balira.
Baina isiltasunak baditu bere
arrisku eta desabantailak ere, batez ere Ataungo herrian (Gipuzkoa). Beasaindik (Gipuzkoa) Lizarrara (Nafarroa) doan errepidea
txirrindulariz betetzen baita, eta
horiek ez dute autoa hurbiltzen
entzungo gainean duten arte.
Erne ez ibiliz gero automobil elektrikoa hurbiltzen antzematea zaila izan daiteke, eta horrek arazoak ekar ditzake.
Herrietan zehar ibiltzea ere
arriskutsu bihur daiteke oinezkoak alde batera eta bestera begiratu gabe galtzada zeharkatzeko
ohitura badute. Arretaz ibiltzea
beharrezkoa izango da auto isilak
gidatzean.
Bada, urritik aurrera Ataungo
herritarrek abantaila eta desabantaila horiei aurre egingo diete, udalak bost auto elektriko erosi baititu, orduko alokairuan jartzeko. Bittor Oroz alkateak esan
duenez, hamabost erosteko asmoa daukate, eta merkatuari begira ari dira modelo berrien bila.
Ekimena aurrera ateratzeko, bi
aparkaleku eraikiko dituzte:
bata, San Gregorio auzoan, eta
bestea, San Martinen. Han, eguzki xafla fotovoltaikoen bidez kargatuko dituzte beribilak. Baina
energia hori gutxiegi balitz, Iberdrolak energia iraunkorrez hornituko du azpiegitura.
Ataungo Udala aitzindari da
horrelako proiektu batean, beste
inon ez baitago auto elektrikoak
orduka alokatzeko aukerarik.
Oroz alkateak dioenez, «oinarria
Donostiako bizikleten alokairua
izan daiteke, pauso bat harago
eramanda».
Ataundarrak, beraz, alokairu
sistema probatuko duten lehenengoak izango dira. Hala ere, herritarrek nahiko eszeptiko hartu
G Datua
620.000
pProiektuaren kostua. Ataungo Udalak erosi dituen bost
auto elektrikoek 620.000 euro
balio dute, eta diputazioak
400.000 euroko laguntza
eman du. Ezker Batuak salatu
du gastua onartezina dela.
Ikusmina eragin du Sarecar ekimenak ataundarren artean. JON URBE / ARGAZKI PRESS
dute proiektua. Autoei begira kafea hartzen ari den talde batek
beste lehentasun batzuk daudela
uste du, besteak beste, garraio publikoa hobetzea, zerbitzu nahiko
eskasa baitago.
Auto elektrikoan ibili den emakume batek esan du zerbitzu polita dela eta motorraren isiltasunarekin txundituta gelditu dela.
Hala ere, aitortu du hasieran harrera oso hotza izango duela
proiektuak herritarrengan eta
jendeak erosotasunera joko duela.
Udalaren desioa da bi edo hiru
auto dituzten familiek bat saldu
eta auto elektrikoen aldeko apustua egitea. Baina ez dirudi ideia
horrek arrakasta handirik duenik, jendea ez baitago bere garraioa alde batera uzteko prest.
Denborak esango du proiektua
benetako alternatiba bihurtuko
den, edo herritarren iritzia gailenduko den.
Auto elektrikoak ez du ia zaratarik ateratzen. JON URBE / ARGAZKI PRESS
Bizia ‹ Plaza
Bilboko jaiak D
G Aste Nagusia
KONTZERTUAK
Isabel Sanchez Robles Bilboko jaietako zinegotzia Aste Nagusiaren programazioaren aurkezpenean, Bilboko Alhondigan. JON HERNAEZ / ARGAZKI PRESS
Aste Nagusia ere, krisiak jota
Bilboko Aste Nagusian iaz baino
%15 gutxiago inbertituko du Udalak,
krisi ekonomikoa dela eta
Guztira, 300 ekitalditik gora izango dira,
abuztuaren 21ean hasi eta 29ra bitartean
Nagore Molinero Bilbo
Aurten 2,5 milioi euro inbertituko
dituzte Bilboko Aste Nagusiko
programazioan, 2009an baino
%15 gutxiago. Horrela adierazi
zuen atzo Jai Batzordeko presidente eta Bilboko Udaleko Turismo eta Jaietako zinegotzi Isabel
Sanchez Roblesek, Jai Batzordeko kideekin batera emandako
prentsaurrekoan.
Aste Nagusia Totala...Total
Free. Hori da Turismo eta Jaietako Sailak aurtengo Aste Nagusirako aukeratu duen goiburua.
Krisia kontuan hartuta, ekitaldi
guztiak «debalde» izango direla
azpimarratu nahi izan zuen Isabel Sanchezek. Horrela, Bilboren
irudia sustatuko dutela ere aipatu zuen.
Aurreko urteetako kalitatea
bermatzeko helburuarekin, aurrekontua egokitzeko zailtasunak izan dituztela adierazi zuen.
Murrizketak «publikoaren eskaera» kontuan hartuta egin dituztela azaldu zuen. Hala, su festek
%1eko murrizketa jasango dute
soilik, iazko aurrekontuarekin
konparatuz. Aurrekontua gutxitu duten arren, bederatzi egunez
luzatuko da programazioa, eta
emaitza nahiko ona izango dela
uste du zinegotziak.
Helburuak aipatuz, aurreko urteetako berberak izango direla
adierazi zuen Sanchezek; kalitatea, eskuragarritasuna, doakotasuna eta berdintasuna, hain zuzen. Izan ere, Aste Nagusia «denontzat eta denon artean»
egindako festa dela nabarmendu
zuen. Horregatik, hiritarrak parte hartzera animatu zituen zinegotziak.
Era guztietako ekitaldiak
Guztiok gozatzeko, 300 ekitaldi
antolatu dituzte Bilbon. Horien
artean, Igor Yebra dantzariak eskainiko duen ikuskizuna nabarmendu zuen Sanchezek. Yebra
Lituaniako Balletarekin arituko
da, eta Zorba el griego lana eskainiko dute Abandoibarran. Han
bertan, hainbat kontzertu ere antolatu dituzte, El Consorcio, Melocos eta Sergio Contreras, adibi-
Su festek %1eko jaitsiera jasan dute soilik. LUIS JAUREGIALTZO/ ARGAZKI PRESS
Bilboko Konpartsek 24 orduko plantoa
egingo dute jaietan
Hilaren 6an adierazi zuten bezala, Bilboko Konpartsek egun
bateko plantoa egingo dute aurtengo Aste Nagusian. Erabaki horrek Udalak Kaskagorri eta Txori Barrote konpartsei ezarritako zigorrari erantzuten dio. Bilboko Konpartsek «jai herrikoiak»
sustatu nahi dituzte, eta eredu hori defendatzeko agertu dira plantoaren alde.
Prentsaurrekoan azaldu zutenez, aurtengo Aste Nagusia «berezia» izango da. Jaitsiera berezia eta txupin berezia egongo direla
azaldu zuten, «txupin iluna eta beltza, beltza delako haiek nahi
duten etorkizuna, eta justu kolore aniztasuna delako gure ezaugarria». Kaskagorri eta Txori Barroterentzat konpartsa guztien txosnen ateak irekita egongo direla gaineratu zuten Bilboko Konpartsek.
D
pLarunbata 21. Doctor Deseo
(Zorrotzaurre). Danza Invisible+La Bien Querida (Abandoibarra).
pIgandea 22. Loquillo (Zorrotzaurre). El Consorcio+San Antonio Korala (Abandoibarra).
pAstelehena 23. Marta Sanchez (Zorrotzaurre). Melocos
+La Guardia (Abandoibarra).
pAsteartea 24. Los Suaves
+Obus (Zorrotzaurre). Estrella
Morente+BOS (Abandoibarra).
pAsteazkena 25. U2 TV (Zorrotzaurre). Sole Gimenez+Bilboko Udal Musika Banda (Abandoibarra).
pOsteguna 26. Kate Ryan (Zorrotzaurre). Igor Yebra+LNOBT
(Abandoibarra).
pOstirala 27. Electric Light Orchestra (Zorrotzaurre). Sergio
Contreras +El Hombre Del
Tiempo (Abandoibarra).
pLarunbata 28. Bebe (Zorrotzaurre) Gose + Mikel Urdangarin (Abandoibarra).
dez. Estrella Morente abeslaria
ere arituko da, Bilboko Orkestra
Sinfonikoarekin. Hurrengo egunean Sole Gimenezen txanda
izango da, Bilboko Udal Musika
Bandarekin. Larunbatean Gose
eta Mikel Urdangarin entzuteko
aukera izango da.
Kontzertuekin jarraituz, Zorrotzaurrek jasoko ditu espero diren emanaldi jendetsuenak. Doctor Deseo arituko da lehenbizi.
Horren ostean, Loquillo, Marta
Sanchez, Los Suaves eta Obus, U2
TV, Kate Ryan, Electric Light Orchestra eta Bebe izango ditugu.
Plantoari buruz, erantzunik ez
Horrekin nahikoa ez, eta beste 6
leku izango dira musikaz gozatzeko. Plaza Barrian munduko musikek izango dute beren txokoa.
Areatzan, aldiz, berbenak izango
dira, eta baita musika ibiltaria
ere. Antzerkiari dagokionez,
Arriagako plazan «estatuko udako kale antzerki jaialdirik onena»
egongo dela adierazi zuen Sanchezek. Emanaldiak eguerdian
zein arratsaldean izango dira
ikusgai.
Urtero bezala, haurrentzako
ekitaldi ugari antolatu dituzte.
Horretaz gain, dantza, kirola, bertsolaritza eta gastronomiaz gozatzeko aukera izango da. Gauean
su festak izango dira egunero.
Isabel Sanchez zinegotziak ez
zuen erantzun Bilboko Konpartsek Aste Nagusian egingo duten
plantoari buruzko galderarik.
Jaien programazioarekin sortutako giroa mantendu nahi zuela
azaldu zuen, eta horri buruz hitz
egiteko momentua beste egun batean izango zela esan zuen.
Plaza › Bizia
Gerizpean D
2
2
Ahotan
Guadalupe
Hondarribiko miraria
«Uztailleko
borronbonbon,
ez beti goxo
baiña on»
Gotzon Garateren
‘Atsotitzak’ liburutik hartua
2
Txangoa
Lehen otoitz egitera
joaten zen hara;
gaur egun, berriz,
aisialdirako toki
bihurtu da
Igarkizuna
Lau hanka ditu,
baina begirik ez;
lurrezko jauregia du,
baina teilaturik ez
Maite Alustiza Donostia
Hondarribiko (Gipuzkoa) Jaizkibel mendiaren magalean aurkitzen da Guadalupe. Makina bat bide dago hara iristeko; autoz ez
ezik, oinez ere.
Ermita da erdigunea. Handik
zaintzen ditu hondarribitarrak
Guadalupeko Amak, baita hara
biltzen direnak ere. Elizaren ondoan taberna bat dago, eta, pixka
bat gorago, Kantina. Ermitaren
gainaldean aisiaz gozatzeko ha-
J. M. Olaizola ‘Txiliku’-ren
‘Axa Mixa Zilarra’ liburutik hartua
maika aukera dago: zelai zabalak
eta egurrezko mahaiak, denen eskura. Baselizaren atzean, Guadalupeko gotorlekua dago, 1900. urtekoa, eta posible da eraikinari
buelta osoa ematea.
Guadalupen geratu gabe, Jaizkibel inguruan paseotxo bat
eman nahi duenarentzat lau ibilbide daude; kolore bat dauka ibilibide bakoitzak. Horien inguruko
informazioa gotorlekuko sarreratik gertu aurki daiteke, eta, horietako bat aukeratuz gero, Errotako
Hondartza izeneko kalara iristeko aukera dago.
JAKINGARRIAK
pNola iritsi. Autoz, Hondarribiko erdigunetik, edo oinez.
pZer. Ermita, gotorlekua, taberna, Kantina, mahaiak.
Aisialdirako leku paregabea da Guadalupe. GARI GARAIALDE / ARP
t°
pIrten: 07:05.
pSartu: 21:33.
Erantzuna: satorra
Euskal Herriko
hondartzak
pUraren tenperatura:
21 gradu.
pItsasgora:
07:26 (4,44 m).
19:48 (4,54 m).
Arribolak
Muriola
Gorliz
Astondo
Bakio
Bermeo
Sopela
Arena
Zierbena
Mundaka
Barrika
Toña
Sukarrieta
San Antonio
Arrietara
Barinatxe
Gorrondatxe
Laga
Laidatxu
Plentzia
Meñakotz
Atxabiribil
BIZKAIA
Getxo
Laida
Ibarrangelu
Busturia
Kanala
San Kristobal
Bedaroako Ogella
Ea
Karraspio
Ogella
Isuntza
Egiluz
Lekeitio
Arrigunaga
Santurtzi
Lapatza
Elantxobe
Kanalape
Karraspio Txiki
Ereaga
Pobeña
pItsasbehera:
01:15 (0,58 m).
13:34(0,66m).
Aritzatxu
Armintza
Endai
Saturraran
Algorta
Mendexa
Areeta
Arrigorri
Ondarroa
Zazpi Hondartzak
Lehena
Ondarbeltz
Mutriku
Portugalete
Lapari-Santiago
Aitzuri
Deba
DLaburrak
Erdi Aroko Azoka egingo
dute asteburuan
LASARTE-ORIA › Erdi Aroko
Azoka antolatu dute astebururako Lasarte-Orian (Gipuzkoa).
Ikuskizun, zapore eta usain
askotarikoz gozatzeko aukera
izango da. Gainera, antzerkia,
haur jokoak,tailerrak eta zaldiko-maldikoa ere egongo dira.
2.000 parte-hartzaile
Gasteiz Cup txapelketan
Doako bisita gidatuak
Nerbioi Garaian eta Aiaran
Animaliei tratu txarra
eman izana salatu dute
Ekoturismo erakustaldia
ostiraletik igandera
GASTEIZ › Hasi da 15. Gasteiz
OROZKO › Doako bisita gida-
GASTEIZ › ATEA Animaliei
Cup txapelketa. Aurten, 2.000
jokalarik parte hartuko dute, 85
taldetan banatuta. Nesken
kopurua parte-hartzaile guztien
%40 da; jatorria, Europa eta
Afrika. Ezinezkoa izan zaio
antolakuntzari Asia eta Ameriketako talderik ekartzea. Futbolean jokatu ez ezik, gaztelu
puzgarriak, saskibaloi txapelketak eta hiritik bisitak prestatu
dituzte parte-hartzaileentzat.
tuak antolatu dituzte Nerbioi
Garaia (Bizkaia) eta Aiara
(Araba) ezagutzeko. Bisitak
aste honetan hasi eta irailaren
30a arte izango dira. Kexaa
(Araba) eta Urduñako (Bizkaia) inguru historiko-monumentalak eta Artziniegako santutegia (Araba) bisitatu ahalko
dira, baita txakolin upategia,
marmelada lantegia eta Likorearen Museoa ere.
Tratu Etikoa Ematearen Aldeko
Elkarteak Gasteizko Batasuna
blusa koadrilako kideak salatu
ditu. Leporatzen diena da jaietako martxa tradizionalean
hainbat txerrikume erabiltzea.
2009ko abuztuaren 9ko
gertaera izan zen hori, eta,
ATEAk adierazi duenez, ekintza
horrek oinaze psikologiko eta
fisiko handia eragiten die animaliei.
6. Ekoturismo erakustaldia
egingo dute Irunberrin eta
Oibarren (Nafarroa), datorren
ostiraletik igandera. Ostiralean,
19:30ean aurkeztuko dute programa, eta, ondoren, jazz kontzertua izango da. Datorren
egunetarako hainbat ekintza
antolatu dituzte: Erdi Aroko
Oibarretik bisita gidatua, reutilizARTE lehiaketa, kontzertuak
eta jan-edarien dastatzeak,
besteak beste.
berria 41
Bizia ‹ Plaza
Gerizpean D
2
Uda-pasa
Erromerian,
Errenterian
Erromeria Eguna
antolatu du
larunbaterako
Ereintza Dantza
Taldeak
M.A. Donostia
Dantza, musika eta jatekoa
izango dira etzi Errenterian
(Gipuzkoa), Erromeria Egunean.
Aurtengo jaialdia hamabigarrena izango da, Madalen jaien atarian.
Diana batekin hasiko da festa,
10:00etan. Eguerdian, berriz,
emanaldi garrantzitsuenetako
batez gozatzeko aukera izango
da: neskatxen sokadantza. Dan-
Non
zer
D
tza tradizionalak ez ezik, gaur
egunera egokitutako dantzak ere
erakutsiko dituzte.
Ondoren, 14:30ean, herri bazkaria izango da, Galtzarabordako kiroldegian. Txartelen prezioa 15
eurokoa da; gaztetxoentzat, berriz, 10 eurokoa. Txirri, Mirri eta
Txiribiton Junior pailazoek emanaldia emango dute 17:30ean, Xabier Olaskoaga plazan.
Orduerdi geroago, erromeria
nagusia izango da toki berean,
baita Zumardian eta Leku Zarran
ere. Eguna bukatzeko, larraindantza egingo dute, aurtengo
Erromeria Eguna agurtzeko. Trikitilarien, txarangaren, dultzaineroen eta txistularien doinuek
girotuko dituzte Errenteriako kaleak.
Emanaldi ugari egingo dituzte Erromeria Egunean. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS
Gaur
Bihar
pBaiona . 20:45ean, Old School Funky Family taldearen kontzertua, zezen-plazan.
22:30ean, Public Enemies filma
emango dute.
pZornotza (Bizkaia).
22:00etan, Los Groovies taldearen kontzertua, Zubiondo plazan. 23:00etan, Primeros Auxilios eta La Txusta de Mortaren
kontzertuak, txosna gunean.
pMarkina-Xemein (Bizkaia).
19:00etan, bertso saioa, Uhagonen. 22:30ean, berbena, Hor
Kon Pon taldearekin, zelaian.
pDonostia. 18:00etan, esgrima
erakustaldia eta tailerra, Natur
Txokoan.
pAntzuola (Gipuzkoa).
22:30ean, Arantza eta Pantxo
taldearen saioa, herriko plazan.
00:30ean, zezensuzkoa.
Barra
Zaldunak
L’Ocean
Ma Drague
Angelu
Itsaslapurrak
Marinela
Urrezko Hondartza
Miramar
Amodio ganbara
Hondartza Handia
Portu Zaharra
Euskaldunen Kostaldea
Miarritze
Marbella
Milady
Ilbaritz
Pavillon Royal
pBiriatu (Lapurdi). 16:00etan
hasita, astronomia jardunaldia.
pDonostia. 13:30ean, pintxo
eta sagardo dastatzea, kaian.
22:00etan, DJ festa, Kaiarriban.
23:00etan, Trakets taldearen
kontzertua, kaian.
Erretegia
Bidarte
Erdikoa
Uhabia
Harotz Kosta
Parlementia
Zenitz
Getariako portua
Maiarko
Hendaia eta
Lafitenea
Zokoa arteko
Getaria
hondartzatxoak Gotorlekua
Erromadia
Artzu
Hondarribia
Loia
Zokoa
Ziburu
Ondarraitz
Hondartza Handia
Donibane
Lohizune
Hendaia
Kontxa
Ondarreta
Sakoneta
Santiago
Elorriaga Itzurun
Gaztetape
Orrua
Zurriola
LAPURDI
Mollarri
Donostia
Algorri
Zumaia
Mendata
Getaria
Pasaia
Malkorbe
Ubide
Zarautz
DONE
JAKUE
BIDEKO
ARGAZKI
LEHIAKETA
berria
Alabortza
Tximistarri
Antilla
GIPUZKOA
Oribarzar Orio
DDiapositibak, papereko argazkiak eta
argazki digitalak onartzen dira. Argazki
digitalek bete beharko dituzten
baldintzak: 1.800x1.200 pixel,
gutxienez, eta jpg formatua.
DEUSKAL EDITOREA SMk beretzat
gordetzen du jasotako lanak
publikatzeko eskubidea. Lehiaketa
honetako parte-hartzaileak, bidalitako
lanaren jabe den neurrian, lanak
erabiltzen, jendaurrean erreproduzitzen
eta jakinarazten uzten dio EUSKAL
EDITOREA SMri, euskarri inprimatuan,
Interneten edo ezagutzen den beste
edozein modutan.
DLanak irailaren 19a baino lehen
bidali beharko dira, posta arruntez edo
elektronikoz, helbide honetara:
BERRIA
Martin Ugalde kultur parkea z/g.
20140 Andoain
Posta elektronikoa: irakurle@berria.info
Saria
BAZTAN HOTELEAN bi lagunentzako
asteburu-pasa:
- Bi gau eta gosaria.
- Afaria.
- Zugarramurdiko kobazulorako sarrerak.
Iruñea-Behobia errepidea, 52. km.
Elizondo.
Tel.: 948-58 00 50
www.hotelbaztan.com
Zozketa, PARTE-HARTZAILE GUZTIEN
ARTEAN:
Pedro Luis kontserben 5 saski ekologiko.
Sanferminak 2010
Erraldoien
azken
agurra
Iruñeko Udaletxe plazan agurtu dituzte
txikienek erraldoi, kiliki eta buruhandiak
konpartsaren 150. urteurrenean
Ohitura betez, erraldoiak makurtu egin dira,
haurrek musukatu ahal izateko
Naiara Elola Iruñea
Momentu zoriontsu bezain tristea bizi izan zuten atzo Iruñeko
zahar eta gazteek. Bederazi egunez erraldoien konpartsaren
atzetik ibili ostean, atzo, sanferminen azken eguna izaki, agurtu
egin behar izan zituzten heldu
den urte arte. Txaloka agurtu
zituzten iruindarrek erraldoien
konpartsako zortzi erraldoi, bost
buruhandi, sei kiliki eta lau zaldikoak.
Aurreko bi urteetan, autobus
geltokian egin izan da erraldoien
konpartsaren agurra. Aurten,
ordea, konpartsak 150 urte bete
dituenez, Udaletxe plazan egin
da. Batzuentzat momentu tristea
izan arren, erraldoiek era alaian
egin zuten dantza. 13:20ean iritsi
ziren enparantzara erraldoiak,
eta 14:15ean hasi ziren sartzen
udaletxeko ate nagusitik.
Dena den, denbora tarte horretan, haurrek erraldoi gustukoenak besarkatzeko aukera izan
zuten. Izan ere, aurreko zortzi
egunetan ez bezala, atzo erraldoiak makurtu egin ziren, eta
ehunka haur musukatu zituzten.
Gainera, momentu hori aprobetxatu zuten haurrek euren txupeteak erraldoien eskuetan zintzilikatu eta horiek erabiltzeari
betiko uzteko.
Ohiturak betez
Sanferminetan egunero egin
bezala, 09:30ean atera zen autobus geltokitik erraldoien konpartsa. San Fermin eguna eta uztailaren 14a izaten dira konpartsa
ikusteko egunik politenak, eta
hori nabari zen. Hala, Alde Zaharreko kaleetan barrena ibili zen
ia bi orduz erraldoien konpatsa,
gaita eta txistu doinuen erritmoan dantzan.
Gainera, atzo San Fermin egu-
naren zortziurrena zenez,
11:45ean Udaletxe plazan udalbatzarekin bat egin eta San
Lorentzo elizara joan ziren mezetara. Horren ostean, Udaletxe
plazara bueltatu ziren eta Duguna dantza taldekoak dantzatu
ziren.
Momentu hori aprobetxatu
zuten kilikiek haurrei azken kolpekadak emateko. Hamabi bat
Bederatzi egunez
aritu da erraldoien
konpartsa Iruñeko
kaleak girotzen
Heldu den urtera arte
agurtu dituzte
iruindarrek erraldoi,
kiliki eta buruhandiak
haur korrika ibili ziren Caravinagreren kolpeetatik ihesi. Askoren
arabera, bera da kilikirik beldurgarriena. Hala ere, atzo Udaletxe
plazan zeuden haur ugarik zeramaten haren irudia zuen elastikoa.
Gozoki banaketa
Kiliki eta buruhandiak enparantzako balkoietara igo ziren, haurrei gozokiak botatzeko. Gozokiak botatzeari utzi ziotenean,
Udaletxe plazan zeuden ehunka
lagunek Adios con el corazón
(agur bihotzez) abestu zuten,
konpartsa agurtzeko asmoz.
Hala, behin erraldoi guztiek
elkar besarkatu zutenean apurka-apurka udaletxeko ate nagusitik sartzen hasi ziren seiak.
Hurrengo urtean ere, San Fermin
bezperan irtengo dira kalera, festetako suziria lehertu eta ordu
gutxira. Horretarako, gero eta
egun gutxiago gelditzen dira: 365
besterik ez.
Asiako Erregina izan zen haurrek Udaletxe plazan musukatu zituzten erraldoietako bat. JAGOBA MANTEROLA / ARP
Balkoietatik gozokiak bota zituzten buruhandi, kiliki eta zaldikoek. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKIPRESS
berria 43
Bizia ‹ Plaza
Sanferminak Iruñean D
Festetan pankarta beltzak ateratzeaz gain, igandean zezen-plazara ez joatea erabaki zuten peñek, eta erdi hutsik utzi zuten plaza. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS
Peñek eta beroak markatu dute jaia
Iruñeko peñek udalaren jarrera salatu dute
egunero euren pankartetan, eta egun batez,
gainera, erdi hutsik utzi dute zezen-plaza
gan edo iturrietan sartzea izan da
freskatzeko bertze aukera bat,
baita izozkiak jatea ere.
3. Karrikako giroa
Bero handia egin du hirian sanferminak
hasi zirenetik. Bisitari gutxiago etorri da
E.Elizondo-J.Senar Iruñea
Bukatu dira sanferminak, eta
iruindarrak, gaurtik aurrera, ohiko erritmora itzuliko dira. Bederatzi egunez hiria hankaz gora jarri dute bestek, eta, amaitu eta
gero, atzera begiratzeko garaia da
oraingoa.
Beroak eta peñen protestek
markatutako bestak izan dira
aurtengoak, neurri handi batean.
Sanferminek, hala ere, eman dute
bertzerik.
1. Peñen protestak
Bestek iraun duten bederatzi egunetan karrikan izan da Iruñeko
peñen protesta, kolorez bete ohi
diren euren pankartak beltz bilakatu baitira aurten. Ekimen horren bidez, Iruñeko Udalaren
adierazpen askatasunaren kontrako jarrera salatu nahi izan
dute, iazko pankarten harira bi
peñaren kontrako salaketa jarri
baitzuen.
Uztailaren 11n, gainera, zezenketara ez joatea erabaki zuten peñek, eta erdi hutsik utzi zuten plaza. Horren ordez, merendua anto-
latu zuten Karlos III.a etorbidean.
Jende anitz izan zen merendu horretan, eta agerian gelditu zen
udalarekiko kexa.
Munduko Kopak ere izan du
eraginik sanferminetako egitarauan, igandeko finala Gazteluko
plazan pantaila erraldoi batean
ematea erabaki baitzuen udalak.
Egitarau ofiziala aldatu zuen, horretarako. Peñek, halaber, euren
ibilbidea aldatu behar izan zuten,
plazan ez sartzeko.
Hiru emakume izozkia jaten, beroari aurre egiteko. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS
4. Entzierroak
2. Eguraldia
Uhartetik Barañainera doan billabesan atzo entzuna, adineko
emakume batek bertze bati errana: «Gogoratzen al duzu zuk aurtengoen gisako sanferminik? Nik
ez. Egunero izan dugu eguzkia,
eta ez dugu jaka atera behar izan
ere». Sanfermin beroak izan baitira aurtengoak. Eguzkiak gogor jo
du hiria, eta gauez ere gutxi freskatu du. Ez da ohikoa hori Iruñean. Ostegunean, 37 gradura iritsi
zen termometroa.
Beroari aurre egiteko, inoiz baino abaniko gehiago atera dute
aurten iruindarrek karrikara. Ar-
Iruindarrentzat, eta iruindar ez
den jende anitzentzat, munduko
bestarik onenak dira sanferminak. Giroa falta denik, behintzat,
ezin erran, bestak 24 orduz hartzen baititu hiriko Alde Zaharreko karrikak. Azken urteotan,
hala ere, sumatu da behera egin
duela bisitarien kopuruak. Ez da
beherakada nabarmena izan
orain artekoa, baina aurten sanferminek anitzez bisitari gutxiago erakarri dutela erran dute anitzek. Entzun da esaldi hori herritarren artean.
Astearteko entzierroko irudi bat, Telefonica aldean. JAGOBA MANTEROLA / ARP
Entzierro oro berez da arriskutsua. Oro har, oso entzierro azkarrak izan dira aurtengoak. Lau
lasterketa hiru minututik beherakoak izan dira, eta beste bat
hiru minuturen bueltan egon da.
Estafetan beste urteetan baino
lasterrago korrika egin dute adardunek, eta eroriko gehiago eragin
dituzte, baina, ziurrenik, arriskua txikiagoa izan da. Bakarrik
geratu diren zezenen kasuetan,
lasterkariek eta unaiek modu eredugarrian eraman dituzte plazara. Entzierro arriskutsuena, dudarik gabe, Jandilla ganadutegiko zezenen atzoko entzierroa izan
zen.
Plaza › Bizia
Sanferminak Iruñean D
Apokalipsi
txikia
Frenesia,
Ferminen liburutik
Txari Eleta q Euskalerria Irratiko langilea
Euskalerria Irratiak urte anitz daramatza hizketan, eta sanferminei emanaldi berezia
eskaintzen die egunero. Zaldi Zurian dagoen tabernako terrazatik egin dute saioa egunotan.
«Gidoi zehatzik ez dago sanferminetan,
moldatzeko prest egon beharra dago»
Edurne Elizondo
G
auerdian jarri zuen muga Ferminek, baina
iruindar guztiek ez zuten zehatz bete; izan zen besta hurrengo goizaldera arte luzatu zuenik. Eta uztailaren 15eko goiz ernatu berriak, Ferminen ahots burrunbatsuarekin harrapatu zituen karrika erdian.
Haserre zen Fermin. Eta haserre zenean, ahotsa trumoiaren gisako ateratzen zitzaion santu beltzaranari. Haserrealdia ez zen
Ferminen ahotsa loditzen zuen
kontu bakarra. Nekeak jota ere
bazegoen. Egun gutxiren bueltan, bertze inork ezin lor zezakeena egin zuen berak Iruñean. Bazekien, bai, iruindarrek eskertu ziotela egindako lan hori guztia, baina Ferminen keinua ez zen zuzentzen bakarrik bere irudiaren
aurrean krabelin triste zenbait
jartzen.
«Gaixo, zuek!», oihukatu zien
goizaldean oraindik karrikan harrapatu zituen haiei. «Gaixo, gu?»,
erantzun zioten. Caravinagre baino serioago jarri zen, eta, maskuririk ez bazuen ere, iruindarrak jota utzi zituen kolpea eman zien.
Apokalipsiaren kolpea.
Eta apokalipsiaren kolpearekin, dena amaitu zen Iruñean.
Amaitu zen parranda eta besta.
Amaitu ziren txarangak, trikitilariak, Mercaderes karrikako txalapartariak eta mariatxiak. Bukatu
ziren txistularia eta jotak.
Itzali zen su festa. Itzali ziren
tabernetako argiak, eta itzali zen,
halaber, Mañuetako txurro dendako labea. Alde Zaharreko karrikek jatetxe izateari utzi zioten;
eta Iruñeko parkeak ez ziren
gehiago logela erraldoi izan.
Urtebetez, behintzat. Bihotz
onekoa baitzen, finean, Fermin.
Bere apokalipsia, apokalipsi txiki
bilakatu zuen. Bigarren mailako
apokalipsi. Ordura arte oporretan izan zirenak bidali zituen lanera, bai; eta bertze zenbait, oporretan Benidormera. Ez zuen argi
zer zen okerrago. Baina eman
zien itxaropenari eusteko biderik. «Hurrengo urtean, berriz»,
bota zien, bestak utzitako hiritik
aldentzen zen bitartean. Sanfermin arteko epea hasi zen, beraz,
Iruñean. Apokalipsi txikia. Eta
grisa nagusitu zen, berriz ere.
Iruindarrak Ferminen zapi gorriaren zain gelditu ziren.
Garazi Arrula Iruñea
Euskalerria Irratia Iruñean eta
inguruko herrietan entzun daiteke. Orain urte batzuk urrunago
ere iristen zen, antena Erreniegan baitzuten. Arazoak izan zituzten, ordea, eta isun bat ere jaso
zuten irratiko kideek. Antena lekuz aldatu behar izan zuten, eta
ondorioz, hedadura gutxiago
dauka egun. Aurten lehen aldiz
Berria.info atariak bat egin du
bestei buruzko irratiaren eguneroko saioarekin. Bideoen atalean
daude emanaldi guztiak, igandekoa salbu. Horietan ikus daiteke
Txari Eleta.
Sanferminetan emanaldi berezia
egiten duzue Zaldi Zuritik.
Bai, lekua primerakoa da. Sanferminetan oso gauza bereziak egiten ditugu. Hilaren 6an, adibidez,
txupinazoaren kontakizuna egin
genuen plazatik, Seminario etxetik, zuzen-zuzenean, 10:00etatik
12:00etara. Beste egun guztietan
sanferminen magazin modukoa
egin dugu eguerdian, bi orduz.
Plazera da terrazan saioa egitea,
giro ona dago eta Iruñeko erdigunean gaude. Gainera, errazagoa
da gonbidatuak erakartzea, festaren bihotzean baikaude.
Egunerokoaz edo aurreko egunekoaz mintzo zarete?
Egitaraua hartu dugu oinarritzat, eta egun horretan egingo zenarekin lotutakoaz hitz egin dugu. Hori kontuan hartuta ere gonbidatuak hautatu ditugu, dela
musika talde bateko kidea, dela
beste edonor. Antolatuta zegoenaren araberakoa izan da saioa;
peñek zerbait prestatzen bazuten,
haietako kideren bat ekartzen
saiatu gara, eta abar. Uztailaren
8an, adibidez, German Rodriguezen heriotzaren urteurrena zenez, 78ko sanferminak gogoan
ekimeneko kideak izan genituen
gurekin.
Aise onartzen al dute kolaboratzaileek sanferminetan parte hartzea?
Ba ez pentsa, harrituta gaude zeinen zintzoak izan diren ikusita.
Ez da erraza sanferminetan inor
konbentzitzea. Egia erran, normalena hutsegiteak dira, aurreko
gaua luzatu egiten baita maiz. Halere, jende gutxik egiten du hori;
beti dago baten bat, baina gehienek konpromisoa nahiko serio
hartzen dute.
GARAZI ARRULA RUIZ
Eta hutsegiteekin,zer?
Ahal den moduan moldatu. Irratia horrelakoa da, eta ustekabe
asko gertatzen dira. Beste zerbait
egin beharra dago, beste norbait
lotu elkarrizketa egiteko, edo bururatzen zaigun beste edozer: musikaren edo kontzertuen aipamenak, egitarauaren irakurketa, aurreko gonbidatuari elkarrizketa
luzatu... Momentuko gauzak izaten dira, azken ordukoak. Arriskua bada: norbaitek azken orduan ez datorrela esatea, beranduago
etortzea,
batak
bestearekin zerikusirik ez duten
hiru bat gonbidatu pilatzea, galderak elkarrizketa egin bitartean
sortu beharra... Erran dezakegu
emozioz beteriko lana dugula.
Are gehiago sanferminetan; urteko beste uneren batean grabazioren bat jarri dezakegu, baina egunotako saioak zuzenean egin ditugu. Moldatzeko prest egon
beharra dago, ez da gidoi zehatzik; irudimena landu behar izaten dugu.
Zenbat kide zaudete irratian?
Zehatz esaten ez dakit, ikasturte
honetan gorabehera asko izan
baititugu. Orain bederatzi edo hamar lagun gaude Donibane auzo-
an. Uztailean eta abuztuan txandaka hartzen ditugu oporrak eta,
beraz, sanferminetan ere jende
gutxiago gabiltza. Zaldi Zuriko
plazatik magazinea egiten bi pertsona egon gara, egoitzan berriak
ematen beste kide bat, eta azkeneko bat teknikari lanetan. Lau, beraz. Sanferminetan magazinea
eta berriak egiteaz gainera, Eus-
G Motzean
pTraba gehiagorik ez? Nahikoa eta sobera izan ditugu dagoeneko... Halere, oraindik ere
baditugu zenbait gainditzeke.
pZenbat urte ditu irratiak?
1988ko azaroan egin zuen aurreneko saioa; 22 urte, beraz.
Euskarari bultzadatxo bat
eman zitzaion, Iruñerriko irratietan nekez entzuten baitzen orduan euskaraz.
pNon entzun daiteke? 91.4 FM
frekuentzian, irratian. Bestela,
internetez www.euskalerriairratia.com-en. Interneten badira zuzenekoaz gainera beste
aukerak ere, hala nola saioei eta
irratiari buruzko informazioa.
kadi Irratiarekin bat egiten dugu,
saiorik ez dugunetan.
Elkartea ere baduzue.
Hala da, bai. 800 bat bazkidek osatzen dute; urtean kuota bat ordaintzen dute, eta modu horretan
laguntzen diote irratiari. Babes
handia da, egia erran. Gainera,
azken boladan elkartea berpizten
hasi da; kide batzuk elkartzen ari
dira, eta irratiaren aldeko zenbait
ekimen eta jarduera antolatzen
dabiltza.
Irratia zabaltzeko asmorik bai?
Bai, aukera hor dago, arazoak
konpontzeko moduak aztertzen
ari gara. Helburu nagusia txoko
guztietara heltzea da, eta seinalea
indartzea, zenbait lekutan nahiko ahula baita egun. Eskerrak
orain Internet bidez ere entzun
daitezkeen egiten ditugun saio
guztiak. Aurten ekin diogu internet bidezko emanaldiari, eta aurrerapauso handia izan da.
Aurten beste berrikuntza bat
ere izan dugu. Berria.info atariarekin bat eginez aritu gara; sanferminetako magazinea eman
dute egunero, egunkariaren Interneteko atarian. Ahotsetik harago, ikus-entzunezko bihurtu
gara.
Bizia ‹ Plaza
Sanferminak Iruñean D Argazkilarien objektibotik
Sartzeko garaia. Alde Zaharrean bizi diren iruindarrek ez dute etxetik atera behar bestan murgiltzeko. Nahikoa da balkoiko atea irekitzea sanferminak dastatu, usaindu eta entzuteko. Txupinazoa ikusteko toki egokia izan daiteke Udaletxe plazako balkoi bat. Gazteluko plazan duenak, akaso, nekez eginen
du lo egunotan. Denentzat, atea itxi eta etxera sartzeko garaia iritsi da. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS
Ez dut begiratu nahi! Bukatu al dira? Ez erran baietz; ez dut
jakin nahi. Oporrak amaitu zaizkit, eta lanera itzuli beharko dut!
Hobe dut ez begiratu. Hemen geldituko naiz. Noiz hasiko dira
bestak berriz hemen? IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS
Ohe goxoago baten bila. Iruñeko parkeak hotel erraldoi bilakatzen dira sanferminetan. Baina
bestak amaituta, ohea bertze nonbaitera eramateko garaia iristen da. Aurten zorte handia izan dute
izarren pean lokartu direnek, eguraldia lagun izan baitute. Hala ere, norberaren ohea bezalakorik ez
dago benetan atseden hartzeko. Koltxoia etxera itzultzeko ordua da. LANDER F. ARROIABE / ARGAZKI PRESS
Eta orain zer? Arropa zuri-gorririk gabe, zer jantzi? Akaso hori
pentsatzen ari da argazkiko haurra. Edo beroak jota dago. Edo
sanferminak amaitu direlako protesta egin nahi du, akaso. Edo
izanen da zezenketen kontrako aktibista, agian? L.F. ARROIABE / ARP
Ez zapaldu! Iruñeko garbitzaileek badute meritua, sanferminetan bereziki. Milaka eta milaka
pertsonek sortzen duten zaborra biltzen aritzen dira egun osoan. Karrika garbitu orduko, gainera, berriz
zikintzen diete. Haiek, segur aski, poztuko ziren atzo gauerdiko Pobre de mí entzun zutenean, karrikak
hutsik badira ez baitira hain erraz zikinduko. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS
Gogorra da gazte izatea. Hagitz gogorra, gainera. Gaur besta,
bihar ere bai, eta etzi berriz. Bederatzi egunez erritmo horri ez dio
edozeinek eusten. Gazteek, beraz, badute meritua, eta atseden
hartzeko eskubidea ere, ongi irabazita. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS
Plaza › Bizia
Sanferminak Iruñean D Zortzigarren entzierroa
Guztietan
zailena
Jandilla ganadutegiko zezenek aurtengo
entzierrorik arriskutsuena eragin dute, 11
lasterkari zauritu dituztelako, lau adarkatuta
‘Gavioto’zezena Telefonican erori, eta
larritasun handiko uneak izan dira amaieran
Joxerra Senar Iruñea
Jandillek ospeari eutsi diote. Aurtengo entzierrorik arriskutsuena
izan zen azkena. Hamaika korrikalari ospitaleratu zituzten, horietatik lau adarkatuta. Telefonica parean erori ostean,Gavioto zezenak makina bat arrisku une
eragin zuen. Askori iazko Capuchino etorri zitzaien gogora. Hala
ere, Gavioto-ren adarkadek ez zuten hain ondorio lazgarririk eragin. Azkenean, aurtengo entzierrorik luzeenetan bigarrena osatu zuten: lau minutu eta 23 segundo.
Entzierro gehienetan bezala,
Udaletxe plazan zezen batek joaldunak aurreratu eta ziztu bizian
jo zuen aurrerantz. Ia beti zezenek bihurgunea kanpoaldetik
hartzen dute. Ia beti, ordea. Zezenen portaera inoiz jakiterik ez dagoela erakutsi zuten Jandillek.
Mercaderesera heltzean, taldearen buruan zen zezen beltzak eskuinaldean ziren korrikalariengana jo zuen, eta bi korrikalari indarkeria handiz aurrean eraman
zituen. Bereziki arriskutsua izan
zen bigarrenaren kolpea. Bihurgunea barrualdetik hartu zuen.
Mercaderesen zezen batek adarrekin korrikalari bat bultzatu zuen. JOSU SANTESTEBAN / EFE
Adi bihurgunean
Oso arriskutsua izan zen unea.
Tokirik txarrenen estropezu egin
zuen korrikalari batek, eta oso
motel altxatu zen. Ordurako taldea bere gainean zen, eta zezenetako batek adarrekin bultzatu
zuen, lurretik altxatuz eta eskuinerantz joz. Ondoren, zezen horrek berak, eskuin aldera babes
bila jo zuten hiru korrikalarirengana joan zen, izu handia eraginez. Lasterketan izan litekeen
egoerarik okerrenetarikoan zeuden hirurak. Alde batera, Estafetako horma; bestera, zezena.
Aurtengo entzierro ia denetan
bezala, zezenek erakutsi zuten sasoian zirela, eta oso azkar egin zuten lasterka. Amaieran, ordea,
Telefonica parean erori egin zen
Gavioto, eta bere anaiek plazara
jotzen zuten bitartean, horrek
erabat galdu zuen arreta. Hor
hasi zen benetako arriskua, eta
zenbaiten aldetik, zuhurtzia fata.
Parrandan erabilitako kapela
zuen gazte bat Gavioto-ren aurretik gurutzatu, eta zezenak ez zuen
barkatu. Gaztea adarkatu eta gogor astindu zuen. Haren alboan
zen korrikalaria ere adarkatu
zuela dirudi. Ondoren, Gavioto-k
bi aldiz jo zuen indar handiz kontrako norabidean Estafeta alderantz, eta unaiek eta lasterkari
onek lan handia egin behar izan
zuten plazarantz zuzentzeko.
Zuhurtzia falta
Bizia arriskuan jartzen dutela dakiten korrikalarien artean benetako ergelak ere badaude. Bereziki harrigarria Gavioto nora ezean
zebilela lasai asko metro eskas batzuetara zeuden zenbaiten jarrera, edo zezenak eskuineko hesiaren aurka jo zuenean mutiko batek zezena hesirantz deitzea.
Udaltzainek eta foruzainek jo
egin zuten arduragabea. Isuna
ere merezi zuen. Agidanez, zenbaitentzat entzierroak Disneyworld izaten jarraitzen dute. Hori
ez da aurten amaitu.
Plazara sartzean, zentimetro
gutxigatik ez zuen adarkatu Julen Madina. Zorte gutxiago izan
zuen ezkutalekuetarantz zuzendu ordez, plaza erdian geratu zen
gazte ingeles batek. Gavioto-k larrutik ordainarazi zion zuhurtzia
falta. E.R. 24 urteko ingelesari izterrean sartu zion adarra.
Triskantza eragin zuten Jandillek. Lau adarkatu: 23 urteko asturiar bat bularraldean eta izterrean adarkada zuen, eta 19 urteko madrildar bat besapean. 27
urteko iruindar bat ere besoan
adar puntarekin ukitu zuen zezen batek. Beste zazpi korrikalari
ospitaleratu zituzten. D.C. 30 urteko irlandarrak, besteak beste, bularraldean kolpe handia du, hiru
saihets hautsita eta masailezurra
ere hautsita. Beste lauri sendaagiria eman zieten arratsaldean.
Gaur ez da entzierrorik egongo.
Gehienez, billabesarena.
berria 47
Bizia ‹ Plaza
Sanferminak Iruñean D Zortzigarren entzierroa
3 dortsala duenak ozta-ozta izkin egin zion taldeari aurrerago. J. DIGES / EFE
Gavioto-k Telefonica inguruan korrikalari bat larri zauritu zuen. PEIO H. / EFE
G Entzierroa
Adark.
Jandilla
Santo
Domingoko
ukuiluak
Kostata sartu zuten Gavioto zezen-plazan. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
0
2
1
0
1
0
1
4
Denb.
2.24
3.30
6.23
2.53
3.02
2.17
2.14
4.23
Santo
Domingo
kalea
Txantxa gutxi, atzo, Gavioto-rekin. JESUS CASO / EFE
Udaletxe
plaza
Mercaderes
kalea
Hiru zauritu
Estafeta
kalea
Hiru zauritu
Telefonica
aldea
Hiru adarkatu
Kailejoia
Zezen-plaza
Plazara sartzeko unea arriskutsua izan zen oso. VILLAR LOPEZ / EFE
Adarkatu bat
eta zauritu bat
Bihurgunea barrualdetik hartu zuen taldeak. JIM HOLLANDER / EFE
r
Zakilixut
D
Osteguna
2010eko uztailaren 15a
«Gugan zerbait zoragarria den sentsazioa pizteko biderik ziurrena objektu bakar bati beldurrik gabe begiratzea da.
Bat-batean —miragarriki— sekula ikusi gabeko zerbait balitz bezala agertuko zaigu» Cesare Pavese
Mikel Urmeneta
Festazalea,
espeziez
Sanfermin-eroak
Iñigo Astiz
E
dozerekin jostatzen da Mikel Urmeneta (1963, Iruñea). Dena da estimulu harentzat, eta edozerk
ematen dio atentzioa. Sanferminek, adibidez, ikaragarri, baita New Yorkek ere (AEB). Iruindarra izanik ere, han
bizi da orain dela urte batzuetatik, eta,
agian, horregatik egiten du alderaketa espero zitekeenaren alderantzizko ordenan:
«New Yorken antza dute sanferminek.
New York bilakatzen da Iruñea egunotan,
askatasun hori badagoelako. Bakarrik
egon arren jendearekin zaudelako, nahi
duzuna egiten duzulako, inor zutaz arduratzen ez den arren laguntasun moduko
bat badagoelako... Ikaragarri gustatzen
zaidan gauza bat da hori, hori da maite dudan habitata». Espeziez da sanferminzalea
Urmeneta, eta hori izan daiteke marrazkigile honen karikatura: urtero, faltarik gabe, uztailaren 6tik 15erako tartean jaio, hazi, ugaldu eta hil egiten den izaki festazalearena.
Mutante bat da Urmeneta. Aldaketaren
maitalea eta eragilea, kalezalea, gautxoria, tradizio sortzaile eta puskatzailea, festen kronista grafikoa, sanferminetako
giza migratzailea... Berak, baina, «alfer
geldigaitza», «arduragabe etengabea»,
«berez jaiotako kirtena», eta «gaizki-ikasi
profesionala» hitzekin definitzen du bere
burua. Etengabe dabil zaletasun batetik
bestera saltoan, dioenez, «garrantzirik gabeko gauzak maitatzea bizitzeko modu bat
delako». Nahikoa irudi aurkitzen ditu Iruñeko festetan bere jakin-mina asetzeko,
eta horren bila etortzen da. Festa gose, su-
rrealismo ehizan-edo; ohiko ikuspegiak
hautsi nahian. Begiratzera eta eragitera.
Muturtutako bi errealitate dira, izan
ere, Iruñea eta sanferminak, Urmenetak
dioenez. «Ikaragarrizko mutaziozko bederatzi egun. Zientifikoki frogatuta dago gizakioi ikaragarri kostatzen zaigula aldatzea. Oso gutxitan jartzen gara aurrean
dugunaren larruan. Kosta egiten zaigu
ohartzea hemen jaio beharrean han jaio
izanez gero aurrean dugun ergela uler genezakeela. Ni beti saiatzen naiz ergel bilakatu eta aurrean dudan ergel hori ulertzen. Aberasgarria da oso. Sanferminetan
ez duzu lan hori egin beharrik, kolpez
hausten baituzu bederatzi egunez guztiarekin, eta horregatik gertatzen da gertatzen dena; Opus Deiko bizilagunak muxu
ematen dizu ahoan, mihi eta guzti, ardotan bustita dagoela». Zehaztapena egiten
du gero: «Benetako istorioa da hori».
Gizakiaren izaera barregarria
Sanferminekin lotuta dago Urmenetaren
ibilbide profesionala ere, haien bueltan
sortu baitzen famatu egin zuen Kukuxumusu enpresa. 1989an hiru lagun elkartu
eta sanferminetarako elastiko bat sortzea
erabaki zuten, eta gorantz egin dute orduz
geroztik, eta gaur egun, mundu osoan dira
ezagun. Sanferminen irudia hedatzen lagundu dute. «Gu gabe ere izango lirateke
sanferminak, bistan denez, baina azken
urteetan oso presente gaude festetan, oroigarrien merkatua ikaragarri mugitu dugulako. Grazia eman diogu».
«Aldaketen beldur den jendearen aurka
egin behar da», dio Urmenetak. «Umore
gehiagoz hartu behar dira tradizioak», eta
elastikoak egitea izan da hori lortzeko tresnetako bat beretzat. Hamaika ditu, baina
behin entzierroaren irudia iraultzea otu zitzaiela kontatzen du, adibidez; zezenak ja-
Mikel Urmeneta, eskuan baso bat garagardo duela, eta begietan ilea. LANDER FERNANDEZ ARROIABE / ARP
rri zituztela jendearen aurrean korrika.
«Jendeak errespetu faltatzat jo zuen, baina
festa bera den gertakari surrealista horri
ikuspegi surrealista batetik begiratzea
izan zen egin genuen guztia. Dena da arraroa, eta hori da marrazkiekin erakutsi
nahi dudana; gizakiaren izaera txoro hori,
gure ohituren sakoneko izaera barregarri
hori. Milaka xehetasunen ondorioz hartzen dugu normaltzat normaltzat hartzen
duguna; baina, bidaiatuz eta burua pixka
bat irekiz, normaltzat jotzen duguna ezberdina izan zitekeela ikus dezakegu».
Badira, noski, festan ere gustuko ez
dituenak. Pobre de mí, adibidez. «Oso este-
tikoa da, bai, oso ederra, baina baita oso
instituzionala ere, eta ez zait hori gustatzen. Festaren hileta moduko bat da, eta
hor bukatzen da festa, kolpean, eta Iruñeko legeak sartzen dira berriz indarrean
gauerditik aurrera. Ni billabesaren entzierrora arte eusten saiatzen naiz beti. Buka
dadila festa, bai, baina ez hain kolpean,
utz diezaiotela bere gisa pixka batez luzatzen». Muturrekoak dira, ordea, sanferminak. 6an hasi eta 15ean bukatzen den eten
erraldoi bat. Iruñea dator gero berriz, eta
New Yorkera joango da Urmeneta. Bere
sanferminei denbora gehiagoz eusteko,
nolabait.
berria osteguna,2010eko uztailaren 15a
testuak:Bixente Merino
karmenak eta
zipotz jaiak
MARKINA-XEMEIN,BARAKALDO, SANTURTZI,SANTUTXU ETA GROS
EIDER MUGARTEGI / LEA-ARTIBAIA ETA MUTRIKUKO HITZA
ALARABIREKIN FESTA
02
markina-xemein ›› karmenak
berria
2010eko uztailaren 15a,osteguna
EGITARAUA
››Uztailak 15,osteguna
19:00 › Bertso saioa,Uhagonen.
18:30 › Jaien hasierako txupina-
Bertsolariak: Sebastian Lizaso,
Joxe Agirre,Onintza Enbeita,Iratxe Ibarra.Gai-jartzailea: Markina-Xemeingo Bertso Eskola.
20:00 › Sabel-dantza erakustaldia:Uhagoneko taldea eta Durangoko taldeak eskainiko dutena.
Ikuskizunaren zuzendaria:Iasmina.
22:30 › Berbena,Hor Kon Pon
Band taldearekin,Zelaian.
zoa Goiko Portalean (Udaletxe
aurrean).Aurten,Markina-Xemeingo Emakume Taldearen eskutik.Koadrilak,umeak eta gurasoak elkartzea,jaiei hasiera emateko.
Ostean,pregoia.Markina-Xemeingo Emakume Taldea pregoilari dela.
19:15 › Txistularien eta buruhandi eta erraldoien kalejira.
21:00 › Danborrada,herriko kaleetan zehar.
23:00 › Erromeria Zelaian, Akerbeltz taldearekin.
›› Uztailak 16,ostirala
09:30 › Txistularien kalejira.
10:30 › Markina-Xemeingo bandaren kalejira.
11:00 › Meza nagusia,Karmengo
POTEOA. Bizikletan egiten dute poteoa,festak hasi bezain pronto. MARIBI UGARTEBURU / LEA-ARTIBAIA ETA MUTRIKUKO HITZA
ALARABIK DENA
FESTA IKUSI NAHI DU
Emakumeen taldeak jaurtiko du,gaur,Karmen jaiei hasiera emango
dien txupinazoa,eta igandera arte ekitaldi ugari izango dira.
larabi iritsi da, eta
hurrengo egunetan
festa hedatuko du
Markina-Xemeingo
kaleetan zehar. Asteburuan zesta-punta eta plater tiraketa lehiaketak izang dira, girotzen hasteko; baina gaurko txupinazoak hasiera emango die
Markina-Xemeingo Karmen jaiei.
Emakume taldeak izango du suziria pizteko ardura.
Udaletxeak eta txosna batzordeak egitarau mardulak prestatu di-
A
tuzte, baina bada inolako egitarau
eta antolakuntzarik behar ez duen
ekitaldirik. Izan ere, txupinazoaren ondoren poteo berezia izaten
da. Jendeak etxean dituen bizikletak atera, apaindu eta tabernaz taberna ibiltzen dira poteatzen.
Festetako beste une berezia paella jana izaten da. Larunbatean herriko koadrilek paellak prestatu ,
eta giro bikaina izaten da. 1.5002.000 pertsona inguru biltzen dira
Zelaian, koadrila edo talde bakoitzak bere paella propioa egiten du.
Markinan 4.000 biztanle inguru
bizi direla kontuan hartuta, herri
bazkaria oso arrakastatsua da.
Beste ekitaldien artean, Uhagon kultur elkartean bertso festa
egingo da ostiralean; urteroko ohitura bilakatzen ari da. Aurten,
Sebastian Lizaso, Joxe Agirre,
Onintza Enbeita, eta Iratxe Ibarrak alaituko dute euren errimez
jai giroa.
Ondoren, sabel-dantza ikuskizuna ikusteko aukera izango da.
Uhagoneko taldea eta Durangoko
taldeak arduratuko dira horretaz,
Iasminaren zuzendaritzapean.
Musikarik ez da faltako eta ohiko txaranga eta bandak alaituko
dituzte herriko kaleak. Gauean
kontzertu eta berbenarik ez da faltako. Era berean, gaur, Akerbeltz
taldearekin erromeria izango da;
bihar, berriz, Hor Kon Pon Band
taldearekin berbena izango da, eta
Zea Mays taldeak rock doinuak
eramango ditu larunbatean.
Haurrek ere euren tartea izango
dute igandean, umeen parkean
denetik izango baitute, eta disko
festa eta erromeria ere ez zaie faltako.
elizan,Udalbatzak parte hartuta
eta Xemein Abesbatzak abestuta:Itxaso Jaiok zuzenduta,eta
Martin Alberdi organoan lagunduta,Xemein Abesbatzak Eduardo Mokoroaren meza abestuko
dau,obraren ehungarren urteurrena dan honetan:Kyrie,Gloria,
Sanctus Benedictus eta Agnus
Dei Gure Jaunartze sasoian,berriz:C.Frank-en Panis Angelicus.
12:00 › Aurreskua,Goiko Portalean.
12:30 › Markina-Xemeingo Bandaren kontzertua,plazan.
13:30 › Markina-Xemeingo Musika Eskolaren kalejira.
17:30 › Profesionalen zesta-punta partidak,udal pilotalekuan.
18:00 › Herri kirolak,Zelaian: Egitaraua:Iparraldeko jokoak: Lastoaltxatzea,lasto botatzea,ingudea,trontzan.Parte hartzaileak:
Jose Martin Buztinza (Tubi),Bizkaiko eta Euskadiko Txapelduna.
Jose Mari Atutxa,Bizkaiko Txapelduna.
Jon Lapazaran,Euskadiko Txapelduna.Jose Lapazaran,Bizkaiko
eta Euskadiko Txapelduna.
Aizkolariak:Bizkaia:Aitzol Atutxa
(Bizkaiko Txapelduna eta Open
Bizkaia) Aritz Irazabal.Gipuzkoa:
Ugaitz Mugerza,Aratz Mugerza
(3 biderrez gazte mailan txapelduna).Harri-jasotzailea:Aimar Irigoien.Aurkezlea:Sarasola
›› Uztailak 17,larunbata
09:30 › Txistularien kalejira,herriko kaleetan zehar.
11:00 › Esku pilota partidak pilotaleku txikian.
12:30 › Markina-Xemeingo Trikixa Eskola eta Musika Eskolaren
kalejira.
14:30 › Herri bazkaria,Zelaian.
Bazkalostea musikaz girotuko
dute.
18:30 › Hau Dok Hau Txarangaren kalejira.
22:30 › Rock kontzertua,Zelaian
Zea Mays taldearekin.
›› Uztailak 18,igandea
09:30 › Txistularien kalejira
10:30 › Karmen jaiak 2010 zestapunta txapelketako txikienak,kimuak,haurren,kadete eta gazteen kategorietako finalak,udal pelotalekuan.
11:00 › Markina-Xemeingo trikitilarien kalejira.
11:00 › Eskolarteko txirrindulari
lasterketa.Kareaga Industrialdean hasi eta amaitu egingo da.
11:30 › Erraldoi,buruhandiak eta
txistulariak.
Egun osoan › Umeen parkea Zelaian.Kuads,Zezen mekanikoa,
Puzgarri handiak,Gaztelu puzgarria,Jumping eta Giro musikala.
17:00 › Mus eta briska txapelketal plaza Barripean.
17:00 › Profesionalen Zesta-punta pardidak udal pelotalekuan.
19:00 › Umeentzako disko festa
eta erromeria Goiko Portalean,
ordu bi eta erdian (animatzaile
euskalduna,koreografiagaz,batuka eta dantzaldia,umeak parte
hartzeko).
22:30 › Shake That taldearen On
the Rocks ikuskizuna,pilotalekuan.
POZIK. Haurrek ederki pasatzen dute puzgarrietan. MARIBI UGARTEBURU / LEAARTIBAI ETA MUTRIKUKO HITZA
berria
karmenak ‹‹ markina-xemein
03
BAZKARIA. Koadrila bakoitzak bere paella egiten dut,eta gero denak batera bazkaltzen dute Zelaian. MARIBI UGARTEBURU / LEA-ARTIBAI ETA MUTRIKUKO HITZA
MUSIKA ETA JOKOAK GAUEAN
Txosna Batzordeak egitarau alternatiboa prestatu du biharko;
musikaz gain,jolas eta joko ugari prestatu ditu jendea animatzeko.
PRESTAKETAK. Koadrila bat,paella prestatzen. MARIBI UGARTEBURU / LEA-ARTIBAI ETA MUTRIKUKO HITZA
arkina-Xemeingo Txosna Batzordeak egitarau alternatiboa
prestatu du Karmen jaietarako, eta biharko eguna
hautatu du bere ekitaldiak aurrera eramateko.
Irati Arrate Txosna Batzordeko
kideak dioen moduan, ekitaldi
guztiak ostiralean bildu dituzte,
eta oso kontzentratuta dituztela
aitortu du. Iluntzerako afaria prestatu dute, eta ondoren sokatira
txapelketa izango da, jendea girotzen hasteko. Jai guztietan ezin da
musikarik falta, eta Delirium Tren
Ez eta Madrilgo Repercusion taldeak arduratuko dira jendea dantzan jartzeaz.
Kontzertuen ondoren, txosnaz
txosnaz edo tabernaz taberna ibiltzea da ohikoena, baina Txosna
M
Batzordekoek ohiturak apurtu
eta jokoak antolatu dituzte, koadrilen arteko giroak jaietan iraun
dezan.
«Txokorrak batzea izango da horietako joko bat, baina txokorrak
baino edariak jarriko ditugu, eta
parte-hartzaileek tragoak hartu
beharko dituzte. Bestalde, aulkien
joko alternatiboa ere izango
dugu», adierazi du Iratik.
Baina Markina-Xemeingo jaietan badira errotutako ekitaldiak.
Horietako bat da suziriaren ondorengo bizikleta poteoa. «Egun itzela da, oso jendetsua, eta txosnetan
giro berezia izaten da», gaineratu
du Txosnetako Batzordeko kideak.
Herriko beste ekitaldi garrantzitsua, berriz, larunbateko paella
jatea izango da. Koadrila bakoitzak bere paella prestatzen du, eta
gero denak batera Zelaian bazkaltzen dute. «Bazkariaren ondoren
abesti herrikoien tartea izaten da,
eta oso giro ederra sortzen da»,
adierazi du Irati Arratek.
04
barakaldo ›› karmenak
berria
EGITARAUA
››Uztailak 15,osteguna
09:00 › Barakaldo Futbol Klubaren Campusa,Lasesarren.
10:00 › Diana,Laguntasuna Txis-
AGURRA. Jolinek koadrilak agurtu zituen. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS
AZKEN
TXANPA LUZEA
Musikak indar handia du Barakaldoko
jaietan,eta,abesbatzez gain,Doctor Deseo,
Ojos de Bruxo eta Esne Beltza izango dira,
besteak beste.
arunbatean jaitsi zen Jolin eta hasi egin ziren Barakaldoko
Karmen
jaiak. Egun hauetan
hainbat ekitaldiz gozatzeko aukera izan dute, baina
igandera arte badute non eta zer
gozaturik.
Udalak zortzi gune prestatu
ditu. Herriko plazan antzerkia eta
kontzertuak izango dira. Anaien
Parkean haur eta gazteentzako
ekitaldiak, dantzak eta saioak
izango dira. Lasesarre frontoian
kontzertuak izango dira; Portuko
darsenan, su festa; Clara Campoamor kultur etxean, abesbatzen
kontzertuak, eta San Bizente parkean, helduentzako ekitaldiak.
Horiei barrakak eta txosnak gehitu behar zaizkie.
Musika da festetako nagusia,
eta jaiek irauten duten astebete
honetan abesbatza eta talde
entzutetsu ugari ikusteko aukera
dago. Asteartean Gu Gira kantaldiarekin gozatzeko aukera izan
L
zen. Gorka Knorr, Niko Etxart,
Txomin Artola, Gontzal Mendibil
eta Urko kantarien abestiak
entzun ziren. Atzo, berriz, La
Oreja de Van Gogh talde donostiarraren txanda izan zen. Baina kontzertuen egitaraua betea da eta
oraindik bada non aukeraturik.
Gaur, esaterako, Ojos de Brujok
joko du Herriko Plazan 23:00etan,
eta Lasesarreko frontoian, berriz,
Esne Beltzak eta Pleonakis Plektos bertako taldeak joko dute,
22:00etan hasita.
Biharko aukera ere ez da makala, Doctor Deseo eta Peret arituko
baitira. Larunbatean, O’Funk’illo
eta Hamar izango dira Lasesarreko frontoian, eta Herriko Plazan
rock jaialdia izango da, Sinkope
Jorge Salan eta Santiago Campilloren eskutik. Igandean, Jon Allendek eta Sisniegak amaiera emango
diote kontzertuen eskaintzari.
Bestetik, aipatzekoa da larunbatean txosnen eremuan izango den
herri bazkaria ere.
tularien eskutik,Herriko Plazatik
abiatuta.
11:00 › Eskubaloia:Tiragol,Herriko Plazan.
11:30 › Haur jarduerak.Musika,
puzgarriak,tailerrak,ludoteka eta
buruhandiak,Anaien Parkean.
12:00 › Xakeko aldibereko partidak,Herriko Plazan.
12:30 › Haurrentzako emanaldia.
Oliver Magoa,Anaien Parkean.
13:30 › Bits jaurtiketa,Herriko Plazan.
18:00 › Binakako esku pilota partidak,Barakaldoko Frontoian.
19:00 › Adiskideak Fanfarreak irtengo du,Herriko Plazatik.
19:00 › Hiritar Fanfarrea irtengo
du Bide Oneratik.
19:00 › Haur gau jaia,Deabru Beltzarekin,Anaien Parkean.
19:00 › Txotxongiloak txosnetan.
19:30 › Santiago bidea Bizkaian,
Clara Campoamor kultur etxean.
20:00 › Txokolatada txosnetan.
20:00 › Kontzertu lirikoa,Irene
Ojanguren soprano,Giorgi Meladze tenor eta Maite Aranguren piano-jolearekin.Barakaldoko Musika Kon tserbatorioan.
20:00 › Kantu unibertsalak errezitala,Baratzalde Musika Elkarteak
emana,eta Alberto Nuñez tenorrak lagunduta,Karmengo Elizan.
20:00 › Kale antzerkia:Trapu Zaharra konpainia Herriko Plazan.
20:30 › Kontzertu korala:Zigor
Abesbatza eta Zornotzako Abeskimu Abesbatza,Itxaropenaren
Elizan.
21:30 › Zezensuzkoa,Herriko Plazan.
22:00 › Esne Beltzaren kontzertua,Pleonakis Plektos bertako taldeak lagunduta,Lasesarreko Frontoian.
23:00 › Su festa,Pirotecnia Zaragozanaren eskutik,Portuko Dartsenan.
23:30 › Kontzertua,Ojos de Brujok emana,Herriko Plazan.
10:00 › Diana,Amaia Dantza Taldeko txistularien eskutik,Herriko
Plazatik abiatuta.
12:00 › Mus bizkorreko txapelketa,Zaballa aldean.
12:30 › Haurrentzako emanaldia.
Zaki Magoa,Anaien Parkean.
13:30 › Bits jaurtiketa,Herriko Plazan.
18:00 › Katxeteko Boloen VIII.Txapelketa,Regatoko bolatokian.
18:00 › Haurren Tuta Txapelketa,
Lasesarre parkean.
18:30 › Kale antzerkia:Malas
Compañias Zirku Taldea konpainiak Olaskoetxea aurkeztuko du.
19:00 › Guretzat fanfarrea irtengo da Herriko Plazatik.
19:00 › Hiritar fanfarrea irtengo
da Anaiaren Parketik.
19:00 › Barbadun fanfarrea irtengo da,Zaballa aldean.
19:00 › Esku pilota partida profesionalak,Barakaldoko Frontoian.
1.partida:Camarero – Mitxelena /
Urdaniz – Perosanz.
2.partida:Nagore – Arzelus /
Amantegi – Gorriti.
19:00 › Haur emanaldia.Gari,
Lontxo eta Joselontxo pailazoak,
Anaien Parkean.
19:30 › Bertso poteoa,txosnen esparruan.
20:00 › Barakaldoko rally sloteko
IV.irekia (sailkatzeko).Bagatza,9.
20:00 › Barakaldo antzokia jaietan:Brujas,Lara Dibildos,Juncal Rivero,Arantxa del Sol,Carla Dubal
eta Cristina Goyanesek antzeztua.
20:00 › Dantza.Belen Loubet Aretxagak zuzendutako Barakaldoko
Musika Udal Bandaren eskutik,
Herriko Plazan.
20:00 › Umorezko Gymkhana
eta mozorroaren eguna,txosnen
esparruan.
20:30 › Abesbatzen kontzertua,
Alberto Nuñez tenorrak,Elena Roldan sopranoak eta Carlos Imaz baritonoak lagunduta,Karmengo
elizan.
21:00 › Euskal dantzen agerraldia,
Anaien Parkean.
21:30 › Zezensuzkoa,Herriko Plazan.
22:00 › Bertso afaria.Sustrai Colina eta Miren Amuriza,Lasesarreko
kiroldegiko kafetegian.
22:00 › Kontzertua.Doctor Deseo,bertako El Perro Estrellak lagunduta,Lasesarreko Frontoian.
23:00 › Kontzertua,Peretek emana,Herriko Plazan.
09:00 › Barakaldo rally – sloteko
IV.Irekia (finalerdiak).Bagatza,9.
10:00 › Diana,Laguntasuna txistularien eskutik,Herriko Plazatik.
10:00 › Irristatze Artistikoko II.
Trofeoa izango da Gorostitzako kiroldegian.
10:00 › Patata tortilla eta paellen
gastronomia lehiaketa,txosnen
esparruan.
10:30 › Gizonezkoen Banakako
Tuta Txapelketa,Lasesarre parkean.
11:00 › Hiru oholtzak andrazkoen
finala,Done Bikendiko bolatokian.
11:00 › Bola-Jokoa.Pasa boloa
modalitatea.Beteranoak eta gazteak.Done Bikendiko bolatokian.
12:00 › Xake biziduna,Herriko
Plazan.
12:00 › Txistularien VIII.Topaketa
Herriko Plazan,eta kalejira udalerrian barrena.
12:00 › Magia ekitaldia,Zaballa
aldean.
15:00 › Herri bazkaria,txosnen
esparruan.
16:30 › Bola-jokoa hiru oholtzak,
1.eta 2.kategoria,Done Bikendiko
bolatokian.
16:30 › Bola-jokoa.Done Bikendiko bolatokian.
16:30 › Mus txapelketa,txosnen
esparruan.
18:00 › Andrazkoen Banakako
Tuta Txapelketa,Lasesarre parkean.
18:30 › Pala motzeko eta paletako pilota,Barakaldoko Frontoian.
19:00 › Emanaldia:Zambra Rocioko Abesbatza eta Barakaldoko
Hijos de Jaenen Duende haur
dantza-taldea eta Argo Burgosko
talde gonbidatua.Clara Campoamor kultur etxean.
19:00 › Postin fanfarrea irtengo
da Herriko Plazatik.
19:00 › Hiritar fanfarrea irtengo
da txosnetatik.
19:00 › Magia ekitaldia familia
osoarentzat,Zaballa aldean.Ilusionismoko Bizkaiko Elkarteko
magoak etorriko dira.
20:00 › Barakaldo antzokia jaietan:Brujas,Lara Dibildos,Juncal
Rivero,Arantxa del Sol,Carla Dubal eta Cristina Goyanesek antzeztua.
20:30 › Erromeria,Erdizka Lauetan taldearekin,Anaien Parkean.
20:30 › Schola Cantorum eta Laredoko Coral Canta abesbatzen
kontzertua,Done Bikendiko elizan.
20:30 › Kontzertu korala,Karmengo elizan.
21:00 › General Lee kontzertua,
Anaien Parkean.
22:00 › O’Funk’illo eta Hamar Lasesarreko Frontoian.
22:00 › Rock jaialdia,Sinkope,Jorge Salan eta Santiago Campillok
emana,Herriko Plazan.
karmenak ‹‹ santurtzi
berria
05
EGITARAUA
›› Uztailak 15,osteguna
12:00 › Haurrentzako ur-parkea
oinezkoentzako kalean.
17:30 › Umeentzako playback
lehiaketa izango da Gernika parkean.
18:00 › Haurrentzako ur-parkearen jarraipena oinezkoentzako kalean.
19:00 › III.Itsasalde Pilota Txapelketako urrezko mailako hiru
partida,Mamarigako pilotalekuan.
19:30 › Mentxuren kalejira.
20:00 › El Carmen areto futbol
txapelketako finaleko partidak
Portuko kiroldegian,Santurtziko
Areto Futbolak antolatua.
20:00 › Helduentzako playback
lehiaketa,Gernika Parkean.
20:30 › Mariachi Guadalupanoren emanaldia JJ Mendizabal enparantzan.
21:00 › Koadrilen Arteko XXI.Water Polo-Garaikur Txapelketako finalak Udal Igerilekuetan.
23:00 › Amaia Monteroren kontzertua agertoki nagusian
11:00 › Baserriko produktuen azoka Gernika Parkean.
12:00 › Meza nagusia.
12:30 › Los Barbisen emanaldia
Gernika Parkean.
13:00 › Kalejira Musika Banda eta
Txistularien eskutik.
18:00 › Itsas prozesioa.
20:00 › Kiki,Koko eta Moko pailazoen ikuskizun berria,Sonrisas y risas,JJ Mendizabal enparantzan.
20:00 › Dantzaldia Galea taldearekin parkean.
20:00 › Erromeria Erdizka Lauetan taldearekin,Gernika parkean.
20:30 › Antzerkia Serantes kultur
aretoan:Trampa Mortal.
21:00 › Koadrilen Sardinaren Ibilbidea,Batek Batukadak lagunduta.
23:00 › Su festa.
23:30› Bolero gaua,Pastora Soler,
Montxo eta Rafael Basurtoren eskutik,agertoki nagusian.
08:00 › Irratiaren bidez,Alfa Victor Irrati-lagunen Elkartea harremanetan jarriko da mundu osoan
zehar dauden irrati-lagunekin
gure herriko jaien berri emateko.
Udaletxe eta San Jorge elizaren
parean egingo da.
09:00 › Tiroa Karabinaz txapelketa Emilia Zuza ikastetxearen jolastokian.
11:00 › Erakusteko xake partidak,
III.Pintura eta Eskulan Lehiaketa,
umeentzako animazioa eta xake
erraldoia oinezkoentzako gunean,
Dorretxearen ondoan,Santurtziko
Xake Taldeak antolatua.
12:00 › Buruhandien kalejira Santurtziko Txistulari Bandak lagunduta.Udaletxean hasiko da.
12:00 › Familiarentzako jolasak;
Jugando con duendes jolasgarriak,
oinezkoentzako kalean.
12:00 › Santurtziko Kirol Taldearen aurkezpena udaletxean.
13:00 › Harri-zulatzaileen ligako
txapelketa portuan.
17:00 › III.Itsasalde Pilota Txapelketako finalak kadete eta senior
mailetan,Mamarigako pilotalekuan.
17:00 › Tiragoma txapelketa JJ
Mendizabal enparantzan,San Jorge Ehiza eta Arrantza Elkarteak
antolatua.
MASKOTA. La Mentxu da jaietako protagonista. SANTURTZIKO UDALA
17:00 › Profesional mailako banakako xake txapelketa eta III.Pintura eta Eskulan Txapelketa,
Santurtziko Xake Taldeak antolatua.
18:00 › Familiarentzako jolasen
jarraipena:Jugativos-Jolasgarriak
Jugando con duendes,oinezkoentzako kalean.
18:00 › Dantzaldia parkean Palmeras taldearekin.
19:00 › Koadrilak agurtzeko afaria Mamarigako Itsasoko Ama
ikastetxean.
19:00 › 31.Santurtziko Bandera
traineru estropadak.
20:00 › Xake txapelketako sari
banaketa.
20:00 › Santurtziko Musika Bandaren kontzertua Gernika parkean.
20:30 › Luisa Fernanda zarzuela
Serantes kultur aretoan,Masa Coral del Ensancheren eskutik.
21:00 › Los Pamplonicas taldearen emanaldia JJ Mendizabal enparantzan.
23:00 › Sociedad Alkoholika taldearen kontzertua,agertoki nagusian.
08:00 › Irratiaren bidez,Alfa Victor Irrati-lagunen Elkartea harremanetan jarriko da mundu osoan
zehar dauden irrati-lagunekin
gure herriko jaien berri emateko.
Udaletxe eta San Jorge elizaren
parean egingo da.
09:00 › Muestra txakurren lehiaketa Portugaleteko ur-biltegian,
San Jorge Ehiza eta Arrantza Elkarteak antolatua.
11:00 › Eskulanen erakusketa eta
adinekoen omenaldia San Jorge
elizaren atarian.
12:30 › Nazioarteko dantzak Buryatiako Baikalskie Volni taldearen
eskutik,oinezkoentzako kalean.
18:00 › Dantzaldia Dantza Alai
taldearekin,Gizarte Ekintza eta
Berdintasun Arloak antolatua.
19:00 › Potxin eta Patxin pailazoen ikuskizun berria,La vida en el
circo,JJ Mendizabal enparantzan.
20:00 › 1.000 errazio txerri burduntzi banatuko dira Dorretxe
Ondoan,AFADEk antolatuta.
20:00 › Egizu argazkia Mentxurekin! oinezkoentzako kalean.
21:00 › Bilbainadak Irrintzi taldearekin Gernika parkean.
23:00 › Gorka sarien banaketa
ekitaldia agertoki nagusian.
23:30 › Portuan,Karmengo jaiei
buruz bildu dituzten argazki guztien emanaldia.
24:00 › Mentxuri agurra.
PROZESIOA. Itsasoan egiten dute prozesioa. SANTURTZIKO UDALA
TRADIZIO
HANDIKO
FESTAK
Mentxu da Santurtziko karmenetako
protagonista,eta itsasoan egiten duten
prozesioa jaietako bereizgarria.
aurreko ostiralean
hasi zituzten karmenak santurtziarrek,
baina oraindik beste
lau egun dituzte jaiei
zuku guztia ateratzeko.
Bihar izango dute egun handia,
eta baserriko produktuen azoka,
itsas prozesioa eta Batek batukadak lagundutako koadrilen sardinaren ibilbidea nabarmendu behar
dira.
Bestalde, udalak ahalegin handia egin du izen handiko taldeak
ekartzeko, eta, hala, Betagarri,
Efecto Mariposa, Delincuentes eta
Macaco talde ospetsuak jende ugari erakarri dute Santurtziko kermenetara. Musikazaleek badute
oraindik zer entzuterik: gaur,
Amaia Monteroren txanda izango
da, eta biharko, berriz, bolero doinuak entzungo dira Agertoki Nagusian, Pastora Soler, Montxo eta
Rafael Basurtok abesti dantzagarri eta lasaiak emango baitituzte
batzen diren guztientzat.
Doinu gogorragoak maite dituztenek biharko gaua aprobetxatu
beharko dute: Sociedad Alkoholikak joko du. Taldeko kideak gogo-
A
tsu irtengo dira oholtzara, disko
berriko abestiak eta arrakastatsuenak jotzera.
Kontzertu hori 23:00etan izango
da, Agertoko Nagusian, baina musika gehiago entzuteko aukera
izango da egunean zehar. Helduen
playback lehiaketa eta Mariachi
Guadalupano taldearen emanaldia, esaterako. Eta ostiralean Galea taldearen dantzaldia izango da,
eta ondorengo erromeriak dantzan jarriko ditu santurtziarrak.
Musikaz gain, pailazoek izango
duten lekua nabarmendu behar
da, ikuskizun ugari emango baitituzte. Bihar Kiki, Koko eta Moko
pailazoek Sonrisas y risas ikuskizuna emango dute JJ Mendizabal
enparantzan, eta igandean, berriz,
Potxin eta Patxin pailazoek La vida en el circo ikuskizuna emango
dute gune berean.
06
santutxu ›› karmenak
EGITARAUA
21:00 › AHTren aurkako kalejira,
12:00 › Igerilekua eta terraza,Ba-
22:30 › Kontzertua,Basarraten:
sarraten.
Chalwa Band,Bilbomatiks eta
Esne Beltza.Kontzertuen artean,
Idunaren ekitaldia.
12:00 › Twister erraldoia,Basarraten.
berria
Basarratetik abiatuta.
15:00 › Gazte bazkaria,Basarraten.
›› Uztailak 17,larubata
16:00 › Grafiti lehiaketa,Basarra-
12:00 › Tiragoma erakustaldiak
Karmelo kalean,Bizkaiko Tiragoma Elkarteak antolaturik.
15:00 › Errepresaliatuen aldeko
bazkaria,Basarraten.
18:00 › Futbito Txapelketa:Finalerdia eta finala,Briñas eskolan.
19:00 › Bertsolariak eta raperoen
emanaldia,Lakomi gaztetxean
hasita.
21:30 › Errepresaliatuen aldeko
brindisa,Basarraten.
21:45 › Kalejira.
22:30 › Berbena,Basarraten,
Gora herria taldearekin.
ten.
18:00 › Xake partidak,Basarraten,Zuri-beltza xake taldeak antolaturik.
18:00 › Txoro,Txiri eta Mokoko
pailazoen emanaldia,Karmelo
plazan.
19:00 › Ur zezenak,Karmelo plazan.
17:30 › Futbito Txapelketa:kanporaketak,Briñas eskolan.
20:30 › Play back txapelketa,Basarraten (Parte hartzeko,ordu
erdi lehenago eman izena,agertokian bertan).Ondoren,funk
gaua eta koadrilen poteoa,Jai Batzordearen txosnatik hasita.
22:00 › Kontzertua:The Cherry
Boppers.
HERRIKOIA. Jende ugari bildu izan ohi da herri bazkarian. MARISOL RAMIREZ / ARAGAZKI PRESS
10:00 › 52.Makailu txapelketaren hasiera Basarraten.
12:00 › Gaztediko gaiteroak kalez kale arituko dira.
13:00 › Harri zulatzaileen erakus-
08:45 › Santutxuko txistularien
taldia,Basarraten.
12:00 › Dunbots fanfarrea auzoa
girotzen.
13:00 › Bakailao txapelketaren
lapiko bilketa eta sari banaketa.
Argazki txapelketaren sari banaketa.
15:00 › Bazkaria,Basarraten.
Nork berea ekar dezala.
18:00 › Koadrilen arteko tribiala,
Basarraten.
19:30 › Parrillada,Basarraten,
Gazte Asanbladak antolaturik.
20:00 › Dantzaldia,Basarraten,
Mariachis Dominguez taldearekin.
22:30 › Azken traka.Hurrengo urtera arte,Sangutxu!
diana.
17:30 › Nesken arteko futbito
txapelketa,Hockey pistan.Izena
eman dezakete bai taldeek bai
pertsona solteek ere,658-72 99 11
zenbakira deituta edo maiata2022@hotmail.com helbidera
mezua bidalita.Txapelketaren ostean,jai batzordearen txosnan
trago bat hartzeko gonbita,txapelketan izan diren neskeentzat.
18:30 › Esku pilota txapelketaren
finala,Karmelo ikastolan.
19:30 › Gaztedi dantzari taldea,
Karmelo plazan.
20:00 › Santutxuko txistularien
kalejira.
IKUSKIZUNA. Harri zulatzaileak,lanean. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS
AUZOETAN ERE FESTA
EGITEKO GOGOA
Aurreko larunbatean hasi zituzten Bilboko Santutxu auzoan
karmenak baina oraindik bada zer ikusi eta zer gozatu.
estetan
bete-betean
murgilduta daude Santutxun (Bilbo), eta igandera arte ez dute aspertzeko betarik izango. Geratzen diren lau egunetan areto
futbolaz, bertsolaritzaz, pailazoez
eta beste hainbat ekintzez gozatzeko aukera izango dute.
Jai batzordeko kide Patxi Zuloagak esandakoaren arabera, egitarauan ez dute aldaketa nabarmenik egin «urtetik urtera gauza batzuk errepikatu egiten direlako eta
beste batzuk zehaztea» izaten dutelako ardura nagusia.
Musika kontuei dagokienez,
larunbatean izango den Esne Beltzaren kontzertua nabarmendu
du. Horretaz gain, larunbatean
kalez kale izango den Santutxuko
F
txistularien kalejira eta igandean
izango den Dunbots fanfarrearen
saioak aipatu ditu.
Bertsolaritzak ere bere tartea
izango du, baina rap erritmoekin
nahastuta. Larunbat arratsaldean
izango da hitzordua, Lakomi gaztetxean.
Hala ere, festetako zeregin nagusia Santutxun jai giroa sortzea da,
eta hori lortzen dutela dio Zuloagak. Jakitun dira hiri handietako
auzoetan ezin direla festa erraldoiak egin, baina gustura daude
jendearen erantzunarekin. «Jendeak ondo erantzuten du eta ekitaldietan parte hartzen du. Ekitaldi batzuetan, esaterako, umeentzako ekitaldietan, pailazoen emanaldietan eta antzekoetan, jende
asko ikusten da. Beste ordu ba-
tzuetan, eta eguraldia ona eginez
gero, igartzen da jendea hondartza
edo igerilekura doala; baina, bestela, jendeak parte hartzen du. Gauetan, berriz, Bilboko jendea ere etortzen da kontzertuetara eta parrandara», adierazi du Zuloagak.
Kirolak ere bere tartea izango
du festetan, eta aipatzekoak dira
areto futboleko partidak. Batetik,
mutilen txapelketa izango da, eta,
bestetik, neskena. «Askotan mutilen partidak lehiakorregiak izaten
dira, eta ondo pasatzea baino
gehiago lehiaketa izaten da nagusi. Neskek, berriz, ondo pasatzea
izaten dute helburu, eta, horregatik, ostiralean neskentzako txapelketa antolatu dugu. Nahi duen
guztiak parte har dezake, talderik
gabe dagoenak ere parte har dezake, talderik gabe datozen nesken
artean taldea osatzeko asmoa dugulako», esan du.
Arazoak udalarekin
Jaiak antolatu badituzte ere, arazoak izan dituzte Bilboko udalarekin, nahiz eta oraindik ez jakin zergatik, Bilboko udaleko barrutien
sailak «ez dizkigu jaiak onartu. Ez
digu inolako arrazoirik eman; baina, horren ondorioz, 1.200 euroko
diru laguntza galdu dugu», adierazi du jai batzordeko kideak. Hala
ere, barrakak jartzeko eta kaleetan ekitaldiak aurrera eramateko
baimena dutela gaineratu du.
zipotz jaiak ‹‹ gros
berria
18:00 › Gari,Montxo eta Joselontxo pailazoak,Konfetti antzezpenarekin,Nafarroa Beherea plazan.
18:30 › Koadrilen arteko jokoak,
Nafarroa Beherea plazan,Gazte
Asanbladak antolaturik.
19:00 › Pregoia.Ondoren,Buruhandi eta Erraldoiak,Nafarroa
Beherea plazan.
19:30 › Kalejira poteoa,Nafarroa
Beherea plazatik hasita,Gazte
Asanbladak antolaturik.
20:00 › Miren Bihotza Abesbatzaren kontzertua,Okendo kultur
etxean,Saioa Zuaznabar Abendañok zuzendua.
20:00 › Camps orkestra,Nafarroa
Beherea plazan.
20:30 › Txokolate jana,Nafarroa
Beherea plazan.
21:00 › Trikitilariak,Nafarroa Beherea plazan.
21:30 › Kontzertuak,Saguesen:Krilin,Madelein,Oreindik,Makulu Ken
eta Erromeria.
12:00 › Buruhandi eta Erraldoiak,
Nafarroa Beherea plazatik hasita.
12:00 › Txupinazoa,Nafarroa Beherea plazan,Gazte Asanbladak
antolaturik.
12:30 › Brake Dance eta Graffiti
ikuskizuna,Nafarroa Beherea plazan.
14:30 › Bertso hopa,koadrilen herri
bazkaria,Nafarroa Beherea plazan.
17:30 › Elektro txaranga,Nafarroa
Beherea plazatik hasita.
17:30 › Haur Danborrada auzoko
kaleetan,Zurriola Ikastolatik hasita.
19:00 › Pala eta pelota txapelketaren finala,Sagüeseko frontoian,
Gazte Asanbladak antolaturik.
19:15 › Haurrentzako herri jokoak,
Nafarroa Beherea Plazan,Haurtxoko/Gaztelekuak antolaturik.
20:00 › Arkaitz Mendoza piano
jtzailearen kontzertu klasikoa,
Okendo kultur etxean.
20:00 › Sardina jana,Nafarroa Beherea plazan.
20:00› Camps orkestra Txunami,
Nafarroa Beherea plazan.
21:00 › Bingoa,Nafarroa Beherea
plazan,Pais Petit tabernak antolaturik.
21:00 › Zezensuzkoa,Nafarroa Beherea plazan.
21:30 › Kontzertuak,Saguesen:
Sioux,Des-Kontrol eta Bizardunak
taldeak.
HASIERA. Koadrilen jaitsiera Zipotz jaietan. RAUL PEREZ / IRUTXULOKO HITZA
21:30 › Kontzertuak,Saguesen:
Surf eta Bodyboard txapelketa,Zurriola hondartzan,Surf Indarrak taldeak antolaturik.
10:30 › Artisau azoka,Nafarroa Beherea plazan.
10:30 › Boleibol finala,Zurriola
hondartzan.
11:00 › Malabare eta txapa tailerra,
auto telegidatuekin batera,Nafarroa Beherea plazan,
Haurtxoko/Gaztelekuak antolaturik.
11:00 › Xake txapelketa,Txofre plazan,Groseko Xake taldeak antolaturik.
11:15 › Txokolate jana,Nafarroa Beherea Plazan.
11:30 › Hainbat herri eta auzotako
Buruhandi eta Erraldoien
erakusketa,Nafarroa Beherea plazan.
12:00 › Hainbat herri eta auzotako
Buruhandi eta Erraldoien kalejira,
auzoko kaleetan zehar,Nafarroa
Beherea plazatik hasita.
13:00 › Futbito txapelketaren finala,Saguesen,Deabru Urdinak hintxa taldeak antolaturik.
16:00 › Mus txapelketa,Artetxe Jeneraleko Rikardo tabernan.
18:30 › Danborrada,auzoko kaleetatik,Zurriola Ikastolatik hasita.
18:30 › Renacer musika eta dantza
talde latindarraren ikuskizuna izango da Nafarroa Beherea plazan.
19:00 › Janari latindarraren dastaketa,Nafarroa Beherea plazan,
Amerika Unidak antolaturik.
19:30› Haizea Muñoz sopranoaren eta Ana Belen Garciaren kontzertu klasikoa,Okendo kultur etxean.
20:00 › Camps orkestraren Txunami emanaldia izango da,Nafarroa
Beherea plazan.
Skakeitan ,Revolutionary Brother,
La Kinky Beat y Vendetta.
22:00 › Berbena,Nafarroa Beherea plazan.
››Ekainak 18,igandea
09:30 › Diana,Nafarroa Beherea
plazatik hasita.
11:00 › Elkarteen arteko Marmitako lehiaketa,Nafarroa Beherea plazan,Marruma elkarteak antolaturik.
11:45 › Txalaparta ikuskizuna,Nafarroa Beherea plazan.
12:00 › Sagardo dastaketa,Nafarroa Beherea plazan.
12:30 › Euskal dantza ikuskizuna,
Nafarroa Beherea plazan,Trebexka
dantza taldeak antolaturik.
12:30 › Tortilla lehiaketa,Nafarroa
Beherea plazan.
13:00 › Euskal herri kirolen ikuskizuna,Nafarroa Beherea plazan,Saralegi anaien eskutik.
14:30 › Bertso bazkaria,Txofre plazako sagardo karpan.
17:00 › Surf-Boat ikuskizuna,Zurriola hondartzan.
17:30 › Triki-bertso poteoa izango
da,Txofre plazako sagardo karpatik
hasita.
17:30 › Deabru Beltzak pailazoak,
Parrandan antzezpenarekin,Nafarroa Beherea plazan,Okendo kultur Etxeak antolaturik.
19:00 › 3,2,Zast eta beste pailazoen Egizu Jolas antzezpena,Nafarroa Beherea plazan.
20:30 › Erromeria,Nafarroa Beherea plazan.
20:30 › Txokolate jana,Nafarroa
Beherea plazan.
21:00 › Zezensuzkoa,Nafarroa Beherea plazan.
24:00 › Jaien amaiera.
07
08
gros ›› zipotz jaiak
berria
2010eko uztailaren 15a,asteazkena
FESTA, AUZOAN
HEDATUTA
Zipotz jaiak Gros auzoa girotzen saiatzen
dira; horretarako,besteak beste,buruhandi
eta erraldoien bilera,kontzertuak,bazkariak
eta antzerkiak izango dira.
spakizunez beteta
datoz Zipotz jaiak,
ez bakarrik Gros auzoko (Donostia)
jaiak ospatzen direlako, baizik eta jaiak hasi zituztenetik 20. urteurrena betetzen delako. Jai Batzordeak Kataluniako
plazan egiten ari diren lanei aurre
egin behar izan die, eta han egiten
ziren kontzertuak Saguesera pasatu ditu. Bestalde, auzoa girotzeko,
Nafarroa Beherea plazan ere berbenak izango dira.
Gaurtik igandera arte ekitaldi
mordoa izango da, eta nabarmentzekoa da larunbatean izango den
berrikuntza nagusia: buruhandi
eta erraldoien bilera. «Jai Batzordeak Donostiako buruhandi eta
erraldoien Irrintzi konpartsarekin
harremana du, eta konpartsaren
10. urteurrena betetzen da aurten.
Guk 20 urte betetzen ditugu, eta bi
urteurrenak ospatzea bururatu zitzaigun. Zazpi herrialdetatik etorritako erraldoi eta buruhandiak
izango dira Iruñeatik, Deustutik,
Andoaindik, Añorgatik, Kataluniako Mollins de Rei herritik ...»
O
adierazi du Groseko Jai Batzordeko kide Alex Martinezek. Aipatutakoez gain dultzaineroak, txarangak eta zapantzarrak ere izango
dira.
Aurtengo apustu nagusia, berriz, auzoko eragile guztien artean
egitaraua antolatzea izan da —elkarte gastronomiko, kirol talde,
auzo elkarte, eta beste hainbaten
artean— . «Jai Batzordeak egitaraua koordinatzen du, baina elkarte eta talde ugarik antolatzen dituzte ekitaldiak», gaineratu du jai
batzordeko kideak.
Eguneko giroa Nafarroa Beherea plazan izango dela dio Martinezek eta bertan antzerkiak, umeentzako ekitaldiak eta berbenak
izango dira. «Asmoa auzoko haur
zein, guraso edo aiton amonen espazio ba ematea da». Aurreko urteetan bertan kokatzen ziren barrakak baina Saguesera eraman dituzte ekintza nagusiak bertan
egiteko.
Hiriburuetako auzoetan jendearen inplikazioa eta parte-hartzea
hotza izaten da askotan, baina
«jende batzurentzat Groseko jaiak
MUSIKA. Txarangek auzoko kaleak girotuko dituzte. NEREA LIZARRALDE / IRUTXULOKO HITZA
bereak bezala sentitzen ditu. Gainera gero eta jende gehiago dago
talde ezberdinetan eta ondorioz
parte hartzea ere handiagoa da.
Hala ere auzo handia da eta gure
asmoa parte hartzea handitzea
da», gaineratu du jai batzordeko
kideak.
Kontzertuak dira gazte jendea
gehien erakartzen diuten ekitaldiak. Horren haritik, aipatzekoa
da Siux, Des-kontrol eta Bizardunak izango direla ostiralean. «Ostegunean, Donostiako taldeei aukera ematen saiatzen gara; ostiralean, talde entzutetsuak ekartzen
saiatzen gara; larunbatean, berriz,
estilo ezberdinetako taldeak ekartzen saiatzen gara kanpotik, jen-
deari dantza eginarazteko —reagge taldeak, hip hop edo ska taldeak—. Azken finean, kontzertuengatik ezagutzen ditu askok Groseko jaiak»
Grosek hondartza dauka, eta
horrek ekitaldiren bat edo beste
antolatzeko balio du. Surf Boat
lehiaketak antolatuko dituzte:
«traineruen antzeko estropadak
dira; Australian eta Frantzian egiten den kirola da. Traineruen antzeko ontziak erabiltzen dituzte.
Hondartzatik irteten dira, eta, ziaboga egin ondoren, hondartzan lehorratu behar dute. Olatuak nola
hartzen dituzten, hori da ikusgarriena».
Udaletxeak traba ugari jartzen
dizkiela aitortzen du Alex Martinezek. Aurten barraka edo feria
gehiago jarri nahi omen zituzten:
«Sagues gune handia delako, eta,
bestela nahiko pobrea geratuko
delako; baina trabak jarri dizkigute. Txofre plazan bazkariak eta afariak emateko karpa jartzen dugu,
eta osasun sailekoek traba ugari
jartzen dizkigute. Diru laguntzak
ere jaitsi egin dizkigute. Gauza berriren bat egin nahi baduzu, edo
jaiak handitu, trabak jartzen dizkizute».
Bestalde, Groseko Zipotz festekin batera, portuan Karmen jaiak
ospatzen dituzte, eta bion artean
ondo moldatzen direla dio. «Bion
artean koordinatzen gara; batek
egun batean talde indartsu bat
ekartzen badu, besteak ez du egun
berean beste bat ekartzen. Bion
helburu nagusia da bizilagunek
jaiaz gozatzea; esparru berean egiten dugu lan, eta lehia sano bat
dugu», aitortu du Groseko Jai Batzordeko kideak.

Udalbiltzako kideak auzipetuen aulkian eseriko dira - datu

Transcription

Similar documents

BERRIA, 2012-07-25 - datu

Donostia,Bilbo,Arrasate,Azpeitia eta Errenteria

berria - datu

patxi uribarren leturiaga euskaltzain