haarlem - Studio Naskin

Transcription

HAARLEM
N ED ER LAN D S
ONTMOET AUTHENTIEK HAARLEM!
3
N ED ER LAN D S
HAARLEM
DEN HELDER
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
HAARLEM
HOORN
DEN HELDER
HAARLEM
HAARLEM
R
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
ALKMAAR
ZAANSTAD
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
DEN HELDER
HOORN
IJMUIDEN
AMSTERDAM
HOORN
ALKMAAR
HAARLEM
IZEN
HOORN
ALKMAAR
MEDEMBLIK
ALKMAAR
ZAANSTAD
IJMUIDEN
HOORN
IJMUIDEN
ZAANSTAD
DEN HELDER
MEDEMBLIK
DEN HELDER
ENKHUIZEN
ZAANSTAD
ZAANSTAD
ENKHUIZEN
MEDEMBLIK
ALKMAAR
HOORN
ENKHUIZEN
ZAANSTAD
ENKHUIZEN
HOORN
ALKMAAR
ZAANSTAD
Aanvaarroute Haarlem – Noordzeekanaal
IJmuiden, Velsen, Beverwijk, Alkmaar
N202
A9
Velserbroek
Noor
dzee
Buitenhuizerbrug
kana
6,50 meter
naal
Zijka
AFSTANDEN HAVENS
Zijka
C
Spaarnwoude
naal
B
Amsterdam
IJmuiden
Zaandstad
Hoorn
Alkmaar
Enkhuizen
Medemblik
Den Helder
21 km
21 km
16 km
68 km
45 km
75 km
95 km
85 km
Brug Rijksweg A9
Kolksluis Spaarndam
Haarlem Noord
Spaarndam
e
en
uit
rB
de
oor
N
6,80 meter
IJ Spaarne
jk
4
-
-
-
-
-
-
-
-
IJdi
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
rn
paa
S
Sluis Spaarndam
Mooie Nel
Schoterbrug Haarlem
Waarderpolder
AMSTE
ALKMAAR
ZAA
HOORN
ALKMAA
IJMUIDEN
AMSTERDA
AMSTERDAM
AMSTERDAM
N208
IJMUIDEN
AMSTERDAM
IJMUIDEN
MEDEMBLIK
ALKMAAR
6,80 meter
Locatie Rivercruise
Floresstraat - Spaarne
A9
Haarlem, Schiphol, Amsterdam
al
IJMUIDEN
AMSTER
N ED ER LAN D S
EEN WERELDPLEK MET EEN MENSELIJKE MAAT
Haarlem is niet groot, wel groots.
Haarlem is geen wereldstad, maar wel een wereldplek.
Een wereldplek met een menselijke maat.
De New York Times schreef: ‘Haarlem, A Classic Dutch City With a Village Feel’. En zo is het ook. De prachtige monumentale
binnenstad ademt de sfeer van de Gouden Eeuw en het typische dorpsgevoel is bewaard gebleven. Het is de stad van de
beroemde schilder Frans Hals, van het Müllerorgel waar Mozart ooit op speelde en de stad van de bierbrouwerijen. Maar
ook van de bijzondere musea en kwalitatief hoogwaardige culturele instellingen, de bijzondere winkeltjes en de gastvrije
horeca. Op relatief kleine afstand vindt u alle ingrediënten die nodig zijn voor een geslaagd bezoek.
Terras aan het Spaarne
Provinciehuis
Haarlem kenmerkt zich bovendien door de centrale ligging ten opzichte van Amsterdam, Schiphol en IJmuiden. Dit maakt
de stad uitermate geschikt als turnaround port en overnachtingslocatie voorafgaand of na afloop van een cruise.
De stad is goed bereikbaar en wordt omgeven door fraaie landgoederen, natuurgebieden en badplaatsen als Zandvoort
en Bloemendaal. Ook de Bollenstreek ligt in de nabijheid. Een excursie naar bijvoorbeeld het strand van Zandvoort of het
lentepark Keukenhof in Lisse is vanuit Haarlem dus eenvoudig te organiseren.
De ideale ligging van Haarlem, de authenticiteit van de stad en de in 2012 gerealiseerde aanlegkade voor riviercruiseschepen maken Haarlem tot een inspirerende en verrassende bestemming voor uw gasten.
Ik heet u van harte welkom in Haarlem.
Esther Brasser
directeur Haarlem Marketing
5
N ED ER LAN D S
OVER HAARLEM
MONUMENTEN
6
HOFJES
Haarlem is één van de mooiste oude steden
van Nederland. De stad ligt aan de rivier het Spaarne en
heeft een prachtige, monumentale binnenstad met veel
bezienswaardigheden. Met meer dan 4.000 rijks- en
gemeentemonumenten is Haarlem na Amsterdam de
tweede Monumentenstad van ons land. In de goed
bewaarde historische binnenstad bevinden zich meer
dan 1000 beschermde monumenten.
Haarlem is met tweeëntwintig hofjes een
echte hofjesstad. De hofjes herinneren aan lang vervlogen
tijden. Rijke burgers stichtten de hofjes voor arme
ongetrouwde vrouwen. Zij woonden in piepkleine
woninkjes, die aan een als tuin ingericht binnenhof lagen.
De vrouwen stonden onder toezicht en de toegangspoort,
meestal fraai versierd, ging ’s nachts op slot. Veel hofjes
zijn in de loop van de tijd gemoderniseerd of verdwenen.
Stadhuis Haarlem
Teylers Hofje
Aan de Grote Markt, het oudste deel van de stad en
ooit toernooiveld van de Graven van Holland, liggen het
Middeleeuwse stadhuiscomplex, de Hoofdwacht, de rijk
versierde Vleeshal en de Grote of St. Bavokerk. Bijzonder
in deze kerk zijn het befaamde Müllerorgel, waar Mozart
ooit op speelde, en de graven van Haarlemse beroemdheden uit de Gouden Eeuw, zoals Frans Hals, Pieter Teyler
en Pieter Jansz. Saenredam.
Maar ook elders in de stad zijn talloze monumenten te
bewonderen zoals de Waag, de Janskerk, waarin het
Noord-Hollands Archief is gevestigd, de kloveniersdoelen
en de Kathedrale Basiliek Sint Bavo aan de Leidsevaart.
De stad ademt nog steeds de sfeer van de Gouden Eeuw
en kenmerkt zich door de vele Vlaamse invloeden die
terug te vinden zijn.
De hofjestuinen zijn nog altijd kleine stadsoases. Het
oudste en het nieuwste hofje van Nederland liggen
naast elkaar in het centrum van de stad. Het oudste nog
bestaande hofje is de Bakenesserkamer, in 1395 gesticht
door Dirc van Bakenes. Het nieuwste hofje, het Johan
Enschedéhofje, is van 2007 en ontworpen door het duo
Joost Swarte en Henk Döll. Het hofje is vernoemd naar
drukkerij Johan Enschedé die ooit op deze plek stond.
CULTUUR
Haarlem is vanouds een stad van kunst en
cultuur en op dit gebied is er nog altijd veel te beleven.
In het Frans Hals Museum is veel kunst uit de Gouden
Eeuw te zien, waaronder werken van de bekende Haarlemse
schilders Frans Hals, Jacob van Ruisdael en Pieter Saenredam.
Belevingsmuseum Het Dolhuys laat de bezoeker op
interactieve wijze kennismaken met de geschiedenis van
de psychiatrie. Het wil laten zien dat de grens tussen gek
en normaal soms uiterst dun is. De Hallen Haarlem is het
museum voor moderne kunst en heeft altijd spraakmakende
exposities, het ABC Architectuurcentrum is een must voor
iedereen die geïnteresseerd is in bouwkunst.
Haarlem kent bovendien veel culinaire speciaalzaken,
bijzondere bakkers, traiteurs en delicatessenzaken. Vele
produceren op ambachtelijke en duurzame manier.
WINKELEN
Haarlem heeft alles in huis om heerlijk te
shoppen. Niet voor niks is de stad opnieuw uitgeroepen
tot de beste winkelstad van Nederland, met het meest
gevarieerde winkelaanbod. De autoluwe, monumentale
binnenstad telt veel exclusieve winkels, trendy kledingzaken, charmante antiek- en curiosawinkeltjes
en talloze speciaalzaken op elk denkbaar gebied.
In de grote winkelstraten zijn bovendien de belangrijkste
(inter)nationale winkelketens te vinden. Ook op zondag
zijn de winkels geopend.
IDEALE LIGGING
Museummolen De Adriaan laat de bezoeker kennismaken
met de eeuwenoude techniek om wind om te zetten in
productieve energie en biedt bovendien een fantastisch
uitzicht over de stad. Het Corrie ten Boom huis laat de
schuilplaats zien waar Joodse onderduikers tijdens de
Tweede Wereldoorlog werden opgevangen.
De ligging van Haarlem tussen enerzijds
Amsterdam, Schiphol en de Bollenstreek en anderzijds
het strand en de zee is uniek te noemen en ideaal
voor excursies. De reistijden zijn kort en de recreatiemogelijkheden groot.
Ovale zaal Teylers Museum
Warmoesstraat
De Haarlemse podia Stadsschouwburg Haarlem,
Philharmonie, Toneelschuur en Patronaat bieden een
kwalitatief hoogwaardig programma op het gebied van
toneel, dans, film en muziek.
Het Bloemendaalse en Zandvoortse strand met de
populaire strandpaviljoens zijn een ware trekpleister in
voorjaar en zomer. Nationaal Park Zuid-Kennemerland
biedt prachtige duingebieden en landgoederen om
te recreëren en Recreatiegebied Spaarnwoude is
uitstekend geschikt voor sportieve activiteiten.
De Philharmonie is dé concertzaal van Haarlem en de
intieme theaterzaal van de Stadsschouwburg Haarlem is
een prachtig decor voor een avondje uit.
CULINAIR
Haarlem staat bekend om haar rijke culinaire
leven. Haarlem heeft een uitgebreid en gevarieerd aanbod aan cafés en restaurants: van trendy koffiebars en
uitstekende lunchrooms tot gezellige borrellocaties en
bijzondere restaurants, van eenvoudig tot exclusief.
N ED ER LAN D S
In Teylers Museum, het eerste en oudste museum van
Nederland (1784), waant men zich in de 18e eeuw.
Alleen al het interieur van het museum, met als pronkjuweel de monumentale Ovale Zaal, is een bezoek waard.
Een wandeling door Teylers Museum is een ontdekkingstocht door de tijd. De tocht voert langs mineralen en
fossielen, langs tekeningen en schilderijen. Maar ook
natuurkundige instrumenten, munten en penningen.
De Bollenstreek en lentepark de Keukenhof in
Lisse zijn vanuit Haarlem goed bereikbaar. Dit
geldt ook voor toeristische trekpleisters als
Museum De Cruquius in Cruquius en het beeld
van Hans Brinker in Spaarndam.
7
N ED ER LAN D S
EXCURSIES
Frans Hals Museum
De diversiteit van het toeristisch aanbod in Haarlem en omgeving zorgt voor veel mogelijkheden
om interessante 4- of 8-uur excursies te organiseren. Hieronder staan enkele voorbeelden, welke
indicatief zijn en als uitgangspunt kunnen dienen. Uiteraard kan alles op maat worden ingevuld.
Ook zijn ander type excursies mogelijk.
Haarlem Marketing denkt graag mee en kan actief ondersteunen bij de verdere invulling en
organisatie van excursies.
Molen De Adriaan
Hofjeswandeling
VOORBEELDEN VAN EXCURSIES
IN HAARLEM:
IN DE VOETSPOREN VAN FRANS HALS
Deze wandeling onder leiding van een gids voert langs
de sporen die de bekende schilder Frans Hals in de stad
heeft nagelaten. Ook wordt een bezoek gebracht aan het
Frans Hals Museum. Meer informatie over het Frans Hals
Museum op www.franshalsmuseum.nl.
DE GOUDEN EEUW IN HAARLEM
Een monumentenwandeling onder leiding van een gids
langs de meest bijzondere gebouwen uit de Gouden Eeuw,
inclusief een bezoek aan het Frans Hals Museum of de
8
Grote of St. Bavokerk. Meer informatie over Haarlemse
monumenten op www.haarlem.nl, het Frans Hals Museum
op www.franshalsmuseum.nl en de Grote of St. Bavokerk
op www.bavo.nl.
MOLENROUTE
Een vaarroute onder leiding van een gids langs de vijf
belangrijkste molens in Haarlem en directe omgeving. Er
worden verschillende type molens bezocht, de molenaars
vertellen over de werking van de molen. Zie voor de
verschillende molens www.smzk.nl.
SHOPPEN DOOR DE GOUDEN STRAATJES
Ontdek het gevarieerde winkelaanbod in de beste
winkelstad van Nederland! Slenteren door de Gouden
Straatjes en neerstrijken bij één van de gezellige
grand cafés. Een wandeling aan de hand van de folder
‘De Gouden Straatjes’. Ook op zondag zijn de winkels
geopend. Meer informatie over winkelen op
www.haarlem.nl.
BIERPROEVERIJ JOPENKERK
Haarlem staat van oudsher bekend om de bierbrouwerijen
en heeft nog steeds haar eigen bier, het Jopenbier.
Bierbrouwer Jopen is gevestigd op een unieke locatie,
een voormalige kerk, de Jopenkerk. Een bezoek aan de
Jopenkerk is een unieke ervaring.
CORRIE TEN BOOM
Een bezoek aan het historische Corrie ten Boom huis.
Dé plek waar de Nederlandse horlogemaakster,
evangeliste, auteur en verzetsstrijdster Corrie ten Boom
tijdens de Tweede Wereldoorlog Joodse onderduikers
in huis nam. Meer informatie over Corrie ten Boom
op www.corrietenboom.com.
VLAAMSE WANDELING
Een wandeling onder leiding van een gids langs de
Vlaamse invloeden die nog zichtbaar zijn in het
Haarlemse straatbeeld. De Vlaming Lieven de Key, die
DE ORGELTOUR
Een bezoek aan het Draaiorgelmuseum waar een unieke
collectie van negen draaiorgels te zien is. Gevolgd door
een bezoek aan de Grote of St. Bavokerk met het befaamde
Müllerorgel, waar Mozart ooit nog op heeft gespeeld.
Meer informatie over het Draaiorgelmuseum op
Jopenkerk
Müllerorgel
hier 35 jaar lang als stadsbouwmeester actief is geweest,
heeft grote invloed gehad op de stad. Veel gebouwen van
zijn hand zijn nog terug te vinden. Meer informatie over
de Vlaamse invloeden in de stad op www.haarlem.nl.
www.draaiorgelmuseum.org en de Grote of
St. Bavokerk op www.bavo.nl.
HOFJESWANDELING
Een wandeling langs de hofjes in de binnenstad van
Haarlem. Onder leiding van een gids worden deze kleine,
groene oases van rust bezocht. De hofjes zijn geopend
op maandag t/m zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.
Meer informatie over de hofjes op www.haarlem.nl.
N ED ER LAN D S
CULINAIRE WANDELING
Een wandeling onder leiding van een gids langs bijzondere
culinaire adresjes en speciaalzaken in de Haarlemse
binnenstad. Ambachtelijkheid staat voorop. Er wordt
volop geproefd en waar mogelijk meegeholpen bij de
bereiding. Meer informatie over eten en drinken
op www.haarlem.nl.
VAREN DOOR HAARLEM
Een vaartocht door de Haarlemse grachten. Eventueel
gecombineerd met een bezoek aan een museum of andere
attractie. Er zijn verschillende Haarlemse aanbieders die
bijzondere rondvaarten organiseren. Tevens zijn hun schepen
in te zetten als vervoermiddel van de aanlegkade in HaarlemNoord naar het centrum van de stad. Meer informatie bij:
• Haarlem Canal Tours www.haarlemcanaltours.com
• Postverkade Cruises www.postverkadecruises.nl
• De Waterkoets www.dewaterkoets.nl
• Varen rond Haarlem www.varenrondhaarlem.nl
of op www.haarlem.nl.
9
N ED ER LAN D S
VOORBEELDEN VAN EXCURSIES
BUITEN HAARLEM:
HAARLEM AAN ZEE
Lekker wandelen langs het strand, zonnen op een bedje,
zwemmen in zee of genieten op het terras van een
strandpaviljoen. Eventueel te combineren met een
fietstocht door de duinen.
Meer informatie over Haarlem aan zee op
www.haarlemmarketing.nl/bezoeken/rondom_haarlem.
VOORBEELDEN AVONDPROGRAMMA’S VOOR AAN BOORD:
FRANS HALS SCHILDERWORKSHOP
Een Haarlemse kunstenaar geeft een workshop
schilderen aan boord. Creatief bezig zijn en een eigen
schilderij maken op basis van de schildertechnieken die
Frans Hals ook toepaste.
VIOOLCONCERT
Een Haarlemse violiste geeft een concertje aan boord.
BOLLENSTREEK EN KEUKENHOF
Van half februari tot eind mei behoort de Bollenstreek
tot één van de kleurrijkste gebieden van ons land.
De streek wordt gekenmerkt door uitgestrekte bollenvelden en geroemd om de tulpen, krokussen, narcissen
en hyacinten.
HAARLEMSE KOOR
Haarlem is een echte korenstad. Een Haarlems koor
treedt op aan boord.
Een tour langs de bollenvelden met aansluitend een
bezoek aan lentepark de Keukenhof.
Meer informatie over de Keukenhof op www.keukenhof.nl.
‘Haarlem aan zee’
STRIJD TEGEN HET WATER
Een bezoek aan de grootste stoommachine ter
wereld in Museum De Cruquius. Een rondleiding met
als onderwerp ‘de strijd tegen het water’, alsmede het
verhaal over de drooglegging van de Haarlemmermeer.
Keukenhof
tulpomania
T U L P E N G E K T E
I N
D E
G O U D E N
E E U W
Aansluitend wordt het beeld van Hans Brinker in
Spaarndam bezocht. Volgens de legende heeft deze
jongen Spaarndam behoed voor een ramp door zijn
vinger in een gat in de dijk te stoppen om zo het
water tegen te houden. Meer informatie over
Museum De Cruquius op www.museumdecruquius.nl.
TULPOMANIA.COM
10
N ED ER LAN D S
HAARLEM ALS TURNAROUND PORT
De centrale ligging van Haarlem maakt de stad interessant om als turnaround port te fungeren. De stad
biedt veel overnachtingsfaciliteiten, van een intieme bed & breakfast in een monumentaal pand tot een
luxe vier sterren hotel. Het verblijf kan worden aangevuld met een excursie in de stad, shoppen in de
karakteristieke winkelstraatjes of een avondprogramma in één van de vele uitgaansgelegenheden.
Het vervoer van en naar het schip in Haarlem-Noord kan eenvoudig en snel. Ook een transfer van of naar
Schiphol, Amsterdam, IJmuiden of een andere bestemming is vanuit Haarlem makkelijk te organiseren.
Amrâth Grand Hotel Frans Hals
Schiphol
ENKELE HOTELS IN HAARLEM EN OMGEVING
HAARLEM
• Ambassador City Centre Hotel
www.haarlem.com
• Amrâth Grand Hotel Frans Hals
www.amrathhotels.nl/franshals
• Carlton Square Hotel
www.carlton.nl/square
• Stempels
www.stempelsinhaarlem.nl
• Van der Valk Hotel Haarlem
www.hotelhaarlem.nl
• StayOkay
www.stayokay.com
HOOFDDORP
• Courtyard by Marriott Hotel Amsterdam Airport
www.courtyardamsterdamairport.nl
SANTPOORT
• Landgoed Duin & Kruidberg
www.duin-kruidberg.nl
Zie voor meer informatie www.haarlem.nl
11
N ED ER LAN D S
PRAKTISCHE INFORMATIE
LUCHTHAVEN SCHIPHOL
Haarlem ligt nabij luchthaven Schiphol (12 km)
waardoor de stad voor buitenlandse gasten snel en
eenvoudig te bereiken is.
TOURINGCARS
Speciale parkeerplaatsen voor touringcars
bevinden zich aan de Oudeweg (industrieterrein
Waarderpolder), de Gonnetstraat, de Friese Varkenmarkt
en de westkant van de Dreef. Verder zijn er in het centrum
enkele kiss & ride stroken aanwezig.
Meer informatie op www.haarlem.nl.
Parkeergarage ‘De Appelaar’
AUTO
Haarlem ligt zeer centraal ten opzichte van
Amsterdam (17 km), Schiphol (12 km), IJmuiden (15 km),
Zaandam (30 km) en andere steden in de Randstad.
Uitvalswegen waaronder de A208 en A9 verbinden
Haarlem met de rest van de regio. Badplaatsen
Bloemendaal aan Zee en Zandvoort liggen op 10 km
afstand. De Bollenstreek en Lisse op 25 km.
Een digitaal parkeerverwijssysteem wijst binnen Haarlem
de weg. Tevens biedt de mobiele website de mogelijkheid
om via de GPS gestuurde route de parkeergarages,
fietsenstallingen en andere locaties in Haarlem te
bereiken. Er wordt bij de routes rekening gehouden
met de wegopbrekingen in en om Haarlem.
12
Snelle busverbinding
PARKEREN
Parkeren in Haarlem kan in de
openbare parkeergarages:
• Centrum: garage De Appelaar, Damstraat 12 (2011 HA)
• Centrum Noord: garage Stationsplein,
Lange Herenstraat 11 (2011 LK)
• Centrum West: garage Raaks, Zijlvest 45 (2011 VB)
• Centrum Zuid: garage Houtplein, Wagenmakerslaan 1
(2012 DJ)
• Centrum Oost: garage De Kamp, De Witstraat 1
(2011 DV)
• Haarlem-Noord: garage Cronjé, Kleverlaan 12
(2023 JG)
Meer parkeerinformatie op www.haarlem.nl
Haarlem telt twee NS treinstations. Eén in
het centrum, station Haarlem, en één aan de rand van
de stad, station Haarlem Spaarnwoude. De treinreis van
Amsterdam naar Haarlem kost slechts 15 minuten, die
van Schiphol naar Haarlem 30 minuten.
De R.net 300 is een snelle busverbinding tussen Haarlem,
Schiphol en Amsterdam Zuidoost. Doordat de bus gebruik
maakt van een eigen, vrije busbaan is dit een goed
alternatief voor de auto, vooral in de spits. Vanaf Schiphol
rijdt de bus in ca. 45 minuten naar Haarlem centrum.
HAARLEMSE BLOEMENMEISJES
De Haarlemse Bloemenmeisjes zijn een fenomeen
in Haarlem. Dit fleurige promotieteam vormt al meer dan
50 jaar het gezicht van de stad.
N ED ER LAN D S
OPENBAAR VERVOER
Op alle belangrijke evenementen zijn de bloemenmeisjes
aanwezig om de bezoekers te verrassen met een bloem
en een glimlach. Zij zijn ook inzetbaar als hostessen
tijdens aankomsten, (bedrijfs)presentaties, openingen
en andere bijeenkomsten.
Meer informatie via Haarlem Marketing
tel: +31 (0)23 571 22 62 of e-mail
info@haarlemmarketing.nl, www.haarlem.nl.
ATTRACTIES EN OPENINGSTIJDEN
De meeste attracties en musea kunnen
een beperkt aantal bezoekers in één keer verwerken.
De hoeveelheid verschilt per locatie. Hiermee dient
rekening te worden gehouden bij de invulling van
een excursieprogramma.
HAARLEMSE STADSGIDSEN
De stadsgidsen van Haarlem verzorgen
verschillende wandelingen door de binnenstad
van Haarlem. Zij vertellen enthousiast over
architectuur, monumenten, historie, anekdotes
en bekende Haarlemmers.
Haarlemse Bloemenmeisjes
Stadswandeling
De winkels in het centrum van Haarlem zijn dagelijks
geopend, ook op zondag.
Haarlem kent verder verschillende markten, zoals
de week- en themamarkten, de antiekmarkt en de
biologische boerenmarkt.
De stadswandelingen kunnen plaatsvinden in de
talen Engels, Duits, Frans, Italiaans en Spaans;
andere talen in overleg.
Meer informatie op www.haarlem.nl.
Meer informatie via Haarlem Marketing
tel: +31 (0)23 571 22 62 of e-mail
13
N ED ER LAN D S
Spaarndam
IJmuiden
Bloemendaal
Zandvoort
Amsterdam
Schiphol
HAARLEM
Centrum
LEGENDA
Noorder Buiten Spaarne
Motor charter
traa
g
Kiss and Ride zone
touringcars
t
Flore
sewe
kken
Powerbox
(www.walstroom.nl)
A1 B1
Spaa
ress
Molu
Flo
Ligplaatsnummer
rndam
Atjeh
straa
t
straa
t
Ligplaats
XX
Riviercruiseschip
Tingietersweg
sstra
Tappersweg
at
Atje
hstr
aat
Parkeren touringcars
lstraat
Lisse
14
Tappersweg
Waarderweg
en
Waarderhav
Waarderweg
Transvaa
A2 B2
Noord
VVV Haarlem - Tourist Information
Spaarndamsew
eg
Parkeergarage
er Buit
en Spa
arne
Delis
traat
Openbaar vervoer - NS Station
N ED ER LAN D S
TECHNISCHE INFORMATIE HAVEN
Aanlegkade Haarlem-Noord
HAVEN- EN BOOTFACILITEITEN
Afmeren
Riviercruiseschepen:
• optimale lengte 110 meter
• lengte van 110 tot 135 meter: vraag de Havendienst naar
de mogelijkheden via inforivercruise@haarlem.nl
• locatie: Floresstraat - Spaarne in Haarlem-Noord
Motor charterschepen:
• maximale lengte 70 meter
• locatie: Donkere Spaarne in Haarlem-centrum
Afvalwaterlozing
• Afvoer en verwerking via de Wavboat (Water Afval
Verwerking). Meer informatie over afvoeren en kosten via
24/7 Support team, tel: +31(0)481 47 11 47 of 24/7
nummer: +31(0)6 41 62 99 27, e-mail info@wavboat.eu.
Afvalverwijdering
• Afvalverwijdering mogelijk via de kade en over het water.
Meer informatie via Spaarnelanden, tel: +31(0)900 8477.
• Of: ‘Bring it yourself’ service.
Elektriciteit
Aansluitpunten aanwezig bij aanlegkade riviercruiseschepen:
400 V, 400 A en 400 V/125 A. Liggen schepen dubbel
afgemeerd dan dient het buitenste schip te beschikken over
extra lange stroomkabels om bij de aansluitpunten op de wal
te komen. Er mag geen gebruik worden gemaakt van een
aggregaat, uitgezonderd noodsituaties. Reders dienen zelf een
aanvraag voor stroom te doen via www.walstroom.nl
Stroomprijs: e 0,3457 per KwH inclusief BTW (tarief 2015).
Drinkwater
• R iviercruiseschepen: Levering via de Waterboot (WABO) in
Amsterdam. Meer informatie over levering en kosten via de heer
Bovenkamp van WABO, tel: +31(0)6-51 32 54 06.
• F aciliteiten voor motor charterschepen bij Havenkantoor
en Donkere Spaarne; beide een ton water per uur. In het
havengeld tarief zit 1 ton water inbegrepen.
FACILITEITEN VOOR TOERISTEN
EN PASSAGIERS
Vervoersinformatie
Kiss & ride strook voor bussen en taxi’s aanwezig. Haarlem en
omgeving beschikt over diverse aanbieders op het gebied van
busverhuur, variërend van kleine taxibusjes tot touringcars. Ook
zijn er mogelijkheden om gasten per boot of met het openbaar
vervoer naar het centrum te vervoeren. Meer informatie is
verkrijgbaar via VVV Haarlem, tel: +31(0)23 531 73 25,
info@vvvhaarlem.nl.
Loopafstand
Loopafstand van Floresstraat naar het centrum (Grote Markt) is
circa 30 minuten.
Fietsen
Fietsen kunnen makkelijk van en aan boord worden getild
en op de kade worden geparkeerd. Ook zijn er mogelijkheden
om fietsen bij Haarlemse aanbieders te huren. Deze worden
klaargezet en weer opgehaald. Meer informatie via VVV Haarlem,
tel: +31(0)23 531 73 25, info@vvvhaarlem.nl.
Noodgevallen en medische zorg
• dokter, tel: +31 (0)23 545 32 00.
• spoedpost Kennemer Gasthuis Noord: Vondelweg 999,
(2026 BW) Haarlem.
• spoedpost Kennemer Gasthuis Zuid: Boerhaavelaan 22,
(2035 RC) Haarlem.
Calamiteiten
Alarmnummer 112.
In niet levensbedreigende situaties s.v.p. bellen met het
algemene nummer van de Politie, tel: +31 (0)900 88 44.
Brandweer
Bij brand aan boord maakt de brandweer gebruik van bluswater uit
het Spaarne, er is geen wateraansluiting op de kade.
Meer informatie over de haven en de bootfaciliteiten via de Havendienst, tel: +31(0)23 531 09 04 of inforivercruise@haarlem.nl.
Noodreparatie
Voor noodreparaties aan steigers, kades, watervoorzieningen en
andere facilitaire zaken kunt u contact opnemen met de Havendienst, tel: +31 (0)23 531 09 04 of inforivercruise@haarlem.nl.
15
N ED ER LAN D S
OVERIGE BELANGRIJKE
INFORMATIE
Waterconditie
Meer informatie via de Havendienst VHF 18.
Sluizen en bruggen
Winterperiode: 01 - 11 t/m 31 - 03
Zomerperiode: 01 - 04 t/m 31 - 10
Buitenhuizerbrug: 6.50 meter hoog, beweegbare brug;
wordt op afstand bediend. Bereikbaar via VHF 18.
Openingstijden:
Winter: 05.00 - 23.00 uur
Zomer: 05.00 - 23.00 uur
Brug Rijksweg A9: 6.80 meter hoog, beweegbare brug
Bereikbaar via VHF 18.
Openingstijden:
Winter:ma t/m vrij 05.30, 12.00, 13.00, 20.00 uur;
za 09.00, 12.00, 15.00 uur; zo en feestdagen gesloten.
Zomer: ma t/m vrij 05.30, 12.00, 13.00, 20.00 uur;
za 09.00, 13.00, 19.00 uur; zo en feestdagen 09.00,
13.00, 19.00 uur.
Sluis Spaarndam: 110 x 11.40 meter. Optimale schutlengte
110 meter. Schepen met een lengte van 110 tot 135 meter
kunnen onder bepaalde voorwaarden schutten. Vraag naar de
mogelijkheden bij de Havendienst via inforivercruise@haarlem.nl.
Bereikbaar via VHF 18.
Kosten doorvaart e 35 per keer; e 70 voor een retour
(tarief 2015).
Openingstijden:
Winter:ma t/m vrij 05.30 - 21.30 uur, za 08.00 - 16.00 uur;
zo en feestdagen gesloten.
Zomer: ma t/m vrij 05.30 - 21.30 uur, za 08.30 - 20.30 uur;
zo en feestdagen 08.30 - 20.30 uur.
TOERISTISCHE INFORMATIE
VVV Haarlem
Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem, Nederland
tel: +31 (0)23 531 73 25
fax: +31 (0)23 571 70 03
e-mail: info@vvvhaarlem.nl
Openingstijden
Van 1 april tot 1 oktober:
Ma t/m vrij: 09.30 - 17.30 uur
Za: 09.30 - 17.00 uur,
Zo:
12.00 - 16.00 uur
Van 1 oktober tot 1 april:
Ma:
13.00 - 17.30 uur
Di t/m vrij: 09.30 - 17.30 uur
Za: 10.00 - 17.00 uur
Haarlem Marketing
Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem, Nederland
tel: +31 (0)23 571 22 62
e-mail: info@haarlemmarketing.nl
www.haarlem.nl
/Haarlemmarketing
Schoterbrug: 6.30 meter hoog, beweegbare brug; wordt op
afstand bediend. Bereikbaar via VHF 18.
Openingstijden:
Winter:ma t/m vrij 06.00 - 07.15, 09.00 - 16.00 uur en
18.00 - 22.00 uur; za 09.00 - 15.30 en zo en
feestdagen gesloten.
Zomer: ma t/m vrij 06.00 - 07.15, 09.00 - 16.00 en
18.00 - 22.00 uur; za 09.00 - 18.00 uur en
zo en feestdagen 09.00-21.00 uur.
Meer informatie bestemd voor de chartervaart tot
maximaal 70 meter zie www.haarlem.nl/havendienst
Havengeld
Beroepsvaart 90 meter en langer
• voor 24 uur: e 222,-
• voor een week: e 1.554,-
(tarief 2015)
(tarief 2015)
Reserveren (via de Havendienst)
www.haarlem.nl/reservering-ligplaats-cruiseschepen. Administratiekosten € 55,30 per reservering inclusief BTW (tarief 2015).
Contactgegevens
Havendienst Haarlem, Spaarndamseweg 1, 2022 EG Haarlem,
Nederland, tel: +31 (0)23 531 09 04
scheepvaart-marifoonkanaal: VHF 18
www.haarlem.nl/havendienst
e-mail: inforivercruise@haarlem.nl
Openingstijden
Het kantoor is open op werkdagen van 08.30 uur tot 16.30 uur
en op vrijdag tot 16.00 uur.
16
Havendienst Haarlem
@CMHaarlem
EN G LISH
MEET AUTHENTIC HAARLEM!
17
DEN HELDER
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
HOORN
ALKMAAR
ZAANSTAD
IJMUIDEN
AMS
EN G LISH
HAARLEM
HAARLEM
DEN HELDER
HAARLEM
LDER
DER
MEDEMBLIK
MEDEMBLIK
ALKMAAR
ENKHUIZEN
ENKHUIZEN
ENKHUIZEN
ZAANSTAD
HOORN
HOORN
HAARLEM
DENALKMAAR
HELDER
ZAANSTAD
MEDEMBLIK
HOORN
ALKMAAR
ZAANSTAD
IJMUIDEN
AMSTERDAM
MEDEMBLIK
DEN HELDER
IJMUIDEN
ENKHUIZEN
AMSTERDAM
HOORN
IJMUIDEN
ENKHUIZEN
MEDEMBLIK
HOORN
ENKHUIZEN
HOORN
IJMUIDEN
AMSTERDA
ALKMAAR
ZAANSTAD
IJMUIDEN
AMSTERD
Buitenhuizerbrug bridge
Cana
naal
Zijka
C
Spaarnwoude
B
Bridge National Road A9
Kolksluis Spaarndam Lock
jk
Haarlem Noord
e
en
uit
rB
de
oor
N
6.80 meter
IJ Spaarne
IJdi
21 km
21 km
16 km
68 km
45 km
75 km
95 km
85 km
h Sea
naal
Amsterdam
IJmuiden
Zaandstad
Hoorn
Alkmaar
Enkhuizen
Medemblik
Den Helder
Nort
6.50 meter
Zijka
18
-
-
-
-
-
-
-
-
ALKMAA
ZAANSTAD
N202
A9
DISTANCES HARBOURS
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
HOORN
ALKMAAR
Navigation route Haarlem - North Sea Canal
Velserbroek
ZA
AMSTERDAM
HAARLEM
DEN HELDER
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
ALKMAAR
ZAANSTAD
IJMUIDEN
AMSTERDAM
N208
ALKMAAR
rn
paa
S
Spaarndam
Spaarndam Lock
Mooie Nel
Schoterbrug bridge Haarlem
Waarderpolder
Location river cruise
6.80 meter
A9
l
EN G LISH
A CLASSIC DUTCH CITY WITH A VILLAGE FEEL
Haarlem may not be big, but it is great.
Haarlem may not be a metropolis, but it is a hot spot with big-city drive.
A people-friendly hot spot.
The New York Times called Haarlem ‘a classic Dutch city with a village feel’, and it’s true - the magnificent, historic centre
breathes the atmosphere of the Golden Age while maintaining a village feel. The city was home to the famous painter
Frans Hals and the Müller organ once played by Mozart, as well as breweries, speciality museums, high quality cultural
institutions, unusual shops and a vibrant hospitality industry. Haarlem offers all the ingredients for a great visit
conveniently close together.
Terrace on the Spaarne
Provincial government hall
Haarlem is shaped by its central location, close to Amsterdam, Schiphol and IJmuiden. This makes the city a great
turnaround port or location for an overnight stay before or after a cruise.
The city is easy to get to and surrounded by beautiful estates, nature reserves and seaside resorts such as Zandvoort
and Bloemendaal. The bulb fields are also close by. An excursion to Zandvoort beach or the spring park of Keukenhof
in Lisse can easily be organised from Haarlem.
Haarlem’s ideal location, the city’s authenticity, and the quay constructed in 2012 for river cruise ships make Haarlem
an inspiring and surprising destination for your guests.
Welcome to Haarlem!
Esther Brasser
Director of Haarlem Marketing
19
EN G LISH
ABOUT HAARLEM
MONUMENTS
Haarlem boasts twenty-two almshouses,
which hark back to times gone by. Rich citizens founded
the almshouses for poor unmarried women. They lived in
tiny apartments which faced onto a courtyard garden.
The women were under supervision and the gate, generally
magnificently decorated, was locked at night. Many
almshouses have been modernised or have disappeared
over time. The gardens remain as little oases.
Town hall Haarlem
Teylers Almshouse
tournament field of the Counts of Holland, you can
see the mediaeval town hall complex, the Hoofdwacht
(guardhouse), the lavishly decorated Vleeshal (meat
market), and the church known as the Grote Kerk or
St. Bavokerk. This church features the renowned Müller
organ, once played by Mozart, and the graves of famous
Golden Age figures from Haarlem, such as Frans Hals,
Pieter Teyler and Pieter Jansz. Saenredam.
The oldest and newest almshouses in the Netherlands
are both in the city centre. The oldest remaining
almshouse is the Bakenesserkamer, founded by
Dirc van Bakenes in 1395, and the newest, Johan
Enschedéhofje, was built in 2007, designed by the
duo Joost Swarte and Henk Döll, and named after
the Johan Enschedé printing press, which once stood
in the same location.
There are more impressive monuments elsewhere in the
city, such as the Waag (weighing house), the Janskerk
church, which houses the archive, the Noord-Hollands
Archief, the Kloveniersdoelen (Arquebusiers’ Shooting
Range) and the Cathedral of St Bavo on the Leidsevaart.
The city still breathes the atmosphere of the Golden Age,
with many Flemish influences.
20
ALMSHOUSES
Haarlem is one of the most beautiful cities in
the Netherlands. Situated on the river Spaarne, it has a
magnificent, historic centre with many sites to visit. With
more than 4,000 national and local monuments, Haarlem
is the Netherlands’ second city for monuments after
Amsterdam. In the well maintained historic centre there
are more than 1,000 protected monuments. On the Grote
Markt square, the oldest part of the city and once the
CULTURE
Haarlem has long been a city of art and culture,
and still has a great deal to offer. The Frans Hals Museum
displays art from the Golden Age, including works by
famous Haarlem painters Frans Hals, Jacob van Ruisdael
and Pieter Saenredam.
Het Dolhuys museum provides visitors with an interactive
experience of the history of psychiatry, showing that
there’s an extremely fine line between normality and
madness. De Hallen Haarlem is the museum for modern
art with sensational exhibitions.
The ABC Architectuurcentrum is a must for anyone
interested in architecture. Windmill museum De Adriaan
introduces visitors to the age-old technique of using wind
for productive energy and offers a fantastic view over the
city. The Corrie ten Boom house reveals the hiding place
of Jews during the Second World War.
Haarlem has several venues, the Stadsschouwburg
Haarlem, Philharmonie, Toneelschuur and Patronaat,
SHOPPING
Haarlem has everything you need for great
shopping. The city has once again fully earned its title
as the best shopping city in the Netherlands, offering
the greatest variety.
The low-traffic historic city centre boasts many
exclusive shops, fashion boutiques, charming
antiques and curiosity shops and countless speciality
shops. The main shopping streets are also home to
the big national and international chains. The shops
are open on Sundays.
IDEAL LOCATION
Haarlem’s unique location between
Amsterdam, Schiphol and the bulb fields on one
side, and beaches and the sea on the other, makes
it an ideal base for excursions.
Journey times are short and there’s a wide range of
recreational activities on offer. The beaches at Bloemendaal
and Zandvoort with the popular beach cafés are a real
draw in spring and summer.
Oval Room Teylers Museum
Warmoesstraat
offering a high quality programme in drama, dance, film
and music. The Philharmonie is Haarlem’s main concert
hall and the intimate theatre of the Stadsschouwburg
Haarlem is a beautiful backdrop to an evening out.
National Park Zuid-Kennemerland offers magnificent dune
areas and estates for leisure activities, and Spaarnwoude
recreational area is great for sports.
FOOD AND DRINK
Haarlem is known for its rich culinary life.
The city offers an extensive and varied range of cafés
and restaurants, from trendy coffee bars and outstanding
lunch rooms to cosy pubs and smart restaurants, from
simple to exclusive.
EN G LISH
In Teylers Museum, the Netherlands’ first and oldest
museum (1784), you can imagine yourself in the
18th century. The interior of the museum alone, with
the historic Oval Room as its showpiece, is well worth
a visit. A walk through Teylers Museum is a journey
of discovery through time, visiting minerals and
fossils, drawings and paintings, as well as scientific
instruments and coins.
The bulb fields and Keukenhof spring park in Lisse are
easily accessible from Haarlem. The same goes for tourist
attractions such as Museum De Cruquius in Cruquius and
the statue of Hans Brinker in Spaarndam.
Haarlem also has lots of specialist culinary shops, great
bakers, caterers, and delis, many of them employing
artisanal and sustainable methods.
21
EN G LISH
EXCURSIONS
Frans Hals Museum
The wide range of tourist attractions in and around Haarlem provide lots of options for organising
interesting 4- or 8-hour excursions. There are a few examples below to give a flavour of what’s on
offer. These can be tailored to your wishes, and different kinds of excursion are possible.
Haarlem Marketing is happy to help you put together and organise your tours.
Windmill De Adriaan
Almshouses walk
EXAMPLES OF EXCURSIONS IN
HAARLEM:
IN THE FOOTSTEPS OF FRANS HALS
This guided walk follows the traces of famous painter
Frans Hals in the city. We also visit the Frans Hals Museum.
Further information on the Frans Hals Museum at
www.franshalsmuseum.nl.
THE GOLDEN AGE IN HAARLEM
A guided walking tour of monuments, taking in
the most impressive buildings of the Golden Age,
including a visit to the Frans Hals Museum or the
22
Grote Kerk / St. Bavokerk. Further information on
Haarlem’s monuments at www.haarlem.nl, the
Frans Hals Museum at www.franshalsmuseum.nl
and the Grote Kerk / St. Bavokerk at www.bavo.nl.
WINDMILL TRAIL
A guided tour around the five most important windmills
in Haarlem and the surrounding area. We visit different
types of windmills, and the millers talk about how each
mill works. For the mills, see www.smzk.nl.
SHOPPING IN THE GOLDEN STREETS
Discover the wide range on offer in the Netherlands’ best
shopping city! Stroll along the Golden Streets and settle in
at one of the lively grand cafés. A walk based on the leaflet
‘De Gouden Straatjes’. The shops are open on Sundays.
Further information on shopping at www.haarlem.nl.
CORRIE TEN BOOM
A visit to the historic house of Corrie ten Boom, where
the watch maker, evangelist, author and resistance fighter
took Jews into hiding during the Second World War.
Further information about Corrie ten Boom at
www.corrietenboom.com.
THE ORGAN TOUR
A visit to the Organ Museum with its unique collection of
nine mechanical organs, followed by a visit to the Grote
Kerk / St. Bavokerk with the renowned Müller organ,
once played by Mozart. Further information on the Organ
Museum at www.draaiorgelmuseum.org and the Grote
Kerk / St. Bavokerk at www.bavo.nl.
FLEMISH WALK
A guided walk taking in Flemish influences still visible in
the streets of Haarlem. Lieven de Key from Flanders, who
worked as city architect here for 35 years, really made his
mark on the city. Many of his buildings are still standing.
Further information on Flemish influences in the city at
www.haarlem.nl.
BOATING THROUGH HAARLEM
A boat trip along Haarlem’s canals, perhaps combined
with a visit to a museum or other attraction. Various
service providers in Haarlem organise special tours.
Their ships can also be deployed as transport from
the quay in Haarlem-Noord to the city centre.
Jopenkerk
Müller organ
ALMSHOUSES WALK
A guided walk around the almshouses in the centre of
Haarlem. These green oases are open Monday to Saturday
from 10.00 to 17.00. Further information about the
almshouses at www.haarlem.nl.
For more information see:
or www.haarlem.nl.
EN G LISH
CULINARY WALK
A guided walking tour around special culinary addresses
and speciality shops in the centre of Haarlem. Artisanal
methods are a central theme of the tour, with plenty of
opportunities for tasting and where possible for helping
with preparation. Further information on eating and
drinking at www.haarlem.nl.
JOPENKERK BEER TASTING
Haarlem has long been known for its breweries and still
produces its own beer, Jopenbier. The Jopen brewery is
uniquely located in a converted church, the Jopenkerk.
A visit to the Jopenkerk is a unique experience.
23
EN G LISH
EXAMPLES OF EXCURSIONS OUTSIDE HAARLEM:
HAARLEM ON SEA
Stroll along the beach, sunbathe on a lounger, swim
in the sea, or soak up the atmosphere at a terrace or
beach café. This can be combined with a cycling tour
of the dunes. Further information on Haarlem on sea at
EXAMPLES OF EVENING PROGRAMMES ON BOARD A BOAT:
FRANS HALS PAINTING WORKSHOP
An artist of Haarlem gives a painting workshop on
board a boat. Get creative and paint a picture using
the techniques employed by Frans Hals.
VIOLIN CONCERT
A violinist from Haarlem gives a short concert on a boat.
BULB FIELDS AND KEUKENHOF
From mid February to the end of May the vast bulb
fields are one of the most colourful areas in the
country. The region is famous for tulips, crocuses,
narcissi and hyacinths.
HAARLEM CHOIR
Haarlem is a true choir city. A choir from Haarlem
perform on a boat.
A tour of the bulb fields, closing with a visit to
Keukenhof spring park. Further information on
Keukenhof at www.keukenhof.nl.
‘Haarlem on sea’
WAR WITH WATER
A visit to the biggest steam engine in the world at
Museum De Cruquius. The tour takes the ‘war with water’
as its theme, telling the story of the draining of the
Haarlemmermeer lake and closing with a visit to the
statue of Hans Brinker in Spaarndam.
Keukenhof
tulpomania
TULIP
CRAZE
IN THE
17TH
CENTURY
Legend has it that as a boy Brinker protected Spaarndam
from disaster by sticking his finger in a hole in the dike
to keep the water back. Further information on Museum
De Cruquius at www.museumdecruquius.nl.
TULPOMANIA.COM
24
EN G LISH
HAARLEM AS A TURNAROUND PORT
Haarlem’s central location makes it a great turnaround port. The city offers plenty of accommodation,
from intimate bed & breakfasts in historic buildings to luxury four star hotels. A stay can be extended
with a city excursion, shopping in the distinctive shopping streets or an evening out.
Transport to and from ships in Haarlem-Noord is quick and easy, as are transfers to or from Schiphol,
Amsterdam, IJmuiden and other destinations.
Schiphol airport
A FEW HOTELS IN AND AROUND HAARLEM
HAARLEM
www.haarlem.com
• Stempels
www.hotelhaarlem.nl
• StayOkay
www.stayokay.com
HOOFDDORP
SANTPOORT
See www.haarlem.nl for further information.
25
EN G LISH
PRACTICAL INFORMATION
SCHIPHOL AIRPORT
Haarlem is 12 km from Schiphol Airport,
so the city is easily accessible to visitors from abroad.
COACHES
There are special parking spaces for
coaches on the Oudeweg (Waarderpolder industrial
estate), Gonnetstraat, Friese Varkenmarkt and the west
side of Dreef. In the centre there are only Kiss & Ride
pick-up and drop-off areas.
Further information at www.haarlem.nl.
Public car park ‘De Appelaar’
CAR
Haarlem is centrally located 17 km from
Amsterdam, 12 km from Schiphol, 15 km from IJmuiden,
30 km from Zaandam. Other cities in the Randstad area
can also be reached easily. Various roads including the
A208 and A9 connect Haarlem with the rest of the region.
Seaside resorts Bloemendaal aan Zee and Zandvoort are
10 km away. The bulb fields and Lisse are 25 km away.
Haarlem uses a digital parking signage system. The
mobile website also shows you how to reach car parks,
bicycle racks, and other locations in Haarlem using GPS.
The routes take into account road blocks in and
around Haarlem.
26
Fast bus connection
PARKING
Haarlem has the following public car parks:
• Centre: Garage De Appelaar, Damstraat 12 (2011 HA)
• North of centre: Garage Stationsplein, Lange Herenstraat
11 (2011 LK)
• West of centre: Garage Raaks, Zijlvest 45 (2011 VB)
• South of centre: Garage Houtplein, Wagenmakerslaan 1
(2012 DJ)
• East of centre: Garage De Kamp, De Witstraat 1
(2011 DV)
• Haarlem-Noord: Garage Cronjé, Kleverlaan 12
(2023 JG)
Further parking information at www.haarlem.nl.
The R-net 300 is a fast bus connection between Haarlem,
Schiphol and Amsterdam Zuidoost. Since the bus has its
own bus lane, this is a good alternative to going by car,
especially during rush hour. From Schiphol the bus journey
to Haarlem is approximately 45 minutes.
The floral promotional team, the Haarlemse
Bloemenmeisjes, are a real phenomenon and have formed
part of the face of the city for more than 50 years.
These flower girls are present at all important events
to surprise visitors with a flower and a smile. They also
host receptions, business presentations, openings and
other events.
EN G LISH
PUBLIC TRANSPORT
Haarlem has two railway stations. One in the
centre, Haarlem station, and one on the edge of the city,
Haarlem Spaarnwoude. The train journey from Amsterdam
to Haarlem takes just 15 minutes, and 30 minutes from
Schiphol to Haarlem.
Further information from Haarlem Marketing,
tel: +31 (0)23 571 22 62 or e-mail
ATTRACTIONS AND OPENING TIMES
Most attractions and museums are restricted
to a limited number of visitors at a time, varying from
location to location. This should be taken into account
when putting together an excursion programme.
HAARLEM CITY GUIDES
The Haarlem city guides provide a range
of walking tours of the centre of Haarlem, giving an
enthusiastic introduction to the architecture, monuments,
history, anecdotes, and famous people from Haarlem.
The shops in the centre of Haarlem are open daily,
including Sundays.
The tours are available in English, German, French,
Italian, and Spanish; other languages by arrangement.
City tour
Haarlem also has various markets, including weekly and
themed markets, an antiques market and an organic
farmers’ market.
Further information from Haarlem Marketing,
tel: +31 (0)23 571 22 62 or e-mail
Further information at www.haarlem.nl.
27
Spaarndam
EN G LISH
IJmuiden
Bloemendaal
Zandvoort
Amsterdam
Schiphol
HAARLEM
Centrum
SYMBOLS
Charter motor boat
kken
Kiss and Ride zone
coaches
t
Flore
g
rndam
Power box
(www.walstroom.nl)
traa
A1 B1
Spaa
ress
Molu
Flo
Mooring location No.
sewe
Atjeh
straa
t
straa
t
Mooring location
XX
River cruise ship
Tingietersweg
sstra
Tappersweg
at
lstraat
Lisse
28
Tappersweg
Waarderweg
en
Waarderhav
Waarderweg
Transvaa
A2 B2
Noord
VVV Haarlem - Tourist Information
Spaarndamsew
eg
Car park
er Buit
en Spa
arne
Delis
Public transport - railway station
traat
Atje
hstr
aat
Coach parking
EN G LISH
TECHNICAL HARBOUR INFORMATION
Haarlem-Noord quay
HARBOUR AND BOATING
FACILITIES
Mooring
River cruise ships:
• optimum length 110 metres
• length of 110 to 135 metres: inquire about the possibilities
at the Harbour Office via inforivercruise@haarlem.nl
• location: Floresstraat - Spaarne in Haarlem-Noord
Charter motor boats:
• maximum length 70 metres
• location: Donkere Spaarne in central Haarlem.
Waste water discharge
• Removal and treatment by the WAV wastewater treatment
boat. Further information on waste removal costs from the
24/7 support team, tel: +31 (0)481 47 11 47 or 24/7 number:
+31 (0)6 41 62 99 27, e-mail info@wavboat.eu.
Waste disposal
• Waste disposal is possible via the quay or over water. Further
information from Spaarnelanden, tel: +31 (0)900 - 8477.
• Or ‘Bring it yourself’ service.
Electricity
Connection points available at the quay for
river cruise ships: 400 V, 400 A and 400 V/125 A.
If ships are moored side by side, the outer ship should have
extra long power cables to reach the connections on the
quayside. Use of a collective connection is prohibited except
in emergencies. Ship owners should apply for electricity via
www.walstroom.nl.
Electricity price: e 0.3457 per KwH incl. VAT (2015 rate).
Drinking water
River cruise ships: Delivery via the Water Boat (WABO) in
Amsterdam. Further information on delivery and costs via
Mr Bovenkamp at WABO, tel: +31(0)6 51 32 54 06.
FACILITIES FOR TOURISTS
AND PASSENGERS
Transport information
Kiss & Ride lane available for buses and taxis. There are several
bus hire services in Haarlem and the surrounding area, ranging
from small taxi buses to coaches. There are also possibilities to
transport guests to the centre by boat or public transport.
Further information is available at VVV Haarlem,
tel: +31(0)23 531 73 25, info@vvvhaarlem.nl.
Walking distance
Walking time from Floresstraat to the centre (Grote Markt)
around 30 minutes.
Bicycles
Bicycles can be taken on board and parked on the quay.
There are also bicycle hire services in Haarlem. These are
delivered and picked up again afterwards. Further information
from VVV Haarlem tourist information, tel: +31(0)23 531 73 25,
info@vvvhaarlem.nl
Emergencies and medical care
• doctor, tel: +31 (0)23 545 32 00.
• emergency post Kennemer Gasthuis Noord:
Vondelweg 999, (2026 BW) Haarlem.
• emergency post Kennemer Gasthuis Zuid:
Boerhaavelaan 22, (2035 RC) Haarlem.
Emergencies
In an emergency call 112.
In non-life-threatening situations please call the
general police number, tel: +31 (0)900 - 88 44.
Fire brigade
In the case of fire on board the fire brigade will use water
from the Spaarne; there is no water connection on the quay.
Facilities for charter motor boats at the Harbour Office
and Donkere Spaarne; one ton of water per hour. The harbour
payment includes one ton of water.
Further information about harbour and boating facilities from
the Harbour Office, tel: +31(0)23 531 09 04
Emergency repairs
For emergency repairs to landing stages, quays, water
and other facilities, please contact the harbour service,
tel: +31 (0)23 531 09 04 or inforivercruise@haarlem.nl.
29
OTHER IMPORTANT INFORMATION
EN G LISH
Water quality
Further information from the Harbour Office at VHF 18.
Locks and bridges
Winter season: 01 - 11 to 31 - 03
Summer season: 01 - 04 to 31 - 10
Buitenhuizerbrug bridge: 6.50 metres high, movable bridge;
controlled remotely. Accessible via VHF 18
Opening times:
Winter: 05.00 - 23.00
Summer: 05.00 - 23.00
Rijksweg bridge A9: 6.80 metres high, movable bridge
Accessible via VHF 18
Opening times:
Winter: Mon to Fri 05.30, 12.00, 13.00, 20.00; Sat 09.00,
12.00, 15.00; Sundays and public holidays closed.
Summer: Mon to Fri 05.30, 12.00, 13.00, 20.00; Sat 09.00,
13.00, 19.00; Sundays and public holidays 09.00,
13.00, 19.00.
Spaarndam lock: 110 x 11.40 metres. Optimum admissible
length 110 metres. Ships with a length of 110 to 135 metres
can pass through under certain conditions. Inquire about the
possibilities at the Harbour Office via inforivercruise@haarlem.nl.
Accessible via VHF 18. Cost of passage e 35 a time;
e 70 return (2015 rate).
Opening times:
Winter: Mon to Fri 05.30 - 21.30; Sat 08.00 - 16.00;
Sundays and public holidays closed.
Summer: Mon to Fri 05.30 - 21.30; Sat 08.30 - 20.30;
Sundays and public holidays 08.30 - 20.30.
TOURIST INFORMATION
VVV Haarlem
Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem, The Netherlands
tel: +31 (0)23 531 73 25
fax: +31 (0)23 571 70 03
e-mail: info@vvvhaarlem.nl
Opening times
From 1 April to 1 October:
Mon - Fri: 09.30 - 17.30
Sat: 09.30 - 17.00
Sun: 12.00 - 16.00
From 1 October to 1 April:
Mon:
13.00 - 17.30
Tues - Fri: 09.30 - 17.30
Sat: 10.00 - 17.00
Haarlem Marketing
Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem, The Netherlands
tel: +31 (0)23 571 22 62
e-mail: info@haarlemmarketing.nl
www.haarlem.nl
/Haarlemmarketing
Schoterbrug bridge: 6.30 metres high, movable bridge;
controlled remotely. Accessible via VHF 18
Opening times:
Winter: Mon to Fri 06.00 - 07.15, 09.00 - 16.00 and
18.00 - 22.00; Sat 09.00 - 15.30; Sundays and
public holidays closed.
Summer: Mon to Fri 06.00 - 07.15, 09.00 - 16.00 and
18.00 - 22.00; Sat 09.00 - 18.00; Sundays and
public holidays 09.00 - 21.00.
For further information for charter boats
up to a maximum of 70 metres see
www.haarlem.nl/havendienst.
Harbour payment
Commercial shipping 90 metres and longer
• 24 hours: e 222.-
(2015 rate)
• one week: e 1,554.- (2015 rate)
Reservations
At the Harbour Office,
www.haarlem.nl/reservering-ligplaats-cruiseschepen.
Registration costs e 55.30 per reservation incl. VAT (2015 rate).
Contact details
Haarlem Harbour Office
Spaarndamseweg 1, 2022 EG Haarlem, The Netherlands
tel: +31 (0)23 531 09 04
marine telephone channel: VHF 18
e-mail: inforivercruise@haarlem.nl
Opening times
The Haarlem Harbour Office is open Monday-Thursday
from 08.15 to 16.30 and Fridays until 16.00.
30
Haarlem Harbour Office
@CMHaarlem
D EU TSCH
ENTDECKEN SIE
DAS AUTHENTISCHE HAARLEM!
31
DEN HELDER
D EU TSCH
HAARLEM
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
HAARLEM
HOORN
DEN HELDER
HAARLEM
EN HELDER
HELDER
RN
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN HAARLEM
HOORN
MEDEMBLIK
ALKMAAR
ENKHUIZEN
ENKHUIZEN
ZAANSTAD
HOORN
HOORN
IJMUIDEN
ALKMAAR
ALKMAAR
ZAANSTAD
MEDEMBLIK
DEN HELDER
DEN HELDER
ALKMAAR MEDEMBLIK
ZAANSTAD ENKHUIZEN
IJMUIDEN
ALKMAAR
ENKHUIZEN
MEDEMBLIK
HOORN
AMSTERDAMALKMAAR
IJMUIDEN
ZAANSTAD
HOORN
ENKHUIZEN
ZAANSTAD
HAARLEM
DEN HELDER
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
ZAANSTAD
IJMUIDEN
AMSTERDAM
N208
HOORN
ALKMAAR
N202
A9
Velserbroek
Buitenhuizer-Brücke
ZAANSTAD
naal
Zijka
seek
C
anal
Spaarnwoude
B
Autobahnbrücke A9
Kolksluis-Schleuse, Spaarndam
jk
Haarlem Noord
Spaarndam
e
en
uit
rB
de
oor
N
6,80 Meter
IJ Spaarne
IJdi
21 km
21 km
16 km
68 km
45 km
75 km
95 km
85 km
Zijka
naal
32
Nord
6,50 Meter
DISTANZEN HAFENS
Amsterdam
IJmuiden
Zaandstad
Hoorn
Alkmaar
Enkhuizen
Medemblik
Den Helder
ALKMAAR
HOORN
IJMUIDEN
ZA
ALKMAAR
AMSTERDA
AMSTERDAM
-
-
-
-
-
-
-
-
AMSTE
AMSTERDAM
Anfahrtsroute Haarlem - Nordseekanal
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
IJMUIDEN
rn
paa
S
Schleuse Spaarndam
Mooie Nel
Schoter-Brücke Haarlem
Waarderpolder
6,80 Meter
Standort Rivercruise
A9
IJMUIDEN
AMSTER
D EU TSCH
WELTOFFEN UND PERSÖNLICH ZUGLEICH
Haarlem ist nicht groß, aber großartig.
Haarlem ist keine Weltstadt, aber ein großzügiger Ort mit sehr viel Charme.
Haarlem ist weltoffen und persönlich zugleich.
Die New York Times schrieb: „Haarlem, A Classic Dutch City With a Village Feel“. Treffender könnte man die Stadt wohl kaum
beschreiben: Die wunderschöne historische Innenstadt, mit ihrem Flair des Goldenen Zeitalters, hat einen fast dörflichen
Charakter. Es ist die Stadt des berühmten Malers Frans Hals, der Müllerorgel, auf der schon Mozart spielte, und die Stadt der
Bierbrauereien. Aber auch schöne Museen, erstklassige kulturelle Veranstaltungsorte, tolle Geschäfte und gastfreundliche
Hotels und Gaststätten. Alles, was zu einem gelungenen Besuch beiträgt, befindet sich in unmittelbarer Nähe.
Terrasse auf dem Spaarne
Provinzhaus
Haarlem ist zentral gelegen und schnell und einfach von Amsterdam, dem Flughafen Schiphol und IJmuiden erreichbar.
Deshalb ist Haarlem besonders gut als Turnaround-Hafen und Übernachtungsort auf Kreuzfahrten geeignet.
Die Stadt ist gut erreichbar und von schönen Landsitzen, Naturgebieten und Badeorten wie Zandvoort und Bloemendaal
umgeben. Auch die Bollenstreek (Blumenregion) liegt ganz in der Nähe. Ausflüge zum Strand oder dem Frühlingspark
Keukenhof in Lisse sind von Haarlem aus einfach zu organisieren.
Die Lage, die Authentizität und die 2012 eröffnete Anlegestelle für Flusskreuzfahrtschiffe machen Haarlem zu einem
inspirierenden und interessanten Reiseziel für Ihre Gäste.
Ich heiße Sie herzlich willkommen in Haarlem.
Esther Brasser
Geschäftsführerin City Marketing
33
D EU TSCH
ÜBER HAARLEM
DENKMÄLER
Haarlem gehört zu den schönsten alten Städten
der Niederlande. Die Stadt liegt an der Spaarne (Fluss)
und hat eine sehr schöne historische Innenstadt mit
vielen Sehenswürdigkeiten.
Mit über 4.000 denkmalgeschützten Bauten hat Haarlem
nach Amsterdam die meisten Denkmäler der Niederlande.
Alleine in der Altstadt gibt es über 1.000 denkmalgeschützte
In Haarlem gibt es 22 ‘Hofjes’ - historische,
um einen Innenhof gebaute Wohnensembles. Diese Hofjes
erinnern an längst vergangene Zeiten. Wohlhabende
Bürger gründeten damals die Hofjes für bedürftige, ledige
Frauen. Diese wohnten in sehr kleinen Wohnungen um
hübsch begrünte Innenhöfe herum. Die Frauen wurden
beaufsichtigt, und das meist reich verzierte Eingangstor
wurde nachts abgesperrt. Einige der Hofjes wurden im
Rathaus Haarlem
Teylers Hofje
Bauten. Am Grote Markt, im ältesten Teil der Stadt, wo
der Graf von Holland einst Turniere veranstaltete, befindet
sich das mittelalterliche Stadthaus, die Hoofdwacht, die
reich verzierte Vleeshal und die Große oder St.-Bavo-Kirche.
Dort sind die berühmte Müllerorgel und die Grabsteine
von Haarlemer Berühmtheiten aus dem Goldenen Zeitalter
wie Frans Hals, Pieter Teyler und Pieter Jansz-Saenredam
besonders sehenswert.
Laufe der Zeit modernisiert oder verschwanden. Die HofjesGärten sind bis heute kleine Grünoasen. Das älteste und
das neuste Hofje des Landes liegen nebeneinander im
Stadtzentrum. Das älteste Hofje ist die Bakenesserkamer,
das 1395 von Dirc van Bakenes errichtet wurde. Das
Johan Enschedé-Hofje aus dem Jahr 2007 ist das jüngste.
Es wurde von Joost Swarte und Henk Döll entworfen und
nach der Druckerei Johan Enschedé benannt, die sich
einst hier befand
Sehr schön sind auch das Waag-Gebäude, die Janskirche
mit dem Archiv Noord-Hollands, das KloveniersdoelenGebäude (ehem. Sitz der Haarlemer Schützengilde) und
die St.-Bavo-Kathedrale. In Haarlem wandelt man auf
den Spuren des Goldenen Zeitalters, und auch der starke
flämische Einfluss ist hier gut zu spüren.
34
HOFJES
KULTUR
Kunst und Kultur sind seit jeher in Haarlem fest
verankert, und das Angebot ist sehr groß. Das Frans Hals
Museum zeigt Kunst aus dem Goldenen Zeitalter, so etwa
Werke der bekannten Haarlemer Maler Frans Hals, Jacob
Das Erlebnismuseum Het Dolhuys veranschaulicht
Besuchern interaktiv die Geschichte der Psychiatrie. Es
zeigt, wie schmal der Grat zwischen verrückt und normal
manchmal ist. De Hallen Haarlem ist das Museum für
Moderne Kunst und zeigt immer außergewöhnliche
Ausstellungen, und das ABC Architekturzentrum ist
ein Muss für Architekturfreunde.
In der Museumwindmühle De Adriaan wird mit jahrhundertealter Technik Wind in produktive Energie umgewandelt,
und von hier hat man einen sehr schönen Blick über die
Stadt. Im Corrie ten Boom-Haus kann man sehen, wo
und wie im Zweiten Weltkrieg untergetauchte Juden
untergebracht wurden.
SHOPPING
Haarlem bietet tolle Shoppingmöglichkeiten.
Die Stadt wurde wegen ihres vielseitigen Ladenangebots
wiederholt als beste Einkaufsstadt der Niederlande
ausgezeichnet. In der autofreien Innenstadt gibt es
viele exklusive Geschäfte, angesagte Kleiderläden,
charmante Antiquitäten- und Kuriositätenläden sowie
verschiedenste Fachgeschäfte. In den großen Einkaufsstraßen sind auch alle (inter)nationalen Ketten vertreten,
und die Geschäfte haben sonntags geöffnet.
IDEALE LAGE
Haarlem befindet sich in unmittelbarer Nähe zu
Amsterdam, dem Flughafen Schiphol und der Blumenregion und nicht weit von Strand und Meer. Die Anreisezeit ist kurz, und der Erholungseffekt groß. Die Strände
von Bloemendaal und Zandvoort mit ihren Strandbars
sind im Frühling und im Sommer sehr beliebt.
D EU TSCH
van Ruisdael und Pieter Saenredam. Das Teylers Museum
ist das erste und älteste Museum der Niederlande (1784).
Allein das Interieur des Museums mit seinem historischen
‘ovalen Saal’ (ovale zaal) lohnt schon einen Besuch. Ein
Spaziergang durch das Teylers Museum ist eine Entdeckungsreise durch die Zeit. Man sieht dabei Mineralien, Fossilien,
Zeichnungen und Gemälde. Aber auch physikalische
Instrumente, Münzen und Pfennige werden gezeigt.
In der Nähe liegen auch die schöne Dünenlandschaft
des Nationalparks Zuid-Kennemerland, verschiedene
Landsitze und das Erholungsgebiet Spaarnwoude mit
vielen Sportmöglichkeiten.
Ovalen Saal Teylers Museum
Warmoesstraat
Das Stadttheater, die Philharmonie, die Toneelschuur und
das Patronaat bieten ein erstklassiges Angebot an
Theater, Tanz, Film und Konzerten. Die Philharmonie ist
der wichtigste Konzertsaal Haarlems, und das Stadttheater
(Stadsschouwburg) hat ein wundervolles Ambiente.
Gut erreichbar von Haarlem aus sind auch die
Blumenregion und der Frühlingspark Keukenhof in
Lisse sowie das Museum De Cruquius in Cruquius und
die Hans Brinker-Skulptur in Spaarndam.
KULINARISCH
Haarlem hat kulinarisch viel zu bieten. Die große
Auswahl an Cafés und Restaurants in Haarlem reicht von
trendigen Café-Bars und netten Lunch-Cafés bis hin zu
typisch holländischen Pubs und stilvollen Restaurants
für jedes Budget.
Aber es gibt auch zahlreiche Gourmetläden, sehr schöne
Bäckereien und Delikatessenläden mit traditionellen und
nachhaltigen Produkten.
35
D EU TSCH
AUSFLÜGE
Frans Hals Museum
Das touristische Angebot in Haarlem und Umgebung ist sehr groß und bietet vielseitige Möglichkeiten
für Ausflüge von 4 oder 8 Stunden. Unten finden Sie einige Beispiele, die als Ausgangspunkte dienen
können. Selbstverständlich können alle Ausflüge individuell angepasst werden, und gibt es noch viele
weiter Ausflugsmöglichkeiten.
Haarlem Marketing berät und unterstützt Sie gerne bei der Planung und Durchführung von Ausflügen.
Mühle De Adriaan
Hofjes-Rundgang
BEISPIELE FÜR AUSFLÜGE
IN HAARLEM:
AUF DEN SPUREN VON FRANS HALS
Auf diesem geführten Rundgang begibt man sich auf
die Spuren des bekannten Malers Frans Hals in der Stadt,
und besucht man das Frans Hals Museum. Website des
Frans Hals Museums: www.franshalsmuseum.nl.
DAS GOLDENE ZEITALTER IN HAARLEM
Ein geführter historischer Rundgang zu den schönsten
Gebäuden aus dem Goldenen Zeitalter, mit einem
Besuch im Frans Hals Museum oder der Großen oder
36
St.-Bavo-Kirche. Weitere Informationen zu historischen
Bauten in Haarlem: www.haarlem.nl, zum Frans Hals
Museum: www.franshalsmuseum.nl und zur Großen
oder St.-Bavo-Kirche: www.bavo.nl.
WINDMÜHLEN-ROUTE‘
Eine Bootstour mit Führer zu den fünf wichtigsten
Windmühlen in Haarlem und Umgebung. Man besucht
verschiedene Windmühlentypen, und die Müller erklären
deren Betrieb. Infos zu den Windmühlen: www.smzk.nl.
SHOPPING IN DEN GOUDEN STRAATJES
(GOLDENE STRASSEN)
Entdecken Sie das vielseitige Shopping-Angebot in
der besten Einkaufsstadt der Niederlande! Schlendern
Sie durch die ‚Goldenen Straßen‘ und machen Sie eine
Pause in einem netten Grand Café. Ein Rundgang anhand
der Broschüre ‚De Gouden Straatjes‘, und die Geschäfte
haben sonntags geöffnet. Weitere Informationen zum
Thema Shopping: www.haarlem.nl.
BIERDEGUSTATION JOPENKERK
Haarlem hat eine lange Tradition als Brauereistadt
und braut bis heute ihr eigenes Bier: das Jopenbier.
Die Brauerei Jopen befindet sich in einer ehemaligen
Kirche, der Jopenkerk. Ein Besuch der Brauerei ist ein
einzigartiges Erlebnis.
HOFJES-RUNDGANG
Ein geführter Spaziergang zu den Hofjes (Wohnanlagen
um Innenhöfe). Entdecken Sie die historischen grünen
Oasen der Innenstadt. Die Hofjes sind von Montag bis
Samstag von 10.00 bis 17.00 Uhr für Besucher geöffnet.
Weitere Informationen zu den Hofjes: www.haarlem.nl.
FLÄMISCHER RUNDGANG
Ein geführter Rundgang, auf dem man viel über den
bis heute sichtbaren flämischen Einfluss auf Haarlem
DIE ORGELTOUR
Ein Besuch im Drehorgelmuseum, wo eine einzigartige
Kollektion von neun Drehorgeln gezeigt wird. Danach
folgt ein Besuch in der Großen oder St.-Bavo-Kirche mit
der berühmten Müllerorgel, auf der einst Mozart spielte.
Weitere Informationen zum Drehorgelmuseum:
www.draaiorgelmuseum.org und zur Großen oder
St.-Bavo-Kirche: www.bavo.nl.
Jopenkerk
Müllerorgel
erfährt. Der Flame Lieven de Key, der hier 35 Jahre
als Stadtbaumeister tätig war, hat die Stadt stark
geprägt. Viele der von ihm entworfenen Gebäude
sind erhalten. Weitere Informationen zum flämischen
Einfluss auf die Stadt: www.haarlem.nl.
PER BOOT DURCH HAARLEM
Eine Bootsfahrt auf den Grachten von Haarlem,
die auch mit einem Museumsbesuch oder anderen
Sehenswürdigkeiten kombiniert werden kann. In
Haarlem gibt es verschiedene Anbieter, die schöne
Bootsrundfahrten organisieren. Ihre Schiffe können
zudem als Transportmittel von der Anlegestelle in
Haarlem-Noord bis ins Stadt-zentrum genutzt werden.
Weitere Informationen unter:
oder unter www.haarlem.nl.
‚CORRIE TEN BOOM‘
Ein Besuch im historischen Corrie ten Boom-Haus.
Hier nahm die niederländische Uhrmacherin,
Evangelistin, Autorin und Widerstandskämpferin
Corrie ten Boom im Zweiten Weltkrieg jüdische
Flüchtlinge auf. Weitere Informationen zu Corrie
ten Boom: www.corrietenboom.com.
D EU TSCH
KULINARISCHER RUNDGANG
Ein geführter Rundgang zu besonderen kulinarischen
Highlights und Spezialgeschäften in der Haarlemer
Innenstadt. Hausgemachte Köstlichkeiten stehen im
Mittelpunkt. Man kann Leckereien probieren und
zum Teil sogar bei deren Zubereitung mitmachen.
Weitere Informationen zum Thema Essen & Trinken:
www.haarlem.nl.
37
BEISPIELE FÜR AUSFLÜGE IN DER
UMGEBUNG VON HAARLEM:
D EU TSCH
HAARLEM AM MEER
Schöne Strandspaziergänge, Sonnenbaden, schwimmen
im Meer oder auf einer Terrasse einer Strandbar
relaxen. Auch kombinierbar mit einer Fahrradtour durch
die Dünen. Weitere Informationen über Haarlem am Meer:
BEISPIELE FÜR ABENDPROGRAMME AN
BORD:
FRANS HALS MALWORKSHOP
Ein Haarlemer Künstler gibt einen Malworkshop an Bord.
Kreativ werden und mit den gleichen Techniken, die auch
Frans Hals anwendete, eigene Bilder malen.
GEIGENKONZERT
Eine Haarlemer Geigerin spielt an Bord.
BLUMENREGION UND KEUKENHOF
Von Mitte Februar bis Ende Mai gehört die Blumenregion
zu den farbenprächtigsten Gebieten der Niederlande.
Dann reichen in der Umgebung die Blumenfelder mit
Tulpen, Krokussen, Narzissen und Hyazinthen bis
zum Horizont.
HAARLEMER CHOR
Haarlem ist eine echte Chor-Stadt. Auftritt eines
Chors an Bord.
Eine Tour entlang der Blumenfelder mit anschließendem
Besuch im Keukenhof. Weitere Informationen zum
Keukenhof: www.keukenhof.nl.
‘Haarlem am Meer’
DER KAMPF GEGEN DAS WASSER
Besichtigung der größten Dampfmaschine der Welt
im Museum De Cruquius. Eine Führung zum Thema
‚Kampf gegen das Wasser‘ und zur Trockenlegung des
Haarlemmermeers.
Keukenhof
tulpomania
T U L P E N R A U S C H I M 1 7. J A H R H U N D E R T
Mit anschließender Besichtigung der Skulptur von Hans
Brinker in Spaarndam. Eine Legende besagt, dass dieser
Junge Spaarndam vor einer Überflutung bewahrte, indem
er seinen Finger in ein Loch im Deich steckte und so das
Wasser zurückhielt. Weitere Informationen zum Museum
De Cruquius: www.museumdecruquius.nl.
TULPOMANIA.COM
38
D EU TSCH
HAARLEM ALS TURNAROUND-HAFEN
Dank seiner zentralen Lage eignet sich Haarlem besonders gut als Turnaround-Hafen. Es gibt unzählige
Übernachtungsmöglichkeiten - von Bed & Breakfasts in historischen Gebäuden bis zu einem luxuriösen
Viersterne-Hotel. Der Besuch kann mit Ausflügen in der Stadt, Shopping in netten Einkaufsstraßen und
einem abwechslungsreichen Abendprogramm abgerundet werden.
Der Transport vom und zum Schiff in Haarlem-Noord ist einfach und schnell. Auch ein Transfer zum
Flughafen, Amsterdam, IJmuiden oder einem anderen Ort ist von Haarlem aus problemlos möglich.
Flughafen Schiphol
HOTELAUSWAHL HAARLEM UND UMGEBUNG
HAARLEM
www.haarlem.com
• Stempels
www.hotelhaarlem.nl
• StayOkay
www.stayokay.com
HOOFDDORP
SANTPOORT
Weitere Informationen: www.haarlem.nl
39
D EU TSCH
PRAKTISCHE INFORMATIONEN
FLUGHAFEN
AMSTERDAM SCHIPHOL
Haarlem liegt nur 12 km vom internationalen Flughafen
Schiphol entfernt und ist somit schnell und gut erreichbar.
REISEBUSSE
Spezielle Busparkplätze befinden sich
am Oudeweg (Industriegebiet Waarderpolder), an
der Gonnetstraat, dem Friese Varkenmarkt sowie auf
der Westseite des Dreef. Weitere Ein- und Aussteigemöglichkeiten gibt es im Zentrum.
Weitere Informationen: www.haarlem.nl.
Parkhaus ‘De Appelaar’
AUTO
Haarlem liegt zentral und in der Nähe von
Amsterdam (17 km), Flughafen Schiphol (12 km),
IJmuiden (15 km) Zaandam (30 km) und anderen Städten
der Randstad. Die A208 und A9 verbinden Haarlem mit
der Region. Badeorte wie Bloemendaal aan Zee und
Zandvoort sind nur 10 km entfernt, die Blumenregion
und Lisse 25 km.
Über ein Parkleitsystem wird man in Haarlem zu Parkplätzen
geführt. Man kann sich auch über die mobile Website
anhand einer GPS-Route zu Parkhäusern, Fahrradstellplätzen und anderen Orten in Haarlem leiten lassen.
Diese Routen berücksichtigen eventuelle Baustellen in
Haarlem und Umgebung.
40
Schnelle Busverbindung
PARKEN
In Haarlem gibt es die folgenden öffentlichen
Parkhäuser:
• Zentrum: Parkhaus De Appelaar, Damstraat 12 (2011 HA)
• Zentrum Nord: Parkhaus Stationsplein,
Lange Herenstraat 11 (2011 LK)
• Zentrum West: Parkhaus Raaks, Zijlvest 45 (2011 VB)
• Zentrum Süd: Parkhaus Houtplein, Wagenmakerslaan 1
(2012 DJ)
• Zentrum Ost: Parkhaus De Kamp, De Witstraat 1
(2011 DV)
• Haarlem-Nord: Parkhaus Cronjé, Kleverlaan 12
(2023 JG)
Weitere Parkplatz-Informationen: www.haarlem.nl.
Haarlem hat zwei Bahnhöfe. Einen im Zentrum
(Station Haarlem) und einen am Stadtrand (Station
Haarlem Spaarnwoude). Die Zugfahrt von Amsterdam
nach Haarlem dauert nur 15 Minuten und von Schiphol
nach Haarlem 30 Minuten.
Mit der Buslinie 300 von R.net gelangt man schnell von
Haarlem zum Flughafen und nach Amsterdam Zuidoost.
Dieser Bus fährt auf einer separaten Busspur, was
besonders zu den Hauptverkehrszeiten sehr sinnvoll ist.
Vom Flughafen bis ins Zentrum von Haarlem benötigt
der Bus ca. 45 Minuten.
ATTRAKTIONEN UND
ÖFFNUNGSZEITEN
Die Besucherattraktionen und Museen ermöglichen
einer festgelegten Besucherzahl gleichzeitig Eintritt.
Die maximalen Besucherzahlen variieren jedoch je
nach Ort und sollten bei der Zusammenstellung
eines Tagesprogramms berücksichtigt werden.
HAARLEMER BLUMENMÄDCHEN
Die Haarlemer Blumenmädchen sind typisch für
Haarlem. Dieses Blumen-Promotionsteam prägt bereits
über 50 Jahre das Gesicht der Stadt.
Bei allen wichtigen Veranstaltungen sind die Blumenmädchen dabei und erfreuen Besucher mit Blumen
und einem Lächeln. Sie können auch für Empfänge,
(Firmen-)Präsentationen, Eröffnungen und andere
Veranstaltungen gebucht werden.
Weitere Informationen bei Haarlem Marketing
unter: +31 (0)23 571 22 62 oder per
E-Mail: info@haarlemmarketing.nl, www.haarlem.nl.
HAARLEMER STADTFÜHRER
Stadtführer bieten verschiedene Rundgänge
durch die Innenstadt an. Sie erzählen Anekdoten und
Wissenswertes über Architektur, Denkmäler,
Geschichte und berühmte Haarlemer.
Haarlemer Blumenmädchen
Stadtrundgang
Die Geschäfte im Zentrum von Haarlem haben jeden
Tag geöffnet, auch sonntags. In Haarlem gibt es auch
verschiedene Märkte, z. B. Wochen- und Themenmärkte,
den Antikmarkt und den Bio-Bauernmarkt.
Stadtrundgänge gibt es auf Englisch, Deutsch, Französisch,
Italienisch und Spanisch. Auf Wunsch auch in anderen
Sprachen möglich.
Weitere Informationen: www.haarlem.nl.
D EU TSCH
ÖFFENTLICHE VERKEHRSMITTEL
Weitere Informationen bei Haarlem Marketing
unter: +31 (0)23 571 22 62 oder per E-Mail
41
Spaarndam
D EU TSCH
IJmuiden
Bloemendaal
Zandvoort
Amsterdam
Schiphol
HAARLEM
Centrum
LEGENDE
ress
Motor-Charterschiffe
g
Kiss and Ride Zone
Reisebusse
traa
t
Flore
sewe
kken
Powerbox
(www.walstroom.nl)
A1 B1
Spaa
Flo
Molu
Flusskreuzfahrtschiff
Liegeplatznummer
rndam
Atjeh
straa
t
straa
t
Liegeplatz
XX
Tingietersweg
sstra
Tappersweg
at
lstraat
Lisse
42
Tappersweg
Waarderweg
en
Waarderhav
Waarderweg
Transvaa
A2 B2
Noord
VVV Haarlem - Touristeninformation
Spaarndamsew
eg
Parkhaus
er Buit
en Spa
arne
Delis
Öffentlicher Verkehr - Bahnhof
traat
Atje
hstr
aat
Parken Reisebusse
D EU TSCH
TECHNISCHE HAFENINFORMATIONEN
Anlegestelle Haarlem-Noord
HAFEN- UND BOOTAUSSTATTUNGEN
Anlegen
Flusskreuzfahrtschiffe:
• optimale Länge 110 Meter
• Länge von 110 bis 135 Meter: Bitte erkundigen Sie sich beim
Hafendienst nach den verschiedenen Möglichkeiten über
inforivercruise@haarlem.nl
• Standort: Floresstraat - Spaarne in Haarlem-Noord
Motor-Charterschiffe:
• max. Länge: 70 m
• Standort: Donkere Spaarne im Stadtzentrum von Haarlem
Abwasserablass
• Abwasserablass und Verarbeitung beim WAV (Schiff für
Wasserabfall-Verarbeitung). Weitere Information und Kosten
können Sie beim Support-Team unter Tel.: +31(0)481 47 11 47,
Mobilnummer: +31(0)6 41 62 99 27 (rund um die Uhr) oder
per E-Mail: info@wavboat.eu erfragen.
Abfallentsorgung
• Abfallentsorgung über den Kai oder übers Wasser. Weitere
Informationen bei Spaarnelanden unter Tel.: +31(0)900 84 77.
• Oder: ‘Bring it yourself’-Service.
Elektrizität
Anschlüsse im Anlaufhafen der Flusskreuzfahrtschiffe:
400 V, 400 A und 400 V/125 A. Bei Schiffen, die nebeneinander
vor Anker gehen, muss das ganz außen liegende Schiff mit
einem besonders langen Stromkabel ausgestattet sein, das bis
zur Kade reicht. Aggregate dürfen, außer in Notsituationen,
nicht verwendet werden. Reeder müssen den Strom über die
Website www.walstroom.nl beantragen.
Strompreis: e 0,3457 pro kWh, MwSt. Inbegriffen (Tarif 2015).
Trinkwasser
Flusskreuzschiffe: Lieferung über das Wasserboot (WABO) in
Amsterdam. Weitere Informationen zu Lieferungen und Kosten:
Herr Bovenkamp (WABO), Tel.: +31(0)6 51 32 54 06.
AUSSTATTUNG FÜR BESUCHER
UND PASSAGIERE
Transportinformationen
Ein- und Ausstiegsstellen für Busse und Taxis vorhanden. In
Haarlem und Umgebung gibt es verschiedene Busverleihe mit
großem Angebot, von kleinen Taxibussen bis zu Reisebussen.
Gäste können auch per Boot oder mit dem öffentlichen Nahverkehr ins Stadtzentrum gebracht werden. Weitere Informationen erhalten Sie beim VVV Touristeninformationszentrum
Haarlem, Tel: +31(0)23 531 73 25, info@vvvhaarlem.nl.
Zu Fuß erreichbar
Von der Floresstraat gelangt man in 30 Minuten zu Fuß ins
Stadtzentrum (Grote Markt).
Fahrrad
Fahrräder können einfach auf- und abgeladen und am Kai
geparkt werden. Fahrräder können auch bei einem Fahrradverleih
in Haarlem geliehen werden. Diese werden gebracht und wieder
abgeholt. Weitere Informationen erhältlich bei der
VVV Touristeninformation Haarlem, Tel. +31(0)23 531 73 25,
info@vvvhaarlem.nl.
Notfälle und medizinische Versorgung
• Arzt, Tel: +31 (0)23 545 32 00.
• Notfall-Klinik Kennemer Gasthuis Noord:
Vondelweg 999, (2026 BW) Haarlem.
• Notfall-Klinik Kennemer Gasthuis Zuid:
Boerhaavelaan 22, (2035 RC) Haarlem.
Notfälle
Notrufnummer 112. Bei nicht lebensgefährlichen Situationen
bitte die allgemeine Notrufnummer der Polizei anrufen,
Tel: +31 (0)900 - 88 44.
Feuerwehr
Zum Löschen von Feuer an Bord nutzt die Feuerwehr das
Wasser der Spaarne als Löschwasser, an der Kade selbst gibt
es keinen Wasseranschluss.
Anlagen für Motor-Charterschiffe mit einer Kapazität von 1 Tonne
Wasser pro Stunde sowohl bei Havenkantoor und Donkere Spaarne
vorhanden. In der Hafengebühr ist 1 Tonne Wasser inbegriffen.
Weitere Informationen über den Hafen und die Bootsausstattungen
sind beim Hafendienst unter Tel. +31(0)23 531 09 04 erhältlich.
Notreparatur
Für Notreparaturen an Landungsbrücken, Anlegestellen,
Wasserversorgung und anderen Einrichtungen bitte den
Hafendienst kontaktieren Tel: +31 (0)23 531 09 04 oder
inforivercruise@haarlem.nl.
43
SONSTIGE WICHTIGE
INFORMATIONEN
Wasserbedingungen
Weitere Informationen beim Hafendienst UKW 18 erhältlich.
D EU TSCH
Schleusen und Brücken
Winter: 01.11 bis 31.03.
Sommer: 01.04. bis 31.10.
Buitenhuizerbrücke: 6,50 Meter hoch, bewegliche Brücke;
Fernbedienung. Erreichbar über UKW 18.
Öffnungszeiten:
Winter: 05.00 - 23.00 Uhr
Sommer: 05.00 - 23.00 Uhr
Autobahnbrücke A9: 6,80 Meter hoch, bewegliche Brücke
Erreichbar über UKW 18.
Öffnungszeiten:
Winter:Mo. bis Fr. 05.30, 12.00, 13.00, 20.00 Uhr; Sa. 09.00,
12.00, 15.00 Uhr; So. und an Feiertagen geschlossen.
Sommer: Mo. bis Fr. 05.30, 12.00, 13.00, 20.00 Uhr; Sa. 09.00,
13.00, 19.00 Uhr; So. und an Feiertagen 09.00, 13.00,
19.00 Uhr.
Schleuse Spaarndam: 110 x 11.40 Meter. Optimale Durchfahrlänge: 110 Meter. Schiffe mit einer Länge von 110 bis 135
Metern können unter bestimmten Bedingungen durch die
Schleuse fahren. Erkundigen Sie sich nach entsprechenden Auskünften beim Hafendienst unter inforivercruise@haarlem.nl.
Erreichbar über UKW 18. Kosten Durchfahrt: e 35 pro Mal;
e 70 Hin- und Rückfahrt (Tarif 2015).
Öffnungszeiten:
Winter: Mo. bis Fr. 05.30-21.30 Uhr, Sa. 08.00-16.00 Uhr;
an So. und an Feiertagen geschlossen.
Sommer: Mo. bis Fr. 05.30-21.30 Uhr, Sa. 08.30-20.30 Uhr;
So. und an Feiertagen 08.30-20.30 Uhr.
TOURISTENINFORMATION
VVV Haarlem
Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem, Niederlande
Tel: +31 (0)23 531 73 25
Fax: +31 (0)23 571 70 03
E-Mail: info@vvvhaarlem.nl
Öffnungszeiten
Vom 1. April bis 30. September:
Mo. bis Fr.: 09.30 bis 17.30 Uhr
Sa: 09.30 bis 17.00 Uhr
So: 12:00 bis 16:00 Uhr
Vom 1. Oktober bis 31. März:
Mo. 13.00 bis 17.30 Uhr
Di. bis Fr.: 09.30 bis 17.30 Uhr
Sa.: 10.00 bis 17.00 Uhr
Haarlem Marketing
Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem, Niederlande
Tel: +31 (0)23 571 22 62
E-Mail: info@haarlemmarketing.nl
www.haarlem.nl
/Haarlemmarketing
Schoter-Brücke: 6,30 Meter hoch, bewegliche Brücke;
Fernbedienung. Erreichbar über UKW 18.
Öffnungszeiten:
Winter: Mo. bis Fr. 06.00-07.15, 09.00-16.00 Uhr und
18.00-22.00 Uhr; Sa. 09.00-15.30, sonntags
und an Feiertagen geschlossen.
Sommer: Mo. bis Fr. 06.00-07.15, 09.00-16.00 und
18.00-22.00 Uhr; Sa. 09.00-18.00 Uhr;
So. und an Feiertagen 09.00-21.00 Uhr.
Weitere Informationen zu Charterfahrten bis maximal
70 Meter unter: www.haarlem.nl/havendienst
Hafengebühren
Gewerbliche Fahrten 90 Meter und länger
• für 24 Stunden: e 222,- (Tarif 2015)
• für eine Woche: e 1.554,- (Tarif 2015)
Reservieren
Beim Hafendienst,
www.haarlem.nl/reservering-ligplaats-cruiseschepen. Verwaltungsgebühr in Höhe von e 55,30 inkl. MwSt. pro Reservierung
(Tarif 2015).
Kontaktangaben
Hafenbüro Haarlem
Spaarndamseweg 1, 2022 EG Haarlem, Niederlande
Tel: +31 (0)23 531 09 04
UKW-Schiffsfunk-Kanal: UKW 18
E-Mail: inforivercruise@haarlem.nl
Öffnungszeiten
Der Hafendienst Haarlem ist an Werktagen von 08.15 Uhr bis
16.30 Uhr und freitags bis 16.00 Uhr geöffnet.
44
Hafendienst Haarlem
@CMHaarlem
ESPANOL
CONOZCA EL HAARLEM AUTÉNTICO
45
HAARLEM
DEN HELDER
MEDEMBLIK
HAARLEM
ENKHUIZEN
HOORN
DEN HELDER
MEDEMBLIK
DEN HELDER
ZAANSTAD
ENKHUIZEN
HOORN
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
IJMUIDEN
AMST
ALKMAAR
ZAAN
HOORN
ALKMAA
IJMUIDEN
AMSTERDA
ESPANOL
HAARLEM
ALKMAAR
DEN HELDER
MEDEMBLIK
ENKHUIZEN
DEN HELDER ALKMAAR
MEDEMBLIK ZAANSTAD
ENKHUIZEN
OORN
HAARLEM
HOORN
HOORN
IJMUIDEN
DEN HELDER
MEDEMBLIK
ALKMAAR
ZAANSTAD
ALKMAAR
AMSTERDAM
HAARLEM
K
ENKHUIZEN
HOORN
ALKMAAR
ZAANSTAD
DEN HELDER
ZAANSTAD
ENKHUIZEN
IJMUIDEN
IJMUIDEN
HOORN
ALKMAAR
AMSTERDAM
IJMUIDEN
MEDEMBLIK
ZAANSTAD
AMSTERDAM
ENKHUIZEN
HOORN
ALKMAAR
ZAANSTAD
AMSTERDAM
Acceso desde el mar - Canal del Mar del Norte
N208
N202
A9
Velserbroek
Can
Esclusa pequeña Spaarndam
al B
Spaarnwoude
jk
Haarlem Norte
Brug Rijksweg A9
Spaarndam
e
en
uit
rB
de
oor
N
6,80 metros
IJ Spaarne
IJdi
21 km
21 km
16 km
68 km
45 km
75 km
95 km
85 km
Mar
later
Ámsterdam
IJmuiden
Zaandstad
Hoorn
Alkmaar
Enkhuizen
Medemblik
Den Helder
lC
tera
al la
l
Cana
46
-
-
-
-
-
-
-
-
l del
6,50 metros
DISTANCIAS PUERTO
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Haarlem
Cana
Puente Buitenhuizerbrug
rn
paa
Esclusa Spaarndam
S
Mooie Nel
Puente Schoterbrug Haarlem
Waarderpolder
6,80 metros
Ubicación Rivercruise
Calle Floresstraat - Spaarne
A9
Haarlem, Schiphol, Ámsterdam
del N
orte
IJMUIDEN
AMSTER
Haarlem no es grande pero es grandiosa.
Haarlem no es una metrópolis, pero sí una ciudad de mundo.
Una ciudad de mundo a medida.
ESPANOL
UNA CIUDAD DE MUNDO A MEDIDA
El periódico The New York Times vio en Haarlem ‘Una clásica ciudad holandesa con aire local’. Algo cierto, pues el
monumental casco histórico del Siglo de Oro mantiene intacto su ambiente provincial. Fue villa del famoso pintor
Frans Hals y alberga el órgano Müller en el que tocó Mozart, además de varias fábricas de cerveza, museos especiales,
instituciones culturales de alta calidad, tiendas excepcionales y una dinámica industria hostelera. En resumen, todos los
ingredientes necesarios para una visita acertada a una distancia conveniente.
Terraza en el Spaarne
Sede de los Estados Provinciales
La ubicación central de Haarlem respecto a Ámsterdam, Schiphol e Ijmuiden, la convierte en el puerto base ideal
o emplazamiento perfecto para pasar la noche antes o después de un crucero.
Haarlem es de muy fácil acceso, se encuentra próxima a los campos de bulbos y está rodeada por bellas fincas, parques
naturales y centros turísticos costeros como los de Zandvoort y Bloemendaal. Organizar una excursión a la playa de
Zandvoort o al parque primaveral de Keukenhof en Lisse resulta algo fácil.
La ubicación ideal de Haarlem, su autenticidad y su embarcadero para los barcos de crucero fluvial, recién terminado
en 2012, hacen de esta ciudad un destino lleno de inspiración y sorpresas para sus visitantes.
Sea bienvenido a Haarlem
Esther Brasser
Directora de Haarlem Marketing
47
ESPANOL
SOBRE HAARLEM
MONUMENTOS
Haarlem cuenta con veintidós beaterios que
nos trasladan a épocas de antaño. Los ricos burgueses
los mandaban construir para las mujeres solteras pobres,
que vivían en estas viviendas diminutas en torno a un
patio con aspecto de jardín. Las mujeres estaban bajo
vigilancia y la puerta de acceso, en la mayoría de los casos
profusamente decorada, se cerraba con llave al caer la
noche. Con el paso del tiempo muchos beaterios fueron
Ayuntamiento Haarlem
Beaterio Teylers
en su tiempo acogió los torneos de los Duques de
Holanda, se encuentra el complejo medieval del
ayuntamiento, de Hoofdwacht (casa del centinela), el
Vleeshal (lonja de carne) y la Iglesia de San Bavón con
su afamado órgano de Müller en el que Mozart tocó una
vez y las tumbas de las celebridades de Harlem del Siglo
de Oro: Frans Hals, Pieter Teyler y Pieter Jansz. Saenredam.
modernizados o desaparecieron. Sus jardines siguen siendo
pequeños oasis en la ciudad. El beaterio más antiguo del
país (Bakenesserkamer fundado en 1395 por Dirc van
Bakenes) y el más nuevo (Johan Enschedéhofje, diseñado
en 2007 por el duo Joost Swarte y Henk Döll) se encuentran
el uno junto al otro. Este último recibe su nombre de
la imprenta Johan Enschedé que se encontraba en ese
lugar antiguamente.
Hay innumerables monumentos que se pueden maravillar
en otras partes de la ciudad como de Waag (peso público),
la Iglesia Janskerk, en la que se encuentra el archivo,
Noord-Hollands Archief, los Kloveniersdoelen y la Catedral
Basílica de San Bavón. La ciudad aún respira el ambiente
del Siglo de Oro con sus muchas influencias flamencas.
48
BEATERIOS
Haarlem es una de las ciudades antiguas más
bonitas de los Países Bajos. Ubicada en la desembocadura
del río Spaarne, cuenta con un espléndido casco histórico
y más de 4.000 monumentos municipales y nacionales.
No por nada es la segunda ciudad holandesa con más
monumentos después de Ámsterdam. El casco histórico
alberga más de 1000 monumentos protegidos. En la
plaza Grote Markt, la parte más antigua de la ciudad que
CULTURA
Haarlem ha sido desde siempre la ciudad del
arte y la cultura. El Museo Frans Hals expone arte del
Siglo de Oro, incluyendo muchas obras de los famosos
pintores de Haarlem: Frans Hals, Jacob van Ruisdael y
Pieter Saenredam. En el Museo Teylers, el museo más
antiguo de los Países Bajos (1784), uno se sumerge en el
siglo XVIII. Su interior, con su joya orgullo la monumental
Sala Oval, ofrece un viaje de descubrimiento por el tiempo.
La expedición muestra al visitante minerales y fósiles,
dibujos y pinturas, así como también instrumentos de
física y monedas.
El museo Het Dolhuys ofrece al visitante une experiencia
interactiva de la historia de la psiquiatría. Muestra que
la línea que separa la locura de la normalidad es
extremadamente fina. De Hallen Haarlem es el museo
de arte moderno con exposiciones sensacionales.
DE TIENDAS
Haarlem ha vuelto a ser nombrada como la
mejor ciudad de los Países Bajos para ir de tiendas
pues ofrece una gran variedad de establecimientos.
El monumental casco histórico con apenas tráfico
cuenta con muchas boutiques exclusivas, encantadores
establecimientos de antigüedades y curiosidades, e
innumerables tiendas especializadas. Las calles grandes
albergan además las cadenas de comercios (inter)
nacionales. Las tiendas también abren los domingos.
El centro de arquitectura ABC merece una visita
obligatoria para todo aquel interesado en este arte.
El molino museo De Adriaan introduce al visitante en la
técnica milenaria de convertir el viento en energía productiva
además de ofrecer una vista espléndida de la ciudad.
La casa Corrie ten Boom muestra la vivienda donde se
escondieron los judíos durante la Segunda Guerra Mundial.
La ubicación de Haarlem entre, por un lado,
Ámsterdam, el aeropuerto de Schiphol y la zona de
los bulbos y, por otro lado, las playas y el mar, la hace
única e ideal para todo tipo de excursiones. Se llega
a todas partes en poco tiempo y las posibilidades de
ocio son enormes.
Haarlem cuenta con diversos escenarios para el teatro, la
danza, el cine y la música. Stadsschouwburg, Philharmonie,
Toneelschuur y Patronaat ofrecen un programa de alta
Las playas de Bloemendaal y Zandvoort con sus famosas
terrazas son un gran atractivo turístico tanto en la
primavera como en el verano. El parque nacional
Zuid-Kennemerland ofrece unos parajes de dunas
Sala Oval Museo Teylers
Warmoesstraat
calidad en estos ámbitos. La Philharmonie es la sala de
conciertos de Haarlem por excelencia y la íntima sala del
teatro del Stadsschouwburg es un decorado maravilloso
para una salida de ocio.
maravillosos y la zona de recreo Spaarnwoude
es extremadamente apropiada para las actividades
deportivas.
GASTRONOMÍA
Haarlem se conoce por su rica actividad culinaria
pues cuenta con una extensa y variada oferta de cafés y
restaurantes que va desde modernos bares y acogedoras
cafeterías hasta los restaurantes más excepcionales,
desde lo más sencillo hasta lo más exclusivo. Haarlem
alberga además tiendas culinarias, panaderías exclusivas
y establecimientos de delicatesen donde a menudo los
productos se elaboran de modo artesanal.
ESPANOL
LA UBICACIÓN IDEAL
Los campos de bulbos y el parque Keukenhof en Lisse se
encuentran muy cerca. El Museo De Cruquius y la imagen
de Hans Brinker también.
49
ESPANOL
EXCURSIONES
Frans Hals Museum
La diversidad de la oferta turística de Haarlem y sus alrededores hace posible organizar interesantes
excursiones de 4 u 8 horas. A continuación se muestran algunos ejemplos indicativos como punto de
partida. Las excursiones también se pueden confeccionar a medida.
Para Haarlem Marketing será un placer colaborar en la organización de su propia excursión.
Molino De Adriaan
Paseo por los beaterios
EJEMPLOS DE EXCURSIONES
POR HAARLEM:
TRAS LAS HUELLAS DE FRANS HALS
Este paseo guiado nos lleva a lo largo de las huellas que
el famoso pintor Frans Hals dejó en la ciudad. Incluye
además una visita al Museo de Frans Hals. Para más
información, véase: www.franshalsmuseum.nl.
EL SIGLO DE ORO EN HAARLEM
Un paseo guiado por los edificios más significativos del
Siglo de Oro. Incluye una visita al museo Frans Hals o la
Iglesia de San Bavón o Grote Kerk. En la página
50
www.haarlem.nl encontrará más información sobre los
monumentos de la ciudad, en www.franshalsmuseum.nl
sobre el museo y en www.bavo.nl sobre la Iglesia de San
Bavón.
LA RUTA DE LOS MOLINOS
Una ruta por agua con un guía que nos llevará a los cinco
molinos más importantes de Haarlem y sus cercanías. Se
visitan diferentes tipos de molinos y los molineros explican su
funcionamiento. Para más información, véase: www.smzk.nl
DE TIENDAS POR LAS CALLEJUELAS DORADAS
Descubra la diversa oferta de tiendas en ¡la mejor ciudad
de los Países Bajos para ir de tiendas! Deambule por las
Callejuelas Doradas e instálese en uno de los acogedores
cafés. Un paseo a partir del folleto “Las Callejuelas
Doradas”. Las tiendas también abren los domingos.
Para más información, véase: www.haarlem.nl.
PASEO FLAMENCO
Un paseo guiado por todas las influencias flamencas que
aún siguen visibles en las calles de Haarlem. El flamenco
Lieven de Key fue maestro urbanista de la ciudad durante
35 años. Aún se pueden encontrar muchos de sus
de cerveza y aún sigue produciendo su propia marca:
la cerveza Jopen. La fábrica de cerveza Jopen está
situada en la antigua iglesia Jopen. Visitarla es una
experiencia única.
VISITA A LA CASA CORRIE TEN BOOM
Se trata del lugar en el que, Corrie ten Boom, la
relojera holandesa, evangelizadora, autora y miembro
de la resistencia, escondía durante la Segunda Guerra
Mundial a jóvenes judíos. Para más información,
véase: www.corrietenboom.com.
LA RUTA DE LOS ÓRGANOS
Una visita al museo de los organillos donde se puede
admirar una colección única de nueve organillos. Incluye
una visita a la Iglesia de San Bavón / Grote Kerk con su
afamado órgano Müller donde Mozart tocó una vez. Para
más información sobre ambos, véase respectivamente
www.draaiorgelmuseum.org y www. bavo.nl.
Jopenkerk
Órgano Müller
edificios. Para más información sobre las influencias
flamencas, véase www.haarlem.nl.
PASEO EN BARCO POR HAARLEM
Un paseo en barco por los canales de Haarlem,
combinado quizás con una visita a un museo u otra
atracción. Diversos proveedores de servicios de Haarlem
organizan tours especiales. Sus embarcaciones pueden
utilizarse asimismo como transporte desde el muelle de
Haarlem-Noord al centro de la ciudad.
EL PASEO DE LOS BEATERIOS
Un paseo por los beaterios del casco histórico de
Haarlem. Un guía les acompañará a visitar estos
pequeños oasis verdes de tranquilidad. Los beaterios
están abiertos de lunes a sábado de 10.00 a 17 00.
DEGUSTACIÓN DE CERVEZA EN LA JOPENKERK
Haarlem se conoce desde la antigüedad por sus fábricas
ESPANOL
PASEO GASTRONÓMICO
Un paseo guiado por los lugares y establecimientos
gastronómicos más especiales del casco histórico
de la ciudad. Lo artesanal es lo más importante.
Se degustará en abundancia y, donde sea posible,
se participará en la elaboración. Para más información,
véase en www.haarlem.nl.
Si desea obtener más información consulte:
u www.haarlem.nl.
51
EJEMPLOS DE EXCURSIONES FUERA
DE HAARLEM:
ESPANOL
HAARLEM JUNTO AL MAR
Disfrute de largos paseos por la playa, de tomar el
sol en una hamaca, nadar en el mar o estar sentado
en una de las grandes terrazas. Se puede combinar
con una excursión en bicicleta por las dunas.
Para más información, véase:
CAMPOS DE BULBOS Y EL KEUKENHOF
Desde mediados de febrero hasta finales de mayo los
campos de bulbos son una de las zonas más coloridas del
país. Esta extensión es afamada por sus tulipanes, crocos,
narcisos y jacintos.
EJEMPLOS DE PROGRAMAS
NOCTURNOS EN BARCO:
TALLER DE PINTURA CON FRANS HALS
Un artista de Haarlem imparte un taller de pintura a
bordo. Ejercite así su creatividad y realice una pintura
propia según las técnicas de Frans Hals.
CONCIERTO DE VIOLÍN
Un violinista de Haarlem ofrece un concierto a bordo.
CORO DE HAARLEM
Haarlem es una ciudad de coros. Uno de ellos ofrecerá
una actuación a bordo.
Una ruta por los campos de bulbos se coronará con
una visita al parque primaveral Keukenhof. Para más
información, véase: www.keukenhof.nl.
‘Haarlem junto al mar’
LA LUCHA CONTRA EL AGUA
Una visita a la máquina de vapor más grande del mundo
en el Museo De Cruquius. La temática de la visita es
‘la lucha contra el agua’, así como la historia sobre el
drenaje del lago Haarlemmermeer.
Keukenhof
tulpomania
T U L I P O M A N Í A
E N
E L
S I G L O
D E
O R O
Acto seguido se visitará la imagen de Hans Brinken en
Spaarndam. Según la leyenda, este muchacho salvó a
Spaarndam de una catástrofe al colocar su dedo sobre
el dique para evitar así que entrara el agua.
Para más información sobre el museo De Cruquius,
véase: www.museumdecruquius.nl.
TULPOMANIA.COM
52
La central ubicación de Haarlem hace de ella una ciudad interesante para ser utilizada como puerto
base. La ciudad ofrece muchas posibilidades para pasar la noche; desde hostales íntimos en edificios
monumentales hasta hoteles de lujo de cuatro estrellas. La estancia se puede completar con una
excursión por la ciudad: de tiendas por las calles típicas o un programa con salida nocturna.
ESPANOL
HAARLEM COMO PUERTO BASE
El traslado hacia y desde el barco en el Norte de Haarlem se puede realizar de un modo rápido y
sencillo. Lo mismo vale para Schiphol, Ámsterdam, IJmuiden u otro destino.
Aeropuerto de Schiphol
ALGUNOS HOTELES EN HAARLEM Y ALREDEDORES
HAARLEM
www.haarlem.com
• Stempels
www.hotelhaarlem.nl
• StayOkay
www.stayokay.com
HOOFDDORP
SANTPOORT
53
ESPANOL
INFORMACIÓN PRÁCTICA
AEROPUERTO DE SCHIPHOL
Haarlem se encuentra cerca del aeropuerto de
Schiphol (a 12 kilómetros) por lo que es de muy fácil
acceso para los visitantes extranjeros.
AUTOBUSES
Aparcamientos especiales para los autobuses
se encuentran en Oudeweg (parque industrial Waarderpolder), Gonnetstraat, Friese Varkenmarkt y la parte oeste
del Dreef. En el centro hay puntos para dejar y recoger a
los pasajeros.
Garaje ‘De Appelaar’
COCHE
Haarlem está ubicada en un punto central
respecto a Ámsterdam (17 km), Schiphol (12 km),
IJmuiden (15 km), Zaandam (30 km) y otras ciudades
de la conurbación. Las vías de salida A208 y A9 enlazan
a Haarlem con el resto de la región. Las playas de
Bloemendaal aan Zee y Zandvoort se encuentran a 10 km
de distancia. Los campos de bulbos y Lisse a 25 km.
Un sistema digital de aparcamiento indica el camino
dentro de Haarlem. Además la página web móvil ofrece
la posibilidad de llegar, mediante ruta dirigida por GPS,
a los aparcamientos para coches o bicicletas y otros
estacionamientos en Haarlem. Además, se tienen en
cuenta las obras en el camino en Haarlem y alrededores.
54
Conexión rápida en autobús
APARCAMIENTOS
En Haarlem se puede aparcar en los
garajes públicos:
• Centro: Garaje De Appelaar, Damstraat 12 (2011 HA)
• Centro Norte: Garaje Stationsplein, Lange Herenstraat 11
(2011 LK)
• Centro Oeste: Garaje Raaks, Zijlvest 45 (2011 VB)
• Centro Sur: Garaje Houtplein, Wagenmakerslaan 1
(2012 DJ)
• Centro Este: Garaje De Kamp, De Witstraat 1
(2011 DV)
• Haarlem-Norte: Garaje Cronjé, Kleverlaan 12 (2023 JG)
Para más información sobre aparcamientos, véase:
www.haarlem.nl.
Haarlem cuenta con dos estaciones de tren
NS. Una en el centro, la estación de Haarlem, y otra en las
proximidades, la estación Haarlem Spaarnwoude. El viaje
en tren de Ámsterdam a Haarlem dura sólo 15 minutos,
el de Schiphol a Haarlem 30 minutos.
La R-net 300 es una conexión rápida en autobús entre
Haarlem, Schiphol y Ámsterdam Zuidoost. Se hace uso de
una vía libre especial por lo que es una buena alternativa
para el coche, sobre todo en las horas punta. Se tarda 45
minutos desde el aeropuerto hasta el centro de Haarlem.
ATRACCIONES Y HORARIO DE
APERTURA
El equipo promocional floral llamado Haarlemse
Bloemenmeisjes son un fenómeno en Haarlem y la cara
de la ciudad desde hace más de 50 años.
Estas chicas están presentes en todos los eventos
importantes para sorprender a los visitantes con una flor
y una sonrisa. También son azafatas de tierra durante
recepciones, presentaciones (de empresa), inauguraciones
y otros encuentros.
Para más información, diríjase a Haarlem Marketing
tel.: +31 (0)23 571 22 62 o por correo-e
GUÍAS DE HAARLEM
La mayoría de los museos y atracciones sólo pueden
acoger a un determinado número de visitantes de una
vez. La cantidad difiere según el lugar. Se deberá tener en
cuenta a la hora de planificar el programa de la excursión.
Los guías de Haarlem ofrecen diferentes paseos
por el casco histórico de Haarlem, relatan con entusiasmo
sobre la arquitectura, los monumentos, la historia, las
anécdotas y los famosos de la ciudad.
Paseos por la ciudad
Las tiendas del centro de Haarlem están abiertas todos
los días, también los domingos.
Los paseos se pueden realizar en inglés, alemán, francés,
italiano y español; otros idiomas previa consulta.
Haarlem cuenta además con varios mercados, mercados
semanales y temáticos, el mercado de antigüedades y
el biológico.
Para más información, diríjase a Haarlem Marketing
tel.: +31 (0)23 571 22 62 o por correo-e
ESPANOL
TRANSPORTE PÚBLICO
55
ESPANOL
IJmuiden
Spaarndam
Bloemendaal
Zandvoort
Amsterdam
Schiphol
HAARLEM
Centrum
LEYENDA
straa
t
sewe
g
Número del embarcadero
kken
Barco crucero fluvial
Atjeh
straa
t
Embarcadero
XX
Molu
rndam
Punto de conexión electricidad
Spaa
Kiss and Ride zona autobuses
Embarcación charter de motor
A1 B1
Tingietersweg
Floresstraat
Flore
sstra
Tappersweg
at
lstraat
Lisse
56
Tappersweg
Waarderweg
en
Waarderhav
Waarderweg
Transvaa
A2 B2
Noord
Información Turística - VVV Haarlem
Spaarndamsew
eg
Aparcamiento de coches
er Buit
en Spa
arne
Delis
Transporte público - Estación de tren NS
traat
Atje
hstr
aat
Aparcamiento autobuses
Muelle Haarlem-Noord
INSTALACIONES
PORTUARIAS
Atracar
• longitud óptima 110 metros
• longitud de 110 a 135 metros: pregunte al Servicio Portuario
sobre las posibilidades: inforivercruise@haarlem.nl
• ubicación: calle Floresstraat - Spaarne en Haarlem-Noord
Embarcación charter a motor:
• longitud máxima de 70 metros
• ubicación: Donkere Spaarne en el centro de Haarlem
Desagüe para residuos
• Desagüe y tratamiento a través de Wavboat (Tratamiento
aguas residuales). Para más información sobre los costes, llame
al Equipo de Apoyo 24/7, tel.: +31(0)481 47 11 47 o al número
24/7: +31(0)6 41 62 99 27, correo-e: info@wavboat.eu.
Eliminación de desechos
• Eliminación de desechos en el muelle y sobre el agua.
Llame a Spaarnelanden, tel.: +31(0)900 84 77.
• o: Servicio de ‘Sistema de entrega’.
Electricidad
Puntos de conexión en el desembarcadero para los barcos de
crucero: 400 V, 400 A en 400 V/125 A. Si los barcos están
atracados en doble fila, el exterior deberá contar con un cable
más largo para llegar hasta los puntos de toma de corriente
en el muelle. Queda prohíbido el uso de un grupo electrógeno,
salvo en situaciones de urgencia. Se deberá solicitar la corriente
a través de www.walstroom.nl. Precio: 0,3457 e por KwH, IVA
incluido (tarifa 2015).
Agua potable
Barcos de crucero fluvial: Suministro a través de Waterboot (WABO)
en Ámsterdam. Más información sobre suministro y gastos a través
del Sr. Bovenkamp de WABO, tel.: +31(0)6 51 32 54 06.
Instalaciones para las embarcaciones charter a motor en la
Oficina Portuaria y Donkere Spaarne; ambos una tonelada por
hora. La tarifa de derecho portuario incluye 1 tonelada de agua.
INSTALACIONES PARA TURISTAS
Y PASAJEROS
ESPANOL
INFORMACIÓN TÉCNICA DEL PUERTO
Información sobre transporte
Existen diversos puntos para recoger y dejar pasajeros tanto
para autobuses como para taxis. Haarlem y sus alrededores
disponen de diversos oferentes en lo que se refiere el alquiler
de autobuses: desde pequeños autobuses taxi hasta autocares
de turismo. También existen posibilidades de transportar a los
invitados en barco o con el transporte público hasta el centro.
Puede obtener más información en VVV Haarlem,
tel: +31(0)23 531 73 25, info@vvvhaarlem.nl
Distancia a pie
La distancia a pie de la Florestraat hasta el centro es
de unos 30 minutos.
Bicicletas
Las bicicletas se pueden subir a bordo fácilmente y aparcarlas
en el muelle. También es posible alquilar bicicletas en diversos
puntos de Haarlem. Las traen y luego las recogen de nuevo.
Para más información, VVV Haarlem, tel.: +31(0)23 531 73 25,
info@vvvhaarlem.nl
Emergencias y asistencia sanitaria
• doctor, tel.: +31 (0)23 545 32 00.
• puesto de urgencias Kennemer Gasthuis Noord: Vondelweg
999, (2026 BW) Haarlem.
• puesto de urgencias Kennemer Gasthuis Zuid: Boerhaavelaan
22, (2035 RC) Haarlem.
Emergencias
Llamar al 112.
En situaciones que no sean de vida o muerte por
favor llame al número general de la Policía:
tel.: +31 (0)900 88 44.
Bomberos
Si se diera un incendio a bordo, los bomberos utilizarían agua
extintora del Spaarne, pues no hay toma de agua en el muelle.
Para más información sobre el puerto y sus instalaciones, diríjase
al Servicio Portuario, tel.: +31(0)23 531 09 04
Reparación de urgencia
Para las reparaciones de urgencia en los muelles, embarcaderos,
suministros de agua y demás, póngase en contacto con el
Servicio Portuario, tel.: +31 (0)23 531 09 04 o:
inforivercruise@haarlem.nl.
57
INFORMACIÓN IMPORTANTE
RESTANTE
Calidad del agua
Más información en el Servicio Portuario VHF 18.
Esclusas y puentes
Periodo de invierno: 01 - 11 hasta 31 - 03
Periodo de verano: 01 - 04 hasta 31 - 10
ESPANOL
Puente Buitenhuizerbrug: 6,50 metros de altura, puente
móvil; manejado a distancia
Accesible a través de VHF 18.
Horario de apertura:
Invierno: 05.00 - 23.00 horas
Verano: 05.00 - 23.00 horas
Puente Rijksweg A9: 6,80 metros de altura, puente móvil
Accesible a través de VHF 18.
Invierno: de lun. a vier. 05.30, 12.00, 13.00, 20.00 horas;
sáb. 09.00, 12.00, 15.00 horas; dom. y festivos cerrado.
Verano: lun.a vier. 05.30, 12.00, 13.00, 20.00 horas;
sáb. 09.00, 13.00, 19.00 horas; dom. y festivos
09.00, 13.00, 19.00 horas.
Esclusa Spaarndam: 110 x 11.40 metros. Distancia óptima
entre esclusas 110 metros. Los barcos con una longitud de entre
110 y 135 metros pueden pasar por la esclusa bajo determinadas condiciones. Infórmese sobre las posibilidades en el Servicio
Portuario: inforivercruise@haarlem.nl.
Accesible a través de VHF 18. Coste: 35 e por paso;
70 e por ida y vuelta (tarifa 2015).
Invierno: lun. a vier. 05.30 - 21.30 horas, sáb. 08.00 - 16.00
horas; dom. y festivos cerrada.
Verano: lun. a vier. 05.30 - 21.30 horas, sáb. 08.30 - 20.30
horas; dom. y festivos 08.30-20.30 horas.
INFORMACIÓN TURÍSTICA
VVV Haarlem
Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem, Holanda
tel.: +31 (0)23 531 73 25
fax: +31 (0)23 571 70 03
correo-e: info@vvvhaarlem.nl
Horario de apertura
Del 1 de abril hasta el 1 de octubre:
De lun. a vier.: 09.30 - 17.30 h.
Sáb.: 09.30 - 17.00 h.
Dom.: 12.00 - 16.00 h.
Del 1 de octubre hasta el 1 de abril:
Lun.: 13.00 - 17.30 h.
Mar. a vier.: 09.30 - 17.30 h.
Sáb.: 10.00 - 17.00 h.
Haarlem Marketing
Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem, Holanda
tel.: +31 (0)23 571 22 62
correo-e: info@haarlemmarketing.nl
www.haarlem.nl
/Haarlemmarketing
Puente Schoterbrug: 6.30 metros de altura, puente móvil;
manejado a distancia. Accesible a través de VHF 18.
Invierno: lun. a vier. 06.00 - 07.15, 09.00 - 16.00 horas y
18.00 - 22.00 horas; sáb. 09.00 - 15.30 y dom.
y festivos cerrado.
Verano: lun. a vier. 06.00 - 07.15, 09.00 - 16.00
y 18.00 - 22.00 horas; sáb. 09.00 - 18.00 horas
y dom. y festivos 09.00 - 21.00 horas.
Para más información referente a la navegación
charter hastá un máximo de 70 metros, véase
Derecho portuario
Navegación profesional 90 metros y mayor:
• para 24 horas: 222,- e (tarifa 2015)
• para una semana: 1.554,- e (tarifa 2015)
Reservas
A través del Servicio Portuario,
www.haarlem.nl/reservering-ligplaats-cruiseschepen. Gastos de
administración 55,30 e por reserva, IVA incluido (tarifa 2015).
Datos de contacto
Oficina Portuaria Haarlem
Spaarndamseweg 1, 2022 EG Haarlem, Holanda
tel.: +31 (0)23 531 09 04
teléfono canal marino: VHF 18
correo-e: inforivercruise@haarlem.nl
Horario de apertura
El Servicio Portuario de Haarlem está abierta los días laborables
de 08.15 horas a 16.30 horas y los viernes abierto hasta
las 16.00 horas.
58
Oficina Portuaria Haarlem
@CMHaarlem
COLOFON | COLOPHON | IMPRESSUM | COLOFÓN
Productie en redactie | Production and editing | Produktion und Redaktion | Producción y Redacción
Haarlem Marketing | www.haarlem.nl
+31 (0)23 571 22 62 | info@haarlemmarketing.nl
Ontwerp en vormgeving | Design and layout | Design und Gestaltung | Diseño y Maquetación
Studio Naskin | www.naskin.nl
Fotografie | Photography | Fotografie | Fotografía
Hans Guldemond | www.hansguldemond.nl
Stockfotografie
Vertaling | Translation | Übersetzung | Traducción
Fundalingua | www.fundalingua.com
Drukwerk | Print | Druck | Imprenta
NjoyMedia | www.njoymedia.nl
(Wijzigingen voorbehouden, februari 2015)
(Changes with reservation, February 2015)
(Änderungen vorbehalten, Februar 2015)
(Se reserva el derecho a modificaciones, Febrero 2015)
59

haarlem - Studio Naskin

Transcription

Similar documents

Jubileumboekje Müller-orgel 1756-2006

kreative entwicklungen für innovation im

1 Tag der Kino-Orgel - Das Geheimnis von Babylon Live Filmsound