Kanton Thurgau`a Hoşgeldiniz! - Kanton Thurgau Formular Center
Transcription
Kanton Thurgau`a Hoşgeldiniz! - Kanton Thurgau Formular Center
Göçmen Dairesi Uyum bölümü Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Türkçe (Türkisch) Baskı bilgileri Dağıtım 2012 Bu broşür’ü www.migrationsamt.tg.ch > sayfasında Arnavutça, Almanca, Fransızca, İtalyanca, ingilizce, Sırpça, Portekizce ve Türkçe olarak indirebilirsiniz. Yayımcı Göçmen bürosu, Uyum bölümü, Schlossmühlestrasse 7, 8510 Frauenfeld Yazar ve telif hakkı Frauenfeld Göçmen dairesi, uyum bürosu Göçmenlerin uyumu ve ırkçılığı önleme dairesi, Freiburg Temel tasarım grafiği Agence Symbol Grafik ve Baskı Ströbele Kommunikation, Romanshorn Resimler Thurgau Tourismus, Amriswil Federal Göçmen dairesi, Bern Tercüme Ausländerdienst Baselland, Pratteln İçindekiler 1. Önsöz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 2. Broşür hakkında . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 3. Kanton Thurgau’da birlikte yaşam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Kanton, İller, belediyeler Resmi diller Yabancı nüfus Göçmenlerin uyumu 4. Kanton’a yerleşim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Başvuru Belediyeden bilgi edinme Basından bilgi edinme 5. Haklar ve görevler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Temel değerler 6. İletişim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Almanca öğrenmek İsviçre almancası lehçelerini öğrenmek Okuma ve yazmayı öğrenmek Kültürlerarası çevirmenler Kültürlerarası kütüphane 7. İkamet etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Ev bulmak Kiralık bir evde oturmak 8. Taşımacılık. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Otomobiller Özel araç ithali Ehliyet değiştirme İsviçre’de otomobil kullanmak Toplu taşıma Yavaş trafik: bisikletler ve yayalar 9. Çalışma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 İş bulma Maaş ve sosyal kesintiler Sosyal sigortalar İşsizlik sigortası Sosyal yardım İşten çıkarmaya karşı koruma Vergiler İşyerinde gerginlikler Ayrımcılığı önleme Kaçak çalışma 10. Sağlık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Hastalık ve kaza sigortası Sağlığı destekleme ve önlem alma Doktorlar Tıbbi acil durum Diş bakımı Diş acil servisi Yaşlılar Engelliler Aile planlaması ve cinsel eğitim bilgileri 11. Evlilik ve aile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Evlenme ve aile bireylerini yanına alma Kayıtlı birliktelikler Zoraki evlilik Hamilelik ve doğum Doğum izni ve maaşı Çocuk parası Çocuk ve genç hakları Eş ve aile sorunları Aile içi şiddet 12. Eğitim ve zorunlu okul süresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Eğitim olanakları Ebeveynlerin sorumlulukları Çocuk bakımı ve destekleyici bakım imkanı Ana okul (4cü yaştan itibaren) İlk okul (6 yaşından itibaren) Yönelme düzeyi – Ortaokul I (12ci yaştan itibaren) Meslek ve yüksek öğrenim danışmanlığı Yabancı uyruklu öğrenciler Ara çözümler 13. Mesleki eğitim ve yüksek öğrenim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Bir işletmede meslek öğrenimi (15 yaşından itibaren) Ortaokul II (15 yaşından itibaren) Yüksek öğrenim Mesleki eğitim ve öğrenim bursları Diploma ve kazanılmış hakların tanınması Yetişkin eğitimi ve hizmet içi eğitim 14. Doğayı koruma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Çevreyi koruma Kamusal alanlara dikkatli davranmak Çöpleri geri dönüştürmek Geri dönüştürülemeyen çöpler 15. Sosyal yaşam ve dernekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Kültür Spor Yürümek, bisiklet sürmek, kaykay (Skateboard) sürmek Dernekler Dini yaşam 16. Siyasi yaşama katılım . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Doğrudan demokrasi Siyasi kurumlar Üç siyasi düzey Yabancı uyruklu şahısların siyasi hakları Siyasi yaşama katılımın başka şekilleri Vatandaşlık 17. Faydalı adresler .................................................................................................................................................. 49 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 5 1. Önsöz Hoşgeldiniz! Kanton Thurgau’da yaşamaya karar verdiğinize memnun olduk. Dinamik, dışa açık ama aynı zamanda kuruluşlarına ve geleneklerine bağlı bir Kanton’a yerleşiyorsunuz. İşlevini korumuş doğası, Bodensee gölündeki ayrıcalıklı konumu, farklı branşlarda etkin ekonomisi ve komşu kantonları Schaffhausen, Zürich ve St. Gallen yanısıra sınır ülkeler Almanya ve Avusturya Thurgau’u çekici bir ikamet ve iş mekanı haline getiriyor. Umarız siz ve aileniz kısa zamanda güzel bölgemiz «Thurgauerland» da kendinizi rahat ve huzurlu hissedersiniz. Burdaki toplumsal ve örgütsel yaşam oldukça çeşitli. Sizi içtenlikle bu yaşama katılmaya davet ediyoruz. Farklı topluluklar arasındaki uyumlu bikliktelikten gururluyuz. Thurgau her kuşaktan, farklı köken ve görüşten insanların uyumlu ve her bireyin kişilik ve kimliğine saygı göstererek yaşadığı bir kantondur. Ancak böylesi bir yaşam kendiliğinden gelişmediğinden her iki tarafın uyum sağlamak için çaba göstermesi gerekir. Her birey birlikte yaşanılan insanlara, ülkemizin ve toplumumuzun temel değerleri olan saygı ve hoşgörü çerçevesinde yaklaşmak durumundadır. Bu broşürde kantonumuzdaki yaşamla ilgili birçok bilgi bulunmaktadır. Yerel dili öğrenin! Bu bağımsızlığınızın anahtarıdır. Sizi Thurgau’lularla tanışıp kaynaşmaya davet ediyoruz. Onların tecrübeleri bulunduğunuz yeni çevreyi daha iyi anlamanıza, kaynaşmanıza ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır. Sizlere yürekten hoşgeldiniz diyor, bol keşifler ve heyecanlı yeni dostluklar kurmanızı diliyoruz. Claudius Graf-Schelling Kanton bakanlar kurulu üyesi Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 7 2. Broşür hakkında Thurgau kanton’una vardığınızda, halletmeniz gereken birçok iş bulunmaktadır. Bazı şeyler sizin için yeni olacaktır. Bu broşür size genel bilgiler sunmaktadır. Ayrıntılı bilgiler edinmek için ikamet ettiğiniz belediyenin nüfus dairesine, broşürde belirtilmiş web sitelerine yada ok işaretiyle belirtilen kurumlara başvurabilirsiniz. Bu kurumlar broşür’de yer alış sırasına göre numaralandırılmıştır. Adresleri bu kitapçığın son bölümünde bulunan listede denk düşen numaraIarda bulabilirsiniz. Mahallenizde, köyünüzde, işyerinizde ve boş zamanınızı değerlendirdiğinizde tanıştığınız kişilerdende birçok bilgi edinebilirsiniz. Broşür’ün orta kısmında çıkarıIabilinen sayfada kanton Thurgau’un haritası ve en önemli acil numaraları bulabilirsiniz. Bu broşür’ü www.migrationsamt.tg.ch sayfasında Arnavutça, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Sırpça, Portekizce ve Türkçe olarak indirebilirsiniz. 8 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 3. Thurgau kanton’unda bir arada yaşama Kanton Thurgau, tüm farklılıklara rağmen insanların saygı çerçevesinde bir arada yaşadığı ve kişisel kimliklere saygı duyulan, çok yönlü ve barışcıl bir kantondur. Kanton, ilçeler, belediyeler Resmi dili Kanton Thurgau İsviçre Konfederasyonunun 26 kanton’undan biridir. Nüfusu, 5 ilçe ve 80 belediyeye dağılmış olarak, yaklaşık 251’000 dir. Kantonun başkenti 23’530 nüfusuyla Frauenfeld’dir. İsviçre’de dört resmi dil bulunmaktadır: Almanca, Fransızca, İtalyanca ve Rätoromanca. Thurgau İsviçre’nin almanca konuşan kantonlarındandır. Alman kantonlarında resmi dil yüksek almancadır (Hochdeutsch). Günlük yaşamda İsviçre almancası (Dialekt) konuşulur. Thurgau’un bayrağı Thurgau bayrağının kökeni bir zamanlar Thurgau’u yöneten Kyburg derebeyliğine dayanmaktadır. Siyah fon üzerinde iki altın aslan. Bağımsız bir kanton olarak 1803 yılında Konfederasyona katıldığında bayraktaki altın aslanlar yeni bayraktada kullanıldı. Özgürlüğü temsilen bayrağın zemini beyaz ve açık yeşil olarak değiştirildi. Kanton Thurgau’un web siteleri: www.thurgau.ch www.thurgau-switzerland.tg.ch www.thurgau-tourismus.ch İsviçre’nin almanca konuşulan kantonlarında farklı İsviçre almancası lehçeleri bulunmaktadır. Örneğin bir kavram bölgeden bölgeye farklı telafuz edilir. Hatta bazı bölgelerin kısmen farklı kelime hazinesi bulunmaktadır. Yabancı nüfus Kanton Thurgau’da yaklaşık 54’570 kişi yabancı uyrukludur; buda nüfusun yaklaşık %22 sini oluşturur. Bunun aşağı yukarı dörtte biri İsviçre doğumlu. Alman topluluğu sayısal olarak yabancı nüfusun en büyük grubunu oluşturmakta (kantondaki yabancı nüfusun yaklaşık üçte biri). Göçmenlerin entegrasyonu Entegrasyon, yükümlülükler ve haklar temeline dayalı ve amacının tüm halkların ekonomik ve toplumsal yaşama katılımını mümkün kılmak olan, dinamik, şahsi ve toplumsal bir süreçtir. Entegrasyona teşvik «teşvik etmek ve talep etmek» ilkesine dayanır ve özellikle dil öğrenme, mesleki ilerleme ve sosyal katılımı destekler. Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Yerleşim tarihinden 19’cu yüzyılın başlarında Thurgau’ da neredeyse sadece yerlileri oturuyorlardı. 1900 civarında sayıları üçte bire geriledi. Thurgau’da kentsel bir merkez bulunmadığından çoğu insanlar komşu kantonların endüstri bölgelerine göçtüler. Eşzamanlı olarak başka kantonlardan ve yabancı işçiler Thurgau’ a yerleştiler. En büyük grubu çiftlikleri ve mandıraları devralan Bern kantonundan yerleşenler oluşturuyordu. Böylelikle Bernliler bugün sevilen Thurgau peynir çeşitlerinin geliştirilmesinde önemli katkıda bulunmuşlardır. Örneğin Emmentaler «Rustico». Kantondaki yabancı nüfusu 136 farklı milliyetten (2012) oluşuyor ve çok çeşitlilik sunuyor. İsviçre’lilerle yabancı kökenli kişiler arasındaki ortak yaşamı ve fikir alış verişini geliştirmek amacıyla Thurgau yetkili makamları etkin bir uyum politikası izlemektedir. Thurgau belediyelerinin birçoğu bölgesel uyum bürolarıyla işbirliği içerisindedirler. Birçok bilginin yanısıra bürolarda İsviçre ve Thurgau’da yaşamla ilgili kurslarda bulabilirsiniz. Bazı belediyeler uyum konusunda yetkili kişiler görevlendirdiler. 9 [1] Kanton Thurgau Uyum bürosu [2] Frauenfeld (FFI) bölge Uyum bürosu [3] Kreuzlingen bölge Uyum bürosu İsviçre’deki yaşamla ilgili faydalı bilgiler (çeşitli dillerde): www.migraweb.ch www.swissworld.org www.ch.ch Hızlı akanın ülkesi Kanton Thurgau ismini Thur ırmağından almıştır. Onunda ismi hint avrupa kökenli («akan», «aceleci») anlamını taşıyan «dhu» kelimesinden alıntıdır. Saentis dağından kaynayan Thur 127 km sonra Eglisau’da Ren nehriyle buluşuyor. Bu yolculuğu sırasında yüzlerce dere ve ırmaklarla buluşuyor. Böylece birkaç saat içinde tehlikeli bir nehir halini alabiliyor. Birçok kez Thur ırmağı taşmış ve büyük hasarlar vermiştir. Bu sebeple 19’cu yüzyılın ikinci yarısında akışı düzeltildi ve sağlamlaştırıldı. 10 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 4. Kanton’a yerleşim Yerleşiminizi kolaylaştıracak faydalı bilgilere belediyenizin nüfus dairesinden ulaşabilirsiniz. Yerleşiminizi bildirme Şayet kanton’un herhangi bir belediyesine yerleşmeyi yada 3 aydan fazla kalmayı düşünüyorsanız, gelişinizin ilk 14 günü içinde, şahsen belediyenin nüfus dairesine başvurup oturma iznini (kimlik/Ausweis) talep etmek zorundasınız. Bazı kimliklerde (Ausweis) kanton değiştirmenin onaylanması gerekebileceğinden, taşınmadan önce kanton Thurgau’a başvurmak zorundasınız. Belediyeden bilgi edinme Belediyenin nüfus dairesinde oradaki genel yaşam, dernek etkinlikleri, sportif ve kültürel etkinlikler hakkında da bilgi edinmenizi tavsiye ederiz. Böylesi etkinliklere katılmak mükemmel bir uyum aracıdır. Etkinliklerle ilgili bilgileri nüfus dairesi ilan tahtalarında da bulabilirsiniz. Çoğu belediyeler bunun yanısıra internet sitelerindede ayrıntılı bilgi sunuyorlar. Tüm Thurgau belediyelerinin sitelerine doğrudan bağlantı için: www.tg.ch > Gemeinden (belediyeler) [4] Kanton Thurgau göçmen dairesi Basın yoluyla bilgi edinme Kanton Thurgau ile ilgili birçok bilgiye internetten yada basından ulaşabilirsiniz. Özellikle yerel gazetelerde bölgedeki yaşama dair çok şey öğrenebilirsiniz. Gazetelerde iş ve ev ilanları, etkinliklerin tarihlerini, adresler ve günlük yaşama dair yararlı tavsiyeler bulabilirsiniz. [5] Thurgau Gazetesi [6] Bölgesel radyo [7] Bölgesel televizyon Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 11 5. Haklar ve görevler Thurgau anayasası gereğince özgürlükçü, demokratik ve sosyal bir kantondur. Temel değerler .DQWRQ·XQ WHPHO KHGHÁHUƤQGHQ EƤUƤ WRS lumsal refahı yükseltmek ve bireyin gelişimini desteklemektir. Bu amaçla, devlet (kanton) hukuka saygılı olmayı garanti eder, işlevlerini Anayasa ve yasalara bağlı kalarak yerine getirir. Devlet, güçlerin ayrımı ilkesine göre düzenlenmiştir. Bilhassa, adalet örgütlenmesi hükümetten bağımsızdır. (Q\NVHN\HWNƤKDONÖQGÖU+DONEX\HWNƤVƤQƤ hem Anayasa ve diğer yasalar hakkında karar vererek doğrudan, hem de seçtiği kurumlar vasıtasıyla dolaylı olarak kullanır. Seçmen, belediye yetkililerini, hükümeti (Bakanlar Kurulu/ Regierungsrat) ve Meclisi (Grosser Rat) seçer. Aynı şekilde Federal Meclisteki temsilcilerini de belirler. %ƤU \DQGDQ NDQWRQGD \DųD\DQ KHU NƤųƤ Anayasa ve yasalarca kendisine yüklenen görevleri yerine getirir: vergi ödemek, çocuklarını okula göndermek, v.b. Diğer yandan kişi, yaşama hakkı, eşitlik (bilhassa adalet önünde), ayrımcılığa tabi tutulmama (bilhassa cinsiyeti ve milliyeti nedeniyle), evlenme hakkı, inanç ve fikir özgürlüğü gibi temel haklardan yararlanır. 7HPHO KDNODU YD]JHoƤOPH] GHĸƤOGƤU 'HYOHW (kanton), güvenliği sağlamak, toplumsal düzeni ve sağlığı güvence altına almak amacıyla bu hakları sınırlayabilir. Bireyin özgürlükleri, başkalarının özgürlüklerinin başladığı yerde biter. Örneğin eğitim-öğretim yasalarını reddetme gerekçesi olarak inanç özgürlüğü ileri sürülemez. Aynı şekilde, ifade özgürlüğü bir kişiye veya bir insan grubuna hakaret etme hakkını vermez. İnsan Hakları Bildirgesi «Özgürlük başkalarına zarar vermeyen her şeyi yapabilmekten ibarettir». 1789 tarihli İnsan ve Yurttaşlık Hakları Bildirgesi, 4’cü Madde Thurgau kanton Anayasası ve diğer yasaları: www.tg.ch > Rechtsbuch/Gesetze (Hukuk defteri/yasalar) Federal Anayasa: www.admin.ch > Bundesverfassung (İsviçre Anayasası) Federal Yasalar: www.admin.ch > Gesetzgebung (yasalar) 12 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 6. İletişim İletişim kurmak, anlamak ve kendimizi başkalarına anlatmaktır. Almanca öğrenmek Thurgau’da bağımsız hareket edebilmek için Almanca’yı öğrenmek şart. Böylelikle komşularınızla, çocuklarınızın öğretmenleriyle, yetkili makamlarla ve diğer kişilerle anlaşabilirsiniz. Kanton Thurgau’da farklı kuruluşlar, dernekler ve okullar Almanca kursları sunmaktadırlar. Bu kurslar kısmen sübvanse edildiğinden fiyatları oldukça uygundur. Bayanlara yönelik kurslar (kısmen çocuk bakımı dahil) ve bayanlar ve erkeklerin karışık olduğu kurslar mevcuttur. Thurgau ve yakın çevresindeki Almanca kurslarının dökümünü alttaki internet sitesinde bulabilirsiniz. www.migrationsamt.tg.ch > Fachstelle Integration > Deutschkurse > Deutsch als Fremdsprache – Kurse im Kanton Thurgau (uyum bürosu > dil kursları > yabancı dil olarak almanca – Kanton Thurgau’da sunulan kurslar) İsviçre almancasının lehçelerini öğrenmek Konuşma dili olması nedeniyle, lehçeler başka kişilerle konuşarak öğrenilir. Bir lehçeyi konuşmak bilhassa mesleki alanda çok yararlı olabilir. Lehçe dil kursları da mevcuttur. Örneğin Migros’a ait dil okullarında (Migros-Klubschule) İsviçre Almancası lehçeleri kursları (Schwyzerdütsch) verilmektedir. [8] Migros Klubschule Frauenfeld (Migros Kulüp Okulu) Okuma ve yazmayı öğrenmek Bazı kişiler bir yazıyı okumak veya yazmakta zorluk çekmektedirler. Bazı kurumlar Almancayı konuşan fakat okuma-yazma yeteneklerini geliştirmek isteyen yetişkinlere yönelik kurslar düzenlemektedir. Thurgau ve çevresinde sunulmakta olan bu türden kurslarıda kanton uyum bürosu’nun internet sitesinde bulabilirsiniz. [1] Kanton Thurgau uyum bürosu [1] Kanton Thurgau uyum bürosu Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 13 Kültürlerarası çevirmenler Kültürlerarası kütüphane Almanca bilmeyen göçmenlerle anlaşabilmek için, bazı durumlarda kültürlerarası çevirmenlerin desteğinin alınması faydalı olur. Bu çevirmenler, karşılıklı anlaşmayı sağlamak, yanlış anlamaları önlemek ve göçmen kişilerin yeni ortamlarına uyum sağlamalarına yardımcı olmak üzere eğitim almışlardır. Frauenfeld’de bulunan kültürler kütüphanesi 2 veya daha fazla dilde konuşan insanların konuşma ve okuma yetkilerini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Özellikle çocuklar ve gençlere hitap edilmektedir. Kütüphanede Arnavutça, Arapça, Almanca, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Hırvatça, Portekizce, Rusça, İspanyolca, Tamil, Taylandca ve Türkçe kitaplar bulunmaktadır. Çocukların çevirmen olarak kullanılmamasını özellikle ve önemle hatırlatırız. [9] verdi. Doğu İsviçre kültürler arası çevirmenlik bürosu Bunların dışında kütüphane her dilden insanların buluşma noktasıdır. Masal ve oyun günleri gibi çeşitli etkinlikler sunarak kültürlerarası alışverişi teşvik eder. [10] Kültürler Kütüphanesi 14 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 7. İkamet etmek Kanton Thurgau halkının büyük bir kısmı kirada oturuyor. Ev bulmak Kiralık ev bulmak için *D]HWHƤODQODUÖQDEDNDEƤOƤUVƤQƤ] (PODNEURODUÖQDEDųYXUDEƤOƤUVƤQƤ] X]PDQƤQWHUQHWVD\IDODUÖQDEDųYXUDEƤOƤUVƤQƤ] Internet üzerinden ev aramak: www.immopage.ch (Thurgau’daki emlaklar) www.osthome.ch (Doğu İsviçre’deki emlaklar) www.homegate.ch (İsviçre genelinde emlaklar) Kiracılar ülkesi İsviçre’de yaşayanların üçte ikisi kiracıdır. Nüfusun sadece üçte biri ev sahibidir. Her hane/ev radyo ve televizyon vergisi ödemek zorundadır. Ödeme kurumu olan BILLAG’a başvuru kişilerin sorumluluğunda ve zorunludur. www.billag.ch Apartman’da yaşam Thurgau’da emlakçı aramak: www.tel.search.ch > Immobilienverwaltung Thurgau (Thurgau emlak idaresi) Bir kira kontratı imzalamak, yani ev kiralamak için bir başvuru formu doldurmak ve bunun dışında gelir fişi, İcra Dairesi'nden alınacak belge, oturma belgesi gibi bazı belgeleri emlâk bürosuna vermek gerekir. Size uygun bir ev bulduğunuzda hemen harekete geçip işlem yapabilmek için adı geçen belgeleri önceden hazırlamanız tavsiye olunur. Kanton icra daireleri listesi: www.konkursamt.tg.ch > suche Betreibungsämter (haciz daireleri araması) Apartmanda yaşam komşuluk ilişkilerine uymayı gerektirir. Örneğin, gece (normal olarak saat 22.00-07.00 arası), pazar ve tatil günleri gürültü yapmaktan kaçınmak gerekir. Ortak yaşama ilişkin genel kurallar «İsviçre’de ikamet etmek» (Wohnen in der Schweiz) adlı broşürde yer almaktadır. Çamaşırhane gibi ortak kullanım alanlarına ilişkin kurallar kira kontratı ile birlikte verilen bina yönetmeliğinde belirtilmiştir. Aynı şekilde ailenizi yanınıza almak istediğinizde dairenin tüm aileyi kaldırabilecek büyüklükte olması zorunludur. Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Bilgi broşürü «İsviçre’de ikamet etmek» (Wohnen in der Schweiz) (farklı dillerde mevcut): www.bwo.admin.ch > Dokumentation > Publikationen > Infoblatt Wohnen (belgelendirme > yayınlama > ikametle ilgili broşür) 15 Diğer kiracılarla anlaşmazlık halinde, karşılıklı konuşmayı denemek en iyi çözümdür. Gerekirse kapıcı veya emlâk bürosu yetkilileriyle de konuşabilirsiniz. Ev sahibi ve kiracı arasındaki anlaşmazlık halinde kiracıları koruma derneğinin hukuk danışmanlığına başvurabilirsiniz. Kiracıları koruma derneğinin internet sitesinde konuya özel terimler çeşitli dillerde tercüme edilerek bir tercüme listesi oluşturulmuştur. [11] Doğu İsviçre Kiracıları Koruma Derneği (Mieterinnen- und Mieterverband Ostschweiz) 16 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 8. Taşıma Tüm İsviçre'de olduğu gibi Thurgau Kantonununda da her iki kişiden birinin, hatta daha fazlasının, otomobili vardır. Aynı zamanda, toplu taşıma ağıda çok yaygındır. Otomobiller İsviçre otoyollarında ödeme gişeleri yoktur. Ancak, ülke otoyollarında araç kullanabilmek için bir otoyol pulu satın almak gerekir (aracın ön camına yapıştırılır). Bu pul, çok sayıdaki satış yerlerinden (gümrük kapıları, garajlar, benzin istasyonları, postane v.b.) 40 frank (2012 yılı fiyatı) karşılığında elde edilebilinir. Trafik Tescil Bürosu’nun internet sitesinde yurtdışında kayıtlı araçlarla ve ehliyet değiştirmekle ilgili işlem ve gerekli evraklar hakkındaki bilgilere ulaşabilirsiniz. Trafik Tescil Bürosu’nda araçlar ve araç kullanma izniyle ilgili tüm sorular hakkında bilgi alabilirsiniz. [12] Thurgau Kanton’u Trafik Tescil Bürosu İsviçre’de araç kullanmak Özel araç ithali Eğer arabanızı 6 aydan daha kısa bir sürede aldıysanız ve aracı İsviçre'ye getirmek istiyorsanız, giriş sırasında bir harç ödemek zorundasınız. Başka bir ülkede tescil edilmiş bir otomobil ya da motosiklet, sahibinin kazalara karşı sigortalı olması koşuluyla İsviçre'de 12 ay boyunca serbestçe trafikte kalabilir. Ehliyetin değiştirilmesi Yabancı ehliyete sahip olup İsviçre'ye yerleşmek isteyen kişiler ehliyetlerini 12 ay içinde İsviçre ehliyeti ile (banka kartı boyutunda) değiştirmek zorundadırlar. Bunun için yerine getirilmesi gereken koşullar gelinen ülkeye göre değişmektedir. İsviçreli sürücüler genellikle dikkatli ve disiplinlidir. Ülke genelinde aşağıdaki hız sınırlamaları yürürlüktedir: Yerleşim birimlerinde 50 km/saat, yerleşim birimleri dışında 80 km/saat, otoyollarda 120 km/ saat. Şehir içinde hız sınırının 30 km/saat hatta 20 km/ saat olduğu bölgeler vardır. İzin verilen en yüksek alkol oranı ‰ 0.5 (binde beş) tir. Bir kişi yaya geçidinden geçmek istediği zaman, tüm sürücülerin durma zorunluluğu vardır. Okulların bulunduğu bölgelerde özellikle çok dikkatli olmak gerekir. Araç hareketsiz durumda iken, örneğin kırmızı ışıkta, motoru durdurmak zorunludur. Trafikteki davranışla ilgili daha fazla bilgi: www.kapo.tg.ch > Verkehrspolizei (Trafik polisi) Harita ve yol arama: www.mapsearch.ch Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Toplu taşıma İsviçre yoğun ve etkin bir toplu taşıma ağına sahiptir. Tren, otobüs ve gemi biletleri nispeten pahalıdır. Ancak, ulusal demiryolu şirketi SBB'nin yarı tarife abonmanıyla fiyatlar yarıya düşüyor (2012 yılı fiyatı, yıllık 165 frank). Bu abonman çok gözde olup, halkın yarısı tarafından kullanılmaktadır. 17 Çocuklarla yolculuk ucuzdur. 6–16 yaş arası çocuklar bir çocuk abonmanı ile (2012 fiyatı, yıllık 30 frank) ve bir ebeveyn eşliğinde ücretsiz olarak yolculuk yapabilirler. Bilhassa gençler («Peron 7») ve yaşlılar için birçok başka indirimler de bulunmaktadır. Bilet kontrolü sırasında indiriminizin geçerli olması için yaşınızı kanıtlayan kimlik belgenizi yanınızda bulundurmanız gerekir. www.sbb.ch > Reisen > Abos und Billette (seyahat > abonmanlar ve biletler) 18 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Avrupa birincisi İsviçre’liler tren yolculuğunda avrupa birincisidir. Bir kişi yılda ortalama 2’460 km tren yolculuğu yapmaktadır. Toplu taşıma araçlarını ağırlıklı olarak doğu İsviçre’de kullanacaksanız belirli bölgeler yada tüm doğu İsviçre için geçerli olan bir bilet yada abonmanı Ostwind adlı tarife birliğinden (Tarifverbund) temin edebilirsiniz. www.ostwind.ch Yavaş trafik: bisikletler ve yayalar İsviçre’de bir çok insan taşıma aracı olarak bisikleti kullanmaktadır. Bisiklet çevreyi kirletmeyen, ucuz ve sağlık için faydalı bir ulaşım aracıdır. Devlet kurumları bisiklet sürmenin yanısıra yaya trafiğinide desteklemekteler. Bisikletinizle sebep olduğunuz hasarlar özel mali sorumluluk sigortası tarafından karşılanmakta. Bisiklet sürmek: www.tourismus-thurgau.ch > Aktivland Thurgau > Veloland Thurgau (hareketli ülke Thurgau > bisiklet ülkesi Thurgau) www.provelothurgau.ch www.ch.ch > Mobilität > Langsamverkehr > Fahrrad fahren (hareketlilik > yavaş trafik > bisiklet sürmek) Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 19 9. Çalışma Çalışmak, kendinizin ve ailenizin gereksinimlerini karşılamanızı, buradaki topluma uyum sağlayıp, kaynaşmanızı ve diğer kişilerle tanışmanızı sağlar. İş bulmak İş bulmak için aynı anda birçok girişimde bulunmak tavsiye edilir: *D]HWHOHUGH EXOXQDQ Ƥų ƤODQODUÖQD EDųYXUmak; ,QWHUQHWWHƤųƤODQODUÖDUDųWÖUPDN ʼnų\HUOHUƤQHNHQGƤOƤĸƤQGHQEDųYXUPDN ʼnųEXOPDEURODUÖQDEDųYXUPDN 7DQÖGÖNODUÖQÖ]ÖEƤOJƤOHQGƤUƤQ %|OJHVHOƤųYHƤųoƤEXOPDNXUXPXQD5$9 başvurmak. Ücretler üzerinden Yaşlılık, Dul ve Yetim Sigortası (AHV), Askerlik Sırasında Devlet tarafından üstlenilen ücret (Erwerbsersatzordnung)(EO), Malûllük Sigortası (IV) ve İşsizlik Sigortası (ALV) için zorunlu kesintiler yapılır. Ayrıca, yılda 20'880 franktan fazla yıllık gelirlerde (2012), «İkinci direk» adı verilen ve AHV'u (birinci direk) tamamlayan Mesleki Emeklilik Sigortası için de kesintiler zorunluGXU hoQF GƤUHN ƤVH NƤųƤVHO WDVDUUXÁDUOD oluşturulur. İş arama: www.rav.tg.ch www.karriere-thurgau.ch www.ostjob.ch www.treffpunkt-arbeit.ch Toplam olarak, zorunlu kesintiler gelirin %15'ini oluşturur. Hastalık sigortası da aynı şekilde zorunludur, ancak bunun primi ücretten kesilmez; aylık faturayı kişi kendisi öder (sağlıkla ilgili 10. bölüme bakınız). Ücret ve sosyal kesintiler Sosyal sigortalar İsviçre’de brüt ücretler nispeten yüksektir, fakat aynı zamanda yaşam giderleride yüksektir. Tüm sektörleri kapsayan belirli bir asgari ücret yoktur. Fakat toplu sözleşmeye bağlı birçok branşta asgari ücret mevcuttur. Sosyal güvenlik sigortalarının en önemlisi Yaşlılık, Dul ve Yetim Sigortasıdır (AHV). İlke olarak, İsviçre'de yaşayan her kişi, İsviçre ya da yabancı uyruklu olmasına, gelir getirici bir işte çalışıp çalışmamasına bakılmaksızın AHV'a prim ödemekle yükümlüdür. Emeklilik 20 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! yaşı erkekler için 65, kadınlar için 64'tür (2012). Bağlanacak aylıkta indirim koşuluyla erken emeklilik istemek mümkündür. Malûllük Sigortası (IV) primleri Yaşlılık, Dul ve Yetim Sigortası (AHV) primleriyle birlikte ücretten kesilir. Malûliyet halinde, bu sigorta (IV) kişinin iş hayatına dönmesi için destek sağlar ya da emekli aylığı bağlar. Buna karşılık, aile yardımı ve annelik ödemeleri farklı şekilde finanse edilir. Her işçi işveren tarafından kazaya karşı sigortalanmak zorundadır. Haftada 8 saatten az çalışılıyorsa sırf iş kazaları sigortalıdır, fakat 8 saat ve daha fazla çalışma durumunda iş dışındaki kazalarda sigortaya dahildir. İşverenin aylıktan kesilen primleri Sosyal Sigortalar Kurumuna gerçekten yatırdığını ve prim süresinin eksiksiz ödendiğini kontrol etmek için Sosyal Sigortalar Kurumundan ücretsiz olarak ayrıntılı bir döküm istemeniz tavsiye edilir. [13] Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu (Ausgleichskasse) (AKTG) Sosyal Sigortalarla ilgili daha fazla bilgi içeren broşür (farklı dillerde): www.bsv.admin.ch > Themen > Überblick > Beratung/FAQ > Sozialversicherungen und Rückkehr: Information für ausländische Staatsangehörige (konular > özet > danışmanlık/FAQ > sosyal sigortalar ve geri dönüş: yabancı uyruklu vatandaşlara bilgiler) İşsizlik sigortası Bir kişi İsviçre'deki işini kaybederse normal olarak belirli bir süre boyunca işsizlik parası alır. İlke olarak, İsviçre'ye yeni gelmiş bir yabancı kişi işsizlik sigortasından yararlanamaz. Bu haktan yararlanması için oturma izin belgesine sahip olması, işsizlik sigortasına başvurma tarihinden önceki iki yıl içinde İsviçre'de en az 12 ay çalışmış olması gerekir. [14] Kanton Thurgau İş ve İşçi bulma dairesi (AWA) İşsizlik sigortasıyla ilgili bilgiler: www.awa.tg.ch > Arbeitslosenkassen (işsizlik kasası) Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! İşini kaybeden herkes en kısa zamanda İşsizlik maaşı alabilmek için belediyeye başvurmak zorundadır. Orada neler yapması gerektiği konusunda bilgi alabilir. İşsizlik başvurusu: www.rav.tg.ch İşsizlik ve iş aramayla ilgili daha fazla bilgi: www.treffpunkt-arbeit.ch. Sosyal yardım Sosyal yardım, yardıma muhtaç kişilerin asgari geçimini sağlamak, ekonomik ve kişisel bağımsızlıklarını desteklemek içindir. Bu yardım kişinin ailesi tarafından bakımının mümkün olmaması veya diğer yasal yardımlardan yararlanamaması halinde verilir. Sosyal yardım alabilmek için belediyenin sosyal danışmanlığına başvurulmalı. 21 Caritas Thurgau yardıma muhtaç kişilere ücretsiz sosyal ve borç danışmanlığı hizmeti sunar. Bunun yanısıra acil ve geçici maddi yardımda bulunur ve başka kuruluşlara ve danışmanlıklara yönlendirir. Benefo-Vakfı uygun fiyata bütçe danışmanlığı yapmaktadır. [15] Kanton Thurgau Sosyal Yardım Kuruluşu [16] Caritas Thurgau [17] Benefo-Vakfı, bütçe danışmanlığı İşten atılmama garantisi Kanunlar çalışanları hastalık, kaza, hamilelik ve annelik durumlarında işten çıkarmaya karşı korur. Belirtilen durumlardaki işten çıkarmalar geçersizdir. 22 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Buna karşılık, başka nedenlerle kasıtlı olarak işten çıkarma durumunda çalışan kişi tekrar işyerine dönemez, ancak hukuki yola başvurarak tazminat elde edebilir. [13] Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu (Ausgleichskasse) (AKTG) Vergiler İsviçre’de özel kişiler gelir ve servet vergisi öderler. Bu vergilerle Konfederasyon, kantonlar ve belediyeler tarafından yerine getirilen kamu hizmetleri finanse edilir. Kantona gelişinizden kısa bir süre sonra, ödeyeceğiniz geçici vergi miktarını belirlemek amacıyla Kanton Vergi Dairesi size bir soru formu gönderecektir. İşyerinde anlaşmazlıklar İşverenle veya iş arkadaşlarıyla anlaşmazlıklar durumunda Thurgau Sendikalar Birliğine danışabilirsiniz. [19] Thurgau Sendikalar Birliği (TGGB) Bilhassa işyerindeki bazı davranışlar yasalarca yasaklanmıştır. Özellikle, psikolojik ve cinsel taciz, aynı şekilde diğer kişileri hedef alan onur kırıcı söz ve davranışlar bu kapsamdadır. İşyerinde cinsel taciz bilgileri: www.sexuellebelaestigung.ch > Informationen für Arbeitnehmer/innen (çalışanlar için bilgiler) [20] Kadın-Erkek Eşitlik bürosu (EBG) Yabancı uyrukluysanız ve yerleşim iznine (C-Bewilligung) sahip değilseniz, gelir vergileri doğrudan aylığınızdan kesilir. Yerleşim iznine sahipseniz ocak ayında vergi beyanı formu elinize geçecektir. Vergi beyanını ücretsiz olan Fisc adlı bilgisayar programıyla doldurabilirsiniz. Zorlandığınız durumlarda vergi dairesine ve bir muhasebeciye başvurabilirsiniz. [18] Kanton vergi dairesi (KSTV) Fisc bilgisayar programı: www.steuerverwaltung.tg.ch > Fisc Steuererklärung (Fisc vergi beyannamesi) Ayrımcılık yasağı İsviçre Anayasasında: «Hiç kimse kökeni, ırkı, cinsiyeti, yaşı, dili, dinî, felsefi ve siyasi inançları nedeniyle ayırımcılığa tabi tutulamaz» diye geçer. Bu gerekçelerden dolayı farklı, ötekileştirici muamele gördüğünüzü düşünüyorsanız, aşağıdaki kuruluşlardan birine başvurmanızı öneririz: [21] Irkçılığa karşı Ulusal Komisyon (EKR) [20] Kadın-Erkek Eşitlik bürosu (EBG) Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Kaçak çalışma Arada birde olsa, temizlik, ev ve bahçe işleri yaparak yada çocuk bakarak biraz para kazanılıyorsa, bu kişi ücretli işçi sayılır. Dolayısıyle, durumunu sosyal güvenlik kurumlarına bildirmek ve vergisini ödemek zorundadır. Aksi takdirde, yasadışı yani kaçak çalışma söz konusudur. Kaçak çalışan bir kişi, malûliyet veya işsizlik durumunda herhangi bir hakka sahip değildir ve emeklilik yaşı geldiğinde ise kendisine aylık bağlanmayacaktır. Bu durumun sonuçları, özellikle işyerinde meydana gelen bir kaza durumunda, dramatik olabilir. Anlaşmazlıklar durumunda kaçak işçi çalıştırdığını inkar edebilmek için, işverenlerin bilinçli olarak maaş bordrosu vermedikleri maalesef görülüyor. Böylesi bir durumda işçi çalıştığını ispatlayamadığından işsizlik maaşı alamayacaktır. [22] Kanton Thurgau iş piyasası denetimi Kaçak çalışmayı önleme bilgileri: www.keine-schwarzarbeit.ch 23 Özetle Kanton Thurgau Yüzeyi: Nüfusu: Resmi dili: Başkenti: ilçe: belediye: 991 km2 251’000 Almanca Frauenfeld 5 80 Kanton Thurgau’un internet siteleri www.thurgau.ch www.thurgau-switzerland.tg.ch www.thurgau-tourismus.ch Diessenhofen Berlingen Schlatt BasadingenSchlattingen Steckborn Wagenhausen Salenstein Raperswilen Eschenz Hüttwilen Homburg Mammern Herdern Müllheim Pfyn Neunforn UesslingenBuch Wigoltingen Mä Warth-Weiningen FelbenWellhausen Frauenfeld Hüttlingen AmlikonBissegg Thundorf Gachnang Affeltrangen Stettfurt Matzingen Lommis TobelTägerschen Braun Bettwiesen Aadorf Wängi Münchwilen Eschlikon Sirnach BichelseeBalterswil Fischingen Rickenbach Wilen Gottlieben n Ermatingen Tägerwilen Kreuzlingen Bottighofen Wäldi Bodensee Münsterlingen Lengwil Kemmental Altnau Güttingen Langrickenbach Kesswil ärstetten Birwinken Berg Dozwil Uttwil Sommeri Weinfelden Hefenhofen Bürglen Sulgen Romanshorn Salmsach Erlen Amriswil Bussnang Egnach Schönholzerswilen KradolfSchönenberg Hohentannen ZihlschlachtSitterdorf Arbon Roggwil nau Wuppenau Bischofszell Hauptwil-Gotthaus Horn 28 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Acil numaralar (tüm İsviçre) Polis İtfaiye (Yangın, Su, Gaz) Ambulans Uzatılan el (dargebotene Hand) (Psikolojik sıkıntılarda) Toksikolojik bilgiler merkezi (Zehirlenme) Çocuk ve gençler için acil çağrı Acil durumda Sakin olun. 7HKOLNH\LWHųKLVHGLQ .HQGLQL]LJYHQHDOÖQ .XUWDUPDHNLSOHULQHKDEHUYHULQ <DUGÖPHGLQ 117 118 144 143 145 147 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 29 10. Sağlık Sağlık, korunması gereken değerli bir hazinedir. Hastalık sigortası ve kaza sigortası Yabancı bir ülkeden geliyorsanız, üç ay içinde bu sigortaları yaptırmanız gerekir. Eğer başka bir kantondan geliyorsanız, sigorta belgenizi 30 gün içinde bulunduğunuz belediyeye sunma zorunluluğunuz vardır. Kaza sigortası hakkında bilgiler: www.bag.admin.ch > Themen > Unfall- und Militärversicherung > Unfallversicherung (konular>kaza ve askerlik sigortası >kaza sigortası) Zorunlu hastalık sigortası, hastalık, doğum YHND]DGXUXPXQGDWHGDYƤPDVUDÁDUÖQÖNDUşılar. Ancak, çalışıyorsanız işveren tarafından kazalara karşı sigortalısınızdır. Kazaya karşı iki kez sigortalı olup olmadığınızı kontrol ediniz. Sigorta sözleşlemesini imzalamadan önce birkaç sigortadan teklif alıp karşılaştırın. Zorunlu temel hastalık sigortası, tıbbi tedavileri, belirli ilaçları (listede yer alanları) ve oturulan kantona bağlı hastanelerindeki ortak odalarda verilen yatılı tedavileri karşılar. Bu zorunlu sigortadan ayrı olarak, her isteyen kişi, örneğin hastanede özel bölümde yatmak için, daha fazla ödeme yapan ek sigortalar yaptırabilir. Ortalama yaşam süresi Ekonomik durumu iyi olmayan sigortalılara, eşlere ve ailelere, devlet prim indirimi yardımı yapıyor. Hastalık sigortası hakkında bilgiler: www.bag.admin.ch > Themen > Krankenversicherung (konular > hastalık sigortası) www.gesundheitsamt.tg.ch !9HUVƤFKHUXQJVSÁƤFKWXQGƤQGƤYƤGXHOOH Prämienverbilligung (sigorta zorunluluğu ve kişisel prim indirimi) İsviçre geneli hastalık sigortası fiyat karşılaştırması: www.comparis.ch İsviçre’deki ortalama yaşam süresi dünyada ilk sıradadır. Ortalama olarak Erkekler 80,2 yıl, Kadınlar ise 84,6 yıl yaşarlar. Sağlık teşviki ve önleme Perspektive Thurgau adlı kuruluş sağlık teşviki ve önleme konularında faaliyet yürütmektedir. Çalışma alanları Ana-Baba danışmanlığı, Eş, Aile ve Gençlerin danışmanlığının yanısıra Bağımlılık danışmanlığınıda içerir. Cinsel Sağlık ve cinsellikle bulaşan hastalıklarla ilgili yada Aids’le bağlantılı sorularınız için Perspektive Thurgau’a başvurabilirsiniz. Perspektive Thurgau aynı zamanda «Kadınlar masası» (FemmesTische) adında kadınlar tarafından kadınlar için uyarlanmış ve içeriği sağlık ve eğitim olan, farklı yerlerde sohbet toplantıları ayarlamaktadır. Burda farklı kültürlerden kadınlar birbirleriyle tanışma imkanı buluyorlar. Katılımcılar aynı zamanda bura- 30 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! daki kültür, dil kursları, kreşler, eğitim sistemi ve danışmanlıklar hakkında bilgi ediniyorlar. [23] Perspektive Thurgau www.femmestische.ch > Bestehende Standorte > TG (mevcut yerler >TG) Farklı sağlık konuları hakkında bilgiler (farklı dillerde): www.migesplus.ch Size sıkıntı veren zor bir durum varsa ve buna benzer sorunları yaşayan birileriyle konuşmak istiyorsanız, kendi kendine yardım eden (Selbsthilfegruppe) gruba katılabilirsiniz. Selbsthilfe (kendi kendine yardım)Thurgau sizleri varolan gruplar hakkında bilgilendireceklerdir. [24] Kendi kendine yardım (Selbsthilfe) Thurgau Sağlıkla ilgili başka faydalı adresler: www.sozialnetz.tg.ch > Gesundheit/Krankheit (sağlık/hastalık) Doktorlar En kısa zamanda bir aile doktoru bulmanız özellikle tavsiye olunur. Sağlık sorunu olduğunda ona başvurabilirsiniz. Doktorunuz size tavsiyelerde bulunacak, tedavi edecek ve gerekirse sizi bir uzmana gönderecektir. Pratisyen doktorların adreslerini telefon rehberinden, Internetten veya yakınlarınıza sorarak bulabilirsiniz. Thurgau Doktorlar listesi: www.aerzte-tg.ch > Ärzteverzeichnis TG (Thurgau doktorlar listesi) Tıbbi acil durumlar Acil bir durumda, aile doktorunuza ulaşmak mümkün değil ise (lütfen telesekreteri sonuna kadar dinleyin), bulunduğunuz ilçenin ve bir kanton hastanesinin nöbetçi doktoruna başvurabilirsiniz. Tehlikeli durumlar için 144 de telefon etmek gerekir. Nöbetçi hekim Tüm bölgelere 144 dende ulaşabilinir. Thurgau Batı bölgesi 052 723 77 77 Thurtal-Untersee bölgesi 144 Kreuzlingen bölgesi 0900 000 199 Amriswil-Obersee bölgesi 0900 000 327 Arbon bölgesi 0900 575 420 Romanshorn bölgesi 0900 575 460 Bischofszell bölgesi 0900 575 422 Rickenbach/Wilen/ Busswil/Wil SG/ Schwarzenbach SG bölgesi 0900 56 85 56 Thurgau Hastanesi A.Ş www.stgag.ch Frauenfeld Devlet hastanesi 052 723 77 77 Münsterlingen Devlet hastanesi 071 686 11 11 St. Katharinental Kliniği 052 631 60 60 Thurgau psikiyatri servisi 071 686 41 41 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 31 Diş sağlığı Diş acil servisi Çürüme nedeniyle dolgu, diş eti rahatsızlığına bağlı tedavi veya dişlerin düzeltilmesi (diş düzeltme teli) gibi genel diş tedavileri temel sigorta kapsamında değildir. Diş sorunları ortaya çıkmadan önce bir diş sigortası yaptırmak mümkündür. Her durumda ilk önce diş hekiminize ulaşmaya çalışın. Telesekreterle verilen bilgileri dikkatle dinleyin. Hekiminize ulaşamıyorsanız, Acil numarası 144’den yakınınızdaki nöbetçi hekimin telefonuna ulaşabilirsiniz. Yaşlılar Thurgau’da bulunan diş hekimleri adresleri: www.zahnaerzte-thurgau.ch Yaşlıların bakımıyla ilgili bilgileri aşağıda belirtilen kurumlardan edinebilirsiniz. [25] Thurgau Yaşlılar Bakım Kurumları Derneği (Spitex Verband) [26] Pro Senectute (Yaşlılara Yardım Kurumu) Thurgau [27] Kızılhaç Thurgau Yaşlılık hakkında faydalı adresler: www.sozialnetz.tg.ch > Alter (yaşlılık) Engelli kişiler Bedensel ve zihinsel engelli kişiler ile onlarla ilgilenen kişiler danışma ve destek için Kanton Malûllük Sigortası'na, Pro Infirmis kurumuna veya çocuklar söz konusuysa, Tıbbi Pedagojik Erken Eğitim Servisi'ne başvurabilirler. [16] Kanton Thurgau Yaşlılar (AHV) ve Malûllük (IV) Sigortası Dairesi [28] Pro Infirmis Thurgau-Schaffhausen [29] Thurgau Tıbbi Pedagojik Erken Eğitim Servisi Engel konusuyla ilgili Thurgau’da bulunan faydalı adresler: www.sozialnetz.tg.ch > Behinderung (engellilik) 32 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Aile planlaması ve cinsel bilgilendirme Aile planlaması, hamilelik ve cinsel yaşamınızla ilgili sorularınız varsa, Benefo-Vakfına ait Aile Planması, Hamilelik ve Cinsellik Danışma Servisi’ne başvurabilirsiniz. Burada doğum öncesi muayenelerle ilgili ayrıntılı bilgi alabilirsiniz. Cinsel sağlıkla ilgili sorularınızda ev doktorunuzun yanısıra Perspektive Thurgau’da hizmetinize açıktır. Belirtilmiş kurumlarla gebelikten korunma, cinsellik, cinsel yönlenme, hamilelik, hamileliğe son verme, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, cinsel istismar, duygusal yaşam ve ilişkiler konularında görüşebilirsiniz. Bu konulardaki görüşmeler ücretsiz ve kesinlikle gizlidir. [17] Benefo-Vakfı (Stiftung), Aile planlaması, Hamilelik ve Cinsellik Danışmanlığı [23] Perspektive Thurgau Bebek ölümleri İsviçre’de çok nadirdir. Hamilelik süresince ücretsiz yapılan ön muayeneler, doğum hazırlık kursları, Emzirme Danışmanlığı ve Ana-Baba Danışmanlığı hizmetinize sunulan önemli ve ücretsiz hizmetlerdir. Ana-Baba Danışmanlığı (Mütter- und Väterberatungen): www.muetterberatung-tg.ch Hamilelik, Doğum ve çocuğun ilk yıllarıyla ilgili faydalı adresler: www.sozialnetz.tg.ch > Gesundheit/Krankheit > Schwangerschaft/Geburt/Erste Lebensjahre bzw. > Vorsorgeuntersuchungen (sağlık/hastalık > hamilelik/doğum/ yaşamın ilk yılları yahut tedbir muayeneleri) Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 33 11. Evlilik ve aile Aileler ve çocuklar Kanton Thurgau’da devlet ve belediyeler tarafından destek görüyorlar. Evlilik ve aileyi yanına alma İsviçre'de evlenmek isteyen kişi en az 18 yaşında olmalıdır. Yalnızca, evlenme dairelerinde yapılan evlilikler kabul ediliyor. Bağlı olduğunuz ilçe Nüfus Müdürlüğü ya da Ticari Sicil Kaydı ve Evlenme Dairesi evlilik için yerine getirilmesi gereken koşullar ve sunulacak belgeler hakkında size gerekli bilgileri verecektir. [30] Kanton Thurgau Ticari Sicil Kaydı ve Evlenme Dairesi Thurgau’da bulunan Evlendirme Daireleri: www.zivilstandsamt.tg.ch Müstakbel eşinizi yada aile fertlerinden birisini yanınıza almak istiyorsanız, öncesinden ikamet ettiğiniz belediyenin nüfus dairesine başvurmanız gerekmektedir. Başvurunun onayıyla ilgili karar Göçmen Polis’ine aittir. Göçmen Polis’inin internet sitesinde sunmanız gereken evrakların ve başvuru formlarının listesi bulunmaktadır. İki uluslu evlilikler İsviçre’deki evliliklerin üçte birinden fazlası farklı uluslardan insanlar arasında gerçekleşmektedir. İsviçre’de yaşamak isteyen iki uluslu eşler ve iki kültürden oluşan ailelerle ilgili faydalı bilgileri www. binational.ch adlı internet sayfasında bulabilirler. Kayıtlı birliktelikler (eşcinsel birliktelikler) Aynı cinsiyetten olan eşlerin, birlikteliklerini tescil ettirerek resmen onaylatma imkanları vardır. Yapılması gereken işlemler hakkında bilgi almak için eşlerden birisinin bağlı olduğu İlçe Evlendirme Dairesine başvurması gerekir. Kanton Thurgau Evlendirme Daireleri: www.zivilstandsamt.tg.ch [31] HOT Thurgau Eşcinsel organizasyonu (Homosexuelle Organisation) [4] Kanton Thurgau Göçmenler Polisi Zorunlu evlilik Aile bireylerini yanına almayla ilgili Başvuru formları ve kontrol listeleri (farklı dillerde): www.migrationsamt.tg.ch > Formulare/Merkblätter > Übersetzungen (formlar/not kağıtları > tercümeler) İsteği dışında kadın veya erkeği ne ailesi nede üçüncü şahıslar evlenmeye zorlayamazlar. Zorunlu evlilik kişisel hak ve özgürlüğe çok ağır bir müdahaledir. Zorunlu evlilik İsviçre ve Thurgau Anayasalarınca koruma altına alınmış olan temel insan haklarının ihlali demektir. 34 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! [17] Benefo-Vakfı, Şiddete Maruz Kalanlara yardım bürosu Thurgau (Kadın ve erkeklere yardım) [32] Şiddete maruz kalmış kadınlar için danışmanlık hizmeti Hamilelik ve doğum Her doğum ilçe Nüfus Müdürlüğüne bildirilmek zorundadır. Doğum hastanede yapıldıysa, bilgilendirmeyide hastane yapacaktır. Evde gerçekleşen doğumda müraacat ebeveynlerin görevidir. Göçmenler Polisi’ne yapılacak oturma izni başvurusu belediyenin Nüfus Dairesi tarafından otomatikman yapılacaktır. Doğumundan itibaren, çocuk üç ay süreyle otomatik olarak hastalığa karşı sigortalıdır. Bu süre içinde anne-baba çocuk için ve onun adına hastalık sigortası yaptırmak zorundadır. [17] Benefo-Vakfı (Stiftung), Aile planlaması, Hamilelik ve Cinsellik Danışmanlık hizmeti: Doğum izni ve ücreti Çalışan annelerin doğumdan sonra en az 14 hafta ücretli doğum izni hakkı vardır. Bu süreçte kendilerine aylık ücretlerinin %80’i ödenir. Bu haktan faydalanabilmek için doğum öncesinde 9 ay süresince Sosyal Sigortalar Primlerini yatırmış ve en az 5 ay çalışmış olmaları gerekir. Avrupa Birliği ülkelerinde ödenmiş primler dikkate alınır. Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu sizlere ayrıntılı bilgi verecektir. [13] Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu (Ausgleichskasse) (AKTG) Annelik ödenekleri hakkında bilgiler: www.bsv.admin.ch > Themen > Erwerbsersatzordnung/ Mutterschaft > Grundlagen > Anspruch auf Mutterschaftsgeld (konular > geçim güvencesi düzenlemesi/ annelik > ilkeler > annelik maaşı hakkı) Çocuk parası Sağlık ve Eğitim konulu Kadınlar fikir alış verişi buluşmaları: www.femmestische.ch > Bestehende Standorte > TG (mevcut yerleri > Thurgau) Ebeveyn, Eğitim ve Aile yükümlülüklerini geliştirici imkanlar: www.tageo.ch > Elternbildung (ana-baba eğitimleri) Ana-Baba Danışmanlığı: www.muetterberatung-tg.ch Doğumla ilgili faydalı adresler: www.sozialnetz.tg.ch > Familie/Alleinerziehende (aile/yalnız yetiştirenler) Thurgau’da ikamet eden çocuklarınız varsa, çocuk parası almaya hak sahibisiniz. 16 yaşını doldurana kadar çocuk başına aylık 200 Frank ödenecektir. Daha sonrasında mesleği bitirinceye yada okuyorsa en geç 25 yaşına kadar aylık 250 Frank eğitim yardımı verilecektir. Genelde işveren aylık ücretle birlikte çocuk parasınıda öder. Ön koşullar uygunsa bazı durumlarda çalışmayan ebeveynler de çocuk parası alabilirler. Konu hakkında Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumundan bilgi alabilirsiniz. [13] Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu (Ausgleichskasse) (AKTG) Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 35 Çocuk ve Gençlerin hakları Aile içi şiddet Yetişkinlerde olduğu gibi, çocuklar ve gençlerinde, genç kız ve erkeklerin, temel hakları vardır. Onların bilhassa kötü muamele, şiddet, cinsel taciz ve işte sömürülmeye karşı korunması gibi eğitim görme ve uygun yaşam standardı (barınma, giyim, beslenme) düzeyine sahip olma hakları vardır. Anne-babaların çocukları ve gençleri dövmeleri yasak olduğu gibi, çocukların ve gençlerin de başkalarını dövmeleri yasaktır. Onların bedensel sağlamlığa ve bedensel yaralamalara karşı korunma hakları vardır. Kadınların cinsel organlarının (örf ve adet gereği) kesilmesi (sünnet edilmesi) yasaktır ve aile içinde veya yabancı bir ülkede gerçekleşse bile kanunen sıkı takip edilmektedir. Hala süren veya boşanılmış evliliklerde ve eşler arası olduğu gibi aile içi ilişkilerde, fiziksel (dayak), psikolojik (tehdit), cinsel (zorlama, tecavüz) veya maddi (parasız bırakma) zorlamalar ve sözelde olsa tehditler dile getirildiğinde ve uygulandığında aile içi şiddetten bahsedilir. Bu tür davranışlar, şiddet gören kişi şikâyetçi olmasa bile, hukuken takip edilebilinir ve şiddete başvuran kişi ağır şekilde cezalandırılır. [17] Benefo-Vakfı, Thurgau Şiddete Maruz Kalanlara yardım bürosu [32] Thurgau için Danışmanlık hizmeti Gençler için bilgi ve danışma web sitesi: www.tschau.ch (almanca) www.ciao.ch (fransızca) Eş ve aile sorunları Çocuklarıyla veya eşiyle sorun yaşayan kişiler Eş ve Aile Danışmanlığı Hizmetinden yardım alabilirler. Ayrı yaşama yada boşanma durumunda, çocukların bakımını üstlenmeyen ebeveyn çocuklar ve muhtemelen eşi için aylık nafaka ödemek zorundadır. Bölgenizdeki Eş ve Aile Danışmanlığı Hizmeti: www.paarberatungen-tg.ch Nafaka yardımı konulu bilgiler: www.fuersorgeamt.tg.ch > Sozialhilfe > Alimentenhilfe (sosyal yardım > nafaka yardımı) Şiddet gören her kişi, Şiddete Marûz Kalanlara (Şiddet Kurbanlarına) Yardım Yasası (Opferhilfegesetz) gereğince ücretsiz olarak danışma merkezine başvurarak danışma ve yardım hizmeti alabilir. Kuruluş çalışanları gizlilik ilkesine uymaya garanti verirler. [17] Benefo-Vakfı (Stiftung), Thurgau Şiddete Maruz Kalanlara yardım bürosu [32] Thurgau Şiddet gören Kadınlar Danışmanlığı Hizmeti [33] Aile içi Şiddet Hizmeti, Thurgau Kanton Polisi Polis (Telefonu) acil durumlar ve yerinde yardımlar için: 117 Şiddete meğilli veya şiddet uygulayan kişiler ƤoƤQ ©8\XųPD]OÖN ŲƤGGHWª .RQÁƤNW*HZDOW adlı danışmanlık hizmeti bulunmaktadır. Kuruluş çalışanları gizlilik ilkesine uymayı garanti ederler. >@ 8\XųPD]OÖNŲƤGGHW .RQÁƤNW*HZDOW – Erkek, Kadın ve Gençler için Şiddet Danışmanlığı Şiddet uygulayan kişilerin sürekli ulaşabildiği (24 saat) danışma hattı (Telefonu): 0800 149 149 36 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 12. Eğitim ve zorunlu okul çağı Thurgau yetkili makamları meslek eğitiminin kaliteli olmasına büyük önem verirler. İsviçre eğitim sistemi kanton’dan kanton’a farklılık göstermektedir. Kanton Thurgau’da okullar çocuklar 4’cü yaşını doldurduktan itibaren 16 yaşına kadar zorunlu ve ücretsizdir. Okul ve ek eğitim Eğitim ve Kültür Bakanlığının (DEK) görev dahilindedir. www.dek.tg.ch www.thurgau.ch > Bildung (eğitim) uyulmasına ve eğitmenlerle işbirliği yapmaya dikkat etmeleri gerekmektedir. Okul tarafından veli toplantılarına ve bireysel toplantılara katılmak mecbûridir. Toplantılarda çocuğunuzun okulda kaydettiği gelişmeler ve okuldaki günlük yaşam hakkında bilgiler alabilirsiniz. Okul ve ebeveynler arasındaki iyi iletişim çocukların okul başarısında önemli bir yer almaktadır. Eğitim imkanları Öğrenmede başarı «Thurgau’da eğitim imkanları» (Bildungsmöglichkeiten im Kanton Thurgau) adlı broşür eğitimin başından sonuna (üçüncü basamağa) kadar zorunlu eğitim ve meslek eğitimi sırasındaki imkanlar hakkında önemli bilgiler içermektedir. Ayrıca ilave eğitim sunan okulların ve danışmanlık hizmetlerinin adresleri bulunmaktadır. Çocuğunuzun okul yaşantısıyla ilgilenin ve katılın! Bu çocuğunuzun öğrenmekte ve meslek yaşamına geçişde başarılı olmasında en büyük etkenlerden biridir. Çocuk bakımı ve okulu tamamlayıcı bakım «Kanton Thurgau’da eğitim imkanları» (Bildungsmöglichkeiten im Kanton Thurgau) broşürü bedava (farklı dillerde) ısmarlanabilinir telefonla: 052 724 30 56 ve Online-Shop: https://secure.lehrmittel-shop.tg.ch yada: www.av.tg.ch > Themen/Dokumente > Bildungsmöglichkeiten (konular/evraklar > eğitim imkanları) Çalışan anne babalar genelde gün boyu (öğlenleri ve okul sonrası) ve tatillerde çocuklara bakacak birilerine ihtiyaç duyarlar. İkamet ettiğiniz belediye bölgenizdeki çocuk bakımı ve okulu tamamlayıcı bakım hakkında varolan imkanları size bildirecektir. Gerekli bilgileri doğu İsviçre Aile Platformu ve Thurgau Günlük Aileler internet sitesinde bulabilirsiniz. Ebeveynlerin sorumluluğu Çocuklarının eğitim ve öğretimi birincil olarak ebeveynlerin görevidir. Çocukları okula hazırlamak, ders planına ve okul kurallarına www.familienplattform-ostschweiz.ch !%HWUHXXQJVDQJHERWHEDNÖPWHNOƤÁHUƤ www.tagesfamilen-thurgau.ch Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Anaokulu (4 yaşından itibaren) Ana okulunda çocuklara oyunla karışık önbilgiler verilmektedir ve böylelikle, okulda okuma, yazma ve hesap yapmayı öğrenmenin önkoşulu sağlanır. Aynı anda kişisel ve sosyal becerileri geliştirilir. Anaokulu dönemi çocuğunuzun ilişki kurmayı ve yerel dilde kendini ifade etmeyi öğrendiği önemli bir süreçtir. Anaokulu 2 sene sürmektedir. Çocuklar farklı gelişme kaydettiklerinde anaokuluna başlama vaktini bir sene öne alma veya bir sene geciktirme imkanı vardır. Şayet çocuğunuz için belirtilen seçenekleri düşünüyorsanız uygun bir çözüm için zamanında okul müdürlüğüne başvurunuz. İlkokul (6 yaşından itibaren) İlkokul 6 yıl sürmektedir. İlkokul eğitimin temel taşını oluşturmaktadır. Ders içeriği Dil bilgisi, Matematik, İnsan ve Çevre, Müzik, Tasarım ve Spor’dan oluşmaktadır. Aynı zamanda çocuklara kişilik gelişmelerinde eşlik edilir, güçlendirilir ve geliştirilir. Yönelme düzeyi – Ortaokul I (12 yaşından itibaren) Ortaokul 3 yıl sürmektedir. Ortaokul seviyesinde, gençlerin meslek ve yükseköğrenim gelişiminde sağlam bir temel kurabilmeleri için, ilkokul’da öğrenilenler derinleştirilir ve geliştirilir. Ders farklı başarı seviyelerine 37 göre sunulur. Görülen dersler matematik, diller, fen bilimleri (tarih, coğrafya, tabiat bilgisi, fizik, kimya), müzik, tasarlama, spor, ev yönetimi ve meslek bilimi’dir. [35] Kanton Thurgau Zorunlu İlköğrenim Okulu Dairesi 38 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Meslek ve yükseköğrenim danışmanlığı Meslek ve yükseköğrenim danışmanlığı gençlere, meslek seçme sürecinde, okuldan iş hayatına geçişde yada ilave okullara geçişde refakat eder. Meslek ve yükseköğrenim danışmanlığı ortaokul 2ci sınıfda başlar ve meslek edindirme merkezlerinde seminer, meslek seçimi verileri (açık görüşmeler) ve veli toplantıları şeklinde başlar. Arzu üzerine ek olarak profesyonel destekte alınabilinir. [36] Kanton Thurgau Mesleki Eğitim ve Meslek Danışmanlığı Dairesi Meslek ve Yükseköğrenim Danışmanlığı büroları: www.abb.tg.ch > Berufs- und Studienberatung > Angebote für Jungendliche (meslek ve öğrenim danışmanlığı > gençler için imkanlar) Meslek Danışmanlığı için bilgiler (farklı dillerde): www.berufsberatung.ch > Berufswahl > Informationen für Fremdsprachige (meslek seçimi > yabancı dilliler için bilgiler) Yabancı uyruklu öğrenciler Ana dilini iyi bilen çocuk ve gençler almanca’yı daha rahat ve çabuk öğrenirler. Çocuğunuzla en iyi hakim olduğunuz dilde konuşun. Böylelikle çocukda farklı diller öğrenmek için sağlam bir temel oluşur. Çocuğunuz ayrıca konsolosluğunuz ve dernekleriniz tarafından düzenlen ana dili ve kültürü (HSK) derslerinede katılabilir. Bu derste çocuğunuz ana dilinde ustalaşır ve kendi kültürünü öğrenir. Böylelikle farklı kültürlerde hareket etmesi ve İsviçre’ye uyum sağlaması desteklenir. Ek bir dile hakim olmak ayrıca ilerde meslek hayatında büyük avantajlar sağlar. Kültürler Kütüphanesinde çeşitli dillerde çocuk ve genç kitapları ödünç alabilirsiniz. [37] Ana Dili ve Kültürü bürosu (HSK) [10] Kültürler Kütüphanesi Ara çözümler Meslek öğrenim yeri bulamayan gençler için ara çözümler oldukça faydalıdır. Ara çözümler okul ağırlıklı ve pratik beceri edinme olmak üzere farklı imkanlar sunmaktalar. Çeşitli ara çözümler hakkında bilgiler: www.abb.tg.ch > Brückenangebote (ara çözümler) Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 39 13. Meslek öğrenimi ve ilave okullar Zorunlu ilköğrenim okulu bittikten sonra gençler meslek öğrenimi veya ortaokul II düzeyindeki okullar arasında seçim yapmaktalar. Bir işletmede öğrenim (15 yaşından itibaren) Öğretim müessesesi İsviçre’de ikili meslek eğitimi sistemi geçerlidir: Öğrenenler haftada bir veya iki gün meslek okulunda ders almanın yanısıra geri kalan zamanı işletmelerde çalışarak pratik bilgi sahibi oluyorlar. Kanton Thurgau’da 160’şın üstünde farklı meslekten 3000’in üzerinde işletme gençlere meslek edinme imkanı sunuyorlar. Öğrenenler özel bir iş sözleşmesi gereğince işe alınır ve işveren tarafından her ay ücretlendirilir. Meslek eğitimi 2 ila 4 yıl arası değişir ve Ulusal Meslek Raporu (eidgenössisches Berufsattest) (EBA) yada Ulusal Yetenek Diploması (eidgenössischer Fähigkeitsausweis) (EFZ) ile sonuçlanır. Elde edilen belgeler tüm İsviçre’de geçerlidir. Meslek eğitimi sırasında veya sonrasında genç meslekliler Meslek Yüksek Okullarına (türkiyede’ki iki yıllık üniversite) giriş sınavına girebilirler. Sınavı verme durumunda Meslek Yüksek Okullarında (Fachhochschule) (FH) eğitimlerine devam edebilirler. İsviçre Meslek Öğrenim sistemi taslağı: www.edk.ch > Bildungssystem CH > Grafik (İsviçre eğitim sistemi > grafik) Zorunlu öğrenim süreci bittikten sonra, öğrenciler Meslek, Ticari, Teknik veya düz Lisede öğrenimlerine devam edebilirler. Tercih edilen okul cinsine göre sonrasında ya direkt iş hayatına atılabilinir veya Meslek Yüksek Okullarında yada üniversitelere geçiş yapabilinir. Öğrenim yeri aramak için bilgiler: www.berufsberatung.ch > Berufswahl > Lehrstellensuche (meslek seçimi > meslek yeri arama) Ortaokul II düzeyinin okulları (15 yaşından itibaren) [38] Orta ve Yüksek Öğrenim bakanlığı [36] Meslek Öğrenimi ve Meslek Danışmanlığı Dairesi 40 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Okul cinsi Süresi Diploma Meslek Lisesi 3–4 yıl Meslek Lisesi Diploması Ticaret Lisesi Teknik Lise 4 yıl Meslek Diploması Lise 4 yıl Üniversiteye giriş karnesi (Lise Diploması) Çeşitli Liseler, ders içerikleri ve ilave eğitim imkanları hakkında bilgi edinme: www.amh.tg.ch > Mittelschulen > Broschüre «Mittelschulen des Kantons Thurgau» (Liseler > Thurgau Kantonu Liseleri) Yüksek Öğrenim Meslek veya Meslek Lisesi Diplomasını elde eden gençler sonrasında Meslek Yüksek Okullarında veya Pedagoji Yüksek Okullarında belirli dersleri okuyabilirler. Frauenfeld, Kreuzlingen ve Amriswil’de bulunan Yüksek Öğrenim Danışmanlıkları doğru seçimde yardımcı olacaklardır. Thurgau Yüksek Öğrenim Danışmanlıkları: www.abb.tg.ch > Berufs- und Studienberatung (meslek ve öğrenim danışmanlığı) Tamamlama sınavı hakkında bilgiler: www.ecus-edu.ch [38] Orta ve Yüksek Öğrenim bakanlığı Liseyi bitirdiklerinde İsviçre’de kabul gören üniversiteye giriş karnesi bulunan gençler Üniversiteler, İsviçre Teknik Yüksek Okulları, Pedagoji Yüksek Okulları veya 1 senelik staj sonrasında Meslek Yüksek Okullarında eğitimlerini tamamlayabilirler. Öğrenciler ilgili Meslek Yüksek Okulu Danışmanlıklarında gerekli bilgilere ulaşabilirler. Yabancı ülkeden gelen kişiler, ülkelerinde üniversite okumuş olsalar bile, otomatik olarak bir üniversiteye kabul edilmezler. İhtiyaç durumunda İsviçre’deki Meslek Yüksek Okullarına gidebilinmesi için Tamamlama sınavı yapılabilir. Öğrenim ve mesleki eğitim bursları Belirli ön koşullar varolduğunda meslek eğitimi yada üniversite ve yüksekokul öğrenimi için burslar yada faizsiz krediler verilebilir. Konuyla ilgili bilgileri Orta ve Yüksekokul Dairesi burs bölümünden alabilirsiniz. [39] Kanton Thurgau burs hizmetleri bürosu Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Diploma ve yüksekokul başarısının tanınması Yabancı ülkelerde elde edilmiş diplomaları kabul etme Ulusal Meslek Öğrenimi ve Teknoloji bakanlığının görevleri dahilindedir. Uluslararası diploma kabul etme: www.bbt.admin.ch > Anerkennung ausländischer Diplome (uluslararası diplomaların kabulû) Yabancı bir ülkede 5 yıldan fazla mesleki tecrübeniz olabilir. Bu durumda bazı ön koşullarda deneyiminizi denkleştirerek İsviçre’de kabul edilen bir meslek diploması elde edebilirsiniz. Denkleştirme birimi konuyla ilgili bilgileri severek verecektir. [40] Kanton Thurgau Denkleştirme birimi Yetişkin eğitimi ve meslek içi eğitim Mesleki bilgilerini geliştirmek veya yeni yetenekler kazanmak için İsviçre'de birçok yetişkin hizmet içi eğitim kurslarına katılırlar. %X WU HĸƤWƤPOHUƤQ PDVUDÁDUÖ Ƥų\HUƤ WDUDIÖQdan karşılanır. Meslek hayatı boyunca sürekli eğitim alarak kendini yenileyen bir kişi tatmin edici bir iş bulma konusunda daha şanslıdır. Çalıştığınız işyerinden ve Thurgau Meslek Yüksekokullarından gerekli bilgileri alabilirsiniz. Thurgau’da meslek içi eğitim: www.abb.tg.ch > Berufsfachschulen (meslek liseleri) İsviçre’de meslek içi eğitim: www.weiterbildung.ch www.ausbildung-weiterbildung.ch 41 42 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 14. Çevreyi koruma Thurgau halkı doğal güzelliklerin bakımına, ortak kullanım alanlarına özen gösterilmesine ve çevre korumasına büyük önem verir. Doğal güzelliklerin bakımı Önemli bir gıda üreticisi olarak Thurgau İsviçre’deki besin güvencesinin sağlanmasına önemli katkıda bulunmaktadır. Ziraat alanı tarımla uğraşan yaklaşık 8’000 işçi ve çevresinde bulunan işletmelerle Thurgau ulusal ekonomisinin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Aynı zamanda çeşitlilik ve ekolojik olarak değerli topraklara katkıda bulunuyor. Tarım işçiliğine saygı göstermek gerekir. Örneğin ekilmiş tarlalardan yürümek, ağaçlara zarar vermek, hayvanları ürkütmek ve çöpünü doğada bırakmak yasaktır. Kamusal alanlara özen gösterilmesi Her belediye’de kamusal alanlarda ve diğer insanlara karşı nasıl davranılacağı konusunda halkı bilgilendiren yönetmelikler mevcuttur. Bu yönetmeliklerde, örneğin, atıkların çöp kutularına atılmasını, gereksiz yere gürültü yapmanın yasak olduğunu ve evcil hayvanların başkalarını rahatsız etmemesi için ne gibi önlemler alınması gerektiğini belirtirler. Yönetmeliğin bir kopyasını belediyeden isteyebilirsiniz. Çöplerin yeniden kazanılması Elma suyu Hindistanı (Mostindien) Halk dilinde Thurgau’a (Mostindien) «elma suyu Hindistanı»da denir. Sebebiyse bir yandan İsviçre’nin doğusunda bulunması ve şekil olarak Hindistan’ı andırması, diğer taraftan orta çağın sonlarından buyana yaygın olan meyve yetiştirilmesi. Özellikle elma ve armut burada harika gelişmekte. Bu sebepten Kanton elma suyu, meyve suyu veya elma şarab’ı «Suure Moscht» gibi bir çok meyve ürünüyle tanınmıştır. Kanton Thurgau’da çöpler titizlikle birbirinden ayrılır. Tüm belediye’lerin çöp toplama yerleri mevcuttur ve çöpler burada yapılarına göre, cam, kâğıt ve karton, metal, pil, yağ, organik maddeler, beyaz eşya ve zehirli maddeler ayrılır. Belediyeler çok dilde çöp atma takvimleri dağıtarak hangi çöpün nereye verileceği ve ne zaman hangi çöplerin toplanacağı (örneğin kağıt yada karton) konusunda halkı bilgilendirir. Toplanan çöplerin yarısına yakını geri dönüştürülür. Geri kalanı çevreye zarar vermeyecek şekilde yakılarak yok edilir. Konuyla ilgili olarak oluşturulmuş tesisler hakkında belediyeden bilgi alabilirsiniz. Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Çöp toplama, İsviçre’ye has bir özellik İsviçre’de cam atıklarının % 95’i, aluminyumun % 90’ı ve kağıtların % 80’i yeniden kazanılmak üzere toplanır. Yeniden kazanılamayan çöpler Yeniden kazanılması mümkün olmayan çöpler toplanır ve büyük çöp yakma tesislerinde yakılır. Belediye’nin çöp toplama takviminde yada internet sayfasında yeniden kazanılamayan çöplerin toplama günleri hakkında bilgi alabilirsiniz. Oralarda ayrıca yerel çöp torbalarını veya çöp pullarını nereden temin edebileceğinizi ve çöpünüzü ne zaman dışarıya bırakabileceğizi öğrenebilirsiniz. Kanton Thurgau’da çöp torbası veya pulu üzerinden çöp yok etmek ücretlendirilmiştir. Kamusal alanlara çöp atmak veya depolamak kesinlikle yasaktır. Aynı şekilde çöpü evde sobada yada dışarda yakmakda yasaktır. Sıvı veya katı atıkları tuvalete atmakda aynı şekilde kesinlikle yasaktır. [41] Çevre bakanlığı 43 44 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 15. Sosyal yaşam ve dernekler Eğlenceler ve boş zaman meşguliyetleri önemlidir. Bu yöndeki etkinlikler, dinlenmeye, öğrenmeye, vücut formunu korumaya ve yeni kişilerle tanışmaya yardımcı olurlar. Kültür Spor Kanton Thurgau merkez dışında oluşan çok çeşitli kültür yaşantısıyla kendini gösteriyor. Atalarımızdan devraldığımız zengin kültürün izleri: çok sayıda kaleler, şatolar, harabeler, manastırlar ve kiliselerin yanısıra birde eski zanaat ve endüstri mallarıdır. Thurgau’daki tarihi müzelerde her türden tarihin izlerine rastlamak mümkündür. Thurgau’da 900’ ün üzerinde spor kulübü vardır. Çocuk, genç, yetişkin veya yaşlılara hitaben geniş spor aktiviteleri yelpazesi bulunmaktadır. Daha fazla bilgiye bölgenizin turizm bürosundan, belediyenizin nüfus dairesinden yada aşağıda belirtilen adreslerden ulaşabilirsiniz. [43] Kanton Thurgau Spor bakanlığı Thurgau’da yeni çağ sanatta gelişmektedir, örneğin Kreuzlingen, Arbon, Frauenfeld yada Kartause Ittingen’ de bulunan sanat galerileri ve müzelerinde. Thurgau’ un müzik yaşantısıda oldukça canlı. Kreuzlingen’de bulunan Dreispitz ve Bodensee-Arena, Amriswil’de Pentorama yada Fischingen manastırı klasik müzikten müzikal’e çeşitli konserler sunuyorlar. Jaz dostlarını ise Frauenfeld’de gerçekleşen uluslararası Jaz buluşması cezbediyor. Aynı alanda İsviçre’nin alman kantonlarının en büyük açık hava müzikfestivalide yapılıyor. Tiyatro severlerse Weinfelden’de bulunan tiyatroya yada çok sayıda küçük tiyatrolara ve açık hava tiyatrosuna gidebilirler. [42] Kanton Thurgau Kültür bakanlığı Kanton Thurgau Kültür gösterileri: www.tgkulturagenda.ch www.thurgau-tourismus.ch > Kulturland Thurgau (kültür ülkesi Thurgau) Thurgau’da bulunan spor federasyolarının adresleri: www.vts-tg.ch/verband.asp Popüler spor etkinlikleri «slowUp Euregio Bodensee» (Bodensee bölgesinde arabasız 1 gün): Her yıl ağustos sonunda 1 gün boyunca yalnız veya ailenizle araç trafiğine kapalı yollarda bisikletle veya inline patenleriyle yukarı Bodensee bölgesinde gezmenin zevkini çıkarabilirsiniz. Daha fazla bilgi için: www.slowup-bodenseeschweiz.ch. «Frauenfelder Stadtlauf» (Frauenfeld şehir koşusu): 1979 dan beri her yıl Frauenfeld şehir koşusu düzenlenmektedir. Ağustos’un son cumartesi günü yaklaşık 1’500 kişi (çocuklar ve yetişkinler) yarışıyorlar. Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Yürümek, bisiklet sürmek, kay kay sürmek Yürüyüş İsviçre’de en çok sevilen spor dalıdır. Yürüyüşle genç yaşlı herkes rahatlıyorlar ve ülkenin çeşitli bölgelerini tanıyorlar. Kanton Thurgau’da sırf yürüyenlere ait olan 1'000 kilometre uzunluğunda işaretlenmiş yürüyüş yolu bulunmaktadır. Ayrıca güvenli bir şekilde çevredeki güzellikleri , örneğin Bodensee gölü kıyısı boyunca bulunan bisiklet yolu, görmeniz için Thurgau toplam 900 kilometre bisiklet yoluyla sizlere adeta davetiye çıkarıyor. Aynı şekilde kay kay sürmek içinde Thurgau’da en iyi imkanlar mevcuttur. Thurgau turizm bürosunda farklı seçenekler hakkında bilgi alabilirsiniz. Yürümek, bisiklet ve kay kay sürmek hakkında bilgiler için: www.thurgauer-wanderwege.ch www.thurgau-tourismus.ch > Aktivland [44] Thurgau turizm bürosu 45 UNESCO Dünya Kültür Mirası: sütun yapılar Arbon, Eschenz, Hüttwilen ve Gachnang’da bulunan sütunlardan yapılan yerleşim bölgeleri Dünya Kültürüne aittirler. Seeufer- ve Feuchtboden yerleşim bölgeleri neolitik çağ (5500–2200 m.Ö.) ve maden devrinden (2200–800 m.Ö.) kalmadırlar. Bu bulguların bir çoğuna yürüyüşle veya bisikletle ulaşılabilinir. Tarihi gezintiler hakkındaki bilgileri www.archaeologie.tg.ch sayfasında bulabilirsiniz. Dernekler Derneklerde gönüllü olarak toplum yaşamına renk katmak isteyen kişiler aktif olarak: RUWDNƤOJƤOHUƤNRUXPDN6SRUNOWUERų]Dman etkinlikleri gibi WDOHSOHUƤQƤGƤOHJHWƤUPHN(EHYH\QOHUJ|omenler, yaşlılar gibi VRV\DO YH HNRQRPƤN DODQGD J|UHY VWOHQmek: Sendikalar, Meslek Kuruluşları, ilgi grubu gibi farklı konularda çalışmalar yürütürler. Dernek yaşantısı İsviçre halkının %50’si derneklerde aktif çalışmaktadır. 46 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! İsviçre dernek ve birliklerin ülkesi. Tüm ülkede onbinlerce, Thurgau’da bir kaç yüz tane bulunmaktadır. Dernekler Kanton’un günlük yaşantısında merkezi önem taşımaktadır. Örneğin spor birlikleri, kültür dernekleri ve göçmen birlikleri bulunmakta ve çeşitli alanlarda etkinlikler sunmaktadırlar. Bir derneğe üyelik yerel yaşama uyum ve yerli halkla ilişki kurmakta çok faydalıdır. Dernek kapıları tüm ilgililere açıktır. Daha fazla bilgiye belediyenizin nüfus müdürlüğü, sekreterliği, trafik derneği ve web sitesinden ulaşabilirsiniz. [45] Benevol Thurgau, Gönüllüler merkezi Thurgau spor birlikleri derneği: www.vts-tg.ch/verband.asp Thurgau Genç Birlikleri ve Organizasyonları çalışma grubu: www.tarjv.ch Kültür dernekleri: www.thurgaukultur.ch > Kulturadressen (kültür adresleri) Din İsviçre ve Kanton Thurgau Anayasaları inanç ve vicdan özgürlüğünü garanti eder. İnancını ve hangi dini uygulayacağına ancak kişi kendisi karar verir. Hiç kimse bu yönlü zorlamada bulunamaz. Böylelikle din özgürlüğü herkesin kişisel ve hür kanaatınca uyguladığı bireysel bir haktır. İsviçre ve kanton resmi makamları kilise ve diğer dini toplulukların toplumdaki önemli rolünün farkındadır. Katolizm ve Protestanlıktan sonra İslam kanton’da varolan en büyük üçüncü dini topluluktur. Bunların yanısıra başka mezhep gruplarıda bulunmaktadır. Bütün bu topluluklar resmi makamların arzusu, dinler arası dialoğu korumak ve mezhepler arası barışı sağlamak konusunda, hemfikirdirler. Kanton Thurgau Katolik Kilisesi: www.kath-tg-ch Kanton Thurgau Protestan Kilisesi: www.evang-tg.ch Doğu İsviçre İslam Cemaatleri Örgütü (DIGO): www.digo.ch İsviçre İsrailli Cemaatler Birliği: www.swissjews.ch Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 47 16. Siyasi yaşama katılım İsviçre demokrasisi kişinin kendini ifade etmesi ve kamusal yaşama katılması için çok sayıda olanak sağlamaktadır. Doğrudan demokrasi İsviçre demokrasisi dünyanın en katılımcı demokrasisidir. Kamu hakları da denilen siyasi haklar çok genişletilmiştir: oy kullanma hakkı, seçme hakkı, inisiyatif hakkı ve referandum hakkı. Böylelikle halk Anayasanın değiştirilmesini önerebilir (inisiyatif hakkı) veya Parlemento tarafından hazırlanmış bir yasayı reddedebilir (referandum hakkı). İsviçre'de «Souverän» (egemen) denince halk anlaşılır. Siyasi haklar devletin üç kademesinde kullanılır: Konfederasyon, kantonlar ve belediyeler. İsviçre halkı yılda birçok kez oy kullanma- ya çağrılır. Kantonlar ve belediyeler, oylamaları genel olarak Federasyon ile aynı zamanda düzenlerler. İsviçre hükümeti olan Federal Bakanlar Kurulu (Bundesrat) parlemento tarafından seçilir. Halk tarafından seçilen parlemento iki meclisten oluşur: Ulusal Meclis (Nationalrat) ve Kantonlar Meclisi (Ständerat). Siyasi kurumlar Seçilen kurumlar sıkça «Meclis» olarak anılırlar. Görevleri fikir yürütmek, görüşme yapmak ve halkın kabul veya reddebileceği önerilerde bulunmaktır. Parlamento düzeyi Hükümet düzeyi Thurgau belediyeleri Belediye Toplantısı Belediye Meclisi Kanton Thurgau Kanton Meclisi Hükümet Konsey İsviçre Konfederasyonu Ulusal Meclis ve Kantonlar Meclisi Federal Konsey 48 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! Üç siyasi düzey Thurgau halkı yılda yaklaşık 4 defa kamu meseleleri konusunda her üç düzeyde oy kullanmaya çağrılır: %HOHGƤ\HG]H\Ƥ (örnek: Tiyatro salonu yapımı) .DQWRQG]H\Ƥ (örnek: yeni devlet arşivi veya yeni kanton yolu yapımı ) 8OXVDOG]H\Ƥ (örnek: Malûli Emeklilik yasasının değiştirilmesi) Her 4 yılda bir belediye, kanton ve ulusal düzeyde Parlamento ve Hükümet temsilcileri (milletvekilleri) ve bölge mahkemeleri hakimleri seçilir. Yabancı uyruklu kişilerin siyasi hakları İsviçre’lilere mahsus siyasi hakları kullanmak istiyorsanız, vatandaşlığa başvurmanız gerekmektedir. İsviçre vatandaşı değilseniz Thurgau kanton’u ve belediyelerinde seçme ve seçilme hakkına sahip değilsiniz. Ancak katolik kiliseler istisna oluşturmaktadır; orda yabancı uyruklu kişiler oy kullanma hakkı için müracaatta bulunabilirler. Okul birimlerinde danışman oy kullanmak için başvurabilirsiniz. Siyasi katılımın başka şekilleri Siyasi haklardan ayrı olarak, kamu yaşamına katılma ve toplumsal yaşamın geleceği üzerinde etkili olma konusunda başka birçok olanak mevcuttur. Bir kişi, örneğin, bir mahalle geliştirme derneğinde, yerel bir toplulukta, mesleki bir kuruluşta, bir spor kulübünde, bir danışma komisyonunda veya siyasi bir partide yer alabilir. İsviçre vatandaşları gibi, yabancı uyruklu kişilerinde, büyük yada küçük, dilekçe verme hakları vardır. Bu hak, her bireye, yetkili makamlara istek, öneri, eleştiri ve şikâyetlerini iletme olanağı sağlar. Böylesi bir girişim devlet kurumları tarafından alınan kararlar üzerinde etkili olabilir. [46] Kanton Thurgau’da buluna en önemli siyasi partiler Siyasetle ilgilenen gençler için www.jugendforum-tg.ch Vatandaşlık Kanton’da yılda yaklaşık 800 kişi vatandaşlık hakkını elde ediyor ve böylece siyasi katılım imkanlarından tamamen faydalanabiliyorlar: belediye, kanton ve ulusal düzeyde seçme ve seçilme hakkı. İsviçre vatandaşı olan Thurgau halkının % 7’si yurt dışı doğumludur (2010). İsviçre vatandaşlığına geçme kişisel seçim ve isteme bağlıdır. Koşulu yerel, kanton ve ulusal koşullara iyi uyum sağlanmasıdır belediyeniz vatandaşlık şartları hakkında severek bilgi vereceklerdir. Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! 49 17. Faydalı adresler [1] Fachstelle Integration des Kantons Thurgau, Migrationsamt Kanton Thurgau Uyum bürosu, Migrationsamt Schlossmühlestrasse 7, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 15 55, Fax 052 724 15 56 www.migrationsamt.tg.ch > Fachstelle Integration [2] Regionale Fachstelle für Integration (FFI) Frauenfeld Frauenfeld bölgesel Uyum bürosu Zürcherstrasse 86, 8500 Frauenfeld Tel. 052 724 70 30, Fax 052 724 70 31 migration@stadtfrauenfeld.ch www.infomig.ch [3] Regionale Fachstelle Integration Kreuzlingen Kreuzlingen bölge Uyum bürosu Marktstrasse 4, 8280 Kreuzlingen Tel. 071 677 62 34, Fax 071 677 61 40 integration@kreuzlingen.ch www.kreuzlingen.ch www.migration-kreuzlingen.ch [4] Migrationsamt des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Göçmen Dairesi Schlossmühlestrasse 7, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 15 55 , Fax 052 724 15 56 migrationsamt@tg.ch www.migrationsamt.tg.ch [5] Thurgauer Zeitung Thurgau Gazetesi Promenadenstrasse 16, 8501 Frauenfeld Tel. 052 723 57 57, Fax 052 723 57 07 redaktion@thurgauerzeitung.ch www.thurgauerzeitung.ch [6] Regionalradios Bölgesel radyolar Radio Top Walzmühlestrasse 51b, Postfach 582, 8501 Frauenfeld Telefon: 052 244 88 00, Fax: 052 244 88 45 , E-Mail: Website: www.radiotop.ch Frekans: FM 90.0 / 97.5 / 99.5 / 100.02 DRS 1 Regionaljournal, SRG Ostschweiz İsviçre radyosu DRS nin bölge haberleri Rorschacher Strasse 150, 9006 St.Gallen Telefon: 071 243 22 14, Fax 071 243 22 00, E-Mail: info@srgostschweiz.ch Frekans: FM 94.4/96.0/96.3/96.7/101.5 Yayın akışı/saatleri: Saat 06.32, 07.32, 08.08, 11.30, 12.03, 16.30, 17.30 [7] Regionalfernsehen: Bölgesel televizyonlar Tele Top Walzmühlestrasse 51b, 8501 Frauenfeld Tel. 052 725 07 25, Fax 052 725 07 26 info@toponline.ch, www.teletop.ch [8] Klubschule Migros Migros Kulüp Okulu Bahnhofplatz, Passage, 8500 Frauenfeld Tel. 052 728 05 05, Fax 052 728 05 09 info.fr@gmos.ch, www.klubschule.ch [9] verdi. Interkulturelles Übersetzen in der Ostschweiz verdi. Doğu İsviçre kültürlerarası çevirmenlik bürosu ARGE Integration Ostschweiz Multergasse 11, Postfach 133, 9001 St. Gallen Tel. 0848 28 33 90, Fax 071 228 33 98 verdi@verdi-ost.ch www.integration-sg.ch 50 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! [10] Bibliothek der Kulturen Kültürler Kütüphanesi Haus Sapone Zürcherstrasse 86, 8500 Frauenfeld Tel. 052 724 70 30 info@bibliothekderkulturen.ch www.bibliothekderkulturen.ch [11] Mieterinnen- und Mieterverband Ostschweiz Doğu İsviçre Kiracıları Koruma Derneği Webergasse 21, 9000 St. Gallen Telefon: 0900 900 800 (ücretli) E-posta yoluyla danişma sunulmaz www.mieterverband.ch/os_top.0.html [12] Strassenverkehrsamt des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Trafik Tescil Bürosu Moosweg 7a, Postfach, 8501 Frauenfeld Tel. 052 724 32 11, Fax 052 724 32 58 info@stva.tg.ch, www.stva.tg.ch [13] Ausgleichskasse des Kantons Thurgau (AKTG) Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu Amt für AHV und IV des Kantons Thurgau St. Gallerstrasse 13, 8501 Frauenfeld Tel. 052 724 71 71, Fax 052 724 72 72 info@aai-tg.ch, www.aktg.ch [14] Amt für Wirtschaft und Arbeit (AWA) des Kantons Thurgau Kanton Thurgau İş ve İşçi bulma dairesi Promenadenstrasse 8, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 23 82, Fax 052 724 27 09 hotline.wirtschaft@tg.ch, www.awa.tg.ch [15] Fürsorgeamt des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Sosyal Yardım Kurumu St. Gallerstrasse 1, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 24 99, Fax 052 724 25 86 www.fuersorgeamt.tg.ch [16] Caritas Thurgau Felsenstrasse 11, Postfach, 8570 Weinfelden Tel. 071 626 80 00, Fax 071 626 80 35 info@caritas-thurgau.ch www.caritas-thurgau.ch [17] Benefo-Stiftung Benefo-Vakfı Zürcherstrasse 149, 8500 Frauenfeld Tel. 052 723 48 20, Fax 052 723 48 29 benefo@benefo.ch, www.benefo.ch [18] Kantonale Steuerverwaltung (KSTV) Kanton Vergi Dairesi Schlossmühlestrasse 15, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 14 14, Fax 052 724 14 00 info.sv@tg.ch www.steuerverwaltung.tg.ch [19] Thurgauer Gewerkschaftsbund (TGGB) Thurgau Sendikalar Birliği Gaswerkstrasse 9, 8500 Frauenfeld Tel. 052 720 50 15 info@tggb.ch, www.tggb.ch [20] Eidgenössisches Büro für die Gleichstellung von Frau und Mann (EGB) Ulusal Kadın-Erkek Eşitlik Bürosu Schwarztorstrasse 51, 3003 Bern Tel. 031 322 68 43, Fax 031 322 92 81 ebg@ebg.admin.ch, www.ebg.admin.ch [21] Eidgenössische Kommission gegen Rassismus Irkçılığı karşı ulusal komisyon Inselgasse 1, 3003 Bern Tel. 031 324 12 93, Fax 031 322 44 37 ekr-cfr@gs-edi.admin.ch www.ekr.admin.ch [22] Arbeitsmarktaufsicht des Kantons Thurgau Kanton Thurgau iş piyasası denetimi Bahnhofplatz 65, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 28 80, Fax 052 724 28 86 schwarzarbeit@tg.ch www.awa.tg.ch > Arbeitsinspektorat Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! [23] Perspektive Thurgau Schützenstrasse 15, Postfach 297, 8570 Weinfelden Tel. 071 626 02 02, Fax 071 626 02 01 info@perspektive-tg.ch www.perspektive-tg.ch 51 [30] Amt für Handelsregister und Zivilstandswesen des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Ticari Sicil Kaydı ve Evlenme Dairesi Bahnhofplatz 65, 8510 Frauenfeld Tel. 058 345 70 70, Fax 058 345 70 71 sekretariat.hz@tg.ch, www.hz.tg.ch [24] Selbsthilfe Thurgau Thurgau kendine yardım grubu Freiestrasse 4, Postfach, 8570 Weinfelden Tel. 071 620 10 00 info@selbsthilfe-tg.ch www.selbsthilfe-tg.ch [31] HOT Homosexuelle Organisation Thurgau HOT Thurgau Eşcinsel Organizasyonu Postfach 355, 8501 Frauenfeld Tel. 079 398 83 93 (akşamleri saat 21.00’a kadar) info@hot-tg.ch, www.hot-tg.ch [25] Spitex Verband Thurgau Thurgau Yaşlılara Ev hizmetleri Kuruluşu Freiestrasse 6, Postfach, 8570 Weinfelden Tel. 071 622 81 31, Fax 071 622 81 34 info@spitextg.ch, www.spitextg.ch [32] Beratungsstelle für gewaltbetroffene Frauen TG Şiddete maruz kalmış kadınlar için danışmanlık hizmeti Rheinstrasse 8, Postfach 1002, 8500 Frauenfeld Tel. 052 720 39 90 frauenberatung@stadtfrauenfeld.ch www.frauenberatung-tg.ch [26] Pro Senectute Thurgau Thurgau Yaşlılara Yardım Kuruluşu Zentrumspassage, Rathausstrasse 17, Postfach 292, 8570 Weinfelden Tel. 071 626 10 80, Fax 071 626 10 81 info@tg.pro-senectute.ch www.tg.pro-senectute.ch [33] Fachstelle Häusliche Gewalt Kapo Thurgau Aile içi Şiddet Hizmeti St. Gallerstrasse 17, 8501 Frauenfeld Tel. 052 728 29 05 fachstellehg@tkapo.tg.ch www.kapo.tg.ch > Häusliche Gewalt [27] Schweizerisches Rotes Kreuz Kanton Thurgau Kanton Thurgau Kızılhaç’ı Rainweg 3, 8570 Weinfelden Tel. 071 626 50 80, Fax 071 626 50 81 geschaeftsstelle@srk-thurgau.ch www.srk-thurgau.ch [28] Pro Infirmis Thurgau-Schaffhausen Engelli kişilere yardım kuruluşu Marktstrasse 8, Postfach, 8501 Frauenfeld Tel. 052 723 25 35, Fax 052 723 25 40 thurgau@proinfirmis.ch www.proinfirmis.ch [29] Heilpädagogische Früherziehung Thurgau Tıbbi Pedagojik Erken Eğitim Servisi Thundorferstrasse 3, 8500 Frauenfeld Tel. 052 722 20 17, Fax 052 722 35 37 www.hfe-tg.ch [34] .RQÁLNW*HZDOW²*HZDOWEHUDWXQJIU0lQQHU Frauen und Jugendliche Uyuşmazlık.Şiddet–Erkek, Kadın ve Gençler için Şiddet Danışmanlığı Beratungsstandorte in Weinfelden, Winterthur und St. Gallen Tel. 078 778 77 80 NRQWDNW#NRQÁLNWJHZDOWFK ZZZNRQÁLNWJHZDOWFK [35] Amt für Volksschule des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Zorunlu İlköğrenim Okulu Dairesi Spannerstrasse 31, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 26 54, Fax 052 724 29 64 www.av.tg.ch 52 Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! [36] Amt für Berufsbildung und Berufsberatung des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Mesleki Eğitim ve Meslek Danışmanlığı Dairesi St. Gallerstrasse 11, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 13 70, Fax 052 724 13 73 abb@tg.ch, www.abb.tg.ch [37] Kontaktstelle Heimatliche Sprache und Kultur (HSK) des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Ana Dili ve Kültürü bürosu Amt für Volksschule Grabenstrasse 11, 8500 Frauenfeld Tel. 052 724 27 72 www.av.tg.ch > Schulentwicklung > HSK-Unterricht [38] Amt für Mittel- und Hochschulen des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Orta ve Yüksek Öğrenim bakanlığı Grabenstrasse 11, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 22 26, Fax 052 724 22 48 amh@tg.ch, www.amh.tg.ch [39] Stipendienstelle des Kantons Thurgau Kanton Thurgau burs hizmetleri bürosu Amt für Mittel- und Hochschulen Grabenstrasse 11, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 22 77, Fax 052 724 22 97 amh@tg.ch www.amh.tg.ch > Stipendienstelle [40] Eingangsportal Validierung des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Denkleştirme birimi Amt für Berufsbildung und Berufsberatung St. Gallerstrasse 11, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 13 87, Fax 052 724 13 89 validierungen@tg.ch www.abb.tg.ch > Lehraufsicht > Qualifikationsverfahren > Validierung [41] Amt für Umwelt des Kantons Thurgau Kanton Thurgau Çevre bakanlığı Bahnhofstrasse 55, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 24 73, Fax 052 724 28 48 umwelt.afu@tg.ch, www.umwelt.tg.ch [42] Kulturamt Thurgau Kanton Thurgau Kültür bakanlığı Grabenstrasse 11, 8510 Frauenfeld Tel. 052 724 22 46, Fax 052 724 21 81 kulturamt@tg.ch, www.kulturamt.tg.ch [43] Sportamt Thurgau Kanton Thurgau Spor bakanlığı Zürcherstrasse 177, 8500 Frauenfeld Tel. 052 724 25 21, Fax 052 724 22 59 sportamt@tg.ch, www.sportamt.tg.ch [44] Thurgau Tourismus Thurgau turizm bürosu Egelmoosstrasse 1, Postfach 1123, 8580 Amriswil Tel. 071 414 11 44, Fax 071 414 11 45 info@thurgau-tourismus.ch www.thurgau-tourismus.ch [45] Benevol Thurgau Thurgau Gönüllüler Merkezi Freiwilligenzentrum Freiestrasse 4, 8570 Weinfelden Tel. 071 622 30 30, Fax 071 622 30 69 info@benevol-thurgau.ch www.freiwilligenzentrum.ch Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz! [46] Kanton Thurgau’da bulunan en önemli siyasi partiler: Christlichdemokratische Volkspartei (CVP) www.cvp-thurgau.ch Sozialdemokratische Partei (SP) www.spthurgau.ch Freisinnig-Demokratische Partei (FDP) www.fdp-tg.ch Schweizerische Volkspartei (SVP) www.svp-thurgau.ch Bürgerliche Demokratische Partei Schweiz (BDP) www.bdp-tg.info Die Grünen www.gruene-tg.ch Grünliberale Partei (GLP) www.tg.grunliberale.ch Eidgenössisch-Demokratische Union (EDU) www.edu-udf.ch Evangelische Volkspartei (EVP) www.evp-thurgau.ch www.sozialnetz.tg.ch Sosyal paylaşım ağı «Sozialnezt.tg» kanton Thurau’da bulunan sosyal içerikli konularla ilgili bilgi sunmaktadır. 53 Acil numaralar (tüm İsviçre) Polis İtfaiye (Yangın, Su, Gaz) Ambulans Yardım eli (Psikolojik acil durum) Toksikolojik bilgiler merkezi (Zehirlenmeler) Çocuk/Gençler için telefonla yardım Acil durumda 6DNLQROXQ 7HKOLNH\LEHOLUOH\LQ .HQGLJYHQOLĸLQL]LVDĸOD\ÖQ <DUGÖPHNLSOHULQHKDEHUYHULQ <DUGÖPHGLQ 01.065 117 118 144 143 145 147