brosura prelom - bosanska.indd - Ministrstvo za notranje zadeve
Transcription
brosura prelom - bosanska.indd - Ministrstvo za notranje zadeve
REPUBLIKA SLOVENIJA MINISTRSTVO ZA NOTRANJE ZADEVE UKLJUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO INFORMACIJE ZA STRANCE Ljubljana, september 2009 UKLJUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO INFORMACIJE ZA STRANCE ISBN 961-6797-02-3 9 7 8 9 6 1 6 7 9 7 0 23 CIP - Kataložni zapis o publikaciji Narodna in univerzitetna knjižnica, Ljubljana 342.717(497.4)(035) VKLJUČEVANJE v slovensko družbo : informacije za tujce / [urejanje Sonja Gole Ašanin, Darja Pokrivač ; fotografije Uroš Gregorič ... et al.]. - Ljubljana : Ministrstvo za notranje zadeve Republike Slovenije, 2009 ISBN 978-961-6797-02-3 1. Gole Ašanin, Sonja 247493120 Nakladnik: Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Slovenije Urednik: Sonja Gole Ašanin, Darja Pokrivač Prevod: Zlatko Midžić Fotografije: Uroš Gregorič, Darko Brenko, Monika Golob, Boris Teodorović, Matic Bajželj, B. Bajželj, A. Fevžer, B. Kladnik, J. Skok, Bobo Oblikovanje naslovnice: Boris Teodorović Oblikovanje besedila: Mirsada Dželadini Tisak: Mond grafika, d. o. o. Naklada: 38000 primjeraka Ljubljana, septembar 2009 SADRŽAJ Strana ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Ulazak i boravak državljana trećih država . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Ulazak i boravak državljana država članica europskog ekonomskog prostora (EEP) � 16 Prijava prebivališta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Državljanstvo Republike Slovenije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Školski sistem u RS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obrazovanje odraslih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pomoć i podrška odraslima pri obrazovanju i učenju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Programi učenja slovenskog jezika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Programi upoznavanja sa slovenskom historijom, kulturom i ustavnim uređenjem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 29 33 37 40 ZAPOŠLJAVANJE I RAD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Radne dozvole . . � 44 KORISNE INFORMACIJE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Zdravstveno osiguranje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Socijalna zaštita . � Besplatna pravna pomoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Poticanje međusobnog poznavanja i razumijevanja sa slovenskim državljanima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 52 52 53 PODACI O SLOVENIJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 MINI RJEČNIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 KONTAKTI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Upravne jedinice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Regionalne jedinice Zavoda za zapošljavanje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Centri za socijalni rad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strane ambasade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 76 81 85 UVOD Republika Slovenija, kao i druge države Europske unije, strancima koji u Republici Sloveniji imaju dozvolu za boravak osigurava uslove za uključivanje u kulturni, ekonomski i društveni život u Republici Sloveniji. Ciljevi politike uključivanja utemeljeni su na načelima i vrijednostima jednakopravnosti, slobode i uzajamne suradnje. Pretpostavka za uspješno uključivanje je vaša spremnost da prihvatite vrijednosti društva, a to su ljudsko dostojanstvo, sloboda, jednakopravnost i solidarnost, kao i spremnost slovenskog društva, koje mora poticati i olakšati vaše uključivanje u slovensko društvo. U svakom slučaju uključivanje u slovensko društvo zavisi od poznavanja temeljnih karakteristika slovenskog društva, što su jezik, historija i društveno uređenje. U nastavku teksta pripremili smo vam nekoliko osnovnih informacija koje će vam biti od pomoći prilikom vašeg boravka i rada u Republici Sloveniji, dok detaljnije informacije možete potražiti na državnom portalu e-uprava: http://e-uprava.gov. si/e-uprava, ili se obratite nadležnim službama. Ministrstvo za notranje zadeve Direktorat za migracije in integracijo Sektor za integracijo Oddelek za integracijo beguncev in tujcev Riharjeva 38, Ljubljana 01/ 283 36 43 01/ 283 35 81 Ministarstvo unutrašnjih poslova Direktorat za migracije i integraciju Sektor za integraciju Odsjek za integraciju izbjeglica i stranaca ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI Ulazak i boravak državljana trećih država Ulazak i boravak državljana država članica europskog ekonomskog prostora (EEP) Prijava prebivališta Državljanstvo Republike Slovenije ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI ULAZAK I BORAVAK DRŽAVLJANA TREĆIH DRŽAVA I ČLANOVA NJIHOVIH PORODICA Ulazak, napuštanje i boravak stranaca u Republici Sloveniji uređuje Zakon o strancima. ULAZAK U DRŽAVU Ulazak u državu na osnovi vize ili pasoša Ako ste državljan takozvane treće države i želite ući u Republiku Sloveniju i u njoj boraviti radi turističke, poslovne, lične ili druge vrste posjete, morate na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu dobiti vizu. Iz istih razloga možete ući u Republiku Sloveniju i u njoj boraviti određeno vrijeme (najviše 90 dana u šest mjeseci, računajući od dana prvog ulaska) samo na osnovi pasoša, ako ste državljan države čijim državljanima za ulazak u Republiku Sloveniju ne treba viza. Ulazak u državu na osnovi vize ili dozvole za boravak izdane u drugoj državi potpisnici Schengenskog sporazuma Konvencija o izvođenju Schengenskog sporazuma, koja je za Republiku Sloveniju u potpunosti na snazi od 21.12.2007. određuje i uslove kretanja na području država potpisnica Schengenskog sporazuma za strance, državljane trećih država kojima je jedna od država potpisnica izdala vizu ili dozvolu za boravak. Ako imate jedinstvenu vizu koju je izdala druga država potpisnica Schengenskog sporazuma, možete za vrijeme važenja vize ući u Republiku Sloveniju i u njoj boraviti ako ispunjavate uslove za ulazak: imate osigurana finansijska sredstva, imate dokumentaciju koja dokazuje namjenu vašeg boravka, da ne predstavljate opasnost za javni red, nacionalnu sigurnost ili međunarodne odnose bilo koje države potpisnice. Ako imate važeću dozvolu za boravak izdanu od strane jedne od država potpisnica Schengenskog sporazuma, sa navedenom dozvolom i važećim pasošem možete ući i u periodu od tri mjeseca i boraviti u Republici Sloveniji ukoliko ispunjavate već spomenute uslove za ulazak i ne nalazite se na nacionalnom spisku lica odnosno stranaca kojima Republika Slovenija ne dozvoljava ulazak na svoju teritoriju. 9 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Ulazak stranca koji u drugoj državi članici Evropske unije ima status rezidenta za duži period i članova njegove porodice Rezident za duži period je stranac koji nije državljan države članice Europske unije i u državi članici Evropske unije ima dozvolu za stalni ili dugotrajni boravak koja važi najmanje pet godina, izdanu na propisanom obrascu Europske unije o jedinstvenom obliku dozvole za boravak za državljane trećih država, na kojem je kod vrste dozvole označeno da je rezident za duži period. Ako u drugoj državi članici Europske unije imate status rezidenta za duži period, a članovi vaše uže porodice u drugoj državi članici Europske unije imaju dozvolu za boravak, možete bez obzira na namjenu boravka ući u Republiku Sloveniju na osnovi pasoša i navedene dozvole i u njoj boraviti tri mjeseca od dana ulaska, odnosno do isteka važenja dozvole, ako je ona kraća. DOZVOLE ZA BORAVAK Dobivanje prve dozvole za privremeni boravak U slučaju da želite ući i boraviti u Republici Sloveniji iz drugog razloga koji nije vezan za boravak na osnovi vize, morate imati dozvolu za boravak izdanu u Republici Sloveniji, koju morate dobiti prije ulaska u državu. Razlozi odnosno namjene boravka zbog kojih vam se može izdati dozvola za boravak su: zaposlenje ili rad, istraživački rad, sezonski rad, obavljanje usluga preko granice sa raspoređenim radnicima, dnevni radni migrant; združivanje porodice; studij, obrazovanje, specijalizacija ili stručno usavršavanje te praktično osposobljavanje, suradnja odnosno učestvovanje u programima međunarodne razmjene volontera i drugim programima koji ne spadaju u sistem formalnog obrazovanja; drugi opravdani i zakonom, međunarodnim aktima ili međunarodnim načelima i običajima utemeljeni razlozi (kao što su npr. primanje slovenske penzije, vlasništvo nekretnine, liječenje u bolnici, skrbništvo, primanje novčanog doprinosa); slovensko porijeklo do trećeg koljena linijskog srodstva. Dozvola za prvi boravak u Republici Sloveniji vam se može izdati samo kao dozvola za privremeni boravak. Molbu za izdavanje prve dozvole za privremeni boravak 10 ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI morate podnijeti na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu, koje će je poslati u rješavanje nadležnoj upravnoj jedinici u državi. Uslovi za dobivanje prve dozvole za boravak su: važeći pasoš (koji važi još najmanje tri mjeseca nakon završetka planiranog boravka u Republici Sloveniji); odgovarajuće zdravstveno osiguranje; odgovarajuća finansijska sredstva (mjesečno najmanje u iznosu osnovnog minimalnog dohotka u Republici Sloveniji); ispunjavanje jednog od opravdanih razloga odnosno namjena zbog kojih stranac namjerava boraviti u Republici Sloveniji. Ako u Republici Sloveniji na primjer želite boraviti zbog zaposlenja ili rada, sezonskog rada, pružanja usluga preko granice kao raspoređeni radnik ili kao dnevni radni migrant, za dobivanje dozvole za boravak morate imati prethodno izdanu i važeću radnu dozvolu. Za izdavanje radne dozvole nadležan je Zavod Republike Slovenije za zapošljavanje odnosno njegove regionalne službe (upravna jedinica sama provjerava da li postoji radna dozvola po službenoj dužnosti). Ukoliko želite dobiti dozvolu za boravak zbog obavljanja istraživačkog rada, morate imati sklopljen sporazum o gostovanju sa istraživačkom organizacijom iz Republike Slovenije. U slučaju da želite dobiti dozvolu za boravak zbog studija, morate podnijeti dokaz obrazovne ustanove o prijemu na studij ili drugo obrazovanje, a ukoliko želite u Republici Sloveniji boraviti zbog združivanja porodice, morate dokazati postojanje srodstvenog odnosa. Pored dokaza o ispunjavanju navedenih uslova, molbi za izdavanje dozvole za boravak morate priložiti i potvrdu iz kaznene evidencije matične države, koja nije starija od tri mjeseca (u slučaju da matična država izdaje takve potvrde). U skladu sa Zakonom o strancima, vaša molba za izdavanje dozvole može biti odbijena ako postoje ozbiljni razlozi za sumnju da bi mogli predstavljati opasnost za javni red i sigurnost ili međunarodne odnose Republike Slovenije ili ako postoji sumnja da će vaš boravak u državi biti povezan sa izvođenjem terorističkih ili drugih nasilnih radnji, nezakonitim obavještajnim aktivnostima, posredovanjem droga ili izvršavanjem drugih kaznenih djela. Ako ispunjavate sve uslove za izdavanje prve dozvole za privremeni boravak, upravna jedinica izdaje dozvolu i šalje je diplomatsko konzularnomu predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu, na kojem vam se dozvola uručuje. 11 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Posebnosti u postupcima izdavanja dozvole za boravak: združivanje porodice Ako želite dobiti dozvolu za privremeni boravak za uže članove vaše porodice, za nju možete podnijeti molbu ukoliko u Republici Sloveniji boravite na osnovi dozvole za stalni boravak ili zadnju godinu boravite na osnovi dozvole za privremeni boravak čija je važnost najmanje jednu godinu (u jednogodišnji rok važeće dozvole za privremeni boravak se računa i vrijeme boravka u državi na osnovi potvrde o podnesenoj molbi za produženje ili izdavanje sljedeće dozvole za privremeni boravak). Molbu za izdavanje dozvole možete podnijeti na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu ili na upravnoj jedinici na čijem području će član porodice boraviti nakon dolaska u Republiku Sloveniju. Ukoliko imate dozvolu za privremeni boravak izdanu zbog obavljanja istraživačkog rada, združivanje sa članovima porodice će vam biti omogućeno odmah. Isto tako će vam združivanje biti omogućeno odmah u slučaju da je to u interesu Republike Slovenije. Interes izražava nadležno slovensko ministarstvo sa svojim mišljenjem (npr. Ministarstvo ekonomije za strane ekonomiste, Ministarstvo za kulturu za kulturne radnike itd.). Užim članovima porodice se smatraju: supružnik, maloljetna (do napunjene 18 godine starosti) nevjenčana djeca stranca, maloljetna nevjenčana djeca supružnika, roditelji maloljetnog stranca, punoljetna nevjenčana djeca i roditelji stranca ili supružnika koje je stranac ili supružnik dužan izdržavati prema zakonu države čiji je državljan. Upravna jedinica može u iznimnim slučajevima, prema slobodnoj procjeni, kao uže članove porodice priznati i drugo lice u srodstvu sa strancem ako posebne okolnosti govore u korist združivanja porodice u Republici Sloveniji. Ako u Republici Sloveniji namjeravate boraviti zbog obavljanja sezonskih radova ili pružanja usluga preko granice kao raspoređeni radnik, koje se izvode za vrijeme do jedne godine, nemate pravo na združivanje sa užim članovima porodice. zaposlenje ili rad i sezonski rad Molbu za izdavanje dozvole za privremeni boravak zbog zaposlenja ili rada i za izdavanje dozvole za privremeni boravak zbog obavljanja sezonskih radova možete podnijeti sami ili je može podnijeti vaš poslodavac. Sami molbu morate podnijeti na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu, dok je poslodavac može podnijeti ili na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije ili na upravnoj jedinici. 12 ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI obavljanje usluga preko granice sa raspoređenim radnicima Molbu za izdavanje dozvole za privremeni boravak za obavljanje usluga preko granice sa raspoređenim radnicima isto tako možete podnijeti sami ili je može podnijeti zakonski zastupnik jedne od ugovornih strana. Sami molbu podnosite na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu, dok zakonski zastupnik ugovorne strane može podnijeti molbu za izdavanje prve dozvole ili na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije ili na upravnoj jedinici. istraživački rad Molbu za izdavanje dozvole za privremeni boravak zbog obavljanja istraživačkog rada možete podnijeti sami ili je može podnijeti istraživačka organizacija iz Republike Slovenije sa kojom imate sklopljen sporazum o gostovanju. Molbu za izdavanje prve dozvole za privremeni boravak podnosite na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu, dok istraživačka organizacija molbu za izdavanje dozvole može podnijeti ili na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu ili na upravnoj jedinici. I u opisanim slučajevima, kada je molbu za izdavanje prve dozvole za privremeni boravak podnijelo drugo fizičko ili pravno lice, dozvola se uručuje vama, odnosno vašem zakonskom zastupniku, i to na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u inostranstvu. To znači da i u tim slučajevima dozvolu za boravak morate dobiti prije dolaska u Republiku Sloveniju. rezident za duži period Izuzetak od pravila da prvu dozvolu za boravak morate dobiti prije dolaska u Republiku Sloveniju važi ukoliko u drugoj državi članici Europske unije imate status rezidenta za duži period, a članovi vaše porodice imaju dozvolu za boravak. Rezident za duži period i uži članovi njegove porodice mogu na osnovi dozvole za boravak izdane u drugoj državi članici Europske unije boraviti na području Republike Slovenije tri mjeseca od dana ulaska u državu, odnosno do isteka važenja dozvole, ako je ona kraća. Ukoliko na području Republike Slovenije želite boraviti duže, morate na upravnoj jedinici podnijeti molbu za izdavanje dozvole za privremeni boravak za sebe i za članove vaše porodice prije isteka dozvoljenog boravka. Molbu za izdavanje dozvole za privremeni boravak za sebe i za članove vaše porodice možete podnijeti 13 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO i prije dolaska u Republiku Sloveniju. U tom slučaju molbe ulažete na diplomatsko konzularnom predstavništvu Republike Slovenije u državi članici Europske unije u kojoj imate status rezidenta za duži period. Produžavanje dozvole za privremeni boravak Ako vam je za boravak u Republici Sloveniji izdana dozvola za privremeni boravak npr. zbog zaposlenja ili rada i ako želite boraviti u Republici Sloveniji i nakon isteka navedene dozvole zbog iste namjene, možete podnijeti molbu za produžavanje dozvole. Isto kao i za izdavanje prve dozvole za privremeni boravak, molbu za produžavanje dozvole može umjesto vas podnijeti i drugo lice (poslodavac, istraživačka organizacija, zastupnik jedne od ugovornih strana). Dozvola za privremeni boravak može se produžiti pod jednakim uslovima pod kojima je bila izdana, zato molbi morate priložiti dokaze o ispunjavanju uslova koje ste priložili i za dobivanje prve dozvole za boravak. Molbu za produžavanje dozvole za privremeni boravak morate podnijeti na upravnoj jedinici prije isteka važenja dozvole koju želite produžiti. Pored ispunjavanja navedenih uslova za produžavanje dozvole, upravna jedinica mora u tom postupku i ponovo provjeriti da li možda postoje razlozi zbog kojih vam se dozvola ne bi izdala (kao na primjer opasnost za javni red, sigurnost ili međunarodne odnose, nepoštovanje pravnog reda Republike Slovenije...). Sljedeća dozvola za privremeni boravak Ukoliko želite nakon isteka dozvole za privremeni boravak u Republici Sloveniji boraviti iz namjene drugačije od one za koju vam je bila izdana važeća dozvola, možete podnijeti molbu za izdavanje sljedeće dozvole za privremeni boravak. ( npr., u Republici Sloveniji boravite na osnovi dozvole za privremeni boravak zbog studija, a nakon isteka studija u Republici Sloveniji želite boraviti zbog zaposlenja). I tu molbu morate podnijeti na upravnoj jedinici prije isteka važenja dozvole za privremeni boravak. Uslovi, postupak i način izdavanja su jednaki onima za produžavanje dozvole za privremeni boravak. 14 ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI Dozvola za stalni boravak Dozvola za stalni boravak može se izdati strancu, državljanu treće države, koji pet godina neprekidno boravi u Republici Sloveniji na osnovi dozvole za privremeni boravak i ispunjava i druge uslove određene Zakonom o strancima. Uslov petogodišnjeg boravka ispunjen je i ako ste u tom periodu bili odsutni iz Republike Slovenije i niste imali dozvolu za privremeni boravak ali su vaše odsutnosti bile kraće od šest mjeseci zaredom i ako ukupno nisu trajale duže od deset mjeseci u petogodišnjem periodu. Vrijeme boravka na osnovi dozvole za privremeni boravak zbog studija i profesionalnog osposobljavanja vam se u period za izdavanje dozvole za stalni boravak računa samo polovično. U period za izdavanje dozvole za stalni boravak se ne računa vrijeme koje ste proveli u Republici Sloveniji na osnovi dozvole za privremeni boravak zbog sezonskih radova, kao raspoređeni radnik, kao dnevni radni migrant ili kao lice sa privremenom zaštitom. Dozvola za stalni boravak vam isto tako neće biti izdana ako u Republici Sloveniji neprekidno boravite pet godina na osnovi dozvole za privremeni boravak zbog studija ili profesionalnog osposobljavanja, kao i ako za vrijeme razmatranja molbe za izdavanje dozvole za stalni boravak u Republici Sloveniji boravite na osnovi dozvole za privremeni boravak zbog studija, profesionalnog osposobljavanja, sezonskog rada, kao raspoređeni radnik ili kao dnevni radni migrant. Uz ispunjavanje ostalih zakonskih uslova, dozvola za stalni boravak može se izdati prije isteka petogodišnjeg roka: strancu slovenskog porijekla; strancu čiji je boravak u Republici Sloveniji u interesu Republike Slovenije; strancu koji je u Republici Sloveniji već imao dozvolu za stalni boravak koja mu je istekla zbog selidbe odnosno odsutnosti iz Republike Slovenije ili sa područja država članica Europske unije; strancu koji je u Republici Sloveniji već imao dozvolu za stalni boravak koja mu je istekla zbog toga što je u drugoj članici Europske unije dobio status rezidenta za duži period. Dozvola za stalni boravak može se izdati i užim članovima vaše porodice prije isteka petogodišnjeg roka ukoliko u Republici Sloveniji imate dozvolu za stalni boravak 15 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO ili status izbjeglice. Dozvola za stalni boravak im se može izdati nakon dvije godine neprekidnog boravka u Republici Sloveniji na osnovi dozvole za privremeni boravak. Molbu za izdavanje dozvole za stalni boravak možete podnijeti vi sami ili je može podnijeti vaš zakonski zastupnik ili opunomoćenik na upravnoj jedinici na čijem području boravite. Uslovi za dobivanje dozvole za stalni boravak su neprekidni petogodišnji boravak u Republici Sloveniji na osnovi dozvole za privremeni boravak, te uslovi koji važe za dobivanje prve dozvole za boravak. Upravna jedinica utvrđuje ispunjavanje uslova petogodišnjeg boravka na osnovi službenih evidencija koje se vode o strancima, a isto tako u skladu sa Zakonom o strancima ponovo utvrđuje da li postoje razlozi da vam se dozvola ne izda. Zato morate molbi priložiti i potvrdu iz kaznene evidencije matične države (u slučaju da matična država izdaje takve potvrde). Stranac, državljan treće države kojem je dozvola za stalni boravak izdana prema Zakonu o strancima na propisanom obrascu Europske unije o jedinstvenom obliku dozvole za boravak za državljane trećih država, ima status rezidenta za duže vrijeme, što se i navodi u dozvoli. ULAZAK I BORAVAK DRŽAVLJANA DRŽAVA ČLANICA EUROPSKOG EKONOMSKOG PROSTORA (EEP) ULAZAK U DRŽAVU Kao državljan druge države članice EEP možete ući u Republiku Sloveniju sa važećom ličnom kartom ili važećim pasošem i ne treba vam dozvola za ulazak, to jest viza ili dozvola za boravak, i to bez obzira na namjenu zbog koje ulazite i želite boraviti u Republici Sloveniji (i u slučaju kada u Republiku Sloveniju dolazite zbog zaposlenja, studija, samozaposlenja, selidbe ...). Prva tri mjeseca nakon ulaska možete boraviti bez prijave boravka, dok za duži boravak morate prije isteka tromjesečnog boravka na upravnoj jedinici na čijem području boravite prijaviti boravak, to jest podnijeti molbu za izdavanje potvrde o prijavi boravka. Naravno, molbu za izdavanje potvrde o prijavi boravka možete podnijeti odmah nakon ulaska u Republiku Sloveniju. Potvrda o prijavi boravka Dok ne dobijete potvrdu o prijavi boravka i za vas u Republici Sloveniji važi dužnost tzv. policijske prijave, definisane u Zakonu o prijavi prebivališta. U slučaju da se 16 ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI ne nastanite u turističkom, ugostiteljskom ili stambenom objektu, morate se sami prijaviti na nadležnoj policijskoj stanici u roku od 3 dana nakon prelaska državne granice odnosno nakon promjene mjesta smještaja. U slučaju da se nastanite u turističkom ili ugostiteljskom objektu, nadležnoj policijskoj stanici vas mora prijaviti stanodavac u roku od 12 sati nakon što vas primi, a ako se smjestite u stambenom objektu, stanodavac vas je dužan prijaviti nadležnoj policijskoj stanici u roku od 3 dana nakon što vas primi. Potvrda o prijavi boravka može se izdati državljanu EEP koji namjerava, odnosno koji u Republici Sloveniji već boravi zbog zaposlenja ili rada, samozaposlenja, pružanja usluga, studija, združivanja porodice, kao i državljanu EEP koji želi boraviti u Republici Sloveniji ali ne iz jednog od navedenih razloga. Uslovi za izdavanje potvrde o prijavi boravka zavise od namjene odnosno razloga boravka: zbog zaposlenja ili rada Ukoliko se u Republici Sloveniji namjeravate zaposliti ili raditi ili ste u Republici Sloveniji već zaposleni ili već radite, možete dobiti potvrdu o prijavi boravka ako imate važeću ličnu kartu ili važeći pasoš i potvrdu poslodavca da će vas zaposliti, odnosno dokaz o zaposlenju ili radu, u slučaju da ste zaposleni ili već radite. samozaposleno lice ili izvođač usluge Ako u Republici Sloveniji radite kao samozaposleno lice ili pružate određene usluge, možete dobiti potvrdu o prijavi boravka ako imate važeću ličnu kartu ili važeći pasoš i dokaz da ste samozaposleno lice odnosno izvođač usluga. zbog studija Ako u Republici Sloveniji želite studirati ili se obrazovati, za izdavanje potvrde o boravku treba vam važeća lična karta ili važeći pasoš, dokaz o prijemu na studij ili drugi oblik obrazovanja, odgovarajuća finansijska sredstva (mjesečno najmanje u iznosu osnovnog minimalnog dohotka u Republici Sloveniji) i odgovarajuće zdravstveno osiguranje. iz drugih razloga Potvrda o prijavi boravka iz drugih razloga može vam se izdati ako imate važeću ličnu kartu ili važeći pasoš, odgovarajuća finansijska sredstva (mjesečno najmanje u iznosu osnovnog minimalnog dohotka u Republici Sloveniji) i odgovarajuće zdravstveno osiguranje. 17 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Ukoliko ispunjavate uslove za izdavanje potvrde o prijavi boravka, izdaje vam se potvrda koja važi pet godina odnosno toliko koliko traje vaš planirani boravak u Republici Sloveniji, ako je kraći od pet godina. Potvrda o prijavi boravka se na vašu molbu može obnoviti pod istim uslovima pod kojima je bila izdana. Odbijanje izdavanja potvrde o prijavi boravka Izdavanje potvrde o prijavi boravka se odbija ukoliko se u postupku utvrdi: da gore navedeni uslovi za izdavanje potvrde nisu ispunjeni; da bi vaš boravak u Republici Sloveniji predstavljao opasnost za javni red, sigurnost ili međunarodne odnose Republike Slovenije; ako postoji sumnja da će vaš boravak u državi biti povezan sa izvođenjem terorističkih ili drugih nasilnih radnji, nezakonitim obavještajnim aktivnostima, posredovanjem droga ili izvršavanjem drugih kaznenih djela; ako se u postupku izdavanja prve potvrde utvrdi da dolazite iz područja na kojima vladaju zarazne bolesti sa mogućnošću epidemije navedene u međunarodnim zdravstvenim pravilima Svjetske zdravstvene organizacije, odnosno sa područja na kojima vladaju zarazne bolesti koje bi mogle ugroziti zdravlje ljudi i za koje u skladu sa zakonom o zaraznim bolestima treba poduzeti propisane mjere; ako se utvrdi da u Republici Sloveniji radite u suprotnosti sa propisima koji uređuju radne odnose, zapošljavanje i rad ili u suprotnosti sa propisima o sprečavanju zapošljavanja i rada na crno; ako se utvrdi da još nije istekao period tokom kojeg vam je zabranjen ulazak u državu. Izdavanje dozvole za stalni boravak Nakon pet godina neprekidnog boravka na osnovi potvrde o prijavi boravka i ukoliko ne postoji osnovana sumnja da bi mogli ugroziti javni red ili državnu sigurnost, možete dobiti dozvolu za stalni boravak u Republici Sloveniji na neograničeno vrijeme. Za primanje molbe i za izdavanje dozvole za stalni boravak nadležna je upravna jedinica na čijem području boravite. 18 ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI ULAZAK I BORAVAK ČLANOVA PORODICA DRŽAVLJANA DRŽAVE ČLANICE EEP ILI SLOVENSKOG DRŽAVLJANA Članovi porodica državljana EEP i članovi porodica slovenskog državljana (u nastavku teksta: član porodice) mogu biti ili državljani druge države članice EEP ili državljani tzv. trećih država, za koje isto tako važi povoljniji režim ulaska i boravka u Republici Sloveniji u poređenju sa ostalim strancima, državljanima trećih država. Prema Zakonu o strancima, članovi porodice državljana Europskog ekonomskog prostora ili slovenskog državljana su: supružnik; nevjenčana djeca do napunjene 21. godine starosti; nevjenčana djeca supružnika do napunjene 21. godine starosti; nevjenčana djeca starija od 21 godine i roditelji koje je državljan EEP ili slovenski državljan dužan izdržavati prema zakonu države čije je državljan; nevjenčana djeca starija od 21 godine i roditelji supružnika koje je državljan EEP ili slovenski državljan dužan izdržavati prema zakonu države čije je državljan; roditelji državljana EEP i slovenskog državljana do njegove 21. godine starosti. ULAZAK U DRŽAVU Član porodice koji je i sam državljan druge države članice EPP može ući u Republiku Sloveniju sa važećom ličnom kartom ili važećim pasošem i za ulazak mu ne treba dozvola za ulazak, bez obzira na namjenu boravka u Republici Sloveniji. Ako u Republici Sloveniji želi boraviti duže od tri mjeseca zbog združivanja porodice sa državljanom EEP ili slovenskim državljanom, prije isteka tromjesečnog dozvoljenog boravka mora na upravnoj jedinici na čijem području boravi podnijeti molbu za izdavanje potvrde o prijavi boravka iz drugih opravdanih razloga. Potvrda o prijavi boravka mu se može izdati ako ima važeću ličnu kartu ili važeći pasoš, odgovarajuća finansijska sredstva (mjesečno najmanje u iznosu osnovnog minimalnog dohotka u Republici Sloveniji) i odgovarajuće zdravstveno osiguranje. Član porodice koji nije državljan države članice EEP može zbog združivanja porodice sa državljanom EEP ili slovenskim državljanom ući u Republiku Sloveniju sa važećim pasošem u kojem je viza (osim ako je državljan države čijim državljanima za ulazak u Republiku Sloveniju ne treba viza), ili sa važećim pasošem i dozvolom za boravak izdanom od strane druge države članice EEP. A u slučaju da je državljan države čiji državljani u Republiku Sloveniju, mogu ući i sa drugim dokumentom (ličnom kartom), sa važećom ličnom kartom. 19 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Član porodice koji u Republiku Sloveniju uđe na osnovi važeće lične karte, pasoša i dozvole za boravak izdane od strane druge države članice EPP, na području Republike Slovenije može boraviti bez dozvole za boravak tri mjeseca od dana ulaska u državu odnosno do isteka važenja dozvole, ako je njena važnost kraća, a član porodice koji u Republiku Sloveniju uđe sa ulaznom vizom do isteka važenja vize. Izdavanje dozvole za privremeni boravak Ako član porodice koji nije državljan države članice EEP zbog združivanja porodice sa državljanom EEP ili slovenskim državljanom želi na području Republike Slovenije boraviti duže vremena, mora prije isteka dozvoljenog boravka na upravnoj jedinici na čijem području boravi podnijeti molbu za izdavanje dozvole za privremeni boravak za člana porodice. Molbu za izdavanje dozvole može podnijeti sam ili to može uraditi njegov zakoniti zastupnik, a može je podnijeti i državljan EEP odnosno slovenski državljan sa kojim se združuje. Dozvola za privremeni boravak se može izdati članu porodice koji je državljan treće države pod uslovom da: je član porodice državljana EEP koji u Republici Sloveniji boravi na osnovi izdane potvrde o prijavi boravka ili slovenskog državljana koji u Republici Sloveniji ima prijavljeno prebivalište; ima važeću ličnu kartu ili važeći pasoš; ima osigurana odgovarajuća finansijska sredstva (mjesečno najmanje u iznosu osnovnog minimalnog dohotka u Republici Sloveniji); ima odgovarajuće zdravstveno osiguranje; je u Republiku Sloveniju ušao u skladu sa odredbama Zakona o strancima; se ne utvrdi da je brak bio sklopljen isključivo ili prvenstveno sa namjenom dobivanja dozvole za boravak; nisu utvrđeni razlozi za odbijanje izdavanja dozvole zbog opasnosti za javni red, sigurnost ili međunarodne odnose Republike Slovenije ili postojanja sumnje da će njegov boravak u državi biti povezan sa izvođenjem terorističkih ili drugih nasilnih radnji, nezakonitim obavještajnim aktivnostima, posredovanjem droga ili izvršavanjem drugih kaznenih djela; ili ako se u postupku izdavanja prve potvrde utvrdi da dolazite iz područja na kojima vladaju zarazne bolesti sa mogućnošću epidemije navedene u međunarodnim zdravstvenim pravilima Svjetske zdravstvene organizacije, odnosno sa područja na kojima vladaju zarazne bolesti koje bi mogle ugroziti zdravlje ljudi i za koje u skladu sa zakonom o zaraznim bolestima treba poduzeti propisane mjere; ili ako se utvrdi da u Republici Sloveniji radi u suprotnosti sa propisima koji uređuju radne odnose, zapošljavanje i rad ili u suprotnosti sa propisima o sprečavanju zapošljavanja i rada na crno. 20 ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI Dozvola za privremeni boravak izdaje se članu porodice državljana druge države članice EEP sa istom važnosti koju ima potvrda o prijavi boravka izdana državljanu EPP, dok je važnost dozvole izdane članu porodice slovenskog državljana pet godina. Dozvola za privremeni boravak se može produžiti članu porodice pod istim uslovima pod kojima se izdaje. Molba za produžavanje dozvole za privremeni boravak mora se podnijeti na upravnoj jedinici prije isteka važenja dozvole. Izdavanje dozvole za stalni boravak Član porodice koji je državljan EEP i koji u Republici Sloveniji neprekidno boravi pet godina na osnovi potvrde o prijavi boravka i za kojeg ne postoji osnovana sumnja da bi mogao ugroziti javni red ili državnu sigurnost, za boravak u Republici Sloveniji može dobiti dozvolu za stalni boravak na neograničeno vrijeme. Državljan EEP koji je član porodice slovenskog državljana ili član porodice državljana EEP ili državljana treće države koji u Republici Sloveniji već ima dozvolu za stalni boravak, može dobiti dozvolu za stalni boravak nakon dvije godine neprekidnog boravka u Republici Sloveniji na osnovi potvrde o prijavi boravka. Dozvolu za stalni boravak na neograničeno vrijeme može dobiti i član porodice koji je državljan tzv. treće države pod uslovom da u Republici Sloveniji boravi na osnovi dozvole za privremeni boravak neprekidno pet godina i ispunjava uslove za izdavanje dozvole za privremeni boravak člana porodice određenim Zakonom o strancima. Dozvola za stalni boravak se može izdati članu porodice državljana EEP koji već ima dozvolu za stalni boravak u Republici Sloveniji i članu porodice slovenskog državljana nakon dvije godine neprekidnog boravka u Republici Sloveniji na osnovi dozvole za privremeni boravak. PRIJAVA PREBIVALIŠTA Prijave prebivališta državljana Republike Slovenije i stranaca uređuje Zakon o prijavi prebivališta. Prijava privremenog prebivališta Ukoliko ste državljan treće države i u Republici Sloveniji boravite na osnovi dozvole za privremeni boravak ili ste državljan EEP i u Republici Sloveniji boravite na osnovi potvrde o prijavi boravka, morate na upravnoj jedinici prijaviti privremeno prebivalište u roku od tri dana od useljenja odnosno od uručenja dozvole za privremeni boravak. 21 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Ako se nastanite u stambenom objektu, vaše privremeno prebivalište mora prijaviti stanodavac. Prijava privremenog prebivališta može trajati najviše godinu dana. Vi sami, odnosno stanodavac mora obnoviti prijavu privremenog prebivališta u roku od osam dana od isteka prijave. Svima koji pravovremeno podnesu molbu za produženje dozvole za privremeni boravak ili za izdavanje sljedeće dozvole za stalni boravak odnosno potvrde o prijavi boravka nadležni organ obnavlja prijavu privremenog prebivališta za vrijeme razmatranja molbe, a nakon uručivanja dozvole za privremeni boravak odnosno potvrde o prijavi boravka prijavu boravka morate obnoviti sami ili to može uraditi stanodavac kod kojeg ste nastanjeni. Prijava stalnog prebivališta Stalno prebivalište morate prijaviti upravnoj jedinici u roku od osam dana od uručenja dozvole za stalni boravak. Prijavi privremenog ili stalnog prebivališta morate priložiti važeći lični dokument sa fotografijom i dokaz da imate pravo na boravak na adresi koju prijavljujete. Kao dokaz se smatra dokaz o vlasništvu, ugovor o najmu ili podnajmu ili pismena suglasnost vlasnika odnosno suvlasnika stana odnosno upravnika stambenog objekta, pri čemu suglasnost vlasnika nije potrebno ovjeravati. Ako je nekretnina na čijoj adresi želite prijaviti prebivalište upisana u zemljišnu knjigu, ne morate dokazivati vlasništvo nad tom nekretninom, jer te podatke dobiva organ prema službenoj dužnosti, ali u tom slučaju morate saopštiti broj zemljišno-knjiškog uloška, ime katastarske općine ili broj parcele te ime nadležnog suda. Više informacija o prijavi prebivališta i mogućnosti elektronske prijave prebivališta možete dobiti na upravnim jedinicama ili na adresi internet portala e-uprave: http:// e-uprava.gov.si/e-uprava/ DOBIVANJE DRŽAVLJANSTVA REPUBLIKE SLOVENIJE U skladu sa Zakonom o državljanstvu, državljanstvo Republike Slovenije možete dobiti sa naturalizacijom ukoliko ispunjavate sljedeće uslove: da ste napunili 18 godina; da imate otpust iz dosadašnjeg državljanstva ili da dokažete da ćete ga dobiti ako budete primljeni u državljanstvo Republike Slovenije; 22 ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI da stvarno živite u Sloveniji 10 godina, od toga neprekidno zadnjih 5 godina pred podnošenjem molbe i da imate uređen status stranca; da imate osigurana sredstva koja vama i licima koje morate izdržavati pružaju materijalnu i socijalnu sigurnost; da poznajete slovenski jezik za potrebe svakodnevnog sporazumijevanja, što dokazujete sa svjedočanstvom o uspješno položenom ispitu znanja slovenskog jezika na osnovnom nivou; da niste bili pravomoćno osuđeni na neuslovnu kaznu zatvora dužu od tri mjeseca, ili da vam nije bila izrečena uslovna presuda na kaznu zatvora duža od jedne godine; da vam nije bila izrečen otkaz boravka u Republici Sloveniji; da vaše primanje u državljanstvo Republike Slovenije ne predstavlja opasnost za javni red, sigurnost ili odbranu države; da imate izmirene porezne obaveze; da date zakletvu o poštovanju slobodnog demokratskog ustavnog poretka utemeljenog u Ustavu Republike Slovenije. Molbu za dobivanje državljanstva Republike Slovenije podnosite zajedno sa prilozima lično na bilo kojoj upravnoj jedinici. Za postupak dobivanja državljanstva morate platiti i upravnu taksu. Državljanstvo Republike Slovenije se, osim sa naturalizacijom, može dobiti i na drugoj osnovi, zato se za detaljnije informacije vezane za uslove dobivanja državljanstva obratite bilo kojoj upravnoj jedinici, a informacije su na raspolaganju i na državnom portalu e-uprava: http://e-uprava.gov.si/e-uprava/ 23 ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE Školski sistem u RS Obrazovanje odraslih Pomoć i podrška odraslima u obrazovanju i učenju Programi učenja slovenskog jezika Programi upoznavanja sa slovenskom historijom, kulturom i ustavnim uređenjem ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE ŠKOLSKI SISTEM U REPUBLICI SLOVENIJI Zakonom je određeno da je javna škola laička, školski prostor autonoman, i da je u javnoj školi zabranjena politička i vjerska aktivnost. Vrtići Predškolski odgoj u vrtićima izvode javni i privatni vrtići. U vrtiće se uključuju djeca od dana kada napune 11 mjeseci do odlaska u školu. Predškolski odgoj nije obavezan. Djecu je moguće upisivati u vrtiće tokom cijele godine, na osnovi prijave. Ako je u vrtić upisano više djece nego što je slobodnih mjesta, o prijemu odlučuje komisija. Prilikom prijema djeteta u vrtić, roditelji moraju priložiti potvrdu pedijatra o zdravstvenom stanju djeteta. Roditelji koji primaju novčanu socijalnu pomoć prema propisima o socijalnoj zaštiti su u potpunosti oslobođeni plaćanja vrtića. Oslobođenje plaćanja zahtijevate na nadležnom općinskom upravnom organu. Najčešće radno vrijeme vrtića je između 5.30 ili 6.00 i 16.00 ili 16.30. Vrtići rade svakim radnim danom u sedmici i u godini, a neki imaju i dežurstva u subotu. Osnovna škola U Sloveniji je osnovnoškolsko obrazovanje obavezno i traje 9 godina. Osnovna škola je besplatna za djecu i mlade. Roditelji moraju u 1. razred osnovne škole upisati djecu koja će u kalendarskoj godini u kojoj će krenuti u školu napuniti 6 godina. Upis se izvodi u školi u mjesecu februaru za sljedeću školsku godinu. Dijete upisujete u školskom okrugu u kojem stalno ili privremeno boravite. Upis u međunarodni školski program po sistemu IBO (International Baccalaureate Organization) moguć je u školi OŠ Danile Kumar Ljubljana. Srednja škola Srednjoškolsko obrazovanje u Republici Sloveniji dijeli se na opće (gimnazije) te na profesionalno i srednje stručno i tehničko obrazovanje. Opće obrazovanje završava se sa maturom kao oblikom vanjske provjere znanja i pored upisa na univerzitet omogućava i uključivanje u programe višeg i visokoškolskog stručnog obrazovanja. Profesionalno i stručno obrazovanje vježbenike priprema prvenstveno za obavljanje određene profesije. Završava se sa završnim ispitom, a programi srednjeg stručnog obrazovanja sa profesionalnom maturom i omogućavaju i uključenje u programe 27 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO višeg i visokoškolskog stručnog obrazovanja. Svake godine u februaru objavljuje se konkurs za upis u srednje škole, a u školama se isto tako organizuju i informativni dani na kojima se učenici mogu upoznati sa školskim programima. Prijavu na željenu srednju školu treba podnijeti u martu do predviđenog roka. Visokoškolsko obrazovanje Studij se odvija na javnim visokoškolskim zavodima: univerzitetima, fakultetima, umjetničkim akademijama visokim stručnim školama i na nezavisnim visokoškolskim zavodima. U Sloveniji se univerziteti (javni visokoškolski zavodi) nalaze u Ljubljani, Mariboru, Kopru i Novoj Gorici. Konkurs za upis na visokoškolske zavode se po pravilu objavljuje u januaru. Informacije o slobodnim mjestima i uslovima možete dobiti na internet stranicama Ministarstva za visoko školstvo, nauku i tehnologiju (http://www. mvzt.gov.si). Roka za prijavu su dva – proljetni i jesenski. Ako i nakon isteka jesenskog roka ostane slobodnih mjesta, kandidati se mogu upisati i u trećem roku (do 10. oktobra). Prijavljuju se na pojedinačne fakultete. Prilikom ograničavanja upisa u obzir se uzima uspjeh u srednjoj školi (3. i 4. godini i na maturi, profesionalnoj maturi odnosno završnom ispitu), ako su za studij važne posebne sposobnosti, i uspjeh u njihovom provjeravanju. Studijska godina traje od 1. oktobra do 30. septembra. Za državljane iz država nečlanica Europske unije po pravilu je otvoreno dodatnih 5% upisnih mjesta od broja upisnih mjesta za državljane RS i državljane država članica EU. Strani državljani koji imaju stalno prebivalište u RS i sami su odnosno njihovi roditelji/staratelji su porezni obaveznici RS, kandidiraju za mjesta za državljane RS i državljane iz država EU. Stranci, državljani država nečlanica EU, plaćaju školarinu osim ako: je tako određeno sa međudržavnim ili međunarodnim sporazumima i ugovorima; su stipendisti ministarstva nadležnog za visoko školstvo, odnosno ovlaštenog izvođača takvog stipendiranja; su studenti programa razmjene između visokoškolskih zavoda u programu Cjeloživotno učenje; su strani državljani sa stalnim prebivalištem u Republici Sloveniji i sami su odnosno njihovi roditelji/staratelji su porezni obaveznici RS. Više informacija o upisu na pojedinačne univerzitete možete dobiti od njihovih prijavno-upisnih službi. 28 ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE PRIZNAVANJE OBRAZOVANJA Postupak za priznavanje stepena obrazovanja dostignutog u inostranstvu se razlikuje u zavisnosti od svrhe. Priznavanje u svrhu nastavljanja obrazovanja u Republici Sloveniji je postupak u kojem se imaocu stranog dokumenta sa rješenjem priznaje pravo da nastavi obrazovanja u Republici Sloveniji. Postupak započinje na vaš zahtjev, kojeg podnosite na propisanom obrascu u školi, drugoj odgojno-obrazovnoj organizaciji ili visokoškolskom zavodu u Republici Sloveniji, u kojem želite nastaviti obrazovanje. Prilažete i odgovarajuću dokumentaciju. Priznavanje u svrhu zapošljavanja u Republici Sloveniji omogućava ulazak na tržište radne snage i upotrebu u inostranstvu pridobivene titule profesionalnog i stručnog obrazovanja odnosno stručne i naučne titule. Postupak započinje sa vašim zahtjevom, kojeg podnosite na nadležnom ministarstvu (Ministarstvo za visoko školstvo, nauku i tehnologijo) na popisanom obrascu. Morate priložiti i odgovarajuću dokumentaciju. Strani javni dokumenti o obrazovanju koje ćete podnijeti u postupak moraju biti ovjereni u skladu sa važećim zakonodavstvom Republike Slovenije. Više informacija o postupku priznavanja obrazovanja i o ovjeravanju dokumenata možete dobiti na internet stranici Ministarstva za visoko školstvo, nauku i tehnologiju http://www.mvzt.gov.si OBRAZOVANJE ODRASLIH Obrazovanje odraslih obuhvata obrazovanje, usavršavanje, osposobljavanje i učenje lica koja su ispunila školske obaveze i žele pridobiti, osvježiti, raširiti i produbiti svoje znanje, a pri tome nemaju status učenika, đaka ili studenta. Lica koja se uključe u obrazovanje odraslih dobivaju status učesnika u obrazovanju odraslih. Obrazovanje odraslih se može podijeliti na formalno i neformalno obrazovanje. Formalno obrazovanje omogućava pridobivanje javno važećeg obrazovanja, profesionalne kvalifikacije ili javno važećeg dokumenta, dok je neformalno obrazovanje namijenjeno pridobivanju, obnavljanju, širenju, osvježavanju i produbljivanju znanja, ali se ne dokazuje sa javno važećim dokumentom. 29 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Nacionalne profesionalne kvalifikacije (NPK) Nacionalna profesionalna kvalifikacija je radna profesionalna odnosno stručna osposobljenost, koja je potrebna za obavljanje profesije odnosno pojedinačnih zaduženja u okviru profesije na određenom nivou. Pojedinac može pridobiti profesionalnu kvalifikaciju u školskom obrazovanju, po dijelovima obrazovnih programa za pridobivanje profesionalnog odnosno stručnog obrazovanja, po programima profesionalnog osposobljavanja i usavršavanja, ako je sa tim programima tako određeno, po dijelovima studijskih programa za pridobivanje visokoškolskog obrazovanja ili po studijskim programima za usavršavanje, ili ako dokaže da ispunjava standarde stručnih znanja i vještina određene sa katalogom usvojenim u skladu sa zakonom. Zakon omogućava dokazivanje nacionalne profesionalne kvalifikacije, koja je određena sa katalogom, bez obzira na to na koji način pojedinac dobije znanja i vještine (u obrazovnom sistemu, sa samoobrazovanjem, sa radnim iskustvom, sa razvojem određenih ličnih sposobnosti koje su potrebne za to da se neko znanje može realizovati u praksi,…). Pri tome je izričito određeno da sa NPK pridobivenom u skladu sa Zakonom o nacionalnim profesionalnim kvalifikacijama (ZNPK) nije moguće pridobiti titulu profesionalnog odnosno stručnog obrazovanja. Ona se može pridobiti samo po obrazovnim programima usvojenim u skladu sa propisima koji uređuju profesionalno i stručno obrazovanje. Certifikati koje pojedinci dobiju u skladu sa ZNPK uzimaju se u obzir pri pridobivanju javno važećeg obrazovanja u skladu sa propisima koji uređuju područje obrazovanja. Profesionalna kvalifikacija se dokazuje sa javnim dokumentom. Profesionalne kvalifikacije pridobivene po obrazovnim programima dokazuju se sa svjedočanstvima, diplomama i drugim dokumentima. Javni dokument koji se pridobiva izvan formalnog školskog sistema je certifikat o profesionalnoj kvalifikaciji i definisan je u Pravilniku o obrascu javnog dokumenta o nacionalnoj profesionalnoj kvalifikaciji - certifikatu. Pridobivanje certifikata je namijenjeno odraslima, a mladima treba omogućiti i poticati ih da pridobiju formalno profesionalno obrazovanje. Zato je opšti uslov za pridobivanje certifikata napunjena starost od 18 godina. Mlađi od 18 godina mogu pridobiti profesionalnu kvalifikaciju izuzetno, ako izgube status vježbenika odnosno đaka i posjeduju radno iskustvo koje su pridobili na bilo koji način. Mogući posebni uslovi mogu se odrediti sa katalogom. Troškove postupka pridobivanja NPK dužni su podmiriti kandidati. 30 ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE Uključivanje u sistem za pridobivanje javno važećeg obrazovanja Stranci imaju pravo na programe uključivanja u obrazovni sistem za pridobivanje javno važećeg obrazovanja. Ponuda obrazovanja namijenjena odraslima predstavljena je na internet stranici http://www.acs.si/dodatni_viri Javno važeće programe koji nisu bili oblikovani isključivo za odrasle, a u njih se odrasli uključuju, možete dobiti na stranicama Centra RS za profesionalno obrazovanje (http://www.cpi.si/) i Ministarstva za školstvo i sport (http://www.mss.gov.si/). Programi za pridobivanje obrazovanja Osnovna škola za odrasle U osnovnu školu za odrasle može se upisati lice koje je ispunilo osnovnoškolsku obavezu i nije završilo osnovnoškolsko obrazovanje. Programi nižeg profesionalnog obrazovanja U programe nižeg profesionalnog obrazovanja može se upisati lice koje je ispunilo osnovnoškolsku obavezu i uspješno završilo najmanje 6 razreda osnovne škole (odnosno 7. razred devetogodišnje osnovne škole) ili lice koje je završilo osnovnu školu po prilagođenom programu te ispunjava i druge uslove za upis navedene u pojedinačnom programu (npr. odgovarajuće zdravstveno stanje). Programi srednjeg profesionalnog obrazovanja U programe srednjeg profesionalnog obrazovanja mogu se upisati lica koja su uspješno završila osnovnu školu program nižeg profesionalnog obrazovanja ili njemu jednakovrijedan program po pređašnjim propisima i ispunjavaju i druge uslove za upis, navedene u pojedinačnom obrazovnim programu. Za nezaposlene učesnike uslov za upis u program koji se izvodi u dualnoj organizaciji je sklopljen ugovor o učenju. Programi srednjega tehničkog odn. stručnog obrazovanja U programe srednjeg tehničkog odnosno stručnog obrazovanja mogu se upisati lica koja su uspješno završila 31 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO osnovnu školu program nižeg profesionalnog obrazovanja ili njemu jednakovrijedan program po pređašnjim propisima i ispunjavaju i druge uslove za upis, navedene u pojedinačnom obrazovnim programu. Programi profesionalno-tehničkog obrazovanja (PTI) U programe profesionalno-tehničkog obrazovanja, koji su zbog prepoznatljivosti označeni sa oznakom (PTI), mogu se upisati lica koja su uspješno završila program srednjeg profesionalnog obrazovanja odnosno njemu odgovarajući program po pređašnjim propisima odnosno je pridobilo odgovarajuću titulu srednjeg profesionalnog obrazovanja. Kandidat dokazuje radno iskustvo sa potvrdama poslodavca ili radnom knjižicom. Profesionalni tečajevi (PT) U profesionalni tečaj mogu se upisati lica koja su uspješno završila četvrtu godinu gimnazije ili završnu godinu obrazovnog programa za pridobivanje srednjeg stručnog obrazovanja i ispunjavaju druge, sa obrazovnim programom određene uslove. Gimnazijski programi U gimnaziju se mogu upisati lica koja uspješno završe osnovnu školu. Za upis u umjetničku gimnaziju moraju ispunjavati i druge uslove za upis, navedene za pojedinačni smjer tog programa. Maturski tečaj U maturski tečaj mogu se upisati lica koja su uspješno završila srednju profesionalnu, srednju tehničku odnosno drugu srednju stručnu školu odnosno treću godinu gimnazije i koja su prekinula obrazovanje na najmanje jednu godinu. U taj program mogu se upisati i lica koja su završila osnovnoškolsko obrazovanje, ako polože test znanja na nivou treće godine gimnazije. Obrazovni programi za odrasle Engleski za odrasle, Njemački za odrasle, Francuski za odrasle, Talijanski za odrasle i Mađarski za odrasle U programe se mogu upisati oni koji ispunjavaju sljedeće uslove: 32 ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE Starost: odrasli stariji od 16 godina Predznanje: a) osnovni nivo: potpuni ili djelomični početnici. Djelomične početnike uvršćujemo u program na osnovi internog testa za razvrstavanje i/ili razgovora sa vođom obrazovanja. b) viši nivo: položen ispit za osnovni nivo ili na drugačiji način pridobiveno znanje (škola, tečaj, boravak u inostranstvu) koje odgovara tom ispitu i ne utvrđuje se pomoću testa za razvrstavanje i/ili razgovorom sa vođom obrazovanja. Troškove obrazovanja podmirujete sami. POMOĆ I PODRŠKA ODRASLIMA U OBRAZOVANJU I UČENJU LOKALNI SAVJETODAVNI CENTRI Pomoć i dodatne informacije pri odlučivanju za upis u obrazovne programe nude vam i lokalni savjetodavni centri (ISIO) za obrazovanje i učenje odraslih, koji djeluju u sljedećim mjestima u Sloveniji: − Jesenice; u prostorijama Ljudske univerze / Narodnog univerziteta Jesenice, Cesta Cirila Tavčarja 3a 04/ 583 38 05, marija.fermisek@siol.net − Koper; u prostorijama Ljudske univerze / Narodnog univerziteta Koper, Cankarjeva 33 05/ 612 80 00, lu-koper@siol.net − Koroška; u prostorijama MOCIS-a, Centra za obrazovanje odraslih Slovenj Gradec, Partizanska 16 02/ 884 64 07, mocis.svetovanje@siol.net − Ljubljana; u prostorijama CDI Univerzum, Grošljeva 4 01/ 583 92 70, svetovalno.sredisce@cdi-univerzum.si − Maribor; u prostorijama Andragoškega zavoda / Andragoškog zavoda Maribor – Ljudske univerze/Narodnog univerziteta, Maistrova ulica 5 02/ 234 11 11, svetovanje@azm-lu.si 33 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO − Murska Sobota; u prostorijama Ljudske univerze / Narodnog univerziteta Murska Sobota, Slomškova 33 02/ 536 15 60, svetovalno.sredisce@cdi-univerzum.si − Nova Gorica; u prostorijama Ljudske univerze / Narodnog univerziteta Nova Gorica, Cankarjeva 8 05/ 335 31 19, ksenija.petek@lu-ng.si − Novo mesto; u prostorijama RIC-a - Razvojno-izobraževalnega centra/Razvojnoobrazovnog centra Novo mesto, Ljubljanska cesta 28 07/ 393 45 50, svetovalno.sredisce@cdi-univerzum.si − Posavje; u prostorijama Ljudske univerze / Narodnog univerziteta Krško, Dalmatinova 8 07/ 488 11 60, svetovalno.sredisce@lu.krsko.si − Postojna; u prostorijama Ljudske univerze / Narodnog univerziteta Postojna, Ljubljansla cesta 2 05/ 721 12 89, isio-postojna@studioproteus.si − Ptuj; u prostorijama Ljudske univerze / Narodnog univerziteta Ptuj, Mestni trg 2 02/ 749 21 50, svetovanje@luptuj.org − Trbovlje; u prostorijama Zasavske ljudske univerze / Zasavskog narodnog univerziteta, Trg svobode 11a 03/ 563 11 90, isio.zasavje@guest.arnes.si − Velenje; u prostorijama Andragoškega zavoda / Andragoškog zavoda – Ljudske univerze/Narodnog univerziteta Velenje, Titov trg 2 03/ 898 54 70, biserka.plahuta@lu-velenje.si, svetovalno.sredisce@lu-velenje.si − Žalec; u prostorijama UPI – Ljudske univerze / Narodnog univerziteta Žalec, Ulica Ivanke Uranjek 6 03/ 713 35 65, isio@upi.si Savjetodavni centri pomažu vam i za vrijeme obrazovanja ili nakon njegovog završetka. CENTRI ZA SAMOSTALNO UČENJE (SSU) U centrima za samostalno učenje možete samostalno i besplatno utvrđivati i pridobivati znanje, uglavnom sa područja stranih jezika i računarstva. U tome vam pomažu osposobljeni informatori i savjetnici. U Sloveniji su aktivna 32 Centra za samostalno učenje. 34 ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE Pomurska regija: − − Ljudska univerza / Narodni univerzitet Lendava, Kidričeva 1, Lendava 02/ 578 91 90, lu-lendava@guest.arnes.si Ljudska univerza / Narodni univerzitet Murska Sobota, Slomškova 33, Murska Sobota 02/ 536 15 60, tajnistvo@lums.si, Podravska regija: − − − − − − − Andragoški zavod Maribor – Ljudska univerza / Narodni univerzitet, Maistrova ul. 5, Maribor 02/ 234 11 11, info@azm-lu.si Animacija, d.o.o., Aškerčeva ul. 1, Ptuj 02/ 749 34 60, info@animacija.si DOBA EPIS Maribor, Prešernova ul. 1, Maribor 02/ 228 38 50, info@doba.si Impol - Kadring, Trg svobode 26, Slovenska Bistrica 02/ 845 32 47 Ljudska univerza / Narodni univerzitet Lenart, Nikova 9/I, Lenart 051 368 118, lu-lenart@guest.arnes.si Ljudska univerza / Narodni univerzitet Ormož, Vrazova ul. 12, Ormož 02/ 741 55 05, univerza.ormož@siol.net Ljudska univerza / Narodni univerzitet Ptuj, Mestni trg 2, Ptuj 02/ 749 21 50, luptuj@siol.net Koruška regija: − − MOCIS, Center za izobraževanje odraslih / Centar za obrazovanje odraslih, Partizanska 16, Slovenj Gradec; 02/ 884 64 00, mocis@siol.net Smeri, d.o.o., Koroška cesta 14, Ravne na Koroškem 02 822 06 31, info@smeri.si Savinjska regija: − − − − Andragoški zavod – Narodni univerzitet Velenje, Titov trg 2, Velenje 03/ 898 54 50, info@lu-velenje.si Ljudska univerza / Narodni univerzitet Celje, Cankarjeva ul. 1, Celje 03/ 428 67 50, info@lu-celje.si Ljudska univerza / Narodni univerzitet Rogaška Slatina, Celjska cesta 3a, Rogaška Slatina 03/ 818 24 40, info@lu-rogaska.si UPI – Ljudska univerza / Narodni univerzitet Žalec, Ulica Ivanke Uranjek 6, Žalec 03/ 713 35 50, lu-zalec@upi.si 35 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Zasavska regija: − Zasavska ljudska univerza/narodni univerzitet Trbovlje, Trg svobode 11a, Trbovlje 03/ 563 11 90 Regija jugoistočna Slovenija: − − − RIC - Razvojno obrazovni centar Novo mesto, Ljubljanska cesta 28, Novo mesto 07/ 393 45 50, ric@ric-nm.si Ljudska univerza / Narodni univerzitet Kočevje, Trg zbora odposlancev 30, Kočevje 01/ 893 82 70, lu.kocevje@siol.net ZIK – Zavod za izobraževanje in kulturo / Zavod za obrazovanje i kulturu Črnomelj, Ulica Otona Župančiča 1, Črnomelj 07/ 306 13 90, info@zik-crnomelj.si Srednjeslovenska regija: − − − − − − CDI Univerzum Ljubljana, Grošljeva 4, Ljubljana 01/ 583 92 70, info@cdi-univerzum.si Glotta Nova, d.o.o., Ljubljana, Poljanska cesta 95, Ljubljana 01/ 520 06 70, info@glottanova.si INTER-ES, d.o.o., Ljubljana, Cesta na Brdo 85, Ljubljana 01/ 200 30 70, info@inter-es.si Knjižnica / Knjižara Otona Župančiča Ljubljana, Kersnikova 2, Ljubljana 01/ 600 13 22, MITRA d.o.o., Ljubljana, Poljanska 73, Ljubljana 01/ 434 90 30, info@mitra-lj.si Rossana, d.o.o., Logatec, Tržaška 17, Logatec 01/ 750 95 90, rossana@siol.net Gorenjska regija: − − Ljudska univerza / Narodni univerzitet Jesenice, Cesta Cirila Tavčarja 3a 04/ 583 38 00, univerza.jesenice@siol.net Ljudska univerza / Narodni univerzitet Tržič, Šolska ul. 2, Tržič 04/ 592 55 51, info@lu-trzic.si Notranjsko-kraška regija: − Ljudska univerza / Narodni univerzitet Postojna, Ljubljanska cesta 2, Postojna 05/ 721 12 80, lu-postojna@studioproteus.si Sjeverno-primorska regija: − 36 Ljudska univerza / Narodni univerzitet Ajdovščina, cesta 5. maja 14, Ajdovščina 05/ 366 47 50, ljudska.univerza.ajdovscina@siol.net ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE − Ljudska univerza / Narodni univerzitet Nova Gorica, Cankarjeva 8, 5000 Nova Gorica 05/ 335 31 00, info@lung.si Obalno-kraška regija: − − Ljudska univerza / Narodni univerzitet Koper, Cankarjeva 33, Koper 05/ 612 80 00, lu-koper@siol.net Mestna knjižnica / Gradska knjižara Izola, Ul. osvobodilne fronte 15, Izola 05/ 663 12 84 Pomoć i podrška pri učenju i obrazovanju za učesnike je besplatna. PROGRAMI UČENJA SLOVENSKOG JEZIKA Programi do 180 sati Namijenjeni su državljanima trećih država koji imaju dozvolu za stalni boravak te članovima njihovih porodica sa dozvolom za privremeni boravak na osnovi združivanja porodice. U izabranoj jezičnoj školi polažete test na čijoj osnovi će škola odrediti broj sati koji su vam potrebni da postignete znanje slovenskog jezika na osnovnom nivou. Kada završite tečaj jezika, imate pravo na besplatni prvi test znanja slovenskog jezika na osnovnom nivou. Ukoliko ste se kao stranac sa dozvolom za privremeni boravak već pohađali 60-satni program učenja slovenskog jezika i nakon toga dobili dozvolu za stalni boravak, imate pravo da ponovo učestvujete u programu, ali će vam se broj sati odrediti kao razlika između već odobrenih sati i ocjene potrebnog broja sati. Ponovno učestvovanje ne smije prelaziti 120 sati programa. Programi u trajanju od 60 sati Namijenjeni su državljanima trećih država koji u Republici Sloveniji borave najmanje 2 godine na osnovi dozvole za privremeni boravak i koji imaju izdanu dozvolu koja važi jednu godinu, te članove njihovih porodica, ali tek onda kada sami ispune uslove za učestvovanje u programu. Kada završite program, polažete test znanja slovenskog jezika na nivou potrebnom za osnovno sporazumijevanje, kojeg izvodi izvođač programa. 37 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO I 60-satni i 180-satni program učenja slovenskog jezika su besplatni. Sami plaćate putne troškove i troškove pomagala i gradiva za učenje. Prijava za učestvovanje u programu Na upravnoj jedinici u kojoj imate prijavljen stalni odnosno privremeni boravak podnosite zahtjev za izdavanje potvrde o ispunjavanju uslova za učestvovanje u programu učenja slovenskog jezika, a upravna jedinica će vam, ukoliko ispunjavate uslove, izdati potvrdu o ispunjavanju uslova za učestvovanje u programima. Sa izdanom potvrdom se javite jednom od izabranih izvođača programa, gdje ćete dobiti i sve dalje informacije vezane za samo trajanje programa učenja slovenskog jezika. Zahtjevi i spisak izabranih izvođača dostupni su i na državnom portalu e-uprava: http://e-uprava.gov.si/e-uprava/ Programe učenja slovenskog jezika ne možete pohađati ako ste u Sloveniji završili školovanje na bilo kojem nivou, najmanje 3 godine bili uključeni u redovni obrazovni program ili ste već dobili potvrdu o položenom testu znanja slovenskog jezika na najmanje osnovnom nivou. TEST ZNANJA SLOVENSKOG JEZIKA NA OSNOVNOM NIVOU Ispit znanja slovenskog jezika na osnovnom nivou namijenjen je odraslim licima čiji prvi jezik nije slovenski, a treba im javno važeća potvrda o znanju slovenskog jezika kao drugog jezika za lične ili službene potrebe (npr. za pridobivanje slovenskog državljanstva). Pravo na besplatni prvi test znanja slovenskog jezika na osnovnom nivou imaju državljani trećih država koji imaju dozvolu za stalni boravak i članovi njihovih porodica sa dozvolom za privremeni boravak na osnovi združivanja porodice. Prijava za učestvovanje u programu Na upravnoj jedinici u kojoj imate prijavljen stalni odnosno privremeni boravak podnosite zahtjev za polaganje prvog testa znanja slovenskog jezika, a upravna 38 ŠKOLOVANJE / OBRAZOVANJE jedinica će vam, ukoliko ispunjavate uslove, izdati potvrdu o ispunjavanju uslova za učestvovanje u programima. Sa potvrdom se javite jednom od izabranih izvođača testova znanja slovenskoga jezika na osnovnom nivou: Izpitni center Center za slovenščino kot drugi/tuji jezik Ispitni centar Centar za slovenski kao drugi/strani jezik Kongresni trg 12, 1000 Ljubljana 01/ 241 86 47 Ljudska univerza / Narodni univerzitet Kranj Cesta Staneta Žagarja 1, 4000 Kranj 04/ 280 48 00 Andragoški Zavod Maribor Maistrova ulica 5, 2000 Maribor 02/ 234 11 11 Ljudska univerza / Narodni univerzitet Krško Dalmatinova ulica 8, 8270 Krško 07/ 488 11 60 Cene Štupar CPI Ljubljana Vojkova cesta 1, 1000 Ljubljana 01/ 234 44 02 Ljudska univerza / Narodni univerzitet Postojna Ljubljanska cesta 2, 6230 Postojna 05/ 721 12 80 DOBA Vir znanja, Maribor Prešernova ulica 1, 2000 Maribor 02/ 228 38 50 Ljudska univerza / Narodni univerzitet Velenje Titov trg 2, 3320 Velenje 03/ 898 54 50 Izobraževalno središče Miklošič / Edukacijski centar Miklošič, Ljubljana Miklošičeva 26, 1000 Ljubljana 01/ 230 76 00 UPI, Ljudska univerza / Narodni univerzitet Žalec Ulica Ivanke Uranjek 6, 3310 Žalec 03/ 713 35 50, 03/ 713 35 51 Ljudska univerza / Narodni univerzitet Ajdovščina Cesta 5. maja 14, 5270 Ajdovščina 05/ 366 47 50 Zasavska Ljudska univerza Trbovlje / Zasavski Narodni univerzitet Trbovlje Trg svobode 11a, 1420 Trbovlje 03/ 563 01 90 Ljudska univerza / Narodni univerzitet Koper Cankarjeva 33, 6000 Koper 05/ 612 80 00 ZIK Črnomelj Zavod za obrazovanje i kulturu Črnomelj Ulica Otona Župančiča 1, 8340 Črnomelj 07/ 306 13 90 39 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO PROGRAMI UPOZNAVANJA SA SLOVENSKOM HISTORIJOM, KULTUROM I USTAVNIM UREĐENJEM Programi su namijenjeni državljanima trećih država koji imaju dozvolu za stalni boravak ili koji borave u Republici Sloveniji najmanje 2 godine na osnovi dozvole za privremeni boravak i imaju izdanu dozvolu koja važi jednu godinu. U programima mogu učestvovati i članovi vaših porodica koji su dobili dozvolu za boravak na osnovi združivanja sa porodicom, ali tek onda kada sami ispune uslove za učestvovanje u programu. Pošto se program izvodi na slovenskom jeziku, uslov za učestvovanje je razumijevanje slovenskoga jezika. Programi su besplatni. Sami plaćate putne troškove i troškove pomagala i gradiva za učenje. Kada završite program, polažete test znanja kojeg izvodi izvođač programa. Prijava za učestvovanje u programu Na upravnoj jedinici u kojoj imate prijavljen stalni odnosno privremeni boravak podnosite zahtjev za izdavanje potvrde o ispunjavanju uslova za učestvovanje u programu upoznavanja sa slovenskom historijom, kulturom i ustavnim uređenjem. Upravna jedinica će vam, ukoliko ispunjavate uslove, izdati potvrdu sa kojom se javljate jednom od izabranih izvođača programa. Zahtjevi i spisak izabranih izvođača dostupni su i na državnom portalu e-uprava: http://e-uprava.gov.si/e-uprava/ U programima ne možete učestvovati ako ste u Sloveniji završili školovanje na bilo kojem nivou. 40 ZAPOŠLJAVANJE I RAD Radne dozvole ZAPOŠLJAVANJE I RAD ZAPOŠLJAVANJE I RAD Zaposlenje ili rad stranca u Sloveniji moguće je samo ukoliko prethodno dobije radnu dozvolu ili drugu odgovarajuću dozvolu koja zamjenjuje radnu dozvolu. Radna dozvola nije potrebna samo u slučaju da tako određuje zakon ili međunarodni ugovor. Radna dozvola ne treba državljanima država članica Europske unije, Europskog ekonomskog prostora i Švicarske konfederacije te uži članovi njihovih porodica koji su državljani trećih država ako imaju dozvolu za boravak zbog združivanja porodice sa državljanom EU, EEP ili Švicarske konfederacije. Zapošljavanje radnika iz država članica EU i država članica EEP (Norveška, Lihtenštajn, Island) te Švicarske konfederacije Radnici iz tih država su pri zapošljavanju odnosno traženju zaposlenja izjednačeni sa domaćim radnicima. To znači da vam u slučaju zaposlenja ne treba radna dozvola, nego poslodavac koji vas zapošljava mora obaviti prijavu zaposlenja radnika iz EU. Za prijavu zaposlenja smatra se prijava državljana EU, EEP ili Švicarske konfederacije te prijava člana porodice državljana EU, EEP ili Švicarske konfederacije u socijalno osiguranje od strane poslodavca. Poslodavac je dužan obaviti prijavu u roku od 10 dana od početka vašeg zaposlenja. Za prijavu obavljanja usluge navedenih državljana smatra se prijava izvođenja usluge na obrascu obr. ZRSZ-TUJ-5, koja se obavlja po pošti na adresu: ZRSZ Centralna služba, Rožna dolina cesta IX/6, Ljubljana. Priznavanje slobodnog pristupa slovenskom tržištu rada za članove porodica državljana država članica EU i EEP (Norveška, Lihtenštajn, Island) te Švicarske konfederacije Pravo na slobodni pristup tržištu rada za državljane države članice EU ili EEP te Švicarske konfederacije znači da se oni u Republici Sloveniji mogu zaposliti bez radne dozvole. Pravo na slobodni pristup tržištu rada za člana porodice državljane države članice EU ili EEP, koji nije državljan države članice EU ili EEP te Švicarske konfederacije, znači da se oni u Republici Sloveniji mogu zaposliti ili samozaposliti bez radne dozvole. 43 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Državljan države članice EU i EEP poslodavcu iskazuje pravo na slobodni pristup slovenskom tržištu rada sa dokazom da je državljan države članice EU ili EEP. Član porodice državljana iz prethodnog stava, koji nije državljan države članice EU ali EEP, poslodavcu iskazuje svoje pravo na slobodni pristup slovenskom tržištu rada sa dozvolom za boravak člana porodice zbog združivanja porodice. RADNE DOZVOLE Radna dozvola se po pravilu izdaje na molbu poslodavca, dok je temeljni uslov za izdavanje dozvole trenutna situacija na tržištu rada odnosno pomanjkanje odgovarajućih domaćih kandidata. U posebnim slučajevima koji su izričito određeni zakonom, molbu za dozvolu mogu podnijeti i stranci sami, dok je izdavanje dozvole vezano za vaš status stranca odnosno prirodu rada i izdaje se bez obzira na stanje na tržištu rada. Radna dozvola vam omogućava rad odnosno zaposlenje i osnova je za dobivanje dozvole za boravak, koja je posebna dozvola koju izdaju slovenska diplomatsko konzularna predstavništva odnosno upravne jedinice u RS. Stranci državljani tzv. trećih država mogu se zaposliti odnosno raditi u Sloveniji samo na osnovi radne dozvole, osim u slučaju kada Zakon o zapošljavanju i radu stranaca (ZZDT) ili međunarodni sporazum određuje drugačije. Ako ste zaposleni na osnovi radne dozvole, imate sva prava i obaveze u skladu sa nacionalnim zakonodavstvom, prije svega sa Zakonom o radnim odnosima npr. vezano za plate, radno vrijeme, odmore, pauze, zaštitu na radu i druga prava. U slučaju da poslodavac krši vaša prava, možete se obratiti Inspektoratu RS za rad, koji je nadležan za nadzor radno-pravnog zakonodavstva: Inšpektorat RS za delo / Inspektorat RS za rad Parmova 33, 1000 Ljubljana 01/ 280 36 60, irsd@gov.si Lična radna dozvola Koja važi jednu godinu Na osnovi lične radne dozvole koja važi jednu godinu možete se samo samozaposliti (izvodite djelatnost kao samostalni poduzetnik pojedinac, izvodite samostalnu profesionalnu djelatnost ili ustanovite privatno preduzeće). 44 ZAPOŠLJAVANJE I RAD Koja važi tri godine Molbu za ličnu radnu dozvolu koja važi tri godine možete podnijeti ako ste: 1. uži član porodice slovenskog državljana i imate važeću dozvolu za privremeni boravak zbog združivanja porodice, 2. uži član porodice stranca sa ličnom radnom dozvolom na neodređeno vrijeme i imate važeću dozvolu za privremeni boravak zbog združivanja porodice, i ako ste prije toga najmanje dvije godine već boravili u Republici Sloveniji na osnovi dozvole za privremeni boravak, 3. slovenski iseljenik ili njegov potomak do trećeg koljena linijskog srodstva i nemate slovensko državljanstvo, 4. samozaposleni stranac i u Republici Sloveniji ste samozaposleni neprekidno dvije godine i upisani ste u poslovni registar, 5. stranac sa najmanje profesionalnim obrazovanjem i ako ste zadnje dvije godine prije podnošenja molbe bili neprekidno zaposleni kod istog poslodavca ili njegovog pravnog prethodnika, 6. radni migrant i ako ste zadnje dvije godine prije podnošenja molbe bili neprekidno zaposleni kod istog poslodavca ili njegovog pravnog prethodnika, 7. stranac i ako ste zadnju godinu školovanja završili u Republici Sloveniji i pridobili najmanje visokoškolsko obrazovanje, te si u roku od jedne godine od pridobivene titule nađete poslodavca ili se samozaposlite, 8. stranac i ste v Sloveniji zaključili program istraživačkog rada i ako ste u roku od jedne godine našli poslodavca ili se samozaposlili, 9. uži član porodice stranca iz prethodne tačke, 10. uži član porodice stranca sa statusom istraživača, 11. lice sa subsidiarnom zaštitom. Na neodređeno vrijeme Ličnu radnu dozvolu na neodređeno vrijeme možete dobiti ako imate dozvolu za stalni boravak ili vam je u Sloveniji bio dodijeljen status izbjeglice. Imaoci lične radne dozvole koja važi tri godine ili na neodređeno vrijeme mogu se zaposliti kod bilo kojeg poslodavca u Sloveniji ili se mogu samozaposliti. 45 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Dozvola za zaposlenje Dozvola za zaposlenje može se izdati samo na molbu poslodavca na vrijeme od jedne godine i može se i produžiti. Na osnovi dozvole za zaposlenje možete se kao državljan treće države zaposliti samo kod poslodavca koji je za vas dobio dozvolu i obavljate rad za koji vam je dozvola bila izdana. Dozvole za rad Dozvole za rad izdaju se za sezonske radove, za raspoređene strane radnike, za zastupnike preduzeća, za osposobljavanje i usavršavanje, za dodatno obrazovanje i za individualne usluge. U ovoj brošuri nakratko predstavljamo samo sezonski rad. Dozvole za sezonski rad izdaju se na molbu poslodavca, i to za sezonski rad u građevini sa važnosti do 9 mjeseci u bilo kojem 12-mjesečnom periodu, a za sezonski rad u poljoprivredi i šumarstvu te u ugostiteljstvu i turizmu sa važnosti do 6 mjeseci u pojedinačnoj kalendarskoj godini. Nakon isteka sezonskog zaposlenja i prije isteka obaveznog prekida u međuvremenu, za stranca se ne može izdati nikakva druga radna dozvola. Bez zakonski određenog prekida može se izdati samo dozvola za zaposlenje na osnovi molbe istog poslodavca kod kojeg stranac bio sezonski zaposlen. Obavezni prekid u sezonskom radu u građevini ističe nakon 7 mjeseci, a kod druge dvije vrste sezonskog zaposlenja poslije isteka kalendarske godine. Svi obrasci i ostale informacije dostupne su i na internet stranici Zavoda RS za zapošljavanje http://www.ess.gov.si/slo/Dejavnost/Tujci/Tujci.htm i na internet stranicama e-uprave: http://e-uprava.gov.si/e-uprava DOZVOLA ZA ZAPOSLENJE BEZ PROVJERAVANJA STANJA I PRILIKA NA TRŽIŠTU RADA – LISTA DEFICITARNIH PROFESIJA Ministar nadležan za rad određuje slučajeve kada zaposlenje stranca zbog prirode posla nije vezano za tržište rada i kada se dozvola za zaposlenje izdaje bez uvažavanja uslova da u evidenciji zavoda za zapošljavanje nema odgovarajućih domaćih nezaposlenih lica odnosno lica koja su što se tiče prava na zaposlenje izjednačene sa državljanima Republike Slovenije. Takvi primjeri su: stranci sa profesijama koje su deficitarne na slovenskom tržištu rada, 46 ZAPOŠLJAVANJE I RAD stranci sa profesijama koje nije moguće pridobiti sa obrazovanjem ili osposobljavanjem u Sloveniji, sportisti, kulturni radnici, naučnici, lektori, članovi porodice stranca sa visokoškolskim obrazovanjem, osoblje u diplomatskim predstavništvima koje nema privilegiranog statusa i slično Liste deficitarnih profesija za svaku Regionalnu službu zavoda objavljeni su na internet stranicama zavoda http://www.ess.gov.si. 47 KORISNE INFORMACIJE Zdravstveno osiguranje Socijalna zaštita Besplatna pravna pomoć Poticanje međusobnog poznavanja i razumijevanja sa slovenskim državljanima KORISNE INFORMACIJE ZDRAVSTVENO OSIGURANJE Zdravstveno osiguranje pruža odgovarajuću zdravstvenu i socijalnu sigurnost za vrijeme bolesti ili povrede, jer pokriva troškove za rizik u slučajevima kada se razbolimo, povrijedimo ili imamo neke druge zdravstvene potrebe. Osnovno svojstvo zdravstvenog osiguranja je da su prava svakog pojedinca ili članova porodice zavisnih od njega vezane za prijavu u osiguranje i za plaćanje odgovarajućeg doprinosa (u obaveznom zdravstvenom osiguranju) ili premije (u dobrovoljnom zdravstvenom osiguranju). Stranci koji nisu uključeni u zdravstveno osiguranje u Republici Sloveniji imaju pravo na hitne odn. potrebne zdravstvene usluge za koje se plaćanje osigurava u skladu sa europskim pravnim redom, međunarodnim sporazumima ili iz državnog budžeta. U Sloveniji postoji obavezno i dobrovoljno zdravstveno osiguranje. Obavezno zdravstveno osiguranje ne pokriva sve troškove koji nastanu prilikom liječenja. Pokrivanje svih troškova osigurano je samo djeci, učenicima i studentima koji se redovno školuju te kod nekih bolesti i stanja, dok kod drugih usluga obavezno osiguranje osigurava samo određeni udio u cijeni usluge. Uređujete ga na Zavodu za zdravstveno osiguranje Republike Slovenije. Dobrovoljno zdravstveno osiguranje pokriva razliku između pune cijene i udjela kojeg pokriva obavezno zdravstveno osiguranje. Premiju dopunskog zdravstvenog osiguranja pokrivate sami, a osiguravanje si uređujete na bilo kojem osiguravajućem zavodu. Osiguranici se u zdravstvenim ustanovama identifikuju sa zdravstvenom karticom na kojoj su pohranjeni svi podaci o zdravstvenom osiguranju. Za posjetu doktoru je u većini slučajeva potrebna prethodna narudžba, a po pravilu posjećujete zdravstveni dom koji je najbliži vašem prebivalištu. Ako si sa obzirom na zakon ne možete urediti status osiguranika u obaveznom osiguranju, na osiguravajućim zavodima se raspitajte o mogućim dodatnim programima zdravstvenog osiguranja. 51 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO SOCIJALNA ZAŠTITA Ako se nađete u socijalnoj stisci i teškoćama možete se obratiti nadležnom centru za socijalni rad, gdje će vam ponuditi odgovarajući stručnu pomoć i upoznati vas sa pravima koja vam pripadaju u okviru socijalne zaštite. Stručni saradnici vam pomažu u prepoznavanju socijalne stiske ili teškoće, u ocjeni mogućeg rješenja, upoznavaju se sa mogućnostima usluga i davanja socijalne zaštite, sa obavezama koje proizlaze iz izbora sluga ili davanja te vam predstavljaju cijelu mrežu izvođača koji vam mogu ponuditi pomoć. Lična pomoć obuhvata savjetovanje, uređivanje i vođenje sa namjenom da vam omogući razvijanje, dopunjavanje, očuvanje i poboljšanje vaših socijalnih mogućnosti. Adrese centara za socijalni rad možete naći u poglavlju »Kontakti«. BESPLATNA PRAVNA POMOĆ Besplatnu pravnu pomoć uređuje Zakon o besplatnoj pravnoj pomoći. Namjena besplatne pravne pomoći je ostvarivanje prava na pravnu zaštitu prema načelu jednakopravnosti, uzimajući u obzir socijalni položaj lica koja bez štete po svoje izdržavanje i izdržavanje svoje porodice to pravo ne bi mogla ostvarivati. Besplatna pravna pomoć predstavlja pravo nosioca prava na cjelokupno ili djelomično osiguranje sredstava za pokrivanje troškova za pravnu pomoć i oslobođenje od troškova sudskog postupka. U praksi to znači da troškove pravnog savjetovanja, pravnog zastupanja pred općim sudovima, specijalnim sudovima, Ustavnim sudom Republike Slovenije i pred svim organima, institucijama ili licima u Republici Sloveniji, koja su nadležna za izvansudsko rješavanje sporova te opraštanje plaćanja troškova sudskog postupka. Nosioci prava na besplatnu pravnu pomoć u lica koja, sa obzirom na svoj finansijski položaj i položaj svoje porodice, ne bi bila sposobna sama pokriti troškove postupka, a da sa tim ne bi ugrozili svoj finansijski položaj i finansijski položaj svojih porodica. Tako pravo na besplatnu pravnu pomoć imaju lica čiji prosječni mjesečni dohodak po članu porodice ne prelazi dvostruki osnovni iznos minimalnog dohotka. Molba za dodjeljivanje besplatne pravne pomoći se na propisanom obrascu, kojem moraju biti priloženi odgovarajući dokumenti, podnosi n nadležnom okružnom sudu, radnom sudu ili upravnom sudu, na čijem području podnosilac molbe ima stalno ili 52 KORISNE INFORMACIJE privremeno prebivalište. Obrazac za molbu za dodjeljivanje besplatne pravne pomoći može se dobiti od strane stručnih službi za besplatnu pravnu pomoć i u knjižarama. Nadležni organ na osnovi molbe za dodjeljivanje besplatne pravne pomoći donosi odluku o opravdanosti molbe za dodjeljivanje besplatne pravne pomoći sa rješenjem koju uručuje podnosiocu molbe. Pravnu pomoć daju odvjetnici koji su prema Zakonu o odvjetništvu upisani u imenik odvjetnika, i odvjetničke firme, ustanovljene prema Zakonu o odvjetništvu, te notari u slučajevima koje vode prema Zakonu o notarijatu. POTICANJE MEĐUSOBNOG POZNAVANJA I RAZUMIJEVANJA SA SLOVENSKIM DRŽAVLJANIMA U skladu sa nacionalnim programom za kulturu 2008-2011, kulturna politika će podržavati kulturne aktivnosti različitih etničkih grupa u njihovom nastojanju da očuvaju svoje jezike, kulturno-umjetnički izričaj i kulturno povezivanje sa matičnim narodima. Kulturna svijest i osviještenost ljudi o njihovim kulturnim pravima je jedan od uslova za uključenost u otvoreno društvo utemeljenom na autonomiji i slobodi pojedinca. Ministarstvo nadležno za kulturu osigurava sredstva za izvođenje programa poticanja međusobnog poznavanja i razumijevanja u skladu sa godišnjim programom na području manjinskih etničkih zajednica i doseljenika, sa namjenom da se strancima omogući saradnja sa pojedinim društvima i učestvovanje u kulturnom životu Republike Slovenije. Više informacija na www.mk.gov.si. Ministrstvo za kulturo RS, Sektor za kulturne pravice manjšin in razvoj kulturne raznolikosti Ministarstvo za kulturu RS, Sektor za kulturna prava manjina i razvoj kulturne raznolikosti Miklošičeva 10, 1000 Ljubljana Tel.: 01/400 79 37 Ministarstvo unutrašnjih poslova u saradnji sa Ministarstvom za kulturu osigurava sufinansiranje programa međukulturnog dijaloga koje izvode nevladine i druge neprofitne organizacije. Programi su sufinansirani iz Europskog sklada za uključivanje državljana trećih država. 53 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO O programima međukulturnog dijaloga bićete obaviješteni preko brošura dostupnih na upravnim jedinicama te na internet stranicama Ministarstva unutrašnjih poslova www.mnz.gov.si. 54 KAZALO Stran ULAZAK I BORAVAK U REPUBLICI SLOVENIJI Ulazak i boravak državljana trećih država Ulazak i boravak državljana država članica evropskog privrednog prostora (EPP) PODACI O SLOVENIJI Prijava prebivališta Državljanstvo Republike Slovenije PODACI O SLOVENIJI NEKOLIKO OSNOVNIH PODATAKA O SLOVENIJI Republika Slovenija je demokratska republika utemeljena na načelu podjele vlasti na zakonodavnu, izvršnu i sudsku granu vlasti. Ustav: Slovenski ustav je usvojen 23. decembra 1991 i osigurava parlamentarni sistem upravljanja. To je najviši pravni akt kojeg usvaja i dopunjava državni zbor prema posebnom postupku. Predsjednik republike predstavlja Republiku Sloveniju i vrhovni je zapovjednik njenih odbrambenih snaga. Predsjednik se bira na neposrednim izborima za najviše dva petogodišnja mandata. Vlada (predsjednik vlade i ministri) predstavlja izvršnu vlast i odgovorna je državnom zboru. Ministarstva: Ministrstvo za finance / Ministarstvo finansija Ministrstvo za notranje zadeve / Ministarstvo unutrašnjih poslova Ministrstvo za zunanje zadeve / Ministarstvo vanjskih poslova Ministrstvo za pravosodje / Ministarstvo pravosuđa Ministrstvo za obrambo / Ministarstvo odbrane Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve / Ministarstvo rada, familije i socijalnih pitanja Ministrstvo za gospodarstvo / Ministarstvo ekonomije Ministrstvo za kmetijstvo, gozdarstvo in prehrano / Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i prehrane Ministrstvo za kulturo / Ministarstvo kulture Ministrstvo za okolje in prostor / Ministarstvo okoliša i prostornog planiranja Ministrstvo za promet / Ministarstvo prometa Ministrstvo za šolstvo in šport / Ministarstvo obrazovanja i sporta Ministrstvo za visoko šolstvo, znanost in tehnologijo / Ministarstvo visokog školstva, nauke i tehnologije Ministrstvo za zdravje / Ministarstvo zdravstva Ministrstvo za javno upravo / Ministarstvo javne uprave Državni zbor je najviši zakonodavni organ (90 poslanika), koji usvaja zakone. Državni svet (40 članova) obavlja savjetodavnu ulogu i zastupa nosioce socijalnih, ekonomskih, profesionalnih i lokalnih interesa. 57 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Sudstvo: Sudije su nezavisne u obavljanju svoje funkcije. Vezani so na ustav i zakon. Sudovi su lokalni i okružni; viši sudovi su pritužbeni sudovi, dok je vrhovni sud najviši sud u sudskom sistemu. Službeni jezik: slovenski, na narodnosno miješanim područjima i mađarski i talijanski. Valuta: euro (EUR) Glavni grad: Ljubljana (juni 2008: 263.149 stanovnika) Drugi veći gradovi: Maribor, Celje, Kranj, Velenje, Koper, Novo mesto, Ptuj, Nova Gorica, Jesenice, Trbovlje, Murska Sobota Položaj: Slovenija je srednjeeuropska država sa površinom od 20.273 km2. Graniči sa Austrijom 318, sa Italijom 280, sa Mađarskom 102 i sa Hrvatskom 670 km; ukupno 1.382 km. Slovenija ima osam geografski više ili manje zaključenih pokrajina, koje su i historijski utemeljene i opće priznate: Primorska, Notranjska, Gorenjska, Dolenjska, Bela krajina, Koroška, Štajerska, Prekmurje. Najviši vrh: Triglav, 2.864 m. Više od polovinu površine prekrivaju šume – 1.163.812 ha (u Evropi više šuma imaju samo Finska i Švedska). Šarolika geološka struktura, raznolikost reljefa (od morske površine do 2.864 m nadmorske visine) te činjenica da se Slovenija rasprostire na četiri biogeografska područja, omogućile su bogatstvo biljnih i životinjskih vrsta. Brojni su i životinjski i biljni endemi. Dužina obale: 46,6 km. Slovenija je zemlja voda. Ukupna dužina vodenih tokova, rijeka, stalnih i gorskih pritoka je 26.600 km. Prema ukupnoj količini riječne vode po stanovniku Slovenija se svrstava među najbogatije europske države, jer skoro četiri puta prelazi europsko prosjek. Klima: alpska, kontinentalna, sredozemna. Broj stanovnika: 2.040.934 (9.12.2008) Velika većina stanovnika su Slovenci (83,1 % - popis iz 2002. godine). Talijanska manjina na obalnom području i mađarska manjina na sjeveroistoku važe za autohtone manjine; njihova prava zaštićena su sa ustavom. Druge etničke grupe: Hrvati, Srbi, Bošnjaci, Makedonci, Crnogorci i Albanci. U Sloveniji živi i romska zajednica. Njen položaj i posebne prava uređena su sa zakonom. 58 PODACI O SLOVENIJI Religija: Većina stanovništva je rimokatoličke vjeroispovijesti; u Sloveniji postoji i više od trideset drugih vjerskih zajednica koje su službeno registrovale svoju aktivnost. Praznici i neradni dani 1. i 2. januar Nova godina 8. februar Prešernov dan, slovenski kulturni praznik Uskršnji ponedjeljak 27. april Dan ustanka protiv okupatora 1. i 2. maj Praznik rada 25. juni Dan državnosti 15. august Velika Gospa 17. august Združivanje prekomurskih Slovenaca sa matičnim narodom 15. septembar * Povratak Primorske matičnoj domovini 31. oktobar Dan reformacije 1. novembar Dan Svih Svetih 23. novembar Dan Rudolfa Maistera 25. decembar Božić 26. decembar Dan samostalnosti i jedinstva Praznici u Republici Sloveniji su neradni dani, osim praznika označenih sa *. Državni simboli Zastava a/2 = 41 mm Grb a/4 a/4 a/4 a/4 a/4 a = 82 mm 59 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Himna Himna je sedma strofa pjesme Zdravljica, koju je 1844. godine napisao najveći slovenski pjesnik France Prešeren. Žive naj vsi narodi ki hrepene dočakat’ dan, da koder sonce hodi, prepir iz sveta bo pregnan, da rojak prost bo vsak, ne vrag, le sosed bo mejak! Neka žive svi narodi koji čeznu da dočekaju dan, da, kud god sunce ide, svađa iz sveta bude prognana, da zemljak bude svaki slobodan, a pomeđaš samo sused, ne dušman! (prevod: Desanka Maksimović) Važnije historijske prekretnice preci današnjih Slovenaca su se prvi put naselili na ovom području u 6. vijeku; 7. vijek: kneževina Karantanija, prva slovenska država; 9. vijek: Brižinski spomenici, najstariji zapis na slovenskom jeziku; 14. vijek do 1918: slovenske pokrajine postaju dio habsburške, kasnije austrougarske monarhije; sredina 15. vijeka – kraći period celjske kneževine kao zadnje političke tvorevine sa središtem na slovenskoj teritoriji; period reformacije postavlja temelje slovenskog književnog jezika i Slovencima 1550. godine donosi prvu slovensku štampanu knjigu Primoža Trubara, pionira književnog slovenskog jezika i pokretača prvih obrisa slovenske državne suverenosti i 1584. godine slovenski prevod biblije Jurija Dalmatina; 1809-13: Ilirske pokrajine (polovina Slovenije je dio francuskog carstva) - jača slovenska narodna svijest; 1848: zahtjev za združivanju svih Slovenaca u jedinstvenom kraljevstvu unutar austrijskog carstva - program ujedinjena Slovenija; 1918: kraj prvog svjetskog rata, nakon neuspješnih nastojanja za trijalizmom (podjeli habsburške monarhije na austrijski, mađarski i južnoslavenski dio) i raspadu Austrougarske, komadanje slovenske etničke teritorije između 4 države; u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca (Kraljevini Jugoslaviji) slovenska teritorija je najprije razdijeljena na dvije administrativne jedinice (ljubljansku i mariborsku oblast) a zatim združeno u Dravsku banovinu; 1919: priključenje Prekmurja Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca; 60 PODACI O SLOVENIJI 29. novembar 1945: Slovenci dobivaju vlastitu republiku u okviru Federativne narodne republike Jugoslavije; 15.9.1947: ponovno združivanje većeg dijela Primorske sa Slovenijom na osnovi pariškog mirovnog ugovora; april 1990: prvi demokratski izbori; decembar 1990: plebiscit za suverenu i samostalnu državu (88,5% prijavljenih glasača je glasalo za); 25. juni 1991: Slovenija razglasi neodvisnost; 23. decembar 1991: usvajanje novog slovenskog ustava; 15. januar 1992: Europska unija službeno priznaje Sloveniju; 22. maj 1992: Slovenija postaje stalna članica UN; 1. februar 1999: sporazum o pridruženju EU stupa na snagu; 29. mart 2004: Slovenija postaje članica NATO-a; 1. maj 2004: Slovenija postaje članica EU; 1. januar 2007: Slovenija usvaja evro. Veliki sportski događaji u Sloveniji Zlatna lisica je tradicionalna ženska međunarodna skijaška utrka za svjetski kup. Priredba se odvija svake godine u Mariboru na Pohorju od 1964. godine. Pokal Vitranc je godišnje skijaško takmičenje koje se održava od 1961. godine na kranjskogorskom skijalištu Podkoren, u slalomu i veleslalomu za muškarce. Planica pod Poncama je pozornica godišnjeg takmičenja u skijaškim letovima za muškarce od 1936. godine. Planica drži svjetski rekord u skijaškim letovima od leta 1987. do danas, kada je 2005. godine Janne Ahonen iz Finske preletio 240 m sa proklizavanjem, dok službeni rekord sa 239 m drži Björn Einar Romören iz Norveške. 61 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Slovenski sportist vijeka Leon Štukelj rođen je 12. novembra 1898. godine u Novom mestu. Već 1907. godine se je uključio u podmladak Sokola iz Novog Mesta i prvi put se ozbiljno susreo sa gimnastikom. U gradu na rijeci Krki proveo je svoje djetinjstvo i mladost, maturirao na gimnaziji i poslije diplome na pravnom fakultetu obavio sudsku praksu te nakon imenovanja za sudiju nastavio pravničku službu. Od tamo je otišao i na svoja prva tri velika svjetska gimnastička takmičenja, svjetska prvenstva u Ljubljani 1922. i u Lyonu 1926. godine leta te na svoje najuspješnije olimpijske igre u Parizu 1924. godine. Iz prijestolnice Dolenjske pokrajine se je 1927. godine preselio u Maribor. Od tamo je otišao na još četiri velika svjetska takmičenja: olimpijske igre u Amsterdamu 1928. i u Berlinu 1936. godine te svjetska prvenstva u Luksemburgu 1930. i u Parizu 1931. godine. Ukupno je na sedam velikih svjetskih takmičenja bio dvadeset puta među prva tri, od toga osam puta prvi, šest puta drugi i šest puta treći. Samo na olimpijskim igrama je osvojio šest medalja, od toga dvije zlatne u Parizu 1924. godine, jednu zlatnu i dvije bronzane u Amsterdamu 1928. godine i za kraj karijere još jednu srebrnu u Berlinu 1936. godine. U gradu na rijeci Dravi je zasnovao svoju porodicu, završio svoj gimnastički i radni put te pun energije i vedrog duha živio sve do 8. novembra 1999, kada je iznenada umro. U Mariboru je i ispraćen na posljednji počinak. 62 MINI RJEČNIK MINI RJEČNIK Osnovne besede Osnovne riječi Dobro jutro Dober dan Dober večer Na svidenje Lahko noč Živio! (pozdrav za prijatelje i znance) Dobro jutro Dobar dan Dobro veče Doviđenja Laku noć Prosim Hvala Prosim/Ni za kaj Oprostite Da Ne Ne vem Kako ste? Kako si? Molim Hvala Molim/Nema na čemu Oprostite Da Ne Ne znam Kako ste? (formalno) Kako si? (neformalno) Oče Mama Brat Sestra Sin Hči Prijatelj/ica Otac Majka Brat Sestra Sin Ćerka Prijatelj/ica Razumem Ne razumemGovorite angleško/nemško/ italijansko/francosko/hrvaško? Razumijem Ne razumijem Govorite li engleski/njemački/ talijanski/francuski/hrvatski? Kako vam je ime? Kako ti je ime? Ime mi je... Od kod ste? Od kod si? Prihajam iz... Kako se zovete? (formalno) Kako se zoveš? (neformalno) Zovem se... Odakle ste? (formalno) Odakle si? (neformalno) Ja sam iz... Pomoč Pomoć Na pomoč! Pokličite zdravnika/policijo/reševalce! Prosim, pomagajte mi! Upomoć! Zovite doktora/policiju/spasioce! Molim vas, pomozite mi! 65 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO 66 Vprašalnice: Upitne riječi: Kje? Kaj? Kdaj? Kdo? Zakaj? Kako? Gdje? Šta? Kada? Ko? Zašto? Kako? Orientacija in kraji Orijentacija i mjesta desno levo naravnost nazaj naprej gor dol desno lijevo pravo nazad naprijed gore dole bolnišnica policija pošta banka šola lekarna trgovina menjalnica telefonska govorilnica stranišče ulica trg jezero reka bolnica policija pošta banka škola apoteka prodavnica mjenjačnica telefonska govornica toalet ulica trg jezero rijeka Hrana in pijača Hrana i piće Lačen sem Žejen sem Sem vegetarijanec Ne jem... zajtrk Gladan sam Žedan sam Ja sam vegetarijanac Ne jedem... doručak MINI RJEČNIK predjed glavna jed sladica malica kosilo večerja kruh sadje zelenjava krompir solata meso perutnina svinjina govedina ribe juha pijača voda sok kava čaj mleko vino pivo sladkor sol poper kis olje predjelo glavno jelo dezert užina ručak večera kruh voće povrće krompir salata meso perad svinjetina govedina ribe juha piće voda sok kafa čaj mlijeko vino pivo šećer so biber sirće ulje Potovanje Putovanje Letališče Vlak Avtobus Avtobusna postaja Železniška postaja Odhod Prihod Hotel aerodrom voz autobus autobusna stanica željeznička stanica polazak dolazak hotel 67 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO 68 Soba Rezervacija Potni list soba rezervacija pasoš Ure, dnevi, meseci Sati, dani, mjeseci Kdaj? včeraj danes jutri čez ... dni ob ... zjutraj zvečer Kada? jučer danas sutra za ... dana u ... (sati) ujutro navečer ponedeljek torek sreda četrtek petek sobota nedelja ponedjeljak utorak srijeda četvrtak petak subota nedjelja januar februar marec april maj junij julij avgust september oktober november december januar februar mart april maj juni juli august septembar oktobar novembar decembar pomlad poletje jesen zima proljeće ljeto jesen zima Koliko je ura? Ura je... Koliko je sati? Sati je... MINI RJEČNIK Številke 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 30 40 50 60 70 80 90 100 200 1.000 1.000.000 Brojevi nič ena dve tri štiri pet šest sedem osem devet deset enajst dvanajst trinajst štirinajst petnajst šestnajst sedemnajst osemnajst devetnajst dvajset enaindvajset trideset štirideset petdeset šestdeset sedemdeset osemdeset devetdeset sto dvesto tisoč milijon 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 30 40 50 60 70 80 90 100 200 1.000 1.000.000 nula jedan dva tri četiri pet šest sedam osam devet deset jedanaest dvanaest trinaest četrnaest petnaest šesnaest sedamnaest osamnaest devetnaest dvadeset dvadeset jedan trideset četrdeset pedeset šezdeset sedamdeset osamdeset devedeset sto dvjesto hiljadu milion 69 KONTAKTI Upravne jedinice Regionalne jedinice Zavoda za zapošljavanje Centri za socijalni rad Strane ambasade HITNA 112 HITNA 112 POLICIJA 113 KONTAKTI UPRAVNE ENOTE (UE) / UPRAVNE JEDINICE UE AJDOVŠČINA Vipavska cesta 11 B, 5270 Ajdovščina 05/ 364 32 00 ue.ajdovscina@gov.si UE GROSUPLJE Taborska cesta 1, 1290 Grosuplje 01/ 781 09 00 ue.grosuplje@gov.si UE BREŽICE Cesta prvih borcev 24/a, 8250 Brežice 07/ 499 15 50 ue.brezice@gov.si UE HRASTNIK Pot Vitka Pavliča 5, 1430 Hrastnik 03/ 564 26 00 ue.hrastnik@gov.si UE CELJE Ljubljanska cesta 1, 3000 Celje 03/ 426 53 00 ue.celje@gov.si UE IDRIJA Študentovska 2, 5280 Idrija 05/ 373 43 00 ue.idrija@gov.si UE CERKNICA Cesta 4. maja 24, 1380 Cerknica 01/ 707 13 00 ue.cerknica@gov.si UE ILIRSKA BISTRICA Bazoviška cesta 14, 6250 Ilirska Bistrica 05/ 714 13 61 ue.ilirskabistrica@gov.si UE ČRNOMELJ Zadružna cesta 16, 8340 Črnomelj 07/ 336 10 00 ue.crnomelj@gov.si UE IZOLA Cesta v Pregavor 3/a, 6310 Izola/Isola 05/ 660 04 00 ue.izola@gov.si UE DOMŽALE Ljubljanska cesta 69, 1230 Domžale 01/ 722 01 00 ue.domzale@gov.si UE JESENICE Cesta m. Tita 78, 4270 Jesenice 04/ 586 92 81 ue.jesenice@gov.si UE DRAVOGRAD Meža 10, 2370 Dravograd 02/ 872 07 10 ue.dravograd@gov.si UE KAMNIK Glavni trg 24, 1240 Kamnik 01/ 831 81 00 ue.kamnik@gov.si UE GORNJA RADGONA Partizanska cesta 13 9250 Gornja Radgona 02/ 564 38 88 ue.goradgona@gov.si UE KOČEVJE Ljubljanska cesta 26, 1330 Kočevje 01/ 893 83 00 ue.kocevje@gov.si 73 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO 74 UE KOPER Trg Brolo 4, 6000 Koper/Capodistria 05/ 663 76 00 ue.koper@gov.si UE LOGATEC Tržaška cesta 15, 1370 Logatec 01/ 759 05 00 ue.logatec@gov.si UE KRANJ Slovenski trg 1, 4000 Kranj 04/ 201 57 00 ue.kranj@gov.si UE MARIBOR Ulica heroja Staneta 1, 2501 Maribor 02/ 220 10 00 ue.maribor@gov.si UE KRŠKO Cesta krških žrtev 14, 8270 Krško 07/ 498 14 02 ue.krsko@gov.si UE METLIKA Naselje Borisa Kidriča 14, 8330 Metlika 07/ 363 74 50 ue.metlika@gov.si UE LAŠKO Mestna ulica 2, 3270 Laško 03/ 733 88 00 ue.lasko@gov.si UE MOZIRJE Šmihelska cesta 2, 3330 Mozirje 03/ 839 33 00 ue.mozirje@gov.si UE LENART Trg osvoboditve 7, 2230 Lenart 02/ 729 15 00 ue.lenart@gov.si UE MURSKA SOBOTA Kardoševa 2, 9000 Murska Sobota 02/ 513 11 11 ue.murskasobota@gov.si UE LENDAVA Trg ljudske pravice 5, 9220 Lendava 02/ 577 36 00 ue.lendava@gov.si UE NOVO MESTO Defranceschijeva ulica 1, 8000 Novo mesto 07/ 393 91 02 ue.novomesto@gov.si UE LITIJA Jerebova 14, 1270 Litija 01/ 896 23 45 ue.litija@gov.si UE NOVA GORICA Trg Edvarda Kardelja 1, 5102 Nova Gorica 05/ 336 01 00 ue.novagorica@gov.si UE LJUBLJANA Tobačna ulica 5, 1000 Ljubljana 01/ 306 30 00 ue.ljubljana@gov.si UE ORMOŽ Ptujska cesta 6, 2270 Ormož 02/ 741 54 00 ue.ormoz@gov.si UE LJUTOMER Vrazova ulica 1, 9240 Ljutomer 02/ 584 94 20 ue.ljutomer@gov.si UE PESNICA Pesnica pri Mariboru 39/a, 2211 Pesnica pri Mariboru, 02/ 654 23 00 ue.pesnica@gov.si KONTAKTI UE PIRAN Obala 114/a, 6320 Portorož/Portorose 05/ 671 04 00 ue.piran@gov.si UE SEVNICA Glavni trg 19/a, 8290 Sevnica 07/ 816 38 70 ue.sevnica@gov.si UE POSTOJNA Ljubljanska cesta 4, 6230 Postojna 05/ 728 06 00 ue.postojna@gov.si UE SEŽANA Partizanska 4, 6210 Sežana 05/ 731 27 00 ue.sezana@gov.si UE PTUJ Slomškova ulica 10, 2250 Ptuj 02/ 798 01 00 ue.ptuj@gov.si UE SLOVENJ GRADEC Meškova 21, 2380 Slovenj Gradec 02/ 885 05 50 ue.slgradec@gov.si UE RADLJE OB DRAVI Mariborska cesta 7, 2360 Radlje ob Dravi 02/ 887 94 00 ue.radlje@gov.si UE SLOVENSKA BISTRICA Kolodvorska ulica 10 2310 Slovenska Bistrica 02/ 805 55 00 Stari trg 29, 3210 Slovenske Konjice 03/ 758 01 10 ue.slbistrica@gov.si UE RADOVLJICA Gorenjska cesta 18, 4240 Radovljica 04/ 537 16 00 ue.radovljica@gov.si UE ŠENTJUR PRI CELJU Mestni trg 10, 3230 Šentjur 03/ 747 12 80 ue.sentjur@gov.si UE RAVNE NA KOROŠKEM Čečovje 12, 2390 Ravne na Koroškem 02/ 821 64 40 ue.ravne@gov.si UE ŠKOFJA LOKA Poljanska cesta 2, 4220 Škofja Loka 04/ 511 23 60 ue.skofjaloka@gov.si UE RIBNICA Gorenjska cesta 9, 1310 Ribnica 01/837 27 10 ue.ribnica@gov.si UE ŠMARJE PRI JELŠAH Aškerčev trg 12, 3240 Šmarje pri Jelšah 03/ 817 17 00 ue.smarje@gov.si UE RUŠE Kolodvorska 9, 2342 Ruše 02/ 669 06 97 ue.ruse@gov.si UE TOLMIN Tumov drevored 4, 5220 Tolmin 05/ 380 08 00 ue.tolmin@gov.si UE TREBNJE Goliev trg 5, 8210 Trebnje 07/ 348 22 50 ue.trebnje@gov.si UE VRHNIKA Tržaška cesta 1, 1360 Vrhnika 01/ 750 78 50 ue.vrhnika@gov.si 75 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO UE TRBOVLJE Mestni trg 4,1422 Trbovlje 03/ 563 48 00 ue.trbovlje@gov.si UE ZAGORJE OB SAVI Cesta 9. avgusta 5, 1410 Zagorje ob Savi 03/ 566 44 72 ue.zagorje@gov.si UE TRŽIČ Trg svobode 18, Tržič 04/ 595 21 00 ue.trzic@gov.si UE ŽALEC Ulica Savinjske čete 5, 3310 Žalec 03/ 713 51 20 (ue.zalec@gov.si). UE VELENJE Rudarska cesta 6/a, 3320 Velenje 03/ 899 57 00 ue.velenje@gov.si REGIONALNE SLUŽBE ZAVODA ZA ZAPOŠLJAVANJE OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA LJUBLJANA Parmova 32 , 1000 Ljubljana 01/ 242 41 00 76 Urad za delo / Služba za rad Cerknica Cesta 4. maja 52, 1380 Cerknica 01/ 709 32 11 Urad za delo / Služba za rad Kočevje Trg zbora odposlancev 2, 1330 Kočevje 01/ 893 96 10 Urad za delo / Služba za rad Domžale Ljubljanska 80, 1230 Domžale 01/ 724 14 45 Urad za delo / Služba za rad Logatec Tržaška c. 19 a , 1370 Logatec 01/ 754 13 39 Urad za delo / Služba za rad Grosuplje Kadunčeva 4, 1290 Grosuplje 01/ 786 08 60 Urad za delo / Služba za rad Ljubljana Parmova 32, 1000 Ljubljana 01/ 242 41 40 Urad za delo / Služba za rad Idrija Rožna 2a, 5280 Idrija 05/ 377 10 69 Urad za delo / Služba za rad Ribnica Škrabčev trg 13, 1310 Ribnica 01/ 836 96 90 Urad za delo / Služba za rad Kamnik Kajuhova pot 11, 1241 Kamnik 01/ 831 61 51 Urad za delo / Služba za rad Vrhnika Trg K.Grabeljška 2b, 1360 Vrhnika 01/ 750 46 70 KONTAKTI OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA KRANJ Bleiweisova 12, 4000 Kranj 04/ 280 61 00 Urad za delo / Služba za rad Jesenice Cesta maršala Tita 16, 4270 Jesenice 04/ 581 13 00 Urad za delo / Služba za rad Škofja Loka Spodnji trg 40, 4220 Škofja Loka 04/ 512 12 81 Urad za delo / Služba za rad Kranj Bleiweisova 12, 4000 Kranj 04/ 280 61 00 Urad za delo / Služba za rad Tržič Trg svobode 18,4290 Tržič 04/ 596 11 64 Urad za delo / Služba za rad Radovljica Kranjska c. 13, 4240 Radovljica 04/ 531 49 66 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA NOVA GORICA Ulica tolminskih puntarjev 4, 5000 Nova Gorica 05/ 335 02 00 Urad za delo / Služba za rad Ajdovščina Gregorčičeva ul. 18, 5270 Ajdovščina 05/ 368 13 30 Urad za delo / Služba za rad Tolmin Trg maršala Tita 8, 5220 Tolmin 05/ 381 06 00 Urad za delo / Služba za rad Nova Gorica Ulica tolminskih puntarjev 4, 5000 Nova Gorica 05/ 335 02 00 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA KOPER Kmečka ul. 2, 6000 Koper - Capodistria 05/ 613 50 00 Urad za delo / Služba za rad Ilirska Bistrica Gregorčičeva 2, 6250 Ilirska Bistrica 05/ 714 51 97 Urad za delo / Služba za rad Piran Obala 114, 6320 Portorož/Portorose 05/ 677 18 73 77 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Urad za delo / Služba za rad Izola Veluščkova 4, 6310 Izola/Isola 05/ 641 83 74 Urad za delo / Služba za rad Postojna Ljubljanska 5a, 6230 Postojna 05/ 726 13 93 Urad za delo / Služba za rad Koper Kmečka ul. 2, 6000 Koper/Capodistria 05/ 613 50 00 Urad za delo / Služba za rad Sežana Ul. 1. maja 1, 6210 Sežana 05/ 734 43 16 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA NOVO MESTO Trdinova 10, 8000 Novo mesto 07/ 393 58 00 Urad za delo / Služba za rad Črnomelj Kolodvorska 34, 8340 Črnomelj 07/ 305 19 26 Urad za delo / Služba za rad Novo mesto Mušičeva 15, 8000 Novo mesto 07/ 393 58 30 Urad za delo / Služba za rad Metlika Črnomaljska 1, 8330 Metlika 07/ 305 81 22 Urad za delo / Služba za rad Trebnje Baragov trg 1, 8210 Trebnje 07/ 304 41 01 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA TRBOVLJE Ulica 1. junija 19, 1420 Trbovlje 03/ 563 35 00 Urad za delo / Služba za rad Hrastnik Cesta 3. julija 1b, 1430 Hrastnik 03/ 565 43 00 Urad za delo / Služba za rad Trbovlje Ul. 1. junija 19, 1420 Trbovlje 03/ 563 35 00 Urad za delo / Služba za rad Litija Jerebova 14, 1270 Litija 01/ 898 30 77 Urad za delo / Služba za rad Zagorje Kidričeva 2a, 1410 Zagorje ob Savi 03/ 563 35 40 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA VELENJE Rudarska cesta 6a, 3320 Velenje 03/ 898 82 10 Urad za delo / Služba za rad Dravograd Trg 4. julija 5, 2370 Dravograd 02/ 887 94 70 78 Urad za delo / Služba za rad Ravne na Koroškem Prežihova 17, 2390 Ravne na Koroškem 02/ 870 55 70 KONTAKTI Urad za delo / Služba za rad Mozirje Na trgu 20, 3330 Mozirje 03/ 839 01 18 Urad za delo / Služba za rad Slovenj Gradec Francetova 7, 2380 Slovenj Gradec 02/ 881 29 60 Urad za delo / Služba za rad Radlje ob Dravi Mariborska 7, 2360 Radlje ob Dravi 02/ 887 95 56 Urad za delo / Služba za rad Velenje Rudarska c. 6A, 3320 Velenje 03/ 898 82 10 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA SEVNICA Trg svobode 32, 8290 Sevnica 07/ 816 46 50 Urad za delo / Služba za rad Krško Dalmatinova 8, 8270 Krško 07/ 488 15 30 Urad za delo / Služba za rad Sevnica Trg svobode 32, 8290 Sevnica 07/ 816 46 50 Urad za delo / Služba za rad Brežice Černelčeva 3a, 8250 Brežice 07/ 499 29 30 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA MARIBOR Gregorčičeva 37, 2000 Maribor 02/ 235 77 00 Urad za delo / Služba za rad Lenart Ilaunigova ul. 19, 2230 Lenart v Slovenskih Goricah 02/ 720 72 65 Urad za delo / Služba za rad Pesnica Pesnica 42/a, 2211 Pesnica pri Mariboru 02/ 653 39 41 Urad za delo / Služba za rad Maribor Gregorčičeva 37, 2000 Maribor 02/ 235 77 00 Urad za delo / Služba za rad Ruše Šolska ul. 16, 2342 Ruše 02/ 661 00 81 Urad za delo / Služba za rad Slovenska Bistrica Tomšičeva ul. 9, 2310 Slovenska Bistrica 02/ 840 21 10 Urad za delo / Služba za rad Maribor II Moše Pijade 22, 2000 Maribor 02/ 33 05 400 79 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA CELJE Ljubljanska cesta 14, 3001 Celje 02/ 720 72 65 Urad za delo / Služba za rad Celje Gledališki trg 7, 3000 Celje 03/ 427 33 36 Urad za delo / Služba za rad Šentjur Ul. Leona Dobrotinška 3, 3230 Šentjur 03/ 427 33 00 Urad za delo / Služba za rad Laško Kidričeva ulica 5, 3270 Laško 03/ 427 33 54 Urad za delo / Služba za rad Šmarje pri Jelšah Rogaška cesta 40 a, 3240 Šmarje pri Jelšah 03/ 427 33 00 Urad za delo / Služba za rad Slovenske Konjice Mestni trg 3, 3210 Slovenske Konjice 03/ 757 34 50 Urad za delo / Služba za rad Žalec Aškerčeva 4 a, 3310 Žalec 03/ 427 33 00 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA PTUJ Vodnikova ul. 2, 2250 Ptuj 03/ 427 34 30 Urad za delo / Služba za rad Ormož Ptujska cesta 25, 2270 Ormož 02/ 749 23 10 Urad za delo / Služba za rad Ptuj Osojnikova c. 1, 2250 Ptuj 02/ 771 07 11 OBMOČNA SLUŽBA / REGIONALNA SLUŽBA MURSKA SOBOTA Arh. Novaka 3, 9000 Murska Sobota 02/ 749 23 10 80 Urad za delo Služba za rad Gornja Radgona Partizanska 21, 9250 Gornja Radgona 02/ 521 32 53 Urad za delo / Služba za rad Lendava Kranjčeva 22, 9220 Lendava/Lendva 02/ 521 32 02 Urad za delo / Služba za rad Ljutomer Prešernova 17 a, 9240 Ljutomer 02/ 521 32 08 Urad za delo / Služba za rad Murska Sobota Staneta Rozmana 11a, 9000 Murska Sobota 02/ 521 32 18 KONTAKTI CENTRI ZA SOCIALNO DELO (CSD) / CENTRI ZA SOCIJALNI RAD CSD Ajdovščina Gregorčičeva 18, 5270 Ajdovščina 05/ 368 06 12 gpcsd.ajdov@gov.si CSD Grosuplje Taborska c. 13, 1290 Grosuplje 01/ 781 80 50 gpcsd.grosu@gov.si CSD Brežice Cesta prvih borcev 24, 8250 Brežice 07/ 499 10 00 gpcsd.brezi@gov.si CSD Hrastnik Log 9, 1430 Hrastnik 03/ 564 27 70 gpcsd.hrast@gov.si CSD Celje Gregorčičeva 6, 3000 Celje 03/ 425 63 00 gpcsd.celje@gov.si CSD Cerknica Partizanska cesta 2a, 1380 Cerknica 01/ 705 04 00 gpcsd.cerkn@gov.si CSD Črnomelj Ulica 21. oktobra 9, 8340 Črnomelj 07/ 306 23 60 gpcsd.crnom@gov.si CSD Domžale Ljubljanska 70, 1230 Domžale 01/ 724 63 70 gpcsd.domza@gov.si CSD Dravograd Meža 4, 2370 Dravograd 02/ 872 36 30 gpcsd.dravo@gov.si CSD Gornja Radgona Partizanska cesta 21, 9250 Gornja Radgona 02/ 564 93 10 gpcsd.gornj@gov.si CSD Idrija Vojkova 2a, 5280 Idrija 05/ 373 46 00 gpcsd.idrij@gov.si CSD Ilirska Bistrica Bazoviška 32, 6250 Ilirska Bistrica 05/ 711 01 40 gpcsd.ilirs@gov.si CSD Izola Veluščkova 4, 6310 Izola 05/ 662 26 94 gpcsd.izola@gov.si CSD Jesenice C. Železarjev 4a, 4270 Jesenice 04/ 583 46 01 04/ 583 46 10 04/ 583 46 14 gpcsd.jesen@gov.si CSD Kamnik Ljubljanska 1 1240 Kamnik 01/ 830 32 80 01/ 831 60 31 gpcsd.kamni@gov.si 81 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO CSD Kočevje Ljubljanska c. 25, 1330 Kočevje 01/ 893 83 80 gpcsd.kocev@gov.si CSD Ljubljana Center Dalmatinova ulica 2, 1000 Ljubljana 01/ 475 08 00 gpcsd.ljcen@gov.si CSD Koper Cankarjeva 6, 6000 Koper 05/ 663 45 50 gpcsd.koper@gov.si CSD Ljubljana Moste-Polje Ob Ljubljanici 36a, 1000 Ljubljana 01/ 587 34 00 gpcsd.ljmos@gov.si CSD Kranj Koroška cesta 19, 4000 Kranj 04/ 25 68 720 gpcsd.kranj@gov.si CSD Ljubljana Šiška Celovška 195, 1000 Ljubljana 01/ 583 98 00 gpcsd.ljsis@gov.si CSD Krško Cesta krških žrtev 11, 8270 Krško 07/ 492 25 53, 07/ 492 59 68 gpcsd.krsko@gov.si CSD Ljubljana Vič-Rudnik Tržaška cesta 2, 1000 Ljubljana 01/ 200 21 40 gpcsd.ljvic@gov.si CSD Laško Kidričeva ulica 1, 3270 Laško 03/ 734 31 00 gpcsd.lasko@gov.si CSD Lenart Ilaunigova 19, 2230 Lenart 02/ 720 03 00 gpcsd.lenar@gov.si CSD Lendava Glavna ulica 73, 9220 Lendava 02/ 578 98 40 gpcsd.lenda@gov.si 82 CSD Ljutomer Prešernova 17/a, 9240 Ljutomer 02/ 585 86 60 gpcsd.ljuto@gov.si CSD Logatec Tržaška cesta 13, 1370 Logatec 01/ 759 06 70 gpcsd.logat@gov.si CSD Maribor Dvorakova ulica 5, 2000 Maribor 02/ 250 66 00 gpcsd.marib@gov.si CSD Litija Ponoviška c. 12, 1270 Litija 01/ 890 03 80, 01/ 890 03 81 gpcsd.litij@gov.si CSD Metlika Naselje Borisa Kidriča 5a, 8330 Metlika 07/ 306 34 31 07/ 305 23 25 gpcsd.metli@gov.si CSD Ljubljana Bežigrad Podmilščakova 20, 1000 Ljubljana 01/ 300 18 00, 01/ 300 18 01 gpcsd.ljbez@gov.si CSD Mozirje Šmihelska cesta 2, 3330 Mozirje 03/ 839 14 60 gpcsd.mozir@gov.si KONTAKTI CSD Murska Sobota Slovenska ulica 44, 9000 Murska Sobota 02/ 535 11 40 gpcsd.mursk@gov.si CSD Radovljica Kopališka 10, 4240 Radovljica 04/ 537 14 00, 04/ 537 14 11 gpcsd.radov@gov.si CSD Nova Gorica Trg E. Kardelja 1, 5000 Nova Gorica 05/ 330 29 00 gpcsd.gorica1@gov.si CSD Ravne na Koroškem Gozdarska pot 17, 2390 Ravne na Koroškem 02/ 821 63 50 02/ 821 63 51 gpcsd.ravne@gov.si CSD Novo mesto Resslova ul. 7b, 8000 Novo mesto 07/ 393 26 40 gpcsd.novom@gov.si CSD Ormož Ptujska c. 25/d, 2270 Ormož 02/ 741 05 60 gpcsd.ormoz@gov.si CSD Pesnica Pesnica pri Mariboru 41, 2211 Pesnica 02/ 654 42 20 gpcsd.pesni@gov.si CSD Piran Obala 114, 6320 Portorož 05/ 671 23 00 gpcsd.piran@gov.si CSD Postojna Novi trg 6, 6230 Postojna 05/ 700 12 00 gpcsd.posto@gov.si CSD Ptuj Trstenjakova 5a, 2250 Ptuj 02/ 787 56 00 gpcsd.ptuj@gov.si CSD Radlje ob Dravi Mariborska c. 7, 2360 Radlje ob Dravi 02/ 887 97 30 gpcsd.radlj@gov.si CSD Ribnica Škrabčev trg 17, 1310 Ribnica 01/ 836 10 03 01/ 836 93 50 gpcsd.ribni@gov.si CSD Ruše Šolska ulica 16/a , 2342 Ruše 02/ 661 12 41 gpcsd.ruse@gov.si CSD Sevnica Trg svobode 9, 8290 Sevnica 07/ 816 12 40 gpcsd.sevni@gov.si CSD Sežana Kosovelova ul. 4b, 6210 Sežana 05/ 707 42 00, 05/ 734 16 80 gpcsd.sezan@gov.si CSD Slovenj Gradec Ozka ulica 1, 2380 Slovenj Gradec 02/ 885 01 00, 02/ 885 01 01 gpcsd.slovg@gov.si CSD Slovenska Bistrica Ljubljanska 16, 2310 Slovenska Bistrica 02/ 805 07 60 02/ 805 07 61 gpcsd.slovb@gov.si 83 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO CSD Slovenske Konjice Mestni trg 18, 3210 Slovenske Konjice 03/ 758 08 80 gpcsd.slovk@gov.si CSD Trebnje Goliev trg 11, 8210 Trebnje 07/ 348 15 70 gpcsd.treb@gov.si CSD Šentjur CSD Tržič Usnjarska ulica 3, 4290 Tržič 04/ 597 12 00 gpcsd.trzic@gov.si Dušana Kvedra 11, 3230 Šentjur pri Celju 03/ 746 25 20 03/ 746 25 22 gpcsd.sentj@gov.si CSD Škofja Loka Partizanska cesta 1d, 4220 Škofja Loka 04/ 517 01 00 gpcsd.skofj@gov.si CSD Šmarje pri Jelšah Rogaška cesta 38, 3240 Šmarje pri Jelšah 03/ 818 16 50 03/ 818 16 51 gpcsd.smarj@gov.si CSD Tolmin Cankarjeva 6, 5220 Tolmin 05/ 388 17 19 gpcsd.tolmi@gov.si CSD Trbovlje Mestni trg 5a, 1420 Trbovlje 03/ 563 40 16 03/ 563 40 33 gpcsd.trbov@gov.si 84 CSD Velenje Vodnikova 1, 3320 Velenje 03/ 898 45 00, 03/ 898 45 02 gpcsd.velen@gov.si CSD Vrhnika Cankarjev trg 8, 1360 Vrhnika 01/ 750 62 70 gpcsd.vrhni@gov.si CSD Zagorje ob Savi Cesta zmage 7, 1410 Zagorje ob Savi 03/ 566 02 50 gpcsd.zagor@gov.si CSD Žalec Mestni trg 5, 3310 Žalec 03/ 713 12 50, 03/ 713 12 61 gpcsd.zalec@gov.si KONTAKTI KONZULATI IN VELEPOSLANIŠTVA V SLOVENIJI KONZULATI I AMBASADE U SLOVENIJI www.mzz.gov.si Apostolska nunciatura Svetega sedeža Apostolska nuncijatura Svete Stolice Krekov trg 1, Ljubljana +386 1 433 92 04 Generalni konzulat Hašemitske kraljevine Jordanije / Generalni konzulat Hašemitske Kraljevine Jordan Zaloška cesta 159, Ljubljana +386 1 546 15 00 Generalni konzulat Italijanske republike Generalni konzulat Republike Italije Belvedere 2, Koper +386 5 6273 749 cg.capodistria@siol.net Generalni konzulat Kraljevine Danske Komenskega ulica 36, Ljubljana +386 1 300 76 60 Generalni konzulat Kraljevine Norveške Dalmatinova 10, Ljubljana +386 1 232 74 10 Generalni konzulat Kraljevine Tajske Generalni konzulat Kraljevine Tajland Pražakova 12, Ljubljana +386 1 433 30 26 Generalni konzulat Republike Ciper Generalni konzulat Republike Cipar Mestni trg 24, Ljubljana +386 1 438 53 00 Generalni konzulat Republike Filipini Ulica bratov Učakar 50, Ljubljana +386 1 518 15 84 kastelic.joze@boter.net Konzulat Avstralije / Konzulat Australije Vurnikova 2, Ljubljana +386 1 234 86 75 Konzulat Češke republike Konzulat Republike Češke Vilfanova 9, Portorož +386 5 674 72 70 Konzulat Kanade Trg republike 3, Ljubljana +386 1 252 44 44 Konzulat Kraljevine Maroko Bizjanova ulica 2, Ljubljana +386 1 581 63 00 riko@riko.si Konzulat Kraljevine Nepal Dunajska cesta 104, Ljubljana +386 1 568 23 31 aswin.shresta@hotmail.com Konzulat Nove Zelandije Konzulat Novog Zelanda Verovškova 57, Ljubljana +386 1 580 30 55 janja.bratos@lek.si Konzulat Republike Avstrije Konzulat Republike Austrije Vita Kraigherja 4/I, Maribor +386 2 229 22 57 Konzulat Republike Čile Brdnikova 34 b, Ljubljana +386 1 423 96 70 Konzulat Republike Finske Bevkova 11, Domžale +386 1 721 32 97 85 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Konzulat Republike Hrvaške Konzulat Republike Hrvatske Trg Svobode 3, Maribor +386 2 234 66 80 Veleposlaništvo Zvezne republike Brazilije Ambasada Savezne republike Brazil Kongresni trg 5, Ljubljana +386 1 244 24 00 Konzulat Republike Indije Na trati 11, Ljubljana +386 1 513 61 50 Veleposlaništvo Bosne in Hercegovine Ambasada Bosne i Hercegovine Kolarjeva 26, Ljubljana +386 1 234 32 50 Konzulat Republike Indonezije Prešernova 11, Ljubljana +386 1 200 51 77 Konzulat Republike Južne Afrike Konzulat Južnoafričke Republike Pražakova ulica 4, Ljubljana +386 1 200 63 00 Konzulat Republike Koreje Trg republike 3, Ljubljana +386 1 252 71 17 Konzulat Republike Malte Kersnikova 11, Ljubljana +386 1 41 444 014 smilja.klesnik@zdruzenje-sim.si Konzulat Republike Poljske Vipavska cesta 13, Nova Gorica +386 5 331 52 70 Veleposlaništvo Ukrajine Teslova 23, Ljubljana +386 1 421 06 04 consulate.ua@siol.net Konzulat Velikega vojvodstva Luksemburg Konzulat Velikog vojvodstva Luksemburg Slovenska cesta 27, Ljubljana +386 1 470 70 15 Konzulat Združenih mehiških držav Konzulat Združenih meksičkih država Trg republike 3, Ljubljana +386 1 470 70 35 86 Veleposlaništvo Češke republike Ambasada Republike Češke Riharjeva 1, Ljubljana +386 1 420 24 50 ljubljana@embassy.mzv.cz Veleposlaništvo Črne gore Ambasada Crne Gore Njegoševa cesta 14, Ljubljana +386 1 439 53 64 embamon-lj@t-2.net Veleposlaništvo Republike Francije Ambasada Republike Francuske Barjanska 1, Ljubljana +386 1 479 04 00 info@ambafrance.si http://www.ambafrance.si Veleposlaništvo Grčije / Ambasada Grčke Trnovski pristan 14, Ljubljana +386 1 420 14 00 emb.gr.slo@siol.net Veleposlaništvo Irske / Ambasada Irske Palača Kapitelj, Poljanski nasip 6, Ljubljana +386 1 300 89 70 irish.embassy@siol.net Veleposlaništvo Republike Italije Ambasada Republike Italije Snežniška ulica 8, Ljubljana +386 1 426 21 94 amblubiana@siol.net KONTAKTI Veleposlaništvo Kraljevine Belgije Ambasada Kraljevine Belgije Trg republike 3/IX, Ljubljana +386 1 200 60 10 ljubljana@diplobel.org Veleposlaništvo Kraljevine Danske Ambasada Kraljevine Danske Eurocenter, Tivolska 48, Ljubljana +386 1 438 08 00 ljuamb@um.dk Veleposlaništvo Kraljevine Nizozemske Ambasada Kraljevine Nizozemske Palača Kapitelj, Poljanski nasip 6, Ljubljana +386 1 420 14 60 lju@minbuza.nl Veleposlaništvo Kraljevine Norveške Ambasada Kraljevine Norveške Ajdovščina 4/8, Ljubljana +386 1 300 21 40 Veleposlaništvo Kraljevine Španije Ambasada Kraljevine Španije Trnovski pristan 24, Ljubljana +386 1 420 23 30 embespsi@mail.mae.es Veleposlaništvo Ljudske republike Kitajske Ambasada Narodne Republike Kine Koblarjeva 3, Ljubljana +386 1 420 28 55 Veleposlaništvo Republike Albanije Ambasada Republike Albanije Zaloška cesta 69, Ljubljana +386 1 547 36 50 Ambasada Republike Avstrije Ambasada Republike Austrije Prešernova cesta 23, Ljubljana +386 1 479 07 00 austroamb@austrianembassy.si Veleposlaništvo Republike Bolgarije Ambasada Republike Bugarske Rožna dolina, Cesta XV/18, Ljubljana +386 1 423 24 51 Veleposlaništvo Republike Hrvaške Ambasada Republike Hrvatske Gruberjevo nabrežje 6, Ljubljana +386 1 200 44 01 croemb.slovenia@siol.net Veleposlaništvo Republike Madžarske Ambasada Republike Mađarske Ulica Konrada Babnika 5, Ljubljana +386 1 512 18 82 Veleposlaništvo Republike Makedonije Ambasada Republike Makedonije Prešernova 2, Ljubljana +386 1 421 00 21 Veleposlaništvo Republike Poljske Ambasada Republike Poljske Bežigrad 10, Ljubljana +386 1 436 47 12 ambpo.si@siol.net http://www.poland-embassy.si Veleposlaništvo Turčije Ambasada Turske Livarska 4, Ljubljana +386 1 236 41 50 vrturcije@siol.net www.turkish-embassy.si Veleposlaništvo Romunije Ambasada Rumunije Smrekarjeva 33a, Ljubljana +386 1 505 82 94 embassy.of.romania@siol.net Veleposlaništvo Ruske federacije Ambasada Ruske Federacije Tomšičeva 9, Ljubljana +386 1 425 68 75 87 UKL JUČIVANJE U SLOVENSKO DRUŠTVO Veleposlaništvo Slovaške republike Ambasada Republike Slovačke Tivolska cesta 4, Ljubljana +386 1 425 54 25 velepos.slovakia@siol.net Veleposlaništvo Republike Srbije Ambasada Republike Srbije Slomškova ulica 1, Ljubljana +386 1 438 01 10 ambasada(at)ambasadasrbije.si http://www.ambasadasrbije.si Veleposlaništvo Švedske Ambasada Švedske Ajdovščina 4/8, Ljubljana +386 1 30 00 270 ambassaden.ljubljana@foreign.ministry.se Veleposlaništvo Švice Ambasada Švicarske Trg republike 3/VI, Ljubljana +386 1 200 86 40 88 Veleposlaništvo Združenega kraljestva Velike Britanije in Severne Irske Ambasada Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Sjeverne Irske Trg Republike 3/IV, Ljubljana +386 1 200 39 10 info@british-embassy.si www.british-embassy.si Veleposlaništvo Združenih držav Amerike Ambasada Sjedinjenih Američkih Država Prešernova cesta 31, Ljubljana +386 1 200 55 00 email@usembassy.si www.usembassy.si Veleposlaništvo Zvezne republike Nemčije Ambasada Savezne Republike Njemačke Prešernova cesta 27, Ljubljana +386 1 479 03 00