ngöôøi vieät illinois - Vietnamese Association Of Illinois
Transcription
ngöôøi vieät illinois - Vietnamese Association Of Illinois
Ngöôøi Vieät Illinois • 1 2 • Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät ILLINOIS • Nguyeät San THOÂNG TIN . VAÊN HOÙA SINH HOAÏT COÄNG ÑOÀNG Chuû tröông Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois Chuû nhieäm: Paul Luu Giaùm Ñoác Ñieàu Haønh Toång Bieân Taäp Francis C. Khuc • Ban Bieân Taäp Shara Chaâu, Traàn Caàu,Caheri Aguilar Nguyeãn Vaên Duõng, Leâ Demi, Gerry Fernandez, Leâ Höng, Nga Phan, Döông Vaân, Vay Che, Thaûo Voõ, Jalal Belsifar Coäng taùc thöôøng tröïc Phaïm Thaønh Chaâu, Traàn Trung Ñaïo, Troïng Ñaït, Bs.Nguyeãn YÙ Ñöùc, Phan Nhaät Nam, Nguyeãn Taøi Ngoïc, David Thieân Ngoïc, Hoaøng Ñöùc Nhaõ, Huy Phöông, Huyønh Vaên Phuù, Vaên Quang, Pt. Nguyeãn Maïnh San, Tina Traàn, Töôûng Naêng Tieán, Minh Vaên... Tin Töùc Duõng Nguyeãn, Höng Leâ, Chaâu Vaên Quaûng caùo Shara Chaâu •• Thö töø, baøi vôû, ngaân phieáu xin göûi: Vietnamese Association of Illinois 5110 N. Broadway, Chicago, Illinois 60640 - U.S.A. Tel: (773) 728- 3700 - Fax: (773) 728-0497 www.hnvi.org Email: infovai@hnvi.org Ban Bieân Taäp: shara.chau@hnvi.org BAØI VÔÛ, QUAÛNG CAÙO HOà TRÔÏ XIN GÖÛI TRÖÔÙC NGAØY 15 MOÃI THAÙNG TRONG SOÁ NAØY Soá 394 - Thaùng 8, Naêm 2015 • Caùc Chöông trình phuïc vuï - Giôùi thieäu 3 • Tin töùc toång hôïp (Höng Leâ, Duõng Nguyeãn) 9 • Tin Chicago (Chaâu Vaên) 30 • Trang baùo aûnh: Sinh hoaït Heø 2015 HNV 32 • Obama-Trong: Bình môù i röôï u cuõ (Vi Anh) 34 • Trí thöùc thôøi ñoán maït (Huy Phöông) 32 • Nghó veà chuyeän caàm buùt... (ViettuSaigon) 36 • Tröôùc Thaèng Thôøi Ñaïi (Töôûng Naêng Tieán) 38 • Cöôøng quoác taïi Thaùi Bình Döông (Troïng Ñaït) 41 • Maãu chim saét ñaét nhaát cuûa Myõ (StQS) 44 • Noãi ñau tuoå xeá chieàu (Huy Phöông) 47 • Thö cuûa Coäng ñoàng NVQG Hoa Kyø 50 • Chuyeän veà caùi lyù lòch (Vaên Quang, Saigon) 52 • Veà VN aên nhaäu (Chu Taát Tieán) 55 • Bi kòch caùc oâng choàng laáy vôï VN (VNN- StTL) 58 • Lòch söû giaû doái (Ñaïi Nghóa) 60 • Saigon Ngaøy Toâi Veà (Thô Nguyeãn Vieãn) 66 • Chuyeän chöa coù töïa ñeà (Mili st) 58 • Taû n maï n veà con Muoã i (Bs Nguyeã n YÙ Ñöù c ) 72 • Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh “boác hôi” 76 • Trang baùo Giôùi thieäu Saùch môùi 78 • Trang Phaân Öu 80 • English Section (Combined) 83 • Quaûng caùo hoã trôï 86 xin môøi ñoïc, göûi ñaêng quaûng caùo vaø uûng hoä nguyeät san ngöôøi vieät illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 3 Danh muïc Quaûng caùo • Danh muïc Quaûng caùo Danh muïc Quaûng caùo • Danh muïc Quaûng caùo Danh muïc Quaûng caùo • Danh muïc Quaûng caùo BAÙC SÓ – TRUNG TAÂM Y KHOA Bs. Saqal vaø Traàn Xuaân Ninh Bs. Traàn Lieân Phöông (Asian Village) Bs. Van Pham Vision 2000 Ñoâng Y só Thaùi Hoøa 89 98 90 96 NHA SÓ Four Seasons Dental - Bs.Kieät & Nga, D.D.S. Comestic Dentistry - Bs. Ng.Thieän Minh, D.D.S. Bs.Nguyeãn Duy Linh, D.D.S. Bs. David Toaøn Nguyeãn, D.D.S. 98 97 98 103 LUAÄT SÖ Ls.STUART BARASCH Ls. KIEÀU HUY LIEÂM KEN M.LUCACIONI,Ltd.,Taäp ñoaøn Ls. 103 104 Full Colored KHAI THUEÁ - BAÛO HIEÅMØ - VAY TIEÀN Dakao Tax & Travel VNUS Money & Travel Express Baûo hieåm Nhaân Thoï New York Life 93 94 87 VAØNG - KIM CÖÔNG KIM TAÂM Diamonds HOAØNG KIM Jewelry 94 96 NHAØ THUOÁC MINI thöông xaù 90 XE HÔI - SÖÛA CHÖÕA THONG’S Auto service & Body VALUE Auto Services (Tran Dac) MAI PHUÏNG 102 91 100 QUAY PHIM - CHUÏP HÌNH QUOC TE (QT Photo & Travel) 96 CHÔÏ - SIEÂU THÒ - ÑOÀ DUØNG TAINAM thöông xaù HOA NAM MARKET 88 95 NHAØ HAØNG - CAØPHE Phôû LOAN THAI Garden Phôû 888 Caøfeù HOAØNG 99 95 95 95 DAÏY NGHEÀ - ÑAØO TAÏO - HUAÁN LUYEÄN PHÖÔNG Daïy Piano Daïy Ñaøn VUÕ HAÛI Laùi xe Huyønh Phuù Taùnh Learn English/Computer for Free/ VAI 97 97 101 9 VEÙ MAÙY BAY - DU LÒCH - DÒCH VUÏ Lynamy Dòch vuï Nhaø Quaøn BARR Söûa chöõa computer Söûa chöõa maùy laïnh, maùy söôûi... TIN VUI Trò beänh Taâm Lyù Greenlight Live Music Tran’s Services, Inc. Hoa töôi VN FLORIST Caàn sang - Caàn ngöôøi - Caàn thôï Nguyeät san Ngöôøi Vieät Illinois caûm taï söï hoã trôï cuûa Quyù thaân chuû ñaêng quaûng caùo 89 99 99 99 100 92 93 96 101 4 • Ngöôøi Vieät Illinois HOÄI NGÖÔØI VIEÄT ILLINOIS CUNG ÖÙNG NHÖÕNG DÒCH VUÏ: VAI PROGRAMS: BOÅ TUÙC KHAÛ NAÊNG NGÖÔØI LÔÙN -Anh Ngöõ caên baûn -Vi tính caên baûn - Luyeän thi Nhaäp tòch ADULT EDUCATION - English as Second Language - Computer Literacy - Citizenship Classes CHÖÔNG TRÌNH HOÄI NHAÄP -Nhaäp tòch, Di truù... -Thöïc taäp phoûng vaán -Tö vaán, Huaán luyeän -Thoâng tin, Baùo chí -Phieân dòch/Thoâng dòch -Thò thöïc coâng chöùng ADJUSTMENT PROGRAM - Naturalization, Immigration... - Mock Interview - Counseling, Training - Information, Magazines - Translation/Interpretation - Notary Public TÌM VIEÄC LAØM -Giuùp tìm vieäc -Giuùp vieát Resume EMPLOYMENT -Looking for a job -Help with writing Resume DÒCH VUÏ XAÕ HOÄI -Giuùp xin trôï caáp xaõ hoäi -Chaêm soùc Cao nieân taïi gia SOCIAL SERVICES -Help with Social Benefits -Homemakers/Senior Services CHAÊM SOÙC SÖÙC KHOÛE -Kieåm tra söùc khoûe -Baûo hieåm Y Teá Treû Em HEALTHCARE SERVICE -Health Screening -IL AllKids Insurance THANH THIEÁU NIEÂN -Keøm sau giôø hoïc -Sinh hoaït Treû ... YOUTH PROGRAM -After School Tutoring -Youth Activities Lieân laïc: 5110 N. BROADWAY ST., CHICAGO, ILLINOIS 60640 Ñieän thoaïi: 773 728 3700 Fax: 773 728 0497 Giôø laøm vieäc: Töø thöù Hai ñeán thöù Saùu - Môû cöûa Töø 9:00 am ñeán 5:00 pm. Ngöôøi Vieät Illinois • 5 Learn ENGLISH for FREE! The Vietnamese Association of Illinois ADULT ESL/LITERACY PROGRAM 5110 North. Broadway .Chicago , IL 60640 Monday (Thöù Hai) 9:00am - 11:30 am : EL CIVICS - ESL - Citizenship Tuesday: (Thöù Ba): 9:00am - 11:30am : EL CIVICS - ESL - Citizenship Wednesday (Thöù Tö): 9:00am - 11:30am: Computer Class - EL CIVICS - Citizenship 10:00am - 12:30pm : ESL Thursday (Thöù Naêm): 9:00am - 11:30am : EL CIVICS - ESL - Citizenship Friday (Thöù Saùu): 9:00am - 11:30am :EL CIVICS - ESL - Citizenship Saturday (Thöù Baûy): 10:00am - 12:30pm : ESL - Citizenship Sunday (Chuû Nhaät): 10:00am - 12:30pm : Computer Class - ESL - Citizenship Monday-Sunday: ALL HOURS! We have one-on-one ESL tutoring for students unable to attend the classes during our scheduled hours. Tutors can meet with you at your convenience. ESL: - Classes focused completely on learning English. EL CIVICS: - Classes include advanced grammar and conversation skills. The class provides instructions in civics and has students apply their English in a practical way. This class also helps immigrants successfully adapt to life in the United States by including instruction on topics such as: government, history, and economics. COMPUTER CLASS: - Classes teach students basic computer skills. CITIZENSHIP: - Tutoring for students trying to pass the US Citizenship exam. For more information or to register for classes, please contact JALAL at at: (773) 728-3700 or jalal.belsifar@hnvi.org Interested in volunteering with us? Contact CAHERI: caheri.aguilar@hnvi.org For the purpose of compliance with Section 511 of public law 101-166 The Steve Amendment approximately 100% of federal phunds were used for these classes. 6 • Ngöôøi Vieät Illinois • • • • Tham vaán - Giôùi thieäu - Xeáp ñaët vieäc laøm Giuùp soaïn vieát Resume Thöïc taäp phoûng vaán khi xin vieäc laøm Hoã trôï caùc Coâng ty tuyeån choïn coâng nhaân vieân Chöông trình Tìm Vieäc Laøm cung caáp nhöõng dòch vuï: ) • Job counseling - Job placement - Job referral • Resume development - Practice job interview • On site group hiring interviews Email: JALAL.BELSIFAR@HNVI.ORG Vaãn duy trì lieân tuïc Xin lieân laïc ñeå ñöôïc phuïc vuï: Mr. JALAL BELSIFAR Vaøo buoåi chieàu nhöõng ngaøy Thöù Ba vaø Thöù Naêm 7 7 3 7 2 8 - 3 7 0 0 x 35 HOÄI NGÖÔØI VIEÄT ILLINOIS Vietnamese Association of Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 7 • NHAÄP TÒCH (Laøm thuû tuïc cho caû ngöôøi lôùn vaø treû em) • THEÛ THÖÔØNG TRUÙ (Cho moïi tröôøng hôïp) • MÔØI THAÂN NHAÂN DU LÒCH – HÖÔÙNG DAÃN HOÀ SÔ • TRAVEL DOCUMENT / RE-ENTRY PERMIT • HÖÔÙNG DAÃN THIEÁT LAÄP HOÀ SÔ BAÛO LAÕNH • DÒCH TAØI LIEÄU – THÒ THÖÏC COÂNG CHÖÙNG • • • QUYÙ ÑOÀNG HÖÔNG COÙ NHU CAÀU, XIN LIEÂN LAÏC ÑEÅ BIEÁT THEÂM CHI TIEÁT: 773 728 3700 hoäi ngöôøi vieät Illinois FRANCIS C. KHUC & HUNG LE 8 • Ngöôøi Vieät Illinois LIEÂN LAÏC ÑEÅ BIEÁT THEÂM CHI TIEÁT: VAY CHE Chöông trình Thanh Thieáu Nhi Hoäi Ngöôøi Vieät 5110 N. Broadway St., Chicago, IL 60640 (773) 728-3700 x 27 - Email: vay.che@ hnvi.org Ngöôøi Vieät Illinois • 9 Ñaây laø Chöông trình chính phuû löu taâm, ñaõi ngoä quyù Cao nieân treân 60 tuoåi giaø yeáu, beänh taät, soáng neo ñôn nhaèm cung caáp nhöõng dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe, vaø giuùp ñôõ vieäc nhaø taïi tö gia cuûa hoï. Muoán thuï höôûng dòch vuï chaêm soùc taïi gia, quyù vò cao nieân caàn: ª Coù quoác tòch Hoa Kyø, hay thöôøng truù hôïp phaùp, hoaëc hoäi ñuû nhöõng ñieàu kieän theo luaät di truù. ª Cö nguï taïi Illinois trong thôøi gian xin dòch vuï vaø nhaän dòch vuï. ª Söùc khoûe yeáu keùm hay beänh taät, coù nhu caàu giuùp ñôõ vieäc nhaø vaø phuï giuùp vieäc caù nhaân. ª Ñang höôûng trôï caáp SSI, coù theû khaùm beänh Medicare, Medicaid. ª Taøi saûn khoâng quaù 17,500 ñoâ la. ª Ñöôïc baùc só chaáp thuaän cho höôûng dòch vuï. Chöông Trình Chaêm Soùc Cao Nieân Taïi Gia/HNV ñang phaùt trieån raát toát ñeïp vôùi nhieàu thaønh quaû ñaùng khích leä, saün saøng tieáp nhaän laøm thuû tuïc cho Quyù Cao nieân coù nhu caàu trong thôøi gian ngaén nhaát. Muoán bieát theâm chi tieát, xin vui loøng lieân laïc: OÂng Duõng Nguyeãn vaø Baø Vaân Döông Ñieän thoaïi: (773) 728-3700 10 • Ngöôøi Vieät Illinois tintöùc NEWS Vietnamese Community Magazine ngöôøi vieät illinois do Hoäi Ngöôøi Vieät thöïc hieän phaùt haønh haøng thaùng, ngoaø i vieä c phaù t huy vaê n hoï c , ngheä thuaä t coøn coù muïc ñích cung caáp tin töùc, caùc sinh hoaït coäng ñoàng taïi Chicago vaø haûi ngoaïi, thoâng baùo caùc chöông trình vaø dòch vuï xaõ hoäi cuûa Hoäi – Baøi cuûa caùc taùc giaû coäng taùc khoâng nhaát thieát laø quan ñieåm cuûa Hoäi. – Baø i ñöôï c ñaê n g hay khoâ n g seõ khoâ n g hoø a n traû baû n thaû o – Toø a soaï n daø n h quyeà n caé t boû, söûa chöõa vaø nhuaän saéc laïi baûn thaûo neá u caà n . The NGUOI VIET ILLINOIS is published monthly by the Vietnamese Association of Illinois (VAI). Along with developments in Vietnamese art and literature, the NGUOI VIET ILLINOIS also provides local news; community activities in the Chicagoland area, the United States and overseas. It also updates information of extensive programs and its social services. The viewpoint expressed in the articles written by contributors do not always reflect that of VAI’s. Material submitted, published or not, will not be returned to sender. VAI reserves the right to edit and revise accordingly. Thö töø, baøi vôû, ngaân phieáu xin göûi Letters, articles, contributions, checks can be sent to: Vietnamese Association of Illinois 5110 N. Broadway Ave.. Chicago, IL 60640 Tel: (773) 728-3700 Fax: (773) 728-0497 E-mail: Shara.chau@hnvi.org GIAÙ BIEÅU QUAÛNG CAÙO Advertising Rates 1/8 $15 $15 Trang (Page) 1/4 $25 1/2 $50 1 $100 Quan, Hoân, Tang, Teá Congratulatory, Messages, Offer of Condolence $20 $30 $50 Muoán nhaän ñöôïc baùo haèng thaùng, xin göûi $30 böu phí Bulk Rate - $40 First Class To receive NGÖÔØI VIEÄT ILLINOIS Please send for one year subscriptions: Bulk Rate: $30 – First Class: $40 THEÁ GIÔÙI PAKISTAN TROÂNG CHÔØ HÖÔÛNG LÔÏI TÖØ THOÛA THUAÄN HAÏT NHAÂN IRAN akistan hy voïng seõ laø moät trong nhöõng nöôùc sôùm ñöôïc höôûng lôïi ích cuûa thoûa thuaän haït nhaân maø Iran vöøa ñaït ñöôïc vôùi 6 cöôøng quoác theá giôùi. Moät döï aùn ñöôøng oáng daãn khí ñoát ñaõ bò khöïng laïi laâu nay theo döï kieán ruùt cuoäc seõ ñöôïc hoaøn taát vaø tieàn cuûa Trung Quoác seõ goùp phaàn raát nhieàu cho vieäc ñaït tôùi muïc tieâu ñoù.. Pakistan ñaõ coù keá hoaïch xaây döïng moät ñöôøng oáng ñeå nhaäp khí ñoát töø Iran töø nhieàu naêm nhaèm giaûm bôùt söï thieáu huït naêng löôïng traàm troïng. Nhöng coâng taùc xaây ñöôøng oáng daãn ñaõ bò khöïng laïi vì nhöõng bieän phaùp cheá taøi ñoái vôùi Iran. Vì theá, Pakistan ñaõ hoaïch ñònh moät döï aùn song song vôùi söï trôï giuùp cuûa Trung Quoác. Ñoù laø moät traïm khí ñoát hoùa loûng, töùc LNG, ôû thaønh phoá caûng Gwadar mieàn nam, vôùi ñöôøng oáng daãn daøi 700 kilomet tôùi caùc khu vöïc khaùc trong nöôùc. Döï aùn naøy döï kieán khôûi söï vaøo thaùng 10 vaø phaûi maát 30 thaùng ñeå xaây döïng. Boä tröôûng daàu khí Pakistan Shahid Khaqan Abbasi noùi ñöôøng oáng daãn naøy seõ bieán thaønh ñöôøng oáng daãn khí ñoát giöõa Iran vaø Pakistan. - “Ñoù laø moät döï aùn 2 tyû ñoâla vaø 85% döï aùn ñöôïc söï taøi trôï cuûa coâng ty EPC cuûa Trung Quoác vaø 15% laø cuûa Boä Daàu khí”. Haûi caûng naøy cuûa Pakistan seõ naèm ngay giöõa haønh lang Kinh teá Trung Quoác - Pakistan, moät keá hoaïch nhaèm noái lieàn mieàn taây Trung Quoác vôùi bieån, giaûm thieåu ñaùng keå thôøi gian vaø toån phí ñeå vaän chuyeån haøng hoùa töø Trung Quoác ñeán Trung Ñoâng vaø chaâu AÂu. P ÑAØM PHAÙN HAÏT NHAÂN IRAN ÑAÏT THOÛA THUAÄN LÒCH SÖÛ Caùc ñieåm chính cuûa thoûa thuaän haït nhaân Iran-Iran seõ giaûm 98 phaàn traêm kho döï tröõ uranium tinh cheá ôû möùc thaáp xuoáng coøn 300 kg trong voøng 15 naêm. -Iran seõ giaûm 2 phaàn ba soá maùy ly taâm hoaït ñoäng ñeå tinh cheá uranium taïi trung taâm cheá bieán chính. -Iran bò ngaên khoâng ñöôïc thieát keá caùc ñaàu ñaïn haït nhaân hay tieán haønh thöû nghieäm kyõ thuaät coù lieân quan ñeán vuõ khí haït nhaân. -Caám vaän vuõ khí Iran seõ ñöôïc nôùi loûng, chöøng naøo IAEA xeùt thaáy chöông trình haït nhaân cuûa Iran coù tính hoøa bình. -Caùc bieän phaùp cheá taøi quoác teá ñoái vôùi Iran seõ ñöôïc gôõ boû, giuùp Iran xuaát khaåu daàu. Ngöôøi Vieät Illinois • 11 -Neáu nhaän thaáy Iran khoâng toân troïng thoûa thuaän, moät hoäi ñoàng quoác teá coù theå bieåu quyeát phuïc hoài cheá taøi. Caùc cöôøng quoác theá giôùi vöøa ñaït ñöôïc moät thoûa thuaän vôùi Iran nhaèm haïn cheá chöông trình haït nhaân cuûa nöôùc naøy ñeå ñoåi laáy vieäc nôùi loûng caùc bieän phaùp cheá taøi kinh teá, chaám döùt hôn moät thaäp nieân thöông thuyeát ñaày soùng gioù. Toång thoáng Obama tuyeân boá —Thoûa thuaän naøy chöùng toû hoaït ñoäng ngoaïi giao cuûa Myõ coù theå ñem laïi nhöõng thay ñoåi thöïc söï vaø coù yù nghóa.” Toång thoáng cho bieát ñaây laø “moät thoûa thuaän toaøn dieän, daøi haïn vôùi Iran ñeå ngaên chaën Iran thuû ñaéc moät vuõ khí haït nhaân.” Toång thoáng noùi theâm raèng oâng seõ phuû quyeát moïi döï luaät taïi Quoác hoäi Hoa Kyø ngaên chaën thoûa thuaän naøy. OÂng Obama leân tieáng ngaøy 14/ 7/2015 sau khi thoûa thuaän ñöôïc loan baùo ôû Vienna bôûi Tröôûng ban ñoái ngoaïi EU Federica Mogherini vaø Ngoaïi tröôûng Iran Javad Zarif tieáp theo nhieàu tuaàn leã ñaøm phaùn ngaøy ñeâm ñeå chung quyeát caùc chi tieát cuûa thoûa thuaän, caét giaûm chöông trình haït nhaân cuûa Tehran vaø ñoøi hoûi söï giaùm saùt cuûa cô quan haït nhaân Lieân Hieäp Quoác. Ngoaïi tröôûng Iran Javad Zarif goïi thoûa thuaän laø moät thaéng lôïi cho caû Iran laãn nhoùm P5+1 — goàm Anh, Trung Quoác, Phaùp, Nga vaø Hoa Kyø, coäng vôùi Ñöùc. Trong baøi phaùt bieåu treân truyeàn hình, Toå n g thoá n g Iran Hassan Rouhani ca ngôïi thoûa thuaän vaø noùi “moät chöông môùi” ñaõ baét ñaàu trong bang giao vôùi theá giôùi. VÌ SAO CAÙC NÖÔÙC ÑOÂNG NAM AÙ ÑUA NHAU SAÉM TAØU NGAÀM? Caùc haønh ñoäng hung haêng cuûa Trung Quoác cuõng nhö caêng thaúng leo thang ôû bieån Ñoâng ñang khieán caùc nöôùc ôû khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, trong ñoù coù Vieät Nam, ñua nhau mua saém taøu ngaàm, caùc chuyeân gia nhaän ñònh. Nhöõng tranh caõi quanh keá hoaïch saém taøu ngaàm cuûa Thaùi Lan maø Boä Quoác phoøng nöôùc naøy hoâm 15/7/2015 tuyeân boá hoaõn cho thaáy roõ ñieàu ñoù. Môùi ñaây, haûi quaân nöôùc naøy ñaõ thoâng qua keá hoaïch trò giaù gaàn 1,5 tyû ñoâla ñeå mua ba chieác taøu ngaàm cuûa Trung Quoác. Trong khi coâng luaän Thaùi maïnh meõ phaûn öùng veà döï ñònh mua saém taøu ngaàm, caùc quan chöùc cho raèng vieäc laøm ñoù coù yù nghóa veà maët chieán löôïc, giuùp nöôùc naøy baûo ñaûm töï do haøng haûi ôû Vònh Thaùi Lan, neáu vaán ñeà tranh chaáp laõnh haûi ôû bieån Ñoâng buøng noå ngoaøi taàm kieåm soaùt. Vieät Nam ñaõ nhaän 4 taøu ngaàm taán coâng lôùp Kilo trong soá 6 chieác ñaët haøng cuûa Nga. Ñaây laø hôïp ñoàng trò giaù 2 tyû ñoâla maø hai beân kyù keát trong chuyeán ñi cuûa Thuû töôùng CSVN Nguyeãn Taán Duõng tôùi Moscow naêm 2009. Nga döï kieán seõ chuyeån giao taát caû 6 taøu cho Vieät Nam tröôùc naêm 2016 cuõng nhö huaán luyeän caùc thuûy thuû Vieät Nam vaän haønh taøu ngaàm vaø cung caáp caùc linh kieän caàn thieát. Môùi ñaây, moät trang maïng chuyeân veà chieán löôïc quoác phoøng coù truï sôû ôû Myõ ñaêng moät baøi noùi raèng Trung Quoác ñaõ chính thöùc khieáu naïi vôùi Nga, Vieät Nam vaø Hoa Kyø, sau khi Moscow ñoàng yù baùn 50 teân löûa Klub trang bò treân taøu ngaàm cho Haø Noäi. Trong khi ñoù, Singapore vaø Malaysia ñaõ coù haïm ñoäi taøu ngaàm vaø döï kieán muoán 11 taäu theâm nöõa. Malaysia töøng chi khoaûng 1,1 tyû ñoâla ñeå mua hai chieác taøu ngaàm vaøo naêm 2007 vaø 2009. Indonesia döï kieán seõ thay theá hai chieác taøu ngaàm cuõ vaø seõ môû roäng haïm ñoäi taøu ngaàm leân 12 chieác vaøo naêm 2020. Nöôùc naøy môùi ñaët mua 3 chieác taøu ngaàm töø coâng ty ñoùng taøu Daewoo cuûa Haøn Quoác. Trong soá caùc quoác gia lôùn trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, chæ coù Philippines laø chöa saém taøu ngaàm môùi, duø chính quyeàn Manila thöôøng leân tieáng maïnh meõ nhaát trong cuoäc ñoái ñaàu vôùi Trung Quoác veà bieån Ñoâng. Theo nhaän ñònh cuûa caùc chuyeân gia, vieäc caùc quoác gia naøy taäu taøu ngaàm khoâng phaûi laø ñeå choáng laïi nhau, maø vì lo ngaïi veà söï môû roäng haûi quaân cuõng nhö tuyeân boá chuû quyeàn cuûa Trung Quoác ôû bieån Ñoâng. TRUNG QUOÁC KEÂU GOÏI PHILIPPINES HUÛY BOÛ VUÏ KIEÄN BIEÅN ÑOÂNG Trung Quoác hoâm thöù Ba 14/7/ 2015 keâu goïi Philippines ñaøm phaùn tröïc tieáp vôùi Baéc Kinh, thay vì tieáp tuïc noã löïc giaûi quyeát tranh chaáp Bieån Ñoâng tröôùc toøa aùn quoác teá. Philippines ñaõ yeâu caàu toøa aùn ôû La Haye baùc boû caùc yeâu saùch chuû quyeàn gaàn nhö toaøn boä bieån Ñoâng cuûa Trung Quoác vaø cho raèng haønh ñoäng cuûa Baéc Kinh laø chaø ñaïp leân quyeàn lôïi cuûa caùc nöôùc khaùc. Trong khi ñoù, Baéc Kinh noùi raèng toøa naøy khoâng coù thaåm quyeàn vaø töø choái tham gia giaûi quyeát vuï vieäc maø Philippines ñeä ñôn kieän. Toøa hoaït ñoäng theo Coâng öôùc Lieân Hieäp Quoác veà Luaät bieån ñaõ toå chöùc moät cuoäc ñieàu traàn keùo daøi moät tuaàn nhaèm xem xeùt vuï vieäc Manila neâu ra. Cô quan naøy ñaët thôøi haïn laø ngaøy 17/8/2015 ñeå Baéc Kinh leân tieáng veà cuoäc ñieàu traàn naøy. Phaùt ngoân vieân Boä Ngoaïi giao Trung Quoác Hoa Xuaân Oaùnh ñaõ nhaéc laïi söï phaûn ñoái cuûa Trung Quoác vôùi caùc quyeát ñònh cuûa toøa troïng taøi. Baø Hoa Xuaân Oaùnh noùi theâm: “Trung Quoác keâu goïi Philippines trôû laïi ñuùng höôùng giaûi quyeát tranh chaáp thoâng qua ñaøm phaùn vaø tham vaán”. Veà phía mình, Philippines ñeà cao noã löïc cuûa toøa aùn ôû La Haye nhaèm thuùc ñaåy Trung Quoác tham gia giaûi quyeát tranh chaáp vaø noùi raèng toøa 12 • Ngöôøi Vieät Illinois troïng taøi coâng baèng vaø minh baïch trong vieäc xöû lyù caùc khieáu naïi cuûa Manila ñoái vôùi Baéc Kinh. Toaø aùn ôû La Haye cho bieát hoï döï kieán ñöa ra phaùn quyeát ñoái vôùi vaán ñeà phaïm vi quyeàn haïn tröôùc cuoái naêm nay. PHILIPPINES LAÏC QUAN VEÀ VUÏ KIEÄN TRUNG QUOÁC Moät toaø aùn quoác teá hoài tuaàn tröôùc ñaõ khai maïc phieân toaø ñeå phaân xöû vuï tranh chaáp laõnh thoå giöõa Philippines vôùi Trung Quoác ôû Bieån Ñoâng. Baéc Kinh töø choái tham gia vuï kieän nhöng phieân toaø vaãn tieáp dieãn; vaø caùc giôùi chöùc Philippines cho bieát hoï laïc quan veà vuï kieän nhaèm khaúng ñònh laø döïa theo luaät phaùp quoác teá hoï coù quyeàn khai thaùc caùc baõi san hoâ, ñaûo nhoû vaø baõi caïn naèm trong haûi phaän kinh teá cuûa mình. Naêm vò thaåm phaùn cuûa toaø aùn coù hai vaán ñeà then choát ñeå quyeát ñònh. Thöù nhaát laø vieäc giaûi quyeát vuï tranh chaáp naøy coù naèm trong phaïm vi quyeàn haïn cuûa hoï hay khoâng. Neáu coù, hoï seõ quyeát ñònh veà yeâu caàu cuûa Philippines ñoøi hoï tuyeân boá voâ hieäu hoaù ñöôøng 9 ñoaïn cuûa Trung Quoác, töùc laø ñöôøng löôõi boø maø Baéc Kinh duøng ñeå chöùng toû caùc yeâu saùch chuû quyeàn cuûa mình. Sau caùc phieân toaø hoài tuaàn tröôùc, toaø aùn ôû La Haye ñaõ yeâu caàu caû Baéc Kinh laãn Manila cung caáp theâm thoâng tin. Philippines cho raèng toaø aùn naøy ñöôïc trao cho quyeàn haïn ñeå xaùc ñònh caùc quyeàn cuûa Manila beân trong khu vöïc ñaëc quyeàn kinh teá cuûa mình döïa theo Coâng öôùc Lieân Hieäp Quoác veà Luaät Bieån naêm 1982, maø caû Philippines laãn Trung Quoác ñeàu ñaõ kyù keát. Trung Quoác laäp luaän raèng vuï kieän naøy laø ñeå xaùc ñònh chuû quyeàn quoác gia, moät vaán ñeà naèm ngoaøi phaïm vi quyeàn haïn cuûa toaø aùn troïng taøi. Maëc duø Baéc Kinh khoâng tröïc tieáp tham gia tieán trình toá tuïng, toaø aùn troïng taøi tuyeân boá hoï ñang xem xeùt tôùi taát caû nhöõng thoâng tin hay phaùt bieåu cuûa Trung Quoác, keå caû moät baïch thö veà laäp tröôøng maø Baéc Kinh coâng boá hoài thaùng 12 naêm ngoaùi. Trung Quoác ñöôïc daønh cho thôøi haïn choùt laø ngaøy 17 thaùng 8 ñeå noäp phuùc ñaùp treân vaên baûn cho toaø aùn. Ñaây laø laàn ñaàu tieân vuï tranh chaáp Bieån Ñoâng ñöôïc xeùt xöû bôûi moät cô quan quoác teá, vaø vieäc naøy dieãn ra vaøo moät thôøi ñieåm maø Trung Quoác ñang raùo rieát xaây döïng nhöõng hoøn ñaûo nhaân taïo taïi nhöõng baõi caïn coù tranh chaáp ôû Bieån Ñoâng ñeå thieát laäp caùc cô sôû coù theå duøng cho nhöõng muïc tieâu quaân söï. Toaø aùn ôû La Haye cho bieát hoï döï kieán ñöa ra phaùn quyeát ñoái vôùi vaán ñeà phaïm vi quyeàn haïn tröôùc cuoái naêm nay. Manila cho raèng yeâu saùch cuûa Trung Quoác ñoái vôùi khoaûng 80 dieän tích Bieån Ñoâng laø “quaù ñaùng”. Nhöng Baéc Kinh noùi raèng hoï coù “chuû quyeàn khoâng theå tranh caõi” ñoái vôùi caùc hoøn ñaûo ôû vuøng bieån naøy döïa treân nhöõng taøi lieäu lòch söû. THUÏY SÓ DAÃN ÑOÄ MOÄT QUAN CHÖÙC FIFA SANG MYÕ Giôùi höõu traùch Thuïy Só cho bieát ñaõ daãn ñoä sang Hoa Kyø moät trong soá 7 quan chöùc Lieân ñoaøn Boùng ñaù Theá giôùi (FIFA) maø nöôùc naøy baét giöõ ñeå ñoái maët vôùi caùc caùo buoäc veà tham nhuõng. Vaên phoøng Tö phaùp lieân bang thuoäc Boä Tö phaùp Thuïy Só khoâng tieát loä danh tính cuûa nhaân vaät naøy, nhöng noùi raèng oâng ñaõ bò daãn ñoä hoâm 15/7/2015. Boä naøy noùi: “ OÂng ta ñaõ ñöôïc trao cho moät nhoùm aùp giaûi 3 ngöôøi cuûa Myõ ôû Thuïy Só vaø hoï ñaõ ñöa oâng leân chuyeán bay ñi New York”. Tuaàn tröôùc, nhaân vaät naøy ñaõ ñoàng yù bò daãn ñoä nhaèm phuïc vuï cho moät cuoäc ñieàu tra cuûa Myõ veà tham nhuõng trong toå chöùc FIFA. Quan chöùc bò daãn ñoä laø moät trong 7 ngöôøi töø khu vöïc Nam Myõ hoaëc CONCACAF (Lieân ñoaøn boùng ñaù khu vöïc Baéc, Trung Myõ vaø Caribe). Hoï bò baét trong moät cuoäc ñoät kích luùc raïng saùng taïi moät khaùch saïn ôû Zurich hoâm 27/5/2015. Hoï bò giôùi höõu traùch Myõ caùo buoäc nhaän moät khoaûn hoái loä trò giaù hôn 150 trieäu ñoâla ñeå trao quyeàn quaûng caùo cho caùc giaûi ñaáu boùng ñaù ôû Baéc vaø Nam Myõ. VUÏ THAM NHUÕNG FIFA Thuïy Só hieän coù 81 baùo caùo veà hoaït ñoäng taøi chính ñaùng ngôø lieân quan ñeán quyeát ñònh cuûa FIFA trao quyeàn ñaêng cai World Cup cho Nga vaøo naêm 2018 vaø Qatar naêm 2022, vaên phoøng boä tröôûng tö phaùp cuûa Thuïy Só cho bieát vaøo Chuû nhaät 12/ 7/2015. Caùc coâng toá vieân Thuïy Só ñang ñieàu tra tham nhuõng taïi cô quan quaûn lyù boùng ñaù toaøn caàu ñaët truï sôû taïi Zurich ñaõ nhaän theâm 28 baùo caùo hoaït ñoäng ñaùng ngôø keå töø giöõa thaùng 6, moät phaùt ngoân vieân cuûa boä tröôûng tö phaùp cho bieát. Cuoäc ñieàu tra hình söï cuûa Thuïy Só taäp trung vaøo nhöõng quyeát ñònh trao quyeàn ñaêng cai World Cup. Caû Nga vaø Qatar phuû nhaän coù haønh ñoäng sai traùi vaø noùi raèng hoï seõ chuaån bò toå chöùc giaûi ñaáu theo ñuùng lòch trình. Boä tröôû n g Tö phaù p Michael Lauber thaùng tröôùc cho bieát cô quan choáng röûa tieàn cuûa Thuïy Só ñaõ xaùc ñònh ñöôïc 53 giao dòch bò ñaùnh daáu laø ñaùng ngôø töø thoâng tin do caùc ngaân haøng cung caáp. Vaên phoøng cuûa oâng noùi raèng baây giôø con soá naøy ñaõ leân tôùi 81 vaø hoï “raát haøi loøng vôùi coâng taùc phaân tích do Vaên phoøng Baùo caùo Röûa tieàn cuûa Thuïy Só thöïc hieän vì hoã trôï raát lôùn cho thuû tuïc toá tuïng hình söï (cuûa Thuïy Só)”. Ngöôøi Vieät Illinois • 13 CHÍNH SAÙCH KINH TEÁ CUÛA TQ BÒ NGHI NGÔØ Trung Quoác hoâm 15/7/2015 loan baùo kinh teá cuûa hoï taêng tröôûng vôùi tæ leä 7% trong quí hai, phuø hôïp vôùi chæ tieâu cuûa chính phuû cho naêm 2015. Caùc nhaø phaân tích khoâng thuoäc chính phuû noùi raèng vaán ñeà taêng tröôûng kinh teá cuûa Trung Quoác bò chaäm laïi tôùi möùc naøo hieän vaãn chöa roõ raøng. Caùc soá lieäu kinh teá môùi ñöôïc loan baùo ñeà caäp tôùi thôøi gian tröôùc ngaøy 30 thaùng 6, khi thò tröôøng chöùng khoaùn ñang taêng. Thò tröôøng leân tôùi möùc cao nhaát vaøo ngaøy 12 thaùng 6, roài bò suït 32% khieán thò tröôøng maát ñi 4.000 tæ ñoâ la. Caùc nhaø phaân tích noùi raèng aûnh höôûng cuûa vuï khuûng hoaûng naøy coù theå seõ ñöôïc roõ raøng hôn trong quí 3 naêm nay. Thuû töôùng Trung Quoác Lyù Khaéc Cöôøng vaøi ngaøy qua ñaõ traán an caùc nhaø ñaàu tö laø caùc yeáu toá cô baûn cuûa neàn kinh teá Trung Quoác vaãn vöõng maïnh, nhöng chính phuû seõ aùp duïng “nhöõng bieän phaùp chính xaùc vaø höõu hieäu hôn” ñeå thuùc ñaåy cho söï taêng tröôûng oån ñònh vaø ñaùng tin caäy. Söï traán an ñoù laø caàn thieát vì nhöõng söï maát maùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn phaûn aùnh tieâu cöïc caùc chính saùch kinh teá cuûa chính phuû. Nhöõng haønh ñoäng cuûa Baéc Kinh, nhö aùp duïng nhöõng qui ñònh môùi coù tính chaát nghieâm nhaët ñoái vôùi vieäc baùn coå phaàn, taïm ngöng hoaït ñoäng mua baùn coå phieáu cuûa nhieàu coâng ty, vaø eùp buoäc caùc quyõ ñaàu tö bôm vaøo thò tröôøng haøng tæ ñoâ la, ñaõ chaën ñöôïc vuï tuoät doác treân. Tuy nhieân, ñieàu naøy cuõng khieán cho nhieàu nhaø ñaàu tö caûm thaáy baát an. Thuû töôùng Lyù Khaéc Cöôøng höùa thöïc hieän nhöõng chính saùch ñeå gia taêng möùc tieâu thuï noäi ñòa nhaèm buø ñaép cho söï suùt giaûm cuûa hoaït ñoäng xuaát khaåu. Caùc nhaø phaân tích noùi raèng söï thieät haïi 4.000 tæ ñoâ la treân thò tröôøng chöùng khoaùn ñaõ taùc ñoäng tôùi haøng trieäu ngöôøi tieâu duøng voán coù vai troø raát quan troïng ñoái vôùi caùc chính saùch ñoù. MYÕ HOÁI THUÙC TRUNG QUOÁC DUY TRÌ TIEÁN ÑOÄ CAÛI CAÙCH KINH TEÁ Boä tröôûng Taøi chính Hoa Kyø Jack Lew khoâng coi vuï khuûng hoaûng nôï cuûa Hy Laäp hay bieán ñoäng thò tröôøng Trung Quoác laø nhöõng moái ñe doïa tröïc tieáp ñoái vôùi neàn kinh teá Hoa Kyø. Nhöng hoâm 13/7/2015 oâng Lew hoái thuùc Trung Quoác duy trì tieán ñoä caûi caùch kinh teá. Vaøi ngaøy tröôùc moät cuoäc hoïp thöôïng ñænh cuûa Lieân hieäp chaâu AÂu veà Hy Laïp, oâng Lew cuõng keâu goïi caùc chuû nôï cuûa Hy Laïp daønh cho Athens moät con ñöôøng taêng tröôûng vôùi khoái nôï coù theå chòu ñöïng ñöôïc. Phaùt bieåu taïi Vieän Brookings, moät toå chöùc nghieân cöùu ôû Washington, oâng Lew noùi, maëc duø caùc thò tröôøng Trung Quoác khoâng hoøa nhaäp ñaày ñuû vaøo heä thoáng taøi chính toaøn caàu, tình traïng suït giaù maïnh veà giaù chöùng khoaùn Trung Quoác gaây quan ngaïi veà möùc taêng tröôûng daøi haïn ôû Trung Quoác. OÂng Lew noùi caùc giôùi chöùc Trung Quoác coù moät cam keát 13 heát söùc kieân quyeát vôùi moät chöông trình caûi caùch maø hoï ñaõ ñeà ra roõ raøng moät keá hoaïch ñeå giuùp caùc löïc löôïng thò tröôøng vaän haønh trong neàn kinh teá. OÂng Lew noùi Trung Quoác ñang ñi töø moät neàn kinh teá coâng nghieäp trung öông taäp quyeàn cao ñoä ñeán moät neàn kinh teá ñöôïc ñònh höôùng bôûi thò tröôøng vaø ngöôøi tieâu thuï nhieàu hôn, daãn tôùi söï taêng tröôûng chaäm hôn nhöng beàn vöõng hôn, caûi thieän ñôøi soáng cuûa nhaân daân Trung Quoác vaø thuùc ñaåy neàn kinh teá toaøn caàu. Boä tröôûng Taøi chính Hoa Kyø noùi caû bieán ñoäng thò tröôøng Trung Quoác laãn vuï khuûng hoaûng nôï cuûa Hy Laïp ñeàu khoâng ñeà ra moät moái ñe doïa tröïc tieáp cho neàn kinh teá Hoa Kyø. LAÕNH ÑAÏO CHAÂU AÂU BAÁT BÌNH VÔÙI HY LAÏP Giôùi laõnh ñaïo Chaâu AÂu toû ra baát bình vaø giao heïn cho quoác gia ñang bò keït nôï naàn Hy Laïp 13 thôøi haïn cuoái cuøng vaøo ngaøy 10/7/2015 phaûi ñaït moät thoûa thuaän cöùu nguy vôùi caùc chuû nôï quoác teá. Thuû töôùng Hy Laïp Alexis Tsipras baøy toû tin töôûng seõ ñaït ñöôïc moät thoûa thuaän cöùu nguy ñuùng thôøi haïn. Nhaø laõnh ñaïo Hy Laïp tuyeân boá baát kyø bieän phaùp caûi caùch naøo cuõng phaûi chia seû gaùnh naëng cuûa daân chuùng, taïo coâng aên vieäc laøm, vaø khuyeán khích giôùi doanh nghieäp. Moi day, Hy Laïp khoâng theå thanh toaùn khoaûn vay 1,8 tyû ñoâ la cho Quõy Tieàn teä Quoác teá khi caùc Boä tröôûng taøi chính Chaâu AÂu khöôùc töø gia haïn goùi cöùu nguy giuùp Hy Laïp chi traû cho IMF. Athens noùi hoï ñaõ chòu ñöïng quaù ñuû vôùi caùc khoaûn caét giaûm chi tieâu, taêng thueá, cuøng caùc ñieàu kieän khaéc nghieät khaùc maø EU aùp haàu ñeå ñoåi laáy goùi cöùu nguy. Maáy ngaøy tröôùc ñaây trong tuaàn, cöû tri Hy Laïp boû phieáu trong cuoäc tröng caàu daân yù töø choái caùc bieän phaùp kieäm öôùc theâm nöõa vaø toá caùo caùc chuû nôï EU laøm nhuïc vaø bieán noâ dòch hoùa daân Hy Laïp. Giôùi laõnh ñaïo Chaâu AÂu thaúng thöøng baùc boû caùo giaùc ñoù. Chuû tòch UÛy ban Chaâu AÂu Jean-Claude Juncker: “Toâi maïnh meõ baùc boû taát caû caùc caùo buoäc töø ngöôøi daân Hy Laïp trong chieán dòch tröng caàu daân yù raèng chuùng toâi khoâng toân troïng phaåm giaù cuûa daân Hy Laïp, raèng chuùng toâi laø nhöõng keû khuûng boá. Toâi khoâng öa töø naøy. Hoï laø ai vaø hoï nghó toâi laø ai. Toâi kòch lieät uûng hoä vieäc giöõ Hy Laïp laïi trong khoái caùc nöôùc söû duïng ñoàng Euro.” Nhieàu ngaân haøng ôû Hy Laïp ñaõ ñoùng cöûa vaø caùc maùy ruùt tieàn töï ñoäng chæ cho pheùp ngöôøi daân ruùt toái ña 67 ñoâ la tieàn maët moãi ngaøy. 14 • Ngöôøi Vieät Illinois HAÏ VIEÄN NHAÄT BAÛN ÑOÀNG YÙ SÖÛA ÑOÅI LUAÄT PHOØNG THUÛ QUAÂN SÖÏ Haï vieän Nhaät Baûn ñaõ thoâng qua moät döï luaät, theo ñoù nôùi loûng caùc giôùi haïn ñoái vôùi quaân ñoäi nöôùc naøy. Ñaây ñöôïc coi laø moät böôùc ñi mang tính lòch söû, xa rôøi caùc chính saùch quaân söï oân hoøa thôøi haäu Theá Chieán thöù Hai cuûa nöôùc naøy. Vôùi söï haäu thuaãn cuûa lieân minh caàm quyeàn cuûa Thuû töôùng Shinzo Abe, döï luaät gaây tranh caõi ñaõ ñöôïc thoâng qua hoâm 16/7/2015, duø vaáp phaûi caùc cuoäc bieåu tình lôùn cuõng nhö bò caùc ñaûng phaùi ñoái laäp chính taåy chay. Phaùt bieåu sau cuoäc boû phieáu, Thuû töôùng Abe noùi: “Tình hình an ninh quanh Nhaät Baûn ñang ngaøy caøng trôû neân phöùc taïp hôn. Caùc döï luaät naøy laø ñieàu heát söùc caàn thieát ñeå baûo veä maïng soáng cuûa ngöôøi daân Nhaät Baûn, cuõng nhö ngaên chaën chieán tranh”. Trong khi ñoù, caùc nhaø laäp phaùp ñoái laäp toû ra baát maõn vì Ñaûng Daân chuû Töï do, LDP, cuûa oâng Abe ñaõ gaáp ruùt ñaåy nhanh döï luaät qua moät uûy ban quoác hoäi maø khoâng tieán haønh ñuû caùc cuoäc tranh luaän. OÂng Abe ñaõ cam keát taêng cöôøng söùc maïnh cho löïc löôïng phoøng veä bò giôùi haïn nhieàu cuûa Nhaät Baûn, moät phaàn laø nhaèm ñaùp laïi söï lôùn maïnh vaø ngaøy caøng quyeát ñoaùn cuûa Trung Quoác, quoác gia hieän coù tranh chaáp laõnh haûi vôùi Tokyo. Moät trong soá caùc ñieàu khoaûn chính cuûa döï luaät laø cho pheùp quaân ñoäi Nhaät Baûn tieán haønh ñieàu goïi laø “phoøng thuû taäp theå”. Ngoaøi ra, nöôùc naøy cuõng seõ coù theå ñöôïc pheùp baûo veä caùc quoác gia baïn höõu khi nhöõng nöôùc naøy bò taán coâng. Phe ñoái laäp vaø phaàn ñoâng coâng chuùng Nhaät Baûn phaûn ñoái nhöõng thay ñoåi lôùn ñoái vôùi caùc nguyeân taéc quaân söï mang tính oân hoøa ñöôïc ghi trong hieán phaùp cuûa nöôùc naøy suoát 70 naêm qua. QUAN HEÄ TOKYO VAØ SEOUL CAÛI THIEÄN Ñaïi söù Nhaät Baûn vaø Nam Trieàu Tieân taïi Washing hy voïng söï hôïp taùc môùi ñaây seõ caûi thieän caùc moái quan heä giöõa hai nöôùc ñoàng minh quan troïng nhaát cuûa Hoa Kyø taïi chaâu AÙ. UNESCO vöøa môùi chaáp thuaän ñôn cuûa Nhaät Baûn xin lieät keâ moät soá cô sôû coâng nghieäp cuõ taïi Nhaät Baûn vaøo danh saùch nhöõng Ñòa ñieåm Di saûn Theá giôùi cuûa Lieân hieäp quoác, sau khi Tokyo ñoàng yù vôùi nhöõng ñoøi hoûi cuûa Seoul laø trong khi thi haønh quyeát ñònh cuûa Lieân hieäp quoác, Nhaät Baûn phaûi coâng nhaän laø ngöôøi Nam Trieàu Tieân bò cöôõng baùch laøm vieäc taïi moät soá ñòa ñieåm naøy trong nhöõng naêm 1940. Hai nöôùc ñaõ thöïc hieän nhieàu voøng ñaøm phaùn tröôùc khi ñaït ñöôïc moät thoûa thuaän. Ñaïi söù Nhaät Baûn taïi Hoa Kyø Kenichiro Sasae toû yù haøi loøng veà söï hôïp taùc giöõa Seoul vaø Tokyo trong vieäc giaûi quyeát nhöõng khaùc bieät veà moät trong nhöõng vaán ñeà trong thôøi kyø chieán tranh. Hoa Kyø, Nam Trieàu Tieân vaø Nhaät Baûn vöøa môùi keát thuùc moät hoäi nghò maø caùc giôùi chöùc goïi laø moät hoäi nghò an ninh “xaây döïng vaø quan troïng” taïi Washington nhaèm taêng cöôøng hôïp taùc quoác phoøng 3 beân giöõa luùc coù nhöõng bieán chuyeån veà moâi tröôøng an ninh trong vuøng. Caùc giôùi chöùc haøng ñaàu veà quoác phoøng vaø an ninh Nam Trieàu Tieân vaø Nhaät Baûn cuõng gaëp nhau ñeå thaûo luaän veà caùc vaán ñeà an ninh ôû caáp cao laàn ñaàu tieân trong hôn 5 naêm. Cuoäc gaëp naøy ñöôïc ca ngôïi nhö laø moät söï tan baêng quan troïng trong moái quan heä song phöông. Quan heä giöõa hai nöôùc laùng gieàng Ñoâng Baéc AÙ tieáp tuïc chia reû veà nhöõng vaán ñeà tranh caõi trong thôøi kyø Theá Chieán Thöù Hai vaø tranh chaáp laõnh thoå. Nam Trieàu Tieân vaãn khoâng tin vaøo söï hoái tieác cuûa Nhaät Baûn veà nhöõng vuï gieát choùc vaø taøn baïo trong thôøi kyø chieán tranh gaây ra treân baùn ñaûo Trieàu Tieân trong Theá Chieán Thöù Hai, trong ñoù coù vieäc duøng phuï nöõ Trieàu Tieân nhö laø “nhöõng an uûi phuï” thöïc chaát laø (nhöõng noâ leä tình duïc). Nhaät Baûn vaø Nam Trieàu Tieân cuõ n g tranh chaá p chuû quyeà n veà Liancourt Rocks, tieáng Trieàu Tieân laø “Dokdo” vaø tieá n g Nhaä t laø “Takeshima”, moät nhoùm ñaûo nhoû taïi Bieån Nhaät Baûn. NGAÂN HAØNG PHAÙT TRIEÅN AÙ CHAÂU GIAÛM DÖÏ BAÙO TAÊNG TRÖÔÛNG CUÛA CHAÂU AÙ Ngaân haøng Phaùt trieån AÙ chaâu (ADB) hoâm 16/7/2015 loan baùo caùc neàn kinh teá ñang phaùt trieån cuûa chaâu AÙ seõ khoâng taêng tröôûng ôû möùc troâng ñôïi vì taêng tröôûng chaäm hôn döï baùo ôû Hoa Kyø vaø Trung Quoác. Theo ADB, rieâng ñoái vôùi Trung Quoác, taêng tröôûng toaøn nieân cho naêm 2015 nay ñöôïc öôùc tính ôû möùc 7%, so vôùi 7,2% tröôùc ñaây vaø seõ coøn thaáp hôn nöõa xuoáng tôùi möùc 6,8% vaøo naêm tôùi. ADB noùi moät neàn kinh teá bò chaäm laïi ôû Trung Quoác taùc ñoäng ñeán toaøn boä khu vöïc chaâu AÙ ñang phaùt trieån. Ñoái vôùi toaøn boä chaâu AÙ ñang phaùt trieån, theo ADB, taêng tröôûng döï kieán seõ ôû möùc 6,1%, so vôùi döï baùo ban ñaàu laø 6,3%. Duyeät laïi caùc döõ lieäu ñaõ coâng boá hoài thaùng 3, ngaân haøng nay döï kieán Ñoâng nam chaâu AÙ seõ taêng tröôûng trong naêm nay ôû möùc 4,6% döïa vaøo nhöõng con soá gaây thaát voïng cho caùc neàn kinh teá cuûa Thaùi Lan, Indonesia vaø Singapore trong nöûa ñaàu naêm nay. Taêng tröôûng döï baùo cho Indonesia bò haï giaûm töø 5,5 xuoáng coøn 5%, phaàn lôùn vì möùc coâng chi cuûa chính phuû môùi thaáp hôn so vôùi döï kieán. Ngöôøi Vieät Illinois • 15 Neàn kinh teá cuûa Thaùi Lan, ñang chaät vaät döôùi chính theå quaân nhaân keå töø sau vuï ñaûo chính khoâng ñoå maùu hoài thaùng 5 naêm ngoaùi, seõ chæ taêng tröôûng ôû möùc 3,2%, so vôùi döï baùo tröôùc kia cuûa ADB laø 3,6%, moät phaàn vì ñaø tieâu thuï trong nöôùc chaäm laïi vaø tình traïng khoâ haïn taùc ñoäng ñeán saûn löôïng noâng nghieäp. Trong naê m 2016, möù c taê n g tröôûng ôû tieåu vuøng Nam AÙ döï kieán seõ leân tôùi 7,6%. ADB, vôùi 67 nöôùc thaønh vieân do Nhaät Baûn vaø Hoa Kyø daãn ñaàu, seõ coâng boá baûn caäp nhaät saép tôùi veà döï baùo kinh teá cho khu vöïc vaøo thaùng 9. TAØU CHIEÁN MYÕ TUAÀN TRA BIEÅN ÑOÂNG Tin cuû a Haï m ñoä i Thaù i Bình Döông cuûa Haûi quaân Hoa Kyø hoâm 14/7/2015 cho bieát hai taøu chieán cuûa Myõ vöøa hoaøn taát cuoäc tuaàn tra phoái hôïp ôû Bieån Ñoâng. Trang maï n g ABS-CBNnews töôøng thuaät raèng ñaây laø laàn ñaàu tieân taøu taùc chieán caän duyeân USS Fort Worth phoái hôïp tuaàn tra vuøng bieån tranh chaáp ôû Bieån Ñoâng vôùi taøu khu truïc teân löûa daãn ñöôøng USS Lassen. Baûn tin cho bieát cuoäc tuaàn tra ñaõ khôûi söï töø hoâm 9 thaùng Baûy, vaø trích daãn moät thoâng caùo baùo chí cuûa Chæ huy taøu Fort Worth Rich Jarrett, noùi raèng caùc hoaït ñoäng coù phoái hôïp vôùi taøu khu truïc USS Larsen “theå hieän cam keát cuûa Hoa Kyø ñoái vôùi khu vöïc AÁn Ñoä Döông vaø AÙ Chaâu-Thaùi Bình Döông, ñoàng thôøi chöùng toû khaû naêng cuûa chuùng toâi thöïc hieän caùc hoaït ñoäng töï do treân bieån caû”. OÂng Jarrett cho bieát theâm laø vôùi tour luaân phieân keùo daøi 16 thaùng, caùc taøu taùc chieán caän duyeân nhö Fort Worth seõ duy trì söï hieän dieän thöôøng xuyeân ñeå ñoùng goùp cho vieäc duy trì oån ñònh treân Bieån Ñoâng”. Haûi quaân Hoa Kyø cho bieát Ñeä Thaát Haïm ñoäi thöôøng xuyeân thöïc hieän caùc hoaït ñoäng haøng haûi ñeå baûo veä caùc lôïi ích quoác gia cuûa Hoa Kyø taïi khu vöïc AÁn Ñoä döông vaø AÙ Chaâu-Thaùi Bình Döông. Tröôùc ñoù, Toång thoáng Myõ Barack Obama baøy toû quan ngaïi laø Trung Quoác ñang duøng söùc maïnh vaø quaân soá ñoâng ñaûo cuûa mình ñeå hieáp ñaùp caùc nöôùc nhoû hôn trong vuøng bieån tranh chaáp. Nhaø laõnh ñaïo Myõ noùi Hoa Kyø tin laø coù theå giaûi quyeát tranh chaáp baèng ñöôøng loái ngoaïi giao, nhöng khoâng chaáp nhaän vieäc Trung Quoác “hieáp ñaùp Philippines hay Vieät Nam, chæ vì caùc nöôùc naøy nhoû hôn Trung Quoác”. Haõng tin CNN hoâm 14/7/2015 daãn lôøi caùc giôùi chöùc Myõ cho bieát laø Hoa Kyø ñang caân nhaéc vieäc trieån khai theâm maùy bay vaø taøu ñeå thaùch thöùc nhöõng ñoøi hoûi chuû quyeàn cuûa Trung Quoác taïi caùc hoøn ñaûo treân Bieån Ñoâng. ÑÖÙC GIAÙO HOAØNG KEÁT THUÙC CHUYEÁN THAÊM NAM MYÕ Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ kheùp laïi chuyeán thaêm keùo daøi moät tuaàn ñeán ba nöôùc Nam Myõ vôùi Thaùnh leã taïi Paraguay sau khi ñi thaêm moät khu oå chuoät hay bò ngaäp luït ôû thuû ñoâ Asuncion. Haøng traêm ngaøn ngöôøi ñaõ tuï taäp döï Thaùnh leã Chuû nhaät 12/7/2015 treân moät caùnh ñoàng laày loäi lôùn goïi laø Nu Guazu beân trong moät caên cöù quaân söï. Toång thoáng Paraguay Horacio Cartes vaø Toång thoáng Argentina Cristina Fernandez cuõng tham döï söï kieän naøy. Baøn thôø cho Thaùnh leã ñöôïc laøm töø 40.000 baép ngoâ, 200.000 traùi döøa vaø 1.000 traùi bí ñeå toân vinh thoå daân Guarani cuûa Paraguay vaø ñeå toû loøng toân kính ñoái vôùi Traùi ñaát, trong khi Ñöùc Giaùo hoaøng tieáp tuïc keâu goïi caûi toå moâi tröôøng khaép theá giôùi. Ñöùc Giaùo hoaøng noùi vôùi khoaûng 15.000 cö daân khu oå chuoät beân bôø Soâng Paraguay raèng oâng khoâng theå rôøi ñaát nöôùc maø khoâng ñeán thaêm hoï. Nhieàu ngöôøi trong soá hoï laø nhöõng ngöôøi sinh soáng traùi pheùp trong nhöõng caên nhaø oïp eïp laøm baèng vaùn eùp vaø maùi toân. Trong chuyeán thaêm tôùi Ecuador, Bolivia vaø Paraguay, Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ daønh phaàn lôùn thôøi gian leân aùn nhöõng baát coâng cuûa heä thoáng tö baûn toaøn caàu vaø ñoøi hoûi moät moâ hình kinh teá môùi maø trong ñoù ngöôøi giaøu vaø ngheøo chia seû ñoàng ñeàu nhöõng nguoàn taøi nguyeân cuûa Traùi ñaát. QUYEÂN GOÙP THEÂM 3 TYÛ ÑOÂLA CHO CUOÄC CHIEÁN CHOÁNG EBOLA Hoäi nghò Lieân hieäp quoác veà Ebola keát thuùc vaøo ngaøy thöù Saùu 10/ 7/2015 vôùi keát quaû maø moät soá quan saùt vieân goïi laø thaønh coâng toát ñeïp. Hoäi nghò ñöôïc oâng Toång thö kyù Lieân hieäp quoác Ban Ki-moon trieäu taäp taïi truï sôû Lieân hieäp quoác ôû New York ñaõ quyeân goùp ñöôïc theâm 3,4 tæ ñoâ la ñeå giuùp nhöõng noã löïc phuïc hoài 3 quoác gia bò Ebola taùc haïi. Caùc boä tröôûng taøi chaùnh cuûa Liberia, Guinea vaø Sierra Leone yeâu caàu caáp theâm 3,2 tæ ñoâ la ñeå hoã trôï cho moät chieán löôïc nhaèm giuùp caùc quoác gia naøy khoâng coù tröôøng hôïp laây nhieãm naøo trong voøng 24 thaùng tôùi. Tuy nhieân vaøo luùc keát thuùc hoäi nghò, caùc quoác gia caáp vieän vaø nhöõng cô quan quoác teá ñaõ höùa taøi trôï vöôït treân möùc maø nhieàu nhaø phaân tích ñaõ tieân ñoaùn. Caùc lôøi höùa taïi hoäi nghò coäng theâm nhöõng lôøi höùa taøi trôï tröôùc ñaây ñaõ naâng toång soá tieàn höùa taëng leân ñeán 5,18 tæ ñoâ la. Chuû tòch Lieân hieäp chaâu Phi Robert Mugabe caûnh baùo coäng ñoàng caùc nöôùc caáp vieän khoâng neân töï maõn vì “chöøng naøo Taây phi coøn coù nhöõng ca Ebola, phaàn coøn laïi cuûa theá giôùi chuùng ta seõ khoâng an toaøn.” 16 • Ngöôøi Vieät Illinois Toå n g thoá n g Liberia Ellen Johnson Sirleaf cuõng ñöa ra nhaän xeùt töông töï. Phaùt bieåu nhaân danh ba quoác gia naøy, baø yeâu caàu moät chöông trình xoùa nôï töø caùc nöôùc caáp vieän vaø nhöõng cô quan taøi trôï chính. Baø noùi: “Theá giôùi ngaøy caøng lieân heä vôùi nhau vaø Ebola khoâng phaân bieät bieân giôùi.” Thaùch thöùc chính hieän nay laø laøm theá naøo thu ñöôïc caùc khoaûn tieàn naøy vaø phaân phoái cho caùc coäng ñoàng bò aûnh höôûng. Oxfam, moät trong caùc toå chöùc phi chính phuû hoaït ñoäng veà Ebola, hoan ngheânh söï hoã trôï taøi chaùnh nhöng yeâu caàu caùc nöôùc caáp vieän thöïc hieän lôøi höùa. MAÙY BAY SOLAR IMPULSE 2 TÔÙI HAWAII Maùy bay naêng löôïng maët trôøi Solar Impulse 2 chuaån bò ñaùp xuoáng Saân bay Kalaeloa gaàn Honolulu, thöù Saùu, 3/7/2015. Moät maùy bay bay baèng naêng löôïng maët trôøi cuûa Thuïy Só ñaõ ñaùp xuoáng ôû Hawaii vaøo luùc 6:00 giôø saùng giôø ñòa phöông (1600 UTC) hoâm thöù Saùu 3/7/2015, hoaøn thaønh chuyeán bay vöôït Thaùi Bình Döông phaù kyû luïc, laø chaëng ruûi ro nhaát cuûa haønh trình 35.000 km voøng quanh theá giôùi maø khoâng toán moät gioït nhieân lieäu naøo. Phi coâng Andre Borschberg cuûa maùy bay Solar Impulse 2 (Si2) bay 120 giôø, phaù kyû luïc bay solo laâu nhaát do nhaø thaùm hieåm ngöôøi Myõ Steve Fossett naém giöõ, ngöôøi ñaõ bay voøng quanh theá giôùi trong 76 giôø baèng moät maùy bay phaûn löïc ñöôïc thieát keá ñaëc bieät. Borschberg nguû nhöõng giaác keùo daøi 20 phuùt trong suoát cuoäc haønh trình trong buoàng laùi khoâng ñieàu aùp trong khi maùy bay ñang bay ôû cheá ñoä töï ñoäng. Nhaø thaùm hieåm ngöôøi Thuïy Só Bertrand Piccard seõ bay trong chaëng tieáp theo töø Hawaii ñeán thaønh phoá Phoenix, bang Arizona cuûa Myõ. Töø ñoù Solar Impulse döï kieán seõ bay ñeán New York, tröôùc khi baêng qua Ñaïi Taây Döông ñeán ñích cuoái cuøng ôû thaønh phoá Abu Dhabi, Lieân hieäp caùc tieåu vöông quoác AÛ-raäp, nôi maø cuoäc haønh trình khôûi söï hoâm 9 thaùng Ba. Solar Impulse 2 laø ñöùa con tinh thaàn cuûa hai nhaø khoa hoïc ngöôøi Thuïy Só Borschberg vaø Piccard, nhöõng ngöôøi ñaõ khôûi ñoäng döï aùn vaøo naêm 2002. Chieác maùy bay laøm baèng sôïi carbon moät choã ngoài coù saûi caùnh 72 meùt, daøi hôn ñoä daøi saû i caù n h cuû a moät chieác maùy bay Boeing 747, vaø naëng côõ moät chieác xe hôi. 17.000 taám pin quang naêng ñöôïc laép trong caùnh maùy bay ñeå nhaän naêng löôïng maët trôøi vaø naïp ñieän cho pin söû duïng treân maùy bay. Piccard vaø Borschberg noùi raèng hoï khoâng coù yù ñònh caùch maïng hoùa ngaønh coâng nghieäp haøng khoâng, maø thay vaøo ñoù chöùng minh raèng nhöõng nguoàn naêng löôïng thay theá vaø nhöõng coâng ngheä môùi coù theå ñaït ñöôïc ñieàu maø moät soá ngöôøi coi laø khoâng theå. NHÖÕNG HÌNH AÛNH MÔÙI CUÛA DIEÂM VÖÔNG TINH Hình aû n h Dieâ m Vöông Tinh ñöôïc nhìn thaáy töø phi thuyeàn New Horizons hoâm 11/7/2015. Caùc khoa hoïc gia Myõ chuaån bò coâng boá nhöõng hình aûnh môùi, laàn ñaàu tieân chuïp ñöôïc beà maët cuûa sao Dieâm vöông töø khoaûng caùch gaàn nhaát, sau khi moät phi thuyeàn khoâng ngöôøi ñieàu khieån cuûa NASA bay ngang qua haønh tinh luøn naøy sau cuoäc haønh trình daøi 4,8 tæ kiloâmeùt, maát gaàn 10 naêm. Phi thuyeàn thaùm hieåm New Horizons chaïy baèng naêng löôïng haït nhaân, bay nhanh hôn baát cöù phi thuyeàn naøo khaùc töøng ñöôïc cheá taïo, vôùi vaän toác khoaûng 49.560 kiloâmeùt/ giôø ñaõ chuïp ñöôïc nhöõng böùc aûnh cuûa Dieâm Vöông Tinh khi phi thuyeàn bay ngang qua haønh tinh naøy. Caùc böùc aûnh cho thaáy nhöõng chi tieát cuûa Dieâm Vöông Tinh maø tröôùc ñaây chöa bao giôø coù ñöôïc. Cô quan Khoâng gian Hoa Kyø, töùc NASA, seõ phoå bieán nhöõng böùc aûnh sau khi hoï taûi xuoáng töø phi thuyeàn New Horizons. Chöông trình naøy hoaøn thaønh keá hoaïch thaùm hieåm Thaùi döông heä, vaø ñaùnh daáu Hoa Kyø laø quoác gia ñaàu tieân phoùng moät phi thuyeàn khoâng ngöôøi ñieàu khieån thaùm hieåm taát caû caùc haønh tinh cuûa heä maët trôøi, töø Thuûy Tinh cho ñeán Dieâm Vöông Tinh. Sau moät ngaøy chôø ñôïi tình traïng cuûa New Horizons trong luùc phi thuyeàn naøy maát soùng lieân laïc vôùi ñòa caàu, caùc chuyeân vieân ôû phoøng kieåm soaùt ôû Trung taâm Vaät lyù ÖÙng duïng Johns Hopkins ôû ngoaïi oâ thuû ñoâ Washington, cuoái cuøng ñaõ thôû phaøo vaøo chieàu toái thöù Ba 14/7/2015, 13 giôø sau khi phi thuyeàn thaùm hieåm bay ngang qua Dieâm vöông tinh. Ngöôøi Vieät Illinois • 17 Tieáng hoan hoâ vang leân khi phi thuyeàn “ñieän thoaïi veà nhaø” ôû ñòa caàu vaø taát caû caùc heä thoáng ñöôïc baùo caùo vaãn hoaøn haûo. HOA KYØ CHÖA ROÕ ÑOÄNG CÔ VUÏ XAÛ SUÙNG VAØO CÔ SÔÛ QUAÂN SÖÏ CUÛA MYÕ Moät tay suùng ñaõ baén cheát 4 binh só thuûy quaân luïc chieán vaø gaây thöông tích cho 1 TQLC khaùc cuøng 1 thuûy thuû taïi hai cô sôû quaân söï thuoäc bang Tennessee mieàn nam nöôùc Myõ. FBI noùi hieän coøn quaù sôùm ñeå ñoàn ñoaùn veà ñoäng cô cuûa tay suùng, nhöng moä t coâ n g toá vieâ n cuû a bang Tennessee goïi vuï taán coâng naøy laø moät haønh vi khuûng boá. “4 gia ñình hieän ñang ñau buoàn. 4 binh só thuûy quaân luïc chieán ñaõ qua ñôøi.” Ñoù laø lôøi cuûa Ñaïi taù Steve Warren, phaùt ngoân vieân Nguõ Giaùc Ñaøi noùi vôùi caùc phoùng vieân sau khi moät tay suùng baén nhieàu phaùt ñaïn vaøo moät traïm tuyeån moä cuûa TQLC vaø moät Trung taâm Yeåm trôï Haønh quaân cuû a Haû i quaâ n taï i Chattanooga, Tennessee. Moät vieân chöùc quoác phoøng noùi tay suùng ñaõ bò nhaân vieân thi haønh coâng löïc baén cheát. Toång thoáng Barack Obama keâu goïi ngöôøi Myõ caàu nguyeän cho gia ñình caùc naïn nhaân. OÂng noùi theâm laø moät cuoäc ñieàu tra vuï taán coâng naøy seõ “töôøng taän vaø caáp thôøi.” OÂng noùi: “Chuùng ta phaûi ñoan chaéc laø chuùng ta coù taát caû nhöõng tin töùc caàn thieát ñeå ñaùnh giaù cuoäc taán coâng naøy ñöôïc thöïc hieän nhö theá naøo vaø nhöõng bieän phaùp ñeà phoøng khaùc caàn phaûi tieán haønh trong töông lai.” Caùc nguoàn tin cuûa cô quan thi haø n h coâ n g löï c noù i tay suù n g laø Muhammad Youssef Abdulazeez, 24 tuoåi (aûnh keøm). Moät nguoàn tin FBI noù i laø thanh nieâ n naø y goá c Kuwait vaø ñaõ nhaäp tòch Myõ. Ñaïi taù Warren noùi tay suùng nhaém vaøo caùc trung taâm quaân söï an ninh loûng leûo. OÂng noùi: “Chuùng toâi thaønh laäp nhöõng trung taâm tuyeån moä taïi nhöõng nôi coâng chuùng coù theå ñeán deã daøng, nhö moät khu thöông xaù nhoû chaúng haïn. Do ñoù an ninh taïi nhöõng nôi naøy khoâng gioáng nhö taïi Fort Bragg hay taïi Caên cöù Khoâng quaân vaø Haûi quaân ôû Norfolk hay taïi Quantico.” Ñaïi taù Warren noùi quaân ñoäi chöa ñieàu chænh löïc löôïng baûo veä treân toaøn quoác vaøo luùc naøy nhöng ñang laøm vieäc vôùi caùc cô quan thi haønh coâng löïc ñeå quyeát ñònh coù caàn thieát phaûi ñieàu chænh laïi hay khoâng. Moät vieân chöùc quoác phoøng noùi trao ñoåi giöõa caùc phaàn töû khuûng boá ñaõ gia taêng sau khi Nhaø nöôùc Hoài Giaùo keâu goïi taán coâng trong thaùng Ramadan thieâng lieâng cuûa Hoài Giaùo, nhöng khoâng ñeà caäp ñeán caùc trung taâ m tuyeå n moä . Thaù n g Ramadan chaám döùt vaøo ngaøy hoâm nay. NOÂNG DAÂN HOA KYØ HOAN NGHEÂNH BANG GIAO VÔÙI CUBA Vaøo luùc Hoa Kyø vaø Cuba môû cöûa caùc ñaïi söù quaùn vaø bình thöôøng hoùa quan heä ngoaïi giao sau gaàn 5 thaäp nieân, haønh ñoäng naøy ñöôïc coi nhö moät böôùc quan troïng trong vieäc caûi thieân toaøn boä bang giao giöõa hai laân quoác töøng coâng khai thuø nghòch nhau ôû Taây baùn caàu. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi troâng ñôïi caûi thieän quan heä kinh doanh vaø maäu dòch, muïc tieáu toái haäu laø chaám döùt leänh caám vaän kinh teá cuûa Hoa Kyø. Maëc duø vaãn coøn laø con ñöôøng daøi cho nhöõng caùnh ñoàng ngoâ vaø ñaäu naønh cuûa Illinois tôùi Cuba, nhöng noâng daân Wendell Shauman raát hoan ngheânh vieäc bình thöôøng hoùa moái quan heä ngoaïi giao. Hy voïng lôùn nhaát cuûa oâng laø leänh caám vaän kinh teá ñöôïc dôõ boû sôùm: “Ñieàu ñoù chaéc chaén laø toát cho noâng nghieäp. Thò tröôøng cuûa chuùng toâi ñang chôø . Gaàn. Chi phí vaän chuyeån thaáp. Chuùng toâi coù nhöõng saûn phaåm maø hoï caàn”. Caùc saûn phaåm maø oâng Shauman cho bieát Cuba cuõng ñang tìm kieám töø caùc nhaø cung caáp khaùc, nhöõng ngöôøi coù theå môû roäng tín duïng cho khaùch haøng, ñoù laø lyù do taïi sao thôøi gian laø ñieàu coát yeáu. OÂng noùi tieáp: “Coù söï gia taêng caïnh tranh, ñaëc bieät töø Nam Myõ, ñoàng thôøi töø Ukraine vaø ñoâi khi töø AÁn Ñoä. Coù raát nhieàu caïnh tranh vaø moät thò tröôøng maø noù ôû gaàn ngay beân baïn thì baïn chaéc chaén muoán naém laáy”. Raát nhieàu ngoâ vaø ñaäu naønh cuûa oâng Shauman ñaõ ñeán ñöôïc song Mississippi, nôi caùc saûn phaåm cuûa oâng ñöôïc chuyeån leân caùc saø lan vaø cuoá i cuø n g laø ñeá n Caû n g New Orleans, bang Louisiana cuûa Myõ. OÂng noùi: “Moät khi leänh caám vaän ñöôïc dôõ boû, chuùng toâi öôùc tính laø seõ coù söï gia taêng moïi maët töø 10 ,15% treân toaøn boä khoái löôïng, toaøn boä vieäc kinh doanh neáu ñieàu ñoù xaûy ra. Ñoù laø moät soá löôïng ñaùng keå keå töø khi chuùng toâi trôû thaønh moät trong 5, 6 caûng ôû Hoa Kyø”. Ñoù khoâng chæ laø xuaát khaåu töø Hoa Kyø seõ gia taêng, nhöng nhaäp khaåu töø Cuba cuõng seõ nhö vaäy. OÂng Gary Lagrange, Chuû tòch ñoàng Giaùm ñoác ñieàu haønh Caûng New Orleans noùi: “Tröôùc leänh caám 18 • Ngöôøi Vieät Illinois vaän, ñoái taùc thöông maïi lôùn nhaát cuûa Cuba laø caûng New Orleans. Luùc ñoù coù raát nhieàu ñöôøng, caø pheân, raát nhieàu caùc saûn phaåm ñöôïc troàng chaéc chaén laø ôû Cuba. Chuùng toâi troâng chôø quay trôû laïi thôøi ñoù”. OÂng Roger Noriega, moät giôùi chöùc haøng ñaàu cuûa Boä Ngoaïi giao cuûa chính quyeàn Toång thoáng Bush, naèm trong soá nhöõng ngöôøi phaûn ñoái vieäc keát thuùc caám vaän ñoái vôùi Cuba chöøng naøo nöôùc naøy vaãn coøn laø quoác gia coäng saûn. OÂng noùi: “Giao thöông vôùi moät cheá ñoä traùo trôû, duøng nhöõng gì maø hoï höôûng lôïi töø thöông maïi ñeå ñaøn aùp ngöôøi daân. Toâi khoâng cho ñoù laø ñieàu maø nhöõng ngöôøi coù löông taâm muoán laøm”. Nhöng vôù i oâ n g Wendell Shauman, nhöõng haän thuø cuûa Chieán tranh Laïnh ñaõ laø ñieàu trong quaù khöù. OÂng noùi: “Ñoái vôùi chuùng toâi, chuùng toâi nhìn vaøo ñoù laø moät thò tröôøng. Coù moät söï thoâng caûm cho nhöõng ngöôøi ñaõ chaïy khoûi ñoù 50 naêm tröôùc, nhöng ñieàu ñoù xaûy ra treân khaép theá giôùi vaø chuùng toâi seõ khoâng laøm gì lieân quan ñeán chuyeän ñoù ôû giöõa mieàn taây Illinois”. Dôõ boû caám vaän, caùc chuyeân gia noâng nghieäp döï baùo xuaát khaåu cuûa Hoa Kyø sang Cuba coù theå taêng gaáp 3 vaøo naêm 2020, taïo ra haøng ngaøn coâng vieäc ôû Myõ vaø moät thò tröôøng roäng môû cho noâng daân Hoa Kyø. BÒ TRUY TOÁ TOÄI CUNG CAÁP VAÄT CHAÁT CHO IS Boä Tö phaùp Myõ cho bieát moät cö daân cuûa tieåu bang Ohio ñaõ bò truy toá veà toäi hoã trôï vaät chaát cho caùc chieán binh Nhaø nöôùc Hoài giaùo IS. Amir Said Rahman Al-Gazhi, 38 tuoåi, bò baét vaøo thaùng tröôùc sau khi oâng naøy coá mua moät khaåu suùng AK47 töø moät caûnh saùt ngaàm, thoâng baùo cuûa Boä Tö phaùp. “Al-Ghazi, ngöôøi ñaõ ñoåi teân töø teân Robert McCollum vaøo ñaàu naêm nay, bò caùo buoäc ñaõ cam keát hoã trôï cho ISIL vaø Abu Bakr Al-Baghdadi qua phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi vaøo naêm 2014. Töø thaùng 7/2014 ñeán thaùng 6/2015, Al-Ghazi ñaõ coù nhieàu tuyeân boá coá gaéng thuyeát phuïc ngöôøi khaùc tham gia vaøo ISIL,” thoâng baùo cho bieát. “OÂng naøy cuõng baøy toû öôùc muoán rieâng laø ñöôïc thöïc hieän moät cuoäc taán coâng nöôùc Myõ vaø ñaõ coá mua moät khaåu suùng tröôøng taán coâng AK-47.” Boä Tö phaùp Myõ cho bieát AlGhazi bò caùo buoäc ñaõ coù lieân laïc vôùi caùc caù nhaân maø oâng cho laø thaønh vieân Nhaø nöôùc Hoài giaùo ôû Trung Ñoâng vaø ñaõ thöïc hieän caùc video tuyeân truyeàn cho nhoùm chieán binh. Al-Ghazi ñang ñoái dieän vôùi caùc caùo buoäc lieân quan ñeán vuõ khí vaø vi phaïm ma tuùy. luaät caûi caùch vieäc tuyeân aùn tröôùc cuoái naêm nay. Toång thoáng ñaõ noùi raèng nhöõng baûn aùn quaù khaéc nghieät laøm taêng gaáp ñoâi soá nhaø tuø cuûa Myõ trong 20 naêm qua. Myõ laø nöôùc toáng giam nhieàu ngöôøi nhaát theá giôùi, chieám gaàn 25% soá löôïng tuø nhaân cuûa theá giôùi trong khi daân soá cuûa Myõ chieám chöa ñaày naêm phaàn traêm daân soá theá giôùi. TT OBAMA THAÊM NHAØ TUØ ÔÛ OKLAHOMA VAØ THUÙC ÑAÅY CAÛI CAÙCH TÖ PHAÙP Toång thoáng Myõ Barack Obama trôû thaønh toång thoáng ñöông nhieäm ñaàu tieân tôùi thaêm moät nhaø tuø lieân bang. Ñaây laø moät phaàn trong noã löïc cuûa oâng nhaèm thuùc ñaåy moät heä thoáng tö phaùp coâng baèng hôn vaø caûi caùch nhaø tuø. OÂng Obama ñaõ tôùi nhaø tuø El Reno ôû bang Oklahoma thuoäc mieàn trung taây cuûa Myõ, nôi oâng gaëp rieâng vôùi giôùi chöùc thi haønh phaùp luaät vaø nhöõng toäi phaïm ma tuùy khoâng coù haønh vi baïo löïc. Trong moät baøi phaùt bieåu hoài ñaàu tuaàn naøy, oâng Obama keâu goïi hoaëc giaûm thieåu hoaëc baõi boû nhöõng baûn aùn toái thieåu baét buoäc ñoái vôùi toäi phaïm ma tuùy khoâng baïo löïc, xem xeùt laïi vieäc giam caùch ly tuø nhaân vaø gia taêng nhöõng chöông trình ñaøo taïo ngheà cho tuø nhaân trong luùc bò giam giöõ. OÂng cuõng loan baùo moät cuoäc thaåm duyeät cuûa lieân bang veà vieäc söû duïng bieän phaùp giam caùch ly vaø hoái thuùc Quoác hoäi thoâng qua moät döï Cöïu Toång thoáng Hoa Kyø George H.W. Bush, cha cuûa Cöïu Toång thoáng Myõ George W. Bush vaø öùng vieân toång thoáng Myõ Jeb Bush, ñaõ phaûi nhaäp vieän sau khi oâng bò ngaõ, daãn tôùi gaõy xöông coå. Phaùt ngoân vieân cuûa oâng hoâm qua cho bieát raèng oâng Bush 91 tuoåi, moät ñaûng vieân Coäng hoøa laøm toång thoáng Myõ töø naêm 1989 tôùi naêm 1993, ñaõ phaûi nhaäp vieän ôû Portland, Maine, nôi caùch khoâng xa khu nghæ döôõng muøa heø cuûa gia ñình nhaø Bush ôû Kennebunkport thuoäc vuøng duyeân haûi phía ñoâng baéc cuûa Hoa Kyø. Ngöôøi phaùt ngoân naøy noùi theâm raèng oâng Bush “vaãn khoûe” vaø döï kieán seõ khoâng phaûi ôû laâu trong beänh vieän, nhöng nhieàu khaû naêng seõ phaûi ñeo neïp coå khi trôû veà nhaø. OÂng Bush vaãn tích cöïc hoaït ñoäng keå töø khi oâng keát thuùc nhieäm kyø toång thoáng thöù 41 cuûa nöôùc Myõ. Ngoaøi vieäc hoã trôï cho söï nghieäp chính trò cuûa caùc con trai, oâng ñaõ ñaùnh daáu ngaøy sinh nhaät laàn thöù 80 vaø 85 baèng caùch rôi töï do töø maùy CÖÏU TT GEORGE BUSH CHA PHAÛI NHAÄP VIEÄN VÌ NGAÕ GAÕY XÖÔNG COÅ Ngöôøi Vieät Illinois • 19 bay cuõng nhö nhaûy duø nhaân sinh nhaät laàn thöù 90. Nhöng tuoåi cao söùc yeáu coäng vôùi giai ñoaïn ñaàu cuûa beänh Parkinson ñaõ buoäc oâng phaûi söû duïng xe laên trong nhöõng laàn xuaát hieän tröôùc coâng chuùng gaàn ñaây. Tröôùc khi laøm toång thoáng Myõ, oâng Bush laøm Phoù toång thoáng hai nhieäm kyø döôùi thôøi Toång thoáng Ronald Reagon. OÂng ñaõ thaát baïi trong cuoäc ñua taùi tranh cöû vaøo Nhaø Traéng naêm 1993 tröôùc oâng Bill Clinton, ngöôøi laõnh ñaïo nöôùc Myõ hai nhieäm kyø tröôùc khi con trai cuûa oâng Bush, laø George W. Bush, leân keá nhieäm. UÛY BAN QUOÁC HOÄI MYÕ THAÛO LUAÄN VEÀ CHOÁNG KHUÛNG BOÁ Chính phuû Myõ coù neân tieáp tuïc ñaët troïng taâm vaøo vieäc choáng laïi chuû nghóa khuûng boá Hoài Giaùo ôû nöôùc ngoaøi, hay neân chuù yù nhieàu hôn vaøo moái ñe doïa cuûa caùc toå chöùc cöïc ñoan trong nöôùc? Caùc thaønh vieân cuûa UÛy ban An ninh Quoác noäi cuûa Haï vieän vaø nhöõng ngöôøi tham gia ñieàu traàn ñaõ tranh caõi veà vaán ñeà naøy taïi moät cuoäc ñieàu traàn ñöôïc toå chöùc ñeå tìm caùch öùng phoù vôùi tình hình sau vuï saùt haïi 9 tín ñoà taïi moät nhaø thôø cuûa ngöôøi Myõ goác chaâu Phi ôû Charleston, South Carolina. Ngöôøi Myõ tieáp tuïc thöông tieác nhöõng ngöôøi bò gieát haïi taïi nhaø thôø Tin Laønh ôû Charleston. Caû n h saù t cho bieá t tay suù n g Dylann Roof ñaõ thuù nhaän laø thöïc hieän vuï taán coâng vì muoán phaùt ñoäng moät cuoäc chieán tranh chuûng toäc. Hoâm thöù Tö, moät UÛy ban quoác hoäi Myõ thaûo luaän veà tieán trình cöïc ñoan hoùa vaø ñieàu gì ñaõ khieán cho moät thanh nieân 21 tuoåi phaïm toäi nhö vaäy. Nöõ Daân bieåu Candice Miller thuoäc ñaûng Coäng hoøa noùi: “Vì khi toâi thaáy hình aûnh cuûa keû gieát ngöôøi ôû South Carolina, toâi nghó caäu beù naøy coù theå coù maët taïi thöông xaù ñòa phöông cuûa chuùng ta! Ñieàu gì ñaõ xaûy ra? Anh ta töø ñaâu ñeán? Gia ñình anh ta nhö theá naøo? Laøm theá naøo vieäc naøy laïi coù theå xaûy ra taïi nöôùc Myõ?”. Daân bieåu Michael McCaul, Chuû tòch UÛy ban An ninh Quoác noäi, noùi moái ñe doïa cuûa caùc phaàn töû khuûng boá Hoài Giaùo ôû nöôùc ngoaøi vaø nhöõng toå chöùc thuø haän cöïc höõu taïi nöôùc Myõ moãi ngaøy moät nhieàu. “Baát keå laø ñöôïc thuùc ñaåy bôûi chuû nghóa khuûng boá Hoài Giaùo hay bôûi chuû nghóa öu vieät cuûa ngöôøi da traéng, nhöõng cuoäc taán coâng naøy coù moät ñieåm chung: chuùng muoán taán coâng nhöõng ngöôøi voâ toäi, haêm doïa daân chuùng chuùng ta vaø cöôõng baùch chuùng ta ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu yù thöùc heä vaø xaûo quyeät cuûa chuùng”. Sau cuoäc taán coâng khuûng boá ngaø y 11 thaù n g 9 naê m 2001, Washington chuù troïng vaøo nhöõng noã löïc ngaên chaën chuû nghóa khuûng boá Hoài Giaùo quoác teá. Tuy nhieân, moät soá ngöôøi taïi buoåi ñieàu traàn ngaøy hoâm qua noùi chính phuû caàn laøm nhieàu hôn nöõa ñeå choáng laïi nhöõng toå chöùc thuø haän trong nöôùc. OÂng Richard Cohen thuoäc Trung taâm Luaät Ngheøo khoå mieàn Nam noùi: “Toâi muoán thuùc giuïc UÛy ban ñaûm baûo laø cuoäc chieán choáng chuû nghóa khuûng boá Hoài Giaùo khoâng khieán cho chuù taâm cuûa chính phuû xa rôøi nhöõng ñe doïa khaùc, nhöõng moái ñe doïa ñang gaây nguy haïi cho ñaát nöôùc vó ñaïi cuûa chuùng ta”. Tuy nhieân thaønh vieân Coäng hoøa cuûa UÛy ban, daân bieåu Peter King neâu leân nhöõng quan ngaïi cuûa oâng: “Neáu chuùng ta chuyeån troïng taâm hay chuù yù theâm ñeán caùc phaàn töû chuû tröông tính öu vieät cuûa ngöôøi da traéng, toå chöùc Ku Klux Klan, Ñaûng Quoác Xaõ Myõ, baát cöù nhöõng toå chöùc gieát ngöôøi khuûng khieáp naøo, neáu laøm nhö vaäy, coù phaûi chuùng ta khoâng chuù troïng ñeán caùc phaàn töû cöïc ñoan Hoài Giaùo vaø chuùng ta ñaët ñaát nöôùc trong tình traïng nguy hieåm hôn nöõa hay sao?”. Daân bieåu McCaul ñang baûo trôï moät döï luaät nhaèm thaønh laäp moät vaên phoøng lieân bang ñeå choáng laïi chuû nghóa cöïc ñoan baïo ñoäng taïi nöôùc Myõ. NEW YORK ÑAÏT THOÛA THUAÄN TRONG VUÏ CAÛNH SAÙT KEÏP COÅ GAÂY TÖÛ VONG Thaønh phoá New York cho bieát seõ traû 5,9 trieäu ñoâla cho gia ñình cuûa oâng Eric Garner, moät ngöôøi ñaøn oâng da ñen ñaõ cheát döôùi tay cuûa moät nhaân vieân caûnh saùt da traéng. Caùi cheát naøy ñaõ khôi daäy caùc cuoäc bieåu tình choáng laïi caùch ñoái xöû taøn baïo cuûa caùc nhaân vieân thi haønh coâng löïc ñoái vôùi ngöôøi Myõ goác Phi Chaâu. Giaûi phaùp giaûi quyeát vuï tranh tuïng ñöôïc giôùi chöùc ñaëc traùch veà taøi chaùnh cuûa thaønh phoá, oâng Scott Stringer, loan baùo hoâm qua. Gia ñình oâng Garner hoài thaùng 10 naêm ngoaùi ñaõ naïp hoà sô ñoøi kieän, böôùc ñaàu tieân tröôùc khi chính thöùc ñeä naïp ñôn kieän, ñoøi thaønh phoá boài thöôøng 75 trieäu ñoâ la. OÂng Stringer noùi trong moät thoâng baùo raèng thoaû thuaän naøy phuø hôïp vôùi lôïi ích cuûa taát caû caùc beân, vaø raèng thaønh phoá New York khoâng nhaän traùch nhieäm ñaõ gaây ra caùi cheát cuûa oâng Garner. Thò tröôûng Bill de Blasio noùi vôùi caùc nhaø baùo raèng oâng hy voïng thoaû thuaän ñaït ñöôïc vôùi gia ñình Garner seõ phaàn naøo mang laïi söï bình an vaø kheùp laïi quaù khöù cho gia ñình naïn nhaân. VAÁN ÑEÀ DI DAÂN HOA KYØ ÑÖÔÏC ÑÖA RA TOØA THÖÔÏNG THAÅM Lieäu haøng trieäu di daân khoâng coù giaáy tôø hôïp phaùp ôû Hoa Kyø coù theå noäp ñôn xin höôûng tình traïng hôïp phaùp taïm thôøi hay khoâng seõ tuøy 20 • Ngöôøi Vieät Illinois thuoäc vaøo moät phaùn quyeát cuûa moät toøa thöôïng thaåm lieân bang ôû New Orleans, seõ môû phieân xeùt xöû veà moät leänh haønh phaùp cuûa Toång thoáng Barack Obama vaøo ngaøy thöù Saùu. Vaøo ngaøy tröôùc phieân toøa xöû, caùc nhoùm tranh ñaáu cho quyeàn di daân ñaõ môû moät cuoäc hoïp kieåu town hall ôû Fairfax trong tieåu bang Virginia, gaàn thuû ñoâ, ñeå vaän ñoäng cho nhöõng caûi caùch toaøn dieän veà di truù. Toång thoáng Obama ban haønh leänh haønh phaùp hoài thaùng 11 naêm ngoaùi, hoaõn vieäc truïc xuaát 5 trieäu di daân baát hôïp phaùp ñaõ hoäi ñuû moät soá tieâu chuaån, nhöng toøa aùn ñaõ chaän vieäc thöïc thi leänh bôûi vì Texas cuøng 25 tieåu bang khaùc ñaõ ñeä ñôn choáng leänh naøy. Nay toøa thöôïng thaåm seõ xeùt xöû vuï naøy. Caùc di daân khoâng coù giaáy tôø hôïp phaùp nhö Lenka Mendoza, coù con gaùi sinh ôû Hoa Kyø, caûm thaáy hy voïng baø coù theå ñöôïc höôûng quy cheá hôïp phaùp ñeå ôû laïi Hoa Kyø vaø con gaùi baø seõ khoâng caûm thaáy sôï haõi nöõa. Baø Mendoza noùi: “Noù caûm thaáy sôï haõi vì nghó raèng caûnh saùt seõ baét giöõ toâi vaø truïc xuaát toâi. Vì theá ñaây laø ñieàu quan troïng ñoái vôùi caùc con toâi”. Caûi caùch di truù ñaõ laø moät ñeà taøi gaây chia reõ ôû Hoa Kyø. Maëc daàu caû hai beân trong cuoäc tranh caõi ñoàng yù raèng heä thoáng di truù caàn ñöôïc söûa ñoåi, Quoác hoäi ñaõ khoâng thoâng qua moät boä luaät di truù toaøn dieän. Tuy nhieân, Chuû tòch Haï vieän John Boehner noùi vaán ñeà di truù baát hôïp phaùp vaø caùch giaûi quyeát vaán ñeà naøy ñaõ trôû neân “quaû boùng” chính trò lôùn nhaát maø oâng töøng thaáy. OÂng noùi: “Neáu ta muoán giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà nhö theá, nhöõng gì ta thaáy dieãn ra ôû San Francisco vaø nhöõng nôi khaùc, ta caàn phaûi nghieâm tuùc veà vieäc thöïc thi nhöõng luaät leä maø ta ñaõ coù saün”. Moät phuï nöõ ñaõ bò baén cheát hoài tuaàn tröôùc ôû San Francisco bôûi moät ngöôøi ñaøn oâng Mexico ñaõ ôû trong nöôùc moät caùch baát hôïp phaùp sau khi bò truïc xuaát 5 laàn. Caùi cheát cuûa ngöôøi phuï nöõ naøy ñaõ chaâm ngoøi moät laàn nöõa cho cuoäc tranh luaän veà thöïc thi luaät di truù vaø caûi caùch chính saùch. OÂng Boehner noùi taïi moät cuoäc hoïp baùo: “Neáu chuùng ta khoâng thích caùc luaät leä saün coù cuûa chuùng ta, thì chuùng ta caàn Quoác hoäi ngoài xuoáng giaûi quyeát vaán ñeà naøy. Toâi muoán khoâng choùng thì chaày, vaán ñeà phaûi ñöôïc giaûi quyeát”. OÂng Boehner noùi oâng hy voïng Haï vieän seõ coù quyeát ñònh trong naêm nay. PHU NHAÂN PHOÙ TOÅNG THOÁNG SAÉP TÔÙI VIEÄT NAM Phu nhaân cuûa phoù Toång thoáng Hoa Kyø Joe Biden seõ thuùc ñaåy chöông trình giaùo duïc cho caùc beù gaùi vaø hoã trôï caùc gia ñình quaân nhaân trong chuyeán thaêm 4 nöôùc Chaâu AÙ vaøo tuaàn tôùi. Theo tin töø Toøa Baïch OÁc, baø Jill Biden (aûnh) seõ ñeán thaêm Haøn Quoác, Vieät Nam vaø Laøo töø ngaøy 16 ñeán 22 thaùng 7. Cuøng ñi vôùi baø Biden coøn coù baø Catherine Russell, Ñaïi söù löu ñoäng veà caùc vaán ñeà phuï nöõ toaøn caàu. Hai baø seõ gaëp caùc quan chöùc chính phuû vaø caùc nhaø laõnh ñaïo toå chöùc daân söï ñeå thaûo luaän veà vieäc trao quyeàn kinh teá vaø giaùo duïc cho phuï nöõ vaø treû em gaùi. Tröôùc ñoù vaøo thaùng 3 vöøa qua, Ñeä nhaá t phu nhaâ n Hoa Kyø , baø Michelle Obama ñaõ ñeán Campuchia trong chaëng thöù hai, sau Nhaät Baûn, nhaân chuyeán coâng du hai nöôùc nhaèm coå suùy chöông trình giaùo duïc treû em gaùi toaøn caàu. Noùi veà tình traïng treû em khoâng ñöôïc ñi hoïc, baø Susan Markham thuoäc Cô quan Phaùt trieån Quoác teá Hoa Kyø USAID cho raèng ñöôøng xa vaø nguy cô baïo löïc chæ laø moät soá trong nhöõng raøo caûn ñoái vôùi vieäc ñi hoïc cuûa caùc em gaùi. Baø Jill Biden cuõng seõ döøng chaân taïi Nhaät Baûn trong hai ngaøy 22 vaø 23 thaùng 7 ñeå tham gia caùc sinh hoaït nhaém muïc ñích hoã trôï caùc binh só, cöïu chieán binh vaø gia ñình hoï. ALABAMA: KHOÂNG CHO HOÂN THUÙ ÑOÀNG TÍNH; THOÁNG ÑOÁC ALABAMA CHOÁNG PHAÙN QUYEÁT HOÂN THUÙ ÑOÀNG TÍNH. BIRMINGHAM - Sau phaù n quyeát cuûa toaø toái cao lieân bang coâng nhaän hoân nhaân ñoàng tính khaép nöôùc, 17 vieân chöùc tö phaùp cuûa tieåu bang Alabama töø choái caáp giaáy hoân thuù cho caùc caëp ñoàng tính, tuy ñaõ coù chæ thò töø saùng cuûa chaùnh aùn sôû taïi Callie V.S. Granade. Ñaây laø tình traïng hoang mang taïi Alabama. Hoâm Thöù Saùu 3/7, caëp Jennifer Kenney 41 tuoåi vaø Hali Felt 32 tuoåi ñuôïc ñieän thoaïi cuûa baïn beø chuùc möøng - hoï vaø moät soá baïn keùo ñeán Sôû hoä tòch, hoï ñuôïc yeâu caàu ñieàn ñôn, keâ teân chuù reå vaø coâ daâu ôû 2 oâ rieâng reõ. Nhöng hoï khoâng ñuôïc caáp giaáy hoân thuù. Baø Kenney keå “Khi hoï noùi khoâng, toâi khoâng bieát noùi sao - chuùng toâi caûm thaáy thöông toån”. Phoùng vieân goïi ñieän thoaïi doø hoûi caùc nôi - tröôùc chæ thò cuûa chaùnh aùn Granade, moät soá phoøng hoä tòch traû Ngöôøi Vieät Illinois • 21 lôøi seõ baét ñaàu caáp giaáy ngaøy 6-7. Thö kyù hoä tòch quaän Clay noùi thieáu nhaân vieân, khoâng caáp giaáy tröôùc ngaøy 15-7. Cöïu chaùnh aùn John Carroll daïy khoa luaä t cuû a tröôø n g daï i hoï c Samford taïi Birmingham giaûi thích: ‘Nguyeân nhaân trì hoaõn coù theå laø do thôøi haïn choáng aùn 25 ngaøy tröôùc khi phaùn quyeát cuûa TCPV trôû thaønh chung cuoäc.” Theo giaùo sö Carroll, khoâng theå coù cô hoäi thay ñoåi, vì hieán phaùp xaùc nhaän luaät lieân bang laø toái thöôïng, quyeát ñònh cuûa TCPV raøng buoäc taát caû 50 tieåu bang. Chaùnh aùn haønh chaùnh quaän Bibb vaãn noùi roõ: Khoâng caáp giaáy. Taïi quaän thoân daõ Clark, chaùnh aùn haønh chaùnh Valerie Bradford Davis tuyeân boá: nhö caùc tieåu bang ñaõ laøm töø haøng traêm naêm, quyeát ñònh cuûa TCPV khoâng ñoøi hoûi thay ñoåi chính saùch veà hoân nhaân cuûa toâi. Thoáng ñoác Alabama cuõng choáng phaùn quyeát coâng nhaän hoân thuù ñoàng tính cuûa TCPV - trong thoâng caùo, thoáng ñoác Robert Bentley vieát “Toâi tin vaøo hoân thuù giöõa 1 nam vaø 1 nöõ”. Giaùm ñoác tö phaùp tieåu bang Luther Strange noùi: phaùn quyeát cuûa TCPV khoâng laø luaät, vaø chaùnh aùn tieåu bang Roy Moore tuyeân boá vôùi baùo chí ñòa phöông: chaùnh aùn haønh chaùnh khoâng bò ñoøi hoûi caáp hoân thuù trong 25 ngaøy sau quyeát ñònh cuûa TCPV. Caëp Kenney-Felt ñaõ nhaän ñuôïc giaáy hoân thuù taïi Tuscaloosa - 2 ngöôøi cuøng daïy tröôøng ñaïi hoïc Alabama, laø nôi cung caáp phuùc lôïi cho caùc caëp soáng chung ñoàng tính. Hoï tin raèng seõ coù nhöõng vuï kieän töø coäng ñoàng ñoàng tính LGBT. THOÁNG ÑOÁC WISCONSIN SCOTT WALKER TRANH CÖÛ TOÅNG THOÁNG 2016 WASHINGTON - O n g Scott Walker, thoáng ñoác Wisconsin, ñaõ loan baùo quyeát ñònh tham gia cuoäc ñua vaøo Baïch OÁc. Caùc phuï taù aån danh cuûa oâng thoâng baùo töø Madison: oâng thoáng ñoác 47 tuoåi noäp hoà sô vôùi uûy hoäi tuyeån cöû lieân bang (FEC) trong ngaøy Thöù Naêm 2/7. Cuoäc vaän ñoäng tranh cöû cuûa oâng Walker seõ khôûi ñoäng taïi Waukesha trong vuøng ven Milwaukee vaøo ngaøy 13-7. OÂng Walker ñuôïc bieát nhö laø con cuûa 1 nhaø thuyeát giaùo thaéng aâm möu truaát chöùc phaùt sinh töø cuoäc ñoái ñaàu coâng ñoaøn. OÂng laø nhaân vaät thöù 15 cuûa ñaûng CH ñònh tranh cöû TT naêm 2016. ÑAÕ COÙ PHAÙN QUYEÁT VÔÙI HUNG THUÛ THAÛM SAÙT ÔÛ RAÏP HAÙT COLORADO CENTENNIAL, Colorado (AP) -Boà i thaå m ñoaø n vuï xöû James Holmes, hung thuû xaû suùng trong raïp chieáu phim ôû Colorado, hoâm thöù Naêm ñaõ ñi ñeán phaùn quyeát sau moät ngaøy röôõi thaûo luaän vaø loan baùo vaøo luùc 4 giôø 15 giôø ñòa phöông. Bò caùo Holmes, 27 tuoåi, khoâng nhaän toäi, naïi lyù do ñieân loaïn trong vuï noå suùng laøm cheát 12 ngöôøi vaø bò thöông 70 ngöôøi khaùc. Phaùn quyeát cuûa boài thaåm ñoaøn ñaït ñöôïc gaàn ba naêm, sau ñeâm bò caùo ñi vaøo raïp luùc ñang chieáu phim “The Dark Knight Rises” vaø noå suùng. Luaät sö bieän hoä noùi thaân chuû mình bò rôi vaøo côn loaïn thaàn kinh. Boài thaåm ñoaøn trong gaàn ba thaùng, laéng nghe hôn 70 ngöôøi soáng soùt cung khai tröôùc khi ñi ñeán phaùn quyeát. Neáu bò keát toäi, vuï xöû bò caùo Holmes seõ böôùc vaøo giai ñoaïn tuyeân aùn, theo ñoù caùc boài thaåm seõ ngoài laéng nghe cung khai ñeå ñi ñeán quyeát ñònh lieäu bò caùo coù theå ngoài tuø chung thaân hoaëc bò laõnh aùn töû hình. Ngöôïc laïi, neáu xeùt thaáy phaïm toäi trong luùc ñieân loaïn, ñöông söï seõ ñöôïc ñöa vaøo beänh vieän taâm thaàn cuûa tieåu bang. Phía coâng toá taäp trung vaøo keát quaû cuûa hai baùc só taâm thaàn do tieåu bang chæ ñònh, sau nhieàu naêm thaùng theo doõi veà tình traïng taâm thaàn cuûa bò caùo Holmes (aûnh döôùi) vaø nhaän thaáy raèng ñöông söï bò beänh taâm thaàn naëng khoâng coù khaû naêng phaân bieät ñöôïc ñieàu ñuùng sai, do ñoù ñöôïc hôïp phaùp coâng nhaän laø ñieân loaïn theo luaät cuûa Colorado. Haèng chuïc nhaø ñieàu tra cung khai veà cuoäc thaûm saùt do Holmes thöïc hieän vaø caùch bò caùo bieán nôi ôû cuûa mình thaønh baåy saäp tinh vi nhaèm saùt haïi nhöõng ai ñeán ñieàu tra sau vuï taán coâng ôû raïp chieáu phim. Phía coâng toá noùi bò caùo coù keá hoaïch kyõ löôõng tröôùc khi môû cuoäc taøn saùt, goàm laäp danh saùch vuõ khí caàn mua, choïn raïp ñeå coù theå gaây toån thaát nhaân maïng cao nhaát. Nhöõng ñieàu coù theå chöùng minh raèng bò caùo khoâng phaûi ñieân loaïn. (TP) 22 • Ngöôøi Vieät Illinois VIEÄT NAM DAÂN LAØNG VN LO BUØNG NOÅ CHIEÁN TRANH BIEÂN GIÔÙI CAMPUCHIA Nhieàu ngöôøi daân sinh soáng ôû khu vöïc giaùp ranh Campuchia caûm thaáy baát an vì nhöõng dieãn bieán caêng thaúng nhöõng ngaøy qua, sau khi phe ñoái laäp cuûa nöôùc laùng gieàng caùo buoäc Vieät Nam chieám ñaát ñoàng thôøi coù nhöõng haønh ñoäng khieâu khích. Baø Nguyeãn Thò Taâm, ngöôøi xaõ Bình Hoøa Taây thuoäc huyeän Moäc Hoùa, tænh Long An, gaàn nôi xaûy ra vuï va chaïm giöõa ngöôøi daân hai nöôùc, noùi raèng baø caûm thaáy quan ngaïi veà tình hình hieän nay treân bieân giôùi Taây Nam: “Mình cuõng lo, thöïc söï laø lo. Sao khoâng lo ñöôïc? Mình phaûi chuaån bò cho moät tö töôûng coù gì xaûy ra thì phaûi dzoït, neáu khoâng thì cheát. Chieán tranh xaûy ra thì phaûi ñi laùnh”. Baø Taâm cho bieát theâm raèng chính quyeàn ôû ñòa phöông cuõng keâu goïi ngöôøi daân bình tónh, khoâng laøm phöùc taïp theâm tình hình. Ngöôøi phuï nöõ naøy leân tieáng 2 ngaøy sau khi moät ñoaøn goàm haøng nghìn ngöôøi Campuchia do caùc daân bieåu ñoái laäp daãn ñaàu ñaõ tôùi khu vöïc bieân giôùi tranh chaáp maø hoï cho raèng Vieät Nam ñaõ laán chieám. Khoâng gioáng chuyeán ñi raàm roä laàn tröôùc, daãn tôùi xoâ xaùt giöõa hai phía, cuoäc ñoái ñaàu hoâm 19/7 khoâng xaûy ra baïo löïc, duø caùc böùc aûnh cho thaáy haøng nghìn ngöôøi ñöùng khaù gaàn nhau, tay laêm laêm gaäy goäc. Caùc nhaø quan saùt nhaän ñònh raèng neáu vaán ñeà bieân giôùi Vieät Nam Campuchia khoâng ñöôïc giaûi quyeát sôùm, nhöõng laàn ñoái maët trong töông lai coù theå vöôït khoûi taàm kieåm soaùt, daãn tôùi caùc heä quaû khoù löôøng. Baø Vuõ Chi, moät ngöôøi buoân baùn treâ n bieâ n giôù i Vieä t Nam - Campuchia, cuõng coù chung taâm traïng vôùi baø Taâm. Ngöôøi phuï nöõ naøy noùi “Ai cuõng lo. Noùi chung ngöôøi Vieät Nam hay Campuchia ai cuõng lo. Caùi ngöôøi maø gaây ra nhöõng chuyeän naøy hoï ñöùng sau löng hoï giaät daây, chöù daân laøm aên chaúng ai muoán chuyeän gì heát. Nhöõng ngöôøi quaáy roái laø nhöõng ngöôøi ôû xa tôùi coøn daân ñòa phöông ai cuõng thuû (khoâng manh ñoäng)”. Trong khi ñoù, baùo chí Campuchia môùi daãn lôøi oâng Sar Kheng, Boä tröôûng Noäi vuï Campuchia, leân tieáng keâu goïi daân laøng sinh soáng taïi khu vöïc bieân giôùi tranh chaáp vôùi Vieät Nam giöõ bình tónh, trong khi chính quyeàn hai beân ñaøm phaùn tìm giaûi phaùp cho vaán ñeà bieân giôùi hieän thôøi. Tuy nhieân, oâng cuõng thöøa nhaän raèng vieäc xöû lyù vaán ñeà naøy laø chuyeän phöùc taïp vaø caàn phaûi kieân nhaãn. OÂng Sar Kheng cuõng yeâu caàu caùc quan chöùc ñòa phöông baûo ñaûm raèng ngöôøi daân Campuchia treân bieân giôùi khoâng cho ngöôøi Vieät thueâ ñaát. Boä tröôûng Noäi vuï Campuchia cuõ n g yeâ u caà u chính quyeà n ñòa phöông ñoùng baát kyø haønh lang qua laïi phi chính thoáng treân bieân giôùi vaø baét giöõ baát kyø ai tìm caùch vöôït bieân traùi pheùp. Boä Ngoaïi giao Vieät Nam môùi ñaây ñaõ leân tieáng noùi raèng nhöõng vuï va chaïm treân bieân giôùi vöøa qua laø do “caùc phaàn töû quaù khích Campuchia gaây ra”. Boä naøy cuõng baùc boû nhöõng hình aûnh vaø tin töùc treân maïng noùi raèng Vieät Nam ñang chuyeån vuõ khí veà phía bieân giôùi Taây Nam do tình hình baát oån treân bieân giôùi vôùi Campuchia. Cuõng trong tuaàn tröôùc, Thuû töôùng Campuchia Hun Sen ñaõ vieát thö ngoû göûi cho chính phuû Phaùp, Anh vaø Myõ ñeå yeâu caàu caùc nöôùc naøy giuùp veà vaán ñeà baûn ñoà phaân ñònh bieân giôùi vôùi caùc nöôùc laùng gieàng, nhaát laø Vieät Nam. Tin cho hay, oâng Hun Sen cho raèng Phaùp coù theå naém giöõ baûn ñoà goác veõ vuøng bieân giôùi khu vöïc Ñoâng Döông nhieàu naêm tröôùc vaø yeâu caàu Toång thoáng Phaùp Francois Hollande cho möôïn moät baûn copy baûn ñoà naøy. Nhaø laõnh ñaïo Campuchia cuõng ñaõ göûi thö tôùi Toång thoáng Myõ Barack Obama vaø Thuû töôùng Anh David Cameron vì cho raèng hai nöôùc naøy coù theå coù baûn ñoà goác ñöôïc quoác teá coâng nhaän nhöõng naêm 60. OÂng Hun Sen noùi raèng vieäc möôïn baûn ñoà naøy nhaèm “chaám döùt tình traïng kích ñoäng chuû nghóa [daân toäc] cöïc ñoan ñaõ gaây ra tình traïng roái raém yù kieán trong nöôùc laãn treân tröôøng quoác teá”. Tröôùc ñoù, ngöôøi ñöùng ñaàu chính phuû Campuchia cuõng ñaõ vieát thö tôùi Toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác Ban Ki-moon, yeâu caàu möôïn baûn ñoà goác maø chính quyeàn Phnom Penh ñaõ noäp cho toå chöùc naøy haøng chuïc naêm tröôùc. TOØA AÙN LHQ: VN KHOÂNG HÔÏP TAÙC ÑIEÀU TRA VUÏ KHMER ÑOÛ Moät thaåm phaùn caáp cao cuûa toøa xeù t xöû toä i aù c chieá n tranh ôû Campuchia do Lieân Hieäp Quoác haäu thuaãn ñaõ chæ trích Vieät Nam vaø Thaùi Lan ñaõ khoâng cung caáp baèng chöùng cho nhöõng phieân xeùt xöû cöïu thuû lónh Khmer Ñoû bò caùo buoäc gaây ra caùc toäi aùc taøn baïo treân nhöõng “caùnh ñoàng cheát” trong thaäp nieân 70. OÂng Mark Harmon, moät thaåm phaùn quoác teá trong toøa aùn Lieân Hieäp Quoác - Campuchia, cho bieát oâng ñaõ nhieàu laàn vieát thö cho chính phuû Vieät Nam vaø Thaùi Lan töø naêm 2013 ñeå yeâu caàu ñöôïc tieáp caän caùc baèng chöùng coù theå “xaùc ñònh söï thaät”, nhöng caû hai nöôùc vaãn chöa traû lôøi. Toøa aùn ñaõ chuyeån giao baûn aùn choáng laïi ba cöïu Khmer Ñoû keå töø khi ñöôïc thaønh laäp töø moät thaäp kyû tröôùc ñaây vaø ñaõ phaûi ñoái maët vôùi Ngöôøi Vieät Illinois • 23 nhieàu vaán ñeà, töø thieáu huït kinh phí ñeán nhöõng caùo buoäc veà söï can thieäp chính trò ñeå giôùi haïn phaïm vi ñieàu tra. Hieän chöa roõ caùc nhaø ñieàu tra ñang tìm kieám nhöõng gì töø caùc quan chöùc Thaùi Lan vaø Vieät Nam, vaø phaùt ngoân vieân toøa aùn Lars Olsen ñaõ khoâng cung caáp caùc chi tieát cuï theå. Caùc cô quan höõu traùch ñaõ göûi thö cho Thaùi Lan vaø Vieät Nam hoài thaùng 11 naêm 2013 yeâu caàu caùc taøi lieäu lieân quan vaø quyeàn truy caäp vaøo kho löu tröõ vaø ñaõ göûi theâm vaøo naêm 2014 vaø 2015 ñeå thuùc ñaåy hai nöôùc ñaùp öùng yeâu caàu. Toøa aùn ñöôïc thaønh laäp naêm 2006 ñaõ hoaøn taát caùc thuû tuïc toá tuïng vaø keát toäi ñoái vôùi moät laõnh ñaïo Khmer Ñoû, Kaing Guek Eav, coøn goïi laø Duch, ngöôøi ñöùng ñaàu kheùt tieáng cuûa nhaø tuø S-21. OÂng bò keát aùn tuø chung thaân. Vieä t Nam xaâ m chieá m Campuchia naêm 1979 vaø ñaõ laät ñoå Khmer Ñoû. Trong khi ñoù, Thaùi Lan ñoùn nhaän laøn soùng haøng chuïc nghìn ngöôøi Campuchia boû troán cheá ñoä Pol Pot. Khmer Ñoû ñaõ bò quy traùch nhieäm cho caùi cheát cuûa ít nhaát 1,7 trieäu ngöôøi Campuchia töø naêm 1975 ñeán 1979. HAØ NOÄI LEÂN TIEÁNG VUÏ TIN TAËC VIEÄT NAM BÒ KEÁT AÙN TAÏI MYÕ Boä Ngoaïi giao Vieät Nam cho bieát “ñang laøm roõ theâm caùc thoâng tin” lieân quan tôùi vuï moät tin taëc 25 tuoåi bò Hoa Kyø keát aùn 13 naêm tuø giam vì ñaùnh caép thoâng tin caù nhaân cuûa coâng daân Hoa Kyø. Phaùt ngoân vieân Boä Ngoaïi giao Leâ Haûi Bình cho bieát trong cuoäc hoïp baùo thöôøng kyø hoâm 16/7, hai ngaøy sau khi toøa aùn Myõ tuyeân aùn ñoái vôùi Ngoâ Minh Hieáu: “Caùc cô quan ñaïi dieän Vieät Nam taïi Myõ ñang phoái hôïp vôùi caùc cô quan chöùc naêng ôû trong nöôùc cuõng nhö cô quan chöùc naêng sôû taïi laøm roõ theâm caùc thoâng tin lieân quan ñeán vuï vieäc naøy.” OÂng Bình cho bieát theâm: “Boä Ngoaïi giao Vieät Nam ñaõ chæ ñaïo caùc cô quan ñaïi dieän ôû Myõ tieán haønh caùc bieän phaùp ñeå coù theå thaêm laõnh söï vaø laøm sao ñaûm baûo cao nhaát quyeàn cuûa coâng daân naøy.” Trôï lyù Boä tröôûng Tö phaùp Hoa Kyø Leslie Caldwell cho bieát raèng “töø nhaø cuûa mình ôû Vieät Nam, Hieáu söû duïng maïng löôùi chôï ñen treân Internet ñeå rao baùn caùc thoâng tin cuûa coâng daân Myõ ñaõ ñaùnh caép ñöôïc cho hôn 1.000 toäi phaïm maïng raûi raùc treân toaøn theá giôùi.” Boä Tö phaùp Hoa Kyø cho bieát Hieáu ñaõ kieám ñöôïc gaàn 2 trieäu USD töø caùc haønh vi löøa ñaûo vaø ñaõ coù 13.673 coâng daân Myõ trôû thaønh naïn nhaân thoâng qua vieäc noäp 65 trieäu USD trong caùc tôø khai hoaøn thueá caù nhaân giaû maïo naøy. Baùo Tuoåi treû cuûa VN daãn caùc nguoàn tin cho bieát: “Ngoâ Minh Hieáu laø con trai uùt vaø coù hai ngöôøi chò cuøng sinh ôû Pleiku, tænh Gia Lai. Nhieàu ngöôøi ôû ñöôøng 22 Thaùng 8 ñeàu noùi cöûa haøng ñieän töû gia duïng cuûa nhaø Hieáu laø cöûa haøng lôùn taïi khu phoá” vaø “caùch ñaây chöøng naêm naêm cöûa haøng phaát leân döõ laém vaø oâng chuû mua luoân ngoâi nhaø beân caïnh, caát theâm taàng laàu, coøn Hieáu mua moät xe theå thao maøu vaøng coù giaù nhieàu tæ ñoàng.” Hieáu bò baét giöõ khi nhaäp caûnh vaøo Myõ hoài thaùng Hai naêm 2013. COÄT MOÁC VÔÙI VN COÙ THEÅ BÒ CAÉM SAI TRONG LAÕNH THOÅ CAMPUCHIA Thuû töôùng Hun Sen môùi leân tieáng thöøa nhaän raèng moät soá coät moác treân bieân giôùi vôùi Vieät Nam coù theå bò caém sai beân trong laõnh thoå Campuchia, nhöng cho bieát chính quyeàn Phnom Penh coù theå xem xeùt laïi ñieàu naøy, ñoàng thôøi “yeâu caàu chænh söûa”. Tuyeân boá cuûa oâng Hun Sen ñöôïc ñöa ra trong boái caûnh caùc nhaø laäp phaùp ñoái laäp môû chieán dòch ñieàu tra vieäc “Vieät Nam laán ñaát”, ñoàng thôøi caùo buoäc chính phuû trung öông “ñoàng loõa ñeå cho caém coät moác bieân giôù i trong phaà n laõ n h thoå Campuchia”. Tuy nhieân, ngöôøi ñöùng ñaàu noäi caùc Campuchia nhieàu laàn baùc boû caùc toá caùo ñoù, nhöng trong tuaàn naøy noùi raèng caùc coät moác doïc theo bieân giôùi keùo daøi 1.228 km treân bieân giôùi vôùi Vieät Nam coù theå seõ caàn phaûi xem xeùt laïi. Phaùt bieåu taïi moät buoåi leã toát nghieäp ôû Phnom Penh, oâng Hun Sen noùi raèng “83% bieân giôùi ñaõ ñöôïc caém moác, vaø vaãn coøn 17% chöa laøm. Trong soá 83% ñoù, chuùng ta coù theå xem xeùt laïi caùc coät moác ñaõ caém. Trong tröôøng hôïp coù tình traïng phaân ñònh moät caùch thieân vò, chuùng ta phaûi chænh laïi vaø yeâu caàu phaûi söûa sai” . Ngoaøi ra, Thuû töôùng Campuchia cuõng baùc boû caùc caùo buoäc cho raèng chính phuû ñaõ quaù nhöôïng boä Haø Noäi. Nhaø laõnh ñaïo naøy noùi: “Haõy thöû ñaët caâu hoûi: Ñaõ gaàn 30 naêm keå töø khi quaân ñoäi Vieät Nam coù maët ôû Campuchia. Vì sao chuyeän caém moác bieân giôùi vaãn chöa keát thuùc? Ñoù laø bôûi vì ngöôøi Khmer chöa ñoàng yù. Chuyeän naøy laø thaät”. “Toâi ñaõ göûi moät thoâng ñieäp tôùi caùc ñoái taùc cuûa chuùng ta, tôùi caùc nöôùc laùng gieàng raèng Campuchia khoâng töø boû quyeàn yeâu caàu veà moät soá ñieåm, keå caû khi ôû trong nöôùc, Campuchia vaãn chöa ñoaøn keát veà moät soá ñieåm,” oâng Hun Sen noùi theâm. Trong khi ñoù, ngaøy mai, 19/7, nhaø laäp phaùp ñoái laäp Real Camerin döï kieán seõ daãn ñaàu moät ñoaøn ngöôøi trong chuyeán ñi thöù hai tôùi caùc coät moác 202 vaø 203 treân bieân giôùi vôùi Vieät Nam ñeå neâu baät chuyeän Haø Noäi “chieám ñaát”. Chuyeán ñi laàn ñaàu tieân hoài cuoái thaùng tröôùc ñaõ daãn tôùi moät vuï xoâ xaùt 24 • Ngöôøi Vieät Illinois giöõa haøng traêm ngöôøi, khieán moät soá ngöôøi ôû caû hai phía bò thöông. Caùc böùc aûnh chuïp taïi hieän tröôøng cho thaáy nhieàu ngöôøi Vieät ñoäi muõ baûo hieåm, caàm gaäy goäc vaø caû suùng ñöùng ñoái dieän vôùi nhieàu ngöôøi Campuchia caàm quoác kyø vaø trong soá ñoù coù nhieàu sö saõi maëc aùo caø sa. Baùo chí Vieät Nam hoâm 17/7 daãn lôøi Boä Ngoaïi giao Vieät Nam noùi raèng Nhoùm Coâng taùc lieân hôïp Vieät Nam - Campuchia ñaõ “ñeán xem xeùt thöïc ñòa (khu vöïc giöõa moác soá 202 - 203 thuoäc aáp Bình Baéc, xaõ Bình Hoøa Taây, huyeän Moäc Hoùa, tænh Long An, Vieät Nam)”. Ñaây laø nôi xaûy ra va chaïm giöõa ngöôøi daân hai nöôùc. Tin cho hay, sau khi keát thuùc laøm vieäc treân thöïc ñòa, hai beân ñaõ hoäi ñaøm taïi Svay Rieng, tænh giaùp ranh vôùi Vieät Nam, vaø “nhaát trí kieân quyeát khoâng ñeå söï vieäc töông töï taùi dieãn”. ÑEÄ NHÒ PHU NHAÂN MYÕ ÑAÕ TÔÙI VIEÄT NAM Nhö tin ñaõ loan töø Hoa Kyø, Phu nhaân cuûa Phoù Toång thoáng Myõ, baø Jill Biden, trong ngaøy 19/7, ñaõ döøng chaân taïi Vieät Nam trong chuyeán coâng du 4 quoác gia chaâu AÙ, vôùi troïng taâm laø thuùc ñaåy caùc cô hoäi giaùo duïc, kinh teá vaø trao quyeàn cho phuï nöõ vaø caùc em gaùi. Sau khi tôùi Haø Noäi, baø Biden ñaõ coù cuoäc gaëp vôùi Phoù Chuû tòch nöôùc Nguyeãn Thò Doan. Tin cho hay, baø Doan ñaõ “ñaùnh giaù cao nhöõng tieán trieån tích cöïc vaø thöïc chaát treân taát caû caùc lónh vöïc trong quan heä hai nöôùc thôøi gian qua, ñaëc bieät keå töø khi hai nöôùc xaùc laäp quan heä Ñoái taùc toaøn dieän vaøo thaùng 7 naêm 2013”. Trong khi ñoù, Ñeä nhò phu nhaân Hoa Kyø ñöôïc trích lôøi noùi raèng phuï nöõ vaø giaùo duïc coù vai troø ngaøy caøng quan troïng trong chieán löôïc phaùt trieån cuûa moãi quoác gia, ñoàng thôøi baøy toû hy voïng hai beân seõ tieáp tuïc trao ñoåi, tieán tôùi hôïp taùc trong lónh vöïc naøy. Baø noùi theâm raèng Hoa Kyø seõ tieáp tuïc hoã trôï Vieät Nam caûi thieän vaø giuùp ñôõ phuï nöõ vaø caùc em gaùi tieáp caän giaùo duïc. Cuõng trong ngaøy 19/7, baø Biden ñaõ tham gia moät loaït caùc hoaït ñoäng kyû nieäm 20 naêm ngaøy bình thöôøng hoùa quan heä Myõ - Vieät nhö döï söï kieän trao muõ baûo hieåm cho caùc em nhoû Vieät Nam do Ñaïi söù quaùn Hoa Kyø taïi Haø Noäi toå chöùc. Ngoaøi ra, baø cuõng ñaõ tieáp xuùc vôùi thaønh vieân cuûa Vaên phoøng tìm kieám ngöôøi Myõ maát tích trong chieán tranh Vieät Nam. Saùng 20/7, baø Biden ñaõõ thaêm Vaên Mieáu - Quoác Töû Giaùm cuøng baø ø Mai Thò Haïnh laø vôï cuûa Tröông Taán Sang. Sau ñoù, baø seõ thaêm Traïi treû moà coâi HIV/AID taïi Ba Vì roài bay vaøo Saigon. Tröôùc khi tôùi Haø Noäi, phu nhaân phoù toång thoáng Myõ ñaõ thaêm Haøn Quoác. Baø seõ ñeán Laøo vaø Nhaät Baûn sau khi rôøi Vieät Nam. BAÛN ÑOÀ GOOGLE ÑOÅI TEÂN MOÄT BAÕI CAÏN ÔÛ BIEÅN ÑOÂNG Google cho bieát ñaõ ñoåi teân moät baõi caïn ñang trong voøng tranh chaáp ôû Bieån Ñoâng, xoùa teân maø Trung Quoác ñaët cho baõi caïn naøy ñeå söû duïng teân goïi ñöôïc quoác teá coâng nhaän, laø baõi caïn Scarborough. Tin cuûa CNN hoâm nay cho hay Google haønh ñoäng nhö vaäy sau khi nhieàu ngöôøi daân Philippines phaûn ñoái vieäc söû duïng teân ñaët cuûa Baéc Kinh cho baõi caïn naøy, laø ñaûo Hoaøng Nham thuoäc quaàn ñaûo Trung Sa, qua moät kieán nghò treân trang Change.org. Baùo The Independent cuûa Anh töôøng thuaät raèng haøng traêm ngöôøi Philippines ñaõ kyù vaøo baûn kieán nghò, keâu goïi Google xoaù teân maø Trung Quoác ñaët cho baõi caïn maø ngöôøi Philippines goïi laø Panatag. Google giaûi thích raèng quyeát ñònh cuûa hoï ñoåi teân cuûa baõi caïn phuø hôïp vôùi chính saùch toaøn caàu laâu naêm cuûa coâng ty trong vieäc goïi teân caùc khu vöïc ñang trong voøng tranh chaáp nhö theá naøo ñeå theå hieän chuû tröông laø Google khoâng nghieâng veà phe naøo trong caùc cuoäc tranh chaáp laõnh thoå. Haønh ñoäng cuûa Google ñaõ bò ngöôøi söû duïng maïng Trung Quoác phaûn ñoái. CNN töôøng thuaät raèng moät ngöôøi Trung Quoác söû duïng trang maïng Weibo cuûa Trung Quoác keâu goïi daân maïng nöôùc oâng haõy taåy chay Google vaø caùc saûn phaåm cuûa Google, vaø ñuoåi Google ra khoûi Trung Quoác. UÛY VIEÂN BOÄ CHÍNH TRÒ ÑÖÔÏC ÔÛ BIEÄT THÖÏ ROÄNG TÔÙI 500M2 Thuû töôùng CSVN Nguyeãn Taán Duõng vöøa ban haønh moät quy ñònh môùi, theo ñoù caùc UÛy vieân Boä Chính trò, Ban Bí thö ñöôïc phaân bieät thöï coù dieän tích ñaát töø 450 tôùi 500 m2. Caùc bieät thöï daønh cho caùc nhaân vaät caáp cao nhaát cuûa Vieät Nam ñöôïc coi laø loaïi A vôùi dieän tích ñaát toái ña laø 500 m2 vaø dieän tích söû duïng toái ña laø 300 m2. Tin cho hay, trung töôùng, thieáu töôùng trong caùc löïc löôïng vuõ trang seõ ñöôïc giao ôû trong caùc caên hoä chung cö loaïi 2 coù dieän tích söû duïng 100 - 115 m2. Ngoaøi ra, vaên baûn cuõng quy ñònh möùc kinh phí trang bò noäi thaát cô baûn cho bieät thöï, caên hoä chung cö taïi khu vöïc ñoâ thò laø 120 - 250 trieäu ñoàng, vôùi caên nhaø ôû khu vöïc noâng thoân laø 75 - 120 trieäu ñoàng. Treân moät dieãn ñaøn, moät baïn ñoïc vieát: “Khoâng bieát ngaøy xöa oâng Hoà ñöôïc ôû nhaø bao nhieâu meùt vuoâng? Caùn boä caáp cao ôû nhaø coâng vuï nghæ höu thì coù phaûi traû nhaø hay ñöôïc baùn laïi vôùi giaù reû? Neáu theá thì quan chöùc Vieät Nam lôøi quaù!” Vaán ñeà nhaø coâng vuï thôøi gian qua noùng leân ôû Vieät Nam sau khi baùo chí Vieät Nam cho ñaêng taûi caùc baøi Ngöôøi Vieät Illinois • 25 vieát veà tình traïng “quan chöùc baùm laáy nhaø coâng vuï.” Nhieàu ñaïi bieåu Quoác hoäi ñeà nghò phaûi coù cheá taøi xöû lyù caùc tröôøng hôïp vi phaïm chính saùch veà nhaø ôû coâng vuï cuõng nhö caùc tröôøng hôïp chaây ì khoâng chòu traû laïi nhaø sau khi ñaõ thaønh “cöïu” quan chöùc. Caùc nhaø laäp phaùp leân tieáng hoài naêm ngoaùi sau khi baùo chí ñaët caâu hoûi veà vieäc thaønh phoá Haø Noäi khoâng thu hoài nhaø coù giaù trò lôùn cuûa cöïu Chuû tòch UBND sau taùm naêm tranh caõi. VIEÄT NAM BAÉT NHAÂN VIEÂN SAÂN BAY CHOÂM ÑOÀ CUÛA HAØNH KHAÙCH Cô quan Coâng an Haø Noäi ñaõ baét giöõ moät nhaân vieân taïi saân bay quoác teá Noäi Baøi, trong boái caûnh gia taêng caùc khieáu naïi veà tình traïng maát caép haønh lyù taïi saân bay ñang tôùi möùc baùo ñoäng. Nghi phaïm laø ngöôøi giaùm saùt vaän chuyeån haøng hoùa vaø haønh lyù cuûa haønh khaùch, vaø ñaõ laøm vieäc taïi saân bay ñöôïc 6 naêm. Theo thoâng tin do Coâng an Haø Noäi cung caáp, nghi phaïm vaø caùc ñoàng nghieäp khaùc ñaõ thöïc hieän 10 vuï troäm caép haønh lyù. Trong ñoù, vuï ñaùnh caép môùi nhaát laø vaøo thaùng 11 naêm 2014 vôùi 4 chieác ñieän thoaïi di ñoäng trò giaù 8 trieäu ñoàng Vieät Nam (khoaûng 370 USD). Ngoaøi ra, nghi phaïm coøn ñaùnh caép nhöõng haøng hoùa coù giaù trò khaùc nhö nöôùc hoa vaø caùc phuï kieän thôøi trang ñaét tieàn. Tröôù c ñoù , khoaû n g giöõ a naê m 2014, nhaân vieân naøy ñaõ thoâng ñoàng vôùi ñoàng nghieäp khaùc ñeå aên troäm nhieàu ñieän thoaïi di ñoäng vaø mang baùn tôùi hôn 54 trieäu ñoàng Vieät Nam (khoaûng 2.500 USD). Hieän nay, caùc cô quan coâng an ñang ñieàu tra ñeå xaùc ñònh nhöõng ñoái töôïng khaùc coù lieân quan ñeán caùc vuï troäm caép naøy. Cuïc Haøng khoâng Daân duïng Vieät Nam cuõng cho bieát, chæ rieâng trong naêm 2014 ñaõ nhaän ñöôïc baùo caùo veà 48 tröôøng hôïp troäm caép haønh lyù taïi saân bay vaø ñaõ xaûy 23 tröôøng hôïp keå töø ñaàu naêm 2015 ñeán nay. Cuïc tröôûng Laïi Xuaân Thanh ñaàu tuaàn tröôùc ñaõ yeâu caàu caùc cô quan höõu quan chung tay ngaên chaën tình traïng maát caép haønh lyù ôû caùc saân bay cuûa Vieät Nam, gaây “böùc xuùc” trong dö luaän. Chuyeän moät anh thöù tröôûng ñi coâng caùn bò maát haønh lyù ñaõ laø moät chuyeän cöôøi ra nöôùc maét. VN AIRLINES “BIEÅU DIEÃN” Vietnam Airlines ñaõ phoâ tröông chieác maùy bay Boeing 787-9 ñaàu tieân baèng moät chuyeán bay ngoaïn muïc treân baàu trôøi Washington DC tröôùc khi chính thöùc ñöa vaøo khai thaùc dòch vuï. Haõng haøng khoâng cuûa Vieät Nam coøn kyù keát caùc “bieân baûn ghi nhôù hôïp taùc”ñeå mua theâm maùy bay cuûa haõng Boeing. Sau khi tieáp nhaän chieác maùy bay Boeing 787-9 ñaàu tieân veà Vieät Nam cuoái thaùng naøy, Vietnam Airlines seõ ñöa vaøo khai thaùc treân ñöôøng bay noäi ñòa Haø Noäi - Thaønh phoá Saigon; sau ñoù laø ñöôøng bay quoác teá ñaàu tieân Vieät Nam - London (Anh) vaø seõ trôû thaønh haõng haøng khoâng ñaàu tieân trong khu vöïc khai thaùc phieân baûn maùy bay hoaøn thieän môùi nhaát cuûa Boeing treân ñöôøng bay thaúng töø Ñoâng Nam AÙ ñeán chaâu AÂu. Maëc duø ñaõ coù keá hoaïch baøn giao chieác ñaàu tieân trong soá 19 chieác Dreamliner vaøo cuoái thaùng 7, haõng Boeing ñaõ toå chöùc söï kieän ñaëc bieät naøy taïi saân bay Ronald Reagan nhaâ n dòp Ñaû n g tröôû n g CSVN Nguyeãn Phuù Troïng ñeán thaêm Hoa Kyø laàn ñaàu tieân. OÂng Ray Conner, Toång giaùm ñoác Coâng ty saûn xuaát maùy bay thöông maïi Boeing, Phoù Chuû tòch Taäp ñoaøn Boeing cho bieá t : “Boeing vaø Vietnam Airlines ñaõ coù moái quan heä hôïp taùc vaø hoâm nay, chuùng toâi raát vinh döï vui möøng giao cho Vietnam Airlines chieác maùy bay Boeing 787 Dreamliner ñaàu tieân gia nhaäp ñoäi taøu bay hieän ñaïi cuûa Haõng vaø seõ tieáp tuïc cung caáp cho Haõng nhöõng chieác maùy bay theá heä môùi toát nhaát theá giôùi.” Taïi buoåi leã, ñaïi dieän Boä Coâng Thöông Vieät Nam, Boä Giao thoâng vaø Boä Thöông maïi Hoa Kyø phaùt bieåu vui möøng vaø haõnh dieän ñöôïc goùp phaàn phaàn thuùc ñaåy quan heä giao löu, hôïp taùc kinh teá, thöông maïi LÒCH CHIEÁU KHAÙN DI DAÂN THAÙNG 8 NAÊM 2015 - Dieän F1 : - Dieän F2A : - Dieän F2B : - Dieän F3 : - Dieän F4 : - Tu só : Con ñoäc thaân treân 21 tuoåi cuûa coâng daân Myõ : Vôï hoaëc choàng vaø caùc con nhoû cuûa thöôøng truù nhaân : Con ñoäc thaân treân 21 tuoåi cuûa thöôøng truù nhaân : Con ñaõ laäp gia ñình cuûa coâng daân Myõ : Anh chò em cuûa coâng daân Myõ : Luoân luoân hieäu Löïc Ngaøy Ngaøy Ngaøy Ngaøy Ngaøy 01/10/2007 15/11/2013 15/10/2008 08/04/2004 01/12/2002 26 • Ngöôøi Vieät Illinois CSVN TUYEÂN BOÁ: PHUØNG QUANG THANH SEÕ VEÀ VN VEÀ COØN SOÁNG HAY TRONG QUAN TAØI? TEÂN TÖÔÙNG COÄNG SAÛN NAØY ÑANG ÔÛ ÑAÂU? HAØ NOÄI - Moät baûn tin cuûa haõng thoâng taán Ñöùc ñaõ gaây xoân xao dö luaän töø trong nöôùc ñeán haûi ngoaïi dòp thaêm Phaùp. Ngaøy ñoù oâng Thanh chuïp hình chung vôùi Boä Tröôûng Quoác Phoøng Phaùp Jean-Yves Le Drian. Taïi Haø Noäi, Trung Töôùng Voõ Vaên Tuaán, phoù toång tham möu tröôûng, noùi vôùi DPA raèng söùc khoeû cuûa töôùng Thanh ñaõ oån ñònh sau khi giaûi phaå u taï i beä n h vieä n Georges Pompidou, Paris. trong hai ngaøy qua. Haõng DPA cho bieát Phuøng Quang Thanh, boä tröôûng Boä Quoác Phoøng CSVN, ñaõ cheát trong beänh vieän Phaùp hoâm Chuû Nhaät 19/7. Moät soá dö luaän trong nöôùc khi noùi veà oâng naøy thöôøng goïi oâng laø “Laõo Trö ”. Tröôùc söï phuû nhaän cuûa nhaø caàm quyeàn Haø Noäi, haõng thoâng taán Ñöùc tieáp tuïc loan tin theâm hoâm thöù Hai raèng CSVN ñaõ phuû nhaän tin naøy. DPA khoâng caûi chính baûn tin. Tuy nhieân, baùo chí cuûa boïn CSVN ôû trong nöôùc laïi coá tình ñaêng sai baûn tin cuûa haõng DPA vaø noùi raèng haõng naøy ñaõ ñính chaùnh tin Phuøng Quang Thanh qua ñôøi. Söï thaät nhö theá naøo laø ñieàu chæ coù nhoùm laõnh tuï coäng saûn taïi Haø Noäi bieát maø thoâi, coøn tin cuûa giôùi truyeàn thoâng trong nöôùc chæ ñaêng theo leänh töø Haø Noäi. Hoâm thöù Hai nhaø caàm quyeàn Vieät Nam leân tieáng phuû nhaän tin boä tröôûng Thanh, 66 tuoåi, ñaõ cheát trong moät beänh vieän taïi Paris ngaøy 19 thaùng 7, töùc laø ñuùng moät thaùng töø ngaøy oâng ta xuaát hieän tröôùc coâng chuùng nhaân “Toâi ñaõ noùi chuyeän vôùi oâng ta hoâm qua,” Tuaán cho bieát. “OÂng ta seõ trôû laïi Vieät Nam vaøo cuoái thaùng naøy.” O n g Tuaá n khoâ n g noù i töôù n g Thanh seõ veà Vieät Nam trong tình traïng söùc khoûe nhö theá naøo, coøn soáng hay naèm trong quan taøi. Sau ba tuaàn maø dö luaän raát thaéc maéc veà söï bieán maát baát thöôøng cuûa teân töôùng Thanh, hoâm Chuû Nhaät haõng DPA ñaõ döïa vaøo moät nguoàn tin cuûa beänh vieän vaø trong quaân ñoäi CSVN, ñeå loan tin raè n g töôù n g Thanh ñaõ cheát sau maáy tuaàn chöõa trò taïi beänh vieän. Vaøo ñaàu thaùng Baûy, Phaïm Gia Khaûi, thaønh vieân cuûa ban baûo veä söùc khoeû Trung Öông cuûa Ñaûng CSVN töøng tuyeân boá Phuøng Quang Thanh ñaõ hoài phuïc sau khi giaûi phaåu moät cuïc u trong phoåi. Tröôùc khi bieán maát, töôùng Thanh naøy coù trieån voïng naém chöùc vuï chuû tòch nhaø nöôùc coäng saûn. Tuy nhieân, quan ñieåm quaù thaân maät vôùi Baéc Kinh trong thôøi ñieåm Trung Coäng ñang xaâm chieám laõnh thoå Vieät Nam taïi Bieån Ñoâng ñaõ khieán oâng Thanh trôû thaønh moät nhaân vaät bò dö luaän chæ trích, ñoàng thôøi cuõng laø muïc tieâu teá thaàn trong cuoäc tranh giaønh quyeàn löïc trong nhoùm cai trò Vieät Nam hieän nay. Treân baûn tin cuûa haõng DPA hoâm thöù Hai, noäi dung cho bieát töôùng Tuaán ñaõ ñaïi dieän nhaø caàm quyeàn vaø caûi chính tin boä tröôûng Quoác Phoøng qua ñôøi. Ñoàng loaït vôùi quan ñieåm moät chieàu cuûa nhaø caàm quyeàn, caùc cô sôû truyeàn thoâng trong nöôùc ñöa tin choáng DPA. Chaúng haïn tôø Moät Theá Giôùi ñaõ daãn lôøi töôùng Voõ Vaên Tuaán noùi raèng DPA seõ caûi chính, vaø sau khi coù baûn tin môùi cuûa DPA, Thoâng Taán Xaõ Vieät Nam vieát “DPA ñöa tin caûi chính veà söùc khoûe Boä tröôûng Phuø n g Quang Thanh,” trang Infonet: “DPA ñaõ ñính chính thoâng tin...,” Ñaøi Tieáng Noùi Vieät Nam coøn khaúng ñònh “DPA xin loãi vì ñöa tin sai...,” vaø trang cafebiz.vn trong baøi “DPA thay baûn tin môùi veà ñaïi töôùng Phuøng Quang Thanh” thì vieát laäp lôø raèng “Haõng tin Ñöùc ñaõ ruùt baûn tin cuõ khoûi trang web vaø thay theá baèng baûn tin môùi.” DPA chæ cho bieát laø nhaø caàm quyeàn VN ñaõ phuû nhaän tin Phuøng Quang Thanh cheát taïi Phaùp, nhöng laïi khoâng ruùt laïi tin hay ñính chaùnh gì caû. Phuøng Quang Thanh cheát vì ung thö phoåi? Theo yù kieán ñöôïc ñaêng treân trang Daân Laøm Baùo, moät baùo maïng coù uy tín khaù ñuùng ñaén trong giôùi baát ñoàng yù kieán vaø ñaêng nhieàu baøi ñaû kích moät cheá ñoä khoâng toân troïng töï do vaø nhaân quyeàn taïi Vieät Nam, söï vieäc oâng Thanh cheát, neáu coù, thì cuõng chöa chaéc oâng ta cheát vì ung thö phoåi, maø coù theå töø moät lyù do bí aån naøo khaùc. Ñaàu ñoäc hay chích thuoác ñoäc chaúng haïn. Baïn ñoïc Daân Laøm Baùo vieát raèng ñaûng CSVN ñaõ möôïn haõng thoâng taán DPA ñeå thoâng baùo soá phaän cuûa Ngöôøi Vieät Illinois • 27 Phuøng Quang Thanh. Nhöng coù gì ñeå khaúng ñònh 100% raèng Thanh cheát vì ung thö phoåi ôû beänh vieän Georges Pompidou nhö DPA loan baùo? Theo DPA: “OÂng ta cheát hoâm Chuû Nhaät taïi beänh vieän Georges Pompidou, moät nguoàn tin quaân ñoäi noùi vôùi DPA. Ngöôøi tieát loä nguoàn tin töø choái cho bieát teân vì oâng ta khoâng ñöôïc quyeàn noùi vôùi truyeàn thoâng.” Tin naøy coù nghóa laø Phuø n g Quang Thanh cheát vaø cheát ôû ñaâu hoaøn toaøn döïa vaøo lôøi noùi cuûa moät quan chöùc quaân ñoäi aån danh ñaõ tieát loä vôùi DPA. Taïi sao ñaûng, nhaø nöôù c , Boä Quoá c Phoøng laïi khoâng chính thöùc loan tin ngöôøi cao caáp nhaát cuûa quaân ñoäi CSVN cheát maø giaùn tieáp truyeàn tin cho DPA? Taïi sao hoï möôïn uy tín cuûa moät thoâng taán DPA ñeå loan tin naøy? Baøi vieát Daân Laøm Baùo vieát: “Vôû kòch ngaé n Phuø n g Quang Thanh khoâng khaùc gì vôùi vôû tuoàng daøi Nguyeãn Baù Thanh. Thoâng tin veà soá phaän cuûa hai ngöôøi naøy ñaàu tieân xuaát phaùt töø truyeàn thoâng maïng xaõ hoäi Leà Daân. Sau ñoù, caùc quan chöùc cuûa ñaûng nhaøo vaøo chöõa chaùy vôùi nhöõng tuyeân boá laùo, ñöa ra nhöõng döõ kieän daøn döïng vaø ñöôïc tieáp tay truyeàn ñi bôûi thoâng tin leà ñaûng. “Sau cuøng thì nhöõng gì thoâng tin maø Leà Daân ñaêng taûi töø ban ñaàu ñaõ thaønh söï thaät, ñaûng phaûi xaùc nhaän” caû hai ñaõ cheát. “Tuy nhieân lyù do cheát vaãn laø ñieàu bò ñaûng ñem choân cuøng vôùi xaùc Nguyeãn Baù Thanh vaø trong vaøi ngaøy tôùi laø Phuøng Quang Thanh. Hoï vöøa choân hai ñoàng chí nhöng khoâng coøn laø ñoàng boïn, vöøa tìm moïi caùch ñeå choân theo haønh vi, boä maët, baûn chaát laùo khoeùt cuûa ñaûng ñaõ caøng ngaøy caøng bò quaàn chuùng vaïch traàn vaø khinh bæ.” Tröôùc khi coù baûn tin cuûa DPA, caùc thoâng tin töø Ban Baûo Veä, Chaêm Soùc Söùc Khoûe Trung Öông coâng boá ñeàu cho bieát tình traïng söùc khoeû oâng töôùng naøy “khaû quan,” thaäm chí coøn noùi ñaõ “ra vieän.” Tin veà caùi cheát cuûa töôùng Thanh dieãn ra ñuùng vaøo thôøi ñieåm cuoäc chaïy ñua quyeàn löïc tröôùc ñaïi hoäi ñaûng laàn thöù 12 ñang dieãn ra heát söùc khoác lieät, nhö trong haàu heát nhöõng ñaïi hoäi khaùc. Nhieàu khaû naêng, ngöôøi ngoài thay chieác gheá boä tröôûng Boä Quoác Phoøng cuûa Thanh seõ laø thöôïng töôùng Ñoã Baù Tî, keû ñang giöõ chöùc toång tham möu tröôûng quaân ñoäi CS Vieät Nam. Chung quanh tin teâ n töôù n g Thanh töø traàn, phía Haø Noäi coøn ñöa ra nhöõng thôøi ñieåm khoâng ñoàng nhaát, khieán ngöôøi ta caøng nghi ngôø tin cuûa DPA laø ñuùng söï thaät. Trong lôøi phuû nhaän Phuøng Quang Thanh chöa cheát, trung töôùng Voõ Vaên Tuaán noùi raèng oâng Thanh ñöôïc giaûi phaãu taïi Phaùp vaøo ngaøy 22 thaùng Saùu. Trong khi ñoù thì tröôùc ñaây, theo tin cuûa Ban Baûo Veä Söùc Khoeû Trung Öông, oâng Thanh luùc ñoù vaãn coøn ôû Vieät Nam. Qua caùc tin tröôùc ñaây, CSVN töøng cho bieát: - Ngaøy 19/6/2015: oâng Thanh gaëp Boä Tröôûng Quoác Phoøng Phaùp Jean-Yves Le Drian taïi Paris. - Sau ngaøy 19/6 (khoâng roõ ngaøy naøo) Phuøng Quang Thanh töø Paris veà laïi VN ñeå ban Baûo Veä Chaêm Soùc Söùc Khoûe Caùn Boä Trung Öông hoäi chaån taïi Haø Noäi vôùi söï coù maët cuûa Ñaïi Söù Phaùp, tuøy vieân vaên hoùa Phaùp. - Ngaøy 24/6, theo lôøi cuûa Phaïm Gia Khaûi, thaønh vieân Ban Baûo Veä, Chaêm Soùc Söùc Khoûe Caùn Boä Trung Öông, Phuøng Quang Thanh trôû laïi Phaùp chöõa trò. - Toái 30/6, theo lôøi cuûa Phaïm Gia Khaûi, Phuøng Quang Thanh ñaõ ñöôïc phaãu thuaät u ôû phoåi. Nhöng theo lôøi cuûa trung töôùng Tuaán môùi ñaây, thì vaøo ngaøy 22/6, töùc laø chæ ba ngaøy sau khi Thanh gaëp boä tröôûng Phaùp, nhöng laïi hai ngaøy tröôùc khi Thanh leân ñöôøng töø Haø Noäi trôû laïi Paris, thì caùc baùc só Phaùp ñaõ tieán haønh moå laáy cuïc u naøo ñoù cuûa Thanh taïi Paris? . TIN COÄNG ÑOÀNG HAÛI NGOAÏI LTS.:”Taï i Vieä t Nam hieä n nay, Coù nhöõng toå chöùc ñang “thieát laäp hoà sô” ñeå laøm tieàn caùc gia ñình Thöông Pheá Binh VNCH ôû trong nöôùc. Chuùng toâi chuyeån ñaêng thö cuûa nhaïc só Nam Loäc vaø xin vui loøng tieáp tay phoå bieán vì neáu khoâng, seõ coù nhieàu ngöôøi seõ trôû thaønh naïn nhaân. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒNH CÖ THÖÔNG PHEÁ BINH/VNCH TAÏI HOA KYØ Thö Nam Loäc veà vieäc Thöông Pheá Binh /VNCH ñònh cö taïi Hoa Kyø chuyeån ñaêng: 28 • Ngöôøi Vieät Illinois Lieân tieáp trong nhöõng ngaøy qua, toâi coù nhaän ñöôïc email , lieân quan ñeán nhöõng döï luaät (?) hoaëc ñeà nghò chính phuû Hoa Kyø cho pheùp caùc thaø n h phaà n Thöông Pheá Binh VNCH ñöôïc sang ñònh cö taïi Hoa Kyø. Ñeå traùnh söï hieåu laàm. toâi xin minh xaùc raèng toâi khoâng tham döï hoaëc ñaûm nhaän baát cöù moät vai troø naøo trong cuoäc vaän ñoäng noùi treân. Laø moät chuyeân vieân ñònh cö ngöôøi tî naïn töø suoát 40 naêm qua, ñoàng thôøi hieän laø giaùm ñoác chöông trình Di Truù vaø Tî Naïn cuûa cô quan Baùc AÙi Coâng Giaùo taïi Los Angeles tröïc thuoäc Hoäi Ñoà n g Giaù m Muï c Hoa Kyø (USCCB), hôn ai heát, toâi raát mong vaø luoân luoân tranh ñaáu cho quyeàn lôïi cuøng söï an sinh cuûa nhöõng ngöôøi tî naïn ñang bò ngöôïc ñaõi treân queâ höông cuûa hoï ôû baät cöù nôi naøo treân theá giôùi. Tuy nhieân caàn phaûi coù moät söï phoái hôïp chaët cheõ vôùi caùc vò daân cöû ôû quoác hoäi löôõng vieän lieân bang Hoa Kyø. Khoâng coù moät chöông trình ñònh cö naøo ñöôïc thi haønh neáu khoâng thoâng qua caùc tieåu bang lieân heä nhö Di Truù, Ngaân Saùch, Ñònh Cheá vaø Tö Phaùp v..v.. tröôùc khi ñöôïc ñem ra thaûo luaän vaø boû phieáu taïi löôõng vieän. Ngoaøi ra caùc cô quan traùch nhieäm nhö Boä Ngoaïi Giao, Boä Noäi An, hoaëc Nha Ñònh Cö tröïc thuoäc Boä YÙ Teá vaø Nhaân Duïng v..v.. cuõng seõ phaûi coù thoáng keâ, baùo caùo, ñeà nghò vaø yù kieán v..v... Ñaáy laø chöa keå ñeán keá hoaïch baûo trôï cuøng traùch nhieäm taøi chaùnh vaø y teá ñeå lo cho caùc anh em Thöông Pheá Binh VNCH cuøng gia ñình cuûa hoï khi ñeán ñònh cö taïi Hoa Kyø! Sôû dó toâi phaûi trình baày daøi doøng nhö vaäy laø ñeå muoán quyù Anh Chò coù moät khaùi nieäm raèng, neáu cuoäc vaän ñoäng ñaùng quyù naøy maø thaønh coâng, thì cuõng phaûi maát raát nhieàu coâng söùc, nhieät taâm vaø thôøi gian, nhaát laø phaûi voâ cuøng roõ raøng ñeå traùnh bò phaù hoaïi hoaëc bò nhöõng keû gian löøa ñaûo, laøm tieàn caùc gia ñình Thöông Pheá Binh ôû trong nöôùc. Ñoïc ñieän thö noùi raèng coù nhöõng toå chöùc ñang “thieát laäp hoà sô” taïi VN laøm cho toâi caûm thaáy vaán ñeà ñaõ ñeán giai ñoaïn nghieâm troïng maø theo toâi thì quyù vò coù traùch nhieäm hoaëc chuû tröông cuoäc vaän ñoäng chöông trình “Ñònh cö Thöông Pheá Binh VNCH” caàn phaûi leân tieáng, hoaëc caäp nhaät hoùa tin töùc, hoaëc thoâng baùo keá hoaïch moät caùch coâng khai. Neáu khoâng seõ coù nhieàu ngöôøi seõ trôû thaønh naïn nhaân thay vì ñöôïc cöùu giuùp qua hoaøn caûnh baát haïnh cuûa hoï hieän nay. Kính thö, Nam Loäc CÖÔÙP CUÛA BÒ BAÉN CHEÁT TAÏI HOUSTON HOUSTON, Texas (NV) - Ñaøi FOX 26 cho hay moät vuï möu toan cöôùp tieàn daãn ñeán caùi cheát cuûa keû cöôùp xaûy ra vaøo khoaûng 3 giôø 15 phuùt chieàu hoâm Thöù Ba taïi tieäm röôïu Sand Liquor gaàn thöông xaù Greenspoint Mall ôû Houston. Theo lôøi caûnh saùt, tay suùng naøy coøn treû, vaø anh ñaõ noùi roõ yù ñoà aên cöôùp cuûa mình cho nhaân vieân baùn haøng trong tieäm bieát. Sau khi ruùt suùng ra vaø ñoøi tieàn, tay suùng ñoù ñaõ vaät loän vôùi nhaân vieân baùn haøng, ñeå roài keát cuïc bò truùng ñaïn cheát vì chính khaåu suùng cuûa anh. Caûnh saùt vieân Ivan Ulloa thuoäc Sôû Caûnh Saùt Houston noùi raèng hình aûnh ñöôïc ghi laïi qua baêng video an ninh cho thaáy, trong luùc hai ngöôøi ñang giaèng co vôùi nhau, khaåu suùng bò kích hoûa khieán tay cöôùp truùng ñaïn cheát. Vuï ñi cöôùp cuûa roài bò thieät maïng neâu treân xaûy ra tieáp theo sau moät vuï cöôùp cuûa gaây cheát ngöôøi khaùc vaøo luùc 6 giôø chieàu hoâm Thöù Hai 8/7 taïi moät tieäm buoân ôû khu nhaø soá 9000 treân ñöôøng Beechnut. Caûnh saùt cho hay ba tay cöôùp ñaõ xoâng vaøo tieäm vaø duøng suùng ñaùnh vaøo ñaàu moät nhaân vieân baùn haøng. Nhöng moät nhaân vieân baùn haøng khaùc ñaõ noå suùng baén truùng tay cöôùp naøy. Khi caû ba tay cöôùp hoaûng hoát chaïy troán thì theâm moät tay nöõa trong nhoùm bò truùng ñaïn cuûa nhaân vieân trong tieäm. Hai tay cöôùp naøy sau ñoù ñeàu cheát vì caùc veát thöông treân ngöôøi. (V.P.) 1 PHUÏ NÖÕ GOÁC VIEÄT COÙ THEÅ VAØO BAÏCH OÁC WASHINGTON (VB) — Moät phuï nöõ goác Vieät coù theå coù cô may trôû thaønh Ñeä Nhaát Phu Nhaân Hoa Kyø: Cöïu Thöôïng nghò só Hoa Kyø Jim Webb tuyeân boá tranh cöû chöùc Toång Thoáng Hoa Kyø; vôï oâng laø luaät sö Hong-Le Webb, moät phuï nöõ goác Vieät. Jim Webb loan baùo tranh cöû vaø oâng thaùch thöùc Hillary Clinton cuøng ø caùc ñoái thuû khaùc ñeå tranh ñöôïc Ñaûng Daân Chuû ñeà cöû tranh gheá Toång Thoáng. OÂng laø cöïu chieán binh chieán tröôøng VN, laø moät tieåu thuyeát gia noåi tieáng, trôû thaønh ngöôøi choáng cuoäc chieán Iraq ôû Thöôïng Vieän. Ngöôøi Vieät Illinois • 29 OÂng noùi raèng cô may thaéng cöû raát gian nan, ñaëc bieät trong baàu khoâng khí chính trò hieän nay, nôi tranh luaän coâng baèng thöôøng bò nhaän chìm bôûi caû khoái tieàn, “Toâi bieát coù hôn moät öùng vieân trong tieán trình naøy döï ñònh gaây quyõ ít nhaát 1 tyû ñoâla.” Webb, 69 tuoåi, laø Boä Tröôûng Haûi quaân thôøi Toång Thoáng Coäng Hoøa Ronald Reagan, nhöng roà i oâ n g chuyeån sang Ñaûng Daân Chuû vì choáng ñoái cuoäc chieán Iraq, maø baø Hillary Clinton uûng hoä cuoäc chieán naøy. Webb toát nghieäp Hoïc Vieän Haûi Quaân, töøng laø ñaïi ñoäi tröôûng khi tham chieán ôû VN, vieát veà cuoäc chieán qua cuoán tieåu thuyeát noåi tieáng “Fields of Fire.” Caùc nhaø bình luaän noùi raèng Webb bò xem laø khoâng ñuû theá löïc so vôùi Hillary Clinton tuy nhieân, Webb coù moät trôï thuû ñaéc löïc: vôï oâng laø Hong Le Webb töøng xoâng xaùo vaän ñoäng khi oâng öùng cöû thöôïng nghò só. Baø sinh ôû VN, cuøng gia ñình rôøi VN naêm 1975 khi Saøi Goøn suïp ñoå, tröôûng thaønh ôû New Orleans, Louisiana, roài hoïc ôû University of Michigan, toát nghieäp Luaät Khoa ôû Cornell, trôû thaønh luaät sö veà chöùng khoaùn vaø doanh nghieäp ôû Washington DC. Jim Webb vaø Hong-Le Webb keát hoân naêm 2006, coù ñöùa con ñaàu tieân cuûa hoï vaø laø con duy nhaát chung nhau trong cuøng naêm, cuøng luùc ñoù Jim Webb tranh cöû Thöôïng nghò só. ÑAÏI SÖÙ MYÕ OSIUS GIUÙP VAF TÌM MOÄ TUØ, TRUØNG TU NGHÓA TRANG WESTMINSTER/HANOI (VB) -- Chính phuû Myõ, qua caùc vieân chöùc ngoaïi giao taïi VN, seõ chính thöùc hoã trôï cho chöông trình tìm moä tuø caûi taïo vaø truøng tu Nghóa Trang Bieân Hoøa hieän do toå chöùc VAF cuûa oâng Nguyeãn Ñaïc Thaønh vaän ñoäng vaø tieán haønh. Chöông trình do VAF xuùc tieán töø nhieàu naêm nay, ngay caû khi ñöôïc chính phuû trung öông ôû Haø Noäi chaáp thuaän vaãn bò chính quyeàn tænh Bình Döông ngaên caûn, phaù hoaïi. Ngöôøi ñích thaân quan saùt vaø hoã trôï chöông trình seõ laø Ñaò söù Myõ taïi VN Ted Osius, theo lôøi cam keát cuûa oâng. Giaùo sö Leâ Xuaân Khoa qua baøi vieát töïa ñeà “Ñaõ ñeán luùc caàn giaûi quyeát döùt ñieåm: “Hoøa giaûi vôùi ngöôøi cheát” hay Chöông trình tìm moä Tuø caûi taïo vaø Truøng tu Nghóa trang Bieân Hoøa...” ñaõ keå chi tieát veà cuoäc vaän ñoäng VAF qua nhieàu naêm, veà nhöõng gian nan vaø ngay caû khi trung öông Haø Noäi chaáp thuaän, VAF vaãn bò caùn boä tænh Bình Döông quaäy phaù.” Baøi vieát cuûa GS Leâ Xuaân Khoa ñaêng ôû BBC vaø Bauxite VN, tuy nhieân baøi treân BBC ñaõ bò chia laøm 2 kyø vaø caét moät soá caâu chöõ . Trong baøi töø Bauxite VN, giaùo sö vieát veà lôøi höùa cuûa Ñaïi söù Ted Osius nhö sau, trích: “Ngaøy 12 thaùng 7 vöøa qua, Ñaïi söù Ted Osius vaø Daâ n bieå u Lowenthal ñaõ coù moät buoåi hoïp rieâng vôùi moät nhoùm ñaïi dieän cuûa VAF, keát quaû laø Ñaïi söù Osius ñoàng yù chæ ñònh moät vieân chöùc trong söù quaùn ôû Haø Noäi laøm vieäc vôùi Lieân hoäi NGO Myõ goác Vieät, vaø moät ñaïi dieän Toång Laõnh söï quaùn ôû Saigon seõ vaän ñoäng chính phuû Vieät Nam caáp giaáy pheùp cho VAF hoaøn taát chöông trình tìm moä tuø caûi taïo vaø truøng tu NTBH. Trong buoåi tieáp xuùc vôùi coäng ñoàng vaøo buoåi chieàu cuøng ngaøy, coù söï hieän dieän cuûa 4 Daân bieåu löôõng ñaûng laø Ed Royce, Rohrabacher (CH), Loretta Sanchez vaø Alan Lowenthal (DC), ngoaøi nhöõng caâu hoûi chuù troïng vaøo tình traïng nhaân quyeàn ôû Vieät Nam, cöû toïa cuõng ñaët caâu hoûi veà vaán ñeà Nghóa Trang Bieân Hoøa. Ñaïi söù Osius nhaán maïnh nhieäm vuï cuûa oâng laø caûi thieän tình traïng nhaân quyeàn ôû Vieät Nam vaø nhaän xeùt laø ñang coù söï caûi thieän. OÂng nhaéc ñeán chuyeän Daân bieåu Lowenthal ñaõ gaëp gôõ moät soá nhaø tranh ñaáu cho nhaân quyeàn vaø ñeán thaêm nghóa trang rong chuyeán ñi Vieät Nam hoài thaùng Naêm vöøa qua. Cuoäc tieáp xuùc cuûa Ñaïi söù Osius vôùi coäng ñoàng Myõ goác Vieät chæ maáy ngaøy sau chuyeán thaêm Hoa Kyø cuûa Nguyeãn Phuù Troïng cho thaáy Hoa Kyø ñaõ khôûi ñoäng phöông chaâm 16 chöõ cuûa Troïng, nay moïi ngöôøi ñang chôø ñôïi nhöõng ñaùp öùng tích cöïc töø phía Vieät Nam. Hoa Kyø caàn Vieät Nam ñeà ñaûm baûo quyeàn lôïi coát loõi cuûa Hoa Kyø taïi Bieån Ñoâng goàm töï do löu thoâng, an ninh cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc vaø hoøa bình quoác teá. Vieät Nam coøn caàn Hoa Kyø hôn ñeå coù khaû naêng baûo veä ñoäc laäp, chuû quyeàn trong laâu daøi vaø trôû thaønh moät quoác gia daân chuû vaø giaøu, maïnh haøng ñaàu trong khu vöïc. Laõnh ñaïo CHXHCNVN ñang ñöùng tröôùc moät cô hoäi cuoái cuøng ñeå cöùu nöôùc thoaùt khoûi nguy cô Baéc thuoäc, vôùi söùc maïnh cuûa toaøn daân vaø söï hoã trôï cuûa Hoa Kyø vaø quoác teá. Cô hoäi lòch söû duy nhaát naøy chæ ñoøi hoûi moät ñieàu kieän tinh thaàn: loøng duõng caûm töï vöôït leân treân nhöõng toan tính vò kyû ñeå phuïc vuï lôïi ích cuûa quoác gia. Ñoù cuõng laø quyeát ñònh khoân ngoan nhaát cho söï an toaøn vaø haïnh phuùc cuûa nhöõng ngöôøi ñang naém giöõ vaän meänh cuûa ñaát nöôùc...”(ngöng trích) Laàn naøy, CSVN coù thöïc taâm hoøa giaûi vôùi töû só VNCH hay khoâng? Hay coù phaûi, maûnh ñaát Nghóa Trang Bieân Hoøa ñaõ höùa baùn cho tö baûn ñoû Trung Quoác kieåu nhö Ñoâng Ñoâ Ñaïi Phoá ôû Bình Döông? Ñaïi söù Ted Osius seõ boå nhieäm hai nhaân vieân ngoaïi giao tröïc tieáp hoã trôï VAF, nhöng seõ coù hieäu quaû tôùi ñaâu? 30 • Ngöôøi Vieät Illinois HAÀU HEÁT BAÈNG LAÙI MÔÙI ÔÛ CALIFORNIA ÑÖÔÏC CAÁP CHO DI DAÂN LAÄU SAN FRANCISCO, California (AP) - Sau khi moät luaät môùi baét ñaàu coù hieäu löïc hoài Thaùng Gieâng, hôn phaân nöûa taát caû baèng laùi xe môùi ôû California naêm nay ñöôïc caáp cho di daân laäu. Nha Loä Vaän (DMV) California baùo caùo ñaõ caáp khoaûng 397,000 baèng laùi xe cho ngöôøi soáng treân ñaát Myõ baát hôïp phaùp. Vaø coù tôùi 759,000 baèng môùi ñöôïc caáp trong saùu thaùng ñaàu naêm nay. Luaät môùi thoaït ñaàu gaây neân ngay söï chuù yù lôùn. Caùc vaên phoøng DMV ñeàu chöùng kieán caûnh xeáp haøng daøi trong Thaùng Gieâng vaø Thaùng Hai naêm nay.DMV döï truø seõ coù theâm hôn moät trieäu ngöôøi noäp ñôn xin caáp baèng laùi trong ba naêm tôùi, theo luaät môùi. Giôùi uûng hoä luaät naøy cho raèng vieäc caáp baèng laùi, baát keå tình traïng di truù, mang laïi an toaøn hôn treân ñöôøng phoá cho taát caû moïi ngöôøi. Caùc taøi xeá môùi noùi raèng, coù ñöôïc baèng laùi xe hoï coù theå ñöôïc töï do laùi ñi laøm hoaëc ñi chôi. Moät soá ñaõ töøng laùi maø khoâng coù baèng laùi. Phía choáng ñoái thì noùi, khoâng neân cho ngöôøi soáng ôû Myõ baát hôïp phaùp ñöôïc höôûng ñaëc quyeàn ñoù. Coù khoaûng 687,000 di daân baát hôïp phaùp töøng noäp ñôn xin caáp baèng laùi. ÖÙng vieân bò ñoøi hoûi phaûi ñaäu phaàn thi laùi vaø chöùng minh nôi di truù vaø caên cöôùc. Baèng laùi môùi loaïi naøy coù ñaùnh daáu phaân bieät vôùi baèng caáp cho taøi xeá thoâng thöôøng vaø khoâng ñöôïc xem laø coù giaù trò nhö laø caên cöôùc ñoái vôùi lieân bang, ví duï duøng ñeå ñi maùy bay• HOÏC SINH ÖU TUÙ VUØNG CHICAGO T rong dòp leã kyû nieäm thaùng truyeàn thoáng AÙ Chaâu (Asian Pacific American Heritage Month) vöøa qua, vaên phoøng State of Illinois Comptroller ñaõ choïn moät soá hoïc sinh öu tuù ñöôïc ñeà cöû töø caùc cô quan vaø ñoaøn theå trong vuøng Chicago ñeå nhaän phaàn thöôûng danh döï. Vaøo ngaøy 16 thaùng 7, oâng Tom Choi ñaïi dieän cho vaên phoøng Comptroller ñeán vieáng thaêm Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois vaø ñích thaân trao giaûi thöôûng cho em Chaâu Myõ Thi vaø hai em hoïc sinh khaùc. Ñöôïc bieát em Chaâu Myõ Thi laø moät hoïc sinh xuaát saéc vöøa toát nghieäp khoùa 2015 taïi tröôøng trung hoïc Niles West, Skokie. ÔÛ tuoåi 17, em ñaõ ñöôïc nhaän vaøo 2 tröôøng ñaïi hoïc löøng danh ôû Hoa Kyø - MIT vaø Cornell University, vôùi soá ñieåm thi ACT = 36 (ñieåm toái ña). Em quyeát ñònh choïn tröôøng MIT ñeå theo ñuoåi ngaønh ñieän toaùn (Computer Science). Hieän em cuõng ñaõ hoaøn taát 11 lôùp ôû trình ñoä ñaïi hoïc (AP courses) vôùi soá ñieåm 5 (toái ña) cho chín moân vaø ñieåm 4 cho hai moân. Ngoaøi ra, em coøn nhaän ñöôïc nhieàu phaàn thöôûng quan troïng khaùc nhö ñöôïc choïn laø ngöôøi Hoïc Vieân Öu Tuùù cuûa bang Illinois (Illinois Scholars 2015-16), ñöôïc ñeà cöû laøm Hoïc Vieân Öu Tuù cho lieân bang Hoa Kyø vaøo thaùng 1 naêm 2015 (2015 U.S. Presidential Scholars nominee) - Vieäc tuyeån choïn ñaëc bieät naøy chæ coù gaàn 3900 hoïc sinh ñöôïc ñeà cöû trong soá hôn 3 trieäu hoïc sinh trung hoïc treân toaøn quoác. Chaâu Myõ Thi ñaõ ñöôïc choïn laøm hoïc sinh xuaát saéc nhaát veà toaùn naêm 2015 ôû tröôøng Niles West (Math Outstanding Student) vaø ñöôïc thöôûng moät hoïc boång (scholarship) trò giaù $500 ñoâ-la. Trong suoát boán naêm trung hoïc, ngoaøi vieäc chaêm hoïc em coøn haêng say tham gia nhi eåu hoaït ñoäng khaùc ngoaøi gìôø hoïc nhö vieäc laøm phuï giaûng (tutoring) ôû tröôøng Niles West suoát 3 naêm lieàn. Em ñaõ hai laàn nhaän “Outstanding Tutor Awards” vaø ñöôïc choïn laøm laõnh ñaïo nhoùm (group leader) trong naêm hoïc vöøa qua. Em ñaõ vaø ñang tham gia laøm thieän nguyeän trong vieäc phuï giaûng (tutor) cho chöông trình Thieáu Nieân Muøa Heø ôû Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois. Boá meï em Myõ Thi töøng laø nhöõng ngöôøi vöôït thoaùt khoûi cheá ñoä coäng saûn ñeán ñònh cö ôû vuøng ñaát Chicago naày töø thaäp nieân 80. Ñaây cuõng laøø hai göông maët khaù quen thuoäc trong coäng ñoàng ngöôøi Vieät Chicago. Noi göông boá meï, em Myõ Thi ñaõ vaø ñang ñaït ñöôïc nhieàu thaønh tích veû vang treân ñöôøng hoïc vaán. Hy voïng em seõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh coâng hôn ñeå mang laïi moät nieàm haõnh dieän lôùn cho gia ñình em noùi rieâng vaø cho coäng ñoàng noùi chung. Thaân chuùc em ñöôïc nhieàu may maén. Ngöôøi Vieät Illinois • 31 • CHAÂU VAÊN toång hôïp ILLINOIS BÒ XEÁP HAÏNG “CHOÙT” VEÀ MAËT KINH TEÁ VAØ TAØI CHÍNH Sau nhieàu naêm döôùi söï laõnh ñaïo cuûa ñaûng Daân Chuû (Democratic) bao goà m löôõ n g vieä n Quoá c Hoä i (Micheal Madigan - House Speaker, John Culleton - Senate President) vaø chính quyeàn tieåu bang (Rod Blagojavich - cöïu Thoáng Ñoác, Pat Quin - cöïu Thoáng Ñoác), neàn kinh teá vaø khoaûn taøi chaùnh cuûa bang Illinois ngaøy caøng suy thoaùi hôn. Töø ñaàu thaùng 7, nhieàu coâng nhaân vieân nhaø nöôùc ñang laøm vieäc khoâng löông vì söï tranh caõi cuûa löôõng vieän Quoác Hoäi vaø vaên phoøng Thoáng Ñoác veà ngaân saùch döï truø cho naêm nay. Haï vieän vöøa thoâng qua moät ngaân saùch taïm thôøi cho moät thaùng nhöng oâng Thoáng Ñoác Brauner töø choái kyù duyeät. Vaøo thaùng 5 vöøa qua, coâng ty thaåm ñònh giaù trò tín duïng “Standards & Poor’s 500” ñaõ xeáp Illinois vaøo haïng thaáp nhaát trong 50 tieåu bang. Vaø gaàn ñaây theo moät taøi lieäu nghieân cöùu cho thaáy bang Illinois bò xeáp haïng choùt trong soá 50 tieåu bang veà maët kinh teá vaø taøi chính. Coù nhieàu tieâu chuaån khaùc nhau trong vieäc giaûm ñònh söï phoàn thònh cuûa caùc tieåu bang nhö seùt veà kinh teá, taøi chaùnh, ñôøi soáng, moâi tröôøng, v.v. Nghieân cöùu naày döïa treân nhöõng söï kieän nhö: ngaân quyõ ngaén vaø daøi haïn, söï beá taéc trong vieäc caân baèng ngaân saùch haøng naêm, vaø nhöõng moùn nôï keát suø phaûi ñoùng vaøo quyõ höu vaø nhöõng chi phí khaùc veà maët y teá. Theo baùo caùo naày, Illinois (50), New Jersey (49), Massachusetts (48), Connecticut (47), vaø New York (46) laø naêm tieåu bang gaëp nhieàu khoù khaên nhaát bao goàm: thieáu keùm veà taøi chính ñeå trang traûi moïi chi phí, khoâng quaân bình ñöôïc ngaân quyõ, khoâng coù tieàn döï tröõ cho vieäc tieâu xaøi trong töông lai, vaø nhaát laø nhöõng moùn nôï to lôùn phaûi ñoùng vaøo quyõ höu. Rieâng Illinois vaø New Jersey, coù leõ seõ phaûi maát moät thôøi gian raát laâu môùi coù theå phuïc hoàIi ñöôïc. Naêm tieûu bang xeáp ñaàu baûng goàm: Alaska (1), North Dakota (2), South Dakota (3), Nebraska (4), v aø Florida (5). (Phoûng theo taøi lieäu cuûa baø Eileen Norcross, Georger Mason University, State and Local Policy Project.) NAÏN BAÉN GIEÁT ÑANG LAN TRAØN TRONG CHICAGO Trong luùc ñoùn möøng Ngaøy Ñoäc Laäp (4/7) vöøa qua, ñaõ coù nhieàu vuï baén gieát xaûy ra trong thaønh phoá Chicago gaây thieät maïng cho 9 cö daân vaø 50 ngöôøi bò thöông vong. Trong soá ngöôøi töû thöông, coù moät caäu beù 7 tuoåi, Amari Brown, bò baén cheát ñang luùc beù vui veû cuøng caùc baïn xem phaùo boâng. Haäu quûa laø do caùc baêng ñaûng thanh toaùn vaø gieát haïi nhau. Theo lôøi cuûa caûnh saùt thì boá em laø moät thaønh vieân trong baêng ñaûng coù tieàn aùn vaø töøng bò tuø ñaøy. Ñöôïc bieát thaønh phoá Chicago, vôùi 2.7 trieäu cö daân, ñöôïc lieät vaøo loaïi thaønh phoá nhieàu toäi aùc (crimes) nhaát nöôùc Myõ. Toäi aùc gia taêng theo nhieàu nguyeân do khaùc nhau, chính yeáu laø do söï ngheøo tuùng ôû nhieàu khu vöïc trong Chicago, heä thoáng giaùo duïc yeáu keùm, laø ñòa phaän hoaït ñoäng cuûa nhieàu baêng ñaûng vaø nhoùm buoân baùn baïch phieán, vaø cuõng laø do vaán ñeà baõi boû luaät caám mang vuõ khí caù nhaân neân suùng oáng ñöôïc mua baùn töï do hôn. Theo thoáng keâ, coù ñeán 500 ngöôøi bò baén cheát trong naêm 2012 ôû Chicago vaø khoaûng 400 ngöôøi cheát trong moãi naêm sau ñoù. ILLINOIS ÑANG CAÉT GIAÛM SOÁ NHAÂN VIEÂN HOÅ TRÔÏ CHO CHÖÔNG TRÌNH OBAMACARE Cô quan “Get Illinois Covered” ñang caét giaûm phaàn lôùn caùc nhaân vieân laøm vieäc cho chöông trình naày. Suoát hai naêm qua cô quan naày ñaõ giuùp nhieàu cö daân Illinois ghi danh vaøo chöông trình baûo hieåm söùc khoûe Obamacare vaø Medicaid, tuy nhieân theo döï ñònh töø tröôùc, chính phuû lieân bang ñang caét giaûm soá tieàn phuï caáp cho chöông trình naày, neân phaàn lôùn caùc nhaân vieân ñaõ vaø ñang bò cho thoâi vieäc. Cho ñeán nay thì Get Illi- 32 • Ngöôøi Vieät Illinois nois Covered ñaõ nhaän ñöôïc toång coäng hôn $159 trieäu ñoâ la ñeå chi duøng cho hai naêm. Thaønh vieân trong coäng ñoàng muoán ghi danh baûo hieåm Obamacare hoaëc Medicaid cho naêm tôùi coù leõ seõ gaëp nhieàu baát tieän hôn. Hieän nay coù ñeán khoaûng 294,000 cö daân Illinois mua baûo hieåm qua Federal Marketplace vaø hôn 700,000 ghi danh cho Medicaid. Cuõng trong tuaàn cuoái cuûa thaùng Saùu vöøa qua, toái cao phaùp vieän ñoàng yù baõi boû vuï thöa kieän cuûa moät soá thaønh vieân ñaûng coäng hoøa (Republicans) veà vieäc phuï caáp (subsidies) cuûa lieân bang cho chöông trình mua baûo hieåm qua Obamacare. Moät tin vui cho nhöõng ai ñang ñöôïc höôûng phuï caáp ñeå mua baûo hieåm söùc khoûe. 12TRÖÔØNG TRUNG HOÏC TRONG CHICAGO SEÕ COÙ THEÂM MOÂN THEÅ THAO DAØNH CHO NÖÕ SINH Theo söï ñieàu tra cuûa lieân bang trong vuï kieän cuûa National Women’s s Law Center veà söï cheânh leäch raát lôùn giöõa nam vaø nöõ sinh tham döï theå thao ôû nhieàu tröôøng trung hoïc trong Chicago, CPS ñaõ thoûa thuaän laø seõ gia taêng chöông trình theå thao taïi ít nhaát 12 tröôøng cho naêm hoïc tôùi ñaây. Söï thay ñoåi lôùn naày seõ giuùp cho hôn 6200 nöõ sinh coù theâm cô hoäi gia nhaäp vaøo caùc ñoäi theå thao. Lane Tech, Young Magnet, Westing House College Prep vaø moät soá tröôøng khaùc ñang coù söï khaùc bieät lôùn veà con soá nam vaø nöõ löïc só. Neáu tính chung, thì coù ñeán 55% nöõ sinh ôû caùc tröôøng trung hoïc, nhöng chæ coù 40% nöõ löïc só so vôùi 60% nam löïc só. CPS seõ coù nhieàu döï ñònh caûi tieán veà maët naày. CITY COLLEGES SEÕ TAÊNG HOÏC PHÍ CHO NAÊM HOÏC TÔÙI Ban ñieàu haønh vöøa ra quyeát ñònh taêng hoïc phí ôû nhieàu tröôøng ñaïi hoïc trong Chicago (City colleges) vaøo muøa hoïc tôùi ñaây. Gia taêng hoïc phí vaø thueá ñaát (property tax) naèm trong ngaân saùch $696 trieäu daønh cho giaùo duïc ñaõ ñöôïc duyeät xeùt vaø thoâng qua. Ngaân quyõ Chicago thieáu keùm phaàn lôùn laø do phaûi ñoùng $1.1 tæ ñoâ la vaøo quyõ höu cuûa coâng nhaân vieân thaønh phoá . City colleges cho bieá t coù khoaûng 60% hoïc sinh ghi danh baùn thôøi gian (12 credit hours) hay ít hôn cho moãi hoïc kyø (semester). Hieän taïi, hoïc phí cho moät lôùp hoïc (3 credit hours) cho moãi kyø hoïc seõ gia taêng töø $347 ñeán $599 ñoâ la bao goàm leä phí, hai lôùp hoïc seõ taêng töø $543 ñeán $1069, hoïc full-time (13 credit hours hay nhieàu hôn) seõ traû $1753. Theo heä thoáng môùi thì hoïc phí seõ bao goàm taát caû caùc leä phí. Tuy nhieân gia taêng hoïc phí coù theå seõ laøm giaûm soá löôïng hoïc sinh ghi danh vaøo muøa hoïc. Nhieàu tröôøng city colleges ñang coá gaéng söûa ñoåi chöông trình cho thích hôïp vôùi nhu caàu ñoøi hoûi cuûa nhieàu kyõ ngheä beân ngoaøi. Chaúng haïn nhö Malcolm X college thì höôùng veà ngaønh y teá (health care), trong khi Olive-Harvey college thì nhaém vaøo giao thoâng vaän taûi (transportation logistic). PHI TRÖÔØNG O’ HARE SEÕ MÔÛ THEÂM PHI ÑAÏO Nhaân vieân lieân bang veà haøng khoâng (FAA) seõ toå chöùc 4 buoåi hoïp coäng ñoàng cho cö daân quanh phi tröôøng O’Hare trong nhöõng ngaøy tôùi ñaây ñeå baøn thaøo veà vieäc O’Hare môû theâm phi ñaïo thöù 5 vaøo ngaøy 15 thaùng 10 naêm nay vaø phi ñaïo thöù 6 vaøo naêm 2020. Cö daân trong khu vöïc seõ coù cô hoäi gaëp vaø thaûo luaän vôùi nhaân vieân phuï traùch. Chöông trình cho buoåi hoïp (töø 1- 9 giôø toái) ñöôïc seáp ñaët nhö sau: -Ngaøy 10/8 ôû White Eagle Banquets, 6839 N. Milwaukee Ave., Niles. - Ngaøy 11/8 ôû Taft High School, 6330 W. Bryn Mawr Ave., Chicago -Ngaøy 12/8 ôû Monty’s Elegant Banquets, 703 S. York Rd, Bensenville. -Ngaøy 13/8 ôû Belvedere Events and Banquets, 1170 W. Devon Ave., Elk Grove Village. Nhieàu phi ñaïo seõ gaây theâm tieáng oàn vaø oâ nhieãm moâi tröôøng, neáu ñoàng baøo trong coäng ñoàng coù thaéc maéc hoaëc nhaø cöûa mình bò aûnh höôûng vì vieäc môû theâm phi ñaïo thì haõy ñeán döï vaø ñoùng goùp yù kieán. GIAÛM GIAÙ THUE XE ÑAÏP DIVVY CHO CÖ DAÂN CHICAGO VÔÙI LÔÏI TÖÙC THAÁP Ñeå gia taêng phong traøo thueâ xe ñaïp cuûa haõng Divvy ñi laïi trong thaønh phoá, cö daân Chicago coù lôïi töùc thaáp ôû moät soá vuøng coù theå mua membership ñeå thueâ xe ñaïp Divvy vôùi giaù laø $5 thay vì $75 theo gia thöôøng cho nhöõng ai coù lôïi töùc dö ôùi $35,310 moät naêm. Chöông trình “Divvy For Everyone” naày laø söï hôïp taùc giöõa vaên phoøng oâng Emanuel, coâng ty Divvy, vaø Blue Cross Blue Shield of Illinois. Löu yù laø leä phí chæ ñöôïc giaûm cho naêm ñaàu tieân, nhöõng naêm tieáp theo ngöôøi thueâ seõ phaûi traû theo giaù thöôøng laø $75 moät naêm. Traïm thueâ xe ñaïp Divvy seõ ñöôïc ñaët khoâng xa hôn ñöôøng 75th veà phía nam vaø ñöôøng Pulaski veà phía taây. Muoán bieát theâm chi tieát xin vaøo trang web döôù i ñaâ y : www.divvybikes.com/d4e. SKOKIE-EVANSTON CTA YELLOW LINE Tuyeán xe ñieän töø Skokie qua Evanston seõ bò ngöng hoaït ñoäng taïm thôøi cho ñeán thaùng 10 naêm nay ñeå tu söûa laïi moät chaân caàu beân döôùi ñöôøng saét trong Skokie bò suïp ñoå. Nhaân vieân ñang tieán haønh ñieàu tra veà lyù do cuûa söï suïp ñoå naày. Moät soá nôi khoâng oån ñònh khaùc treân tuyeán ñöôøng naøy cuõng seõ ñöôïc giaùm ñònh vaø tu söûa • Ngöôøi Vieät Illinois • 33 34 • Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 35 • VI ANH S au khoaûng 45 phuùt buoåi tröa ngaøy 7 thaùng 7 naêm 2015 Toång Thoáng Myõ Obama tieáp oâng Nguyeãn phuù Troïng, Toång bí Thö Ñaûng CSVN ñeán vieáng trong phoøng Baàu Duïc, Toaø Baïch OÁc Myõ, thì buoåi chieàu hai beân ra moät Tuyeân boá veà Taàm Nhìn Chung. Toaø Laõnh Söï Myõ ôû Saigon cuõng coù phoå bieán. Phaân tích kyõ thì chaúng coù gì môùi, chæ laø bình môùi röôïu cuõ. Moät hình thöùc nhaéc laïi nhöõng thöù chung chung hai beân Nhaø Nöôùc ñaõ höùa hay kyù. Chôù khoâng thaáy caùi gì saâu saéc, thieát thöïc maø ngöôøi daân Vieät raát thieát tha, mong moûi, nhö laø vaán ñeà Bieån Ñoâng vaø Hoaøng sa, Tröôøng sa cuûa VN bò TC xaâm chieám vaø nhaân quyeàn cuûa VN bò CS töôùc ñoaït. B ình môùi vì laø moät bieät leä veà taäp tuïc ngoaïi giao cuûa Myõ, ngoaïi giao vôùi chaùnh quyeàn chôù khoâng vôùi chaùnh ñaûng. Laàn ñaàu tieân moät ñaûng tröôûng moät chaùnh ñaûng laø CSVN ñöôïc môøi coâng du Myõ nhö quoác khaùch. Laàn ñaàu tieân toång thoáng Myõ tieáp toång bí ñaûng CSVN cöïu thuø trong Chieán tranh VN, trong phoøng Baàu Duïc, cô quan ñaàu naõo cuûa Haønh Phaùp Myõ. Nhöng chæ laø ñaëc bieät hình thöùc beân ngoaøi thoâi, chaúng coù gía trò thöïc chaát naøo caû. Phoù toång thoáng Myõ Biden thaáy Toång Troïng khoâng phaûi laø nguyeân thuû quoác gia, Boä Ngoaïi Giao khoâng cho ñoaøn xe hoä toáng, toång thoáng khoâng daï tieäc khoaûn ñaõi neân trong böõa aên tröa ôû Boä Ngoaïi Giao do Ngoaïi Tröôûng Kerry ñaõi, oâng Biden ñoïc hai caâu thô trong Truyeän Kieàu, chuyeän moät hoàng nhan baïc maïng, ra ñoïc taëng Toång Troïng. Thô tieáng Anh “Thank heaven we are here today. To see the sun through parting fog and clouds”, dòch töø tieáng Vieät, “Trôøi coøn ñeå coù hoâm nay. Tan söông ñaàu ngoõ veùn maây giöõa trôøi.” Khoâng bieát Phoù TT Biden coù haøm yù ví soá sinh maïng chaùnh trò cuûa Toång Troïng nhö Naøng Kieàu hay khoâng. C oøn röôïu cuõ ñoù laø traø dö töûu haäu vì quaù nhieàu vieân chöùc Nhaø Nöôùc ñaõ uoáng loaïi röôïu naøy tröôùc roài. Nhôn cuoäc hoäi kieán naøy laïi roùt ra saün ñeå hai OÂ. Obama vaø Troïng thuø taïc vôùi nhau. Beân ngoaøi haøng ngaøn ngöôøi Vieät nhö thöôøng leä ôû Myõ, AÂu, UÙc ôû ñaâu ñaàu soû CS ñeán laø ngöôøi Vieät haûi ngoaïi bieàu tinh choáng ñoái. Ñaëc bieät kyø naøy caûnh saùt raát coù caûm tình vôùi ñoaøn bieåu tình Myõ goác Vieät, cho ñi saùt raøo phuû toång thoáng. Ñoïc kyõ baûn tuyeân boá chung cuûa hai oâng, tieáng Vieät vaø tieáng Anh, xem tin naøy treân ñaøi VOA tieáng noùi cuûa chaùnh quyeàn Myõ vaø ñaøi RFI cuûa Phaùp nöôùc thöù ba, maø khoâng thaáy caùi gì môùi caû. 20 naêm bang giao, ngöôøi daân trong nöôùc Vieät ñaõ ñoùng thueá ñeå traû tieàn haøng tyû Myõ kim cho naøo chuû tich nöôùc, thuû töôùng, raát nhieàu boä tröôûng naêm laàn baûy löôït ñi Myõ. Baây giôø TBT Troïng duøng maùy bay bao rieâng ñi Myõ. OÂng coøn chôi troäi cho maùy bay Boeing môùi mua bay treân baàu trôøi ñeå bieåu dieãn, Nhöng 20 naêm qua nhìn kyõ chæ coù nhöõng kyù keát chaúng aên nhaäp gì tôùi nhu caàu baûo quoác an daân, giöõ gìn, taùi chieám laïi bieån ñaûo bò TC xaâm chieám - laø nguyeän voïng coát loõi cuûa ngöôøi daân Vieät. Chæ nhöõng chuyeän hoa hoeø hoa soùi naëng phaàn trình dieãn saân khaáu thoâi. Baûn tuyeân boá taàm nhìn chung, thì chæ thaáy caùi nhìn, chôù khoâng thaáy vieäc laøm trong töông lai trong cuoäc gaëp gôõ. 36 • Ngöôøi Vieät Illinois Keå ra huyeân thuyeân, toaøn chuyeän ñaõ roài nhö “baùo coâng” daâng leân ñaûng vaäy. N aø o “Thöông maï i song phöông vaø ñaàu tö tieáp tuïc taêng tröôûng nhanh choùng; Hieäp ñònh “123” veà Hôïp taùc Söû duïng Naêng löôïng Haït nhaân vì Muïc ñích Hoaø bình ñaõ coù hieäu löïc; Vieät Nam thoâng qua Tuyeân boá veà caùc nguyeân taéc Caám ñoaùn cuûa Saùng kieán An ninh Choáng Phoå bieán Vuõ khí Huyû dieät; Hoa Kyø nôùi loûng caùc haïn cheá ñoái vôùi vieäc baùn vuõ khí; Tuyeân boá Taàm nhìn chung veà Quan heä Quoác phoøng ñöôïc kyù keát; vaø gia taêng hôïp taùc veà caùc vaán ñeà khu vöïc vaø ña phöông. Ngay nhö “Quan heä Quoá c Phoøng” maø hai OÂng naøy xaùc ngöõ cuõng chæ laäp laïi baèng mieäng vaên kieän hai boä tröôûng quoác phoøng ñaõ kyù roài. Ñoù laø Tuyeân boá Taàm nhìn chung veà quan heä quoác phoøng MyõVieät treân caùc lónh vöïc trong thôøi gian qua, nhö an ninh bieån, tìm kieám cöùu naïn... phuø hôïp vôùi quan heä chung giöõa hai nöôùc, goùp phaàn ñaûm baûo hoøa bình, oån ñònh, phaùt trieån ôû khu vöïc vaø treân theá giôùi, Boä Tröôûng Quoác Phoøng Myõ Carter vaø ngöôøi ñoàng nhieäm cuûa VNCS laø Töôùng Phuøng Quang Thanh ñaõ kyù, ñaõ tuyeân boá hoài 1 thaùng 5, tröôùc hai OÂ. Obama, Troïng hôn 1 thaùng. Coøn “Quan heä Ñoái taùc Toaøn dieän” thì TT Obama ñaõ kyù vôùi Chuû tòch Nöôùc Tröông Taán Sang töï thuôû naêm 2013, khi coâng du Myõ. V eà vaán ñeà Nhaân quyeàn Haø noäi vaø Washington ñaõ ñoái thoaïi nhieàu laàn, nhieàu naêm, haèng naêm nhaõo ngaùn nhö côm neáp naùt roài maø chaúng ra ngoâ ra khoai gì ñaâu. Quan ñieåm cuûa Haø noäi khoâng coù gì thay ñoåi. Nhaân quyeàn vaãn laø trôû ngaïi trung taâm trong bang giao töø khi bình thöôøng hoaù caùch ñaây 20 naêm. Raát nhieàu daân bieåu nghò só Myõ vieát gôûi thaúng cho TT Obama yeâu caàu nhaán maïnh vaán ñeà nhaân quyeàn vôùi TBT Troïng, Troïng coù höùa heïn gia giaûm naøo ñaâu. V ieäc du hoïc sinh ôû Myõ töø laâu ñaõ taêng gaáp 4 laàn töø thôøi cöïu Ñaïi söù Michael Michalak. Giao löu vaên hoaù Vieät Myõ laø moät nhöôïng boä lôùn nhöùt cuûa Myõ cho CSVN. Ñoù laø moät thieät haïi lôùn nhöùt cuûa coâng daân Myõ goác Vieät. Saûn phaåm trí tueä, vaên hoïc, ngheä thuaät, saùch baùo, phim aûnh cuûa ngöôøi Myõ goác Vieät bò chaùnh quyeàn Myõ boû queân trong khi CSVN xuaát caûng vaên hoaù phaåm sang Myõ ñöôïc maø khoâng moät cuoán saùch, moät tôø baùo naøo cuûa ngöôøi Myõ goác Vieät töùc laø cuûa Myõ noùi chung ñöôïc xuaát caûng hay phaùt haønh ôû VN. V eà caùc vaán ñeà khu vöïc vaø toaøn caàu, trong ñoù coù vaán deà Bieån Ñoâng vaø Hoaøng sa, Tröôøng sa cuûa VN bò TC chieám gaàn troïn roài thì hai oâng Obama vaø Troïng cuõng chæ noùi chung chung. Troïng coù nhaéc vaán ñeà Bieån Ñoâng maø hoaøn toaøn traùnh khoâng noùi tôùi teân Trung Quoác laø keû xaâm laêng, chieám cöù - moät quan taâm saâu saéc, thieát tha cuûa ngöôøi daân Vieät. Traùi laïi Troïng “ñoàng tình, nhöùt trí” vôùi TT Obama nhaán maïnh nhu caàu caàn baûo veä quyeàn töï do haøng haûi vaø haøng khoâng, laø quyeàn lôïi coát loõi maø Myõ coi laø quyeàn lôïi quoác gia cuûa Myõ. Cuoäc hoäi kieán giöõa Toång Troïng cuûa Ñaûng CSVN vôù i TT Obama naøy coù lôïi cho Myõ. Myõ chuyeån hoaù moät con baøi laâu nay thaân TC laø TBT Troïng. Myõ tranh thuû taùch CSVN ra khoûi khoái CS coøn soùt laïi ôû AÙ chaâu do TC laø quan thaày. Chöa ñuû ñoâ , TT Obama höù a nhöng chöa heïn ngaøy naøo seõ vieáng thaêm nöôùc VNCS, vì “töï do haøng haûi laø quyeàn lôïi coát loõi, quyeàn lôïi quoác gia cuûa Myõ”. Qua cuoäc gaëp gôõ Toång Troïng, vaø chuyeán thaêm VN saép tôùi, TT Obama muoán chöùng toû, uûng hoä phong traøo ngöôøi Vieät chuû tröông ñoåi môùi kinh teá, xích laïi gaàn Myõ hieän do Nguyeãn Taán Duõng ñang naém Nhaø Nöôùc CSVN chuû tröông vaø laøm daân chuùng VN leân tinh thaàn ñaáu tranh cho töï do, daân chuû, nhaân quyeàn VN laø maët traän chaùnh trò cuûa Myõ ôû taïi VN. Troïng thua TT Obama. Toång Troïng bò TC nghi ngôø laø chôi hai mang, haêm doaï CSVN ngay sau chuyeán coâng du Myõ cuûa Troïng. Baùo Hoaøn Caàu Thôøi Baùo, moät daïng baûn cuûa tôø Nhaân daân Nhaät Baùo, cô quan ngoân luaän chaùnh thöùc cuûa Ñaûng Coäng saûn Trung Quoác, ngaøy 8/7/ 2015 ñi moät baøi bình luaän noùi leân quan ñieåm cuûa Baéc Kinh- xin trích y: “Caùi moái quan heä maät thieát hôn giöõa Vieät Nam vaø Hoa Kyø maø moät phaàn laø nhaém ñoái phoù vôùi Trung Quoác, seõ keùo theo caùc ñoøn ñaùnh traû cuûa Trung Quoác. Ñieàu naøy seõ taïo ra aùp löïc cho caû ba phía maø khi noù dieãn tieán, Vieät Nam coù theå laø keû phaûi chòu nhieàu thieät haïi nhaát.” Vaø “Haø noäi bò ñaåy vaøo “tình theá nguy hieåm”! • Ngöôøi Vieät Illinois • 37 • VIETtuSAIGON T rong vaøi thaùng trôû laïi ñaây, keå töø khi leã kyû nieäm “40 naêm giaûi phoùng mieàn nam” baét ñaàu ruïc ròch cho ñeán khi noù keát thuùc, roài sang ngaøy Baùo Chí Theá Giôùi, baùo chí ôû Vieät Nam xuaát hieän khaù nhieàu nhaân vaät “göông maãu”, tieâu bieåu, töø caùc ñoàng chí cöïu chieán binh xuaát hieän treân truyeàn hình vôùi nhöõng chuyeän xuaát thaàn cho ñeán caùc ñoàng chí xuaát hieän treân baùo, neáu khoâng xuaát thaàn thì cuõng xuaát chuùng, noùi chung laø xuaát...! Noå moät: aâu chuyeän ñaàu tieân phaûi noùi ñeán ñoàng chí Laùi, moät cöïu quaân nhaân Baéc Vieät, töøng coù thaønh tích ñang bò thöông nhöng thaáy ñòch tôùi, lieàn xeù vaûi baêng veát thöông ngay töùc thôøi vaø nhôø moät ñoàng chí trinh saùt keùo giuøm khaåu 37mm Cannon tôùi ñeå tieáp tuïc chieán ñaáu. Caùi hay ôû choã loaïi suùng phoøng khoâng naøy phaûi ñöôïc moät toå taùm ngöôøi nam vaø möôøi ñeán möôøi hai nöõ thanh nieân xung phong vöøa heø vöøa keùo theo töøng nhòp môùi coù theå di chuyeån ñöôïc bôûi noù coù troïng löôïng treân 2000kg khi ñöùng khoâng vaø coù theå leân ñeán treân 2500kg khi mang cô soá ñaïn beân mình noù. Vaäy maø moät ñoàng chí trinh saùt ñaõ nhanh choùng keùo ñöôïc khaåu suùng laïi vò trí chieán ñaáu ñeå ñoàng chí Laùi cho “noå”. Keát quaû laø coù maáy teân ñòch nöõa ñi toi! C Chuyeän naøy khaù buoàn cöôøi bôûi noù khoâng theå coù thaät, ngöôøi ta noå ñeán möùc moät oâng lính Coäng saûn coù theå ngang vôùi thaàn thaùnh, trong phuùt choác laøm Phuø Ñoång Thieân Vöông. Nhöng thôøi ñaïi baây giôø khoâng phaûi nhö ngaøy xöa maø khoù tìm kieám thoâng tin ñeå ñoïc, ñeå bieát veà ñaëc ñieåm cuõng nhö tính naêng cuûa loaïi vuõ khí töông ñoái cuõ hoaëc phoå bieán naøo ñoù nhö 37mm Cannon. Vaäy maø anh nhaø baùo taùc giaû baøi vieát vaãn hoàn nhieân vieát baøi, göûi ñaêng vaø ngöôøi bieân taäp, ñaëc bieät laø ñoàng chí toång bieân taäp voán dó coù thoùi quen saêm soi töøng chöõ cuõng hoàn nhieân cho ñaêng. Baøi hot maø! Keát quaû laø caâu chuyeän cheùm gioù naøy gaây troø cöôøi cho khoâng ít ngöôøi vaø moät laàn nöõa noù laøm nhieàu ngöôøi caûm thaáy buoàn, thaäm chí toån thöông bôûi söï trung thöïc ñaõ bieán maát (chí ít laø) trong ngöôøi caàm buùt (naøy). Bôûi voâ hình trung, moät caùch heát söùc töï nhieân, moät laàn nöõa, khaùi nieäm boài buùt laïi ñöôïc nhaéc ñeán, noù cho thaáy ngöôøi caàm buùt khoâng nhöõng caåu thaû, thieáu loøng töï troïng maø coøn thieáu caû nhöõng kieán thöùc raát cô baûn tröôùc khi xaây döïng moät caâu chuyeän (duø laø chuyeän ñeå toâ son, treùt phaán). Ñöông nhieân, trong caùi buoàn cuõng coù caùi vui, bôûi leõ, qua ñoù, ñoäc giaû moät laàn nöõa xaùc tín veà nhöõng gì hoï hoaøi nghi, nhìn thaáy ôû giôùi caàm buùt nhaø nöôùc, hoï khoâng coøn phaûi phaân vaân hay löôõng löï trong chuyeän coù neân choïn thoâng tin baùo chí nhaø nöôùc ñeå laøm tieâu ñieåm truyeàn thoáng trong cuoäc soáng haèng ngaøy hay khoâng? Vaø nhieàu ngöôøi chaéc chaén ñaõ coù caâu traû lôøi döùt khoaùt, traùnh tình traïng naán naù, löôõng löï. Ñoù cuõng laø caùi hay. Noå hai: aâu chuyeän thöù hai, cuõng laø chuyeän naâng bi cho nhaân vaät, nhöng coù khaùc caâu chuyeän thöù nhaát. ÔÛ caâu chuyeän thöù hai, noùi veà moät vieân coâng an ôû thaønh phoá Ñaø Naüng trong ñeâm sau leã hoäi baén phaùo boâng, C 38 • Ngöôøi Vieät Illinois anh ñaõ cuùi xuoáng nhaët raùc boû vaøo bao taûi giuùp ngöôøi phu queùt ñöôøng. Vaø baøi baùo naøy xem ñaây laø haønh vi ñeïp, heát lôøi ca ngôïi vieân coâng an naøy. Môùi ñoïc qua cuõng thaáy raèng xaõ hoäi Vieät Nam loän xoän côõ naøo vaø caùch ñònh nghóa cuõng nhö hieåu veà chöùc naêng coâng vieäc cuûa moät nhaø baùo nhö taùc giaû baøi baùo naøy bò cuït côõ naøo. Bôûi chöùc naêng cô baûn cuûa moät coâng an khoâng phaûi laø ñi nhaët raùc. Ñöông nhieân vieäc naøy cuõng khoâng thöøa neáu nhö anh ta thöïc hieän chöùc naêng cuûa mình ñaày ñuû vaø neáu thaáy thöøa thôøi gian, anh coù theå giuùp ngöôøi khaùc, ñoù laø chuyeän raát bình thöôøng, gioáng nhö haøng trieäu con ngöôøi khaùc ñang giuùp ñôõ nhau trong xaõ hoäi, chaúng coù gì ñaùng baøn. Nhöng ôû ñaây, coù hai vaán ñeà, thöû hoûi, coâng an Vieät nam coù bao giôø laøm ñuùng vaø ñuû chöùc naêng baûo veä an ninh cho nhaân daân? Neáu khoâng muoán noùi laø hoï töøng ñaùnh cheát ngöôøi, töøng cöôõng cheá nhaân daân vaø töøng “thaáy laø hoát lieàn” nhöõng ngöôøi bieåu tình choáng Trung Quoác xaâm chieám laõnh haûi Vieät Nam. Hôn nöõa, neáu laø chuyeän bình thöôøng thì coù gì ñaùng noùi? Sao laïi phaûi ca ngôïi nhö theá? Phaûi chaêng baøi baùo naøy muoán loät traàn söï xaáu teä cuûa ngaønh coâng an vaø xem haønh vì cuûa vieân coâng an treân laø moät söï baát thöôøng, laø tieâu bieåu hay gì gì ñoù? Khaû naêng thöù hai laø loät traàn caùi xaáu coù veû nhö khoâng xaûy ra. Nhöng khaû naêng vieát baøi ñeå ca ngôïi “coâng an nhaân daân” laø chaén chaén coù. Trong khi ñoù, moät nhaø baùo, khi ca ngôïi moät vaán ñeà gì ñoù, tröôùc nhaát phaûi coi laïi baûn chaát cuõng nhö söù meänh vaø chöùc naêng cuûa ñoái töôïng. Khi maø ngay trong chöùc naêng, söù meänh cuûa baûn thaân chöa bao giôø troïn veïn laïi ñi dieãn troø ñeå ñöôïc ca ngôïi laø chuyeän quaù teä, khoâng ñaùng baøn, thaäm chí ñaùng khinh. Ngöôïc laïi, neáu nhö ñoái töôïng ñaõ laøm xong chöùc naêng, söù meänh cuûa baûn thaân vaø muoán chia seû thôøi gian raûnh roãi cuûa baûn thaân baèng caùch giuùp moät ai ñoù thì cuõng laø chuyeän bình thöôøng. Tröø khi xaõ hoäi ñoù khoâng bình thöôøng, caùch ñònh nghóa xaõ hoäi cuûa ngöôøi chöùng kieán söï vieäc cuõng khoâng bình thöôøng thì caùi nhìn cuûa ngöôøi ta trôû nheân baát thöôøng vaø baát kì vieäc coûn con naøo cuõng xeù cho to. Vaø hôn heát, khi xaõ hoäi quaù hieám chuyeän toát, hieám nghóa cöû hay haønh vi toát, moät chuyeän coûn con cuõng mang ra ca ngôïi, nhaøo naën noù thaønh moät haønh vi tieâu bieåu hoaëc moät hieän töôïng coù taàm voùc thì roõ raøng laø xaõ hoäi ñoù baát oån. Vaø keû ca ngôïi, thaàn thaùnh hoùa noù quaù thieån caän, neáu khoâng muoán noùi laø ñaùnh maát loøng töï troïng cuõng nhö khaû naêng nhaän ñònh giaù trò con ngöôøi thoâng qua chöùc naêng vaø söù meänh cuûa coâng vieäc ôû moät ngöôøi caàm buùt. Ñieàu naøy chæ chöùng minh raèng baùo chí nhaø nöôùc voán quen ca ngôïi cuûa Vieät Nam hieän taïi ñaõ trôû neân trô treõn vaø khoâng coøn khaû naêng caên baûn nhaát cuûa baùo chí laø ghi cheùp thöïc taïi, nhìn nhaän vaø ñaùnh giaù thöïc taïi baèng moät caùch naøo ñoù khaùch quan nhaát. Ngaøy Baùo Chí Quoác Teá, töï döng thaáy baùo chí Vieät Nam vöøa coù chuùt gì ñoù khoâi haøi, laïi vöøa coù ñieàu gì ñoù thaät khoù noùi, chí ít laø cuõng khoù noùi veà giaù trò, phaåm caùch cuûa ngöôøi caàm buùt nhaø nöôùc trong hieän taïi. Thaät ñaùng buoàn vaø khoâi haøi!• nvicuoimimchi.com THÖÏC ÑÔN GIOÁNG VOI Vôï nghe ñöôïc bí quyeát giaûm beùo veà hí höûng khoe ngay vôùi choàng. - Anh aï, töø hoâm nay em chæ aên rau vaø chuoái thoâi. Choàng nghe thaáy theá lieàn laàm baàm: - Voi noù cuõng chæ aên moãi theá thoâi ñaáy! ÑEÛ CON VÔÙI AI? Hai coâ gaùi noùi chuyeän vôùi nhau: “Nghe noùi caäu ñaõ huyû boû hoân öôùc?” - ÖØ! - Tôù thaáy anh aáy toát, taøi gioûi vaø chung thuûy maø. Vì sao laïi huyû boû? - Boïn tôù vöøa ñi xem boùi, thaày boùi baûo tôù laø seõ coù ba ñöùa con, coøn anh ta seõ coù boán ñöùa con. Caäu nghó xem, ñöùa con thöù tö aáy anh ta ñeû vôùi ai? Loaïi ngöôøi naøy khoâng tin ñöôïc! GIAÙ CUÛA MOÙN QUAØ Teân troäm taëng cho boà cuûa haén chieác nhaãn quyù, coâ naøy suyùt xoa hoûi: - OÂi, ñeïp quaù! Noù coù giaù bao nhieâu vaäy anh? - 7 naêm tuø vaø bò tòch thu toaøn boä taøi saûn. LAØM THUÛ TUÏC XIN THI NHAÄP TÒCH • TÖØ A ÑEÁN Z. Moïi chi tieát xin lieân laïc: HOÄI NGÖÔØI VIEÄT 773. 728. 3700 Ngöôøi Vieät Illinois • 39 ° TÖÔÛNG NAÊNG TIEÁN Tao vui vì luoân nhìn thaáy Ñaûng loaïng choaïng luøi, tröôùc thaèng... Thôøi Ñaïi. (Traàn Ñónh) Ñ aûng ñang “loaïng choaïng” ra sao, hay “loaïng choaïng” côõ naøo noùi thieät - toâi khoâng roõ laém, vaø cuõng khoâng maáy quan taâm. Thaân toâi lo chöa xong. (Ngoù boä mình cuõng hôi loaïng choaïng tôùi nôi roài!). Söùc ñaâu maø vui/buoàn, theo kieåu bao ñoàng, nhö taùc giaû Ñeøn Cuø. Chæ rieâng caùi “thaèng thôøi ñaïi thoâng tin” khoâng (thoâi) cuõng ñuû khieán toâi meät muoán öù hôi. Tin töùc doàn daäp, traøn ngaäp, vaø caáp kyø traøn lan treân maïng khieán toâi phaùt ngoäp neân (thænh thoaûng) vaãn boû soùt nhieàu chuyeän quan troïng, hay thuù vò. Maõi tôùi chieàu qua, toâi môùi bieát laø treân nhaät baùo Ngöôøi Vieät - phaùt haønh töø California, soá ra ngaøy 13 thaùng 2 naêm 2014 - coù maåu tin ngaên ngaén sau: “SAØI GOØN (NV) - Giaùo xöù Ñöùc Meï Haèng Cöùu Giuùp vaø cuõng laø tu vieän cuûa Doøng Chuùa Cöùu Theá taïi Saøi Goøn seõ toå chöùc caàu nguyeän cho oâng Leâ Quoác Quaân vaøo chieàu chuû nhaät 18 thaùng 3-2014. Theo döï kieá n , buoå i caà u nguyeän cho oâng Quaân taïi Giaùo xöù Ñöù c Meï Haè n g Cöùu Giuùp vaø cuõng laø tu vieä n cuû a Doøng Chuùa Cöùu theá taïi Saøi Goøn seõ bao goà m moä t thaùnh leã ñoàng teá, coù thaép neán caàu nguyeän cho oâng Quaân vaø coâng lyù, hoøa bình sôùm ñeán treân queâ höông. Tröôùc ñoù, Giaùo xöù Thaùi Haø vaø cuõng laø moät tu vieän khaùc cuûa Doøng Chuùa Cöùu Theá ôû Haø Noäi cuõng loan baùo seõ toå chöùc caàu nguyeän cho oâng Leâ Quoác Quaân vaøo ngaøy chuû nhaät 16 thaùng 2... Sau thoâng baùo vöøa keå, Coâng an Haø Noäi taêng cöôøng giaùm saùt khu vöïc nhaø thôø Thaùi Haø. Toái 11 thaùng 2, hai só quan vaø daân phoøng cuûa Coâng an phöôøng Quang Trung, quaän Ñoáng Ña, Haø Noäi ñaõ luoàn vaøo tu vieän cuûa Doøng Chuùa Cöùu theá ôû Thaùi Haø baèng cöûa sau. Moät soá giaùo daân laäp töùc ñaùnh troáng, gioùng chuoâng baùo ñoäng. Haøng traêm giaùo daân töø khaép nôi ñaõ ñoå veà nhaø thôø Thaùi Haø vaây chaët hai vieân só quan vaø teân daân phoøng naøy. Tôùi luùc ñoù, moät vieân thieáu taù laø tröôûng nhoùm môùi loan baùo caû nhoùm vaøo Tu vieän Thaùi Haø ñeå kieåm tra taïm truù. Giaùo daân phaûn ñoái caû caùch laøm laãn loái giaûi thích ñoù. Theo hoï, neáu muoán kieåm tra taïm truù, coâng an vaø daân phoøng phaûi duøng cöûa tröôùc, phaûi xin pheùp tu vieän, chöù khoâng theå haønh xöû tuøy tieän nhö theá... Giôø choùt, hai só quan coâng an vaø naêm ñoäi vieân daân phoøng cuûa phöôøng Quang Trung, quaän Ñoáng Ña, Haø Noäi ñaõ phaûi xin loãi caùc linh muïc, tu só vaø giaùo daân Giaùo xöù Thaùi Haø vì xaâm nhaäp tu vieän traùi pheùp. Ñeå coù theå ra veà, vieân thieáu taù teân Nguyeãn Duy Höng laø Phoù Coâng an phöôøng Quang Trung, thay maët caû nhoùm, noùi: “Thöa linh muïc vaø thöa baø con giaùo daân, nhöõng gì chuùng toâi laøm khoâng ñuùng hoâm nay chuùng toâi seõ ruùt kinh nghieäm”. Thôøi ñaïi tieán, ñaûng luøi. au khi vieân só quan tröôûng nhoùm xin loãi vì xaâm nhaäp traùi pheùp, giaùo daân Thaùi Haø ñaõ môû ñöôøng cho nhoùm naøy ra veà baèng... coång sau.” Nhöõng doøng chöõ thöôïng daãn khieán toâi chôït nhôù ñeán lôøi töôøng thuaät cuûa Maëc Laâm, veà moät hoài chuoâng baùo ñoäng (khaùc) caùch ñaây gaàn saùu möôi naêm: Tieáng chuoâng Nhaø Thôø Lôùn Haø Noäi giuïc giaõ vang leân chæ moät ngaøy S 40 • Ngöôøi Vieät Illinois tröôùc leã Giaùng Sinh naêm 1959. Khoâng phaûi baùo hieäu söï ra ñôøi cuûa Chuùa Gieâ Su, maø tieáng chuoâng keâu cöùu vôùi giaùo daân vì Nhaø Thôø Lôùn ñang bò moät nhoùm ngöôøi ñeán phaù roái... Caâu chuyeän vôõ lôû ra sau ñoù cho thaáy nhoùm ngöôøi ñeán phaù nhaø thôø do chuû tröông quaù khích cuûa moät nhoùm ngöôøi vaø keát quaû laø linh muïc Trònh Vaên Caên, linh muïc Nguyeãn Vaên Vinh cuøng moät soá giaùo daân bò quy toäi phaù roái trò an. Linh muïc Caên chòu 12 thaùng tuø treo, linh muïc Nguyeãn Vaên Vinh chòu 18 thaùng tuø giam vì toäi “Voâ côù taäp hôïp quaàn chuùng traùi pheùp, phaù roái trò an, coá tình vu khoáng, xuyeân taïc cheá ñoä, gaây chia reõ trong nhaân daân.” Coù theå noùi cha chính Vinh laø naïn nhaân ñaàu tieân trong chính saùch xoùa soå thaàm laëng ñaïo Coâng giaùo maø chính quyeàn Haø Noäi höôùng tôùi. LM Nguyeãn Vaên Vinh do quaù cöông quyeát vaø khoâng chòu khuaát phuïc ñaõ aâm thaàm chòu cheát sau ñoù, trong traïi giam Coång Trôøi. Ngaøi soáng, vaø cheát, ra sao, sau möôøi hai naêm (chöù khoâng phaûi 18 thaùng) bò giam ôû traïi Coång Trôøi? Tuaân Nguyeãn, moät ngöôøi baïn ñoàng tuø vôùi linh muïc Nguyeãn Vaên Vinh, ñaõ keå laïi nhö sau: “... Anh ta vaøo traïi tröôùc mình khaù laâu, bò tröøng phaït vì toäi gì, mình khoâng roõ. Ngöôøi thì baûo anh ta phaïm toäi hình söï, ngöôøi laïi baûo maéc toäi chính trò. Nhöng caû hai toäi mình ñeàu thaáy khoù tin. Anh ta khoâng coù daùng daáp cuûa keû cöôùp boùc, saùt nhaân, vaø cuõng khoâng coù phong ñoä cuûa ngöôøi laøm chính trò. Boä daïng anh ta ngu ngô, dôû daïi dôû khuøng. Mình coù caûm giaùc anh ta laø moät khuùc cuûi reàu, do moät traän luõ cuoán töø moät xoù röøng naøo veà, troâi ngang qua traïi, bò vöôùng vaøo haøng raøo cuûa traïi roài maéc keït luoân ôû ñoù. Nhìn anh ta, raát khoù ñoaùn tuoåi, coù theå ba möôi, maø cuõng coù theå naêm möôi. Göông maët anh ta gaày choaét, ruùm roù, taøn taï, nhö moät caùi bò coùi raùch, laên loùc ôû caùc ñoáng raùc. Ngöôøi anh ta cao loøng khoøng, tay chaân thaúng ñuoàn ñuoãn, ñen chaùy, chæ toaøn da, gaân vôùi xöông. Treân ngöôøi, töù thôøi moät môù gieû raùch thay cho quaàn aùo. Luùc ñaàu mình cöù töôûng anh ta bò caâm vì suoát ngaøy ít khi thaáy anh ta môû mieäng duø laø chæ ñeå nheách meùp cöôøi. Thaät ra anh ta chæ laø ngöôøi quaù ít lôøi. Gaëp ai trong traïi, caû caùn boä quaûn giaùo laãn phaïm nhaân, anh ta ñeàu cuùi chaøo cung kính, nhöng khoâng chuyeän troø vôùi baát cöù ai. Nhöng khoâng hieåu sao, ôû con ngöôøi anh ta coù moät caùi gì ñoù laøm mình ñaëc bieät chuù yù, cöù muoán laøm quen... Nhieàu laàn mình ñònh baét chuyeän, nhöng anh ta nhìn mình vôùi aùnh maét raát laï, roài laûng traùnh sau khi ñaõ cuùi chaøo cung kính. Haàu nhö taát caû caùc traïi vieân, keå caû nhöõng tay hung döõ nhaát, cuõng ñeàu thöông anh ta. Nhöõng traïi vieân ñöôïc gia ñình tieáp teá, ngöôøi ñeå daønh cho anh ta vieân keïo, mieáng baùnh, ngöôøi cho ñieáu thuoác. ÔÛ traïi, anh ta coù moät ñaëc quyeàn khoâng ai tranh ñöôïc, vaø cuõng khoâng ai muoán tranh. Ñoù laø khaâm lieäm tuø cheát. Moãi laàn coù tuø cheát, giaùm thò traïi ñeàu cho goïi “thaèng khuøng” (teân hoï ñaët cho anh ta) vaø giao cho vieäc khaâm lieäm. Vôùi baát cöù traïi vieân cheát naøo, keå caû nhöõng traïi vieân ñaõ töøng ñaùnh ñaäp anh ta, anh ta ñeàu khaâm lieäm chu ñaùo gioáng nhau. Anh ta naáu nöôùc laù röøng, taém röûa cho ngöôøi cheát, kyø coï gheùt treân caùi cô theå laïnh ngaét cöùng queo, vôùi hai baøn tay cuûa ngöôøi meï taém röûa cho ñöùa con nhoû. ... Anh ta naèm caùch ly trong gian laùn daønh cho ngöôøi oám naëng. Anh ta naèm nhö daùn ngöôøi xuoáng saïp naèm, hai hoác maét saâu truõng, nhaém nghieàn, choác choác laïi leân côn co giaät... Mình cuùi xuoáng saùt ngöôøi anh ta, goïi hai ba laàn, anh ta môùi môû maét, chaêm chaêm nhìn mình. Treân khoeù moâi ruùm roù nhö thoaùng moät neùt cöôøi. Nöôùc maét mình töï nhieân traøo ra rôi laõ chaõ xuoáng maët anh ta. Anh ta theø luôõi lieám maáy gioït nöôùc maét rôùt truùng vaønh moâi. Anh ta theàu thaøo noùi: - Tuaân ôû laïi, mình ñi ñaây... Ñöa baøn tay ñaây cho mình... Anh ta naém chaët baøn tay mình hoài laâu. Moät tay anh ta rôø raàm môù gieû raùch khoaùc treân ngöôøi, laáy ra moät vieân than cuûi, ñöôïc maøi troøn nhaün nhö vieân phaán vieát. Vôùi moät söùc coá gaéng phi thöôøng, anh ta duøng vieân than vieát vaøo loøng baøn tay mình moät chöõ nho. Chöõ NHAÃN. Vieát xong, anh ta hoaøn toaøn kieät söùc, ñaùnh rôùt vieân than, vaø leân côn co giaät.... Chöõ NHAÃN vieát baèng than coù leõ chæ in ñaäm treân loøng baøn tay cuûa Tuaân Nguyeãn khoaûng vaøi tieáng ñoàng hoà nhöng noù seõ löu maõi vôùi thôøi gian. Vaø thôøi gian thì luoân chaäm raõi, töø toán hoaøn thieän coâng vieäc cuûa noù - vôùi taát caû söï “nhaãn nhuïc” caàn thieát- nhö ñaõ ghi treân: G iôø choùt, hai vieân só quan coâng an vaø naêm ñoäi vieân daân phoøng cuûa phöôøngQuang Trung, quaän Ñoáng Ña, Haø Noäi ñaõ phaûi xin loãi caùc linh muïc, tu só vaø giaùo daân Giaùo xöù Thaùi Haø vì xaâm nhaäp tu vieän traùi pheùp. Ñeå coù theå ra veà, vieân thieáu taù teân Nguyeãn Duy Höng laø Phoù Coâng an phöôøng Quang Trung, thay maët caû nhoùm, noùi: “Thöa linh muïc vaø thöa baø con giaùo daân, nhöõng gì chuùng toâi laøm khoâng ñuùng hoâm nay chuùng toâi seõ ruùt kinh nghieäm”. Sau khi vieân só quan tröôûng nhoùm xin loãi vì xaâm nhaäp traùi pheùp, giaùo daân Thaùi Haø ñaõ môû ñöôøng cho nhoùm naøy ra veà baèng... coång sau. (G.Ñ)” Toâi thöïc quùi meán thaùi ñoä phuïc thieän cuûa vieân só quan coâng an tröôûng nhoùm, vaø caùch öùng xöû ñuùng ñaén cuûa nhöõng giaùo daân ôû Thaùi Haø, vaøo ñeâm 11 thaùng 2 naêm 2014. Toâi cuõng thaønh thöïc tin raèng khoâng rieâng gì nhoùm giaùo daân nhoû beù naøy maø nhieàu ngöôøi Vieät cuõng seõ roäng löôïng ñeå chaáp nhaän lôøi xin loãi cuûa nhöõng ngöôøi coäng saûn Vieät Nam, neáu hoï chaân thaønh. Toâi coøn hy voïng raèng daân toäc chuùng ta ñuû bao dung ñeå (coù theå) cho pheùp hoï ruùt lui baèng “coång tröôùc,” qua moät cuoäc tröng caâu daân yù ñaøng hoaøng. Ñaõ bò thôøi theá ñaåy luøi, ñeán ñoä phaûi “chaäp choaïng luøi maø vaãn coøn coù ñöôøng ñeå luøi laø moät tröôøng hôïp may maén hieám hoi. L òch söû nhaân loaïi ñaõ ñeå laïi voâ soá nhöõng taám göông (theâ thaûm) cuûa nhöõng keû khoâng bieát, hay khoâng kòp, luøi ñuùng luùc! • Ngöôøi Vieät Illinois • 41 HOÛI VAØ ÑAÙP DI TRUÙ 1. Hoûi: Coù quoác tòch Myõ , toâi muoán soáng ôû VN laâu daøi nhöng trôû laïi Myõ thì coù vaán ñeà gì khoâng? - Ngöôøi coù quoác tòch Myõ soáng ôû nöôùc ngoøai bao nhieâu naêm cuõng khoâng coù vaán ñeà khi trôû laïi Myõ nhöng muoán ôû VN laâu daøi thì phaûi xin pheùp chính quyeàn VN vaø caàn caäp nhaät passport neáu heát haïn. 2.Hoûi: Toâi ñaõ veà höu. Neáu soáng ôû VN toâi coù maát tieàn höu khoâng? - Soáng ôû ñaâu tieàn höu (Social Security Benefits) cuõng khoâng maát tröø khi sinh soáng ôû Cuba hay Baéc Haøn. Muoán laõnh tieàn höu ôû Vieät Nam thì phaûi ñieàn Maãu SSA-21 vaø moãi thaùng phaûi ñeán Söù Quaùn Myõ laõnh. Neáu tieàn höu ñöôïc deposit thaúng vaøo moät chöông muïc ngaân haøng coù chi nhaùnh ôû Vieät Nam thì tieän lôïi cho mình. Xin löu yù caùc cuï ñang laõnh tieàn SSI. Neáu ôû ngoøai nöôùc Myõ treân 30 ngaøy laø tieàn SSI (Supplemental Social Income) bò cuùp vaø phaûi xin laïi. Medicare vaø Medicaid khoâng söû duïng ñöôïc khi ôû ngoøai nöôùc Myõ. 3. Hoûi: Neáu veà VN gaëp chuyeän raéc roái thì Söù quaùn Myõ coù can thieäp ñöôïc cho toâi khoâng? - ÔÛ nöôùc naøo thì phaûi theo luaät phaùp nöôùc ñoù. Neáu coâng daân Myõ bò chính quyeàn VN giam giöõ thì söù quaùn Myõ phaûi ñöôïc thoâng baùo, söù quaùn seõ cöû nhaân vieân tôùi thaêm vieáng , giuùp ñôõ veà thuoác men vaø giôùi thieäu luaät sö cho mình neáu caàn, nhöng söù quaùn khoâng coù quyeàn can thieäp veà maët luaät phaùp. Söù quaùn Myõ cuõng giuùp ñôõ coâng daân Hoa Kyø di taûn khoûi vuøng coù thieân tai hay beänh dòch. Ta coù theå register vôùi söù quaùn Myõ khui veà nöôùc ñeå ñöôïc giuùp ñôõ nhanh choùng khi caàn. 4.Hoûi: Toâi coù theû xanh thì ñöôïc pheùp ôû Vieät Nam bao nhieâu laâu? - Coù quyeàn ôû ngoøai nöôùc Myõ döôùi moät naêm maø khoâng caàn xin giaáy tôø gì caû. Neáu ôû laâu hôn thì phaûi xin Re-Entry Permit. Nhöng Re-Entry Permit cuõng chæ coù hieäu löïc 2 naêm. Nghóa laø phaûi trôû veà Myõ tröôùc thôøi haïn 2 naêm. Xin löu yù: Phaûi xin Re-Entry Permit khi ôû treân ñaát Myõ nghóa laø khoâng coù quyeàn xin Re-Entry Permit töø nöôùc ngoøai. 5. Hoûi: Toâi ñaõ noäp ñôn xin Re-Entry Permit , vì coù vieäc khaån caáp toâi coù theå rôøi Myõ roài nhôø ngöôøi nhaø göûi Re-Entry Permit veà VN cho toâi khoâng? -Ñöôïc, neáu ñaõ laên tay xong. 6. Hoûi: ÔÛ ngoøai nöôùc Myõ bao laâu thì bò tröø thôøi gian cö truù khi xin vaøo quoác tòch? - Trong 5 naêm cuoái cuøng , hoaëc 3 naêm cuoái ñoái vôùi ngöôøi coù vôï/ choàng laø coâng daân Myõ , (tính tôùi ngaøy noäp ñôn) thôøi gian soáng ôû Myõ phaûi baéng nöûa soá thôøi gian naøy. Neáu coù laàn ôû ngoøai Myõ treân 6 thaùng thì coù vaán ñeà khi xin nhaäp tòch Myõ, vì 6 thaùng ôû nöôùc ngoøai laøm cho ta maát tính cö truù lieân tuïc. Neáu ôû ngoøai Myõ töø 1 naêm trôû leân thì phaûi trôû laïi Myõ ôû theâm 4 naêm 1 ngaøy nöõa môùi ñöôïc noäp ñôn nhaäp tòch. 42 • Ngöôøi Vieät Illinois • TROÏNG ÑAÏT M öôøi nöôùc coù löïc löôïng quaân söï maïnh nhaát theá giôùi goàm Myõ, Nga, Trung Coäng, AÁn ñoä, Anh, Phaùp, Ñaïi Haøn, Nhaät, Ñöùc, Thoå Nhó Kyø (1). Myõ vaãn ñöùng ñaàu veà quaân söï treân theá giôùi hieän nay, ngaân saùch quoác phoøng Myõ nay laø 577 tyû Myõ kim, nhieàu hôn ngaân saùch cuûa taát caû caùc cöôøng quoác quaân söï khaùc coäng laïi, soá maùy bay quaân söï cuûa Myõ nay gaàn 14,000 caùi, baèng soá maùy bay cuûa taát caû 9 cöôøng quoác quaân söï treân theà giôùi coäng laïi. Veà maùy bay quaân söï Myõ coù 13,892 chieác, Nga 3,429, Trung Coäng 2,860, AÁn Ñoä 1900, Ñaïi Haøn 1,412, Nhaät 1,613, Anh 936, Phaùp 1,264.... Myõ coù 10 chieác haøng khoâng maãu haïm toái taân khoång loà, troïng taûi treân 100,000 taán, caùc cöôøng quoác khaùc coù moät soá ít haøng khoâng maãu haïm loaïi nhoû, cuõ troïng taûi döôùi 40,000 taán nhö AÁn Ñoä coù hai chieác, Phaùp coù 4 chieác döôùi 30,000 taán cuõ kyõ chæ coù tính caùch töôïng tröng. Myõ laø nöôùc duy nhaát hieän nay coù moät löïc löôïng haøng khoâng maãu haïm huøng haäu vaø toái taân nhaát theá giôùi, moät vuõ khí khoâng loå voâ cuøng lôïi haïi vì noù coù theå mang hoûa löïc tôùi moïi nôi treân theá giôùi. Nay chæ coù Myõ ñuû khaû naêng xöû duïng haøng khoâng maãu haïm, noù voâ cuøng toán keùm vaø ñoøi hoûi moät trình ñoä cao veà khoa hoïc quoác phoøng. Nöôùc Nhaät naêm 1922 ñoùng haøng khoâng maãu haïm ñaàu tieân Hosho, hoï chuù yù ñaëc bieät tôùi loaïi taàu khoâng loà naøy, khi baét ñaàu Theá chieán thöù hai, haûi quaân Nhaät coù 10 haøng khoâng maãu haïm toái taân vaø maïnh nhaát hoài ñoù, Myõ coù 7 chieác, Anh coù 8 chieác. Traän Traân Chaâu Caûng cuoái naêm 1941 gaây kinh hoaøng cho caû nöôùc Myõ, noù ñaõ môû ñaàu cho moät thôøi ñaïi môùi: Thôøi ñaïi taàu saân bay. Trôû laïi tình hình caùc cöôøng quoác quaân söï chaâu AÙ Thaái Bình Döông goàm Myõ, Trung Coäng, AÁn Ñoä, Nhaät, Ñaïi Haøn. Maëc duø khoâng thuoäc chaâu AÙ nhöng Hoa Kyø coù nhieàu ñoàng minh vaø töï nhaän laø moät cöôøng quoác taïi ñaây. Maáy naêm gaàn ñaây Taäp Caän Bình chuû tröông baønh tröôùng baù quyeàn nöôùc lôùn, ñe doïa an ninh khu vöïc khieán caùc nöôùc trong vuøng ñaõ phaûi taêng cöôøng quoác phoøng ñeå töï veä. Xin sô löôïc tình hình quaân söï caùc cöôøng quoác AÙ chaâu Thaùi Bình Döông. Myõ: xe taêng 8,850; thieát giaùp 41,020; ñaïi baùc 3,200; maùy bay quaân söï 13,892; chieán haïm 473 taàu; haøng khoâng maãu haïm 10; ngaân saùch quoác phoøng 577 tyû (Myõ kim) Trung Coäng: xe taêng 9,150; thieát giaùp 4,788, ñaïi baùc 8,000; maùy bay quaân söï 2,860; taàu chieán 673; haøng khoâng maãu haïm 1; ngaân saùch quoác phoøng 145 tyû. AÁn Ñoä: xe taêng 6,664; thieát giaùp 6,704; maùy bay quaân söï 1,900; ñaïi baùc 7,600; taàu chieán 202; haøng khoâng maãu haïm 2; ngaân saùch quoác phoøng 38 tyû Ñaïi Haøn: xe taêng 2,380; thieát giaùp 2,660; ñaïi baùc 7,364; maùy bay 1,412; taàu chieán 166; ngaân saùch quoác phoøng 33 tyû. Nhaät: xe taêng 678; thieát giaùp 2,800; ñaïi baùc 700; maùy bay 1,613; taàu chieán 131, haøng khoâng maãu haïm 2; ngaân saùch quoác phoøng 41 tyû. Nay caùc nöôùc Coäng saûn Trung Coäng, Baéc Haøn cuõng nhö nöôùc CS cuõ Nga trôû thaønh nhöõng nöôùc ñoäc taøi caù nhaân do moät ngöôøi naém quyeàn nhö thôøi Staline, Mao Traïch Ñoâng. Taäp Caän Bình leân naém chính quyeàn nöôùc Taàu töø maáy naêm nay hieän laø nhaø laõnh ñaïo nhieàu quyeàn löïc nhaát töø thôøi Ñaëng Tieåu Bình. Naê m 2002 ngaâ n saù c h quoá c phoøng Trung Coäng khoaûng 20 tyû Myõ kim, 10 naêm sau 2012 ñaõ taêng laân treân 100 tyû, khoaûng gaáp 5 laàn (2). Nay Hoa Luïc coâng khai chính saùch baønh tröôùng taïi bieån ñoâng khieán caùc Ngöôøi Vieät Illinois • 43 quoác gia trong khu vöïc lo ngaïi. Hoï laán chieám quaàn ñaûo Tröôøng Sa, Hoaøng Sa, kieán taïo ñaûo nhaân taïo, laäp caên cöù quaân söï, vaïch moät ñöôøng lôùn giöõa haûi phaän quoác teá theo hình löôõi con boø roài nhaän laø haûi phaän cuûa mình. Hoï ban haønh leänh caám maùy bay caùc nöôùc khaùc khoâng ñöôïc vi phaïm khoâng phaän quoác teá maø hoï coi laø cuûa mình. Trung Coäng ngaøy caøng loäng haønh cho taàu chieán baét bôù, baén phaù taàu ñaùnh caù caùc nöôùc trong vuøng. Söï tranh chaáp laõnh haûi ñaõ khieán caùc nöôùc trong khu vöïc lo ngaïi vaø taêng ngaân saùch quoác phoøng choáng laïi baù quyeàn nöôùc lôùn. Nöôùc Nhaät tröôùc ñaây nuùp döôùi caây duø nguyeân töû Myõ nay cuõng taêng cöôøng quoác phoøng ñeå ñoái phoù, nhaát laø töø ngaøy Trung Coäng tranh chaáp quaàn ñaûo Ñieåu Ngö vôùi Nhaät. Vaøi thaäp nieân tröôùc ñaây, Myõ vaø caùc nöôùc phaùt trieån Taây phöông cuõng nhö AÙ chaâu ñaàu tö môû mang giao thöông vôùi Trung Coäng, hoï töôûng raèng moät khi coù neàn kinh teá phoàn thònh Hoa Luïc seõ töø boû cheá ñoäc taøi vaø trôû neân hieàn laønh hôn. Traùi vôùi söï tin töôûng ngaây thô cuûa Myõ vaø Taây phöông, thöïc teá cho thaáy nay caøng giaàu maïnh veà kinh teá Trung Coäng laïi caøng hung haõn hôn tröôùc, taêng cöôøng quaân söï hôn tröôùc. Khaùc vôùi chính phuû Bush tröôùc ñaây chuù troïng vaøo Trung Ñoâng, TT Obama quay trôû laïi Ñoâng nam AÙ vì Myõ coù nhieàu quyeàn lôïi kinh teá taïi ñaây. Töø thaäp nieân 80 ngöôøi Myõ ñaõ nhìn nhaän Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông laø moät neàn vaên minh ñang ñi leân. Gaàn ñaây Myõ toû ra cöùng raén khoâng nhöôïng boä Trung Coäng vaø cho thaáy Myõ vaãn laø cöôøng quoác taïi AÙ chaâu ñaõ suyùt saåy ra ñuïng chaïm hai beân. Nay Trung Coäng coù tieán boä veà kinh teá vaø taêng cöôøng quoác phoøng nhöng thöïc ra chöa ñuû maïnh ñeå uy hieáp Myõ vaø caùc cöôøng quoác khaùc taïi AÙ chaâu. Maëc duø Myõ bò suy thoaùi kinh teá thaäp nieân vöøa qua nhöng veà quaân söï vaãn coøn quaù maïnh, veà soá löôïng maùy bay quaân söï Myõ vaãn gaáp 4 laàn Nga, gaáp 5 laàn Trung Coäng chöa keå maét phaåm troäi hôn nhieàu. Naêm 1998 Trung Coäng mua laïi moät taàu cuõ boû hoang pheá cuûa Ukraine chæ coù khung taàu, khoâng ñoäng cô vaø baùnh laùi, naêm 2002 ñöôïc keùo veà Hoa Luïc naêm 2011 môùi ñoùng xong thaønh taàu saân bay ñaàu tieân cuûa Hoa Luïc ñaët teân laø Lieâu Ninh. Trung Coäng voäi vaõ thöïc hieän moät taàu saân bay ñeå huø doïa caùc nöôùc trong vuøng, ñaây chæ laø moät taàu loaïi nhoû troïng taûi 33,000 taán chæ baèng 1/3 moät haøng khoâng maãu haïm Myõ. Ñoái vôùi Myõ, Nhaät laø nhöõng nöôùc ñaõ coù nhieàu kinh nghieäm veà haøng khoâng maãu haïm thì taàu saân bay Lieân Ninh chæ laø moät troø heà, troø cöôøi khoâng hôn khoâng keùm. Caùch ñaây hai naêm, moät oâng Töôùng boán sao cuûa Nhaät ñaõ toû ra khinh thöôøng Trung Coäng khi tuyeân boá haûi quaân vaø khoâng quaân Hoa Luïc coøn laïc haäu töø 10 tôùi 20 naêm so vôùi Nhaät veà nhieàu phöông dieän. Nhö ñaõ noùi treân ngaân saùch quoác phoøng cuûa Myõ nay nhieàu hôn ngaân saùch cuûa caùc cöôøng quoác treân theá giôùi coäng laïi, gaàn gaáp 10 laàn Nga (60 tyû), gaáp 4 laàn Trung Coäng (145 tyû), gaáp 11 laàn Anh, gaáp 12 laàn Nhaät....soá maùy bay quaân söï cuûa Myõ gaàn 14,000 chieác baèng soá maùy bay quaân söï cuûa caùc cöôøng quoác treân theá giôùi coäng laïi nhöng Myõ vaãn bò Nga vaø Trung Coäng khích baùc, gaây khoù khaên. Sôû dó nhö vaäy vì hoï bieát Myõ maïnh veà quaân söï nhöng laïi yeáu veà chính trò, Toång thoáng khoâng coù nhieàu thöïc quyeàn maø phaûi phuï thuoäc vaøo yù kieán cuûa ngöôøi daân vaø Quoác hoäi. Taïi traän Ñieän Bieân Phuû thaùng 4-1954, Mao Traïch Ñoâng ra leänh taêng cöôøng cho Vieät Minh nhieàu tieåu ñoaøn phoøng khoâng vaø phaùo binh thì leänh cuûa Mao ñöôïc thi haønh ngay trong khi aáy Myõ muoán giuùp Phaùp nhöng khoâng ñöôïc Quoác hoäi vaø ngöôøi daân uûng hoä cuoái cuøng phaûi thaát baïi. Gaàn ñaây Myõ-Hoa ñaõ suyùt ñuïng ñoä taïi Bieån Ñoâng vaø ngöôøi ta sôï coù theå ñöa tôùi Theá chieán thöù ba, nhöng thöïc ra duø caêng thaúng tôùi ñaâu cuõng khoâng theå saåy ra Theá chieân vì trong lòch söû ñaõ nhieàu laàn “suyùt” saåy ra nhöng caû hai beân ñeàu daøn xeáp eâm ñeïp. Ñaàu thaäp nieân 60 Myõ cho ñaët hoûa tieãn taïi Thoå Nhó Kyø, YÙ nhaém vaøo Moscow, Khrushchev traû ñuõa cho ñaët hoûa tieãn taïi Cuba ñe doïa Myõ. Thaùng 10-1963 maùy bay do thaùm U-2 cuûa Myõ khaùm phaù ra hoûa tieãn taàm trung nguyeân töû taïi Cuba , TT Kennedy laøm döõ cho ngaên chaän taàu Nga mang hoûa tieãn tôùi vaø buoäc Nga phaûi thaùo gôõ hoûa tieãn ñaõ gaén taïi Cuba . Kennedy vaø Khrushchev ñaõ ñaøm phaùn caêng thaúng, Nga thaùo gôõ hoûa tieãn taïi Cuba, Myõ cuõng bí maät thaùo gôõ hoûa tieãn taïi YÙ, Thoå Nhó Kyø ñem veà. Sau ñoù Myõ-Nga thoûa thuaän thieát laäp ñöôøng giaây ñieän thoaïi noùng giöõa Moscow vaø Washington ñeå ngaên ngöøa Theà chieán maø caû hai beân cuøng sôï, tình hình ñaõ dòu sau ñoù. Theá chieán “suyùt” saåy ra nhöng caû hai beân ñeàu ñaõ sôï heát hoàn neân seõ chaúng bao giôø saåy ra ñöôïc. Cuõng coù giaû thuyeát cho raèng TT Kennedy bò aùm saùt vì ngöôøi ta sôï oâng coù theå gaây Theá chieán thöù ba. Gioáng nhö bieán coá Cu ba neâu treân, ñuïng ñoä Myõ-Hoa taïi Bieån Ñoâng raát khoù coù theå saåy ra, maëc duø Trung Coäng hung haêng nhöng trong thaâm taâm hoï thöøa bieát haäu quaû khoác lieät seõ daønh cho Hoa Luïc moät khi chieán tranh saåy ra. Duø ñuïng traän nhoû nhöng aûnh höôûng seõ voâ cuøng lôùn lao, caùc nöôùc 44 • Ngöôøi Vieät Illinois ngoaøi seõ ruùt ñaàu tö, vieäc giao thöông seõ bò ngöng treä ñöa tôùi khuûng hoaûng kinh teá. Myõ coù theå ñem chieán tranh tôùi Hoa Luïc vì hoï coù nhieàu haøng khoâng maãu haïm, nhieàu haïm ñoäi vaø caùc caên cöù taïi Nhaät, Phi Luaät Taân, Nam Haøn... ngöôïc laïi Trung Coäng khoâng coù khaû naêng mang chieán tranh tôùi ñaát Myõ. Trong tröôøng hôïp coù ñaùnh lôùn, Hoa Luïc seõ trôû thaønh baõi chieán tröôøng tan naùt vì bom ñaïn, coâng trình maø hoï ñaõ xaây döïng maáy chuïc naêm qua taïi caùc thaønh phoá lôùn nhö Baéc Kinh, Thöôïng Haûi seõ tieâu tan trong phuùt choác. Hoa Luïc chaúng daïi gì maø lao ñaàu vaøo cuoäc phieâu löu töï saùt. Ngöôøi Myõ coù khuynh höôùng boû Trung Ñoâng, Ukraine ñeå quay veà Thaùi Bình Döông vì nôi ñaây hoï coù nhieàu quyeàn lôïi kinh teá, vaán ñeà Ukraine seõ ñeå caùc nöôùc Lieân AÂu töï lieäu. Caùc cöôøng quoác chaâu AÂu Phaùp, Anh, Ñöùc... chæ coù moät ngaân saùch quoác phoøng khieâm toán töø 50 tyû trôû xuoáng, chöa ñöôïc 1/10 ngaân saùch quoác phoøng Myõ. Hoï ñaõ quen nuùp döôùi caây duø nguyeân töû cuûa Myõ. Nhieàu nöôùc Taây AÂu nhaát laø Phaùp nuùp döôùi caây duø nguyeân töû Myõ nhöng vaãn choáng Myõ taïi cuoäc chieán Iraq vaø Vieät Nam tröôùc ñaây. Nay Hoa Kyø ñaõ meät moûi vaø muoán caùc nöôùc ñoàng minh chaâu AÂu phaûi chia seû gaùnh naëng vôùi hoï • Chuù thích: (1) Globalfirepower.com (2) Military budget of the People’s Republic of China , Wikipedia. nguyeät san ngöôøi vieät illinois ra maét moãi ngaøy ñaàu thaùng ÑAÛO QUOÁC PALAU ÑAÙNH CHÌM 4 TAØU CAÙ VIEÄT NAM WASHINGTON (NV) .- Ñaûo quoác nhoû beù ôû giöõa Thaùi Bình Döông môùi ñaây ñaõ ñaùnh chìm moät soá taøu ñaùnh caù xa bôø cuûa ngö daân Vieät Nam maø hoï noùi laø hoaït ñoäng baát hôïp phaùp trong vuøng bieån cuûa hoï. Theo AP thuaät laïi lôøi cuûa toång thoáng ñaûo quoác naøy laø Tommy Remengesau Jr., cho hay chính quyeàn cuûa oâng ñaõ ñoát moät soá taøu khai thaùc thuûy saûn cuûa Vieät Nam hoâm 12 Thaùng 5, 2015 vì ñaùnh troäm haûi saâm vaø caùc loaïi thuûy saûn khaùc. Toång thoáng ñaûo quoác naøy noùi raèng, oâng muoán phaàn lôùn caùc vuøng bieån cuûa ñaûo quoác goàm khoaûng 250 ñaûo ôû Thaùi Bình Döông ( giöõa Philippines vaø UÙc vôùi 21,000 daân, trôû thaønh nhöõng vuøng baûo toàn ñôøi soáng caùc loaïi thuûy saûn vaø caám khai thaùc thöông maïi cuõng nhö xuaát caûng. Chæ moät phaàn nhoû caùc vuøng bieån naøy ñöôïc cho pheùp khai thaùc thöông maïi vaø daønh cho du khaùch. OÂng Tommy Remengesau Jr., cho hay nhö vaäy trong cuoäc phoûng vaán qua ñieän thoaïi töø thuû ñoâ nöôùc Myõ khi oâng coù coâng vieäc ñeán ñaây. Naêm 2009, coäng hoøa Palau laø nöôùc ñaàu tieân treân theá giôùi tuyeân boá caùc vuøng bieån cuûa nöôùc naøy laø vuøng baûo toàn caù maäp, caám ñaùnh baét baát cöù hình thöùc naøo. Tuy nhieân, maõi tôùi gaàn ñaây nöôùc naøy môùi chæ coù moät taøu tuaàn ñeå thöïc hieän vieäc tuaàn tieãu ñeå baûo veä hôn 130 loaïi caù maäp khaùc nhau. Theo nguoàn tin treân, 4 taøu ñaùnh caù cuûa Vieät Nam bò ñaùnh chìm naèm trong soá 15 chieác taøu ngoaïi quoác bò caùo buoäc ñaùnh troäm thuûy saûn trong vuøng bieån cuûa hoï töø naêm ngoaùi. Treân caùc taøu naøy, caûnh saùt cuûa hoï tìm thaáy chaát ñaày caù maäp, vi caù maäp, toâm huøm, haûi saâm. Moät soá taøu bò baét giöõ ñaõ bò tòch thu heát ñoà haønh ngheà roài buoäc phaûi chôû 77 ngö daân trôû veà Vieät Nam. Theo lôøi oâng Tommy Remengesau ñöôïc thuaät laïi, neáu chæ tòch thu ngö cuï vaø caùc loaïi thuûy saûn ñaõ ñaùnh baét baát hôïp phaùp thì khoâng ñuû raên ñe. Ñaûo quoác Palau ôû khoaûng 970 km phía ñoâng Philippines laø moät trong nhöõng nöôùc nhoû naát treân theá giôùi vaø cuõng ít ngöôøi bieát ñeán teân. Tuy nöôùc naøy coù dieän tích ñaát raát nhoû vaø ít ngöôøi nhö theá nhöng hoï coù tôùi 621,000 km2 vuøng bieån ñaëc quyeàn kinh teá. Thaùng tröôùc, theo baùo Jakarta Post, hoâm 20 Thaùng 5,2015, Haûi Quaân Indonesia ñaõ ñaùnh chìm taïi nhieàu ñòa ñieåm khaùc nhau toång coäng 41 taøu ñaùnh caù nöôùc ngoaøi töøng bò baét giöõ nhöõng naêm qua trong vuøng bieån ñaëc quyeàn kinh teá cuûa hoï. Trong soá ñoù coù 5 taøu ñaùnh caù cuûa ngö daân Vieät Nam, 2 taøu cuûa Thaùi Lan vaø 11 taøu cuûa ngö daân Philippines. Chieác taøu ñaùnh caù lôùn nhaát bò ñaùnh chìm vaøo dòp naøy laø taøu Gui Xei Yu 12661 troïng taûi 300 taán cuûa Trung Quoác ñaõ bò baét giöõ töø naêm 2009 taïi moät khu vöïc gaàn vôùi Bieån Ñoâng. (TN) • Ngöôøi Vieät Illinois • 45 T öø maùy bay chieán ñaáu cho ñeán maùy bay do thaùm, döôùi ñaây laø 10 loaïi phi cô coù giaù thaønh lôùn nhaát ñang ñöôïc Khoâng quaân vaø Haûi quaân Myõ söû duïng. F/A-18 Hornet - 94 trieäu USD: Ñöôïc ñöa vaøo söû duïng töø nhöõng naêm 1980, chieán ñaáu cô naøy laø loaïi phi cô ñaàu tieân coù theå taán coâng caùc muïc tieâu treân khoâng vaø treân boä. Noù ñaõ ñöôïc söû duïng trong Chieán tranh Vuøng Vònh, ngoaøi ra noù coøn ñöôïc nhieàu nöôùc mua veà nhö Canada, UÙc, Phaàn Lan, Kuwait, Malaysia, Taây Ban Nha vaø Thuïy Só. V-22 Osprey -118 trieäu USD: Loaïi maùy bay tröïc thaêng caùnh quaït nghieâng naøy coù theå caát caùnh vaø haï caùnh thaúng ñöùng nhöng laïi coù theå bay nhanh nhö moät maùy bay caùnh coá ñònh, ñöôïc söû duïng laàn ñaàu tieân trong chieán ñaáu taïi Iraq naêm 2007. Quaù trình saûn xuaát cuûa Osprey ñaõ gaëp nhieàu vaán ñeà veà thieát keá vaø cheá taïo, khi noù ñaõ khieán ít nhaát 30 binh só Thuûy quaân Luïc chieán vaø daân thöôøng thieät maïng trong giai ñoaïn phaùt trieån. Duø vaäy, nhôø taàm hoaït ñoäng vaø söï linh hoaït cuûa V-22, Löïc löôïng Thuûy quaân Luïc chieán ñaõ ñöa moät phi ñoäi maùy bay naøy tôùi Afghanistan. EA-18G Growler - 102 trieäu USD: Maùy bay Growler thöïc teá laø phieân baûn trang bò vuõ khí nheï cuûa Hornet, nhöng ñöôïc laép raùp caùc thieát bò daønh cho chieán tranh ñieän töû. Noù khoâng nhöõng coù theå tìm vaø caûn trôû caùc loaïi raña maùy bay, maø coøn laøm nhieãu loaïn heä thoáng lieân laïc cuûa ñoái phöông. F-35 Lightning II -122 trieäu USD: Hôïp ñoàng cheá taïo maùy bay F-35, phi cô chieán ñaáu sieâu thanh taøng hình môùi nhaát cuûa haõng Lockheed Martin moät thôøi laø thoûa thuaän ñaét giaù nhaát cuûa quaân ñoäi Myõ. Muïc tieâu cuûa F-35 laø nhaèm thay theá caùc loaïi maùy bay ñaõ loãi thôøi vaø noù naèm trong chöông trình phaùt trieån maùy bay tieâm kích 46 • Ngöôøi Vieät Illinois ña chöùc naêng giöõa Myõ vaø caùc ñoàng minh. Tuy nhieân, noù ñaõ bò chæ trích laø khaû naêng chieán ñaáu keùm vaø quaù naëng, khieán chuùng trôû thaønh muïc tieâu deã bò baén haï. Hôn theá nöõa, töø naêm 2007 ñeán 2008, caùc giaùn ñieäp maïng ñaõ xaâm nhaäp vaøo heä thoáng maùy tính maät cuûa chöông trình phaùt trieån, tuy nhieân haõng Lockheed Martin cho bieát chöông trình khoâng bò xaâm haïi. P-8A Poseidon - 290 trieäu USD: Laø moät phieân baûn Boeing 737 ñöôïc thieát keá daønh cho muïc ñích quaân söï, P-8A ñöôïc söû duïng ñeå phoøng choáng caùc loaïi taøu ngaàm vaø thu thaäp thoâng tin tình baùo. Noù ñöôïc trang bò thuûy loâi, teân löûa, bom vaø caùc loaïi vuõ khí khaùc. Maùy bay ñaõ ñöôïc ñöa vaøo hoaït ñoäng töø thaùng 11/2013. E-2D Advanced Hawkeye - 232 trieäu USD: Ñöôïc coi laø böôùc tieán lôùn nhaát cuûa coâng ngheä do thaùm quaân söï, heä thoáng raña cuûa Advanced Hawkeye ñaõ gia taêng taàm theo doõi hoaït ñoäng cuûa maùy bay hôn 300% so vôùi caùc maùy bay khaùc. Moät nhaø phaân tích ñaõ töøng nhaän xeùt raèng, “noù coù theå nhìn thaáy haït deû cöôøi taùch voû ôû Iran”. Sau moät quaù trình thöû nghieäm laâu daøi, E-2D ñaõ chính thöùc ñöa vaøo hoaït ñoäng keå töø thaùng 10 naêm ngoaùi. C17A Globemaster III - 328 trieäu USD: Loaïi phi cô khoâng vaän naøy ñöôïc duøng ñeå ñöa binh lính vaøo vuøng chieán, sô taùn binh só bò thöông vaø thöïc hieän caùc nhieäm vuï thaû duø. Hieän coù 190 chieác C17A ñang ñöôïc khoâng quaân Myõ söû duïng. Maùy bay coù 4 ñoäng cô caùnh quaït, coù theå thaû 102 lính duø cuøng luùc. Coù maët töø naêm 1993, noù ñaõ chôû quaân vaø haøng cöùu trôï tôùi Afghanistan vaø Iraq trong nhöõng naêm vöøa qua. VH-71 Kestrel - 241 trieäu USD: Döï aùn saûn xuaát loaïi maùy bay coâng ngheä cao naøy nhaèm thay theá phi ñoäi tröïc thaêng daønh rieâng cho toång thoáng ñang ngaøy moät laïc haäu, nhöng noù ñaõ vöôït hôn 50% so vôùi ngaân saùch ban ñaàu khi Toång thoáng Barack Obama leân nhaäm chöùc. Ban ñaàu, oâng Obama ñaõ ra quyeát ñònh huûy boû döï aùn do vöôït quaù ngaân saùch, tuy nhieân döï ñaõ ñöôïc UÛy ban Phaân boá Ngaân saùch Thöôïng vieän Myõ ñaõ ñoàng yù daønh 485 trieäu USD cho döï aùn naøy. Ngöôøi Vieät Illinois • 47 F-22 Raptor - 350 trieäu USD: Ñöôïc leân yù töôûng töø thôøi Chieán tranh Laïnh nhaèm caïnh tranh vôùi moät loaïi maùy bay khoâng bao giôø xuaát hieän cuûa Lieân Xoâ, F-22 ñöôïc haõng saûn xuaát Lockheed Martin goïi laø phi cô chieán ñaáu veïn toaøn nhaát (vaø ñaét nhaát) theá giôùi. Noù coù khaû naêng baén rôi teân löûa haønh trình cuûa ñoái phöông, bay quaõng ñöôøng daøi vôùi toác ñoä sieâu thanh vaø traùnh ñöôïc gaàn nhö taát caû moïi loaïi radar hieän nay. B-2 Spirit - 2,4 tæ USD: Maùy bay neùm bom B-2 ñaét ñeán möùc Quoác hoäi Myõ ñaõ phaûi caét giaûm soá löôïng phi cô ñaët mua töø 132 chieác xuoáng chæ coøn 21 chieác. B2 laø oanh taïc cô raát khoù phaùt hieän qua tín hieäu hoàng ngoaïi, aâm thanh, ñieän töø tröôøng, radar hay baèng maét thöôøng. Khaû naêng taøng hình cuûa noù khieán vieäc ñaùnh bom caùc muïc tieâu ñòch gaëp ít ruûi ro. Myõ ñaõ ñöa vaøo söû duïng töø naêm 1993 vaø B-2 ñaõ ñöôïc trieån khai tôùi Iraq vaø Afghanistan. ( Xem theâm aûnh B-2 ñang oanh taïc muïc tieâu) (Theo ScienceTv) 48 • Ngöôøi Vieät Illinois • HUY PHÖÔNG Ô Û ñaây, chuùng ta khoâng baøn chuyeän ñau nhöùc, cao maùu, tieåu ñöôøng...nöõa, vì ñaõ coù quaù nhieàu vò baùc só quan taâm tôùi tuoåi giaø treân ñaát Myõ naøy. Nhöõng loaïi ñau treân ñaõ coù thuoác vaø coù chính phuû Myõ traû tieàn, nhöng coù nhöõng thöù ñau khaùc khoâng coù thuoác chöõa vaø cuõng khoâng ai keâ vai gaùnh vaùc giuøm. Baùo OC Register thöù Saùu tuaàn tröôùc coù ñaêng tin moät oâng giaø bò ngöôøi ta ñem boû tröôùc coång moät ngoâi chuøa ôû thaønh phoá Westminster. OÂng laëng leõ ngoài tröôùc hieân chuøa suoát ngaøy. Caûnh saùt ñeán mang oâng vaøo beänh vieän taâm thaàn. OÂng khoâng coù trong ngöôøi baát cöù moät thöù giaáy tôø naøo ñeå bieát ñöôïc oâng laø ai, ôû ñaâu. OÂng khoâng noùi moät lôøi naøo, chæ bieát laëng leõ, ñoâi khi cöôøi moät mình nhö moät ngöôøi maát trí. OÂng laø moät ngöôøi chaâu AÙ, Vieät Nam cuõng chöa chöøng, nhö vaäy oâng khoâng phaûi sinh ra ôû ñaây, hay töø treân trôøi rôi xuoáng nhö coâ beù Maika trong moät taäp phim Tieäp Khaéc. Vaäy laø coù ngöôøi chôû oâng tôùi vaø boû oâng laïi ñaây, khoâng ai ngoaøi con caùi hay thaân thích cuûa oâng. Laâu nay thænh thoaûng ngöôøi ta thaáy coù nhöõng thieáu phuï sinh con roài ñem con boû vaøo thuøng raùc, nhöng chöa thaáy ai ñem cha meï vöùt boû ngoaøi ñöôøng. OÂng giaø chæ cöôøi vu vô, trí nhôù cuûa oâng ñaõ suy kieät, neáu khoâng oâng seõ ñau khoå bieát chöøng naøo? T röôùc ñaây ngöôøi ta keå chuyeän coù ngöôøi chôû baø meï giaø boû ôû caây xaêng, toâi khoâng tin, töôûng laø chuyeän ñuøa, nhöng baây giôø thöïc söï laïi coù ngöôøi “ ñem cha boû chuøa “. Cuõng laïi caâu chuyeän cuûa moät ngöôøi giaø. Thaùng tröôùc, trong moät dòp ñöa ngöôøi thaân ñi Vieät Nam, taïi quaày veù China Airline ôû phi tröôøng Los Angeles toâi ñaõ chöùng kieán moät caûnh khaù ñau loøng. Trong khi moïi ngöôøi ñang xeáp haøng trình veù, caân haøng thì moät baø cuï ngöôøi Vieät cöù loay hoay luùng tuùng tröôùc quaày veù vôùi caùc thöù giaáy tôø vöông vaõi, beà boän treân saøn nhaø. Baø ngoài beät xuoáng ñaát heát moùc tuùi naøy ñeán tuùi noï, veû maët lo laéng. Moät nhaân vieân an ninh phi tröôøng thaáy toâi cuõng laø ngöôøi AÙ Ñoâng, ngoû yù muoán toâi leân giuùp baø cuï. Nhaân vieân quaày veù cho bieát baø coù veù maùy bay, moät visa nhaäp caûnh Vieät Nam nhöng khoâng coù passport hay theû xanh. Toâi giuùp baø moi töø ñoáng giaáy tôø ra chæ thaáy moät caùi hoä chieáu cuûa Vieät Nam caáp caùch ñaây möôøi maáy naêm khi baø ñeán Myõ ñaõ heát haïn vaø moät caùi ID cuûa baø do tieåu bang Florida caáp. Baø môùi töø Florida ñeán phi tröôøng Los maáy giôø tröôùc ñaây moät mình vaø trình giaáy tôø ñeå leân maùy bay ñi Vieät Nam. Cuoái cuøng, baø cuõng leân ñöôïc maùy bay, nhöng baø seõ khoâng bao giôø coù theå trôû laïi Florida nöõa vì trong tay baø khoâng coù passport cuûa Hoa Kyø, khoâng theû xanh, khoâng “Re-entry permit”. Ñaây laø tröôøng hôïp moät baø meï giaø, queâ muøa bò con caùi “môøi kheùo” veà Vieät Nam. Toäi nghieäp cho baø ñaõ ngoài treân maùy bay naêm saùu tieáng ñoàng hoà ñeå ñeán phi tröôøng LAX, saép tieáp tuïc chaëng ñöôøng veà Vieät Nam nhöng khoâng bieát laø mình khoâng theå trôû laïi Myõ vaø loøng baát nhaân cuûa con caùi. Hình aûnh baø giaø naøy cöù aùm aûnh toâi maõi. Baø vuïng veà, queâ muøa, coù leõ cuõng chaúng giuùp ích ñöôïc gì cho con caùi maø chæ theâm gaùnh naëng. Thoâi ñeå cho baø ñi, khi bieát mình khoâng trôû laïi Myõ ñöôïc thì chuyeän ñaõ roài. Tuoåi baø coù naèm laïi treân queâ höông cuõng phaûi, soáng chaúng giuùp ích gì ñöôïc cho ai, cheát ôû ñaây bao nhieâu thöù toán keùm. H ai vôï choàng sang Myõ töø hai möôi naêm nay, ñi laøm nuoâi con, mua ñöôïc caên nhaø ñaõ pay off. Khi caùc con ñaõ coù gia ñình ra rieâng thì ít naêm sau oâng cuï cuõng qua ñôøi. Ngöôøi Vieät Illinois • 49 Thaáy meï hiu quaïnh trong moät caên nhaø khaù 1ôùn, maø giaù nhaø ñang leân, caùc con baøn vôùi meï baùn nhaø ñi roài veà ôû vôùi caùc con. Baø meï baùn nhaø, thöông con chia ñeàu cho moãi ñöùa moät ít, coøn daêm nghìn daét löng, roài veà ôû vôùi con. Baø khoâng bieát laùi xe, khoâng bieát chöõ nghóa, cuõng khoâng bieát troâng chaùu laøm home work, neân cha meï chuùng phaûi nhôø ngöôøi ñöa ñoùn. Baø thích naáu aên, goùi baùnh, kho caù, nhöng sôï nhaø hoâi haùm, con caùi khoâng cho. Luùc ñaàu thì chaúng sao, laâu daàn meï thaønh gaùnh naëng. Buoåi chieàu, ñöùa con gaùi xoâ cöûa trôû veà nhaø, thaáy meï ñang ngoài xem TV, noù haát haøm hoûi: - Coù hieåu gì khoâng maø thaáy maù ngoài coi suoát ngaøy vaäy ? Coù luùc chuoâng ñieän thoaïi reo, ñöùa con nhaác maùy, beân kia khoâng bieát ai hoûi gì, tröôùc maët baø giaø, noù traû lôøi nhaùt göøng: - Baû ñi khoûi roài! M oät baø meï khaùc, ôû chung nhaø vôùi moät ñöùa con nhöng nhôø moät ñöùa con khaùc ñöa ñi baùc só. Xong vieäc, noù ñöa meï veà roài leï leï doït xe ñi laøm. Baø giaø vaøo tôùi cöûa, moùc tuùi maõi khoâng tìm ra caùi chìa khoùa nhaø. Baø khoâng coù chìa khoùa, khoâng cell phone, cuõng khoâng coù tieáng Anh, sôï seät khoâng daùm goõ cöûa haøng xoùm. Baø ngoài ñoù, treân buïc cöûa cho tôùi chieàu, khi ñöùa con ôû chung nhaø ñi laøm veà, thì baø ñaõ kieät söùc vì khoâ nöôùc, phaân vaø nöôùc tieåu ñaày mình. Ñ ôøi xöa, ngöôøi ta keå chuyeän trong moät gia ñình, coù hai vôï choàng ñoái xöû vôùi oâng cha giaø ñaõ run raåy cuûa mình teä baïc, cho cha aên trong caùi “muûng döøa”. Moät hoâm hai vôï choàng ñi laøm veà thaáy ñöùa con nhoû cuûa mình ñang hì huïc ñeõo moät caùi gaùo nhö theá, ñöôïc cha meï hoûi, noù “thaønh thaät khai baùo” raèng “ñeå daønh cho cha meï luùc veà giaø”. Ñaâu phaûi ai nuoâi con cuõng nghó tôùi loøng cha meï, cuõng nhö nhôù chuyeän “troàng ñaäu coù ñaäu, troàng döa coù döa”? • D uø cho meï coù laø ngöôøi nuoâi döôõng baïn hay khoâng thì ít nhaát meï cuõng laø ngöôøi ñaõ mang thai gaàn 10 thaùng trôøi vaø sinh ra baïn treân coõi ñôøi naøy. Coù theå chöùng kieán taát caû moïi ñieàu xaûy ra treân theá giôùi naøy, caùi ñeïp caùi xaáu, caùi thieän caùi aùc, taát caû ñeàu laø do Thöôïng ñeá vaø cha meï ñaõ ban cho baïn. Ñöøng laøm nhöõng vieäc seõ khieán baïn sau naøy phaûi hoái haän, haõy ñoái xöû toát vôùi cha meï cuûa mình. Ñöøng ñeå ñeán khi hoï maát ñi roài luùc ñoù môùi thaáy quyù tieác, bôûi vì khi aáy heát thaûy moïi thöù ñeàu khoâng coøn kòp nöõa roài. Haõy nhôù kyõ ñöøng bao giôø noùi vôùi cha meï mình 10 caâu noùi sau: 1. “Ñöôïc roài! Ñöôïc roài! Con bieát roài! Thaät laø daøi doøng!” (Vôùi cha meï söï “daøi doøng” ñoù laïi laø moât loaïi haïnh phuùc). 2. “Coù vieäc gì khoâng aï? Khoâng coù vieäc gì aø? Vaäy thì con cuùp maùy nheù!” (Cha meï goïi ñieän thoaïi cuõng chæ muoán noùi chuyeän, chuùng ta neân hieåu taâm yù cuûa cha meï vaø ñöøng voäi vaøng cuùp maùy!) 3. “Ñaõ noùi roài maø meï vaãn khoâng hieåu, meï ñöøng hoûi nöõa!” (Cha meï chæ muoán noùi chuyeän vôùi chuùng ta thoâi maø). 4. “Ñaõ noùi meï bao nhieâu laàn roài laø ñöøng coù laøm, ñaõ laøm khoâng ñöôïc roài maø coøn cöù laøm.” (Moät soá cha meï ñaõ khoâng coøn ñuû söùc löïc ñeå laøm vieäc gì ñoù, chuùng ta vì lo laéng cho cha meï maø ngaên laïi, nhöng ñöøng khieán cho cha meï caûm thaáy hoï trôû neân voâ duïng!). 5. “Cha meï ñaõ loãi thôøi roài!” (YÙ kieán cuûa cha meï coù theå khoâng coøn taùc duïng vôùi chuùng ta, nhöng chuùng ta cuõng khoâng neân ñoái ñaùp nhö theá). 6. “Baûo meï ñöøng thu doïn phoøng cuûa con, meï xem, baây giôø ñoà ñaïc naøo tìm cuõng khoâng thaáy!” (Chuùng ta neân töï thu doïn phoøng mình, neáu khoâng thu doïn cuõng traùnh laøm phaät yù cha meï) 7. “Con muoán aên caùi gì con töï bieát roài, meï ñöøng gaép nöõa!” (Cha meï ngoùng troâng chuùng ta trôû veà nhaø, ñeàu mong muoán chuùng ta coù böõa aên no vaø ngon mieäng, chuùng ta neân hieåu vaø vui veû tieáp nhaän) 8. “Con ñaõ baûo meï ñöøng aên nhöõng thöùc aên thöøa naøy roài, sao meï khoâng nghe aø?” (caû ñôøi cha meï ñeàu coù thoùi quen tieát kieäm, raát khoù söûa ñoåi, noùi cha meï moãi laàn laøm thöùc aên, laøm ít moät chuùt laø ñöôïc) 9. “Con töï bieát caân nhaéc roài, meï ñöøng noùi nöõa, thaät laø phieàn phöùc.” 10. “Nhöõng ñoà vaät naøy con ñaõ noùi laø khoâng caàn duøng roài, meï chaát ñoáng ôû ñaây ñeå laøm gì?” Ñoät nhieân nghó veà cha meï cuûa mình, toâi khoâng khoûi nhoùi loøng maø rôi leä, ñoät nhieân raát caûm ñoäng, vì ñeå con ñöôïc vui veû khoûe maïnh tröôûng thaønh, cha meï ñaõ phaûi maát bao nhieâu coâng söùc... Theá nhöng maø chuùng ta ñaõ thöïc söï laøm nhieàu vieäc vì cha meï chöa? Baïn ñaõ quan taâm ñeán cha meï cuûa mình chöa? Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra hoa coû, caây coái trong vöôøn cuûa cha meï mình ñaõ hoang taøn. 50 • Ngöôøi Vieät Illinois Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän saøn nhaø vaø tuû quaàn aùo thöôøng xuyeân baùm ñaày buïi baån. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra meï mình naáu ñoà aên quaù maën raát khoù aên. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra meï cuûa mình thöôøng queân taét ga. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra moät soá thoùi quen cuûa cha meï mình ñaõ thay ñoåi, gioáng nhö laø hoï ñaõ khoâng coøn muoán taém röûa haøng ngaøy nöõa. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra cha meï cuûa baïn ñaõ khoâng coøn thích aên nhöõng loaïi quaû gioøn cöùng. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra cha meï baïn chæ aên nhöõng moùn aên ñöôïc naáu chín nhöø naùt. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra cha meï baïn muoán aên chaùo. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra cha meï baïn ñi treân ñöôøng hay caùc phaûn öùng ñeàu chaäm laïi. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra cha meï mình trong luùc aên ho khoâng ngöøng, ñöøng nghó raèng hoï chæ ñang bò caûm laïnh. Neáu nhö coù moät ngaøy, baïn phaùt hieän ra cha meï mình khoâng heà muoán ñi ra cöûa... Neáu nhö coù moät ngaøy nhö vaäy, toâi muoán noùi vôùi baïn raèng, baïn phaûi thaät caûnh giaùc bôûi vì cha meï baïn ñaõ giaø roài! Caùc cô quan boä phaän ñaõ thoaùi hoùa ñeán möùc caàn ngöôøi khaùc chaêm soùc roài. Neáu nhö baïn khoâng theå chaêm soùc hoï, baïn neân tìm ngöôøi chaêm soùc hoï, baïn neân thöôøng xuyeân thaêm nom hoï, ñöøng ñeå cha meï baïn caûm thaáy mình bò boû rôi. Taát caû ai roài cuõng seõ giaø, cha meï chæ laø giaø tröôùc chuùng ta, chuùng ta phaûi duøng traùi tim yeâu thöông ñeå chaêm soùc cha meï, nhö theá môùi coù theå nhaãn naïi, môùi khoâng noùi nhöõng lôøi ca thaùn. Khi cha meï khoâng theå töï chaêm soùc baûn thaân, laøm con phaûi luoân chuù yù, cha meï coù theå seõ laøm raát nhieàu vieäc khoâng hay, ví duï nhö trong phoøng coù muøi khoù chòu, coù theå hoï cuõng khoâng theå ngöûi thaáy, xin haõy ñöøng cheâ hoï baån, phaän laøm con haõy doïn giuùp cha meï mình. Cuõng xin haõy luoân luoân duy trì söï yeâu thöông, kính troïng ñoái vôùi hoï. Neáu moät mai thaáy cha meï giaø yeáu... Khi cha meï khoâng coøn muoán taém röûa, xin haõy bôùt chuùt thôøi gian lau röûa cho hoï, bôûi vì cho duø laø hoï töï taém röûa ñöôïc thì cuõng khoâng theå taém röûa saïch seõ ñöôïc. Khi chuùng ta thöôûng thöùc ñoà aên, xin haõy chuaån bò cho hoï moät phaàn ñoà aên lôùn nhoû phuø hôïp, moät baùt nhoû seõ deã daøng aên hôn. Bôûi vì hoï khoâng thích aên coù theå laø do haøm raêng ñaõ khoâng theå caén vaø nhai ñöôïc nöõa roài. Töø khi chuùng ta caát tieáng khoùc chaøo ñôøi, meï laø ngöôøi cho chuùng ra buù söõa, thay taõ loùt haèng ñeâm vaø coøn khoâng nguû nghæ ñeå chaêm soùc khi chuùng ta oám ñau. Cha meï laø ngöôøi daïy cho chuùng ta nhöõng kyõ naêng sinh soáng cô baûn ñaàu ñôøi, cho chuùng ta ñi hoïc, aên uoáng, vui chôi vaø taäp thoùi quen, luoân quan taâm khoâng ngöøng nghæ. Neáu nhö ñeán moät ngaøy, cha meï ñaõ khoâng theå nhuùc nhích ñöôïc nöõa, chaúng phaûi baïn neân chaêm soùc cha meï mình sao? Laøm phaän con haõy nhôù laáy, “xem cha meï chính laø baûn thaân mình trong töông lai” maø hieáu thuaän kòp thôøi, ñöøng ñeå ñeán khi “caây muoán laëng maø gioù chaúng döøng”, “con muoán phuïng döôõng maø cha meï khoâng coøn” • NHÖÕNG VOØNG TROØN CUÛA CUOÄC ÑÔØI N hôù hoài toâi chöøng 12 tuoåi, oâng noäi daãn toâi ñeán beân moät hoà caù roài baûo toâi thöû neùm moät vieân ñaù xuoáng nöôùc. Sau ñoù oâng baûo toâi quan saùt nhöõng voøng troøn treân maët nöôùc roài oâng baûo toâi: -“Chaùu haõy thöû hình dung mình nhö vieân ñaù kia. Trong ñôøi, chaùu cuõng coù theå taïo ra raát nhieàu voøng troøn xao ñoäng vaø chuùng aûnh höôûng ñeán söï an bình cuûa taát caû nhöõng ngöôøi xung quanh. Haõy luoân nhôù raèng chaùu laø ngöôøi chòu traùch nhieäm veà nhöõng gì chaùu ñaõ ñaët vaøo trong voøng troøn cuûa chính mình vaø voøng troøn ñoù cuõng seõ lan toaû vaø chaïm vaøo raát nhieàu voøng troøn khaùc. Vì vaäy haõy soáng sao cho nhöõng ñieàu toát ñeïp maø voøng troøn cuûa chaùu taïo neân ñöôïc göûi ñi nhö nhöõng thoâng ñieäp cuûa hoøa bình vaø nhaân aùi ñeán khaép moïi ngöôøi. Ngöôïc laïi, nhöõng xao ñoäng sinh ra töø söï giaän döõ hoaëc ghen tò seõ lan toûa vaø aûnh höôûng ñeán nhöõng voøng troøn khaùc. Do ñoù, chaùu caàn phaûi yù thöùc ñöôïc traùch nhieäm cuûa mình ñoái vôùi taát caû nhöõng ñieàu treân!” Ñoù laø laàn ñaàu trong ñôøi, toâi nhaän ra raèng söï an bình noäi taïi hay söï baát an trong moãi con ngöôøi ñeàu chaûy ra theá giôùi naøy. Vì theá seõ khoâng theå taïo laäp moät theá giôùi hoøa bình khi ñang coøn bò vöôùng baän bôûi nhöõng xung ñoät noäi taïi, haän thuø, hoaøi nghi, giaän döõ beân trong daãu cho nhöõng xuùc caûm hay ñoù coù ñöôïc noùi ra hay khoâng. Moïi khuaáy ñoäng xung quanh nhöõng voøng troøn dieãn ra trong moãi chuùng ta ñeàu traøn ra theá giôùi roäng lôùn naøy, hoaëc ñeå toâ veõ theâm veû ñeïp cho cuoäc soáng, hoaëc caûn trôû, phaù vôõ nhöõng voøng troøn khaùc. (NgaPhan st.) Ngöôøi Vieät Illinois • 51 COÄNG ÑOÀNG NGÖÔØI VIEÄT QUOÁC GIA HOA KYØ The Vietnamese American Community of the USA 16204 Viki Lynn Pl., Pflugerville, TX 78660 Websites: http://tienggoicongdan.com, vacusa.wordpress.com Email: cdvnhk@gmail.com, md46usa@gmail.com Hoa Kyø, ngaøy 11 thaùng 7, aêm 2015 Kính göûi: OÂng Nguyeãn Taán An Phi, Chuû Tòch Coäng Ñoàng Atlantic County. OÂng Bình Nguyeãn, Giaùm Ñoác Ñaøi Truyeàn Hình Vieät Nam BYNTV 57.3 taïi Houston Texas. Caùc coâ Thanh Xuaân (Joanna) Ong vaø Lieãu Buøi (Houston) Quyù cô quan Truyeàn Thoâng, ñeå kính töôøng vaø phoå bieán. T röôùc heát, Coäng Ñoàng Ngöôøi Vieät Quoác Gia Hoa Kyø xin göûi ñeán oâng Nguyeãn Taán An Phi, oâng Bình Nguyeãn vaø hai coâ Joanna Ong, Lieãu Buøi lôøi chaøo thaân thieát vaø söï thaùn phuïc veà moät haønh vi can ñaûm vaø ñaày yù nghóa cuõng nhö caùch trình dieãn ngoaïn muïc khi hai coâ Joanna vaø Lieãu ñaõ giöông cao hai laù côø Vieät Myõ treân saân khaáu cuûa cuoäc thi Hoa Haäu Bieån Xanh taïi thaønh phoá Atlantic City. Ñaõ töø nhieàu naêm qua, nhaø caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät Nam luoân lôïi duïng söï nheï daï cuûa nhöõng ngöôøi Vieät taïi haûi ngoaïi, vì quyeàn lôïi ñaõ laøm lôïi cho hoï trong vieäc tuyeân truyeàn, thöïc hieän moät phaàn Nghò Quyeát 36 nhaèm xaâm nhaäp vaøo sinh hoaït cuûa coäng ñoàng chuùng ta. Nhöõng cuoäc toå chöùc vaên ngheä, thi hoa haäu vôùi caùc thí sinh, ca só töø Vieät Nam ñeán vôùi söï baûo trôï taøi chaùnh cuûa boïn ñaïi gia trong nöôùc laø caùc phöông tieän xaâm nhaäp deã daøng nhaát nhôø vaøo söï thôø ô vaø ham vui cuûa moät boä phaän ngöôøi Vieät haûi ngoaïi thieáu laäp tröôøng vaø thaùi ñoä chính trò caàn coù cuûa nhöõng ngöôøi tò naïn Coäng Saûn. Cuoäc thi Hoa Haäu Bieån Xanh - Miss Coastal Vietnam Global (MCVG) 2015 - do oâng Phan Phöông vaø baø Helen taïi soøng baøi Caesars, Atlantic City vaøo dòp leã Quoác Khaùnh Hoa Kyø 4 thaùng 7, 2015, cuõng khoâng ngoaøi keá hoaïch ñoù. Hình aûnh hai coâ thí sinh Joanna Ong (mang soá 17) vaø Lieãu Buøi (mang soá 16) sau nhöõng böôùc ñi trình dieän ban giaùm khaûo, ñaõ ñöùng töï tin ngay giöõa saân khaáu ñeå phaát leân hai laù côø VNCH vaø Hoa Kyø moät caùch haõnh dieän. Hai coâ ñaõ töï khaúng ñònh lyù lòch chính trò cuûa mình tröôùc moät haøng thí sinh ñeán töø Vieät Nam, maø Ban Toå Chöùc ñaõ xöôùng leân laø töø caùi goïi laø “Thaønh Phoá Hoà Chí Minh”! Trong maáy ngaøy qua, hình aûnh hai coâ vôùi laù quoác kyø ñaõ ñöôïc phoå bieán raát saâu roäng treân internet, facebook vaø ñöôïc haøng ngaøn ngöôøi leân tieáng ca ngôïi, coå vuõ. C oäng Ñoàng Ngöôøi Vieät Quoác Gia Hoa Kyø xin baøy toû loøng ngöôõng moä ñeán hai thieáu nöõ xinh ñeïp vaø can ñaûm, cuõng nhö ghi nhaän noã löïc vaø thieän yù cuûa oâng Nguyeãn Taán An Phi, Chuû Tòch Coäng Ñoàng Atlantic County vaø oâng Nguyeãn Bình, Giaùm Ñoác Ñaøi Truyeàn Hình Vieät Nam BYNTV taïi Houston. Chuùng toâi cuõng xin caùm ôn gia ñình hai coâ ñaõ nuoâi döôõng vaø giaùo duïc nhöõng thieáu nöõ vöøa thaønh ñaït veà hoïc vaán, tö caùch, vöøa coù loøng yeâu nöôùc noàng naøn. Hai coâ bieát tröôùc seõ gaëp söï phaûn ñoái töø ban Toå Chöùc vaø coù theå bò gaït ra khoûi cuoäc thi, nhöng vaãn töï tin haønh ñoäng ñeå xieãn döông chính nghóa Quoác Gia. Hai coâ gaùi, khi giöông hai laù quoác kyø, ñaõ khoâng laøm ñieàu gì sai traùi, maø chæ theå hieän quyeàn töï do phaùt bieåu cuûa mình nhö trong Tu Chính AÙn soá 1 cuûa Hieán Phaùp Hoa Kyø ñaõ quy ñònh. Nhaát laø vieäc giöông laù quoác kyø Hoa Kyø vaøo ngaøy leã Quoác Khaùnh 4 thaùng 7, caøng coù yù nghóa hôn. Vieäc ban Toå Chöùc, qua baø Helen, ñaõ coù nhöõng lôøi phaûn ñoái naëng neà vôùi hai coâ gaùi vaø lôøi ñe doaï ñoái vôùi ñaøi truyeàn hình BYNTV Houston laø khoâng theå hieåu ñöôïc vaø cuõng khoâng chaáp nhaän ñöôïc trong moät nöôùc Myõ töï do daân chuû. 52 • Ngöôøi Vieät Illinois Chuùng toâi cuõng ghi nhaän söï ñoùng goùp tích cöïc cuûa Coäng Ñoàng Atlantic County do oâng Nguyeãn Taán An Phi laøm Chuû Tòch. Q ua laù thö naøy, laàn nöõa chuùng toâi tuyeân döông tinh thaàn quoác gia cuûa oâng Bình Nguyeãn vaø hai coâ Joanna Ong vaø Lieãu Buøi, cuõng nhö thoâng baùo roäng raõi ñeán ñoàng höông tò naïn Coäng Saûn ñeå khích leä theá heä noái tieáp cuûa chuùng ta, coi haønh vi cuûa hai coâ nhö laø moät taám göông raát saùng choùi trong giai ñoaïn ñaáu tranh chính trò cam go naøy giöõa nhöõng ngöôøi Quoác Gia chaân chính vaø boïn Vieät Coäng cuøng tay sai cuûa chuùng. Duø hai coâ bò Ban Toå Chöùc loaïi ra khoûi cuoäc thi, thì coäng ñoàng ngöôøi Vieät tò naïn CS vaãn xem hai coâ luoân xöùng ñaùng laø hai Hoa Haäu nhan saéc vaø ñöùc ñoä tuyeät vôøi. TM Hoäi Ñoàng Ñaïi Dieän CÑNVQGHK • Nguyeãn Vaên Taàn Chuû Tòch HÑ Quaûn Trò • Ñoã Vaên Phuùc Chuû Tòch HÑ Chaáp Haønh • Nguyeãn Vaên Tieân Chuû Tòch HÑ Giaùm Saùt nguyeät san ngöôøi vieät illinois ra maét moãi ngaøy ñaàu thaùng CÔØ VAØNG BAY BAÁT NGÔØ TREÂN SAÂN KHAÁU CUOÄC THI HOA HAÄU - BAN TOÅ CHÖÙC BOÁI ROÁI. V aøo 23 giôø ñeâm raïng ngaøy Ñoäc Laäp Myõ 4/7/2015, taïi raïp haùt soøng baøi Caesars thuoäc Atlantic City ñaõ coù moät cuoäc toå chöùc thi hoa haäu mang teân “Bieån Xanh” (Miss Coastal Vietnam) vaø moät chöông trình ca nhaïc ñöôïc söï baûo trôï bôûi Coâng ty Thöông Nghieäp Huõu Haïn Nhöït Thaønh Taân, Huyeän Bình Chaùnh Vieät Nam. Loàng vaøo trong cuoäc thi laø moät chöông trình ca nhaïc coù nhieàu ca só töø Vieät Nam sang haùt. Vaøo luùc beân ngoaøi Caesars Casino, phaùo boâng ngaøy Ñoäc Laäp vöøa döùt thì beân trong raïp cuoäc thi Hoa Haäu tôùi phaàn Bikini. Trong raïp Maximus, coâ Lieãu Buøi (#16) baát ngôø giöông cao laù côø Hoa Kyø vaø coâ Joanna Ong (#17) hieân ngang tung bay laù côø Vaøng Ba Soïc Ñoû treân saân khaáu ñaõ laøm cho khaùn giaû baát ngôø ñöùng baät daäy reo hoø, hoan hoâ coã vuõ aàm aàm caû raïp haùt vaø ñieàu naày trôû thaønh söï noåi baät nhaát treân saân khaáu. Tröôûng ban toå chöùc hoa haäu oâng Phöông Phan vaø ngöôøi ñieàu haønh saân khaáu laø baø Helen trong haäu tröôøng saân khaáu ñaõ töùc toái, gaøo theùt lamaéng cuõng nhö ñoøi keâu nhaân vieân baûo veä ñuoåi 2 coâ thí sinh giöông côø ra khoûi raïp. Moät trong caùc thaønh vieân toå chöùc treân saân khaáu cuõng ñaõ huøa theo baø Helen baøy toû thaùi ñoä mieät thò vaø caùch ly 2 coâ thí sinh naày. Qua ngaøy hoâm sau thì tröôûng ban toå chöùc Hoa Haäu oâng Phöông Phan ñaõ ñoøi loaïi tö caùch cuûa 2 thí sinh. Ñöôïc bieát caû 2 thí sinh Hoa Haäu Joanna Ong vaø Lieãu Buøi ñeán töø Houston, Texas. Hieän nay moät ñaøi truyeàn hình tieáng Vieät BYNTV 57.3 taïi Houston ñang vieát thö phaûn ñoái veà thaùi ñoä cuûa ban toå chöùc Hoa Haäu MISS COASTAL VIETNAM GLOBAL 2015. Trong laù thö coù ñoaïn: “Ñoái vôùi chuùng toâi, thaät laø khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc khi con em Ngöôøi Myõ Goác Vieät cuûa chuùng ta nhö hai em Joanna Ong vaø Lieãu Buøi bò tröøng phaït vì töï haøo vôùi bieåu töôïng töï do nhö laù côø Hoa Kyø vaø côø VNCH, vaø ñaøi truyeàn hình BYNTV 57.3 cöông tröïc nhö chuùng toâi laïi bò haêm doïa vì hoaït ñoäng töï do baùo chí.” • Ngöôøi Vieät Illinois • 53 • VAÊN QUANG, Saigon Ô Û VN baïn muoán laøm gì, muoán thi cöû vaøo ñaâu, muoán haønh ngheà gì ñeàu phaûi khai lyù lòch, thaäm chí theo quy ñònh cuûa nhaø nöôùc cöù ñeán 80 tuoåi laø ngöôøi daân ñöôïc höôûng trôï caáp moãi thaùng khoaûng hôn hai traêm ngaøn tieàn VN, vaäy maø trong baûn khai cuõng coù muïc lyù lòch, naêm naøo ôû ñaâu, laøm gì... Töø 40 naêm nay, chuû nghóa lyù lòch vaãn coøn toàn taïi. Chaúng nhìn ôû ñaâu xa, baïn haõy cöù nhìn nhöõng anh em thöông pheá binh VNCH soáng lay laét vaát vöôûng ra sao giöõa nhöõng thoân xoùm hoaëc ngay giöõa ñöôøng phoá Saøi Goøn. Hoï chaúng ñöôïc höôûng baát cöù moät quyeàn lôïi naøo cuûa ngöôøi thöông binh. Thaäm chí coù ngöôøi ñaõ phaûi töï thieâu vì quaù ngheøo, khoâng muoán laøm khoå con chaùu. Anh Nguyeãn Vaên Baùu, thöông binh VNCH khi coøn soáng cuït hai chaân. Anh ñaõ töï thieâu ñeâm 27 thaùng 7 naêm 2008. Theâ thaûm hôn nöõa ngöôøi töï thieâu ôû nhaø thueâ, sôï chaùy nhaø con chaùu phaûi boài thöôøng neân boø ra baõi ñaát troáng, ñoå xaêng leân ngöôøi roài töï thieâu. Chuyeän naøy toâi ñaõ töôøng thuaät cuøng baïn ñoïc ngaøy 3 thaùng 8 naêm 2008. Baïn coù theå xem toaøn vaên qua baøi vieát “Caâu chuyeän thöông taâm cuûa moät anh thöông pheá binh VNCH “ . Trong khi thöông binh cuûa mieàn Baéc ñeàu ñöôïc höôûng phuï caáp vaø nhieàu thöù öu tieân khaùc. Theû quaân nhaân QL/ VNCH vaãn theo anh cho ñeán ngaøy anh töï thieâu. (AÛnh treân: Haï só VNCH Chaâu Kim Haøng, cuït hai chaân, khoâng bieát laøm gì ñeå soáng) Chæ caàn nhìn theá thoâi baïn ñaõ thaáy roõ caùi “chuû nghóa lyù lòch” naëng neà bieát chöøng naøo! Keâu goïi “hoøa hôïp hoøa giaûi daân toäc”, muoán phaùt trieån vaø muoán keùn choïn nhaân taøi veà phuïc vuï ñaát nöôùc thì tröôùc heát phaûi laøm cho tuyeät noïc caùi thöù chuû nghóa phaân bieät ñoái xöû naøy. Nhaân ôû ñaây, toâi xin chaân thaønh hoan ngheânh moät soá hoäi ñoaøn vaø nhieàu vò nhaân só trí thöùc ôû Myõ ñang coù chöông trình vaän ñoäng chính phuû Hoa Kyø cho pheùp môû laïi chöông trình HO ñeå caùc anh em thöông pheá binh VNCH ñöôïc ñi ñònh cö taïi Myõ. Ñoù laø moät söï coâng baèng caàn thieát daønh cho ngöôøi thöông binh Vieät Nam Coäng Hoaø, moät thôøi chieán ñaáu hy sinh moät phaàn thaân theå cho töï do daân chuû. Toâi tin raèng seõ ñöôïc coäng ñoàng ngöôøi Vieät ôû khaép nôi höôûng öùng yeåm trôï cho chöông trình toát ñeïp naøy. Duø keát quaû coù theá naøo thì anh em cuõng caûm thaáy ñöôïc an uûi, bôùt tuûi thaân trong cuoäc soáng ñaáy khoå cöïc cay ñaéng naøy. Tuy nhieân toâi vaãn hy voïng cuoäc vaän ñoäng seõ thaønh coâng bôûi leõ phaûi vaø moïi söï thaät ñöôïc phôi baøy seõ laøm rung ñoäng nhöõng taám loøng nhaân aùi. Coøn caùi Nghóa trang Quaân Ñoäi VNCH cuõng bieán maát, böùc töôïng Tieác Thöông bò laät ñoå choång voù leân trôøi ñeå phoâ baøy caùi hình aûnh “chieán thaéng” cuûa phe thaéng cuoäc. Maõi sau ñoù bò dö luaän cheâ traùch môùi chuyeån thaønh nghóa trang daân söï, boû maëc cho coû lau daøy ñaëc vaø caùc naám moà lieät só laâu daàn trôø thaønh hoang pheá. Sau naøy moät soá thaân nhaân lieät só môùi ñöôïc xin pheùp vaøo tu söûa. Haõy nhìn ra caùc nöôùc, sau nhöõng cuoäc noäi chieán, chieán binh töû só hai beân ñeàu naèm chung trong moät nghóa 54 • Ngöôøi Vieät Illinois trang ñöôïc chaêm soùc quy moâ, trang troïng. Bôûi caû hai beân ñeàu laø nhöõng chieán só hy sinh thaân mình ñeå baûo veä haïnh phuùc cuûa ngöôøi daân. Coøn phaân bieät ñoái xöû caû vôùi ngöôøi cheát thì chính saùch nhaân ñaïo ôû ñaâu, laøm sao hoøa hôïp hoøa giaûi ñöôïc? Bao giôø coù moät caùi nghóa trang chung cho caû hai beân, luùc ñoù môùi nhìn thaáy nhaø nöôùc coù thieän chí söûa chöõa nhöõng sai laàm, tieán tôùi nhöõng muïc ñích khaùc. T rôû veà vôùi chuyeän “caùi lyù lòch”, chuyeän môùi nhaát hieän ñang ñöôïc caùc nhaø goïi laø trí thöùc ôû VN ñang baøn taùn xoân xao treân khaép caùc trang baùo trang maïng ôû VN luùc naøy ñoù laø cuoäc thi tuyeån, saùt haïch coâng chöùc ôû Haø Noäi. Dó nhieân laø moïi kieåu thi cöû chæ laø hình thöùc... cho ra veû coâng taâm maø thoâi - Haøng traêm öùng vieân chen laán nhau trong kyø thi tuyeån coâng chöùc ôû VN! Môùi ñaây, Sôû Noäi vuï TP. Haø Noäi coâng boá keát quaû kieåm tra, saùt haïch coâng chöùc thuoäc dieän ñaëc caùch xeùt tuyeån naêm 2015. Trong ñoù, coù 30/63 thí sinh ñaõ khoâng vöôït qua ñöôïc kyø kieåm tra, saùt haïch naøy. Ñaùng löu yù, coù 5 ngöôøi laø thaïc só loaïi gioûi, xuaát saéc ôû nöôùc ngoaøi, soá coøn laïi ñeàu laø thuû khoa xuaát saéc trong nöôùc, cöû nhaân coù baèng loaïi gioûi ôû nöôùc ngoaøi. “Toâi laøm baøi toát, sao laïi tröôït?” -Anh Quang baøy toû: “Ngay luùc noäp hoà sô, nhaø tuyeån duïng chæ nhaän baèng vaø baûng ñieåm cuûa toâi. Caùc vaên baèng chöùng chæ khaùc cuõng nhö quaù trình laøm vieäc coâng taùc cuûa toâi, nhaø tuyeån duïng ñeàu khoâng nhaän. Nhö vaäy, voâ hình trung ñaõ ñaùnh ñoàng toâi vôùi caùc öùng vieân khaùc”. - Anh Nam, thaïc só toát nghieäp loaïi gioûi ôû nöôùc ngoaøi chia seû, chuyeân ngaønh anh öùng tuyeån chæ coù moät mình anh, khoâng phaûi caïnh tranh vôùi ai. Do ñoù, chæ caàn ñaït 50 ñieåm laø anh seõ ñoã. Tuy nhieân, keát quaû cuûa anh laïi khoâng nhö mong ñôïi, anh ñöôïc döôùi 50 ñieåm vaø tröôït coâng chöùc. Anh phaân traàn: “Toâi thaáy keát quaû khoâng phaûn aùnh ñuùng baøi thi. Maëc duø coù 2 caâu hoûi khoâng naèm trong noäi dung oân taäp nhöng toâi vaãn laøm ñöôïc, vì toâi ñaõ töøng ñoïc qua trong quaù trình coâng taùc. Ñaëc bieät laø ôû voøng phoûng vaán, coù 3 ngöôøi trong Hoäi ñoàng saùt haïch nhöng khoâng coù ghi aâm, khoâng coù giaùm saùt vaø cuõng khoâng bieát giaùm khaûo chaám ñieåm theá naøo? Anh Nam nhaän xeùt: “Caâu hoûi trong kyø thi saùt haïch vöøa roài chöa hôïp lyù, thi nhö vaäy chæ daønh cho ngöôøi hoïc thuoäc loøng. Caâu hoûi ñöa ra caàn phaûi yeâu caàu öùng vieân vaän duïng kieán thöùc vaên baûn phaùp luaät, kieán thöùc chuyeân ngaønh ñaõ ñöôïc hoïc ñeå xöû lyù tình huoáng hoaëc cho ñeà baøi, soaïn thaûo ñaùp aùn treân maùy tính vaø ñöùng thuyeát trình ñaùp aùn ñoù cho hoäi ñoàng saùt haïch. Maáy caâu hoûi hoïc thuoäc loøng vaäy laøm sao ñaùnh giaù ñöôïc trình ñoä?” -GS Huyønh Höõu Tueä, giaûng vieân Tröôøng Ñaïi hoïc Laval (Canada) cho bieát: Caùch thi tuyeån coâng chöùc cuûa Sôû Noäi Vuï Haø Noäi khoâng phuø hôïp vôùi kieán thöùc ñöôïc ñaøo taïo cuûa caùc thí sinh coù trình ñoä chuyeân moân. OÂng Tueä cuõng cho bieát, ôû nöôùc ngoaøi thi coâng ñôn giaûn hôn nhieàu. Hoï chæ caàn döïa vaøo baèng caáp vaø vöôït qua voøng phoûng vaán veà kieán thöùc, taâm lyù, baûn lónh vaø tinh thaàn traùch nhieäm laø coù theå ñoã coâng chöùc. Baûn chaát cuûa vaán ñeà thi cöû naøy laø caùi lyù lòch! Luaä t sö Traà n Quoá c Thuaä n , nguyeân Phoù chuû nhieäm Vaên phoøng Quoác hoäi cuõng phaûi leân tieáng thöøa nhaän baûn chaát cuûa nhöõng cuoäc thi nhö theá naøy: -Thöù nhaát: “Quan troïng laø ngöôøi ñöùng ñaàu coù quyeát taâm choïn ngöôøi taøi hay khoâng?”. YÙ kieán naøy raát xaùc ñaùng, neáu ngöôøi ñöùng ñaàu quyeát taâm choïn ngöôøi taøi thì chaéc chaén seõ tìm ra ngöôøi taøi. Coøn neáu ngöôïc laïi, hoï tuyeån ngöôøi vì tieàn, vì quan heä, vì haäu dueä, con chaùu, doøng hoï, thì hoï coù ñuû moïi möu chöôùc ñeå ñaùnh rôùt ngöôøi taøi, ñöa ngöôøi ñöôïc saép xeáp töø tröôùc vaøo (chöõ nghóa baây giôø ôû VN goïi laø cô caáu). Moïi kieåu thi cöû chæ laø hình thöùc, chaúng qua thi laø “laøm pheùp”. Tích xöa tuoàng cuõ ñaõ coù nhieàu chuyeän hay veà vieäc quyeát taâm choïn ngöôøi taøi, tìm ngöôøi taøi. Nhö chuyeän “tam coá thaûo lö” coøn löu truyeàn maõi trong daân gian. Sau khi Töø Thöù ñeán vôùi Taøo Thaùo, Löu Bò tìm ñeán Long Trung ñeå thænh caàu oâng ra giuùp nhöng hai laàn ñaàu khoâng gaëp maõi ñeán laàn thöù ba môùi gaëp ñöôïc neân môùi coù caâu “Löu Bò tam coá thaûo lö caàu hieàn”. Löu Bò ñöôïc Löôïng noùi keá saùch ñònh quoác an bang voâ cuøng kính phuïc, muoán môøi Gia Caùt Löôïng xuoáng nuùi möu tính ñaïi söï. Gia Caùt Löôïng thaáy Löu Bò thaät loøng caàu xin neân oâng chaáp nhaän laøm quaân sö cho Löu Bò. Naêm ñoù Gia Caùt Löôïng môùi coù 27 tuoåi chính thöùc böôùc vaøo vuõ ñaøi chính trò vaø laøm neân nhöõng chieán thaéng laãy löøng nhö traän Xích Bích vaø nhieàu chieán thaéng vang doäi khaùc. -Thöù hai: Taøi hay khoâng caàn taøi? Theo luaät sö Traàn Quoác Thuaän: “Ñònh nghóa chöõ ‘taøi’ tuøy thuoäc vaøo moãi nöôùc coù quan ñieåm khaùc nhau. Taøi ôû nöôùc ngoaøi laø gioûi veà chuyeân Ngöôøi Vieät Illinois • 55 moân, gioûi veà kyõ thuaät, gioûi veà ngoaïi ngöõ, gioûi veà vi tính... coøn ôû nöôùc mình, taøi coøn phaûi keøm theo moät thöù: ñoù laø lyù lòch”. Luaät sö Traàn Quoác Thuaän ñaõ raát thaúng thaén khi noùi ñeán hai chöõ “lyù lòch”. Duø ñaát nöôùc trong 40 naêm qua ñaõ coù khoâng ít yù kieán leân tieáng xoùa boû laèn ranh phaân bieät ñoái xöû, nhöng “chuû nghóa lyù lòch” vaãn cöù toàn taïi, caûn trôû söï ñoùng goùp, coáng hieán vaø phaùt trieån cuûa raát nhieàu ngöôøi coù naêng löïc thöïc söï. “Taát caû caùc cuoäc thi duø baét buoäc coù chuyeân moân, ngoaïi ngöõ, tin hoïc, nhöng ñoù laø caùi beà noåi, coøn aån chöùa ñaèng sau, cuoäc saùt haïch lyù lòch môùi laø coát yeáu. Ñaõ coù moät thôøi, ngöôøi ta coâng khai ñöa lyù lòch ra laøm moân thi. Nay tuy khoâng noùi ra, nhöng noù vaãn coøn chi phoái ít nhieàu...”. Moät khi ngöôøi ñöùng ñaàu khoâng quyeát taâm choïn ngöôøi taøi. Moät khi coøn “chuû nghóa lyù lòch”, thì moïi kieåu thi cöû chæ laø hình thöùc. Nhö theá thì thi cöû chaúng qua laø moät troø bòp. Anh laø daân ñen, nhaát laø coù dính daùng tôùi “phaûn ñoäng, Myõ Nguïy” thì ñöøng bao giôø daïi doät maát coâng ñeøn saùch vaùc giaáy buùt ñi thi vaøo laøm coâng chöùc ôû baát cöù ngaønh naøo. Haõy tìm ñeán caùc coâng ty kinh doanh tö nhaân cuûa nöôùc ngoaøi, hy voïng baïn seõ ñöôïc troïng duïng. Hy voïng thoâi bôûi ngay ôû caùc doanh nghieäp tö naøy cuõng bò aùp löïc phaûi öu tieân cho con oâng, chaùu cha môùi soáng ñöôïc! Moïi söï ñeàu ñaõ saép ñaët heát! Khi phoùng vieân hoûi: -Thi coâng chöùc, nhieàu ngöôøi cho raèng laø kyø thi tieâu cöïc nhaát hieän nay, neáu khoâng coù tieàn laø khoâng ñoã, oâng nghó sao? OÂng Traàn Quoác Thuaän , nguyeân Phoù chuû nhieäm Vaên phoøng Quoác hoäi traû lôøi: -Vieäc tieâu cöïc trong thi tuyeån coâng chöùc noùi töø laâu roài. Thi gì cuõng tieâu cöïc, tieâu cöïc töø loä ñeà thi tröôùc, ñaùnh daáu trong nhöõng baøi chaám, thaäm chí ngöôøi thi coøn ñöôïc ñöa ñeà giaûi tröôùc mang vaøo phoøng thi chæ vieäc cheùp vaøo baøi... vieäc naøy cuõng noùi nhieàu roài. Cho neân, boä maùy ôû treân ñaõ khoâng trong saïch thì laøm sao maø coù söï trong saïch töø döôùi ñöôïc. Neáu ngöôøi ôû treân khoâng muoán tuyeån duïng ngöôøi taøi vaø tuyeån duïng vôùi lyù do lôïi ích khaùc thì seõ taïo neân lôïi ích lieàn sau khi thi. -Thöa oâng, ñaây coù phaûi laø vaán ñeà nhöùc nhoái trong xaõ hoäi maø khoù giaûi quyeát khoâng? -Quaù nhöùc nhoái ñi chöù vì cöûa vaøo heù raát nhoû. Nhöõng ngöôøi vaøo laø nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc chuaån bò saün roài. Maëc duø thi coâng khai nhöng coøn vaán ñeà lyù lòch nöõa! Cuõng veà yù coâng khai nhö oâng noùi, nhieàu yù kieán cho raèng, maëc duø thi coâng chöùc luoân toå chöùc coâng khai (coâng khai veà chæ tieâu, tieâu chí, ñieåm soá...) nhöng döôùi söï coâng khai naøy laø aån chöùa söï saép ñaët heát”. Ñeå keát luaän cho baøi naøy môøi baïn ñoïc moät trong haøng traêm lôøi pheâ phaùn cuûa ñoäc giaû ôû VN. Goùp yù cuûa McCaBon (Hanoi): - BCT ñaõ ra leänh phaûi ñaùnh rôùt moät teân coù baèng ngoaïi quoác. Coù theå ñaây laø moät öùng vieân con cuûa ñaïi gia naøo ñoù ñöôïc di ñu hoïc khoâng do nhaø nöôùc chæ ñònh. Ñaùnh rôùt teân naøy ñeå tuyeân boá baèng ngoaïi quoác khoâng ngon laønh baèng “taïi Vieät-Nam”. Töïu chung vuï ñaùnh rôùt naøy nhaèm trong keá hoaïch döï aùn töï söôùng tuyeân döông sinh vieân toát nghieäp taïi VieätNam raát gioûi. Ai cuõng bieát laø töø treân xuoáng döôùi, caùc nhaân vieân Ban, Ngaønh, Sôû, Boä coù ñeán 99% duøng baèng giaû mua trong nöôùc cuõng coù maø mua töø ngoaïi quoác cuõng coù. Baèng tieáng Anh Phaùp, Ñöùc, Myõ, YÙ ... ñeàu coù caû. Coù tieàn chi ra laø coù baèng do nhöõng teân “coø” baèng laøm aên giôùi thieäu. Neáu coù gioûi thì loâi maáy oâng baø, giaùm khaûo ra baét trình laøng vaên baèng vaø baét thi laïi xem coù ñaäu khoâng? Vaán ñeà du hoïc sinh - nhaát laø con caùi caùn boä cao caáp - sang Myõ thì ñaâu coù ñuû trình ñoä ñeå hoïc, maø phaûi laøm vieäc laët vaët trong caùc tieäm aên, muoán ôû laïi thì laáy vôï laáy choàng hay khi ra tröôøng seõ ñöôïc Boá Meï ôû nhaø tìm choã mua baèng toát cho. Ñem veà nhaø nhôø vaû caùn naøy caùn kia ñem vaøo laøm vieäc trong Boä noï Boä naày khoâng caàn saùt haïch “anh teïc viu” gì caû. Taát caû ñaõ saép xeáp heát roài vì coù “lyù lòch toát”! • Goùp yù cuûa Baïn Traàn Ngoïc Haûi : “-Khoå laém. Bieát roài noùi maõi. Thi coâng chöùc ôû Thuû ñoâ bao nhieâu naêm nay soá ngöôøi ñoã ñaït vaãn rôi vaøo ñoái töôïng “bieân cheá”. Phaàn lôùn laø con oâng chaùu cha, ngöôøi thaân quan vaø coù caû chaïy choït nöõa. Neáu loâi baøi thi ra ñoï thaät, thì keå caû thuû khoa xuaát saéc hay thaïc syõ toát nghieäp ôû nöôùc ngoaøi cuõng chaøo thua. Hoï coù keá hoaïch, chæ tieâu vaø saép xeáp heát caû roài. Hi..hi vui laém ! Toâi ñaõ thu löôïm ñöôïc kha khaù minh chöùng thoâng tin nhöõng vuï chaïy choït thi tuyeån coâng chöùc buoàn cöôøi laém, chæ toán coù 2-3 traêm trieäu thoâi, töø moät nhaân vieân (ngöôøi quen baïn toâi) khoâng hieåu gì veà tin hoïc cô baûn, khoâng soaïn thaûo ñöôïc vaên baûn thoâng thöôøng, aáy theá maø truùng tuyeån moät caùch ngoaïn muïc vöôït qua caû nhöõng thí sinh ñöôïc ñaøo taïo ôû nöôùc ngoaøi veà. Giôø thì ñang cheãm cheä laøm “seáp” ôû TP. HCM roài.” 56 • Ngöôøi Vieät Illinois • CHU TAÁT TIEÁN C où oâng veà Vieät Nam roài trôû laïi Myõ hí hôûn khoe caùc maøn aên uoáng ñoäc ñaùo maø chæ taïi queâ nhaø môùi coù theå cung caáp ñöôïc. OÂng naøy cheâ phôû ôû khu Bolsa thieáu höông vò, cheâ Buùn Boø Hueá ôû Thuû Ñoâ Tò Naïn khoâng noàng, cheâ Huû Tieáu Cali keùm phaåm chaát, dó nhieân laø cheâ tuoát luoát caùc moùn aên ôû khaép nöôùc Myõ, töø Teách Xaùt, Hiu toân, ñeán Oaét sinh Toâng, ñaâu ñaâu cuõng dôû. Cöù nghe oâng “Vòt” kieàu naøy noùi chuyeän thì chæ muoán nhaøo ra phi tröôøng laáy veù maùy bay veà lieàn moät khi. Naøo “Tieát Canh Toâm” laø moät gioït ñen ñen ôû ñaàu con toâm huøm, chích vaøo cho nhoû xuoáng ly ruôïu. Giaù caû phaûi chaêng, sô sô coù chuïc ñoâ la moät ly ruôïu naøy thoâi, neáu sôi caû con thì moät traêm ñoàng. Chuyeän nhoû! Roài toâm xanh töôi roùi môùi baét ôû soâng, ngoài ôû quaùn caïnh soâng, nhìn chuû quaùn vôùt leân, cho vaøo chaûo, oâi chao, tuyeät cuù meøo. Cuõng chaúng toán bao nhieâu. Chæ vaøi chuïc ñoâ cho moät ñóa. (Coù vò “Vòt” kieàu bò duï ñi ghe ra giöõa soâng, ngaém trôøi ñaát meânh moâng, aên ñóa toâm, bò cheùm moät traêm ñoâ, khoâng traû ñuû, khoâng cho veà!). Roài thì caùc quaùn haøng aên lieân tu baát taän, caû chôï toaøn laø quaùn nhaäu, muoán chi cuõng coù, töø thòt “roàng” laø loaïi taéc keø khoång loà, ñeán caù saáu, nhoû hôn thì boï caïp, raén reát, (hình nhö chöa coù moùn giun ñuõa chieân doøn?). Bình daân thì heo con, khaùch coù theå ngaém ngöôøi chuû thoïc tieát chuù heo, loät da, loïc thòt, roài naáu nöôùng lieàn tay. Vòt, gaø vaøo thôøi ñaïi “cuùm gia caàm” chôi tuoát luoát, keä noù, cheát soáng coù soá! Coù leõ chæ coù moùn tieát canh vòt thì baø con hôi ngaùn, vì chaû coù naáu nöôùng gì, cöù maùu soáng maø troâi tuoät vaøo cuoáng hoïng, thì vi khuaån cuùm theo vaøo haøng tyû tyû con. Phim quaû n g caù o :Nhòp soá n g Saigon Xem maáy cuoán phim quaûng caùo cho Vieät Nam aên nhaäu ñang ñöôïc phoå bieán tuøm lum, muïc ñích duï khò “Vòt” kieàu mang ñoâ la veà nhaø, môùi thaáy nhöõng ngöôøi khaù giaû daân mình ñang boäi thöïc. Phim naøo phim naáy ñeàu quay caûnh baøn gheá boùng laùng, röôïu ñoå traøn ly, “Vòt” ta haù moàm nuoát mieáng nhöõng moùn soáng sít moät caùch ngon laønh. Daân nhaäu sang thì laøm maät gaáu töôi . Maáy oâng chuû gaáu caàm duïng cuï laáy maät, choïc ngay vaøo buïng con gaáu ñang reân ræ, vaät vaõ, maø ruùt ra moät chuùt maät cho vaøo ly ruôïu cho oâng khaùch Thöôïng Ñeá, coù theå cuõng laø “Vòt” kieàu, haøo höùng tu lieàn, hy voïng toái nay, ñi nguyeân moät chuyeán taàu vôùi em boà nhí môùi löôïm ñöôïc trong quaùn caø pheâ oâm. (Danh töø xaõ hoäi chuû nghóa thôøi môùi: “ñi taàu nhanh” coù nghóa laø khoâng huôõn maø thöôûng thöùc, vuø moät caùi laø taàu chaïy Ngöôøi Vieät Illinois • 57 qua luoân, thì töø 150 ñeán 300 ngaøn, tuøy em treû hay giaø. “Bao nguyeân chuyeán” laø raû rích luoân moät ñeâm phaûi 1 trieäu trôû leân.) Thay ñoåi khoâng khí thì vaøo maáy quaùn caø pheâ laùng cooùng, trang trí haáp daãn, kieåu môùi kieåu cuõ, chæ coù aên uoáng maø khoâng coù oâm. Ñi xa hôn, xuoáng maáy tænh thaønh, quaùn naøo quaùn naáy sang troïng hôn Taây! Toùm laïi, neáu chæ nghe maáy “Vòt” kieàu keå chuyeän, xem phim aên uoáng, thì thaáy hình nhö ñaát nöôùc laø caû moät nhaø haøng khoång loà, meânh moâng, ñaâu ñaâu cuõng coù muøi thôm, töø muøi thòt choù, ñeán muøi thòt “ngöôøi” do caùc em thôm nhö muùi mít chaøo môøi. Nhaø haøng ñaïi gia Theo tình hình kinh teá ñi leân (maø hình nhö ñang xuoáng?) thì caùc ñaïi gia ñoû vaø caùc Vòt kieàu hieän ñang laøm Thöôïng Ñeá AÊn Uoáng , nghóa laø muoán aên caùi chi, thì coù caùi naáy vaø caøng ngaøy caøng chôi sang hôn. Coù nhöõng nhaø haøng maø khi böôùc vaøo cöûa, maø coù döôùi moät ngaøn ñoâ xanh thì run nhö reõ, vì nguyeân moät cheùn xuùp khai vò ñaõ gaàn 100 ñoâ roài, noùi chi ñeán maáy moùn chính? Noùi chi ñeán maáy caëp chaân daøi ñöùng khoe haøng haáp daãn meâ tôi beân caïnh? OÂi chao! Sao maø aên uoáng söôùng theá? - Nhöng, coù maáy ngöôøi bieát ñöôïc phía sau nhaø beáp coù caùi gì khoâng? Hoài naãm, nghe tin baùo chí, thaáy tin ôû Trung Quoác coù “hôn 2 trieäu con chuoät coáng ñang tieán töø vuøng nöôùc luït vaøo caùc nhaø haøng aên”, nghóa laø 2 trieäu chuù chuoät naøy bò nöôùc luït neân aøo voâ ñaát lieàn, bò phe ta maàn thòt, ñem baùn cho du khaùch. Nhöõng chuù chuoät bò luït, neân aên ñuû thöù, doøi boï, chaân tay ngöôøi cheát, thuù vaät cheát... roài bò caùc tay phuø thuûy bieán hoùa thaønh caùc moùn aên ngaäy beùo, haáp daãn voâ cuøng vôùi caùc tay ham nhaäu cuûa laï. Cuøng ñoàng thôøi, coù tin moät phoùng vieân ñaõ vaøo taän trong beáp moät vaøi trung taâm laøm baùnh bao, quay leùn ñöôïc nhöõng moùn haáp daãn trong baùnh bao chæ laø nhöõng taám caùc toâng cuõ, ñem ngaâm nöôùc cho meàm, roài xaét nhoû, ngaâm taåm sao ñoù roài cho vaøo laøm nhaân baùnh! Coøn ôû Vieät Nam, ñaøn em cuûa Trung quoác thì sao? Coù chaéc laø saïch seõ hôn ñaøn anh khoâng? Theo tin töø baùo chí trong nöôùc, töø hoài naãm, coù nhieàu vuï khaùm phaù thaáy caùc hoäp söõa OÂng Thoï laø moät thöù ñöôøng ñuøng ñuïc, khoâng nvicuoimimchi.com 58 • Ngöôøi Vieät Illinois bieát laø ñöôøng gì, nöôùc uoáng chöùa moät soá löôïng vi truøng ñuû laøm moät con boø laên quay, nöôùc ñaù laøm baèng nöôùc “roâ bi neâ” khoâng thanh loïc, nöôùc maém laøm töø nöôùc laáy ngay trong hoà caù tra, maém toâm coù troän...phaân ngöôøi (í eï!), caù nhieãm ñoäc, toâm nhieãm chì vaø thuûy ngaân... Caù noùc (aûnh beân), ai cuõng bieát laø aên vaøo seõ ngoä ñoäc, vaäy maø thieân haï eùp khoâ roài baùn tænh bô. Khoâng bieát bao ngöôøi ñaõ chaàu thieân coå vì nhaäu loaïi caù naøy! Thòt caù ñaõ vaäy, coøn rau thì sao? Ngöôøi laøm vöôøn ñeàu hieåu raèng chaû coù phaân boùn naøo laøm toát rau hôn phaân... töôi cuûa loaøi ngöôøi. Gaàn ñaây, khi phöông tieän kyõ thuaät ñaõ traøn vaøo thoân queâ, thì ngöôøi ta troän phaân boùn vaøo thuoác tröø saâu cho caây lôùn nhanh! Chöa heát, ngöôøi ta coøn coù theå coi nhöõng taám hình chuïp töø baùo chí trong nöôùc raát ñoäc ñaùo: maáy ngöôøi baùn rau soáng, ñöùng ôû maáy caùi coáng caùi, nhuùng rau xuoáng coáng cho... maùt rau tröôùc khi mang rau vaøo thaønh phoá! Maø coáng caùi laø moät kho chöùa nhöõng chaát kinh khuûng nhaát maø trí töôûng töôïng loaøi ngöôøi coù theå nghó ñeán. Nhuùng rau xuoáng coáng roài mang vaøo chôï.. thì ñuùng laø gieát ngöôøi khoâng dao. Coøn röôïu, ña soá ruôïu ta maø muoán ngon thì phaûi theâm tí tí thuoác tröø saâu. Coù thuoác tröø saâu raày vaøo ruôïu, seõ thaáy ruôïu loùng laùnh, trong saùng, khoâng coù caën. Baùnh phôû thì sao nhæ? Chaéc ai cuõng nghe tin baùnh phôû, baùnh huû tieáu troän “phoùc moân” laø thuoác öôùp xaùc... Nhöõng naêm ñaàu theá kyû 21, caùc thöïc phaåm xuaát caûng cuûa Vieät Nam ña soá bò traû laïi vì coù chöùa nhöõng khaùng sinh, truï sinh, thuûy ngaân, chì vaø caùc chaát ñoäc haïi khaùc. Thòt gaø, thòt vòt töø Trung Quoác, nôi coù toå beänh cuùm gia caàm, tuoàn vaøo Vieät nam qua caùc cöûa khaåu chính thöùc vaø khoâng chính thöùc haøng ngaøn taán. Kinh hoaøng nhaát laø baûn tin taïi moät soá tænh thaønh coù dòch heo beänh cheát, nhöõng con heo ñaõ bò choâ n xuoá n g caù t laï i ñuôïc laáy leân, boû loøng, xeû thòt mang ñi! Taïi moät laøng kia coù 15 con heo cheát choân trong moät ngaøy ñaøng hoaøng, saùng hoâm sau, chæ coøn trô maáy caùi loã vôùi caùc boä loøng ngoån ngang. Ngöôøi ta hoûi thòt mang ñi ñaâu, thì maáy teân troäm cho bieát baùn cho laùi buoân thòt mang vaøo thaønh phoá laøm nhaân baùnh bao vaø caùc thöù baùnh khaùc! UÙy Cha meï ôi! Heo ñaõ cheát vì beänh dòch roài, thì.. choù cuõng khoâng daùm aên, vaäy maø coù nhöõng keû daõ man, ñang taâm laáy thòt nhoài baùnh, baùn cho daân chuùng aên! OÂi ñaát nöôùc ta ñang vui söôùng vì aên vaø cuõng ñau khoå vì aên. AÊn baäy, aên taïp vaø aên phung phí. AÊn laáy cheát vaø aên ñeå huûy hoaïi ñaát nöôùc. Moâi tröôøng sinh thaùi cuûa ñaát nöôùc ñang taøn daàn, nhieàu loaïi thuù röøng ñang tuyeät chuûng, vaäy maø coù haøng ngaøn, haøng vaïn quaùn nhaäu thuù röøng môû taïi caùc cöûa röøng döôùi caây duø che chôû cuûa quan laïi ñòa phöông, moãi ngaøy haøng chuïc taán thuù röøng bò gieát ñeå thoûa maõn khaùch chôi, goàm “Vòt” kieàu vaø Tö Baûn Ñoû. Cöù ñaø naøy, mai moát vaøo röøng khoâng coøn nghe tieáng chim keâu vì bò saên baén heát roài, khoâng coøn coïp gaàm vì ñaõ thaønh cao hoå coát roài, khoâng coøn raén, ruøa, baba, thoû, soùc, kyø ñaø, kyø nhoâng... Chuùng ñaõ vaøo buïng nhöõng ngöôøi khoâng tim caû roài. Thieân nhieân ñaõ laäp ra söï caân baèng sinh thaùi, coù nhöõng con chim doïn raùc, coù nhöõng con chim baét saâu, gieát heát chuùng roài, thì saâu boï haøng tyû con seõ traøn lan vaøo nhaø. Bôûi vaäy, coù nhöõng laøng phaûi boû chaïy vì naïn saâu roùm, maø khoâng bieát lyù do laø vì caû nhöõng con chim saâu beù nhoû nhöng sung söùc nhö moät ñaïo binh gieát saâu ñaõ bò bieán thaønh thöïc phaåm cho nhöõng caùi mieäng tham lam maát roài. Coù nhöõng con raén ñeå baét chuoät laøm haïi caây coû, thì cuõng bò luøa vaøo roï caû roài. Cuù meøo, dôi, nhöõng con vaät coù ích, cuõng ñaõ khoâng coøn thaáy ñaâu nöõa. Nhöõng con ve ca haùt cho röøng vui nay trôû thaønh moùn nhaäu ñaõ ñöùa. Maáy con ngöôøi ñi luøng ve saàu khoâng caàn bieát raèng “17 naêm tröôøng, moät kieáp ve”, nhöõng con ve saàu naøy phaûi nuùp döôùi ñaát 17 naêm ñeå troài leân coù moät muøa roài cheát ñi, hoï cöù luøa, cöù vô veùt cho ñaày tuùi tham, maëc caùc chuù ve ngheä só kia chöa kòp laøm coâng vieäc truyeàn gioáng. T oäi nghieäp cho ñaát nöôùc Vieät Nam, mai kia moät soá lôùn röøng giaø seõ bieán thaønh sa maïc, con chaùu chuùng ta khoâng coøn nghe ñeán teân thuù röøng nöõa. Chæ vì caùi ñuoâi xaõ hoäi chuû nghóa noái daøi, sinh saûn nhöõng Ñaïi Gia, Tö Baûn Ñoû vaø maáy Vòt Kieàu coù moài khoâng coù tim maø chæ coøn caùi moàm, caùi bao töû! • Ngöôøi Vieät Illinois • 59 C huùng toâi gaëp oâng Nguyeãn Vaên Thuaän taïi moät coâng trình xaây döïng ôû thaønh phoá Myõ Tho (Tieàn Giang). Ñoù laø moät kyõ sö xaây döïng toát nghieäp taïi Myõ. Hoái haû veà queâ traùnh côn baõo taøi chính ôû Myõ ñeå soáng yeân vui beân ngöôøi vôï maø mình göûi tieàn veà mua ñaát, xaây nhaø. Naøo ngôø, oâng Thuaän bò neùm ra ñöôøng khoâng thöông tieác. Khoâng chæ coù oâng Thuaän maø trong nhöõng ngaøy thang vöøa qua, taïi Vieät Nam, bieát bao ngöôøi rôi vaøo hoaøn caûnh töông töï vì ñaõ daøy coâng nuoâi vôï ngöôøi khaùc maø khoâng heà hay bieát. Xin ñan keå vaøi tröôøng hôïp cuï theå: Nhaø baùn, vôï ñi maát aêm 1978, oâng Thuaän theo gia ñình sang Myõ ñònh cö. Suoát thôøi gian ñi hoïc roài ñi laøm, oâng quen nhieàu baïn gaùi nhöng vaãn khoâng tìm thaáy tình yeâu trong hoï. Caùch ñaây 4 naêm, trong moät laàn veà Myõ Tho, oâng quen vaø ñem loøng yeâu thöông coâ Tröông Thò Kim. Coâ gaùi naøy khoâng ngaàn ngaïi cho oâng bieát ñaõ coù moät ñôøi choàng, phaûi ñi laøm thueâ cho moät gia ñình ñeå nuoâi hai ñöùa con nhoû. “Thöông meï beá con”, oâ n g Thuaän chaáp nhaän laøm cha hai ñöùa nhoû sau khi “ñaêng kyù”ù keát hoân vôùi Kim. Sau ñaùm cöôùi, oâng Thuaän quay veà Myõ vôù i giao heïn laø moãi naêm veà thaêm meï con coâ töø moät ñeán hai laàn. Qua ñoù, ñuùng ba naêm, oâng seõ laøm thuû tuïc baûo laõnh meï con Kim sang Myõ sinh soáng. Haèng thaùng, oâng Thuaän göûi veà cho Kim töø 500 ñeán 700 USD ñeå coâ khoâng coøn ñi laøm thueâ nöõa. Cuoái naêm 2006, Kim ñoät nhieân töø choái vieäc theo oâng Thuaän sang Myõ vôùi lyù do khoâng bieát noùi tieáng Anh. Coâ ñeà nghò oâng Thuaän hoài höông, mua nhaø taïi Myõ Tho ñeå soáng ñeán heát cuoäc ñôøi. OÂng Thuaän ñaõ ra söùc laøm vieäc göûi tieàn veà Vieät Nam ñeå Kim mua moät caên nhaø ôû ngoaïi thaønh Myõ Tho. Thaùng 10 naêm ngoaùi, do khuûng hoaûng taøi chính neân coâng ty cho oâng taïm nghæ vieäc chôø ñeán khi côn baõo ñi qua, oâng Thuaän hoái haû mua veù maùy N bay veà Vieät Nam vì nhöõng töôûng mình ñaõ coù nhaø vaø vôï con ôû ñoù. Nhöng khi oâng goõ cöûa caên nhaø mình mua ngaøy naøo thì ngöôøi chuû khoâng phaûi laø Kim, maø laø moät phuï nöõ khaùc. Baø ta cho bieát ñaõ mua laïi caên nhaø naøy töø coâ Kim vôùi giaù 2,2 tyû ñoàng. Coøn Kim hieän ñi ñaâu thì baø khoâng heà bieát. M oät tröôøng hôïp khaùc: -Veà nöôùc tröôùc oâng Thuaän hai thaùng, oâng Leâ Vaên Minh (Vieät kieàu Myõ), nguyeân quaùn ôû huyeän Chôï Gaïo (Tieàn Giang) khoù khaên laém môùi tìm ñöôïc coâ vôï teân Phöôïng, raát treû vaø xinh ñeïp ôû quaän 4, Saigon. Nhöng, khi tìm ñöôïc roài, oâng Minh khoâng theå oâm coâ vôï vaøo loøng ñeå thoûa noãi nhôù qua bao ngaøy xa caùch vì beân caïnh coâ coøn coù moät thanh nieân löïc löôõng töï xöng laø choàng, ñöùng ra ngaên caûn hai ngöôøi ñoaøn vieân. Coøn cöûa haøng mua baùn xe gaén maùy maø oâng göûi tieàn töø Myõ veà cho Phöôïng taï o döï n g cuõ n g ñaõ sang tay ngöôøikhaùc! R ieâ n g oâ n g Tröông Vónh Nguyeä n (nguyeâ n quaù n Long An), töø Myõ sau khi veà thaêm queâ ñaõ laën loäi xuoáng taän tænh An Giang ñeå tìm vôï vì ñöôïc tin coâ ñaõ mua nhaø sinh soáng taïi thaønh phoá Long Xuyeân. Nhöng khi ñeán Long Xuyeân thì oâng Nguyeän ñöôïc tin coâ Xuaân ñaõ baùn nhaø dôøi veà queâ ôû Raïch Giaù (Kieân Giang). Moät laàn nöõa, oâng Nguyeän laïi ñoùn xe ñoø sang Raïch Giaù ñeå tìm vôï. 60 • Ngöôøi Vieät Illinois Taïi ñaây, oâng Nguyeän tìm ñöôïc nhaø Xuaân ñang ôû. Nhöng, trong luùc goõ cöûa, goïi teân vôï thì oâng Nguyeän bò moät ngöôøi ñaøn oâng coù raâu quai noùn tuùm coå aùo ñaùnh hoa caû maét. Luùc ñaàu, ngöôøi ñaøn oâng naøy töôûng oâng Nguyeän laø gaõ tình ñòch ôû Myõ Tho ñeán tìm Xuaân, nhöng sau ñoù bieát ñaây laø ngöôøi choàng hôïp phaùp cuûa Xuaân beân Myõ môùi veà thì hai ngöôøi ngoài laïi taâm söï vôùi nhau. Ngöôøi ñaøn oâng ñaùnh oâng teân laø Ñònh cho bieát, khoaûng moät naêm tröôùc, oâng gaëp Xuaân taïi moät quaùn bia oâm ôû Myõ Tho. Coâ baûo coù choàng Vieät kieàu Myõ nhöng maát lieân laïc ñaõ ba naêm, ñang laøm thuû tuïc ly dò. Trong hoaøn caûnh vôï môùi cheát, Ñònh ñöa Xuaân veà Raïch Giaù chung soáng nhö vôï choàng. Ñöôïc maáy thaùng thì coâ ta thöôøng xuyeân boû veà Myõ Tho soáng beân gaõ treû tuoåi, ñeïp trai hôn. Moãi laàn boû ñi, coâ ta khoâng queân quô cuûa Ñònh moät môù tieàn. Nghe Ñònh keå ñeán ñaây thì oâng Nguyeän bieát ñieàu gì ñaõ xaûy ra vôùi mình, buoàn baõ ñoùn xe ñoø veà Myõ Tho tìm Xuaân ñeå xuùc tieán thuû tuïc ly hoân. Traéng tay sau ly hoân aõ nhieàu thaùng nay, anh Hoà Taán Giao khoâng theå quay trôû veà Myõ vì trong tuùi khoâng coøn laáy moät xu. Tình caûnh buoäc anh phaûi quay veà queâ noäi ôû huyeän Chôï Gaïo (Tieàn Giang) soáng nöông nhôø nhaø ngöôøi chuù hoï, chôø gia ñình beân Myõ göûi tieàn sang. Caùch ñaây ba naêm, Giao ñeán TP Saigon vaø quen Leâ Thò Myõ Trinh, queâ ôû Caùi Beø (Tieàn Giang), ñang theo hoïc ngheà trang ñieåm coâ daâu taïi quaän 8, TP Saigon. Sau khi keát hoân, anh Giao boû tieàn ñeå mua moät caên nhaø ôû Myõ Tho, chung soáng vôùi Trang ñöôïc moät tuaàn thì trôû veà Myõ laøm aên. Moãi thaùng, Giao göûi tieàn veà cho Trang tieâu xaøi. Môùi trong naêm nay, Giao veà Myõ Tho thì hay tin Trang ñaõ baùn nhaø, rôøi khoûi Myõ Tho cuøng vôùi moät ngöôøi trai treû. Anh Giao caát coâng tìm vaø bieát ñöôïc Trang ñang soáng vôùi ngöôøi tình taïi TP Caàn Thô. Ngay khi tìm ñöôïc Trang, anh Giao chöa kòp noùi lôøi naøo thì bò moät gaõ thanh nieân töø nhaø sau ñi leân ñaám vaøo maët. Anh ta coøn “la laøng” anh Giao laø moät con “deâ xoàm” ñeán ve vaõn vôï cuûa mình. Trang cuõng keâu laø mình bò quaáy raày roài thaúng tay ñuoåi anh Giao ra khoûi nhaø. Veà Myõ Tho, anh Giao döï ñònh vieát thö toá giaùc Trang vi phaïm luaät hoân nhaân nhöng yù ñònh ñoù chöa kòp thöïc hieän thì anh ñaõ bò moät nhoùm thanh nieân chaën xe ñaùnh moät traän tôi bôøi hoa laù treân ñòa baøn phöôøng 6. Tröôùc khi ruùt ñi, boïn chuùng coøn noùi: “Neáu bieát xaáu hoå vì bò vôï caém söøng thì haõy laøm ñôn ra toøa ly dò!”. Ñ C ôn baõo taøi chính ôû Myõ khieán oâng Traàn Minh Sôn (nguyeân quaùnTieàn Giang) khoâng theå kieám soáng baèng ngheà mua baùn xe hôi. Vì vaäy, oâng quyeát ñònh veà beân coâ vôï treû laø Yeán ôû TP Saigon. Khi veà ñeán nôi thì oâng phaûi töùc toác thueâ taxi veà Myõ Tho, vì shop thôøi trang cuûa oâng mua taëng vôï naêm naøo ñaõ ñöôïc sang teân ngöôøi khaùc. Ñeán Myõ Tho, oâng Sôn tìm khoâng gaëp Yeán vaø ñöôïc tin coâ ra Bình Döông laøm coâng nhaân cho moät coâng ty may. Ra Bình Döông, ñeán taän coâng ty maø ngöôøi quen cuûa oâng ôû Myõ Tho chæ daãn cuõng khoâng gaëp ñöôïc Yeán. Ngöôøi tröôûng phoøng nhaân vieân ôû ñaây cho hay, Yeán laáy choàng vaø nghæ vieäc ñaõ boán thaùng. Luûi thuûi veà Myõ Tho, oâng Sôn tình côø gaëp Yeán ñi aên toái vôùi moät ngöôøi ñaøn oâng khaùc. OÂng Sôn goïi ñeán ngoài cuøng baøn, lieàn bò gaõ trai ñi cuøng Yeán ñaùnh roài nhaûy leân xe gaén maùy phoùng ñi. Maáy ngaøy sau, oâng Sôn tìm ñöôïc choã ôû cuûa Yeán, khoâng ñeà nghò coâ quay laïi vôùi mình, maø chæ yeâu caàu coâ noùi thaät baùn caùi shop thôøi trang bao nhieâu vaø chia laïi oâng phaân nöûa. Yeán baûo baùn ñöôïc 1600 caây vaøng, ñoàng yù giaûi quyeát raéc roái vôùi oâng taïi toøa aùn. Khoå thay, tröôùc toøa, oâng Sôn khoâng chöùng minh ñöôïc caùi shop thôøi trang ñoù coù laø cuûa mình, trong khi ñoù Yeán ñöa ra ñaày ñuû chöùng cöù chöùng minh ñaõ vay möôïn ñeå mua caùi shop thôøi trang ñoù tröôùc khi keát hoân vôùi oâng Sôn. Cuoái cuøng, aùn ly hoân cuõng ñaõ tuyeân, nhöng taøi saûn thì khoâng ñöôïc chia ñoâi. Luaät sö Cao Minh Trieát (Tieàn Giang) cho bieát, ngaøy caøng coù nhieàu ñaøn oâng Vieät kieàu nhôø oâng tö vaán ly hoân vôùi ngöôøi vôï ñang ôû ñòa phöông. Lyù do maø hoï ñöa ra laø baét gaëp vôï chung soáng nhö vôï choàng vôùi ngöôøi khaùc, bò haét huûi. Haàu heát nhöõng cuoäc ly hoân aáy, ngöôøi choàng Vieät kieàu ñeàu bò thieät veà khaâu phaân chia taøi saûn, bôûi khoái taøi saûn taïo ra ôû Vieät Nam ñeàu do ngöôøi vôï ñöùng teân chuû sôû höõu. Do ñoù, hoï deã daøng rao baùn hoaëc chuyeån dòch sang ngöôøi khaùc! • (Theo VNN) Ngöôøi Vieät Illinois • 61 ° ÑAÏI NGHÓA, Nhoùm Thaân Höõu “Toâi noùi thaät vôùi chò, lòch söû Vieät Nam hieän ñaïi, chæ coù 30% söï thaät, 70% giaû doái, ñoù laø ñieàu raát ñau loøng. Ví duï ñaùnh nhau 30 naêm, vôùi Phaùp vaø Myõ maø Vieät Nam khoâng thua traän naøo laø khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc”. (DanChimViet online) - Ñoù laø caâu traû lôøi cuûa nhaø söû hoïc Haø Vaên Thònh, giaûng vieân tröôøng Ñaïi hoïc Khoa hoïc Hueá noùi vôùi nhaø baùo Maïc Vieät Hoàng treân baùo maïng Ñaøn Chim Vieät trong baøi vieát: “Nhaø söû hoïc Haø Vaên Thònh noùi veà Hoà Chí Minh”. C oäng saûn thì caùi gì cuõng giaû doái, maø khoâng giaû doái thì khoâng phaûi laø coäng saûn! Nhaèm muïc ñích tuyeân truyeàn saùch ñoäng baïo löïc, ngöôøi CSVN ñaõ “saùng taùc” ra anh huøng ma Leâ Vaên Taùm hoaøn toaøn khoâng coù thaät, bòa ñaët 100%, ngöôøi doûm vieäc doûm ñeå löøa gaït vaø duï doã nhöõng treû thô nheï daï caû tin ñi vaøo choã cheát. Ñaây laø moät söï löøa doái gieát ngöôøi daõ man. Anh huøng “doûm” töï cheá: 1- Anh Huøng Leâ vaên Taùm: Giaùo sö söû hoïc Phan Huy Leâ, Chuû tòch Hoäi Khoa hoïc Lòch söû ñaõ noùi roõ: “Trong cuoä c hoï p baù o vaø o thaù n g 2 naêm 2005 taïi Haø Noäi, giaù o sö Phan Huy Leâ nhôù laïi: -Toâi coøn moät moùn nôï vôùi anh Traàn Huy Lieäu maø ñeán nay chöa traû ñöôïc. Ñoù laø luùc anh Lieäu laøm Boä tröôûng Boä Tuyeân truyeàn (sau Caùch maïng thaùng 8 naêm 1945), anh Lieäu töï vieát veà nhaân vaät Leâ Vaên Taùm , moät thieáu nhi töï taåm xaêng vaøo ngöôøi vaø chaïy vaøo ñoát kho xaêng giaëc Phaùp ôû Thò Ngheø.[...] Luùc saùng taùc ra caâu chuyeän Leâ Vaên Taùm, anh Lieäu noùi vôùi toâi raèng: “Baây giôø vì nhieäm vuï tuyeân truyeàn neân toâi vieát taøi lieäu naøy, sau naøy khi ñaát nöôùc yeân oån, caùc anh laø nhaø söû hoïc, caùc anh neân chöõa laïi duøm toâi, lôõ khi ñoù toâi khoâng coøn nöõa”. 2.- Moät soá anh huøng khaùc: Ngoaøi anh huøng ma Leâ Vaên Taùm ra, CSVN coøn toâ veõ huyeàn thoaïi cho bieát bao anh huøng töï phaùt khaùc nhö Phan Ñình Gioùt laáy thaân mình laáp loã chaâu mai, Toâ Vónh Dieän laáy thaân cheø n phaù o , Nguyeã n Vaê n Troã i , Nguyeãn Vaên Beù..., Nuùp...coøn nhieàu, nhieàu nöõa nhöõng anh huøng huyeàn thoaïi ñöôïc theâu deät haàu heát ñaõ bò caùc vò laõo thaønh nhö giaùo sö Phan Huy Leâ, giaùo sö Haø Vaên Thònh, nhaïc só Toâ Haûi ñaõ vaïch traàn laø nhöõng anh huøng “doûm”. 62 • Ngöôøi Vieät Illinois 3.- Anh huøng môùi nhaát: Hoà Xuaân Maõn: Trô treõn vaø loá bòch hôn laø vieäc gaàn ñaây, oâng Hoà Xuaân Maõn naêm 2010 ñöôï c thuû töôù n g CSVN Nguyeãn Taán Duõng ñeà nghò chuû tòch nöôùc phong danh hieäu “Anh huøng caùc löïc löôïng vuõ trang” vôùi nhöõng chieán tích töôûng töôïng ñaõ bò vaïch traàn nhö sau: “Baûn toùm taét thaønh tích caù nhaân ñaëc bieät: -Töø naêm 1969 ñeán naêm 1975, oâng Maõn ñaõ ñaùnh hôn 100 traän, dieät 150 teân ñòch, phaù huûy moät tröïc thaêng Myõ, phaù huûy 37 xe quaân söï, 33 laàn laø Duõng syõ dieät Myõ, nhieàu laàn ñöôïc laø Chieán syõ thi ñua, nhaän nhieàu huy chöông khaùng chieán, Chieán coâng, Giaûi phoùng... Sau khi thaønh tích cuûa oâng Maõn ñöôïc coâng boá roäng raõi treân baùo Nhaân Daân, Quaân Ñoäi Nhaân Daân...nhieàu ñoàng ñoäi cuõ ôû Phong Ñieàn, ôû Hueá lieàn phaûn öùng...trình baøy ra Trung öông, ra Boä Quoác phoøng...keát luaän thanh tra: - ... traän ñaùnh oâng Maõn khoâng coù maët, ...cöôùp coâng cuûa ngöôøi khaùc, nhieàu traän khaùc laø döïng ñöùng leân, hoaøn toaøn töôûng töôïng ra, khoâng heà coù thöïc. 33 laàn ñöôïc coâng nhaän laø Duõng syõ dieät Myõ ñeàu laø töï phong, khoâng ai xaùc nhaän. Chuyeän caù nhaân oâng baèng khaåu suùng vaø löïu ñaïn phaù moät tröïc thaêng Myõ cuõng laø bòa ra... chuyeän naøy cuøng luùc cuõng ñeà caäp tôùi moät vò anh huøng khaùc tay khoâng keùo ghì chieác tröïc thaêng bay raø treân mieäng haàm! Ban Thi ñua Trung öông vaø Phoù thuû töôùng Nguyeãn Xuaân Phuùc, ñeà nghò Chuû tòch nöôùc huyû boû tuyeân döông 4 naêm tröôùc...” (VOA online ngaøy 3-11-2014) 4.- Anh huøng Voõ Nguyeân Giaùp, (coù maät danh laø chuyeân vieân chaàu rìa trong traän Ñieân Bieân Phuû) Huyeàn thoaïi anh huøng Ñieän Bieân Voõ Nguyeân Giaùp caàn ñöôïc giaûi maõ ñeå toaøn daân moïi theá heä khoâng coøn ngoä nhaän, vaø lòch söû khoâng phaûi toán giaáy möïc vinh danh. Coäng saûn ñaõ thoåi phoàng chieán coâng cuûa oâng Giaùp trong traän Ñieän Bieân Phuû trong khi ñoù Trung coäng ñöa töôùng Traàn Canh sang “coá vaán”. Nhaân daân ngaøy nay khoâng coøn ai tin chieán coâng cuûa oâng Giaùp ôû Ñieän Bieân Phuû cho neân vöøa roài ñaây, CSVN ñaõ boû ra 21 tyû tieàn xöông maùu cuûa nhaân daân döïng phim “Soáng cuøng lòch söû” ñeå toâ veõ 70% giaû doái. Phim ñöôïc quaûng caùo trình chieáu raàm roä maø khoâng coù con ma naøo xem ñeán noãi Giaùo sö Haø Vaên Thònh tieác reû: “Ñoïc tin maø xoùt, maø xa khi xem nhöõng baøi moâ taû buoåi trình chieáu: -Boä phim kyû nieäm 60 naêm chieán thaéng Ñieän Bieân Phuû vaø toân vinh Töôùng Giaùp, ñaàu tö ñeán 21 tyû ñoàng maø moãi buoåi chieáu chæ baùn ñöôïc coù vaøi ba veù , ñeán noãi phaûi “taét ñaøi, deïp maùy” , nhôø baùo chí than van, mong tìm ñeán söï “caûm thoâng” cho tieàn daân, cuûa nöôùc, ngang nhieân bò boû buïi, quaêng bôø...” (MotTheGioi online ngaøy 22-9-2014). “-Phim cho khoâng bieáu khoâng” maø cuõng chaúng ai xem... “-Chieáu mieãn phí phim 21 tyû “Soáng cuøng lòch söû” treân toaøn quoác ... “-Veù xem phim hieän ñöôïc phaùt mieãn phí taïi 64 raïp chieáu treân toaøn quoác...vôùi kinh phí saûn xuaát 21 tyû ñoàng “noåi tieáng” khi gaây nhieàu tranh caõi trong thôøi gian qua vì ra raïp maø khoâng baùn ñöôïc taám veù naøo”. (Vietnamplus online ngaøy 8-10-2014)...ñoù laø moät caùi taùt vaøo maët lòch söû 70% giaû doái cuûa CSVN! Trong chieán dòch Leâ Duaån vaø Leâ Ñöùc Thoï thanh tröøng “Boïn xeùt laïi choáng ñaûng”, Voõ ñaïi töôùng phaûi veà ñi giuùp cai ñeû trong khi ñoù ñaøn em cuûa oâng bò thanh tröøng tan taùc maø oâng khoâng daùm moät lôøi beânh vöïc. Nhaø vaên Huy Ñöùc keå coù laàn Leâ Ñöùc Thoï noùi “coøn ñeå caùi ñaàu oâng Giaùp treân coå ñaõ laø may laém roài” . (BTC.II trang 174). Nhaø baùo Traàn Ñónh, ngöôøi vieát tieåu söû Hoà Chí Minh traû lôøi phoûng vaán cuûa Maëc Laâm ñaøi RFA ñaùnh giaù tö caùch cuûa töôùng Giaùp nhö sau: “Khoâng moät ngöôøi naøo duø laø ñaûng vieân cao caáp ñöôïc noùi vôùi nhau, oâng Voõ Nguyeân Giaùp caøng khoâng bao giôø daùm ñuïng tôùi vì oâng aáy laø naïn nhaân. Thöù ñeán ngöôøi nhu nhöôïc nhö Voõ Nguyeân Giaùp khoâng bao giôø traû lôøi ai raèng toâi khoâng noùi vì toâi sôï seõ bò naøy khaùc, nhö theá laø moät thaèng heøn khoâng daùm noùi ra chuyeän aáy”. (RFA online ngaøy 6-3-2015) Töø Paris, cöïu Ñaïi taù Buøi Tín keå naêm 1977 oâng coù hoûi töôùng Voõ Nguyeân Giaùp: “...toâi hoûi moät caâu laøm sao khi maø nhöõng anh em döôùi quyeàn oâng aáy bò naïn cuûa vuï “Xeùt laïi”maø oâng aáy khoâng leân tieáng? OÂng aáy im moät luùc raát laâu, roài oâng môùi noùi moät caâu nhö theá naøy: “- Mình maø leân tieáng thì mình cuõng seõ bò naïn nhö caùc caäu ñoù”. (BBC online ngaøy 28-2-2015) Ngöôøi Vieät Illinois • 63 Qua caâu traû lôøi cuûa Töôùng Giaùp cho chuùng tra thaáy ñöôïc só khí cuûa moät vò töôùng ...heøn, khoâng xöùng ñaùng vôùi söï ca ngôïi cuûa ñaûng CSVN. Qua “Di saûn thaùng Tö” Ñaïi taù Phaïm Ñình Troïng nhaän ñònh cöù moãi naêm coäng saûn raàm roä aên möøng thaéng cuoäc thì “daân toäc Vieät Nam” bò khôi laïi noãi ñau thua cuoäc, ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975 phaûi noùi laø Ngaøy Quoác Haän, nhö vaäy söï hoøa giaûi hoøa hôïp xin ñöøng nhaéc. “Trong cuoäc caùch maïng vaø chieán tranh taøn khoác vöøa qua do ñaûng CSVN phaùt ñoäng, ñaûng coäng saûn ñaõ thaéng lôùn, thaéng haû heâ. Thaéng chính daân toäc Vieät Nam. Daân toäc Vieät Nam ñaõ bò thua thaûm haïi. Ngöôøi hoát hoaûng boû chaïy töù taùn khaép theá giôùi thaáy ngay caùi thua ñau ñôùn, töùc töôûi...Chöa bao giôø daân toäc Vieät Nam bò thua ñau, bò chia reõ, ly taùn tan taùc, yeáu heøn nhö hoâm nay”. (RFA online ngaøy 20-4-2015) N haân ngaøy gioã Toå Huøng Vöông vöøa roài Khu Du lòch Ñoàng Xanh, thuoäc Coâng ty CP Vaên hoùa-Du lòch Gia Lai khaùnh thaønh töôïng Quoác toå Huøng Vöông vaø 18 vua Huøng nhöng böùc töôïng ñöôïc nhaø söû hoïc Haø Vaên Thònh ñaùnh giaù söï giaû doái, boâi baùc, thieáu toân troïng qua nhaän xeùt: “...söï keùm coûi, voâ traùch nhieäm laø “cha ñeû” cuûa söï loá laêng... lòch söû khoâng theå chaáp nhaän cuûa Khu Du lòch Ñoàng Xanh...khi ñaët töôïng “quoác toå-moät ngöôøi ñaøn oâng coù da traéng nhö tuyeát, loâng maøy laù lieãu, raâu gioáng vôùi raâu...deâ, moâi ñoû nhö son vaø 10 moùng tay ñoû hoe ñoû hoeùt chính laø söï phæ baùng chöù khoâng coøn laø söï toân vinh nöõa. Laøm sao coù theå chaáp nhaän moät ngöôøi ñaøn oâng coù moùng tay toâ ñoû? Töø coå chí kim, chöa thaáy ai ñuùc töôïng, taû vò Quoác Toå nhö theá!” - (MotTheGioi online ngaøy 30-4-2015) Cuoäc chieán tranh ñaãm maùu vôùi chieâu baøi choáng Myõ giaûi phoùng mieàn Nam nhö coäng saûn töøng reâu rao thöïc chaát noù chæ laø söï ñaùnh löøa dö luaän ñeå laøm tay sai cho möu ñoà baønh tröôùng cuûa Baéc Kinh ñaõ ñöôïc ñaûng CSVN phaùt ñoäng töø naêm 1960 khi chöa coù söï hieän dieän cuûa quaân ñoäi Myõ ôû mieàn Nam. Leâ Duaån tuyeân boá tröôøng kyø khaùng chieán ôû mieàn Nam laø quyeát taâm “thoáng nhaát ñaát nöôùc ñeå daâng troïn cho coäng saûn Taøu”. Ñaïi taù QÑND Phaïm Ñình Troïng, ngöôøi coù maët trong cuoäc chieán ñaõ nhaän ñònh ra baûn chaát cuûa noù neân hoâm nay oâng “Caàn goïi ñuùng teân cuoäc chieán naøy”. “Cuoäc chieán tranh maø heä thoáng tuyeân truyeàn cuûa nhaø nöôùc Vieät Nam coäng saûn vaãn thaàn thaùnh hoùa laø cuoäc chieán tranh “Giaûi phoùng mieàn Nam, thoáng nhaát ñaát nöôùc”, “Cuoäc khaùng chieán choáng Myõ cöùu nöôùc” thöïc chaát chæ laø cuoäc noäi chieán toäi loãi, ngöôøi Vieät baén gieát ngöôøi Vieät... Vieäc chia caét ñoäc ñoaùn, phuõ phaøng, oan nghieät ñaát nöôùc Vieät Nam, daân toäc Vieät Nam hoaøn toaøn do nhöõng ngöôøi coäng saûn thöïc hieän, coäng saûn Taøu möu toan vaø aùp ñaët, coäng saûn Vieät Nam cam taâm cuùi ñaàu chaáp nhaän”. Ngaøy 30-4-1975 theo oâng Voõ Vaên Kieät noùi “haøng trieäu ngöôøi vui...”, nhöng trong haøng trieäu ngöôøi vui aáy ñaõ coù ngöôøi nöõ boä ñoäi Döông Thu Höông ngoài khoùc beân veä ñöôøng Saøi Goøn vaø nöõ ngheä só öu tuù Kim Chi ngöôøi töøng taäp keát ra Baéc naêm 11 tuoåi vaø naêm 21 tuoåi ñaõ cuøng choàng vöôït Tröôøng sôn vaøo “giaûi phoùng mieàn Nam”, ngaøy nay baø cho raèng ñoù laø “nieàm vui ngoä nhaän”: “-Ñuùng, ngaøy xöa toâi khoùc trong nieàm vui chieán thaéng, nay toâi laïi phaûi khoùc “trong noãi ñau thôøi cuoäc”, trong nhöõng noãi buoàn da dieát!” “-Vui sao nöôùc maét laïi traøo”- baây giôø toâi môùi thaáy ñoù laø nieàm vui ngoä nhaän. Hoùa ra, nieàm vui, nieàm tin vaø nhöõng hy voïng cöù saùng leân trong toâi suoát thôøi chieán tröôøng khoùi löûa aáy laø do “ ngheä thuaät tuyeân truyeàn”... “-Vôùi toâi baây giôø 30-4 khoâng phaûi laø ngaøy giaûi phoùng mieàn Nam. Mieàn Nam tröôùc ñaây laø mô öôùc cuûa Thaùi Lan, cuûa Singapore. Vaäy maø baây giôø Vieät Nam ta tuït haäu sau hoï haèng theá 64 • Ngöôøi Vieät Illinois kæ. Mieàn Nam laø vöïa luùa xuaát khaåu ñi caùc nöôùc. Vaäy maø sau 30-4 moät thôøi gian thì caùc laõnh ñaïo ñaõ khieán cho caû nöôùc phaûi aên ñoän khoai, saén, ngoâ. Caûnh caám chôï ngaên soâng ngaøy aáy daãn tôùi caûnh thieáu töøng con khoâ, chai nöôùc maém... “-Baây giôø moãi laàn 30-4, taâm traïng toâi raát ñau ñôùn, vì nieàm tin vaøo ñaûng CSVN vaø cheá ñoä XHCN hoaøn toaøn ñoå vôõ. Noãi ñau buoàn khoâng dieãn taû ñöôïc baèng lôøi”. (DanLamBao online ngaøy 23-4-2015) T cho ñaát nöôùc, cho daân toäc”. ieá n só Nguyeã n Thanh Giang, nhaø baát ñoàng chính kieán laõo thaønh ôû Haø Noäi, ngöôøi coù nhieàu naêm soáng vaø laøm vieäc döôùi cheá ñoä XHCN, cho bieát oâng ñaõ töøng ngoä nhaän veà lòch söû maø coäng saûn tuyeân truyeàn nhö sau: “Qua quaù trình, toâi nhaän ra cuoäc khaùng chieán choáng Myõ laø voâ nghóa. Ñaùng leõ khoâng neân xaûy ra nuùi soâng xöông maùu nhö vaäy. Cho ñeán caùch nay möôi naêm, toâi vaãn nghó laø ñaùnh Phaùp, ñuoåi Nhaät laø coâng cuûa ñaûng trong coâng cuoäc choáng ngoaïi xaâm. Nhöng giôø naøy toâi cuõng nhaän ra laø voâ nghóa... Toâi nhaän thöùc ít nhaát neáu khoâng coù toäi thì ñaûng Coäng saûn cuõng khoâng laøm ñöôïc caùi gì hay (BBC online ngaøy 1-2-2015) 70% lòch söû giaû doái cho neân söû chæ coøn laø moân hoïc maø thaày khoâng muoán daïy, troø cuõng khoâng muoán hoïc. Hoïc sinh ñaõ reo möøng khi moân söû khoâng coøn trong ñeà thi toát nghieäp THPT: “Khi Boä Giaùo duïc thoâng baùo naêm nay seõ khoâng thi toát nghieäp THPT moân Lòch söû, nhieàu hoïc sinh ñaõ ñoàng loaït ra ban coâng tröôøng ñeå aên möøng baèng caùch xeù giaáy, trong ñoù coù caû ñeà cöông moân söû. Video quay taïi tröôøng THPT Nguyeãn Hieàn, quaän 11, TP Saigon ngaøy 29-3” (VNExpress online ngaøy 7-4-2013) K eát luaän baøi naøy, toâi xin möôïn lôøi nhaø baùo Traàn Ñónh noùi chuyeän oâng Hoà choáng Myõ nhö sau: “Moät baïn toâi, só quan thieát giaùp, naêm 1983 vöøa tuø taän Lao Kai veà lieàn baûo toâi: “Neân hieåu caâu oâng Hoà noùi Ñaùnh cho Myõ cuùt, ñaùnh cho nguïy nhaøo thaønh ra ñaùnh cho Myõ cuùt, ñaùnh cho Hoa vaøo, ôû tuø toâi ruùt ra caùi söï thaät kinh khuûng luø luø aáy. Thaèng Taây noù teách thaèng Taøu noù sang”. (Ñeøn Cuø II - trang 505) Lòch söû chæ coù 30% laø söï thaät, coøn laïi 70% laø giaû doái, theá cho neân ñaõ bò daân toäc taåy chay thì khoâng coù gì laï!• CAÙO LOÃI HOÄI Ngöôøi Vieät Illinois, Hoäi Cao Nieân Chicago, Hoäi CCSVNCH, Hoäi Hueá-Quaûng Trò, Hoäi Cao Nieân DuPage XIN TRAÂN TROÏNG CAÙO LOÃI QUÙY ÑOÀNG HÖÔNG SAU KHI QUYEÁT ÑÒNH HUÛY BOÛ BUOÅI TRÌNH CHIEÁU PHIM: Ngaøy 19.7.2015 taïi Vietbowl Restaurant Chicago, Illinois vì nhöõng lyù do ngoaøi yù muoán cuûa Ban Toå Chöùc. TRAÂN TROÏNG, Ngöôøi Vieät Illinois • 65 LGT: Trong ngaøy thöù Tö 1 thaùng 7, ngaøy môû ñaàu vieäc cöùu xeùt caùc taøi khoaûn cho nieân khoùa môùi, cuøng vôùi thaønh vieân caùc cô quan xaõ hoäi phuïc vuï coäng ñoàng voâ vò lôïi, caùc thaønh vieân tî naïn vaø di daân nhieàu saéc toäc, taát caû nhaân vieân Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois ñaõ tham döï buoåi tuaàn haønh taïi trung taâm thaønh phoá Chicago ñeå yeâu caàu tieåu bang vaø caùc nhaø laäp phaùp taùi cöùu xeùt vieäc trôï caáp taøi khoaûn phuïc vuï cho caùc chöông trình lôïi töùc xaõ hoäi. Xin ñöôïc giôùi thieäu moät soá hình aûnh ñaõ ghi nhaän: 66 • Ngöôøi Vieät Illinois (Photos: Fr.Khuc, VAI) Ngöôøi Vieät Illinois • 67 • NGUYEÃN VIEÃN Saøi Goøn Saøi Goøn khoâng coøn boùng moät con chim saø xuoáng coâng vieân quen maø raát laï hay nhôù n nhaùc treân haøng daây ñieän cheùo chaèng choùng maët giöõa nhöõng ñoåi thay töï phaùt loaïn caøo caøo chuùng sôï bôïm nhaäu Saøi Goøn toâi veà ngay möôøi taùm thoân vöôøn traàu hôn daâ n ñen sôï coân ñoà Vieät Coäng khoâng coøn moät caùnh ñoàng hay ao rau muoáng ñaá t khoâ n g laønh , chim leân baøn nhaäu Baø Ñieåm baây giôø taäp trung caùc loaïi ñieám nöôù c khoâ n g thieâ ng,ngöôøi boû nöôùc tò ñaøo ñieám töø thò thaønh ngöôø i Saø i Goø n khoâ n g uoá n g röôï u caøng deå bò thaàn kinh laùch xuoáng thoân queâ hoï uoáng cho ñôøi boác leân khí phaùch ñieám töø xaùc thaân say ñeå bôù t thaá y cuoäc ñôøi mieân mang röôùm maùu ñieám luoân moâi mieäng khoûi thaáy mình nhuïc heøn ñieám töï nhieân nhö doøi boï kyù sinh ñieám saûng khoaùi bình thöôøng Saøi Goøn ly caø pheâ ñaàu ngaøy nôi toâ i veà nhìn haø n g nguõ baù n veù soá bao nhieâu phaàn traêm caø pheâ ñoâng nhö bang hoäi Caùi Bang bao nhieâu xaùc cau pha baép hoï baùn ñuû thöù vaän ruõi may ta ngoài nhaån nha khaép tænh thaønh ñaát nöôùc ñaéng, chaùt caû loøng hoï baùn soá ñoû ñi Saøi Goøn daønh cho mình quaùn nhaäu moïc leân ñuû kieåu taân kyø soá ñen,soá baïc caùc moùn saéc maøu höông vò töø Nam ra Baéc caù i soá ngheø o ...ngheø o maï t kieá p thieân thu ngay caû nhöõng moùn bình daân Phuù Yeân, Quaõng Ngaõi toâi ñaõ töøng moät thôøi baùn luoân soá phaän cuõng boø veà Saøi Goøn tim‘ moät choå ñöùng ñaëc tröng baùn phaàn soá löu vong ngöôøi baïn maáy baän ngoài tuø ñònh nghóa ngöôøi Saøi Goøn maá y baä n töôû n g soá mình ñaõ taän chính xaùc ñeán ñoä laøm toâi khoù chòu côn soát reùt röøng ngöôøi Saøi Goøn laø ngöôøi coù theå soáng ôû Saøi Goøn co quaé p röøng saâu maø löông taâm yeân oån toâ i veà Saøi Goøn khoâng bò ñieân qua lai con ñöôøng ngaøy xöa coøn coù theå laøm giaøu ñaõ töøng moøn deùp Laøo trôû veà baây giôø söùt deùp quai da toâi khoâng coøn laø ngöôøi daân Saøi Goøn nhö tröôùc vaã n khoâ n g theå tìm ra mình ngaøy cuõ queâ muøa hôn ngöôøi thöôïng du ngô ngaùo giöõa loøng ñöôøng moåi theá heä cuoäc ñôøi thay ñoåi 68 • Ngöôøi Vieät Illinois toâi ñöùng ngay ngaõ ba ñöôøng tieáng keøn xe ñieác tai,nhöùc oùc quaùn baùnh mì ngaøy xöa toâi hay mua tröôùc khi ñeán lôùp giôø thaønh quaùn aên nhanh hieän ñaïi xöù ngöôøi caû daân toäc toâi ngöôøi ngöôøi tranh nhau baùn baùn trieät ñeå baùn nhieät taâm baùn töø giaø ñeán treû moãi caên nhaø laø moät gian haøng sæ, leû moãi cuoäc ñôøi laø ñònh meänh ñoåi trao Sai Goøn toâi veà khoâng daùm chaïy xe ra phoá xe ñap laán ngöôøi ñi boä xe gaén maùy laán xe ñaïp xe boán baùnh laán xe gaén maùy xe vaän taûi nheï laán xe taxi xe vaän taûi naëng laán xe ñoø ,xe khaùch xe oâng lôùn,baø quan laán xe cöùu hoä cöùu thöông tranh nhau maø laán chaùnh quyeàn laán daân ñen daân giaøu laán daân ngheøo ñaïi gia laán daân heøn chaân daøi laán maáy coâ thoân nöõ quyù töû caáp cao laán daân laøm ruoäng laán ñeå daønh nhau aên treân,ngoài tröôùc laán ñeå cuøng nhau tuoät doác con ngöôøi laán ñeå cuøng ngoi cuøng huïp laën trong moät ñaát nöôùc buoàn ñang chôø ñôïi dieät vong Saøi Goøn toâi veà... daân töù xöù toâi ngoài tieäm aên chuû quaùn mieàn Nam anh taøi xeá Taxi ngöôøi Hueá baø baùn veù soá gioïng Quaûng Nam troï treï maáy em beù aên xin chöûi theà raân tieáng Baéc Kyø anh chaøng taây Ba loâ mua haøng löu nieäm traû giaù hôn ngöôøi baûn ñòa vaøi ngöôøi Phi laøm baûo veä Khaùch Saïn naêm sao nghe noùi huaán luyeân vieân ñaù banh laø ngöôøi Brazil, ngöôøi Ñöùc raâu oâng noï caém caèm baø kia nhoán nhaùo thaønh phoá ì xeøo ngöõ aâm trung taâm hoå loán,haàm baø laèng Saøi Goøn toâi veà... lòch söï vaên minh xaû raùc töï nhieân nhö moïi nôi laø baõi raùc ngöôøi ta ngang nhieân ñaùi leân khu vöïc ghi “caám ñaùi” ñaùi leân moïi ngoùc ngaùch, ngaõ ñöôøng tröôùc maët moi ngöôøi qua Saøi Goøn baây giôø caàu ñöôøng söûa sang choå môùi laáp oáng coáng hoâm qua nay ñaøo leân cho thoaùt nöôùc ngay giöõa con ñöôøng giao thoâng ngöôøi ta laäp ra phaùo ñaøi loâ coát ñang chôø tieàn “khu vöïc thi coâng “ chuyeän caàu saäp ñoå loåi xi maêng vaät lieäu ñöôïc baùo caùo haøng keùm phaåm coøn sinh maïng ngöôøi chaúng leû tuyeân boá laø haøng voâ duïng neân soáng cheát khoâng caàn khoâng ñaùng quan taâm caàu treo rôi do ñinh, oác coù vaán ñeà oùc con ngöôøi thi ñaâu caàn kieåm chöùng chuùng coù ñaàu Löøa cuûng bieát kieám Ñoâ la Saøi Goøn toâi veà... thôøi tieát nhö xöa vaãn hai muøa möa naéng khoùi buïi xe ngaäp trôøi khoùi thuoác muø mòt khaép khoâng gian moïi ngöôøi mang khaåu trang khoaùc aùo daøi tay sôï naéng ñen da ñaàu ñoäi “noài côm ñieän” leân xe tay ga nhìn ñöôïc coâ gaùi naøo giaø hay treû deå gì tìm ra duyeân daùng Vieät Nam Saøi Goøn toâi veà... chæ coù toâi Cuø Laàn thaáy meï ñaàu muoái tieâu maø töôûng tuoåi thanh xuaân neân ñöùng baèng hai chaân choâng cheânh thöông nhôù tieác Saøi Goøn toâi maáy möôi naêm tröôùc...xa roài! • NGUYEÃN VIEÃN Ngöôøi Vieät Illinois • 69 P haûi noùi laø khoâng deã daøng ñeå anh tieáp tuïc con ñöôøng hoïc vaán voán bò boû dôû töø laâu treân ñaát nöôùc ñaõ coù nhieàu ñoåi thay. Vaø cuoái cuøng thì anh cuõng nhö nhieàu ngöôøi khaùc töø moät kyõ sö xaây döïng chaân öôùt chaân raùo böôùc ra khoûi caùnh coång tröôøng ñaïi hoïc, sau ñoù xaây döïng ñöôïc moät ñoäi nguõ kyõ thuaät cuûa rieâng mình. Baây giôø, anh ñang laø giaùm ñoác moät coâng ty xaây döïng coù tieáng taêm trong caùi thaønh phoá Saigon roäng lôùn naøy. Beân caïnh anh coù quaù nhieàu caùm doã. Trong khi ñoù, vôï anh ngaøy caøng xaáu ñi, thaân hình trôû neân xoà xeà, da deû cuõng khoâng hoàng haøo, mòn maøng nhö tröôùc. So vôùi voâ vaøn kieàu nöõ beân caïnh anh, vôï anh thaät queâ muøa, aûm ñaïm. Söï hieän dieän cuûa vôï nhaéc nhôû quaù khöù taàm thöôøng, thaáp keùm cuûa anh. Anh nghó cuoäc hoân nhaân naøy neân chaám döùt ôû ñaây. Anh göûi vaøo taøi khoaûn cuûa vôï 500 trieäu ñoàng, mua cho coâ moät ngoâi nhaø ôû trung taâm thaønh phoá nhoän nhòp. Anh khoâng phaûi ngöôøi ñaøn oâng voâ löông taâm. Vì vaäy, neáu nhö khoâng saép xeáp cuoäc soáng oån thoûa cho vôï anh sau naøy, anh seõ caûm thaáy voâ cuøng toäi loãi... Cuoái cuøng, anh chuû ñoäng ñeà nghò ly hoân. Vôï anh ngoài ñoái dieän, traàm tö nghe anh giaûi thích lyù do ly hoân. Ñoâi maét aáy raát ñoãi dòu daøng. Nhöng 20 naêm laøm vôï choàng, anh quaù hieåu roõ veà coâ, ñaèng sau ñoâi maét hieàn dòu aáy, anh bieát raèng traùi tim coâ ñang ræ maùu. Anh chôït nhaän ra mình thaät taøn nhaãn. N gaøy vôï anh ñoàng yù rôøi khoûi nhaø. Coâng ty phaûi giaûi quyeát moät vaøi vaán ñeà, anh baûo coâ ñôïi ôû nhaø, tröa veà anh seõ giuùp coâ chuyeån nhaø, chuyeån ñeán caên hoä chung cö anh mua cho. Ñoàng nghóa vôùi vieäc cuoäc hoân nhaân keùo daøi 20 naêm seõ keát thuùc taïi ñaây. Buoåi saùng ngoài trong phoøng laøm vieäc, anh boàn choàn, thaáp thoûm. Ñeán tröa, anh voäi vaõ veà nhaø. Caên nhaø ñöôïc doïn deïp saïch seõ, vôï anh ñaõ ñi maát roài. Treân baøn ñaët chieác chìa khoùa nhaø anh mua cho coâ, soå tieát kieäm 500 trieäu ñoàng vaø moät böùc thö coâ vieát cho anh. Ñaây laø böùc thö ñaàu tieân maø coâ vieát cho anh: “Em ñi ñaây, em veà nhaø meï. Chaên em giaët phôi khoâ roài ñaáy, caát ôû ngaên cuoái cuøng beân traùi tuû quaàn aùo. Trôøi laïnh anh nhôù laáy ra ñaép. Giaøy da taát caû em ñeàu ñaùnh xi roài nheù, neáu anh khoâng töï mình ñaùnh ñöôïc thì mang ñeán tieäm oâng Tö ñaàu ngoõ aáy. Sô mi treo ôû phía treân, vôù, thaét löng ôû trong ngaên keùo phía döôùi tuû. Mua gaïo nhôù mua gaïo taùm thôm cuûa Thaùi Lan, anh nhôù vaøo sieâu thò mua nheù, mua beân ngoaøi anh khoâng thaïo ngöôøi ta baùn haøng giaû cho ñaáy. Dì Hai moãi tuaàn ñeàu ñeán doïn deïp nhaø cöûa moät laàn, cuoái thaùng anh nhôù göûi tieàn cho dì aáy. Coøn nöõa, ñoà cuõ cöù cho oâng Tö ñaàu ngoõ nheù, oâng aáy göûi veà queâ cho boïn treû con, chaéc chuùng noù seõ vui laém. Daï daøy anh khoâng toát, em ñi roài anh nhôù uoáng thuoác ñeàu ñaën. Thuoác em nhôø ngöôøi ta muøa töø Quaûng Bình, coù leõ cuõng ñuû duøng nöûa naêm. Anh ra ngoaøi thöôøng queân mang theo chìa khoùa nhaø, em göûi moät chuøm ôû choã baûo veä, laàn sau neáu queân thì ñeán ñaáy laáy nheù. Buoåi saùng ñi ra ngoaøi anh nhôù ñoùng cöûa soå, möa taït vaøo seõ laøm öôùt nhaø ñaáy. Canh caù loùc - moùn maø anh thích em ñeå ôû trong tuû laïnh. Anh veà nhôù haâm laïi roài haõy aên nheù! Göûi anh, ngöôøi em yeâu nhaát “ 70 • Ngöôøi Vieät Illinois N höõng doøng chöõ xieâu veïo nhöng taïi sao noù cöù nhö nhöõng vieân ñaïn baén vaøo traùi tim anh, moãi vieân ñeàu mang theo taám chaân tình xuyeân thaúng vaøo ngöïc - ñau nhoùi. Anh töø töø ñi vaøo nhaø beáp. Moãi ñoà vaät ôû ñaây ñeàu löu giöõ daáu tay, hôi thôû cuûa coâ. Anh chôït nhôù veà 20 naêm tröôùc, anh laøm ôû coâng tröôøng xaây döïng daàm möa daõi naéng. Nhöõng ngaøy thaùng baàn haøn cuûa cuoäc ñôøi ñeàu coù coâ beân caïnh. Nhôù laïi baùt canh caù loùc noùng hoåi ñaõ söôûi aám traùi tim anh trong nhöõng ngaøy muøa ñoâng laïnh caét da caét thòt, nhôù laïi giaây phuùt anh ñaõ töøng höùa vôùi loøng mình nhaát ñònh seõ mang laïi haïnh phuùc suoát ñôøi cho coâ. Anh quay ngöôøi, nhanh choùng khôûi ñoäng xe. N öûa tieáng sau, cuoái cuøng anh cuõng tìm thaáy coâ ñang ñôïi taøu trôû veà queâ. Anh giaän döõ noùi: - Em muoán ñi ñaâu? Anh laøm vieäc meät moûi caû ngaøy, veà ñeán nhaø, ñeá n côm noù n g cuõ n g khoâng coù maø aên. Anh raát caàn coù em trong ñôøi! Veà nhaø vôùi anh ngay! Anh troâng raát hung döõ vaø thoâ loã! Ñoâi maét coâ öôùt nhoøe, coâ ñöù n g leâ n , ngoan ngoaõn theo sau anh ñi veà nhaø. Gioït nöôùc maét xen laãn nieàm vui ...... Coâ khoâng bieát raèng, luùc naøy ñi tröôùc coâ, anh ñang daèn loøng coá kìm neùn nhöõng gioït nöôùc maét ...Suoát quaõng ñöôøng töø nhaø ñeán ñaây, anh thöïc söï raát sôï, sôï khoâng tìm thaáy coâ, sôï töø ñaây seõ maát coâ maõi maõi... A nh töï traùch mình sao laïi ngu ngoác ñeán vaäy, hoùa ra ñaùnh maát coâ aáy cuõng gioáng nhö anh ñaùnh gaõy xöông söôøn cuûa mình... Hai möôi naêm ñoàng cam coäng khoå, hai ngöôøi ñaõ buoäc chaët cuoäc ñôøi mình vaøo nhau, maõi maõi khoâng theå taùch rôøi. Taïi thôøi ñieåm sai laàm, ñòa ñieåm sai laàm, chæ caàn gaëp ñöôïc ñuùng ngöôøi, taát thaûy moïi thöù ñeàu seõ ñuùng. Giaøu coù thöïc söï khoâng phaûi soá tieàn trong theû ngaân haøng, maø laø nuï cöôøi haïnh phuùc treân khuoân maët baïn. Tieàn nhieàu hay ít khoâng quan troïng, quan troïng laø tìm ñöôïc moät ngöôøi toaøn taâm toaøn yù yeâu thöông baïn. Treân theá giôùi naøy, haïnh phuùc nhaát laø ba tieáng “ta yeâu nhau”. Hieåu ñöôïc baûn thaân mình muoán gì, theá giôùi môùi coù theå hieåu ñöôïc baïn!• (Nguyeãn Thò MiLi st.) nvicuoimimchi.com GIÖÕA LUAÄT SÖ VAØ VÔÏ? Vôï hoûi choàng: - Anh coù theå noùi taïi sao thaùng naøy anh khoâng mang tieàn veà? - Em boû loái noùi cuûa moät luaät sö ñi. Em coù theå duøng gioïng cuûa moät ngöôøi vôï hoûi choàng maø. - OK anh! Nghe ñaây: “Tieàn löông thaùng naøy anh ñem cho con quyû caùi naøo roài?”. AÊN MÖØNG Hai vôï choàng ñi aên toái taïi moät tieäm röôïu. Giöõa böõa aên, coâ vôï nhaän ra moät göông maët quen thuoäc beøn huyùch tay choàng, chæ ra phía ñoù. Anh coù nhìn thaáy ngöôøi ñaøn oâng ñang ngöûa coå tu röôïu ôû goùc quaày bar ñaèng kia khoâng? - Thaáy! Coù chuyeän gì vaäy? - Ngöôøi yeâu cuõ cuûa em ñaáy! Anh ta ñaõ uoáng nhö theá naøy töø 10 naêm nay roài, keå töø khi chia tay vôùi em. Ngöôøi choàng nhuùn vai roài quay laïi vôùi moùn aên ñang duøng dôû: - Vôù vaån thaät! Ñaâu caàn phaûi aên möøng kyõ ñeán theá! HIEÅU NHAÀM Hai vôï choàng ñang aên saùng. Baát chôït, coâ vôï hoûi: - Anh naøy, anh bieát hoâm nay laø ngaøy gì khoâng? Ngöôøi choàng gaät ñaàu vaø ñi thaúng ñeán coâng sôû. Khoaûng 10 giôø, moät boù hoa lôùn ñöôïc göûi taëng coâ vôï. 12 giôø, hieäu may sang nhaát thaønh phoá ñem ñeán moät boä vaùy. Coâ vôï traøn treà haïnh phuùc goïi ñeán coâng ty choàng: - Anh yeâu, chöa bao giôø em coù moät ngaøy möøng Leã Ñoäc Laäp Hoa Kyø ñeïp nhö vaäy! - ?!! Ngöôøi Vieät Illinois • 71 Lieân laïc: P.O. Box 25711, Chicago, IL 60625 •- Ñieän thoaïi: (773) 757-9402 / (773) 701-0534 P 72 • Ngöôøi Vieät Illinois HOÄI CÖÏU CHIEÁN SÓ VIEÄT NAM COÄNG HOØA TAÏI ILLINOIS PO Box 25711, Chicago, IL 60625 Phone: (773) 701-0534/ (630) 539-2876 E-mail: dungkq@hotmail.com THÖ MÔØI Hoäi Cöïu Chieán Só Vieät Nam Coäng Hoøa taïi Illinois traân troïng kính môøi: Quyù Nieân tröôûng, Chieán höõu vaø gia ñình, quyù Ñoàng höông ñeán tham döï: LEà RA MAÉT BAN CHAÁP HAØNH HOÄI CÖÏU CHIEÁN SÓ VNCH/IL (Nhieäm kyø 2015-17) Ñòa ñieåm: VIET BOWL RESTAURANT 1122 W. Wilson Ave., Chicago, IL 60640 Thôøi gian: Chuû Nhaät, 06 thaùng 9 naêm 2015 Töø 11:30 a.m. – 2:30 p.m. Söï hieän dieän ñoâng ñuû cuûa Quyù vò laø moät khích leä vaø coå vuõ cho söï lôùn maïnh cuûa Hoäi. Chicago, ngaøy 01 thaùng 8 naêm 2015 TM Ban Toå Chöùc KQ Duõng Nguyeãn Chuû tòch Hoäi CCS/VNCH Illinois Chöông Trình: M.C: Buøi Lieân Minh -Giôùi thieäu quan khaùch, ñaïi dieän caùc Hoäi ñoaøn tham döï -Leã Chaøo Quoác Kyø Myõ-Vieät vaø Phuùt Maëc nieäm -Dieãn vaên Chaøo möøng Quan khaùch -Giôùi thieäu Ban Coá vaán, Ban Kieåm soaùt, vaø Ban Chaáp haønh Hoäi CCS/ -Töôøng trình hoaït ñoäng cuûa Hoäi trong hai naêm qua -Lôøi phaùt bieåu cuûa Ñaïi dieän caùc hoäi ñoaøn -Lôøi caûm taï cuûa Ban Toå Chöùc -Duøng côm tröa thaân maät, vaø vaên ngheä karaoke -Beá maïc Ngöôøi Vieät Illinois • 73 • Caâu Chuyeän Thaày Lang • Caâu Chuyeän Thaày Lang • Caâu Chuyeän Thaày Lang • Caâu Chuyeän Thaày Lang • • Baùc só NGUYEÃN YÙ ÑÖÙC Hai ngöôøi daét tay nhau trôû veà queâ cuõ. Ngöôøi choàng töôûng raèng vôï hoài taâm seõ soáng ñôøi vôùi mình. Chaúng ngôø naøng vaãn quen ñöôøng cuõ, theo moät tay laùi thöông giaàu coù vaø xin vónh bieät coá nhaân. Heát lôøi khuyeân can khoâng ñöôïc, ngöôøi choàng beøn noùi: - Naøng coù theå ra ñi nhöng xin traû laïi ta ba gioït maùu. Vôï beøn chích ngoùn tay, hoaøn traû maùu. Maùu vöøa nhoû ra thì naøng taét thôû. Cheát ñi, naøng hoùa thaân thaønh con muoãi, tìm ngöôøi ñeå laáy laïi ba gioït maùu, mong ñöôïc hoài sinh. Naøng bay tôùi ñaâu cuõng bò xua ñuoåi, neân luoân mieäng vo ve than vaõn”. Do ñoù, chæ coù muoãi caùi môùi huùt maùu ñoäng vaät. C huyeän ngaøy xöa keå raèng: “-Coù anh chaøng noï heát loøng thöông yeâu vôï. Nhöng chò vôï laïi ham thoùi traêng hoa, lang chaï, nay nhaân tình, mai nhaân baùnh vôùi trai traùng trong laøng. Roài ñoät nhieân chò vôï laên ñuøng ra lìa xa coõi traàn. Ngöôøi choàng buoàn raàu boû xöù ra ñi, oâm theo xaùc vôï laøm kyû nieäm. Moät ngaøy noï anh ta gaëp moät vò ñaïo nhaân, beøn xin ra tay cöùu soáng vôï. Thoâng caûm, ñaïo nhaân giuùp ñôõ vaø baûo ngöôøi choàng chích ngoùn tay, nhoû ba gioït maùu leân xaùc vôï. Ngöôøi choàng laøm y theo lôøi, vaø vôï soáng laïi. Muoãi caùi: höng khoa hoïc ngaøy nay tinh teá hôn, ñaõ tìm hieåu lyù do khieán taïi sao chæ caùc môï muoãi môùi laøm coâng vieäc huùt maùu ñoäng vaät. Ñeå sinh soáng vaø cuõng ñeå gaây ra moät vaøi tai hoïa cho loaøi ngöôøi. - Thöù nhaát laø caùc Môï coù mieäng daøi vôùi voøi ñeå deã beà huùt maùu cuûa ñoäng vaät maùu aám. Coøn caùc caäu muoãi haàu heát ñeàu soáng nhôø maät hoa vaø nöôùc laõ. - Thöù hai laø ña soá caùc môï caàn phaûi soáng baèng maùu ñeå coù chaát ñaïm ñeå nuoâi tröùng nhôø ñoù môùi laøm coâng vieäc sanh ñeû ñöôïc. - Thöù ba laø khi ñoát ngöôøi (hay thuù vaät) huùt maùu nhö vaäy thì caùc môï “kyù nieäm” vaøo huyeát quaûn “thí chuû” moät chuùt nöôùc mieáng coù caùc taùc nhaân gaây beänh truyeàn nhieãm. - Thöù tö laø caùc môï chæ ñeû tröùng treân maët nöôùc: hoaëc laø nöôùc ñang chaåy, nöôùc ao tuø, nöôùc treân soâng, trong laïch hoaëc nöôùc möa ñoïng trong caùi oáng N 74 • Ngöôøi Vieät Illinois lon ræ seùt ôû ñaàu nhaø.Taát nhieân laø caùc caäu muoãi thì khoâng ñöôïc taïo hoùa giao cho caùi traùch nhieäm ñeû tröùng naøy. Muoãi cuõng nhö ong kieán gaây ra nhieàu khoù khaên cho con ngöôøi moãi khi Heø tôùi. Khí haäu noùng aám laø thôøi gian phaùt trieån öa thích cuûa nhoùm sinh vaät naøy. Chuùng ñoát, chuùng caén, chuùng huùt maùu, chuùng truyeàn chaát coù haïi khieán voâ soá ngöôøi mang beänh phaûi ñi baùc só hoaëc vaøo nhaø thöông. trong cô theå. Lyù do khaùc nöõa laø ôû hai thôøi ñieåm naøy, nhöõng con moài cuûa chuùng cuõng hay ra ngoaøi. Muoãi laø moät loaïi coân truøng bieát bay coù hai caùnh nhoû, thaân hình maûnh mai, chaân daøi, caùnh heïp, laám taám nhieàu vaåy treân gaân caùnh. Chuùng huùt maùu ñuû no roài tung caùnh bay ñi. Vì theá khi muoãi baùm vaøo da maø ñoäng vaät xua ñuoåi chuùng ñi thì chuùng seõ bay trôû laïi, laáy ñuû thöïc phaåm ñaõ. Cho neân, nhieàu khi ñeå traùnh tieáng vo ve gaây khoù nguû ban ñeâm, thaø cöù thí coâ hoàn cho chuùng moät chuùt maùu cho xong. Muoãi no ñi nguû, mình cuõng oâm “goái meàm” nguû cho ngon giaác! Sau khi huùt no thì môï muoãi phaûi kieám moät choã yeân tónh ñeå thöôûng thöùc, tieâu hoùa chieán lôïi phaåm laø maùu. Nghæ ngôi, muoãi cuõng coù tö theá ñaëc bieät: muoãi thöôøng thì thaân mình song song vôùi maët baèng, coøn ñaàu thì chieáu nghieâng. Muoãi anophele truyeàn beänh soá reùt thì nghæ ngöôïc laïi: ñaàu vaø voøi song song vôùi maët baèng, mình nghieâng nghieâng. Vì theá caùc cuï ta goïi chuùng laø muoãi ñoøn xoùc. Töø ñaàu, nhuù ra moät xuùc tu vôùi nhieàu sôïi loâng loaén xoaén. Loâng ngaén ôû muoãi caùi, loâng daøi vaø raäm raïp ôû muoãi ñöïc. Mieäng muoãi caùi daøi, coù voøi ñeå huùt, coøn mieäng muoãi ñöïc raát thoâ sô. Coù khoaûng treân 2000 loaïi muoãi khaùc nhau. Chuùng soáng khaép nôi, töø mieàn nhieät ñôùi noùng aám tôùi vuøng baéc cöïc laïnh giaù; töø vöïc saâu tôùi ñænh nuùi cao. Muoãi caân naëng khoaûng 2.5 milligrams, coù theå bay nhanh tôùi gaàn moät caây soá moät giôø. Muoãi coù theå di chuyeån xa caû naêm chuïc caây soá. Muoãi huùt maùu uoãi caùi huùt maùu ñeå soáng vaø ñeå coù theå sinh saûn. Moãi laàn muoãi huùt khoaûng 5 phaàn trieäu cuûa moät lít. Muoãi coù theå ñaùnh hôi ra thaân chuû xa caû vaøi chuïc thöôùc baèng nhieàu caùch: nhìn thaáy söï di ñoäng cuûa ñoäng vaät; coù theå phaùt hieän nhöõng tia hoàng ngoaïi phaùt ra töø thaân theå con moài; ñaëc bieät laø chuùng ngöûi thaáy muøi caùc hoùa chaát maø ñoäng vaät tieát ra nhö carbon dioxide, lactic acid, chaát beùo cholesterol, chaát steroid. Lactic acid laø hoùa chaát tieát ra töø caùc baép thòt trong khi laøm vieäc. Khi tìm ra con moài thì muoãi seõ baùm saùt. Chuùng caén ñeå huùt maùu. M Vieäc huùt maùu cuõng raát khoa hoïc: tröôùc khi huùt, chuùng nhaû vaøo moät chuùt chaát choáng ñoâng maùu ñeå maùu deã daøng chaïy vaøo ruoät chuùng. Nöôùc mieáng cuûa muoãi cuõng coù theå chöùa vi khuaån truyeàn moät soá beänh truyeàn nhieãm. Chuùng coù theå huùt baát cöù luùc naøo, ngaøy cuõng nhö ñeâm, nhöng thôøi ñieåm öa thích laø saùng sôùm vaø khi chaïng vaïng hoaøng hoân. Lyù do laø giöõa tröa maø bay ra ngoaøi thì chuùng coù theå bò toån thöông vì hôi noùng laøm khoâ nöôùc Caùi vuï muoãi caén naøy cuõng coù nhieàu chuyeän neân noùi ra: oá laø muoãi cuõng khoù tính, löïa choïn con moài. Coù ngöôøi thì muoãi cheâ maø ngöôïc laïi moät soá ngöôøi khaùc thì muoãi chieáu coá raát nhieàu. Coù thöû nghieäm ñaõ ñeå hai ngöôøi trong moät phoøng kín, haàm hôi coù ít con muoãi. Moät ngöôøi laõnh ñuû, moät ngöôøi raát ít veát muoãi caén. Lyù do taïi sao thì chöa coù giaûi thích. S Caùc nhaø nghieân cöùu ñang coi xem trong hôn hai traêm hoùa chaát maø da ta tieát ra, khoâng hieåu hoùa chaát Ngöôøi Vieät Illinois • 75 naøo laïi haáp daãn vôùi caùc naøng muoãi nhö vaäy. Moà hoâi, khí CO2 trong hôi thôû cuûa ñoäng vaät, thaân nhieät vaø tia hoàng ngoaïi phaùt ra töø ñoäng vaät raát haáp daãn vôùi muoãi. Caây coái ban ñeâm thaû ra nhieàu CO2 neân ra vöôøn ban ñeâm, ta seõ laø moài ngon cho muoãi. Ngoaøi ra, muoãi cuõng ñaëc bieät coù caûm tình vôùi ngöôøi coù maùu loaïi O, phuï nöõ coù thai, ngöôøi quaù kyù, ngöôøi coù khoù khaên veà tieâu hoùa, acid lactic tieát ra khi vaän ñoäng cô theå, maëc quaàn aùo maàu ñen, ñoû, khi uoáng vaøi lon la de.... Vì coù nhöõng “haáp daãn löïc” phaùt ra töø ngöôøi, cho neân, khi ôû nôi coù muoãi thì ta coù theå chaïy xa, xua ñuoåi chuùng nhöng khoâng troán aån vôùi chuùng ñöôïc. Muoãi cuõng thích haønh ngheà trong boùng toái, cho neân khi ngoài laøm vieäc, hoïc baøi laø muoãi höôùng vaøo muïc tieâu ôû nhöõng vuøng da khuaát toái nhö baøn chaân naèm döôùi gaàm baøn. Muoãi ñeû tröùng treân maët nöôùc, nhaát laø nôi ao tuø nöôùc ñoïng. Sau daêm ngaøy, tröùng nôû thaønh aáu truøng (boï gaäy hoaëc loaêng quaêng) ngoï nguaäy chuyeån ñoäng. Vaøi ngaøy sau, boï gaäy bieán thaønh nhoäng roài thaønh muoãi, bay khoûi maët nöôùc. Caùc chuù caù con laø raát khoaùi aên tröùng vaø boï gaäy. Sau khi thaønh hình, muoãi caùi muoãi ñöïc “ñi tô” vôùi nhau. Muoãi caùi phaûi ñi kieám maùu huùt ngay ñeå coù ñaïm chaát sinh saûn tröùng. Khi thôøi tieát aám noùng, muoãi coù theå sanh ñeû moãi hai tuaàn. Nhieät ñoä thích hôïp vôùi muoãi laø 30ºC vaø tuoåi thoï cuûa muoãi laø töø vaøi ngaøy tôùi ba boán tuaàn leã. Muoãi coù nhieàu ôû caùc quoác gia coù khí haäu nhieät ñôùi. Vì theá, cöù tôùi thôøi tieát laïnh muøa ñoâng laø muoãi ta bieät taêm. Beänh do muoãi: uoãi caén, ngoaøi chuyeän khoù chòu, ngöùa ngaùy taïi choã coøn gaây lan truyeàn moät soá beänh nhieãm. Ñaùng keå nhaát laø beänh soát reùt, beänh vieâm naõo, beänh dengue, soát vaøng, beänh giun chæ... M 1-Soát reùt ngaõ nöôùc hieän coøn hoaønh haønh ôû nhieàu quoác gia vuøng nhieät ñôùi vaø ñöa tôùi nhieàu töû vong ñaùng sôï. Muoãi truyeàn lan beänh laø nhöõng môï Anopheles, thuoäc nhoùm Plasmodium. Caùc môï huùt maùu ngöôøi beänh, tieâu hoùa maùu nhöng khoâng tieâu hoùa kyù sinh truøng. Khi caén ngöôøi keá tieáp, caùc môï “ñoå beänh” cho nhöõng naïn nhaân môùi naøy. Cöù nhö vaäy, soát reùt lan truyeàn voâ taän. Beänh coù theå chöõa vaø phoøng ngöøa baèng thuoác caên baûn Chloroquine. Nhöõ n g ai ñi du lòch veà vuøng dòch beänh neân xin thaày thuoác cho thuoác vieân uoáng tröôùc khi ñi, trong thôøi gian du lòch vaø moät tuaàn leã sau khi trôû veà. Hieän nay, ñang coù nhieàu nghieân cöùu ñeå cheá ra thuoác tieâm ngöøa soát reùt, nhö laø chuûng ngöøa beänh cuùm, chuûng ngöøa ñaäu muøa. 2- Soát Dengue, coøn goïi laø Soát Ñaäp Löng (breakbone fever) do muoãi Aedes Aegypti truyeàn virus töø ngöôøi beänh sang ngöôøi laønh. Beänh ít gaây töû vong ngoaïi tröø tröôøng hôïp Soát Ñaäp Löng Xuaát Huyeát thöôøng thaáy ôû caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ chaâu vaø chaâu Myõ La Tinh. Beänh nhaân coù trieäu chöùng nhö, ñau xöông khôùp, nhöùc ñaàu, noùng soát, noåi ban treân da vaø laøm cô theå suy nhöôïc. Khoâng coù thuoác chöõa khoûi beänh maø cuõng chöa coù tieâm ngöøa. Soát xuaát huyeát ñang laø vaán ñeà nan giaûi cuûa moïi quoác gia, vì dòch beänh ngaøy moät gia taêng. 3-Soát Vaøng (Yellow Fever) cuõng do muoãi Aedes Aegypti truyeàn moät loaïi virus. Beänh naøy coù nhieàu ôû Phi chaâu vaø thöôøng gaây ra töû vong. May maén laø ñaõ coù thuoác tieâm ngöøa beänh. 4-Beänh Giun Chæ (Filariasis) coù nhieàu ôû vuøng nhieät ñôùi vaø baùn nhieät ñôùi. Beänh do caùc giun kyù sinh gaây ra vaø ñöôïc muoãi Aedes, Culex, Anopheles vaø Mansonia truyeàn ñi. Beänh coù theå chöõa ñöôïc baèng thuoác Diethylcarbamazine. 76 • Ngöôøi Vieät Illinois Phoøng ngöøa muoãi ñoát: eán ñaây thì chaéc nhieàu ngöôøi thaáy maø ôùn gioáng muoãi, muoán traùnh xa chuùng, khoâng muoán maéc beänh do chuùng truyeàn lan vaø cuõng khoâng muoán chuùng quaáy raày giaác nguû ñeâm, ngaøy. Vaäy thì xin noùi veà chuyeän naøy. Ñ Nhö ñaõ noùi ôû treân, muoãi xuaát hieän ôû ngoaøi trôøi nhieàu nhaát töø luùc tranh toái tranh saùng vaø suoát ñeâm. Vaäy thì khi chuùng huøng hoå ra kieám moài, thì ta ôû trong nhaø. Maø neáu caàn ra thì maëc quaàn aùo phuû ngöôøi caøng kín caøng an toaøn, ñaëc bieät laø ba vuøng coå: coå tay, coå chaân vaø coå ñôõ ñaàu. - Muoãi cuõng kî moät soá tinh daàu thaûo moäc nhö baïc haø, baïch ñaûn, xaû. -Coù theå ñoát höông xua muoãi, duøng ñeøn gieát muoãi, baãy ñieän, vôït ñieän baét muoãi, maùy phaùt ra sieâu aâm ñeå xua muoãi ñi xa. Traùnh ñi tôùi nôi sình laày, nöôùc ñoïng, choã um tuøm caây buïi. Ngoài ngoaøi balcon, ñeå caùi quaït chaïy nheï vôùi gioù thoåi hiu hiu cuõng xua ñuoåi muoãi khaù toát. a.Boâi thuoác ñuoåi muoãi. Coù nhieàu loaïi thuoác xua muoã i , nhöng loaï i ñöôïc nhieàu chuyeân gia tín nhieäm laø DEET. Vaøi ñieàu caàn nhôù khi duøng DEET: - Mua thuoác veà, nhôù ñoïc kyõ nhaõn hieäu vôùi caùch duøng, ruûi ro coù theå coù. - Thuoác coù 30% DEET laø vöøa ñuû maïnh. Treû em duøng loaïi 10% DEET. - Ñöøng boâi thuoác leân veát thöông treân da hay choã da bò vieâm ñoû. - Ñuøng boâi quaù gaàn maét, mieäng nhaát laø ôû treû em - Ñöøng ñeå treû em töï thoa thuoác naøy, traùnh ngoä ñoäc khi caùc em voâ tình uoáng hoaëc thoa vaøo maét - Thoa vöøa ñuû ñeå che da vaø quaàn aùo - Ñöøng boâi leân phaàn da döôùi quaàn aùo, vì da ñaõ ñöôïc quaàn aùo che chôû - Ñöøng xòt thuoác khi ôû trong phoøng kín ñeå traùnh hít vaøo phoåi buïi hoùa chaát. Sau khi vaøo trong nhaø, xaû nöôùc cho saïch thuoác ngöøa treân da. b.Loaïi tröø, xa laùnh muoãi Khi phaûi ôû laâu trong vuøng coù muoãi, nhö ñi caâu caù ban ñeâm, coù theå nhuùng quaàn aùo trong hoùa chaát Permethrin, Icon, Fendona ñeå ñuoåi muoãi. Xòt caùc hoùa chaát naøy leân töôøng nhaø cuõng tieâu dieät muoãi khi chuùng ñaäu treân töôøng. Neân caån thaän khi duøng vì hoùa chaát naøy coù theå gaây haïi cho söùc khoûe treû em, phuï nöõ coù thai vaø caùc cuï cao tuoåi. - Naèm nguû trong muøng maøn vöøa traùnh ñöôïc muoãi caén maø laïi vöøa coù töï do rieâng (ñoïc saùch, chôi games). - Chaïy quaït thoåi nheï ñeå xua ñuoåi muoãi. - Maëc quaàn daøi, ñi vôù taát. - Gaén löôùi ôû cöûa soå vaø cöûa ra vaøo ñeå choáng muoãi “xaâm nhaäp gia cö baát hôïp phaùp”. - Trieät haï tröùng vaø aáu truøng muoãi ôû nôi ao tuø, nöôùc ñoïng, phaùt quang caùc buïi caây. Ngoaøi caùc beänh nhieãm, muoãi caén thöôøng khoâng gaây phaûn öùng maïnh. Chæ moät chuùt ngöùa ngaùy khoù chòu ôû choã bò caén, chöôøm nöôùc ñaù leân ngay laø heát. Tuy nhieân, nhieàu khi ôû treû em, sau khi muoãi caén, ngöùa, caùc em gaõi ñeán traày da, roài nhieãm truøng. Thaønh ra, khi muoãi ñoát da söng leân thì chöôøm ngay nöôùc ñaù, hoaëc boâi lôùp moûng Caladryl lotion leân choã muoãi caén • Ngöôøi Vieät Illinois • 77 Baøi baùo ñaêng treân tôø Beijing Times hoâm 29/6 vöøa qua veà thöïc traïng cuûa Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh ñaõ khieán nhieàu ngöôøi Trung Quoác khoâng khoûi lo laéng cho bieåu töôïng cuûa ñaát nöôùc naøy khi hoï thaáy hai ñeà taøi: Bò daân troäm gaïch, 1/3 Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh “boác hôi” hoaøn toaøn! Tình traïng xuoáng caáp nghieâm troïng cuûa di saûn theá giôùi Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh. T heo baûn baùo caùo ñöôïc Beijing Times trích töø soá lieäu cuûa Cuïc Quaûn lyù Di tích Vaên hoùa Trung Quoác, gaàn 1/3 chieàu daøi Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh ñaõ bieán maát keå töø khi kì quan naøy ñöôïc hoaøn thaønh, moät con soá thöïc söï ñaùng baùo ñoäng. Cuï theå, trong toång theå 8.000 km chieàu daøi Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh, hieän 1961 km ñaõ “boác hôi” hoaøn toaøn, vaø 1185 km khaùc ñang ôû tình traïng “nguy kòch” caàn ñöôïc khaån tröông tu söûa. Theo baûn baùo caùo, nguyeân nhaân cuûa söï xuoáng caáp naøy chuû yeáu laø do söï taøn phaù cuûa con ngöôøi, trong ñoù noåi baät nhaát laø caùc haønh vi troäm gaïch ñeán töø nhöõng ngöôøi daân ñòa phöông. Do hoaøn caûnh khoù khaên, hoï laáy gaïch “chuøa” mang veà xaây nhaø hoaëc ñem baùn. 1. Moät ñoaïn Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh xuoáng caáp nghieâm troïng. N haän ñònh veà vaán ñeà naøy, oâng Thaønh Ñaïi Laâm, chuyeân gia nghieân cöùu Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh thuoäc Hieäp hoäi Di saûn Vaên hoùa Trung Quoác cho bieát, coøn coù moät soá lyù do khaùc ñi keøm. 78 • Ngöôøi Vieät Illinois “Ngöôøi daân soáng gaàn khu vöïc Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh thöôøng keùo ñoå gaïch mang veà xaây nhaø. Theâm vaøo ñoù, moät phaàn khoâng nhoû cuûa kì quan naøy cuõng bò phaù huûy hoaøn toaøn trong giai ñoaïn ñoâ thò hoùa cuõng nhö trong xaây döïng ñöôøng xaù”, oâng Thaønh phaùt bieåu. Ngoaøi ra, theo baùo caùo cuûa Beijing Times, phong traøo khaùm phaù nhöõng khu vöïc chöa ñöôïc baûo toàn cuûa Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh trong nhieàu naêm gaàn ñaây ñaõ thu huùt moät löôïng du khaùch vöôït quaù “söùc chöùa” cuûa caùc phaân ñoaïn thaønh naøy, khieán chuùng bò hö haïi nghieâm troïng. 2 .Moät ñoaïn Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh bò phaù huûy hoaøn toaøn. Y eáu toá töï nhieân cuõng laø moät nguyeân nhaân daãn tôùi söï xuoáng caáp cuûa kyø quan naøy, theo phaân tích cuûa oâng Haø Taân Dö, chuyeân vieân phuï traùch baûo toàn Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh thuoäc Baûo taøng Ninh Haï: “Saám seùt, ñoäng ñaát, hay möa luõ ñaõ, ñang, vaø seõ vaãn laø nhöõng yeáu toá gaây toån haïi cho Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh. Chính phuû caàn tính ñeán nhöõng bieän phaùp phoøng ngöøa vaø giaûm thieåu toái ña aûnh höôûng töø yeáu toá khí haäu vaø ñòa lyù ñoái vôùi kyø quan naøy”- oâng Haø nhaän xeùt. Trôû laïi vôùi nguyeân nhaân chuû quan laø yù thöùc con ngöôøi, thöïc chaát, vieäc cö daân ñòa phöông troäm gaïch ñaù töø coâng trình bieåu töôïng cuûa Trung Quoác khoâng phaûi laø ñieàu gì môùi meû. Vaán ñeà naøy ñaõ toàn taïi ñöôïc moät thôøi gian daøi nhöng chöa coù caùch giaûi quyeát trieät ñeå. Treân moät löôïng khoâng nhoû gaïch ñaù ñöôïc ngöôøi daân Trung Quoác mang veà laøm “vaät lieäu xaây döïng” coù khaéc nhöõng doøng chöõ coå, vaø chuùng ñöôïc caùc nhaø nghieân cöùu ñaùnh giaù laø nhöõng di saûn vaên hoùa voâ giaù. Tuy nhieân, khi ra chôï, nhöõng “di saûn vaên hoùa voâ giaù” naøy chæ ñöôïc ñoåi laáy ñöôïc vaøi ñoàng leû. Nhaèm caûi thieän tình hình, tröôùc ñaây, cuï theå laø vaøo naêm 2006, Trung Quoác treân giaáy tôø ñaõ baét ñaàu aùp duïng möùc phaït leân tôùi 5.000 nhaân daân teä (khoaûng 17 trieäu ñoàng) ñoái vôùi caùc caù nhaân coù haønh vi gaây toån haïi tôùi Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh. Nhöng theo caùc chuyeân gia, vaán ñeà ôû ñaây laø khoâng coù moät cô quan hay toå chöùc cuï theå naøo ñöùng ra aùp ñaët luaät leä. Caùc vuï vieäc “chaûy maùu” gaïch ñaù thöôøng maát raát nhieàu coâng ñoaïn ñeå trình leân caáp treân, vaø coøn raéc roái hôn neáu khu vöïc bò aûnh höôûng naèm giöõa bieân giôùi hai tænh. B aøi vieát treân Beijing Times sau khi ñöôïc ñaêng taûi ñaõ ngay laäp töùc daáy leân moät laøn soùng lo ngaïi trong coäng ñoàng maïng Trung Quoác. Treân Weibo, moät cö daân maïng khoâng giaáu noåi khoù chòu tröôùc haønh vi thieáu yù thöùc cuûa caùc ñoàng höông: “Nhöõng ngöôøi Trung Quoác ngaøy nay ñang laøm nhöõng ñieàu maø haøng theá kyû qua oâng cha ta vì sôï tuûi nhuïc neân khoâng daùm laøm coøn nhöõng keû xaâm löôïc thì khoâng theå laøm. Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh ñang bò phaù huûy döôùi baø n tay cuû a chính ngöôø i Trung Quoác”...! • Ngöôøi Vieät Illinois • 79 80 • Ngöôøi Vieät Illinois Taùc giaû: HUY PHÖÔNG vaø VOÕ HÖÔNG AN H.O. laø gì? H.O. laø nhöõng ai? Vì sao coù chöông trình H.O.? • Taäp saùch vieát veà cuoäc di daân vó ñaïi cuûa ngöôøi tuø chính trò sau nhöõng naêm thaùng tuø ñaøy trong caùc traïi taäp trung cuûa CS, ñöôïc goïi laø nhöõng traïi “lao ñoäng caûi taïo,” vaø töông lai con em nhöõng gia ñình H.O. treân ñaát Myõ cuûa hai taùc giaû cöïu tuø nhaân chính trò: HUY PHÖÔNG vaø VOÕ HÖÔNG AN. Nhöõng cuoäc ñoåi ñôøi bi thaûm nhöng maïnh meõ vöôn tôùi töông lai cuûa 55 nhaân vaät H.O.qua cuoäc phoûng vaán cuûa hai taùc giaû. • VOÕ HÖÔNG AN laø taùc gæa nhöõng coâng trình bieân khaûo: Töï Ñieån Nhaø Nguyeãn - Vua Khaûi Ñònh - Lòch Söû Ñaø Naüng - Hueá cuûa Moät Thôøi... • HUY PHÖÔNG vôùi 8 taùc phaåm taïp ghi, hieän phuï traùch chöông trình “Huynh Ñeä Chi Binh” (SBTN) vaø “Queâ Nhaø Queâ Ngöôøi” treân Nguoivietonline. Taäp saùch vieát ñeå töôûng nieäm nhöõng baïn tuø ñaõ cheát oan khuaát trong caùc traïi taäp trung cuûa CS ôû hai mieàn Nam Baéc Vieät Nam. Taäp saùch khoâng theå thieáu cuûa moïi ngöôøi lieân quan. Mong baïn ñoïc vaø quùy chieán höõu heát loøng uûng hoä cho taùc phaåm. Saùch daøy 500 trang- Giaù $25.00. Cöôùc phí priority $5.00. Chi phieáu xin ñeà: Namviet Publisher P.O. Box 14982 Irvine, CA 92263 Lieân laïc: xbnamviet@gmail.com (949) 241-0488 Ngöôøi Vieät Illinois • 81 Nhaän ñöôïc tin buoàn: Cöïu Ñoác Söï NGUYEÃN MOÄNG LÖÔNG Thuoäc PHUÛ ÑAËC UÛY TRUNG ÖÔNG TÌNH BAÙO VNCH ñaõ taï theá vaøo luùc 6:00 giôø saùng Ngaøy 30 thaùng Saùu naêm 2015 taïi Ohio Höôûng thoï 83 tuoåi Chuùng toâi xin thaønh kính phaân öu vôùi Baø NGUYEÃN MOÄNG LÖÔNG cuøng tang quyeán. Nguyeän caàu höông linh Cuï Cöïu Ñoác Söï NGUYEÃN MOÄNG LÖÔNG sôùm vaõng sanh Mieàn Cöïc Laïc. Gia Ñình Traàn Ñaïi Taân-AÙ Gia Ñình Buøi Ngoïc Gia Ñình Nguyeãn Thaéng Thöông Gia Ñình Nguyeãn Xuaân Lieäp Gia Ñình Ñaøo Thanh Phong Gia Ñình Nguyeãn Vaên Duõng 82 • Ngöôøi Vieät Illinois Nhaän ñöôïc tin buoàn: Baø Quaû Phuï Vinh Quang TRÒNH VAÊN CAÛ Nhuõ Danh Maria Magarita ÑOà THÒ LAN Sinh naêm 1926 taïi Haø Nam, Vieät Nam ñaõ ñöôïc Chuùa goïi veà ngaøy 14 thaùng 7, 2015 Taïi Fountain Valley, California Höôûng thoï 89 tuoåi Chuùng toâi xin thaønh thaät phaân öu vôùi toaøn theå caùc chaùu vaø baø con trong hoï. Xin Chuùa nhaân töø sôùm môû tay ñoùn nhaän linh hoàn Baø Maria Magarita Ñoã Thò Lan sôùm höôûng nhan thaùnh Ngaøi treân Thieân Ñaøng. Thay maët OÂng Baø PHAÏM VAÊN KHAÙNH - TRÒNH THÒ TOÄ: - Phaïm Thò Lan - Gia ñình Phaïm Thò Ñaøo (Vieät Nam) - Gia ñình Phaïm Vaên Hoäi (Ca, USA) - Gia ñình Phaïm Thò Lieãu (Chicago, USA) - Gia ñình Phaïm Thò Minh - Phaïm Thò Minh Quang (Houston, TX) Ngöôøi Vieät Illinois • 83 Ñöôïc Tin OÂng Giuse NGUYEÃN VAÊN ÑOÀNG baøo huynh cuûa OÂng Nguyeãn Xuaân Hy vöøa töø traàn ngaøy 18 thaùng Baåy naêm 2015 taïi thaønh phoá Naperville, Illinois höôûng thoï 75 tuoåi Chuùng toâi xin chaân thaønh phaân öu cuøng Baø Nguyeãn Vaên Ñoàng, OÂng Baø Nguyeãn Xuaân Hy vaø toaøn theå tang quyeán. Xin thaønh taâm caàu nguyeän linh hoàn GIUSE NGUYEÃN VAÊN ÑOÀNG sôùm veà nöôùc Thieân Ñaøng GÑ Traàn Ñaïi Taân-AÙ GÑ Traàn Vuõ Baûn Baø Leâ Thò Chín GÑ Nguyeãn Thoï Döông GÑ Traàn Vaên Döông GÑ Vuõ Vaên Döông GÑ Nguyeãn Ñinh Ñöùc GÑ Ñoã Troïng Ñöông GÑ Nguyeãn Giaûng GÑ Ñoã Ñaêng Myõ GÑ Phaïm Chaâu Nam GÑ Cao Baù Ninh GÑ Traàn Vaên Sôn GÑ Nguyeãn Baù Thoï GÑ Nguyeãn Thaønh Tieân GÑ Phaïm Ñöùc Tuù GÑ Voõ Ngoïc Vaân 84 • Ngöôøi Vieät Illinois ENGLISH SECTION Combined from sources, news, broadcasts and communities. • PHILIPPINES TO RE-OPEN FORMER US BASE AMID CHINA SEA ROW (AFP) -The Philippines said Thursday July 2, it would re-open a former US naval base that was closed more than 20 years ago, stationing its own military hardware at the facility that faces the flashpoint South China Sea. “It’s location is very strategic,” Galvez said, referring to its position facing the South China Sea, which Manila calls the West Philippine Sea. “If we need to deploy to the West Philippine Sea, it (Subic) is already there, we do not deny that. It’s a deepwater port.” After the Americans left, the sprawling base about two hours’ drive north of Manila was converted into a trading zone and industrial hub with tax concessions for businesses who set up shop. The Philippines military has recently leased back some of those facilities from the government authority that manages the business zone, presidential spokesman Herminio Coloma said. Last year, Manila signed an agreement giving its defence ally the United States more access to Filipino military facilities, as part of plans by the poorly equipped Filipino forces to attain a deterrent capability. However this deal, under which US forces could potentially have regained use of Subic Bay, has been postponed amid a legal challenge now being heard by the Supreme Court. China claims most of the South China Sea — home to strategically vital shipping lanes and believed to be rich in oil and gas — and is currently pursuing a rapid The announcement comes as the Philippines is embroiled in a bitter dispute with China over rival claims to parts of the sea, including a rich fishing shoal close to the military base. Defence department spokesman Peter Galvez said the Philippines would station aircraft and naval vessels at Subic Bay (is pictured- 198 kilometres (123 miles) east of Scarborough Shoal.), which was one of the US military’s biggest overseas bases until it closed in 1992. Ngöôøi Vieät Illinois • 85 programme of artificial island construction in the region. The Philippines is among the most vocal critics of China’s claims, and has asked a United Nations-backed tribunal to declare China’s claim over most of the South China Sea as illegal. Following a stand-off between Chinese ships and the weak Filipino Navy in 2012, China took control of a rich fishing ground called Scarborough Shoal that is within the Philippines’ exclusive economic zone. The Philippines said it was also repairing a crumbling ship serving as its lonely outpost in the disputed waters. The move, which will ensure the rust-eaten World War II-vintage BRP Sierra Madre remains livable for a tiny unit of marines guarding Second Thomas Shoal, was lambasted by China, who branded the Philippines a “hypocritical troublemaker and rule breaker”. MORE THAN 100 PROTEST STATE BUDGET STALEMATE OUTSIDE THOMPSON CENTER (CBS) — Chicago - More than 100 people, led by the Rev. Jesse Jackson, marched Saturday 7/11 outside the Thompson Center downtown, demanding an end to the state budget impasse. Many of those who marched were state employees, including DCFS worker Stephen Mittons, who said the neediest and most vulnerable are being put in the middle. He said the cutbacks leave him and many other state employees “in flux,” and those they serve unable to access basic services. Rev. Jackson wants to mediate the budget talks. He said he has spoken with Gov. Bruce Rauner and Senate President John Cullerton and said both sides have sent him copies of proposals. But Jackson said what he wants is a marathon negotiating session in which all come to the table and stay until agreement is reached. TWO DEAD, THREE INJURED, INCLUDING TWO COPS, IN RIVER FOREST SHOOTING (CBS) Two people are dead and three others injured- including two police officers – after shootings at a home in River Forest, reports WBBM’s Nancy Harty. A 24-year-old man shot at police when they responded to a 9-1-1 call made by a woman complaining of shortness of breath from a home on the 100 block of Lathrop at 7:19 a.m., according to police. River Forest Deputy Chief Jim O’Shea says the officers, one with 15 years’ experience and another with five, were taken to the hospital with non-life threatening injuries. “We have an armed assailant that attacked the officers and he was deceased,” O’Shea said. “The nature of that will be part of the ongoing investigation. The officers were not involved or engaged with any of the residents of the household.” O’Shea says the suspect’s 59-year-old mother was taken to the hospital with gunshot wounds. A 60-year-old man was killed in the home. O’Shea did not disclose his relationship with the shooter. Neighbors say the man may have been a counselor or therapist brought in to help him. 4 MARINES, GUNMAN DIE IN CHATTANOOGA SHOOTINGS; SECURITY BEEFED UP IN CHICAGO (AP) Chicago- -Security has been stepped up at military recruiting sites and armories in Chicago after a shooting spree in Chattanooga, Tenn., left four Marines dead. In Chicago, the Council on American-Islamic Relations condemned Abdulazeez’s violent actions. ”Islam stands wholeheartedly against this. It’s the complete opposite of it. We saw the real Islam throughout the month of Ramadan right here in Chicago,” said Ahmed Rehab, executive director, CAIR-Chicago. (Photo: The strip mall where a gunman opened fire outside an Armed Forces Career Center in Chattanooga.) A gunman unleashed a barrage of fire at a recruiting center and another U.S. military site a few miles 86 • Ngöôøi Vieät Illinois apart in Chattanooga on Thursday, killing at least four Marines and sending service members scrambling for cover as bullets smashed through the windows. The attacker was also killed. Federal authorities said they were investigating the possibility it was an act of terrorism, and the FBI took charge of the case. Authorities identified the gunman as Kuwait-born Muhammad Youssef Abdulazeez, 24, of Hixson, Tennessee, though the spelling of his first name was in dispute, with federal officials and records giving at least four variations. A U.S. official said there was no indication Abdulazeez was on the radar of federal law enforcement before the shootings. The official was not authorized to discuss the case and spoke on condition of anonymity. The shootings took place minutes apart, with the gunman stopping his car and spraying dozens of bullets first at a recruiting center for all branches of the military, then apparently driving to a Navy-Marine training center 7 miles away, authorities and witnesses said. The attacks were over within a half-hour. In addition to the Marines killed, three people were reported wounded, including a sailor who was seriously hurt. ”Lives have been lost from some faithful people who have been serving our country, and I think I join all Tennesseans in being both sickened and saddened by this,” Gov. Bill Haslam said. Authorities would not say how the gunman died. FBI agent Ed Reinhold said Abdulazeez had “numerous weapons” but would not give details. ”We are looking at every possible avenue, whether it was terrorism, whether it’s domestic, international, or whether it was a simple criminal act,” Reinhold said. Within hours of the bloodshed, law officers with guns drawn swarmed what was believed to be Abdulazeez’s house, and two females were led away in handcuffs. A dozen law enforcement vehicles, including a bombsquad truck and an open-sided Army green truck carrying armed men, rolled into the Hixson neighborhood, and police closed off streets and turned away people trying to reach their homes. Abdulazeez graduated from the University of Tennessee at Chattanooga in 2012 with a bachelor’s in electrical engineering and was a student intern a few years ago at the Tennessee Valley Authority, the federally owned utility that operates power plants and dams across the South. The U.S. National Counterterrorism Center said it has seen nothing so far to connect Abdulazeez any terrorist organization. But it noted that the Islamic State group has been encouraging extremists to carry out attacks in the U.S., and several such homegrown acts or plots have unfolded in recent months. The names of the dead were not immediately released. In addition to the wounded sailor, a Marine was hit in the leg but not seriously hurt, and a police officer was shot in the ankle, authorities said. In Washington, President Barack Obama pledged a prompt and thorough investigation and said the White House had been in touch with the Pentagon to make sure military installations are being vigilant. ”It is a heartbreaking circumstance for these individuals who served our country with great valor to be killed in this fashion,” he said. Vice President Joe Biden likewise said: “Their families have already given a lot to the country, and now this.” The shootings began at the recruiting center on Old Lee Highway, where a shot rang out around 10:30 or 10:45 a.m., followed a few seconds later by more fire, said Sgt. 1st Class Robert Dodge, leader of Army recruiting at the center. He and his comrades dropped to the ground and barri caded themselves in a safe place. Dodge estimated there were 30 to 50 shots fired. Doors and glass were damaged at the neighboring Air Force, Navy and Marine offices, he said. Law enforcement officials told recruiters that the gunman stopped his car in front of the recruiting station, shot at the building and drove off, said Brian Ngöôøi Vieät Illinois • 87 Lepley, a spokesman with the U.S. Army Recruiting Command in Fort Knox, Kentucky. The recruiting center sits in a short strip mall, between a cellphone business and an Italian restaurant, with no apparent special security. The gunman opened fire next at the Navy Operational Support Center and Marine Corps Reserve Center Chattanooga. All the dead were killed there. The Navy-Marine center, situated in an industrial area of the city, is a fenced-off installation. Its two entrances have unmanned gates and concrete barriers that require approaching cars to slow down to drive around them. Marilyn Hutcheson, who works at Binswanger Glass across the street, said she heard a barrage of gunfire around 11 a.m. “I couldn’t even begin to tell you how many,” she said. “It was rapid-fire, like pow-pow-pow-pow-pow, so quickly. The next thing I knew, there were police cars coming from every direction.” She ran inside, and she and other employees and a customer waited it out with the doors locked. The gunfire continued with occasional bursts for what she estimated was 20 minutes. Bomb squads, SWAT teams and other local, state and federal authorities rushed to the scene. “If it was a grievance or terroristic related, we just don’t know,” she said. WLS-TV contributed to this report. SHAVINA CHAU: OUTSTANDING VIETNAMESE STUDENT IN CHICAGO Chicago (VAI) - In a celebration of the Asian Pacific American Heritage Month last May, Mr. Tom Choi, on behalf of State of Illinois Comptroller office, had visited VAI on July 16th to present leadership awards to 3 outstanding Vietnamese students. Among them, Shavina Chau who graduated at Niles West High School last May 2015, is a high-achieving student. At age 17, Shavina has been admitted to two elite schools – MIT and Cornell University with an ACT composite score of 36 (highest score). She picked MIT as a school of choice for her undergraduate Computer Science program. She took and completed a total of 11 AP courses among other honor classes during high school years and earned an AP Scholar Award with Distinction from the CollegeBoard. Besides those, she received number of other important awards such as: being selected as an Illinois State Scholar 2015-16, was nominated for the U.S. Presidential Scholars 2015 - only 3900 students out of 3.2 million high-school students in the U.S. were nominated for this award- received a Mathematics Outstanding Student award and a scholarship from Niles West, Math Department. Shavina Chau has not only studied hard but also joined number of after-school activities include working as a tutor at VAI Summer Youth program last summer and this year. She volunteered as a tutor at Niles West Literature Center – one the largest peer-tutoring centers in the world, earned Outstanding Tutor Awards twice and became a team leader in senior year. As a daughter of a Vietnamese immigrant family, Shavina is smart and works hard to become an outstanding student at Niles West High School. We hope Shavina continues to advance her education at MIT successfully and wishing her the best and brightest future. Congratulation! • 88 • Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 89 90 • Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 91 MINI THÖÔNG XAÙ MEDICAL CENTER & PHARMACY Argyle – Winthrop 1069 W. ARGYLE ST. CHICAGO, IL 60640 Tel: (773) 728-1007 - Fax: (773) 728-7267 Baùc Só Alexander Saqal M.D. PhD. Baùc Só Traàn Xuaân Ninh M.D. (773) 989-9118 (773) 935-7842 CHUYEÂN TRÒ Caùc Beänh Thoâng Thöôøng, Caáp Tính, Kinh Nieân Caùc Beänh Veà Tim, Gan, Thaän, Bao Töû, Aùp Huyeát Cao, Tieåu Ñöôøng, Moå Xeû. ÑAÀY ÑUÛ PHÖÔNG TIEÄN THÍ NGHIEÄM TAÏI CHOà Thöû maùu, thöû nöôùc tieåu Chuïp hình quang tuyeán Duøng maùy Ultrasound (Sieâu aâm) khaùm nghieäm caùc boä phaän beân trong cô theå Coù maùy EKG ño tim taïi choã · Nhaän chuyeàn nöôùc bieån coù thuoác boå Ñeå traùnh chôø ñôïi, quyù vò coù theå goïi ñieän thoaïi ñeå laáy heïn tröôùc. GIÔØ LAØM VIEÄC: MOÃI NGAØY TÖØ 10 AM ÑEÁN 6:30 PM NHAÄN: MEDICARE, MEDICAID VAØ BAÛO HIEÅM 92 • Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 93 • Ban nhaïc coù ñaày ñuû kinh nghieäm treân saân khaáu seõ mang ñeán cho caùc baïn moät ñeâm giaûi trí tuyeät vôøi sau nhöõng ngaøy laøm vieäc vaát vaû. • Nhaän chôi cho leã hoäi, ñaùm cöôùi, hoäi thaûo, gaây quyõ vaø ñaùm tieäc. • Coù theå môøi ca só theo yeâu caàu. • Giaù ñaëc bieät cho ñaùm cöôùi $1500 bao goàm aâm thanh vaø aùnh saùng. • MC thoâng thaïo Anh-Vieät theâm $100. Moïi chi tieát xin lieân laïc: PHÖÔNG: 630-407-7783 - Email: phuongjazzy@yahoo.com ÑAÉC TRAÀN: 224-645-9373 - Email: dactran@ymail.com Website: www.reverbnation.com/phuonglepham VALUE SERVICES AUTO REPAIR AUTO BODY TRANSMISSION 6040 N. Broadway Ave., Chicago, Illinois TOWING - Tel: (773) 764-0550 TRANG BÒ KYÕ THUAÄT CAO - THÔÏ VIEÄT, MYÕ NHIEÀU NAÊM KINH NGHIEÄM - TAÄN TAÂM AUTO BODY Laøm ñoàng, keùo frame, giuùp khaùch haøng lieân laïc caùc haõng baûo hieåm...vaø tow xe. Nhaän sôn söûa taát caû caùc loaïi xe bò tai naïn hoaëc tuøy theo yù khaùch haøng Giaûm tieàn deductible hoaëc mieãn phí cho nhöõng xe hö hoûng naëng AUTO REPAIR Chaån beänh baèng Computer. Chuyeân söûa Fail Test khoùi, Electrical vaø Engine performance Söûa chöõa baûo trì taát caû caùc heä thoáng xe: Engine, Brake, Muffler, Fuel Injection GIÔØ MÔÛ CÖÛA: ÑAÉC TRAÀN kính môøi Thöù Hai – Thöù Saùu: 8AM – 6PM Thöù Baûy: 8AM - 1P Chuû nhaät: Ñoùng cöûa 94 • Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 95 96 • Ngöôøi Vieät Illinois VIETNAM –THAI Restaurant 232 W. Cermak Rd.- Chicago, IL 60616 (312) 674-9610 1020 W. Argyle St.- Chicago, IL 60640 (773) 878-9943 ÑÒA ÑIEÅM MÔÙI RAÁT KHANG TRANG Ngoaøi nhöõng moùn aên thuaàn tuùy Vieät Nam nhö: Caùc loaïi Huû tieáu, Phôû, Baùnh beøo toâm chaùy, Buùn thòt nöôùng, Canh chua, Caù kho toä, Cua/Toâm rang muoái, Caùc moùn laåu, Caùc moùn boø, gaø, ñoà bieån xaøo vaø Chaùo loøng, v.v. Quyù khaùch neân gheù Cafeù HOAØNG ñeå thöôûng thöùc nhöõng moùn aên Hueá chính coáng. ÑAËC BIEÄT: Buùn boø Hueá ai aên cuõng chòu, Ai thöôûng thöùc cuõng khen. TIEÁP ÑAÕI AÂN CAÀN Buùn thòt nöôùng Môû cöûa 7 ngaøy Caø f eù HOAØ N G Kính môøi HOA NAM Supermarket 1101-1103 W. Argyle Street Chicago, IL. - (773) 275-9157 RESTAURANT 1137 W.ARGYLE ST., CHICAGO, IL 60640 TEL.: (773) 907-8838 Nhieàu moùn ñaëc saûn queâ höông: Mì Vòt Tieàm - Buùn Cari - Boø xaøo caûi laøn - Buùn Boø Hueá - Baùnh Cuoán Chaû - Buùn Thòt Nöôùng Chaû Gioø Huû Tieáu 888 - Caù Kho Toä - Möïc Rang Muoái - Canh Chua Laåu Caù hay Thaäp Caåm - Mì Xaøo Thaäp Caåm hay Ñoà Bieån... Cafeù 888 : THÔM NGON, HAÛO HAÏNG COÙ ÑUÛ CAÙC LOAÏI BAÙNH MÌ NHAÄN NAÁU CÔM THAÙNG GIÔØ MÔÛ CÖÛA: Thöù Hai : 9:am - 4:pm Töø Thöù Ba ñeán Chuû Nhaät: 9:am - 9:pm Thöù Saùu, Thöù Baûy: 9:am - 10:pm THAI GARDEN I 90 N 225 W. Golf Rd. Schaumburg GOLF Rd Thai Garden 2.5 miles to Woodfield mall ROSELL Rd. CHUYEÂN BAÙN: -Ñuû caùc loaïi thöïc phaåm AÙ Ñoâng -Thòt - Ñoà bieån - Rau - Hoa quaû -Cao ñôn hoaøn taùn -Phaåm löôïng cao - Giaù reû û ô Ph HIG GIN 847-519-1770 * Haõ y ñeá n thöôû n g thöù c nhöõ n g moù n aê n ngon do ñaà u beá p THAÙ I chuyeâ n nghieä p ñaû m traù c h * Khung caû n h ñeï p , tieá p ñaõ i aâ n caà n Nhaän Foodstamps, Link Card, Visa, Master Card GIÔØ MÔÛ CÖÛA: 9 GIÔØ SAÙNG ÑEÁN 8 GIÔØ TOÁI (7 ngaøy trong tuaàn) Beer & Wine Service Available GIÔØ MÔÛ CÖÛA: Mon - Fri: 11:30am - 10pm Sat: 12pm - 0pm Chuû Nhaân kính môøi Ngöôøi Vieät Illinois • 97 920 W. LAKESIDE - APT 814, CHICAGO, IL 60640 Cell: (773) 807 8789 y Xem maïch y Keâ toa y Boác thuoác thang. y Baám huyeät y Chaâm cöùu baèng kim, baèng que vaø baèng ñieän CHUYEÂN TRÒ: • Beänh dôøi boø, beänh tró, beänh ñau nhöùc, thaáp khôùp. • Chöõa bong gaân, sai khôùp xöông, ñoát xöông soáng, ñau coå vaø vai... • Ñieàu trò baèng phöông phaùp Ñoââng Taây Y keát hôïp QUOÁC TEÁ Travel 5104 N. Broadway St. - Chicago, IL 60640 Phone: 773-769-0648 Fax:773-435-6504 BAÙN VEÙ MAÙY BAY TRONG NOÄI ÑÒA HOA KYØ vaø KHAÉP NÔI TREÂN THEÁ GIÔÙI QUOÁC TEÁ TRAVEL VAÃN DUY TRÌ: CAÙC DÒCH VUÏ SAU ÑAÂY: CHUÏP HÌNH PASSPORTS / DI TRUÙ TRAÙNG RÖÛA: PHIM MAØU / TRAÉNG ÑEN / SLIDES PHUÏC HOÀI AÛNH CUÕ • Ñaõ coù nhieàu naêm kinh nghieäm trong ngheà nghieäp vaø taän taâm giuùp ñôõ beänh nhaân • Chuyeân caém hoa töôi cho caùc dòp leã, sinh nhaät, thaêm hoûi, chia buoàn... • Chuyeân hoa cho tang leã • Chuyeån hoa trong nöôùc Myõ vaø 150 nöôùc treân theá giôùi • Göûi hoa vaø baùnh veà Vieät Nam (Saigon, Haø Noäi: trong ngaøy - Caùc tænh khaùc: 1-2 ngaøy) • Cho möôùn Lö höông, Khay traàu röôïu, Maâm Quaû, Baûng/Khaên Taân Hoân, Vu Quy, Ñính Hoân, Thaønh Hoân... Xin lieân laïc HÖÔNG 98 • Ngöôøi Vieät Illinois NHAÄN DAÏY: ÑAØN GUITAR / PIANO / ORGAN (KEYBOARD) TRÌNH ÑOÄ PHOÅ THOÂNG CHO MOÏI LÖÙA TUOÅI. • Hoïc phí thaáp, ñaëc bieät cho treû em vaø hoïc sinh. • Phöông phaùp linh ñoäng cho moãi sôû thích, cho moãi naêng khieáu cuûa töøng caù nhaân. • Hoïc vieân seõ ñöôïc naém vöõng lyù thuyeát ñeán thöïc haønh. • Ñòa ñieåm hoïc coù saün ñaøn vaø nhaïc cuï. Xin lieân laïc Anh VUÕ HAÛI Phone: 773.308-3461 hoaëc email: vuhai1@iit.edu Z Tieáp nhaän hoïc sinh moïi trình ñoä, töø baét ñaàu cho tôùi caùc trình ñoä cao. Z Thaày giaùo ñaõ toát nghieäp ñaïi hoïc aâm nhaïc taïi tröôøng aâm nhaïc quoác gia Vieät Nam vaø Master aâm nhac taïi tröôøng ñaïi hoïc Depaul University, Chicago. Z Nhieàu kinh nghieäm giaûng daïy, chöông trình phong phuù phuø hôïp cho moïi ñoái töôïng. Z Xin lieân heä ñeå bieát theâm hoïc phí vaø thôøi gian hoï c Z Hoïc taïi studio hoaëc thaày giaùo coù theå tôùi nhaø, tuøy thuoäc vaøo nhu caàu cuûa hoïc sinh Xin lieân heä: Phuong L Pham 630-407-7783 Email: phamjazzy@yahoo.com Websites: www.reverbnation.com/phuonglepham www.facebook.com/phuongjazz COSMETIC DENTISTRY BROADWAY DENTAL Nguyeãn Thieän Minh 5860 N. BROADWAY CHICAGO, IL 60660 • • • • • • NHA KHOA THAÅM MYÕ Taùi taïo men raêng, laøm khít raêng thöa Söùt meû, ñen, naùm, ñoåi maøu NHA KHOA NHI ÑOÀNG Chaêm soùc cho treû em môùi moïc raêng Phoøng ngöøa raêng, saâu, moïc leäch NHA KHOA TOÅNG QUAÙT Traùm raêng, nhoå raêng caám, laáy gaân maùu Boïc raêng, laøm caùc loaïi raêng giaû TEL: (773) 561-6071 FAX: (773) 561-0250 IMPLANTS: Troàng raêng thaúng vaøo xöông haøm, ñeå laøm raêng giaû oån ñònh ORTHONDONTIC: Duøng Visible Braces ñeå tieäp BLEACH: Taåy taát caû caùc loaïi raêng bò vaøng, ñen, naùm PERIODONTIC: Giaûi phaãu nöôùu raêng ñeå chöõa bònh söng nöôùu, chaûy maùu raêng, lung lay,ñau raùt. Môû Cöûa: Thöù Ba – Thöù Baûy: 10AM – 6PM Ñoùng Cöûa: Chuû Nhaät & Thöù Hai Ngöôøi Vieät Illinois • 99 ASIAN VILLAGE DENTAL CLINIC Baùc Só Nha Khoa Baùc Só Noäi Khoa TRAÀN LIEÂN PHÖÔNG 5129 N. BROADWAY, Suite E CHICAGO, IL 60640 Tel: 773 275-4250- Fax: 773 275- 4263 CHUYEÂN TRÒ BEÄNH NGÖÔØI LÔÙN: • Tim, Phoåi, Gan, Thaän, Thaàn kinh, Ñau nhöùc, Ngoaøi Da, Tieâu Hoùa, Tieåu Ñöôøng, Truy taàm Ung Thö… • Chích ngöøa nhaäp hoïc NHAÄN MEDICAID vaø BAÛO HIEÅM GIÔØ LAØM VIEÄC: Thöù Ba, Tö, Naêm, Thö ùBaûy: Töø 9:00am ñeán 2:00pm Thöù Hai, Thöù Saùu, Chuû Nhaät: : Ñoùng cöûa NGUYEÃN DUY LINH & ASSOCIATES 5129 N. BROADWAY AVENUE CHICAGO, IL 60640 Tel: 773 275- 8083 - Fax: 773 275-9224 CHUYEÂN: · Khaùm raêng toång quaùt, ñònh kyø · Chöõa beänh nöôùu raêng, laøm saïch raêng · Nha khoa phoøng ngöøa vaø thaåm myõ · Traùm, nhoå, chöõa tuûy raêng, giaûi phaãu raêng caám · Laøm raêng giaû ñuû loaïi · Nieàn raêng (Braces) NHAÄN MEDICAID vaø BAÛO HIEÅM GIÔØ LAØM VIEÄC: Thöù Ba ñeán Thöù Baûy Töø 10:am ñeán 5:00pm Chuû Nhaät vaø Thöù Hai: Ñoùng cöûa 2472 W. FOSTER AVENUE – CHICAGO, IL 60625 – SUITE 101 Tel.: 773 334 9922 – Emergency: 773 220 8381 – Fax: 773 334 9928 LAÂM H. KIEÄT, D.D.S. NGA HUYØNH, D.D.S. -Toát nghieäp Baùc só Nha Khoa -Toát nghieäp Baùc só Nha Khoa taïi New York University taïi Northwestern University Dental School College of Dentistry -Toát nghieäp Cöû nhaân taïi Northwestern University -Toát nghieäp Cöû nhaân taïi Loyola University Nha Khoa Thaåm Myõ: - Taùi taïo men raêng, laøm khít raêng thöa, söùt meû, ñen, ñoåi maøu (Porcelain veneers bonding) -Taåy traéng raêng (Bleaching) Nha Khoa Nhi Ñoàng: - Khaùm raêng nhaäp hoïc - Phoøng ngöøa raêng moïc leäch, traùm raêng XIN VUI LOØNG GOÏI HEÏN TRÖÔÙC ÑEÅ TRAÙNH CHÔØ ÑÔÏI Nhaän caùc loaïi baûo hieåm vaø MEDICAID Nha Khoa Toång Quaùt: -Traùm raêng, nhoå raêng, laáy gaân maùu -Laøm raêng giaû caùc loaïi -Chöõa beänh nöôuù raêng Invisalign - Nieàng raêng GIÔØ LAØM VIEÄC: Thöù Hai vaø Thöù Tö:10:00am – 6:00pm Thöù Ba vaø Thöù Naêm: 8:00am – 4:00pm Thöù Baûy: 2:00pm - 5:00pm Chuû Nhaät: 8:00am – 1:00pm ÑOÙNG CÖÛA: Thöù Saùu 100 • Ngöôøi Vieät Illinois • DIEÄT VIRUS (Virus Protection) • CAØI ÑAËT (Installation) • WINDOWS (Windows) • NAÂNG CAÁP (Upgrades) • THAY THEÁ OÅ ÑÓA CÖÙNG CHO LAPTOPS •THAY THEÁ DVD/CD DRIVE CHO LAPTOPS Vaø…coøn nhieàu nöõa... Xin lieân laïc: HUNG LE 312. 614. 9443 TEMP CONTROL HEATING & AC FURNACES AIR CONDITIONERS SALE, SERVICES AND INSTALATION, HUMIDIFIERS, WATER HEATERS… TE CHUYEÂN NHAÄN: Söûa chöõa, laép raùp vaø buoân baùn heä thoáng maùy laïnh, maùy söôûi, heä thoáng ñieàu hoøa ñoä aåm vaø maùy nöôùc noùng...cho gia ñình, caùc vaên phoøng, tieäm nails... Moïi chi tieát xin lieân laïc MINH: 331. 330. 0062 Ngöôøi Vieät Illinois • 101 (773) 771-3262 Nam Moâ Ñaïi Töø Ñaïi Bi Taàm Thinh Cöùu Khoå Cöùu Naïn Quaûn ÑaÏi Linh Caûm BaÏch Y Quan Theá AÂm Boà Taùt Ma Ha Taùt. Nam Moâ A Di Ñaø Phaät. Nguyeän gia ñình bình an, may maén, söùc khoûe doài daøo. Haèng ñeâm, Nam nieäm 7 laàn, Nöõ nieäm 9 laàn. Gia ñình PHUONG LY Dublin, OH 43017 708.539.0822 • Nhaän laøm taát caû ñoàng hoà ñieän môùi: 120v/100A/I phase, 220v/200A, 3 phase, 380v/400A 3 phase. • Ñieàu chænh nhöõng vi phaïm veà ñieän • Xin giaáy pheùp vôùi City (City Permit) NHIEÀU NAÊM KINH NGHIEÄM - XIN LIEÂN LAÏC MAI PHUÏNG HAI EM BEÙ 5 VAØ 10 TUOÅI LAØM VIEÄC 6 NGAØY (TRONG TUAÀN VAØ ÔÛ LAÏI) LÖÔNG: $1,300 / THAÙNG Xin Lieân Laïc: CHICAGO LICENSED BONED INSURED - RESIDENTAL - COMMERCIAL SUPERVISING ELECTRICIAN’S LICENSED ELECTRICAL CONTRACTOR LICENSED Chuùng toâi chuyeân giaûi tröø BUØA NGAÛI, THÖ EÁM, TRÒ BEÄNH PHAÀN AÂM, giuùp ñôõ caùc cô sôû thöông maïi, nhaø ôû, tìm ngöôøi thaân maát tích trong luùc vöôït bieån hoaëc chieán tranh. BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP TAÂM LINH. Moïi thaéc maéc, xin lieân laïc: 773. 766. 1555 773. 673. 6024 773. 794. 8534 Phuïc vuï Coäng Ñoàng Ñoâng Nam AÙ treân 20 naêm FUNERAL HOME, LTD 6222 N. BROADWAY AVENUE, CHICAGO, ILLINOIS 60660 (773) 743-4034 - Fax: (773) 274-6152 Hai baõi ñaäu xe - Ñòa ñieåm deã tìm Do Gia ñình laøm chuû vaø ñieàu haønh töø 1923 Giaùm ñoác/ Ñieàu haønh Nhaø Quaøn: TIMOTHY M. HARRINGTON 102 • Ngöôøi Vieät Illinois Coù 15 naêm kinh nghieäm DAÏY THI BAÈNG LAÙI BAÛO ÑAÛM COÙ INSURANCE CHO HOÏC VIEÂN - VÔÙI ÑOÀNG HÖÔNG: FREE BAÈNG VIEÁT VAØ BÔÙT GIAÙ Xin lieân laïc: 773 704 6210 5017 N. Winthrop Chicago, Illinois (Argyle vaø Winthrop) Caàn moät Dì coù kinh nghieäm CHAÊM SOÙC TREÛ SÔ SINH vaø NUOÂI NGÖÔØI MÔÙI SANH Bieát naáu aên, laøm vieäc nhaø vaø bieát laùi xe. Löông moät thaùng: $2,200 ÔÛ laïi vaø bao aên ôû Xin lieân laïc PHÖÔNG 773 680 9275 Xin lieân laïc: 312 721 0243 Quùy khaùch an taâm khi ñaäu xe trong PARKING LOT cuûa Hoäi Ngöôøi Vieät • Töø thöù HAI - Thöù NAÊM: -2 tieáng hoaëc ít hôn: -Töø 2 ñeán 12 tieáng: -Töø 12 ñeán 24 tieáng: $2.00 $4.00 $8.00 • Thöù SAÙU-CHUÛ NHAÄT: -2 tieáng hoaëc ít hôn: -Töø 2 ñeán 12 tieáng: -Töø 12 ñeán 24 tieáng: $2.00 $6.00 $12.00 • Ñaäu xe theo thaùng: (Monthly parking available): -Töø 3:00 giôø chieàu tôùi 8:00giôø saùng hoâm sau: $40 -$100 : 24/7 . THONG’S Ngöôøi Vieät Illinois • 103 AUTO SERVICE & BODY .INC 4416 - 20 N KEDZIE CHICAGO, IL 60625 (773) 583-6837 & (773) 588-0146 SERVICE: SÖÛA XE MYÕ & NGOAÏI QUOÁC Engine -Transmission Tune up - Brake Suspension - Muffler Electrical - Wheel Balance Computer 4 Wheel Alignment Tire Service - ASE Certified (Auto Service Excellent) Engine Performance & Electrical Specialized in Import Japanese Car Lexus - Toyota - Mazda Infinity - Nissan - Isuzu BODY CHUYEÂN: Sôn, Söûa - Laøm Ñoàng- Thay Kính Keùo Söôøn Cho Taát Caû Caùc Loaïi Xe Tow Free & Mieãn laáy tieàn Deductible cho xe bò ñuïng naëng, Tieäm ñöôïc trang bò phoøng sôn & phoøng pha sôn ñôøi môùi nhaát Thôï Nhieàu Kinh Nghieäm Ñaõ Ñöôïc FACTORY TRAINING THOÂNG BAÙO RIEÂNG CUÛA TOÅNG LAÕNH SÖÏ HOA KYØ TAÏI SAIGON: Neáu quùy vò laø coâng daân Hoa Kyø ñang du lòch hay cö nguï taïi Vieät Nam vaø coù vieäc khaån (emergency) sau giôø laøm vieäc (nhö beänh taät, töû vong, laâm vaøo hoaøn caûnh tuùng thieáu hoaëc bò baét giöõ...) Xin vui loøng lieân heä baèng ñöôøng daây noùng (Hot line) cuûa chuùng toâi qua soá (04) 3850-5000/ 3850-5105 neáu goïi trong noäi ñòa Vieät Nam hoaëc 01184-4-3850-5000 goïi töø Hoa Kyø. ° Ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp khoâng khaån caáp (non-emergency): Xin vui loøng lieân heä qua soá noäi ñòa Vieät Nam taïi 3520-4200 hoaëc soá (84-8) 3520-4200 neáu goïi töø nöôùc ngoaøi töø 8:30 saùng ñeán 4:30 chieàu, thöù Hai ñeán thöù Saùu. 104 • Ngöôøi Vieät Illinois Phoøng Nha Khoa Baùc Só DAVID TOAØN NGUYEÃN, DDS 100 W. Roosevelt Rd, B6 Suite 105, Wheaton, IL. 60187 TEL: (630)462-9047 FAX: (630) 462-9048 TAÄN TAÂM, CÔÛI MÔÛ, THAØNH THÖÏC, CHUÙ TROÏNG VEÀ PHAÅM CHAÁT (Quality), KHOÂNG MAÁT THÌ GIÔØ CHÔØ ÑÔÏI Ñoù Laø Ñaëc Ñieåm Cuûa Phoøng Nha Khoa B.S. David Toaøn Nguyeãn, DDS • NHA KHOA TOÅNG QUAÙT Nhoå raêng, Traùm raêng, Laøm saïch raêng Laáy gaân maùu, Trò bònh nöôùu raêng • NHA KHOA NHI ÑOÀNG Khaùm nhaäp hoïc, coá vaán trò lieäu • NHA KHOA THAÅM MYÕ Taåy traéng raêng Taùi taïo men raêng (Porcelain Veneers) • LAØM RAÊNG GIAÛ ÑUÛ LOAÏI Muõ raêng (Crowns) Caàu raêng (Bridges) Haøm giaû (Denture) Caáy raêng (Dental Implants) Nhaän caùc loaïi baûo hieåm LAØM VIEÄC THEO HEÏN Thöù Hai - Thöù Naêm vaø Chuû Nhaät 9AM - 5PM Thöù Saùu: Töø 9AM ñeán 3PM Vaên Phoøng Luaät Sö STUART BARASCH 767 NORTH HILL STREET, SUITE 220 LOS ANGELES, CA 90012 CHUYEÂN ÑAÛM TRAÙCH Xin khieáu naïi veà tieàn bònh SSI Social Security Disability THAM KHAÛO MIEÃN PHÍ Xin lieân laïc: Coâ LEÄ NGUYEÃN 1-800-445-2930 hay (312) 425-1919 Ñieän Thoaïi Mieãn Phí Toaøn Quoác CHÆ NHAÄN LUAÄT SÖ PHÍ SAU KHI ÑÖÔÏC TIEÀN TRÔÏ CAÁP Ngöôøi Vieät Illinois • 105 VAÊN PHOØNG LUAÄT SÖ VIEÄT NAM 1023 1/2 W. ARGYLE St., CHICAGO, IL 60640 222 N. LASALLE STREET SUITE 2100, CHICAGO, IL 60601 PHONE: (773) 293-4862 Luaät Sö KIEÀU HUY LIEÂM CHUYEÂN VEÀ: Di chuùc (Will & Estate Planning) Mua Baùn Cô Sôû Thöông Maïi (Negotiation & Closing For Purchases of Businesses) Thaønh Laäp Coâng Ty vaø Huøn Haïp Ñòa OÁc (Real Estate) Di Truù (Immigration & Green Card) Tai Naïn Xe Coä (Personal Injury) Tai Naïn Lao Ñoäng (Workers Compensation) GIÔØ LAØM VIEÄC: THÖÙ HAI – THÖÙ SAÙU: 9AM – 5PM CUOÁI TUAÀN VAØ BUOÅI TOÁI: HEÏN TRÖÔÙC facebook.com/liemkieu 106 • Ngöôøi Vieät Illinois