Stainless Steel Stal nierdzewna - Distribution Solutions
Transcription
Stainless Steel Stal nierdzewna - Distribution Solutions
Stal nierdzewna w budownictwie Stainless Steel Stainless steel in construction: ArcelorMittal’s offering ◗ ArcelorMittal, jego filie oraz klienci oferują szereg wyrobów i rozwiązań w zakresie stali nierdzewnej. Niniejsza broszura łączy w ramach jednego dokumentu pełną standardową ofertę zaprezentowaną według przeznaczenia: konstrukcje, podłogi, elewacje, pokrycia dachowe, wyposażenie i elementy ozdobne, meble uliczne oraz urządzenia sanitarne. Została ona opracowana jako dokument roboczy dla wszystkich obecnych i przyszłych podmiotów bezpośrednio zainteresowanych branżą budowlaną, generalnych wykonawców, architektów, projektantów, wykonawców oraz studentów: powinna ona zarówno ukierunkowywać użytkownikow przy dokonywaniu wyboru wyrobów i rozwiązań, jak również pomagać im w tworzeniu nowych zastosowań. Liczne przykłady stanowią ilustrację różnorodności zastosowań wyrobów i rozwiązań ArcelorMittal. W wykazie podano producentów, dystrybutorów, firmy i specjalistów przywołanych w niniejszym poradniku. ◗ ◗ ArcelorMittal, its subsidiaries and customers, offer numerous products or solutions in stainless steel. This brochure combines, in a single document, the entire standard offering presented by function: structure, floor, façade, roofing, fittings and decoration, street furniture, and hygiene. It has been designed as a working document for all current and future stakeholders in the construction industry, prime contractors, architects, engineering offices, contractors and students: it should both direct users in making their choice of product or solution, and assist them in designing new applications. Numerous examples illustrate the variety of applications of ArcelorMittal products or solutions. An index lists the producers, distributors, companies and professionals quoted in this guide. ◗ ArcelorMittal Building & Construction Support Warsaw Financial Center, Emilii Plater 53 Pl - 00-113 Warszawa Tel: + 48 22 540 7190 Fax: + 48 22 540 7191 www.arcelormittal.com www.constructalia.com transforming tomorrow Stal nierdzewna w budownictwie / Stainless Steel in construction Stal nierdzewna w budownictwie: Oferta ArcelorMittal Wydanie drugie in construction transforming tomorrow Wydane przez / Produced by ArcelorMittal Building & Construction Support (BCS) Publikacja / Publishing Wydanie pierwsze: Cedam, Paryż Wydanie drugie: Eve Jouannais Projekt graficzny / Graphic design Hans Reychman, Paryż Drukarnia / Printing Qatena Pragniemy podziękować wszystkim, którzy wspomogli nas w tworzeniu niniejszej publikacji / We wish to thank all those who assisted us in producing this publication. Niniejszy dokument służy wyłącznie celom informacyjnym. Nie stanowi on zobowiązania umownego (oferty w rozumieniu prawa handlowego) / This document is intended solely for information purposes. It does not constitute a contractual commitment. Okładka / Front cover Aula Uniwersytetu Essex w Colchester, Wielka Brytania. The University of Essex lecture hall in Colchester, England. Patel Taylor architect. © Ch. Wood Stal nierdzewna w budownictwie Stainless Steel in Construction 2 3 7 Konstrukcja / Structure 13 14 15 Stropy / Floor 16 Elewacje / Façade 17 21 24 31 32 33 Pokrycia dachowe / Roofing 34 35 36 37 38 39 Wyposażenie / Fittings 40 41 42 43 44 45 46 Mosty i kładki dla pieszych/ 47 Bridges and footbridges 48 Urządzenia miejskie / Urban facilities 49 50 Higiena / Hygiene 52 53 54 Zwoje / Coils 55 Kolorystyka / Colours 56 57 Wykończenia powierzchni / Finishes 58 59 60 61 62 Wprowadzenie / Introduction Stal nierdzewna, materiał budowlany / Stainless steel, a construction material Czym jest stal nierdzewna? / What is stainless steel? Spawane kształtowniki konstrukcyjne / Welded structural sections Kształtowniki na lekkie szkielety konstrukcyjne / Sections for lightweight frames Rury / Tubes Elewacje z blachy cienkiej / Thin sheet façades Blachy profilowane / Ribbed sheets Pokrycia elewacyjne i kasetony / Facings and cassettes Okładziny i kasetony / Sandwich panels Kształtowniki warstwowe / Thick sheet façades Elewacje z blachy grubej / Glass-stainless steel façade structures Okładziny dachowe ze stali nierdzewnej ocynowanej / Roofing in tinned stainless steel Materiały pokryciowe Ugitop i Ugipass / Ugitop and Ugipass roofing Osłony przeciwsłoneczne / Overlay roofs Pokrycia dachowe na zamówienie / Custom roofs Akcesoria / Accessories Panele słoneczne / Solar panels Rury i poręcze / Tubes and guardrails Blachy perforowane / Perforated sheets Drzwi i okna / Doors and windows Podłogi / Floors Przewody kominowe / Flue pipes Domowe instalacje wodociągowe / Domestic water pipes Schody ruchome i windy / Escalators and lifts Konstrukcje ze stali nierdzewnej dupleksowej / Duplex stainless steel in structure Akcesoria mostowe i armatura / Bridge accessories and fittings Wyposażenie placów zabaw / Children’s play facilities Meble miejskie / Street furniture Baseny pływackie / Swimming pools Panele chłodnicze / Cold panels Kuchnie / Kitchens Płaskie wyroby ze stali nierdzewnej / Flat stainless steel products Koloryzowanie plazmowe / Plasma colouring Koloryzowanie metodą „inox-spectral” / Inox-spectral colouring process Obróbka fabryczna / Mill treatments Wykończenia polerowane i szczotkowane / Polished and brushed finishes Wykończenia grawerowane, szczotkowane / Textured, etched and circle finishes Śrutowanie, obróbka mikro-granulkami, piaskowane / Shot, micropeened, sandblasted Adresy / Addresses ◗ Ostatnie dwie dekady charakteryzują się systematycznym wzrostem popytu na stal nierdzewną. Trwałość oraz zdolność do recyklingu stanowią o jej wyjątkowości, również w naszym codziennym życiu. Materiał ten ma szerokie zastosowanie jako element wykończeń powierzchni, przyczyniając się do poprawienia estetyki wyglądu danej budowli. Matowa, lśniąca, szczotkowana, grawerowana, spryskana mikrogranulkami, przeplatana, czy też kolorowana stal nierdzewna, stosowana jest jako materiał okładzin, pokryć dachowych oraz wykończeń dekoracyjnych, ale również jako element konstrukcyjny czy strop. Stal nierdzewna, która dla wielu osób jest równoznaczna z higieną, łatwą konserwacją i trwałością, bardzo często znajduje zastosowanie jako element wykończenia wielu miejsc: ulicy, kuchni, placów zabaw, basenów olimpijskich. Możliwość łączenia stali nierdzewnej w harmonijną całość z innymi materiałami sprawia, że stała się jednym z najczęściej stosowanych materiałów w przemyśle budowlanym. ◗ 2 Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ The use of stainless steel, a prime example of a long-lasting and recyclable material, has steadily increased over the past two decades: what better proof than its increasing place in our everyday life. This material offers a wide range of surface finishes and so contributes to enhancing the aesthetic appearance of many structures and applications. Matt, gloss, brushed, engraved, micropellet blasted, woven or coloured, it is found used on façades, roofs and decorative finishes, as well as for other functions in buildings, such as the structure or floors. Synonymous with hygiene, easy maintenance and durability, stainless steel is now a reference material for many applications: street furniture, kitchens, children’s playgrounds, Olympic swimming pools... Its ability to blend easily with other materials is the crowning touch and places stainless steel among the foremost materials used by the construction industry. ◗ Stal nierdzewna, materiał budowlany Stainless steel, a construction material ◗ Stal nierdzewna jest stopem żelaza, chromu, czasem niklu oraz innych metali i charakteryzuje się wysoką odpornością na korozję. Ponadto, jest estetyczna, higieniczna, łatwa w konserwacji, nadająca się do recyklingu, oferuje możliwość zastosowania do wielu rodzajów wykończeń i jest używana do produkcji przedmiotów codziennego użytku. Powszechnie używana na elementach zewnętrznych budynków, takich jak okładziny elewacyjne lub pokrycia dachowe, nadaje się idealnie do platerowania, obróbki plastycznej oraz do wytwarzania wewnętrznych wykończeń dekoracyjnych. No i wreszcie wyjątkowo łatwo zlewa się w harmonijną całość z innymi materiałami, nie tylko ze szkłem, ale również z drewnem, betonem, materiałami kompozytowymi, itp. Stal nierdzewna używana jest od niedawna, gdyż tak naprawdę zaczęto ją stosować w latach dwudziestych XX wieku. Zasady wytwarzania stopów stali i chromu opracowane zostały w 1821 roku, ale dopiero w roku 1904 zdano sobie sprawę, iż obecność węgla ograniczała odporność na korozję. W tym samym roku, Francuz Leon Guillet wyprodukował niskowęglową stal nierdzewną. W roku 1912 po raz pierwszy pojawiła się stal austenityczna, gdy Eduard Maurer i Krupp opatentowali produkcję stali nierdzewnej 18/8, tj. zawierającej 18% chromu i 8% niklu. W roku 1913, Anglik Harry Brearley użył martenzytycznej stali nierdzewnej do produkcji sztućców. Techniki wytwarzania i skład stali zostały ulepszone w okresie międzywojennym. Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Stainless steel is an alloy of iron, chromium, and sometimes nickel and other metals, which has excellent resistance to corrosion. Furthermore, it is aesthetic, hygienic, easy to maintain, recyclable, has a wide variety of finishes and is used in the manufacture of many everyday objects. Commonly used on building exteriors for façades or roofs, it is ideal for cladding uses, metalworking and interior decorative finishes. Finally, it blends extremely well with other materials, not least of which glass, but also timber, concrete, composites, and so on. Stainless steel use is relatively recent and really only started to develop in the 1920s. The principle of alloying iron and chromium dates back to 1821, but it was only in 1904 that it was realised that the presence of carbon inhibited the resistance to corrosion. That year, Frenchman Léon Guillet produced low carbon stainless steel. It was in 1912 that austenitic stainless steel appeared for the first time when Eduard Maurer and Krupp filed a patent for the manufacture of stainless steel 18/8, that is, containing 18% chromium and 8% nickel. In 1913, Englishman Harry Brearley developed martensitic stainless steel for cutlery. The manufacturing techniques and the compositions were refined between the two World Wars. In France, the stainless steel production develops in the 1930s thanks to the refining process developed by René Perrin. At the same time, numerous patents were filed covering finishing techniques and surface 3 Chrysler Building, New York, William Van Halen architect, 1930. We Francji produkcja stali nierdzewnej rozwija się latach trzydziestych dzięki procesowi rafinacji stali, który opracowany został przez Rene Perrin’a. W tym samym czasie zaczęto składać liczne wnioski patentowe, dotyczące technik wykończeniowych i obróbki powierzchni. Patenty zostały ujednolicone w połowie lat trzydziestych. Przykładowo, w roku 1929 Francuz Jacquet wynalazł polerowanie elektrolityczne. W latach 1939 – 1947 w Stanach Zjednoczonych zarejestrowano około 100 patentów związanych z tym procesem technologicznym. Po II wojnie światowej, walcowanie na zimno stało się bardziej precyzyjne z lepszym wykończeniem, dzięki udoskonaleniu tego procesu przez T. Sędzimira w 1947 roku. W roku 1929 kilka firm amerykańskich wprowadziło na rynek stal nierdzewną dla zastosowań w sektorze budowlanym, takich jak windy, korytarze wejściowe, okładziny elewacyjne, balustrady, futryny drzwiowe, drzwi wejściowe, osprzęt oświetleniowy, meble, oznakowanie, lady i wyposażenie wnętrz. Sprzedawcy reklamowali odporność stali nierdzewnej na korozję, jak również jej właściwości higieniczne i nowoczesny wygląd. Chrysler Building zbudowany 1930 w roku i Empire State Building zbudowany 1931 w roku w Nowym Jorku były budynkami, które wylansowały stal nierdzewną, jako materiał architektoniczny. Ok. 5500 m2 stali nierdzewnej zostało użyte na pokrycie muru, iglicy, drzwi i holu wejściowego Chrysler Building, co wpłynęło na charakterystyczny wygląd budynku, który był wtedy najwyższym budynkiem na świecie. Pionowe kolumny na fasadzie Empire State Building zostały wykonane ze stali nierdzewnej. Użycie stali nierdzewnej wzrosło w latach trzydziestych w sklepach, barach, słynnych amerykańskich restauracjach przydrożnych, holach budynków, niejednokrotnie połączone z aerodynamicznymi liniami, które charakteryzowały modę na „opływowe 4 Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ ◗ Inland Steel Building, Chicago, Skidmore, Owings, Merrill architects, 1957. treatments. They tended to become standardised towards the mid-1930s. For example, electrolytic polishing was invented in 1929 by Frenchman Jacquet. Around 100 patents surrounding this point were taken out in the United States between 1939 and 1947. After the Second World War, cold rolling was made more precise and with a better finish thanks to the Sendzimir process developed in 1947. In 1929, several American companies started to market stainless steel for applications in the building sector, such as lifts, entrance lobbies, façades, balustrades, door frames, entrance doors, light fittings, furniture, signage, counters and fittings. The sales arguments highlighted stainless steel’s resistance to corrosion, as well as its sanitary qualities and modern appearance. The two constructions that truly launched architectural stainless steel were the Chrysler Building in 1930 and the Empire State Building in 1931 in New York. Some 5500 m2 of stainless steel were used in the coping, spire, doors and entrance lobby of the Chrysler Building, making a striking contribution to the distinctive image of what was then the tallest building in the world. The vertical columns on the façades of the Empire State Building are made of stainless steel. Stainless steel’s use grew throughout the 1930s in shops, bars, the famous American diners, building lobbies, often combined with the aerodynamic lines that characterised the ‘streamline’ fashion. It immediately found its place combined with glass in curtain walls that developed rapidly after World War Two. Lever House in Chicago, 1952, was one of the first emblematic examples of this new design using glazed façades. At the end of the 1950s, stainless steel started to be used for roofing, guttering and external cladding, thanks to the progress made in rolling. DR DR Stal nierdzewna / Stainless steel 5 kształty”. Stal nierdzewna sprawdziła się również w połączeniu ze szkłem w ścianach osłonowych, które rozprzestrzeniły się szybko po II wojnie światowej. Zbudowany w 1952 roku w Chicago budynek Lever House, w którym wykorzystano przeszkloną elewację, był jednym z przykładów symbolizujących nowy styl. Pod koniec lat pięćdziesiątych, dzięki postępowi w technologii walcowania, stal nierdzewna zaczęła być wykorzystywana do produkcji pokryć dachowych, rynien i okładzin. W latach osiemdziesiątych produkcja stali nierdzewnej nadal dynamicznie się rozwijała, gdyż najlepiej się nadawała do kreowania modernistycznych kształtów w architekturze. Z tego właśnie powodu elewacje i zewnętrzne klatki schodowe siedziby głównej Lloyda w Londynie, zbudowanej w roku 1984, zostały w dużej mierze pokryte stalą nierdzewną. Stal nierdzewna jest obecnie powszechnie używana przy budowie oszklonych dachów, elewacji, wind i ruchomych schodów, a jej użycie staje się coraz bardziej powszechne w metaloplastyce. Do budowy Bibliotheque nationale de France w roku 1995 (architekt Dominique Perrault) użyto niespotykanej dotąd ilości siatki ze stali nierdzewnej. Ostatnio pojawiły się nowe zastosowania dla stali nierdzewnej w sektorach, które wcześniej zdominowane były przez innego rodzaju stale i materiały: w szkieletach konstrukcji budynków mieszkalnych, zbiornikach basenów kąpielowych, a nawet w okładzinach budynków przemysłowych. Zastosowania te sprawiły, że jest ona teraz materiałem ogólnie dostępnym, nie kojarzącym się już jedynie z symbolem luksusu. Stal nierdzewna znalazła swoje miejsce w budownictwie. ◗ 6 Stal nierdzewna / Stainless steel Stainless steel continued its vigorous growth in the 1980s, reflecting the ultimate expression of materials used in high-tech architecture. Thus the façades and external staircases of the head office of Lloyd’s of London in 1984 are largely clad in stainless steel. It is now commonly used in the construction of glass roofs, façades, lifts and escalators, and its use is becoming increasingly common for all metalwork. For the Bibliothèque nationale de France in 1995 (Dominique Perrault architect), the unprecedented use of a stainless steel mesh was ushered in on a large scale. More recently, new stainless steel applications have appeared in sectors that were formerly the preserve of other steels or other materials: frames of residential buildings, swimming pool tanks and even cladding for industrial buildings. These applications now make it a truly accessible material, and no longer solely associated with a luxury image. Stainless steel has found its place in construction. ◗ Czym jest stal nierdzewna? What is stainless steel? ◗ Stal nierdzewna zawiera minimum 10,5 % chromu, mniej niż 1,2 % węgla oraz inne składniki stopowe. Jej naturalną cechą jest odporność na korozję, osiągnięta dzięki reakcji chromu z tlenem, w wyniku której na powierzchni tworzy się bardzo cienka, odporna na korozję, samo-ochronna warstwa. Ta warstwa ochronna odtwarza się samoistnie w przypadku uszkodzenia. Odporność na korozję stali nierdzewnej i jej właściwości fizyczne mogą być wzmocnione poprzez dodanie innych składników, takich jak nikiel, molibden, tytan, niob, mangan, azot, miedź, krzem, glin i wanad. Gatunki Istnieje ponad sto gatunków stali nierdzewnej. Są one sklasyfikowane w pięciu głównych grupach odpowiadających precyzyjnie określonym strukturom metalurgicznym (europejska norma EN 10088): • martenzytyczna: 0,1 % węgla, 10,5 do 17 % chromu. Używana głównie w produkcji oprzyrządowania, narzędzi skrawających i sprężyn; • ferrytyczna: 0,02 do 0,06 % węgla, 10,5 do 29 % chromu, 0 do 4 % molibdenu. Te gatunki, powszechnie używane do wytwarzania struktur wewnętrznych, stosuje się obecnie do tworzenia elementów okrywających i konstrukcyjnych; Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Stainless steels are steels containing a minimum of 10.5% chromium, less than 1.2% carbon, and other alloy components. Its resistance to corrosion is an intrinsic quality achieved thanks to the reaction of chromium with oxygen that creates a very fine, passive selfprotecting layer on the surface. This protective layer reforms spontaneously if it is damaged. Stainless steel’s corrosion resistance and its physical properties can be further improved by the addition of other components, such as nickel, molybdenum, titanium, niobium, manganese, nitrogen, copper, silicon, aluminium and vanadium. The grades There are more than one hundred grades of stainless steel. They are classified into seven main families corresponding to precise metallurgical structures (European standard EN 10088): • martensitic: 0.1% carbon, 10.5 to 17% chromium. Mainly used for tooling, cutting tools and springs; • ferritic: 0.02 to 0.06% carbon, 10.5 to 29% chromium, 0 to 4% molybdenum. These grades commonly used internally are now being developed for envelope and structural products; • stabilised ferritic: with stabilisers, such as titanium, niobium or zirconium; 7 • ferrytyczna stabilizowana: ze stabilizatorami, takimi jak tytan, niob lub cyrkon; • austenityczna: od 0,015 do 0,10% węgla, 16 do 18% chromu, 8 do 13% niklu i 0 do 4% molibdenu. Obecność molibdenu jeszcze bardziej wzmacnia odporność na korozję w środowisku kwaśnym. Austenityczna stal nierdzewna stanowi 70 % światowej produkcji stali; • austenityczna stabilizowana: z stabilizatorami, takimi jak tytan, niob lub cyrkon; • niskoniklowa austenityczna lub „seria 200”, są to stale chromowomanganowe, z niską zawartością niklu (zawsze poniżej 5 %); • ogniotrwała austenityczna: maksimum 0,2 % węgla, 20 do 25 % chromu, 10 do 20 % niklu; • austenityczno-ferrytyczna (lub „dupleksowa”) zawierająca przykładowo: 0,02 % węgla, 3 % molibdenu, 5,5 % niklu i 22 % chromu. Posiada ona dwufazową strukturę austenityczną i ferrytyczną. Jest bardzo przystępna cenowo, ze względu na niską zawartość niklu, którego ceny są bardzo wysokie. Każda z tych grup posiada specyficzne własności mechaniczne: twardość, granicę plastyczności, wytrzymałość na rozerwanie, wydłużenie, itp. na przykład, austenityczne i austenityczno-ferrytyczne stale nierdzewne mają wyższe niż inne stale współczynniki rozszerzalności cieplnej. Ich przewodność cieplna jest mniejsza niż przewodność stali ferrytycznej i stali tradycyjnych. Stale austenityczne charakteryzują się bardzo wysokim poziomem sprężystości odwrotnej – zdolnością materiału do przeciwstawiania się przełomom kruchym – w każdej temperaturze. 8 Stal nierdzewna / Stainless steel • austenitic: 0.015 to 0.10% carbon, 16 to 18% chromium, 8 to 13% nickel, 0 to 4% molybdenum. The presence of nickel improves corrosion resistance and makes stainless steel more ductile. The presence of molybdenum further enhances the resistance to corrosion in an acid medium. Austenitic stainless steels account for 70% of global production; • stabilised austenitic: with stabilisers, such as titanium, niobium or zirconium; • low-nickel austenitic, or “200 series”: these are chromium manganese steels, with a low nickel content (always below 5%); • refractory austenitic: 0.2% maximum carbon, 20 to 25% chromium, 10 to 20% nickel; • austenoferritic (or “duplex”) with, for example: 0.02% carbon, 3% molybdenum, 5.5% nickel and 22% chromium. They have a two-phase austenite and ferrite structure. They offer excellent qualities for a cost price that is contained because of their low nickel content, material that suffers from highly speculative prices. Each of these families has specific mechanical properties: hardness, yield stress, breaking strength, elongation, etc. For example, austenitic and austenoferritic stainless steels have expansion coefficients higher than the other steels. Their thermal conductivity is less than ferritic stainless steel and traditional steels. The austenitics have a very high level of resilience – the ability of a material to resist brittle fracture – at any temperature. Nazwy Names Gatunki stali nierdzewnej są w Europie oznaczane zgodnie z normą EN 10088 serią cyfr, takich jak: 1.4000 (norma EN 10088), a w Stanach Zjednoczonych trzema cyframi (norma AISI). Ponadto, litera „L” w nazwie amerykańskiej oznacza bardzo niską zawartość węgla, która gwarantuje większą odporność na korozję, jak w 316L (lub 1.4404). Norma europejska również wskazuje skład w bardziej szczegółowy sposób: przykładowo, X5CrNi18-10 dla 1.4301. Głównymi gatunkami stali nierdzewnych używanych w sektorze budowlanym są stale austenityczno-ferrytyczne lub stale typu dupleks. Gatunki martenzytyczne są czasami używane przy wyrobie słupków drukarskich. Stainless steel grades are designated in Europe according to the standard EN 10088 by a series of figures, such as 1.4000 (EN 10088 standard) and in the United States by three figures (AISI standard). Further, the letter L in the US name indicates very low carbon content which guarantees better resistance to corrosion, as in 316L (or 1.4404). The European standard also indicates the composition in a more detailed manner: for example X5CrNi18-10 for 1.4301. The main grades used in the building sector are austenitic ferritic or duplex stainless steels. The martensitic grades are sometimes used in applications of type wire or bar. EN AISI Austenityczne stale nierdzewne Austenitic stainless steels 1.4618* 1.4372 1.4301 1.4307 1.4401 1.4404 1.4571 17-4Mn 201 304 304L 316 316L 316Ti Ferrytyczne stale nierdzewne Ferritic stainless steels 1.4003 1.4016 1.4510 1.4526 1.4520 1.4509 1.4521 410S 430 430Ti 436 439 441 444 Dupleksowe stale nierdzewne Duplex stainless steels 1.4362 1.4462 2304 2205 Martenzytyczne stale nierdzewne (druty i słupki) Martensitic stainless steels (wires and bars) 1.4034 1.4057 1.4542 420 431 630 * Obecnie na etapie wdrażania / Currently implemented Stal nierdzewna / Stainless steel 9 Własności Stal nierdzewna posiada wiele cech, takich jak odporność na korozję w niekorzystnych warunkach, odporność na ekstremalne temperatury, zdolność absorbowania uderzeń, itp. Pierwiastki użyte w stopach umożliwiają taki dobór odpowiedniego gatunku stali, by był najwłaściwszy biorąc pod uwagę konkretne, niekorzystne warunki. Dzięki całej gamie tychże dodatków i ich odpowiednim proporcjom, różne gatunki stali stanowią grupę materiałów mogącą sprostać szerokiej gamie możliwych, zróżnicowanych wymagań. Wybór gatunku dopasowanego do środowiska, w którym znajduje się element, który ma być chroniony (przemysł, żegluga, przemysł chemiczny, stal nierdzewna stosowana przy przechowywaniu żywności, itp.) najlepiej pozostawić fachowcom. Stal nierdzewna jest materiałem ciekawym, nie tylko ze względu na swoją odporność na korozję w wyjątkowo niesprzyjających warunkach; jej wytrzymałość mechaniczna rzędu 550 do 1400 MPa, jej granica plastyczności rzędu 220 do 1100 MPa oraz, przede wszystkim, jej wyjątkowo korzystny stosunek modułu sprężystości wzdłużnej do gęstości, oznaczają, iż materiał ten łączy sztywność z niską wagą, sprawiając, że jest ona idealnym materiałem do budowy kładek dla pieszych i budowli umiejscowionych w strefach aktywnych sejsmicznie. Charakteryzuje się również lepszą odpornością na wysoką temperaturę niż stale węglowe. Stal nierdzewna zaczyna być doceniana również ze względu na swoje inne cechy: obojętność wobec środowiska, ognioodporność, wysokie własności mechaniczne, wytrzymałość i plastyczność w bardzo niskich temperaturach, różnorodność zastosowań (stemplowanie, falcowanie, hydroformowanie, spawanie, lutowanie, itp.), trwałość, możliwość poddania recyklingowi oraz estetykę. 10 Stal nierdzewna / Stainless steel Properties Stainless steel has many qualities, such as its ability to resist corrosion in aggressive environments, extreme temperatures, absorb impacts, etc. The elements used in an alloy make it possible to direct the choice of grade as according to the potential type of aggression. By the set of these additions and their relative proportions, the various grades of stainless steel constitute a family of materials likely to answer a broad variety of potential requests. The choice of grade suited to the environment in which the element to be protected is found (industrial, maritime, chemical industry, food quality stainless steel, etc.), is best left to specialists. Stainless steel is not only a material that is interesting for its resistance to corrosion in highly aggressive environments. Its mechanical strength of 550 to 1400 MPa, its yield stress of 220 to 1100 MPa, and above all the extremely favourable ratio of its Young’s modulus of elasticity to density, mean this material combines stiffness with light weight, making it an ideal material for structures like footbridges and constructions in seismic zones. It also has better resistance than carbon steels to high temperatures. Stainless steel is also beginning to be appreciated for its other qualities: neutral with regard to its environment, fire resistance, high mechanical properties, strength and ductility at very low temperatures, application capabilities (stamping, folding, hydroforming, welding, soldering, etc.), durability, recyclability, and aesthetics. In its raw state, stainless steel has an even appearance, slightly shiny and silvery. Stainless steel can also be polished and coloured in a multitude of ways and given a wide variety of surface finishes. Sheets and bars manufactured in the mill can be given a finish on the W stanie nieprzerobionym, stal nierdzewna ma gładki wygląd, jest nieco błyszcząca i srebrzysta. Może być polerowana i kolorowana, można ją także wykańczać powierzchniowo na wiele sposobów. Blachom i dwuteownikom produkowanym w walcowni można nadać wykończenie na linii produkcyjnej, poprzez wytrawianie kwasem lub polerowanie. Można następnie zastosować obróbkę powierzchniową. Przemysł stalowy, jak również filie ArcelorMittal oferują ogromny wybór kolorów oraz wykończeń powierzchni (gładką, polerowaną, grawerowaną, itp.) dla wszystkich produktów (zobacz ostatnie rozdziały). Sposoby użycia Stal nierdzewna jest stosowana w budownictwie w formie blachy wykorzystywanej przy wykonywaniu elementów konstrukcyjnych, pokryć dachowych, elewacji, okładzin, przy wyposażeniu oświetleniowym, pokryciach stropowych, w metaloplastyce, przewodach kominowych, itp. Jest używana w formie rur wykorzystywanych do orurowania konstrukcji, rurociągów, systemów grzewczych, klimatyzacji i balustrad, w formie dwuteowników stosowanych w metaloplastyce, prętów kratownic i w drutach odciągowych lub zbrojeniu żelbetu oraz w formie drutu w kablach lub siatkach. Wreszcie, w produkcji elementów armatury, śrub i sworzni, skobli lub kotw do paneli szklanych. Istnieją gatunki stali nierdzewnej pokryte obustronnie cyną, przeznaczone wyłącznie do zastosowań związanych z wykonywaniem pokryć dachowych. Podstawową funkcją tego typu pokrycia jest ułatwienie dekarzowi procesu lutowania oraz zapewnienie matowego wyglądu, który powstaje jako naturalna śniedź na przestrzeni lat Stal nierdzewna / Stainless steel production line by acid treatment or polishing. Later surface treatment can also be applied. The stainless steel industry and ArcelorMittal’s subsidiaries offer a great variety of colours and surface finishes (smooth, polished, engraved, etc.) for all the products (see last chapters). Uses Stainless steel is used in construction in the form of sheet in structures, roofing, façades, cladding, light fittings, floor coverings, metalwork, flues, etc. It is used in the form of tubes for structures, pipes, heating, air conditioning and balustrades, in the form of bars for metalwork, truss rods and guy wires, or reinforcements for reinforced concrete, and in the form of wires for cables or woven mesh. Finally, for the manufacture of fixture components, screw and bolts, or staples or anchors for glass panels. Solely for roofing applications, there are also grades of stainless steel coated with tin on both surfaces. This coating has the essential function of facilitating soldering by the roofer and to give a matt appearance to the surface that is acquired as a natural patina over the years. Woven and mesh products developed by various manufacturers from stainless steel wire have given rise to many technical innovations, making stainless steel a material that is representative of contemporary architecture. Application Stainless steels are easy to work using traditional methods such as profiling, folding, cutting, drilling, stamping and welding. The tools used for these various operations must be reserved for working stainless steel to avoid ferrous contamination that can form points of attack for rust. 11 Produkty plecione i siatkowe wytwarzane przez różnych producentów z drutu wykonanego ze stali nierdzewnej, dały początek wielu innowacjom technicznym, czyniąc stal nierdzewną typowym elementem architektury współczesnej Zastosowanie Sal nierdzewna jest łatwa w obróbce przy użyciu tradycyjnych metod, takich jak kształtowanie, falcowanie, skrawanie, wiercenie, stemplowanie i spawanie. Narzędzia używane do tych różnorodnych prac muszą być przeznaczone wyłącznie do pracy ze stalą nierdzewną, w celu uniknięcia zanieczyszczenia związkami żelaza, które mogą przyczynić się do powstawania korozji. Pod warunkiem przestrzegania w/w środków ostrożności, stal nierdzewna może być łączona lub montowana do innych materiałów przy użyciu standardowych technik, takich jak spawanie, lutowanie twarde lub miękkie, nitowanie na zimno lub gorąco, montaż mechaniczny i sklejanie. Wybór odpowiedniej techniki powinien być dokonany zgodnie z zastosowaniem, środowiskiem oraz wymaganą wytrzymałością mechaniczną. Istnieje wiele sposobów montażu mechanicznego. W większości przypadków używa się śrub dwustronnych, śrub, sworzni lub nitów. Te metody montażu, w żadnym wypadku nie mogą powodować korozji elektrochemicznej. Kontakt z zaprawą murarską, cementem, wapnem lub tynkiem nie wywiera wpływu na stal nierdzewną. Można jej bezproblemowo używać z każdym typem drewna oraz ze wszystkimi rodzajami płyt wiórowych. ◗ 12 Stal nierdzewna / Stainless steel Subject to these precautions, stainless steel can be attached or assembled to other materials using standard techniques, such as welding, hard or soft soldering, cold or hot riveting, mechanical assembly and gluing. The choice of a particular technique should be made according to the application, the environment, and the required mechanical strength. There are a great many types of mechanical assembly. In most cases, studs, screws, bolts or rivets are used. These methods of assembly must not under any circumstances give rise to galvanic corrosion. Stainless steel is not affected by contact with mortar or cement, lime or plaster. It can be used without any problem with all types of timber and all kinds of particle board. ◗ Eiffel CM Konstrukcje / Structure Spawane kształtowniki konstrukcyjne Welded structural sections ◗ Budowa prototypowej konstrukcji metalowo-tekstylnej ze dla zakładu uzdatniania wody Acheres-la-Foret, Francja, przeprowadzona przy użyciu stali PRS 1.4404 (316L). ◗ Construction of the metallo-textile structure prototype for the water treatment plant of Achères-la-Forêt, France, carried out using 1.4404 (316L) steel PRS. L. Weizmann architect. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Industeel ◗ Jak każda stal, stal nierdzewna nadaje się szczególnie do wznoszenia konstrukcji. Poza jej własnościami mechanicznymi i plastycznością, jej doskonała odporność na korozję zapewnia naturalną ochronę konstrukcjom narażonym na działanie żywiołów naturalnych. Cechy wizualne stali nierdzewnej pozwalają na uzyskanie interesujących efektów architektonicznych, gdy konstrukcje te wystawione są na widok publiczny. Najczęściej stosowanymi grupami stali nierdzewnych w przypadku spawanych kształtowników konstrukcyjnych są austenityczne stale nierdzewne i dupleksowa stal nierdzewna. Austenityczne stale nierdzewne łączą w sobie odporność na korozję z wysoką zdolnością do kształtowania i przerabiania. Dupleksowe stale nierdzewne charakteryzują się wysoką wytrzymałością mechaniczną oraz odpornością na zużycie i pękanie pod naciskiem. Poprzez spawanie wstępnie naciętych płyt stali nierdzewnej, można uzyskać wszelkie formy belek, słupów, rur lub innych elementów konstrukcyjnych. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Like any steel, stainless steel is particularly suitable to erecting structures. In addition to its mechanical properties and ductility, its excellent resistance to corrosion provides natural protection to structures exposed to the elements. The visual quality of stainless steel also allows for interesting architectural effects when the structures are visible. The most frequently used families of stainless steel in welded structural sections are austenitic stainless steel and duplex stainless steel. Austenitic stainless steels combine corrosion resistance with a high capacity for forming and fabrication. Duplex stainless steels have high mechanical strength and resistance to wear and stress corrosion cracking. By welding pre-cut stainless steel flats, all manner of forms of beams, posts, tubes or other structural elements can be manufactured. ◗ 13 DR Konstrukcje / Structure Kształtowniki na lekkie szkielety konstrukcyjne Sections for lightweight frames ◗ Powstawanie konstrukcji zbudowanej przy użyciu gatunku ferrytycznej stali nierdzewnej K03 (1.4003) ◗ Erection of a structure built K03 (1.4003) ferritic stainless steel grade. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 14 ◗ Odnotowano wzrastające zastosowanie stali nierdzewnych, ferrytycznych i niektórych austenitycznych w budowie szkieletów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych i innych. Na przykład gatunek stali ferrytycznej ArcelorMittal Stainless Europe K03 (1.4003), idealnie nadający się do szkieletów konstrukcyjnych domów, pozwala na zmniejszenie wagi konstrukcji i wagi całkowitej, uzyskanie lepszych właściwości i wysokiej odporności na uderzenia. Został stworzony do zastosowania w naturalnej atmosferze i w warunkach średniego narażenia na korozję. Łatwy i szybki w montażu, zapewnia większą odporność na korozję i korozję ścierną, niż stale konstrukcyjne ogólnego stosowania. Co więcej, umożliwia on znaczną swobodę przy tworzeniu projektów architektonicznych. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ There is increasing use of stainless steels, ferritics and some austenitics for the construction of the frames of residential and other buildings. The ArcelorMittal Stainless Europe ferritic grade K03 (1.4003), ideally suited to frames for houses for example, enables reduction in the weight of the structure and the overall weight, elevated properties, excellent impact resistance. It is suited to natural atmospheres and moderately corrosive environments. Easy and quick to erect, it offers also greater resistance to corrosion and abrasion-corrosion than general construction steels. Moreover, it permits considerable architectural design freedom. ◗ G. Fessy DR Konstrukcje / Structure Rury Tubes ◗ Konstrukcja elewacji budynku Muzeum Sztuk Plastycznych w Lille, Francja, odnowionego przez Jean-Marc Ibas’a i Myrto Vitard’a, wykonana z eliptycznych rur ze stali nierdzewnej. ◗ The structure of the façade of the building of the Fine Arts museum in Lille, France, rehabilitated by Jean-Marc Ibos and Myrto Vitart, is made of elliptic stainless steel tubes. ◗ Szczegóły rur konstrukcyjnych. ◗ Detail of structural tubes. ArcelorMittal Stainless Tubes Europe, ArcelorMittal Stainless Tubes France ◗ Większość rur ze stali nierdzewnej używanych w budownictwie, wytwarzana jest z blach płaskich spawanych spoiną ciągłą. Występują one w dużej ilości gatunków. Zewnętrzny ścieg spoiny jest zawsze radełkowany lub wyrównany. Niektóre rury są bez szwu, wykonane za pomocą ciągnienia: ich użycie ogranicza się zazwyczaj do przemysłu chemicznego. Rury „konstrukcyjne” ArcelorMittal Stainless Tubes są dostępne w standardowej długości 6 m. Ich wymiary wynoszą od 6 do 219,1 mm średnicy, w przypadku rur okrągłych, od 12 do 300 mm boku, w przypadku rur kwadratowych i od 20x10 do 300x100 mmw przypadku rur prostokątnych. Grubość blachy może się wahać pomiędzy 0,5 i 8 mm. W przypadku bardziej złożonych projektów, projektanci mają dostęp do szerokiej gamy specjalnych kształtowników: profil „tralki” (patrz str. 40), eliptyczny, kropla wody, płaski owal, płaski pół-owal, trójkątny, trapezowy. Rury dostępne są z zewnętrznym wykończeniem szczotkowanym, ale mogą być również na żądanie wykończone matowo, połyskująco lub wykończone na połysk lustrzany. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Most stainless steel tubes used for construction are formed from continuously welded flat sheets. They come in a large number of grades. The external weld bead is always milled or levelled. Some tubes are seamless, formed by drawing: their use is generally reserved for the chemical industry. ArcelorMittal Stainless Tubes “construction” tubes come in standard lengths of 6 m. Their dimensions range from 6 to 219.1 mm diameter for round tubes, from 12 to 300 mm sides for square tubes, and from 20 x 10 to 300 x 100 mm for rectangular tubes. The sheet thickness can vary between 0.5 and 8 mm. For more complex projects, designers have access to a wide range of special sections: “baluster profile” (see page 40), elliptical, water drop, flat oval, flat semioval, triangular or trapezoidal. The tubes come with external brush finish but can be satin, gloss or mirror polished on request. ◗ 15 DR Vasconi Stropy / Floor ◗ Zestaw stropów Doltrac o strukturze warstwowej z profilami w kształcie ciągłego V. ◗ Stock of Doltrac floor assemblies with sandwich structure which profiles are of continuous V. ◗ Widoczna podsufitka wykonana z rowkowej blachy stali nierdzewnej Izby Handlowej w Luksemburgu. ◗ Visible soffit of the stainless steel ribbed sheet floor of the Chamber of Commerce of Luxembourg. Claude Vasconi architect. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 16 ◗ Stal nierdzewna może być używana na wiele sposobów przy produkcji stropów. Doltrac jest elementem stropowym ze stali nierdzewnej o strukturze warstwowej. Posiada wierzchnią warstwę z 1,9 mm stali nierdzewnej i warstwę spodnią od 1,2 do 1,5 mm, oddzielone za pomocą prostokątnych kształtowników o wysokości 50 mm (typ O) lub ciągłych albo przerywanych kształtowników odwróconych V (typy: V i Vf). Części składowe są montowane za pomocą klejenia, spawania ciągłego lub laserowego zgrzewania punktowego. Te części stropowe zapewniają wysoką sztywność, przy zachowaniu niewielkiej wagi. Innym rozwiązaniem jest użycie blach rowkowych dla form absorpcyjnych pod płytami betonowymi, które zostało już przetestowane in situ. Cechy wizualne stali nierdzewnej pozwalają projektantowi na pozostawienie blach metalowych sufitów na widoku, przez co zyskuje możliwość zgrupowania kabli i płynów na podwieszanych płytach. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Stainless steel can be used in a variety of ways in floors. The Doltrac floor is a stainless steel floor component with a sandwich structure. It has an upper face in 1.9 mm stainless steel sheet, and a 1.2 or 1.5 mm lower face, spaced either by rectangular sections 50 mm high (type O), or continuous or discontinuous inverted V sections (types V and Vf ). The components are assembled by gluing, or by continuous or spot laser welding. These floor components provide high stiffness for low weight. The use of ribbed sheets for permanent shuttering under a concrete slab is another solution, already tested in situ. The visual quality of stainless steel provides the designer with the possibility of leaving the metal sheet visible for ceilings thereby gaining free headroom by grouping cables and fluids in suspended trays. ◗ DR DR Elewacje / Façade Elewacje z blachy cienkiej Thin sheet façades ◗ Elewacje centrum serwisowego ArcelorMittal Stainless Poland w Sienianowicach, wykonane z ferrytycznej stali nierdzewnej K36 (1.4526). Wykończenie Ugibright na konstrukcji z blachy rowkowej ArcelorMittal. ◗ The façades of ArcelorMittal Stainless Poland service center in Siemianowice are in ferritic stainless steel K36 (1.4526) Ugibright finishing, on an ArcelorMittal Construction Arval ribbed sheet. Anna Napierala-Kawalec, architect. ◗ Próbka blachy Ugibright ◗ Ugibright sample. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service W przypadku elewacji, blachy ze stali nierdzewnej ArcelorMittal dostępne są w czterech głównych gatunkach wykończeniowych, o szerokościach do 1500 mm i grubości pomiędzy 0,4 a 2 mm (inne grubości na zamówienie). Ugibright ◗ Blachy z wykończeniem Ugibright, produkowane przez ArcelorMittal Stainless Europe, mają szczególnie błyszczącą i gładką powierzchnię. Stosowana przy tworzeniu fasad, blacha Ugibright pozwala całej konstrukcji „żyć” wraz z upływem czasu i doskonale odzwierciedla panujące wokół warunki. Jej głównymi właściwościami są wysoka odporność na korozję w przypadku stali 1.4301 (304), 1.4404 (316L), niski współczynnik rozszerzalności w przypadku ferrytycznej stali nierdzewnej 1.4526 (K36), 1.4509 (K41) i 1.4521 (K44) oraz duża jasność. Dostarczana jest w zwojach, rolach lub arkuszach o grubościach od 0,4 do 1.5 mm. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel For façades, ArcelorMittal stainless steel sheets come in four main ranges of finish, in widths of up to 1500 mm and thickness of between 0.4 and 2 mm (other thickness on request). Ugibright ◗ Ugibright manufactured by ArcelorMittal Stainless Europe has a particularly shiny and even surface. Used on façades, Ugibright allows the construction to “live” with the passing hours and reflects the environment. Its main characteristics are its high resistance to corrosion for 1.4301 (304) and 1.4404 (316L), low expansion coefficient for K36 (1.4526), K41 (1.4509), K44 (1.4521) ferritic stainless steel and high brightness. It is delivered in coils, reels or sheets, in thicknesses ranging from 0.4 to 1,5 mm. ◗ 17 ◗ Próbki Ugitex i Matuginox. ◗ Samples of Ugitex and Matuginox. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service Ugitex ◗ Ugitex ma wykończenie powierzchni zbliżone do wykończenia mikrogranulkami. Produkowana przy użyciu grawerowania powierzchnia jest przemysłowo odtwarzalna, tak więc można ją wykorzystywać przy większych powierzchniach, a jej koszt jest niższy. Z wyglądu „surowa”, łatwo da się łączyć z innymi materiałami, takimi jak: szkło, drewno, itp. Dostarczana jest w formie kręgów, taśm lub arkuszy o grubości od 0,8 do 2 mm i maksymalnej szerokości 1250 mm. Jest dostępna w gatunkach austenitycznych 1.4301 (304), 1.4404 (316L) i ferrytycznych 1.4526 (K36) i 1.4509 (K41). ◗ Matuginox ◗ Ta lekko prążkowana, gładka powierzchnia przypomina powierzchnie szlifowane, jednakże, otrzymana przez grawerowanie jest przemysłowo odtwarzalna. Zalecana w przypadkach, gdy występuje konieczność spawania stali nierdzewnej. Wykorzystano te same gatunki co w przypadku Ugibright; grubość blach od 0,4 do 2 mm i maksymalna szerokość 1250 mm. ◗ 18 Stal nierdzewna / Stainless steel DR DR Elewacje / Façade Elewacje z blachy cienkiej Thin sheet façades Ugitex ◗ Ugitex has a surface finish that is close to micropellet blasted. Produced by engraving, it is industrially reproducible, so for large surfaces at a lesser cost. “Raw” in appearance, it is easily combined with other materials, such as glass, timber, etc. It is delivered in coils, reels or sheets, in thicknesses of between 0.8 and 2 mm, for a maximum width of 1250 mm. It is available in austenitic type steels, in grades 1.4301 (304), 1.4404 (316L), 1.4526 (K36), 1.4509 (K41). ◗ Matuginox ◗ This slightly striated even surface evokes polished surfaces but, obtained by engraving, it is reproducible industrially. Recommended when stainless steel must be welded, it is made of the same steel grades as Ugibright, for thicknesses from 0.4 to 2 mm and maximum width of 1250 mm. ◗ DR DR Elewacje / Façade Elewacje z blachy cienkiej Thin sheet façades ◗ Próbki blach Ugisand i Ugibat. ◗ Samples of Ugisand and Ugibat. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service Ugisand ◗ Opracowane niedawno przez ArcelorMittal Stainless Europe, to nowe, bardzo gładkie wykończenie powierzchni umożliwia projektantom elastyczność i swobodę działania. Satynowe wykończenie jej powierzchni sprawia, iż jest ona odporna na palcowanie. Jest przemysłowo odtwarzalna, a jej cechami technicznymi są: wysoka odporność na korozję, niski współczynnik rozszerzalności oraz wysokie właściwości mechaniczne. Stosuje się ją w przypadku gatunków stali nierdzewnych 1.4301 (304), 1.4404 (316L), 1.4526 (K36). Dostarczana jest w formie kręgów, taśm lub arkuszy o grubości rzędu od 0,4 do 2 mm i maksymalnej szerokości 1250 mm. ◗ Ugibat ◗ Gładka, płaska i glazurowana powierzchnia Ugibat dostępna jest w przypadku stali nierdzewnej 1.4301 (304), 1.4404 (316L), 1.4526 (K36), 1.4509 (K41) i 1.4521 (K44). Przy grubości od 0.4 do 2 mm i szerokości do 1500 mm produkt ten jest łatwy w użyciu. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Ugisand ◗ Recently developed by ArcelorMittal Stainless Europe, this new very even surface finish provides designers with flexibility and freedom. Its satin-finish surface makes it virtually “finger mark free”. Reproducible industrially, its technical features are high resistance to corrosion, low expansion coefficient and high mechanical performance. It is applied to stainless steel grade 1.4301 (304), 1.4404 (316L), 1.4526 (K36). It is delivered in coils, reels or sheets, in thickness ranging form 0.4 to 2 mm, and a maximum width of 1250 mm. ◗ Ugibat ◗ An even, plane and glazed surface, Ugibat is available in 1.4301 (304), 1.4404 (316L), K36, K41, K44 stainless steel. From 0.4 to 2 mm thick and up to 1500 mm wide, this product is easy to use. ◗ 19 DR É. Avenel Elewacje / Façade Elewacje z blachy cienkiej Thin sheet façades ◗ Siedziba główna Torno Internazionale. ◗ Torno Internazionale headquarter. Dante O. Benini & Partners ◗ Budynek Powszechnej Szkoły Wyższej Nauk Humanistycznych w Lyonie, Francja. ◗ École normale supérieure des Lettres et des Sciences in Lyon, France. Henri Gaudin architect. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 20 Ugitop ◗ To wykończenie powierzchni, dostępne w przypadku bezcynowych i bezołowiowych austenitycznych stali nierdzewnych, charakteryzuje się stałym i trwałym, matowym wyglądem od momentu instalacji. Wtapia się w każdy rodzaj środowiska, zarówno wiejskie jak i miejskie, tradycyjne i nowoczesne oraz nadaje się do zastosowania we wszystkich rodzajach budynków. Dostępne jest w dwóch gatunkach stali nierdzewnej: 1.4301 (304), 1.4404 (316L) i 1.4526 (K36). Stosowane we wszelkich rodzajach elementów pokrywających budynki, Ugitop umożliwia projektowanie jednolitych budowli i wykorzystanie ciągłości, poprzez traktowanie dachu jako „piątej elewacji”. Jest to materiał niezanieczyszczający i w stu procentach nadający się do recyklingu, stosowany do produkcji opakowań spożywczych i stąd nadający się do gromadzenia deszczówki. Dostarczany w formie kręgów, taśm lub arkuszy, dostępny w szerokości do 1500 mm i grubości od 0,4 do 2 mm. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Ugitop ◗ This surface finish, available in tin-free and lead-free austenitic stainless steels, is characterised by a permanent and durable matt finish from time of installation. It blends into all types of environment, both rural and urban, traditional or modern, and is suited to all styles of building. It is available in two grades of stainless steel, 1.4301 (304), 1.4404 (316L), 1.4526 (K36). Usable in all building envelope components, Ugitop makes it possible to design unified buildings and to play on continuity by treating the roof as a “fifth facade”. It is a non-polluting and 100% recyclable material that is also of food quality and therefore enables rainwater collection. Supplied in coil, slit coil or sheet, it is available in widths up to 1500 mm and in thicknesses from 0.4 to 2 mm. ◗ DR Elewacje / Façade Blachy profilowane Ribbed sheets ArcelorMittal Construction Arval Trapezy to obszerny asortyment profili elewacyjnych ze stali nierdzewnej dostępnych w ArcelorMittal Construction Arval. Mogą być one wykorzystane jako okładziny poziome i pionowe. Dwa z profili dostępnych w tym asortymencie zostały opracowane specjalnie z myślą o rynku polskim: Trapezarval 18 173,3 ◗ Ze swą spłaszczoną formą trapezową, profil ten o głębokości 18 mm ma raczej stonowany wygląd. Maksymalny rozstaw pomiędzy dwoma wspornikami wynosi 2 m. ◗ Trapezarval 32 207 ◗ Ten profil trapezowy o głębokości 32 mm charakteryzuje się bardziej zdecydowanym wyglądem niż 18 173,3. Maksymalny rozstaw pomiędzy dwoma wspornikami wynosi 4,4 m. Profil ten produkowany z bardzo jasnym wykończeniem powierzchni, takim jak Ugibright, profil ten pozwala na grę światła, cienia i środowiska. W połączeniu z dwuwarstwowym stalowym szkieletem konstrukcyjnym, jest w stanie wytrzymywać duże obciążenia. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Trapeza is a comprehensive range of stainless steel façade profiles available from ArcelorMittal Construction Arval. They can be used as horizontal or vertical cladding. Two profiles in this range have been developed specially for the Polish market: Trapezarval 18 173,3 ◗ With its flattened trapezoidal form, this 18 mm deep profile presents a low-key appearance. The maximum span between two supports is 2 m. ◗ Trapezarval 32 207 ◗ This 32 mm deep trapezoidal profile has a more pronounced appearance than 18 173,3. The maximum span between two supports is 4.4 m. Produced with a very bright surface finish, such as Ugibright, this profile permits a play of light, shade and the environment. In conjunction with a steel frame for double skin façade, this type of profile is capable of withstanding high loadings. ◗ 21 DR Elewacje / Façade Blachy profilowane Ribbed sheets ArcelorMittal Construction Arval ◗ W asortymencie Trapeza France dostępnych jest sześć produktów o różnych formach. Każdy z tych profili jest dostępny w wykonaniu ze stali nierdzewnej, z trzema wykończeniami: Ugibat (połyskującym), Matuginox (trawionym z polerowanym wykończeniem, matowym) i Ugitop (matowym). Inne wykończenia dostępne są na zamówienie. Wszystkie mogą być używane w połączeniu z wstępnie powlekanymi profilami stalowymi. Nergal 10.12.1000 B ma płytki kształtownik. Maksymalny rozstaw pomiędzy dwoma wspornikami wynosi 2 m. Hacierba 8.125.25 B i HB jest blachą rowkową z płaskim, trapezowym kształtownikiem. Maksymalny rozstaw pomiędzy dwoma wspornikami wynosi 2,6 m. Hacierba 5.180.44 B i HB jest klasycznym kształtownikiem trapezowym do stosowania z jedno- lub dwuwarstwowymi okładzinami poziomymi. Maksymalny rozstaw pomiędzy dwoma wspornikami wynosi 3 m, lub 4 m w przypadku montażu pionowego. 22 Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Trapeza France range is available in six products with different forms. Each of these profiles is available in stainless steel, with three finishes: Ugibat (gloss), Matuginox (etched with polished finish, matt) and Ugitop (matt). Other finishes are possible on request. All can be used in combination with pre-coated steel profiles. Nergal 10.12.1000 B has a shallow section. The maximum span between two supports is 2 m. Hacierba 8.125.25 B and HB is a sheet ribbed with a flat trapezoïd section. The maximum span between two supports is 2.6 m. Hacierba 5.180.44 B and HB is a classic trapezoïd section for single or double skin horizontally installed cladding. The maximum span between two supports is 3 m or 4 m when installed vertically. DR Elewacje / Façade Blachy profilowane Ribbed sheets ArcelorMittal Construction Arval Hacierba 5.200.50 B i HB jest Hacierba 5.200.50 B and HB is a panelem ściennym do stosowania w jedno- lub dwuwarstwowych okładzinach poziomych lub pionowych. Maksymalny rozstaw pomiędzy dwoma podporami wynosi 3 m lub 3,4 m w przypadku okładzin pionowych. clapboard profile for single or double skin horizontally or vertically installed cladding. The maximum span between two supports is 3m or 3.4 m when installed vertically. Fréquence 13.18 B i HA jest sinusoidalną blachą falistą do stosowania w jedno- lub dwuwarstwowych okładzinach poziomych lub pionowych. Maksymalny rozstaw pomiędzy dwoma podporami wynosi 1,5 m lub 2,2 m w przypadku okładzin pionowych. Fréquence 5.43 B i HA jest standardową, sinusoidalną blachą falistą do stosowania w jedno- lub dwuwarstwowych okładzinach poziomych lub pionowych. Maksymalny rozstaw pomiędzy dwoma podporami wynosi 3 m lub 3,25 m w przypadku okładzin pionowych. Fréquence 13.18 B and HA is a ripple sinusoidal wave for single or double skin horizontally installed cladding. The maximum span between two supports is 1.5 m or 2.2 m when installed vertically. Fréquence 5.43 B and HA is a standard sinusoidal wave for single or double skin horizontally or vertically installed cladding. The maximum span between two supports is 3 m or 3.25 m when installed vertically. B means vertical installation, HB or HA horizontal installation. ◗ B oznacza montowanie pionowe, HB lub HA montowanie poziome. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel 23 ◗ Elewacja oczyszczalni ścieków w Calce , Francja,wykończona okładziną Caïman z blachy Ugitop 1.4404 (316L) w kolorze szampana. ◗ Façades of the waste treatment plant of Calce, France, covered with a Caïman cladding, made of 1.4404 (316L) Ugitop sheet, champagne coloured. L. Arsène-Henry Jr & A. Triaud architects. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval 24 DR DR Elewacje / Façade Pokrycia elewacyjne i kasetony Facings and cassettes ArcelorMittal Construction Arval wytwarza A varied range of flat and cassettes facings szeroki asortyment różnych gatunków in stainless steel is developed in different stalowych pokryć elewacyjnych i grades by ArcelorMittal Construction Arval. kasetonowych ze stali nierdzewnej. Caïman ◗ Model Caïman to system pokryć elewacyjnych, który można wykonać z blach ze stali nierdzewnej, z matowym lub szczotkowanym wykończeniem. Może być pokryty lakierem lub koloryzowany. Można go używać do dekoracji wnętrz lub estetycznie wyglądających okładzin elewacyjnych. System montażu wykonywany przy użyciu zachodzących na siebie i lekko odgiętych blach, nadaje fasadzie nieco łuskowaty wygląd. Blachy typu Caïman wykonywane są na zamówienie. Wymiary dopasowuje się do danej elewacji, zgodnie z wytrzymałością mechaniczną metalu i wymogami dotyczącymi jego szerokości. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Caïman ◗ The Caïman model is a cladding system that can be made in stainless steel sheet, with a matt or brushed finish. It can be lacquer-coated or coloured. It can be used for interior decoration or aesthetic façade facing. The installation system designed with an arrangement of overlapping and slightly offset sheets gives the façade a somewhat scaled look. The Caïman sheets are custom manufactured. The dimensions can be adjusted to suite the façade mesh while complying with the metal’s mechanical strength and width requirements. ◗ DR S. Savary Elewacje / Façade Okładziny i kasetony Facings and cassettes ◗ Elewacja budynku hali montażowej Airbus’a A 380 zlokalizowanej w strefie lotniska w Tuluzie, Francja, wygląda wspaniale dzięki zastosowaniu okładziny Écaille z błyszczącej stali nierdzewnej. ◗ The façade of the assembly building of Airbus A 380 located in the airport zone of Toulouse, France, is remarkable for an Écaille (scale) facing made of shiny stainless steel. Cardete & Huet architects. ◗ Próbka Arguin. ◗ Arguin sample. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval Écaille ◗ Model Écaille to element okładzinowy wykonany ze stali nierdzewnej lub ocynkowanej powlekanej o grubości przynajmniej 1,5 mm, mogący posiadać matowe, szczotkowane lub połyskujące wykończenie. Element ten wykorzystywany jest do dekoracyjnych lub warstwowych elewacji ścian zewnętrznych i został zaprojektowany do montażu pionowego ze złączem pomiędzy poszczególnymi elementami. ◗ Arguin ◗ Zaprojektowany do użytku zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego, Arguin jest lekko falisty, z pofałdowaniami o wysokości 7 mm, o odstępach rzędu 15 mm. Rowki rozciągają się na szerokości 800 mm i długości 1500 mm. Przy lekkim pofałdowaniu, elementy wypukłe uwydatnione zostały przy pomocy gęstej siatki. Wykończone matowo, szczotkowane lub połyskujące; użyto do produkcji stali nierdzewnej 1.4404 (316L) i 1.4401 (316). ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Écaille ◗ The Écaille model is a cladding element in steel, stainless steel or lacquer-coated galvanised sheet, at least 1.5 mm thick, that can have a matt, brushed or gloss finish. This element is used for decorative cladding or double skin cladding for external walls designed for vertical installation with joints between the elements. ◗ Arguin ◗ Designed for exterior and interior use, Arguin is lightly ribbed with waves that are 7 mm high and spaced at 15 mm. The frequency extends across a width of 800 mm and a length of 1500 mm. Micro-folded, its concave relief is highlighted by a tight mesh. Matt, brushed or gloss finished, the stainless steel grades used are 1.4404 (316L) and 1.4401 (316). ◗ 25 ◗ Okładziny z e stali nierdzewnej polygrain Gascogne, żandarmeria w Rennes, Francja. ◗ Stainless steel polished grain 220 Gascogne cladding blades, gendarmerie of Rennes, France. M. Pollosson architect. ◗ Elewacja CDIS de Bruges zbudowana przy użyciu glazurowanej stali nierdzewnej 2B Coques MD. ◗ Façade of the CDIS of Bruges, France, built using 2B glazed stainless steel Coques MD. L. Arsène-Henry Jr & A. Triaud architects. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval 26 Gascogne ◗ Gascogne to element okładzinowy ze stali, stali nierdzewnej lub ocynkowanej, powlekanej, o grubości przynajmniej 1 mm. Matowy, szczotkowany lub połyskujący, produkt ten wykorzystywany jest w dekoracyjnych lub warstwowych okładzinach ścian zewnętrznych i został zaprojektowany do montażu poziomego ze spoiną pomiędzy poszczególnymi elementami. Zalecany maksymalny, nie podparty rozstaw wynosi 1,5 m. ◗ Coques MD ◗ Coques MD to elementy okładzin zwieszone z nacięć na pionowych szynach nośnych, przy użyciu nastawnych, przesuwanych strzemion. Blacha ta może być matowa, szczotkowana, połyskująca lub grawerowana. Standardowe wymiary to około 1000 na 1000 mm, jednakże mogą osiągać rozmiar 1380 na 3000 mm. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel DR DR Elewacje / Façade Okładziny i kasetony Facings and cassettes Gascogne ◗ Gascogne is a cladding element in steel, stainless steel or lacquer-coated galvanised sheet, at least 1 mm thick. Matt, brushed or gloss, this product is used for decorative cladding or double skin cladding for external walls designed for horizontal cladding with joints between the elements. The maximum recommended unsupported span is 1.5 m. ◗ Coques MD ◗ Coques MD are facing components hung from notches on vertical bearing rails using adjustable sliding stirrups. The sheet can be matt, brushed, gloss or engraved. The standard dimensions are around 1000 by 1000 mm, but they can be as large as 1380 by 3000 mm. ◗ S. Savary É. Avenel Elewacje / Façade Okładziny i kasetony Facings and cassettes ◗ Bliższe spojrzenie na okładzię Baïne. ◗ Closer view on a Baïne facing. ◗ Cassettes BS umożliwiają zaakcentowanie holu wejściowego kafeterii Celsea w Neuilly-surSeine, Francja. ◗ Here, Cassettes BS make it possible to mark out the entrance hall of the cafeteria of Celsa in Neuilly-sur-Seine, France. Ch. et J.-P. Nussaume, architects. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval Baïne ◗ System Baïne obejmuje symetryczne okładziny wytworzone przez zaginanie. Może on być używany na elewacje, poszycia dachowe lub też w celu wyrównania powierzchni wnętrz. Standardowe wymiary tych okładzin zostały zaprojektowane tak, by pokryć wysokość jednego piętra przy pomocy jednego przęsła. Dodatkowe testy mechaniczne potwierdziły możliwość zastosowania nawet większych przęseł. ◗ Cassettes BS ◗ Cassettes BS, produkowane na zamówienie w różnych wysokościach i szerokościach, cechuje się gładkim wyglądem wklęsłej, łączonej siatki. Mogą być włączane w różne systemy modułowe i mogą być zakrzywiane. Muszą być montowane na zamontowanych wcześniej pomocniczych szkieletach konstrukcyjnych. Dostępne są matowe, szczotkowane, połyskujące lub grawerowane wykończenia nierdzewnej powierzchni. Standardowe wymiary to około 1000 na 1000 mm, jednakże mogą osiągać rozmiar 1360 na 3000 mm. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Baïne ◗ The Baïne system comprises a symmetrical wave facing made by folding. It can be used for façades, overlay roofing or interior dressing. The standard dimensions for this facing have been designed to cover the height of one floor in a single span. Additional mechanical tests have confirmed the possibility of using even greater spans. ◗ Cassettes BS ◗ Manufactured on request and so in variable heights and widths, these Cassettes BS feature a smooth appearance and a hollow joint mesh. They can be included in various modular systems and can be curved. They must be installed on a pre-set secondary frame. The stainless surface finishes come in matt, brushed, gloss or engraved. Their standard dimensions are around 1 000 by 1 000 mm, but they can be as large as 1 360 by 3 000 mm. ◗ 27 ◗ Campus Trafic w Tuluzie, Francja. ◗ Campus Trafic in Toulouse, France. Calvo & Tran Van architects. ◗ Detal elewacji budynku Air France Industries ozdobiony szczotkowaną stalą nierdzewną ST 450. ◗ Detail of a façade of the Air France Industries building adorned with brushed stainless steel ST 450. Jacques Ferrier architect. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval 28 ST C 300 do ST C 500 ◗ Klasa ST to elementy elewacyjne o grubości pomiędzy 1 a 1.5 mm. Zostały zaprojektowane do okładzin elewacji lub dwuwarstwowych na ścianach zewnętrznych; mogą być montowane poziomo lub pionowo ze spoiwami pomiędzy poszczególnymi elementami. Zalecany maksymalny rozstaw pomiędzy podporami wynosi 2 m. ◗ ST Lumière ◗ Ta elewacja dekoracyjna używana jest przy pokrywaniu dachów, osłonach przeciwsłonecznych, dekoracji wnętrz lub przy estetycznych powierzchniach elewacyjnych z matowym, szczotkowanym lub połyskującym wykończeniem. Czy to ażurowa, czy tłoczona, naprzemienne ułożenie czterech okrągłych perforacji i przestrzeni na całym elemencie nadaje specyficzną wypukłość całej konstrukcji, którą pokrywa. Maksymalna długość elementów wynosi 6000 mm, szerokość 3000 mm a grubość 1 lub 1.5 mm. ◗ DR S. Savary Elewacje / Façade Okładziny i kasetony Facings and cassettes ST C 300 to ST C 500 ◗ The ST range is a cladding element between 1 and 1.5 mm thick. It is designed for overlay cladding or double-skin cladding for exterior walls; it can be designed for horizontal or vertical installation with joints between the elements. The maximum recommended span is 2 m between supports. ◗ ST Lumière ◗ This decorative facing is used as for overlay roofing, sunbreakers, interior decoration or aesthetic façade facings, with a matt, brushed or gloss finish. Both open-worked and stamped, the alternation of four round perforations and a space across the elements gives a particular relief to the constructions it dresses. The maximum length of elements is 6000 mm, width of 3000 mm and thicknesses of 1 or 1.5 mm. ◗ J-Y. L’Hostis Elewacje / Façade Okładziny i kasetony Facings and cassettes ◗ Okładzina Mascaret użyta jako ochrona przed słońcem na elewacji budynku Créaciticé w Bidart, Francja wytworzona ze stali nierdzewnej 1.4404 (316L). ◗ The Mascaret facing used as a sunbreaker on the façade of the Créaticité building in Bidart, France, is made with 1.4404 (316L) stainless steel. P. Arotcharen, architect. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval Mascaret ◗ Mascaret jest elewacją dekoracyjną na dachy, fasady, może być używana jako ścianka działowa. Dostępna jest z wykończeniem matowym, szczotkowanym i połyskującym. Jej perforowane wykończenie pozwala stosować go jako pionowa lub pozioma osłona przeciwsłoneczna. Mascaret może być montowana u producenta na gotowych do instalacji szkieletach konstrukcyjnych. Ciągłość okładziny można osiągnąć poprzez nakładanie na siebie lub użycie prostopadłej przegrody. Nakładanie wzdłużne umożliwia boczne łączenie, pozwalając na osiągnięcie idealnej ciągłości. ◗ Trapezarval 39T i 28T ◗ Pochodzące z grupy Trapezarval, nierdzewne profile perforowane 39T i 28T osłaniają elewację i chronią ją przed słońcem. Dostarczane z ramą pomocniczą, można je składać i montować równie łatwo, co profile wstępnie powlekane. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Mascaret ◗ Mascaret is a decorative facing for roofs, façades or used as a partition. It comes in matt, brushed or gloss. Its perforated finish enables applications, such as, a vertical or horizontal sunbreaker. Mascaret can be shop assembled on ready-to-install frames. Continuity with the facing can be achieved by overlapping or by using a perpendicular divider. Longitudinal overlapping provides side “seaming” thereby providing perfect continuity. ◗ Trapezarval 39T and 28T ◗ Derived from the Trapezarval range, the 39T stainless and 28T stainless perforated profiles sheathe the façade and shield it from the sun. Supplied with a subframe, they are as easy to assemble and install as pre-coated profiles. ◗ 29 DR Elewacje / Façade Okładziny i kasetony Facings and cassettes ◗ Próbka Oxygen cassette w domu towarowym Grand Place w Grenoble, Francja. ◗ Sample of an Oxygen cassette for the shopping mall Grand Place in Grenoble, France. Scau architects. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval 30 Oxygen ◗ Wyprodukowany ze stali nierdzewnej, perforowany i później tłoczony, kaseton Oxygen wykorzystywany jest zarówno jako powłoka estetyczna jak również jako osłona przeciwsłoneczna. Oświetlenie tych unikalnych form, na przykład za pomocą podświetlania, podkreśli ich trójwymiarowość. Kasetony te przytwierdzane są na szynach. System ten, opracowany przy współpracy z praktykami z dziedziny architektury, jest wytwarzany po raz pierwszy ze stali nierdzewnej gatunku 1.4301 (304) z jasno wyżarzanym wykończeniem. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Oxygen ◗ Manufactured from stainless steel, perforated and then stamped, the Oxygen cassette is employed as both an aesthetic fascia and a sunbreaker. The lighting of these unique forms, for example by means of backlighting, will emphasise their third dimension. The cassettes are secured onto rails. This system, developed in collaboration with an architectural practice, is produced for the first time in grade 1.4301 (304) stainless steel with a bright-annealed finish. ◗ DR DR Elewacje / Façade Kształtowniki wielowarstwowe Sandwich panels ◗ Przykłady paneli warstwowych z grupy Alliance. ◗ Examples of sandwich panels from the Alliance range. ArcelorMittal Construction Arval Alliance ◗ Opracowana przez ArcelorMittal Construction Arval, Alliance jest grupą paneli wielowarstwowych połączonych z różnorodnymi profilami o powierzchni rowkowej, stosowanych przy elewacjach. Tym samym zapewniają one cały wachlarz wykończeń oraz możliwość połączenia stali nierdzewnej i stali powlekanej na tej samej elewacji. Panele te mogą być montowane pionowo, poziomo lub po przekątnej. Są ze sobą połączone w sposób niewidoczny. Długość każdego modułu wynosi od 2,5 m, maksymalnie 15 m. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel Alliance ◗ Developed by ArcelorMittal Construction Arval, Alliance is a range of sandwich panels combined with various ribbed-surface profiles, for façades. It therefore offers a variety of finishes and the ability to combine stainless steel and pre-coated steel on the same façade. The panels can be mounted vertically, horizontally, or diagonally. They are invisibly secured to each other. The length of each module is 2.5 m minimum and 15 m maximum. ◗ 31 ◗ Dwa budynki z różnych epok występujące razem pod tą samą siatką ze stali nierdzewnej typu duplex, która nadaje charakteru budynkowi Ministerstwa Kultury i Komunikacji. ◗ The two buildings from different times are joined together under the same duplex stainless steel lattice which gives a strong identity to this building of the Ministry for Culture and Communication, France. Francis Soler & Frédéric Druot architects. ArcelorMittal Industeel 32 ◗ Stosowanie masowo ciętej, grubej blachy ze stali nierdzewnej zwiększa powierzchnie elewacji. Używa się blachy walcowanej na gorąco o grubości od 5 do 20 mm lub grubszej, o wymiarach rzędu 3,5 x 14 m. Do takich zastosowań, ArcelorMittal Industeel wprowadza na rynek stal nierdzewną z grupy duplex, typ 1.4362 (2304). Ta stal nierdzewna z niską zawartością niklu nie jest tak podatna na zmiany cen tego składnika stopowego, oferując jednocześnie odporność na korozję odpowiadającą standardowym stalom nierdzewnym. Łatwo się ją spawa i może być używana z wykończeniem matowym lub polerowanym. Nacięcia mogą być wykonywane laserem lub strumieniem wody, zależnie od grubości blachy. Najlepszym przykładem jest fasada francuskiego Ministerstwa Kultury i Komunikacji w Paryżu, zaprojektowana przez Francis’a Soler i Frédéric’a Druot. Dwa budynki, które przeszły całkowitą renowację, zostały owinięte wyciętą pajęczyną, składającą się z paneli polerowanej stali nierdzewnej mierzącej 3,18 x 3,88 m, o grubości 12 mm. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel É. Avenel É. Avenel Elewacje / Façade Elewacje z blachy grubej Thick sheet façades ◗ The use of thick stainless steel sheet cut in the mass is increasing in the area of façades. Hot rolled sheet is used with thicknesses of between 5 and 20 mm or more, in dimensions that range up to 3.5 x 14 m. For these applications, ArcelorMittal Industeel markets stainless steel from the duplex family, type 1.4362 (2304). This stainless steel with low nickel content is less sensitive to price fluctuations for this alloy element while providing equivalent corrosion resistance to standard stainless steels. It is easy to weld and can be used mat or polished. Cuts can be made by laser or water jet depending on the thickness involved. The reference example is the façade of the French Ministry for Culture and Communication in Paris, by Francis Soler and Frédéric Druot. The two buildings that have undergone complete renovation are dressed in a cut-out web, comprised of panels of polished stainless steel measuring 3.18 x 3.88 m and 12 mm thick. ◗ DR adv Elewacje / Façade Elewacje ze szkła i stali nierdzewnej Glass-stainless steel façade structures ◗ Osłony przeciwsłoneczne ze stali nierdzewnej i szkła, Luksemburgu. ◗ Stainless steel and glass sunbreakers. Chambre de commerce du Luxembourg. Claude Vasconi et Jean Petit, architects ◗ Wykonany ze stali nierdzewnej 1.4301(304) szkielet konstrukcyjny szklanej elewacji Military Royal School w Brukseli, przypiętej do całej struktury poprzez „gwiazdy”. ◗ The 1.4301 (304) stainless steel framework of the glass façade of the Military Royal School of Brussels is fastened to the structure via “stars”. Assar architects. ◗ Elewacje ze szkła i stali nierdzewnej można dziś wykonywać przy użyciu różnych technik. We współpracy z ArcelorMittal, Atelier du verre oferuje pełną gamę systemów wyposażenia ze szkła. Zamocowane szkło zewnętrzne składa się z płyt szklanych przymocowanych do konstrukcji przy użyciu osobnych zaczepów. W przypadku klejonego szkła zewnętrznego, elementy szklane są przyklejone do szkieletu konstrukcyjnego wykonanego z polerowanej stali nierdzewnej 1.4301 (304) lub 1.4401 (316), ze specjalnymi wcięciami umożliwiającymi automatyczne mocowanie wstawianych części składowych. Te części składowe, również wykonane ze stali nierdzewnej, przymocowane są do stalowego, nośnego szkieletu konstrukcyjnego dla umożliwienia różnego rozstawu wsporników. ◗ ◗ Glass-stainless steel façades can now be achieved using a variety of techniques. In cooperation with ArcelorMittal, Atelier du verre offers a complete range of glass fixture systems. Attached exterior glass is comprised of glass panels fixed to the structure using individual attachments. For glued exterior glass, the glass elements are glued to a frame in polished stainless steel 1.4301 (304) or 1.4401 (316), with a special section to enable the automatic attachment of the inserted components. These components, also in stainless steel, are attached to the steel bearing frame and allow for free expansion of the supports. ◗ ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service Stal nierdzewna / Stainless steel 33 F. Frech Pokrycia dachowe/ Roofing Pokrycie dachowe ze stali nierdzewnej ocynowanej Roofing in tinned stainless steel ◗ Stałe, spojone pokrycie dachowe żłobka w Tubingen, Niemcy. ◗ Standing seam roofing of a nursery in Tübingen, Germany. Huthmacher architect. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval 34 ◗ Grupa Uginox AME®/FTE® obejmuje powlekane cyną stale nierdzewne, które z upływem czasu pokrywają się patyną. Proces ten wywołuje zmianę charakteru stali i matowe wykończenie, wielce cenione w pokryciach dachów. Cyna tonuje naturalny połysk stali nierdzewnej i ułatwia jej asymilację praktycznie z każdym środowiskiem, utrzymując przy tym jej właściwości nierdzewne. Powłoka cynowa jest całkowicie obojętna dla środowiska. Uginox AME produkowany jest z austenitycznej stali 1.4404 (316L), podczas gdy Uginox FTE produkowany jest z ferrytycznej stali nierdzewnej z grupy K39M (1.4510) produkcji ArcelorMittal Stainless Europe. Są stosowane do stalych konstrukcji spojonych, lecz mogą być również używane w formie profili. ArcelorMittal Construction Arval oferuje profil zaprojektowany do tego typu zastosowań Hacierco inox 39T, który może być stosowany w przypadku pojedynczych lub podwójnych warstw. Ma maksymalną rozpiętość 1,15 m i zróżnicowane długości od 1,8 m do 5,5 m. Kształtownik ten może być wyginany fabrycznie. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ The Uginox AME® /FTE® range comprises tin-coated stainless steels that weather over time. This weathering imparts a changing character and a matt finish that is highly valued for roofing. The tin tones down the stainless steel’s natural lustre and facilitates its assimilation into all environments while retaining its stainless properties. The tin coating is totally environmentally inert. Uginox AME is produced using 1.4404 (316L) austenitic steel, while Uginox FTE is produced using K39M (1.4510) ferritic stainless steel from ArcelorMittal Stainless Europe range. They are available for standing seam installation but can also be used in the form of profiles. ArcelorMittal Construction Arval offers a profile specifically designed for this type of application, Hacierco inox 39T, which can be used for single or double skins. It has a maximum span of 1.15 m; lengths vary from 1.8 m to 5.5 m. The profile can be factory-curved. ◗ É. Avenel H. Meister Pokrycia dachowe gamma / Roofing Materiały pokryciowe Ugitop i Ugipass Ugitop and Ugipass roofing ◗ Dach Ugitop w Moser School w Genewie, Szwajcaria. Spółdzielcze Biuro Architektoniczne i Urbanistyczne. ◗ Ugitop roof in Moser School, Geneva, Switzerland. Co-operative workshop of architecture and town planning. ◗ Fragment materiału Ugitop. ◗ Ugitop sheet part. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Stainless Service ◗ Ugitop to rodzina produktów idealnie dostosowanych do wymagań tradycyjnego wykonawstwa pokryć dachowych. Będąc łatwym w montażu dzięki małej wadze (3 lub 4 kg/m2), Ugitop zapewnia dobrą odporność na korozję, wysoką wytrzymałość mechaniczną, niską rozszerzalność i prawdziwa zgodność z innymi materiałami używanymi do budowy dachów. Natomiast Ugipass produkowany z austenitycznej stali nierdzewnej 1.4301 (304), Ugitop jest także dostępny ze stali 1.4404 (316L). Ugipass cechuje się matowym wykończeniem powierzchni, która jest trwała mimo upływu czasu. Dzięki łatwości gięcia stosowany jest do krycia na stojący rąbek, jak i na listwę. Są one dostarczane w taśmach, w taśmach z nacięciem wzdłużnym oraz w arkuszach o grubości 0,4 i 0,5 mm dla Ugitop oraz 0,5 i 0,6 mm dla Ugipass o maksymalnej szerokości 1250 mm. Obydwa wyroby są ekonomiczne i należą do najbardziej konkurencyjnych na tym rynku, przy czym pierwszy z nich jest lepiej dostosowany do środowiska korozyjnego. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Ugitop is a range that is ideally suited to traditional roofing requirements. Easy to install due to its low weight (3 or 4 kg/m2), Ugitop guarantees good corrosion resistance, high mechanical strength, low expansion and true compatibility with other roofing materials. In the same spirit, Ugipass is produced from 1.4301 (304) austenitic stainless steel; Ugitop is also available in 1.4404 (316L). Ugipass features a matt surface finish that is stable over time. Easy to bend, it is employed for standing seam or cleated seam roofing. They are supplied in coil, slit coil and sheet in thicknesses of 0.4 and 0.5 mm for Ugitop of 0.5 and 0.6 mm for Ugipass with a maximum with of 1250 mm. Both of these economical products are amongst the most competitive in this market, the former being better suited to a corrosive environment. ◗ 35 ◗ Zadaszenie przeciwsłoneczne segmentu hali 2F na lotnisku de Roissy, Francja. ◗ Sunbreaker cover of a peninsula of the 2F hall of the Roissy airport, France. P. Andreu/ADP architects. ◗ Próbki wyrobu Mascaret. ◗ Mascaret sample. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Construction Arval 36 ◗ Osłony przeciwsłoneczne, jako elementy umieszczane ponad dachem, oprócz ochrony przed słońcem pełnią szczególne funkcje estetyczne. Jako przykład może posłużyć Mascaret, wyrób perforowany ze stali nierdzewnej w kształcie fali treapezoidalnej, zazwyczaj grawerowany, w gatunku 1.4404 (316L) i o grubości 1,2 mm. Może być matowy, szczotkowany lub z połyskiem. Standardowe moduły mają wymiary 2950 x 910 mm, a wysokość fali wynosi 68 mm. Tego typu okładzina może być też z łatwością montowana fabrycznie na ramach i dostarczana na plac budowy w stanie gotowym do natychmiastowej instalacji. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel S. Savary P. Maurer Pokrycia dachowe / Roofing Osłony przeciwsłoneczne Overlay roofs ◗ A component placed over a roof, the overlay roof protects from the sun and adds a particular aesthetic dimension. For example, Mascaret, a perforated, trapezoidal wave product is manufactured in stainless steel, usually engraved, in grade 1.4404 (316L) and with a thickness of 1.2 mm. It can be matt, brushed or gloss. The standard modules measure 2950 x 910 mm, and have a 68 mm wave height. This type of facing can also be easily shop-assembled on frames and delivered on site ready for immediate installation. ◗ J-Y. L’Hostis Phile Deprez Pokrycia dachowe / Roofing Pokrycia dachowe na zamówienie Custom roofs ◗ Atomium w Brukseli. Belgia. ◗ Atomium in Brussels, Belgium. A. Waterkeyn engineer, A. & J. Polak architects, Renovation: Conix architecten. ◗ Pałac Sprawiedliwości w Antwerpii, Belgia. ◗ Law courts of Antwerp in Belgium. Richard Rogers Partnership, VK Studio, VK Engineering, Ove Arup & Partners. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service ◗ Każdy wyjątkowy projekt zasługuje na wyjątkowe wykończenie: dla szczególnych przedsięwzięć standardowa oferta jest czasami nieodpowiednia i trzeba spełnić bardzo specyficzne wymagania. Przedstawiane poniżej wyroby pokryciowe i okładzinowe mogą być na życzenie dostosowane do dowolnego specjalistycznego zamówienia. ◗ Any exceptional project deserves an exceptional finish: for a specific project the standard offering is sometimes not suitable and very specific requirements must be met. The roofing and cladding products presented below can be adapted on request to any customised order. Two iconic projects Dwa projekty będące ikonami Atomium w Brukseli W tym unikalnym projekcie w zakresie formy i przeznaczenia, symbolu Wystawy Światowej w Brukseli w 1958 roku, kuliste elementy Atomium zostały całkowicie odnowione. Są pokryte one całkowicie polerowaną stalą nierdzewną z gatunku 1.4404 (316L). Pałac Sprawiedliwości w Antwerpii Dach w kształcie żagla stanowi wybitny akcent architektoniczny tego projektu. Każdy z 32 modułów jest uformowany z czterech prefabrykowanych sekcji, skręconych ze sobą na placu budowy. Wykańczające pokrycie drewnianego korpusu jest wykonane za pomocą taśm ze stali nierdzewnej gatunku 1.4404 (316L), połączonych metodą spawania. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel The Atomium in Brussels A unique project in terms of its shape and use, the cornerstone of the 1958 World Fair in Brussels, the component spheres of the Atomium underwent complete refurbishment. They were completely covered in polished stainless steel grade 1.4404 (316L). Court House in Antwerp The sail-shaped roof is the outstanding architectural feature of this project. Each of the 32 modules is formed from four prefabricated sections bolted together on site. The final covering of the timber shell is made using strips of stainless steel grade 1.4404 (316L), welded to each other. ◗ 37 ◗ Poszycie dachowe i rynny są ze stali nierdzewnej tego samego rodzaju. ◗ Roof and gutter are in the same stainless steel range. ◗ Gięcie elementu rynny na placu budowy. ◗ Folding of a gutter element on site. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 38 ◗ Stal nierdzewna, w szczególności wyroby Uginox oraz Ugitop, może być używana do produkcji koryt i rur rynnowych w zgrzewanych sekcjach lub jako pojedyncze ciągłych elementów o długości do 20 m i szerokie do 1250 mm. Są one łatwe do wykonania przy grubościach 0,4 lub 0,5 mm. Zależnie od długości elementu może on być zaginany fabrycznie lub na placu budowy za pomocą specjalnych narzędzi. Zmniejszona liczba połączeń lutowanych, pięt i złącz kompensacyjnych zapewnia łatwość instalacji i niskie koszty wytwarzania. Będąc idealnym rozwiązaniem do zbierania wody opadowej stal nierdzewna umożliwia także recykling w stu procentach. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel DR DR Pokrycia dachowe / Roofing Akcesoria Accessories ◗ Stainless steel, notably the Uginox and Ugitop ranges, can be used to manufacture channels and guttering in welded sections or in a continuous single piece up to 20 m in length, with a width of up to 1250 mm. In thicknesses of 0.4 or 0.5 mm, they are easy to work. Depending on the component length, it can be shop-folded, or on site using special tools. The reduced number of solders, heels or expansion joints, ensures easy installation and low fabrication costs. Ideal for stormwater collection, stainless steel is also 100% recyclable. ◗ Énergie Solaire Énergie Solaire Pokrycia dachowe / Roofing Panele słoneczne Solar panels ◗ Panele słoneczne na dachu basenu pływackiego w Guilamo Sierre, Szwajcaria. ◗ Solar panels on the roof of the swimming pool Guillamo Sierre, Switzerland. ◗ Panele radiacyjne na suficie kawiarni. ◗ Radiant panels on a cafeteria ceiling. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service ◗ Stal nierdzewna może służyć jako materiał do produkcji słonecznych paneli termicznych (produkujących ciepło) i fotowoltaicznych (generujących elektryczność), jak również do produkcji paneli radiacyjnych (odprowadzających ciepło na zewnątrz). Jest ona używana zarówno na ramy paneli, jak i na kolektory ciepła, a także znajduje zastosowanie na elastyczne łączniki i wymienniki. Przykładowo płaski wymiennik, dostarczany przez szwajcarską firmę Ĕnergie solaire, składa się z dwu cienkich arkuszy stali nierdzewnej, tłoczonych i spawanych. Wymiennik ten charakteryzuje się równomiernym przepływem i wysokim współczynnikiem przenoszenia ciepła. Technologia ta umożliwia produkcję paneli, które są dostosowane do wszelkiego typu dachów – nachylonych, łukowych itp. – oraz do elewacji. Zapewniają one komfort, a jednocześnie są przyjazne środowisku, gdyż umożliwiają zaoszczędzenie kosztów eksploatacji. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Stainless steel is a material of choice in the production of thermal (heatproducing) and photovoltaic (electricitygenerating) solar panels as well as radiant panels (to release the heat indoors). It is employed both for the panel frames and for the collectors, as well as the flexible connectors and the exchanger. The flat exchanger, for example, as supplied by the Swiss company Énergie solaire, comprises two thin sheets of stainless steel, stamped and welded. This exchanger features uniformly distributed flow and a high thermal transfer coefficient. This technology enables the production of panels that are suited to all types of roof – sloping, arched, etc. – and to façades. They provide comfort while ensuring environmental responsibility and enabling savings on operating costs. ◗ 39 ◗ Rurowa poręcz zabezpieczająca ze stali nierdzewnej na klifie Etretat, Francja. ◗ Stainless steel tubes guardrail on cliffs of Étretat, France. ◗ Poręcz w basenie pływackim. ◗ Handrail in a swimming pool. ◗ Rysunek rury „balustradowej” oferowanej przez Stainless Tubes Europe. ◗ Drawing of the ‘balustrade’ tube proposed by Stainless Tubes Europe. ArcelorMittal Stainless Tubes Europe, ArcelorMittal Stainless Tubes France 40 ◗ Do produkcji szyn ochronnych i poręczy firma ArcelorMittal Stainless Tubes Europe oferuje swym odbiorcom zarówno rury „głęboko żłobione”, jak i kształtowniki spłaszczone. Rury „głęboko żłobione” posiadają rowek na spodzie obwodu rury, umożliwiający bezpośredni montaż wybranego wypełnienia (szkła, blachy, kratownicy …). Maksymalna długość wynosi 6 m, a średnice dostępne są w zakresie od 50 do 70 mm. Mogą być dostarczane jako wyroby walcowane, szczotkowane, polerowane na kolor satynowy, a na zamówienie polerowane na połysk lub na lustro. Dotychczas produkowane w gatunkach austenitycznych, zasadniczo w 1.4301 (304) oraz 1.4404 (316L), tego rodzaju rozwiązania są teraz dostępne w stalach nierdzewnych ferrytycznych: firma ArcelorMittal Stainless Europe oferuje swoje wyroby w gatunku K41 (1.4509) do wnętrz i zastosowań zewnętrznych w przeciętnie zanieczyszczonej atmosferze. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel DR P. Engel HSB Wyposażenie / Fittings Rury i poręcze Tubes and guardrails ◗ For the production of guardrails and handrails, ArcelorMittal Stainless Tubes France offers its customers both “deepgroove” tubes and flatter sections. The “deep-groove” tubes incorporate a groove on the bottom of the tube circumference, enabling direct mounting of the chosen infill (glass, sheet, grille…). The maximum length is 6 m and the diameter range is from 50 to 70 mm. They can be supplied as-rolled, brushed, satin-polished, bright or mirror-polished on request. Hitherto produced in austenitic grades, principally 1.4301 (304) and 1.4404 (316L), this type of application is now available in ferritic stainless steel: ArcelorMittal Stainless Europe offers its K41 (1.4509) grade for interior and exterior applications in moderately polluted atmospheres. ◗ Tolartois Métal Déployé Wyposażenie / Fittings Blachy perforowane Perforated sheets ◗ Górna część fasady pokryta blacha perforowaną. Firma AOT Noisy-le-Grand, Francja. ◗ Top of the façade protected with perforated sheets. AOT Noisy-le-Grand, France. ◗ Próbka rozciąganego materiału ◗ Sample of expanded metal. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service ◗ Rozciągany metal i blacha perforowana stosowane są do produkcji ogrodzeń, poręczy, osłon przeciwsłonecznych oraz detali architektonicznych dla elewacji i ścian. Pierwsze z nich są produkowane bez strat materiału przez nacinanie i rozciąganie blachy. Rozciągnięty w ten sposób metal zachowuje swoje własności w zakresie sztywności i wytrzymałości na rozciąganie oraz wykazuje pewien stopień przepuszczalności dla światła, dźwięków i cieczy. Arkusze blachy perforowanej są produkowa ne przez dziurkowanie na zimno za pomocą prasy mechanicznej. Zapewniają one także przepuszczalność i lekkość, sztywność i wytrzymałość. Kiedy arkusz blachy jest już rozciągnięty i nacięty, odsłaniana jest stal nierdzewna, która posiada najwyższą jakość i właściwości: jej cienka warstwa zabezpieczająca odtwarza się samoistnie w zetknięciu z powietrzem, eliminując w ten sposób wszelkie zagrożenie korozją. Gatunek stali nierdzewnej dobierany jest zależnie od stopnia korozyjności otoczenia, dla którego jest przeznaczony, w szczególności przy zastosowaniach zewnętrznych. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Expanded metal and perforated sheet are employed for the production of fencing, guardrails, sunbreakers and façade or wall trims. The former is produced without yield loss by slitting and stretching the sheet. Thus expanded, the metal retains its qualities of rigidity and tensile strength and exhibits a certain transparency to light, to sound and to fluids. Perforated sheet is produced by cold punching using a mechanical press. It too offers transparency and lightness, rigidity and strength. Once the sheet is expanded and therefore slit, stainless steel is revealed to provide superior quality and performance: its thin protective layer reforms of its own accord in contact with air, eliminating all risk of corrosion. Stainless steel grades are selected on the basis of the degree of corrosiveness of the environment to which they are subjected, in particular for external applications. ◗ 41 ◗ Konstrukcja elewacji ze stali nierdzewnej i drzwi przeciwpożarowe ze stali nierdzewnej. ◗ Stainless steel façade structure and stainless steel fire door. ◗ Rama okienna ze stali nierdzewnej. ◗ Stainless steel window frame. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 42 ◗ Trwałość stali w ogóle i stali nierdzewnej w szczególności powoduje, iż jest to idealny materiał do wytwarzania drzwi - litych i szklonych, okien oraz powierzchni zaszklonych, czasem bardzo wysokich i szerokich. Jej doskonała wytrzymałość mechaniczna oraz dobra odporność ogniowa stanowią oczywistą zaletę w zastosowaniach o szczególnych wymaganiach, takich jak drzwi zabezpieczające, systemy przeciwwłamaniowe oraz drzwi przeciwpożarowe. Poza swoimi zaletami technicznymi jest to materiał, który jest wielce ceniony ze względu na swoje walory wizualne: łącząc wysmukłość z wytrzymałością, stalowe drzwi mogą dopasowywać swą geometrię do ograniczeń wynikających z konstrukcji budynku, jak również do życzeń architekta. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel DR DR Wyposażenie / Fittings Drzwi i okna Doors and windows ◗ The durability of steel in general and of stainless steel in particular makes it a material that is ideally suited to the manufacture of doors – solid and glazed –, windows and glazing units, including very tall or wide ones. Its excellent mechanical strength and its good fire resistance afford it an obvious advantage in particularly demanding applications such as security doors, anti-intrusion systems and fire doors. In addition to its technical merits, it is a material that is greatly esteemed for its visual appeal: combining slimness and strength, the stainless steel door is capable of adapting its geometry to the constraints imposed by a building as well as accommodating the desires of an architect. ◗ J-Y. L’Hostis DR Wyposażenie / Fittings Podłogi Floors ◗ Płyty podłogowe wykonane jako kasetony ze stali nierdzewnej gatunku Ugitex. Szpital Cite internationale sitare w Paryżu. ◗ Flagstones made from stainless steel cassettes of the Ugitex range. Hospital of the Cité internationale universitaire in Paris. Adrien Fainsilber architect. ◗ Schody, których stopnie są pokryte ryflowaną blachą ze stali nierdzewnej. ◗ Staircase which steps are covered with a stainless steel embossed sheet. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service ◗ Poza estetycznym wyglądem, ryflowana blacha ze stali nierdzewnej jest interesującym rozwiązaniem dla pokryć podłogowych. Łatwo ją utrzymać w czystości, nawet można sterylizować, posiada właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapachowe, jest odporna na korozję, przeciwpoślizgowa i trwała. Ryflowana blacha jest często używana na kładkach dla pieszych i mostach, na publicznych korytarzach i schodach, w windach itd. Jest dostępna w gatunkach: 1.4404 (316L), 1.4307 (304L),1.4618 (17-4Mn), o grubościach (nie wliczając wypukłości) od 3 do 8 mm dla pierwszego gatunku oraz od 4 do 8 mm dla pozostałych. Wypukłości na powierzchni mają grubość od 1 do 2 mm. Do pokryć podłogowych dostępne są także płytki ze stali nierdzewnej, które posiadają te same własności w zakresie odporności, higieny oraz trwałości. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ In addition to its aesthetic side, stainless steel embossed sheet is an interesting solution for a floor covering. It is easy-to-clean, even to sterilise, anti-bacterial and anti-odour, corrosion resistant, anti-slip and solid. Embossed sheet is frequently used for footbridges and bridges, in public corridors and stairs, lifts, etc. It is available in the following grades: 1.4307 (304L), 1.4404 (316L), 1.4618 (17-4Mn), and in thickness (tears not included) ranging from 3 to 8 mm for the first and the third grade, and from 4 to 8 mm for the second. The tears are between 1 and 2 mm thick. For floor coverings, stainless steel slabs are also available and have the same properties as embossed sheet in terms of resistance, hygiene and durability. ◗ 43 ◗ Kominy ze stali nierdzewnej na elewacji budynku. Dealer samochodowy Mercedes’a w Rzymie, Włochy. ◗ Stainless steel chimneys in a façade, Mercedes car dealer in Rome, Italy. Tecn-Arch architects. ◗ Elementy przewodów kominowych. ◗ Elements of flue. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 44 ◗ Stal nierdzewna używana jest do wytwarzania nowych przewodów kominowych i do produkcji wkładów kominowych. Zapewnia korzyści w postaci wyjątkowej lekkości (komin ze stali nierdzewnej waży jedną dziesiątą wagi tradycyjnego komina) i dużej elastyczności w dostosowywaniu do wszelkich konfiguracji palenisk, rodzajów paliwa oraz budynków: prywatnych, wielorodzinnych, przemysłowych i biurowych. Wkłady są dostępne w wykonaniach ze ścianką pojedynczą lub podwójną, ze zintegrowaną izolacją. Dostępny jest także szeroki wachlarz akcesoriów i elementów mocowań. Z racji swego niskiego współczynnika rozszerzalności i dobrej przewodności cieplnej stale nierdzewne ferrytyczne zapewniają rozwiązania o bardzo wysokich parametrach, ponieważ eliminują problemy związane z kondensacją wywołującą korozję. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel DR DR Wyposażenie / Fittings Przewody kominowe Flue pipes ◗ Stainless steel is used for the manufacture of new flue pipes and to line existing flues. It offers the advantage of exceptional lightness (a stainless steel flue weighs one tenth of a conventional flue) and great flexibility in adapting to all hearth configurations, fuels and types of buildings: private houses, collective housing, industrial buildings and offices. The flues are available with single or double walls, with integral insulation. Extensive ranges of accessories and fixings are also available. By virtue of their low expansion coefficient and their good thermal conductivity, ferritic stainless steels provide a high-performance solution because they eliminate the problems associated with corrosive condensation. ◗ Sertinox Sertinox Wyposażenie / Fittings Domowe instalacje wodociągowe Domestic water pipes ◗ Rury okrągłe ze stali nierdzewnej. ◗ Round stainless steel tubes. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Stainless Tubes Europe, ArcelorMittal Stainless Tubes France ◗ Wydziały ArcelorMittal zajmujące się produkcją rur, wytwarzają i sprzedają szeroką gamę okrągłych rur ze stali nierdzewnej dla wewnętrznych instalacji grzewczych i domowych rozdzielczych instalacji wodociągowych. Wyroby te są dostępne w wykonaniach ze stali austenitycznej oraz ferrytycznej, zasadniczo w gatunkach 1.4404 (316L), 1.4301 (304) oraz K44 (444) z typoszeregu ArcelorMittal Stainless Europe. Jako, że stal nierdzewna jest odporna na udary i korozję, zapewnia długotrwałą niezawodność tych instalacji. Materiał ten, całkowicie obojętny chemicznie i już używany w zastosowaniach do kontaktu z żywnością, materiał ten jest odpowiedni do rozprowadzania wody ciepłej, zimnej oraz pitnej. Instalacja rozdzielcza jest zwykle montowana za pomocą zaciskania. Operacja ta jest wykonywana bez używania ciepła, bez żadnego sprzętu do spawania lub lutowania twardego. Rodzina rur, dostępna dla średnic od 15 do 108 mm, uzupełniony jest szerokim wyborem armatury, rozgałęźników, przeciwkolanek, kolanek 45° lub 90°. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ ArcelorMittal tubes divisions produce and market a vast range of round stainless steel tubes for heating or domestic water distribution systems. These products are available in austenitic and ferritic stainless steel, principally in grades 1.4404 (316L), 1.4301 (304) and K44 (444) from ArcelorMittal Stainless Europe range. Impact- and corrosion-resistant, stainless steel guarantees the long-term reliability of these systems. Totally inert and already used in food contact applications, this material is suitable for the distribution of hot and cold drinking water. The distribution network is usually assembled by compression. This operation is performed without application of heat, with no welding or brazing equipment. The range of tubes, available in diameters from 15 to 108 mm, is complemented by a wide selection of fittings, tees, swan necks, 45° or 90° elbows. ◗ 45 ◗ Winda z okładziną ze stali nierdzewnej. ◗ Lift cladded with stainless steel. ◗ Schody ruchome ze stali nierdzewnej. ◗ Stainless steel escalators. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 46 ◗ Windy i schody ruchome z natury podlegają naprężeniom mechanicznym i czynnikom zewnętrznym. Zainstalowane w miejscach o dużym natężeniu ruchu są one ciągle narażone na zamierzone i niezamierzone uszkodzenia ze strony użytkowników. Tutaj także trwałość stali nierdzewnej stanowi gwarancję długowieczności tych instalacji, a łatwość ich czyszczenia upraszcza czynności związane z konserwacją. Stal nierdzewna używana na okładziny kabin w windach nadaje się do wszelkich rozwiązań projektowych, dzięki licznym rodzajom wykończenia powierzchni, jakie mogą być zastosowane. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel DR DR Wyposażenie / Fittings Schody ruchome i windy Escalators and lifts ◗ By their nature, lifts and escalators are subjected to mechanical stresses and to constant tribulations. Installed in high-traffic areas, they are constantly exposed to intentional or unintentional damage by those using them. Here too, the durability of stainless steel is a guarantee of longevity for these installations and its ease of cleaning simplifies maintenance operations. Used as a cladding for lift cabins, stainless steel readily complements every type of design due to the numerous finishes that can be applied. ◗ J-Y. L’Hostis P. Stockenberg/SBI Mosty / Bridges and footbridges Konstrukcje ze stali nierdzewnej dupleksowej Duplex stainless steel in structure ◗ Osłona kładki dla pieszych Pedro Arrupe w Bilbao, Hiszpania, wykonana jest z dupleksowej blachy stali nierdzewnej. ◗ The apron of the footbridge Pedro Arrupe in Bilbao, Spain, is made of duplex stainless steel sheet. Lorenzo Fernández Ordoñez architect. ◗ Kładka dla pieszych z dupleksowej stali nierdzewnej 1.4462 (2205) o wysokiej wytrzymałości. Sztokholm, Szwecja. ◗ Footbridge in 1.4462 (2205) high-strength duplex stainless steel. Stockholm, Sweden. M. Stal, E. Anderson, J. Mijanovic architects. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Industeel ◗ W konstrukcjach z tego rodzaju stali nierdzewnych łączy się własności konstrukcyjne stali nierdzewnych ferrytycznych oraz austenitycznych. Ich granica plastyczności jest wysoka dzięki zawartemu w nich ferrytowi, a utwardzenie następuje szybko poprzez proces utwardzania zgniotowego fazy austenitycznej. Będąc dwukrotnie wytrzymalszą od „tradycyjnej”, dupleksowa stal nierdzewna jest używana w mniejszych ilościach dla uzyskania tego samego efektu. Może być ona używana w projektowaniu lżejszych konstrukcji, minimalizujących koszty transportu i instalacji. Chociaż formowana i spawana jest w inny sposób, jej stosowanie nie jest trudniejsze niż austenitycznej stali nierdzewnej. Niezawodna i odporna na korozję stal dupleksowa wymaga mniej czynności konserwacyjnych. Jest konkurencyjna pod względem ekonomicznym dzięki niskiej zawartości niklu. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ The structure of this family of stainless steel combines the structures of ferritic and austenitic stainless steels. Its yield stress is high thanks to the ferrite, its hardening is rapid by strain hardening the austenitic phase. Two times stronger than “traditional” steel, duplex stainless steel is used in lesser quantities for the same result. It can be used to design lighter structures that minimises transport and site installation costs. Although formed and welded differently, it is no more difficult to use than austenitic stainless steel. Reliable and corrosion resistant, duplex requires little maintenance. It is economically competitive thanks to its low nickel content. ◗ 47 D. Timm É. Avenel Mosty / Bridges and footbridges Akcesoria mostowe i armatura Bridge accessories and fittings ◗ Poręcze ze stali nierdzewnej na kładce dla pieszych. ◗ Stainless steel guardrails on a footbridge. ◗ Balustrada na moście Zuccharelli, Francja. ◗ Guardrail of the Zucharelli bridge, France. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Stainless Tubes Europe, ArcelorMittal Stainless Tubes France 48 ◗ Systemy bezpieczeństwa są dla mostów i kładek dla pieszych rozwiązaniami obowiązkowymi, więc przy ich instalowaniu muszą być spełnione precyzyjne normy wymiarowe i jakościowe. Przy tego rodzaju zastosowaniach stal nierdzewna ujawnia swoje zalety w postaci wspaniałej wytrzymałości mechanicznej, jak również odporności na korozję, nie tracąc niczego ze swej elegancji. Może być z łatwością dostosowana do innowacyjnych rozwiązań bez osłabiania swej jakości technicznej. Ponadto komponuje się ona z innymi materiałami, takimi jak drewno, szkło, czy beton. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Safety systems are compulsory on bridges and footbridges and their installation complies with precise dimensional and quality standards. For this type application, stainless steel offers the advantage of excellent mechanical strength as well as corrosion resistance, without losing any of its elegance. It adapts readily to innovative designs without impairment of its technical qualities. Furthermore, it combines with other materials, such as wood, glass or concrete. ◗ Produlic Urządzenia miejskie / Urban facilities Wyposażenie placów zabaw Children’s play facilities ◗ Stal nierdzewna jako poręcze, konstrukcje i urządzenia do zabawy. ◗ Stainless steel as guardrails, structure and play facility. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Stainless Tubes Europe, ArcelorMittal Stainless Tubes France ◗ Projektowanie i budowa na otwartym powietrzu wyposażenia placów zabaw dla dzieci muszą obejmować szereg parametrów dla zapewnienia bezpieczeństwa i wygody. Stosowana w konstrukcjach bądź w charakterze elementów zabezpieczeń (np. balustrad) stal nierdzewna jest materiałem idealnie spełniającym te kryteria; jest ona zwykle stosowana w połączeniu z innymi materiałami takimi, jak drewno i tworzywa sztuczne. Stal nierdzewna jest gładka w dotyku, mocna, i może wytrzymać powtarzające się uderzenia bez utraty swych walorów. Łatwa w formowaniu, nadaje się do wszelkiego typu konstrukcji. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ The design and construction of children’s open-air play facilities must include a range of parameters to ensure safety and comfort. Used in the structure and/or for safety parts (e.g. guardrails), stainless steel is the ideal material to fulfil these criteria; it is usually employed in conjunction with other materials such as wood or plastic. Stainless steel is smooth to the touch, robust, and can withstand repeated assault without deterioration. Easily formable, it lends itself to all types of design. ◗ 49 DR Urządzenia miejskie / Urban facilities Meble miejskie Urban furniture ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Stainless Tubes Europe, ArcelorMittal Stainless Tubes France ◗ Uliczne meble są narażone na szeroki zakres oddziaływań: pogodowych (temperatura, opady, promieniowanie ultrafioletowe, środowisko nadmorskie …), czynniki agresywne (zanieczyszczenia, środki czyszczące) oraz narażenia fizyczne (zużycie, przypadkowe uderzenia lub wandalizm, ogień). Używane materiały muszą nie tylko być w stanie spełniać określone wymagania (odporność na korozję, wytrzymałość mechaniczna, trwałość i łatwość utrzymania), lecz muszą także posiadać wszelkie właściwości wymagane przy wytwarzaniu (łatwość formowania, tłoczenia, odlewania, spawania, łatwość dokonywania napraw …). Stal nierdzewna spełnia wszystkie te wymagania. Otaczające środowisko najbardziej rzutuje na dobór używanego gatunku materiału. W warunkach wiejskich lub w normalnych warunkach miejskich można stosować stal nierdzewną austenityczna w gatunkach 1.4307 (304L) lub 1.4618 (17-4Mn). W warunkach przemysłowych, nadmorskich lub trudnych warunkach 50 Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Ławka sprzedawana przez firmę Sarragala, o podstawie wykonanej ze stali nierdzewnej. ◗ Bench sold by the Sarragala company which base is of stainless steel. ◗ Street furniture is subject to a wide range of stress: weather (temperature, elements, ultraviolet rays, marine environment...), aggressive atmospheres (pollution, cleaning products), and physical stress (wear, accidental impact or vandalism, fire). The materials used must not only be able to meet requirements (corrosion resistance, mechanical strength, durability and easy maintenance), but must also have all the properties required for fabrication (easy to form, stamping, moulding, welding, easy to repair...). Stainless steel meets all these requirements. The ambient environment largely determines the grade to be used. In a rural or normal urban setting, austenitics stainless steel of the grades 1.4307 (304L) or 1.4618 (17-4Mn) can be used. In an industrial, maritime or severe urban setting, austenitic chromium nickel molybdenum stainless steel of the grade 1.4404 (316L) or a duplex of the grade 1.4462 (2205) should be used.The choice of stainless steel also depends on the desired surface finish. ◗ ◗ Ubikacja męska na placu postojowym autostrady A16, Francja ◗ Urinal in a rest area on the A16 motorway, France. M. Gautrand, architect. ◗ Przystanek autobusowy. ◗ A bus stop. miejskich należy stosować stal nierdzewną austenityczną, chromowo-niklowomolibdenową, w gatunku 1.4404 (316L) lub stal dupleksową w gatunku 1.4462 (2205). Dobór stali nierdzewnej zależy także od pożądanego wykończenia powierzchni. ◗ DR Acesita DR É. Avenel DR Urządzenia miejskie / Urban facilities Meble miejskie Urban furniture ◗ Wykonane ze stali nierdzewnej lampa uliczna i kosze na śmieci produkcji firmy Sarragala. ◗ Stainless steel luminary and dustbins made by the Sarragala company. Stal nierdzewna / Stainless steel 51 ◗ Basen pływacki w Wolowe-Saint-Pierre, Belgia, którego zbiornik jest ze stali nierdzewnej 1.4404 (316L). ◗ Swimming pool in Woluwe-Saint-Pierre, Belgium, which tank is of 1.4404 (316L) stainless steel. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Stainless Tubes Europe, ArcelorMittal Stainless Tubes France 52 ◗ Idąc za przykładem Niemiec i Austrii buduje się coraz więcej basenów pływackich się z zastosowaniem stali nierdzewnej. Stal nierdzewna z gatunku 1.4404 (316L) jest doskonale dostosowana do tego stosunkowo agresywnego środowiska bogatego w chlor. Produkowane fabrycznie elementy mogą być ze sobą spawane na placu budowy. Trwałość basenów pływackich wykonywanych za pomocą tej metody oceniana jest na 75 do 100 lat. Dla wszystkich akcesoriów zewnętrznych – ruszty, balustrady – gatunek 1.4404 (316L) jest także używany najczęściej. Można także zastosować stal nierdzewną dupleksową 1.4462 (2205). ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel P. Rahier P. Rahier Higiena / Hygiene Baseny pływackie Swimming pools ◗ Following Germany and Austria’s lead, an increasing number of swimming pools are being made in stainless steel. The stainless steel grade 1.4404 (316L) is perfectly suited to this relatively aggressive chlorine-rich environment. The shop-fabricated elements can be welded together on site. The durability of swimming pools made using this method is estimated between 75 and 100 years. For all the external accessories – gratings, railings – 1.4404 (316L) is also the most widely used grade. However, other grades such as 1.4462 (F51) duplex stainless steel can also be employed. ◗ DR Higiena / Hygiene Panele chłodnicze Cold panels ◗ Komora chłodnicza. ◗ Cold room. ◗ Rysunki dwu wersji paneli Arial; pomiędzy dwoma arkuszami blachy ze stali nierdzewnej jest umieszczona metodą wtrysku pianka poliuretanowa. ◗ Drawings of two types of Arval panels’ fitment; between two stainless steel sheets is injected polyurethane foam. ArcelorMittal Construction Arval ◗ Panele używane są do ścian, sufitów i ścian działowych w schładzanych magazynach rolno-spożywczych i magazynach z kontrolowaną atmosferą. Ich grubość, obejmująca także piankę poliuretanową wtryskiwaną pod wysokim ciśnieniem, wynosi od 40 do 200 mm. Fronty z gołej stali nierdzewnej lub pomalowanej na biało są szczególnie zalecane dla środowisk agresywnych. Dla konkretnych środowisk zalecane jest skorzystanie z porad ekspertów. Panele muszą być przymocowywane do konstrukcji nośnych, które muszą się znajdować w całości na zewnątrz lub całkowicie wewnątrz lokalu. Połączenia pomiędzy panelami uzyskuje się za pomocą rowków połączeniowych na podłużnych krawędziach lub uszczelnień, wykonywanych metodą wtryskową oraz pokryć uszczelniających, wykonywanych na placu budowy. Są to jedyne dwie technologie, które spełniają wymagania w zakresie bezpieczeństwa żywności, czystości ścian oraz zapewnienia szczelności dla powietrza, par i wody. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Panels are used for the walls, ceilings and partitions in agri-food stores, refrigerated and controlled-atmosphere stores. Their thickness, which includes the highpressure injected polyurethane foam, varies between 40 and 200 mm. Bare or white coated stainless steel facings are particularly recommended for aggressive environments. An expert advice is recommanded for these specifics environments. They have to be fixed to a bearing structure which must be entirely outside or entirely inside the premises. The junction between the panels is obtained by socket jointing the longitudinal edges, or by an injected seal and seal cover on site. These are the only two techniques that meet the requirements for food safety, for cleaning the walls and ensuring air, vapour and water tightness. ◗ 53 DR Acesita Higiena / Hygiene Kuchnie Kitchens ◗ Kuchnia zbiorcza z wykonanymi ze stali nierdzewnej sufitem podwieszanym i meblami. ◗ Collective kitchen with stainless steel suspended ceiling and furniture. Ch. Rousselot et A. Jouannais architects. ◗ Przykład prywatnej kuchni z wykonanymi ze stali nierdzewnej wyciągiem i płytkami zabezpieczającymi na ścianie. ◗ Kitchen with stainless steel extractor and tiles. ◗ Stal nierdzewna jest idealnym materiałem dla profesjonalnych i domowych kuchni, lodówek, pieców, zmywarek, wyciągów i drobnych przyrządów kuchennych. Jest ona także stosowana do blatów roboczych, płyt kuchennych, wózków, narzędzi kuchennych i okładzin meblowych. Spełnia normy zdrowotne i bezpieczeństwa żywności oraz jest łatwa do czyszczenia; ponadto daje ona znaczną swobodę projektową w połączeniu z szerokim zakresem estetyki wykończenia. ◗ ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service, ArcelorMittal Stainless Tubes Europe, ArcelorMittal Stainless Tubes France 54 Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Stainless steel is ideal for professional and domestic kitchens for refrigerators, ovens, dishwashers, extractors and small kitchen appliances. It is also used for bench tops, cook tops, trolleys, kitchen utensils and furniture facings. It complies with health and food standards and is easy to clean; furthermore it affords considerable design freedom combined with a broad range of aesthetic finishes. ◗ Acesita Kręgi / Coils Płaskie wyroby ze stali nierdzewnej Flat stainless steel products ◗ Zwoje polerowanej stali nierdzewnej. ◗ Polished stainless steel coil. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service ◗ Płaskie wyroby ze stali nierdzewnej wytwarzane są z kręgów walcowanej blachy, produkowanych w walcowniach. ArcelorMittal Stainless Europe posiada specjalną ofertę dla branży budowlanej i dostarcza metalowcom i zakładom przetwórstwa podstawowy asortyment zgodny z życzeniami indywidualnego odbiorcy. Oferta ArcelorMittal Stainless Europe w zakresie „kręgów” jest najbardziej wszechstronna na rynku. Obejmuje ona szeroki zakres gatunków walcowanej na gorąco i na zimno stali nierdzewnej, grubości arkusza i jego szerokości, formy dostawy (kręgi, blacha w arkuszach, odkuwki itp.) oraz sposobu wykończenia powierzchni (od wyżarzonej z połyskiem po matową). Zakres grubości wynosi od 0,4 do 8 mm, a szerokość taśmy dla walcowanych na zimno arkuszy jest pomiędzy 1000 a 2000 mm. Wszystkie te wyroby mogą być przed użyciem poddawane kolejnej obróbce w zakresie wykończenia i koloru powierzchni. Oferta obejmuje także szereg związanych z tym usług w zakresie: od wykańczania powierzchni zwojów w systemie „dostaw na czas”, jak również pomoc techniczną od wstępnej koncepcji projektu klienta aż po jego wdrożenie do produkcji. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Flat stainless steel products are manufactured from coils of rolled sheet produced in steel mills. ArcelorMittal Stainless Europe has a specific offering for the building sector and provides metalworkers and transformation companies with the basic material from which they develop their own applications. ArcelorMittal Stainless Europe “coil” offering is the most comprehensive on the market. It includes a broad range of grades of hot and cold rolled stainless steel, sheet thicknesses and widths, presentations (coils, sheets, blanks, etc.), and surface finishes (from gloss annealed to matt). Thicknesses range between 0.4 and 8 mm, and band widths between 1000 and 2000 mm for cold rolled sheet. All these products can undergo subsequent surface and colour treatment before use. The offering also includes a series of associated services that range from finishing coils to just-in-time delivery, as well as technical assistance from the initial conception of the customer’s project through to its implementation. ◗ 55 DR DR Kolory / Colours Koloryzowanie plazmowe Plasma colouring ArcelorMittal Stainless Service ◗ Poza konwencjonalnymi sposobami nakładania farb, istnieją dwie podstawowe techniki nakładania koloru na stal nierdzewną. ArcelorMittal wprowadził nową przemysłową technikę obróbki swoich stali. Jest ona oparta na procesie plazmowego osadzania w próżni. Kolory uzyskiwane są przez osadzanie azotku tytanu: pokrycia, które łączy w sobie trwałość z odpornością na zarysowania i niezmiennością koloru nawet przy działaniu ultrafioletu. Kolory Ti-gold oraz Ti-light z linii kolorystycznej Ambient® Stainless zostały opracowane przez ArcelorMittal Stainless Service. Dostępny w kręgach w zakresie szerokości do 1500 mm i o grubościach od 0,2 do 1mm dany szereg wyrobów jest dostosowany do danych rodzajów wykończenia z zakresu ArcelorMittal Stainless Europe, a także do wszelkich operacji formowania metodą gięcia lub profilowania, wielu rodzajów cięcia i montażu. Uzupełniająca się wzajemnie rodzina wyrobów jest dostepna w arkuszach (1220 x 2440 mm) o grubościach od 0,8 do 1,5 mm w gatunku stali nierdzewnej 1.4301 (304) z wykończeniem Meca 8ND (szkliwiony na lustro) oraz Meca HL. Kolory dla tej rodziny to Ti-gold, Ti-black oraz Ti-bronze. ◗ 56 Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Kolor Ti-gold z rodziny Ambient® Stainless na wyrobie Ugitop. ◗ Kolory z rodziny Ambient® Stainless. ◗ Barvy výrobkové řady Ambient® Stainless. ◗ Colours of the Ambient® Stainless range. ◗ There are two main techniques for colouring stainless steel, in addition to conventional paint ranges. ArcelorMittal has introduced a new industrial technique for the treatment of its steels. It is based on plasma vacuum deposit processes. The colours are obtained by depositing titanium nitride: a coating that combines UV rays and scratch-resistant colour with durability. Ti-gold and Ti-light from the Ambient® Stainless range as a colour line are developped by ArcelorMittal Stainless Service France. Available in coils in widths ranging up to 1500 mm and in thicknesses from 0.2 to 1 mm, this range is suitable for some finishes from the ArcelorMittal Stainless Europe range, for all forming operations by folding or profiling, all types of cutting and assembly methods. A complementary range of sheets (1220 x 2440 mm) is available in thicknesses from 0.8 to 1.5 mm and in stainless steel grade 1.4301 (304) with Meca 8ND (glazed mirror) and Meca HL finishes. The colours for this range are Ti-gold, Ti-black and Ti-bronze. ◗ DR Kolory / Colours Koloryzowanie metodą „inox-spectral” Inox-spectral colouring process ◗ Zróżnicowane wykończenie elewacji za pomocą zabarwionych na złoto płytek ze stali nierdzewnej. College Albert-Debeyre w Beuvry, Francja. ◗ Façade differentiated by means of gold-tinted stainless steel shingles. Collège Albert-Debeyre in Beuvry, France. Parallèle 3, architects. ArcelorMittal Stainless Service ◗ Ten proces nakładania koloru obejmuje kilka etapów obróbki chemicznej i elektrochemicznej, podczas których nadzwyczaj cienka warstwa przezroczystego tlenku chromu jest osadzana na powierzchni austenitycznej stali nierdzewnej 1.4307 (304L) i 1.4404 (316L). Kolor nie powoduje zmiany pierwotnego wykończenia, niezależnie czy jest ono szczotkowane, lustrzane, ziarniste, czy grawerowane. Własności pozostają takie same, jak dla nie kolorowanej stali nierdzewnej, co oznacza, iż można ją nadal giąć lub nawet lekko tłoczyć bez żadnych uszkodzeń. Kolor zapewnia wspaniałą odporność na starzenie, a chrom ochrania przed promieniowaniem ultrafioletowym. Maksymalne wymiary arkuszy wynoszą 2000 x 6000 mm przy minimalnej grubości 0,5 mm. Zalecane są takie techniki montażu mechanicznego, jak na śruby, nity lub przez zaginanie obrzeża. Dostępnych jest osiem kolorów: złoty, błękit kobaltowy, błękit stalowy, brązowy, zielony, czarny, szampański i szary antracytowy (tylko dla stali nierdzewnej 180 polerowanej na ziarno). ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ This colouring process involves several chemical and electrochemical phases during which an extremely fine layer of transparent chromium oxide is deposited on the surface of austenitic stainless steel 1.4307 (304L) and 1.4404 (316L). The colour does not alter the original finish, whether brushed, mirror, grained or engraved. The properties are the same as the non-coloured stainless steel, which means it can still be curved or even lightly stamped without any damage. The colour provides excellent resistance to ageing and the chromium protects it from UV rays. The maximum dimensions of the sheets are 2000 x 6000 mm for a minimum thickness of 0.5 mm. Mechanical assembly techniques, such as screws, rivets or flanging are recommended. Eight colours are available: gold, cobalt blue, steel blue, bronze, green, black, champagne and anthracite grey (only on polished grain 180 stainless steel). ◗ 57 Acesita Wykończenia powierzchni / Finishes Obróbka fabryczna Mill treatments ◗ Dwadzieścia cztery tony stali nierdzewnej 1.4301 (304) do budowy elewacji CentreoEmpresarial Bansicredi w Porto Allegre, Brazylia ◗ Twenty-four tons of 1.4301 (304) stainless steel to build the façades of the Centre Empresarial Bansicredi of PortoAlegre in Brazil. Campos & Morganti architects. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 58 ◗ Poza kolorowaniem istnieją różne rodzaje obróbki powierzchni, które mają zastosowanie dla stali nierdzewnej. Dla blachy w arkuszach są one wykonywane po walcowaniu na gorąco, bądź po walcowaniu na zimno. Są one znormalizowane: 1D: Blacha walcowana na gorąco trawiona. Wykończenie matowe; 2D: Blacha walcowana na zimno wyżarzana i trawiona. Wykończenie matowe miękkie; 2B: Blacha walcowana na zimno trawiona, poddana walcowaniu wygładzającemu. Wykończenie gładsze niż 2D; 2R: Wyżarzona z połyskiem. Gładsza niż 2B. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ There are different families of surface treatment applicable to stainless steel in addition to colouring. On the sheets, they are done either after hot rolling, or after cold rolling. They are standardised: 1D : hot rolled, heat treated, pickled sheet. Matt finish; 2D : cold rolled, heat treated, pickled sheet. Soft matt finish; 2B : cold rolled, heat treated, pickled sheet, skinpassed. Smoother finish than 2D; 2R : cold rolled bright annealed, may be skinpassed. Smoother than 2B. ◗ DR Acesita Wykończenia powierzchni / Finishes Wykończenia polerowane i szczotkowane Polished and brushed finishes ◗ Elewacja główna merostwa we Franqueville, Francja; okładzina z antracytowo szarych szczotkowanych paneli ze stali nierdzewnej. ◗ Façade of the town hall in Franqueville, France, clad with anthracite grey brushed stainless steel panels. Richard & Schoeller architects. ◗ Elewacja budynku KMR w Düsseldorfie w Niemczech ozdobiona błyszczącą wyżarzaną stalą nierdzewną ◗ Façades of the KMR building in Düsseldorf, Germany, adorned with shining annealed stainless steel. Frank O. Gehry & Associates architects. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service ◗ Obróbka mechaniczna przez walcowanie, szczotkowanie, szlifowanie lub polerowanie zapewnia szeroki zakres rodzajów wykończenia (typu 2G walcowany, 2J polerowany na mat, 2K polerowany na połysk, 2P lustrzany itd.). Obróbka taka eliminuje także niewielkie wady powierzchni i daje w rezultacie gładkie wykończenie na wysoki połysk o niskiej chropowatości. Za pomocą polerowania ściernego można także uzyskać kilka stopni chropowatości: polerowanie z połyskiem o wyglądzie odblaskowym, w którym jednak nadal są widoczne linie polerowania; polerowanie lustrzane silnie odblaskowe, w którym wciąż jest widoczny kierunek polerowania; nie ukierunkowane polerowanie lustrzane typu Meca 8ND z poziomem jasności odpowiadającym szkliwionej powierzchni lustrzanej. Blacha Meca 8ND dostępna jest w wymiarach maksymalnie 1500 x 4000 mm oraz o grubości od 0,8 mm do 8 mm. Polerowane powierzchnie, oprócz korzystnego wyglądu, są łatwiejsze w konserwacji oraz odpowiednie do zastosowań związanych z żywnością. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ Mechanical treatment by rolling, brushing, abrasion or polishing provides a wide variety of finishes (type 2G: ground, 2J: dull polished, 2K: satin polished, 2P: bright polished, etc.). This treatment also eliminates any minor surface defect and results in a high gloss satin finish with low roughness. Abrasive polishing can also define several degrees of roughness: gloss polish with a reflective appearance but in which the polish lines are still visible; polished-mirror, highly reflective but in which the direction of polishing is still visible; non-directional polished-mirror type Meca 8ND, with a level of brilliance equivalent to that of glazed mirror. Meca 8ND sheets are available with maximum dimensions of 1500 x 4000 mm and thicknesses of between 0.8 mm and 8 mm. In addition to their flattering appearance, polished surfaces are easier to maintain and are suitable for food-quality applications. ◗ 59 ◗ Grawerowane, polerowane na lustro drzwi windy ze stali nierdzewnej. ◗ Engraved polishedmirror stainless steel lift doors. ◗ Próbka wykończenia Mecatex. ◗ Mecatex sample. ◗ Vzorek kartáčovaného povrchu korozivzdorné oceli v úpravě Mecavague. ◗ Próbka stali nierdzewnej szczotkowanej Mecavague. ◗ Wykończenia te uzyskiwane są przez odciskanie motywu dekoracyjnego za pomocą walcowania (wykończenia typu 2F lub 2M) lub przez grawerowanie elektrochemiczne. Można także grawerować obydwie powierzchnie tej samej blachy (wykończenie 2W). Powierzchnie te są w wysokim stopniu odporne na zadrapania i udary. Przykładowo istnieje około tuzina standardowych wykończeń typoszeregu Mecatex. Grawerowanie chemiczne pozwala także reprodukować oryginalne i różnorodne wzory wykończenia powierzchni.. W rodzinach Meca 8ND oraz Meca HL dostępnych jest prawie sto modeli wykończeń. ◗ ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service 60 Stal nierdzewna / Stainless steel DR DR DR Wykończenia powierzchni / Finishes Wykończenia grawerowane, szczotkowane Textured, etched and circle finishes ◗ These finishes are achieved by printing a relief motif using rolling operation (type finish 2F or 2M) or by electrochemical engraving. Both surfaces of the same sheet can also be engraved (finish 2W). These surfaces are highly scratch and impact resistant. For example, there are a dozen standard finishes in the Mecatex range. Chemical engraving can also reproduce original and varied designs. Almost one hundred models can be provided on Meca 8ND or Meca HL. ◗ DR DR Wykończenia powierzchni / Finishes Śrutowanie, obróbka mikro-granulkami, piaskowanie Shot, micropeened, sandblasted ◗ Próbki stali nierdzewnej piaskowanej i obrabianej metodą Mecaflash. ◗ Sandblasted and Mecaflash stainless steel samples. ArcelorMittal Stainless Europe, ArcelorMittal Stainless Service France ◗ Ten rodzaj wykończenia daje powierzchniom matowy efekt. Jest on bardzo przydatny dla wielkich powierzchni, na których należy unikać niepożądanych efektów optycznych. Mecaflash jest wykończeniem powierzchni uzyskiwanym w kilku etapach dla uzyskania odporności na najbardziej powszechne narażenia (zabrudzenia, odciski palców, graffiti itp.). Chociaż nie jest odblaskowe, a jego ziarna pochłaniają światło, to zachowywany jest metaliczny charakter stali nierdzewnej. ◗ Stal nierdzewna / Stainless steel ◗ This type of treatment results in matt non-reflective surfaces. It is very suited to large surfaces where undesirable optical effects are to be avoided. Mecaflash is a surface treatment achieved in several phases to withstand the most exposed situations (fouling, finger marks, graffiti, etc.). Although non-reflective, its grain catches the light while retaining the metallic aspect of stainless steel. ◗ 61 Grupa ArcelorMittal ◗ W ramach grupy ArcelorMittal działa pod wspólną marką szereg jednostek produkujących, sprzedających i rozprowadzających wyroby ze stali nierdzewnej. ◗ Several entities prescribe, produce, market and distribute stainless steel products and solutions within the ArcelorMittal Group. ArcelorMittal Stainless Europe Automotive & Industry Division Blachy, wyroby płaskie / Sheets, flat products Tel: +32 89 30 19 59 Email: inge.houben@arcelormittal.com www.arcelormittal.com/stainlesseurope ArcelorMittal Stainless Europe Specialities Division Blachy, wyroby płaskie / Sheets, flat products Tel: +33 (0)3 85 85 75 39 Fax: +33 (0)3 85 85 79 55 Email: olivier.caillaud@arcelormittal.com www.arcelormittal.com/stainlesseurope ArcelorMittal Stainless Service Poland Tel: +48 32 355 90 50 Fax: +48 32 355 90 67 Email: izabelle.dors-wolak@arcelormittal.com www.arcelormittal.com/stainlesseurope ArcelorMittal Ancerville Stainless Tubes Europe Rury / Tubes Tel: +33 (0)3 29 79 90 25 Fax: +33 (0)3 29 79 90 40 Email: marc.nicolas@arcelormittal.com www.meusienne.com ArcelorMittal Industeel Deutschland Grube blachy / Thick sheet Tel: +49 21 81 23 28 12 Fax: +49 21 81 23 11 63 Email: yves.pascal@arcelormittal.com www.industeel.info 62 Stal nierdzewna / Stainless steel Arval ArcelorMittal Construction Polska Sp. Z. o. Tel: +48 46 813 28 00 Fax: +48 46 813 28 49 Email: biuro@arcelormittal-construction.pl www.arval-construction.pl Grupa ArcelorMittal ArcelorMittal Distribution (AMD) www.arcelormittal.com/distribution ◗ Dystrybucja całego asortymentu wyrobów dla budownictwa jest realizowana także przez ArcelorMittal Distribution. Każda placówka oferuje szeroki zakres wyrobów i rozwiązań, w tym w niewielkich ilościach. Wyroby ze stali nierdzewnej obejmują: • blacha walcowana na zimno i na gorąco; blacha surowa, zabezpieczona lub polerowana; blacha gofrowana; kręgi cięte wzdłużnie, blacha rozwinięta na długość; • cięte i laminowane płaskie pręty, kątowniki, ceowniki, teowniki, przekroje okrągłe i kwadratowe; • rury okrągłe, kwadratowe i o przekroju prostokątnym, surowe, szczotkowane fabrycznie, polerowane na ziarno, polerowane na lustro. Inne wyroby nie posiadane na składzie są dostępne na zamówienie (stopnie, podstopnice itp.). Ponadto placówki naszej firmy mogą wykonać uslugi polerowania, szczotkowania i wykonywania pokryć ochronnych, cięcia i cięcia kształtowego (laser, plazma). ◗ ◗ The distribution of the whole of the lines of goods for building is also ensured by ArcelorMittal Distribution. Each unit offers broad lines of products and solutions, including in small quantities. The stainless steel products include: • cold and hot rolled sheets; rough, protected or polished sheets; embossed sheets; split reels; sheets unrolled at the length; • cut and laminated flat bars; angles; Us and Ts; rounds or squares; • round, square and rectangular tubes; mill finished, brushed grain polished and mirror polished. Other products not in stock are available on request (duckboards, steps, etc). Lastly, the units can carry out operations of polishing, brushing and protection, cutting and cutting to shape (laser, plasma). ◗ A ponadto ArcelorMittal Building & Construction Support Polska & CEE Tel: +48 22 540 7190 Fax: +48 22 540 7191 www.arcelormittal.com Constructalia Polska Email: informacje@constructalia.com www.constructalia.com Stal nierdzewna / Stainless steel 63 Grupa ArcelorMittal Strony internetowe www.idinox.com www.cedinox.es www.centroinox.com www.bssa.org.uk www.edelstahl-rostfrei.de www.euro-inox.org www.worldstainless.org www.eurofer.org www.worldsteel.org www.nickelinstitute.org 64 Stal nierdzewna / Stainless steel Wydane przez / Produced by ArcelorMittal Building & Construction Support (BCS) Publikacja / Publishing Wydanie pierwsze: Cedam, Paryż Wydanie drugie: Eve Jouannais Projekt graficzny / Graphic design Hans Reychman, Paryż Drukarnia / Printing Qatena Pragniemy podziękować wszystkim, którzy wspomogli nas w tworzeniu niniejszej publikacji / We wish to thank all those who assisted us in producing this publication. Niniejszy dokument służy wyłącznie celom informacyjnym. Nie stanowi on zobowiązania umownego (oferty w rozumieniu prawa handlowego) / This document is intended solely for information purposes. It does not constitute a contractual commitment. Okładka / Front cover Aula Uniwersytetu Essex w Colchester, Wielka Brytania. The University of Essex lecture hall in Colchester, England. Patel Taylor architect. © Ch. Wood Stal nierdzewna w budownictwie Stainless Steel Stainless steel in construction: ArcelorMittal’s offering ◗ ArcelorMittal, jego filie oraz klienci oferują szereg wyrobów i rozwiązań w zakresie stali nierdzewnej. Niniejsza broszura łączy w ramach jednego dokumentu pełną standardową ofertę zaprezentowaną według przeznaczenia: konstrukcje, podłogi, elewacje, pokrycia dachowe, wyposażenie i elementy ozdobne, meble uliczne oraz urządzenia sanitarne. Została ona opracowana jako dokument roboczy dla wszystkich obecnych i przyszłych podmiotów bezpośrednio zainteresowanych branżą budowlaną, generalnych wykonawców, architektów, projektantów, wykonawców oraz studentów: powinna ona zarówno ukierunkowywać użytkownikow przy dokonywaniu wyboru wyrobów i rozwiązań, jak również pomagać im w tworzeniu nowych zastosowań. Liczne przykłady stanowią ilustrację różnorodności zastosowań wyrobów i rozwiązań ArcelorMittal. W wykazie podano producentów, dystrybutorów, firmy i specjalistów przywołanych w niniejszym poradniku. ◗ ◗ ArcelorMittal, its subsidiaries and customers, offer numerous products or solutions in stainless steel. This brochure combines, in a single document, the entire standard offering presented by function: structure, floor, façade, roofing, fittings and decoration, street furniture, and hygiene. It has been designed as a working document for all current and future stakeholders in the construction industry, prime contractors, architects, engineering offices, contractors and students: it should both direct users in making their choice of product or solution, and assist them in designing new applications. Numerous examples illustrate the variety of applications of ArcelorMittal products or solutions. An index lists the producers, distributors, companies and professionals quoted in this guide. ◗ ArcelorMittal Building & Construction Support Warsaw Financial Center, Emilii Plater 53 Pl - 00-113 Warszawa Tel: + 48 22 540 7190 Fax: + 48 22 540 7191 www.arcelormittal.com www.constructalia.com transforming tomorrow Stal nierdzewna w budownictwie / Stainless Steel in construction Stal nierdzewna w budownictwie: Oferta ArcelorMittal Wydanie drugie in construction transforming tomorrow
Similar documents
Blachy grube gorącowalcowane
di Nogaro odnotowało w ostatnim okresie znaczny wzrost zdolności produkcyjnych związany z uruchomieniem nowej walcowni typu quadro z linią walcarek oraz nowej jednostki do obróbki cieplnej blach. 6...
More information