1 mon v (mon tro, skal tro, jeg lurer på, (jeg) gadd vite) (konj.:) άραγε

Transcription

1 mon v (mon tro, skal tro, jeg lurer på, (jeg) gadd vite) (konj.:) άραγε
1
mon v (mon tro, skal tro, jeg lurer på, (jeg) gadd vite) (konj.:) άραγε [arajε] / mon tro hvem
han kan være? (jeg lurer på hvem han er) άραγε ποιος να 'ναι; [arajε pjǤs nanε] :
mon tro hvor mange som kommer? (jeg lurer på hvor mange som kommer) πόσοι
θα 'ρθουν άραγε; [pǤsi ϑarϑun arajε] / mon tro om han er hjemme? (kan han være
hjemme? muligens er han hjemme?) µήπως είναι σπίτι; [mipǤs inε spiti]
Monaco geo. Μονακό, το [tǤ mǤnakǤ]
monark m. µονάρχης, ο [Ǥ mǤnarçis] # (hersker, prins, potentat) άρχοντας, ο [Ǥ arΧǤndas]
/ eneveldig monark (enevoldskonge) ανεξέλεγκτος µονάρχης [anεksεlεŋktǤz
mǤnarçis]
monarki n. µοναρχία, η i mǤnarçia] # (kongedømme, kongemakt, regjering) βαιλεία, η [i
vasilia] / eneveldig monarki (uinnskrenket monarki, enevelde) απολυτή µοναρχία
[apǤliti mǤnarçia]
monden adj. (fasjonabel, aristokratisk) κοσµικός [kǤzmikǤs]
monetær adj. (mynt-, penge-) νοµισµατικός [nǤmizmatikǤs] / monetær reform
(pengereform) νοµισµατική µεταρρύθµηση, η [nǤmizmatiki mεtariϑmisi]
mongol m. Μογγόλος, ο [Ǥ mǤŋgǤlǤs]
Mongolia geo. Μογγολία, η [i mǤŋgǤlia]
mongolisme m. (Downs syndrom) µογγολισµός, ο [Ǥ mǤŋgǤlizmǤs]
mongoloid adj. (om en som har Downs syndrome) µονγολικός [mǤŋgǤlikǤs]
mongolsk adj. µογγολικός [mǤŋgǤlikǤs]
monisme m. (filos.) µονισµός, ο [Ǥ mǤnizmǤs] # (teol. unitarisme) ενισµός, ο [Ǥ εnizmǤs]
monist m. (filos.) µονιστής, ο [Ǥ mǤnistis]
monn n. (hjelp, gagn) βοήθεια, η [i vǤiϑia] # (mengde) ποσότητα, η [i pǤsǤtita] / i rikt
monn (i tilstrekkelig grad, til overmål,) µε το παραπάνω [mε tǤ parapanǤ] # (ofte
neds.: mer enn nok) αρκετά [arkεta]
monogam adj. µονογαµικός [mǤnǤDžamikǤs]
monogami m. (engifte) µονογαµία, η [i mǤnǤDžamia]
monografi m. µονογραϕία, η [i mǤnǤDžrafia]
monogram n. µονόγραµµα, το [tǤ mǤnǤDžrama]
monokkel m. µονόκλ, το [tǤ mǤnǤkl] # µονύελο, το [tǤ mǤniεlǤ]
monoksid n. (kjem.) µονοξείδιο, το [tǤ mǤnǤksiðjǤ]
monolog m. (teater: avsides replikk) µονόλογος, ο [Ǥ mǤnǤlǤDžǤs] / (litt.) indre monolog
εσωτερικός µονόλογος [εsǤtεrikǤz mǤnǤlǤDžǤs]
monoplan n. (luftfart: endekker) µονοπλάνο, το [tǤ mǤnǤplanǤ]
monopol n. µονοπώλιο, το [tǤ mǤnǤpǤliǤ] # (eksklusive retter, enerett) αποκλειστικά
δικαιώµατα [apǤklistika ðikεǤmata] / kastorianerne har tilnærmet monopol på
skinnvarer (k. er nesten enerådende innen pelshandelen) οι Καστοριανοί έχουν
σχεδόν το µονοπώλιο της γούνας [i kastǤriani εΧun sçεðǤn tǤ mǤnǤpǤliǤ tiz Džunas]
monopolisere v. (få/ha enerett til/monopol på, kontrollere, dominere) µονοπωλώ [mǤnǤpǤlǤ]
/ monopolisere samtalen µονοπωλώ τη συζήτηση [mǤnǤpǤlǤ ti sizitisi]
monopolisering f.m. µονοπώληση, η [i mǤnǤpǤlisi]
monopolistisk adj. (monopolaktig) µονοπωλιακός [mǤnǤpǤliakǤs]
2
monorail m. (enskinnebane) µονή σιδηροτροχιά, η [i mǤni siðirǤtrǤça]
monoteisme m. µονοθεϊσµός, ο [Ǥ mǤnǤϑεïzmǤs]
monoteist m. µονοθεϊστής, ο [Ǥ mǤnǤϑεïstis]
monoteistisk adj. µονοθεϊστικός, ο [Ǥ mǤnǤϑεïstikǤs]
monoton adj. (ensformig, trist, grå, kjedelig, tam) ανιαρός [aniarǤs] # (stadig, uendelig,
endeløs) ατέλειωτος [atεliǤtǤs] # ατελείωτος [atεliǤtǤs] # (om stemme: messende,
syngende) καλαϊδιστός [kalaïðistǤs] / et monotont arbeid µονότονη δουλειά
[mǤnǤtǤni ðulja] / et monotont landskap µονότονο τοπείο [mǤnǤtǤnǤ tǤpiǤ] /
prestens monotone messing το µονότονο µουρµουριτό του παπά [tǤ mǤnǤtǤnǤ
murmuritǤ tu papa]
monotoni m. (ensformighet, langtekkelighet) µονοτονία, η [i mǤnǤtǤnia]
monotont adv. µονότονα [mǤnǤtǤna] / snakke monotont (messe) µιλώ µονότονα [milǤ
mǤnǤtǤna]
monster n. (misfoster, monstrum, vanskapning) έκτρωµα, το [tǤ εktrǤma]
monstrans m. (i den rom.-katolske kirke et skrin som nattverdbrødet oppbevares i)
αρτοϕόριο, το [tǤ artǤfǤriǤ]
monstrum n. (misfoster, monster, vanskapning) έκτρωµα, το [tǤ εktrǤma] # εξάµβλωµα,
το [tǤ εksamvlǤma]
monstrøs adj. (abnorm, misdannet, uhyrlig) εκτρωµατικός [εktrǤmatikǤs]
monsun m. µουσόνας, ο [Ǥ musǤnas]
Mont Blanc geo. το Λευκό 'Ορος [tǤ lεfkǤ ǤrǤs]
montasje m. (film, radio, forgrafering) µοντάζ, το [tǤ mǤndaz]
montasjerom n. (monteringshall) αίθουσα συναθροίσεων, η [i εϑusa sinaϑrisεǤn]
Monte Carlo geo. Μοντεκάρλο, το [tǤ mǤndεkarlǤ]
montere v. (mek.)(sette sammen) συναρµολογώ [sinarmǤlǤDžǤ] # µοντάρω [mǤndarǤ] #
(sette på) βάζω [vazǤ] / denne bilen ble montert i utlandet αυτό το αυτοκίνητο
συναρµολογήθηκε σε ξένη χώρα [aftǤ tǤ aftǤkinitǤ sinarmǤlǤjiϑikε sε ksεni ΧǤra] /
montere delene συναρµολογώ τα κοµµάτια [sinarmǤlǤDžǤ ta kǤmatia] / montere lås
på/i ei dør βάζω κλειδαριά σε µια πόρτα [vazǤ kliðaria sε mja pǤrta]
montering f.m. (mek.)(sammensetting) συναρµολόγηση, η [i sinarmǤlǤjisi] #
µοντάρισµα, το [tǤ mǤndarizma] / de gikk videre til monteringen av flyet
προχώρησαν στη αυναρµολόγηση του αεροσκάϕους [prǤΧǤrisan sti sinarmǤlǤjisi tu
skafu] / montering av rør n. (rørinstallasjon, hydraulisk installasjon) υδραυλική
εγκατάσταση, η [i iðravliki εŋgatastasi]
monteringshall m. (montasjerom) αίθουσα συναθροίσεων, η [i εϑusa sinaϑrisεǤn]
montert adj. (innbygd) κτιστός [ktistǤs]
møntør m. (installatør, mekaniker) µηχανουργός, ο [Ǥ miΧanurDžǤs] # µονταδόρος, ο [Ǥ
mǤndaðǤrǤs]
monument n. (minnesmerke) µνηµείο, το [tǤ mnimiǤ]
monumental adj. (arkit.) µνηµειακός [mnimiakǤs] # µνηµειώδης [mnimiǤðis]
monumentalarkitektur m. µνηµειώδης αρχιτεκτονική, η [i mnimiǤðis arçitεktǤniki]
moped m. µηχανάκι, το [tǤ miΧanaki] # µοτοσακό, το [tǤ mǤtǤsakǤ] # µοτοποδήλατο,
3
το [tǤ mǤtǤpǤðilatǤ] # (egentl. andunge) παπάκι, το [tǤ papaki]
mops m. (hunderase) µικρό µπουλντόγκ, το [tǤ mikrǤ buldǤg]
mor f.m. µητέρα, η [i mitεra] # µάνα, η [i mana] # µάννα, το [tǤ mana] / bli mor
γίνοµαι µητέρα [jinǤmε mitεra] / ei ugift mor ανύπαντρη µητέρα [anipandri mitεra]
/ hun er mor til fem barn είναι µητέρα πέντε παιδιών [inε mitεra pεndε pεðjǤn] /
hun var som ei mor for meg µου στάθηκε σαν µητέρα [mu staϑikε san mitεra] #
ήταν µητέρα για µένα [itan mitεra ja mεna]
moral m. (moralsk standpunkt, oppfatning) ϕρόνηµα, το [tǤ frǤnima] # (kampmoral,
kampånd) ηθικό, η [i iϑikǤ] # (oppfatning av hva som er rett og galt, lære, lærestoff)
δίδαγµα, το [tǤ ðiðaDžma] # επιµύθιο, το [tǤ εpimiϑiǤ] # (sedvane, etos, moral,
moralsk ryggrad) ήθος, το [tǤ iϑǤs] # (budskap) µήνυµα, το [tǤ minima] / anstendig
moral χρηστά ήθη, η [i Χrista iϑi] / det bryter med anstendig moral αντιβαίνει
στα χρηστά ήθη [andivεni sta Χrista iϑi] / ei historie med en moral ιστορία µε
επιµύθιο/ (ηθικό) δίδαγµα [istǤria mε εpimiϑiǤ/(iϑikǤ) ðiðaDžma] # ηθοπλαστική
ιστορία [iϑǤplastiki istǤria] / ei kvinne med slett moral (ei løsaktig kvinne)
γυναίκα ελαϕρών ηθών [jinεka εlafrǤn iϑǤn] # γυναίκα ύποπτης ηθικής [jinεka
ipǤptis iϑikis] # γυναίκα κακής διαγωγής [jinεka kakiz ðiaDžǤjis] / en mann uten
moral/moralsk ryggrad (et ryggesløst menneske) άνθρωπος χωρίς ήθος [anϑrǤpǤs ΧǤris
iϑǤs] / et teaterstykke med tvilsom moral έργο αµϕίβολης ηθικής [εrDžǤ amfivǤlis
iϑikis] / hva er moralen i dette stykket/skuespillet? ποιο είναι το δίδαγµα/µήνυµα
αυτού του εργού; [piǤ inε tǤ ðiðaDžma aftu tu εrDžu] / høy/lav moral ψυλό/πεσµένο
ηθικό [psilǤ/pεzmεnǤ iϑikǤ] / høyne noens moral/kampmoral ανυψώνω το ηθικό
κάποιου [anipsǤnǤ tǤ iϑikǤ kapiu] / mangel på moral (moralsk fordervelse/oppløsning,
demoralisering) έκλυση ηθών, η [i εklisi iϑǤn] / moralen i hæren er høy (våre
hærstyrker har en høy kampmoral) τα στρατεύµατά µας έχουν ακµαίο ηθικό [ta
stratεvmata mas εΧun akmεǤ iϑikǤ] / poesi/kunst med (en) moral/med et budskap
ποίηση/τέχνη µε µήνυµα [piisi/tεhni mε minima] / slapp/løs/ tvilsom moral
(letterdighet) χαλαρά ήθη [Χalara iϑi]
moralbegrep n. (moralfølelse) ηθικό συναίσθηµα, το [tǤ iϑikǤ sinεsϑima]
moralfilosofi m. ηθική ϕιλοσοϕία, η [i iϑiki filǤsǤfia]
moralgrunnlag n. (etikkgrunnlaget) βάση της ηθικής, η [i vasi tis iϑikis]
moralisere v. (gi en moralpreken, belære) ηθικολογώ [iϑikǤlǤDžǤ]
moraliserende adj. (belærende, undervisende) διδακτικός [ðiðaktikǤs] # (moralistisk)
ηθικολογικός [iϑikǤlǤjikǤs] / en moraliserende stil/tone/måte διδακτικό ύϕος
[ðiðaktikǤ ifǤs]
moralisering f.m. (moralpreken, preken) ηθικολογία, η [i iϑikǤlǤjia]
moralist m. (moralpredikant, puritaner) ηθικολόγος, ο [Ǥ iϑikǤlǤDžǤs]
moralistisk adj. (moraliserende) ηθικολογικός [iϑikǤlǤjikǤs]
moralitet m. (dydighet) ηθικότητια, η [i iϑikǤtita] # (middelaldersk allegorisk skuespill)
ηθοπλαστικό έργο, το [tǤ iϑǤplastikǤ εrDžǤ]
moralkodeks m. (akseptert moralsystem) ηθικός κώδικας, ο [Ǥ iϑikǤs kǤðikas]
morallov m. ηθικός νόµος, ο [Ǥ iϑikǤz nǤmǤs]
4
morallære f.m. (moralsk formaning, lærepenge) ηθοπλαστική δίδαγµα, το [tǤ iϑǤplastiki
ðiðaDžma]
moralpredikant m. (predikant) κήρυκας, ο [Ǥ kirikas]
moralpreken m. (skjennepreken) κήρυγµα, το [tǤ kiriDžma] / jeg har fått nok av/er lei av
moralpreknene hans βαρέθηκα τα κηρύγµατά του [varεϑika ta kiriDžmata tu]
moralregel m. (moralbud) ηθική επιταγή, η [i iϑiki εpitaji]
moralsk adj. (etisk, dydig, meget anstendig) ηθικός [iϑikǤs] / det er et moralsk spørsmål
(det er et spørsmål av etisk karakter) είναι θέµα ηθικής τάξεως [inε ϑεma iϑikis taksεǤs]
/ en moralsk seier ηθική νίκη [iϑiki niki] / et moralsk standpunkt (en moralsk
overbervisning/ oppfatning) ϕρόνηµα, το [tǤ frǤnima] / leve et moralsk/anstendig liv
κάνω ηθική ζωή [kanǤ iϑiki zǤï] / mennesket er et moralsk vesen άνθρωπος είναι
ηθικό ον [Ǥ anϑrǤpǤs inε iϑikǤ Ǥn] / moralsk fordervelse/oppløsning (mangel på
moral, demoralisering) έκλυση ηθών, η [i εklisi iϑǤn] / moralsk oppbyggelse (et
moralsk løft) ηθική ανάταση [iϑiki anatasi] / moralsk oppbyggelse ηθικοποίηση, η
[i iϑikǤpiisi] / moralsk opprustning ηθικός εξοπλισµός, ο [Ǥ iϑikǤs εksǤplizmǤs] /
moralsk overlegenhet/overtak ηθική ανωτερότητα, η [iϑiki anǤtεrǤtita] / moralsk
riktig (meget anstendig, ærbar) καλοήθης [kalǤiϑis] / moralsk støtte ηθική
υποστήριξη [iϑiki ipǤstiriksi] / moralske prinsipper (etikk) ηθηκή, η [i iϑiki] :
en mann uten moralske prinsipper/uten moral άνθρωπος χωρίς ηθηκή [anϑrǤpǤs
ΧǤris iϑiki] : mot mine moralske prinsipper αντίθετα προς την ηθηκή µου
[andiϑεta prǤs tin iϑiki mu] / moralske verdier ηθικές αξίες [iϑikεs aksiεs] / uten
moralsk ballast/moralske prinsipper χωρίς ηθικό έρµα [ΧǤris iϑikǤ εrma]
moralsk adv. (på moralsk grunnlag) ηθικά [iϑika]
morass n. (sump, myr, hengemyr, gjørme) βάλτος, ο [Ǥ valtǤs] # (myr, våtmark, morass)
έλος, το [tǤ εlǤs]
moratorium n. (betalingshenstand, betalingsutsettelse) δικαιοστάσιο, το [tǤ ðikεǤstasiǤ] #
µορατόριο, το [tǤ mǤratǤriǤ]
morbær n. µούρο, το [tǤ murǤ]
morbærtre n. µουριά, η [i moria]
mord n. (drap) ϕόνος, ο [Ǥ fǤnǤs] # δολοϕονία, η [i ðǤlǤfǤnia] # ανθρωποκτόνος, το
[tǤ anϑrǤpǤktǤnǤs] # (mord, drap, mannedrap) ανθρωποκτονία, η [i aϑrǤpǤktǤnia] #
(massakre, blodbad) ϕονικό, το [tǤ fǤnikǤ] # (drap, pest) θανατικό, το [tǤ ϑanatikǤ] /
det var reinspikka mord ήταν καθαρή δολοϕονία [itan kaϑari ðǤlǤfǤnia] / han er
uskyldig i mordet/massakren είναι αναίτιος για το ϕονικό [inε anεtiǤz ja tǤ fǤnikǤ] /
mord fra bakhold (snikmord) ϕόνος εξ ενέδρας, ο [Ǥ fǤnǤs εks εnεðras] / mordet på
president Kennedy η δολοϕονία του Προέδρου Κέννεντυ [i ðǤlǤfǤnia tu prǤεðru
kεnεdi] / mordet på tusener av uskyldige η δολοϕονία χιλιάδων αθώων [i ðǤlǤfǤnia
çiljaðǤn aϑǤǤn] / politisk mord πολιτική δολοϕονία [pǤlitiki ðǤlǤfǤnia]
mord- (draps-, morderisk) ανθρωποκτόνος [anϑrǤpǤktǤnǤs]
morder m. (snikmorder, attentatmann, attentatkvinne) δολοϕόνος ο/η [Ǥ/i ðǤlǤfǤnǤs] #
(mannlig) ϕονιάς, ο [Ǥ fǤnjas] # (kvinnelig) ϕόνισσα, η [i fǤnisa] / jakta på
morderen η αναζήτηση του δολοϕόνου [i anazitisi tu ðǤlǤfǤnu]
5
morderisk adj. ανθρωποκτόνος [anϑrǤpǤktǤnǤs] # (blodtørstig) αιµοδιψής* [εmǤðipsis]
# αιµοσταγής [εmǤstajis] # δολοϕονικός [ðǤlǤfǤnikǤs] # (tilintetgjørende, dødelig,
drepende) εξοντωτικός [εksǤndǤtikǤs] # (hensynsløs, knusende, drepende)
εξουθενωτικός [εksuϑεnǤtikǤs] / et morderisk angrep εξοντωτική επίθεση
[εksǤndǤtiki εpiϑεsi] / morderiske tendenser ανθρωποκτόνες τάσεις [anϑrǤpǤktǤnεs
tasis]
mordforsøk n. (attentatforsøk) απόπειρα ϕόνου/δολοϕονίας, η [i apǤpira fǤnu/ðǤlǤfǤnias] #
(et forsøk på å ta livet av meg) επιβουλή κατά της ζωής µου [εpivuli kata tiz zǤiz mu]
mordkommisjon m. (utrykningspatrulje) άµεση δράση, η [i amεsi ðrasi]
mordplaner m.pl. δολοϕονικοί σκοποί [ðǤlǤfǤniki skǤpi] / ha mordplaner έχω
δολοϕονικούς σκοπούς [εΧǤ ðǤlǤfǤnikus skǤpus]
more v. (atsprede, underholde) διασκεδάζω [ðiaskεðazǤ] # ψυχαγωγώ [psiΧaDžǤDžǤ] #
αναδηµιουργώ [anaðimiurDžǤ] / more seg (ha det hyggelig, feste, rangle) γλεντώ
[DžlεndǤ] # (ha det moro, slå seg løs, slå hælene i taket) το διασκεδάζω [tǤ ðiaskεðaszǤ]
(være/bli lystig) µερακλώνω [mεraklǤnǤ] # (koble av, slappe av) ξεσκάω [ksεskaǤ] #
ξεσκάζω [ksεskazǤ] / barna moret seg med å tegne/lage karikaturer τα παιδιά
διασκέδασαν ϕτιάχνοντας καρικατούρες [ta pεðja ðiaskεðasan ftjaΧnǤndas karikaturεs]
: det skader ikke om vi morer oss litt av og til δε βλάπτει να γλεντάµε πότε−πότε
[ðε vlapti na Džlεndamε pǤtε pǤtε] : jeg moret meg da jeg fikk høre at.... (det var
fornøyelig/pussig å høre at...) διασκέδασα µαθαίνοντας ότι... [ðiaskεðasa
maϑεnǤndas Ǥti] : jeg moret meg kostelig (jeg hadde det kjempeartig) γλέντησα µε
την ψυχή µου [glεndisa mε tim psiçi mu] : vi moret oss over vitsene/triksene hans
διασκεδάσαµε µε τ' αστεία του/τα κόλπα του [ðiaskεðasamε mε tastia tu/ta kǤlpa tu] /
more seg med (atsprede seg med) ψυχαγωγούµαι µε.. [psiΧaDžǤDžumε mε] #
διασκεδάζω µε [ðiaskεðazǤ mε]
morfar m. (bestefar på morssida) παππούς (από τη µητέρα µου), ο [Ǥ papus (apǤ ti mitεra
mu)]
morfem n. (språkvit.) µόρϕηµα, το [tǤ mǤrfima]
Morfeus (gr. myt. drømmens gud, søvnen) Μόρϕευς*, ο [Ǥ mǤrfεfs]
morfin m.n. µορϕίνη, η [i mǤrfini]
morfindråper m.pl. (med.)( opiumsdråper) λάβδανο, το [tǤ lavðanǤ]
morfinisme m. (morfinavhengighet) f.m. µορϕινοµανία, η [i mǤrfinǤmania]
morfinist m. µορϕινοµανής, ο [Ǥ mǤrfinǤmanis]
morfologi m. µορϕολογία, η [i mǤrfǤlǤjia]
morfologisk adj. µορϕολογικός [mǤrfǤlǤjikǤs]
morgen m. πρωί , το [tǤ prǤï] # (overf. begynnelse) καταβολή, η [i katavǤli] / fra
morgen til kveld από το πρωί µέχρι το βράδυ [apǤ tǤ prǤï mεΧri tǤ vraði] / fra
tidenes morgen από καταβολής κόσµου [apǤ katavǤlis kǤzmu] / god morgen!
καληµέρα! [kalimεra] / hver morgen κάθε πρωί [kaϑε prǤï] / i morgen
αύριο [avriǤ] / i morgen kveld αύριο το βράδυ [avriǤ tǤ vraði] / i morgen tidlig
(αύριο) το πρωί [avriǤ tǤ prǤï] / tidlig om/på morgenen αποταξύ [apǤtaksi]
morgen- pref. εωθινός [εǤϑinǤs] # (demrings-) αυγινός [avjinǤs]
6
morgenandakt f.m. (morgenbønn) πρωϊνή προσευχή, η [i prǤini prǤsεfçi] # (fromesse)
όρθρος, ο [Ǥ ǤrϑrǤs]
morgenavis f.m. (morgenutgave) πρωϊνή εϕηµερίδα, η [i prǤini εfimεriða] /
morgenaviser πρωϊνές εϕηµερίδες [i prǤinεs εfimεriðεs]
morgenbønn f.m. (morgenandakt) πρωϊνή προσευχή, η [i prǤini prǤsεfçi]
morgendagen m. (også: morgendagens nyheter) αυριανή, η [i avriani] / hvem vet hva
morgendagen bringer! ποιος ξέρει τι µας ϕυλάει το αύριο! [piǤs ksεri ti mas filai tǤ
avriǤ]
morgendagens adj. αυριανός [avrianǤs] # (framtids-, for framtida) µελλοντικός
[mεlǤndikǤs] / morgendagens avis η αυριανή εϕηµερίδα [i avriani εfεmεriða] /
morgendagens verden (framtidssamfunnet) ο αυρινός κόσµος [Ǥ avrinǤs kǤzmǤs]
morgenfugl m. (person som liker å stå tidlig opp om morgenen) άτοµο που ξυπνάει νωρίς
το πρωί [atǤmǤ pu ksipnai nǤris tǤ prǤï] / være (en) morgenfugl (stå opp med sola)
σηκώνοµαι µε τα κοκόρια [sikǤnǤmε mε ta kǤkǤria]
morgengudstjeneste f.m. πρωϊνή ακολουθία, η [i prǤïni akǤluϑia]
morgenkjole m. ρόµπα, η [i rǤba]
morgenkåpe f.m. ρόµπα (σπιτιού), η [i rǤba (spitju)] # (slåbrok, badekåpe) πενιουάρ,
το [tǤ pεnjεar] / hun slengte på seg morgenkåpa/badekåpa og løp ut έβαλε
γρήγορα τη ρόµπα της κι έτρεξε έξω [εvalε DžriDžǤra ti rǤma tis ki εtrεksε εksǤ]
morgenlys n. (morgensol) το πρωϊνό ϕως [tǤ prǤïnǤ fǤs] / morgenlyset smøg seg inn
gjennom vindusskoddene το πρωϊνό ϕως γλιστρούσε µέσα από τα παντζούρια [tǤ
prǤïnǤ fǤz Džlistrusε mεsa apǤ ta pandzuria]
morgennyheter m. (morgensending) αυγή, η [i avji]
morgenrush n. πρωϊνή κίνηση, η [i prǤïni kinisi] / morgenrushet på veiene η πρωϊνή
κίνηση στους δρόµους [i prǤïni kinisi stuz ðrǤmus]
morgenrøde m. αλπικό ϕως ανατολής του ήλιου, το [tǤ alpikǤ fǤs antǤlis tu iliu]
morgensang m. πρωϊνή σερενάτα, η [i prǤini sεrεnata] # (aubade: en trubadursang som
beskriver hvordan morgenlyset skiller de elskende) εωθινόν άσµα, το [tǤ εǤϑinǤn azma]
morgenstjerne f.m. αυγερινός, ο [Ǥ avjεrinǤs]
morgenté m. (på senga) εωθινό τσάι (στο κρεβάτι), το [tǤ εǤsinǤ tsai (stǤ krεvati)]
morgentur m. πρωϊνός περίπατος, ο [Ǥ prǤïnǤs pεripatǤs] / morgenturen kvikket meg
opp ο πρωϊνός περίπατος µε αναζωογόνησε [Ǥ prǤïnǤs pεripatǤz mε anazǤǤDžǤnisε]
morian m. (eldre betegnelse for neger, mor; neds. svarting) αράπακας, ο [Ǥ arapakas] #
(βροµο)αραπίνα, η [i (vrǤmǤ)arapina] # (βροµο)νέγρα, η [i (vrǤmǤ)nεDžra]
morløs adj. (morlaus) ορϕανός από µητέρα [ǤrfanǤs apǤ mitεra]
mormoner m. Μορµόνος, ο [Ǥ mǤrmǤnǤs]
mormor f.m. γιαγιά (από τη µητέρα µου), η [i jaja (apǤ ti mitεra mu)]
moro f.m. (atspredelse, fornøyelse) διασκέδαση, η [i ðiaskεðasi] # αναψυχή, η [i anapsiçi]
/ for moro skyld για γούστο [ja DžustǤ] # (på spøk) στ' αστεία [stastia] # (som
en spøk, på spøk, på tull) για καλαµπούρι [ja kalamburi] : gjøre noe for moro
skyld/for fornøyelsens skyld κάνω κάτι για διασκέδαση [kanǤ kati ja ðiaskεðasi] :
vi spiller ikke kort for pengenes skyld, men for moro skyld δεν παίζοµε χαρτιά
7
για λεϕτά αλλά για γούστο [ðεm bεzǤmε Χartia ja lεfta ala ja DžustǤ] / la moroa
begynne! βαράτε βιολιτζήδες ! [varatε viǤlidziðεs] / krangelen ødela moroa/dagen
for meg (krangelen satte meg i dårlig humør) µου χάλασε το γούστο ο καυγάς [mu
Χalasε tǤ DžustǤ Ǥ kavDžas]
moro adj. (hyggelig, morsom s.d.) : det er ikke moro å være aleine δεν έχει γούστο
να είσαι µόνος [ðεn εçi DžustǤ na isε mǤnǤs]
mors- pref. (moderlig) µητρικός [mitrikǤs]
Morse (oppfant morsealfabetet) Μορς, ο [Ǥ mǤrs]
morsealfabet n. κώδικας Μορς, ο [Ǥ kǤðikaz mǤrs]
morselskap n. (handel, jur.) (moderselskap, holdingselskap/-kompani) µητρική εταιρ(ε)ία, η
[i mitriki εtεria]
morsinstinkt n. µητρικό ένστικτο/ένστιχτο, το [tǤ mitrikǤ εnstiktǤ/εnstiΧtǤ]
morsk adj. (bisk, gretten, sur, brysk, uforskammet) απότοµος [apǤtǤmǤs] # (om mine etc.:
krigersk, stridbar) αρειµάνιος [arimaniǤs] # (hard, barsk, stram) αυστηρός [afstirǤs]
/ en morsk mine αρειµάνιο ύϕος [arimaniǤ ifǤs] / et morskt ansikt αυστηρό
πρόσωπο [afstirǤ prǤsǤpǤ] / se morsk ut (ha et morskt/skummelt utseendet) έχω
αυστηρή όψη [εΧǤ afstiri Ǥpsi]
morskap m. (fornøyelse, munterhet, fest, jubalong) γλέντι, το [tǤ Džlεndi]
morskap n. (moderskap, det å være mor) µητρότητα, η [i mitrǤtita]
morskjærlighet f.m. µητρική αγάπη, η [i mitriki aDžapi] # (en mors kjærlighet til sine
barn) η λατρεία µιας µητέρας για τα παιδιά της [i latria mjaz mitεraz ja ta pεða tis]
morsmål n. µητρική (γλώσσα), η [i mitriki (DžlǤsa)] # λαλούµενη, η [i lalumεni] #
(språk, målføre, dialkekt) διάλεκτος, η [i ðjalεktǤs] / jeg forstår bare morsmålet
mitt καταλαβαίνω µόνο τη µητρική µου [katalavεnǤ mǤnǤ ti mitriki mu] /
morsmålet vårt η µητρική µας γλώσσα [i mitriki maz DžlǤsa]
morsom adj. (underholdende) διασκεδαστικός [ðiaskεðastikǤs] # (fornøyelig, vittig, herlig)
απολαυστικός [apǤlafstikǤs] # ευτράπελος [εftrapεlǤs] # (latterlig, vittig) αστείος
[astiǤs] # (munter, vittig, litt spydig) ευϕυολόγος [εfiǤlǤDžǤs] # (pussig, artig)
γουστοζικός [DžustǤzikǤs] # (munter, glad, lystig) εύθυµος [εfϑimǤs] / det er slett
ikke/alt annet enn morsomt δεν είναι καθόλου αστείο [ðεn inε kaϑǤlu astiǤ] / det
var ubeskrivelig morsomt δε λέγεται πόσο αστείο ήταν [ðε lεjεtε pǤsǤ astiǤ itan] /
en morsom hendelse el. omstendighet διασκεδαστικό περιστατικό [ðiaskεðastikǤ
pεristatikǤ] / en morsom/underholdende historie διασκεδαστική ιστορία, η
[i ðiaskεðastiki istǤria] : morsomme/artige historier αστείες /ευτράπελες ιστορίες
[astiεs/εftrapεlεs istǤriεs] / en morsom vits απολαυστικό αστείο [apǤlafstikǤ astiǤ]
# διασκεδαστικό ανέκδοτο [ðiaskεðastikǤ anεkdǤtǤ] / han får sagt det på en sånn
morsom måte! γουστόζικος που τα λέει! [DžustǤzikǤs pu ta lεi] / jeg ser ikke det
morsomme i det/hva som er så morsomt med det! δεν βλέπω που είναι το αστείο [ðεn
vlεpǤ pu inε tǤ astiǤ] # δεν καταλαβαίνω που βρίσκεται το αστείο [ðεn katalavεnǤ
pu vriskεtε tu astiǤ] / prøve å være morsom/vittig πουλάω εξυπνάδες [pulaǤ
εksipnaðεs] # κάνω τον έξυπνο [kanǤ tǤn εksipnǤ] / synes det er veldig morsomt
å….(nyte å…..) ηδονίζοµαι [iðǤnizǤmε]
8
morsomhet m. (vittighet, spøk) εξυπνάδα, η [i εksipnaða] # ευϕυολόγηµα, το [tǤ
εfiǤlǤjima] # ευϕυολογία, η [εfiǤlǤjia] # (småerting, skjemting) αστειολόγηµα, το
[tǤ astiǤlǤjima] # αστεϊσµός, ο [Ǥ astεïzmǤs] # αστειότητα, η [i astiǤtita] #
(en spøkefull bemerkning, en morsomhet) µια αστεία παρατήρηση [mja astia paratirisi]
/ klassen lo av lærerens morsomheter η τάξη γέλασε από τους αστεϊσµούς του
δασκάλου [i taksi jεlasε apǤ tus astεïzmus tu ðaskalu] / komme med en morsomhet
(slå en vits) καλαµπουρίζω [kalamburizǤ]
morsomt adv. (på en morsom, underholdende måte) διασκεδαστικά [ðiaskεðastika] #
τερπνά [tεrpna]
morstrygd f.m. επίδοµα µητρότητας, το [tǤ εpiðǤma mitrǤtitas]
morter m. γουδί, το [tǤ Džuði] # κοπανιστήρι, το [tǤ kǤpanistiri] / morter og støter
γουδί και γουδοχέρι [Džuði kε DžuðǤçεri] / støte hvitløk i morter κοπανίζω σκόρδο
σε γουδί [kǤpanizǤ skǤrðǤ sε Džuði]
mos m. (grøt, velling, røre) κουρκούτι, το [tǤ kurkuti] # (masse, grøt) λιώµα, το [tǤ liǤma]
mosaikk m. µωσαϊκό, το [tǤ mǤsaïkǤ]
mosaikk- pref. µωσαικός [mǤsaïkǤs]
mosaikkfliser m.pl. µωσαικές πλάκες [mǤsaïkεs plakεs]
mosaisk adj. (rel.) µωσαικός [mǤsaïkǤs]
Mosambik geo. Μοζαµβίκη, η [i mǤzamviki]
mose m. (bot.) βρύο, το [tǤ vriǤ] # µούσκλια, η [i musklia] / mosedekte steiner (klipper)/
tak/trestammer βράχια/σκεπές/κορµοί δέντρων σκεπασµένοι µε µούσκλια
[vraça/skεpεs/kǤrmi ðεndrǤn skεpazmεni mε musklia]
mose v. (knuse) κάνω λιώµα [kanǤ liǤma] # λιώνω [liǤnǤ] / mose noen/ei flue κάνω
λιώµα κάποιον/µια µύγα [kanǤ liǤma kapiǤn/mja miDža] / mose poteter (lage
potetmos) κάνω λιώµα πατάτες [kanǤ liǤma patatεs] # λιώνω πατάτες [liǤnǤ patates]
Mosel (fr. elv) Μοζέλας, ο [Ǥ mǤzεlas]
Moseloven (etter Moses) ο Μωσαϊκός Νόµος [Ǥ masaïkǤz nǤmǤs]
Moses (navn i Bibelen) Μωυσής, ο [¨mǤisis]
mosing f.m. (knusing, oppløsning) λιώσιµο, το [tǤ liǤsimǤ]
mosjonere v. (trene, trimme) ασκώ [askǤ]
mosjonsgymnastikk m. ασκήσεις για τη διατήρηση της σιλουέτας, οι [i askisiz jia ti
ðiatirisi tis siluεtas]
moské m. τζαµί, το [tǤ dzami]
Moskva geo. Μόσχα, η [i mǤsΧa]
moskovitt m. Μοσχοβίτης, ο [Ǥ mǤsΧǤvitis]
most m. (særlig av druer) µούστος, ο [Ǥ mustǤs]
mot n. (tapperhet) θάρρος, ο [Ǥ ϑarǤs] # κουράγιο, το [tǤ kurajiǤ] # αλκή, η [i alki]
# ανδραγαθία, η [i anðraDžaϑia] # ανδρεία, η [i anðria] # γενναιότητα, η [i
jεnεǤtita] # (vågemot, dristighet) ευψυχία, η [i εfpsiçia] # (tapperhet, høysinn,
storsinn) γενναιοψυχία, η [i jεnεǤpsiçia] # (mandighet, rankhet, edelmot, høysinn,
djervhet) λεβεντιά, η [i lεvεndja] / alle mine soldater viste beundringsverdig mot
όλοι µου οι στρατιώτες έδειξαν αξιοθαύµαστο θάρρος [Ǥli mu i stratjǤtεs εðiksan
9
aksiǤϑavmastǤ ϑarǤs] / fatte mot (ta mot til seg, bli modigere) παίρνω θάρρος [pεrnǤ
ϑarǤs] / fatte nytt mot (få motet tilbake) ανακτώ το θάρρος µου [anaktǤ tǤ ϑarǤz mu]
# κάνω κουράγιο [kanǤ kurajǤ] # κάνω καρδιά [kanǤ karðja] # (lyse opp, få opp
humøret) αλεγράρω [alεDžrarǤ] # αναθαρρεύω [anaϑarεvǤ] # ξεθαρρεύω
[ksεϑarεvǤ] # ξεθαρρεύοµαι [ksεϑarεvǤmε] : jeg fattet nytt mot da jeg hørte legen
si det ξεθάρρεψα όταν άκουσα το γιατρό να το λέει [ksεϑarεpsa Ǥtan akusa tǤ jatrǤ na
tǤ lεi] / forbløffende (fantastisk) mot ξιοθαύµαστο θάρρος [aksiǤϑavmastǤ ϑarǤs] /
gi noen mot (fylle noen med mot, sette mot i) εµπνέω θάρρος σε κάποιον [εmbnεǤ ϑarǤs
sε kapiǤn] # (oppmuntre noen) ενθαρρύνω κάποιον [εnϑarinǤ kapiǤn] : smilet
hennes ga meg mot til å snakke το χαµόγελό της µ' ενθάρρυνε να µιλήσω [tǤ
ΧamǤjεlǤ tis mεnϑarinε na milisǤ] / ha mot (være modig) έχω κουράγιο [εΧǤ kurajǤ] /
ha sine meningers mot έχω ηθικό θάρρος/το θάρρος της γνώµης µου [εΧǤ iϑikǤ
ϑarǤs/tǤ ϑarǤs tiz DžnǤmiz mu] # έχω παρρησία [εΧǤ parisia] / holde motet oppe
διατηρώ το θάρρος µου [ðiatirǤ tǤ ϑarǤz mu] : han holdt motet oppe i all
motgangen (han taklet all motgang tappert) αντιµετώπισε όλες τις ατυχίες µε πολύ
κουράγιο [andimεtǤpisε Ǥlεs tis atiçiεz mε pǤli kurajǤ] : hold motet oppe! (ikke mist
motet!) µη χάνεις το θάρρος σου! [mi Χanis tǤ ϑarǤs su] / med stort mot (med
ubøyelig mot) µε ακλόνητο θάρρος [mε aklǤnitǤ ϑarǤs] # µε αλύγιστο θάρρος [mε
alijistǤ ϑarǤs] / med sviktende mot ελλιπής σε θάρρος [εlipis sε ϑarǤs] / miste
motet χάνω το θάρρος µου [ΧanǤ tǤ ǤarǤz mu] (bli motløs, gi opp håpet) απελπίζοµαι
[apεlpizǤmε] # λιγοψυχώ [liDžǤpsiΧǤ] # λιποψυχώ [lipǤpsiΧǤ] # ποθαρρύνοµαι
[apǤϑarinǤmε] # (rygge tilbake, være/bli feig) δειλιάζω [ðiljazǤ] : de begynte å
miste motet το θάρρος τους άρχισε να τους εγκαταλείπει [tǤ ϑarǤs tus arçisε na tus
εŋgatalipi] : hvis du mister motet, har du tapt/er du fortapt αν δειλιάσεις,
χάθηκες [an ðiljasis Χaϑikεs] / ikke mist motet! µη χάνεις το θάρρος /κουράγιο
σου! [mi Χanis tǤ ϑarǤs/tǤ kurajǤ su] : jeg mister ikke så lett motet δεν
απογοητεύοµαι εύκολα [ðεn apǤDžǤitεvǤmε εfkǤla] : jeg mistet motet (motet sviktet
meg) δείλιασε η καρδιά µου [ðiliasε i karðja mu] : mist ikke motet! (fortvil ikke! gi
ikke opp! hold ut!) µην απελπίζεσαι! [min apεlpizεsε] / motet sviktet meg το
θάρρος µου µ' εγκατέλειψε [tǤ ϑarǤz mu mεŋgatεlipsε] / samle alt sitt mot (mobilsere
alle sine krefter) συγκεντρώνω όλο µου το θάρρος [siŋgεndrǤnǤ ǤlǤ mu tǤ ϑarǤs] /
samle mot til å gjøre noe (våge å gjøre noe) βρίσκω το κουράγιο να κάµω κάτι
[vriskǤ tǤ kurajiǤ na kamǤ kati] / sette mot i noen (gi noen mot) δίνω θάρρος σε
κάποιον [ðinǤ ϑarǤs sε kapiǤn] # θερµαίνω κάποιον [ϑεrmεnǤ kapiǤn] : sette mot i
soldatene νσταλάζω θάρρος στους στρατιώτες [εnstalazǤ ϑarǤs stus stratjǤtεs] :
sette nytt mot i soldatene (fylle soldatene med nytt mot) γεµίζω τους στρατιώτες µε
νέο θάρρος [jεmizǤ tus stratjǤtεz mε nεǤ ϑarǤs] / ta mot til seg πέρνω κουράγιο
[pεrnǤ kurajǤ] # επιστρατεύω το κουράγιο µου [εpistratεvǤ tǤ kurajǤ mu] #
(stålsette seg) ατσαλώνω [atsalǤnǤ] # (driste seg til å, tillate seg å, være så fri å)
λαµβάνω το θάρρος να [lamvanǤ tǤ ϑarǤz na] : han tok mot til seg for å gå inn å be
10
om lønnspålegg ατσαλώθηκε να πάει και να ζητήσει αύξηση [atsalǤϑikε na pai kε na
zitisi afksisi] : han tok mot til seg og fortalte meg at... έλαβε το θάρρος να µου
πει [εlavε tǤ ϑarǤz na mu pi] / ta motet fra (gjøre en motløs, kue, skremme)
αποθαρρύνω [apǤϑarinǤ] # αποκαρδιώνω [apǤkarðjǤnǤ] # κάνω νκάποιον να
χάσει το θάρρος του [kanǤ kapiǤn na Χasi tǤ ϑarǤs tu] : nesten ta motet fra noen
κλονίζω το θάρριος κάποιου [klǤnizǤ tǤ ϑarǤs kapiu] : ikke la et nedelag ta motet
fra deg µην αϕήνεις να σε αποθαρρύνει µια αποτυχία [min afiniz na sε apǤϑarini mja
apǤtiçia]
mot prep. ενατίον [εnandiǤn] (imot) παρά [para] # (i retning av, henimot, som antyder)
κατά [kata] # adv. ενάντια [εnandia] # αντίθετα προς [andiϑεta prǤs] #
κοντρά σε [kǤndra sε] # (overfor, vis-à-vis, til gjengjeld for, sammenlignet med) έναντι
[εnandi] # (på den andre siden) απέναντι [apεnandi] # (i kontrast med, som kontrast
til) σε αντίθεση µε [sε andiϑεsi mε] # (sammenlignet med) σε σύνκριση µε [sε siŋgrisi
mε] / Arsenal mot Ajax 'Αρσεναλ εναντίον της 'Αγιαξ [arsεnal εnandiǤn dis ajaks]
/ det er ingenting mot det jeg så her om dagen αυτό δεν είναι τίποτα σε σύγκριση
µε αυτό που είδα τις προάλλες [aftǤ ðεn inε tipǤta sε siŋgrisi mε aftǤ pu iða tis prǤalεs]
/ en kampanje mot røyking εκστρατεία κατά του καπνίσµατος [i εkstratia kata tu
kapnizmatǤs] / handle mot noens ønsker ενεργώ ενέντια στις επιθυµίες κέποιου
[εnεrDžǤ εnandia stis εpiϑimiεs kapiu] / mot all forventning (helt uventet) παρ' ελπίδα
[par εlpiða] / mot bedre vitende παρά τις προθέσεις /τις υπαγορεύσεις της
λογικής µου [para tis prǤϑεsis / tis ipaDžǤrεfsis) tiz lǤjikiz mu] : gjøre noe mot bedre
vitedne κάνω κάτι παρά τις επιϕυλάξεις µου [kanǤ kati para tis εpifilaksiz mu] :
handle mot bedre vitende ενεργώ κακόπιστα [εnεrDžǤ kakǤpista] / mot betaling
έναντι πληρωµής [εnandi plirǤmis] / mot/i retning av elva/skolen κατά το ποτάµι/
σχολείο [kata tǤ pǤtami/sΧǤliǤ] / mot et lite vederlag έναντι µικράς αµοιβής [εnandi
mikras amivis] / mot klokka (mot urviserne, venstredreiende) αριστερόστροϕος
[aristεrǤstrǤfǤs] # (mot urviserne, mot sola) ανάδροµος [anadrǤmǤs] # (i kamp med
klokka) µε αντίπαλο το ρολόι [mε andipalǤ tǤ rǤlǤï] # µε πιεστικές προθεσµίες [mε
piεstikεs prǤϑεzmiεs] / mot kveld(en) κατά το βραδάκι [kata tǤ vraðaki] / mot
min vilje ενάντια στη θέλησή µου [εnandia sti ϑεlisi mu] # παρά τη θέληση µου
[para ti ϑεlisi mu] / mot nord κατά το βοριά [kata tǤ vǤria] / mot/henimot påske
κατά το Πάσχα [kata tǤ pasΧa] / mot reglene ενάνδια στον κανονισµό [εnandia
stǤŋ kanǤnizmǤ] / mot slutten av krigen κατά το τέλος του πολέµου [kata tǤ tεlǤs tu
pǤlεmu] / mot sola (andsøles, vendt mot sola) ανθωρολογιακός [anϑǤrǤlǤjakǤs] #
(mot klokka) ανάδροµος [anadrǤmǤs] / mot strømmen ενάντια/κόντρα στο ρεύµα
[εnandia/kǤndra stǤ rεvma] / mot sør κατά το νότο [kata tǤ nǤtǤ] / mot venstre (i
retning fra høyre mot venstre, vendt mot venstre) αριστερόστροϕος [aristεrǤstrǤfǤs] /
mot vest/øst κατά τη δύση/τη ανατολή [kata ti ðisi/ti anatǤli] / mot vinden (med
vinden i ansiktet) ενάντια/κόντρα στον άνεµο [εnandia/kǤndra stǤn anεmǤ] : vi gikk
mot vinden προχωρούσαµε αντίθετα προς τον άνεµο [prǤΧǤrusamε andiϑεta prǤs tǤn
anεmǤ] / rødt mot/som kontrast til grønt κόκκινο σε αντίθεση µε το πράσινο
[kǤkinǤ sε andiϑεsi mε tǤ prasinǤ] / vi kjempet mot tyskerne πολεµήσαµε ενάντια
11
στους Γερµανούς [pǤlεmisamε εnandia stuz jεrmanikus] / vi må kjempe mot fienden
πρέπει να πολεµήσουµε εναντίον τον εχθρού [prεpi na pǤlεmisumε εnandiǤn dǤn εΧϑru]
/ være mot noens natur (by noen imot) πάω κόντρα στο χαρακτήρα κάποιου [paǤ
kǤndra stǤ Χaraktira kapiu]
mot- pref. (anti-, som virker mot) αντι− [andi] # αντί− [andi]
motaksjon m. αντίδραση, η [i andiðrasi]
motangrep n. αντίθεση, η [i andiϑεsi] / gå til motangrep αντιτίθεµαι* [anditiϑεmε]
motarbeide v. (motvirke, gjøre motstand, reagere mot) αντενεργώ [andεnεrDžǤ] # (reagere
på/mot) αντιδρώ σε [anðiðrǤ sε] # (gå imot, sperre, blokkere, hindre, stikke kjepper i
hjulene for) εµποδίζω [εmbǤðizǤ] # (opponere mot, gå/være imot) εναντιώνοµαι (σε)
[εnandjǤnǤmε sε] # (imøtegå, motsi, motarbeide) κοντράρω [kǤndrarǤ] / hvis du
ikke slutter å motarbeide meg… αν δεν πάψεις να µου εναντιώνεσαι [an ðεn papsiz
na mu εnandjǤnεsε] / motarbeide noen (prøve å svekke/redusere noens innflytelse)
αντιδρώ στην επιρροή κάποιου [andiðrǤ stin εpirǤï kapiu] / motarbeide/reagere på
noens planer αντιδρώ στα σχέδια κάποιου [andiðrǤ sta sçεðia kapiu]
motarbeidelse m. (protest, innvending, motstand,opposisjon) εναντίωση, η [i εnandiǤsi]
motargument n. (imøtegåelse, protest, uenighet) αµϕισβήτηση, η [i amfizvitisi]
motbakke m. (oppstigning, klatretur) ανηϕοριά, η [i anifǤrja] # ανήϕορος, ο [Ǥ anifǤrǤs]
# ανιϕόρα, η [i anifǤra] # ανωϕέρεια, η [i anǤfεria] # γκρεµός, ο [Ǥ grεmǤs] /
det var en bratt motbakke på det punktet (akkurat der) υπήρχε µια απότοµη
ανωϕέρεια σε εκείνο το σηµείο [ipirçε mja apǤtǤmi anǤfεria sε εkinǤ tǤ simiǤ] / jeg
kan ikke gå fort i motbakke δεν µπορώ να πάω γρήγορα στην αναϕοριά/στον
ανήϕορο [ðεm bǤrǤ na paǤ DžriDžǤra stin anafǤria/stǤn anifǤrǤ]
motbeskyldning m. αλληλοκατηγορία, η [i alilǤkatiDžǤria] # αντέγκληση, η [i andεŋglisi]
motbevis n. (gjendrivelse, imøtegåelse) ανατροπή, η [i anatrǤpi] # (jur.) ανταπόδειξη, η
[i andapǤðiksi]
motbevise v. (gjendrive, trekke i tvil, imøtegå) αναιρώ [anεrǤ] # ανασκευάζω
[anaskεvazǤ] # αποσείω [apǤsiǤ] # (avsanne, dementere) διαψεύδω [ðiapsεvðǤ] /
motbevise en teori διαψεύδω θεωρία [ðiapsεvðǤ ϑεǤria] / som kan motbevises
αναιρέσιµος [anεrεsimǤs]
motbydelig adj. αηδιαστικός [aiðiastikǤs] # γλοιώδης [DžliǤðis] # (forbannet, ekkel,
plagsom, bestialsk) αναθετισµένος [anaϑεtizmεnǤs] # (heslig, fæl, stygg, reddsom,
redselsfull) απαίσιος [apεsiǤs] # (sjenerende, plagsom) ενοχλητικός [εnǤΧlitikǤs]
# (frastøtende, vemmelig, ubehagelig) αντιπαθητικός [andipaϑitikǤs] #
αποτροπιστικός [apǤtrǤpiastikǤs] # απωστικός [apǤstikǤs] # µπελαλίδικος
[bεlaliðikǤs] # άσεµνος [asεmnǤs] # µυσαρός [misarǤs] # (dårlig, ubehagelig,
irriterende) δυσάρεστος [ðisarεstǤs] # (avskyelig, grusom) αποτρόπαιος [apǤtrǤpεǤs]
# απωθητικός [apǤϑitikǤs] # (avskyelig, vederstyggelig, redelsfull, forferdelig)
βδελυρός [vðεlirǤs] # ειδεχθής* [iðεΧϑis] # (ekkel, nederdrektig, gemen) άσχηµος
[asçimǤs] # άσκηµος [askimǤs] # (tarvelig, simpel, ussel) ελεεινός [εlεinǤs] #
αχρείος [aΧriǤs] # (om person: ufordragelig, frastøtende) αχώνευτος [aΧǤnεftǤs] /
du er motbydelig (du gjør meg kvalm) µου ϕέρνιες/προκάλεις αηδία [mu fεrnis/
12
prǤkalis aiðia] / ei motbydelig lukt ενοχλητική µυρουδιά [εnǤΧlitiki miruðja] #
απωθητική εµϕάνηση [apǤϑitiki εmfanisi] / en motbydelig type αποτόµαιος τύπος
[apǤtǤmεǤs tipǤs] / et motbydelig arbeid (en skitjobb) αντιπαθητική/µπελαλίδικη
δουλειά [andipaϑitiki/bεlaliðiki ðulja] / et motbydelig/irriterende menneske
δυσάρεστος άνθρωπος [ðisarεstǤs anϑrǤpǤs] / et motbydelig syn απωθητικό
θέαµα [apǤϑitikǤ ϑεama] / et botbydelig vær (stygt vær, dårlig vær) δυσάρεστος
καιρός [ðisarεstǤs kεrǤs] / motbydelig mat αντιπαθητική τροϕή [andipaϑitiki trǤfi] /
motbydelig oppførsel αηδής /κτηνώδης συµπεριϕορά [aiðis/ktinǤðis simbεrifǤra] #
αντιπαθητική/αποτρόπαιη συµπεριϕορά [andipaϑitiki/apǤtrǤpεi simbεrifǤra]
motbydelig adv. αηδιαστικά [aiðiastika] # (vemmelig, ekkel, avskyelig) αξιοµίσητος
[aksiǤmisitǤs] # απεχθής [apεΧϑis] # αποκρουστικός [apǤkrustikǤs] #
(kvalmende, vemmelig) εµετικός [εmεtikǤs] / et motbydelig syn εµετικό θέαµα
[εmεtikǤ ϑεama]
motbydelighet f.m. (vemmelse, avsky, aversjon) αποστροϕή, η [i apǤstrǤfi]
motdemonstrasjon m. αντιδιαδήλωση, η [i andiðiaðilǤsi]
mote m. µόδα, η [i mǤða] # (nyhet) νεωτερισµός, ο [Ǥ nεǤtεrizmǤs] / bestemme moten
(være toneangivende (i motebransjen)) λανσάρω τη µόδα [lansarð ti mǤða] : det er
Paris - ikke Roma - som er toneangivende i motebransjen το Παρίσι κι όχι η
Ρώµη λανσάρει τη µόδα [tǤ parisi ki Ǥçi i rǤmi lansari ti mǤða] / de siste motene fra
Paris οι τελευταίοι νεωτερισµοί από το Παρίσι [i tεlεftεi nεǤtεrizmi apǤ tǤ parisi] /
en nyskapende/epokegjørende mote έξαλλη µόδα [εksali mǤða] / en uortodoks
(ukonvensjonell, annerledes) mote µια αλλιώτικη µόδα [mja aljǤtiki mǤða] / følge
moten ακολουθώ τη µόδα [akǤluϑǤ ti mǤða] : følge moten slavisk (være moteslave)
ακολουθώ τη µόδα δουλικά [akǤluϑǤ ti mǤða ðulika] / gjenoppfriske en mote
ανανεώνω µια µόδα [ananεǤnǤ mja mǤða] / ha gått av moten (være umoderne)
είναι εκτός µόδας [inε εktǤz mǤðas] / kledd etter siste mote ντυµένος µε την
τελευταία λέξη της µόδας [dimεnǤz mε tin dεlεftεa lεksi tiz mǤðas] / komme på
moten γίνοµαι της µόδας [jinǤmε tiz mǤðas] : når kom miniskjørt på moten?
πότε έγινε της µόδας το µίνι; [pǤtε εjinε tiz mǤðas tǤ mini] : komme på moten igjen
ξαναγίνοµαι της µόδας [ksanajinǤmε tiz mǤðas] / motens krav οι νόµοι της µόδας
[i nǤmi tiz mǤðas] / motens luner οι ιδιοτροπίες /λόξες της µόδας [i iðiǤtrǤpiεs/
lǤksεs tiz mǤðas] / siste mote (siste skrik) η καινούργια µόδα [i kεnurja mǤða] :
siste mote/det siste innen hatter η τελευταία µόδα στα καπέλα [i tεlεftεa mǤða sta
kapεla] / være på moten είµαι της µόδας [imε tiz mǤðas] # χαλώ κόσµο [ΧalǤ
kǤzmǤ] / være siste/høyeste/topp mote (være siste skrik) είµαι η τελευταία λέξη
της µόδας [imε i tεlεftεa lεksi tiz mǤðas] : miniskjørt er høyeste mote i år/er siste
skrik το µίνι χαλάει κόσµο ϕέτος [tǤ mini Χalai kǤzmǤ fεtǤs] : minskjørt var
høyeste mote på den tida µεσουρανούσε τότε η µίνι−ϕούστα [uranusε tǤtε i mini-fusta]
: svarte hatter er topp mote i sommer τα µαύρα καπέλα είναι η τελευταία λέξη
της µόδας ϕέτος το καλοκαίρι [ta mavra kapεla inε i tεlεftεa lεksi tiz mǤðas fεtǤs tǤ
kalǤkεri]
motebevisst adj. (klesbevisst) κοκέτης /κοκέτα (στο ντύσιµο) [kǤkεtis/kǤkεta (stǤ disimǤ)] #
13
(smart, elegant kledd, flørtende) κοκέτικος [kǤkεtikǤs]
moteblad n. περιοδικό µόδας, το [tǤ pεriǤðikǤ mǤðas]
motedesigner m. (motetegner) ενδυµατολόγος, ο [Ǥ εnðimatǤlǤDžǤs]
motedommer m. (klesdommer, haute couture-ekspert) κριτικός της υψηλής ραπτικής, ο [Ǥ
kritikǤs tis ipsiliz raptikis]
motell n. (i veikanten) (παρόδιος) µοτέλ, το [tǤ (parǤðiǤz) mǤtεl] # (veikro, veikafé) µοτέλ
στην άκρη του δρόµου, το [mǤtεl stin akri tu ðrǤmu] # (veikro) ξενοδοχείο πάνω
στο δρόµο [ksεnǤðǤçiǤ panǤ stǤ ðrǤmǤ]
moteløve f.m. (snobb, dandy) δανδής, ο [Ǥ ðanðis]
moteoppvisning m. (moteshow) επίδειξη µόδας, η [i εpiðiksi mǤðas]
motepress n. (motens tyranni) η καταδυνάστευση της µόδας [i kataðinastεfsi tiz mǤðas]
motett m. (mus.) µοτέτο, το [tǤ mǤtεtǤ]
moteutstilling f.m. έκθεση µόδας, η [i εkϑεsi mǤðas] # (av pels-/skinnvarer) έκθεση
γούνας, η [i εkϑεsi Džunas]
motetegner m. (motedesigner) ενδυµατολόγος, ο [Ǥ εnðimatǤlǤDžǤs]
motfallen adj. (slukøret) µε πεσµένα αυτιά [mε pεzmεna aftja] # (nedslått, motløs,
fortvilet) βαριόθυµος [variǤϑimǤs] # βαρύθυµος [variϑimǤs] # βαρύκαρδος
[varikarðǤs] # δύσθυµος [ðisϑimǤs] # λιπόψυχος [lipǤpsiΧǤs]
motforestilling m. (innsigelse, innvending, bebreidelse) διαµαρτυρία, η [i ðiamartiria] #
(skruppel, hemning, betenkelighet) ενδοιασµός, ο [Ǥ εnðiazmǤs] / de hadde (sterke)
motforestillinger mot å arbeide på søndag είχαν ενδοιασµούς στο να δουλέψουν
την Κυριακή [iΧan εnðiazmus stǤ na ðulεpsi tiŋ giriaki]
motforslag n. αντεισήγηση, η [i andisijisi] # αντιπρόταση, η [i andiprǤtasi] / komme
med motforslag (foreslå isteden) αντιπροτείνω [andiprǤtinǤ]
motgang m. (påkjenning, uflaks) κακοτυχία, η [i kakǤtiçia] # αναποδία, η [i anapǤðia] #
# (uhell, uflaks, motgang, mindre nederlag) ατυχία, η [i atiçia] # γκίνια, η [i ginia] #
(vanskjebne, ulykker)(pl.) ατυχίες [atiçiεz] # (trengsel, lidelse, pine, plage) βάσανο,
το [tǤ vasanǤ] # (motgang, prøvelser) δεινά, τα [ta ðina] # κακοπάθεια, η [i
kakǤpaϑia] # (ulykke, elendighet, gjenvordighet) εναντιότητα, η [i εnandjǤtita] / ha
motgang (ha uflaks) ατυχώ [atiΧǤ] # µε δέρνει ατυχία [mε ðεrni atiçia] : ha mye
motgang έχω πολλές ατιχίες [εΧǤ pǤlεs atiçiεs] # (sitte hardt i det, sitte i uhell) έχω
γκίνια [εΧε ginia] / motgang i livet (livets gjenvordigheter) οι ενοντιότητες της
ζωής [i εnǤndiǤtitεs tiz zǤïs] / være tapper i motgang είµαι γενναίος στις
κακοτυχιές [imε jεnεǤs stis kakǤtiçεs]
motgift f.m. # (med.)(antitoksin) αντιτοξίνη, η [i anditǤksini] # (som medisin el. middel
mot noe) αντίδοτο, το [tǤ andiðǤtǤ] / motgift mot slangebitt αντίδοτο σε δάγκωµα
ϕιδιών [andiðǤtǤ sε ðaŋgǤma fiðjǤn]
motgifts- (med.) αντίδοτος [andiðǤtǤs] # (som tjener som motgift) που χορηγείται ως
αντίδοτο [pu ΧǤrijitε Ǥs andiðǤtǤ]
motgående adj. εναντίος [εnandiǤs]
mothake m. (på pil, fiskekrok etc., brodd) ακίδι, το [tǤ akiði]
motindikasjon m. (med.: kontraindikasjon) αντένδειξη, η [i andεnðiksi]
14
motinnlegg n. (jur.) ανταπάντηση, η [i andapandisi] / komme med motinnlegg
ανταπαντώ [andapandǤ]
motiv n. (påskudd, årsak, grunn) αϕορµή, η [i afǤrmi] # (drivkraft, motivasjon) ελατήριο,
το [tǤ εlatiriǤ] # (incitament, stimulans, beveggrunn) κίνητρο, το [tǤ kinitrǤ] #
ορµητήριο, το [tǤ ǤrmitiriǤ] # (litt., kunst, mus.: tema, utsmykn.: mønster) µοτίβο, το [tǤ
mǤtivǤ] / egoisme er motivet for politikken hans ορµητήριο της πολιτικής του
είναι η ιδιοτέλεια [ǤrmitiriǤ tis pǤlitikis tu inε i iðiǤtεlia] / egoistiske motiver/
beveggrunner ιδιοτελή κίνητρα [iðiǤtεli kinitra] / motivet for en forbrytelse
η αϕορµή ενός εγκλήµατος [i afǤrmi εnǤs εŋglimatǤs] / ut fra edle/politiske motiver
από ευγενή/πολιτικά κίνητρα [apǤ εvjεni/pǤlitika kinitra] / uærlige motiver (simple/
tarvelige motiver) ευτελή κίνητρα [εftεli kinitra]
motivasjon f.m. (drivkraft) ελατήριο, το [tǤ εlatiriǤ] # (stimulus, incentiv) κίνητρο, το [tǤ
kinitrǤ] / motivasjon er en viktig faktor i (all) læring το κίνητρο είναι σηµαντικός
παράγοντας στη µάθηση [tǤ kinitrǤ inε simandikǤs paraDžǤndas sti maϑisi] /
motivasjonen til et barn som lærer engelsk τα ελατήρια ενός παιδιού που µαθαίνει
Αγγλικά [ta εlatiria εnǤs pεðju pu maϑεni aŋglika]
motivasjonsmiddel n. (stimulans, stimulus, spore, incitament) ερέθισµα, το [tǤ εrεϑizma] /
med ros som motivasjonsmiddel (under påvirkning av ros) µε τον έπαινο σαν
ερέθισµα [mε tǤn εpεnǤ san εrεϑizma]
motivering f.m. ((logisk) begrunnelse, rettferdiggjøring, forsvar) αιτιολόγηση, η [i εtiǤlǤjisi]
motkandidat m. (motstander) αντίπαλος, ο [Ǥ andipalǤs] / ha noen som motkandidat
(ha noen som motstander, stille (opp) mot) έχω κάποιον ως αντίπαλο [εΧǤ kapiǤn Ǥs
andipalǤ]
motkraft f.m. (motstand, reaksjon) αντενέργεια, η [i andεnεrjia]
motkrav n. (jur.)(kontrafordring) ανταπαίτηση, η [i andapεtisi] / komme med et
motkrav ανταπαιτώ [andapεtǤ]
motlys n. (sollys som skinner rett mot en) αντηλιά, η [i andilja]
motløs adj. (fortvilet, nedslått) άθυµος [aϑimǤs] # αποθαρρυµένος [apǤϑarimεnǤs] #
αποκαρδιωµένος [apǤkarðiǤmεnǤs] # βαριόθυµος [variǤϑimǤs] # βαρύθυµος
[variϑimǤs] # βαρύκαρδος [varikarðǤs] # (mismodig) δύσθυµος [ðisϑimǤs] #
κατηϕής [katifis] # λιπόψυχος [lipǤpsiΧǤs] # (forsagt, feig, engstelig, uten tæl)
άψυχος [apsiΧǤs] # αψύχωτος [apsiΧǤtǤs]
motløshet f.m. (skuffelse) αποθάρρυνση, η [i apǤϑarinsi] # απογοήτευση, η [i apǤDžǤitεfsi]
# (likegladhet) αθυµία, η [i aϑimia] # (apati, likegladhet) ανορεξία, η [i anǤrεksia]
# (nedslåtthet, mismot) δυσθυµία, η [i ðisϑimia] # λιποψυχία, η lipǤpsiçia] / bli
grepet av/gripes av motløshet/fortvilelse µε πιάνει αποθάρρυνση [mε pjani
apǤϑarinsi] : jeg ble grepet av fortvilelse/håpløshet/motløshet (jeg ble helt fortvilet)
µ' έπιασε απελπισία [mεpiasε apεlpisia]
motmæle n. (polemisk gjensvar, svar på tiltale) ανταπάντηση, η [i andapandisi] # (replikk,
gjensvar, jus.: duplikk) δευτερολογία, η [i ðεftεrǤlǤjia] / ta til motmæle ανταπαντώ
[andapandǤ] # (ta til motmæle mot, motsi) αντιστέκοµαι σε [andistεkǤme sε] #
αντιµιλώ [andimilǤ] : han tør ikke ta til motmæle mot sin kone δεν τολµάει ν'
15
αντισταθεί στη γυναίκα του [ðεn dǤlmaï nandistaϑi sti jinεka tu]
motor m. (drivverk) κινητήρας, ο [Ǥ kinitira] # µοτέρ, το [tǤ mǤtεr] # (maskin) µηχανή,
η [i miΧani] / det er noe galt med motoren µε τον κινητήρα κάτι δεν πάει καλά
[mε tǤŋ ginitira kati ðεm pai kala] / en elektrisk motor ηλεκτρικός κινητήρας
[ilεktrikǤs kinitiras] / en luftavkjølt motor αερόψυκτος κινητήρας [aεrǤpsiktǤs
kinitiras] / en roterende motor περιστροϕικός κινητήρας [pεristrǤfikǤs kinitiras] /
en vannavkjølt motor υδρόψυκτος κινητήρας [iðrǤpsiktǤs kinitiras] / mens/når
motoren er i gang όταν η µηχανή είναι σε λειτουργία [Ǥtan i miΧani inε sε liturjia] /
motoren streiket τα κακάρωσε η µηχανή [ta kakarǤsε i miΧani] / primus motor
(ildsjel, initiativtaker, oppfinner, opphavsmann) δηµιουργός, ο [Ǥ ðimiurDžǤs]
motorbåt m. (større motorbåt, motorbarkasse) βενζινάκατος, η [i vεnzinakatǤs]
motordel m µέρος της µηχανής, ο [Ǥ mεrǤs tiz miΧanis] / motordelene τα µέρα της
µηχανής, ο [ta mεra tiz miΧanis]
motorfartøy n. βενζινόπλοιο, το [tǤ vεnzinǤpliǤ]
motorferdsel f.m. (vogntrafikk) κυκλοϕορία οχηµάτων, η [i kiklǤfǤria ǤçimatǤn] /
motorferdsel forbudt! απαγορεύεται η κυκλοϕορία οχηµάτων! [apaDžǤrεvεtε i
kiklǤfǤria ǤçimatǤn]
motorisering f.m. (mekanisering) µηχανοκρατία, η [i miΧanǤkratia]
motorisert adj. µηχανοκίνητος [miΧanǤkinitǤs] / (mil.) motoriserte styrker
µηχανοκίνητες δυνάµεις [miΧanǤkinitεz ðinamis]
motormagasin n. (bilblad, biltidsskrift) περιοδικό αυτοκινήτων, το [tǤ pεriǤðikǤ aftǤkinitǤn]
motorolje m. λάδι µηχανής, το [tǤ laði miΧanis] # µηχανέλαιο, το [tǤ miΧanεlεǤ]
motorordonnans m. (kurér) εποχούµενος, ο [Ǥ εpǤΧumεnǤs] # (rytterordonnans)
έϕιππος, ο [Ǥ εfipǤs]
motorpanser n. (motorkasse) καπό, το [tǤ kapǤ]
motorsag f.m. (kjedesag) αλυσοπρίονο, το [tǤ alisǤpriǤnǤ]
motorstige m. ανεµόσκαλα, η [i anεmǤskala]
motorstopp m. αβαρία η [i avaria] # βλάβη κινητήρα, η [i vlavi kinitira] / få
motorstopp χαλάω [ΧalaǤ] : bilen fikk motorstopp το αυτοκίνητο έπαθε βλάβη
[tǤ aftǤkinitǤ εpaϑε vlavi] : jeg har fått motorstopp ved... έπαθα µια βλάβη στο...
[εpaϑa mja vlavi stǤ..] # έπαθα αβαρία στο…[εpaϑa avaria stǤ]
motorsykkel m. µοτοσυκλέτα, η [i mǤtǤsiklεta] # µηχανή, η [i miΧani] / motorsykkel
med sidevogn µοτοσυκλέτα µε καλάθι [mǤtǤsiklεta mε kalaϑi] / slenge seg på
sykkelen/motosykkelen πηδώ στο ποδήλατο/στη µοτοσυκλέτα µου [piðǤ stǤ
pǤðilatǤ/sti mǤtǤsiklεta mu] : han slengte seg på motorsykkelen og forsvant som et
lyn πήδηξε στη µοτοσυκλέτα του κι έϕυγε αστραπιαία/σαν αστραπή [piðiksε sti
mǤtǤsiklεta tu ki εfijε astrapjεa/san astrapi] / vil du kjøpe en motorsykkel til meg,
pappa? θα µου πάρεις µια µηχανή, πατέρα; [ϑa mu pariz mja miΧani patεra]
motorsykkelordonnans m. µοτοσυκλετιστής αγγελιοϕόρος, ο [Ǥ mǤtǤsiklεtistis aŋgεliǤfǤrǤs]
motorsykkeltorg n. αγόρα της µοτοσυκλέτας, η [i aDžǤra tiz mǤtǤsiklεtas]
motorsyklist m. µοτοσυκλετιστής, ο [Ǥ mǤtǤsiklεtistis] # (dagl.) µηχανόβιος, ο
16
[Ǥ miΧanǤviǤs]
motortrøbbel n. (fusking i motoren) ανωµαλία κινητήρα, η [i anǤmalia kinitira]
motorvei m. αµαξιτός δρόµος, ο [Ǥ amaksitǤz ðrǤmǤs] # (bilvei) αυτοκινητόδροµος, ο [Ǥ
aftǤkinitǤðrǤmǤs]
motorytelse m. απόδοση κινητήρα, η [i apǤðǤsi kinitira]
motpart m. (jur.) αντίδικος, ο [Ǥ andiðikǤs]
motpave m. (rel.) αντιπάπας, ο [Ǥ andipapas]
motpol m. (fys.) αντίπολο(ς), ο[Ǥ andipǤlǤs]
motprosjekt n. αντισχέδιο, το [tǤ andisçεðiǤ]
motreformasjon m. αντιµεταρρύθµιση, η [i andimεtariϑmisi]
motrevolusjon m. (kontrarevolusjon) αντεπανάσταση, η [i andεpanastasi]
motrevolusjonær m. (kontrarevolusjonær) αντεπαναστάτης, ο [Ǥ andεpanastatis]
motrevolusjonær adj. (kontrarevolusjonær) αντεπαναστατικός [andεpanastatikǤs]
motsatt adj. αντιθετικός [andiϑεtikǤs] # της αντίθεσης [tis andiϑεsis] # ανάποδος
[anapǤðǤs] # αντίρροπος [andirǤpǤs] # (omvendt, i motsatt retning, gjensidig)
αντίστροϕος [andistrǤfǤs] # (som går imot, motsatt) αντίθετος [andiϑεtǤs] # που
αντιβαίνει [pu andivεni] # (på den andre siden) αντικρινός [andikrinǤs] #
αντίθετος [andiϑεtǤs] / akkurat det motsatte (den rake motsetning) το ακριβώς
αντίθετο [tǤ akrivǤs andiϑεtǤ] / denne utviklingen går imot mine interesser αυτή
η εξέλιξη είναι αντίθετη µε τα συµϕέροντά µου [afti i εksεliksi inε andiϑεti mε ta
simfεrǤnda mu] / det er akkurat motsatt/det mosatte συµβαίνει ακριβώς το
αντίθετο [simvεni akrivǤs tǤ andiϑεtǤ] / det annet kjønn (det motsatte kjønn)
το αντίθετο ϕύλο [tǤ andiϑεtǤ filǤ] / det motsatte το αντίθετο [Ǥ andiϑεtǤ] : dette
er det motsatte av det du sa i går (dette stemmer ikke med/er stikk i stid med det du sa i
går) αυτό βρίσκεται σε αντίθεση µ' αυτά που είπες χτες [aftǤ vriskεtε sε andiϑεsi
mafta pu ipεs Χtεs] : hva er det motsatte av ”dårlig”? ποιο είναι το αντίθετο του
‫״‬κακός‫[ ;״‬pjǤ inε tǤ andiϑεtǤ tu kakǤs] : jeg har bevis på det motsatte έχω αποδείξεις
περί του εναντίου [εΧǤ apǤðiksis pεri tu εnandiu] / det stikk motsatte (den direkte
motsetning) ο αντίποδας [Ǥ andipǤðas] # το αντίστροϕο [tǤ andistrǤfǤ] : han
gjorde det stikk motsatte av det de forventet av han έκανε το αντίστροϕο απ'
ό,τι περιµέναν [εkanε tǤ andistrǤfǤ ap Ǥ ti pεrimεnan] : han gjorde det stikk motsatte
av det jeg sa til han έκανε το ανάποδο απ' ό,τι του είπα [εkanε tǤ anapǤðǤ ap Ǥ ti tu
ipa] / diametralt motsatt διαµετρικά αντίθετος [ðiamεtrika andiϑεtǤs] / i
motsatt rekkefølge κατ' αντίστροϕη σειρά [kat andistrǤfi sira] / i motsatt retning
στην αντίστροϕη κατεύθυνση [stin andistrǤfi katεfϑinsi] / (gramm.) med motsatt
betydning αντώνυµος [andǤnimǤs] / motsatte krefter αντίρροπες δυνάµεις
[andirǤpεz ðinamis] / motsatt kurs/retning η αντίθετη πορεία/κατεύθυνση [i
andiϑεti pǤria/katεfϑinsi] / motsatt side (i bok) η αντικρινή σελίδα [i andikrini sεliða]
/ motsatt virkning/effekt το αντίστροϕο αποτέλεσµα [tǤ andistrǤfǤ apǤtεlεzma] :
medisinen hadde den motsatte virkning το ϕάρµακο είχε το αντίστροϕο
αποτέλεσµα [tǤ farmakǤ içε tǤ andistrǤfǤ apǤtεlεzma] / stikk motsatt (diametralt
motsatt) άκρως αντίθετος [akrǤs andiϑεtǤs] : det stikk motsatte av το άκρο
17
αντίθετο του [tǤ akrǤ andiϑεtǤ tu] / til det motsatte er bevist αν δεν ϕέρεις
απόδειξη για το αντίθετο [an ðεn fεris apǤðiksi ja tǤ andiϑεtǤ] / være det motsatte av
(stå skarpt mot hverandre, stå i opposisjon til) αντιστρατεύοµαι [andistratεvǤmε] :
fascisme er det motsatte av frihet ο ϕασισµός αντιστρατεύεται την ελευθερία [Ǥ
fasizmǤs andistratεvεtε tin εlεfϑεria] / være motsatt (være imot) αντιβαινω*
[andivεnǤ] # αντίκειµαι* [andikimε]
motsatt adv. (på tvers, tvers over, på den andre siden, rett overfor) αγνάντι(α) [aDžnandi(a)]
# (vis-a-vis) αντίκριστα [andikrista] # (omvendt, vice versa) αντίστροϕα [andistrǤfa]
# αντιστρόϕως* [andistrǤfǤs] # εναντιωµατικός [εnandiǤmatikǤs] / på motsatt
side (vis-à-vis, på den andre sida, rett imot, på motsatt side) έναντι [εnandi] / stikk
motsatt av det vi håpet på αντίθετα απ' ό,τι ελπίζαµε [andiϑεta ap Ǥ ti εlpizamε]
motsetning m. αντίθεση, η [Ǥ andiϑεsi] # (uoverensstemmelse, manglende samsvar)
ανακολουθία, η [i anakǤluϑia] # ασυνέπεια, η [i asinεpia] # (uenighet, dissens,
tvist, konflikt) διαϕωνία, η [i ðiafǤnia] # (det motsatte) εναντίον*, το [tǤ εnandiǤn] #
ενάντιο, το [tǤ εnandiǤ] # (forskjell, divergens) διαϕορά, η [i ðiafǤra] # (ord med
motsatt betydning, antonym) αντώνυµο(ν), το [tǤ andǤnimǤ(n)] # (skjelning, det å skille,
det å skjelne - ved bruk av kontrast) αντιδιαστολή, η [i andiðiastǤli] / den direkte
motsetning (det stikk motsatte) αντίποδας, ο [Ǥ andipǤðas] / den rake motsetning
το ακριβό αντίθετο [tǤ akrivǤ andiϑεtǤ] # den rake motsetningen til το άκρο
αντίθετο του [tǤ akrǤ andiϑεtǤ tu] : han er sin brors rake motsetning είναι το
άκρο/ακριβώς αντίθετο του αδελϕού του [inε tǤ akrǤ andiϑεtǤ tu aðεlfu tu] / i
motsetning til σε αντίθεση µε [sε andiϑεsi mε] # σε αντιδιαστολή µε [sε
andiðiastǤli mε] : i motsetning til meg røyker ikke Jon αντίθετο από µένα,
ο Γιάννης δεν καπνίζει [andiϑεtǤ apǤ mεna Ǥ janiz ðεŋ gapnizi] : livet på landet er, i
motsetning til bylivet,... η ζωή στο ύπαιθρο, σε αντίθεση µε τι ζωή στην πόλη,
είναι... [i zǤï stǤ ipεϑrǤ sε andiϑεsi mε ti zǤï stim bǤli inε] : kunst(en), i motsetning til
vitenskap(en), er... η τέχνη, σε αντιδιαστολή µε την επιστήµη, είναι... [i tεΧni sε
andiðiastǤli mε tin εpistimi inε] / motsetningen mellom... η αντίθεση µεταξύ... [i
andiϑεsi mεtaksi] # (mangel på samsvar mellom) ασυνέπεια µεταξύ... [asinεpia
mεtaksi] : motsetning mellom ord og handling συνέπεια µεταξύ έργων και λόγων
[asinεpia mεtaksi εrDžǤn kε lǤDžǤn] : motsetningen mellom liv og død η αντίθεση
µεταξύ ζωής και ϑανάτου [i andiϑεsi mεtaksi zǤïs kε ϑanatu] / som består av to
motsetninger που αποτελείται από δύο αντίθετα [pu apǤtεlitε apǤ ðiǤ andiϑεta] /
stå i motsetning til βρίσκοµαι σε αντίθεση µε [vriskǤmε sε andiϑεsi mε] : dette står i
motsetning til det du sa i går (dette stemmer ikke med/ er det motsatte av det du sa i går)
αυτό βρίσκεται σε αντίθεση µ' αυτά που είπες χτες [aftǤ vriskεtε sε andiϑεsi mafta
pu ipεs Χtεs]
motsetnings- (motsettende) αντιθετικός [andiϑεtikǤs]
motsetningsforhold n. (antagonisme, fiendskap, fiendtlig holdning, uvennskap) αντίθεση, η [i
andiϑεsi] / deres motsetningsforhold skyldes misunnelse η αντίθεση µεταχύ τους
προέρχεται από ϕθόνο [i andiϑεsi mεtaksi tus pruεrçεtε apǤ fϑǤnǤ]
motsette seg v. (være negativt innstilt til, motarbeide, opponerer mot) εναντιώνοµαι (σε)
18
[εnandjǤnǤmε (sε)] # (innvende, protestere, sette seg opp mot) αντιτάσσω [anditasǤ]
/ han motsetter seg alltid reformer εναντιώνεται πάντα στις µεταρρυθµίσεις
[εnandjǤnεtε panda stis mεtariϑmisis] / jeg motsatte meg ikke planene hans fordi…
δεν εναντιώθηκα στα σχέδιά του γιατί.... [ðεn εnandjǤϑika sta sçεðja tu jati]
motsi v. (opponere mot, gå imot) ανταγωνίζοµαι [andaDžǤnizǤmε] # (imøtegå, motsi,
motarbeide) κοντράρω [kǤndrarǤ] # (ta til motmæle mot) αντιστέκοµαι σε
[andistεkǤmε sε] # αντιµιλώ [andimilǤ] # (tale imot, stå i motsetning til) αντιλέγω
[andilεDžǤ] # αντικρούω [andikruǤ] # (dementere, motbevise) διαψεύδω [ðiapsεvðǤ]
# ανασκευάζω [anaskεvazǤ] # (benekte, dementere) εναντιολογώ [εnandiǤlǤDžǤ] /
du elsker å motsi meg σου αρέσει να µου αντιµιλάς [su arεsi na mu andimilas] /
jeg rår deg til ikke å motsi han σε συµβουλεύω να µην τον ανταγωνίζεσαι [sε
simvuεvǤ na min dǤn andaDžǤnizεsε] / han tør ikke motsi sin kone δεν τολµάει ν'
αντισταθεί στη γυναίκα του [ðεn dǤlmaï nandistaϑi sti jinεka tu] / motsi en teori
(motbevise en teori) διαψεύδω θεωρία [ðiapsεvðǤ ϑεǤria] / motsi noen (gå imot noen)
πάω ενάντια/κόντρα σε κάποιον [paǤ εnandia/kǤndra sε kapiǤn] # (sette seg opp mot
noen) σηκώνω κεϕάλι σε κάποιον [sikǤnǤ kεfali sε kapiǤn] : du liker å motsi meg/
protestere på det jeg sier σου αρέσει να µου πηγαίνεις ενάντια [su arεsi na mu pijεnis
εnandia] : ikke motsi din far µην πας κόντρα στον πατέρα σου [min pas kǤndra
stǤn patεra su] / motsi noen rett opp i ansiktet (beskylde noen for å lyve, kalle noen en
løgner (offentlig), gå åpent ut mot noen) διαψεύδω κάποιον ανοιχτά /δηµόσια
[ðiapsεvðǤ kapiǤn aniΧta/ðimǤsia] / motsi seg selv πέϕτω σε αντιϕάσεις [pεftǤ sε
andifasis] # (prøve å lure seg unne, komme med utflukter) αντιϕάσκω [andifaskǤ] #
(si noe for så å ta det tilbake, vingle) ϕάσκω και αντιϕάσκω [faskǤ kε andifaskǤ]
motsigelse m. (gjendrivelse, imøtegåelse) ανατροπή, η [i anatrǤpi] # (innsigelse, protest,
innvending) αντιλογία, η [i andilǤjia] # (benektelese, dementi) εναντιολογία, η [i
εnandiǤlǤjia] # αντιµίληµα, το [tǤ andimilima] # αντίρρηση, η [i andirisi] #
(innvending, selvmotsigelse, inkonsekvens) αντίϕαση, η [i andifasi]
motsol f.m. (opt., astr.) ανθήλιο, το [tǤ anϑiliǤ] # (solskiva) άλως, η [i alǤs]
motspiller m. αντίπαλος, ο [Ǥ andipalǤs] # (motstander, konkurrent) αντίµαχος, ο [Ǥ
andimaΧǤs] / en sterk motspiller ισχυρός αντίπαλος [isçirǤs andipalǤs]
motstand m. (opposisjon) αντίσταση, η [i andistasi] # (reaksjon) αντίδραση, η [i
andiðrasi] # (motstandskamp, kjemping, opposisjon) καταπολέµηση, η [i katapǤlεmisi]
# (motkraft, reaksjon) αντενέργεια, η [i andεnεrjia] # (motstandskraft) αντοχή, η [i
andǤçi] # (fys.) αντίσταση, η [i andistasi] / aktiv/passiv motstand ενεργητική/
παθητική αντίσταση [εnεrjitiki/paϑitiki andistasi] / all motstand brøt sammen
κάθε αντίσταση κατέρρευσε [kaϑε andistasi katεrεfsε] / bryte ned noens motstand
κατανικώ/τσακίζω την αντίσταση κάποιου [tsakizǤ/katanikǤ tin andistasi kapiu] /
for svak til å yte motstand (for svak til å stå imot/kjempe imot) ανίσχυρος ν' αντισαθεί
[anisçirǤz nandistaϑi] / gjøre kraftig motstand προβάλλω γερή αντίσταση [prǤvalǤ
jεri andistasi] # (forsvare seg med villskap/som en gal) αντιστέκοµαι µε λύσσα
[andistεkǤmε mε lisa] / gjøre motstand mot noen (gå imot noen) κάνω
19
αντιπολίτευση σε κάποιον [kanǤ andipǤlitεfsi sε kapiǤn] / kraftig motstand
δυναµική/ισχυρή αντίσταση [ðinamiki / isçiri andistasi] / minste motstands vei
η γραµµή της ήσσονος αντιστάσεως [i Džrami tis isǤnǤs andistasεǤs] : gå/velge/følge
den minste motstands vei ακολουθώ την εύκολη γραµµή [akǤluϑǤ tin εfkǤli Džrami] /
motstanden mot regjeringens politikk η αντίδραση στην κυβγερνητική πολιτική [i
andiðrasi stiŋ givεrnitiki pǤlitiki] / min motstand mot planene hans η αντίθεσή µου
στα σχέδιά του [i andiϑεsi mu sta sçεðja tu] / møte sterk motstand συναντώ
µεγάλη αντίδραση [sinandǤ mεDžali andiðrasi] : lovforslaget møtte sterk motstand
το νοµοσχέδιο συνάντησε µεγάλη αντίσταση [tǤ nǤmǤsçεðiǤ sinandisε mεDžali
andistasi] / passiv motstand παθητική αντίσταση [paϑitiki andistasi] / (el. / tele.)
spesifikk motstand (reaktans, impedans, resistivitet) αντίσταση, η [i andistasi] /
voldsom motstand (heftig motstand, hatskhet) καταϕορά, η [i katafǤra] / væpnet
motstand ένοπλη αντίσταση, η [i εnǤpli andistasi] / yte desperat motstand
προβάλλω απεγνωσµένη αντίσταση [prǤvalǤ apεDžnǤzmεni andistasi]
motstander m. (rival, konkurrent, motkandidat) αντίπαλος, ο [Ǥ andipalǤs] # (motspiller,
konkurrent) αντίµαχος, ο [Ǥ andimaΧǤs] # (konkurrent, antagonist, fiende)
ανταγωνιστής, ο [Ǥ andaDžǤnistis] # (kvinnelig motstander) ανταγωνίστρια, η [i
andaDžǤnistria] / en fryktelig motstander τροµερός αντίπαλος [trǤmεrǤs andipalǤs]
/ en sterk motstander ισχυρός αντίπαλος [isçirǤs andipalǤs] / en tøff motstander
δυνατός αντίπαλος [ðinatǤs andipalǤs] / ha noen som motkandidat (ha noen som
motstander, stille (opp) mot noen) έχω κάποιον ως αντίπαλο [εΧǤ kapiǤn Ǥs andipalǤ] /
være motstander av (være imot) αποστέργω* [apǤstεrDžǤ] # (være fiendtlig innstilt
til/overfor) διακείµαι εχθρικά σε [ðiakimε εΧϑrika sε] : være motstander av nye
idéer διακείµαι εχθρικά στις νέες ιδέες [ðiakimε εΧϑrika stiz nεεs iðεεs]
motstands- pref. (fiendtlig) αντίµαχος [andimaΧǤs]
motstandsbevegelse m. (παράνοµο) κίνηµα αντίστασης, το [tǤ (paranǤmǤ) kinima
andistasis] / Den nasjonale motstandsbevegelsen (Hjemmefronten) η Εθνική
Αντίσταση [i εϑniki andistasi] # το Κίνηµα Αντιστάσεως [tǤ kinima andistasεǤs] /
gresk motstandsbevegelse som holdt ut etter den tyrkiske invasjonen av Hellas
κλεϕτουριά, η [i klεfturia] : medlem av nevnte motstandsbevegelse κλέϕτης, ο [Ǥ
klεftis]
motstandsdyktig adj. (holdbar, drøy) ανθεκτικός [anϑεktikǤs] # (uutslettelig)
ανεξίτηλος [anεksitilǤs] # (evigvarende, veldig slitesterk) αιώνιος [εǤniǤs]
motstandskamp m. (kjemping, opposisjon) καταπολέµηση, η [i katapǤlεmisi]
motstandskraft f.m. (utholdenhet, hardførhet, tøffhet, resistens) ανθεκτικότητα, η [i
anϑεktikǤtita] # αντοχή, η [i andǤçi] # (styrke, slitestyrke) αντίσταση, η [i
andistasi] # αντοχή, η [i andǤçi]
motstandslomme f.m. θύλακας αντίστασης, ο [Ǥ ϑilakas andistasis]
motstoff n. (med.& biol.)(antistoff) αντίσωµα, το [tǤ andisǤma]
motstrebende adj. (uvillig, motvillig, tilbakeholdende) απρόθυµος [aprǤϑimǤs] /
motstrebende beundring (beundring som en ikke helt vil innrømme) απρόθυµος
θαυµασµός [aprǤsimǤs ϑavmazmǤs] / veldig/litt motstrebende µε µεγάλη/µε
20
κάποια απροθυµία [mε mεDžali/mε kapia aprǤϑimia]
motstrebende adv. (motvillig, aller nådigst) µε το ζόρι [mε tǤ zǤri]
motstridende adj. αλληλοσυγκρουόµενος [alilǤsiŋgruǤmεnǤs] # αντιϕατικός
[andifatikǤs] # (motsatt, som går i en annen retning) ενάντιος [εnandiǤs] /
motstridende interesser αλληλοσυγκρουόµενα συµϕέροντα [alilǤsiŋgruǤmεna
simfεrǤnda] # αντίθετα συµϕέροντα [andiϑεta simfεrǤnda] # (andre interesser,
interesser som går i en annen retning) ενάντια συµϕέροντα [εnandia simfεrǤnda] /
motstridende krav αντιϕατικές αξιώσεις [andifatikεs aksiǤsis] / motstridende
opplysninger αλληλοσυγκρουόµενες/αντιϕατικές πληροϕορίες [alilǤsiŋgruǤmεnεs/
andifatikεs plirǤfǤriεs] / motstridende syn αλληλοσυγκρουόµενες απόψεις
[alilǤsiŋgruǤmεnεs apǤpsis] : det er motstridende synspunkter (på det) (det er ulike
oppfatninger (av det)) υπάρχει κάποια διαϕορά γνωµών [iparçi kapia ðiafǤra DžnǤmǤn]
motstykke n. (motsetning) αντίθεση, η [i andiϑεsi] # (tilsvarende ting, sidestykke,
ekvivalent) αντίστοιχο, το [tǤ andistiΧǤ] # ισοδύναµο, το [isǤðinamǤ] : hva er
motstykket til ’lektor’ på greske universiteter? ποιο είναι το αντίστοιχο του lektor
στα ελληνικά Πανεπιστήµια; [piǤ inε tǤ andistiΧǤ tu lεktǤr sta εlinika panεpistimia]
motstå v. (tåle, bære) αντέχω [andεΧǤ] # (motstå, stå opp mot, ha motstandskraft, være
hard/motstandsdyktig, holde stand, ikke la seg friste) αντιστέκοµαι [andistεkǤmε] #
είµαι ανθεκτικός [imε anϑεktikǤs] # (stå imot, holde stand mot, overvinne) νικώ
[nikǤ] / han kan motstå press (han tåler å ha press på seg) είναι ανθεκτικός
στις πιέσεις [inε anϑεktikǤs stis pjεsis] / jeg kan ikke motstå sjokolade (- må bare
ha det!) δε µπορώ ν' αντιαταθώ στις σοκολάτες [ðε bǤrǤ nandistaϑǤ stis sǤkǤlatεs] /
motstå en fristelse αντιστέκοµαι σ' έναν/νικώ έναν πειρασµό [andistεkǤmε sεnam
birazmǤ/nikǤ εnam birazmǤ] : jeg kan motstå fristelser είµαι ανθεκτικός στους
πειρασµούς [imε anϑεktikǤs stus pirazmus] / motstå alle forsøk på å ... αντιστέκοµαι
σ' όλες τις απόπειρες να... [andistεkǤmε sǤlεs tis apǤpirεz na] / motstå en en fiende
αντιστέκοµαι σ' έναν εχθρό [andistεkǤmε sεnan εΧϑrǤ]
motsøksmål n. (jur.) ανταγωγή, η [i andaDžǤji]
motta v. (ta, få) παίρνω [pεrnǤ] # λαβαίνω [lavεnǤ] # λαµβάνω [lamvanǤ] # (få,
svelge, tåle, godta, motta med takk, ønske velkommen) δέχοµαι [ðεΧǤmε] # (møte,
hilse velkommen, ta imot) υποδέχοµαι [ipǤðεΧǤmε] # (ta imot, ta over, samle inn, hente
(person)) παραλαβαίνω [paralavεnǤ] # παραλαµβάνω [paralamvanǤ] / han ble
mottatt med stort seremoniell (han fikk en høytidelig mottakelse) τον δέχτηκαν µε
µεγάλη επισηµότητα [tǤn ðεΧtikan mε mεDžali εpisimǤtita] / (om brev:) ikke mottatt
άπαρτος [apartǤs] / motta ei gave med takk (akseptere ei gave) δέχοµαι ένα δώρο
[ðεΧǤmε εna ðǤrǤ] / vi har nettopp mottatt Deres brev av 5. april ελάβαµε την
επιστολϕή σας της 5ης Απριλίου [εlavamε tin εpistǤli sas tis pεmptis apriliu] / vi har
nettopp mottatt pakkene dere sendte oss µόλις παραλάβαµε τα δέµατα που µας
στείλατε [mǤlis paralavamε ta ðεmata pu mas stilatε]
motagelse m. se mottakelse
mottak n. (opptak, mottakelse) λήψη, η [i lipsi]
mottakelig adj. δεκτικός [ðεktikǤs] # (mottakelig for) επιδεκτικός (+ gen.)[εpiðεktikǤs] #
21
ευεπίϕορος (σε) [εvεpifǤrǤs (sε)] / han er mottakelig for nye ideer είναι δεκτικός
στις νέες ιδέες [inε ðεktikǤs stis nεεs iðεεs] / han er mottakelig for råd είναι
επιδεκτικός συµβουλών [inε εpiðεktikǤs simvulǤn] / mottakelig for sunn fornuft
λογικεύµενος [lǤjikεvmεnǤs] # λογικευόµενος [lǤjikεvǤmεnǤs] # (som styres av
fornuften) που διέπεται από λογική [pu ðjεpεtε apǤ lǤjiki] # (som adlyder fornuftens
befalinger) που πειθαρχεί στις επιταγές της λογικής [pu piϑarçi εpitajεs tiz lǤjikis]
mottakelighet f.m. (disposisjon, følsomhet) δεκτικότητα, η [i ðεktikǤtita] #
επιδεκτικότητα, η [i εpiðεktikǤtita]
mottakelse m. δεξίωσή, η [i ðεksiǤsi] # λήψη, η [i lipsi] # παραλαβή, η [i paralavi] #
υποδοχή, η [i ipǤðǤçi] / de var i mottakelsen hennes ήταν στη δεξίωσή της [itan sti
ðεksiǤsi tis] / en fyrstelig mottakelse ηγεµονική υποδοχή [ijεmǤniki ipǤðǤçi] /
etter å ha mottatt… (etter mottakelse(n) av) µε τη λήψη… [mε ti lipsi] / gi noen en
herskapelig mottakelse (rulle ut den rød løperen) υποδέχοµαι κάποιον µετά βαΐων
και κλάδων [ipǤðεΧǤmε kapiǤn mεta vïǤn kε klaðiǤn] / han fikk en enestående
mottakelse (han ble mottatt som en helt) του έγινε αποθεωτική υποδοχή [tu εjinε
apǤϑεǤtiki ipǤðǤçi] / holde en mottakelse δίνω δεξίωση [ðinǤ ðεksiǤsi] / holde
mottakelse for (ha som gjest, traktere, beverte) δεξιώνοµαι [ðεksiǤnǤmε] : han
holdt mottakelse for sine gjester i hagen (han serverte sine gjester i hagen, han holdt
hageselskap for sine gjester) δεξιώθηκε τους καλεσµένους του στον κήπο [ðεksiǤϑikε
tus kalεzmεnus tu stǤŋ kipǤ] / vi bekrefter mottakelsen av Deres brev γνωρίζοµαι
λήψη της επιστολής σας [DžnǤrizǤmε lipsi tis εpistǤlis sas]
mottakelseskomité m. επιτροπή παραλαβής, η [i εpitrǤpi paralavis]
mottakelsesrom n. (resepsjon, salong) αίθουσα υποδοχής, η [i εϑusa ipǤðǤçis] #
(dagligstue, oppholdsrom, vestibyle) εντευτήριο, το [tǤ εndεfktiriǤ]
mottaker m. (adressat) παραλήπτης, ο [Ǥ paraliptis] # παραλήπτρια, η [i paraliptria] #
λήπτης, ο/η [Ǥ/i liptis] # (mottaker av brev) αποδέκτης (επιστολής), ο/η [Ǥ/i
apǤðεktis (εpistǤlis)] # (radiomottaker, tuner) δέκτης, ο [Ǥ ðεktis] / mottaker av
tilskudd (en som får noe overdratt til seg, cesjonar) εκδοχέας, ο [Ǥ εkðǤΧεas]
mottakerapparat n. (radio, tele: mottaker) συσκευή λήψεως, η [i siskεvi lipsεǤs]
mottakerforhold n. τηλεοπτική λήψη, η [itilεǤptiki lipsi] / dårlige mottakerforhold
κακή λήψη [kaki lipsi] / har dere gode gode mottakerforhold der dere bor?
έχετε καλή τηλεοπτική λήψη στην περιοχή σας; [εçεtε kali tilεǤptiki lipsi stim pεriǤçi
sas]
mottilbud n. αντιπροσϕορά, η [i andiprǤsfǤra]
mottiltak n. (mottrekk, gjengjeldelse, represalie) αντίµετρο, το [tǤ andimεtrǤ] #
(nøytralisering, eliminering, uskadeliggjøring) εξουδετέρωση, η [i εksuðεtεrǤsi] /
strenge mottiltak σκληρά αντίµετρα [sklira andimεtra]
motto n. (aforisme, sentens, valgspråk, ordspråk) απόϕθεγµα, το [tǤ apǤfϑεDžma] #
γνωµικό, το [tǤ DžnǤmikǤ] / (prinsipp) αρχή, η [i arçi] / mitt motto er ”alt med
måte” το έµβληµά µου είναι 'παν µέτρον άριστον' [tǤ εmvlima mu inε pan mεtrǤn
aristǤn] / mitt motto er ”skynd deg langsomt” η αρχή µου είναι 'σπεύδε βραδέως'
[i arçi mu inε spεvðε vraðεǤs]
mottrekk n. (mottiltak) αντίµετρο, το [tǤ andimεtrǤ]
22
motvekt f.m. αντίβαρο, το [tǤ andivarǤ] # αντίρροπο, το [tǤ andirǤpǤ] utjevning f.m.
(utligning, utjevning) εξισορρόπηση, η [i εksisǤrǤpisi] # (kompensering, oppveiing)
αντριστάθµιση, η [i andistaϑmisi] # (kompensasjon, erstatning) αντισήκωµα, το
[tǤ andisikǤma] / bruke noe/tjene som motvekt χρησιµοποιώ κάτι/χρησιµεύω
σαν αντίβαρο [ΧrisimǤpjǤ kati/ΧrisimεvǤ san andivarǤ]
motvilje m. αποθυµία, η [i apǤϑimia] # (avsky, ulyst) απέχθεια, η [i apεΧϑia] #
αποστροϕή, η [i apǤstrǤfi] # (vemmelse, avsky, aversjon) αποτροπιασµός, ο [Ǥ
apǤtrǤpiazmǤs] # (fiendtlig holdning, uvilje, motstand, antagonisme) αντίθεση, η [i
andiϑεsi] # αντιπάθεια, η [i andipaϑia] # (misbilligelse, nedvurdering)
αποδοκιµασία, η [i apǤðǤkimasia] / føle motvilje mot noen έχω/νιώθω
αντιπάθεια για κάποιον [εΧǤ/njǤϑǤ andipaϑia ja kapiǤn] / få motvilje mot noen
(mislike noen, komme på kant med noen) παίρνω κάποιον από καλό [pεrnǤ kapiǤn apǤ
kalǤ] : han fikk motvilje mot meg (han likte meg ikke) µε πήρε από κακό [mε pirε
apǤ kakǤ] / hans motvilje mot mitt forslag η αποδοκιµασία του για την
πρότασή µου [i apǤðǤkimasia tu ja tim brǤtasi mu] / jeg føler sterk motvilje mot å
smigre noen νιώθω ϕοβερή απέχθεια στο να κολακεύω τους άλλους [njǤϑǤ fǤvεri
apεΧϑia stǤ na kǤlakεvǤ tus alus] / sterk motvilje (fiendtlighet, hat) αποστροϕή, η [i
apǤstrǤfi] # εχθρότητα, η [i εΧϑrǤtita] # έχθρα, η [i εΧϑra] : føle sterk motvilje
mot αισθάνοµαι έχθρα για... [εsϑanǤmε εΧϑra ja] : jeg føler en sterk motvilje mot
å undervise (jeg har aversjon mot å undervise) νιώθω αντιπάθεια για το δασκαλιλίκι
[njǤϑǤ andipaϑia ja tǤ ðaskaliliki] : med sterk/en viss motvilje µε µεγάλη/µε κάποια
απροθυµία [mε mεDžali/mε kapia aprǤϑimia]
motvillig adj. (fiendtlig innstilt, usympatisk) αντιπαθητικός [andipaϑitikǤs] # (uvillig,
motstrebende, tilbakeholdende) απρόθυµος [aprǤϑimǤs]
motvillig adv. (med vemmelse, med avsky) µε απέχθεια [mε apεΧϑia] # µε αποστροϕή
[mε apǤstrǤfi] # (motstrebende, aller nådigst) µε το ζόρι [mε tǤ zǤri] # (ugjerne)
µε κρύα καρδιά [mε kria karðja] / han gjorde det høyst motvillig (det var med sterk
motvilje han gjorde det) το 'καµε αλλά µε πολλή απροθυµία [tǤ kamε ala mε pǤli
aprǤϑimia]
motvind m. αντίπρωρος/µετωπικός άνεµος, ο [Ǥ andiprǤrǤs/mεtǤpikǤs anεmǤs] #
εναντίος/αντίθετος ανέµος [εnandiǤs/andiϑεtǤs anεmǤs] # (pl.) ενάντιοι άνεµοι
[εnandii anεmi] / vi fikk motvind/ugunstige vindforhold συναντήσαµε εναντίους
ανέµους [sinandisamε εnandius anεmus]
motvirke v. (motarbeide, gjøre motstand, reagere) αντενεργώ [andεnεrDžǤ] # (danne
motvekt mot, oppveie, kompensere,) αντισταθµίζω [andistaϑmizǤ]
motytelse m. (godtgjøring, vederlag) αµοιβή, η [i amivi] # αντιµοθία, η [i andimǤϑia]
moussaka m. µουσακάς, ο [Ǥ musakas]
MP-soldat m. (militærpolitisoldat) αλϕαµίτης, ο [Ǥ alfamitis]
mudder n. (dynn, søle, slam) βούρκος, ο [Ǥ vurkǤs] # λασπουριά, η [i laspuria] # (skitt,
gjørme, klin) γλίτσα, η [i Džlitsa] # (bunnfall, søle) ιλύς*, η [i ilis]
mudderbanke m. (muddergrunne, leirete strand) λασπότοπος, ο [Ǥ laspǤtǤpǤs]
23
muddermaskin m. βυθοκόρος, ο [Ǥ viϑǤkǤrǤs] # (gravemaskin, bulldoser) εκσκαϕέας, ο
[Ǥ εkskafεas]
mudderpram n. (også: zool. bille, skarabé) κάνθαρος, ο [Ǥ kanϑarǤs]
mudre v. (grave ut, uthule) εκβαθύνω [εkvaϑinǤ] # (mudre opp, grave ut, renske opp, rense)
καθαρίζω [kaϑarizǤ εna kanali] / mudre ei havn εκβαθύνω ένα λιµάνι [εkvaϑinǤ
εna limani] / mudre opp en kanal καθαρίζω ένα κανάλι [kaϑarizǤ εna kanali]
mudring f.m. (utgraving, uthuling) εκβάθυνση, η [i εkvaϑinsi]
muffens n. (svindel, noe mistenkelig) κατεργαριά, η [i katεrDžaria] / det foregikk uten tvil
noe muffens under valget σίγουρα έγιναν κατεργαριές κατά τις εκλογές [siDžura
εjinan katarDžariεs kata tis εklǤjεs]
mufti m. (muslimsk rettslærd) µουϕτής, ο [Ǥ muftis]
mugg m. µούχλα, η [i muΧla] # (mjøldogg) βαµβακίαση, η [i vamvakiasi] / fjerne
muggen fra (noe) (overf. trekke frisk luft) ξεµουχλιάζω [ksεmuΧljazǤ]
mugge f.m. (vannmugge, vannkrukke) κανάτι, το [tǤ kanati] # κανάτα, η [i kanata] #
λαγήνι, το [tǤ lajini] # (folk.) κουµάρι, το [tǤ kumari] # (stort beger med hank)
µεγάλλο κύπελλο µε χέρι [mεDžalǤ kipεlǤ mε çεri] / ei mugge vann µία/µια
κανάτα νερό [mia/mja kanata nεrǤ]
muggen adj. (mugnet) µουχλιασµένος [muΧliazmεnǤs] / muggen lukt (innestengt, dårlig
luft) µυρουδιά µούχλας [muruðja muΧlas] / µουχλιασµένο τυρί [muΧljazmεnǤ tiri]
mugne v. (bli muggen) µουχλιάζω [muΧljazǤ] / brød mugner i varmt, fuktig vær το
ψωµί µουχλιάζει µε το ζεστό, υγρό καιρό [tǤ psǤmi muΧljazi mε tǤ zεstǤ iDžrǤ kεrǤ]
Muhammed rel.stifter Μωάµεθ, ο [Ǥ mǤamεϑ] # Μωχάµετ, ο [Ǥ mǤΧamεt]
muhammedaner m. (muslim) µωαµεθανός, ο [Ǥ mǤamεϑanǤs] # f. µωαµεθανή, η [i
mǤamεϑani]
muhammedanisme m. (islam) µωαµεθανισµός, ο [Ǥ mǤamεϑanizmǤs]
muhammedansk adj. (muslimsk) µωαµεθανός [muamεϑanǤs]
mukk n. (kny, klaging, syting) γκρίνια, η [i grinja] / gjør det du blir bedt om uten et
mukk/uten å mukke κάνε ό,τι σου λένε χωρίς γκρίνια [kanε Ǥ ti su lεnε ΧǤriz grinja]
muldvarp m. (zool.)( moldvarp, hasselmus, sjusover (Glis glis)) ασπάλακας, ο [Ǥ aspalakas]
muldyr n. µουλάρι, το [tǤ mulari] / et muldyr er en krysning av hest og esel το µουλάρι
είναι διαστύρωση αλόγου και γαϊδουριού [tǤ mulari inε ðiastavrǤsi alǤDžu kε Džaiðurju]
mule m. (på hest og ku) επιστόµιο, το [tǤ εpistǤmiǤ] # (snute) µουσούδι, το [tǤ musuði] #
µουσούδα, η [i musuða] # µουτσούνα, η [i mutsuna] # (snute, nese) µύτη, η [i miti]
mulepose m. (ν)τορβάς, ο [Ǥ tǤrvas/(dǤrvas)] # ταγίστρα, η [i tajistra]
mulig adj. εϕικτός [εfiktǤs] # (gjennomførbar) βολετός [v]lεtǤs] # κατορθωτός
[katǤrϑǤtǤs] # µπορετός [bǤrεtǤs] # (eventuell, potensiell) ενδεχόµενος
[εnðεΧǤmεnǤs] # (praktisk gjennomførbar, eventuell, tenkelig) δυνατός [ðinatǤs] /
alt mulig (alt du vil, alt du kan tenke deg) ό,τι θέλεις [Ǥ ti ϑεlis] / anser du det for å
være mulig? το θεωρείς εσύ κατορθωτό αυτό; [tǤ ϑεǤris εsi katǤrϑǤtǤ aftǤ] / denne
fortolkningen er også mulig κι αυτή η εκδοχή είναι δυνατή [ki afti i εkðǤçi inε ðinati]
/ det er mulig (det kan hende, kanskje) µπορεί [bǤri] # είναι δυνατό να συµβεί [inε
24
ðinatǤ na simvi] : det er mulig at εντέχεται να...[εndεçεte na] # λες να [lεz na] :
det er mulig det blir regn (det kommer muligens/sannsynligvis til å regne) λες να βρέξει
[lεz na vrεksi] / det er mulig å… είναι δυνατό να [inε ðinatǤ na] / det var ikke
mulig for meg å komme før δεν µου ήταν µπορετό να 'ρθω νωρίτερα [ðεn mu itan
bǤrεtǤ narϑǤ nǤritεra] / er det mulig? είναι δυνατόν; [inε ðinatǤn] : tror du er det
mulig for oss å komme dit tidsnok? το θεωρείς εϕικτό να ϕτάσουµε εκεί έγκαιρα; [tǤ
ϑεǤris εfiktǤ na ftasumε εki εŋgεra] / er en ny revolusjon mulig? είναι δυνατή µια
νέα επανάσταση; [inε ðinati mja nεa εpanastasi] / gjøre det mulig for noen å gjøre
noe (sette noen i stand til å gjøre noe) καθιστώ κάποιον ικανό να κάµει κάτι [kaϑistǤ
kǤpiǤn ikanǤ na kami kati] / han gjorde alle mulige anstrengelser έκανε κάθε δυνατή
προσπάθεια [εkanε kaϑε ðinati prǤspaϑia] / hvis det er mulig εάν είναι δυνατόν
[εan inε ðinatǤn] / jeg har forutsett alle eventuelle/mulige farer έχω προβέλψει
όλους τους δυνατούς κινδύνους [εΧǤ prǤvlεpsi Ǥlus tuz ðinatus kinðinus] / jeg
skulle ønske det var mulig (tenk om det var mulig!) µακάρι να 'ταν βολετό [makari na
tan vǤlεtǤ] / politikk er det muliges kunst πολιτική είναι η τέχνη του εϕικτού
[pǤlitiki inε i tεΧni tu εfiktu] / så langt som mulig (så langt det er mulig) όσο είναι
δυνατό [ǤsǤ inε ðinatǤ] / så sant det er mulig εϕόσον είναι δυνατό [afǤsǤn inε
ðinatǤ] / så snart som mulig (snarest mulig) όσο το δυνατό συντοµότερα [ǤsǤ tǤ
ðinatǤ sindǤmǤtεra]
muliggjøre v. (sette/gjøre noen i stand til) καθιστώ δυνατό [kaϑistǤ ðinatǤ]
mulighet f.m. (potensial, evne) δυνατότητα, η [i ðinatǤtita] # (eventualitet) ενδεχόµενο,
το [tǤ εndεΧǤmεnǤ] # (sannsynlighet, eventualitet) πιθανότητα, η [i piϑanǤtita] #
(anledning) ευκαιρία, η [i εfkεria] / en kan ikke se bort ifra en slik mulighet (den
muligheten kan ikke utelukkes) δεν µπορεί ν' αποκλείστει ένα τέτοιο ενδεχόµενο [ðεm
bǤri napǤklisti εna tεtiǤ εnðεΧǤmεnǤ] / en liten mulighet (en liten sannsynlighet) µια
µικρή πιθανότητα [mja mikri piϑanǤtita] / enhver mulighet κάθε δυνατότητα
[kaϑε ðinatǤtita] / er det noen mulighet for at han kan (komme til å) nekte? λες να
αρνηθεί; [lεz narniϑi] / ha mulighet for (være i stand til, ha råd til) έχω τη
δυνατότητα να [εΧǤ ti ðinatǤtita na] : jeg har ingen mulighet for å hjelpe deg/dere
δεν έχω τη δυνατότητα να σε/σας βοηθήσω [ðεn εΧǤ ti ðinatǤtita na sε/sas vǤiϑisǤ] #
δεν είµαι σε θέση να σε/σας βοηθήσω [ðεn imε sε ϑεsi na sε/sas vǤiϑisǤ] / jeg har
ingen mulighet til å høre god musikk δεν έχω ευκαιρία ν' ακούω καλή µουσική [ðεn
εΧǤ εfkεria nakuǤ kali musiki] / holde mulighetene åpne (unngå å binde seg)
αποϕεύγω να δεσµευτώ [apǤfεvDžǤ na ðεzmεftǤ] / innenfor mulighetenes/det muliges
grenser µέσα στα όρια του δυνατού [mεsa sta Ǥria tu ðinatu] / mulighet for
parkering (parkeringsmulighet) η δυνατότητα σταθµεύσης, [i ðinatǤtita staϑmεfsis]
/ muligheten for en ny krig kan ikke utelukkes δεν µπορεί ν' αποκλειστεί το
ενδεχόµενο νέου πολέµου [ðεm bǤri napǤklisti tǤ εnðεΧǤmεnǤ nεu pǤlεmu] / tenk
om/jeg skulle ønske jeg hadde dine muligheter! µακάρι να 'χα και γω τις δικές σου
ευκαιρίες! [makari naΧa kε DžǤ tiz ðikεs su εfkεriεs] / undersøke alle muligheter (ikke
la noe middel/noen utvei være uprøvd) διερευνώ κάθε δυνατότητα [ðiεrεvnǤ kaϑε
ðinatǤtita]
25
mulkt f.m. (pengebot) πρόστιµο, το [tǤ prǤstimǤ]
mulla m. (arab. skriftlærd) µουλάς, ο [Ǥ mulas]
mulle f. (en fisk)(grå mulle) λυθρίνι το [tǤ liϑrini] # (pl.) λυθρίνια [liϑrinia] # (rød
mulle) µπαρµπούνι, το [tǤ barbuni] # (pl.) µπαρµπούνια [barbunia]
multe m. (multefisk, stripete grå multe) κέϕαλος, ο [Ǥ kεfalǤs]
multinasjonal adj. (flernasjonal) πολυεθνικός [i pǤliεϑnikǤs] / et multinasjonalt selskap
πολυεθνική (εταιρία/επιχείρηση) [pǤliεϑniki (εtεria/εpiçirisi)] : arbeide for et
multinasjonalt selskap δουλεύω για µια πολυεθνική [ðulεvǤ ja mja pǤliεϑniki]
multiplisere v. (gange, mangfoldiggjøre) πολλαπλασιάζω [pǤlaplasiazǤ] / multiplisere med
ti δεκαπλασιάζω [ðεkaplasiazǤ] / multiplisere med tjue εικοσαπλασιάζω
[ikǤsaplasiazǤ]
multiplum n. (det tallet du får når du ganger to hele tall, tall som et annet tall går opp i)
πολλαπλάσιο, το [tǤ pǤlaplasiǤ] / minste felles multiplum ελάχιστο κοινό
πολλαπλάσιο [εlaçistǤ kinǤ pǤlaplasiǤ]
mumie m. µούµια, η [i mumia]
mumle v. λέω κάτι µέσα από τα δόντια µου [lεǤ kati mεsa apǤ ta ðǤndja mu] # µιλώ
µέσ' από τα δόντια [lεǤ kati mεsa apǤ ta ðǤnjia]
München geo. Μόναχο, το [tǤ mǤnaΧǤ]
mundering m. (mil. oppakning, utstyr, bandolær me skulderreim) εξάρτιση, η [i εksartisi] #
εξάρτυση, η [i εksartisi]
munk m. (klosterbror, eremitt) κολόγερος, ο [Ǥ kǤlǤjεrǤs] # µοναχός, ο [Ǥ mǤnaΧǤs] #
ιεροµόναχος, ο [Ǥ iεrǤmǤnaΧǤs] # (fuglearten Sylvia atricapilla) τυρτιλί, το [tǤ tirtili]
/ bli munk γίνοµαι καλόγερος [jinǤmε kalǤjεrǤs] # (trekke seg tilbake fra verden, gi
avkall på denne verden) εγκαταλείπω τον κόσµο [εŋgatalipǤ tǤŋ gǤzmǤ]
munke- pref. (kloster-) καλογερικός [kalǤjεrikǤs] # καλογερίστικος [kalǤjεristikǤs]
munkehette f. κουκούλα καλόγερου, η [i kukula kalǤjεru]
munkeliv n. (nonneliv, askese) καλογερισµός, ο [Ǥ kalǤjirizmǤs]
munkevesen n. (munkeliv, klostervesen, klosterliv) καλογεροσύνη, η [i kalǤjεrǤsini]
munn m. στόµα, το [tǤ stǤma] / han er grov i munnen έχει βροµερό στόµα [εçi vrǤmεrǤ
stǤma] / hold munn! κράτησε τη γλώσσα σου! [kratisε ti DžlǤsa su] / holde munn
(ikke mæle et ord, ikke si et ord (om noe hemmelig)) δε βγάζω γρυ [ðε vDžazǤ Džri] / i
munnen στο στόµα [stǤ stǤma] / ikke passe munnen sin (være løsmunnet) δεν
κρατώ τη γλώσσα µου [ðεŋ gratǤ ti DžlǤsa mu] / la munnen løpe (snakke i ett kjør, la
skravla gå) απεραντολογώ [apεrandǤlǤDžǤ] # (”spise portulakk”) τρώω γλιστρίδα
[trǤǤ Džlistriða] / lukke munnen på (bringe til taushet, gjøre stum, få til å forstumme)
αποστοµώνω [apǤstǤmǤnǤ] / med stor munn (stor i munnen, skravlete, skrytende)
µεγαλόστοµος [mεDžalǤstǤmǤs] / med åpen munn µε το στόµα ανοιχτό [mε tǤ
stǤma aniΧtǤ] / munnen/kjeften står ikke på henne η γλώσσα της βρίσκεται
διαρκώς σε κίνηση [i DžlǤsa tis vriskεtε ðiarkǤs sε kinisi] / pass munnen din! (hold
munn!) βάστα τη γλώσσα σου! [vasta ti DžlǤsa su] / stå med åpen munn (stå
måpende) µένω µε ανοιχτό στόµα [mεnǤ mε aniΧtǤ stǤma] / ta munnen (for) full
26
(bruke store ord, være stor i kjeften) µεγαλαυχέω [mεDžalafçεǤ] / være stygg i
munnen (være slibrig) έχω πάλιο γλώσσα [εΧǤ paliǤ DžlǤsa]
munndiare m. (ustoppelig prating) λίµα, η [i lima] # λογοδιάρροια, η [i lǤDžǤðiaria]
munne ut v. (renne ut) εκβάλλω* [εkvalǤ] / Donau munner ut i Svartehavet
ο ∆ούναβης εκβάλλει στη Μαύρη Θάλασσα [Ǥ ðunavis εkvali sti mavri ϑalasa]
munnfull m. (matbit) µπουκιά, η [i bukia] # χαψιά, η [i Χapsia] # δαγκωνιά,
η [i ðangǤnja] # δαγκωσιά, η [i ðaŋgǤsia] # (tår, sup, liten slurk) γουλιά, η [i Džulja]
/ en munnfull kake (en kakebit) µια µπουκιά κεκ [mja bukia kεk] / han tok en stor
munnfull (han tok en stor bit) έκοψε µεγάλη µπουκιά [εkǤpsε mεDžali bukia] / la
meg få en munnfull/en bit også δώσε µου και µένα µια δαγκωνιά [ðǤsε mu kε mεna
mja ðaŋgǤnja]
munnhell n. (sentens, motto) γνωµικό, το [tǤ DžnǤmikǤ]
munning m. (i tunnel/hule/grotte) είσοδος, η [i isǤðǤs] # µπούκα, η [i buka] # (port,
inngang, utkant) έµπα, το [tǤ εmba] # (utløp, elvemunning, elveutløp) εκβολή, η [i
εkvǤli] # εκροή, η [i εkrǤï]
munnlader m. (munnladningsbørse/-gevær) εµπροσθογεµές τουϕέκι/όπλο, το
[εmbrǤsϑǤjεmεs tufεki/ǤplǤ]
munnladnings- adj. εµπροσθογεµής [εmbrǤsϑǤjεmis]
munnladningsgevær n. (munnladningsvåpen/-kanon) εµπροσθογεµές όπλο, το
[εmbrǤsϑǤjεmεs ǤplǤ]
munnrapp adj. (også neds., slagferdig, vittig, kjapp i replikken) ετοιµόλογος [εtimǤlǤDžǤs] #
εύγλωττος [εvDžlǤtǤs] / være munnrapp είµαι ετοιµόλογος [imε εtimǤlǤDžǤs]
munnrapphet f.m. (også neds. slagferdighet, kvikk oppfatningsevne, åndsnærværelse,)
ετοιµολογία, η [i εtimǤlǤjia] # (neds. taleførhet) ευγλωττία, η [i εvDžlǤtia]
munnspill n. αρµόνικα, η [i armǤnika]
munnstykke n. (tut) ακροστόµιο, το [tǤ akrǤstǤmiǤ] # εκροή, η [i εkrǤï] # επιστόµιο,
το [tǤ εpistǤmiǤ]
munnsår n. (trøske, soppinfeksjon i munnen) άϕθα, η [i afϑa] # άϕτρα, η [i aftra]
έλκος, το [tǤ εlkǤs] / sår i munnet på et dyr έλκος στο στόµα ζώου [εlkǤs stǤ stǤma
zǤu]
munter adj. (glad, ubekymret, sorgløs) κεϕάτος [kεfatǤs] # αµέριµνος [amεrimnǤs] #
εύθυµος [εfϑimǤs] # χαρωπός [ΧarǤpǤs] # ϕαιδρός [fεðrǤs] # αεράτος
[aεratǤs] # (ubekymret, optimistisk, munter, lystig, kvitrende) αλέγρος [alεDžrǤs] #
(smiledne, leende, jovial) γελαστός [jεlastǤs] # (gemyttelig, hjertelig, jovial, godmodig)
πρόσχαρος [prǤsΧarǤs] # (livlig, åpenhjertig) ανοιχτόκαρδος [aniΧtǤkarðǤs] #
εγκάρδιος [εŋgarðiǤ] # καλοσυνάτος kalǤsinatǤs] # ευχάριστος [εfΧaristǤs] #
προσηνής [prǤsinis] # καλοδιάθετος [kalǤðjaϑεtǤs] # (glad, lystig) εύθυµος
[εfϑimǤs] # ευϕρόσυνος [εfrǤsinǤs] # ιλαρός [ilarǤs] # (morsom, vittig, litt
spydig) ευϕυολόγος [εfiǤlǤDžǤs] # (i godt humør, lettere beruset ) µερακλωµένος
[mεraklǤmεnǤs] / en munter fyr (en jovial type) γελαστός /εύθυµος τύπος
[jεlastǤs/εfϑimǤs tipǤs] / munter stemning ευχάριστη ατµόσϕαιρα [εfΧaristi
atmǤsfεra] : stemningen var ikke spesielt munter η ατµόσϕαιρα δεν ήταν και πολύ
27
εύθυµη [i atmǤsfεra ðεn itan kε pǤli εfϑimi]
munterhet m. γέλιο, το [tǤ jεliǤ] # γέλια, η [i jεlia] # (lystighet) ευθυµία, η [i εfϑimia]
# ιλαρότητα, η [i ilarǤtita] # (glede, livlighet, letthet, løssloppenhet) αλεγράδα, η [i
alεDžraða] # (sorgløshet, ubekymrethet) αµεριµνησία, η [i amεrimnisia] #
(fornøyelse, lystighet, fest, jubalong) γλέντι, το [tǤ Džlεndi] # (vitsing, spøking)
ευϕυολόγηµα, το [tǤ εfiǤlǤjima] # ευϕυολογία, η [εfiǤlǤjia] # (lystig stemning)
θυµηδία, η [i ϑimiðia] / vekke alminnelig munterhet προκαλώ γενική θυµηδία/
ιλαρότητα [prǤkalǤ jεniki/ϑimiðia ilarǤtita] : det vakte alminnelig munterhet
προκάλεσε γενική θυµηδία [prǤkalεsε jεniki ϑimiðia]
muntert adv. εύθυµα [εfϑima] # κεϕάτα [kεfata] # (dagl.) αλέγρα [alεDžra] # µε
τουπέ [mε tupε]
muntlig adj. προϕορικός [prǤfǤrikǤs] # (verbal, (ut)talt) λεκτικός [lεktikǤs] / en
muntlig avtale προϕορική συµϕωνία [prǤfǤriki simfǤnia] / en muntlig eksamen
eller prøve προϕορικό διαγώνισµα [prǤfǤrikǤ ðiaDžǤnizma] / muntlig form λεκτικός
τύπος [lεktikǤs tipǤs] / muntlige øvinger προϕορικές ασκήσεις [prǤfǤrikεs askisis]
muntre opp v. (oppmuntre, anspore, støtte, sette mot i) εγκαρδιώνω [εŋgarðjǤnǤ] # (være
lystig, få humøret opp, forlyste, være et muntrasjonsråd) ευθυµώ [εfϑimǤ] # (live opp,
vekke latter) ιλαρύνω [ilarinǤ]
mur m. (bymur) τείχος, ο [Ǥ tiΧǤs] / bygge mur rundt (omgi med mur) εντοιχίζω
[εndiçizǤ] : bygge/sette opp mur rundt en hage εντοιχίζω έναν κήπο [εndiçizǤ εnan
gipǤ] / ikke omgitt av noen mur (ikke befestet med mur) ατείχιστος [atiçistǤs] /
innesperret bak murene (i en celle) κλεισµένος µέσα στους τοίχους ενός κελιού
[klizmεnǤz mεsa stus tiΧus εnǤs kεlju]
murbrekker m. (hist.)( rambukk, stormbukk) πολιορκητικός κριός, ο [Ǥ pǤliǤrkitikǤs kriǤs]
mure v. πλινθοδοµώ [plinϑǤðǤmǤ] # κτίζω µε τούβλα [ktizǤ mε tuvla] / mure igjen
(mure inn, tette igen, barrikadere, tilstoppe) αποϕράζω [apǤfrazǤ] # εντοιχίζω
[εndiçizǤ] : mure igjen et vindu εντοιχίζω ένα παράθυρο [εndiçizǤ εna paraϑirǤ]
murer m. πλινθοδόµος, ο [Ǥ plinϑǤðǤmǤs] # (dagl.) τουβλάς, ο [Ǥ tuvlas] #
(bygningsarbeider) κτίστης, ο [Ǥ ktistis]
muring f.m. (gråsteinsmuring, steinarbeid, stinhoggerarbeid) λιθοδοµία, η [i liϑǤðǤmia]
murpuss m. σοβάς, ο [Ǥ sǤvas] # σουβάς, ο [Ǥ suvas] # (mørtel, grovpuss) κονίαµα, το
[tǤ kǤniama] / murpussen skaller av/flakner ο σουβάς ξεϕλουδίζεται [Ǥ suvas
ksεfluðizεtε]
murre v. (klage, være gretten) γκρινιάζω [DžrinjazǤ] # µουρµουρίζω [murmurizǤ] #
(knurre, brumme) ) µουγκρίζω [muŋgrizǤ] # βουίζω [vuizǤ] # βοµβώ [vǤmvǤ]
murre over (beklage seg over) παραπονούµαι για [parapǤnumε ja]
murring f.m. (klaging) µουρµούρα, η [i murmura] # γκρίνια, η [i grinia]
murskje f.m. (murskei) µυστρί, το [tǤ mistri] / legge på (mørtel) med murskje µυστρίζω
[mistrizǤ]
murstein m. (teglstein) τούβλο, το [tǤ tuvlǤ] # (ildfast stein, chamottestein) αλεξίπυρα
τούβλα [alεksipira tuvla]
murverk n. (mur av naturstein, murerarbeid) λιθοδοµή, η [i liϑǤðǤmi]
28
mus f.m. (også EDB) ποντίκι, το [tǤ pǤndiki] # µυς*, ο [Ǥ mis]
muse f.m. (gr. myt.) µούσα, η [i musa]
musefelle f.m. ποντικοπαγίδα, η [i pǤndikǤpajiða]
museum n. µουσείο, το [tǤ musiǤ]
museumsbestyrer m. (museumsdirektør) έϕορος του µουσείου, ο [Ǥ εfǤrǤs tu musiu]
museumsguide m. ξενάγος µουσείου, ο/η [Ǥ/i ksεnaDžǤz musiu]
musikal m. (operette) µουσική κωµωδία, η [i musiki kǤmǤðia]
musikalsk adj. (musikk-) µουσικός [musikǤs]
musikalitet m. (muskalsk kvalitet, velklang, melodisk beskafenhet) µουσικότητα, η [i
musikǤtita]
musikant m. (neds. amatørmusiker, annenrangs musiker) µουζικάντης, ο [Ǥ muzikandis] #
µουσικάντης, ο [Ǥ musikandis]
musiker m. (komponist) µουσικός ο/η [Ǥ/i musikǤs]
musikk m. µουσική, η [i musiki] / (som skolefag) ωδική, η [i Ǥðiki] / Bachs musikk
η µουσική του Μπάχ [i musiki tu baΧ] / behagelig/deilig musikk (musikk som
”fryder/er en fryd for øret”) µουσική που ευϕραίνει /ευχαριστεί το αυτί [musiki pu
εfrεni/εfΧaristi tǤ afti] / dempet musikk απαλή µουσική [apali musiki] : den
dempede musikken lullet meg i søvn η απαλή µουσική µ' αποκοίµισε [i apali musiki
mapǤkimisε] / det å nyte musikk (opplevelsen av musikk) η απόλαυση της µουσικής
[i apǤlafsi tiz musikis] / elektronisk musikk ηλεκτρονική µουσική [ilεktrǤniki
musiki] / hans glødende interesse for musikk (hans kjærlighet til musikken) η αγάπη
του για τη µουσική [i aDžapi tu ja ti musiki] / jeg skulle gjerne ha en CD med typisk
gresk musikk θα ήθελα ένα CD µε τυπική ελληνική µουσική [ϑa iϑεla εna sidi mε
tipiki εliniki musiki] / klassisk musikk κλασική µουσική [klasiki musiki] /
ledsagende musikk (bakgrunnsmusikk) επεισοδιακή µουσική, η [i εpisǤðiaki musiki]
/ lett musikk ελαϕρά µουσική [εlafra musiki] / musikken hans er av en annen
verden/sublim/ fullkommen η µουσική του είναι κάτι το θείο! [i musiki tu inε kati
tǤ ϑiǤ] / musikk som ikke tidligere er framført (uframført musikk) ανεκτέλεστη
µουσική [anεktεlεsti musiki] / nydelig musikk (herlig/himmelsk musikk) έξοχη
µουσική [εksǤçi musiki] / oppkvikkende musikk (glad musikk, musikk som løfter
sinnet) µουσική που ανυψώνει το νου [musiki pu anipsǤmε tǤ nu] # µουσική
που µεταρσιώνει τον άνθρωπο [musiki pu mεtarsiǤni tǤn anϑrǤpǤ] / sakral musikk
ιερή µουσική [iεri musiki] # (religiøs musikk) θρησκευτική µουσική, η [i
ϑriskεftiki musiki] / smektende musikk αισθησιακή µουσική [εsϑisiaki musiki] /
vokal og instrumental musikk ϕωνητική και ενόργανη µουσική [fǤnitiki kε εnǤrDžani
musiki]
musikkanmeldelse m. µουσική κριτική, η [i musiki kritiki]
musikkanmelder m. µουσικός κριτικός, ο [Ǥ musikǤs kritikǤs]
musikkelskende adj. µουσικοµανής [musikǤmanis]
musikkelsker m. εραστής της µουσικής, ο [Ǥ εrastis tiz musikis] # µουσικοµανής, ο [Ǥ
musikǤmanis]
usikkgruppe f.m. µουσικό συγκρότηµα, το [tǤ musikǤ siŋgrǤtima] # (orkester)
ορχήστρα, η [i Ǥrçistra] # (band) µουσική µπάντα, η [i musiki banda] #
29
musikkhandel m. κατάστηµα µουσικών οργάνων, το [tǤ katastima musikǤn ǤrDžanǤn]
musikkhøyskole m. (musikkonservatorium) κονσερβατόριο, το [tǤ kǤnsεrvatǤriǤ]
musikkinstrument n. µουσικό όργανο, το [tǤ musikǤ ǤrDžanǤ] # pl. µουσικά όργανα, τα
[ta musika ǤrDžana]
musikklærer m. µουσικοδιδάσκαλος, ο [Ǥ musikǤðiðaskalǤs] # (mannlig musikklektor)
καθηγητής της µουσικής, ο [Ǥ kaϑijitis tiz musikis] # (kvinnelig musikklektor)
καθηγήτρια της µουσικής, ο [Ǥ kaϑijitria tiz musikis]
musikkopplevelse m. (det å nyte musikk, opplevelsen av musikk) η απόλαυσητης µουσικής
[i apǤlafsi tiz musikis]
musikkpaviljong m. (musikktribune) εξέδρα µπάντας, η [i εksεðra bandas]
musikkritiker m. µουσικοκριτκός, ο [Ǥ musikǤkritikǤs]
musikkrytme f.m. (µουσικός) ρυθµός, ο [Ǥ (musikǤz) riϑmǤs]
musikkskapelse m. (musisering, tolkning av musikk) µουσική δηµιουργία, η [i musiki
ðimiurjia]
musikkskole m. (musikkhøyskole, konservatorium) κονσερβατόριο, το [tǤ kǤnsεrvatǤriǤ]
musikkstykke n. µουσικό κοµµάτι, το [tǤ musikǤ kǤmati]
musikktalent n. (musikalske evner/anlegg) µουσική κλίση, η [i musiki klisi] / stimulere
et barns musikktalent ενθαρρύνω τη µουσική κλίση ενός παιδιού [εnϑarinǤ ti musiki
klisi εnǤs pεðju]
musikktilbedelse m. λατρεία για τη µουσική, η [i latria ja ti musiki]
musikkundervisning f.m. (musikktimer) µαθήµατα µουσικής, τα [ta maϑimata musikis]
musikkverk n. (komposisjon) µουσική σύνθεση, η [i musiki sinϑεsi]
musisering f.m. (musikkskapelse) µουσική δηµιουργία, η [i musiki ðimiurjia]
muskat- pref. (om drue eller vin, overf. duftende, velluktende) µοσχάτος [mǤsΧatǤs]
muskatdrue f.m. µοσχάτο σταϕύλι, το [tǤ mǤsΧatǤ stafili]
muskatnøtt f.m. µοσχοκάρυδο, το [tǤ mǤsΧǤkariðǤ]
muskatvin m. µοσχάτο κρασί, το [tǤ mǤsΧatǤ krasi]
muskel m. µυς*, ο [Ǥ mis] # µυώνας, ο [Ǥ miǤnas] / tohodet muskel m. (anat.)(biceps)
δικέϕαλος µυς, ο [Ǥ ðikεfalǤz mis]
muskelbunt m. (han er en muskelbunt, han er muskuløs) είναι ψωµωµένος [inε psǤmǤmεnǤs]
muskelkraft f.m. µυϊκή δύναµη, η [i miiki ðinami] # (kroppsstyrke) σωµατική ρώµη, η [i
sǤmatiki rǤmi]
muskelkrampe m. (krampetrekning) µυϊκός σπασµός, ο [Ǥ miikǤs spazmǤs]
muskelsterk adj. (muskuløs) εύρωστος [εvrǤstǤs] # στιβαρός [stivarǤs] # µυώδης
[miǤðis] # µυϊκός [miikǤs]
muskelstyrke m. (muskelkraft) µυϊκή δύναµη, η [i miiki ðinami]
muskelvev n. µυϊκός ιστός, ο [Ǥ miikǤs istǤs]
musketer m. µουσκετοϕόρος, ο [Ǥ muskεtǤfǤrǤs]
muskett m. (hist. flintlåsgevær) µουσκέτο, το [tǤ muskεtǤ]
muskulatur m. µυϊκός ιστό σύστηµα, το [tǤ miikǤ sistima]
muskuløs adj. (sterk, kraftig) αθλητικός [aϑlitikǤs] # ρωµαλέος [rǤmalεǤs] # µυώδης
[mjǤðis] # µυϊκός [miikǤs] # (velproporsjonert, tettbygd) γεροδεµένος [jεrǤðεmεnǤs]
# γεροκαµωµένος [jεrǤkamǤmεnǤs] # (dagl.) ψωµωµένος [psǤmǤmεnǤs]
30
müsli m. (frokostblanding) µούσλι, το [tǤ musli]
muslim m. µουσουλµάνος, ο [Ǥ musulmanǤs]
muslimsk adj. (muhammedansk) µωαµεθανός [mǤamεϑanǤs] # µουσουλµαικός
[musulmanikǤs]
musling m. αχιβάδα, η [i açivaða] # κυδώνι, το [tǤ kiðǤni] # (blåskjell) µύδι, το [tǤ
miði] / fylte muslinger µύδια γεµιστά [miðia jεmista] / gratinerte muslinger
µύδια σαγανάκι [miðia saDžanaki] / stekte muslinger µύδια τηγανητά [miðia
tiDžanita]
muslingskall n. (strandskjell, sneglehus) θαλασσινό κοχύλι, το [tǤ ϑalasinǤ kǤçili]
musselin m.n. µουσελίνα, η [imusεlina]
mussere v. (skumme, fråde, sprudle, perle) αϕρίζω [afrizǤ]
musserende adj. αϕρώδης [afrǤðis] # (gass-, gassholdig, sprudlende) αεριούχος
[aεriuΧǤs] / musserende drikker αεριούχα ποτά [aεriuΧa pǤta]
mussering f.m. (skumming, sprudling, perling) αϕρισµός, ο [Ǥ afrizmǤs]
must n. (nødvendighet) µούστος, ο [Ǥ mustǤs] / være et must (være livsviktig, absolutt
nødvendig) επιβάλλεται [εpivalεtε] : et besøk på Akropolis er et must µια
επίσκεψη στην Ακρόπολη επιβάλλεται [mja εpiskεpsi stin akrǤpǤli εpivalεtε] :
Parthenon er et must hvis vi reiser til Aten ο Παρθενώνας είναι απαραίτητη/
ένας µούστος εάν θα πάµε στην Αθήνα [Ǥ parϑεnǤnas inε aparεtiti/εnaz mustǤs εan ϑa
pamε stin aϑina]
mustasje m. (bart) µουστάκι, το [tǤ mustaki]
mutasjon m. µετάλλαξη, η [i mεtalaksi] # (mat. permutasjon, biol. mutasjon, metall.
transmutasjon) µεταλλαγή, η [i mεtalaji]
mutere v. (gjennomgå mutasjon, omdannes) µεταλλάζοµαι [mεtalazǤmε]
mutisme m. (stumhet, gjerne av psykiske årsaker) αϕωνία, η [i afǤnia]
mutt adj. (gretten, tverr, vrang, dyster, trist) αγέλαστος [ajεlastǤs] # στρυϕνός [strifnǤs]
# αµίλητος [amilitǤs] # (motløs, mismodig) δύσθυµος [ðisϑimǤs]
mutter f.m. (skrumor, skruemutter) παξιµάδι, το [tǤ paksimaði]
mutthet f.m. (mismot, motløshet) δυσθυµία, η [i ðisϑimia] # (grettenhet, surmuling)
κατσουϕιά, η [i katsufja]
myalgi m. (muskelsmerter) µυαλγία, η [i mjaljia]
mye n. (en stor mengde, mange ting)
mye adj. πολύς [pǤlis] / ganske mye κάµπροσος [kambrǤsǤs] # καµπρόσος
[kambrǤsǤs]
mye adv. (svært) πολύ [pǤli] # (langt, i betydelig, i høy grad) κατά πολύ [kata pǤli] /
han er mye/langt bedre enn meg είναι κατά πολύ ανώτερος µου [inε kata pǤli
anǤtεrǤz mu] / (om totalsum etc.:) hvor mye får du det til å bli? πόσο το βγάζεις
εσυ; [pǤsǤ tǤ vDžazis εsi] / mye for (god valuta for) καλό για [kalǤ ja] : mye for €5
καλό για €5 [kalǤ ja pεndε εvrǤ] # (ordtak) mye vil ha mer (når man spiser, kommer
appetitten) τρώγοντας έρχεται η όρεξη [trǤDžǤndas εrçεtε i Ǥrεksi] / mye for seint
πάρα πολύ αργά [para pǤli arDža] / så mye en gang til (dobbelt så mye) άλλο τόσο [alǤ
tǤsǤ]
mygg m. κουνούπι, το [tǤ kunupi] / bli oppspist av mygg µε κατατρώ(γ)ω τα κουνούπια
31
[mε katatrǤ(Dž)Ǥ ta kunupia] : du kommer til å bli oppspist av mygg hvis du lar
vinduet stå åpent θα σε καταϕάνε τα κουνούπια αν αϕήσεις ανοιχτό το παράθυρο
[ϑa sε katafanε ta kunupia an afisis aniΧtǤ tǤ paraϑirǤ] / et område som er plaget av
mygg/som har en myggplage µια περιοχή που µαστίζεται από τα κουνούπια [mja
pεriǤçi pu mastizεtε apǤ ta kunupia] / gjøre en mygg til en elefant (bokst. gjøre ei flue til
en okse, dvs. gjøre mye vesen av en bagatell) κάνω τη µύγα βόδι [kanǤ ti miDža vǤði] #
(bry seg med bagateller, drive ordkløveri, bokst. ”granske knotten”) διυλίζω τον
κώνωπα [ðiilizǤ tǤŋ gǤnǤpa] # (se mørkt på noe/en oppgave, gjøre et stort nummer/
stort vesen av noe) κάνω κάτι βουνό [kanǤ kati vunǤ] # (overdrive) µεγαλοποιώ τα
πράγµατα [mεDžalǤpjǤ ta praDžmata] / myggen plaget meg hele natta µε παίδεψαν τα
κουνούπια όλη τη νύχτα [mε pεðεpsan ta kunupia Ǥli ti niΧta] / myggen(e) stikker
τα κουνούπια δαγκώνουν [ta kunupia ðaŋgǤnun] / myggen var plagsom (jeg var
plaget av mygg) µε βασάινσαν τα κουνούπια [mε vasanisan ta kunupia]
myggmiddel n. (myggolje etc. som jager bort myggen) αλοιϕή που διώχνει τα κουνούπια
[alifi pu ðjǤΧni ta kunupja]
myggnett n. κουνουπιέρα, η [i kunupjεra]
myggstikk n. τσίµπηµα κουνουπιού, το [tǤ tsimbima kunupju] # το δάγκωµα/
η δαγκωµατιά από κουνούπι [tǤ ðaŋgǤma/i ðaŋgǤmatja apǤ kunupi] # (pl.)
δαγκωµατιές από κουνούπια [ðaŋgǤmatjεs apǤ kunupia] / han var full av myggstikk
ήταν γεµάτος τσιµπήµατα κουνουπιού [itan jεmatǤs tsimbimata kunupju]
myk adj. (bløt) απαλός [apalǤs] # µαλακός [malaktǤs] # (om hud, madrass etc.)
αϕράτος [afratǤs] # (slank og smidig) αεράτος [aεratǤs] # (fleksibel, smidig,
elastisk) ευέλικτος [εvεliktǤs] # (føyelig, smibar) µαλακτός [malaktǤs] / bli myk
(om hjertet) µαλακώνω [malakǤnǤ] : han ble myk om hjertet da han så at hun gråt
µαλάκωσε βλέποντας την να κλάει [malakǤsε vlεpǤndas tin na klai] / en myk
stemme (en vennlig stemme) απαλή ϕωνή [apali fǤni] / en plastikkpose holder brødet
mykt η πλαστική σάκουλα µαλακώνει το ψωµί [i plastiki sakula malakǤni tǤ psǤmi)
/ en salve gjør huden myk η κρέµα µαλακώνει το δέρµα [i krεma malakǤni tǤ ðεrma] /
myk hud (sart hud) απαλό δέρµα [apalǤ ðεrma] / myk i stemmen γλυκόϕωνος
[DžlikǤfǤnǤs] / myk å ta på απαλός /µαλακός στην αϕή [apali/malakǤs stin afi] /
myke farger (bleke farger, avdempede farger) απαλά χρώµατα [apala ΧrǤmata]
Mykene (hist.) Μυκήνες, οι [i mikines]
mykensk adj. µυκηναϊκός [mikinaikǤs]
mykhet f.m. (bløthet, svakhet, mildhet) απαλότητα, η [i apalǤtita] # µαλακότητα, η [i
malakǤtita] # (i væremåte: mildhet, vennlighet, elskverdighet) γλυκά, η [i Džlika]
# γλυκύτητα, η [i Džlikitita]
Mykonos geo. (gr. øy i øygruppen Kykladene) Μύκονος, η [i mikǤnǤs]
mykose m. (soppinfeksjon) µυκητίαση, η [i miktitiasi]
mylder n. (flokk, sverm, trengsel) εσµός, ο [Ǥ εzmǤs]
myldre v. (oversvømme, spre seg ut over) κατακλύζω [kataklizǤ] # (kry, vrimle, yre, koke)
βρίθω [vriϑǤ] # βράζω [vrazǤ] # βρυάζω [vriazǤ] / det myldret av folk på
stranda οι άνθρωποι ήταν µελίσσι στην πλαζ [i anϑrǤpi itan mεlisi stim plaz]
32
myndig adj. (befalende, kommanderende) προστακτικός [prǤstaktikǤs] # επιτακτικός
[εpitaktikǤs] # (autoritativ) αξιωµατικός [aksiǤmatikǤs] # (kategorisk, bydende,
diktatorisk) αυταρχικός [aftarçikǤs] / bli myndig (nå myndighetsalderen)
ενηλικιώνοµαι [εnilikjǤnǤmε] / en myndig/dominerende måte å opptre på
αυταρχικός τρόπος [aftarçikǤs trǤpǤs] / en myndig stemme (en myndig tone i
stemmen) επιτακτικός τόνος ϕωνής [εptaktikǤs tǤnǤs fǤnis] / i en myndig tone
µε τόνο αξιωµατικό [mε tǤnǤ aksiǤmatikǤ] / med myndig røst µε επιτακτική ϕωνή
[mε εpitaktiki fǤni]
myndighet f.m. εξουσία, η [i εksusia] # (instans, styrelse) άρχη, η [i arçi] #
(selvsikkerhet, bestemthet, pondus) αυτοπεποίθηση, η [i aftǤpεpiϑisi] # επιβολή, η [i
εpivǤli] # επιβάλλον, το [tǤ εpivalǤn] # δυναµισµός, ο [Ǥ ðinamizmǤs] # (dagl.)
τουπέ [tupε] / de kommunale myndigheter (bystyret) οι δηµοτικές αρχές [i
ðimǤtikεs arçεs] # οι κοινοτικές αρχές [i kinǤtikεs arçεs] / de lokale myndigheter
οι τοπικές αρχές [i tǤpikεs arçεs] / de militære myndigheter οι στρατιωτικές αρχές
[i stratiǤtikεs arçεs] / de rette myndigheter οι αρµόδιες αρχές [i armǤðiεs arçεs] /
den øverste myndighet η υπέρτατη αρχή [i ipεrtati arçi] η υπέρτατη/ανώτατη
εξουσία [i ipεrtati/anǤtati εksusia] / ha besluttende/(den) avgjørende myndighet
(være beslutningsdyktig) έχω την εξουσία να παίρνω αποϕάσεις [εΧå tin εksusia na
pεrnǤ apǤfasis] / ha myndighet over... έχω εξουσία επί... [εΧǤ εksusia εpi] : ha
myndighet over noen (bestemme over noen) ασκώ επιβολή πάνο σε κάποιον [askǤ
εpivǤli panǤ sε kapiǤn] / tale med myndighet µιλώ µε επιβάλλον [milǤ mε εpivalǤn]
/ uinnskrenket myndighet διακρικτική εξουσία [ðiakritiki εksusia]
myndighetsalder (jur.) ηλικία (νοµικής) ευθύνης, η [i ilikia (nǤmikis) εfϑinis] # νοµική
ηλικία, η [i nǤmiki ilikia] / nå myndighetsalderen (bli myndig) ενηλικιώνοµαι
[εnilikjǤnǤmε] : oppnåelse av myndighetsalder (det å bli myndig) ενηλικίωση, η [i
εnilikiǤsi]
myndighetsområde n. (kompetanse, ansvarsområde) αρµοδιότητα, η [i armǤðjǤtita] / det
ligger innenfor/utenfor denne domstols myndighetsområde å... (det sorterer/sorterer
ikke under denne domstolen å...) ανήκει/δεν ανήκει στην αρµοδιότητα αυτού του
δικαστήριου να... [aniki/ðεn aniki stin armǤðjǤtita aftu tu ðikastiriu na]
mynt m. (pengestykke) κέρµα το [tǤ kεrma] # (pengestykke, valuta) νόµισµα, το [tǤ
nǤmizma] / (overf.) betale/gi igjen med samme mynt πληρώνω κάποιον µε το ίδιο
νόµισµα/µε το ίδιο τρόπο [plirǤnǤ kapiǤn mε tǤ iðiǤ nǤmizma/mε tǤ iðiǤ trǤpǤ] / få
igjen med samme mynt : gjør du det, får du igjen med samme mynt! (ordtak)
δυο άκρες έχει το µπαστούνι, µια του µουσαϕίρη και µια του νοικοκύρη [ðjǤ akrεs
εçi tǤ bastuni mja tu musafisi kε mja tu nikǤkiri] / mynter av alle valører νοµίσµατα
όλων των αξιών [nǤmizmata ǤlǤn dǤn aksiǤn]
myntapparat n. (salgsautomat, spilleautomat, telefonautomat) κερµατοδέκτης, ο [Ǥ
kεramtǤðεktis]
mynte m.f. (bot.) (peppermynte, peppermynteolje) µέντα, η [i mεnda] # δυόσµος, ο [Ǥ
ðjǤzmǤs]
myntenhet m. νοµισµατική µονάδα, η [i nǤmizmatiki mǤnaða]
myntfot m. νοµισµατική πρότυπο, το [tǤ nǤmizmatiki prǤtipǤ] / med dobbeltmyntfot
33
(bimetallisk) διµεταλλικός [ðimεtalikǤs]
myntparitet m. συναλλαγµατική ισοτιµία, η [i sinalaDžmatiki isǤtimia]
myntrull m. ϕυσίγγι κρεµάτων [tǤ fisiŋgi krεmatǤn]
myr f.m. (sump) βάλτος, ο [Ǥ valtǤs] # βαλτότοπος, ο [Ǥ valtǤtǤpǤs] # έλος, το [tǤ εlǤs]
/ drenere ei myr αποξεραίνω ένα βάλτο [apǤksεrεnǤ εna valtǤ]
myrde v. (snikmyrde) δολοϕονώ [ðǤlǤfǤnǤ] # σκοτώνω [skǤtǤnǤ] # ϕονεύω [fǤnεvǤ] #
(utrydde) ξεπαστρεύω [ksεpastrεvǤ] / myrde uskyldige barn δολοϕονώ αθώα
παιδιά [ðǤlǤfǤnǤ aϑǤa paðja]
myrdrag n. (myrområde) βαλτότοπος, ο [Ǥ valtǤtǤpǤs]
myrhull n. (sump, gjørme) βάλτος, ο [Ǥ valtǤs]
myriade m. (ti tusen, en enorm mengde) µυριάδα, η [i miriaða] / myriader av (utallige)
µυριάδες [miriaðεs] # (ti tusen, utallige) µύριοι [mirii]
myrkongle m. (bot.)(Calla palustris) κάλλα, η [i kala]
myrlende n. (myrområde, myrterreng, myrdrag) βαλτότοπος, ο [Ǥ valtǤtǤpǤs] # (sumpland,
marskland) ελώδης γη [εlǤðiz ji] # λασπερό εδαϕος [laspεrǤ εðafǤs]
myrlendt adj. (sumpet, vannsyk) ελώδης [εlǤðis] # βαλτώδης [valtǤðis] # λασπερός
[laspεrǤs]
myntlære f.m. (numismatikk) νοµισµατική, η [ i nǤmizmatiki]
myntsamler m. (myntkjenner, numismatiker) νοµισµατολόγος, ο [Ǥ nǤmizmatǤlǤDžǤs]
myrområde n. (myrlende, myrdrag) βαλτότοπος, ο [Ǥ valtǤtǤpǤs] # (myrområder,
myrstrekninger) ελώδεις εκτάσεις [εlǤðis εktasis]
myrplante f.m. (sumpplante) ελόβιο ϕυτό, το [tǤ εlǤviǤ fitǤ]
myrra m. (godlukt, parfyme, aromatisk olje) µύρο, το [tǤ mirǤ]
myrt m. (bot.) µυρσίνη, η [i mirsini] # µυρτιά, η [i mirtja]
myse v. (knipe sammen øynene) ζαρώνω τα µάτια µου [zarǤnǤ ta mǤtja mu]
mysteriereligion m. µυστηριακή θρησκεία, η [i mistiriaki ϑriskia]
mysteriespill n. (middelaldersk mirakelspill) µυστήριο, το (µεσαιωνικό θεατρικό έργο) [tǤ
mistiriǤ - (mεsεǤnikǤ ϑεatrikǤ εrDžǤ)]
mysterium n. µυστήριο, το [tǤ mistiriǤ] # (gåte, mysterium) αίνιγµα, το [tǤ εniDžma] #
γρίϕος ο [Ǥ DžrifǤs] / de eleusinske mysterier (gr. rel. kult basert på gudinnene Demeter
og Persefone, e. byen Eleusis) τα ελευσίνια µυστήρια [ta εlεfsinja mistiria] / det er et
mysterium for meg hvorfor han sa opp είναι µυστήριο για µένα το γιατί
παραιτίθηκε [inε mistiriǤ ja mεna tǤ jati parεtiϑikε] / din kone er et mysterium, jeg
blir ikke klok på henne η γυναίκα σου είναι µυστήριο, δεν µπορώ να την
καταλάβω [i jinεka su inε mistiriǤ ðεn bǤrǤ na tis katalavǤ] / et stort mysterium
βαθύ µυστήριο [vaϑi mistiriǤ] / et tidløst mysterium αιώνο µυστήριο [εǤnǤ
mistiriǤ] / et ugjennomtrengelig mysterium ένα αδιαπέραστο µυστήριο [εna
aðiapεrastǤ mistiriǤ] / et uløselig/uløst mysterium αξεδιάλυτο/άλυτο µυστήριο
[aksεðjalitǤ/alitǤ mistiriǤ] / finne løsningen på (el. nøkkelen til) et mysterium βρίσκω
το κλειδί του ενίγµατος [vriskǤ tǤ kliði tu εniDžmatǤs] / løse et mysterium (løse en
gåte) λύνω ένα αίνιγµα [linǤ εna εniDžma] / mysteriet er fortsatt uløst το µυστήριο
34
παραµένει άλυτο [tǤ mistiriǤ paramεni alitǤ] / oppklare et mysterium (komme til
bunns i) διαλευκαίνω/ διευκινίζω/εξιχνιάζω ένα µυστήριο [ðialεfkεnǤ/ðiεfkrinizǤ/
εksiΧnjazǤ εna mistiriǤ] / prøve å komme til bunns i universets mysterier διερευνώ
τα µυστήρια του σύµπαντος [ðiεrεvnǤ ta mistiria tu simbandǤs] / saken er og blir et
mysterium η υπόθεση παραµένει µυστήριο [i ipǤϑεsi paramεni mistiriǤ]
mysteriøs adj. (gåtefull, mystisk, uforståelig) µυστηριώδης [mistiriǤðis] / en mysteriøs
forbrytelse ένα µυστηριώδες έγκληµα [εna mistiriǤðεs εŋglima]
mystifikasjon m. (uklarhet, rådvillhet) αµηχανία η [i amiΧania]
mystiker m. µύστης, ο [Ǥ mistis] # µυστικιστής, ο [Ǥ mistikistis]
mystikk m. (mysterium) µυστήριο, το [tǤ mistiriǤ] / (nimbus, en gåtefull tiltrekningskraft,
forlokkelse) µυστηριώδης /κρυϕή γοητεία [mistiriǤðis/krifi DžǤitia] / en aura av
mystikk (et skjær av mystikk, en mystisk atmosfære) ατµόσϕαιρα µυστηρίου, η [i
atmǤsfεra mistiriu] : borga hadde en aura av mystikk omkring seg ο πύργος είχε
µια ατµόσϕαιρα µυστηρίου [Ǥ pirDžǤs içε mja atmǤsfεra mistiriu] / (det er) omgitt
av/innhyllet i mystikk περιβάλλεται από µυστήριο [pεrivalεtε apǤ mistiriǤ]
mystisisme m. µυστικισµός [mistikizmǤs] # µυστικοπάθεια, η [i mistikǤpaϑia]
mystisk adj. (hemmelig, bortgjemt, apokryf) απόκρυϕος [apǤkrifǤs] # (gåtefull, kryptisk)
αινιγµατικός [εniDžmatikǤs] # γριϕώδης [DžrifǤðis] # (esoterisk, okkult, kabbalistisk,
uforståelig) καβαλιστικός [kavalistikǤs] # µυστηριώδης [mistiriǤðis] # (okkult,
mysterie-) µυστηριακός [mistiriakǤs] # µυστικιστικός [mistikistikǤs] / en mystisk
gjenstand ένα µυστηριώδες αντικείµενο [εna mistiriǤðεs andikimεnǤ]
myte m. (legende, fabel, utbredt falsk oppfatning) µύθος, ο [Ǥ miϑǤs] # µυθολόγηµα, το
[tǤ miϑǤlǤjima] / det er en myte at katter har ni liv είναι µύθος ότι οι γάτες είναι
εϕτάψυχες [inε miϑǤs Ǥti i Džatεs inε εftapsiçεs] / mytene til det gamle Hellas
οι µύθοι της αρχαίας Ελλάδας [i miϑi tis arçεas εlaðas] / rikdommen hans er en
myte τα πλούτη του είναι µύθος [ta pluti tu inε miϑǤs]
myteskaper m. µυθοποιός, ο [Ǥ miϑǤpiǤs] # (løgnhals) µυθοπλαστής, ο [i miϑǤplastis]
myteskaping f.m. µυθοπλαστία, η [i miϑǤplastia] # µυθοποιΐα, η [i miϑǤpiia]
mytisk adj. (legendarisk, storartet, sagnomsust) µυθικός [miϑikǤs] / mytiske helter
µυθικοί ήρωες [miϑiki irǤεs]
mytolog m. µυθολόγος, ο [Ǥ miϑǤlǤDžǤs] # (myteskaper) µυθοποιός, ο [Ǥ miϑǤpiǤs]
mytologi m. µυθολογία, η [i miϑǤlǤjia]
mytologisere v. (gjøre til myte) µυθολογώ [miϑǤlǤDžǤ]
mytologisk adj. µυθολογικός [miϑǤlǤjikǤs]
mytteri n. (oppsetsighet, opprør) στάση, η [i stasi] # ανταρσία, η [i andarsia] #
επανάσταση, η [i εpanastasi] # (mil.) κίνηµα, το [tǤ kinima] / egge mannskapet
til (å gjøre) mytteri υποκινώ το πλήρωµα σε ανταρσία [ipǤkinǤ tǤ laǤ/tǤ plirǤma sε
andarsia] / mytteriet/opprøret i marinen ble slått ned καταπνίγηκε το κίνηµα
του ναυτικού [katapnijikε tǤ kinima tu naftiku]
mytterist m. (opprører, partisan, overløper) αντάρτης, ο [Ǥ andartis] # κινµατίας, ο [Ǥ
kinimatias] # στασιαστής, ο [Ǥ stasiasis] / forsyne mytterister med våpen
οπλίζω στασιαστές [ǤplizǤ stasiastεs]
35
mæle n. (taleevne) γλώσσα, η [i DžlǤsa] / få igjen mælet (få igjen taleevnen) µου λύνεται
η γλώσσα [mu linεtε i DžlǤsa]
møbel n. έπιπλο, το [tǤ εpiplǤ] # εξάρτιµα, το [tǤ εksartima] / gamle møbler παλιά
έπιπλα [palja εpipla] / liker du plasseringen av møblene? σου αρέσει η
διευθέτηση των επίπλων; [su arεsi i ðiεfϑεtisi tǤn εpiplǤn] / møblene var dyre, men
lite elegante (smakløse) τα έπιπλα ήταν ακριβά αλλ' ακαλαίσθητα [ta εpipla itan
akriva al akalεsϑita] / møblene våre er nye τα έπιπλά µας είναι καινούργια [ta
εpipla mas inε kεnurja] / møbler i byggesett (kombimøbler, seksjonsmøbler)
λυόµενα έπιπλα, τα [ta liǤmεna εpipla] / møbler som ikke passer sammen (møbler
som ikke står i stil med hverandre) αταίριαστα έπιπλα [atεriasta εpipla] / skraklete
møbler ξεχαρβαλωµένα έπιπλα [ksεΧarvalǤmεna εpipla] / pusse opp (også: polere
opp) gamle møbler ανακαινίζω παλιά έπιπλα [anakεnizǤ palja εpipla] / skifte/fornye/
få nye møbler ανανεώνω τα έπιπλά µου [ananεǤnǤ ta εpipla mu] / solide møbler
(massive møbler) γερά έπιπλα [jεra εpipla] / stygge møbler άσχηµα έπιπλα [asçima
εpipla] / tunge og uhåndterlige møbler µπελαλίδικα έπιπλα [bεlaliðika εpipla] /
uensartede møbler (møbler av ulike stilarter) ανοµοιόµορϕα έπιπλα [anǤmjǤmǤrfa
εpipla] / uten møbler χωρίς έπιπλα [ΧǤris εpipla] / veggfaste møbler (fast
inventar/innredning) εντοιχισµένα έπιπλα [εndiçizmεna εpipla]
møbelfabrikk m. (møbelverksted) επιπλοποιείο, το [tǤ εpiplǤpiiǤ]
møbelforretning m.f. (møbelbutikk) επιπλοπωλείο, το [tǤ εpiplǤpǤliǤ]
møbelgruppe f.m. (sofagruppe, møblement) επίπλωση, η [i εpiplǤsi]
møbelhandler m. επιπλοπωλής, ο [Ǥ εpiplǤpǤlis]
møbelindustri m. (møbelfabrikasjon) βιοµηχανία επίπλων, η [i viǤmiΧania εpiplǤn]
møbelsnekker m. επιπλοποιός, ο [Ǥ εpiplǤpiǤs]
møblement n. (møbelgruppe, sofagruppe) επίπλωση, η [i εpiplǤsi] / jeg må kjøpe (et) nytt
møblement πρέπει ν' αγοράσω καινούργια επίπλωση [prεpi naDžǤrasǤ kεnurjǤ εpiplǤsi]
møblere v. επιπλώνω [εpiplǤnǤ] / møblerte du/har du møblert den nye leiligheten din?
επίπλωσες το καινούριο σου διαµέρισµα; [εpiplǤsεs tǤ kεnuriǤ su ðiamεrizma]
møblering f.m. (innredning) επίπλωση, η [i εpiplǤsi] / smakfull møblering καλαίσθητα
επίπλωση [kalεsϑita εpiplǤsi]
møblert adj. επιπλωµένος [εpiplǤmεnǤs] / dårlig møblert (stygt møblert)
κακοεπιπλωµένος [kakǤεpiplǤmεnǤs] / en møblert leilighet επιπλωµένο
διαµέρισµα [εpiplǤmεnǤ ðiamεrizma] : møblerte leiligheter επιπλωµένα
διαµερίσµατα [εpiplǤmεna ðiamεrizmata] / et møblert rom επιπλωµένο δωµάτιο
[εpiplǤmεnǤ ðǤmatiǤ] : møblerte rom επιπλωµένα δωµάτια [εpiplǤmεna ðǤmatia] /
møblert utleieenhet (bolig, leilighet, hybel) επιπλωµένο µίσθιο [εpiplǤmεnǤ misϑiǤ]
møkk f. (naturgjødsel) κοπριά, η [i kǤpria] # καβαλίνα, η [i kavalina] # καπρολίπασµα,
το [tǤ kaprǤlipazma] # µαγαρισιά, η [i maDžarisia] # (gjødsel, mødding)
ακαθαρσία, η [i akaϑarsia] # (skitt, lort) βρόµα, η [i vrǤma] # βροµιά, η [i vrǤmja]
# (skitt, smuss, sørpe, søle) βούρκος, ο [Ǥ vurkǤs] # (skitt, møkk, overf. avskum)
λέρα, η [i lεra] / breie møkk (kjøre/spre møkk, gjødsle en åker) ρίχνω κοπριά
σ' ένα χωράϕι [riΧnǤ kǤpria sεna ΧǤrafi] / møkka på gårdsplassen οι ακαθαρσίες
36
στην αυλή [i akaϑarsiεs stin avli] / stallen var full av møkk ο σταύλος ήταν όλο
βρόµα [Ǥ stavlǤs itan ǤlǤ vrǤma]
møkkahol n. (gjørmehol, slapsete sted, svinesti) βορβορότοπος, ο [Ǥ vǤrvǤrǤtǤpǤs]
møkkdynge m. (møkkhaug, gjødselhaug) σωρός κοπριάς, ο [Ǥ sǤrǤs kǤprias]
møkkete adj. (grisete, vemmelig, ekkel) απαίσιος [apεsiǤs] # (skitten, uren) βροµερός
[vrǤmεrǤs]
mølje f. (suppe, sammensurium, røre) ανακατωσούρα, η [i anakatǤsura] # (ballade,
rabalder, hurlumhei) άρπαγµα, το [tǤ arpaDžma] / i en eneste mølje (hulter til bulter)
σε µεγάλη αταξία [sε mεDžali ataksia]
møll m. σκόρος, ο [Ǥ skǤrǤs] # σκώρος, ο [Ǥ skǤrǤs]
mølle f. αλευρόµυλος, ο [Ǥ alεvrǤmilǤs] # (kornmølle, vannmølle, vindmølle) µύλος, ο [Ǥ
milǤs]
mølledam m. (kverndam) δεξαµενή µυλού, η [i ðεksamεni milu]
møller m. µυλωνάς, ο [Ǥ milǤnas] / møllerens kone η µυλωνού [i milǤnu]
møllestein m. λιθάρι του µυλού, το [tǤ liϑari tu milu] # µυλόπετρα, η [i milǤpεtra]
møllkuler f.m.pl. ναϕθαλίνη (για σκώρο), η [i nafϑalini (ja skǤrǤ)]
møllpose m. ναϕθαλίνη, η [i nafϑalini] / legge noe/ligge i møllpose(r) βάζω κάτι/
είµαι στη ναϕθαλίνη [vazǤ kati/imε sti nafϑalini]
møllsikker adj. αντισκορικός [andiskǤrikǤs]
møne n. (takrygg, topp, tind, klippe) αιχµή, η [i εΧmi] # κορϕιάς (στέγης), ο [Ǥ
kǤrfjas (stεjis)]
mønepanne f.m. (mønestein) κορυϕαίο κεραµίδι, το [tǤ kǤrifεǤ kεramiði] # κορϕιάς, ο [Ǥ
kǤrfjas]
mønsås m. (mønebjelke, takrygg) καβαλάρης, ο [Ǥ kavalaris] # κορϕιάς (στέγης), ο [Ǥ
kǤrfjas (stεjis)] # κορυϕαίο δοκάρι, το [tǤ kǤrifεǤ ðǤkari]
mønster n. υπόδειγµα, το [tǤ ipǤðiDžma] # σχέδιο, το [tǤ sçεðiǤ] # (eksempel)
παράδειγµα, το [tǤ paraðiDžma] # (modell, fotspor) άχναρι, το [tǤ aΧnari] # (sying:
mønster, modell) πατρόν, το [tǤ patrǤn] / blomstrete mønstre (blomstermønstre)
λουλουδάτα/λουλουδένια σχέδια [luluðata/ luluðεnja sçεðia] / etter mønster av (på
liknende måte som, i analogi med) κατ' αναλογία προς [kat analǤjia prǤs]
mønsterbok f. (i håndarbeid)(mønsterkort) δειγµατολόγιο, το [tǤ ðiDžmatǤlǤjiǤ]
mønstergyldig adj. (mønsterverdig) αξιοµίµητος [aksiǤmimitǤs]
mønstre v. (granske, undersøke) εξετάζω [εksεtazǤ] # κοιτάζω [kitazǤ] / mønstre noen
fra topp til tå εξετάζω κάποιον από την κορϕή ώς κάτω/ώς τα νύχια [εksεtazǤ kapiǤn
apǤ tiŋ gǤrfi Ǥs katǤ/Ǥs ta niçia] : han mønstret henne fra topp til tå og så fornøyd ut
την κοίταξε από πάνω ώς κάτω και ϕάνηκε ευχαριστηµένος [tin kitaksε apǤ panǤ Ǥs
katǤ kε fanikε εfΧaristimεnǤs]
mønstret adj. (med mønster) µε σχέδια [mε sçεðia]
mønstring f.m. (oppbud, rekke, serie) σειρά, η [i sira]
mør adj. (om kjøtt) σιτεµένος [sitεmεnǤs] # µαλακός [malakǤs]
mørbanke v. (lage plukkfisk av) κάνω αλιάδα [kanǤ aljaða] # κάνω αλοιϕή [kanǤ alifi] #
λιανίζω στο ξύλο [lianizǤ stǤ ksilǤ]
37
mørbrad m. (filétkam av storfe) (διπλό) κόντρα ϕιλέτο, το [tǤ (ðiplǤ) kǤndra filεtǤ]
mørdeig m. (butterdeig) (πάστα) σϕολιάτα, η [i (pasta) sfǤljata]
mørk adj. (dunkel) σκοτεινός [skǤtinǤs] # ερεβώδης [εrεvǤðis] # (om natt:) άϕωτος
[afǤtǤs] # άϕεγγος [afεŋgǤs] # (overskyet) µαύρος [mavrǤs] # (ugjennomsiktig,
obskur) αδιαϕώτητος [aðiafǤtitǤs] # (dyster, skummel) ζοϕερός [zǤfεrǤs] #
δυσοίωνος [ðisiǤnǤs] # κατηϕής [katifis] # ‫״‬µαύρος‫[ ״‬mavrǤs] # µαυριδερός
[mavriðεrǤs] # σκούρος [skurǤs] # άραχλος [araΧlǤs] # (blå, svart) µελανός
[mεlanǤs] # (gretten, tverr, vrang, dyster, trist, mørk, streng, barsk) αγέλαστος
[ajεlastǤs] # (om farge: dyp) σκούρος [skurǤs] # βαθύχρωµος [vasϑiΧrǤmǤs] #
(mørk, skyggefull, i mørke nyanser/avskygninger) βαθύσκιος [vaϑiskiǤs] / (om farge)
bli mørkere/dypere βαθαίνω [vaϑεnǤ] # βαθύνω [vaϑinǤ] / bli mørkt (mørkne)
βραδιάζω [vraðjazǤ] / det begynner å bli mørkt άρχισε να βραδιάζει [arçisε na
vraðjazi] / det mørke fastland (Afrika) η µαύρη ήπειρος [i mavri ipirǤs] / framtida
ser mørk ut το µέλλον εµϕανίζεται ζοϕερό [tǤ mεlǤn εmfanizεtε zǤfεrǤ] / himmelen
er mørk ο ουρανός είναι µαύρος [Ǥ uranǤs inε mavrǤs] / mørk hud µαύρο/µελανό
δέρµα, το [tǤ mavrǤ/mεlanǤ ðεrma] / mørk natt (”svarte natta”) η σκοτεινή νύχτα
[i skǤtini niΧta] / mørk og dyster (mørk og trist) µαύρος κι άραχλος [mavrǤs ki
araΧlǤs] # µαύρος κι άραχνος [mavrǤs ki araΧnǤs] / sigøynere er mørke i huden
οι γύϕτοι είναι µαυριδεροί [ i jifti inε mavriðεri] / stummende mørkt (bekmørkt)
θεοσκότεινος [ϑεǤskǤtinǤs] / være/bli helt mørkt καλονυχτώνει [kalǤniΧtǤni] :
det er ikke helt mørkt ennå δεν καλονύχτωσε ακόµα [ðεn kalǤniΧtǤsε akǤma]
mørke n. µελανότητα, η [i mεlanǤtita] # µαυρίλα, η [i mavrila] # µαυράδα, η [i
mavraða] # σκοτεινότητα, η [i skǤtinǤtita] # σκότος, το [tǤ skǤtǤs] # (bekmørke)
σκοτάδι, το [tǤ skǤtaði] # (natt, kveld) βραδιά, η [i vraðja] # (dysterhet, trykket
stemning) ζόϕος, ο [Ǥ sǤfǤs] / bli innhentet av mørket βραδιάζοµαι [vraðjazǤmε]
: vi ble innhentet av mørket en times gange fra landsbyen βραδιαστήκαµε µια
ώρα δρόµο από το χωριό [braðiastikamε mja Ǥra ðrǤmǤ apǤ tǤ ΧǤriǤ] / et
ugjennomtrengelig mørke ένα αδιαπέραστο σκοτάδι [εna aðiapεrastǤ skǤtaði] #
αξεδιάλυτο σκοτάδι [aksεðjalitǤ skǤtaði] / han lusket omkring i mørket
καιροϕυλαχτούσε στο σκάταδι [kεrǤfilaΧtusε stǤ skǤtaði] / i ly av mørket υπό τον
πέπλο σκότους* [ipǤ tǤm bεplǤ skǤtus] / mørkets frambrudd βράδιασµα, το [tǤ
vraðiazma] : jeg håper vi er hjemme før mørkets frambrudd (jeg håper at mørket
kommer først når vi er hjemme) ελπίζω να βραδιαστούµε σπίτι [εlpizǤ na vraðiastumε
spiti] : ved mørkets frambrudd µε το βράδιασµα [mε tǤ vraðiazma] / mørkets
fyrste (djevelen) ο άρχοντας του σκότους [Ǥ arΧǤndas tu skǤtus] / stummende mørke
(belgmørke, bekmørke) απόλυτο σκοτάδι, το [tǤ apǤlitǤ skǤtaði] # ολικό σκότος, το
[tǤ ǤlikǤ skǤtǤs] # θεοσκόταδο, το [tǤ ϑεǤskǤtaðǤ]
mørkeblå adj. µαύρος [mavrǤs] # σκούρο γαλάζιος /µπλε [skurǤ DžalaziǤs/blε] #
µπλάβος [blavǤs] # (marineblå, dypblå) βαθυγάλαζος [vaϑiDžalazǤs] # (indigoblå)
λουλακής [lulakis] # λουλακάτος [lulakatǤs] # (om pol. overbevisning: svært
konservativ) δοκιµασµένος [ðǤkimazmεnǤs]
38
mørkegrønn adj. (dypgrønn) βαθυπράσινος [vaϑiprasinǤs]
mørkerom n. (fotogr.) σκοτεινός θάλαµος, ο [Ǥ skǤtinǤs ϑalamǤs]
mørkerød adj. (blodrød, sprutrød, illrød, knallrød) κατακόκκινος [katakǤkinǤs] # (dyprød)
βαρύ κόκκινο [vari kǤkinǤ]
mørkhudet adj. (svartmusket) µελαψός [mεlapsǤs] # µελαχρινός [mεlaΧrinǤs] #
µε σκούρα επιδερµίδα [mε skura εpiðεrmiða]
mørkhåret adj. καστανοµάλλης [kastanǤmalis] # µελαχρινός [mεlaΧrinǤs] #
µε σκούρα µαλλιά [mε skura malja]
mørklegge v. (blende av, tåkelegge, gjøre uklar) συσκοτίζω [siskǤtizǤ]
mørklegging f.m. (blending, det å legge et sted i mørke for å hindre flyangrep) συσκότιση
(πόλης κτλ), η [i siskǤtisi (pǤlis kε ta lipa)] / gardinene må være trukket for under
mørkleggingen οι κουρτίνες πρέπει να είναι κλειστές κατά τη διάρκεια της
συσκότισης [i kurtinεs prεpi na inε klistεs kata ti ðjarkia tis siskǤtisis]
mørkne v. (bli mørk) βραδιάζω [vraðjazǤ] # (bli brun/svart, svartne) µαυρίζω [mavrizǤ] /
det har begynt å mørkne άρχισε να βραδιάζει [arçisε na vraðjazi] # νυχτώνει
[niΧtǤni] / det mørkner (det blir natt) νυχτώνει [niΧtǤni] : det mørknet (mørket
seig på) το σκοτάδι µεγάλωνε [tǤ skǤtaði mεDžalǤnε]
mørne v. σιτεύω [sitεvǤ]
mørtel m. (sementblanding, puss, gips) αµµοκονία, η [i amǤkǤnia] # (murpuss, grovpuss)
κονίαµα, το [tǤ kǤniama] # (sementblanding/-velling) αργιάνι, το [tǤ arjani] # (søle,
(stampet) leirmasse, leire) λάσπη, η [i laspi] / mørtel brukes til å binde sammen
murstein η λάσπη χρησιµοποιείται για να ενώνει τα τούβλα µεταξύ τους [i laspi
ΧrisimǤpiisi ja na εnǤni ta tuvla mεtaksi tus]
møte n. (sammenkomst) αντάµωση, η [i andamǤsi] # αντάµωµα, το [tǤ andamǤma] #
συνάντηση, η [i sinandisi] # συνεδρίαση, η [i sinεðriasi] # συγκέντρωση, η [i
siŋgεndrǤsi] # ηµερίδα, η [i imεriða] # µάζωξη, η [i mazǤksi] # µίτινγκ, το [tǤ
mitiŋ] / avslutningen på et møte το κλείσιµο µιας συνεδρίας [tǤ klisimǤ mjas
sinεðrias] / delta på et møte παρευρίσκοµαι σε µια συνάντηση [parεvriskǤmε sε
mja sinandisi] : han deltar på hvert møte παρευρίσκεται σε κάθε συνάντηση
[parεvriskεtε sε kaϑε sinandisi] : han deltok ikke på møtet απουσίασε από τη
συνεδρίαση [apusiasε apǤ ti sinεðriasi] / et åpent møte (folkemøte) δηµόσια
συνέλευση [ðimǤsia sinεlεfsi] / hemmelige møter µυστικές συναντήσεις
[mistikεs sinandisis] / heve møtet (erklære møtet for hevet) κηρύσσω τη λήξη της
συνεδρίασης [kirisǤ ti liksi tis sinεðriasis] / holde møte κάνω µια συγκέντρωση
[kanǤ mja siŋgεndrǤsi] # (være samlet, ha sete) εδρεύω [εðrεvǤ] : Appelldomstolen
er samlet/holder møte i Patras το Εϕετείο εδρεύει στην Πάτρα [tǤ εfεtiǤ εðrεvi stim
batra] / møte bak lukkede dører (hemmelig møte/drøftelse/råd) διαβούλιο, το [tǤ
ðiavuliǤ] : avgjørelser tas bak lukkede dører οι αποϕάσεις παίρνονται σε
διαβούλια [i apǤfasis pεrnǤndε sε ðiavulia] / holde et møte διοργανώνω µια
συγκέντρωση [ðiǤrDžanǤnǤ mja siŋgεndrǤsi] / holde/arrangere et privat eller hemmelig
møte (sitte i lukket møte) κάνω διαβούλιο [kanǤ ðiavuliǤ] / lede et møte
διευθύνω µια συνεδρύαση [ðiεfϑinǤ mja sinεðriasi] / møtet forløp normalt/gikk
39
greit η συγκέντρωση εξελίχθηκε οµαλά [i siŋgεndrisi εksεliΧϑikε Ǥmala] / på et av
de neste/påfølgende møtene σε µια από τις επόµενες συνεδριάσεις [sε mja apǤ tis
εpǤmεnεs sinεðriasis] / sitte i/holde lukket møte (holde råd) κάνω διαβούλιο [kanǤ
ðiavuliǤ] / åpne et møte ανοίγω µια συνεδρίαση [aniDžǤ mja sinεðriasi]
møte v. (treffe, støte på, slutte seg til, se) συναντιέµαι [sinandjεmε] # ανταµώνω
[andamǤnǤ] # (støte på, bli kjent med) γνωρίζω [DžnǤrizǤ] # (støte på, komme ut for)
συναντώ [sinandǤ] # αντιµετωπίζω [andimεtǤpizǤ] # απαντώ [apandǤ] # βρίσκω
[vriskǤ] # (hilse velkommen, ta imot) υποδέχοµαι [ipǤðεΧǤmε] # παραλαβαίνω
[paralavεnǤ] # (ha avtale med, treffe, oppsøke) βλέπω [vlεpǤ] # ανταµώνω
[andamǤnǤ] # (møte opp, møte fram, vise seg, komme til syne) εµϕανίζοµαι
[εmfanizǤmε] / første gangen jeg møtte han όταν τον πρωτογνώρισα [Ǥtan dǤm
brǤtǤDžnǤrisa] / han ble møtt med tilrop τον υποδέχτηκαν µε αναϕωνητά [tǤn
ipǤðεΧtikan mε anafǤnita] / han fortalte/sa fra om at han hadde møtt en syklist
αναϕέρε ότι είχε συναντήσει έναν ποδηλάτη [anafεrε Ǥti içε sinandisi εnan pǤðilati] /
hvem møter/skal møte deg på stasjonen ποιος θα σε παραλάβει στο σταθµό; [pjǤs
ϑa sε paralavi stǤ staϑmǤ] / jeg skal møte advokaten min i dag θα δω το δικηγόρο
µου σήµερα [ϑa ðǤ tǤ ðikiDžǤrǤ mu simεra] / jeg skal møte han i morgen είναι να
τον συνατήσω αύριο [inε na tǤn sinandisǤ avriǤ] / jeg skulle ha møtt han i går, men
han kom ikke ήταν να τον συνατήσω χτες αλλά δεν ήρθε [itan na tǤn sinandisǤ Χtεs
ala ðεn irϑε] / møte forståelse βρίσκω κατανόηση [vriskǤ katanǤisi] / møte
fram/opp (vise seg) εµϕανίζοµαι [εmfanizǤmε] # (troppe opp) βγαίνω [vjεnǤ] #
(dagl.) ‫״‬δείχνω το µπόι µου‫[ ״‬ðiΧnǤ tǤ bǤi mu] : de møtte fram i hopetall for å høre
på han έτρεξαν αθρόοι να τον ακούσουν [εtrεksan aϑrǤi na tǤn akusun] : hele
landsbyen møtte fram for å ønske han velkommen όλο το χωριό βγήκε να τον
υποδεχτεί [ǤlǤ tǤ ΧǤriǤ vjikε na tǤn ipǤðεΧti] / møte i retten εµϕανίζοµαι στο
δικαστήριο [εmfanizǤmε stǤ ðikastiriǤ] : tiltalte møtte ikke i retten ο
κατηγορούµενος δεν εµϕανίστηκε/παρουσιάστηκε στο δικαστήριο [Ǥ katiDžǤrumεnǤz
ðεn εmfanistikε/parusiastikε stǤ ðikastiriǤ] / møte kraftig/seig motstand αντιµετωπίζω
σκληρή/πεισµατική αντίσταση [andimεtǤpizǤ skliri/pizmatiki andistasi] / møte
motbør (bli avvist, få avslag) συναντώ άρνηση [sinandǤ arnisi] / møte noen i
jobbsammenheng βλέπω κάποιον για δουλειά [vlεpǤ kapiǤn ja ðulja] / møte
noen/støte på noen på veien/gata συναντώ κάποιον στο δρόµο [sinandǤ kapiǤn stǤ
ðrǤmǤ] / møte noen tilfeldigvis (tilfeldig treffe på, støte på noen) ανταµώνω
κάποιον τυχαία [andamǤnǤ kapiǤn diçεa] : jeg møtte tilfeldigvis en gammel venn
συναντήθηκα τυχαία µε ένα παλιό ϕίλο [sinandiϑika tiçεa mε εna paljǤ filǤ] / møte
opp (møte fram, (vise seg) απλώς εµϕανίζοµαι [aplǤs εmfanizǤmε] # (troppe opp)
βγαίνω [vjεnǤ] # (dagl.) ‫״‬δείχνω το µπόι µου‫[ ״‬ðiΧnǤ tǤ bǤi mu] / møte tilfeldig
(støte på) γνωρίζω τυχαία [DžnǤrizǤ tiçεa] / møte vanskeligheter αντιµετωπίζω
δυσκολίες [andimεtǤpizǤ ðiskǤliεs] / møte vennlighet βρίσκω καλωσύνη [vriskǤ
kalǤsini]
møtekalender m. (avtalebok, adressebok) ατζέντα, η [i adzεnda]
møteleder m. (møtedirigent) πρόεδρος, ο/η [Ǥ/i prǤεðrǤs]
40
møtelokale n. (konferansesal) αίθουσα συνεδριάσεων, η [i εϑusa sinεðriasεǤn]
#
αίθουσα συγκεντρώσεων, η [i εϑusa siŋgεndrǤsεǤn]
møtende adj. (motgående) που έρχεται από την αντίθετη κατεύθυνση [pu εrçεtε apǤ tin
andiϑεti katεfϑinsi] : møtende biler (møtende trafikk) τα αυτοκίνητα που έρχονται
από την αντίθετη κατεύθυνση [ta aftǤkinita pu εrΧǤndε apǤ tin andiϑεti katεfϑinsi]
møteplass m. (for biler, parkeringsfelt på motorvei) πάρκιν, το [tǤ parkin]
møteprotokoll m. (forhandlingsprotokoll) βιβλίο πρακτικών, το [tǤ vivliǤ praktikǤn]
/ et utdrag av møteprotokollen απόσπασµα των πρακτικών [apǤspazma tǤm
braktikǤn]
møtes v. ανταµώνω [andamǤnǤ] # συναντώ [sinandǤ] # (krysse hverandre, gå om
hverandre) διασταυρώονοµαι [ðiastavrǤnǤmε] / blikkene våre møttes οι µατιές
µας διασταυρώθηκαν [i matjεz maz ðiastavrǤϑikan] / hvor skal vi møtes? πού θα
συναντηθούµε; [pu ϑa sinandiϑumε] / møtes igjen (treffes igjen) ξανασυναντώ
[ksanasinandǤ] : kanskje møtes vi igjen, hvis vi lever så lenge ίσως
ξανασυναντηθούµε αν γλιτώσουµε [isǤs ksanasinandiϑumε aŋ DžlitǤsumε] /
(overført:) møtes på halvveien µοιράζω/µοιράζοµαι τη διαϕορά [mirazǤ/mirazǤmε ti
ðiafǤra] # (finne en mellomting, komme fram til et kompromiss) πετυχαίνω µια
εξισορρόπηση [pεtiçεnǤ mja εksisǤrǤpisi] # (dele utgiftene) µοιράζοµαι τα έξοδα
[mirazǤmε ta εksǤða] / vi møtes av og til og slår av en prat συνατιόµαστε κάποτε
και τα λέµε [sinandjǤmastε kapǤtε kε ta lεmε] / vi møtes i teateret θ' ανταµώσουµε/
θ' ανταµώθουµε/θα σας ανταµώσω στο θέατρο [ϑandamǤsumε/ϑandamǤϑumε/ϑa sas
andamǤsǤ stǤ ϑεatrǤ] / vi møttes på veien/på gaten απαντηθήκαµε στο δρόµο
[apandiϑikamε stǤ ðrǤmǤ]
møydom m. παρθενιά, η [i parϑεnja] / berøve en kvinne møydommen (trenge gjennom
jomfruhinnen på, ta dyden på, deflorere) διακορεύω [ðiakǤrεvǤ] # διαϕθείρω [ðiafϑirǤ]
# ξεπαρθενεύω [ksεparϑεnεvǤ] # (ta møydommen) παίρνω την παρθενιά [pεrn Ǥƽu
tim barϑεnja] / berøvelse av møydommen (deflorasjon) ξεπαρθένεµα, το [tǤ
ksεparϑεnεma] / miste møydommen χάνω την παρθενιά µου [ΧanǤ tim barϑεnja
mu]
møydomshinne f.m. (jomfruhinne) παρθενικός υµένας [parϑεnikǤs imεnas] /
sprengning av møydomshinnen (berøvelse av møydom, deflorasjon) διακόρευση, η [i
ðiakǤrεfsi]
møye m. (anstrengelse) κόπος, ο [Ǥ kǤpǤs] / spilt møye (bortkastet arbeid) χαµένος /
άδικος κόπος [inε ΧamεnǤs/aðikǤs kǤpǤs] # άγνοστη προσπάθεια [aDžnǤsti prǤspaϑia]
# µαταιοπονία, η [i matεǤpǤnia] # άκαρπες προσπάθεις /ενέργειες [akarpεs
prǤspaϑis/εnεrjiεs]
møysommelig adj. (besværlig) επίπονος [εpipǤnǤs]
møysommelig adv. (med besvær) βαριά [varia] # (haltende, på en haltende måte, hjelpeløst,
stotrende) κούτρα−κούτρα [kutra-kutra] / han leste brevet møysommelig διάβασε
κούτρα−κούτρα το γράµµα [ðjavasε kutra-kutra tǤ Džrama] / han stavrer seg
møysommelig videre i jusstudiet (han holder det fortsatt gående (på et vis) med
jusstudiene) συνεχίζει ακόµα κούτρα−κούτρα τα Νοµικά [sinεçizi akǤma kutra-kutra
41
ta nǤmika]
måke m. (zool.)(fiskemåke) γλάρος, ο [Ǥ DžlarǤs]
måke v. (spa, skuffe, skyfle) ϕτυαρίζω [ftjarizǤ] / måke snø ϕτυαρίζω το χιόνι [ftjarizǤ
tǤ çǤni] / måke stallen καθαρίζω το σταύλο από την κοπριά [kaϑarizǤ tǤ stavlǤ apǤ
tiŋ gǤpria]
måkekoloni m. αποικία γλάρων, η [i apikia DžlarǤn]
mål n. (metrum) µέτρο, το [tǤ mεtrǤ] # (dekar, gr. målenhet som tilsv. ca. 1000 m2:)
στρέµµα, το [tǤ strεma] # (formål, hensikt, intensjon) σκοπός, ο [Ǥ skǤpǤs] #
βλέψη, η [i vlεpsi] # (siktemål, angrepsmål, målsetting) αντικειµενικός σκοπός /
στόχος ,ο [Ǥ andikimεnikǤs skǤpǤs/stǤΧǤs] # (tiltak) µέτρο, το [tǤ mεtrǤ] # (siktemål,
aspirasjon) επιδίωξη, η [i εpiðiǤksi] # (i idrett: målsnor) τέρµα, το [tǤ tεrma] #
(fotball, håndball etc.) γκολ, το [tǤ gǤl] # (målenhet) στρέµµα, το [tǤ strεma] #
(målføre, dialekt) διάλεκτος, η [i ðjalεktǤs] / annullere et mål δεν αναγνωρίζω
ένα γκολ [ðεn anaDžnǤrizǤ εna gǤl]
/ det er flere veier som fører til målet (gr.
ordtak.) το καλό το παλικάρι ξέρει κι άλλο µονοπάτι [tǤ kalǤ tǤ palikari ksεri ki alǤ
mǤnǤpati] / et lett mål εύκολς στόχος [εfkǤlǤs stǤΧǤs] / et mål i seg selv
αυτοσκοπός, ο [Ǥ aftǤskǤpǤs] : det er ikke noe mål i seg selv δεν είναι αυτοσκοπός
[ðεn inε aftǤskǤpǤs] / et uoppnåelig mål ανεκτέλεστος /ανέϕικτος στόχος/σκοπός
[anεktεlεstǤs/anεfiktǤs stǤΧǤs/skǤpǤs] / ett mål for øye µοναδική επιδίωξη, η [i
mǤnaðiki εpiðiǤksi] : ha ett eneste mål for øye (være svært målbevisst) είµαι
αποσιωµένος σ' ένα µοναδικό σκοπό [imε apǤsiǤmεnǤs sεna mǤnaðikǤ skǤpǤ] / etter
mål επί µέτρω [εpi mεtrǤ] : sydd etter mål ραµµένος επί µέτρω [ramεnǤs εpi mεtrǤ]
/ godt mål (rikelig, ”baker-dusin”, ”tretten på dusinet”) (περίπου) δεκατρία [(pεripu)
ðεkatria] # δεκατριάδα, η [i ðεkatriaða] / ha store mål/sette seg store mål
τρέϕω µεγάλες ϕιλοδοξίες [trεfǤ mεDžalεs filǤðǤksiεs] / holde/ikke holde mål
(være/ikke være godt nok) είναι/δεν είναι ικανοποιητικός [inε/ðεn inε ikanǤpiitikǤs] /
hva er ditt mål i livet? (hvilke mål har du satt deg i livet?) τι βλέψεις έχεις στη ζωή; [ti
vlεpsis εçis sti zǤï] / ingenting kan få meg til å oppgi målet mitt/endre målsettingen
min τίποτα δεν µπορεί να µε εκτρέψει από τον σκοπό µου [tipǤta ðεm bǤri na mε
εktrεpsi apǤ tǤn skǤpǤ mu] / mål og vekt µέτρα και σταθµά [mεtra kε staϑma] /
målet ditt er uoppnåelig ο σκόπος σου δεν είναι κατορθωτός [Ǥ skǤpǤs su ðεn inε
katǤrϑǤtǤs] / målet for/formålet med hans forskningsarbeide (forskningsområde)
το αντικείµενο των ερευνών του [tǤ andikimεnǤ tǤn εrεvnǤn tu] / målet helliger
middelet ο σκόπος αγιάζει τα µέσα [Ǥ skǤpǤs ajazi ta mεsa] / nøyaktige mål
ακριβή µέτρα [akrivi mεtra] / score mål βάζω γκολ [vazǤ gǤl] / tusenvis av mål
ble satt under vann av flommen χιλιάδες στρέµµατα κατακλύστηκαν από τις
πληµµύρες [çiljaðεs strεmata kataklistikan apǤ tis plimirεs] / største felles mål
ο µέγιστος κοινός διαιρέτης [Ǥ mεjistǤs kinǤz ðiεrεtis] / ta mål (måle opp) παίρνω
µέτρα [pεrnǤ mεtra] / ta mål av noen (ta målene til noen) παίρνω τα µέτρα κάποιου
[pεrnǤ ta mεtra kapiu] : skredderen tok mål av meg til en dress ο ράϕτης πήρε τα
42
µέτρα µου/µε µέτρησε για ένα κοστούµι [Ǥ raftis pirε ta mεtra mu/mε mεtrisε ja εna
kǤstumi] / uten mål og mening χωρίς µέτρο [ΧǤriz mεtrǤ] / vi nådde alle våre mål
όλοι οι αντικειµενικοί µας σκοποί/στόχοι επιτεύχθηκαν [Ǥli i andikimεniki mas skǤpi/
stǤçi εpitεfΧϑikan] / være ved/veldig nær målet είµαι πολύ κοντά στο σκοπό
µου [imε pǤli kǤnda stǤ skǤpǤ mu]
målbar adj. (som kan måles/telles/veies) µετρητός [mεtritǤs]
målbevisst adj. αποϕασισµένος [apǤfasizmεnǤs] : ha ett eneste mål for øye (være svært
målbevisst) είµαι αποσιωµένος σ' ένα µοναδικό σκοπό [imε apǤsiǤmεnǤs sεna mǤnaðikǤ
skǤpǤ]
målbinde v. (bringe til taushet, få til å tie, gjøre stum) αποστοµώνω [apǤstǤmǤnǤ]
målbære v. (være talerør for, gjenta, snakke en etter munnen) απηχώ [apiΧǤ] / han
målbærer sjefens synspunkter/idéer/oppfatninger απηχεί τις απόψεις/ιδέες/γνώµες
του αρχηγού του [apεçi tis apǤpsis/iðεεs/DžnǤmεs tu arçiDžu tu]
måle v. (telle) µετρώ [mεtrǤ] # (sjekke, kontrollere) ελέγχω [εlεŋΧǤ] / måle krefter med
noen αναµετριέµαι µε κάποιον [anamεtriεmε mε kapiǤn] # µετριέµαι στη δύναµη/
στην εξυπνάδα µε κάποιον [anamεtriεmε sti ðinami/stin εksipnaða mε kapiǤn] #
µετρώ τις δυνάµεις µου µε κάποιον [mεtrǤ tiz ðinamiz mu mε kapiǤn] : jeg er klar
for å måle krefter med hvem som helst είµαι έτοιµος να αναµετριθώ µ'
οποιονδήποτε [imε εtimǤz na anamεtriϑǤ mǤpiǤnðipǤtε] : jeg er klar til å måle krefter
med deg είµαι έτοιµος να παραβγώ µαζι σου στη δύναµη [imε εtimǤ na paravDžǤ mazi
su sti ðinami] / måle opp (utporsjonere, dosere) µέτρω [mεtrǤ] # (måle opp/ut)
καταµετρώ [katamεtrǤ] # (ta mål) παίρνω τις διαστάσεις [pεrnǤ tiz ðiastasis]
: han målte opp en dose av medisinen µέτρησε µια δόση του ϕαρµάκου [mεtrisε
mja ðǤsi tu farmaku] : måle opp et rom παίρνω τις διαστάσεις ενός δωµατίου
[pεrnǤ tiz ðiastasis εnǤz ðǤmatiu] : tomta er ikke målt opp/oppmålt ennå το
οικόπεδο δεν είναι ακόµα µετρηµίνο [tǤ ikǤpεðǤ ðεn inε akǤma mεtrimεnǤ] / måle
seg med (komme opp mot, konkurrre med) βγαίνω σε [vjεnǤ sε] : du kan ikke måle
deg med han (han utklasser deg) δεν πιάνεις µπάζα µπροστά του [ðεn pjaniz baza
brǤsta tu] : gutten kan ikke måle seg med jenta (gutten er ikke så flink som jenta)
το αγόρι απολείπεται από το κορίτσι [tǤ aDžǤri apǤlipεtε apǤ tǤ kǤritsi] : ikke kunne
måle seg med (ikke på høyde med) όχι τόσος καλός όσο [Ǥci tǤsǤs kalǤs ǤsǤ] # (være
underlegen, stå tilbake for) απολείποµαι από [apǤlipǤmε apǤ] # δε ϕτάνω κάποιον/
δε βγαίνω σε κάποιον ούτε στο µικρό του δαχτυλάκι [ðε ftanǤ kapiǤn/ðε vjεnǤ kapiǤn
utε stǤ mikrǤ tu ðaΧtilaki] # δεν πιάνω µπάζα µπροστά σε κάποιον [ðεn pjanǤ baza
brǤsta sε kapiǤn] # δεν βγαίνω πουθένα σε κάποιον [ðεn vjεnǤ puϑεna sε kapiǤn] :
ingen dikter kan måle seg med Homer κανένας ποιητής δεν µπορεί να παραβληθεί
µε τον 'Οµηρο [kanεnas piitiz ðεm bǤri na paravliϑi mε tǤn ǤmirǤ] : ingen i klassen
kan måle seg med han (ingen i klassen rekker han til knærne („lillefingeren“) engang)
κανείς στην τάξη δεν τον ϕτάνει ούτε στο µικρό του δαχτυλάκι [kanis stin taksi
tǤn ftani utε stǤ mikrǤ tu ðaΧtilaki] : ingen kan måle seg med han verken i matematikk
eller hurtighet κανένας δεν του παραβγαίνει στα µαθηµατικά ή στην ταχύτητα
[kanεnaz ðεn du paravjεni sta maϑimatika i stin daçitita] : ingen kan måle seg med
43
han når det gjelder fart κανένας δεν του βγαίνει στην ταχύτητα [kanεnaz ðεn du
vjεni stin daçitita] : jeg kan ikke måle meg med deg (jeg er ikke på ditt nivå) δεν
µπορώ να παραβάλλω τον εαυτό µου µε σένα [ðεm bǤrǤ na paravalǤ tǤn εaftǤ mu mε
sεna] : jeg kan måle meg med hvem som helst (jeg stiller opp mot hvem som helst)
µπορώ ν' αντιµετρηθώ µ' οποιονδήποτε [bǤrǤ nandimεtriϑǤ mǤpiǤnðipǤtε] : Jon kan
ikke måle seg med Paul (Jon er ikke på samme nivå som/kommer ikke opp mot Paul når
det gjelder intelligens) ούτε κατά διάνοια δεν τον ϕτάνει τον Παύλο ο Γιάννης [utε
kata ðjania ðεn dǤn ftani tǤm bavlǤ Ǥ janis] : kunne måle seg med (tåle sammenligning
med, stå seg godt i sammenligning med) αντέχω στη σύγκριση µε [andεΧǤ sti siŋgrisi
mε] # παραβγαίνω [paravjεnǤ] # παραβάλλοµαι µε [paravalǤmε mε] # (stille
opp mot, kunne konkurrere med) αντιµετριέµαι [andimεtriεmε] : kunne måle seg med
hvem som helst (ikke stå tilbake for noen) δεν είµαι κατώτερος κανενός [ðεn imε
katǤtεrǤs kanεnǤs] / måle blodtrykket ελέγχω την πίεσή µου [εlεŋΧǤ tim biεsi mu] /
måle temperaturen/feberen til noen µετρώ τη θερµοκρτασία κάποιου [mεtrǤ ti
ϑεrmǤkrasia kapiu] / måle ut µετρώ [mεtrǤ] : ekspesitøren målte ut seks meter
stoff ο υπάλληλος µέτρησε 6 µέτρα ύϕασµα [Ǥ ipalilǤz mεtrisε εksi mεtra ifazma]
målebånd n. µετροταινία, η [i mεtrǤtεnia] # κορδέλα µετρήµατος, η [i kǤrðεla
mεtrimatǤs] # µεζούρα, η [i mεzura]
måleinstrument n. (telleapparar, telleverk) καταµετρητής, o [Ǥ katamεtritis]
målenhet f.m. µονάδα µέτρησης, η [i mǤnaða mεtrisis] / målenhet for radioaktivitet
µονάδα µέτρησης της ραδιενεργείας, η [i mǤnaða mεtrisis tiz raðiεnεrjias]
måler m. (indikator, meter, pil, nål, viser) δείχτης, ο [Ǥ ðiΧtis] # (måleapparat, strømmåler
etc.) µετρητής, ο [Ǥ mεtritis] # καταµετρητής, o [Ǥ katamεtritis] / lese av måleren
(notere målerstanden) σηµειώνω τις ένδειξεις του µετρητή [simiǤnǤ tis εnðiksis tu
mεtriti]
målerkontrollør m. (måleravleser) καταµετρητής, o [Ǥ katamεtritis]
målestokk m. (norm, standard, mål, meter, takt) µέτρο, το [tǤ mεtrǤ] # (på kart, utstrekning,
skala, omfang) κλίµακα, η [i klimaka] # (kriterium, prøvestein) κριτήριο, το [tǤ
kritiriǤ] # (målebånd) µεζούρα, η [i mεzura] / bedømme/dømme alle etter samme
målestokk κρίνω όλους µε το ίδιο µέρτο [krinǤ Ǥluz mε tǤ iðiǤ mεtrǤ] / etter denne
målestokken µ' αυτό το κριτήριο [maftǤ tǤ kritiriǤ] / i liten/stor målestokk/skala
σε µικρή /µεγάλη κλίµακα [sε mikri/mεDžali klimaka] : gjøre forretninger i liten
målestokk/i det små κάνω δουλειές σε µικρή κλίµακα [kanǤ ðuljεs sε mikri klimaka]
/ i målestokk 1:100 υπό κλίµακα 1:100 [ipǤ klimaka εnas stus εkatǤ] /
målføre n. (mål, dialekt, morsmål) διάλεκτος, η [i ðjalεktǤs]
måling f.m. (testing, oppmåling) µέτρηση, η [i mεtrisi] / måling av innholdet eller
renheten i metaller καρατάρισµα, το [tǤ katatarizma] # µέτρηση της
περιεκτικότητας ή καθαρότητας µετάλλων, η [i mεtrisi tis pεriεktikǤtitas i kaϑarǤtitaz
mεtalǤn] / måling av luftfuktighet η µέτρηση της υγρασίας [i mεtrisi tis iDžrasias] /
måling av rominnhold/kapasitet/tonnasje µέτρηση χωρητικότητας, η [i mεtrisi
ΧǤristikǤtitas]
målløs adj. άλαλος [alalǤs] # άναυδος [anavðǤs] # άϕωνος [afǤnǤs] # χωρίς µιλιά
44
[ΧǤriz milja] # (måpende, gapende) µε ανοιχτό το στόµα [mε aniΧtǤ tǤ stǤma] #
χάσκοντας [ΧaskǤndas] # (stum) βουβός [vuvǤs] # µουγκός [muŋgǤs] / bli
helt målløs µένω άλαλος /άναυδος [mεnǤ alalǤs/anavðǤs] # (jeg ble lamslått/
forbløffet) µου 'ϕυγε το καϕάσι [mufijε tǤ kafasi] : jeg ble helt målløs da jeg hørte
det έµεινα άλαλος /άναυδος όταν τ' άκουσα [εminε alalǤs/anavðǤs Ǥtan takusa] /
gjøre en (helt) målløs (forbause noen, forbløffe noen) αϕήνω κάποιον άναυδο/
εµβρόντητο/κατάπληκτο [afinǤ kapiǤn anavðǤ/εmvrǤnditǤ/katapliktǤ] : frekkheten
hennes gjorde meg målløs το θράσος της µε άϕησε άναυδο [tǤ ϑrasǤs tiz mε afisε
anavðǤ] # το θράσος της µ' αποσβόλωσε [tǤ ϑrasǤs tiz mapǤzvǤlǤsε] # µε άϕησε
εµβρόντητο το θράσος της [mε afisε εmvrǤnditǤ tǤ ϑrasǤs tis] / gjøre noen (helt)
målløs/stum (få noen til miste både munn og mæle/mål og mæle) κάνω κάποιον να
χάσει τη µιλιά του [kanǤ kapiǤn na Χasi ti milja tu] # (forvirre/overvelde noen)
µοΐζω κάποιον [mǤïzǤ kapiǤn] / gjøre tilhørerne målløse (trollbinde, få noen til å
måpe/sitte med åpen munn) κάνω το ακροατήριο να µείνει µε ανοιχτό το στόµα [kanǤ
tǤ akrǤatiriǤ na mini mε aniΧtǤ tǤ stǤma] / jeg er målløs! (nå står ikke verden til påske!
har du hørt på maken!) µένω κατάπληκτος! [mεnǤ katapliktǤs] / målløs av raseri
άϕωνος από θυµό [afǤnǤs apǤ ϑimǤ] / målløs av skrekk άναυδος από ϕόβο
[anavðǤs apǤ fǤvǤ] : han ble målløs av skrekk έχασε τη λαλιά του από το ϕόβο
του [εΧasε ti lalja tu apǤ tǤ fǤvǤ tu] / nyheten(e) gjorde meg målløs τα νέα µε
άϕησαν κατάπληκτο [ta nεa mε afisan katapliktǤ] / være målløs av forbauselse/
rådløshet µένω άϕωνος από κατάπληξη/αµηχανία [mεnǤ afǤnǤs apǤ katapliksi/
amiΧania]
målløshet f.m. (stumhet, afasi) αϕασία, η [i afasia] # (stumhet, taushet) βουβαµάρα, η [i
vuvamara] # βουβαµός, ο [Ǥ vuvamǤs] # (folk. bestyrtelse, fortumlet tilstand)
ζαβλάκωµα, το [tǤ zavlakǤma] # ζαβλακοµάρα, η [i zavlakǤmara]
måloppnåelse m. (resultat, prestasjon) επίτευχη, η [i εpitεfçi]
målsetting f.m. στόχος, ο [Ǥ stǤΧǤs] / en fast måsetting πάγιος στόχος [pajǤs
stǤΧǤs]
målsnor f.m. (målstrek) σηµείο τερµατισµού, το [tǤ simiǤ tεrmatizmu] # νήµα
(τερµατισµού), το [tǤ nima (tεrmatizmu)] / bryte målsnora κόβω την κορδέλα
[kǤvǤ tiŋ gǤrðεla] / jeg ble slått på målstreken έχασα πάνω στο νήµα [εΧasa panǤ
stǤ nima]
måltid n. (middag) γεύµα, το [tǤ jεvma] # (mat, matrett) ϕαγητό, το [tǤ fajitǤ] # ϕαΐ, το
[tǤ faï] # (råstoffer/matvarer nok til et måltid, porsjon) µαγεριά, η [i majεria] /
bønner nok til et måltid µια µαγεριά ϕασόλια [mja majεria fasǤlja] / et herlig
måltid απολαυστικό γεύµα [apǤlafstikǤ jεvma] : dette var et herlig måltid
το γεύµα ήταν πολύ ωραίο [tǤ jεvma itan pǤli ǤrεǤ] / et kraftig måltid (et stort måltid)
βαρύ γεύµα [vari jεvma] / et realt måltid (et herremåltid, nærende mat) γερό ϕαΐ [jεrǤ
faï] / et tarvelig måltid γλισχρό/πενιχρό/λιτό γεύµα [DžlisΧrǤ/pεniΧrǤ/litǤ jεvma] /
første måltidet om dagen το πρώτο ϕεύµα της ηµέρας [tǤ prǤtǤ jεvma tis imεras] /
hvert måltid κάϑε γεύµα [kaϑε jεvma] / jeg nøt måltidet mitt απόλαυσα το
45
ϕαγητό µου [apǤlafsa tǤ fajitǤ mu] / jeg spiser to måltider om dagen παίρνω δυο
γεύµατα την ηµέρα [pεrnǤ ðiǤ jεvmata tin imεra]
målvakt f.m. (keeper) τερµατοϕύλακας, ο [Ǥ tεrmatǤfilakas]
måne m. ϕεγγάρι, το [tǤ fεŋgari] # σελήνη η [i sεlini] # (skallet hodet) καραϕλό
κεϕάλι, το [tǤ karaflǤ kεfali] # (skallethet) ϕαλάκρα, η [i falakra] / få måne (bli
skallet) αποκτώ ϕαλάκρα [apǤktǤ falakra] / han slår alltid vitser om månen min
διαρκώς κάνει καλαµπούρια για τη ϕαλάκρα µου [ðiarkǤs kani kalamburia ja ti
falakra mu] / månen er i ne το ϕεγγάρι είναι λειψό [tǤ fεŋgari inε lipsǤ] / månen
har begynt å vokse (vi har fått nymåne) το ϕεγγάρι άρχισε να γεµίζει [tǤ fεŋgari arçisε
na jεmizi] / når månen skinner (når månen lyser opp himmelen) όταν το ϕεγγάρι
λάµπει στον ουρανό [Ǥtan dǤ fεŋgari lambi stǤn uranǤ]
måned m. µήνας ο [Ǥ minas] / den tiende denne måneden (den 10. ds.) στις 10 αυτού
του µήνα [stiz ðεka aftu tu mina] / en måned fra i dag σ' ένα µήνα από σήµερα
[sεna mina apǤ simεra] / fem måneder lang/gammel πεντάµηνος [pεndaminǤs] :
en fem måneder gammel baby πεντάµηνο µωρό [pεndaminǤ mǤrǤ] : en seks
måneder gammel baby µωρό έξι µηνών [mǤrǤ εksi minǤn] : en fem måneder lang
streik πεντάµηνη απεργία [pεndamini apεrjia] / en fem måneders periode ένα
πεντάµηνο, το [εna pεndaminǤ] / en fem måneders permisjon πεντάµηνη άδεια
[pεndamini aðia] / for en måned siden i dag σα σήµερα πριν από ένα µήνα [sa
simεra prin apǤ εna mina] / han var syk i en måned ήταν ένα µήνα άρρωστος
[itan εna mina arǤstǤs] / i april måned κατά τον µήνα Απρίλιο [kata tǤn mina apriljǤ]
/ i en måned (en måneds tid) επί ένα µήνα [εpi εna mina] # για κάνα µήνα [ja kana
mina] / jeg skylder husleie for tre måneder χρωστάω τρεις µήνες ενοίκιο
[ΧrǤstaǤ triz minεs εnikiǤ] # χρωστάω τρία µηνιατικά [ΧrǤstaǤ tria minjatika] / om
en måned fra i dag σε ένα µήνα από σήµερα [sε εna mina apǤ simεra] / om en
måned/en måneds tid σ' ένα µήνα [sεna mina] / per måned (måndesvis, på
månedsbasis) µε το µήνα [mε tǤ mina] : betale/leie noe per måned/på månedsbasis
πληρώνοµαι/νοικιάζω κάτι µε το µήνα [plirǤnǤmε/nikjazǤ kati mε ti mina] / periode
på to måneder διµηνία, η [i ðiminia] # δίµηνο, το [tǤ ðiminǤ] / som utgis/
kommer ut annenhver måned διµηνιαίος [ðinimjεǤs] : et tidsskrift som kommer
annenhver måned διµηνιαία επιθεώρηση [ðiminjεa εpiϑεǤrisi] / (astonomi:)
synodisk måned (månemåned, måneomløp) σεληνιακός µήνας, ο [Ǥ sεlinjakǤz minas]
/ to måneder gammel (tomåneders) διµηνίτικος [ðiminitikǤs]
månedlig adj. µηνιαίος [minjεǤs] # µηνιάτικος [minjatikǤs] / et månedlig
foreningsblad µηνιάτικο δελτίο ενός συλλόγου [minjatikǤ ðεltiǤ εnǤs silǤDžu] /
månedlige avdrag µηνιαίες δόσεις [minjεεz ðǤsis]
månedlig adv. µηνιαίως [minjεǤs] / det utgis månedlig εκδίδεται µηνιαίως [εkðiðεtε
minjεǤs]
månedskort n. µηνιαίο εισιτήριο (διαρκείας), το [tǤ minjεǤ isitiriǤ (ðiarkias)] # (sesongkort,
årskort, rabattkort) (εισιτήριο) διαρκείας, το [tǤ (isitiriǤ) ðiarkias] # διαρκές
εισιτήριο, το [tǤ ðiarkεs istiriǤ] / løse/kjøpe månedskort βγάζω ένα (εισιτήριο)
διαρκείας [vDžazǤ εna (isitiriǤ) ðiarkias]
46
månedslønn f.m. µηνιατικό, το [tǤ minjatikǤ] / heve/få utbetalt månedslønna
παίρνω το µηνιατικό [pεrnǤ tǤ minjatikǤ]
månedstidsskrift n. µηνιαίο περιοδικό, το [tǤ minjεǤ pεriǤðikǤ] # (teater: månedsrevy)
µηνιαία επιθεώρηση, η [i minjεa εpiϑεǤrisi]
månefase f.m. ϕάση της σελήνης, η [i fasi tis sεlinis] # (også: nymåne) αλλαξοϕεγγαριά,
η [i alaksǤfεŋgaria] / månefasene οι ϕάσεις της σελήνης [i fasis tis sεlinis]
måneformørkelse m. έκλειψη της σελήνης, η [i εklipsi tis sεlinis]
måneløs adj. (månelaus, månemørk) ασέληνος [asεlinǤs] / ei måneløs natt λειψοϕεγγαριά
[i lipsǤfεŋgaria]
måneoppgang m. (også: soloppgang) ανατολή, η [i anatǤli]
måneskinn n. ϕεγγαρόϕωτο, το [tǤ fεŋgarǤfǤtǤ] / måneskinnets trylleskjær η µαγεία
του ϕεγγαρόϕωτου [i majia tu fεŋgarǤfǤtu] / uten måneskinn (mørk) ασέληνος
[asεlinǤs] # αϕέγγαρος [afεŋgarǤs] : ei natt uten måneskinn ασέληνη νύχτα
[asεlini niΧta]
måneskive f.m. (solskive, lyskrans, glorie) άλως, η [i alǤs]
månestråler f.pl. (månestriper) ακτίνες του ϕεγγαριού [aktinεs tu fεŋgariu]
måpe v. (gjøre store øyne, sperre opp øynene) γουρλώνω τα µάτια [DžurlǤnǤ ta matia] #
(sitte/stå med åpen munn) µένω µε ανοιχτό το στόµα [mεnǤ mε aniΧtǤ tǤ stǤma] /
få tilhørerne til å måpe (trollbinde tilhørerne, gjøre tilhørerne målløse) κάνω το
ακροατήριο να µείνει µε ανοιχτό το στόµα [kanǤ tǤ akrǤatiriǤ na mini mε aniΧtǤ tǤ
stǤma]
måpende adj. (gapende, målløs) µε ανοιχτό το στόµα [mε aniΧtǤ tǤ stǤma] # µε το στόµα
ανοιχτό [mε aniΧtǤ tǤ stǤma] # χάσκοντας [ΧaskǤndas] # (storøyd, med utstående
øyne, med øynene å stilk) γουρλοµάτης [DžurlǤmatis] # (stirrendel, med øynene på stilk)
γουρλωτός [DžurlǤtǤs]
mår m. (zool. sobel, røyskatt, ilder) κουνάβι, το [tǤ kunavi] # ικτίδα, η [i iktiða] #
(snømus) νυϕίτσα, η [i nifitsa]
mårskinn m. (sobel,sobelskinn) ζιµπελίνα, η [i zimbεlina] / mårskinnspels (sobelpels,
frakk laget av mårskinn) πάλτο από γούνα ζιµπελίνα [paltǤ apǤ Džuna zimbεlina]
måte m. (vis) τρόπος, ο [Ǥ trǤpǤs] / alt med måte µηδέν άγαν [miðεn aDžan] # παν
µέτρον άριστον* [pan mεtrǤn aristǤn] / mitt livsmotto er ”alt med måte” η αρχή
που έχω σα γνώµονα στη ζωή µου είναι 'µηδέν άγαν' [i arçi pu εçǤ sa DžnǤmǤna sti zǤï
mu inε miðεn aDžan] # το έµβληµά µου είναι 'παν µέτρον άριστον' [tǤ εmvlima mu inε
pan mεtrǤn aristǤn] / både på den ene og den andre måten (på ulike måter) µε τούτα
και µε τ' άλλα [mε tuta kε mε tala] / det er eneste måten… είναι το µόνο µέσο [inε
tǤ mǤnǤ mεsǤ] / en myndig/dominerende måte å opptre på αυταρχικός τρόπος
[aftarçikǤs trǤpǤs] / ikke på noen måte (ikke under noen omstendighet) µε καµιά
κυβέρνηση [mε kamja kivεrnisi] / på alle måter µε κάθε τρόπο [mε kaϑε trǤpǤ] #
(i enhver henseende) από κάθε άποψη [apǤ kaϑε apǤpsi] # (i navnet og i gavnet)
όνοµα και πράµα [ǤnǤma kε prama] : det/den er bedre på alle måter υπό /από κάθε
έποψη είναι καλύτερο [ipǤ/apǤ kaϑε εpǤpsi inε kalitεrǤ] : han er en villstyring på
alle måter είναι Τρελλάκιας, όνοµα και πράµα [inε trεlakias ǤnǤma kε prama] / på
47
den ene eller den andre måten ούτε ύπερ ούτε
κατά [utε ipεr utε kata] # (på alle
mulige måter, med det gode eller det onde) παντοιοτρόπως [pandiǤtrǤpǤs] / på den
måten µ' αυτό τον τρόπο [maftǤ tǤn drǤpǤ] # (slik, sånn) έτσι [εtsi] : du kan ikke
gjøre det på den måten δεν µπορείς να το κάνεις έτσι [ðen bǤriz na tǤ kanis εtsi] /
på den måten at (i den forstand at) µε την έννοια ότι [mε tin εnia Ǥti] : han er en
plage på den måten at han hindrer/forstyrrer meg i arbeidet
είναι µπελάς, µε την έννοια
ότι µ' εµποδίζει να δουλέψω [inε bεlaz mε tin εnia Ǥti mεmbǤðizi na ðulεpsǤ] / på
denne måten # (i så henseende, (sett) fra den synsvinkelen) απ' αυτή την άποψη [ap
afti tin apǤpsi] # (i samme grad, i dette omfanget) µ' αυτή την αναλογία [mafti tin
analǤjia] : hvis vi fortsetter å bruke penger på denne måten.. αν συνεχίσουµε να
ξοδεύουµε µ' αυτή την αναλογία... [an sinεçisumε na ksǤðεvumε mafti tin analǤjia] /
på en annen måte αλλιώς [aljǤs] # (fra et ståsted) από µια άποψη [apǤ mja apǤpsi]
: kan vi gjøre det på en annen måte? µπορούµε να το κάνουµε αλλιώς; [bǤrumε na
tǤ kanumε aljǤs] / på en eller annen måte ειτ' έτσι ειτ' αλλιώς [it εtsi it aljǤs] #
ούτε ύπερ ούτε κατά [utε ipεr utε kata] # οπωσδήποτε [ǤpǤzðipǤtε] # (uansett
hvordan, i alle fall) ούτως η άλλως [utǤs i alǤs] : vi må skaffe penger til husleia på en
eller annen måte πρέπει να βρούµε τα χρήµατα για το νοίκι οπωσδήποτε [prεpi na
vrumε ta Χrimata ja tǤ niki ǤpǤzðipǤtε] / på en måte κατά/υπό µια άποψη/έννοια
[kata/ipǤ mja apǤpsi/εnia] # (på et vis, til en viss grad, litt) κάπως [kapǤs] : på en
måte har du rett από µια άποψη έχεις δίκιο [apǤ mja apǤpsi εçiz ðikiǤ] : på en
grusom måte µε καυστικό τρόπο [mε kafstikǤ trǤpǤ] : på en indirekte måte/i skjulte
ordelag µε έµµεσο τρόπο [mε εmεsǤ trǤpǤ] : på en nonchalant, overlegen måte µε
ανάλαϕρο τρόπο [mε analafrǤ trǤpǤ] : på en ryddig måte µε τρόπο µεθοδικό [mε
trǤpǤ mεϑǤðikǤ] : på en slik måte at... µε τρόπο που... [mε trǤpǤ pu] : på en
ubesluttsom måte µε διστακτικό τρόπο [mε ðistaktikǤ trǤpǤ] / på følgende måte
µε τον ακόλουθο τρόπο [mε tǤn akǤluϑǤ trǤpǤ] # ως ακολούθως [Ǥs akǤluϑǤs] / på
ingen måte (slett ikke) κάθε άλλο [kaϑε alǤ] # διόλου [ðjǤlu] # (ikke i det hele tatt)
ουδόλως* [uðǤlǤs] # (under ingen omstendighet) υπό καµιά άποψη [ipǤ kamja
apǤpsi] # µε καµιά κυβέρνηση [mε kamja kivεrnisi] : han er på ingen måte dum
δεν είναι διόλου βλάκας [ðεn inε ðjǤlu vlakas] / på mange måter (i mange
henseender) από πoλλές /µερικές απόψεις [apǤ pǤlεs/mεrikεs apǤpsis] / på noen
(som helst) måte (på noe vis) µε οποιοδήποτε τρόπο [mε ǤpiǤðipǤtε trǤpǤ] / på
samme måte (likeledes) όµοια [Ǥmja] / vi må finne en måte å bestikke han på
πρέπει να βρούµε το µέσο να τον πλησιάσουµε [prεpi na vrumε tǤ mεsǤ na tǤm
blisiasumε]
måtehold n. (moderasjon) µετριοπάθεια, η [i mεtriǤpaϑia] # (nøkternhet, edruelighet,
avholdenhet) εγκράτεια, η [i εŋgratia] / mangel på måtehold έλλειψη µέτρου
[εlipsi mεtru] # (ustyrlighet) ακρατεία, η [i akratia] / med måtehold (med måte)
µε µέτρο [mε mεtrǤ] / måtehold med mat (dårlig matlyst) λιγοϕαγία, η [i liDžǤfajia]
(måtehold) µετριοπάθεια, η [i mεtriǤpaϑia] / måtehold med spising og drikking (av
alkohol) µετριοπάθεια στο ϕαΐ και στο πιοτό [mεtriǤpaϑia stǤ faï kε stǤ pjǤtǤ] /
48
/ vise måtehold δείχνω µετριοπάθεια [ðiΧnǤ mεtriǤpaϑia] # (vise måtehold/
tilbakeholdenhet/avhold) έχω εγκράτεια [εΧǤ εŋgratia]
måteholden adj. (edruelig, enkel, spartansk) εγκρατής [εŋgratis] # συγκρατηµένος
[siŋgratimεnǤs] # λιτοδίαιτος [litǤðiεtǤs] # λιτός [litǤs] # (moderat, fornuftig)
µετριοπαθής [mεtriǤpaϑis] / du vil få se at han er en måteholden, fornuftig mann
θα δεις ότι είναι πολύ µετριοπαθής [ϑa ðis Ǥti inε mεtriǤpaϑis] / være måteholden
είµαι εγκρατής [imε εŋgratis] # (ha enkle, nøkterne vaner) έχω εγκρατείς συνήθειες
[εΧǤ εŋgratis siniϑiεs]
måtte mod.v. πρέπει [prεpi] # (være behov for) είναι ανάγκη να [inε anaŋgi na] #
(partikkel som utrykker ønske: skulle ønske) είδε(ς) [iðεs] # (uformelt/dial.) άµποτε
[ambǤtε] # (burde, skylde, plikte å, ha å) οϕείλω [ǤfilǤ] # (må/måtte, bør/burde, ønske:
om bare) να [na] / du må oppsøke/gå til en advokat είναι ανάγκη να δεις ένα
δικηγόρο [inε anaŋgi na ðis εna ðikiDžǤrǤ] / jeg må/har å være der klokka ti οϕείλω
να είµαι εκεί στις δέκα [ǤfilǤ na imε εki stiz ðεka] / du må/bør/burde være mer
forsiktig! να προσέχεις περισότερο! [na prǤsεçis pεrisǤtεrǤ] / jeg må gå nå
πρέπει να/είναι ανάγκη να ϕεύγω (τώρα) [prεpi na/inε anaŋgi na fεvDžǤ (tǤra)] / må
dere gå (nå)? είναι ανάγκη να πας; [inε anaŋgi na pas] / må dere lage så mye bråk?
είναι ανάγκη να κάνετε τόσο ϕασαρία; [inε anaŋgi na kanεtε tǤsǤ fasaria] / måtte
dere bare bli lykkelige! άµποτε(ς) να ευτυχήσετε [ambǤtε(z) na εftiçisεtε] / måtte
du bli lykkelig! είθε(ς) να ευτυχήσεις! [iϑε(s) na εftiçisis] / måtte du leve til du blir
hundre år! να το κατοστήσεις! [na ta katǤstisis] / vi må gå nå είναι ανάγκη να
ϕύγουµε τώρα [inε anaŋgi na fiDžumε tǤra]