docconcerts • koncerty
download 
Report Transcription
concerts • koncerty
Dziedzictwo Kulinarne Culinary Heritage Wielkopolska Greater Poland © © RATUSZOVA Restaurant is a magical place where Polish cuisine in its traditional and modern varieties intertwines with the best of European flavours. We pride ourselves to cater to our guests every mood. COME BY TO: • Explore the SOUS VIDE cooking • Taste the finest wines, Single Malt Whisky, CRISTAL Champagne and Poland’s noblest 50YO Starka Vodka • Enjoy carefully brewed coffee and unique RONNEFELDT tea www.ratuszova.pl • info@ratuszova.pl INTRODUCTION Welcome to September - October edition Another summer and tourist season has come to an end. A great summer and the so-called ‘Barcelona effect’ with the growth of interest in our country after EURO 2012™, contributed to the increase in tourists here in Poznań also. It seems that on the streets of our city the usual presence of the English language merges more often with the pleasing sounds of Castilian. Next to our Irish tourists Spanish visitors took a great liking to Poznan, where along with all the monuments and attractions, they loved the atmosphere of the streets and friendliness of the residents of Poznań. Students will soon be returning to classes and the Poznań Fair will resume business which will very likely grow dynamically if the announcement of the end of the economic crisis becomes reality. Theaters are returning to their stages, which, together with concert halls and the Opera will soon fill with audiences eagerly waiting for the new artistic season to begin. Those prudent enough will know that tickets for the most interesting events are sold out in the blink of an eye. So welcome to the events calendar in The Visitor which presents the most interesting performances and concerts scheduled for September and October. Everyone is welcome to explore Poznań while walking the routes we have carefully prepared for you. We also encourage you to go into the restaurants and cafes whose locations are marked on our tourist trail. Taking a walk with our guide you will reach not only the most interesting and beautiful sights of our city, but also the best restaurants and clubs in Poznań. And as we always do in this section: If you have liked the way we have prepared our guides and with them enjoyed your visit to Poland with us, please tell the waiter, waitress or the receptionist that you found their place in The Visitor. In return we will be here waiting for you with the latest, updated edition of The Visitor ready to guide you when you visit us in Poland again! Kończy się kolejne lato i letni sezon turystyczny. Wspaniałe lato oraz tak zwany efekt barceloński, czyli wzrost zainteresowania naszym krajem po EURO 2012™ przyczyniły się do zwiększenia ruchu turystycznego także w Poznaniu. Coraz częściej na ulicach naszego miasta zawsze obecny język angielski przeplata się z piękną kastylijską mową. Właśnie Hiszpanie, obok turystów z Irlandii, upodobali sobie Poznań, w którym obok zabytków i atrakcji turystycznych, pokochali niezwykłą atmosferę poznańskiej ulicy i serdeczność mieszkańców. W przeciwieństwie do nadmorskich miejscowości koniec lata nie oznacza końca sezonu w większych polskich miastach. Już niebawem do zajęć wrócą studenci, a Targi Poznańskie wznowią biznesową działalność, która będzie z pewnością rozwijać się dynamiczniej, jeśli zapowiadany koniec kryzysu ekonomicznego stanie się faktem. Do pracy wracają teatry, które wraz z salami koncertowymi oraz operą wypełnią się widownią niecierpliwie czekającą na nowy sezon artystyczny. Przezornych, którzy wiedzą, że na najciekawsze wydarzenia bilety rozchodzą się w oka mgnieniu, zapraszamy do działu wydarzeń kulturalnych, gdzie prezentujemy najciekawsze przedstawienia i koncerty zaplanowane na wrzesień i październik. Wszystkich zaś zapraszamy do zwiedzania atrakcji Poznania podczas spaceru przygotowanymi trasami turystycznymi. Zachęcamy także do wstąpienia do restauracji czy kawiarni, których lokalizacja zaznaczona jest na trasie. Spacerując z naszym przewodnikiem trafisz nie tylko do najciekawszych i najpiękniejszych zabytków, ale również do najlepszych poznańskich restauracji i klubów. Jak zawsze kończymy prośbą do Czytelników naszego przewodnika. Jeśli podoba się Wam nasza praca i chcielibyście ponownie sięgnąć po bezpłatne przewodniki The Visitor, prosimy o gest, który pomoże nam rozwijać obecne wydawnictwa i tworzyć kolejne. Prosimy serdecznie, byście podczas rezerwacji kolacji czy pokoju hotelowego zaznaczyli, że trafiliście tutaj dzięki The Visitorowi. Der Sommer und damit auch die nächste touristische Saison neigen schon dem Ende zu. Dank dem wunderschönen Sommer und dem sog. Barcelona-Effekt, d.h. steigendem Interesse an unserem Land nach EURO 2012™, ist die Reisewelle auch in Poznań größer. 2 Witamy w edycji wrzesień - październik Immer öfter ist neben dem auf den Straßen unserer Stadt stets anwesenden Englisch die schöne kastilische Sprache zu hören, weil gerade Spanier, neben Touristen aus Irland, an Poznań besonders Gefallen gefunden haben, wo sie sich nicht nur in Sehenswürdigkeiten und touristischen Attraktionen, sondern auch in die einmalige Atmosphäre der Posener Straßen und die Freundlichkeit der Einwohner verliebt haben. Im Gegensatz zu Ortschaften am Meer heißt das Sommerende in größeren polnischen Städten nicht gleich Saisonende. Schon in Kürze kommen die Studenten zu ihren Vorlesungen zurück und die Messe in Poznań wacht wieder zu ihrer typischen BusinessTätigkeit auf. Diese wird sich sicherlich dynamischer entwickeln, wenn das schon prognostizierte Ende der wirtschaftlichen Krise endlich wahr wird. Zum Leben erwachen auch von Neuem Theater, die, so wie Konzertsäle und die Oper, langsam voll Zuschauer werden, die ungeduldig auf die nächste Kultursaison warten. Den Vorsorglichen, die ganz gut wissen, dass Tickets für die besten Events binnen wenigen Stunden vergriffen sind, empfehlen wir den Teil Kulturelle Events, wo wir die interessantesten Vorstellungen und Konzerte für September und Oktober präsentieren. Und alle möchten wir zur Bewunderung von Sehenswürdigkeiten von Poznań während eines Spaziergangs auf den vorbereiteten touristischen Wegen anspornen. Besuchen Sie auch Restaurants und Cafés, die auf der Karte markiert sind. Mit unserem Reiseführer kommen Sie nicht nur zu den interessantesten und schönsten Sehenswürdigkeiten, sondern auch zu den besten Restaurants und Clubs von Poznań. Schon traditionell wenden wir uns zum Schluss mit einer Bitte an alle Leser unseres Reiseführers. Wenn Sie die von uns geleistete Arbeit interessant finden und sich denken können, unseren kostenlosen Reiseführer The Visitor wieder mal zu lesen, unterstützen Sie uns bitte und helfen Sie uns, unsere aktuellen Publikationen zu erweitern und weitere zu schaffen. Und wenn Sie ein Abendessen bestellen oder ein Hotelzimmer buchen, unterstreichen Sie, dass Sie diesen Platz dank dem Reiseführer The Visitor gefunden haben. Danke, dass Sie an unseren Reiseführern Interesse gezeigt haben. Cover page • okładka: City hall and former city scale house in Poznań Ratusz i budynek byłej Wagi Miejskiej w Poznaniu ©Radoslaw Maciejewski - fotolia.com Editor / wydawca: Ditro Communication Redaktor naczelny: Karol Popiel Redakcja: Ratuszowa 11 pok. 145, 03-450 Warszawa tel. +48 22 619 22 41 w. 247, 253 i 180, fax +48 22 818 93 13 wielkopolska@thevisitor.pl, www.thevisitor.pl Our team and contributors / nasz zespół i współpracujący: Małgorzata Bogaty, Maciej Wasilewski, Anita Kargul, Dorota Dudzińska, Agata Kostka, Tomasz Kucharski, Agata Michaliszyn, Małgorzata Nowak, Józef Śliwiński. English proofing & Advert Photos: Zygmunt Nowak-Soliński Graphics & print / opracowanie graficzne i druk: BATORSKI Poligrafia tel. +48 22 619 82 33, mariusz@batorski.pl, www.batorski.pl Printed / nakład: 10 000 egzemplarzy The contents of The Visitor are independent of any paid-for advertising. The Editor receives no payment for any information except for advertisements and does not take any responsibility for their content. Although we select all information carefully we do not take any responsibility for price changes or events availability and cancellations. All information is subject to change without notice. Zawartość folderu jest niezależna od zamieszczonych ogłoszeń. Wydawca nie pobiera opłat za zamieszczone informacje za wyjątkiem reklam. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam oraz za ewentualne zmiany bądź różnice w cenach, datach i godzinach otwarcia opisywanych miejsc. www.thevisitor.pl INTRODUCTION Content INTRODUCTION wprowadzenie Welcome • Witamy ................................................................................................................................................ 2 City Map • Plan miasta • Wissenswertes ............................................................................................................ 4-5 Street index • Spis ulic ............................................................................................................................................ 6 Bienvenido a Poznan ........................................................................................................................................... 8-9 All you want to know • Wissenswertes .......................................................................................................... 10-14 Arrival first aid • Przyjazd • Ankunft ............................................................................................................... 16-18 Transportation • Komunikacja • Verkehrsmittel ............................................................................................ 20-21 Polish and local Poznan cuisine • Polnische und Posen Küche ....................................................................... 22-23 Souvenirs • Geschenke ................................................................................................................................... 24-25 CULTURAL EVENTS wydarzenia SIGHTSEEING zwiedzanie Concerts, shows & events • Kalendarium imprez kulturalnych ...................................................................... 27-29 City center • Zabytki centrum • Poznan Zentrum .......................................................................................... 30-47 Ostrów Tumski & Malta .................................................................................................................................. 48-57 Lech Brewery • Browar Lech • Lech Brauerei ...................................................................................................... 58 The Palmhouse • Palmiarnia • Das Palmenhaus .................................................................................................. 72 WHERE TO STAY? WHERE TO EAT? hotele i restauracje EDITOR’S PICK nasze propozycje Hotels and restaurants • Hotele i restauracje ................................................................................................ 60-69 Shopping • Zakupy ............................................................................................................................................... 70 Clubbing ............................................................................................................................................................... 71 www.thevisitor.pl Spis treści 3 Ga leri aM alta INTRODUCTION 23 Lutego ................................................................ 27 Grudnia ............................................................... 28 Czerwca 1956........................................................ 3 Maja .................................................................... B3 C3 E3 C3 Armii Poznań, al......................................................... Armii Poznań, pl. ....................................................... Asnyka Adama .......................................................... Asnyka Adama, pl....................................................... Augustowska ............................................................ A4 D4 B2 B2 C9 A B Barana .................................................................... E9 Baraniaka Antoniego, Abp....................................... D8, C6 Barcińska ................................................................. B8 Bartnicza ................................................................. A8 Barzyńskiego Michała ................................................. B2 Bastionowa .............................................................. A4 Berdychowo ............................................................. C5 Bergera Gothilfa ........................................................ D3 Berwińskiego Ryszarda................................................ D1 Białostocka .............................................................. C8 Bielniki ................................................................... D4 Blacharska ............................................................... A7 Bliźniąt ................................................................... D8 Bnińska ................................................................... B7 Bobrzańska .............................................................. E7 Bolesława Krzywoustego ........................................ D5, D6 Bożnicza .................................................................. B4 Braterstwa Broni, al.................................................... A4 Brzeska ................................................................... C8 Bukowska................................................................. C2 Bydgoska ................................................................. B6 C Calliera Edmunda....................................................... D2 Chartowo............................................................ D8, E8 Chlebowa ................................................................ B6 Chłapowskiego Dezyderego Adama................................ E3 Chopina Fryderyka ..................................................... B3 Chwaliszewo ............................................................ C5 Chwiałkowskiego Marcina ........................................... D3 Chyżańska ................................................................ E6 Cicha ...................................................................... B3 Cybińska ................................................................. B6 Cytadelowców, al....................................................... A4 Czajcza ................................................................... D3 Czarnieckiego Stefana................................................. D3 Czartoria ................................................................. C5 Czekalskie ................................................................ C8 Czerniejewska .......................................................... B8 D Dąbrowskiego Jana Henryka, gen................................... B2 Dąbrówki ................................................................. E3 Długa ..................................................................... C4 Dmowskiego Romana ................................................. E1 Dobrzyńska .............................................................. A3 Dolina .................................................................... D3 Dolna Wilda ........................................................ D3, E3 Dolska .................................................................... D6 Dominikańska ........................................................... B4 Dowbora-Muśnickiego Józefa ....................................... C4 Dożynkowa .............................................................. A3 Droga Dębińska .................................................... D4, E4 Drzewna ................................................................. D3 Drzymały Michała ...................................................... A2 Duszna .................................................................... E1 Dworcowa ............................................................... C2 Dworkowa ............................................................... B3 Dymka Walentego, Abp............................................... D8 Działowa ................................................................. B4 Działyńskich ............................................................. B3 Dziekańska .............................................................. B5 E Engla Samuela .......................................................... Estkowskiego Ewarysta ............................................... Ewangelicka ............................................................. Fabryczna ................................................................ Filarecka .................................................................. Filipińska ................................................................. Franciszkańska .......................................................... Fredry Aleksandra ...................................................... D1 B5 C5 E2 E3 B6 C4 B3 Gajowa ................................................................... Garbary .............................................................. Garczyńskiego Józefa .................................................. Garncarska .............................................................. Gąsawska ................................................................ Gąsiorowskich .......................................................... Gdańska .................................................................. Gdyńska .................................................................. Głęboka .................................................................. Głogowska ............................................................... Główna.................................................................... Gnieźnieńska ............................................................ Gołębia ................................................................... Goplańska ................................................................ Górna Wilda ............................................................. Graniczna ................................................................ Grobla .................................................................... Grochowe Łąki .......................................................... Grudzieniec ........................................................ Grunwaldzka............................................................. Gwarna ................................................................... C2 B5, C4 E2 C3 B8 D2 B6 A8 D3 D2 A7 A8 C4 C9 D3 D2 C5 B4 A1, A2 C1 C3 Harcerska ................................................................ Hetmańska ............................................................... Hlonda Augusta, Prym................................................. A7 E2 A6 G H I Inflancka ............................................................ Inowrocławska ......................................................... D7, E7 B8 Jana Pawła II........................................................ Jastrzębia ................................................................ Jeżycka ................................................................... Jordana Henryka ........................................................ Juracka ................................................................... C6, D6 E5 B2 E4 D5 J 6 Spis ulic Street index K Kaliska ............................................................... C6, D6 Kanałowa ................................................................ D2 Kantaka Kazimierza .................................................... C3 Karmelicka .............................................................. D4 Karwowskiego Stanisława............................................ D2 Katowicka ............................................................... D6 Kazimierza Wielkiego ................................................. C4 Kącik ...................................................................... D1 Kcyńska ................................................................... B8 Kępa ...................................................................... A9 Kilińskiego Jana ......................................................... E3 Klasztorna ............................................................... C4 Klin ........................................................................ A2 Klonowica Sebastiana ................................................ D1 Kłecka ..................................................................... B8 Kochanowskiego Jana ................................................ B2 Kolejowa ............................................................ D2, E2 Kolska ..................................................................... B9 Komandoria.............................................................. C7 Konarskiego Szymona ................................................. B6 Konińska ................................................................. B9 Konopnickiej Marii ..................................................... C1 Koralowa ................................................................. B7 Koronkarska ........................................................ A7, B7 Koronowska ............................................................. B8 Kosińskiego Władysława .............................................. E2 Kostrzyńska ............................................................. B8 Kościelna ................................................................. B2 Kościuszki Tadeusza............................................... B3, C3 Kotlarska ................................................................. A7 Kozia ...................................................................... C4 Koziorożca ............................................................... E9 Kórnicka ............................................................. C5, D6 Krakowska ............................................................... D4 Kramarska ............................................................... B4 Krańcowa ...................................................... A8, B8, C8 Krasińskiego Zygmunta................................................ B2 Kraszewskiego Józefa Ignacego ..................................... B1 Królowej Jadwigi ....................................................... D4 Krótka .................................................................... A7 Krucza ..................................................................... E5 Kruszwicka ............................................................... B8 Krysiewicza Bolesława................................................. C4 Krzyżowa ................................................................. E3 Księcia Józefa ........................................................... B4 Księcia Mieszka I ....................................................... A3 Ku Cytadeli .............................................................. B4 Kujawska ................................................................. A1 Kurlandzka ............................................................... E9 Kurpiowska .............................................................. A2 Kutnowska ............................................................... B8 Kutrzeby Tadeusza, gen. .............................................. B4 Kwiatowa ................................................................ C4 L Langiewicza Mariana................................................... Libelta Karola ............................................................ Lidzka ..................................................................... Litewska .................................................................. Lubrańskiego Jana...................................................... Lwa ........................................................................ E3 B3 C8 A2 B5 D8 Łabędzia .................................................................. Łabiszyńska .............................................................. Łacina .................................................................... Łady ....................................................................... Łaskarza Andrzeja ...................................................... Łąkowa ................................................................... Łęczycka .................................................................. Łomżyńska ............................................................... Łowicka .................................................................. Łucznicza ................................................................ Łukaszewicza Józefa.................................................... E5 B8 D6 A2 B6 C4 B9 C8 B8 D5 E1 Ł M Maczka Stanisława, gen............................................... A2 Madalińskiego Antoniego, gen. ..................................... E2 Magazynowa ........................................................... D2 Małachowskiego Stanisława ......................................... B6 Małe Garbary............................................................ B4 Małeckiego Antoniego ................................................ D1 Małopolska .............................................................. A2 Mansfelda Petera....................................................... B2 Maratońska ............................................................. D4 Marcinkowskiego Karola, al. ......................................... C4 Mariacka ................................................................. A7 Matejki Jana ............................................................. D1 Mazowiecka ............................................................. A2 Mączna ................................................................... B2 Mickiewicza Adama ............................................... B2, C2 Mielżyńskiego Seweryna.............................................. C3 Mieszkowska ............................................................ E6 Milczańska .......................................................... D7, E7 Miłosławska ............................................................. B7 Mińska .................................................................... C8 Mińska .................................................................... C9 Młyńska .................................................................. B3 Modlińska ............................................................... C9 Mogileńska .............................................................. B9 Mogileńska .............................................................. C9 Morzyczańska ........................................................... E6 most Bolesława Chrobrego .......................................... B5 most Królowej Jadwigi ............................................... D5 most Mieszka I ......................................................... B5 most Św. Rocha ......................................................... C5 Mostowa ............................................................ C4, C5 Mottego Marcelego ................................................... D2 Mylna ..................................................................... B2 N Na Miasteczku .......................................................... Na Podgórniku .......................................................... Na Skarpie ............................................................... Na Stoku ................................................................. Na Szańcach ............................................................. Nad Bogdanką .......................................................... Nad Wierzbakiem ...................................................... D5 B4 E5 A5 A5 B2 A2 Nadolnik ................................................................. A7 Nakielska ................................................................. B8 Niedziałkowskiego Mieczysława.................................... D3 Niepodległości, al. ................................................ B3, C3 Nieszawska .............................................................. B8 Niska ...................................................................... B2 Norwida Cypriana Kamila............................................. B2 Noskowskiego Zygmunta ............................................. B3 Nowe Zagórze .......................................................... C5 Nowogrodzka ........................................................... C8 Nowowiejskiego Feliksa............................................... B3 O Obrzyca ................................................................... Ogrodowa ............................................................... Olimpijska ............................................................... Orawski, pl. .............................................................. Orzeszkowej Elizy....................................................... Ostrów Tumski ......................................................... Ostrówek ................................................................ Otwocka ................................................................. Owsiana .................................................................. P E5 C3 D4 A1 C1 B5 B6 C8 A3 Paderewskiego Ignacego ............................................. C4 Pałucka ................................................................... A2 Pamiątkowa ............................................................. E2 Panny ..................................................................... E9 Panny Marii ............................................................. B5 Parkowa .................................................................. C1 Piaseckiego Eugeniusza ............................................... E9 Piastowska ......................................................... D4, E4 Piaśnicka ............................................................ E7, E8 Piekary ................................................................... C4 Pilska ...................................................................... B9 Piłsudskiego Józefa, marsz............................................ E6 Piotrowo ................................................................. C5 Pleszewska .............................................................. D6 Płocka .................................................................... B8 Podgórna ................................................................ C4 Podgórna ................................................................ C4 Podhalańska ............................................................. A1 Podolska ................................................................. A2 Podwale .................................................................. B6 Polanka .................................................................. D6 Poleska ................................................................... A1 Pomorska ................................................................ A1 Poplińskich .............................................................. D3 Posadzego Ignacego, ks. .............................................. B5 Potockiej Klaudyny ..................................................... E1 Powidzka ................................................................. B8 Powstańców Wielkopolskich ........................................ C3 Powstańcza .............................................................. E3 Poznańska ............................................................... B2 Północna ................................................................. B4 Półwiejska ............................................................... C4 Prądzyńskiego Ignacego............................................... E3 Prusa Bolesława ........................................................ B2 Prużańska ............................................................... D7 Przemysłowa ....................................................... C3, D3 Przepadek ................................................................ A3 Przy Dolinie ............................................................. D3 Przystań .................................................................. C5 Pszenna .................................................................. A3 Pułaskiego Kazimierza................................................. B3 Pułtuska .................................................................. C9 Pusta ...................................................................... B9 R Radziejewskiego Mieczysława, ks., al. ............................. E8 Radziejowska ........................................................... B8 Raka ....................................................................... E8 Ratajczaka Franciszka.................................................. C3 Rataje, Rondo ........................................................... D5 Ratajskiego Cyryla, pl. ................................................. B3 Reja Mikołaja ........................................................... B2 Republik, al. ........................................................ A4, A5 Robocza .................................................................. E2 Rogowska ................................................................ B8 Rolna ...................................................................... E3 Roosevelta Franklina Delano ........................................ B2 Różana ................................................................... D3 Ryb ........................................................................ E8 Rybaki .................................................................... C4 Rynek Jeżycki ........................................................... B2 Rynek Łazarski .......................................................... D1 Rynek Śródecki ......................................................... B6 Rynek Wildecki ......................................................... E3 Rynek Wschodni ....................................................... A7 S Serafitek ................................................................. D5 Sienkiewicza Henryka ................................................. B2 Sikorskiego Władysława............................................... E2 Składowa ................................................................ C2 Skłodowskiej-Curie Marii, pl. ....................................... D3 Skorpiona ................................................................ E8 Skośna .................................................................... C3 Słonimska ............................................................... D7 Słowackiego Juliusza................................................... B2 Słupecka ................................................................. B8 Smolna ................................................................... A7 Sochaczewska .......................................................... A2 Sokoła .................................................................... A2 Solna ...................................................................... B3 Solna ...................................................................... B4 Sowia ..................................................................... D6 Spadzista ................................................................ D3 Spichrzowa ......................................................... C3, D3 Spiski, pl. ................................................................. A2 Sporna .................................................................... B3 Stablewskiego Floriana................................................ E1 Stary Rynek .............................................................. C4 Stolarska ................................................................. C1 Strusia Józefa............................................................ D2 Strzałkowskiego Romka............................................... B2 Strzałowa ................................................................ C4 Strzelca ................................................................... E9 Strzelecka ................................................................ C4 Studzienna .............................................................. A7 Sucha ..................................................................... A8 Swarzędzka .............................................................. B8 Szamarzewskiego Augustyna ........................................ B1 Szczytnicka .............................................................. E5 Szelągowska ............................................................. A5 Szewska .................................................................. B4 Szkolna ................................................................... C4 Szwajcarska .............................................................. E9 Szwedzka ................................................................. E9 Szylinga Arnolda ........................................................ C1 Szyperska ........................................................... B4, B5 Ś Śląska ..................................................................... A2 Śniadeckich Jana I Jędrzeja........................................... C2 Średnia ................................................................... A7 Średzka ................................................................... B7 Śremska .................................................................. E6 Śródka .................................................................... B6 Śródka, Rondo .......................................................... B6 Święciańska ............................................................. D7 Święcickiego Heliodora................................................ C2 Świętego Czesława .................................................... D3 Świętego Floriana ...................................................... B1 Świętego Jacka ......................................................... B6 Świętego Jerzego .................................................. E3, E4 Świętego Michała ............................................ A7, B7, C6 Świętego Rocha ........................................................ D5 Świętego Wawrzyńca ................................................. A1 Świętego Wincentego ................................................ B6 Świętego Wojciecha ................................................... B4 Świętej Barbary ........................................................ B3 Świętej Marii Magdaleny ............................................ C4 Świętojańska ............................................................ C6 Święty Marcin ..................................................... C3, C4 T Taczaka Stanisława..................................................... Terespolska ............................................................. Tomickiego Piotra ...................................................... Topolowa ................................................................ Toruńska ................................................................. Towarowa ............................................................... Traugutta Romualda .................................................. Trzemeszeńska ......................................................... Tunel Łomżyński ........................................................ C3 B8 B6 D3 B8 C3 E3 B8 B8 Umińskiego Jana ........................................................ Urbanowska ............................................................ E2 A2 U W Wagi ...................................................................... D8 Warszawska......................................................... B7, B8 Wąska .................................................................... B2 Wenecjańska ............................................................ C5 Weteranów ............................................................. D5 Wiankowa ..................................................... C6, C9, D8 Wiatraczna ............................................................... E7 Wiejska ................................................................... A7 Wielka .................................................................... C4 Wielkopolska, al. ....................................................... A2 Wielkopolski, pl. ....................................................... B4 Wieniawskiego Henryka .............................................. B3 Wierzbięcice .................................................. C3, D3, E3 Wierzbowa .............................................................. C5 Wieżowa ................................................................. C5 Wileńska ................................................................. C8 Winogrady ......................................................... A3, A5 Wiosny Ludów .......................................................... C4 Wioślarska ............................................................... D5 Witkowska ............................................................... B8 Włocławska ............................................................. B8 Wodna .................................................................... C4 Wodnika ................................................................. E8 Wolnica .................................................................. B4 Wolności, pl. ............................................................ C3 Wołkowyska ............................................................ D7 Wołyńska ................................................................ A2 Woźna .................................................................... C4 Wrocławska ............................................................. C4 Wrzesińska ......................................................... A8, A9 Wschodnia .............................................................. A7 Wszystkich Świętych .................................................. C4 Wujka Jakuba, ks. ...................................................... D3 Wybickiego Józefa...................................................... E3 Wyszyńskiego Stefana, Prymasa .................................... B5 Wyzwolenia ............................................................. E5 Z Za Bramką ............................................................... C4 Za Cytadelą ......................................................... A4, A5 Za Groblą ................................................................ C5 Zabrzańska .............................................................. D6 Zachodnia ............................................................... D2 Zacisze .................................................................... B2 Zagórze ................................................................... C5 Zambrowska ............................................................ C8 Zamenhofa Ludwika ................................................... E5 Zaniemyska .............................................................. B7 Zawady .............................................................. A6, B6 Zdrojowa ................................................................. B7 Zeylanda Janusza ....................................................... C2 Zielona ................................................................... C4 Zmartwychwstańców ................................................. E3 Zodiakowa ............................................................... E9 Zwierzyniecka ........................................................... C2 Ź Źródlana ................................................................. Żmudzka ................................................................. Żniwna ................................................................... Żupańskiego Jana....................................................... Żurawia ................................................................... Żydowska ................................................................ A2 A2 A4 D3 B2 B4 www.thevisitor.pl ul. Półwiejska 42 (wejście od Dziedzińca Sztuki) tel. +48 61 859 65 90 STARY BROWAR INTRODUCTION Bienvenido a Poznan Les damos la bienvenida en Poznań a todos los turistas y empresarios españoles. Pensando en vosotros, nuestros amigos españoles, que desde la organización de la EURO 2012™ visitan mucho más a menudo nuestra ciudad, hemos decidido preparar una octavilla con información en español. Estamos encantados de las frecuentes visitas a Poznań, para disfrutar de los lugares de interés, gastronomía y entretenimiento de nuestra increíble ciudad. Estamos muy contentos y apreciamos que usan nuestra guía, que describe a los recién llegados una ciudad llena de atracciones y monumentos valiosos. Desafortunadamente la guía completa en español no está disponible. Sin embargo, la guía en inglés ha sido elaborada en versión fácil de comprender para todos los extranjeros y le permitirá disfrutar sin problemas de las rutas turísticas y elegir un hotel y restaurante de nuestras propuestas. A continuación se presenta la información más importante sobre la comunicación y la seguridad, desarrollada en español para nuestros amigos españoles. Bienvenidos y les deseamos una agradable estancia en Poznań y otras ciudades polacas que van a visitar durante su visita. AEROPUERTO El aeropuerto Poznań Ławica Henryk Wieniawski se encuentra a pocos kilómetros del centro de la ciudad y por lo tanto el tiempo de llegar al centro no debe ser mayor de 15-20 minutos en taxi y 30 minutos en autobús. Una parada de taxis y una parada de autobús se hallan justo en frente de la entrada principal de la terminal de pasajeros. Desde el aeropuerto salen las siguientes líneas de autobús: 59 - (sale cada media hora) ruta: AEROPUERTO ŁAWICA Jasna-Szpitalna-Polna/Szpital-BAŁTYK. En este autobús son válidos los billetes de líneas regulares. L - (línea del aeropuerto, sale cada media hora de 05.20 -22.15) ruta: LOTNISKO ŁAWICA-Szpitalna-Bałtyk-DWORZEC GŁÓWNY. En este autobús son válidos los billetes especiales, que vende el conductor del vehiculo. 242 - (linea de noche, sale cada hora de 23.52 a 03.52). El transporte en taxi al centro de la ciudad no debe costar más de 35 zł en días laborales y 45 zł los fines de semana y días festivos. ESTACIÓN DE TRENES La estación central de tren se encuentra en el centro de la ciudad, junto a los terrenos de la Feria Internacional de Poznań. La estación se divide en tres zonas: la sala principal, la sala nueva de la estación (en construcción) y la estación occidental. Ambas están conectadas por un túnel. Para llegar a la Feria Internacional de Poznań, hay que pasas por la sala de la estación occidental. Recuerde que al llamar al taxi debe identificar correctamente el lugar en el que debe esperar el 8 vehiculo: la estación occidental o la sala principal (los habitantes suelen solicitar el taxi en el sitio en el que se encuentra el reloj de la estación). Para usar el transporte público, debe salir de la sala principal y subir la escalera que se halla en frente de la sala y dirigirse hacia el puente y la rotonda Kaponiera. LOS BILLETES DE TRANSPORTE PÚBLICO La cantidad de tipos de billetes de transporte público puede causar dolor de cabeza ya que existen distintos tipos de billetes temporales y de paradas. Sin embargo las distancias en el centro de la ciudad suelen ser cortas y por lo tanto el más utilizado será sin duda el billete básico de 15 minutos. Recuerde de comprobar el reloj y, si es necesario, validar el siguiente billete. Usando los billetes temporales puede cambiar de tren, tranvía o autobús (en el tiempo indicado en el billete) sin tener que validar otro billete. Nota - Los conductores no venden billetes. TAXIS Si vuelve a su hotel por la noche o no vive en el centro, utilice los servicios de compañías de taxis. Los precios de pasaje son casi iguales, pero en las estaciones y aeropuertos es mejor usar taxis corporativos oficiales y evitar conductores que ofrecen sus servicios a turistas. Tenga cuidado también con los taxis que esperan fuera de la estación. Además de las tasas más altas, el precio incluye la cuota de estacionamiento, por lo general en la cantidad de 5 zł. Todos los taxis legales deben tener una etiqueta con su tarifa. Antes de entrar en el taxi, asegúrese de que acepta los precios indicados. Si tiene alguna duda, pida un taxi por teléfono. SEGURIDAD Es imposible decir claramente si Polonia es un país seguro o peligroso para los turistas. Cualquier caso de robo, incidente o situación desagradable en la que esté involucrado un turista trae descrédito a cualquier ciudad y región del mundo. Por lo consiguiente, no existen lugares completamente seguros y no hay garantía de que en el lugar más tranquilo no ocurra una situación inusual o peligrosa. Polonia no es sin duda un país más peligroso que otros países de la UE. El problema de las metrópolis occidentales de barrios pobres y de inmigrantes en Polonia es prácticamente inexistente. Obviamente, hay barrios más ricos y más pobres, distritos habitados en su mayoría por una población marginada que no se integra en la sociedad moderna de Polonia. En aquellas zonas se puede encontrar grupos de jóvenes que sería mejor evitar. Todos los sitios relacionados con el turismo, tales como www.thevisitor.pl Bienvenido a Poznan estaciones de tren, aeropuertos, principales museos se encuentran bajo la protección y el cuidado de la policía o funcionarios especialmente empleados. Numerosas patrullas en lugares concurridos y frecuentados son una señal de que los asuntos de seguridad son de gran interés de las autoridades polacas. Aparte de los incidentes de menor importancia no existen riesgos y peligros que amenacen a turistas que serían comparables con los que asociamos a los sitios determinados como „peligrosos”. Los principios básicos de seguridad: - tenga cuidado en los lugares turísticos llenos de gente, como las estaciones de ferrocarril, principales museos, lineas de autobús o tranvía. Preste atención a su equipaje y documentos. Tenga cuidado con las muchedumbres, es el método preferido de los carteristas de crear sensación de multitud con el fin de robar. - pagando las facturas y sobre todo comprando los billetes en las estaciones o en los mostradores, tenga especial cuidado. Este tipo de situaciones y sitios son los casos más comunes de robo menor. - no guarde todo su dinero, tarjetas de crédito y documentos en un solo lugar. El tradicional cinturón de cadera con compartimiento con cremallera para dinero en efectivo y documentos es una buena idea. - evite el contacto y conversaciones con las personas que se le acercan persistentemente. Si algo despierta sus sospechas, de gracias con firmeza, acelere el paso y diríjase a un lugar donde haya más gente, lo que pueda asustar a un posible atacante. Mantenga siempre el sentido común: no hace falta huir de cualquier persona que le quiera ayudar o hacer pregunta ya que le dificultaría conocer la gente, su cultura y sus costumbres. - evite grupos de adolescentes que parecen peligrosos, 01. Krzysztof Napiórkowski - Wszystko gdzieś w nas 02. Poluzjanci - Prosta piosenka 03. Dziewczyny - Nigdy 04. Marek Andrzejewski - Jutro do mnie zadzwoń 05. Agnieszka Chrzanowska - Budzę się (Błądzę jak) 06. Piotr Woźniak - Przyjście 07. Kamila Kraus - Zasypiamy na słowach 08. Jarosław Wasik - Nie dotykaj mojego telefonu 09. Tomasz Steńczyk - Przeznaczenia 10. Bogusław Nowicki - Zaspany liryk 11. Piotr Rogucki - Piosenka pisana nocą 12. Szymon Zychowicz - Anna od cokołów 13. Magdalena Sójka - Zasłoń okno 14. U Studni - Cyrklowo i linijkowo na Zarębku 15. Mirosław Czyżykiewicz - Sam na sam 16. Janusz Szrom - Ludzkie gadanie 17. Dominika Barabas - Ballada tramwajowa dla małej blondyneczki 18. Retrospektakl - Czmur www.thevisitor.pl INTRODUCTION a veces incluso por diversión puede convertirse en víctima de acoso o en una situación extrema de paliza. - no haga contacto con la gente que conocida por casualidad en bares y discotecas. No alabe el hotel en el que duerme. Mantenga la sujeción, sobre todo en temas de dinero o de otras cosas que puedan permitir la evaluación de su condición social. - piense lo bien antes de invitar a una persona recién conocida a su habitación de hotel. Si, a pesar de todas las precauciones, sucede cualquier incidente, no dude en llamar a la policía inmediatamente y pida ayuda. Policía 997 Bomberos 998 Emergencias 999 Número general de emergencia 112 - cualquier robo debe ser reportado inmediatamente a la policía y \ o si tiene lugar en el hotel, al gerente del hotel. Si tiene seguro de equipaje será necesario obtener el protocolo elaborado por la policía. Contacte con su compañía de seguros inmediatamente, para que le informe sobre los pasos que debe seguir. Recuerde, estos son sólo algunas reglas básicas, cuyo cumplimiento le permitirá minimizar el riesgo de problemas que acechan a turistas durante los viajes. Tenga precaución y sentido común y tenga cuidado de no exagerar en ningún sentido. Cualquier comportamiento extremo, seguro o inseguro no es aconsejable. Mantenga la moderación y el sentido común, tenga cuidado y vigile sus pertenencias, pero también conozca gente y aprenda de ellos, porque en ninguna situación aprendemos más que viajando. Ballady i niuanse - (2CD) to kolekcja piosenek nurtu polskiej poezji śpiewanej. Liryczna, a zarazem pełna ekspresji płyta zawiera wybór najciekawszych utworów laureatów ogólnopolskich festiwali piosenki literackiej. Na płycie znalazły się piosenki znane, oraz zupełnie nowe utwory. Wśród wykonawców takie znakomitości jak: Grzegorz Turnau, Agnieszka Chrzanowska, Krzysztof Napiórkowski, Katarzyna Groniec, Dominika Barabas, Jarosław Wasik, Robert Kasprzycki, Retrospektakl, Bohema, Czerwony Tulipan, Dorota Wasilewska, Joanna Kondrat. Partnerem płyty jest Festiwal Piosenki Studenckiej w Krakowie. Ballady i niuanse zapraszają do łagodnej krainy nastroju melodii i słowa. 01. Tricolor - Planety 02. Mieczysław Szcześniak - Spoza nas (Wiersz z banałem w środku) 03. Bohema - W trzech wersach 04. Robert Kasprzycki - Ja nie śpię, ja śnię 05. Dorota Wasilewska - Ballada o smutnej szmacie 06. Dagmara Korona - Przepadałam 07. Katarzyna Groniec - Będę z tobą 08. Janusz Radek - Kiedy u... kochanie 09. Grzegorz Turnau - W kawiarence „Sułtan” 10. Czerwony Tulipan - Czyści jak łza 11. Staszek Soyka - Tango Warszawo 12. Paweł Leszoski - Krótka dygresja o przemijaniu 13. Joanna Kondrat - Jeszcze nie teraz 14. Lora Szafran - Wesoły deszczyk 15. Chwila Nieuwagi - A kiedy mi przyjdzie 16. Dorota Miśkiewicz - Caminho 9 INTRODUCTION All you want to know! ACCIDENTS Acting reasonably and following basic hygiene rules with some basic common sense should happily limit most travel problems. If something happens though it is worth knowing now what to do then. If nothing very serious happens that requires immediate help the priority here is to contact your insurance company at their call centre. They will tell you what to do, they will call help if you need it, they will tell you which doctor you should to go. It is advisable to be assisted medically by a doctor who has been recognized and authorized by your insurance company. That goes for hospitals and clinics too. This will facilitate any refunding of money paid by you at the time of the medical assistance. If something serious happens and there is no time but call help, remember these two toll free phone numbers: 999 Ambulance, 112 general emergency. Vernünftiges Handeln und die Beachtung der Grundhygieneregeln sollten Unfallrisiken und unangenehme Situationen bis auf Minimum reduzieren helfen. Falls etwas zustößt, sollte man wissen, an wen man sich wendet. Wenn Ihr gesundheitlicher Zustand es erlaubt, wenden Sie sich zuerst an Ihren Versicherungspartner. Sie bekommen genaue Anweisungen, deren Befolgen Ihnen keine zusätzlichen Kosten für ev. ärztliche oder ambulante Behandlung zu tragen hilft und ev. Kostenrückerstattung erleichtert. In ernsthaften Fällen rufen Sie unverzüglich den Rettungsdienst (Notrufnummer 999). Vom Mobilfunk -Notrufnummer 112. Die Versicherungsangelegenheiten erledigen Sie nach der Genesung, auf Wunsch kontaktiert Sie mit der Versicherungsgesellschaft das Hilfe leistende Krankenhaus. BARGAINING If you shop at bazaars, open air markets or farms try bargaining. Accepting the first price is not a good idea there, but remember that price negotiations in Poland are far from bargaining as done in Arabic countries. With a little common sense and good humor you can still have a lot of fun. Official prices presented in regular shops are not negotiable but if you are doing a lot of shopping in one place (clothing or electronic products for example) ask for a discount or something added even if it is a regular shop. There is no harm in trying. Wenn man auf dem Jahrmarkt, Markt oder in agrotouristischen Läden einkauft, kann man versuchen, über den Preis zu verhandeln. Man muss nicht unbedingt den erstgenannten Preis akzeptieren, es darf aber nicht vergessen werden, dass das Verhandeln in Polen keine Tradition hat, wie es z. B. in den arabischen Ländern der Fall ist. Mit Vernunft 10 Wissenswertes und Humor kann man jedoch am Verhandeln Spaß haben. In den Supermärkten und Läden kommt das zwar nicht in Frage, aber bei größeren Anschaffungen kann man nach einem Rabatt fragen. Fragen kostet nichts, man kann nur gewinnen. DRINKING Drinking alcohol (including beer) is forbidden in public places except special areas in restaurant summer gardens. The fine for drinking alcohol in a bus is 100 zł and is higher in other public places if you are apprehended. If you are very drunk, violent or disturbing the peace and are arrested by the police you will be fined and put in a cell to sleep off your drunkenness. This will not save you a night in a hotel as this police service is rather expensive and you will be charged for your night in police custody. Drinking is strictly prohibited in parks, the surroundings of night shops and railway stations. We advise you strongly to respect these regulations. Remember! The sale of cigarettes and alcohol to under 18 year old people is strictly forbidden. A blood alcohol levelof 0,2 parts per thousand is the permitted upper limit for driving. Take note that one beer and you are over the limit. Driving when under the influence of alcohol is a criminal offence. So Don’t Drink and Drive! Alkoholtrinken (darunter auch Bier) ist in öffentlichen Plätzen verboten. Beim Verstoßen gegen das Verbot droht eine Geldstrafe, die bei 100 Zloty für das Trinken in öffentlichen Verkehrsmitteln anfängt. Stark Alkoholisierte, Ruhe Störende und Randalierende werden von der Polizei in Ausnüchterungszelle gebracht und müssen dort bis zum nächsten Morgen bleiben. Vorsicht! Die Übernachtung wird auch nicht gerade zu den billigsten gehören. Zu beachten! Der Tabakwaren- und Alkoholverkauf an Minderjährige ist ein Verbrechen. Im Verkehr werden Blutalkoholwerte ab 0,2 Promillen mit bis zu zwei Jahren Haft bestraft. Ein großes Bier und Sie dürfen nicht mehr fahren. Am besten kein Alkohol am Steuer! FOOD AND DINING Apart from marginal problems, as can be found across Europe, Polish food services are safe, with hygiene at EU standards. The only thing you might have problems with is... overeating! A sin is to dine in fast-food chain bars whilst travelling in Poland instead of enjoying Polish cuisine. Poland is one of the last European countries where most of the fruits and vegetables, meats and or bakery products are based on naturally produced raw materials which are not highly industrialized in their production or contain pesticides. When dining out at good restaurants you will be able to www.thevisitor.pl All you want to know! experience this quality and taste, real butter, the freshness and colour of the eggs, the unforgettable taste of fresh, homemade bread and all the carefully produced meats. So enjoy the taste of good Polish food whilst here. You won’t find it anywhere else! Any change in your everyday eating habits may upset your stomach. If the symptoms are light take some general medication for this problem. If they develop into something more serious see a doctor. Please refer to our health section. Bis auf seltene Ausnahmefälle gilt die polnische Gastronomie als sicher, hygienisch und vor allem sehr schmackhaft. Sie ist abwechslungsreich, vielfältig und garantiert einen Genuss für Ihren Gaumen. Das einzige, was zu befürchten ist, ist sich satt zu essen. Mit Stolz laden wir Sie herzlich ein, sich mit dem Reichtum der Speisen der polnischen Küche vertraut zu machen. Eine große Sünde wäre es während des Aufenthalts in Fastfood-Restaurants zu essen. Polen gehört zu den wenigen Ländern in Europa, in dem die meisten Produkte (Obst, Gemüse, Fleisch, Backwaren) auf traditionelle Weise ohne übermäßigten Zusatz der Pestizide angebaut und hergestellt werden. Daher auch oft der unvergessliche Geschmack und Geruch. Einmal probiert vergisst man nie den Geschmack von echter Butter oder vom Rührei aus landfrischen Eiern, den Geruch frischgebackenen Brots, den Geschmack der Milch vom Lande oder traditionell zugerichteter Wurstsorten. www.thevisitor.pl INTRODUCTION Jede radikale Umstellung der Essgewohnheiten kann Verdauungsstörungen oder Magenbeschwerden verursachen. Bei leichten Beschwerden helfen halbtägiges Fasten, Smecta oder Kohletabletten (in der Apotheke erhältlich). Bei andauernden und ernsthaften Beschwerden suchen Sie sofort einen Arzt auf. HEALTH Any, even the most fantastic trip, can be spoilt by unexpected illness, contusions, pain or stomach disorders. The most common problem during long distance trips is jet lag and stomach problems caused by change of life style, cuisine and often just a change of water. For the first few days after arrival try to avoid alcohol or strong coffee. Let your body adapt to the new environment and the challenge of the stress it was put to and adjust to a new food and daily schedule. Any stomach disorders that last not longer that one day requires just a little diet. You can always try a dose of Carbo Medicinalis or Smecta (consult your doctor!). If you feel strange or if the problem might be more serious, go to the doctor immediately. Do it also if using Carbon or Smecta or any other popular medicine available in such cases doesn’t help after a day or two. Remember that when travelling you might not have the possibility and conditions to take care of hygiene. Take note that while travelling you are in an environment where there may be many different bacteria and viruses carried by Wissenswertes 11 INTRODUCTION All you want to know! fellow travelers. Travelling is a time for snacks of eating ’unusual’ food at ’unusual’ times perhaps in ’unusual’ places. Remember to wash your hands always before eating! If no water is available be prepared and have special antibacterial wipes or liquid, all available in pharmacies and travelling shops. It’s also worth considering buying paper covers for toilet seats. They might be necessary during the trip and will protect you from unhygienic toilets in railways stations, hotels, restaurants. There are no required vaccinations when coming to Poland. All the vaccinations you had at home when children are enough to protect you from any illnesses you might be exposed to here. Jaundice - All travelers should be vaccinated against jaundice no matter where they go. This dirty hands illness of type A that can be transmitted through food or type B that is transmitted through blood (sexual contact, haircut, dentist etc.) may be avoided by a simple but important vaccination at home. The vaccine can protect you for 10 years, so this long term investment in your travel health seems a smart idea! Meningitis - In the Polish geographical zone there are no serious or tropical sicknesses that can be spread by insects. There is however a special condition which can be caused by the bite of the tick insect that lives in the trees and in tall grasses and drops on animals or people. It is very rare that when bitten the virus actually attacks the human system. It is very rare in fact, but it does happen. If you think that the insect attached to your body is a tick do not pull it off if you are not told how to do it safely. Go to the nearest pharmacy, or doctor and they will remove it. HIV/AIDS - Poland is considered to be a country of low HIV/AIDS indicator in Europe. Considering these statistics you must be aware though that AIDS is present in Poland. Sexual education in Poland is perhaps not as widespread and good as in the west so these statistics have to be viewed with a little caution. Condoms are available in most shops, all kiosks and drugstores and petrol stations. Remember there is no such a thing as a safe sex with strangers, you may make it safer but never 100% safe. Jede, sogar die schönste Reise, kann durch eine plötzliche Krankheit, Kontusion oder bei Magenbeschwerden zum Alptraum werden. Jede längere Reise und damit verbundene Umstellung der Essgewohnheiten; anderes Wasser, oft Zeitumstellung bringen Beschwerden mit sich. In den ersten Tagen nach der Anreise sollten Sie soweit möglich Alkohol und starken Kaffee meiden. Lassen Sie Ihren Körper langsam an die neuen Bedingungen gewöhnen. Beim Durchfall oder bei Magenschmerzen sind Smecta oder Kohletabletten empfehlenswert. Bei andauernden Beschwerden holen Sie sofort ärztliche Hilfe. Während einer Reise können die hygienischen Verhältnisse ungenügend sein. Trotzdem Händewaschen vor jeder Mahlzeit nicht vergessen. Kontaktinfektionen können vor allem durch eine effektive Handhygiene verhindert werden. Wenn der Zugang zum Leitungswasser erschwert ist, sollte man nach antibakteriellen Seifen oder Taschentüchern greifen (erhältlich u. a. in der 12 Wissenswertes Apotheke). Gegenwärtig gelten für Polen keine Einreise -Impfvorschriften. Die obligatorischen Impfungen in der Kindheit werden für einen sicheren Aufenthalt in Polen ausreichend sein. Gelbsucht - Hepatitis A- und Hepatitis B-Impfung wird allen Reisenden unabhängig vom Zielreiseland empfohlen. Immunität gegen Hepatitis ist bei einer unerwarteten Operation, beim Zahnarzt- oder sogar beim Friseur- und Kosmetikbesuch unentbehrlich. Die Impfung ist nicht obligatorisch, aber sehr ratsam. Sie schützt ca. 10 Jahre. Zu den Einzelheiten fragen Sie Ihren Arzt. Hirnhautentzündung (Meningitis) - eine in Polen eher selten vorkommende Hirnhautentzündung wird durch Zecken übertragen. Die Gefahr, gestochen zu werden, steigt in den Frühlings- und Herbstmonaten und ist besonders groß in Laub- und Mischwäldern, an Weg- und Bachrändern, auf Wiesen sowie in Parkanlagen. Lotionen und Mittel gegen Zecken und Mücken sollten genügenden Schutz bieten. HIV/AIDS - Polen gehört zu den Ländern mit der niedrigsten HIV-Infizierter- und AIDS-Erkrankungsrate. Man muss aber bedenken, dass die günstigen statistischen Daten ironischer weise aus der in Polen noch nötigen Aufklärung resultieren. Inoffiziellen Schätzungen zufolge liegt die Zahl der HIV -Infizierten in Polen etwa doppelt so hoch. Kondome sind in allen Zeitungskiosken, Tankstellen und Geschäften praktisch rund um die Uhr erhältlich. PRICES For tourists coming to Poland from the West, Poland is a relatively inexpensive country. The prices of food, hotel rooms, and domestic communication are not high when compared with prices in The Netherlands or Great Britain, for example. On the other hand in big cities the rental prices for houses or offices have already reached European levels making these rents rather expensive for the average Polish household. However, even with these rising prices which will eventually reach those of western Europe, Poland will remain for some time yet a good quality and attractive, from the point of view of value for money, place to visit. This is of course just one aspect of why visiting Poland today is a good idea. Für die Touristen aus dem Westen ist Polen ein relativ günstiges Land wenn es um die Reisekosten sowie Preise für die Unterkunft und Verpflegung geht. Wenn man die Preise mit den Niederlanden oder Großbritannien vergleicht werden die Unterschiede umso deutlicher. Andererseits in den Großstädten sind die Mietkosten oder Maklergebühren schon mit den europäischen vergleichbar und damit für einen Durchschnittspolen kaum bezahlbar. In den kommenden Jahren wird Polen für westliche Touristen billiges Urlaubsland bleiben. Sehen Sie es als noch ein Argument für den Besuch in Polen SAFETY It is not possible to say that Poland is a safer country for visitors or for doing business in than any of the other UE countries. It seems that in today’s world there are few www.thevisitor.pl All you want to know! places, havens of peace, where a traveler can feel completely safe but still there is no real guarantee that in the most tranquil place in the world something dangerous or unpredictable may happen. However we can say that in general this is not the case in Poland. This is not a dangerous country and it is not unsafe for tourists than any other countries in Europe. There are just a few of the simple, straightforward common sense rules which if followed will reduce the risk of problems arising for travelers. Just be that little bit more careful, be aware, be prepared and most of all, enjoy. When you finally return home it will be with fantastic memories of the places you visited, the food, the culture, and of course the people you met along the way. Nothing broadens the mind more than travel, so they say. Basic personal security: - take special care of yourself and your belongings in crowded places such as railway stations, popular museums, popular tourist buses or trams. Watch your luggage and keep all valuables and documents in inner pockets. - be careful when paying for tickets in railway stations or museums. These are high risk pick pocketing moments. - do not keep all your money, credit cards or documents in one place. - do not manifest your cosmically super-duper new camera to people who might be interested in acquiring it when it is obvious you do not really want to part with it. - avoid offensive groups of young people. If you see a group of people coming towards you, if they are loud and probably drunk, avoid them by crossing to the other side of the street. It's not a cowardly solution, it’s just wise. - do not go out at night alone. - do not take all your money and credit cards with you when going out. Leave some in the hotel safe. - do not become too intimate with strangers you meet in a bar or disco. Do not tell everybody which hotel you are staying in. Be modest when talking about money and your financial status. - think twice before inviting a stranger to your hotel room. - try not to travel alone in a train compartment. If it is possible join a compartment where people are already present. - note the address and telephone number of your Embassy. Be sure you know where to go or who to contact in case of an accident or any other problem. Even if you adhere to these general common sense rules things still can go wrong but don’t worry help is not far off. So do not hesitate: police call 997, fire brigade call 998, ambulance call 999, emergency line 112. Theft and accidents should be reported to the police and the hotel management if the incident takes place in a hotel. Have proper insurance cover for all events and make sure the paper work for any loss or accident is correctly completed to be able to claim for damages when you return home. Prior to leaving on a trip make sure you understand how and what your insurance covers. Man kann nicht eindeutig feststellen, ob Polen für Touristen ein sicheres Land ist oder nicht. Jeder Fall von Diebstahl oder unangenehme Situation prägen das Urteil über die www.thevisitor.pl INTRODUCTION Stadt, Region oder sogar das Land. Auch in scheinbar sicheren Orten kann etwas Unerwartetes, Gefährliches passieren. Wie in vielen anderen Reiseländern auch in Polen werden u. a. folgende Vorsichtsmaßnahmen empfohlen: - Lassen Sie Tasche und Gepäck nie unbeaufsichtigt. - In öffentlichen Verkehrsmitteln, auf Bahnhöfen, Flughäfen, an Bus- und Straßenbahnhaltestellen, und ganz speziell in einem Gedränge, ist besondere Vorsicht geboten; Sie könnten leicht einem Taschendieb zum Opfer fallen. - Seien Sie besonders wachsam beim Einsteigen in einen vollbesetzten Bus oder Zug. - Wählen Sie in öffentlichen Verkehrsmitteln einen Platz in der Nähe des Fahrers oder einer Personengruppe. - Meiden Sie bei Bahnreisen leere Abteile. Schlafen Sie nach Möglichkeit nicht in öffentlichen Verkehrsmitteln. - Sie sollten nur den für die Reise unbedingt nötigen Geldbetrag mit sich führen. - Wertvolle Gegenstände, Reiseschecks und Dokumente sollten Sie im Hotelsafe oder in einem Bankfach aufbewahren. Prunken Sie nicht mit Reichtum, Schmuck, Kleidung, etc. - Bei Zufallsbekanntschaften ist Vorsicht geboten. Nehmen Sie von Zufallsbekanntschaften kein Essen oder Trinken an. Denken Sie zweimal nach, bevor Sie eine fremde oder gerade kennengelernte Person zu sich ins Hotelzimmer einladen. - Seien Sie misstrauisch Unbekannten gegenüber. - Notieren Sie sich für den Notfall die Notrufnummern sowie die Nummer Ihrer Botschaft. Falls trotz der Vorsichtsmaßnahmen etwas passiert, holen Sie sofort Hilfe bei der Polizei (Notrufnummer 997), Feuerwehr (Notrufnummer 998) oder beim Rettungsdienst (Notrufnummer 999). Vom Mobilfunk wählen Sie die Notrufnummer 112 an. Unser Tipp! Jeder Diebstahl sollte unverzüglich bei der nächstgelegenen Polizeiwache gemeldet werden - und falls es dazu im Hotel kommt - auch dem Hotelmanager. Für die Versicherungsgesellschaft wird ein polizeiliches Protokoll nötig sein. Setzen Sie sich mit Ihrem Versicherungspartner umgehend in Verbindung, er wird Sie über die zu unternehmenden Schritte beraten. SEXUAL MINORITIES Today in the larger Polish cities a certain respect for different preferences has been acknowledged. There is a gay community and practically no one objects. There are occasional campaigns organized to explain and to make people aware of the minorities situation and rights they want and need to get. Most people have heard of the annual Equality Parade in Warsaw (June) and the counter demonstration which brings out people to protest sometimes rather aggressively against the gay parade. But every year the numbers of pro gay supporters, themselves not necessarily gay, increases. They join the ranks of the gay and tolerance party to show their willingness to support gay people in their fight for their rights. But let us not exaggerate. There’s no gay bashing in this country. Do not be afraid of visiting Poland because you are gay. Just bear in mind when you are here that you are not in The Wissenswertes 13 INTRODUCTION All you want to know! Netherlands and the situation in Polish cities cannot be compared to that found in London’s Soho or Madrid’s Chueca. Not yet. Gegenwärtig genießen sexuelle Minderheiten relativ in den meisten Großstädten in Polen Toleranz und Akzeptanz. Von Zeit zu Zeit finden Aufklärungskampagnen statt, die als Mittel genutzt werden, vorhandene Diskriminierungen öffentlich zu machen und die existierenden Vorurteile abzubauen. Die Kampagnen sollen einen Einblick in die von den Homosexuellen geforderten Rechte ermöglichen. Die wohl für größtes Aufsehen sorgende Aktion ist die im Juni in Warschau stattfindende Parade der Gleichberechtigung, die leider außer der immer steigenden Zahl von TeilnehmerInnen auch Hooligans und deren SympathisantenInnen lockt. Man darf aber nicht übertreiben und bestimmt keine Angst haben, nach Polen zu kommen. Es soll nur daran erinnert werden, die Situation und Stimmung in Polen werden lange noch nicht wie in den Niederlanden, dem Londoner Soho oder in Madrids Chueca sein. Dafür ist es einfach noch zu früh. SMOKING We would just like to bring to your attention that from the 15th November 2010 a new no smoking law came into force. From now on this smoking ban is extended to all public places and this includes hospitals, trains and buses, offices, restaurants and pubs, bus and tram stops, railway stations and airports, and lots more. Smoking in public places is allowed only in special zones created for smokers which you will have to look for. Restaurants will be for non smokers only if the establishment cannot provide a specially ventilated and separate room for smokers. The penalty for a smoker is a 500 zł fine, for the restaurant owner 2000 zł. To help you find a restaurant or a club where smoking is allowed please look for this icon on our listing of restaurants, clubs and pubs. No sign means that the facility is a smokeless zone. Am 15. November 2010 wurde das Rauchverbot verschärft, das ab jetzt an allen öffentlichen Plätzen gilt. Außer dem bisher geltenden Rauchverbot an Haltestellen oder Bahnhöfen gilt jetzt das Verbot auch in Krankenhäusern, Schulen, Betrieben sowie Kultur und Sportzentren, was Empörung bei vielen Rauchern hervorrief. Das Rauchen ist nur dann möglich, wenn der Lokalbetreiber eine Raucherzone einrichtet. Auch Geldstrafen für das Rauchen an öffentlichen Orten wurden auf 500 zł erhöht (der Restaurantinhaber zahlt 2000 zł). Um den Lesern zu helfen, die sich einen Drink ohne Zigarette nicht vorstellen können, haben wir ein spezielles Piktogramm vorbereitet, das eine Orientierungshilfe bei den Lokalbeschreibungen, Lokalen mit eingerichteten Raucherzonen vermitteln soll. Kein Piktogramm bei dem von uns beschriebenen Lokal bedeutet, dass dort strenges Rauchverbot gilt. tap it’s often quite strange in taste and sometimes not very good for you. Just have a bottle of mineral water with you all the time. The good news is that you can buy mineral water almost everywhere, including small kiosks, so don’t worry you won’t dry out. Das Wasser aus der Leitung ist nicht unmittelbar als Trinkwasser geeignet. Obwohl schon vieles zur Verbesserung getan wurde, macht die niedrige Qualität das Wasser kaum trinkbar. Gute Nachricht ist, das Mineralwasser in Plastikbehältern ist überall zu kaufen, der Preis ist auch nicht hoch. TIPPING It has changed a lot since the good old bad days when everything had to be tipped. Today it is understood that you tip because the service was good, or you want to tip. Those receiving tips can consider it as a form of appreciation for their service. So if you were satisfied with the service leave a tip. However you have to bear in mind that catering staff, restaurants, clubs, etc are paid a very minimum wage. They are expected to make tips and most of them understand that good service will bring in tips bad will not. So if you think it was worth it, add 10% to the bill as a tip and try to pay it cash to your waiter or waitress. If the service and atmosphere has been very good you can even add more. A tip for handling your luggage, taking it up to your room etc, or any other small service in a 2, 3 star hotel is 5 złotych. In a 5 star hotel you can tip 10 zł. And the rules are the same, no effort no tip. When paying for a taxi, round up the bill, it saves hunting for change. Generally taxi drivers do not expect to be tipped. So if you do the driver will be surprised, and happy. Trinkgeld ist eine immer noch heikle Angelegenheit, die aber anderen Charakter aufweist, als das noch vor ein paar Jahren war, wenn für jede Dienstleistung Trinkgeld erhoben wurde. Das Trinkgeld ist nirgends obligatorisch, es soll nur dann gegeben werden, wenn man mit der Bedienung zufrieden ist. Gewöhnlich sind es 10% der Rechnungssumme oder Betrag, den man einfach bei der Rechnung aufrundet. Im 2-, 3-Sterne-Hotel bekommt der Hotelboy ca. 5 Zloty, im 4oder 5-Sterne-Hotel werden 10 oder mehr Zloty erwartet. Es ist aber wie gesagt, nicht obligatorisch, Trinkgeld zu geben. Auch im Taxi ist das keine Regel, ein aufgerundeter Betrag wird aber sicherlich den Taxifahrer freuen. TAP WATER The quality and taste of tap water in Poland is not very good. When boiled, no problem, but drunk directly from the 14 Wissenswertes www.thevisitor.pl INTRODUCTION Arrival first aid ARRIVED BY PLANE? The Henryk Wieniawski Airport Poznan at Ławica is located several kilometers from the city center with convenient communication by public transportation and taxis. A bus ride should take no more than 30 minutes, a taxi 15-20 mins when traffic is not heavy, of course. This new, modern airport is not big and you will find all the services needed at departures and arrivals in a new city. The main terminal has ATMs, Change, restaurants and cafeterias, tourist information - with the latest The Visitor copy - car rental, souvenir shops, post office and airline or tourist agency offices. The taxi rank and bus stop are located in front of the terminal. If you do not want to take any of the taxis waiting outside have a look at the ‘taxi’ section and order one by phone. Airport is serviced by bus lines: 59 - (Departures ca. every 30 minutes) - route: AIRPORT ŁAWICA -Jasna-Szpitalna-Polna/Szpital-BAŁTYK. Estimated route time 20 minutes. Regular tickets are valid on this bus (see section communication/tickets and note that tickets are not sold on the bus but in kiosks in the Terminal). L - (airport line, departs every 30 minutes from 05.20 till 22.15) - route: AIRPORT ŁAWICA-Szpitalna-Bałtyk-MAIN RAILWAY STATION. Estimated route time 20 minutes. Special tickets are valid on this bus (they can only be purchased on the bus: see section communication/tickets). 242 - (night line, departs every hour from 23.52 to 03.52). A taxi to the city center should cost no more than 35 zł and 45 zł on weekends and holidays. The area outside the airport is a limited, paid parking zone. It is divided into section A and B. Car entrance to B section is free for 15 minutes. Take a ticket on entering this zone. Every extra 15 minute will cost you 15 zł! Parking fees in A zone: 30 min - 3 zł, 1h - 5 zł, 1,5h - 8 zł, 2h - 10 zł, 6h - 20 zł, 12h - 30 zł, 24h - 50 zł, 3 days - 120 zł, 2 weeks - 250 zł. Except for the price, just like in all airports around the world! Important phones • ważne telefony wichtige Telefonnummern AIRPORT INFORMATION •INFORMACJA LOTNISKOWA • FLUGHAFENINFORMATION +48 61 849 23 43 LOST LUGGAGE • ZAGUBIONY BAGAŻ VERLORENES GEPÄCK +48 61 849 23 36 16 Pierwsze kroki w Poznaniu Port Lotniczy Poznań Ławica im. Henryka Wieniawskiego położony jest kilka kilometrów od centrum miasta dzięki czemu dojazd do centrum nie powinien zająć więcej niż 1520 minut taksówką albo do 30 minut autobusem. Poznańskie lotnisko jest nowoczesne, choć niewielkie. Z pewnością znajdziesz tu wszystkie usługi niezbędne przy wylocie czy przylocie do nieznanego miasta. Na terenie hali znajdują się bankomaty, kantor wymiany walut, restauracja i kawiarnie, wypożyczalnie samochodów, punkt informacji turystycznej, sklepy z pamiątkami, urząd pocztowy oraz stanowiska linii lotniczych i biur podróży. Postój taksówek oraz przystanek autobusowy znajdują się na wprost głównego wejścia do terminala pasażerskiego. Jeśli nie chcesz korzystać z usług taksówek czekających przed terminalem, zajrzyj do rozdziału „taxi” i zamów wybraną korporację telefonicznie. Z lotniska odjeżdżają następujące linie autobusowe: 59 - (kursuje średnio co pół godziny) trasa: LOTNISKO ŁAWICA -Jasna-Szpitalna-Polna/Szpital-BAŁTYK. Czas przejazdu do stacji końcowej około 20 minut. Na trasie obowiązują bilety na linie zwykłe (zajrzyj do działu komunikacja / bilety i pamiętaj, że biletów nie kupisz w autobusie). L - (linia lotniskowa, kursuje co pół godziny od 05.20 do 22.15) trasa: LOTNISKO ŁAWICA-Szpitalna-BałtykDWORZEC GŁÓWNY. Czas przejazdu do stacji końcowej to ok. 20 minut. Na trasie obowiązują bilety specjalne, dostępne wyłącznie u kierowcy (zajrzyj do działu komunikacja/bilety). 242 - (linia nocna, kursuje średnio co godzinę, od 23.52 do 03.52). Przejazd taksówką do centrum miasta nie powinien być droższy niż 35 zł w dni robocze oraz 45 zł w weekendy i święta. Teren przed terminalem podzielony jest na dwie strefy parkingowe A i B. Wjazd samochodem osobowym do strefy B jest bezpłatny, o ile postój nie przekroczy 15 minut. Każdy kwadrans wiąże się z opłatą w wysokości 15 zł! Przy wjeździe należy pobrać bilet parkingowy. LOT RYANAIR SAS WIZZ AIR AER LINGUS LUFTHANSA JET AIR BRITISH AIRWAYS tel. +48 61 849 22 61 tel. 0-300 303 033 tel. +48 61 847 50 36 tel. +48 22 500 94 99 tel. +48 22 626 84 02 tel. +48 61 853 68 31 tel. +48 22 846 86 61 tel. 0-800 441 15 92 www.thevisitor.pl Arrival first aid Ceny parkowania w strefie A: 30 min. - 3 zł, 1h - 5 zł, 1,5h - 8 zł, 2h - 10 zł, 6h - 20 zł, 12h - 30 zł, 24h - 50 zł, 3 dni - 120 zł, 2 tygodnie - 250 zł. Der Flughafen Poznań Ławica namens Henryk Wieniawski liegt ein paar Kilometer vom Stadtzentrum entfernt, so dass die Fahrt ins Zentrum nicht mehr als 15-20 Minuten mit dem Taxi und bis zu 30 Minuten mit dem Bus dauert. Der Posener Flughafen ist nicht groß, aber du findest dort sicherlich alle bei Ankunft oder Abfahrt aus einer fremden Stadt notwendige Dienstleistungen. Auf der Halle befinden sich Geldautomaten, eine Wechselstube, ein Restaurant und Cafes, eine Autovermietung, eine Touristinformation, Souvenirshops, eine Post sowie Fluggesellschaften- und Reisebürovertretungen. Die Taxistelle und Bushaltestelle befinden sich gegenüber dem Haupteingang des Passagierterminals - sehe Informationen im Kapitel „Taxi” und rufe ein ausgewähltes Taxiunternahmen an. Vom Flughafen fahren folgende Busse ab: 59 - (fährt durchschnittlich jede halbe Stunde ab) Fahrstationen: LOTNISKO ŁAWICA (Flughafen Ławica)-JasnaSzpitalna-Polna/Szpital-BAŁTYK. Die Fahrzeit bis zur Endstation - ca. 20 Minuten. Für die Strecke gelten normale Fahrkarten (sehe im Kapitel „Verbindungen-Fahrkarten” und beachte, dass man im Bus keine Fahrkarten kaufen kann). L - (Flughafenbuslinie, zwischen 05.20 Uhr und und 22.15 Uhr fährt jede halbe Stunde ab) Fahrstationen: LOTNISKO ŁAWICA (Flughafen Ławica)-Szpitalna-BałtykDWORZEC GŁÓWNY (Hauptbahnhof). Fahrzeit bis zur Endstation - ca. 20 Minuten. Für die Strecke gelten Sonderfahrkarten, die man ausschließlich beim Busfahrer kaufen kann (sehe im Kapitel „VerbindungenFahrkarten”). 242 - (Nachtlinie, zwischen 23.52 und 03.52 fährt durchschnittlich jede Stunde ab). Eine Fahrt mit dem Taxi ins Zentrum sollte nicht mehr als 35 zł an Arbeitstagen und 45 zł an Wochenenden und Feiertagen kosten. Das Gelände von dem Terminal ist in zwei Parkzonen: A und B aufgeteilt. Die Einfahrt mit einem PKW in die B-Zone ist kostenfrei, solange der Aufenthalt nicht länger als 15 Minuten dauert. Jede nächste Viertelstunde kostet 15 zł! Bei der Einfahrt soll man einen Parkschein entnehmen. Preise fürs Parken in der A-Zone: 30 Min. - 3 zł, 1h - 5 zł, 1,5h - 8 zł, 2h - 10 zł, 6h - 20 zł, 12h - 30 zł, 24h - 50 zł, 3 Tage - 120 zł, 2 Wochen - 250 zł. ARRIVED BY TRAIN? The Central Railway station is located in the very center of the city across from the International Poznan Fair main entrance, 4 kilometers from the Old Market. The railway area can be divided into 3 parts: the Main Hall the new terminal (still under construction) and the West Station. They are connected by an underground tunnel from which there are entrances to the platforms. In the Main Hall (close to platform 1) there are many typical railway station services: tourist information (with the latest The Visitor), www.thevisitor.pl INTRODUCTION Red zone • czerwona strefa • Rote Parkzone: - 25 min. (minimum) -1h -2h -3h - every other • każda następna • jede weitere 0,70 zł 3,00 zł 3,60 zł 4,30 zł 3,00 zł Yellow zone • strefa żółta • Gelbe Parkzone: - 25 min. (minimum) -1h -2h -3h - every other • każda następna • jede weitere 0,70 zł 2,80 zł 3,30 zł 3,90 zł 2,80 zł Green zone • strefa zielona • Grüne Parkzone: - 25 min. (minimum) -1h -2h -3h - every other • każda następna • jede weitere 0,50 zł 2,00 zł 2,40 zł 2,80 zł 2,00 zł If your ticket is invalid or you don’t have any TIP! you will get a penalty fee. It will be calculated PORADA! from the moment of the penalty ticket’s hour HINWEIS! of issue to the moment it is paid in the Parking Client Office at 9 Pułaskiego Street. Added to it will be a 10 zł charge if you pay the same day or within 6 days. Poznań Ławica Airport Hotel Andersia, 3 Andersa Sq. Open: mon-fri 09.00-17.00 sat 09.00-13.00 rezerwacje@avis.pl Reservations: tel. 0-801 120 010, tel. +48 22 572 65 65 Poznaƒ International Airport open mon-fri 09.00-20.00 tel. +48 61 847 14 68 mobile: +48 607 102 984 ap6532@sixt.pl www.sixt.pl Reservations: tel. +48 22 255 56 01 rezerwacje@europcar.com.pl www.europcar.pl Open 09.00-23.30 tel. +48 61 849 23 57 mobile +48 665 301 631 poznan@europcar.com.pl Poznań Airport 285 Bukowska Str. Pierwsze kroki w Poznaniu 17 INTRODUCTION Arrival first aid ticket offices, kiosks, luggage storage, bars, cafeterias, shops etc. The West Station terminal at the end of the underground passage towards the Poznań Fair entrance, Głogowska Street, is where tickets are sold also and has a kiosk and cafeteria. Remember you need to tell the taxi driver where you want to be picked up, Main Hall or the West entrance on Glogowska Street. More info in the taxi section. To get to tram / bus stops leave via the Main Hall, walk towards the steps on the bridge climb up onto the bridge and on your left at the crossroads you will see tram stops in front of the Fair entrance. You can also leave by the West station entrance and get the tram / bus stop there. Dworzec Główny PKP położony jest w samym centrum miasta, tuż przy terenach Międzynarodowych Targów Poznańskich. Obiekt można podzielić na trzy strefy: halę główną, nową halę dworca (w trakcie budowy) oraz dworzec zachodni. Obie połączone są tunelem. W hali głównej (tuż przy peronie 1) są wszystkie punkty usługowe, jakie powinny znajdować się na dworcu: kasy biletowe, kioski, kawiarnie, punkt informacji turystycznej, przechowalnię bagażu, bary oraz kawiarnie itp. Dworzec zachodni, przez halę którego należy przejść, by dojść do Międzynarodowych Targów Poznańskich, jest znacznie mniejszy i poza kupieniem biletów można tu jedynie znaleźć kawiarnię i kiosk. Pamiętaj aby przed zamówieniem taksówki poprawnie określić miejsce, w którym powinna na Ciebie czekać - dworzec zachodni lub hala główna (poznaniacy najczęściej zamawiają taksówkę „pod zegar”). Więcej w sekcji „taxi”. Aby skorzystać z komunikacji miejskiej, wyjdź z hali głównej i przejdź do znajdujących się na wprost hali schodów, które prowadzą na most i rondo Kaponiera. Przystanki autobusowe i tramwajowe znajdują się także na wprost dworca zachodniego pomiędzy halą dworca i Targami Poznańskimi. Der Zughauptbahnhof (Dworzec Główny PKP) liegt im Stadtzentrum direkt bei dem Gelände der Internationalen Messe Posen. Der Bahnhof ist in drei Zonen aufgeteilt: die Haupthalle und die Neuehalle (noch unvollendet) der Westbahnhof. Beide Zonen sind mit einem Fußgängertunnel verbunden. In der Haupthalle (direkt am Gleis 1) findest du alle Dienstleistungen, die am Bahnhof notwendig sind: Fahrkartenkassen, Kiosks, Cafes, eine Touristinformation, Gepäckaufbewahrung, Bars, etc. Der Westbahnhof, durch den man zum Messegelände ankommt, ist deutlich kleiner und außer dem Fahrkartenankauf findet man dort lediglich einen Cafe und einen Kiosk. Denke daran, bei der Taxibestellung genau den Ort zu bestimmen, wo der Taxifahrer auf dich warten soll - am Westbahnhof oder an der Haupthalle (die Posener Einwohner nennen diesen zweiten Ort umgangsprachlich „unter der Uhr”). Mehr Informationen findest du im Kapitel „Verbindungen-Taxi”. Um zu den Stadtverkehrshaltestellen zu kommen, geh aus der Haupthalle heraus zu den Treppenstufen gegenüber, über die du auf die Brücke und zum Rundplatz Kaponiera kommst. Du kannst auch zur Westbahnhofhalle gehen, neben der sich Bus- und Straßenbahnhaltestellen befinden. 18 Pierwsze kroki w Poznaniu PARKING Poznan city center is a paid parking zone. It is divided into three zones: red (city center), yellow and green (outer zones). These zones are marked with special signs attached with their appropriate colour. Parking fees apply on weekdays 08.00-18.00. Buy a ticket at the ticket vending machine. Coins only from 10 gr to 5 zł. You can get a chip card if you plan to park often and for longer periods in a paid zone. These cards are available at 9 Pułaskiego Street. A deposit of 10 zł is taken and 50 zł as the initial charge for a card. Note that the zone surrounding the Old Market is a no parking zone except for the local inhabitants. If you buy a ticket in a red zone you can move to a lower zone with the same ticket which will be valid for the same time. Moving from a lower zone up to a higher one is possible but a new ticket must be purchased. Strefa Płatnego Parkowania podzielona jest na trzy strefy: czerwoną, żółtą i zieloną, przy czym czerwona to centrum, a zielona jest od niego najbardziej oddalona. Strefy określone są znakami z opaskami w odpowiednim kolorze. Opłaty obowiązują w dni powszednie w godzinach 08.00-18.00. Parkometry obsługują wyłącznie bilon od 10 gr do 5 zł. Karta chipowa jest doskonałym rozwiązaniem jeśli zamierzasz często i długo parkować w strefie płatnej. Otrzymasz ją w Biurze Obsługi Klienta (Pułaskiego 9). Należy zapłacić 10 zł kaucji oraz 50 zł na zasadzie przedpłaty biletowej. Jest to wygodna forma płacenia za parkowanie przy założeniu, że planujesz sporo przemieszczać się po mieście (pamiętaj, jednak, że nie wszędzie dostaniesz się samochodem - z ruchu wyłączony jest Stary Rynek). Jeśli wykupiłeś bilet w strefie czerwonej możesz przejechać i zaparkować w żółtej lub zielonej. Przejazd ze strefy tańszej do droższej wymaga niestety wykupienia nowego biletu parkingowego. Im Stadtzentrum von Posen gibt es eine Kostenpflichtige Parkzone, die in drei Unterzonen aufgeteilt ist: rot, gelb und grün. Die rote Zone befindet sich im Stadtzentrum, die grüne ist vom Stadtzentrum am weitesten entfernt. Die Zonen sind mit Sonderzeichen und Streifbändern in entsprechender Farbe markiert. Die Parkgebühren gelten an Arbeitstagen zwischen 08.00 Uhr und 18.00 Uhr. Um einen Parkschein im Parkautomat zu kaufen, musst du Geldmünzen in Wert von 5 zł, 2 zł, 1 zł, 50 Groszy, 20 Groszy und 10 Groszy oder eine Chipkarte haben. Eine Chipkarte bekommst du in Kundenservicebüro (in der PułaskiegoStrasse 9). Man muss 10 zł Kaution und weitere 50 zł als Parkgebührenvoreinzahlung bezahlen. Es ist eine bequeme Zahlungsmöglichkeit unter der Voraussetzung, dass man viel mit dem Auto in der Stadt fährt (Denke jedoch auch daran, dass du nicht überall mit dem Auto fahren darfst - in der Altstadt gilt Verkehrsverbot, beobachte vorsichtig die Verkehrszeichen). Wenn Du einen Parkschein in der roten Parkzone gekauft hast, darfst du auch in der gelben oder grünen Parkzone parken. Der Übergang von einer billigeren in eine teurere Parkzone bedarf leider des Einkaufes eines neuen Parkscheines. www.thevisitor.pl INTRODUCTION Transportation BUSES Punctual, characteristic green-yellow buses make up a good chain of connections throughout the city. Bus lines are numbered from 46 to 98 and night lines from 231 to 252. This marked with letter L is the fast one and connect the main railway station with the airport. It runs every half hour from the train station from 04.45 to 21.45 and from the airport from 05.15 to 22.15. Check the exact schedule on arrival! Linie zwykłe numerowane są od 46 do 98 a linie nocne od 231 do 252. Autobus oznaczony literą L to linia pośpieszna i kursuje co pół godziny na trasie Dworzec Główny - Lotnisko Ławica (kierunek lotnisko od 04.45, do 21.45; kierunek dworzec od 05.15 do 22.15). Sprawdź aktualny rozkład jazdy! Pünktliche, charakteristisch grün-gelbe Busse sichern für ein dichtes Netz von Linienverbindungen zu jedem Ort der Stadt. Normale Linien sind mit den Nummern von 46 bis 98 versehen und Nachtlinien von 231 bis 252. Busse mit dem Buchstaben L markiert ist eine Reihe von schnell. Die Buslinie fährt auf der Strecke Hauptbahnhof-Flughafen: Richtung Flughafen ab 04.45, jede halbe Stunde bis 21.45 Uhr; Richtung Hauptbahnhof ab 05.15 Uhr, jede halbe Stunde bis 22.15 Uhr. Prüfe den aktuellen Fahrplan! TRAMS The city is covered by 18 tram lines and two night ones N21 & 22. The N21 night tram runs every half hour from Kaponiera Roundabout (near the central railway station) to the Sobieskiego district of the city (across Teatralny Bridge, Solidarności Av., Poznań Plaza). There is also a special Poznan Fast Tramway called Pestka. It is a 6 km long tramline built in part in a specially excavated area running across special bridges. It is not affected by the normal traffic in the city. It runs up to 70 km/h and each of the 6 stations are connected to buses above it making it a network of connections much like a subway system. ‘Pestka’ is serviced by lines 10, 12, 14, 15, 16 and 26 as well as N21. Miasto obsługiwane jest przez 18 linii tramwajowych dziennych oraz dwie nocne - N21 - kursującą co pół godziny na trasie Rondo Kaponiera (nad dworcem) - os. Sobieskiego (m.in. przez most Teatralny, Al. Solidarności, Poznań Plaza) oraz N22. Uruchomiono szybką linię tramwajową tzw. „Pestkę” - od słów Poznański Szybki Tramwaj. To sześciokilometrowy, bezkolizyjny odcinek poprowadzony w wykopie i wiaduktami, co pozwala uniknąć korków, rozwinąć prędkość do 70 km/h 20 Komunikacja i skrócić czas dojazdu do centrum do kilkunastu minut. „Pestkę” obsługuje siedem linii tramwajowych: 10, 12, 14, 15, 16, 26 oraz N21. Nad każdym przystankiem „Pestki” znajdują się przystanki autobusowe tworząc, na kształt metra, dogodną siatkę połączeń z centrum. In der Stadt fahren tagsüber 18 Straßenbahnlinien und zwei Nachtlinien N21 und N22. N21 - Kaponiera-Kreisverkehr (über dem Hauptbahnhof) - Sobieskiego-Wohnviertel (u.a. über die Theaterbrücke, durch die Solidarności-Allee, Poznań Plaza). In Posen wurde eine neue Schnellstraßenbahnlinie gestartet, der sog. „Kerm” - von den Worten die Posener Schnellstraßenbahn. Der Kerm ist eine sechs Kilometer lange kreuzungsfreie Strecke, die durch einen speziellen Tunnel oder über Viadukte führt . Diese Lösung erlaubt die Staus in Rushhour zu vermeiden und ermöglicht Geschwindigkeit bis zu 70K/h zu erreichen sowie die Fahrzeit ins Stadtzentrum auf einige wenige Minuten zu kürzen. Auf der „KermStrecke” fährt sieben Straßenbahnlinien: 10, 12, 14, 15, 16 und 26 sowie die Nachtlinie N21. Über jeder Haltestelle des „Kerms” befinden sich die Haltestellen der Buslinien, was ein in Form einer U-bahn bequemes Netz von Linienverbindungen. TICKETS Public transportation tickets can cause you problems at the beginning. You do need to get familiar and practice the system. You buy time on a tram. The minimum is 15 minutes. So if your journey is going to take 20 mins you have to validate 2 tickets which in effect gives half an hour on the tram. To cheer you up note that distances in the city center are short and most of the tickets used will be for a 15 minutes ride. Anyway keep an eye on your watch (the time of validation is marked on the ticket) and validate another ticket if your time is up. Using the time tickets has an advantage as you can switch trams and buses within the time bought without the need to validate another ticket. Note - drivers do not sell tickets and if caught without a ticket the situation can become unpleasant! Zasada opłat za przejazdy środkami komunikacji miejskiej może przysporzyć o ból głowy, gdyż trzeba nabrać wprawy w posługiwaniu się biletami czasowymi i przystankowymi. Na pocieszenie informujemy, że odległości w centrum miasta są niewielkie i najczęściej wykorzystywanym biletem będzie z pewnością podstawowy bilet 15-minutowy. Pamiętaj jednak, by obserwować zegarek i w razie potrzeby skasować kolejny bilet. Korzystając z biletów czasowych możemy przesiadać się do innych tramwajów lub autobusów www.thevisitor.pl Transportation (w ramach wykupionego czasu) bez potrzeby ponownego kasowania biletu. Uwaga - kierowcy nie prowadzą sprzedaży biletów! Die Art und Weise, wie man für die Reise mit den Stadtverkehrsmitteln zahlen soll, kann zu Kopfschmerzen führen. Man sollte nämlich in der Benutzung der Zeitkarten und der Haltestellefahrkarten geübt sein. Zur Trost informieren wir, dass die Entfernungen im Stadtzentrum ziemlich kurz sind und mit Sicherheit am meisten benutzte Fahrkarte die 15Minuten-Grundfahrkarte sein wird. Vergiss aber nicht, deine Uhr zu kontrollieren und im Notfall einen weiteren Fahrschein zu entwerten. Bei der Nutzung der Zeitkarten kann man sich (innerhalb der gekauften Zeit) in eine andere Straßenbahn oder einen anderen Bus umsteigen, ohne die Fahrkarte noch einmal entwerten zu müssen. MPK tickets - adult price (reduced -50%) Ceny biletów MPK - normalny (ulgowy -50%) Die MPK Fahrkartenpreise - Normale (Ermäßigung -50%) Time tickets for regular and night lines. Bilety czasowe na linie zwykłe i nocne. Zeitkarten normale Linie und Nachtlinie. 15 min. 2,80 zł 30 min. 3,60 zł 60 min. 4,20 zł Stop tickets for regular and night lines. Bilety przystankowe na linie zwykłe i nocne. Haltestellefahrkarten normale Linie und Nachtlinie <10 stops / przystanków 2 zł. Fast L airport line (tickets available with the driver). One ticket for Airport-Railway station journey 4,20 zł. Fee for second ticket and luggage 4 zł. Linia L lotniskowa (bilety do kupienia tylko w autobusach). Bilet na całą trasę: Port Lotniczy-Dworzec PKP 4,20 zł. Opłata za drugą i każdą następną sztukę bagażu 4 zł. Linie L Flughafenlinie (Fahrkarten nur im Bus zu kaufen). Fahrkarte für die ganze Strecke: Flughafen-Hauptbahnhof 4,20 zł. Gebühr für das zweite und jedes weitere Gepäckstück 4,00 zł 90x75x70 cm). Aby uniknąć ewentualnych kłopotów, przyjmij prostą zasadę kasując bilet za każdą walizkę lub torbę, której w kategoriach linii lotniczych nie uznano by za bagaż podręczny. Opłata za bagaż równa jest cenie biletu normalnego na danej trasie. Opłatę należy także wnieść 1 km* 06.00-22.00 1 km* 22.00-06.00 & SAT SOB 22.00 - MON PON 06.00 INTRODUCTION za przewóz psów, których nie trzyma się na kolanach (oczywiście muszą być na smyczy i w kagańcu). Passengers Relations Office ZTM Poznań Dział Obsługi Klientów ZTM Poznań MON/PO/MO - FRI/PT/FR 08.00-16.00 Tel. +48 61 633 53 19. TAXIS If you travel by night or do not have a city center hotel we recommend a taxi. Taxi prices are acceptable (have a look at price examples below) but AVOID TAXI TOUTS. Every official taxi is obliged to have a label on the passenger’s window with a tariff. Check it when taking a taxi on the street to be sure. Note that railway station taxis waiting outside charge an extra fee for parking there and waiting for passengers. This fee is not excessive, just check with the driver, that he has a meter. Taxis have an initial fee then the km fee. We recommend you order one by phone, if possible. Jeśli wracasz do hotelu nocą lub nie mieszkasz w centrum skorzystaj z usług korporacji taksówkowych. Ceny za przejazd są wyrównane (patrz cennik poniżej), jednak na dworcach i lotniskach lepiej korzystać z oficjalnych korporacji i nie dać się namówić na przejazd taksówką przez nagabujących kierowców. Uważaj także na wybór taksówek stojących przed dworcem. Poza wyższym niż w innych korporacjach cennikiem doliczana jest opłata postojowa, najczęściej w wysokości 5 zł. Każda legalna taksówka musi posiadać naklejkę z taryfikatorem. Zanim wsiądziesz do taksówki upewnij się, czy akceptujesz podane na nalepce ceny. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości zamów taksówkę przez telefon. Wenn du in der Nacht ins Hotel fährst oder nicht im Stadtzentrum wohnst, nutze Dienstleistungen der Taxiunternehmen. Gebühre für die Fahrt sind vergleichbar (siehe unten die Preisliste), aber wie es auf den Bahnhöfen oder Flughäfen oft vorkommt, sollte man offizielle Unternehmen benutzen und sich von den aufdringlichen Fahrern nicht überreden lassen, ihr Taxi zu nehmen. Achte auch auf die Taxis vor dem Bahnhof! Außer den höheren als in anderen Unternehmen Preisen wird eine Standgebühr zugezahlt, meistens in Höhe von 5 Zloty. Jedes legale Taxi hat einen Aufkleber mit der Tarifübersicht. Bevor du in das Taxi einsteigst, vergewissere dich, ob du die auf dem Aufkleber angegebenen Preise akzeptierst. Wenn du Bedenken hast, bestelle ein Taxi per Anruf! 2,00 zł 3,00 zł 1,80 zł 2,71 zł 2,50 zł 3,75 zł 2,26 zł 3,39 zł * Valid within city limits (STREFA 1) • Ceny ważne w granicach miasta (STREFA 1) • Die Preise gelten innerhalb der Stadtgrenzen (STREFA 1). Calling a 5 digit number from a mobile phone start with the city code +48 61! • Dzwoniąc z tel. komórkowego na numery pięciocyfrowe wprowadź numer kierunkowy 61. • Bei der Wahl der Fünfstelligen Nummer tippe zuerst die Vorwahlnummer +48 61 ein. www.thevisitor.pl Komunikacja 21 INTRODUCTION Polish and local Poznan cuisine When you come to Poland you have to eat out. One good dinner, with some guidance from The Visitor which will help you pick the most popular Polish dishes, and you will notice that Polish cuisine is amazingly rich, truly tasty and quite varied (though it sometimes can be a bit heavy). What is important in Polish food are the ingredients, some of them unique in Europe. The Polish way of growing plants or raising animals has not been affected by mass industrialization of the food industry. So this might be your last chance to taste eggs with real yellow yolks, eat home made butter, and enjoy freshly pickled cucumbers or sauerkraut and many other dishes which you cannot find anywhere else in the world. SOUPS Polish sour rye soup (żurek) - number one and one of the culinary musts in Poland - a vegetable soup flavored with fermented bread with cooked white sausage, garlic and onions. In some restaurants it is served inside a loaf of bread! Sauerkraut soup (kapuśniak) - a typical Polish winter soup based on sauerkraut, ribs, mushrooms and onions. Beetroot soup (barszcz) - classic beetroot soup usually served with little dumplings filled with meat or round pancakes stuffed with cabbage or meat (paszteciki) usually served as an accompaniment. Saure Mehlsuppe (żurek) - die Nummer Eins und ein Pflichtgericht in Polen - die Suppe wird mit Gemüse und Brot Gärungsmittel gekocht, dazu kommt Weißwurst und viel Zwiebel und Knoblauch. Manchmal wird sie in einer Schale aus Brot serviert! Sauerkrautsuppe (kapuśniak) - eine typische Suppe, die ideal für kühle Tage ist, gekocht aus Sauerkraut, Rippen, Pilzen und Zwiebel. Klare Rote-Rüben-Suppe (barszcz) - klassischer roter Barszcz wird aus Rotrüben gekocht und mit kleinen Pierogi (Teigtaschen, vergleichbar mit deutschen Maultaschen) oder Pastetchen serviert, die mit Fleisch, Kraut oder Pilzen gefüllt werden. THE CLASSICS Hunters stew (bigos) - Poland’s national dish made with boiled sauerkraut, sausages, spare ribs and a variety of ingredients (some have mushrooms, while others contain apples, venison, lamb or beef). Pierogi - do not leave Poland without trying all of them. Check the menu for flour pierogi filled with meat or cabbage (or both), potatoes with cottage cheese and onions (ruskie), or with fruit. They can be served boiled or baked with butter or other fat. Absolutely delicious! 22 Polnische und Posen Küche Wenn Sie nach Polen kommen, können Sie sicher sein - Sie werden sich satt essen! Ein gutes Mittagessen in einem der genügt, um sich zu überzeugen, dass polnische Küche überraschend umfangreich, tatsächlich sehr schmackhaft und vielfältig ist (sie kann allerdings manchmal etwas fett und schwer verdaulich sein). Zu den wichtigsten Bestandteilen der polnischen Küche gehören Zutaten, die in Europa eher unbekannt sind. Sehr wichtig sind auch frische und gesunde Halberzeugnisse, die nicht in der Massenproduktion entstehen. Möglicherweise werden Sie hier, in Polen, eine der letzten Möglichkeiten haben, Eier mit echt gelbem Eigelb zu genießen, hausgemachte Butter zu verzehren oder den hervorragenden Geschmack der sauren Gurken oder des Sauerkrauts zu probieren! Sausages (kiełbasa) - and what a variety - they can be cold, cooked, smoked, or grilled. We have the classic sausages, or the white ones. Find the best way you like them and enjoy! Breaded pork chops (kotlet schabowy) - a classic Polish dinner accompanied by purée, tomatoes and a side dish of hot cabbage or a mixed salad. If you drink beer with this meal you will feel very Polish! Venison (dziczyzna) - this special kind of meat which you either love or do not like is rather expensive and not so easy to find. When you are in a good restaurant try a dish of venison, the taste is quite unique. Bigos - eins der nationalen polnischen Gerichte, zubereitet aus gekochtem Sauerkraut, verschiedenen Wurstsorten, Rippen und vielen anderen Zutaten - es können Trockenpflaumen oder -äpfel, Pilze, verschiedene Fleischsorten, Wild u.a. zugegeben werden. Piroggen (pierogi) - auf keinen Fall dürfen Sie Polen verlassen, ohne dieses Gericht probiert zu haben. Das Angebot ist riesi g - Pierogi mit Fleisch, Kohl, Pilzen (oder alles vermischt), mit Weißkäse und Kartoffeln (sog. „Russische Pierogi”), sowie mit Obst oder Gemüse. Sie können in Wasser gekocht oder im Fett gebraten werden - einfach und köstlich! Würste (kiełbasa) - diese Auswahl! - sie können kalt mit Aufschnitt, gekocht, geräuchert oder gegrillt serviert werden. Probieren Sie die klassischen Würste, aber auch die einmalige Weißwurst. Sie können selbst die Zubereitungsweise wählen, die Ihnen am besten passt. Schweineschnitzel (kotlet schabowy) - das populärste Sonntagsgericht in Polen, das mit Kartoffeln und gedünstetem Kohl oder beliebigem Salat serviert wird. Bestellen Sie dazu ein Bier und fühlen Sie sich wie in einem polnischen Haus! www.thevisitor.pl Polish and local Poznan cuisine Another embodiment of the Poznan pyry are ‘szagówki’. They are made of boiled potatoes mashed with flour. The name comes from the diagonal cut of the ‘szaga’ style. Szagówki are served with bacon, sauerkraut and meat sauce. In poorer versions they are topped with fat. Poznan style duck as well as pyry and szagówki are a popular local dish available not only at home but also in restaurants in Poznan. This more expensive and rather difficult to prepare dish, is considered more festive. Duck is served with dumplings (steamed dough) and red cabbage, and apples. Less popular, in fact somewhat forgotten dishes are ‘blind fish - slepe ryby’’ and ‘smelka’. ‘Blind fish’ is a poor vegetable broth. No sign of fat eye shapes on the surface of the soup makes it ‘blind’. In some older recipes the soup is enriched with bones or even smoked ribs. ‘Smelka’ is remembered by grandparents rather than available on the table. This is no more than water from cooking white sausage with stale bread swimming in it. Tradycyjna kuchnia poznańska kojarzona jest z ziemniakiem, więc zacznijmy od popularnej „pyry z gzikiem”. Pyra to duży, ugotowany w łupinie ziemniak, podawany z dodatkiem masła i soli. Gzik to biały ser z przyprawami, szczypiorkiem lub cebulką. Pyrę z gzikiem przyprawia się według własnych upodobań, można też wykorzystać ziemniaki pieczone, o nieco ciekawszym, bardziej intensywnym smaku. Kolejnym wcieleniem poznańskiej pyry są „szagówki”. Wyrabia się je z gotowanych ziemniaków z dodatkiem mąki, pszennej lub krupczatki. Swoją nazwę zawdzięczają krojeniu na skos, czyli „na szagę”. Szagówki podawane są ze skwarkami, kwaszoną kapustą czy mięsnym sosem. W wersji uboższej okraszone są tłuszczem. Kaczka po poznańsku, podobnie do pierwszych dwóch propozycji, jest też daniem powszechnym w poznańskich domach i restauracjach. Bez wątpienia droższa i trudniejsza w przygotowaniu, traktowana jest raczej odświętnie. Dodatkami do kaczki są oczywiście pyzy (z ciasta drożdżowego gotowanego na parze) oraz modra kapusta i jabłka. Mniej popularne, a w zasadzie nieco zapomniane dania to: „ślepe ryby” i „smelka”. „Ślepe ryby” to ubogi, postny wywar warzywny. Brak ok z tłuszczu na powierzchni czyni zupę „ślepą”. W niektórych podaniach i przepisach do wywaru trafiają kości lub nawet wędzone żeberko. „Smelka” to także małe oszustwo, wspominane raczej przez dziadków niż dostępne na stołach. To wywar po białej kiełbasie, do którego wkruszano czerstwe pieczywo. www.thevisitor.pl Die traditionelle Küche von Poznań wird meistens mit Kartoffeln verbunden, so lasst uns also auch mit der populären Speise „pyry z gzikiem” (Pellkartoffeln mit Kräuterquark) beginnen. Pyra ist eine große Pellkartoffel, die mit etwas Butter und Salz servieret wird. Gzik ist Quark mit Kräutern, Schnittlauch und Zwiebel. Pyry z gzikiem werden nach eigenem Geschmack gewürzt. Man kann auch gebratene Kartoffeln nehmen, die etwas interessanter, intensiver schmecken. Die nächste Speise, in der Kartoffeln die Hauptrolle spielen, sind „szagówki” (Schrägklöße). Die werden aus gekochten Kartoffeln mit Weizen- oder Grießmehl geknetet. Ihren Namen verdanken sie der Art, wie sie geschnitten werden schräg. Szagówki werden mit Grieben, Sauerkraut oder auch Fleischsoße serviert. In einer bescheidenen Version werden sie einfach mit Fett übergossen. Ente nach Posener Art - genauso wie die ersten zwei Gerichte ist die Ente eine gut bekannte Speise in den Häusern und Restaurants von Poznań. Ohne Zweifel ist sie teurer und anspruchsvoller und wird eher zu Festen vorbereitet. Die Ente serviert man selbstverständlich mit Pyzy (Hefeklöße, gegart im Dampf), Rotkohl und Äpfeln. Weniger bekannt, eher schon vergessen, sind die Speisen „ślepe ryby” und „smelka”. „Ślepe ryby” (blinde Fische) - eine bescheidene Fastenbrühe aus Gemüse. Da auf der Oberfläche keine Fettaugen schwimmen, ist die Suppe „blind”. Nach einigen Rezepten können in die Brühe auch Knochen oder sogar geräucherte Rippen zugegeben werden. „Smelka” ist auch ein kleiner Betrug. Die Speise wird eher von Großeltern in Erinnerung gerufen als sie auf den Tischen zu treffen ist. Es ist eine Weißwurst-Brühe, in die man altbackenes Gebäck reintut. fot. Gospoda pod Koziołkami PYRY, GZIK, SMELKA AND MORE The traditional local cuisine of Poznan and Wielkopolska is associated with the potato, so let's start with the popular ‘pyry with gzik’. Pyra is a large potato cooked in its skin, served with butter and salt. Gzik is white cheese with spices, onion and chives. Pyry z gzikiem are seasoned as you wish and to your taste, you can also have baked potatoes for a little more intense flavour. INTRODUCTION Kuchnia polska i lokalna 23 INTRODUCTION Souvenirs Buying a souvenir for the family at home whilst you are traveling and for something to remind you where you had been is a must. There are some products that are so typically Polish they will be recognized everywhere and could be considered as a good idea for a gift. Some are very touristy products that you can find everywhere in the world. They only differ because of the photo on them, and most of them are made in China. We would like to help you to choose something rather more authentic and made in this country. Some of these products are followed in brackets by a brand name that we subjectively consider worth recommending. JEWELLERY AND ARTS Amber and silver jewellery are very popular for special gifts. They are a bit more expensive but for those who like giving this kind of gift there is no better place to find something unique than in Poland. Hand made pictures often on glass or wood can be purchased from artists who sell in popular tourists spots around the city. 24 Geschenke Ein Geschenk aus dem Urlaub für die Nächsten oder ein Andenken für sich zu kaufen, das Sie an die schönen Augenblicke erinnern wird, ist ein Muss, aber auch ein Vergnügen. Es gibt zahlreiche Produkte (Gegenstände) die für unser Land so charakteristisch sind, dass sie sich als Geschenke oder Andenken völlig empfehlen lassen. Einige davon sind eher schablonenhafte touristische Andenken, die überall auf der Welt zu kaufen sind. Sie unterscheiden sich voneinander lediglich durch den Aufdruck oder die Aufschrift, und ihr Herstellungsland ist sowieso China. Wir möchten Ihnen helfen, authentische Originalprodukte zu finden, die nur in Polen erhältlich sind. Bei einigen Vorschlägen geben wir in Klammern die Marken an, die wir subjektiv als empfehlenswert betrachten. VODKA Whatever you say there is one thing certain, Poland produces the best vodka in the world. The selection and variety is enormous. Wyborowa is the most popular white vodka brand. This is followed by Żubrówka with that special grass to give it that wonderful, smooth taste, and colour (perfect with an apple juice chaser) or the unique Goldwasser www.thevisitor.pl Souvenirs INTRODUCTION (from Gdańsk) with its flakes of gold floating about inside. Remember. To be consumed in moderation as a souvenir at home. Egal, was gesagt wird, eines ist sicher - Polen produziert den besten Wodka der Welt. Die Auswahl ist riesig. Zu den populärsten weißen Wodkas gehört Wyborowa. Ein weiterer Spitzenreiter ist Żubrówka (in Deutschland unter dem Namen Grasovka gekannt) - bunter Wodka mit einem Grashalm in der Flasche, der ihm einen besonderen Geschmack und Färbung verleiht (serviert mit Eis und Apfelsaft). Eine Einmaligkeit ist Goldwasser (aus Gdańsk) - es ist ein Wodka, in dem Goldflocken schwimmen. Achtung - Alkohol ist gesundheitsschädlich! FOLK ART PRODUCTS Handmade wooden toys, wooden boxes or very special chess sets. The ornamentation varies and depends on what region the article comes from. The same goes for hand made table cloths or every kind of lacework. These are available in most touristy areas and the (CEPELIA) shops. There are wicker baskets and larger pieces of furniture which are very interesting though maybe too big to take home. Handgemachtes Holzspielzeug, Holztruhen oder raffinierte Schachfiguren. Die Ornamentik ist unterschiedlich, je nach der Region des Landes. Ähnliche Unterschiede gibt es bei den handgemachten Tischdecken oder sonstigen handgenähten oder -gestrickten Produkten. Alle sind in touristischen Orten oder in den Cepelia-Läden erhältlich. Dort kann man auch Erzeugnisse aus Weide finden - von Körben bis Möbel, bei denen es jedoch umständlicher ist, sie nach Hause mitzunehmen. Wenn Sie Volkskunstprodukte auf einem Jahrmarkt oder einer Kirmes kaufen, vergessen Sie nicht, um den Preis zu handeln! GLASS AND PORCELAIN Very well known and still reasonably priced glass and porcelain products may be something to take home. There is a large selection of these products with unique designs from the traditional to the cosmically trendy. You will probably get the largest selection and best prices in branded outlets in store departments. Polnisches Porzellan oder Glasprodukte , die in der ganzen Welt berühmt und dabei immer noch nicht allzu teuer sind, können mit Sicherheit eine gute Idee für ein wunderschönes und originelles Geschenk sein. Die Auswahl ist sehr groß, und die Muster sehr unterschiedlich, von Volksmotiven bis zu sehr modernem Design. Die größte Auswahl finden Sie in den Firmenläden. NATURAL PRODUCTS AND FOODS Herbal remedies, fruit and herbal teas, natural cosmetics and beauty products. (available at chemists - APTEKA). If you come by car - take back some Polish food and share it with your family at home. There’s honey, Polish sausages or the famous ham, (KRAKUS, MORLINY) pickled cucumbers or mushrooms (ROLNIK). Remember about the specialties of the region you visit. You might only be able to buy them there, far from the city. Kräuterheilmittel, Früchte- und Kräutertee, Naturkosmetika (erhältlich in APTEKA). Wenn Sie mit dem Auto gekommen sind, ist es empfehlenswert, polnische Spezialitäten mitzunehmen und der Familie zu Hause anzubieten. Wir empfehlen z.B. den polnischen Honig, Würste oder den berühmten Schinken (KRAKUS, MORLINY), marinierte Pilze oder Gurken (ROLNIK). Vergessen Sie auch die lokalen Spezialitäten in den von Ihnen besuchten Regionen nicht. Jede Region bietet ihre typischen Produkte, die nur dort zu finden sind. www.thevisitor.pl Geschenke 25 SHOPPING 26 Zakupy i Galerie Shopping and Galleries www.thevisitor.pl Concerts, theatres and shows CULTURAL EVENTS Here is a list of the best Poznan cultural events which we have carefully selected for our Polish and foreign visitors. Of course many of the events such as theatre performances are not for those who do not understand the Polish language. Do not worry, there are still many proposals to pick from and benefit from. To make it easy for you we have constructed the calendar in a special way - you will see that the event hours are mostly written in black but with many in blue. Those in black indicate performances which can viewed by foreigners who have not yet grasped our rather complicated, difficult to pronounce, language. So sit back and Enjoy the Show! Witamy w rozdziale poświęconym wydarzeniom kulturalnym zaplanowanym na najbliższe dwa miesiące. Zwiedzanie zabytków Poznania, kolacja w wyjątkowych restauracjach, upojna zabawa w klubach i dyskotekach nie zamykają listy atrakcji, które czekają na Ciebie w naszym mieście. Zapraszamy do wybrania jednego lub kilku wydarzeń z opracowanej przez nas listy przedstawień i koncertów, aby przekonać się o wysokiej jakości i wyjątkowości poznańskiej sceny artystycznej. Jeśli przyjechałeś do nas z przyjaciółmi z zagranicy zwróć uwagę, że wydarzenie zaznaczone na niebiesko jest odpowiednie dla osób, które znają język polski. Życzymy wspaniałych wrażeń! THEATRES • TEATRY MUZYCZNY. Niezłomnych 1E, tel. +48 61 852 17 86 NOWY im. T. Łomnickiego. Dąbrowskiego 5, tel. +48 61 848 48 85 POLSKI. 27 Grudnia 8/10, tel. +48 61 852 56 28 WIELKI (OPERA). Fredry 9, tel. +48 61 659 02 00 BLUE NOTE JAZZ CLUB. Kościuszki 76/78, tel. +48 61 851 04 08 CK ZAMEK. Św. Marcin 80/82, tel. +48 61 646 52 00 PHILHARMONIC. Św. Marcin 81, tel. +48 61 852 47 08 MPT - SALA ZIEMI. Głogowska 14, tel. +48 61 86 92 131 CONCERTS • KONCERTY 6 September FRIDAY PIĄTEK 19.00 Testament psa Nowy 19.30 Poper. Komedia z piosenkami Nowy 7 September SATURDAY SOBOTA 19.00 Testament psa Nowy 19.30 Poper. Komedia z piosenkami Nowy 20.00 Led Zeppelin Night - concert Blue Note 8 September SUNDAY NIEDZIELA 19.00 Testament psa Nowy 19.30 Poper. Komedia z piosenkami Nowy 20.00 Quadro Susanna - concert Blue Note 9 September MONDAY PONIEDZIAŁEK 20.30 Cocorosie - concert CK Zamek 11 September WEDNESDAY ŚRODA 19.00 Kotka na rozpalonym blaszanym dachu Polski 12 September THURSDAY CZWARTEK 19.00 Kotka na rozpalonym blaszanym dachu Polski 19.30 Urmuli - Georgian folk songs / ludowe pieśni gruzińskie Blue Note 13 September FRIDAY PIĄTEK 19.00 Otello Polski 19.00 Babu Król czyli Budyń i Bajzel - concert CK Zamek 19.00 Obsługiwałem angielskiego króla Nowy 19.30 Lekcja Nowy 14 September SATURDAY SOBOTA 18.00 Moja Piaf Nowy 19.00 Otello Polski 19.00 Obsługiwałem angielskiego króla Nowy 19.30 Lekcja Nowy 20.00 Raz, dwa, trzy - concert Blue Note 15 September SUNDAY NIEDZIELA 18.00 32 omdlenia Wielki 18.00 Moja Piaf Nowy 19.00 Otello Polski 19.00 Obsługiwałem angielskiego króla Nowy 19.30 Lekcja Nowy 16 September MONDAY PONIEDZIAŁEK 20.00 Jazzpocalypse - concert Blue Note 17 September TUESDAY WTOREK 19.00 Otello Polski www.thevisitor.pl 19.30 Lekcja 18 September 19.30 Lekcja 19 September 19.00 Piszczyk 19.00 Jordan Reyne - concert 19.00 Firma 19.30 Lekcja 20 September 19.00 Piszczyk 19.30 Dom lalki 21 September 17.00, 19.30 Piszczyk 19.00 Falstaff Nowy WEDNESDAY ŚRODA Nowy THURSDAY CZWARTEK Polski CK Zamek Nowy Nowy FRIDAY PIĄTEK Polski Nowy SATURDAY SOBOTA Polski Wielki FALSTAFF Fredry 9 tel. + 48 61 65 90 304 www.opera.poznan.pl Falstaff, composed after 24 tragedies is the only comic opera in Verdi’s repertoire. It is also a tour de force of musical humor. A masterfully constructed story, in the center of which is Falstaff of the title - a jolly, old knight, eager for romance and a bottle of wine. In a crafty attempt to fill his empty pockets he becomes the target of intrigues that lead to many hilarious twists and turns in the story. Skomponowany po 24 tragediach Falstaff jest jedynym utworem komicznym w dorobku Verdiego i zarazem arcydziełem muzycznego humoru. Mistrzowsko skonstruowana historia, w centrum której znajduje się tytułowy Falstaff wesoły, stary rycerz, skory do romansów i butelki wina. Próbując w szelmowski sposób napełnić puste kieszenie, sam staje się celem intrygi, która prowadzi do wielu zabawnych zwrotów akcji. 21, 22 September / 21, 22 września 19.00 Firma Nowy 19.30 Dom lalki Nowy 20.00 Piotr Schmidt Electric Group Feat. Iwona Kmiecik Blue Note 22 September SUNDAY NIEDZIELA 17.00, 19.30 Śmierć pracownika Polski 19.00 Falstaff Wielki Kalendarium imprez kulturalnych 27 CULTURAL EVENTS Concerts, theatres and shows 19.00 Firma 19.30 Dom lalki 23 September 18.00 Lokomotywa marzeń 20.00 Korekyojinn - concert 24 September 19.00 Firma METAFORY RZECZYWISTOŚCI Jeden z najważniejszych konkursów, którego nadrzędnym celem jest promowanie współczesnej, polskiej dramaturgii. Podczas finału, na scenach Teatru zostaną zaprezentowane trzy dramaty: 7 września, godz. 18.00 (Malarnia) „Kwaśne mleko” Malina Prześluga opieka reżyserska: Ula Kijak obsada: Dorota Kuduk, Teresa Kwiatkowska, Małgorzata Peczyńska (gościnnie), Barbara Prokopowicz, Ewa Szumska, Mariusz Adamski, Andrzej Szubski 7 września, godz. 20.00 (Duża Scena) „javen saste i bahtałe (bądźcie zdrowi i szczęśliwi)” Marta Sokołowska opieka reżyserska: Wojciech Faruga obsada: Magda Grąziowska (gościnnie), Przemysław Chojęta, Łukasz Chrzuszcz, Piotr B. Dąbrowski, Michał Kaleta, Piotr Kaźmierczak, Jakub Papuga, Paweł Siwiak, Wiesław Zanowicz 8 września, godz. 18.00 (Malarnia) „Ene due rike fake” Marzena Matuszak opieka reżyserska: Joanna Grabowiecka obsada: Klara Bielawka (gościnnie), Barbara Krasińska, Marcela Stańko (gościnnie), Marzena Wieczorek (gościnnie), Wojciech Kalwat Po ostatniej prezentacji odbędzie się rozmowa z finalistami VI METAFOR RZECZYWISTOŚCI oraz reżyserami (dyskusję prowadzi Piotr Grzymisławski), a następnie ogłoszenie werdyktu i wręczenie nagrody głównej (przyznawanej przez jurorów: prof. dra hab. Przemysława Czaplińskiego, Łukasza Drewniaka i Pawła Szkotaka), nagrody publiczności i nagrody dziennikarzy. Koszt karnetu uprawniającego do udziału w prezentacji dramatów, w plebiscycie publiczności oraz uroczystości wręczenia nagród wynosi 30 zł (cena biletu na pojedynczą prezentację - 10 zł). Wśród Widzów, którzy kupią karnet i wezmą udział w plebiscycie publiczności, wylosowane zostaną nagrody ufundowane przez wydawnictwo REBIS oraz YASUMI Instytut Zdrowia i Urody. Teatr Polski 27 Grudnia 8/10, tel. 61 852 05 41 www.teatr-polski.pl 28 Kalendarium imprez kulturalnych Nowy Nowy MONDAY PONIEDZIAŁEK Nowy Blue Note TUESDAY WTOREK Nowy FIRMA Dąbrowskiego 5 tel. +48 61 847 24 40 www.teatrnowy.pl „Najnowsza historia polityczna Polski naznaczona jest pasmem rozmaitych afer. Większość z nich pozostaje nierozwiązana. Polskie afery żyją tyle, ile gazety codzienne. Emocjonują przez kilka dni i odchodzą w zapomnienie (…)”, napisał Paweł Demirski we wstępie do programu przedstawienia „Firma” (reż. Monika Strzępka) – zdaniem tygodnika „Polityka”, jednego z dziesięciu najlepszych przedstawień 2012 roku. 29 września Teatr opowie publiczności ogólnopolskiego Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy o bezsilności polskiej demokracji względem, zapominanych tak szybko, narodowych afer. 20, 22, 24, 25 września 25 September 19.00 Romeo and Juliet / Romeo i Julia 19.00 Firma 26 September 18.30 Buntownicy 19.00 Romeo and Juliet / Romeo i Julia 20.30 Lokatorzy 27 September 18.30 Buntownicy 19.00 Jaromír Nohavica - concert 19.00 Pamiętajmy o Osieckiej - koncert WEDNESDAY ŚRODA Wielki Nowy THURSDAY CZWARTEK Nowy Wielki Nowy FRIDAY PIĄTEK Nowy CK Zamek Nowy WEEKEND Z AGNIESZKĄ OSIECKĄ Dąbrowskiego 5 tel. +48 61 847 24 40 www.teatrnowy.pl PAMIĘTAJMY O OSIECKIEJ 27 września na Dużą Scenę Teatru Nowego wkroczą finaliści XVI Konkursu „Pamiętajmy o Osieckiej”, by podczas wyjątkowego koncertu, prowadzonego przez Magdalenę Smalarę, zaprezentować publiczności interpretacje piosenek patronki konkursu. Wśród młodych wykonawców usłyszymy również aktorkę Teatru Nowego – Julię Rybakowską. 27 września NIECH NO TYLKO ZAKWITNĄ JABŁONIE Opowiedziana piosenkami przed- i powojenna historia Polski do lat 50. włącznie. Studencka inscenizacja scenariusza niezapomnianej Agnieszki Osieckiej, widzianego przez młode pokolenie po ponad czterech dekadach od prapremiery. 28, 29 września 19.00 Closterkeller - concert 20.30 Lokatorzy Blue Note Nowy www.thevisitor.pl Concerts, theatres and shows 28 September Śmierć pracownika Gracze The Cyberiad / Cyberiada Ich czworo. Obyczaje dzikich Niech no tylko zakwitną jabłonie 29 September 17.00 Śmierć pracownika 17.00 Gracze 19.00 The Cyberiad / Cyberiada 17.00 18.00 19.00 19.30 20.00 SATURDAY SOBOTA Polski Nowy Wielki Polski Nowy SUNDAY NIEDZIELA Polski Nowy Wielki CYBERIADA Fredry 9 tel. + 48 61 65 90 304 www.opera.poznan.pl An opera by Christopher Meyer, who wrote the libretto based on short stories by Stanisław Lem, presenting the adventures of constructor Trull. He has been commissioned by Queen Genialina to construct three machines. One to tell complicated stories, the second tricky stories, and the third heart moving ones. At the end of these ironic and utopian reflections on life, we have a view not of money, progress or perfection which will save the world, but that of wisdom and truth. Opera Krzysztofa Meyera, który libretto napisał na postawie opowiadań Stanisława Lema, przedstawia przygody konstruktora Trulla, któremu Królowa Genialina zleciła zbudowanie trzech maszyn, z czego jedna miała opowiadać historie zawiłe, druga chytre, trzecia poruszające. Na końcu tych ironicznoutopijnych refleksji o życiu, pojawia się pogląd, że nie pieniądze, postęp ani doskonałość mogą uratować świat, ale mądrość i prawda. 28, 29 September / 28, 29 września 19.30 Ich czworo. Obyczaje dzikich Polski 20.00 Niech no tylko zakwitną jabłonie Nowy 30 September MONDAY PONIEDZIAŁEK 18.00, 21.00 Single i remiksy Muzyczny 18.00 Tomasz Sikorski: in memoriam - concert CK Zamek 4 October FRIDAY PIĄTEK 19.00 Lutosławski, Mozart, Brahms Philharmonic 5 October SATURDAY SOBOTA 11.00 Lutosławski, Mozart Philharmonic 19.00 Imperium Nowy IMPERIUM Dąbrowskiego 5 tel. +48 61 847 24 40 www.teatrnowy.pl Jak zrozumieć tajniki „rosyjskiej duszy”? Wsłuchując się w to, co w niej gra! Imperium to muzyczno-liryczna podróż po kraju, którego nikt nie powinien próbować objąć rozumem. To wędrówka „z piekła do piekła”, konfrontująca nieograniczoną przestrzeń tego „Trzeciego Rzymu” z klaustrofobiczną ciasnotą, nowobogacki przepych – z zaściankową biedą, a junacką witalność – z odartą z nadziei starością. Podróż ukazująca, jak niejednoznaczne i skontrastowane jest oblicze współczesnej Rosji. Obraz Rosji, stworzony w spektaklu „Imperium”, jest studium smutku oraz szaleństwa, refleksją nad walką z melancholią i poszukiwaniem sensu. Spektakl inspirowany jest dramatem Leonida Andriejewa „Życie człowieka” oraz powieściami Wiktora Pielewina: „Życie owadów” i „Święta księga wilkołaka”. 5, 6 października www.thevisitor.pl CULTURAL EVENTS 20.00 Lao Che - concert CK Zamek 6 October SUNDAY NIEDZIELA 19.00 Another Pink Floyd - concert Blue Note 11 October FRIDAY PIĄTEK 19.00 Orphée aux enfers / Orfeusz w piekle Muzyczny 19.00 Simone Kermes - extraordinary concert Philharmonic 12 October SATURDAY SOBOTA 18.00 Orphée aux enfers / Orfeusz w piekle Muzyczny 13 October SUNDAY NIEDZIELA 12.00 Peter and the Wolves / Piotruś i wilki Wielki 15 October TUESDAY WTOREK 10.00, 12.15 Pchła Szachrajka Muzyczny 16 October WEDNESDAY ŚRODA 10.00 Pchła Szachrajka Muzyczny 17 October THURSDAY CZWARTEK 18.00 Skrzypek na dachu Muzyczny 18 October FRIDAY PIĄTEK 17.00 Parsifal Wielki 18.00 Skrzypek na dachu Muzyczny 19.00 Haydn - koncert symfoniczny Philharmonic 19 October SATURDAY SOBOTA 18.00 Skrzypek na dachu Muzyczny 19.00 Diknu Schneeberger Trio - concert Blue Note 20 October SUNDAY NIEDZIELA 17.00 Parsifal Wielki 20.00 Anita Lipnicka - concert Muzyczny 25 October FRIDAY PIĄTEK 19.00 Orphée aux enfers / Orfeusz w piekle Muzyczny 19.00 Buster Williams Quartet „Something More” - concert Blue Note 26 October SATURDAY SOBOTA 17.00 Parsifal Wielki PARSIFAL Fredry 9 tel. + 48 61 65 90 304 www.opera.poznan.pl A staged misterium (mystery) in three acts based on the epic poem, Parsifal, by Wolfram von Eschenbach. Wagner’s last great work, his concept of the synthesis of the art of the poet, is presented in a perfect manner. This mystery created by Wagner combines the aura of mysticism with monumental force. Parsifal’s attempts to return to the source of all religions is the basis of this theatrical creation. The original German version with Polish subtitles. Misterium sceniczne w trzech aktach na podstawie eposu rycerskiego Wolframa von Eschenbacha. Ostatnie z wielkich dzieł kompozytora, w sposób doskonały realizujące głoszoną przez niego koncepcję syntezy sztuk. To w całości stworzone przez Richarda Wagnera misterium sceniczne łączy w sobie aurę mistycyzmu z monumentalną siłą. W Parsifalu dokonuje się próba powrotu do źródeł wszelkich religii, z których przecież zrodził się teatr. Oryginalna niemiecka wersja językowa z polskimi nadpisami. Premiere: 18 October, performances: 20, 26 October Premiera: 18 października, spektakle: 20, 26 października 19.00 Beethoven, Strauss 27 October 17.00, 20.15 Klimakterium…i już 18.00 Le Nozze di Figaro / Wesele Figara 19.00 Pasion de Buena Vista 29 October 10.00, 12.15 Kopciuszek 19.00 Le Nozze di Figaro / Wesele Figara Philharmonic SUNDAY NIEDZIELA Muzyczny Wielki MTP TUESDAY WTOREK Muzyczny Wielki Kalendarium imprez kulturalnych 29 4 Fred r y GRAND THEATRE Fre dry POZNAŃ ROTUNDA go 23 Lute aja FREEDOM SQUARE pl. Wolności g 7 K órn a uteg 23 L 8 STATUE 20 OLD MARYCH Po d Piek L M o 9 Małe Garbary 18 7 Park Chopina CHURCH 19 PARISH J 10 OLD MARKET a ele ck Str z Długa 1 ska Żydow 15 21 12 pl. Bernardyński Garbary 5 6 arcin Św. M 1 14 Za Bramką 27 Grudnia wa O 21 OLD BREWERY Ogrodo 2 N wska iego S B ta Ko ści row ry usz a ki r a EMPEROR’S CASTLE 1 Wielka zaka Park Mickiewicza 2 cin Stawna E D Woźna ary Jadwigi Szkoln 3M 3 Św. Mar Masztalarsk a Małe Garbary C a Kramarsk nek Ratajc Nowowiejsk Królowe j a Wrocła Po dgó rna UNIVERSITY AULA JUNE 1956 MONUMENT 23 Lute go B Stary Ry Wodna ARCHEOLOGICAL MUSEUM 18 ska Św. M arcin PRZEMYSŁ HILL 9 Zamko wa DISPLAY OF OLD POZNAŃ G Franciszka H 16 15 ńska 11 17 14 I 13 8 12 10 A F Żydow al. Marcinkowskiego wi cz sie Kr y jska wie Pół a sławsk Święto Kantaka ki cka Gwarn i wska Klasztorna iusz Koś c Wronie a niawskiego Wie łośc dleg al. N iepo Wrocła al. Marcinkowskiego NATIONAL MUSEUM 7 Ludgardy Rynkowa Szkolna Poznan city centre walking tour SIGHTSEEING Poznan city centre walking tour Welcome to The Visitor walking route which has been carefully laid out in the city center so that you will be able to see all the most important monuments and attractions this city is famous for. Remember that our walking route can be started at any point and you can always stop and continue the next day. We estimate that a regular walk along The Visitor route will take about 6 hours (including one visit to one museum). This time can be shortened to 2-3 hours if you increase your pace and can be extended to 2 or 3 days when you enter all the churches and museums and have a careful look around. It all depends on you of course - our task is to plan the route and to guide you to the places in Poznan you have to see. Have a nice day - Poznan awaits! Zapraszamy Cię do spaceru trasą The Visitora starannie wytyczoną po centrum Poznania tak, by obejrzeć wszystkie najważniejsze zabytki i atrakcje, z jakich słynie to wspaniałe miasto. Pamiętaj, że spacer trasą The Visitora można rozpocząć w dowolnym punkcie i kierować się wytyczonym szlakiem do kolejnych atrakcji. Można go także przerwać i kontynuować następnego dnia. Przewidujemy, że spokojny spacer i wizyta w większości opisywanych na trasie obiektów zajmie około 6 godzin (w tym wizyta w jednym muzeum). Czas ten możesz oczywiście skrócić do 2-3 godzin szybszego marszu lub przedłużyć do dwóch, trzech dni, zwiedzając uważnie każdą polecaną przez nas atrakcję czy zabytek. Wszystko zależy od Ciebie - nasze zadanie kończy się na wytyczeniu trasy prowadzącej do miejsc, których, będąc w Poznaniu, ominąć nie można. A zatem: załóż wygodne obuwie, zabierz aparat fotograficzny i drobne na bilety oraz koniecznie The Visitora w rękę - Poznań czeka na Ciebie! Wir laden Sie ein zu einem Spaziergang entlang der The-Visitor-Route, die sorgfältig durch das Zentrum von Posen so abgesteckt wurde, dass man sich alle wichtigsten Denkmäler und Attraktionen, wegen deren die wunderbare Stadt berühmt ist, sehen kann. Vergessen Sie nicht, dass der Spaziergang entlang der The-Visitor-Route an jedem beliebigen Punkt angefangen werden kann und weiter führt die abgesteckte Route zu anderen Attraktionen. Man kann sie auch unterbrechen und am nächsten Tag fortsetzen. Wir schätzen, dass ein ruhiger Spaziergang und Besuch in meisten auf der Route beschriebenen Objekten ungefähr 6 Stunden dauert (eine Visite im Museum). Die Zeit kann man selbstverständlich bis auf 2-3 Stunden schnellen Marschierens verkürzen, oder auch bis auf zwei oder drei Tage verlängern, wenn Sie jede von uns beschriebene Kirche und jedes Denkmal besuchen möchten und sich alle Ausstellungen in Museen gründlich ansehen. Alles hängt von Ihnen ab - unsere Aufgabe hört bei Absteckung der Route auf, die zu Stellen führt, die man während einer Visite in Posen nicht verpassen darf. Also: ziehen Sie bequeme Schuhe an, nehmen Sie eine Kamera und etwas Kleingeld für Tickets und unbedingt The Visitor mit in der Hand - Posen wartet auf Sie! The Prussian Castle was built from a project of Franz Schwechten in 1905-10 as the main element of a new district of the city. The district was the vision of the last Emperor of Prussia, Wilhelm II, to create a new, modern and impressive city. There is some very interesting architecture from this period left such as the castle, the post office (in front of the castle), the Grand Theatre, the Collegium Maius (to be seen soon). The official castle opening took place on 21 August 1910. The most important guest at the ceremony was Emperor Wilhelm II. During the occupation of WWII architect Albert Speer planned the castle reconstruction to make it one of the residences of Hitler (who probably never visited this place). In 2012 the interiors of the Castle were reconstructed and new spaces are now open to the public. One of these is the modernized Great Hall and a spectacular atrium with a glass EMPEROR’S CASTLE fot. Radosław Maciejewski 1 ZAMEK CESARSKI A B C D E F G H I SIGHTSEEING Need a break? Locate nearest restaurant or cafeteria! Masz ochotę na przerwę? Znajdź najbliższą restaurację lub kawiarnię! Zielona Weranda restaurant Waga restaurant Piąty Smak UMAMI restaurant Gospoda Pod Koziołkami restaurant Warung Bali restaurant Ratuszova restaurant Jeszcze Nie Wiem? gallery Przy Bamberce restaurant Post-Office Café restaurant/cafe www.thevisitor.pl page 67 page 24 page 65 page 68 page 57 cov. II, page 1, 69 page 70 page 69 page 67 J K L M N O 1 2 Cuba Libre Shades 7street Molly’s Gryll Mosaica Art Sushi Świat Bursztynu Stary Browar club restaurant/bar restaurant restaurant restaurant restaurant shop shopping mall page 19, 71 page 66 page 65 page 66 page 66 page 7, 67 page 3, 70 page 70 Trasa spacerowa po centrum Poznania 31 SIGHTSEEING Poznan city centre walking tour roof. For the Zamek Cultural Centre calendar of events go to www.zamek.poznan.pl website. Each month you can choose from many cultural events, concerts, theatrical performances and photo exhibitions. Zamek Cesarski wybudowany został według projektu Franza Schwechtena w latach 1905-10 jako główny element tzw. Dzielnicy Zamkowej, powstającej decyzją cesarza Wilhelma II. Dzięki realizacji wizji cesarza pragnącego stworzyć nowoczesną, reprezentacyjną dzielnicę Poznania, do dziś możemy podziwiać wspaniałe budowle, takie jak: budynek Poczty Polskiej, Akademii Muzycznej (vis à vis Zamku), Teatr Wielki oraz Collegium Maius (kolejne atrakcje naszej trasy). Zamek oficjalnie otwarto 21 sierpnia 1910 roku. Najważniejszym gościem uroczystości był oczywiście sam Wilhelm II. W czasie II wojny światowej, pod nadzorem głównego architekta III Rzeszy Alberta Speera, zamek częściowo przebudowano, aby pełnił funkcję rezydencji Hitlera, który prawdopodobnie nigdy nie odwiedził tego miejsca. W 2012 roku zakończono przebudowę wnętrz zamkowych, oddano do użytku m.in.: zmodernizowaną Salę Wielką oraz spektakularny hol pełniący funkcję atrium. Aktualne kalendarium wydarzeń kulturalnych przygotowanych przez działające tu Centrum Kultury „Zamek” znajdziesz na www.zamek.poznan.pl. Każdego miesiąca można uczestniczyć w kilkudziesięciu imprezach, koncertach, przedstawieniach teatralnych czy wystawach fotograficznych. Der gegenüber gelegene Teil des Platzes wird ganzheitlich von Kaiserschloß dominiert, das nach einem Entwurf von Franz Schwechten 1905-10 als Hauptelement des so genannten Schlossviertels errichtet wurde, das nach dem Entschluss von Wilhelm II in diesem Stadtteil entstand. Dank dieser Umsetzung der Vision des Kaisers, der ein modernes und repräsentatives Viertel von Posen schaffen wollte, können wir bis jetzt die prachtvolle Gebäude bewundern, wie z. B. das Gebäude der Polnischen Post und Akademie der Musik (vis a vis dem Schloss), oder Großtheater und Collegium Maius (andere Attraktionen unserer Route). Eine offiziele Eröffnung der Tor des Schlosses fand am 21. August 1910 statt. Der wichtigste Gast der Feierlichkeit war selbstverständlich Wilhelm II selber. Während des II. Weltkriegs wurde es unter Leitung des Haupta-rchitekten des III Reiches Albert Speer teilweise umgebaut, so dass es als Residenz Hitlers dienen konnte. Hitlet selber hat jedoch höchstwahrscheinlich diesen Ort nie besucht. Jetzt birgt es das Kulturzentrum Zamek und ein paar andere kulturelle Einrichtungen. 2012 wurde der Umbau von Schlossinnenräumen abgeschlossen. Zur Nutzung wurde u.a. der modernisierte Große Saal und die spektakuläre Halle, das Atrium, freigegeben. Das aktuelle Programm über Kulturveranstaltungen, die von dem hier tätigen Kulturzentrum „Zamek” vorbereitet werden, finden Sie auf der Webseite www.zamek.poznan.pl. Jeden Monat können Sie einige Dutzend Veranstaltungen, Konzerte, Theateraufführungen oder auch Fotoausstellungen besuchen. JUNE 1956 MONUMENT 2 POMNIK POZNAŃSKIEGO CZERWCA 1956 The monument was created by Adam Graczyk and Włodzimierz Wojciechowski. It was unveiled on 28 June 1981, 25 years after tragic events of ‘June 1956’. It was created by the strong determination of the workers during communism in Poland using the short moment of freedom after the Solidarity movement was officially allowed to exist. This was an unusual compromise during those very difficult times. The people of the city were determined to have the monument placed where it stands today. The construction was very quick, 41 days. The transportation of the monument’s elements from the foundry to the square developed into a procession. Crowds welcomed the trucks on Poznan’s streets and thousands of people watched day and night as the statue was assembled. The unveiling ceremony will be remembered forever not only by the demonstrators in 1956 but by all the 200 000 citizens gathered on that special day. The monument carries the dates of the students and workers demonstrations against the ruling Polish communist authorities, demonstrations where people were killed. In the winter of 1981 another date was added, 1981, but it was promptly removed by the communist security forces. The date was finally added in remembrance of those who shed their blood for a free Poland. We sincerely hope this will be the last time that blood has to be shed in this cause. Dzieło rzeźbiarza Adama Graczyka i architekta Włodzimierza Wojciechowskiego odsłonięto 28 czerwca 1981 roku, 25 lat po tragicznych wydarzeniach „czerwca 1956”. Bez determinacji robotników wywołanej euforią związaną z utworzeniem NSZZ Solidarność, pomnik upamiętniający ofiary komunistycznej władzy nie powstałby ani w Poznaniu, ani w innym mieście. Na przekór problemom z dostawą materiałów, monument powstał w rekordowym czasie 41 dni. Przewóz elementów przez miasto oraz ustawianie pomnika obserwowały dziesiątki tysięcy ludzi. Uroczystości związane z jego odsłonięciem głęboko wryły się w pamięć naocznych świadków wydarzeń z 1956 roku oraz wszystkich obecnych na uroczystościach, którzy zrozumieli, że walka i determinacja poznańskich robotników może przynieść zmianę znienawidzonego systemu. Na pomniku umieszczono daty zrywów robotniczych i studenckich w okresie powojennym. Kilka miesięcy później domalowano datę 1981, która natychmiast została zamalowana przez służby porządkowe. Jednak wróciła i na trwałe pojawiła się na pomniku w 1991 roku, zamykając listę - miejmy nadzieję - na zawsze. 32 Trasa spacerowa po centrum Poznania www.thevisitor.pl Poznan city centre walking tour SIGHTSEEING Ein anderes Denkmal, das sich auf dem Platz befindet, gedenkt Opfer von Posner Juni 1956. Das Werk des Bildhauers Adam Graczyk und Archiketen Włodzimierz Wojciechowski wurde am 28. Juni 1981enthüllt, 25 Jahre nach den tragischen Erreignissen. Die Geschichte der Errichtung dieses Denkmales ist außerordentlich, weil ohne Entschlossenheit der Arbeiter und die momentane Euphorie, die die Entstehung von NSZZ Solidarność (Solidarität) auslöste, wäre das Denkmal, das Opfer der immer noch strengen kommunistischen Macht nie entstanden, weder in Posen noch in einer anderen Stadt Polens. Trotz der Probleme mit entsprechenden Materialien ist das Denkmal in einer Rekordzeit von 41 Tagen entstanden. Die Beförderung der Elemente durch die Stadt und Errichtung des Denkmals wurden von mehreren Tausenden von Bewohnern von Posen beobachtet. Die mit seiner Enthüllung verbunden Feierlichkeiten haben sich stark nicht nur den Teilnehmern des Aufruhrs aus dem Jahre 1956 eingeprägt, aber allen, die dabei präsent waren und die es sich langsam bewusst machten, dass Kampf und Entschlossenheit der Arbeiter echt einen Wandel des verhassten Systems bewirken konnte. Auf dem Denkmal wurden Daten der jeweiligen Arbeiter- und Studentenaufstände in der Nachkriegsperiode angebracht. Ein paar Monate danach schrieb jemand das nächste Datum 1981 dazu das sofort von Ordnungsdiensten bemalt wurde. Aber sie kehrte zurück und blieb auf Dauer im Jahre 1991, wodurch die Liste abgeschlossen wurde - wir hoffen - für immer. UNIVERSITY AULA fot. Radosław Maciejewski 3 AULA UNIWERSYTECKA The Neo-Renaissance facade of the University Aula and Collegium Minus of Adam Mickiewicz University are the most characteristic architecture of the city. They were built in 190510 for the Prussian Royal Academy. Today the Aula is the concert hall for the Poznan Philharmonic. Neorenesansową Aulę Uniwersytecką oraz Collegium Minus Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza zalicza się do najbardziej charakterystycznych obiektów architektonicznych Poznania. Obydwa gmachy wybudowano w latach 1905-10 na potrzeby pruskiej Akademii Królewskiej. Obecnie aula wykorzystywana jest jako sala koncertowa Filharmonii Poznańskiej. www.thevisitor.pl Trasa spacerowa po centrum Poznania 33 SIGHTSEEING Poznan city centre walking tour Neorenessainceuniversitäsaula und Collegium Minus der Adam-Mickiewicz-Universität zählt man zu den am meisten charakteristischen architektonischen Objekten von Posen. Beide Gebäude wurden 1905-10 erbaut; das erste für die preußische Königsakademie. Die Aula ist genutzt als ein Konzertsaal der Posner Philharmonie. THE GRAND THEATRE POZNAN ROTUNDA 5 OKRĄGLAK The Stanisław Moniuszko Grand Theatre (Polish composer of patriotic and folk operas), was built in less than two years and has been open since 1910. Since 1919 it is the house for the Polish Opera Theatre. It combines the heritage of German and Polish stage for musical aficionados who come here from all over the world. The history of the opera in Poznan starts in 1870 when the first theatrical group officially started productions. Before WWII the quality of artistic performances was comparable to the best stages of Europe. After the war it was the first opera in Poland with the first performance to be heard in the ruined country, The Krakowians and Higlanders by Karol Kurpiński. Today world class soloists give recitals here and the Opera cooperates with excellent theatres in Europe co-producing performances known beyond our borders. You can visit the opera interiors during operatic presentations or by visiting www.opera.poznan.pl website and taking the virtual photo tour. Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki, historycznie nazywany Sceną pod Pegazem, powstał w niespełna dwa lata i służy publiczności już od 1910 roku. Od 1919 roku mieści się w nim Polski Teatr Operowy, który łączy dziedzictwo sceny niemieckiej i polskiej przyciągając melomanów z Polski i Europy. Historia sceny operowej w Poznaniu sięga roku 1870 kiedy to zawiązał się pierwszy stały zespół teatralny. Przed II wojną światową poziom artystyczny sceny poznańskiej był porównywalny z liczącymi się w owym czasie scenami Europy. Po zakończeniu wojny teatr jako pierwszy w powojennej Polsce wystawił przedstawienie operowe, wybierając na premierę „Krakowiaków i Górali” Karola Kurpińskiego. Dziś występują tu światowej klasy soliści, a Opera ściśle współpracuje ze znakomitymi teatrami europejskimi tworząc dzieła uznane na całym świecie. Operę można zwiedzić wybierając się na przedstawienie lub… na wirtualną wycieczkę na stronie www.opera.poznan.pl. Das Große Theater von Stanisław Moniuszko, historisch „Scena pod Pegazem” (Bühne unterm Pegasus) genannt, ist in nur zwei fot. Michał Wrombel fot. Radosław Maciejewski 4 TEATR WIELKI Jahren entstanden und dient dem Publikum schon seit 1910. Seit 1919 beherbergt es die Polnische Operntheater, das die Erbe der deutschen und polnischen Bühne kombiniert und Musikliebhaber aus Polen und Europa anzieht. Die Geschichte der Opernbühne in Posen geht bis auf 1870 zurück, als die erste permanente Theatergruppe sich formierte. Vor II. Weltkrieg wurde das artistische Niveau der Posner Bühne mit zu jener Zeit signifikanten Europabühnen verglichen. Nach dem Kriegsende hat das Theater als erstes in Nachkriegspolen eine Opernvorstellung aufgeführt, wobei zur Uraufführung „Krakowaicy i Górale” von Karol Kurpiński (Krakauer und Bergbewohner) erwählt wurde. Heute treten hier erstklassige Solisten auf, und die Oper arbeitet mit berühmten europäischen Theatern und schafft Werke, die in aller Welt anerkannt werden. Die Oper kann man beim Besuch einer Aufführung oder... auf einem virtuellen Rundgang auf der Webseite www.opera.poznan.pl besuchen. Fredro Street closes the unique architectural facade of the department store called Poznan Rotunda. The official opening took place on 29 January 1954. The 10 stories reinforced concrete structure with its characteristic cylinder shape, an outdoor terrace and a unique cylindrical stairwell with a winding staircase surprised many people for more than a halfcentury. Looking at the building from a distance or admiring the staircase brings to mind the design of the buildings built at the turn of 40/50 under the ‘just right’ doctrine of socialist realism in architecture. Following its renovation in 2012, it is now one of the most modern office buildings in Poznan. Ulicę Fredry zamyka fasada wyjątkowego architektonicznie domu towarowego zwanego potocznie Okrąglakiem. Oficjalne otwarcie odbyło się 29 stycznia 1954 roku. Dziesięciopiętrowa, żelbetowa konstrukcja o charakterystycznym kształcie walca, z zewnętrznym tarasem, unikalnej, cylindrycznej klatce schodowej i krętych schodach zaskakują od ponad półwiecza. Przyglądając się Okrąglakowi z pewnej odległości lub podziwiając wspomnianą klatkę schodową miej na uwadze fakt, że projekt budynku powstawał na przełomie lat 40/50 podczas obowiązywania „jedynie słusznej” doktryny realnego socjalizmu w architekturze. Po zakończonym w roku 2012 remoncie jest to obecnie jeden z najnowocześniejszych biurowców Poznania. Die Fredry-Straße schließt die Fassade eines architektonisch außergewöhnlichen Kaufhauses, das umgangssprachlich Okrąglak (Rundling) genannt wird. Das Gebäude wurde offiziell 34 Trasa spacerowa po centrum Poznania www.thevisitor.pl Poznan city centre walking tour am 29. Januar 1954 eröffnet. Seit mehr als 50 Jahren überrascht diese zehnstöckige Stahlbetonkonstruktion in Form eines Zylinders, mit einer Außenterrasse und einem einmaligen Treppenhaus, auch in Form eines Zylinders mit Windeltreppe. Wenn Sie den Rundling aus einer Entfernung beobachten, oder das schon erwähnte Treppenhaus bewundern, sollten Sie bedenken, dass das Projekt dieses Gebäude Ende der 40. und Anfang der 50. Jahre entstanden ist, also in jener Zeit, als die „einzig richtige” Doktrin des Realsozialismus in der Architektur galt. Nach der 2012 abgeschlossenen Renovierung ist das eins der modernsten Bürohäuser von Poznań. 6 FREEDOM SQUARE PLAC WOLNOŚCI Freedom Square, known in the past as Wilhelm Square (for a time as the Square of Napoleon), an attractive urban space used for outdoor exhibitions, events and entertainment. Principal recent work was the transformation of the square and adjacent streets for the Poznan fan zone during UEFA EURO 2012™. There are several interesting buildings around the square of which the most important is without doubt the National Museum. Before you enter the museum have a look at the Raczynski Library which was officially opened on 5 May 1829. The architecture of the building replicates that of the Louvre, in Paris. French architects Percier and Fontain created its excellent symmetry and the orderly 24 Corinthian columns. 17 thousands books were taken out of the city when WWII broke out and survived the fire that destroyed 90% of the building interiors in 1945. The demolished building was rebuilt and was opened to the public in 1956. The library resources today are in 3 groups. Firstly, restored from zero after the war are the scientific books. Secondly, the special volumes with priceless handwritten hardcopies, old prints and maps. Thirdly, and the largest group, (1 million books) divided between the 49 divisions of the library, all for the use of registered readers. Another historical building is the Hotel Bazar which played a part in the history of Poland many times. Built in 1838-42 and rebuilt at the end of the XIX and beginning of the XX century it had an important role in cultivating all that was Polish in these occupied lands during the partition. The idea was to create a so called incubator of Polish business to help it grow back after the ruins of the partition and war, to face the competition of German and Jewish businessmen and craftsmen. There were some strict rules if you wanted to do business here in the Bazar. Most importantly was that any place in the building could only be rented to Polish www.thevisitor.pl SIGHTSEEING citizens. Polish businessmen visiting Poznan stayed here. Hipolit Cegielski (1815 -68) started his business here. He was the most successful and well known Polish businessmen of the XIX century, with his first business, ‘shop with things made from steel’, open here for many years. On the 20 December 1918 the Bazar hosted Polish pianist and politician, Ignacy Paderewski. His arrival in the stormy times at the end of WWI gathered a crowd of thousands who waited outside the hotel on the square. Paderewski’s speech was one of the sparks that ignited the Wielkopolska Uprising of 27 December 1918. Plac Wolności, nazywany w przeszłości Wilhelmowskim (przez pewien czas także placem Napoleona), to atrakcyjna przestrzeń wykorzystywana do organizacji wystaw plenerowych, imprez kulturalnych i rozrywkowych. Najważniejszym wydarzeniem było z pewnością przeobrażenie placu, wraz z przyległymi ulicami, w poznańską strefę kibica UEFA EURO 2012™. Wokół placu znajduje się kilka ciekawych obiektów, z których najważniejszym jest z pewnością Muzeum Narodowe. Zanim wejdziesz do muzeum zwróć uwagę na Bibliotekę Raczyńskich, którą otwarto uroczyście 5 maja 1829 roku. Architektura budowli nawiązuje do paryskiego Luwru. Autorami projektu są francuscy architekci Percier i Fontain, którym zawdzięczamy symetrię i idealny porządek wspaniałej fasady z dwudziestoma czterema korynckimi kolumnami. 17 tysięcy woluminów, wywiezionych na początku wojny poza miasto, ocalało przed pożarem, który pod koniec wojny strawił 90% zasobów biblioteki. Całkowicie zniszczony budynek odbudowano w 1956 roku udostępniając go mieszkańcom. Dzisiejsze zbiory dzielą się na trzy grupy. Pierwsza z nich, odtworzona po wojnie od podstaw, to zbiory naukowe. Drugą stanowią zbiory specjalne z bezcennymi rękopisami, starodrukami i mapami. Do trzeciej i najliczniejszej grupy (blisko milion woluminów) należą zbiory 49 filii biblioteki, które w całości udostępniane są zapisanym do nich czytelnikom. Kolejnym historycznym budynkiem na Placu Wolności jest Hotel Bazar, który wielokrotnie zapisał się na kartach historii Poznania. Wybudowany w latach 1838-42 i rozbudowany na przełomie XIX i XX wieku odegrał ważną rolę w kultywowaniu polskości na okupowanych ziemiach. Zgodnie z ideą założycieli spółki Bazar miejsce to było swoistym inkubatorem lokalnej, polskiej przedsiębiorczości dając impuls i warunki do odbudowy podupadłego w czasie zaborów polskiego rzemiosła i kupiectwa. Wynajem powierzchni sklepowej możliwy był tylko dla polskich przedsiębiorców. To tutaj rozpoczynał swoją karierę Hipolit Cegielski, wynajmując powierzchnię pod „sklep żelazny”. 20 grudnia 1918 roku w hotelu gościł pianista oraz działacz niepodległościowy - Ignacy Jan Paderewski. Jego przemówienie skierowane do licznie zebranego tłumu, było iskrą zapalną do zrywu narodowościowego i wybuchu (27 XII 1918 roku) powstania wielkopolskiego. Plac Wolności (Freiheitsplatz), früher auch Wilhelmplatz (eine Zeit lang auch Napoleon-Platz) genannt, ist ein attraktiver Raum in der Stadt, wo Freilichtausstellungen, Kultur- und Unterhaltungsevents stattfinden. Als wichtigstes Event gilt bestimmt die Umwandlung des Platzes, samt anliegenden Straßen, in die Posener Funzone während der Europameister- Trasa spacerowa po centrum Poznania 35 SIGHTSEEING Poznan city centre walking tour schaften UEFA EURO 2012™. Rund um den Platz stehen einige bemerkenswerte Gebäude, das interessanteste von ihnen ist sicherlich das Nationalmuseum. Bevor Sie aber das Museum betreten, schauen Sie auf die Bibliothek von Raczynscy, die feierlich am 5. Mai 1829 eröffnet wurde. Die Architektur des Gebäudes bezieht sich auf den Louvre von Paris. Die Autoren des Entwurfs sind französische Architekten Percier und Fontain, den wir Symmetrie und ideale Ordnung der prachtvollen Fassade mit 24. korinthischen Säulen verdanken. 17 Tausend Bücher, die am Anfang Kriegs außerhalb von der Stadt ausgeführt wurden, sind von einem Feuer erhalten geblieben, das am Kriegsende 90% der Sammlung verzehrt hat. Das völlig zerstörte Gebäude wurde 1956 wideraufgebaut, und Bewohnern zur Verfügung gestellt. Das heutige Sammlungen teilen sich in drei Gruppen auf. Die erste, die nach dem Krieg von Grund auf rekonstruiert wurde, umfasst wissenschaftliche Sammlungen. Die zweite stellen spezielle Sammlungen mit unschätzbaren Handschriften, alten Drücken und Landkarten dar. Zu der dritten, zahlreichen Gruppe (fast 1 Mio. Bücher) gehören Sammlungen der 49. Filiale der Bibliothek, die ganzheitlich seinen Lesern zur Verfügung gestellt sind. Das nächste historische Gebäude auf dem Freiheitsplatz ist das Bazar Hotel, das mehrmals in die Geschichte Posens eingegangen ist. Erbaut 1838-42 und umgebaut an der Wende von 19. Jh. Und 20 Jh. spielte das Hotel eine wichtige Rolle im Kultivieren des Polnischen auf den annektierten Gebieten. Nach Voraussetzungen der Begründer der Bazar Gesellschaft war diese Stelle ein Brutkasten der lokalen, polnischen Unternehmungslust, der einen Impuls zum Wiederaufbau des in den Zeiten der Teilungen verfallenen Handwerks und Gewerbes gegeben hat. Die Geschäftsfläche konnten nur polnischen Unternehmern vermietet werden. Hier hat seine Karriere Hipolit Cegielski angefangen, indem er Oberfläche für das „Eisenwarengeschäft” vermietet hat. Am 20. Dezember 1918 war Pianist und Unabhängigkeitsaktivist Ignacy Paderewski zu Besuch im Hotel. Seine Rede, die an der zahlreich versammelten Menschenmenge gerichtet wurde, war ein Zündfunken für den Aufstand und Ausbruch der Großpolnischen Aufstand (27 XII 1918). NATIONAL MUSEUM 7 MUZEUM NARODOWE The National Museum’s history reaches back to 1894 when the Provincial Museum in Posen was started. In 1902 it took the name of Emperor Fryderic III. In 1904 all the exhibits were taken to the newly opened building of the museum designed by Karl Hinckeldeyn and built in 1900-03. Over the next years the museum changed its name 3 times. In 1919, after Poland gained its independence, it was named the Wielkopolska Museum, becoming the first public museum in the country. WWII brought back the original name of Frideric II. In 1945 it returned to the Wielkopolska Museum and was promoted, in 1950, to the National Museum. The exhibitions are divided into the following galleries: ancient art, medieval art, Polish paintings of the XVI-XVII century, Polish paintings of the XVIII-XX century, foreign paintings, contemporary art, drawings, posters and design. The Gallery of Paintings and Sculptures. Opening hours: TUE-THU 09.00-15.00 (16 IX - 15 VI), TUE-THU 11.00-17.00 (16 VI - 15 IX); FRI 12.00-21.00, SAT-SUN 11.00-18.00; adult ticket 12 zł, reduced 8 zł, SAT entry free. Tel. +48 61 856 80 00. For current exhibitions and cultural events go to www.mnp.art.pl. Fasada Muzeum Narodowego Galeria Malarstwa i Rzeźby, połączona z kontrastującą nowszą częścią oddaną do użytku w 2001 roku, przyciąga wzrok z każdego miejsca placu. Historia muzeum sięga roku 1894, w którym to powołano Provinzial Museum in Posen (Poznańskie Muzeum Prowincji). W 1902 roku muzeum otrzymało imię Cesarza Fryderyka III, a jego zbiory przeniesiono w 1904 roku do dzisiejszej monumentalnej budowli powstałej w latach 1900-1903 wg projektu Karla Hinckeldeyna. Przez kolejne lata muzeum trzykrotnie zmieniało swoją nazwę. W 1919 roku, po odzyskaniu niepodległości, przemianowano je na Muzeum Wielkopolskie tworząc pierwsze publiczne muzeum w Polsce. Okres okupacji II wojny światowej przywrócił imię patrona Cesarza Fryderyka III, aby w 1945 roku odtworzyć przedwojenne Muzeum Wielkopolskie, a pięć lat później przemianować je na Muzeum Narodowe. Zbiory muzealne prezentowane są w układzie chronologicznym od starożytności do współczesności. Wystawy stałe podzielone są na galerie: sztuki starożytnej, sztuki średniowiecznej, malarstwa polskiego XVI-XVII oraz XVIII-XX wieku, malarstwa obcego, sztuki współczesnej, rycin oraz plakatu i designu. Otwarte: WT-CZ 09.00-15.00 (16 IX - 15 VI), WT-CZ 11.00-17.00 (16 VI 15 IX); PT 12.00-21.00, SO-NIE 11.00-18.00; bilet 12 zł, ulgowy 8 zł, SO wstęp wolny. Tel. +48 61 856 80 00. Aktualne wystawy czasowe oraz wydarzenia kulturalne znajdziesz na stronie www.mnp.art.pl. Bedeckte Fassade des Nationalmuseums Malerei- und Skulpturgalerie, die mit dem neueren 2001 übergebenen kontrastierten Teil verbunden ist, zieht in jedem Teil des Platzes den Blick auf sich. Die Geschichte des Museums geht bis auf 1894 zurück, als das Provinziale Museum in Posen bestellt wurde. 1902 wurde das Museum mit dem Namen von Kaiser Friedrich III genannt, dessen Sammlungen 1904 ins heutige monumentale Gebäude verlegt wurden, das 1900-03 nach einem Entwurf von Karl Hinckeldeyn entstand. Über die nächsten Jahre wurde der Namen des Museums dreimal verändert. 1919 nach Wiedergewinnung der Unabhängigkeit wurde es ins Großpolnische Museum umbenannt, wodurch das erste öffentliche Museum in Polen geschaffen wurde. Die Besatzungszeit des II. Weltkriegs hat den Namen des Patrons von Kaiser Friedrich III widerhergestellt, um 1945 das vorkriegliche Großpolnische 36 Trasa spacerowa po centrum Poznania www.thevisitor.pl Poznan city centre walking tour Museum zu rekonstruieren, und es 5 Jahre später ins Nationalmuseum umzubenennen. Die Dauerausstellungen sind in die folgenden Galerien unterteilt: Galerie der altertümlichen Kunst, mittelalterlichen Kunst, polnischen Malerei 16-17 Jh. s, polnischen Malerei 18.-20. Jhs, fremden Malerei, Gegenwartskunst, Abbildungen und Poster und Design. Öffnungszeiten: DI-DO 09.00-15.00 (16 IX - 15 VI), DI-DO 11.00-17.00 (16 VI - 15 IX); FR 12.00-21.00, SA-SO 11.00-18.00; Eintritt 12 zł, Eintritt mit Ermäßigung 8 zł, Eintritt samstags frei. Tel. +48 61 856 80 00. Informationen zu den aktuellen temporären Ausstellungen und Kulturveranstaltungen finden Sie auf der Webseite www.mnp.art.pl. DISPLAY OF OLD POZNAN 8 MAKIETA DAWNEGO POZNANIA SIGHTSEEING A Display of Old Poznan (tel. +48 61 855 14 35) is an unusual tourist attraction, where you can go back in time almost 4 centuries. A 30 minutes presentation with light, sound and commentary uses almost 2300 miniature models including 1200 trees. The display covers 50 square meters and is in 1:150 proportion. It presents the city as seen on the drawings of Braun and Hogenberg from 1618. This is everyday life in XVII century Poznan and the history of the evolution of the city. Here you will see streets and houses from the very early days of the city. Open everyday with commentary: 11.00, 11.45, 12.30, 13.15, 14.00, 14.45, 15.30, 16.15, 17.45, 18.30. Adult ticket 14 zł, reduced 10 zł (for children below 10). Optionally, another hour can be agreed on with one of the following commentary languages arranged: (PL, GER, ENG, SPA, FR, IT, RUS), tel. +48 61 855 14 35. Makieta dawnego Poznania (tel. +48 61 855 14 35) to dosyć niecodzienna atrakcja turystyczna, dzięki której można cofnąć się w czasie o blisko cztery wieki. Trzydziestominutowy pokaz opatrzony światłem, dźwiękiem oraz komentarzem lektora wykorzystuje blisko 2300 miniaturowych obiektów i 1200 drzew. Makieta zajmuje 50 m², wykonana jest w skali 1:150 i wiernie przedstawia Poznań znany z rycin Brauna i Hogenberga z 1618 r. Przedstawienie przybliża codzienne życie XVII-wiecznego Poznania oraz historię rozwoju miasta. Zobaczysz historyczny kształt ulic oraz wiele budynków, których na mapie miasta już od wieków nie ma. Pokazy codziennie: 11.00, 11.45, 12.30, 13.15, 14.00, 14.45, 15.30, 16.15, 17.45, 18.30. Bilet 14 zł, ulgowy 10 zł (dzieci do 10 lat). Olandia – a place to experience Visit Olandia in Poland NE PRZYJĘCIA WIGILIJ KONFERENCJE SPA & RELA X www.thevisitor.pl OLANDIA, Prusim 5, 64-420 Kwilcz, T./F. +48 61 291 53 79, olandia@olandia.pl, www.olandia.pl Trasa spacerowa po centrum Poznania 37 Poznan city centre walking tour Die Makette von alten Posen (Tel. +48 61 855 14 35) ist eine ungewöhnliche touristische Attraktion, dank derer man die Zeit um fast 4 Jahrhunderte zurückdrehen kann. Während einer 30-minutigen Schau, die Licht, Ton und Lektorkommentar begleiten, werden fast 2300 Miniaturobjekte und 1200 Bäume genutzt. Die Makette erstreckt sich über 50 m², und ist in einem Maßstab Skala von 1:150 ausgeführt und präsentiert treu Posen, das man aus Stichen von Braun und Hogenberg aus dem Jahre 1618 kennt. Die Präsentation nähert das Alltagsleben des 17. Jh. Posens und die Geschichte der Stadtentwicklung an. Sie sehen die historische Gestalt der Straßen und mehrere Gebäude, die seit Jahrhunderten nicht länger auf der Landkarte stehen. Tägliche Schau: 11.00, 11.45, 12.30, 13.15, 14.00, 14.45, 15.30, 16.15, 17.45, 18.30. Eintritt 14 zł, Eintritt mit Ermäßigung 10 zł (Kinder ab 10 Jahre). Es gibt eine Möglichkeit, sich eine andere Besichtigungszeit festzusetzen und eine Sprachversion zu wählen (PL, GER, ENG, SPA, FR, IT, RUS), Tel. +48 61 855 14 35. PRZEMYSŁ HILL 9 WZGÓRZE PRZEMYSŁAWA The Przemysł Hill competes in historical ranking with Ostrów Tumski. In this unique place, which offers great views of the Market square, the Royal Castle, the oldest royal residence in Poland, was built. The first building comes from the middle of the thirteenth century, during the reign of Przemysł I. His son, the future king of Poland, Przemysł II, began the development of the castle, which was completed around 1337 by King Kazimierz III the Great. The castle was destroyed during the Swedish invasion (1655) and the III Great Northern War (1700-1721) and then fell into disrepair. Partially rebuilt it never regained its splendor and full functionality. Destroyed again in 1945 it seemed to have disappeared from the city skyline forever. The situation changed in 2010, when an ongoing restoration of the south wing of the castle was begun. Until the completion of construction and the re-opening of the Museum of Applied Arts, we can only admire the castle architecture without the possibility of exploring the interior. Wzgórze Przemysława, czy Góra Przemysła, konkuruje rangą historyczną z Ostrowem Tumskim. W tym urokliwym miejscu, z którego rozciągają się wspaniałe widoki na Rynek, zbudowano poznański Zamek Królewski, najstarszą zachowaną rezydencją królewską w Polsce. Pierwsza budowla powstała w połowie XIII wieku za czasów panowania Przemysła I. Jego syn, późniejszy król Polski - Przemysł II, rozpoczął rozbudowę zamku, która została ukończona dopiero około 1337 r. przez Kazimierza III Wielkiego. Zamek został zniszczony podczas potopu szwedzkiego (1655) i III wojny północnej (1700-1721) i praktycznie od tego czasu popadał w ruinę. Częściowo odbudowany nigdy już nie odzyskał swojej świetności i pełnej funkcjonalności. Ponownie zniszczony w 1945 wydawał się zniknąć z panoramy miasta na zawsze. Sytuacja zmieniła się radykalnie w roku 2010, gdy rozpoczęto trwającą do dziś odbudowę południowego skrzydła zamku. Do czasu zakończenia budowy i ponownego otwarcia Muzeum Sztuk Użytkowych, możemy jedynie podziwiać architekturę, bez możliwości zwiedzania wnętrz. Der Przemysł-Hügel, oder auch Przemysł-Berg steht historisch in Konkurrenz mit der Dominsel. An diesem wunderschönen Ort, von wo man eine herrliche Sicht auf den Altmarkt hat, wurde das Königschloss von Poznań, die älteste erhaltene Königsresidenz in Polen, errichtet. Das erste Gebäude wurde Mitte des 13. Jahrhunderts unter der Herrschaft von Przemysł I erbaut. Sein Sohn, der spätere König von Polen, Przemysł II, hat mit den Ausbauarbeiten im Schloss angefangen, die aber erst ca. 1337 von Kasimir III dem Großen abgeschlossen wurden. Das Schloss wurde während der Schwedischen Flut (1655) und des 3. Nordischen Krieges (1700-1721) zerstört und seit dieser Zeit ist es zur Ruine zerfallen. Es wurde teilweise wiederaufgebaut. Hat aber nie seine Pracht und volle Funktionalität zurückbekommen. 1945 wurde das Schloss wieder zerstört und schien einfach aus der Stadtpanorama verschwunden zu sein. Die Situation änderte sich radikal im Jahre 2010, als der bis heute dauernde Wiederaufbau des südlichen Schlossflügels aufgenommen wurde. Bis Abschluss der Wiederaufbauarbeiten und Neueröffnung des Museums der Angewandten Künste können wir ausschließlich die Architektur von außen bewundern. Es gibt keine Möglichkeit, Innenräume des Schlosses zu sehen. THE OLD MARKET 10 STARY RYNEK fot. Piotr Zieliński SIGHTSEEING The Market was established in 1253 during the times of Przemysł I. Each side is 141 metres long. From each corner there are 3 radiate streets. The surface area is almost 2 hectares which puts it in third place after the markets in Krakow and Wroclaw. The first houses built on the newly laid out market place were made of wood and none exist today. The Market was reconstructed many times changing the wooden houses 38 Trasa spacerowa po centrum Poznania www.thevisitor.pl Poznan city centre walking tour into stone ones, replacing old stone ones later on or connecting two or three houses into one large palace or tenement house. At the end of WWII the citizens of Poznan found their Old Market 60% destroyed. Careful reconstruction according to ancient plans and paintings was started in 1945. The Old Market was restored respecting its historical look although the Cloth House and Arsenal were not rebuilt giving place to modern (for the fifties) exhibition pavilions. In contrast to the Old Town in Warsaw, the Market Square in Poznan is the true center of entertainment, dining and the most popular meeting place for locals and tourists alike. In the summer restaurant gardens spread around the area often ‘filled to the brim’ until late at night. The market is also a great place to buy souvenirs - in shops in the merchant houses around the square. Rynek wytyczono w 1253 roku za czasów księcia Przemysła I. Z każdego 141-metrowego boku rynku odchodzą trzy ulice. Powierzchnia Rynku wynosi blisko 2 hektary, co daje mu trzecie miejsce w Polsce po rynku krakowskim i wrocławskim. Pierwsze budowle stawiane na nowo wytyczonym Rynku były drewniane i żadna z nich nie zachowała się do dziś. Rynek rozbudowywano przez wieki zamieniając budowle drewniane na murowane, zniszczone i popadające w ruinę na nowe, łącząc kilka mniejszych kamienic w duże rezydencje. Po odzyskaniu niepodległości Poznaniacy zastali Stary Rynek w ruinie ze zniszczeniami sięgającymi 60%. Staranna odbudowa według zachowanych planów, zdjęć i obrazów rozpoczęła się już w 1945 roku. Rynek odtworzono wiernie, jednakże zrezygnowano z sukiennic oraz arsenału, stawiając w ich miejscu nowoczesne, jak na owe czasy, pawilony wystawowe. W przeciwieństwie do Rynku Starego Miasta w Warszawie, poznański to prawdziwe centrum rozrywkowe, gastronomiczne oraz najbardziej popularne miejsce spotkań mieszkańców i turystów. W okresie letnim Rynek wypełniają restauracyjne ogródki, często wypełnione po brzegi do późnych godzin nocnych. Rynek to także doskonałe miejsce na kupienie pamiątek obejrzyj ofertę sklepików w Domkach Budniczych. Der Markt wurde 1253 zu Zeiten vom Herzog Przemysł I abgesteckt. Aus jeder 141m langen Seite gehen 3 Straßen ab. Die Oberfläche des Markts beträgt fast 2 Hektar, weswegen nach dem Krakauer und Breslauer Markt er den dritten Platz in Polen einnimmt. Die ersten Gebäude, die auf dem neu angelegten Markt erbaut wurden, waren aus Holz und kein davon hat sich bis heute erhalten. Der Markt wurde über Jahrhunderte erweitert, wobei die Holzgebäude mit gemauerten Bauten ersetzt, und zerstörte und verfallende Gebäude mit Neubauten, wobei ein paar kleinere Miethäuser zu großen Residenzen umgebaut wurden. Nach Wiedergewinnung der Unabhängigkeit trafen die Bewohner von Posen auf einen vollständig ruinierten Alten Markt mit Zerstörungen von 60%. Eine sorgfältige Wiederaufbau nach den bewahrten Plänen, Fotos und Gemälden hat schon 1945 begonnen. Der Markt wurde treu wiederhergestellt, aber dabei hat man auf Tuchhallen und Arsenal verzichtet und an ihrer Stelle wurden für jene Zeiten moderne Ausstellungspavillons errichtet. Im Gegensatz zum Altmarkt in Warszawa ist der Altmarkt in www.thevisitor.pl SIGHTSEEING Poznań ein richtiges Unterhaltungs- und Restaurantzentrum und der bekannteste Treffpunkt für Einwohner und Touristen. Im Sommer ist der Altmarkt voll von Restaurant- und Biergärten, die sehr oft bis spät in die Nacht belebt sind. Der Altmarkt ist auch ein Perfekter Ort für den Kauf von Souvenirs - sehen Sie sich das Angebot der Läden in Krämerhäuschen. MUSEUM OF THE STRUGGLE FOR INDEPENDENCE 11 MUZEUM WALK NIEPODLEGŁOŚCIOWYCH On arrival in the Market via Franciszkańska Street go to the Odwach house located directly in front of you. During one of the Market’s renovations the wooden construction that stood here was removed and a classical style house by Jan Kamsetzer was built in 1785-1787. Primarily, Odwach was to have been a house for the city militia. After the war and reconstruction the building became the ballet school and between 1962-91 the Museum of the History of the Workers Movement. It was later turned into the Historical Museum of Wielkopolska. From 2001 it became the Wielkopolska Museum of the Struggle for Independence. Before having a look inside, (all presentations in the museum are in Polish), have a look at the crests above the entrance. The left one presents the crest of the Raczynski family, the founders of this building, the central one is the crest of Poland from the times of King Stanislaw Augustus (the last king of Poland 1764-1795) and right one of the city of Poznan. The Museum is open TUE-FRI 10.00-17.00, SAT-SUN 10.00 -15.00. Adult ticket 6 zł, reduced 3 zł, SAT entry free. As you walk round the Museum you will learn some of the history of the Wielkopolska Uprising (1918-19), the reasons why it broke out, the fighting and the outcome. It was the only Uprising in the history of the many rebellions against the foreign oppressors of Poland which was a success with independence following. The exhibition contains maps, historical photos, and many items from those times. To see all of them you will need an hour - but remember you will need somebody to translate for you. Po wejściu na Rynek ulicą Franciszkańską udajmy się do Odwachu znajdującego się na wprost. Podczas jednej z kolejnych przebudów Rynku w miejscu drewnianej konstrukcji, w latach 1785-87 stanął klasycystyczny budynek autorstwa Jana Kamsetzera. Pierwotnie Odwach służył straży miejskiej. Po odbudowie z powojennych zniszczeń budynek przeznaczono m.in. na siedzibę szkoły baletowej, a w latach 1962-91 mieściło się tu Muzeum Trasa spacerowa po centrum Poznania 39 SIGHTSEEING Poznan city centre walking tour Historii Ruchu Robotniczego im. Marcina Kasprzaka, zamienione potem na Wielkopolskie Muzeum Historyczne. Zanim wejdziesz do znajdującego się tu od 2001 roku Wielkopolskiego Muzeum Walk Nepodległościowych zwróć uwagę na znajdujące się na attyce kartusze z herbami: po lewej rodu Raczyńskich (fundatorów Odwachu), pośrodku Rzeczypospolitej wg kształtu z czasów Stanisława Augusta, po prawej miasta Poznania. Muzeum czynne jest WT-PT 10.00-17.00, SO-NIE 10.00-15.00; bilet normalny 6 zł, ulgowy 3 zł, SO wstęp wolny. Podczas zwiedzania zapoznasz się z historią powstania wielkopolskiego (1918-19), przyczynami jego wybuchu, najważniejszymi postaciami, przebiegiem walk i ze skutkami, jakie przyniósł ten jedyny w historii Polski zakończony zwycięsko zryw narodowościowy. Na wystawę składają się mapy, fotografie, pamiątki, sztandary, mundury oraz broń. Aby przyjrzeć się dokładnie eksponatom i przestudiować całą historię powstania, należy zarezerwować minimum godzinę. Nachdem Sie die Franciszkańska-Straße entlang zum Markt kommen, begeben wir uns zur geradeaus gelegenen Hauptwache. Während eines der weiteren Umbauten des Marktes wurde an der Stelle der Holzkonstruktion 1785-87 ein klassizistisches Gebäude von Jan Kammsetzer errichtet. Ursprünglich diente die Hauptwache der Stadtwache. Nach dem Wiederaufbau der Kriegszerstörungen wurde das Gebäude unter anderem zum Sitz einer Balletschule bestimmt und 1962-91 beherbergte es das Marcin-Kasprzak-Museum der Arbeiterbewegung, das nachher ins Großpolnische Historische Museum verwandelt wurde. Bevor Sie das hier sich seit 2001 befindende Großpolnische Museum für Befreiungskämpfe eintreten, richten Sie Ihre Aufmerksamkeit auf die sich auf der Attika befindenden Kartuschen mit Wappen: links Wappen der Familie Raczyński (Baustifter), in der Mitte Wappen der Republik Polen nach der Form aus der Zeit von Stanislaus August, rechts Wappen von Posen. Das Museum ist geöffnet DI-FR 10.00-17.00, SA-SO 10.00 -15.00; Eintritt 6 zł, Eintritt mit Ermäßigung 3 zł, Eintritt samstags frei. Während der Besichtigung der Ausstellung machen Sie sich vertraut mit der Geschichte des Großpolnischen Aufstandes (1918 -19), Ursachen für seine Ausbruch, den wichtigsten Figuren, dem Verlauf der Kämpfe und was am wichtigsten ist - mit den Konsequenzen, die der in der polnischen Geschichte einzige siegreiche Volksaufstand zur Folge hatte. Die Ausstellung umfasst Langkarten, Fotos, zahlreichen see page 67 MERCHANT HOUSES 12 DOMKI BUDNICZE Andenken, Fahnen und Uniforme und Waffe. Um sich genau die Exponate anzusehen und die Geschichte des Aufstandes zu studieren muss man wenigsten eine Stunde reservieren. The former merchant houses are from circa 1535 when they were built on the site of the previous wooden houses and stalls. The owners lived on the top floors. In the Renaissance arcades they sold their products from candles to herrings. Number 17 is decorated with a merchant’s crest of three palm trees and a herring. After the destruction of WWII these merchant houses were rebuilt in Renaissance style and today they are the best places to buy souvenirs and handcraft products. Domki Budnicze to dawne kamienice kramarzy poznańskich. Pochodzą z roku 1535, kiedy to zastąpiły stojące tu drewniane stragany. Na wyższych piętrach mieszkali właściciele, którzy w renesansowych podcieniach i w kramach zlokalizowanych na parterze handlowali przeróżnymi towarami: od świec po śledzie. Pod numerem 17 znajdowała się siedziba bractwa budników, o czym świadczy umieszczony na elewacji herb bractwa - trzy palmy i śledź. Po zniszczeniach wojennych domki budniczne odbudowano w renesansowym stylu i są one dziś najlepszym miejscem w mieście na zakup pamiątek i wyrobów rękodzielniczych. Krämerhäuser, ehemalige Häuser der Posner Krämer, stammen aus 1535, als sie Holzbuden ersetzten. Auf höheren Etagen wohnten die Besitzer der Krambuden, die in RenaissanceArkaden und Krambuden, die auf dem Erdgeschoß gelegen waren, verschiedene Waren von Kerzen bis Heringe verkauften. Unter Nummer 17 gab es den Sitz der Krämerzunft, wovon das Zunftwappen zeugt, das an der Fassade angebracht wurde drei Palmen und ein Hering. Nach den Kriegszerstörungen wurden die Krämerhäuser im Renaissance-Stil wieder aufgebaut und sie sind bis heute den besten Platz in der Stadt, um sich Andenken und Kunsthandwerke zu kaufen. zajrzyj na stronę 67 40 Trasa spacerowa po centrum Poznania www.thevisitor.pl Poznan city centre walking tour PILLORY 13 PRĘGIERZ SIGHTSEEING verhängt, die den Straftäter bis zum Tode anprangerten, wie Abhacken der Ohre, Finger oder Hand. Die heutige Gestalt des Ritters ist eine 1925 geschaffene Kopie - der Original befindet sich im Museum im Rathaus. Heute ist der Pranger... der beliebteste Treffpunkt der Posener. Sie sollten sich also nicht zu sehr wundern, wenn Sie beim Verabreden hören: treffen wir uns um 9 am Pranger. TOWN HALL The Pillory was placed next to the Town Hall in 1535. The knight standing on the column symbolizes the right of the sword, the law allowing rulers to sentence people to death. The Latin, executor justitiae, means the executor himself stands for justice. The pillory was used till the XVIII century. The hand of the felon was tied to the pillar and he / she was exposed to the passing crowd and humiliated which was often punishment enough. Flogging was used in more hardened cases and on occasion a hand or ear was cut off as a lasting reminder of the felon’s crimes. Today’s statue of the knight is a copy made in 1925 - the original one is kept safe from any damage caused by Nature in the museum in the Town Hall. Today the pillory is a favorite meeting place in Poznan. Do not be surprised, therefore, when arranging a meeting you hear a proposal - let’s meet at 9 at the pillory. Pręgierz postawiono przed Ratuszem w 1535 roku. Postać rycerza, umieszczona na kolumnie, symbolizuje prawo miecza zezwalające na wymierzanie kary śmierci. Napis „executor justitiae” na pręgierzu oznacza kata, czyli „wymierzającego sprawiedliwość”. Pręgierz pełnił swoją funkcję do XVIII wieku. Przykuwano doń przestępców i wystawiano ich na widok publiczny celem upokorzenia będącego jednym z elementów kary. Często chłosta i ekspozycja pojmanego przed tłumem była wystarczającą karą. Czasami wymierzano surowsze kary, piętnujące przestępców do końca życia, jak obcinanie uszu, palców lub dłoni. Dzisiejsza figura rycerza jest wykonaną w 1925 roku kopią - oryginał znajduje się w muzeum w Ratuszu. Dzisiaj pręgierz to… ulubione miejsce spotkań poznaniaków. Nie zdziw się zatem, jeśli umawiając się na spotkanie usłyszysz propozycję: spotkajmy się o 9 pod pręgierzem. Der Pranger wurde vor dem Rathaus 1535 errichtet. Die Gestalt eines Ritters, der auf die Säule aufgesetzt wurde, symbolisiert das Recht des Schwerts, das die Todesstrafe verhängen lässt. Die Aufschrift „executor justitiae”, die auf dem Pranger aufgeschrieben wurde, bedeutet den Henker, also den „Rechtsprechenden”. Der Pranger hat seine Funktion bis zum 18. Jh. erfüllt. Daran wurden Straftäter angekettet und dem Publikum ausgesetzt, um sie zu verachten, was ein Element der Strafe darstellte. Häufig waren die Prügelei und Aussetzung des Gefangenen vor den Menschenmengen eine ausreichende Strafe für Straftaten. Manchmal wurden strengere Strafen www.thevisitor.pl fot. Przemysław Dudziński 14 RATUSZ The biggest attraction of the Old Market is the Town Hall. This excellent example of Renaissance architecture was raised between 1550-60 on the site of a previous Gothic style house belonging to one of the city’s high officials in the XIII century (the foundations can be seen in the basement). The principal architect of the new Town Hall was Jan Baptist Quadro who we can thank for the pure form of the style, the arcade loggia and the excellent, enlarged rooms. The Town Hall has not always stood proud as it does today. The Swedish invasion of Poland destroyed it and it had to be rebuilt in 1782-84 as one of the tasks of the Commission of New Order. WWII damaged the building to a large extent. Today the Town Hall stands rebuilt and renovated (a few years ago), once again a splendid example of Renaissance architecture for all to admire. A point of attraction of the central tower is the clock, to be precise the strange mechanism that opens up every day at noon presenting two goats who butt each other for a minute or two then retire into the clock for another day. The creator of the clock and the mechanism was Bartlomiej Wolff who constructed it in 1551 by order of city council. With the clock and the goats comes a legend of the city... One evening in 1551 the clock master Bartlomiej Wollf finally decided to present the city council and the citizens of Poznań with his new work of art - the commissioned tower clock. For the special opening ceremony all the nobles were invited as well as the city fathers and citizens. Unfortunately the meat that was being cooked in the kitchen for the ceremonial supper fell into the fire and was burnt completely! The assistant chef was told to find new meat immediately as the supper was just about to begin. But it was late and all the butchers were closed and there was no place in the whole of Old Poznan to buy any meat. Disaster loomed for all the kitchen staff, then at the last moment the young assistant saw two goats frolicking around in a green pasture nearby. He grabbed them and ran to the Trasa spacerowa po centrum Poznania 41 SIGHTSEEING Poznan city centre walking tour kitchen. The goats understood what was happening and did not wanted to end up in the pot so they ran from the kitchen, climbed the stairs and jumped out of a window right onto the building work on the Town Hall and to the high clock tower. When the Voivode saw his dinner on the top of the tower prancing about and generally feeling pleased with themselves he began to laugh, and so did the nobles around him along with the townsfolk and city fathers. The chef was relieved that everything had turned well and everyone was in a good humour. The lack of meat at the feast was overlooked and the Voivode ordered a mechanism built to remind everyone of the funny event. And today the 12 o’clock opening of the clock tower and the two goats always draws a crowd. Najważniejszą atrakcją Starego Rynku jest oczywiście Ratusz. Ten wspaniały zabytek renesansu wzniesiono w latach 155060 w miejscu istniejącej tu prawdopodobnie od początków XIII wieku gotyckiej siedziby władz miejskich, po której zachowały się jedynie fundamenty. Głównym architektem budowy był Jan Baptysta Quadro, któremu zawdzięczamy czystość formy, arkadową loggię oraz wspaniałe, znacznie powiększone po przebudowie, wnętrza. Ratusz nie zawsze wyglądał tak okazale jak dziś. Okres najazdu szwedzkiego doprowadził budynek niemal do ruiny, z której podźwignięto go w latach 1782-84 staraniami Komisji Dobrego Porządku. Także II wojna światowa była dla Ratusza czasem próby, której w znacznej części nie przetrwał. Dzisiejszą wspaniale prezentującą się elewację zawdzięczamy powojennej, wiernej rekonstrukcji renesansowej formy oraz przeprowadzonej pod koniec XX w. konserwacji. Niewątpliwą atrakcję stanowi zegar, a właściwie osobliwy pokaz trykających się koziołków, który odbywa się codziennie w samo południe. Autorem zegara i jego zabawnego mechanizmu jest zegarmistrz Bartłomiej Wolff, który skonstruował je w 1551 roku na zamówienie rady miejskiej. Z budową zegara wiąże się najbardziej chyba znana, poznańska legenda... Pewnego wieczora 1551 roku zegarmistrz Bartłomiej Wolff postanowił zaprezentować mieszkańcom i władzom miasta przygotowany przez swoją pracownię nowy zegar miejski. Na uroczystość zaproszono wojewodę, szlachtę, dostojników kościelnych i mieszkańców miasta. Niestety w kuchni wydarzyło się nieszczęście - przygotowywany na kolację udziec spadł do paleniska i całkowicie się spalił! Młody czeladnik otrzymał pilne zadanie zdobycia nowego mięsa na pieczyste. Niestety okazało się to bardzo trudne, ponieważ późną porą wszystkie jatki były już zamknięte. Przed kompletną katastrofą uratować go miały dwa tłuste koziołki, które w ostatniej chwili udało się złapać i przynieść do kuchni. Niestety, nadaremno. Zorientowawszy się co się święci, koziołki uciekły kucharzowi i wspięły się po rusztowaniach na wieżę ratuszową. I tak ku uciesze zebranej gawiedzi zamiast wylądować jako pieczeń na stole, zaczęły beztrosko trykać się rogami na wieży ratuszowej ratując się przed kuchennym nożem. Decyzją wojewody, który ku wielkiej uldze szefa kuchni, uśmiał się do łez widząc swoją niedoszłą kolację na wieży ratuszowej, nad zegarem umieszczono mechanizm upamiętniający ten niesamowity wieczór. Die wichtigste Attraktion des Alten Marktes stellt natürlicherweise das Rathaus dar. Das wunderbare Denkmal des Renaissance wurde 1550-60 an der Stelle des hier höchstwahrscheinlich seit dem Beginn des 13. Jh.s bestehenden gotischen Sitzes der Stadtbehörden errichtet, nach dem sich nur Fundamente erhalten haben. Der Hauptarchitekt des Baus war Giovanni Battista di Quadro, dem wir die die Klarheit der Form, Arkadenloggia und wunderbaren beträchtlich nach dem Umbau erweiteten Innenräume verdanken. Das Rathaus hat aber nicht immer so großzügig wie heute ausgesehen. Die Zeit der schwedischen Sintflut hat das Gebäude fast in Verfall geraten lassen, aber dank der Bemühungen der Kommission für Gute Ordnung 1782-84 wurde es wieder hergerichtet. Auch der II. Weltkrieg hat das Rathaus auf die Probe gesetzt, die es weitgehend nicht bestanden hat. Die heutige, prachtvoll aussehende Fassade verdanken wir der treuen Nachkriegsrekonstruktion der Renaissance-Form und der Ende des 20. Jh. s durchgeführten Konservierung. Eine unzweifelhafte Attraktion stellt das Uhrwerk dar, und zwar die eigenartige Schau der mit den Hörnern gegeneinander stoßenden Ziegenböcken, die tagtäglich zu Mittag stattfindet. Der Autor des Uhrwerks und des spielartigen Mechanismus ist der Uhrmachermeister Bartholomäus Wolff, der sie 1551 auf den Antrag des Stadtrats konstruiert hat. Mit dem Bau der Uhr ist die bekannteste Posner Legende verbunden... Am einen Abend 1551 entschieden der Uhrmachermeister Bartholomäus Wolff, Bewohnern und Behörden eine neue von seinem Werkstatt vorbereitete Stadtuhr zu präsentieren. Zum Feier wurden der Woiwode, Adel, Kirchenprominente und Stadtbewohner eingeladen. Leider ist ein Unglück in der Küche passiert - die für Abendessen zubereitete Keule ist in die Feuerung untergefallen und hat sich völlig verbrannt! Der junge Geselle bekam eine dringende Aufgabe, neues Fleisch für den Braten zu besorgen. Leider hat sich das schwierig herausgestellt, weil zu später Zeit alle Fleischer schon geschlossen hatten. Vor einer kompletten Katastrophe sollten ihn zwei fette Ziegenböcke gerettet haben, die er es schaffte, im letzten Moment zu fangen und in die Küche zu holen. Leider aber ohne Erfolg. Als die Ziegenböcke sich schon zurecht gefunden haben, sind sie dem Koch entflohen und haben das Gerüst auf den Rathausturm beklettert. Und auf diese Art und Weise haben sie zum Vergnügen der versammelten Mengen angefangen, mit den Hörnen gegeneinander auf dem Rathausturm zu stoßen, statt als Braten auf dem Tisch gelandet zu sein, wobei sie sich vorm Küchenmesser gerettet haben. Nach dem Entschluss des Woiwoden, der zur großen Erleichterung des Küchenchefs lachte, bis ihm die Tränen kamen, als er sein gescheitertes Abendessen auf dem Rathausturm sah, wurde über der Uhr ein Mechanismus angebracht, der diesen außerordentlichen Abend markierte. 42 Trasa spacerowa po centrum Poznania www.thevisitor.pl Poznan city centre walking tour SIGHTSEEING MUSEUM OF THE HISTORY OF THE CITY 15 MUZEUM HISTORII MIASTA After the Town Hall exterior, and you should take a walk round it, step inside to the Museum of the History of the City (tel. +48 61 856 81 93) TUE-THU 09.00-15.00 (16 IX - 15 VI), TUE-THU 11.00-17.00 (16 VI - 15 IX); FRI 12.00-21.00, SAT-SUN 11.00 -18.00. Adult ticket 7 zł, reduced 5 zł, guided tour (groups of up to 30 visitors): Polish version 60 zł, foreign 85 zł. Saturday free entrance. On the ground floor and on two levels there is an exhibition of the history of the city of Poznan from the XIII century to 1954 consisting of up to 20 000 items. The most important ones are the pastoral from Limoges (XIII c.), a table clock with the Poznan crest (1575) and royal and nobility jewels. The largest group of exhibits are photos of the citizens of Poznan and city views from the XIX and XX century as well as large numbers of drawings, graphics and postcards showing the prewar city, rather different from today or no longer in existence. The Royal Chamber, the Court Chamber and the Great Entrance Hall with beautiful ceilings are themselves a great attraction and impress all visitors. To see all of the exhibits reserve one hour. Po obejrzeniu Ratusza wejdź koniecznie do znajdującego się wewnątrz Muzeum Historii Miasta Poznania (tel. +48 61 856 81 93) WT-CZ 09.00-15.00 (16 IX - 15 VI), WT-CZ 11.00-17.00 (16 VI - 15 IX); PT 12.00-21.00, SO-NIE 11.00-18.00. Bilet 7 zł, ulgowy 5 zł, przewodnik (grupy do 30 osób): język polski 60 zł, język obcy 85 zł. SO wstęp wolny. Na trzech poziomach znajduje się wystawa poświęcona Poznaniowi od XIII w. do roku 1954, składająca się z ponad 20 000 obiektów. Najcenniejsze z nich to: pastorał z Limoges (XIII w.), zegar stołowy z herbem Poznania (1575) oraz klejnoty królewskie i rycerskie. Największą grupę stanowią fotografie osób i widoków Poznania z XIX i XX wieku oraz grafiki, rysunki i pocztówki przedstawiające przedwojenne fragmenty miasta, które dziś wyglądają zupełnie inaczej lub już nie istnieją. Wspaniała Izba Królewska czy Sądowa, wraz z wywierającą ogromne wrażenie na zwiedzających Wielką Sienią ze wspaniale ozdobionymi sklepieniami stanowią atrakcję same w sobie. Na zwiedzanie poświęć minimum godzinę. Nach der Besichtigung des Rathauses gehen Sie ins Museum der Geschichte von Posen (Tel. +48 61 856 81 93) DI-DO 09.00 -15.00 (16 IX - 15 VI), DI-DO 11.00-17.00 (16 VI - 15 IX); FR 12.00-21.00, SA-SO 11.00-18.00. Eintritt 7 zł, Eintritt mit www.thevisitor.pl Trasa spacerowa po centrum Poznania 43 SIGHTSEEING Poznan city centre walking tour Ermäßigung 5 zł, Führer (Gruppen bis 30 Personen): polnisch 60 zł, Fremdsprache 85 zł. Eintritt samstags frei. Auf dem Erdgeschoß und ersten zwei Etagen befindet sich eine Ausstellung, die der Geschichte von Posen seit 13. Jh. bis zum 1954 gewidmet ist, die aus über 20 000 Objekten besteht. Zu den preiswertesten gehört der Bischofsstab aus Limoges (13. Jh.), die Tischuhr mit dem Wappen von Posen (1575) und königliche und ritterliche Juwel. Die größte Gruppe der Exponate machen Fotos von Personen und Aussichten von Posen aus 19. Jh. und 20 Jh. und Graphiken, Zeichnungen und Postkarten aus, die Vorkriegsstadtteile zeigen, die heute völlig anderes aussehen oder nicht mehr existieren. Eine zusätzliche Attraktion, neben Exponaten und Wissen, das Sie hier lernen, stellen die Innenräume des Rathauses selber. Die wunderbare Königliche Kammer oder Richterskammer mit der Besucher beeindruckenden großen Diele mit prachtvoll verzierten Gewölben stellen eine Attraktion in sich selbst dar. Um die Exposition zu besichtigen muss man min. eine Stunde widmen. CITY SCALE 16 WAGA MIEJSKA murowanym, a później w roku 1563 nadano mu renesansową formę, której autorem był Jan Baptysta di Quadro. Pod koniec XIX wieku decyzją władz pruskich wagę rozebrano i postawiono w jej miejscu konkurujący ze starym tzw. Nowy Ratusz (obecnie nieistniejący), który nigdy nie zyskał sympatii rdzennych poznaniaków. Po II wojnie światowej, zdecydowano o odbudowie Wagi Miejskiej, odtworzonej według obrazów oraz rycin prezentujących jej oryginalną XVI-wieczną formę. Obecnie znajduje się tutaj popularna restauracja Waga będąca również sceną muzyczną i teatralną. Die Stadtwaage, die sich hinterm Rathaus befindet, hat schon im 13. Jh. in einem damals stehenden kleinen Holzgebäude funktioniert. Die Rolle von Wieger und Seifensieder kann nicht in der Stadt unterschätzt werden, in der das System der Maße und Gewichte nicht standardisiert worden ist. Das Holzgebäude wurde 1532-34 mit einem gemauerten Bau ersetzt, und später 1563 bekam es eine Renaissance-Gestalt, deren Autor Giovanni Battista di Quadro war. Am Ende des 19. Jh. s wurde die Waage gemäß dem Entschluss der preußischen Behörden abgetragen, und an ihrer Stelle wurde ein mit dem alten wetteiferndes Neues Rathaus (zurzeit nicht vorhanden) errichtet. Der Bau hat nie Sympathie der echten Posner-Bewohner gewonnen. Nach II. Weltkrieg wurde eine Entscheidung getroffen, an dieser Stelle genau die Stadtwaage nach den Gemälden und Bildern, die ihre originelle Form des 16. Jh.s präsentierten, wieder aufzubauen. Zurzeit beherbergt dies das Standesamt. Heute befindet sich hier das populäre Restaurant Waga, das zugleich eine Musik- und Theaterbühne ist. STATUE OF BAMBERKA 17 POMNIK BAMBERKI The City Weighting Scales are located behind the Town Hall. They functioned in the city from as early as the XIII century and were located in a small wooden house in those days. The role of the employees of the city weights was very important especially when the city did not have common to all weights and measures. The wooden house was removed and brick one built in 1532-34. In 1563 Jan Baptist di Quadro gave it its Renaissance form. At the end of the XIX century the Prussians ordered the Weights removed and a New Town Hall built in its place in competition with the old one. The new hall was never liked by the citizens of Poznan as it reminded them of Prussian occupation during the Partition of Poland, so it was removed. After WWII when it had been severely damaged, the decision was to restore the city weights in their original XVI century form as found in paintings of that era. Now the town Weights are a Registry Office and a popular place for civil marriage ceremonies in the magnificent Old Market Square. Today there is Waga restaurant with theatrical and music stage. Znajdująca się za Ratuszem Waga Miejska pełniła swoją funkcję już w XIII wieku, w stojącym tu w owym czasie niewielkim, drewnianym budynku. Roli ważnika i potażych nie można przecenić w mieście, w którym nie ujednolicono systemu miar i wag. Drewniany budynek zastąpiono, w latach 1532-34, Behind the Weights stands a little statue of Bamberka - a woman dressed in characteristic folk costume, carrying pails of water. The statue was paid for by the vineyard owner family of Goldenring in 1915 and made by Joseph Wackerle. The interesting thing is that Jadwiga Gadziemska the model for the figure was not a Bamberka, she was just one of the employees in the Goldenring family home. Who are The Bambers? The name comes from a southern German region - Frankonia - Bamberg - from where German settlers came to Poznań by official invitation from the city fathers and bishop Krzysztof Szembek. Between 1719-50 several hundred farming families settled in the surrounding villages. They came to repopulate the region after the devastation of war and cholera. 44 Trasa spacerowa po centrum Poznania www.thevisitor.pl Poznan city centre walking tour These were the Bambers and they were to help the city and region recover its prosperity by cultivating the abandoned fields. For this they were given special privileges and official support from the city. Between the wars Bamber was synonymous with a wealthy farmer but today in the Poznan dialect, calling somebody a Bamber means that they are a simple peasant from outside of Poznan. Times change, meanings too. To keep the Bamber traditions alive, their costumes, food and music, the Poznan Bamber Society was established. A special festival is organised every year on the anniversary of the signing of the first contract (1 VIII 1719) always on the first Saturday of August with concerts, folk presentations and food tasting. Na tyłach Wagi stoi niewielki pomnik Bamberki - kobiety ubranej w charakterystyczny, ludowy strój, dźwigającej konwie z wodą. Ufundowała go rodzina winiarzy Goldenring w 1915 roku, a jego autorem był Joseph Wackerle. Ciekawostką jest, że Jadwiga Gadziemska, modelka pozująca do pomnika, nie była Bamberką, a pracownicą Goldenringów. Kim są Bambrowie? Nazwa pochodzi od regionu południowej Frankonii - Bambergii - z którego, za inicjatywą biskupa poznańskiego - Krzysztofa Szembeka ściągnięto do miasta osadników niemieckich, celem zasilenia rdzennej ludności wyniszczonej wojną oraz zarazą cholery. Na zaproszenie władz, w latach 1719-50, do miasta i okolicznych wsi ściągnęło i osadziło się kilkuset rolników, którzy otrzymując wsparcie i pewne przywileje, odbudowali zniszczony region i przywrócili go dawnej świetności. W okresie międzywojennym bambrem nazywano bogatego chłopa, jednak w dzisiejszej gwarze słowem tym określa się niezbyt rozgarniętego mieszkańca wsi... Kultywacją tradycji Bambrów (strojów, zwyczajów, dań i języka) zajmuje się dziś Towarzystwo Bambrów Poznańskich, które co roku, w pierwszą sobotę sierpnia, organizuje m.in. Święto Bamberskie upamiętniające podpisanie pierwszego kontraktu pomiędzy miastem a przybyłym z Bambergu osadnikiem (1 VIII 1719). Hinter der Waage befindet sich ein kleines Denkmal der Bambergerin - einer Frau, die in einer charakteristischen Volkstracht angezogen ist und eine Wassertrage auf den Schulter hat. Das Denkmal wurde von Familie Goldenrings, den Weinhändler, 1915 gestiftet, und sein Autor war Joseph Wackerle. Eine interessante Tatsache ist es, dass Jadwiga Gadziemska, die Model, die zum Denkmal posierte keine Bambergerin war, und nur eine Angestellte bei den Goldenrings. Was sind Bamberger? Der Namen leitet von der Region des südlichen Frankens-Bambergs her, aus welcher, durch die Initiative von Posner Bischof Krzysztof Szembek, in die Stadt deutsche Siedler gebracht wurden, um die heimische Bevölkerungszahl zu steigern, die durch den Krieg und die Cholera-Epidemie ausgerottet wurde. Auf die Einladung der Behörden zogen ein paar Hunderte Landwirte 719-50 in die Stadt und die umgebenden Dörfer, die mit etwas Unterstützung und einigen Privilegien die zerstörte Region wieder aufgebaut und ihre Blütezeit wiederhergestellt haben. In der Zwischenkriegsperiode wurde ein reicher Bauer Bamber genannt, aber im heutigen Volksmund wird mit diesem Wort ein nicht so gescheiter Dorfbewohner genannt... Mit der Kultivierung der Bambertradition (Trachte, Sitten, Gerichte und www.thevisitor.pl SIGHTSEEING Sprache) befasst sich heute die Gesellschaft der Posner Bamber, die jahrjährlich unter anderem die Bamberfeier veranstaltet, die Unterzeichnung des ersten Vertrages zwischen der Stadt und dem aus Bamberg angekommenen Siedler markiert (1 August 1719). Die Feier finden am ersten Samstag im August statt. ARCHEOLOGICAL MUSEUM 18 MUZEUM ARCHEOLOGICZNE The Gorkow Palace, from 1967 the Archeological Museum, was created in the first part of the XVI century as a result of reconstruction and the connecting of several neighboring houses. Up to 1592 it was the Gorkow residence, later the Czarnkowskich, to become in the middle of the XVIII century a Benedictine nunnery. Between 1836-80 it was the Ludwika Hohenzollern School for girls. Around 1880 the house was renovated and then changed into a tenement house with apartments for rent as it remained till 1945. After the war historical XVIII century drawings were used to reconstruct the palace and establish the Archeological Museum, tel. +48 61 852 82 51, open TUE-THU 09.00-15.00, FRI-SAT 10.00-18.00, SUN 12.00-17.00 (1 IX - 30 VI), TUE-THU 10.00-16.00, FRI 12.0019.00 SAT 11.00-19.00, SUN 13.00-18.00 (1 VII-31 VIII). Adult ticket 8 zł, reduced 4 zł, Saturday’s entry free - not for temporary exhibits. There are 4 exhibitions which can be visited by yourself with an audio guide (rental 5 zł/person; 6 zł/2 persons). A very interesting place containing the largest Polish collection of Egyptian monuments along with the Museum of the Young Explorer for children who love to visit this place. Pałac Górków, od 1967 r. siedziba Muzeum Archeologicznego, powstał w pierwszej połowie XVI wieku w wyniku przebudowy kilku sąsiadujących kamienic. Do 1592 r. pełnił funkcję siedziby rodu Górków, później Czarnkowskich, by w połowie XVIII w. dać schronienie zakonowi benedyktynek. W latach 1836-1880 mieściła się tu szkoła żeńska Ludwiki Hohenzollern. Około roku 1880 budynek przebudowano na potrzeby kamienicy czynszowej, którą pozostał aż do zniszczenia w 1945. Podczas odbudowy wzorowano się na materiałach dokumentujących XVIII-wieczny wygląd pałacu i od tego czasu mieści się tu wspomniane muzeum. Muzeum (tel. +48 61 852 82 51) czynne WT-CZ 09.00-15.00, PTSO 10.00-18.00, NIE 12.00-17.00 (1 IX - 30 VI), WT-CZ 10.00-16.00, PT 12.00-19.00, SO 11.00-19.00, NIE 13.00-18.00 (1 VII - 31 VIII). Bilet 8 zł, ulgowy 4 zł, SO wstęp wolny - za wyjątkiem wystaw czasowych. Eksponaty podzielono na 4 wystaw stałych, które można zwiedzać samodzielnie, z przewodnikiem (40 zł w języku Trasa spacerowa po centrum Poznania 45 SIGHTSEEING Poznan city centre walking tour polskim) lub z audioprzewodnikiem (wypożyczenie 5 zł/osoba; 6 zł/2 osoby). Ciekawostką jest największa w Polsce kolekcja zabytków egipskich oraz przygotowane z myślą o najmłodszych Muzeum Małego Odkrywcy. Das Górki - Palais, seit 1967 Sitz des Archäologischen Museums, ist in der ersten Hälfte des 16. Jh. s als Folge des Umbaus von ein paar benachbarten Häusern entstanden. Bis 1592 fungierte es als Sitz der Familie Górki, nachher Familie Czarnkowski, um in der Mitte des 18. Jh. s den Orden von Benediktinnen unterzubringen. In den Jahren 1836-1880 befand sich hier eine weibliche Schule von Ludwika Hohenzollern. Ungefähr 1880 wurde das Gebäude für die Zwecke eines Miethauses umgebaut, dies es bis die Zerstörung im Jahre 1945 war. Während der Wiederaufbau nahm man zum Vorbild Materialien, die das Aussehen des Palasts aus dem 18. Jh. dokumentierten und seit dieser Zeit es das erwähnte archäologische Museum beherbergt. Das Archäologische Museum (Tel. +48 61 852 82 51) geöffnet DI-DO 09.00-15.00, FRI-SA 10.00-18.00, SO 12.00-17.00 (1 IX - 30 VI), DI-DO 10.00-16.00, FRI 12.00-19.00 SA 11.00-19.00, SO 13.00 -18.00 (1 VII-31 VIII). Eintritt 8 zł, Eintritt mit Ermäßigung 4 zł, Eintritt samstags frei - mit der Ausnahme der Zeitausstellungen. Exponaten wurden in 4 Dauerausstellungen aufgeteilt, die man selbstständig oder mit einem Audioführer (Ausleihe 5 zł/Person; 6 zł/2 Personen) besichtigen kann. Interessant ist, dass sich hier die größte Sammlung der ägyptischen Sehenswürdigkeiten in Polen und das Museum des Kleinen Entdeckers für die Kleinsten befinden. PARISH CHURCH fot. Radosław Maciejewski 19 KOŚCIÓŁ FARNY The great facade of the Parish Church at the end of Swiętosławska Street is only a small part of the Baroque richness of the church. The splendid Baroque interiors with richly decorated altars, monumental columns, gilded ornamentation and great numbers of frescoes will impress everyone. The Baroque style of the architecture is the result of the work of several architects who built this church from 1651 to 1701. The church was constructed by the Jesuit Order. The consecration of the church took place in 1705. In the High Altar, by Pompeo Ferrari, there is a painting of St. Stanislaw raising men from the dead by Szymon Czechowicz in 1756. The Tabernacle was made in Augsburg in 1755 and given as a gift to the church by Eleonora Jaraczewska. Another precious artifact here are the pipe organs made in 1876 by Friedrich Landegast. Several richly ornamented chapels and a splendid sacristy create a feeling that you are in one of the most beautiful Baroque churches of Poland. The church is open from 06.00 till 19.30 everyday. But no visiting during ceremonies. There are organ music concerts each Saturday at 12.15 followed by a guided tour of the church and crypt. The fee of 5 zł for this tour is used for church maintenance. Wspaniale prezentująca się fasada kościoła farnego zamykająca ulicę Świętosławską jest jedynie preludium do piękna jakie znajdziecie w środku. Pełne przepychu barokowe wnętrza z bogato zdobionymi ołtarzami, monumentalnymi kolumnami, kolorową ornamentyką, sztukaterią oraz licznymi freskami zachwycą każdego. Ten najbogatszy w formie styl architektury podziwiać możemy dzięki pracy kilku architektów wznoszących oraz przebudowujących świątynię od 1651 do 1701 roku. Konsekracja świątyni nastąpiła w 1705 roku. Fundatorami kościoła byli Jezuici. W 17 metrowym ołtarzu wykonanym wg projektu architekta Pompeo Ferrari znajduje się obraz św. Stanisława Biskupa wskrzeszającego Piotrowina, namalowany przez Szymona Czechowicza w 1756 roku. Na uwagę zasługuje tabernakulum wykonane w Augsburgu w 1755 r. będące darem Eleonory z Koźmińskich Jaraczewskiej oraz organy wykonane w 1876 roku przez Friedricha Ladegasta. Zwiedzanie codziennie od 06.00 do 19.30, ale nie podczas nabożeństw. W każdą sobotę o 12.15 Fara zaprasza na koncerty organowe, po których można zwiedzać kościół i jego podziemia z przewodnikiem. Zadzwoń i umów się z organistą: 608 576 152. Opłata (5 zł od osoby) jest cegiełką na rzecz kościoła. Die prachtvoll aussehende Fassade der Pfarrerkirche, die Świętosławska-Straße schließt ist nur ein Präludium zur Schönheit, die Sie im Innenraum finden. Prunkvolle Barockinnenräume mit reich verzierten Altarn, monumentalen Kolumnen, bunter Ornamentierung, Stuckarbeiten und mehreren Freskos bezaubern ja jeden. Den Architekturstil der reichsten Form können wir der Arbeit von ein paar Architekten verdanken, die das Gotteshaus seit 1651 bis 1701 errichtet und umgebaut haben. Die Einsegnung des Gotteshauses erfolgte 1705. Die Stifter der Kirche waren Jesuiten. Im 17 m langen Altar, der nach Entwürfen vom Architekten Pompeo Ferrari fertig gestellt wurde, befindet sich das Gemälde von St. Stanislaus Bischof, der Peter von den Toten erweckt hat, das vom Szymon Czechowicz im Jahre 1756 gemalt wurde. Bemerkenswert ist das Tabernakel, das in Augsburg im Jahre 1755 erzeugt wurde und das eine Gabe von Eleonor von Koźmiński Jaraczewska war. Das nächste wertvolle Denkmal des Gotteshauses ist die Orgel, die 1876 von Friedrich Ladegast hergestellt wurde. Ein paar reich verzierende Kapellen und die wunderbare Sakristei machen einen großen Eindruck und stellen uns sicher, dass wir uns in einer der schönsten Kirchen in Polen befinden. Die Pfarrkirche kann tagtäglich von 06.00 bis 19.30, ausgenommen Gottesdienste, besichtigt werden. Jeden Samstag um 12.15 lädt die Pfarrkirche zu Orgelkonzerten ein, im Anschluss ist die Kirchen- und Kirchenkellerbesichtigung mit einem Führer möglich. Rufen Sie an und vereinbaren Sie einen Termin mit dem Orgelspieler: 608 576152. Eintritt (5 zł pro Person) - Spende für die Pfarrkirche. 46 Trasa spacerowa po centrum Poznania www.thevisitor.pl Poznan city centre walking tour OLD MARYCH STATUE 20 POMNIK STAREGO MARYCHA Old Marych is a fictitious citizen of Poznan created by actor Marian Pogasz in a successful and very popular radio program from 1983 till 1999 when the actor died. The programs were short stories told in a special local accent. They were spicy comments on life that Old Marych saw while going to work on his bicycle, observing people and sometimes commenting on the political situation of his times. When you look into the face of Old Marych you will see the face of Mr. Pogasz. Pomnik Starego Marycha z 2001 r. został odlany w brązie przez Roberta Sobocińskiego. To postać odgrywana przez aktora teatralnego Mariana Pogasza (1931-1999) w popularnej audycji radiowej „Blubry Starego Marycha” z sukcesem emitowanej od 1983 r. aż do śmierci aktora. Na audycję składały się zabawne opowieści z życia przeciętnego Poznaniaka, który, używając lokalnej gwary, nie szczędził w drodze do pracy otoczeniu czy bieżącej sytuacji politycznej kąśliwych uwag. Przyglądając się twarzy Starego Marycha rozpoznamy w niej Pana Pogasza. Der Alte Marych ist eine Gestalt, die vom Theaterschauspieler Marian Pogasz (1931-1999) in einer populären Rundfunksendung „Erzählungen vom Alten Marych” spielte, die mit Erfolg seit 1983 bis zum Tode des Schauspielers gesendet wurde. Die Sendung umfasste amüsante Erzählungen aus dem Leben eines Durschnittsbewohners von Posen, der in der lokalen Mundart unterwegs zur Arbeit mit bissigen Bemerkungen der Umgebung oder aktueller politischer Situation nicht sparte. Wenn wir uns dem Gesicht des Alten Marych ansehen, erkennen wir darin Herrn Pogasz. OLD BREWERY 21 STARY BROWAR Stary Browar (Old Brewery) is one of Poznan’s star attractions combining architecture, history, modern in a very impressive and vast building. The center was in fact the old Huggers Brewery from 1890 and many elements in its original design have been kept. The brewery was started by Ambrosius Hugger and then developed by his sons Julius and Alfons. The success of the company turned into further development of the company and expansion. New buildings and halls were constructed in a popular, for these times, architectural style with ornaments and grandiose elevations of red brick. During WWII the brewery www.thevisitor.pl SIGHTSEEING was used as shelters and bunkers although beer production was continued till 1944. By the end of the war the factory had been destroyed. It was taken over by the state company, Beer Factory and produced beer until 1980. In 1998 the factory was bought by the Fortis company owned by of one of the richest Poles. The construction of the Stary Browar center started in 2002 and finished in 2007 in stages which were opened with further construction continuing. We think that the award of the 9 December 2005 for the best world medium sized trade center by the International Council of Trade Centers is enough recommendation to visit the center. Stary Browar wpisał się w mapę Poznania jako miejsce niezwykłe łączące, w niespotykanej do tej pory skali oraz jakości, życie handlowe z kulturalnym oraz architekturę ze sztuką. Powstał on na bazie dawnego Browaru Huggera rozwijanego przez synów Ambrosiusa Hugger, piwowara z Wirtembergii, Juliusa i Alfonsa. Pierwsze budynki powstały około 1890 roku. Sukces browaru przyczynił się do dalszego rozwoju części produkcyjnej oraz zaplecza biurowego. Całość powstawała w, popularnym w owym czasie dla budownictwa przemysłowego, stylu arkadowym z charakterystycznymi elementami ozdobnymi oraz elewacją z cegły w żywym, czerwonym kolorze. W czasie II wojny zabudowania browaru posłużyły jako schrony oraz bunkry, aczkolwiek produkcja piwa była kontynuowana do 1944 roku. Zniszczone w trakcie walk o Poznań budowle zostały przejęte przez Państwo, które utworzyło Zakłady Piwowarskie działające do 1980 roku. W grudniu 1998 tereny zakupiła należąca do Państwa Kulczyk spółka Fortis. Budowę centrum handlu, sztuki i biznesu, jakim jest Stary Browar rozpoczęto w 2002 roku i oddawano do użytku etapami do 2007 roku. Wystarczającą rekomendacją do odwiedzenia tego miejsca niech będzie przyznany 9 grudnia 2005 roku przez Międzynarodową Radę Centrów Handlowych tytuł najlepszego centrum handlowego świata w kategorii centrów średniej wielkości. Alte Brauerei ist auf der Basis der Hugger-Brauerei entstanden, die von Söhnen von Ambrosius Hugger, Bierbrauer aus Württemberg, Julius und Alfons entwickelt wurde. Die ersten Gebäude der berühmten Hugger-Brauerei sind an dieser Stelle ungefähr 1890 entstanden. Der Erfolg der Firma hat sich zur weiteren Entwicklung des Produktionsteils und Büros beigetragen. Die Ganzheit ist in einem zu jener Zeit für Industriebauwesen populären Arkadenstil mit charakteristischen Verzierelementen und Fassade aus Ziegeln in lebhafter roter Farbe entstanden. Während des Krieges dienten die Gebäude der Brauerei als Schutzräume und Bunker, aber Bierherstellung wurde hier bis 1944 fortgesetzt. Die in Kämpfen um Posen zerstörten Bauten wurden von Staat übernommen, der die Brauerei gegründet hat, die bis 1980 tätig war. Im Dezember 1998 hat die Gelände die Gesellschaft Fortis gekauft, die zu Kulczyks gehört. Das Erbauen des Zentrums von Handel, Kunst und Geschäft, das die Alte Brauerei darstellt, wurde im Jahre 2002 angefangen und etappenweise der Benutzung bis 2007 übergeben. Zur Empfehlung eines Besuchs in diesem Platz reicht es nur auf den durch Internationalen Rat der Einkaufszentren am 9. Dezember 2005 verliehenen Titel des Besten Einkaufzentrums der Welt in der Kategorie der Mittelgroßenzentern hinzuweisen. Trasa spacerowa po centrum Poznania 47 SIGHTSEEING Walking tour: Ostrów Tumski & Malta 4 ARCHDIOCESAN MUSEUM 5 3 Ostrów Tumski II CHURCH OF OUR LADY wła CATHEDRAL PSAŁTERIA 2 1 CATHEDRAL ISLAND a Pa 6 Pod le MINIATURE RAILWAY wa 7 ŚRÓDKA DISTRICT Rondo Śródka ego Galeria Malta Bo les łwa w aK rzy wo ust Jan Warszawaska 5 1 6 2 7 3 8 4 8 MALTA THERME a niak . Ba ra Jezioro Maltańskie a. A abp ńco wa NEW ZOO 9 restaurant page 66 restaurant page 68 Warszawaska A A Taj India B Wiankowa MALTA LAKE Kra 10 B To follow the entire tour you will need a day but this time it will not only be a day of monuments and museums but also of leisure and relaxation in forests and around the lakes with a little excitement at Poznan ZOO. The first point on our route can be reached on foot and it will not take more than 20 minutes if starting from the Old Market. If you do not want to walk you can get trams: 4, 8, 17, for example from tram stop FREDRY at Collegium Maius and get off just after the bridge at the KATEDRA tram stop. The route is: Fredry - Pl. Ratajskiego - Pl. Wielkopolski - Małe Garbary KATEDRA. Travel time about 8 minutes. Instructions on how to get to the FREDRY tram stop from the West Railway station: tram stop DWORZEC ZACHODNI (between the train station and Poznan Fair) - tram number 8. The route is: Dworzec Zachodni - Most Dworcowy - Rondo Kaponiera - Most Teatralny - Fredry. Travel duration about 5 minutes. Instructions how to get to the FREDRY tram stop from Wolnosci Square: tram stop MARCINKOWSKIEGO (opposite Rzymski hotel) - trams number: 2, 3, 5, 9, 13, 16. The route is: Marcinkowskiego - Pl. Wolności - Fredry. Travel time about 3 minutes. 48 Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta www.thevisitor.pl Walking tour: Ostrów Tumski & Malta Na pokonanie całej trasy należy zarezerwować cały dzień, jednak będzie to spacer pełen relaksu, odpoczynku w otoczeniu zieleni i wody oraz… dzikich zwierząt. Do pierwszego punktu proponowanej przez nas trasy można dojść pieszo. Spacer z centrum nie powinien zająć więcej niż 20 minut. Jeśli nie masz ochoty na tak długi spacer możesz tu dojechać tramwajami: 4, 8, 17 jadącymi spod Collegium Maius przystanek FREDRY - do Ostrowa Tumskiego - pierwszy przystanek za mostem KATEDRA. Trasa przejazdu: Fredry pl. Ratajskiego - pl. Wielkopolski - Małe Garbary - KATEDRA. Czas przejazdu około 8 minut. Dojazd do przystanku FREDRY z Dworca Zachodniego: przystanek DWORZEC ZACHODNI (między wyjściem z dworca PKP a kasą biletową MTP): tramwaj nr 8. Trasa przejazdu: Dworzec Zachodni - Most Dworcowy - Rondo Kaponiera - Most Teatralny - Fredry. Czas przejazdu ok. 5 min. Dojazd do przystanku FREDRY z Marcinkowskiego: przystanek MARCINKOWSKIEGO (naprzeciw Hotelu Rzymskiego): tramwaje nr: 2, 3, 5, 9, 13, 16. Trasa przejazdu: Marcinkowskiego pl. Wolności - Fredry. Czas przejazdu ok. 3 min. Für die Zurücklegung der gesamten Strecke soll man den ganzen Tag einplanen, die Eigenschaften der auf uns wartenden CATHEDRAL ISLAND fot. Radosław Maciejewski 1 OSTRÓW TUMSKI Ostrów Tumski - The Cathedral Island - is one of most important groups of monuments in Poznan. The island is divided by two rivers, the Warta from the side of the Chrobry Bridge and Cybina from the Śródka district. It used to be a separate island in the past. The name originates from two words: ostrow (an island on the lake, river or swamp) and tumski (from the German Tum, Tuom meaning cathedral). Archeological work here which has been constant from the end of WWII has shown that the first settlers arrived here in the VIII century. The area became important during the reign of Mieszko I and the first Polish king, Bolesław Chrobry (1025). Next to Gniezno, Ostrów Lednicki or Ratisbon, Ostrów Tumski in Poznań is believed to be the place where Mieszko I was baptised and converted Poland to Christianity. Recent archeological investigations using ground radar have revealed that in the IX century the small town situated here had not only the first palace of Mieszko I (Palatium) but also the first Christian church built in Poland. It was founded by www.thevisitor.pl SIGHTSEEING Sehenswürdigkeiten bieten aber auch Möglichkeiten zur Rast und Erholung im Grünen, am Wasser und unter Wildtieren! Die erste Station der vorgeschlagenen Route kann man zu Fuß erreichen. Es oll nicht länger als 20 Minuten dauern. Falls du keine Lust auf so einen langen Spaziergang hast, kannst du zur ersten Station der Route (dem Dom) direkt mit der Straßenbahn fahren. Haltestalle FREDRY: Straßenbahnlinien 4, 8, 17. Fahrstationen: Fredry - Pl. Ratajskiego - Pl. Wielkopolski - Małe Garbary -KATEDRA. Fahrtzeit: ca. 8 Minuten. Anreise von der Haltestelle Dworzec Zachodni zur Haltestelle FREDRY: Die Haltestelle DWORZEC ZACHODNI (zwischen dem Ausgang vom Zugbahnhof und der Busfahrkartenkasse): Straßenbahnlinie 8. Fahrstationen: Dworzec Zachodni - Most Dworcowy - Rondo Kaponiera - Most Teatralny - Fredry. Anreise von der Haltestelle Marcinkowskiego zur Haltestelle FREDRY: Die Haltestelle MARCINKOWSKIEGO (dem Hotel Rzymski gegenüber): Straßenbahnlinien: 2, 3, 5, 9, 13, 16. Fahrstationen: Marcinkowskiego - Pl. Wolności - Fredry. Um eine Straßenbahn Richtung der Kathedrale zu nehmen, geh zur Haltestelle an der gegenüberliegenden Straßenseite (dem Collegium Maius gegenüber). Mieszko’s wife, Dąbrówka, who was Czech. The cathedral which was built in the X century has been in use since 968 and is the oldest in Poland. The first Polish bishop here was Jordan I. The role of the cathedral declined in the years that followed. The city and its defense walls were weakened by floods and the invasion of Czech prince Brzesysław in 1038 and Władysław II in 1146. In 1240 Przemysł I decided to rebuild the town. However, he was also the reason for the important decline of the town because he decided to move it to opposite bank of the Warta River and establish a new market square as we have it now. The lands of Ostrów were later granted to future bishops and it came under the authority of the Church. Between the XV and XVI centuries the area was completely reconstructed. Bishop Jan Lubrański ordered and managed the construction of the water supply, bricked the roads, repaired the defensive walls, built the entrance gates and put up several new buildings. By his decision the Psałteria and Academy were built. In the first half of the XIX century the Prussian rulers decided that Ostrów was to be included in the plan of turning Poznań into a large fortress. There are still remains visible of the work done on the island and the lock on the canal. Ostrów Tumski stanowiący najcenniejszą grupę zabytków Poznania otoczony jest dwiema rzekami: Wartą - od strony mostu Chrobrego oraz Cybiną - od strony Śródki. Nazwa powstała od połączenia słów: ostrów (wyspa na rzece, jeziorze, bagnach) oraz tumski, od niemieckiego Tum, Tuom, oznaczającego katedrę (dom kościelny). Badania archeologiczne, prowadzone tu nieustannie od końca drugiej wojny światowej, wskazują, że pierwsi słowianie osiedlali się w tym miejscu już w VIII wieku. Pod koniec IX wieku istniał tu niewielki gród, którego rola znacznie wzrosła za czasów Mieszka I i pierwszego króla Polski Bolesława Chrobrego (Król Polski od 1025 roku). Ostrów Tumski obok Gniezna, Ostrowa Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta 49 SIGHTSEEING Walking tour: Ostrów Tumski & Malta Lednickiego i Ratyzbony jest jednym z domniemanych miejsc chrztu Mieszka I. Niedawne badania dokonane radarem ziemnym wskazują, że w IX wieku znajdowało się tu nie tylko Palatium Mieszka I (pierwotna forma pałacu), ale także pierwszy w Polsce chrześcijański kościół, który został ufundowany przez żonę księcia, Dąbrówkę. Ostrowska katedra pełni swoją funkcję od roku 968 i jest najstarszą katedrą w Polsce. Była ona siedzibą pierwszego biskupa Polski, Jordana. Rola Ostrowa Tumskiego ulegała w późniejszych latach osłabieniu. Gród i wały uległy zniszczeniu podczas powodzi oraz najazdu czeskiego księcia Brzetysława (1038), a następnie podczas oblężenia przez wojska Władysława II (1146). W 1240 roku Przemysł I postanowił odbudować gród, ale przyczynił się równocześnie do definitywnego umniejszenia roli Ostrowa Tumskiego, przenosząc w 1253 r. siedzibę władz miejskich i książęcych na drugi brzeg Warty. Od tego czasu wyspa była administrowana przez biskupów poznańskich. Przełom XV i XVI wieku przynosi wielką przebudowę Ostrowa. Biskup Jan Lubrański zadecydował o wykopaniu kanalizacji, wzmocnieniu murów obronnych, bram wjazdowych i wybrukowaniu ulic. Decyzją biskupa wzniesiono także Psałterię oraz Akademię. W pierwszej połowie XIX wieku decyzją władz pruskich Ostrów został włączony w system pruskiej twierdzy, w jaką starano się zamienić Poznań. Do dziś zachowały się resztki umocnień oraz śluza Tumska. Ostrów Tumski als das wertvollste Denkmalkomplex von Posen ist von zwei Flüssen umgeben: mit Wartha seitens der ChrobryBrücke und mit Cybina seitens Śródka. Der Ort verlangt seinen Namen der Zusammensetzung zweier Wörter: ostrów (Insel im Fluss, im See, im Sumpfgebiet) und tumski - vom deutschen Wort Tum, Tuom, Bezeichnung für Kathedrale (Kirchengebäude). Archäologische Forschungen, die hier ständig geführt werden, beweisen, dass sich dort die ersten Slawen bereits im 8. Jh. ansiedelten. Ende des 9. Jhs. existierte dort eine kleine Burg, die zu den Zeiten von Mieszko I und Boleslaw Chrobry, dem ersten polnischen König (König Polens seit 1025), deutlich an Bedeutung gewann. Ostrów Tumski ist neben Gnesen, Ostrów Lednicki und Regensburg einer der vermutlichen Tauforte von Mieszko I. Die neuen Forschungen mit dem Erdradar weisen darauf hin, dass es sich dort im 9. Jh. nicht nur die Pfalz von Mieszko I (die ursprüngliche Palastform), sondern auch die erste christliche Kirche befand, die durch die Gattin von Mieszko I, Dąbrówka, gestiftet wurde. Dementsprechend datiert man das Alter des heutigen Gotteshauses aufs Jahr 966, und mit seiner Funktion als Kathedrale seit 968, ist das die älteste Kathedrale in Polen. Das Gebäude war Sitz vom polnischen Bischof Jordan. Die Rolle von Ostrów Tumski wurde in späteren Jahren immer geringer. Die Burg und die Wälle wurden durch das Hochwasser und den Einfall des tschechischen Königs, Brzetysław (1038), sowie später während der Belagerung durch die Truppen von Wladysław II (1146), zerstört. Erst 1240 beschloss Przemysław I, die Burg wiederaufzubauen, er trug aber durch die Verlegung des Sitzes der Stadtbehörden und des Fürstentums an den gegenüberliegenden Ufer Warthas zur definitiven Verlust an Bedeutung von Ostrów Tumski bei. Seit dieser Zeit wurde die Insel von den Bischöfen Posens verwaltet. An der Wende vom 15. Jh. zum 16. Jh. wurden in Ostrów Tumski große Umbauarbeiten unternommen. Der Bischof Jan Lubrański beschloss den Bau des Entwässerungssystems, der Verteidigungs- mauern, der Eingangstore und das Bepflastern von Strassen. Durch die Entscheidung von Bischof Lubrański wurden auch das Psalterhaus und die Akademie erbaut. In der ersten Hälfte des 19. Jh. wurde Ostrów durch die Entscheidung der preußischen Behörden in System der Preußischen Befestigung einbezogen, zu der die Stadt Posen umgewandelt werden sollte. Bis heute sind davon die Befestigungsreste und die Schleuse Tumska erhalten. THE PSALTERIA 2 PSAŁTERIA The Psałteria (a place where psalms are sung) was built by order of bishop Lubrański around 1518. It was to house the choir who were responsible for the Mass in the neighboring cathedral. Twelve Brothers sang the psalms of David every second hour and regularly performed Mass for their Order until 1810 when choir was disbanded. Psałteria ufundowana została przez biskupa Jana Lubrańskiego ok. 1518 r. Miejsce to było siedzibą psałterzystów odpowiedzialnych za codzienne sprawowanie liturgii w pobliskiej katedrze. Dwunastu braci, co dwie godziny śpiewało psalmy z Psałterza Dawidowego oraz regularnie odprawiało msze w intencji założyciela kolegium, aż do rozwiązania chóru w 1810 roku. Die Psallette wurde von dem bereits oben erwähnten Bischof Jan Lubrański um 1518 gestiftet. Der Ort war Sitz der Psalteristen, die für die alltägliche Liturgie in der nahe liegenden Kathedrale zuständig waren. Bis zur Chorauflösung im Jahre 1810 sangen zwölf Brüder je zwei Stunden Psalme aus dem Dawidspsalter und lasen regelmäßig Messen für den Stifter des Collegiums, Bischof Lubrański. THE CHURCH OF OUR LADY 3 KOŚCIÓŁ NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY 50 Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta www.thevisitor.pl Walking tour: Ostrów Tumski & Malta The Collegiate Church of Our Lady, ’In Summo’, was raised in the 1430’s in the place of a chapel built by order of Dąbrówka. Construction of this Gothic church was started by architect Hanusz Prus and finished by Jan Lorek and Mikołaj from Poznań. The church was consecrated by Bishop Andrzej Bnin in 1448. In 1817 the Prussians decided to demolish the ruins of the church but it was saved and in the XIX century it was completely restored. During the war the church was turned into a magazine but by 1945 it was destroyed. It was rebuilt in 1954-55. During the reconstruction new paintings were created by Waclaw Taranczewski. Kolegiata Najświętszej Marii Panny „In Summo” została wzniesiona w latach trzydziestych XIV wieku w miejscu kaplicy wybudowanej z fundacji księżnej Dąbrówki. Prace nad budową tej gotyckiej świątyni rozpoczął architekt Hanusz Prus, a ostatecznie sfinalizował Jan Lorek i Mikołaj z Poznania. Kościół konsekrował biskup Andrzej z Bnina w 1448 roku. Decyzją władz pruskich z roku 1817 podupadająca świątynia miała zostać rozebrana, jednak udało się temu zapobiec i w XIX wieku gruntownie odnowić. W czasie II wojny światowej kościół zamieniono na magazyn, a po zniszczeniach wojennych odbudowano dopiero w latach 1954-55. Z tego okresu pochodzą także polichromie namalowane przez Wacława Taranczewskiego. Die ehemalige Stiftskirche der Heiligsten Jungfrau Maria „In Summo” wurde in den 30er Jahren des 14. Jh. an der Stelle der durch Dąbrówka gestifteten Kapelle erbaut. Die Bauarbeiten an dem gotischen Gotteshaus begann der Architekt Hanusz Prus, und endeten schließlich Jan Lorek und Mikołaj aus Posen. Die Kirche wurde 1448 von Bischof Andrzej aus Binin eingeweiht. Durch die Entscheidung der preußischen Behörden sollte das verfallende Gotteshaus im Jahre 1817 abgetragen werden, es wurde aber gerettet und im 19. Jh. gründlich wiederaufgebaut. Während des Zweiten Weltkriegs wurde die Kirche als Lager benutzt, und nach den Kriegszerstörungen in den Jahren 1954-55 renoviert. Aus dieser Zeit stammen auch die von Wacław Taranczewski gefertigten Polychromien. THE CATHEDRAL fot. Radosław Maciejewski 4 KATEDRA The remains of the first building, the very first cathedral in Poland, founded as we mentioned in 968 are the foundations in the crypt which can be visited. The crypt probably contains the tombs of prince Mieszko I and the first king of Poland, Bolesław Chrobry. In the second half of the XI century the church was replaced by a Roman style temple and later between the XIV and XV century by a Gothic one. This church survived till 1622 when it was destroyed by fire. After another fire in 1772, two architects, Efraim Schroeger www.thevisitor.pl SIGHTSEEING and Solari rebuilt it in Neoclassical style. The last days of WWII turned 70% of the cathedral into ruins but the Gothic elements were later recovered. After the war a decision was made to use as much as possible of the original architecture which remained which is why the cathedral was rebuilt in XV century Gothic form. The cathedral is 72 meters long and 36 meters wide. The restored Gothic interiors and its construction are a contrast between the towers covered by domes as reconstructed by Franciszek Morawski based on paintings from 1729. There are many important and interesting artifacts inside the cathedral. The gilded altar (poliptic) comes from the XIV century and was made by craftsmen from Śląska Góra. The altar presents the Mother of God surrounded by the saints of women with Saint Catharine and Barbara in the center. The outer panels are eight representations of the Passion of Christ. The church interior contains twelve chapels with different styles and forms. The most important one is the Golden Chapel from 1836-37 in Byzantine style and has two sarcophagi, Mieszko I and Bolesław Chrobry, completed in 1841 by Krystian Rauch. They were funded by Edward Raczynski and the chapel was conceived as a royal mausoleum to sustain Poles devastated after the defeat of Napoleon resulting in the loss of any chance of independence for their country. Po pierwszym kościele, pierwszej katedrze w Polsce, ufundowanej w tym miejscu około 968 roku, zachowały się jedynie fundamenty, które odkryto podczas powojennych prac archeologicznych. W kryptach kościelnych można oglądać zabezpieczone mury oraz krypty grobowe będące najprawdopodobniej miejscem pochówku pierwszych władców polskich, księcia Mieszka I i króla Bolesława Chrobrego. W drugiej połowie XI w., pierwotny kościół zastąpiono romańską budowlą, która została przebudowana w stylu gotyckim na przełomie XIV i XV wieku. Nowy kościół przetrwał do 1622 roku, kiedy to doszczętnie zniszczył go pożar. Po kolejnym - w 1772 roku architekt Efraim Schroeger i Solari odbudowali świątynię nadając jej neoklasyczny styl. Ostrzał artyleryjski wojsk wyzwalających Poznań obrócił świątynię w gruzy, niszcząc ją w blisko 70% jednocześnie odsłaniając gotyckie elementy pochodzące z XV w. Dzięki temu, aby zachować jak najwięcej oryginalnych form, po wojnie podjęto decyzję o przywróceniu kościołowi gotyckiej formy. Dzisiejsza budowla mierzy 72 metry długości oraz 36 szerokości. Z zachowanym wewnątrz gotyckim stylem świątyni kontrastują wieże ozdobione hełmami zrekonstruowanymi przez Franciszka Morawskiego na podstawie rysunków z 1729 roku. Do najwspanialszych zabytków katedry zaliczyć należy złocony ołtarz (poliptyk) będący XIV-wiecznym dziełem mistrzów wrocławskich z Góry Śląskiej. Ołtarz przedstawia Matkę Boską w otoczeniu świętych niewiast ze św. Katarzyną i św. Barbarą w centrum. Zewnętrzne skrzydła zdobi osiem obrazów ze scenami Męki Pańskiej. Kościół otacza 12 kaplic reprezentujących różne style oraz okresy, w których powstawały. Do najważniejszych zaliczyć trzeba Złotą Kaplicę powstałą w latach 1836-37 (w stylu bizantyjskim), z sarkofagami Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Sarkofagi ufundował Edward Raczyński, a wykonał Krystian Rauch (1841). Kaplica ta stanowi swoiste Mauzoleum Królewskie, które powstało tuż po klęsce wojsk napoleońskich z myślą o podniesieniu na duchu zniewolonego narodu. Aus der ersten Kirche, der ersten Kathedrale Polens, gestiftet an dieser Stelle um 968, sind lediglich Grundmauern erhalten, die Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta 51 SIGHTSEEING Walking tour: Ostrów Tumski & Malta während der archäologischen Arbeiten nach dem Krieg gefunden wurden. In der kirchlichen Krypta kann man geschützte Mauern und Grabkammern, die wahrscheinlich Grabstätte der ersten polnischen Herrschern, Mieszko I und Bolesław Chrobry, sind. In der zweiten Hälfte des 11. Jh. wurde die ursprüngliche Kirche durch ein romanisches Bauwerk ersetzt, die an der Wende vom 14. Jh. zum 15. Jh. im gotischen Stil umgebaut wurde. Das neue Bauwerk blieb bis 1622 erhalten, als es dann durch einen Brand vollkommen zerstört wurde. Nach dem nächsten Brand 1772 bauten die Architekten Efraim Schroeger und Solari das Gotteshaus wieder auf und gestalteten es im neoklassizistischen Stil. Der Artilleriebeschuss der die Stadt Posen befreienden Truppen legte die Kirche in Trümmer, indem er sie bis zu 70 Prozent zerstörte und ihre gotische Architekturmerkmale aus dem 15. Jh. wieder sichtbar machte. Um möglichst viele originelle Merkmale zu erhalten, beschloss man, die Kirche in ihrem alten gotischen Stil wiederaufzubauen. Das heutige Bauwerk ist 72 Meter hoch und 36 Meter breit. Der im gotischen Stil erhaltene Innenraum der Kirche steht im Kontrast zu den mit Helmen geschmückten Türmen, die aufgrund der alten Bilder 1729 von Franciszek Morawski rekonstruiert wurden. Zu den wertvollsten Sehenswürdigkeiten der Kathedrale gehört der vergoldete Altar (Flügelalter) - das aus dem 14. Jh. stammende Werk der Breslauer Meister aus Góra Śląska. Der Altar stellt die Gottesmutter in Begleitung der heiligen Frauen, mit den heiligen Katharina und Barbara im Mittelpunkt, dar. Die Außenflügel des Altars sind mit acht Leidengeschichtebildern geschmückt. Die Kirche ist von 12 Kapellen umgeben, die verschiedene architektonische Stile und Epochen vertreten. Zu den wichtigsten von ihnen zählt die Goldene Kapelle, erbaut 1836-37 (im byzantinischen Stil), mit Sarkophagen von Mieszko I und Bolesław Chrobry. Die Sarkophage wurden von Edward Raczyński gestiftet und 1841 von Kristian Rauch gefertigt. Die Kapelle gilt als ein einzigartiges Königsmausoleum, das nach der Niederlage der Napoleonischen Truppen erbaut wurde, um das unterdrückte Volk wieder zu stärken. THE ARCHDIOCESAN MUSEUM 5 MUZEUM ARCHIDIECEZJALNE The Archdiocesan Museum, located about 300 meters from the cathedral, was established in 1925 by Cardinal Edmund Dalbor. It is the oldest of its kind in Poland. The building, raised by order of bishop Lubrański, hosted the Academy from 1519 till 1780. The high points in the history of the Academy were the first half of the XVI century when the great humanist and Renaissance philosopher, Krzysztof Hegendorfer and philosopher and mathematician Benedict Herbs lectured here. The museum is open TUE-FRI 10.00-17.00, SAT 09.00-15.00. Adult ticket 8 zł, reduced 5 zł, guided tour 40 zł. The museum exhibits religious paintings and sculptures. There are also exhibits of portraits of secular and clerical personage, silver and golden ornaments and religious items with liturgical costumes and special belts made from cloth which Polish nobles used to wrap around themselves. Leave the Island by the Jordan bridge over Cybina, built in 2007 in the place of a prewar bridge. Muzeum Archidiecezjalne znajdujące się około 300 m od Katedry, założone przez kardynała Edmunda Dalbora w 1925 roku, jest najstarszą tego typu placówką w Polsce. Budynek wybudowano z polecenia biskupa Lubrańskiego na siedzibę Akademii, która funkcjonowała tu od 1519 do 1780 r. Rozkwit uczelni przypada na I połowę XVI wieku, kiedy wykłady prowadził wybitny humanista i przedstawiciel myśli renesansowej Krzysztof Hegendorfer oraz filozof i matematyk Benedykt Herbst. Godziny otwarcia WT-PT 10.00-17.00, SO 09.00-15.00. Bilet 8 zł, ulgowy 5 zł, zwiedzanie z przewodnikiem 40 zł. Muzeum prezentuje nowożytne malarstwo oraz rzeźbę o tematyce religijnej, kolekcję portretów osób świeckich i kościelnych oraz wyroby ze srebra i złota (kielichy, relikwiarze, kadzielnice). Osobną atrakcję stanowią stroje liturgiczne i polskie pasy kontuszowe, a także wspaniała kolekcja rzeźby gotyckiej. Ostrów Tumski opuszczamy mostem Jordana, wybudowanym w 2007 roku w miejscu historycznej, przedwojennej przeprawy. Das Erzdiözesemuseum, ca. 300 Meter von der Kathedrale entfernt und 1925 vom Kardinal Edmund Dalbor gestiftet, ist die älteste derartige Einrichtung in Polen. Das Gebäude wurde auf Befehl von Bischof Lubrański als Sitz der Akademie erbaut, die dort seit 1519 bis zum 1780 tätig war. Die Entwicklung der Schule wird auf die erste Hälfte des 16. Jh. datiert, wenn dort Krzysztof Hegendorfer, ein berühmter Humanist und Vertreter der Renaissance, und Benedikt Herbst, Philosoph und Mathematiker, Vorträge hielten. Öffnungszeiten: DI-FR 10.00-17.00 Uhr, SA 09.00-15.00 Uhr. Eintritt: 8 zł, ermäßigt 5 zł, Besichtigung mit Führung 40 zł. Im Museum werden moderne religiöse Malerei und Bildhauerwerk, Porträtsammlung der Kirchenvertreter und geistlichen Personen sowie Silber- und Goldwaren (Kelche, Reliquienschreine, Weihrauchfässer) dargestellt. Ein getrennter Ausstellungsteil bilden Liturgiekleider und polnische Kontuschgürtel als auch eine wunderschöne Sammlung der gotischen Skulpturen. Nach der Besichtigung der wunderschönen Ausstellungsstücke und dem vorherigen Kirche- und Kathedralebesuch, ist ein kurzer Spaziergang durch die Strassen von Ostrów Tumski zu empfehlen. Dieser ruhige und stille Ort, weit weg vom Stadtlärm entfernt, besitzt etwas Magisches und Außergewöhnliches in sich. Er erinnert an viele für Polen wichtige Ereignisse, die dort geschahen, und an die wichtige Rolle der Stadt Posen in der Entstehungsgeschichte des polnischen Staates. 52 Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta www.thevisitor.pl Walking tour: Ostrów Tumski & Malta SIGHTSEEING entwicklung in der nahe liegenden Stadt Posen war. Die heutige Bauform der Kirche stammt aus dem 16. Jh. In Jahren 1665-1805 stand sie unter der Obhut von Philippinern, die für die Kirchegemeinde Sródka zuständig waren. 1805 wurden die Kirchengemeindeangehörigen zur Kathedralegemeinde zugeordnet, und die Kirche bekam lediglich eine Hilfsfunktion. ŚRÓDKA DISTRICT 6 ŚRÓDKA MINIATURE RAILWAY (RUNS FROM IV TO X) 7 KOLEJKA WĄSKOTOROWA (KURSUJE OD IV DO X) The district Śródka starts on the other side of the bridge. Up until 1800 it was a separate village trying to compete with Poznan which was developing a few kilometers away. Today it is a bit neglected but in its own way quite charming and contrasts with the more dynamic and noisy center of Poznań. A little walk and you are in a market square with the centrally located St. Margaret church. It was built during the more prosperous times of the village, when Śródka had a right to a weekly market. It was competition to the trading in the Old Market in Poznań. The present form of the church comes from the XVI century. Filipins took care of the church from 1665-1805 and they ran the parish for the inhabitants of Śródka. In 1805 the villagers were transferred to the Cathedral parish and the St. Margaret church is now a complementary service church of the Cathedral. Tuż za mostem rozpoczyna się Śródka - dzielnica, która do 1800 roku stanowiła odrębną osadę bezskutecznie konkurującą z miastem rozwijającym się po drugiej stronie rzeki. Dzisiaj nieco zaniedbana, acz na swój sposób urocza, kontrastuje z tłumnym oraz głośnym centrum. Idąc prosto dojdziesz do Rynku Śródeckiego, na którym w centralnym punkcie znajduje się kościół św. Małgorzaty. Kościół wybudowano w czasach największego rozkwitu osady, kiedy to Śródka miała prawo do organizowania raz w tygodniu wielkiego targu będąc przeciwwagą dla silnego ośrodka handlowego, jakim w owym czasie był Poznań. Obecna forma kościoła pochodzi z początków XVI wieku. W latach 1665-1805 opiekę nad kościołem sprawowali filipini, którzy prowadzili parafię śródecką. W roku 1805 mieszkańców Śródki włączono jednakże do parafii katedralnej, a od tej pory kościół pełnił już jedynie funkcje pomocnicze. Direkt hinter der Brücke beginnt Śródka - ein Stadtteil Posens, der bis 1800 eine getrennte Siedlung war und ohne Erfolg mit der ein paar Kilometer entfernten und sich entwickelnden Stadt am gegenüberliegenden Flussufer konkurrierte. Heute ein bisschen vernachlässigt, und trotzdem auf eine eigene Art und Weise wunderschön, steht er im Kontrast mit dem sehe belebten und lauten Stadtzentrum. Geradeaus gehend, kommst du zum Marktplatz Śródecki, auf dem im Mittelpunkt die Kirche St. Margarete steht. Die Kirche wurde zur Blütezeit der Siedlung Śródka erbaut, als dort einmal pro Woche eine Messe stattfand, die einpaar Jahrhunderte lang Gleichgewicht und Konkurrenz für die Handels- www.thevisitor.pl The first mini train called The Scout Children Train was opened on 22 July 1956 in the Jordan Gardens. In 1972 it was moved here, around Malta lake, and was developed as you see it now. Nowadays the mini train goes directly to the ZOO, about 3,5 km in 20 minutes. It has one short stop. The ride in this grinding, whistling and puffing train will be great fun for the children, and the adults as well. So relax and enjoy it while it takes you sedately to another point on our route. Departures from MALTANKA (16 IV - 2 X): MON-FRI every hour from 10.00 till 18.00 and 18.45. SAT-SUN every half hour from 10.00 till 18.30. One way tickets: adult 6 zł, reduced 4 zł (children till 16), family 18 zł (2 adults and up to 3 children). Pierwszą kolejkę wąskotorową nazwaną Harcerską Kolejką Dziecięcą otwarto 22 lipca 1956 na terenach Ogrodu Jordanowskiego. W 1972 r. przeniesiono ją nad jezioro Maltańskie i przez kolejne lata rozbudowywano aż do dzisiejszego kształtu. Obecnie Kolejka Parkowa Maltanka łączy stację Maltanka z Nowym ZOO, pokonując 3,5 km w niespełna 20 min., zatrzymując się na chwilkę na przystanku „Balbinka”. Jazda zgrzytającą, popiskującą i postukującą kolejką będzie największą atrakcją dla najmłodszych turystów, jednak warto z niej skorzystać, aby dostać się do kolejnej atrakcji naszej trasy i odpocząć nieco po dotychczasowym marszu. Godziny odjazdu kolejki ze stacji MALTANKA (16 IV - 2 X): PO-PT co godzinę od 10.00 do 18.00 i 18.45. SO-NIE co pół godziny od 10.00 do 18.30. Cena biletu w jedną stronę: normalny 6 zł, ulgowy 4 zł (do 16 roku), wycieczkowy 3 zł (grupy zorganizowane), rodzinny 18 zł (2 dorosłych i do 3 dzieci). Die erste Schmalspurbahn, Kinderpfadfinderbahn genannt, wurde feierlich an einem kommunistischen Feiertag, dem 22. Juli, im Jahre 1956 in der Nähe von Jordangarten eröffnet. 1972 wurde sie auf das Gebiet des Maltaner Sees verlegt und in den nächsten Jahren zu ihrer heutigen Form ausgebaut. Heute verbindet die Bahn die Haltestellen Maltanka und Nowe ZOO, braucht wenig als 20 Minuten für die 3,5 Kilometer lange Strecke, auf der sie unterwegs kurz an der Haltestelle Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta 53 SIGHTSEEING Walking tour: Ostrów Tumski & Malta Balbinka hält. Die Fahrt mit der knirschenden, quietschenden und klappernden Bahn wird vor allem den jüngsten Touristen am meisten Spaß machen, es lohnt sich aber, diese Fahrt zu unternehmen, um zu der nächsten Sehenswürdigkeit auf unserer Route zu kommen und sich nach dem vorherigen Spaziergang zu erholen. Die Abfahrtzeiten der Bahn von der Haltestelle MALTANKA (16 IV - 2 X) MO-FR zwischen 10.00 Uhr und 18.00 unf 18.45 Uhr je eine Stunde; SA-SO zwischen 10.00 Uhr und 18.30 Uhr je eine halbe Stunde. Fahrkartenpreis für 1 Richtung: 6 zł, ermäßigt (bis zum 16. Lebensjahr) 4 zł, Reisegruppenticket 3 zł (organisierte Reisegruppen), Familienticket 18 zł (2 Erwachsene und bis 3 Kinder). MALTA THERME fot. Termy Maltańskie 8 TERMY MALTAŃSKIE Termy Maltańskie (Malta Therme) is an excellent fun and healthy way of relaxation. Under one roof the Therme offers plenty of ways to rest at any time of the year, and for everyone. You can use the professional sports swimming pool and the attractions of Aquapark. There are 12 slides and 11 indoor and outdoor pools, including a pool with waves and a salt water pool. In the natural greenery to the sound of the waves you will feel as if on a tropical island. To complete the offer try the unique Sauna World with its several types of baths and saunas (including two outdoor saunas), as well as a salt graduation tower and snow cave. The offer includes swimming classes for all levels, aqua aerobics and water activities classes. Termy Maltańskie is the perfect place for rest and recreation for the whole family, for those who actively play sports and for those who wish to take a break from everyday life. Sports and recreation complex Termy Maltańskie, 1 Termalna Str., tel. +48 61 222 61 61. Opening hours: Aquapark 09.00 -23.00, Sauna World MON-FRI 15.00-23:00, SAT-SUN 13.00 -23.00; Sports Pools MON-SAT 06.00-23.00, SUN 07.00-23.00. There are several types of tickets: hourly, 2 and 3 hours, full day access and family. Sample prices for Aquapark and sports pools attractions: hour ticket 19 zł adult price, 15 zł reduced; ticket for 3 hours 35 zł adult, 30 zł reduced; full day ticket 55 zł adult, 45 zł reduced. All day family ticket for 2 adults and one child: 99 zł (+ 10 zł per additional child). Ticket prices at weekends and holidays are slightly higher. For more information and happy hour promotions, please visit www.termymaltanskie.com.pl. Termy Maltańskie to doskonała zabawa, sportowa pasja i zdrowy relaks. To kompleks oferujący pod jednym dachem pomysł na odpoczynek na każdą porę roku i dla każdego. Można skorzystać z profesjonalnych pływackich basenów sportowych czy z atrakcji Aquaparku: czeka tam 12 zjeżdżalni i 11 basenów wewnętrznych i zewnętrznych, w tym solankowe i z falą. Wśród naturalnej zieleni oraz szumu fal można się poczuć jak na tropikalnej wyspie. Ofertę dopełnia unikatowy Świat Saun, czyli kilkanaście rodzajów łaźni i saun (w tym dwie zewnętrzne), a także tężnia solna oraz grota śnieżna. Oferta obejmuje zajęcia z pływania na każdym poziomie zaawansowania, aqua aerobik i zajęcia aktywizujące w wodzie. Termy Maltańskie to doskonałe miejsce wypoczynku i relaksu dla całych rodzin, miejsce dla tych, którzy aktywnie uprawiają sport oraz dla tych, którzy mają ochotę na chwilę wytchnienia od zabieganej codzienności. Kompleks sportowo-rekreacyjny Termy Maltańskie, Termalna 1, tel. +48 61 222 61 61. Godziny otwarcia: Aquapark 09.00-23.00; Świat Saun PO-PT 15.00-23:00, SO-NIE 13.00-23.00; Baseny Sportowe PO-SO 06.00-23.00, NIE 07.00-23.00. Dostępne są bilety godzinne, 2 i 3 godzinne, całodzienne oraz rodzinne. Oto przykładowe ceny za korzystanie z atrakcji Aquaparku oraz basenów sportowych: bilet na godzinę 19 zł normalny, 15 zł ulgowy; 3 godzinny 35/30 zł; całodzienny 55/45. Całodzienny bilet rodzinny dla 2 osób dorosłych wraz z dzieckiem: 99 zł (+ 10 zł za kolejne dziecko). Ceny biletów w weekendy i święta są nieco wyższe. Więcej informacji oraz promocje happy hours znajdziesz na stronie www.termymaltanskie.com.pl. Malteser Thermen (Termy Maltańskie) bedeuten hervorragenden Spaß, sportliche Leidenschaft und gesunde Entspannung. Es ist ein Komplex, der unter einem Dach für jeden die Möglichkeit der wunderbaren, unvergesslichen Entspannung in jeder Jahreszeit anbietet. Zur Verfügung der Gäste stehen professionelle Sportschwimmbecken und zahlreiche Attraktionen des Aquaparks: dort warten auf sie 12 Rutschen und 11 Innen- und Außenpools, darunter Solepools und Wellenbäder. Unter natürlichen Grünanlagen und beim Rauschen der Wellen fühlt man sich, wie auf einer tropischen Insel. Das Angebot wird durch die einzigartige Saunawelt, d.h. verschiedene Arten von Bädern und Saunen (darunter zwei im Freien), sowie durch ein SalzGradierwerk und Schneehöhle ergänzt. Das Angebot umfasst Schwimmunterricht auf allen Ebenen, Aqua-Aerobic und aktivierendes Training im Wasser. Malteser Thermen stellen einen perfekten Ort für Erholung und Entspannung für die ganze Familie dar, sowohl für diejenigen, die aktiv Sport treiben, als auch für diejenigen, die eine Auszeit vom Alltag nehmen wollen. Sport- und Erholungskomplex Malteser Thermen, Termalna 1, Tel. +48 61 222 61 61. Öffnungszeiten: Aquapark 09.00-23.00; Saunawelt: MO-FR 15.00-23:00, SA-SO 13.00-23.00; Sportschwimmbecken: MO-SA 06.00-23.00, SO 07.00-23.00. Es gibt 1-, 2- und 3-Stunden-Tickets sowie Tages- und Familien-Tickets. Beispielhafte Preise für die Nutzung von Attraktionen des Aquaparks und der Sportschwimmbecken: 1-Stunden-Ticket für Erwachsene 19 zł, für Kinder und Jugendliche 15 zł, 3-StundenTicket für Erwachsene 35 zł, für Kinder und Jugendliche 30 zł; Tagesticket für Erwachsene 55 zł, für Kinder und Jugendliche 45 zł. Tages-Familienticket für 2 Erwachsene und ein Kind: 99 zł (+ 10 zł für jedes weitere Kind). Die Ticketpreise an Wochenenden und Feiertagen sind etwas höher. Weitere Informationen und Happy Hour Angebote finden Sie auf der Webseite www.termymaltanskie.com.pl . 54 Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta www.thevisitor.pl Walking tour: Ostrów Tumski & Malta www.thevisitor.pl SIGHTSEEING Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta 55 SIGHTSEEING Walking tour: Ostrów Tumski & Malta THE NEW ZOO 9 NOWE ZOO Gates open every day: XI-II 09.00-16.00 (ticket-office 09.00 -15.00), III and X 09.00-17.00 (ticket-office 09.00-16.00), IV -IX 09.00-19.00 (ticket-office 09.00-18.00). Adult ticket (MON-FRI) 15 zł / (SAT-SUN) 20 zł, reduced 8/10 zł, children below 3 enter free, family ticket 35/50 zł (up to 6 people, including maximum 2 adults). The entire visit following marked out pathways will take 2-3 hours. If you do not have enough time consider taking a tour carriage but note that tractor that pulls it is very noisy and many people get off (large ear protectors on the drivers are a clear warning). Poznań is probably the only city in Poland with two ZOOs. The history of the establishment of the ZOO is rather original and it took place in 1871. Some friends in a bowling club decided to give funny presents for the 50th birthday of their boss. In fact, they gave him animals they found on the streets of Poznań as they were going to his birthday party. He was very surprised when he received a pig, goat, peacock, cat, rabbit and even a trained bear and a monkey. The animals were placed in a restaurant garden with the serious intention of exhibiting them in an educational manner to familiarize people with the fauna of the region. Three years later the ZOO Garden Society was formed and the ZOO garden was established. Today it is called the Old ZOO and is on the list of city monuments. The city which was developing dynamically did not care for the idea that a large part of the city center was taken up by a ZOO. The decision was taken to open a new garden and move all animals. However, in 1976 the Old ZOO was put on the list of monuments and from then on could not be moved and is now safe. So Poznan citizens have a small older zoo located in the city center and a larger new one opened in 1974 outside the center of the city in more natural area. Leaving the ZOO choose an option. The train back to Maltanka and from there by bus, tram or taxi to your hotel or a walk around the artificial lake to the all year round entertainment and sports center, Malta Ski, which has become an all year round weekend favorite for Poznan citizens. Train departures from ZWIERZYNIEC station (16 IV - 2 X): MON-FRI every hour from 10.30 till 18.30 i o 19.00. SAT-SUN every half hour from 10.30 till 18.30. The cost of the ticket is the same as at Maltanka station. ZOO otwarte jest codziennie: XI-II 09.00-16.00 (kasa 09.0015.00), III i X 09.00-17.00 (kasa 09.00-16.00), IV-IX 09.00-19.00 (kasa 09.00-18.00). Bilet normalny (PO-PT) 15 zł / (SO-NIE) 20 zł, ulgowy 8/10 zł, dzieci do lat 3 wstęp bezpłatny, bilet rodzinny 35/50 zł (do 6 osób, w tym maks. 2 dorosłych). Przejście wytyczonymi trasami zwiedzania zajmie ok. 2-3 godzin, zatem jeśli nie masz tyle czasu pomyśl o skorzystaniu z kolejki, która objeżdża cały teren ZOO. Musisz jednak liczyć się z tym, że traktor ciągnący przyczepkę jest bardzo hałaśliwy i niestety odstrasza większość turystów (olbrzymie słuchawki na uszach kierowcy mówią same za siebie). Poznań jest chyba jedynym w Polsce miastem, które posiada dwa funkcjonujące ogrody zoologiczne. Historia założenia pierwszego ZOO w Poznaniu jest zabawna. Wszystko zaczęło się w 1871 roku, kiedy to kilku kolegów wspólnie grających w kręgle sprawiło niecodzienny prezent urodzinowy prezesowi kręglarzy. Jubilat został obdarowany przez dowcipnisiów spotkanymi na ulicach miasta zwierzętami. Przynieśli oni do restauracji m.in. świnię, kozę, barana, kota, królika, pawia, a nawet tresowanego niedźwiedzia oraz małpę. Zwierzaki umieszczono w ogródku restauracyjnym, jednak z poważną już intencją eksponowania ich dla celów naukowych i poznawczych. Trzy lata później zawiązano Towarzystwo Akcyjne Ogród Zoologiczny, które zorganizowało istniejące do dziś i wpisane do rejestru zabytków tzw. Stare ZOO. Rozrastający się Poznań niechętnie patrzył na lokalizację ogrodu zajmującego najbardziej atrakcyjne tereny miejskie. W latach 60-tych zdecydowano więc o wybudowaniu nowego ogrodu i przeniesieniu tam wszystkich zwierząt, jednakże wpisanie Starego ZOO do rejestru zabytków (1976) zniweczyło ten plan. Dzięki temu Poznań zachował zieloną enklawę starego ogrodu położonego w samym centrum miasta, a także otrzymał nowy teren rekreacyjny położony z dala od centrum. Nowe ZOO otwarte w 1974 roku, po chwilach kryzysu z lat 70 i 80 jest przebudowywane i upiększane aż do dziś. Der Zoologische Garten ist alltäglich geöffnet: III 09.00-17.00 (Kasse 10.00 16.00), IV-IX 09.00-19.00 (Kasse 10.00-18.00). Eintrittskarte: normal (MO-FR) 15 zł / (SA-SO) 20 zł, ermäßigt 8/10 zł, Kinder unter 3 Jahren Eintritt frei, Familienticket 35/50 zł (für bis max. 6 Personen, darunter max. 2 Erwachsene). Der Spaziergang entlang den ausgeschilderten Wegen dauert ca. 2-3 Stunden. Falls du nicht so viel Zeit zur Verfügung hast, denke an die Fahrt mit der Schmalspurbahn, die das ganze Gelände umfährt. Du musst allerdings damit rechnen, dass der Traktor, der den Wagen zieht, sehr laut ist und dadurch die Touristen abschreckt (riesige Kopfhörer des Traktorfahrers sprechen für sich selbst). Posen ist wahrscheinlich die einzige Stadt Polens, die zwei geöffnete zoologische Gärten besitzt. Über die Entstehung des ersten Gartens gibt es eine lustige Geschichte. Alles begann 1871, als eine Gruppe von witzigen Kegelspielern ihrem Vorsitzenden, der seinen 50. Geburtstag feierte, ein ungewöhnliches Geschenk vorbereitete. Der Vorsitzende wurde von Witzmachern mit den auf der Strasse gefangenen Tieren beschenkt: einem Schwein, einer Ziege, einem Widder, einer Katze, einem Kaninchen, einem Eichhörnchen, einer Gänse, einer Ente, einem Huhn, einem Pfau, einem trainierten Bär und einem Affen. Die Tiere wurden in den Restaurantgarten untergebracht, um sie nicht nur als touristische Sehenswürdigkeit zu zeigen sondern auch kennen lernen und wissenschaftlich forschern zu können. Drei Jahre später wurde die Aktiengesellschaft Zoologischer Garten gegründet, die den bis heute tätigen 56 Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta www.thevisitor.pl Walking tour: Ostrów Tumski & Malta und ins Denkmalschutzregister als der sog. Alte Zoo eingetragenen Garten stiftete. Die sich entwickelnde Stadt Posen schaute ungern auf die Lage des Gartens, der den günstigsten Standort in der Stadt hatte. In den 60er Jahren wurde entschieden, einen neuen Garten zu erbauen und die Tiere dorthin zu transportieren, aber die Tatsache der Eintragung des Alten Zoos ins Denkmalschutzregister (1976) beugte diesen Plänen vor und die grüne Enklave des alten Gartens im Stadtzentrum sowie ein riesiges weit vom Stadtzentrum entferntes Erholungsgelände wurden erhalten. Der neue 1974 eröffnete Zoo wird seit dem Ende der Krise in den 70er und 80er Jahren bis zur heutigen Zeit ständig umgebaut und verschönert. Ein Spaziergang durch diesen riesigen Park (117 Ha) an einem sonnigen und warmen Tag wird bestimmt sehr angenehm. Falls du genug Zeit hast, nimm ein paar Stunden, um sich zu erholen und Wildtiere auf Ausläufen zu bewundern, die sich an die üppige Natur der dominierenden Seen- und Wälderlandschaft des Neuen Zoos anpassen. MALTA LAKE fot. Tomasz Baumgart 10 JEZIORO MALTAŃSKIE If you choose option two, congratulations, go to the train station but turn right onto a path that goes into the forest along some trails. After 20 minutes of tranquil walking turn left to the lake. You can enter the facility you see and go down to the shore or walk around to the tribunes and the hill you see behind them. The Malta Lake is an artificial one and was created in 1952 by damming the waters of the Cybina river. It has an area of 67 hectares. The widest point is 460 m, the longest 2,2 km. Average depth 3 m, deepest point 5 m. The whole area around the lake is a place where people from www.thevisitor.pl SIGHTSEEING Poznan come at weekends for some fresh air and relaxation. There are also a number of good restaurants, hotels and many attractions, including boats to rent. In the proximity of Malta Lake you will find the biggest shopping and entertainment mall in the region of West Poland. The Malta Gallery has 160 shops, service outlets, fitness club, dance school, cinema and a number of cafeterias and restaurants. Location: The crossroads of Bartniaka and Katowicka streets. Go spend some money! Jeśli wybrałeś drugą opcję (i słusznie), udaj się do stacji kolejki, skręć w prawo i idź prosto leśną drogą wiodącą wzdłuż torów. Po kilkunastu minutach spaceru skręć w lewo w kierunku jeziora. Możesz wejść na teren ośrodka, jak również obejść jezioro łukiem w kierunku widocznych z daleka trybun oraz wyłaniającego się zza nich całorocznego centrum sportu i rekreacji Malta Ski. Jezioro Maltańskie jest sztucznym zbiornikiem, utworzonym w roku 1952 w wyniku spiętrzenia wód rzeki Cybiny. Zajmuje powierzchnię ok. 67 ha. W najszerszym miejscu mierzy 460 m. Długość to 2,2 km, a najgłębsze miejsce to 5 m (średnia ok. 3). Tereny wokół stanowią doskonałą bazę rekreacyjną. Przez ostatnie lata powstało tu wiele punktów gastronomicznych, hotel i przede wszystkim miejsca, które oferują dostęp do sportów wodnych, rekreacyjnych i czysto rozrywkowych. W bezpośrednim sąsiedztwie Jeziora Maltańskiego położone jest największe centrum handlowo-rozrywkowe w zachodniej Polsce. W Galerii Malta, znajdziemy około 160 sklepów, punkty usługowe, kino, klub fitness, szkołę tańca oraz liczne kawiarnie i restauracje. Galeria mieści się przy skrzyżowaniu ulic Baraniaka i Katowickiej. Der Maltaner-See ist ein künstlicher Wasserbehälter, der 1952 infolge der Wasserstauung des Flusses Cybina entstand. Er hat eine Fläche von ca. 67 ha. Seine breiteste Stelle hat einen Durchmesser von 460 m. Seine Länge beträgt 2,2 km, und die tiefste Stelle 5 m (durchschnittlich sind es ca. 3 m). Das gebiet um den See herum bietet eine hervorragende Erholungsbasis für die Posener Einwohner an. In den letzten zwei Jahren entstanden dort viele Gaststätten, Hotels und vor allem Zentren mit Wassersport-, Erholungs- und Freizeitangeboten. In direkter Nachbarschaft des Malta-Sees liegt das größte Einkaufs- und Vergnügungszentrum im Westen Polens. In der Galerie Malta sind ca. 160 Geschäfte, Dienstleistungen, Kino, Fitnessclub, Tanzschule sowie zahlreiche Restaurants und Cafés untergebracht. Die Galerie befindet sich an der Kreuzung von Baraniaka- und Katowicka-Straße. Trasa spacerowa: Ostrów Tumski i Malta 57 SIGHTSEEING Lech Brewery If you ask someone what is the most recognizable brand of beer in the Wielkopolska region most people will say - Lech Beer. Did you know that apart from the pleasure of actually tasting (in moderation) this wonderful beer from Poznań in pubs and restaurants you can visit the place where it is made? A Visit to the Brewery! The Beer Company - Kompania Piwowarska - to which this brewery belongs, is one of the most modern in Europe. The LECH Visiting Centre opened in 2003 has been a great tourist success for all who want to know the secrets of the production of this ‘wondrous golden drink’. The two hour sightseeing with guide-expert is great fun. You will be guided through the beer production process and know all about the tricks of the trade, well nearly all, not the secret ones. There is a multimedia exhibition and you can play interactive games during the tour but most of all - you will be able to taste that, oh so refreshing, Lech beer. To book a sightseeing tour make a minimum 2 days prior reservation at number +48 61 667 74 60 or send an email to swiatlecha@kp.pl. Bookings are taken for MON-SAT 10.00 -20.00. Tours take place at 10.00, 12.00, 14.00, 16.00, 18.00 (last entry). The standard ticket costs 12 zł, the half-price ticket costs 6 zł, only adult visitors are admitted. The Lech Visiting Centre is located at 11 Szwajcarska Street, opposite the M1 shopping center, 10 km from the city centre. You can get there from Śródka Station or Baraniaka Street by bus no. 84. The journey is about 15 minutes. More into at www.zwiedzaniebrowaru.pl. Have a great time! Pytając o najbardziej rozpoznawalny produkt Wielkopolski zdecydowana większość odpowie - piwo LECH. A czy wiesz, że poza niewątpliwą przyjemnością spróbowania poznańskiego piwa w pubach oraz restauracjach, możesz zwiedzić miejsce, w którym powstaje? Zajrzyj do browaru! Należący do Kompanii Piwowarskiej browar w Poznaniu jest jednym z najnowocześniejszych w Europie, a otwarte w 2003 roku Centrum Wycieczkowe LECH stanowi znakomitą atrakcję dla turystów i wszystkich pragnących poznać tajniki produkcji złocistego napoju. Dwugodzinna wycieczka w towarzystwie przewodnika-eksperta to doskonała zabawa, podczas której poznasz proces produkcji piwa oraz zapoznasz się z piwnymi ciekawostkami, obejrzysz multimedialne wystawy, zagrasz w interaktywne gry i - co najważniejsze - wypijesz orzeźwiające piwo LECH. Rezerwacji wycieczek po browarze należy dokonać z minimum dwudniowym wyprzedzeniem pod numerem +48 61 667 74 60 lub wysyłając mail na swiatlecha@kp.pl. Na wycieczki można umawiać się w PO-SO 10.00-20.00. Wycieczki odbywają się o: 10.00, 12.00, 14.00, 16.00, 18.00 (ostatnie wejście). Wizyta 58 Browar Lech w Centrum Wycieczkowym LECH jest płatna (bilet normalny 12 zł, bilet ulgowy 6 zł) i przeznaczona wyłącznie dla osób pełnoletnich. Zwiedzanie odbywa się w językach: polskim, angielskim oraz niemieckim. Centrum Wycieczkowe LECH mieści się przy ulicy Szwajcarskiej 11, przy centrum handlowym M1, 10 km od centrum miasta. Można tu dojechać z Dworca Śródka oraz ul. Baraniaka autobusem nr 84. Przejazd zajmie ok. 15 minut. Więcej informacji na stronie www.zwiedzaniebrowaru.pl. Życzymy wspaniałej zabawy! Wenn man nach dem erkennbarsten Produkt Großpolens fragt, wird die große Mehrheit der Befragten sicherlich das Bier - Lech antworten. Außer der Möglichkeit das Posener Bier in Pubs und Restaurants zu kosten, besteht die Möglichkeit den Platz zu besichtigen, in dem es entsteht. Schauen Sie bei uns in der Brauerei vorbei. Die zu der Kompania Piwowarska gehörende Brauerei in Posen ist eine der modernsten in Europa, und das 2003 eröffnete Besichtigungszentrum LECH bietet ausgezeichnete touristische Attraktion für alle, die die Geheimnisse der Herstellung des goldenen Getränks kennen lernen wollen. Während der zweistündigen Tour in Begleitung eines Reiseführers - Experten bekommen die Besucher die Möglichkeit, über den Prozess der Bierherstellung zu erfahren, lernen interessante Einzelheiten über das Bier kennen, sehen multimediale Ausstellungen an, nehmen an interaktiven Spielen teil, und was am wichtigsten ist, trinken erfrischendes Bier - Lech. Reservierung der Brauereiführung mindestens zwei Tage vor der Besichtigung unter der Telefonnummer +48 61 667 74 60 oder per E-Mail an swiatlecha@kp.pl. Besichtigung MO-SA 10.00-20.00 Uhr. Führungen finden um 10.00, 12.00, 14.00, 16.00, 18.00 Uhr statt (letzter Einlass). Das Besichtigungszentrum LECH befindet sich in der Schwajcarska-Straße 11, am M1-Einkaufszentrum, 10 km vom Stadtzentrum entfernt. Wir empfehlen Ihnen unsere Homepage www.zwiedzaniebrowaru.pl. Anfahrt von Śródka-Bahnhof und der Baraniaka-Straße mit der Buslinie Nr. 84. Die Fahrt dauert ca. 15 Min. Wir wünschen Ihnen viel Spaß! PLANUJESZ WIECZÓR? Kalendarium wydarzeń str. 27-29 www.thevisitor.pl The Palm House www.thevisitor.pl SIGHTSEEING Palmiarnia 59 WHERE TO STAY? Hotels and hostels HOW TO READ HOTEL’S INFORMATION? • LEGENDA WIZYTÓWKI HOTELOWEJ logo number of rooms liczba pokoi price rer room cena za pokój this service is available ta usługa jest dostępna w hotelu this service is unavailable ta usługa jest niedostępna w hotelu single room pokój jednoosobowy adress and contact adres i dane kontaktowe double room pokój dwuosobowy triple room pokój trzyosobowy parking wi-fi dormitory pokój wieloosobowy bar swimming pool basen apartment apartament facilities for disabled guests udogodnienia dla niepełnosprawnych restaurant restauracja air conditioning klimatyzacja conferences sale konferencyjne sauna gym siłownia zone for smokers strefa dla palących beauty saloon salon piękności pets acctepted zwierzęta mile widziane Below is a list of Poznań hotels, followed by their short description. This should help you to choose the place which will be your home during your stay in our City. TIP! To get a room in a good and not expensive hotel, book in advance to avoid problems. There is still a lack of good hotels with reasonable prices in Poznań. Poniższa lista poznańskich hoteli, wraz z krótkim opisem pomoże Ci w podjęciu decyzji, który hotel wybrać na nocleg. UWAGA! W szczycie sezonu trudno jest znaleźć wolne miejsce w dobrym, niedrogim hotelu. Radzimy zatem, aby wcześniej dokonać telefonicznej rezerwacji! Located just 10 minutes from Old Market and Poznań Fairs. Modern architecture and sophisticated interiors decor. Conference services for 600 guests in spacious and fully equipped conference rooms. Ideal for business guests and tourists. 147 25 >320 zł >390 zł >480 zł Andersia Hotel, pl. Andersa 3 Hotel położony zaledwie 10 min. piechotą od Starego Rynku oraz Międzynarodowych Targów Poznańskich. Nowoczesna architektura oraz wyrafinowany wystrój wnętrz. Możliwość zorganizowania konferencji do 600 osób w przestronnych i nowocześnie wyposażonych salach. Idealny zarówno dla gości biznesowych, jak i turystów. Das Hotel liegt nur 10 Minuten vom Altmarkt und der Internationalen Messe Posen entfernt. Moderne Architektur und raffinierte Inneneinrichtung. Bedienung auf höchstem Niveau. Veranstaltung von Konferenzen für bis zu 600 Personen. Ideal für Touristen als auch für Geschäftsleute. tel. +48 61 667 80 00; rezerwacja@andersiahotel.pl; www.andersiahotel.pl First NH hotel in Poland located in modernized, historical house just 800 meters from Old Market and International Poznań Fairs. Ideal for banquets and trainings. 92 90-120 € NH Hotel, św. Marcin 67 60 Hotele i hostele Pierwszy hotel sieci NH w Polsce. Mieści się w zabytkowej, odrestaurowanej kamienicy, zaledwie 800 m od Starego Rynku oraz Międzynarodowych Targów Poznańskich. Dobre warunki do zorganizowania bankietów i szkoleń. Das erste NH Hotel in Polen, liegt nur 800 m vom Altmarkt und der Internationalen Messe Posen entfernt. Es befindet sich im voll sanierten unter Denkmalschutz stehenden Mietshaus. Für Veranstaltung von Banketts und Konferenzen geeignet. tel. +48 61 624 88 00; nhpoznan@nh-hotels.com; www.nh-hotels.com www.thevisitor.pl Hotels and hostels 149 183-490 zł Novotel Malta, Termalna 5 320-360 zł 54 355-395 zł 420-495 zł Don Prestige Residence, św. Marcin 2 >360 zł >360 zł >610 zł Sheraton Poznań Hotel, Bukowska 3/9 83 5 399 zł 459 zł 519 zł 529 zł Novotel Malta is conveniently situated in the proximity of the city centre, in a park at Malta Lake. Four fully equipped conference rooms and free wireless Internet access. The Novotel is close to a Termy Maltanskie Aquapark, marvellous walking and excercise area around the lake, the all-season Malta ski centre, the Malta Lake regatta canoe/kayak lanes and the zoo-logical garden. Novotel Malta położony jest w pobliżu centrum miasta, w parku nad jeziorem Malta. Cztery w pełni wyposażone sale konferencyjne oraz bezpłatny bezprzewodowy Internet. W pobliżu Aquapark Termy Maltańskie, wspaniałe tereny rekreacyjne oraz spacerowe, całoroczne centrum narciarskie Malta Ski, tor regatowy Malta oraz ZOO. Novotel Malta ist in der Nähe des Stadtzentrums gelegen, in einem Park am Maltasee. Vier voll ausgestattete Konferenz-räume und kostenloser Internetzugang. In der Nähe gibt es Malta Therme Aquapark, wunderbare Erholungs- und Spaziergangsgebiete, das ganzjährige Skizentrum Malta Ski, die Regattastrecke Malta und einen zoologischen Garten. tel. +48 61 654 31 14; H0525@accor.com; www.accorhotels.com The residence is located in the city center, a few minutes walk from the Old Market. A place designed for the needs of comfort and relaxation during your trip, as well as business meetings. 65 elegant rooms with air conditioning, equipped with free wireless internet, satellite TV, telephone, minibar, safe. Don Prestige Residence is the ideal place for business meetings and conferences in modern rooms. Rezydencja położona jest w centrum miasta, kilka minut spacerem od Starego Rynku. Miejsce zaprojektowane z myślą o potrzebie komfortu i wypoczynku w czasie podróży, a także organizacji spotkań biznesowych. Do dyspozycji gości 65 eleganckich pokoi z klimatyzacją, wyposażone w bezpłatny, bezprzewodowy internet, telewizję satelitarną, telefon, minibar, sejf. Rezydencja Don Prestige to idealne miejsce na biznesowe spotkania oraz konferencje w nowocześnie wyposażonych salach. Eine im Stadtzentrum gelegene Residenz, wenige Fußminuten vom Altmarkt. Ein Ort, der für alle kreiert wurde, die auf einer Reise nach Komfort und Erholung suchen, aber auch für diese, die ein Business Meeting organisieren möchten. Zur Verfügung stehen: 65 elegante Zimmer mit Klimaanlage und kabel- und kostenlosem Internetanschluss, TV Sat, Telefon, Mini-Bar, Safe. Die Residenz Don Prestige ist ein idealer Ort für BusinessMeetings und Konferenzen in modern eingerichteten Räumen. tel. +48 61 859 05 90; reception@donprestige.com; www.donprestige.com Sheraton Poznań Hotel is a five star facility located opposite the Poznan International Fair grounds. Fusion restaurant is located on the Lobby floor and offers a combination of European and Oriental cuisine. In the Americanstyle SomePlace Else Pub guests can enjoy Tex-Mex dishes and watch sports events. The first floor houses conference and banquet facilities. Sheraton Fitness Club is situated on the top floor and includes a pool, saunas, modern gym and massage room. Sheraton Poznań to pięciogwiazdkowy hotel zlokalizowany na przeciwko Targów Poznańskich. W hotelu znajduje się restauracja Fusion oferująca dania kuchni europejskiej i orientalnej oraz pub w stylu amerykańskim SomePlace Else. Pierwsze piętro hotelu zajmują sale bankietowe i konferencyjne, na ostatnim piętrze mieści się wyjątkowy Sheraton Fitness. Sheraton Poznan Hotel ist ein 5-Sterne Hotel gegenüber der MTP (Internationaler Posener Messe) gelegen. Das Sheraton verfügt über das Restaurant Fusion, die Speisen sind europäisch - und der orientalischen Küche ausgerichtet, sowie den SomePlace Else Pub einem mexikanisch - amerikanischen Restaurant-Bar Stil. Auf der ersten Etagen befinden sich die Bankett- und Konferenzräume. In der obersten Etage befinden sich das Schwimmbad, Sauna, Massage und Fitnessräumlichkeiten. tel. +48 61 655 20 00; Reservation.poznan@sheraton.com; www.sheraton.pl/poznan/ A quality facility located between the airport and the Poznań Fair offering spacious apartments equipped with modern kitchen annex. Here you will also find the Wellness & Fitness SPArk Centre, the D.O.M. banquet room, conference room, restaurant and Whisky Bar 88. The ideal place for business meetings and conferences. Wysokiej klasy obiekt, zlokalizowany pomiędzy lotniskiem oraz Targami Poznańskimi, oferujący przestronne apartamenty, wyposażone w nowoczesne aneksy kuchenne. Znajdziesz tam także Centrum Wellness & Fitness SPArk, salę bankietową D.O.M., sale konferencyjną, restaurację i Whisky Bar 88. Doskonałe miejsce na biznesowe spotkania czy też konferencje. Das Hotel von höchster Klasse, gelegen zwischen dem Flughafen und der Internationalen Posener Messe. Es bietet geräumige Appartements ausgestattet mit moderner Küchenzeile an. Hier befinden sich auch ein Wellness & Fitness Zentrum, SPArk, ein Bankettsaal D.O.M., ein Konferenzraum, ein Restaurant sowie Whisky Bar 88. Eine ausgezeichnete Stelle für Geschäftstreffen und Konferenzen. City Park Hotel & Residence, Wyspiańskiego 26a www.thevisitor.pl WHERE TO STAY? tel. +48 61 221 84 00; kontakt@cityparkhotel.pl; www.cityparkhotel.pl Hotele i hostele 61 WHERE TO STAY? 88 >169 zł Moderno Hotel, Kolejowa 29 Hotels and hostels This is an impressive hotel with its modern style and the Steak & Grill restaurant which invites its guest to taste the richness of its flavours. An excellent location near the Central Railway Station and the Poznań International Fair. The hotel conference center consists of six modern rooms with a total area of 280 square meters. Hotel zachwyca gości nowoczesnością, a restauracja Steak & Grill przyciąga bogactwem smaków. Doskonała lokalizacja nieopodal Dworca Głównego i Międzynarodowych Targów Poznańskich. Centrum konferencyjne składa się z sześciu nowoczesnych sal o łącznej powierzchni 280 m². Das Hotel beeindruckt seine Gäste mit moderner Ausstattung und das Restaurant Steak & Grill lockt mit einer Fülle von Aromen an. Ausgezeichnete Lage in der Nähe von Hauptbahnhof und der Internationalen Messe Posen. Das Hotelkonferenzzentrum besteht aus sechs moderner Räumen mit einer Gesamtfläche von 280 Quadratmetern. tel. + 48 61 664 66 66; rezerwacja@hotelmoderno.pl; www.hotelmoderno.pl This three star hotel is located 3 minutes from the airport and about 10 min. from the city centre. Stylish interiors and modern architectural ideas. The interiors are furnished with antique furniture, clocks and paintings. Ask for the training and conference offer (up to 70 guests). 8 >189 zł 2 299 zł 26 >239 zł Mat’s Hotel, Bułgarska 115 34 45 >145 zł >235 zł Lech Hotel, św. Marcin 74 4 >115 zł 3 >270 zł 17 10 >210 zł >310 zł Trzygwiazdkowy hotel położony 3 minuty od lotniska Ławica i ok. 10 od Starego Rynku. Stylowe wnętrza oraz nowoczesne rozwiązania architektoniczne. Wnętrza zdobią m.in.: antyczne meble, zegary i obrazy. Możliwość organizacji szkoleń oraz konferencji do 70 osób. Das 3-Sterne-Hotel liegt ca. 3 Min. vom Flughafen und 10 Min. vom Altmarkt entfernt. Stilvolle Inneneinrichtung und moderne architektonische Lösungen. Die Räume sind mit antiken Möbel, Uhren und Gemälden geschmückt. Veranstaltung von Tagungen und Konferenzen bis zu 70 Personen. tel. +48 61 868 78 31; hotel@hotelmats.pl; www.hotelmats.pl A hotel with a centennial tradition in an excellent location in the city center - the Old Market, Fairs, train station or the Old Brewery shopping center can be reached during a peaceful 15 minutes walk. Simple and functional accommodation at an affordable price. Rooms with private bathroom, satellite TV, telephone and Internet connection option. Hotel ze stuletnią tradycją i doskonałą lokalizacją w samym centrum miasta - do Starego Rynku, Targów Poznańskich, dworca PKP czy centrum handlowego Stary Browar dojdziesz spacerem w 15 minut. Hotel oferuje proste i funkcjonalne zakwaterowanie, w przystępnej cenie. Pokoje z łazienką, tv-sat, telefonem i opcją połączenia z Internetem. Das Hotel mit sehr langer Tradition, sehr gut lokalisiert - im Stadtzentrum, 15 Minuten Gehweg bis zum Alten Markt, zur Posener Messe, zum Bahnhof oder zum Einkaufszentrum Stary Browar. Das Hotel bietet einfache, bequeme und preisgünstige Unterkunft an. Alle Zimmer mit Bad, TV-Sat, Telefon und Internetzugang. tel. +48 61 853 01 51; rezerwacja@hotel-lech.poznan.pl; www.hotel-lech.poznan.pl Comfortable apartments located in the historical part of Poznań, close to the Old Market Square and the Stary Browar commercial and business centre. The offer includes suites with living room, luxurious bathrooms and modern kitchens. The apartments, comparable with the standard of a three-star hotel, vary in design and size. Accommodation available for one to six people. KomfortoweapartamentypołożonewhistorycznejczęściPoznania, niedalekoStaregoRynkuiStaregoBrowaru.Wofercieapartamenty ze strefą wypoczynkową, luksusową łazienką oraz nowoczesną kuchnią. Apartamenty, porównywalne ze standardem hotelu trzygwiazdkowego, różnią się wystrojem i wielkością. W ofercie noclegi dla jednej do sześciu osób. Komfortable Appartements in einem historischen Teil von Poznań, nicht weit vom Altmarkt und dem Kultur- und Geschäftszentrum Stary Browar. Im Angebot Appartements mit Wohnbereich, luxuriösem Bad und moderner Küche.DieAppartements,diemiteinem3-Sterne-Hotelvergleichbar sind, unterscheiden sich im Design und der Größe. Im Angebot Übernachtungen in Zimmern für 1-6 Personen. Pomarańczarnia Apartamenty, Rybaki 12 62 Hotele i hostele tel. +48 515 377 320; recepcja@apartamenty-pomaranczarnia.pl; www.apartamenty-pomaranczarnia.pl www.thevisitor.pl Hotels and hostels WHERE TO STAY? A place for enthusiasts of unforgettable experiences, stylish interiors and a cosy atmosphere. In the interiors of this stylish and elegant hotel restaurant you can organize celebrations or business meetings. This is one of the specialties of Gościniec. 5 13 2 150 zł week. - 110 zł 190 zł week. - 150 zł 260 zł week. - 220 zł Miejsce dla amatorów niezapomnianych wrażeń, stylowych wnętrz oraz wyjątkowo przytulnej atmosfery. W stylowych i eleganckich wnętrzach restauracji hotelowej zorganizować można dowolną uroczystość czy spotkanie biznesowe, które są jedną ze specjalności Gościńca. Ein perfekter Ort für alle, die unvergessliche Eindrücke, stillvolle Innenräume und höchst gemütliche Atmosphäre genießen wollen. In den stilvollen und eleganten Innenräumen des Hotelrestaurants kann jede Feier und jedes Business Meeting, auf die sich Gościniec spezialisiert, organisiert werden. Gościniec Pod Brzozami, Malwowa 148 (Skórzewo koło Poznania) tel. + 48 61 814 35 24; recepcja@podbrzozami.pl; www.podbrzozami.pl Rooms with bathrooms, internet connection and TV located in Poznań Old Town, 300 m from the City Hall. Convenient location and friendly atmosphere guarantee a cozy and enjoyable stay. Price with breakfast, full board available (paid extra). 7 135 zł 1 285 zł 8 1 210 zł 270 zł Nasz Klub, Woźna 10 120-160 zł 180-210 zł 35-55 zł pers. os. Poco-loco Hostel, Taczaka 23 7 100-130 zł 4 195-230 zł 8 150-190 zł >55 zł pers. os. Pokoje z łazienką, stałym łączem internetowym i telewizorem. Położone na poznańskiej Starówce, 300 metrów od Ratusza. Dogodne położenie oraz przyjazna atmosfera gwarantują przyjemny pobyt. Śniadanie wliczone jest w cenę. Możliwość całodziennego wyżywienia (dodatkowo płatne). Zimmer mit Bad, Internetanschluss und Fernsehen. Am Altmarkt von Posen gelegen, 300m vom Rathaus entfernt. Günstige Lage und freundliche Atmosphäre sorgen für angenehmen Aufenthalt. Frühstück im Preis inbegriffen. Ganztagsverpflegung möglich (zusätzlich zahlbar). tel. +48 61 851 76 30; pokoje@naszklub.pl; www.naszklub.pl The hostel was created from a passion to travel. Each room is decorated in a different style inspired by explorations of the world. The hostel has a kitchen, library, bike rental, 24 hour service and monitoring. An excellent location in the city center.The price includes breakfast. Hostel powstał dzięki pasji do podróży. Doskonała lokalizacja w samym centrum miasta. Każdy pokój urządzono w innym stylu inspirując się odkrywaniem uroków świata. Hostel dysponuje wyposażoną kuchnią, biblioteką, wypożyczalnią rowerów, 24 h obsługą i monitoringiem. W cenę wliczono śniadanie. Dieses Hostel wurde aus Liebe zu Reisen gegründet. Perfekte Lage dicht im Stadtzentrum. Jedes Zimmer ist in einem anderen Stil eingerichtet und schöpft aus der Schönheit der Weltentdeckung. Das Hostel verfügt über eine ausgestattete Küche, Bibliothek, Fahrradverleih, 24h-Service und Kameraüberwachung. Das Frühstück ist im Preis inbegriffen. +48 780 22 54 22; hostel@poco-loco.pl; www.hostel.poco-loco.pl The advantage of the hostel is without doubt its location in the heart of the Old Town, 150 meters from the Old Market. The of the hostel windows look over the Wolności Square - the center of Poznań entertainment, New Year’s Eve festivities, concerts and festivals. Modern stylish interior, elevator, free high-speed Internet (100 Mbps), and breakfast is included in the price. Atutem hostelu jest bez wątpienia lokalizacja w ścisłym centrum Starego Miasta, 150 m od Starego Rynku. Okna wychodzą na Plac Wolności - centrum poznańskich rozrywek, sylwestrowych zabaw, koncertów oraz festiwali. Nowoczesne stylowe wnętrza, winda, bezpłatny szybki Internet (100 Mb) i śniadanie (wliczone w cenę noclegu). Ein großer Vorteil des Hostels ist zweifellos seine Lage im Herzen der Altstadt, 150 m vom Altmarkt. Die Fenster des Hostels gehen auf den Plac Wolności (Freiheitsplatz) hinaus - Zentrum für Unterhaltung, Silvesterpartys, Konzerte und Festivals. Moderne, stilvolle Innenräume, Fahrstuhl, schneller kostenloser Internetzugang (100 Mbps) und im Preis inbegriffenes Frühstück. Very-berry Hostel, Marcinkowskiego 11 www.thevisitor.pl tel. +48 61 855 17 63; hostel@very-berry.pl; www.very-berry.pl Hotele i hostele 63 WHERE TO STAY? 8 87-150 zł 11 29-60 zł pers. os. 18 3 133- 190 zł >195 zł Blooms Hostel, Kwiatowa 2 Hotels and hostels Irish owned & Managed, Blooms is located in a beautifully restored period building situated in the middle of the city center. There are newly decorated hotel style en-suite rooms, apartments and dormitory rooms available. Blooms has a bar/restaurant, free Wi-Fi, 24 hour service, free computer room, large recreation area, tv, hot & cold buffet breakfast plus a friendly atmosphere with professional service. Blooms usytuowany jest w zabytkowej, odrestaurowanej kamienicy, w samym centrum miasta. W ofercie pokoje z łazienkami, w pełni wyposażone apartamenty i pokoje wieloosobowe. Na Gości czeka: darmowy Internet, całodobowa recepcja, przestronny salon z aneksem kuchennym i telewizją, a ponadto niepowtarzalna atmosfera oraz profesjonalna obsługa. Na parterze bar&restauracja serwuje wyśmienite burgery. Blooms liegt in einem Jugendstil-Altbau im Stadt-zentrum. Im Angebot Schlafsäle und Zimmer mit Bad, aber auch Appartements. Alle Zimmer wurden im modernen Stil eingerichtet, mit Design- Dekoelementen. Das Frühstück ist im Preis inbegriffen, die Rezeption ist rund um die Uhr geöffnet. tel. +48 61 22 14 448; info@blooms.com.pl; www.blooms.com.pl The Puzzle hostel is located in the city centre and has accommodation with access to TV and Internet. The hostel contains a kitchen with the necessary equipment and utensils. Price includes linen and towels. Each guest is offered a welcome free tea and coffee and free city maps. 70-80 zł pers. os. 60-70 zł pers. os. 50-60 zł pers. os. 40-50 zł pers. os. Puzzle Hostel, Słowackiego 41 Hostel Puzzle leży w centrum miasta oferując noclegi oraz dostęp do TV i Wi-Fi. Do dyspozycji gości samoobsługowe kuchnie wraz z niezbędnym wyposażeniem. W cenie pościel i ręczniki. Każdy gość poczęstowany zostanie kawą i herbatą oraz otrzyma mapę miasta. Das im Stadtzentrum gelegene Hostel Puzzle bietet Übernachtung mit Television- und Internetanschluss. Selbstbedienungsküchen mit nötiger Ausstattung stehen den Gästen zur Verfügung. Im Übernachtungspreis sind Bettwäsche und Handtücher inbegriffen. Für jeden Gast Kaffee und Tee sowie ein Stadtplan. tel. +48 603 181 642; hostel@hostelpuzzle.pl; www.hostelpuzzle.pl One of the newest accommodation proposals in Poznań. The location in the heart of the city, near the Old Market provides access to the major city attractions. On offer: single and double rooms with also accomodation for 4-10 people. Each of the rooms has been designed by a different artist. 89-110 zł 119-140 zł 139-160 zł 139-159 zł Dobranoc Hostel, Strzelecka 20/8 64 Hotele i hostele Jeden z najnowszych obiektów noclegowych w Poznaniu. Lokalizacja w samym sercu miasta nieopodal Starego Rynku zapewnia dostęp do wielu atrakcji miasta. Do dyspozycji pokoje jedno i dwu osobowe oraz dla 4-10 osób. Każdy został zaprojektowany przez innego artystę. Das Hostel bildet einen der neuesten Beherbergungsbetriebe in Posen. Dank seines Standorts im Herzen der Stadt unweit des Altmarkts liegen viele Attraktionen der Stadt gleich vor der Tür. Das Hostel besitzt Einzel- und Doppelzimmer sowie Zimmer für vier bis zehn Personen. Jedes Zimmer ist von einem anderen Künstler entworfen worden. tel. +48 61 639 30 49, + 48 663 115 773; info@dobranochostel.pl; www.dobranochostel.pl www.thevisitor.pl Restaurants WHERE TO EAT? HOW TO READ RESTAURANT’S INFORMATION? • LEGENDA WIZYTÓWKI RESTAURACYJNEJ main style of cuisine przeważający typ kuchni price index (see legend) indeks cenowy (patrz legenda) logo recomendation specjalność cheapest beer or wine najtańsze piwo lub wino cheapest main dish najtańsze danie główne cheapest soup najtańsza zupa adress and contact adres i dane kontaktowe number of seats ilość miejsc siedzących this service is available ta usługa jest dostępna price index indeks cenowy + = + > 75 zł 61-75 zł 46-60 zł 31-45 zł < 30 zł this service is unavailable ta usługa jest niedostępna opening hours godziny otwarcia summer garden letni ogródek credit cards karty kredytowe air conditioning klimatyzacja zone for smokers strefa dla palących Wi-Fi payment in Euro płatność w Euro Below is a list of Poznań restaurants, which have been carefully selected to present different price levels and standards. The descriptions were enriched by the Chef's recommendations, followed by the lowest price of a bottle of beer, of soup and the minimum price of a main dish. To avoid your appetite ruining your budget we have added a special price index. Zapraszamy do zapoznania się z listą dobrych i sprawdzonych restauracji. Reprezentuje ona większość typów kuchni oraz różnorodne poziomy cenowe i jakościowe, tak aby każdy znalazł coś dla siebie. Opis wzbogaciliśmy o przykłady menu, podając rekomendowaną przez Szefa Kuchni potrawę, a także cenę za najtańsze piwo, najtańszą zupę oraz cenę „od w górę” za główne danie. Aby Twój apetyt nie nadwerężył zbytnio kieszeni zapoznaj się ze specjalnym indeksem cenowym umieszczonym przy każdej opisywanej restauracji. american • amerykańska American Angus Steak - 35,98zł 19,98 zł ŻYWIEC 0,5 l - 6,98 zł 6,98 zł 7th Street - bar & grill Piekary 12A, tel. +48 508 520 717 www.7street.pl 100 The restaurant is located about 10 minutes walk from the Old Market Square. The spacious, two-storey premises in American style propose popular dishes and American cuisine snacks, including more than 10 kinds of burgers. All dishes are available in the restaurant and phone ordered delivery. Impressive well arranged bar and live sporting events. Restauracja znajduje się około 10 minut spacerem od Starego Rynku. Przestronny, dwupoziomowy lokal urządzony w amerykańskim stylu oferuje popularne dania i przekąski amerykańskiej kuchni, w tym ponad 10 rodzajów burgerów. Wszystkie dania dostępne są na miejscu oraz z dostawą na telefon. Bogato wyposażony bar i wydarzenia sportowe na żywo. Das Restaurant liegt circa 10 Minuten zu Fuß von Altmarkt. Das geräumige, zweistöckige Lokal im amerikanischen Stil bietet populäre Gerichte und Snacks aus der amerikanischen Küche, u.a. 10 Burgersorten, an. Alle Gerichte sind vor Ort zugänglich, können aber auch per Telefon bestellt und nach Hause geliefert werden. Reichhaltige Auswahl an der Bar und Sportveranstaltungen live. Open: - 12-22 - 12-… 12-21 european • europejska The professional team of chefs has created an excellent mix of flavours producing a unique European cuisine of the highest level. The elegant and subtle interior encourages you to invite your nearest and dearest for a romantic dinner. It is also a great place for lunch while touring the city. The restaurant is located in the city center, near the town hall. PIWO Profesjonalny zespół kucharzy doskonale komponuje smaki tworząc NIEPASTERYZOWANE 0,5 l - 5 zł wyjątkowe dania kuchni europejskiej na najwyższym poziomie. Eleganckie i subtelne wnętrza zachęcają do zaproszenia ukochanej cream duet duet kremów osoby na romantyczną kolację. Jest to także doskonała propozycja na Cremesuppe-Duett - 10 zł lunch podczas zwiedzania miasta. Restauracja mieści się w centrum miasta, niedaleko ratusza. Das Team professioneller Köche kann perfekt halibut with green asparagus and gnocchi halibut na zielonych szparagach i gnocchi die Geschmäcker komponieren und einmalige Speisen der europäischen Heilbutt auf grünen Spargeln und Gnocchi - 40 zł Küche auf höchstem Niveau kochen. Die eleganten und subtil eingerichteten Innenräume eignen sich ideal für ein romantisches Abendessen Piąty Smak UMAMI mit der geliebten Person. Es ist auch ein perfekter Ort für Lunch Masztalarska 8, tel. +48 61 222 44 62 während der Stadtbesichtigung. Das Restaurant befindet sich im Stadtwww.umami.poznan.pl zentrum, nicht weit vom Rathaus. 91 24 zł Open: 10-… www.thevisitor.pl Restauracje 65 WHERE TO EAT? Restaurants european • europejska Molly’s classic burger - 14 zł 14 zł LECH PREMIUM 0,5 l - 8 zł 6 zł Molly’s Grill Kwiatowa 2, tel. +48 61 222 69 39 www.mollysgrill.pl 35 The Irish restaurant and bar with a wide selection of grilled beef, poultry, pork and excellent pastas and fresh salads. The hallmark dish here is the gourmet burgers served with a variety of toppings. The prices for food and drinks are very affordable - for example, the house carafe of wine costs only 15 zł. Irlandzka restauracja oraz bar oferują bogaty wybór grillowanej wołowiny, drobiu, wieprzowiny oraz doskonałych makaronów i świeżych sałat. Jednakże znakiem rozpoznawczym tego miejsca są wyśmienite burgery podawane z różnorodnymi dodatkami. Ceny dań oraz napojów są bardzo przystępne - dla przykładu: karafka wina domu kosztuje jedynie 15 zł. Dieses irländische Restaurant mit Bar bietet eine reichhaltige Speisenpalette an gegrilltem Rindfleisch, Geflügel, Schweinefleisch, ausgezeichnetem Pasta sowie frischen Salaten. Die Spezialität dieses Restaurant aber sind hervorragende Burger, die mit verschiedenartigen Beilagen serviert werden. Die Speisen- und Getränkepreise sind sehr günstig - beispielhaft: eine Kanne Hauswein kostet nur 15 zł. Open: - 11-22.30 (kuchnia) fusion • autorska 29 zł LECH PREMIUM 0,33 l - 10 zł 10 zł Shades św. Marcin 2, tel. +48 618 590 505 www.donprestige.com 50 The restaurant takes you on a journey through unique flavours combining European cuisine with the exotic East. ‘Shades’ is the perfect venue for family gatherings, corporate events, and themed occasions. In its relaxed atmosphere, to the sound of romantic music and surrounded by modern design, you can relax and most of all enjoy a superb dinner. Restauracja zabiera gości w podróż po niepowtarzalnych smakach, łącząc kuchnię europejską z egzotyką Wschodu. „Shades” jest idealnym miejscem na organizację spotkań rodzinnych, imprez firmowych, okolicznościowych oraz tematycznych. W miłej atmosferze, przy dźwiękach nastrojowej muzyki i w otoczeniu nowoczesnego designu można tu odpocząć i przede wszystkim dobrze zjeść. Dieses Restaurant nimmt seine Gäste mit auf eine Reise durch einmalige Geschmackswelten und verbindet die europäische Küche mit der Exotik des Ostens. „Shades” ist ein perfekter Ort für Familientreffen, Firmenveranstaltungen, Feier und Events. Angenehme Atmosphäre, stimmungsvolle Musik und modernes Design- hier kann man sich erholen und vor allem gut essen. Open: - 07-01 indian • indyjska 18 zł TYSKIE 0,5 - 5 zł Madras Rasam - 8 zł Lamb Balti - 32 zł Taj India Wiankowa 3, tel. +48 61 876 62 49 www.tajindia.pl 150 A Hindu restaurant located near the Malta Lake. The restaurant has been managed without a break since 1995 by native Hindus. The Oriental atmosphere is provided by the imported Indian decorative wooden panels and genuine furniture. The comprehensive menu has a choice of Indian beer and wines, Nann bread baked in a tandoor oven and samosa dumplings. Indyjska restauracja położona nad jeziorem Maltańskim. Niezmiennie od 1995 roku lokal prowadzą rodowici Hindusi. Orientalny klimat zapewniają sprowadzona z Indii, misternie zdobiona, boazeria oraz meble. Skosztować można tu m.in. indyjskiego piwa i wina, chlebka Nann wypiekanego w specjalnym piecu tandoor czy pierożków Samosa. Indisches Restaurant am Malta-See. Unverändert seit 1995 bleibt das Lokal in Händen gebürtiger Hindus. Das orientalische Embiente schaffen hier die aus Indien stammende, reich verzierte Holzverkleidung und Möbel. Hier kann man u.a. Bier und Wein aus Indien, Fladenbrot Nann, das in einem besonderen Ofen tandoor gebacken wird, oder auch Teigtaschen Samosa probieren. Open: 12-23 international • międzynarodowa Argentinean steak stek argentyński Argentinisches Steak - 95 zł 33 zł ŻYWIEC 0,33 l - 10 zł Asian broth with noodles and vegetables azjatycki bulion z makaronem i warzywami Asiatische Suppe mit Nudeln und Gemüse - 19 zł Mosaica pl. Andersa 3, tel. +48 61 667 80 00 www.mosaica.pl 90 66 Restauracje A magic place with a sophisticated interior. Four spaces create colourful world of four elements: fire, water, air and earth. It is a culture mixture and cuisine’s mosaic, which will amaze food and wine lovers. Menu offers Polish and international dishes. Magiczne miejsce o wyszukanym wnętrzu. Cztery przestrzenie tworzą kolorowy świat czterech klimatów: żar tropików, morską głębię, wiatr i piasek. To mieszanka kultur i mozaika kulinarna, która miło zaskoczy koneserów wykwintnych potraw. W menu dania kuchni polskiej i międzynarodowej. Ein magischer Ort mit ausgesuchten Innenräumen. Vier Räume bilden die bunte Welt der vier Klimata: die Tropenhitze, Meerestiefe, Wind und Sand. Eine Kulturmischung und kulinarisches Mosaik, die alle Kenner exzellenter Küche positiv überrascht. Das Menü bietet Gerichte polnischer und internationaler Küche. Open: - 11-23 www.thevisitor.pl Restaurants WHERE TO EAT? international • międzynarodowa English breakfast śniadanie angielskie Englisch Frühstück 18 zł PILSNER URQUELL 0,5 l - 8 zł traditional Polish sour soup żurek staropolski Sauerteigsuppe - 8 zł Postoffice Cafe Stary Rynek 25/29, tel. +48 61 855 00 06 40 A combination of cafeteria, gallery and post office where you can purchase post cards and stamps and send your letters. They are located next to the city hall inm the Old Market. Breakfasts from 9 a.m., lunches with sandwiches and light dishes and in the evening the bar open in the historical basements. Połączenie cafeterii, galerii i poczty, gdzie można kupić pocztówki i znaczki oraz wysłać korespondencje. Lokal położony tuż obok Ratusza na Starym Rynku, zaprasza na śniadania już od 9.00, w porze lunchu - na sandwiche oraz lekkie obiady, a wieczorem do baru w zabytkowych piwnicach. Die Verbindung von einem Café, einer Galerie und einem Postamt, wo Sie Postkarten und Briefmarken kaufen sowie die Korrespondenz übersenden können. Das Lokal befindet sich neben dem Rathaus auf dem Marktplatz der Altstadt, lädt zum Frühstück ab 9.00 Uhr ein. Zum Mittagessen werden hier Sandwiches und ein leichtes Mittagessen serviert und abends verbringen Sie die Zeit nett an der Bar in den historischen Kellern. Open: - 09-… international • międzynarodowa 12 zł ŻYWIEC 0,33 l - 8 zł ecological borsch ekologiczny barszcz Ökologische Rote-Rüben-Suppe - 13 zł green veranda salad sałata zielona weranda Salat grüne Veranda - 30 zł Zielona Weranda Paderewskiego 7, tel. +48 61 851 32 90 www.werandafamily.com 100 A unique place in the center with greenery and unusual decorations that draw you in. The Green Veranda is several worlds - a room with fireplace, a fabulous summer garden and a romantic altana. No matter where you sit, you will feel comfortable and surrounded by greenery will be a break from the hustle and bustle of the city. In addition to an extensive menu including delicious homemade cakes and coffee, you will find lots of healthy salads and quality meats. Wyjątkowy lokal w centrum, zachęcający do wizyty zielenią i niezwykłymi dekoracjami. Zielona Weranda to kilka światów - sala kominkowa, bajkowy ogród letni i romantyczna altana. Niezależnie, gdzie usiądziesz, poczujesz się tu komfortowo i w otoczeniu zieleni odetchniesz od zgiełku miasta. W bogatym menu oprócz pysznych domowych ciast i kaw, znajdziesz wiele zdrowych sałat i wysokiej jakości mięs. Ein außergewöhnliches Lokal im Zentrum, das mit Pflanzen und einmaligen Dekorationen verlockt. Zielona Weranda bringt mehrere Welten zusammen - Kaminsaal, märchenhafter Sommergarten und romantische Laube. Egal, was Sie wählen, können Sie sich komfortabel fühlen und, umgeben von Pflanzen, vom städtischen Lärm entspannen. Im Menü finden Sie außer leckeren hausgemachten Kuchen und Kaffeesorten auch viele gesunde Salate und hochqualitatives Fleisch. Open: 10-24 japanese • japońska 77 Sushi is a leading Japanese restaurant located in the Old Town on Woźna Street. The menu is filled with classic sushi and fusion cuisine. 77 Sushi offers a very attractive price lunch at 29 zł, which includes soup or salad, a sushi set with green tea for free. From Monday to Thursday on orders over 100 zł - free plum wine. In November ask for a loyalty card entitling you to a 50% discount sushi served hot on the à la carte dishes! 77 Sushi to wiodąca restauracja japońska znajdująca sushi na ciepło się na Starym Mieście przy ulicy Woźnej. W menu króluje klasyczne sushi oraz Sushi warm serviert - 29 zł dania fusion. W ofercie bardzo atrakcyjne lunche w cenie 29 zł, a w nich zupa japanese beer, piwo japońskie, japanisches lub sałatka, zestaw sushi oraz zielona herbata gratis. Od poniedziałku do 29 zł czwartku przy zamówieniu powyżej 100 zł - wino śliwkowe gratis. Jeszcze tylko Bier 0,33 l - 9 zł w listopadzie karty stałego klienta upoważniające do 50% zniżki na potrawy MISO - 9 zł z karty! 77 Sushi das führende japanische Restaurant gelegen in der Altstadt, in der Woźna Straße. Im Menü dominieren klassisches Sushi und Fusion-Gerichte. Im Angebot sehr preisgünstige Lunches zu 29 zł mit Suppe oder Salat, Sushi-Set 77 Sushi und grünem Tee gratis. Von Montag bis Donnerstag bei einer Bestellung über Woźna 10, tel. +48 61 853 33 86 100 zł - Pflaumenwein gratis. Nur noch im November - Kundenkarten, die zu www.sushi77.com einem 50%-Rabatt auf Speisen von der Speisekarte berechtigen! 60 Open: - 12-23 japanese • japońska 35 zł HEINEKEN 0,33 l - 9 zł MISO SHIRU - 8 zł TEMPURA Art Sushi Półwiejska 42, tel. +48 61 859 65 90 35 www.thevisitor.pl The restaurant is located in the Stary Browar Shopping Centre and has a menu with specialties from Japanese and Korean cuisine. The interiors offer an ideal space for social and business meetings. Wide selection of teas and alcoholic beverages. Restauracja znajduje się w Starym Browarze. W menu specjały kuchni japońskiej i koreańskiej. Wnętrza tworzą idealną przestrzeń na spotkania towarzyskie oraz rozmowy biznesowe. Duży wybór herbat i alkoholi. Das Restaurant, das in der Alten Brauerei (Stary Browar) liegt, ist für jeden empfehlenswert, der Spezialitäten der japanischen und koreanischen Küche kosten möchte. Schöne Inneneinrichtung schafft hervorragende Atmosphäre sowohl für gesellschaftliche Treffen als auch für Geschäftsgespräche. Große Auswahl von Teesorten und Alkoholen. Open: - 12-22 Restauracje 67 WHERE TO EAT? Restaurants korean-japanese • koreańsko-japońska An exclusive restaurant for demanding guests with an unusual interior decor. Sushi is served on floating mini boats revolving around the bar. The dishes are prepared under the supervision of Korean and Japanese chefs who guarantee the dishes have a genuine and special taste. Bibimbap - 40 zł 20 zł ŻYWIEC 0,5 l - 7 zł Miso - 8 zł Zindo Kramarska 15, tel. +48 61 853 01 78 www.zindo.pl 70 Ekskluzywna restauracja dla wymagających gości z wyjątkowym wystrojem wnętrz. Sushi podawane jest w łódeczkach pływających wokół baru. Dania przyrządzane są pod nadzorem koreańskich i japońskich mistrzów kuchni, którzy gwarantują ich oryginalność i wyjątkowy smak. Exklusives Restaurant mit einmaliger Inneneinrichtung für anspruchsvolle Gäste. Sushi wird in kleinen Booten serviert, die um die Bar kreisen. Die Zubereitung der Gerichte wird von koreanischen und japanischen Küchenmeistern beaufsichtigt, was die Originalität und den einmaligen Genuss gewährleistet. Open: - 12-23 mediterranean • śródziemnomorska lamb shank with orzo gicz jagnięca z orzo Lammhaxe mit Orzo - 66 zł 33 zł chef's soup zupa szefa Chef-Suppe - 18 zł 10 zł Cucina Wyspiańskiego 26a, +48 602 668 800 www.cityparkhotel.pl 88 The restaurant is located in the City Park Poznań - international scale innovation in service design. Aesthetic interiors characterized by minimalism and attention to design detail. Cucina in Italian means a kitchen, in this case the traditional Mediterranean kitchen. Brunch served every Sunday from 12.30. Restauracja znajduje się na terenie City Park Poznań - innowacyjnego w skali międzynarodowej projektu usługowego. Estetyczne wnętrza charakteryzują się minimalizmem i dbałością o szczegóły. Nazwa restauracji - cucina - w języku włoskim oznacza kuchnię, w tym wypadku tradycyjną, śródziemnomorską. W każdą niedzielę, od godz. 12.30, restauracja zaprasza na brunch. Das Restaurant befindet sich im City Park Posen - in dem innovativsten Dienstleistungszentrum in Polen. Ästhetische Innenräume des Restaurants bilden ein sehr angenehmes Klima. Der Name des Restaurants cucina bedeutet im Italienischen die Küche, und in diesem Fall geht es um die traditionelle Mittelmeerküche. Jeden Sonntag laden wir ab 12.30 zum Brunch ein. Open: - 06.30-10.30, 12.00-16.00, 17.00-23.00 polish • polska The restaurant is located at the Malta Lake in the center of Malta leisure complex with a summer toboggan run, roller coaster, ski slope and racing track. Modern architecture with interesting interior and a spacious garden. The menu is based on typical Polish dishes and regional cuisine. chicken with chanterelle sauce Restauracja znajduje się nad jeziorem Maltańskim, w samym kurczak z sosem kurkowym centrum kompleksu rekreacyjnego z letnim torem saneczkowym, Hähnchen mit Pfifferling-Soße kolejką górską, stokiem narciarskim oraz torem regatowym. LECH PREMIUM Nowoczesna architektura, ciekawe wnętrze oraz duży ogródek. 20 zł 0,5 l - 8 zł Menu oparte jest na typowych daniach polskiej oraz regionalnej kuchni. borsch barszcz Das Restaurant befindet sich am Malta-See, im Herzen eines Borsch - 8 zł Unterhaltungszentrums mit einer Sommer-Rodelbahn, Achterbahn, Skipiste und Regattabahn. Moderne Architektur und Restauracja Wiankowa Wiankowa 2, tel. + 48 509 328 635, 503 450 884 interessante Innenräume, geräumiger Garten. Das Menü basiert www.gastronomianadMalta.pl, wiankowa@wp.pl auf typischen Speisen der polnischen und regionalen Küche. 100 Open: - 11-22 - 11-… polish • polska The inn is located in the center of Poznań. The interiors are decorated in a clay finish with wooden plates and tools, torches and lamps all styled as a medieval inn. The waitresses are dressed reflecting the theme of the establishment. The menu includes Polish and local dishes. dumplings with cabbage and mushroom; pierogi z kapustą i grzybami; Gefüllte Teigtäschchen Gospoda w samym sercu Poznania. Wnętrza, z glinianymi oraz mit Sauerkraut und Pilzen - 12,50 zł drewnianymi naczyniami, pochodniami i lampionami, stylizowane LECH na średniowieczną gospodę, co podkreślają także stroje kelnerek. 20 zł 0,3 l - 6,50 zł Potrawy kuchni polskiej oraz wielkopolskiej. red borsch barszcz czerwony Die Gaststätte liegt im Herzen Posens, direkt am Altmarkt. rote Borsch - 7 zł Inneneinrichtung mit tönernen und hölzernen Behältern, Fackeln und Lampionen, das mittelalterliche Stil wird zusätzlich Gospoda Pod Koziołkami durch die Tracht der Kellnerinnen unterstrichen. Gerichte polniStary Rynek 95, tel. +48 61 851 78 68 scher und großpolnischer Küche. www.podkoziolkami.pl 150 68 Restauracje Open: - 11-23 - 11-24 www.thevisitor.pl Restaurants WHERE TO EAT? polish • polska half roasted duck połowa pieczonej kaczki gebratene Entenhälfte - 54 zł 18 zł TYSKIE 0,5 l - 8 zł The restaurant offers traditional Polish and regional cuisine. Specialties include dishes like roasted pork knuckle, veal shank, traditional blood soup, roast duck and a variety of game. In the summer, in the beer garden, there are dishes from the grill. Restauracja oferuje tradycyjną oraz regionalną kuchnię polską. Specjalnościami są takie potrawy jak: pieczona golonka, gicz cielęca, czernina, żurek, pieczona kaczka i dziczyzna. W sezonie letnim, w ogródku piwnym, oferowane są dania z grilla. Das Restaurant bietet herkömmliche und regionale Küche Polens borsch with dumplings; barszcz z uszkami; Rote-Rüben-Suppe mit Teigtaschen - 12 zł an. Zu Spezialitäten gehören solche Speisen wie Eisbein, Kalbhachse, Blutsuppe, saure Mehlsuppe, gebratene Ente und Wildfleisch. In der Sommersaison werden Grillspeisen im Biergarten Przy Bamberce serviert. Stary Rynek 2, tel. +48 61 852 99 17 www.bamberka.com.pl 128 Open: 12-… traditional polish • staropolska 17 zł ŻYWIEC 0,5 l - 10 zł traditional Polish soup in a hot bread żurek staropolski w chlebie Sauerteigsuppe im Brot serviert - 19 zł half duck with apples połówka kaczki nadziewana jabłkami Halbe Ente gefüllt mit Äpfeln - 79 zł Restauracja Ratuszowa Stary Rynek 55, Poznań; tel. +48 61 851 05 13 www.ratuszova.pl; info@ratuszova.pl 170 www.thevisitor.pl Where King Jan II Kazimierz Waza resided you may savour authentic Polish cuisine and dishes of an international flavour expertly prepared by an highly experienced Chef. Guests are offered three separate rooms: a restaurant, a winery, a cafeteria and also a summer garden. Restauracja zlokalizowana w kamienicy, w której rezydował Król Jan II Kazimierz Waza, proponuje wykwintne potrawy kuchni polskiej i międzynarodowej. Dla Gości przygotowane są trzy oddzielne sale: Restauracja, Winiarnia, Kawiarnia oraz ogródek letni. Im Ort, wo der König Jan II Kazimierz Waza gewohnt hat, kann man die authentische polnische Küche und das internationale Geschmack von Speisen genießen, die von einem wertvollen Küechenchef zubereitet wurden. Für die Gäste wurden drei separate Räume vorbereitet: das Restaurant, die Weinstube, das Kaffeehaus und der Sommergarten. Open: Open: - 11-... Dziedzictwo Kulinarne Culinary Heritage Wielkopolska Greater Poland © © Restauracje 69 SHOPPING Shopping and Galleries Półwiejska 32 tel. Atrium +48 61 859 60 50 Pasaż +48 61 667 14 00 www.starybrowar.pl - 09.00-21.00 (Alma, Piotr i Paweł: 08.00-22.00) 10.00-20.00 (09.00-21.00) The Centre of Trade Art and Business, the Old Brewery, combines the commercial world with art, history with the present, with something unusual and interesting every day. It has been awarded the Best European Shopping Mall and Best Medium Size World Shopping Mall prizes. Concerts, exhibitions, shows and Art Fairs. Centrum Handlu, Sztuki i Biznesu Stary Browar łączy komercję ze sztuką, historię ze współczesnością, niezwykłość z codziennością. Uznane za Najlepsze Centrum w Europie oraz Najlepsze Centrum Handlowe Świata w kategorii centrów średniej wielkości. Koncerty, wystawy, spektakle, przedstawienia teatralne, Targi Sztuki. Einkaufs-, Kunst- und Geschäftszentrum Stary Browar verbindet Komerzielles mit Kunst, Geschichte mit Gegenwart, Einmaligkeit mit Alltäglichkeit. Es wurde für Das Beste Zentrum in Europa und Das Beste Einkaufszentrum der Welt in der Kategorie für mittelgroße Zentren ausgezeichnet. Konzerte, Ausstellungen, Aufführungen, Kunstmessen. Abpa A. Baraniaka 8 tel. +48 61 658 10 22 biuro@galeriamalta.pl www.galeriamalta.pl - 10.00-22.00 10.00-20.00 The largest sales-entertainment centre in Poznań. Located in a special area of the city and has a large selection of fashion brands. More than 160 shops, restaurants, the most modern Multikino in Poland, fitness club and many more. The unique arrangements and views over Malta Lake are truly impressive. Największe centrum handlowo-rozrywkowe w Poznaniu. Położone w wyjątkowym miejscu, imponuje dużym wyborem modnych marek. Ponad 160 sklepów, restauracje, kawiarnie, najnowocześniejsze Multikino w Polsce, fitness klub i jeszcze więcej. Unikalna przestrzeń Galerii oraz widok na jezioro maltańskie są naprawdę imponujące. Das größte Unterhaltungs- und Einkaufszentrum in Posen mit einmaliger Lage. Die Galerie beeindruckt mit großer Auswahl an modischen Marken. Über 160 Geschäfte, Restaurants, Cafés, das modernste Multikino in Polen, FitnessClub und vieles mehr. Unikaler Raum der Malta-Galerie bietet einmaliges Erlebnis, wie der atemberaubende Blick auf den Malta-See. The slogan of this soap shop is, ‘All that Nature has made for the Body and Spirit’. Here you will find products created by Nature and all the items are 100% natural and all of the highest quality. The Franciszek Soap imports cosmetics from France, Morroco, Syria and other parts of the world to ensure the highest quality of their offer. Motto mydlarni brzmi: „Co natura daje dla ciała i dla ducha”. Mydlarnia u Franciszka oferuje bowiem produkty, które stworzyła natura, a zatem można tu kupić w 100% naturalne produkty najwyższej jakości. Mydlarnia sprowadza kosmetyki z Francji, Maroka, Syrii oraz Wodna 22 innych zakątków świata aby zapewnić jakość oraz wyjątkowość tel. +48 61 853 01 03 oferowanych produktów. +48 602 630 528 - 09.30-18.30 10.00-15.00 The Amber World salon offers wide selection of silver jewelry with natural amber and amber with gold. Impressive selection of rings, earrings, pendants, brooches, bracelets, necklaces as well as unique jewelry of esteemed jubiler-artists. Selection of souvenirs for men. Półwiejska 42 (Stary Browar) Atrium, Poziom 0 tel. +48 61 859 66 88 desta@desta-amber.com www.swiatbursztynu.pl www.desta-amber.com - 09.00-21.00 10.00-20.00 Stary Rynek 79 galeria@jeszczeniewiem.pl - 11.00-18.00 11.00-15.00 70 Zakupy i Galerie Salon Świat Bursztynu oferuje szeroką gamę srebrnej biżuterii z naturalnym bursztynem oraz bursztynu w złocie. Bardzo duża kolekcja pierścionków, kolczyków, wisiorków, broszek, bransolet, kolii, a także wiele unikatowych sztuk biżuterii od renomowanych artystów-jubilerów. Szeroki wybór upominków dla mężczyzn. Der Salon Świat Bursztynu (Bernsteinwelt) bietet großes Angebot von Silber- und Goldschmuck mit echtem Bernstein. Sehr große Kollektion von Ringen, Ohrringen, Anhängern, Broschen, Armbändern, Colliers sowie viele Schmuckunikate renommierter Juwelierkünstler. Große Auswahl an Geschenken für Herren. A way to remember your trip to Poznań is to step into the gallery the name of which means, I still don’t know? Here you will find souvenirs, art crafts, hand made decorations by artists and well-known Polish production companies. Surprise your friends with these gifts, but most of all when leaving you will be able to say, ‘Now I know ;-)’. Aby zatrzymać w pamięci wycieczkę do Poznania warto wstąpić do galerii „Jeszcze nie wiem?”. Znajdziesz tam pamiątki, ozdoby i małe dzieła sztuki ręcznie wykonane przez artystów i najlepsze polskie firmy. Zakupione prezenty oczarują najbliższych, jednak najważniejsze jest to, że wyjdziesz stąd mówiąc „już wiem :-)”. Um den Ausflug nach Posen in Erinnerung zu behalten empfiehlt sich ein Besuch in der Galerie „Ich weiß noch nicht?”. Dort findest Du Andenken, Schmuckstücke und kleine Handwerke die von den Künstlern und besten polnischen Firmen hergestellt werden. Die gekauften Geschenke werden Ihre Angehörige bezaubern, aber das wichtigste ist, dass Du von dort aus mit dem Gedanke „Jetzt weiß ich :-)” gehen wirst. www.thevistor.pl Pub, club & music EDITOR’S PICK Here is our special focus on clubbing in our city. Below you will find diverse proposals of clubs and discos. Large discos, trendy venues and intimate clubs where you can hang out for the whole night. Read the description and check the opening hours and why not take a clubbing stroll at night through the town to enjoy not one but two or three of these places. Have fun and be reasonable - don’t let the big city get you down! Live it up a little! 300 Wrocławska 21 tel. +48 61 855 23 44 www.cuba-libre.pl - 21.00-03.00 - 21.00-04.00 - 21.00-05.00 A real Latino club in the very center of the city. The restaurant is the initiative of Klaudia and Maciej Lopez - native Cubans. Comfortable leather beds, low light, intimate ambiance, and a large selection of drinks. Here everyone, regardless of age and musical taste will feel the real Cuba. Hot rhythms, original drinks and atmosphere are the ingredients of the best parties in Cuba Libre. Prawdziwie latynoski klub w samym centrum Poznania. Lokal powstał z inicjatywy Klaudii i Macieja Lopez - rodowitych Kubańczyków. Wygodne łoża ze skóry, kameralny półmrok i duży wybór trunków. Tutaj każdy, bez względu na wiek i muzyczne upodobania, poczuje prawdziwą Kubę. Gorące rytmy, oryginalne drinki i atmosfera, to składniki najlepszych imprez w Cuba Libre. Echter Latino Club im Herzen von Poznań. Das Lokal entstand aus der Initiative von Klaudia und Maciej Lopez - gebürtigen Kubanern. Bequeme Lederliegen, intimes Halbdunkel und eine große Auswahl von Drinks. Hier kann jeder, ungeachtet des Alters und der musikalischen Vorlieben, das echte Kuba zu spüren bekommen. Heiße Rhythmen, originelle Drinks und Ambiente - das sind die Zutaten für die besten Partys in Cuba Libre. Setka Pub Św. Marcin 8 tel. +48 604 777 581 info@setkapub.pl Klasztorna 17/18 pon. - czw. 16:00 - 03:00 pt. - sob.: 14:00 - 03:00 niedz. 16:00 - 03:00 tel. +48 61 221 51 07 - Televised sports events - Live music 2 - 3 times a week - Table football and darts - Wydarzenia sportowe na ekranach - Muzyka na żywo, na scenie, 2-3 razy w tygodniu - Piłkarzyki, dart strzelecka 18, tel. +48500442100, info@undergroundrockbar.pl, www.undergroundrockbar.pl www.thevisitor.pl Pub, klub i muzyka 71 SIGHTSEEING The Palm House The Poznań Tropical Plants Exhibition (The Palm House) is the largest of its kind in Poland. The first green house with a total size of 534 sq meters was built in 1910-11. Between 1928-29 a construction three times this, reaching 1694 sq. meters, was put up, but it was destroyed over the period 1939, 1945. After one year of reconstruction the building was opened to visitors in 1946. Unfortunately over the years it fell into disrepair and finally in 1978, because of the dangerous conditions for visitors, it was closed. A completely new Palm House was officially opened on 1st October 1992. It has a 4600 sq. meter surface area and a 46 000 cubic meter volume. The present exhibition is divided into 9 pavilions and one aquarium zone. No matter the time of year in winter its tropically warm!) you should visit the Palm House while in Poznań. For a walk among the tropical and moderate climate plants reserve an hour. Palmiarnia Poznańska, Wilson Park, Matejki 18 Str., tel. +48 61 865 89 07. Opening hours TUE-SAT 09.00-16.00 (ticket office), 17.00 (visiting). SUN 09.00-17.00 (ticket office), 18.00 (visits). Adult ticket 7 zł, reduced 5 zł. To get to Głogowska Street and the Wilson Park and The Palm House, get off at PARK WILSONA tram stop, trams 5 or 8 (it is the first stop after the West Railway Station). A short walk through the park and you are there. It is a very relaxing, warm and enjoyable tour. Palmiarnia Poznańska jest największym tego typu obiektem w Polsce. Pierwsza palmiarnia o łącznej powierzchni ekspozycyjnej 534 m² powstała w latach 1910-11. W latach 1928-29 powstaje trzykrotnie większy obiekt o powierzchni 1694 m², który ulega zniszczeniu w roku 1939, 1941 i ostatecznie w 1945. Po trwającej blisko rok odbudowie nowa wystawa otwiera swoje podwoje w 1946 roku. Niestety od tego czasu stan techniczny budynku z roku na rok ulegał pogorszeniu, co doprowadziło do ostatecznego zamknięcia palmiarni pod koniec lat osiemdziesiątych. Nowy obiekt otwarto uroczyście 1 października 1992 roku. Dzisiejsza palmiarnia zajmuje powierzchnię 4600 m² przy kubaturze 46.000 m³. Składa się z dziewięciu pawilonów wystawienniczych i osobnego pawilonu z akwariami. Bez względu na porę roku powinna to być obowiązkową pozycją na liście miejsc wartych odwiedzenia podczas wizyty w Poznaniu. Na spacer, podczas którego podziwiać można roślinność ze stref tropikalnych i umiarkowanych, poświęć minimum godzinę. Palmiarnia Poznańska, Park Wilsona, ul. Matejki 18, tel. +48 61 865 89 07. Godziny otwarcia WT-SO 09.00-16.00 (kasa), 17.00 (zwiedzanie). NIE 09.00-17.00 (kasa), 18.00 (zwiedzanie). Bilet normalny 7 zł, ulgowy 5 zł. Do ulicy Głogowskiej, przystanek PARK WILSONA, dojechać można tramwajem nr 5 lub 8 (wysiądź na pierwszym przystanku za Dworcem Zachodnim). 72 Palmiarnia Das Palmenhaus in Posen ist eines der größten Objekte dieser Art in Polen. Das erste Palmenhaus mit einer Fläche von 534 m² entstand in den Jahren 1910-1911. In den Jahren 1928-1929 wurde es bis zu einer dreifach größeren Fläche von 1964 m² ausgebaut. 1939, 1941 und letztlich 1945 wurde das Palmenhaus zerstört. Nach einem fast ein Jahr dauernden Wiederaufbau öffnete das Palmenhaus 1946 seine Tore wieder. Wegen schlechtem technischen Zustand wurde es Ende der achtziger Jahre geschlossen. Das neue Objekt wurde feierlich am 1. Oktober 1992 eröffnet. Das heutige Palmenhaus hat eine Fläche von 4600 m² bei einer Kubatur von 46.000 m³. In neun Ausstellungspavillons und einem getrennten Pavillon mit Aquarien wachsen etwa 17.000 Pflanzen, die zu 700 Arten aus Tropenund Äquatorländern gehören. Das Palmenhaus ist unabhängig von der Jahreszeit sehenswert. Reservieren Sie für den Besuch ca. 1 Stunde. Das Palmenhaus, Wilson-Park, Matejki-Straße 18, Tel. +48 61 865 89 07. Öffnungszeiten DI-SA von 09.00 Uhr bis 17.00 Uhr und SO von 09.00 Uhr bis 18.00 Uhr. Die Kasse schließt jeweils eine Stunde vor Palmenhausschluss. Eintritt 7 zł, Ermäßigter Eintritt 5 zł. Zufahrt: bis zur Głogowska-Straße, Haltestelle Park Wilsona, Straßenbahnlinie Nr. 5 und 8 (erste Haltestelle nach dem Hauptbahnhof West) www.thevisitor.pl
